11.12.2012 Views

pdr3.pdf

pdr3.pdf

pdr3.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Özel Coflkun E¤itim Kurumlar›’n›n Ücretsiz Yay›n›d›r.<br />

• Yaz Tatilini Nas›l De¤erlendirelim<br />

• OKS Haz›rl›kta Yaz Tatilinin Önemi<br />

• Yaz, Çocuk ve Spor


‹çindekiler<br />

Editör 01<br />

Karneye Nas›l Bakmal›y›z? 02<br />

Çocuklar›n ‹ple Çekti¤i Ailelerin ise .... 04<br />

Yaz Tatilini Nas›l De¤erlendirmeliyiz? 06<br />

Haf›za Gelifltirme Teknikleri 08<br />

Meslek Seçiminde Yaz F›rsat› 10<br />

20 Y›ll›k Tecrübe 12<br />

H›zçl› Okuma Teknikleri 14<br />

Kitap Tan›t›m› 16<br />

Baltay› Bilemek 18<br />

Hiç Koleksiyonunuz Oldu mu? 20<br />

Okul Öncesi E¤itim Nedir? 21<br />

Çocu¤um Yuvaya Gitmeye Haz›r m›? 22<br />

Çocu¤um Yuvaya Nas›l Al›flacak? 24<br />

Çocu¤um 1. S›n›fa Bafll›yor! 28<br />

Okula Bafllarken Duygusal Olgunluk 32<br />

Yaz, Çocuk ve Spor 34<br />

Unutulmayan Oyunlar›m›z-2 36<br />

OKS Haz›rl›kta Yaz Tatilinin Önemi 40<br />

Unutulmayan Günler 42<br />

Neden Do¤a Sporlar›? Neden Do¤a? 44<br />

Bofl Zaman m› Dediniz? 46<br />

ÇiziYorum 48<br />

ÖZEL COfiKUN E⁄‹T‹M KURUMLARI<br />

ADINA SAH‹B‹:<br />

Fatih ELC‹K<br />

ED‹TÖR:<br />

Ömer ÖZCAN<br />

YAYIN KOORD‹NATÖRÜ<br />

Mehmet ERDEM<br />

‹LET‹fi‹M coskunpdr@coskunkoleji.org<br />

Yap›m<br />

Sürat Görsel Sanatlar Merkezi<br />

0216 523 30 00 www.sgsm.com.tr<br />

42<br />

Unutulmayan<br />

Günler<br />

Stresli ve bir o kadar da e¤lenceli<br />

geçen okul günleri, dokuz ayl›k<br />

e¤itim döneminin ard›ndan son<br />

bulmak üzereydi. Okullar›n kapanaca¤›<br />

düflüncesi bizleri tatil aç›s›ndan<br />

sevindirse de sevdi¤imiz ...<br />

PDR COfiKUN<br />

Y›l:1 Say›:03 2005<br />

46<br />

YAYIN KURULU:<br />

Mehmet ERDEM<br />

Ferhat ÇEL‹K<br />

Birgül EKfi‹<br />

‹dris TAMER<br />

Yusuf DO⁄AN<br />

Oya DURAK<br />

Emine AYDIN<br />

Erhan KILIÇ<br />

Mübeccel CANSEVER<br />

Canan fiEKERAL<br />

Musa SARICI<br />

Grafik<br />

Güler<br />

/<br />

DEM‹RC‹<br />

Tasar›m<br />

Huriye GÜL<br />

Sürat Görsel Sanatlar Merkezi<br />

Elif AKYÜZ<br />

0216 523 30 00 www.sgsm.com.tr<br />

06<br />

Yaz Tatilini<br />

Nas›l De¤erlendirmeli<br />

Uzun bir süre olan okul dönemi<br />

bitmek üzere ve yaz tüm cezbedici<br />

havas›yla geldi. Yaz›n gelmesiyle<br />

insanlarda bir gevfleme hali ortaya<br />

ç›kt›. Tabi tatil herkesin hakk›.<br />

Aileler bir y›l›n verdi¤i ...<br />

22<br />

Çocu¤um Yuvaya<br />

Nas›l Al›flacak?<br />

‹lk günlerde çocu¤unuz yuvaya<br />

al›flmakta zorlan›yorsa, bir iki hafta<br />

içerisinde al›flacakt›r. Sadece<br />

rahat olun. Çocu¤unuza bu ifli yak›nda<br />

baflaraca¤›n› telkin edin ve<br />

ona yeni arkadafllar edinmesi ...<br />

Bofl Zaman m› Dediniz?<br />

Bofl zaman kavram› asl›nda bofl insanlar için<br />

geçerlidir. Meflgul olan insan›n zaten bofl zaman<br />

diye bir lüksü de olamaz. Daha do¤rusu; ...<br />

Cemalbey Cad. Turgutreis Sk. No:27 Maltepe - ‹STANBUL<br />

Tel: 0216 474 33 10 Faks: 0216 325 73 23<br />

www.coskunkoleji.org info@coskunkoleji.org<br />

‹NCELEME KURULU<br />

Eyüp ALACA<br />

Ercan KURBAN<br />

M. Ali GENCER<br />

Yaflar NARI<br />

Levent EYÜBO⁄LU<br />

Emine ÖNYURT<br />

Kadriye BORAK<br />

Grafik / Tasar›m<br />

M. Fatih BELEK<br />

Kapak ‹llustrasyon<br />

Yusuf ALYAR<br />

Bültenimiz 1455 Say›l› Tebli¤ler Dergisi’nde yay›mlanan “Okullarda Ç›kar›lacak Dergi, Gazete ve Y›ll›klar Hakk›nda Yönetmelik”e uygun olarak haz›rlanm›flt›r.


Zaman› Verimli De¤erlendirmek<br />

2004-2005 e¤itim-ö¤retim y›l›n›n son say›s›yla yeniden sizlerin karfl›s›nday›z ….<br />

Daha önceki dergilerimizde sizlerden gelen talepler do¤rultusunda ve yay›n politikam›za<br />

da ba¤l› olarak hep tek bir konu etraf›nda durduk. Bu say›da hedefimiz yaz<br />

tatilinin etkin ve verimli bir flekilde geçirilmesidir.<br />

Yaz tatili süresince evde ve ev d›fl›nda yap›labilecek çeflitli etkinlikler ve farkl›<br />

programlar›n anlat›ld›¤› dopdolu bir dergi bulacaks›n›z karfl›n›zda. Bu say›m›zda konu<br />

olarak “Yaz Tatili”ni seçtik. 3. say›m›z konu itibariyle oldukça zengin bir içerikten<br />

oluflmakta. Dergimizde tatil kavram› ile ilgili düflüncelerin nas›l oldu¤u ve gerçekte<br />

nas›l olmas› gerekti¤i gibi konularda haz›rlanm›fl, aç›klamal› ve doyurucu enfes yaz›lar<br />

sizleri beklemekte. Ayr›ca okul öncesi e¤itim ve okula haz›rl›k süreci ile ilgili<br />

olarak bilinmesi gereken, yap›lmas› gereken konular› da bu say›m›zda bulacaks›n›z.<br />

Ve yine, k›ssadan hisseler, hat›ralar, gezi rehberleri, haf›za ve h›zl› okuma teknikleri,<br />

koleksiyon yapma, sportif aktiviteler, meslekleri tan›ma, oyunlar vb.<br />

konular ile gerçekten tam tatil rehberi olacak bir say› var karfl›n›zda.<br />

Tatil boyunca hep yan›n›zda olacak, s›k›lmadan zevkle okuyaca¤›n›z<br />

hatta tan›d›klar›n›za bile gururla verebilece¤iniz,<br />

tavsiye edebilece¤iniz bir dergi.<br />

Hem velilerimize hem de ö¤rencilerimize yönelik olarak<br />

ele al›nm›fl çal›flmalar› büyük bir ilgi ve zevkle okuyaca¤›n›za<br />

inan›yorum.<br />

Son olarak bu y›l k›sa bir süre içinde 3. say›y› ç›kararak<br />

gerçekten büyük bir baflar› elde eden yay›n kurulumuzu<br />

gönülden tebrik ediyoruz. Okullar›n ikinci dönem<br />

itibariyle sosyal faaliyetler ad›na oldukça yo¤un<br />

oldu¤u hepimizce malumdur. ‹flte böyle bir dönemde<br />

yay›n kurulumuzdaki arkadafllar›m›z çok k›ymetli vakitlerini<br />

siz de¤erli okuyucular›m›za faydal› bir hizmet<br />

yolunda kulland›lar ve bu dergileri ç›kard›lar. Bu<br />

vesile ile dergide eme¤i geçen herkesi bir kez daha<br />

kutluyorum ve nice böyle güzel çal›flmalara imza atmalar›n›<br />

temenni ediyoruz.<br />

Güzel bir tatil geçirmeniz dile¤iyle …<br />

Editör<br />

Yaz tatili süresince evde ve ev<br />

d›fl›nda yap›labilecek çeflitli<br />

etkinlikler ve farkl› programlar›n<br />

anlat›ld›¤› dopdolu bir dergi<br />

bulacaks›n›z karfl›n›zda.


Musa SARICI<br />

2<br />

Yaz Tatili<br />

Bir y›l boyunca zorlu bir maratonun sonu. Hasat<br />

zaman›, art›k meyveler toplan›yor. Kimi ö¤rencilerin<br />

elinde, yüzlerini güldüren, çevrelerine karfl›<br />

koltuklar›n› kabartan, ailelerinin yan›na gururla<br />

gelmelerini sa¤layan karneleri var.<br />

Bir k›s›m ö¤renciler ise bu kadar flansl› de¤il.<br />

Karnelerini belki hiç almak bile istemiyorlar.<br />

Keflke okul bitmese de karne almasak diye<br />

düflünenler oldu¤u gibi, karnesini eve getirmeden<br />

baflka yerlerde unutanlar da var.<br />

Bir de ald›¤› karne hiç umurunda olmayanlar var.<br />

Önemli olan tatilin gelmesidir. S›k›c› bir okul<br />

dönemi bitmifltir. Önünde e¤lenecek uzun bir yaz<br />

dönemi vard›r.


Yaz Tatili<br />

Her ö¤renci karnesi bir mesaj verir. Önemli olan bu mesaj› do¤ru okumakt›r. Peki,<br />

nas›l okursak, karneyi do¤ru okumufl oluruz. Bunun için karnenin ne manaya geldi-<br />

¤ine bakal›m ilk önce. Karne; bir ö¤rencinin y›l boyunca okul derslerinde ne derece<br />

baflar›l› oldu¤unu gösteren bir ölçüttür. Burada unutulmamas› gereken, karnenin,<br />

zekây› veya kiflili¤i de¤il, baflar›y› ve çal›flmay› ölçtü¤üdür.<br />

KARNEY‹ NASIL OKUYALIM<br />

Elimizde iyi notlarla dolu, bizi memnun<br />

edecek bir karne varsa;<br />

1. Karnedeki notlardan ve ö¤retmenlerin<br />

de¤erlendirmelerinden memnun iseniz, olumlu<br />

duygu ve düflüncelerinizi mutlaka ö¤renciyle<br />

paylafl›n.<br />

2. Ö¤rencinin baflar›l› yönleri için, O’nu<br />

mutlaka ödüllendirin.<br />

3. Verece¤iniz ödülün maddi ödül olmas›<br />

flart de¤il. Güzel söz, takdir ifadeleri de ödül<br />

say›l›r. Ödüllendirmede önemli olan, verece¤iniz<br />

ödülün manevi de¤eri olmal›.<br />

4. Ödüllendirme baflar› nispetinde olmal›d›r.<br />

Küçük baflar›lara büyük mükâfatlar verirseniz,<br />

daha büyük baflar›larda onu tatmin<br />

edemezsiniz. Verdi¤iniz ödül onun için<br />

s›radanlafl›r. Baflar›y› kendi için de¤il de ödül<br />

için elde etmeye çal›fl›r. Ödül olmad›¤›nda ise<br />

baflar› için çaba sarf etmez.<br />

5. Her baflar›da maddi ödül vermek de<br />

do¤ru de¤il. Çocuk her olumlu davran›fl›n sonunda<br />

ödül beklememeli.<br />

Karne istenilen düzeyde de¤ilse:<br />

1) Önce kendinizle ilgili öz elefltiri yap›n.<br />

a) Ö¤renciyle yeterince ilgilenebildiniz mi?<br />

Okul ile diyalogunuz ne düzeyde. Veli toplant›lar›na<br />

ve okulda düzenlenen programlara<br />

yeterince kat›ld›n›z m›?<br />

b) Ö¤renciyle iletifliminiz ne düzeyde?<br />

Onun sadece maddi de¤il manevi ihtiyaçlar›<br />

da vard›r. Ona yeterince vakit ay›rabildiniz<br />

mi? Ders d›fl› faaliyetlerini soruyor musunuz,<br />

onunla “sohbet” ediyor musunuz?<br />

c) Evde ders çal›flmas› için uygun bir ortam<br />

haz›rlad›n›z m›? Ders çal›flmas› için yeterince<br />

motive ettiniz mi?<br />

2) Ö¤renciyi yarg›lamay›n. Onu yarg›lad›¤›n›z<br />

zaman hemen kendini savunmaya<br />

geçecektir. Ne söylerseniz söyleyin tesir etmeyecektir.<br />

3) Ö¤renciyi baflkalar›yla karfl›laflt›rmay›n.<br />

K›yaslama yapt›¤›n›z zaman, k›yaslad›¤›n›z<br />

kifliye kin besleyecektir. Onu sevmedi¤inizi,<br />

kabullenmedi¤inizi, sadece baflar›lar›n› sevdi-<br />

¤inizi düflünecektir.<br />

4) Ö¤rencinin olumsuz yönlerini genellemeyin.<br />

Bir fleyde baflar›s›z olan birisi di¤er bir<br />

fleyde baflar›l› olabilir. Birkaç baflar›s›z dersten<br />

dolay› onu her fleyde baflar›s›z olarak genellendirmek,<br />

onda yetersizlik duygusu oluflturur.<br />

O sadece derslerinde baflar›s›z olmufltur.<br />

Karne kiflili¤ini ve karakterini ölçmez. Bu baflar›s›zl›¤›n›<br />

genellerseniz çocuk baflar›s›z oldu¤unu<br />

kabullenir ve çaba sarf etmekten vazgeçer.<br />

Ö¤renciye ahlak dersi vermeyin.<br />

5) Ö¤renciye olumsuz s›fat yüklemeyin.<br />

6) Karneyi ö¤renci ile beraber de¤erlendirin.<br />

Onun de¤erlendirmelerini dikkatli ve samimane<br />

dinleyin. Görüfllerine önem verin.<br />

7) Durumu düzeltmek için ne yap›labilece-<br />

¤i hakk›ndaki fikirlerini ona sorun.<br />

8) Ö¤rencinin istekleri do¤rultusunda bir<br />

plan haz›rlay›n. Kendi karar›na daha çok sahip<br />

ç›kacakt›r. Yaz ay› uzun bir süre. Derslerden<br />

uzak kalmas› bildiklerini de unutmas›na neden<br />

olacakt›r. En az›ndan bilgi seviyesini korumas›<br />

için çok a¤›r olmayan tekrar programlar›<br />

haz›rlanabilir.<br />

9) Ö¤rencinin bu plan› uygulay›p uygulamad›¤›n›<br />

takip edin.<br />

10) Olumlu geliflmelerini ödüllendirin. (Plan›<br />

kendisi haz›rlad›¤› için plana uyacakt›r.)<br />

11) Karneyi de¤erlendirilirken AOBP’ n›n (<br />

a¤›rl›kl› orta ö¤retim baflar› puan› yani okul<br />

baflar›s›) ÖSS’ ye etkisi göz önünde bulundurulmal›d›r.<br />

De¤erlendirdi¤iniz fley ö¤rencinin flahs›<br />

veya kiflili¤i de¤il ald›¤› notlard›r.<br />

3


Erhan KILIÇ<br />

4<br />

Yaz Tatili<br />

Tatil neden ürkütür anne babalar›?<br />

Oysa çocuklar› ile doyas›ya vakit<br />

geçirmek için, onlar›n bilmedikleri<br />

yönlerini keflfetmek için bulunmaz<br />

bir f›rsat de¤il midir tatil? Anneler,<br />

çocuklar okulda iken ne ile meflgul<br />

oluyorlar ki; daha fazla lezzet al›yorlar<br />

ve tatilin gelmesinden bu<br />

denli korkuyorlar acaba? (Pek tabi<br />

böyle olmayan anne-babalar da var sözümüz<br />

onlara de¤il zaten..).


Tatil kelime kökü itibari ile atalet<br />

kelimesinden geliyor ve pek ço-<br />

¤umuz da bu kelime karfl›l›¤›n›n<br />

hakk›n› fazlas›yla veriyoruz herhalde…veremedi¤imiz<br />

di¤er haklar›n<br />

yerine...<br />

Tatil denilince nedense insan›n<br />

akl›na sadece hiçbir fley yapmadan<br />

günlerce yat›p uzanmak geliyor<br />

ve bu yanl›fl anlay›fl› da model<br />

oldu¤umuz çocuklar›m›z›n tatil<br />

anlay›fllar›na kötü bir miras olarak<br />

b›rak›yoruz maalesef...<br />

Çocuklar›m›za sorduk nas›l bir<br />

tatil yapmak istersiniz? Nerede<br />

nas›l bir yerde tatil yapt›¤›n›z› hayal<br />

edersiniz diye... Ama onlar›n<br />

hayal güçlerini gelifltirecek olan<br />

tabiat- beden buluflmas›n› çoktan<br />

ihmal etmifl oldu¤umuz için verilen<br />

cevaplar aras›nda farkl› bir tatil<br />

anlay›fl›na rastlayamad›k maalesef…<br />

Deniz kenar›nda... yazl›¤›m›zda...<br />

fleklinde yaz›lan o kadar çok<br />

cevap vard› ki... “Güneflin do¤uflunu-<br />

bat›fl›n› seyredece¤im...topra-<br />

¤a saatlerce uzan›p doyas›ya birikmifl<br />

negatif enerjimi ataca¤›m...<br />

sürekli biriktirdi¤im kartpostallar›m›<br />

düzenleyece¤im... Dedemle<br />

birlikte bahçeyi düzenleyece¤iz...<br />

Gezdi¤im yerlerin resimlerini yapaca¤›m...<br />

ilerde sergi açmay› düflünüyorum<br />

da.. Biriktirdi¤im küçük<br />

fliflelerin içini bakliyatla doldurup<br />

mutfak için süs yapaca¤›m...<br />

Bebe¤ime elbiseler dikece¤im...<br />

yo¤un program aras›nda fark<br />

edemedi¤im güzelliklerin fark›nda<br />

olmaya çal›flaca¤›m... Küçük bir<br />

roman yazmak istiyorum... anneannemle<br />

röportaj yap›p onun hayat›n›<br />

anlataca¤›m... Örgü örmeyi<br />

ö¤renece¤im... gezerek görerek<br />

ama amaçl› bir ö¤renme yapaca-<br />

¤›m... Gördü¤üm turistlerle konuflaca¤›m<br />

onlara yard›mc› olaca-<br />

¤›m…sürekli ayn› iflle meflgul olan<br />

beynimi farkl› alanlara kayd›rarak<br />

dinlendirece¤im... day›m›n yan›nda<br />

çal›flaca¤›m biraz...” gibi daha<br />

do¤ru tatil anlay›fllar›n› yans›tan<br />

cevaplar› bulamad›k ne yaz›k ki...<br />

Ama onlar›n bir kabahati yok;<br />

bizler zamanla bu yanl›fl tatil anlay›fl›n›<br />

aktard›k durduk hep onlara...<br />

fiimdi çal›fl... bak yaz›n tatilde<br />

dinleneceksin istedi¤in kadar<br />

uyuyacaks›n gibi ya hep ya hiç<br />

anlay›fl›... iflte bu dengesizlik hayat›m›z›n<br />

her karesine de zamanla<br />

aksediyor ya zaten... flimdi<br />

gençken hayat›m› yaflayay›m; günümü<br />

gün edeyim yafllan›nca bir<br />

fley yapamam ki... ya da flimdi çal›flay›m<br />

yafllan›nca çal›flamam zaten..<br />

gibi…<br />

Tatil geliyor gelmesine de biz<br />

anne-babalar haz›r m›y›z acaba<br />

onu karfl›lamaya? Çocuklar›m›z›<br />

her anlamda doyuracak bir tatil<br />

imkan› sunmaya... Bu tatil varl›k<br />

ya da zenginlik istemiyor... Ne istiyor<br />

biliyor musunuz ?<br />

Sadece; Sizin taraf›n›zdan verilmifl<br />

ve onun için ayr›lm›fl bir zaman›<br />

= ‹lginizi<br />

Ç›kar›n gömdü¤ünüz yerden<br />

çocukluk günlerinizi ve çekinmeden<br />

paylafl›n çocu¤unuzla, çocuklu¤unuzun<br />

sizi e¤lendiren mutlu<br />

eden an›lar›n›... Oynay›n en sevdi-<br />

¤iniz oyunlar›... göreceksiniz ki sizin<br />

en sevdi¤iniz o oyunlar çocu-<br />

¤unuzun da en çok sevdi¤i oyunlar<br />

olacak ve o da bu günleri hat›rlad›¤›nda<br />

sizin gibi mutlu olup torunlar›n›za<br />

arma¤an edip onlarla<br />

paylaflacak… ve onlar› mutlu edecek<br />

t›pk› sizin onu mutlu etti¤iniz<br />

gibi... Ve siz bitmeyen bu mutluluktan<br />

hissenize düfleni alacaks›n›z<br />

elbette ki... ya da bunlar›n hiçbirini<br />

yapmayarak yine alacaks›n›z<br />

hissenize düfleni ama bakal›m<br />

memnun edecek mi sizi?<br />

Yaz Tatili<br />

Tatil geliyor<br />

gelmesine de biz<br />

anne-babalar haz›r<br />

m›y›z acaba onu<br />

karfl›lamaya?<br />

Çocuklar›m›z› her<br />

anlamda doyuracak<br />

bir tatil imkan›<br />

sunmaya... Bu tatil<br />

varl›k ya da zenginlik<br />

istemiyor... Ne istiyor<br />

biliyor musunuz ?<br />

5


‹dris TAMER<br />

6<br />

Yaz Tatili<br />

Uzun bir süre olan okul dönemi bitmek üzere ve yaz tüm cezbedici<br />

havas›yla geldi. Yaz›n gelmesiyle insanlarda bir gevfleme<br />

hali ortaya ç›kt›. Tabi tatil herkesin hakk›. Aileler bir y›l›n<br />

verdi¤i yorgunlu¤u iyice dinlenerek gidermeli.<br />

Dinlenme ve rahatlama dönemi olan yaz<br />

tatilini aile ve ö¤renciler etkin olarak<br />

de¤erlendirmelidir.<br />

Peki biz ö¤renci ve veliler olarak yaz› nas›l<br />

de¤erlendirmeliyiz? Asl›nda tümüyle bofl<br />

verilmifllik aylar› gibi görünse de çok verimli<br />

de¤erlendirilmesi gereken bir dönem yaz<br />

dönemi. Özellikle ö¤rencilerimizin okula yabanc›laflmamalar›<br />

aç›s›ndan önemli bir dönem.<br />

Peki bu döneme bak›fl aç›m›z nas›l olmal›<br />

ve bu dönemi nas›l de¤erlendirmeliyiz?<br />

Bunlarla ilgili düflüncelerimi sizlerle paylaflmak<br />

istiyorum.<br />

• Yaz›n, “Çocuk gönlünce e¤lensin can›m”<br />

demek yerine e¤lenme ve dinlenmesi<br />

kontrol edilmeli.<br />

• Saatlerce d›flar›da kalmas›, internetin<br />

bafl›ndan ayr›lmamas› ya da televizyon ba-<br />

¤›ml›s› olmas›n› önleyecek aile içi ortak programlar<br />

yap›lmal›..<br />

• Her fleyi gerekti¤i kadar yapmas› sa¤lanmal›.<br />

• Yaz tatili, mutlaka yetenekli oldu¤u bir<br />

sportif faaliyetle, sosyal etkinlikle ya da gidece¤i<br />

bir kurs ile e¤lenceli hale getirilmelidir.<br />

• Ö¤rencinin ihtiyac›na göre (ö¤retmenlerin<br />

tavsiyesi göz önünde bulundurularak)<br />

takviye dersler ald›r›lmal›d›r. Burada özellikle<br />

ö¤rencinin baflar›l› olamad›¤› alanlar<br />

ve konular tespit edilmeli; çal›flmalar o yönde<br />

sürdürülmelidir. Bunun için örne¤in bitirilen<br />

s›n›fa uygun bir deneme yap›labilir ve<br />

baflar›s›z olunan konular hedef seçilebilir.<br />

Ya da y›l içerisinde olunan s›navlar ve denemeler<br />

göz önünde bulundurularak böyle bir<br />

tespit yap›labilir.


NE; NE KADAR OLMALI<br />

• Kitap okuma: Günde en az 45 dk.<br />

• Bilgisayar: Yaz boyunca günde en fazla 1 -1.5 saat<br />

• Televizyon: Yaz boyunca günde en fazla 2 - 2.5 saat<br />

• Ders çal›flma: Yaz boyunca 2-3 günde en az 1 - 1.5 saat<br />

• Oyun ve spor: Yaz boyunca, gidilen kurs varsa 3 saat,<br />

yoksa 2 saat<br />

• Uyku: ‹lkö¤retim ikinci kademe ö¤rencileri için, en fazla 8-9 saat<br />

• Birinci kademe ö¤rencileri için en fazla 9-10 saat<br />

• Yemek: Günde mutlaka üç ö¤ün olmal› kahvalt› ve ö¤le yeme¤i<br />

normal, akflam ise hafif fleyler.<br />

• ‹letiflim: Aile içi iletiflim ya da akrabalar› ziyaret için için özel<br />

zamanlar olmal›.<br />

• Bu dersler tatilin her günü olmamal›.<br />

Haftada 2-3 günde bir 1-1.5 saatlik çal›flma<br />

yeterli olacakt›r. Yoksa okullar›n aç›lma zaman›nda<br />

okula adapte olma süresi uzayabilir.<br />

• Bu nedenle temmuz dönemi tamam›yla<br />

dinlenmeye ayr›lmal›d›r.<br />

• Eylül ay›nda art›k her fleyiyle okula bafllama<br />

zaman› yaklaflt›¤›ndan önümüzdeki<br />

y›l görülecek derslere ait konu anlat›m kitaplar›<br />

al›nmal› ve konulara k›saca göz at›lmal›d›r.<br />

Tüm bunlar çocuklar›m›z›n yaz›n ne yapmas›<br />

gerekti¤i ile ilgiliydi. Peki bizler yaz› nas›l<br />

de¤erlendirmeliyiz?<br />

• Yaz ay› bizim için de önemlidir. Y›l içinde<br />

yo¤unluktan okuyamad›¤›m›z kitaplar›m›z›<br />

okumal›y›z.<br />

• Dinlenmenin yan›nda bir fleyler okuma<br />

ile de meflgul olmay›z ki, çocuklara da “Oku!”<br />

dedi¤imizde severek okumalar› konusunda<br />

zorlanmayal›m.<br />

• Tüm bunlar göz önünde bulundurularak<br />

yaz aylar› etkin kullan›l›rsa yeni döneme<br />

tam haz›rl›k yap›lm›fl olunur. Yoksa bir din-<br />

Yaz Tatili<br />

Bu program da ö¤renci<br />

kendine göre küçük de-<br />

¤ifliklikler yapabilir.<br />

(Bazen bir gün spor<br />

günü olabilir. Bilgisayar<br />

ya da televizyon<br />

azalabilir.) Yaln›z kitap<br />

okuma flart› mutlaka<br />

konulmal›.<br />

lenme ve haz›rl›k dönemi, yeni çal›flma y›l›n›n<br />

bafllamas› ile yeni s›k›nt›lar›n bafllang›c›na<br />

dönüflecektir. Yaz tatilinin gönlünüze göre<br />

geçmesi temennimizle...<br />

7


Mehmet ERDEM<br />

8<br />

Yaz Tatili<br />

Haf›za e¤itimi alan bir kifli beynin etkin çal›flma prensiplerini<br />

ö¤renerek h›zl›, kolay ve kal›c› ö¤renmenin gizli s›rlar›n› keflfediyor.<br />

Birkaç örnek vermek gerekirse, kifli bu e¤itimde bilginin alg›lanma ve<br />

ifllenme flartlar›n›n ne kadar önemli oldu¤unu ö¤renerek, kendi<br />

alg›lama mekanizmalar›n› bu flartlara uygun olarak kullan›yor.<br />

Örne¤in beyindeki “limbik (limbic)” k›s›mda bulunan “amygdala”<br />

duygusal içerikli bilgilerle ilgleniyor. Bu tip bilgilerle karfl›lafl›ld›¤›nda<br />

“amygdala” beynin en üst k›sm›ndaki “neocortex” ile birlikte bu bilginin<br />

kal›c› haf›zaya kaydedilip, keydedilemeyece¤ine karar veriyor.


• Belirli bir ölçüde gevflemek. (Gözlerinizi kapat›p<br />

hafif bir okyanus müzi¤i eflli¤inde kendinizi zihnen<br />

ve bedenen gevfleterek ve en önemlisi hayal<br />

ederek.)<br />

• Konuya sürekli bir ilgi. (Yüksek konsantrasyon.)<br />

• Dikkati engelleyen duygusal problemin<br />

yat›flt›r›lmas› (Yani s›k›nt›n›z varsa mutlaka bu<br />

s›k›nt›n›z› konuflarak çözmelisiniz.)<br />

• Dikkat da¤›ld›¤› zaman biraz hava ald›ktan<br />

sonra tekrar ayn› konu üzerine yo¤unlaflma.<br />

Yaz Tatili<br />

- Görsel hale getirmek.<br />

- Aral›kl› tekrarlar yapmak.<br />

- Kitap okumak.<br />

- Ba¤lant› kurmak: Okuduklar›n›z›, ö¤rendiklerinizi<br />

akl›n›zda kalacak kadar ilginç, kötü, güzel,<br />

hofl ya da nahofl hale getirme mutlaka bir<br />

olayla ba¤lant›l› hale getirme.<br />

- ‹lginçlefltirme, dahas› ö¤rendiklerinizi anlatma<br />

ve uygulama yapmak.<br />

Haf›zaya yard›mc› olacak ipuçlar›<br />

• Küçük notlar yaz›p görece¤iniz yere as›n.<br />

• ‹htiyac›n›z olan eflyay› görece¤iniz yere koyun.<br />

• Günlük programlar›n›z için defter tutun ve<br />

listeleyin.<br />

• Herhangi bir fleyi hat›rlamak için elinize not<br />

yaz›n.<br />

Ne kadar Hat›rlar›z?<br />

• Okuduklar›m›z›n % 10 ’ unu,<br />

• ‹flittiklerimizin % 20 ’ sini,<br />

• Gördüklerimizin % 30 ’ unu,<br />

• Hem görüp hem iflittiklerimizin % 50 ’ sini,<br />

• Söylediklerimizin % 80 ’ ini,<br />

• Yaflayarak söylediklerimizin % 90 ’ ›n›<br />

Hat›rlar›z<br />

9


Canan fiEKERAL<br />

10<br />

Yaz Tatili<br />

Bireyin zihinsel fiziksel yeteneklerini, becerilerini,<br />

ilgilerini, ihtiyaçlar›n› ve ekonomik<br />

durumunu göz önünde bulundurarak seçim<br />

listesindeki seçenekleri belirlemesi gerekir.<br />

En son olarak bu seçeneklerden en uyun olan›na<br />

karar vermesi gerekir. Tabi ö¤renciler<br />

Meslek seçimi; bireyin kendisine uygun<br />

olan meslekleri çeflitli yönleri ile<br />

de¤erlendirip, tercih edilen meslekler<br />

aras›ndan kazanabilme olas›l›¤›<br />

en yüksek olana yönelmesidir.<br />

bu durumda bir sürece ihtiyaç duyarlar. Yaz<br />

tatili de bu seçim için en ideal zamanlardan<br />

biridir.<br />

Sonunda okul bitiyor. Ö¤renciler yorucu<br />

bir dönemin ard›ndan bir rahatlama süreci<br />

olan tatile giriyorlar. Özellikle lise dönemin-


deki ö¤renciler için yaz tatili meslek seçimi<br />

için bir f›rsat. Nas›l m›?<br />

Lise birinci s›n›f› bitirmifl bir ö¤renciyi düflünelim.<br />

‹kinci s›n›fta bir alan belirleyecek ve<br />

gelece¤ini bu alanda planlayacak. Tabii seçti¤i<br />

alan onun gelecekte yapaca¤› mesle¤i de<br />

belirleyecek. Bu aç›dan düflündü¤ümüzde<br />

yaz tatili karar verme aç›s›ndan önemli bir<br />

f›rsat. Lise ikinci s›n›ftan, üçüncü s›n›fa geçmifl<br />

bir ö¤renci için de ayn› durum söz konusu.<br />

Bu ö¤renci de lisede son y›l›n› okuyacak<br />

ve üniversite s›navlar›na girip mesleki bir tercih<br />

yapacak. Bu ö¤rencilerimiz için de yaz<br />

tatili meslek seçiminde do¤ru karar› verebilmeleri<br />

ad›na önemli bir f›rsat.<br />

Ö¤rencilerimiz yaz tatilini bu aç›dan çok<br />

iyi de¤erlendirebilirler. fiimdi sizlere meslek<br />

seçiminde do¤ru karar› verebilmek için, yaz<br />

tatilinde yap›labilecek etkinliklerden birkaç<br />

örnek vermek istiyorum.<br />

• Kendini tan›ma. ‹leride seçmeyi düflündü¤ü<br />

mesle¤e fiziksel olarak, kiflilik yap›s›<br />

olarak uygun olup olmad›¤›n› de¤erlendirme.<br />

• Meslek seçimi konusunda biyografi kitaplar›<br />

okuma. Mesle¤inde baflar›l› olmufl kiflilerin<br />

hayat hikayelerini ö¤renme.<br />

• K›sa süreli de olsa ileride yapmay› düflündü¤ü<br />

meslekle ilgili bir yerde çal›flma.<br />

Mesle¤in ortam›n› görme, özelliklerini inceleme,<br />

havas›n› koklama.<br />

• De¤iflik mesleklerden kiflilerle tan›flma.<br />

Tatile gidilen yerlerde farkl› kifliler ile diyalog<br />

kurup, farkl› meslek gruplar› hakk›nda bilgi<br />

edinme.<br />

• ‹leride yapmay› düflündü¤ü mesleklerle<br />

ilgili gelece¤inin nas›l oldu¤unu hayal edip bu<br />

hayali yaz›ya dökme, daha sonra bunlar› de-<br />

¤erlendirip en do¤ru karar› verme.<br />

• Güzel sanatlar, el becerileri gibi alanlarda<br />

yetene¤inin olup olmad›¤›n› keflfetme.<br />

• Seçmeyi düflündü¤ü mesleklerle ilgili<br />

bilgi toplama: Gerekli olan e¤itim süresi ne<br />

kadar? Okul sonras› özel bir haz›rl›k gerekiyor<br />

mu? Üniversitede okutulan dersler hangileri?<br />

Meslekte ilerleme durumu nedir? Bu<br />

mesle¤e talep ne durumda? ‹fl<br />

bulma durumu nas›l? Mesle¤in<br />

getirece¤i kazanç ne kadar?<br />

gibi sorulara cevap bulma.<br />

• En önemlisi de ilgi ve yeteneklerini<br />

do¤ru belirleme.<br />

Yeteneklerin belirlenmesi<br />

bireyin “Ben neler yapabilirim?”<br />

sorusuna verdi¤i cevap,<br />

hangi e¤itim program›nda<br />

daha baflar›l› olaca¤›n› gösteren,<br />

meslek seçiminde temel<br />

bir etmendir. ‹lgilerin belirlenmesi<br />

ise bireyin “Ben neler<br />

yapmaktan hofllan›r›m?” sorusuna<br />

verdi¤i cevapt›r. Yetenekler<br />

bireyin hangi alanda<br />

baflar›l› olaca¤›n› gösterirken,<br />

ilgiler hangi alanda çal›flmaktan<br />

zevk duyaca¤›n› belirler<br />

ve iflin özüne iner. Ö¤rencilerimizin<br />

yaz tatilinde öncelikle<br />

kendilerini daha iyi tan›malar›<br />

Yaz Tatili<br />

Yetenekler bireyin<br />

hangi alanda baflar›l›<br />

olaca¤›n› gösterirken,<br />

ilgiler hangi<br />

alanda çal›flmaktan<br />

zevk duyaca¤›n›<br />

belirler ve iflin<br />

özüne iner. Ö¤rencilerimizin<br />

yaz tatilinde<br />

öncelikle<br />

kendilerini daha iyi<br />

tan›malar› ve meslekleri<br />

kendilerine<br />

uygunluklar› aç›s›ndande¤erlendirmelerigerekmektedir.<br />

ve meslekleri kendilerine uygunluklar› aç›s›ndan<br />

de¤erlendirmeleri gerekmektedir. Böylece<br />

yaz tatili bofla geçen, sadece e¤lenilen<br />

bir zaman de¤il, e¤lenirken hayata dair pek<br />

çok fleyin ö¤renildi¤i bir zaman dilimi olabilir.<br />

Ö¤rencilerimize güzel ve dolu<br />

dolu bir yaz tatili dileklerimizle.<br />

11


Emine AYDIN<br />

12<br />

Yaz Tatili<br />

Bir iflle 20 sene u¤raflm›fl birisinin yazd›¤› kitab› güzelce<br />

okusan›z o ifle 20 y›ll›k tecrübe ile bafllam›fl olursunuz.<br />

Unutulmamal›d›r ki okudu¤umuz her kitab›n sayfalar›<br />

y›llar süren tecrübenin ürünüdür. Bunun manas› fludur:<br />

Her Kitap Bir Ömürdür.<br />

Kitap okuman›n sa¤layaca¤› faydalar› anlatmak ciltler<br />

dolusu eser vermeye niyet etmek gibidir. Ancak hayat›n›<br />

bugün için de¤il; yar›nlara haz›rlayan ve gelecekte büyük<br />

ifller baflarmaya azmetmifl, istikbalin seçkin insanlar›na<br />

konu hakk›nda baz› hat›rlatmalarda bulunmaya çal›flal›m.<br />

• James Hawel: “Dünyay› yöneten, kalem, mürekkep<br />

ve ka¤›tt›r” diyor. Haks›z da de¤il. Unutulmamal›d›r ki kifli<br />

hangi mesle¤i seçerse seçsin çal›flt›¤› kurumda bir numara<br />

olmal›d›r. Balzac “Bilginin efendisi olmak için çal›flman›n<br />

kölesi olmal›s›n›z ”der. Kiflinin hayat›nda bir numara olmas›<br />

demek birçok konuda genel bilgilere sahip olmas› demektir.<br />

‹flte bir numara olman›n ilk flart›: Okumak, okumak,<br />

okumak....<br />

• Baflar›l› olabilmenin en önemli flartlar›ndan biri de<br />

geçmiflteki insanlar›n tecrübelerinden yararlanarak onlar›n<br />

düfltü¤ü hatalar› tekrarlamamak ve bafllanan ifle onlar›n<br />

tecrübeleri ile bafllamakt›r. Diyelim ki bilgisayar mü-


hendisi olacaks›n›z. Bu iflle 20 sene u¤raflm›fl<br />

birisinin yazd›¤› kitab› güzelce okusan›z<br />

o ifle 20 y›ll›k tecrübe ile bafllam›fl olursunuz.<br />

Unutulmamal›d›r ki okudu¤umuz her<br />

kitab›n sayfalar› y›llar süren tecrübenin ürünüdür.<br />

Bunun manas› fludur: HER K‹TAP<br />

B‹R ÖMÜRDÜR.<br />

• Hangi meslek dal›nda olursa olsun, insanlarla<br />

iliflki içerisinde olaca¤›m›z ve insanlar›n<br />

isteklerine cevap verece¤imiz malumdur.<br />

Mesle¤inde baflar›l› kifli insanlar›n<br />

bütününe hitap edebilecek projeler haz›rlayabilendir.<br />

Bir araba tasar›mc›s›n›n baflar›s›<br />

üretti¤i modelin birçok insan taraf›ndan be-<br />

¤enilmesi ile ölçülür. Toplumun birço¤unun<br />

beklentisine cevap verebilmek için toplumu<br />

iyi tan›mak gerekir. ‹nsanlar› tan›man›n en<br />

k›sa ve güvenilir yolu K‹TAP OKUMAKTIR.<br />

• Eskiler “sanat alt›n bileziktir demifller” .<br />

‹nsan›n iyi bildi¤i bir yetene¤i ( Kuaförlük,<br />

ayakkab›c›l›k, vs) varsa hangi halde olursa<br />

olsun ihtiyaç duydu¤unda ona, fayda sa¤lar.<br />

‹nsan çok zengin olup iflas edebilir. Büyük<br />

bir makamda olup makam›n› kaybedebilir.<br />

Ama okuma sayesinde elde edilen bilgi<br />

ve onun getirmifl oldu¤u itibar, mezara kadar<br />

devam eder. ‹nsanlar aras›nda sizi hiç<br />

terk etmeyecek asil bir konumunuz olmas›n›<br />

istiyorsan›z ÇOK OKUMALISINIZ.<br />

• Günlük hayatta çok defa duymuflsunuzdur;<br />

”Mal, makam önemli de¤il, önemli<br />

olan insanl›k”. Asl›nda burada kastedilen<br />

olgunluk, zerafet, kibarl›k ve nezakettir. Be-<br />

¤enilen insanlar› di¤er insanlardan ay›ran<br />

budur. ‹nsan›n bu davran›fllar› do¤ru ve<br />

Yaz Tatili<br />

kapsaml› ö¤renebilece¤i en<br />

önemli kaynak; kitapt›r.<br />

Herkes taraf›ndan takdir<br />

edilmek istenirseniz K‹TAP<br />

OKUMALISINIZ.<br />

• Kitap okuman›n önemli<br />

faydalar›ndan biri de insana<br />

kendini tan›ma f›rsat› vermesidir.<br />

Okuyan insan hangi<br />

dalda baflar›l› olaca¤›n› çok<br />

çabuk kavrar . Unutmamal›y›z<br />

ki ayd›nlanmam›z› sa¤layan<br />

Edison, nobel ödüllü büyük<br />

fizikçi Einstein, üniversite<br />

mezunu de¤ildi. Ama<br />

okuduklar› kitaplar sayesinde<br />

hangi dalda kabiliyetli olduklar›n›<br />

keflfettiler ve baflar›l›<br />

oldular . Evet görüldü¤ü<br />

gibi; hayatta baflar›l› olman›n<br />

tek flart› var o da K‹TAP-<br />

LARLA DOST OLMAK.<br />

• Bilgiye ulaflman›n çeflitli<br />

yollar› vard›r. Bunun için<br />

konferanslar dinleyebilir,<br />

belgeseller seyredebilirsiniz.<br />

Fakat bu faaliyetlerde insan›n<br />

durup düflünmeye yada<br />

ihtiyac› oldu¤unda bu bilgiye<br />

tekrar ulaflmaya imkan› yoktur. Fakat insan›n<br />

kitap okurken düflünmeye zaman›<br />

vard›r. Tekrar tekrar ayn› bilgiye ulaflabilir.<br />

Çiçero : “Kitaps›z bir ev ruhsuz bir cesede<br />

benzer”, derken ne kadar hakl›d›r.<br />

Dünyadaki kötülüklerin<br />

temel sebebi<br />

cehalettir.<br />

‹nsan›n bafl düflman›<br />

cehalete<br />

karfl›, savafl açmal›.<br />

Devaml› kitap<br />

okumal›d›r.<br />

13


Emine AYDIN<br />

14<br />

Yaz Tatili<br />

➔ Kitaplar elinizde haftalarca sürünüyor mu?<br />

➔ H›zl› okuma metotlar›n› bilmiyor ve h›zl› okuma yapam›yor musunuz?<br />

➔ Az zamanda çok okuman›z gerekiyor mu?<br />

➔ Okurken yo¤unlaflam›yor musunuz?<br />

➔ Dikkatiniz da¤›l›yor mu?<br />

➔ Anlamak için cümleleri tekrar tekrar okuyup vakit kaybediyor musunuz?<br />

➔ Okuduklar›n›z› tam olarak idrak etmekte zorluk çekiyor musunuz?<br />

➔ A¤›r metinler içerisinde kayboluyor musunuz?


Cevaplar›n›z›n ço¤u ‘evet’se<br />

h›zl› okuma ve anlamaya ihtiyac›n›z<br />

var demektir. H›zl› okumaya<br />

olan ihtiyac›m›z günümüz flartlar›ndan<br />

kaynaklanmaktad›r. En<br />

baflta ö¤renciler bu durumdan istifade<br />

edeceklerdir. Rakiplerinden<br />

daha h›zl› okuyup anlamak onlar›<br />

öne geçirecektir. Yo¤un çal›flma ve<br />

ifl hayat› içerisinde abonesi oldu¤umuz<br />

gazete ve dergileri s›k›lmadan<br />

k›sa sürede bitirmek h›zl› okumayla<br />

mümkündür.<br />

H›zl› okuma belli bir e¤itim ve<br />

teknik isteyen bir ifltir. O yüzden<br />

dergimizde uzun uzad›ya bahsetmedik.<br />

Bunun için size Zambak Yay›nlar›’n›n<br />

h›zl› okuma setini tavsiye<br />

ediyorum. 2 egzersiz örne¤i:<br />

AAmmaaçç:: Gözün kavrama alan›n› geniflletmek<br />

YYöönntteemm:: Gözünüzü kelimelerin alt›ndaki<br />

noktaya odaklay›n ve her<br />

sat›rda kaç kelime görebildi¤inizi<br />

belirleyin<br />

Kitap Kalem<br />

Silgi Ödev<br />

At<br />

·<br />

Tay<br />

·<br />

Kaya<br />

·<br />

H›zl›<br />

·<br />

Çok oku<br />

·<br />

Kitab› sev<br />

·<br />

Kendine güven<br />

·<br />

Hayat çok güzel<br />

·<br />

Sanata de¤er ver<br />

·<br />

Hayata olumlu yaklafl<br />

·<br />

Damlaya damlaya göl olur<br />

·<br />

Sempatik olmaya çal›fl<br />

·<br />

Çevreni temiz tut<br />

·<br />

Ifl›¤› aç›k b›rak<br />

·<br />

H›zl› oku<br />

·<br />

Fatih<br />

·<br />

May›n<br />

·<br />

Kar<br />

·<br />

ak<br />

Yaz Tatili<br />

AAmmaaçç:: Gözün daha h›zl› odaklanmas›n›<br />

sa¤lamak.<br />

YYöönntteemm:: fiekilde gösterilen kelimeleri,<br />

gözünüzü oklar<br />

istikametinde ( pinpon<br />

maç› izliyor gibi) h›zl›ca<br />

hareket ettirerek, bir bak›flta<br />

okuyunuz. Her iki<br />

kelime aras›nda yedifler<br />

defa tur at›n›z.<br />

15


Huriye GÜL<br />

16<br />

Yaz Tatili<br />

Anne babalar olarak çocuklar›m›za, baflar›l› birer birey<br />

olabilmeleri için gereksinim duyacaklar› her fleyi daha onlar<br />

do¤madan önce anne karn›nda vermeye bafll›yoruz.<br />

.Biliyoruz ki ilk y›llarda kazan›lan do¤ru al›flkanl›klar, ileriki<br />

y›llarda oluflacak ve güçlenecek flefkat, sevgi, kendine<br />

güven gibi karakteristik özelliklerin ve iletiflim becerilerinin<br />

gelifliminde etkili... Çocu¤un ilk y›llar›ndan, ergenlik<br />

dönemine kadar olan sürecin anlat›ld›¤› bu kitapta, baflar›l›<br />

ebeveyn olman›n ne anlama geldi¤ini keflfedecek, çocu¤unuzun<br />

baflar›l› olabilmesi için var olan özelliklerini<br />

nas›l gelifltirece¤inizi ö¤renecek ve onlar›n istedi¤iniz bireyler<br />

olarak yetiflmesine yard›mc› olacaks›n›z. Kifliliklerine<br />

sayg› duyuldu¤unda, ilgilenildi¤inde ve duygusal yönden<br />

iyi beslenip yetifltirildi¤inde, her çocu¤un farkl› ve<br />

kendine has bir y›ld›z olabilece¤ini sak›n unutmay›n.<br />

BU ÇOCUK<br />

BEN‹ ANLAMIYOR<br />

Yazar: HAKAN METAN<br />

Zafer yay›nlar›<br />

Hiçbir iflimiz annelik ve babal›k sorumlulu¤undan<br />

daha önemli olamaz.‹fller bekleyebilir, çocuk e¤itimi<br />

beklemez. Eksik kalan bir iflimizi sonradan tamamlayabiliriz,<br />

ancak gerekti¤i zaman dinlemedi¤imiz, bir<br />

sorun yaflad›¤›m›zda al›p karfl›m›za konuflmad›¤›m›z,<br />

birlikte 10 dakika dahi olsa ara ara özel bir zaman<br />

dilimi geçirmedi¤imiz çocu¤umuzun içinde oluflan<br />

bofllu¤u doldurmam›z mümkün de¤ildir…<br />

Zafer Dergisi’nde çocuk e¤itimi ve psikolojisi alan›nda<br />

yay›mlanan makalelerden oluflan bu kitap en<br />

temel psikolojik problemleri ve bu konularda en çok<br />

sorulan sorular›n cevaplar›n› içeriyor.<br />

BAfiARILI ÇOCUK<br />

Yazar: MARTHA SEARS<br />

WILLIAM SEARS<br />

Çevirmen: Özlem Gültekin,<br />

Boyner Yay›nlar›<br />

Ne güzel günlerdi... Yap deyince yapar, git deyince gider,<br />

gel deyince de gelirdi. Sonradan bir haller oldu bu çocu¤a.<br />

Biliyorum arkadafllar› onu etkiliyor, babas› da çok fl›martt›…<br />

Her zaman kullan›r›z buna benzer ifadeleri de¤il mi?<br />

Ama bilmemiz gereken bir fley var ki çocu¤umuzun davran›fllar›ndan<br />

1. derecede sorumlu olan çevreden ve okuldan<br />

önce bizleriz. Bu bilinçte olmayan anne baba, çocuk e¤itimi<br />

konusunda ne kendini gelifltirir ne de çocu¤unun gereksinimlerine<br />

duyarl› olabilir.<br />

Yazar bu kitab› haz›rlamadaki amac›n›n, günümüz çocuklar›n›<br />

siz ebeveynlere anlatmak onlar› daha iyi tan›man›za<br />

ve anlaman›za yard›mc› olmak oldu¤unu söylüyor. Bu<br />

do¤rultuda çocuklar›n biz büyükleri, büyüklerin de çocuklar›<br />

neden anlamad›klar›n› ortaya koyarak aileler ile çocuklar›<br />

aras›ndaki iletiflim kopukluklar› ve disiplin sorunlar›n›n giderilmesi<br />

için yeni yaklafl›mlar getirerek yol gösteriyor.<br />

ÇOCUKLARIMIZ MUTSUZ<br />

VE BAfiARISIZ OLMASIN<br />

Yazar: AL‹ ÇANKIRILI<br />

Timafl yay›nlar›


SEVG‹L‹ ANNE BABACI⁄IM /<br />

LÜTFEN BU K‹TABI<br />

OKUR MUSUNUZ!..<br />

Yazar: HASAN YILMAZ<br />

Çizgi Kitabevi Yay›nlar›<br />

Hayal gücü ne kadar zengin olursa olsun<br />

her çocuk zaman zaman s›k›l›r ve huysuzlan›r.Böyle<br />

anlarda çocuklar›n› s›k›nt›dan<br />

kurtarmak, ayn› zamanda onlar›n el<br />

becerilerini artt›rmak isteyen anne babalar›n<br />

faydalanabilece¤i 365 oyun örne¤i bulunan<br />

bir kitap.Art›k ‘Çocu¤umla oyun oynamak<br />

istiyorum ama oynayacak oyun bulam›yorum.’<br />

ifadesinin arkas›na s›¤›namay›z.<br />

Çocuklar›n›zla hem zaman› üretkenli¤e<br />

dönüfltürecek hem de evde her gün kulland›¤›n›z<br />

bir çok malzeme ile oyunlar oynay›p<br />

oyuncaklar yapabileceksiniz. En önemlisi<br />

de sevgi ortam›nda yetiflen, sevgiyi tan›yan<br />

çocuklara sahip olacaks›n›z.<br />

ÖNEML‹ ‹fiLERE ÖNCEL‹K<br />

Yazar: STEPHEN R. COVEY,<br />

A. ROGER MERR‹L<br />

Varl›k Yay›nlar›<br />

Yaz Tatili<br />

Yazar Hasan Y›lmaz ‘Biz ne yapaca¤›n› bilmeyen<br />

ana-babalar kufla¤›y›z…!’ diyor ve ekliyor.’Dünyan›n<br />

eski dünya, ülkemizin eski ülkemiz,<br />

insanlar›n eski insanlar olmad›¤›, de¤iflim<br />

rüzgarlar›n›n çoktan f›rt›naya dönüfltü¤ü<br />

bir ça¤da çocuk yetifltiriyoruz.Günümüz Türkiye’sinde<br />

eski yöntem ve anlay›fllara göre çocuk<br />

yetifltirilemeyece¤ini kabul eden ve kendi<br />

ebeveynlik anlay›fl ve sorumluluklar›n› yeniden<br />

gözden geçirmek isteyen anne babalar<br />

için iyi niyetli bir çal›flma’ olarak tan›t›yor kitab›n›<br />

bizlere.Ak›c› anlat›m› ve örnekleriyle faydalanabilece¤iniz<br />

bir kitap…<br />

BEN‹MLE OYNAR MISIN ANNE /<br />

365 E⁄‹T‹C‹ ÇOCUK OYUNU<br />

Yazar: AL‹ ÇANKIRILI<br />

Timafl Yay›nlar›<br />

‘Çok iflim var, zaman›m yetmiyor; ailemle iflim<br />

aras›nda denge kurmay› bir türlü beceremiyorum;birine<br />

öncelik verirsem öteki zarar görüyor,ne yapaca-<br />

¤›m› flafl›rd›m.’ gibi ifadeleri s›k s›k duyar ve söyleriz.<br />

Zaman›m›z› bir türlü kullanamad›¤›m›zdan flikayet<br />

ederiz.<br />

Bu kitap zaman yönetimiyle ilgili basit teknikler<br />

ö¤reten bir kitap de¤il. Kitapta yer alan bir ifadeyle<br />

yeni bir saat yerine, bir pusula sunuyor bize; çünkü<br />

ilerledi¤imiz yön, hareket h›z›m›zdan çok daha<br />

önemlidir. Edinece¤iniz bilgiler hem zaman›n›z› daha<br />

iyi kullanman›z, hem de yaflam kalitenizi yükseltmeniz<br />

için yol gösterecektir.<br />

17


Ferhat ÇEL‹K<br />

18<br />

Yaz Tatili<br />

“Bir ormanda iki kifli a¤aç kesiyormufl.<br />

Birinci adam sabahlar› erkenden kalk›yor,<br />

a¤aç kesmeye bafll›yormufl. Bir a¤aç devrilirken<br />

hemen di¤erine geçiyormufl. Gün<br />

boyu ne dinleniyor ne ö¤le yeme¤i için<br />

kendine vakit ay›r›yormufl. Akflamlar› da<br />

arkadafl›ndan bir kaç saat sonra a¤aç kesmeyi<br />

b›rak›yormufl. ‹kinci adam ise arada<br />

bir dinleniyor ve hava kararmaya bafllad›-<br />

¤›nda eve dönüyormufl. Bir hafta boyunca<br />

bu tempoda çal›flt›ktan sonra ne kadar<br />

a¤aç kestiklerini saymaya bafllam›fllar.<br />

Sonuçta; ikinci adam daha fazla a¤aç<br />

kesmifl. Birinci adam öfkelenmifl :<br />

"Bu nas›l olabilir? Ben daha çok çal›flt›m.<br />

Senden daha erken ifle bafllad›m, senden<br />

daha geç bitirdim. Ama sen daha fazla<br />

a¤aç kestin. Bu iflin s›rr› ne?" ‹kinci adam<br />

yüzünde tebessümle yan›t vermifl.<br />

"Ortada bir s›r yok. Sen durmaks›z›n<br />

çal›fl›rken ben arada bir dinlenip baltam›<br />

biliyordum. Keskin baltayla, daha az çabayla<br />

daha çok a¤aç kesilir." demifl.


Sevgili ebeveynler her geçen gün bizler de<br />

çocuklar›m›zla büyüyoruz. Yeni bir y›l yeni bir<br />

dönem güzel fleyleri getiriyor ve bazen de<br />

bizden bir fleyleri götürüyor fark›nda olmadan.<br />

Ama iyi ama kötü, bir y›l daha bitiyor,<br />

bir y›l daha büyüdük biz de çocuklar›m›zla ya<br />

da küçüldük sorunlar›m›z›n aras›na gizlenerek,<br />

kendimizi kabu¤umuza kapatarak. Hayat<br />

elbette sadece bahardan ibaret de¤il yaz›,<br />

k›fl› ve sonbahar› da var. Önemli olan her<br />

mevsimin bahar olmas› de¤il, k›fllar› da bahara<br />

çevirebilecek güçte olabilmemiz. Karfl›laflt›¤›m›z<br />

sorunlar› yok saymam›z de¤il, onlar›<br />

aflmak için mücadele edebilmemiz<br />

önemli. T›pk› öykümüzde oldu¤u gibi sorunlarla<br />

mücadele edebilmek için hem baltam›z›<br />

bilemeyi bilmeli hem de buna zaman ay›labilmeliyiz.<br />

Nedir peki baltay› bilemekle kastetti¤imiz?<br />

Hayat›n güzelliklerini görmek için sorunlar›m›z›n<br />

d›fl›na ç›kabilmeli, sahilde meltemin<br />

esintisini hissedebilmeliyiz. Gecenin<br />

karanl›¤›n› delen günefli seyrederek uyanabilmeliyiz<br />

bir sabah. Çocu¤umuzun elinden<br />

tutup sevinçle koflabilmeliyiz lunaparka (görev<br />

gibi alg›lamadan), elmal› fleker yemesine<br />

izin verebilmeli, tramvayla tarihe bir gezi yapabilmeliyiz.<br />

Eminönü’nde kufllar› selamlayabilmeli,<br />

kula¤›m›za ayr› bir name ile gelen<br />

Yaz Tatili<br />

Asl›nda mutluluk yürüdü¤ümüz zorlu<br />

yollarda dikenlere, otlara ald›rmadan<br />

aradaki mine çiçeklerini görebilmekten,<br />

yapabiliyorsak koklamakdan geçiyor...<br />

sabah ezan›nda bafl›m›z› secdeye Eyüp’te<br />

koyabilmeliyiz. Bir günün her an›n› hissederek<br />

yaflayabilmeli, Yüce Yaratan karfl›s›nda<br />

aczimizi görüp verdikleri nimetlere tüm benli¤imizle<br />

flükredebilmeliyiz. Ve bir sabah mükellef<br />

sofralar› bir kenara b›rak›p Bo¤az’da<br />

bir simitle sabah çay›m›z› yudumlayabilmeliyiz<br />

ifl yo¤unlu¤una ald›rmadan...<br />

Hayat böyledir iflte. Daha çok yürümeyi<br />

daha çok koflmay› daha çok çabay› istemez<br />

asl›nda. Gerekti¤i yerde gerekti¤i kadar çaba<br />

göstermeyi ister. Hayat okulunda baflar› için<br />

baltalar›m›z bilenmek ister. Yorucu ifl hayat›ndan<br />

sonra boflalan enerji kaynaklar› yeniden<br />

dolmak ister. Belki de tüm yapaca¤›m›z<br />

arada s›rada da olsa yetiflkin olarak kendi<br />

baltam›z› nas›l bileyece¤imizi, çocuklar›m›z›n<br />

kendi baltalar›n› nas›l bileyeceklerini görmemiz<br />

ve buna f›rsat tan›mam›z gerekiyor.<br />

Gerçek mutlulu¤un iyi yaflamak ya da<br />

çok yaflamak olmad›¤›n›, yaflamay› iyi bilmekten<br />

ibaret oldu¤unu ö¤renmemiz ve çocuklar›m›za<br />

da ö¤retmemiz gerekiyor.<br />

19


Mübeccel CANSEVER<br />

20<br />

Yaz Tatili<br />

Koleksiyon kelimesi geçti¤inde akl›m›za<br />

pul, kelebek tafl koleksiyonlar› gelir. Ço¤umuzun<br />

çocuklu¤umuzda bir koleksiyonu olmufltur.<br />

Bu arkadafllar›m›z›n gönderdi¤i<br />

kartpostallar, peçeteler, gazoz kapaklar›,<br />

pullar olabilirdi. Onlara gözümüz gibi bakar,<br />

hiçbir hazinenin de¤eri bizim kartpostallar›m›z›<br />

geçemezdi. Koleksiyon kelimesinin kökeni<br />

Frans›zca. "Collection" kelimesinin türkçeye<br />

uyarlanm›fl hali. Türkçe karfl›l›¤› derlem.<br />

"Ö¤renme, yarar sa¤lama veya zevk amac›yla<br />

bir araya getirilmifl ve özelliklerine göre<br />

s›n›flara ayr›lm›fl nesnelerin bütünü.”<br />

Koleksiyon insanlar›n u¤raflt›¤› zevkli aktivitelerinden<br />

biridir. Çocuklu¤unda bu tutkudan<br />

vazgeçmeyen yetiflkinler koleksiyon<br />

yapmaya devam eder. Resim, antika eserler<br />

gibi birtak›m aksesuarlar›n koleksiyonunu<br />

yapmaya u¤rafl edinmifl bir çok kifli vard›r<br />

çevremizde. Peki koleksiyon yapmak insan<br />

kiflili¤ine ne kazand›r›r:<br />

Koleksiyon özellikle çocukluk y›llar›nda<br />

sabr›, düzeni, esteti¤e önem vermeyi ve<br />

araflt›r›c›l›¤› gelifltirir. Çocuklar›n çevrelerine<br />

olan duyarl›l›¤› artar. Do¤ada bulunan nesnelerle<br />

ilgili koleksiyon yapan çocuklarda<br />

do¤a sevgisi artar. Koleksiyon yapmak karfl›l›¤›nda<br />

maddi ç›kar gözetmeden yeni fleyler<br />

oluflturma duygusunu çocuklara afl›lar. Kim<br />

flimdiye kadar aylar›n› vererek biriktirdi¤i deniz<br />

kabuklar›ndan para kazanm›flt›r? Çocuklu¤unda<br />

koleksiyon yapan kiflilerin hayata<br />

bak›fl aç›lar›, üretici düflünme yetene¤i geliflmifltir.<br />

Üreticilik yeni yüzy›l›n gereksinim<br />

duydu¤u en önemli psikososyal ve zihinsel<br />

olgudur.<br />

Koleksiyon insanlar›n u¤raflt›¤›<br />

zevkli aktivitelerinden biridir.<br />

Çocuklu¤unda bu tutkudan<br />

vazgeçmeyen yetiflkinler koleksiyon<br />

yapmaya devam eder.<br />

Resim, antika eserler gibi birtak›m<br />

aksesuarlar›n koleksiyonunu<br />

yapmaya u¤rafl edinmifl bir<br />

çok kifli vard›r çevremizde.<br />

‹nsanda nesneleri özelliklerine göre s›ralama<br />

iste¤i 6 yafl›ndan itibaren görülmektedir.<br />

Yani 6 yafl›ndan itibaren çocuklar›n›z› koleksiyon<br />

yapmak için teflvik edebilirsiniz. Yeni<br />

koleksiyonlar ortaya ç›karmak onlar› çok<br />

mutlu edecek ve zihinsel geliflimlerine büyük<br />

oranda katk›da bulanacakt›r. Gelin bu yaz<br />

her yafltaki çocuklar›n›zla ortak koleksiyonlar<br />

yap›n. Aran›zda kurulan koleksiyon arkadafll›¤›<br />

güzel bir an› olarak zihinlerinizde kals›n.<br />

Deniz kenar›ndaki kabuklar,nehir kenar›ndaki<br />

çak›l tafllar› sizleri bekliyor.


Elif AKYÜZ - Birgül Ç‹L<br />

Çocuklar›n geliflim özellikleri dikkate<br />

al›narak haz›rlanan ve çocuklar›n fiziksel,<br />

biliflsel, duygusal ve sosyal geliflim alanlar›n›<br />

destekleyen deneyimlerin güvenli ve<br />

çocuk-merkezli bir ortamda sunulmas›d›r.<br />

Okul öncesi e¤itiminde amaç çocu¤a bilgi<br />

aktarmaktan çok, çocu¤un var olan yeteneklerinin<br />

serpilip geliflmesine yard›mc›<br />

olmak ve ö¤renmeye ilgi uyand›rmakt›r.<br />

Okul öncesi e¤itimi niçin önemlidir?<br />

Okul öncesi e¤itimi, çocuklar›n geliflmekte<br />

olan becerilerini destekledi¤i için çok önemlidir.<br />

Okul öncesi e¤itimi alan çocuklar›n, almayanlarla<br />

oranla kendi kendine yetebilen, grup<br />

halinde çal›flabilen, sözel olarak kendini daha<br />

rahat ifade edebilen, yard›mseverlik duygusu<br />

geliflmifl ve yeni durumlara uyum sa¤lamada<br />

daha çok baflar›l› olduklar› gözlemlenmifltir.<br />

Çocu¤unuzun seven, üreten ve paylaflan bir<br />

birey olmas›n› istiyorsan›z, okul öncesi e¤itim<br />

kurumlar› aç›k oldu¤u sürece çocu¤unuzu bu<br />

e¤itimden yararland›rmal›s›n›z…<br />

Yaz Tatili<br />

De¤erli Anne Babalar Okul Öncesi E¤itimle<br />

‹lgili Bunlar› Biliyor muydunuz?<br />

• Zeka gelifliminin % 60'›n›n 0-6 yafl aras›nda<br />

tamamland›¤›n›,<br />

• Kiflili¤in temelinin at›ld›¤› kritik bir dönem<br />

olarak adland›r›lan okul öncesi y›llarda verilen e¤itimin,<br />

tüm e¤itim kademelerini, hatta tüm yaflam›<br />

etkiledi¤ini, kendine güveninin artt›¤›n›,<br />

• Ailenin verdi¤i e¤itim önemlidir ama asla tek<br />

bafl›na yeterli de¤ildir. Okul öncesi e¤itim kurumlar›nda<br />

verilen e¤itimin çocu¤unuzun ilkö¤retime<br />

geçiflte haz›r bulunufllu¤unu sa¤lad›¤›n›,<br />

• ‹lkö¤retim 1. s›n›f›na, okul öncesi e¤itimden<br />

yararlanm›fl olarak gelen çocu¤un, bu e¤itimi almadan<br />

gelen çocuktan çok daha baflar›l› oldu¤unu,<br />

okuma-yazmaya di¤er çocuklardan daha erken<br />

bafllad›¤›n› ve dil geliflimlerinin olumlu yönde<br />

ilerledi¤ini, problem çözme, iletiflim kurma ve grup<br />

içinde olma becerilerinin çok daha iyi geliflti¤ini,<br />

• Okul öncesi e¤itimin çocu¤unuzun anlama<br />

ve anlatma becerisini gelifltirdi¤ini,<br />

• Okul öncesi e¤itimi alan çocu¤un duygu ve<br />

düflüncelerini daha rahat ifade etti¤ini, sosyal yaflama<br />

daha rahat uyum sa¤lad›¤›n›,<br />

• Çocu¤unuzun yarat›c›l›¤›n›n gelifltirilmesinde,<br />

okul öncesi e¤itimin rolünün çok önemli oldu-<br />

¤unu,<br />

• Vücudu temiz tutma, difl sa¤l›¤› ve di¤er<br />

tüm öz bak›m becerilerinin okul öncesi e¤itimle çocuklar›n›za<br />

kazand›r›ld›¤›n›,<br />

• Sa¤l›kl› beslenme bilincinin okul öncesi e¤itimle<br />

daha kolay verilebildi¤ini,<br />

• Çocu¤unuzun Çoklu Zeka Kuram›na göre<br />

hangi zekaya/zekalara sahip oldu¤unu okul öncesi<br />

e¤itim kurumlar›nda ortaya ç›kar›ld›¤›n›.<br />

Kaynakça:<br />

1. www.ooegm.meb.gov.tr<br />

2. Cole, M& Cole S (2001). The development of children.<br />

New York:Worth Publishers.<br />

3. http://www.drpaul.com/behaviour/schoolreadi.html<br />

4. http://www.mental-health-matters.com/articles/article.php?artID=814<br />

21


Elif AKYÜZ<br />

22<br />

Yaz Tatili<br />

Çocuklar, evde yaln›z<br />

olmad›klar›n›, evi di¤er<br />

kiflilerle paylaflt›klar›n›<br />

ö¤renmelidirler.<br />

Bu kavram okul ortam›<br />

için de geçerlidir.<br />

Çocuklar›n bu kavram›<br />

ö¤renmeleri önemlidir<br />

çünkü okul ortam›nda<br />

onlardan eflyalar›<br />

kald›rmalar›,<br />

s›ralar›n› beklemeleri<br />

istenecektir.<br />

Yuvaya Bafllarken Çocu¤un<br />

Evde Edinmesi Gereken Beceriler<br />

Ebeveynler çocuklar›n›n ilk ö¤retmenidirler.<br />

Çocuklar, birçok beceriyi ebeveynleri ile<br />

etkileflimleri sonucu edinirler. Çocu¤unu yuvaya<br />

göndermeyi düflünen anne-babalar,<br />

çocu¤unun baz› becerileri edindi¤inden emin<br />

olmal›d›rlar. Anne-baba, yuvaya bafllayacak<br />

olan çocu¤una<br />

• Kendi çamafl›rlar›n› toplama<br />

• Oyuncaklar›n› toplama<br />

• Baz› ev ifllerini yerine getirme (sorumluluk<br />

alma)<br />

gibi tertip ve organize olma al›flkanl›klar›n›<br />

kazanmas› için deneyim f›rsat› vermelidir.<br />

Çocuklar, evde yaln›z olmad›klar›n›, evi di¤er<br />

kiflilerle paylaflt›klar›n› ö¤renmelidirler. Bu<br />

kavram okul ortam› için de geçerlidir. Çocuklar›n<br />

bu kavram› ö¤renmeleri önemlidir çünkü<br />

okul ortam›nda onlardan eflyalar› kald›rmalar›,<br />

s›ralar›n› beklemeleri istenecektir. Bu becerileri<br />

evde ö¤renmifl ve denemifl olmak okul<br />

bafllad›¤›nda onlara kolayl›k sa¤layacakt›r.<br />

Tertip ve organize olma becerilerinin yan›<br />

s›ra anne ve baba, okula bafllamadan evvel<br />

afla¤›daki becerileri çocu¤una ö¤retmelidir.


Dil Geliflimi:<br />

Dil becerisinin okuma becerisine etkisi oldukça<br />

yüksek bulunmufltur. Bu nedenle ebeveynler<br />

çocuklar›na ilk 7 yafl süresince dil geliflimi<br />

destekleyici her türlü ortam› sa¤lamaya<br />

dikkat etmelidirler. ‹lk 7 yafl süresince çocu¤un<br />

dil ö¤renmeye karfl› ola¤anüstü bir yetene¤i<br />

vard›r. Ancak bu yafltan sonra çocu-<br />

¤un bu yetene¤i bir yetiflkinin dil ö¤renme<br />

becerisiyle ayn›d›r.<br />

Ebeveynler, çocuklar›yla çok küçük yafltan<br />

itibaren mümkün oldu¤unca çok konuflmal›d›rlar.<br />

Çocuk ne kadar çok dil ortam›na<br />

maruz kal›rsa , günlük konuflmalar› o kadar<br />

kolayl›kla anlayacak ve konuflmaya bafllayacakt›r.<br />

Bu nedenle, her günün belli bir saatinde<br />

ebeveynin çocu¤uyla birlikte oturup kitap<br />

okumas› gerekir. Hatta, yeni bir hikayeye<br />

geçmeden evvel ayn› hikayenin tekrar tekrar<br />

okunmas›nda yarar vard›r.<br />

Konsantrasyon:<br />

Konsantrasyon hem iradi hem de ö¤renilmifl<br />

bir beceridir. Bu nedenle ebeveynler, çocuklar›na<br />

bu beceriyi kazanmas› için yeteri<br />

derecede f›rsat sa¤lamal›d›rlar. 2 yafl›ndan<br />

itibaren ebeveynin çocu¤una hikaye okumas›<br />

gerekir. Yuvaya gidecek yafla gelmifl bir çocu¤un<br />

15-20 dakika süresince oturup dikkatini<br />

yo¤unlaflt›rabilmesi gerekmektedir. Yaln›z,<br />

burada dikkat edilmesi gereken husus<br />

çocu¤un oturmas› ve hikayeyi dinlemesini<br />

sa¤lamakt›r. Kitap okunurken çocu¤un ortal›kta<br />

dolaflmas› ya da oyun oynamas›na izin<br />

verilmemelidir. Bunun yap›labilmesi için ebeveynin<br />

ilk olarak 5 dakikal›k hikayelerle bafllamas›<br />

ve yavafl yavafl süreyi art›rmas› gerekir.<br />

Bu flekilde çocu¤un dikkat süresi de zamanla<br />

uzayacakt›r.<br />

Koordinasyon:<br />

Çocuklar ilkokula bafllad›klar›nda yazma<br />

ve okuma problemiyle karfl›laflmamalar› için<br />

kas ile el-göz koordinasyon becerilerinin yeterli<br />

düzeyde geliflmifl olmas› gerekmektedir.<br />

El-göz koordinasyonu için , atma-yakalama,<br />

top oyunlar›; küçük kas geliflimini desteklemek<br />

için ise kullan›lm›fl ka¤›t parçalar›n› s›k›flt›r›p<br />

top haline getirme, boyama, kesme-<br />

yap›flt›rma çal›flmalar› ile kil hamuru<br />

etkinlikleri tercih edilmelidir.<br />

Vücut Bölümleri:<br />

Banyo zaman› çocu¤a vücudunun<br />

bölümlerini tan›tmak için<br />

harika bir zamand›r. Çocu¤unuza<br />

“Bana sa¤ aya¤›n› ver” deyin.<br />

E¤er çocu¤unuz size sol aya¤›n›<br />

uzat›rsa “Hay›r, sa¤ ayak” deyin<br />

ve sadece sa¤ baca¤›n› ovalay›n.<br />

Daha sonra di¤er vücut k›s›mlar›<br />

için de ayn› yöntemi uygulay›n.<br />

Tekrar eden banyo denemelerinden<br />

sonra çocu¤unuz<br />

sa¤ ve sol kavram›n› ö¤renecektir.<br />

‹leride ilkokula bafllad›¤›nda<br />

“b” ve “d” harflerini ay›rt etmede<br />

zorluk yaflamayacakt›r.<br />

Yaz Tatili<br />

Say› Sayma:<br />

ile el-göz koordinas-<br />

Say› sayma matemati¤e girifl<br />

olarak kabul edilir. Çocu¤a eryon becerilerinin<br />

ken yaflta say› saymay› ö¤ret- yeterli düzeyde<br />

mek önemlidir. Çocu¤unuza say›<br />

saymay› ö¤renmesi için elleri- geliflmifl olmas›<br />

ni kullanmas›n› ö¤retebilirsiniz. gerekmektedir.<br />

‹lk önce bir eliyle bafllay›n daha<br />

sonra her iki eli de saymay› ö¤retin. Say› sayma<br />

kavram›n› pekifltirmek için yemek masas›<br />

haz›rlan›rken çocu¤unuza “Masaya 3 tane<br />

tabak getir”, “2 tane çatal getir” , “Masaya<br />

herkes için bir bardak koy” diyebilirsiniz.<br />

Renkler:<br />

Renkler de di¤er temel kavramlar gibi çocu¤un<br />

erken yaflta ö¤renmesi gereken bir<br />

kavramd›r. Öncelikle ana renkleri ö¤retmekle<br />

bafllamal›s›n›z (k›rm›z›, mavi, yeflil, sar›).<br />

Daha sonra ara renkleri ö¤retebilirsiniz. Çocu¤unuzla<br />

renk oyunlar› oynay›n. Ona “Tüm<br />

mavi bloklar› sepetin içine koy” tarz›nda yönergeler<br />

verin.<br />

Kaynakça:<br />

http://www.drpaul.com/behaviour/schoolreadi.html<br />

http://www.mental-health-matters.com/articles/article.php?artID=814<br />

Çocuklar ilkö¤retime<br />

bafllad›klar›nda<br />

yazma ve okuma<br />

problemiyle karfl›laflmamalar›<br />

için kas<br />

23


Elif AKYÜZ<br />

24<br />

Yaz Tatili<br />

Birçok çocuk için yuvaya bafllamak ba¤›ms›zl›¤a<br />

at›lan ilk ad›md›r ve çocuklar için ö¤renilecek<br />

yeni dersler vard›r. Bunlar;<br />

• Ebeveynleri yanlar›nda olmad›¤› zamanlarda<br />

da güvende ve mutlu hissetmenin mümkün<br />

oldu¤u<br />

• Di¤er yetiflkinlerin yard›m, arkadafll›k ve<br />

bilgi için kaynak olabilece¤i<br />

• Di¤er çocuklarla yeni oyun ve etkinliklerde<br />

bulunman›n zevk verdi¤i ve daha sonra bunlar›n<br />

anne-babayla paylafl›labilece¤idir.


Çocu¤unuzun yuvaya kolayca al›flabilmesi<br />

için neler yapabilirsiniz?<br />

Çocu¤unuzun yuvaya al›flmas› için okul<br />

personeliyle iflbirli¤i yaparak bu yeni dersleri<br />

ö¤renmeleri için çocuklar›n›za f›rsat verin.<br />

Bunun için:<br />

• Okula bafllad›¤›n›z ilk günü ve o anki<br />

duygular›n›z› çocu¤unuzla paylafl›n. Kendi<br />

okul resimlerinizi çocu¤unuza gösterin.<br />

• Çocu¤unuz yuvaya bafllamadan evvel,<br />

yuvada olacak fleyler (oyunlar, etkinlikler)<br />

hakk›nda çocu¤unuzla pozitif ve nefleli bir<br />

flekilde konuflun.<br />

• Yuvan›n düzenleyece¤i kokteyle çocu-<br />

¤unuzla birlikte kat›l›n ve okul personeliyle<br />

tan›fl›n.<br />

• Yuvan›n ilk günlerinde, çocu¤unuza<br />

“Hoflça kal” diyerek ayr›l›n. Çocu¤unuz bir<br />

fleyle meflgulken kaçmay›n çünkü bu çocu-<br />

¤unuzun kötü ve güvensiz hissetmesine sebep<br />

olacakt›r.<br />

• Çocu¤unuza ne olaca¤›yla ilgili net bir<br />

aç›klama yapman›z, yuvadan ayr›lman›z›<br />

kabul etmesini kolaylaflt›rabilir. “fiimdi al›flverifle/eve/vb<br />

gidiyorum, bilgisayar/müzik/vb<br />

dersinden sonra gelece¤im.”<br />

• Üzülmeyin! ‹lk günlerde çocu¤unuz yuvaya<br />

al›flmakta zorlan›yorsa, bir iki hafta<br />

içerisinde al›flacakt›r. Sadece rahat olun.<br />

Yaz Tatili<br />

‹lk günlerde çocu¤unuz yuvaya al›flmakta zorlan›yorsa, bir iki hafta<br />

içerisinde al›flacakt›r. Sadece rahat olun. Çocu¤unuza bu ifli yak›nda<br />

baflaraca¤›n› telkin edin ve ona yeni arkadafllar edinmesi ve<br />

etkinliklere al›flmas› konusunda yard›mc› olun.<br />

Çocu¤unuza bu ifli yak›nda baflaraca¤›n›<br />

telkin edin ve ona yeni arkadafllar edinmesi<br />

ve etkinliklere al›flmas› konusunda yard›mc›<br />

olun.<br />

Okul fobisi nedir?<br />

Birçok çocuk için okula gitmek heyecan<br />

verici ve e¤lenceli olsa da baz›lar› için<br />

durum böyle de¤ildir. Okul fobisi gelifltiren<br />

çocuklar korkmufl gözükürler, okula<br />

gitmemek için her türlü takti¤i denerler<br />

ve böylece anne babalar›n› evde<br />

kalmak için ikna etmeye çal›fl›rlar.<br />

Anne babalar, çocuklar›n›n evde<br />

kalmak için s›k s›k hasta olduklar›n›<br />

bahane edip etmediklerine<br />

dikkat etmelidirler. Genellikle<br />

okul fobisi belirtileri sabahlar›<br />

okula gitmeden önce ya da<br />

pazar akflamlar› görülür. Çocu-<br />

¤a okula gitmeyece¤i<br />

söylenince<br />

bu belirtiler kendili¤indenkaybolur.<br />

25


26<br />

Yaz Tatili<br />

Okul fobisi olan<br />

çocuklar, okula<br />

olan isteksizliklerini<br />

bedensel<br />

yak›nmalar›yla<br />

dile getiren, böylelikle<br />

evde kalabilmek<br />

için anne<br />

babalar›n› ikna<br />

etmeye çal›flan<br />

çocuklard›r.<br />

Okul fobisi kendini farkl›<br />

belirtiler fleklinde gösterebilir:<br />

• Kendi ve ebeveyninin<br />

güvenli¤i hakk›nda sürekli<br />

endiflelenme<br />

• Okula gitmeyi reddetme<br />

• S›k kar›n a¤r›lar› ve fiziksel<br />

yak›nmalar<br />

• Ebeveynin ete¤ine yap›flma<br />

• Okula gitmeye zorland›-<br />

¤›nda ya da ebeveynden ayr›l›rken<br />

öfke nöbeti geçirme<br />

• Uykuya dalmada zorluk<br />

çekme, kabuslar görme<br />

Çocu¤un yaflad›¤› bu dönem<br />

sadece çocuk için korku<br />

verici ve rahats›z edici de¤il-<br />

dir. Ayn› zamanda ebeveynler için de üzücü<br />

ve endifle vericidir.<br />

Okul fobisinin farkl› sebepleri olabilir:<br />

• Anne baba taraf›ndan terk edilme<br />

korkusu<br />

• Boflanma, yeni bir kardeflin do¤umu,<br />

tafl›nma, maddi sorunlar, anne-baba aras›ndaki<br />

geçimsizlik, hastal›k, yak›n birinin<br />

ölümü gibi stres yaratan olaylar<br />

• Anne baban›n çocu¤una bir fley olaca¤›<br />

konusunda yo¤un kayg› duymas› ve<br />

çocu¤unun okula bafllamas›na iliflkin endiflelerini<br />

çocu¤a yans›tmas›<br />

• Anne baban›n afl›r› koruyucu tutumla<br />

çocuklar›n›n yaflad›¤› her güçlü¤ü çözümlemeye<br />

çal›flmas›, çocu¤un sorumluluk<br />

duygusunu ve sorun çözme yetisi kazanmas›n›<br />

engellemesi.<br />

Okul Fobisi Olan Çocuklar ‹çin<br />

Anne-Babaya Öneriler<br />

E¤er çocu¤unuzun okula devam›n›<br />

sa¤larsan›z, büyük olas›l›kla okul fobisi 1-2<br />

hafta içerisinde ortadan kaybolacakt›r.<br />

Çocu¤unuzun okula devam›n› sa¤lamama<br />

durumunda ise bedensel flikayetler ve<br />

evde kalma iste¤i daha da s›klaflacakt›r.<br />

Çocu¤unuzun evde kalma süresi artt›kça,<br />

okula dönmesi daha da zorlaflacakt›r.<br />

• Çocu¤unuz bedensel rahats›zl›klar<br />

gösteriyorsa ona, “Numaradan yap›yorsun”<br />

gibi sözler söylemeyin.<br />

• E¤er çocu¤unuz 37.8 derece atefl, birden<br />

fazla kusma, s›k ishal,s›k öksürük, kulak<br />

a¤r›s› gibi rahats›zl›klardan herhangi<br />

birini gösteriyorsa çocu¤unuzu doktora<br />

muayene ettirin. E¤er bir hastal›ktan dolay›<br />

bu belirtiler gözüküyorsa, çocu¤unuzu<br />

evde tutun. E¤er sadece hasta gibi gözüküyor,<br />

benzi hafif soluk ve yorgunsa evde<br />

tutmay›p okula gönderin.<br />

• Çocu¤unuzun okula gitmekten duydu¤u<br />

korkuyla alay etmeyin. Okuldan korkan<br />

bir çocu¤a bunda korkulacak bir fley<br />

olmad›¤›n› kan›tlamaya çal›flmak yerine,<br />

çocu¤un bu korkusunu anlamak ve bunu


yenmesi için ona zaman tan›y›p bu süreçte<br />

yaln›z olmad›¤›n› hissettirin.<br />

• Çocu¤unuzu okula getirme konusunda<br />

kararl› olun. Bafllang›çta, çocu¤unuz<br />

sizin onu okula her gün göndermedeki<br />

kararl›l›¤›n›z› test edecektir. Okula gitmenin<br />

kesin bir karar oldu¤unu göstermeli<br />

ve okula gitti¤inde kendini daha iyi<br />

hissedece¤i konusunda çocu¤unuzu telkin<br />

etmelisiniz.<br />

• Çocu¤unuzun ba¤›ml› olmad›¤› ebeveyni<br />

taraf›ndan okula getirilmesine dikkat<br />

edin. Bu, çocu¤unuzun ebeveyninden<br />

ayr›lmas›n› kolaylaflt›racakt›r.<br />

• Okulun ilk günlerinde sabahlar zor<br />

olabilir. Okul sabah›, çocu¤unuza kendini<br />

nas›l hissetti¤ini sormay›n çünkü bu yak›nmas›na<br />

f›rsat verecektir. E¤er çocu¤unuz<br />

kendili¤inden yak›n›yorsa ve bunlar<br />

her zaman olanlar gibiyse, çocu¤unuzla<br />

tart›flmaya girmeden onu okula gönderin.<br />

• Çocu¤unuz sizden ayr›l›rken yaygara<br />

koparmaya bafllam›flsa yapman›z gereken<br />

çocu¤unuza, onun okulda kalmas›<br />

gerekti¤ini ve sizin de gün bitiminde<br />

okula gelip onu alaca¤›n›z› söylemenizdir.<br />

Bu bilgiyi çocu¤unuza net ve kararl›<br />

bir ifadeyle verdikten sonra hemen ayr›lman›z<br />

gerekir. Ebeveyn ayr›lmay› oyalad›¤›nda,<br />

üzgün gözüktü¤ünde, çocu¤un<br />

yat›flmas› için bekledi¤inde ya da çocu-<br />

¤a aç›klamalar yapmaya çal›flt›¤›nda,<br />

çocu¤un ebeveyninden ayr›lmas› daha<br />

da zor hale gelir. Kararl›, ilgili ve çabuk<br />

bir ayr›lma hem çocuk hem de ebeveyn<br />

için daha kolayd›r. Çocuk her ne kadar<br />

ebeveyni okuldan ayr›l›rken a¤lasa da<br />

k›sa süre içinde kendini toparlamaktad›r.<br />

• Okul personelinden yard›m isteyin.<br />

Çocu¤unuzun ö¤retmeni ve yuvan›n psikolojik<br />

dan›flman›yla konuflun.<br />

• Okul sabah› olmamak kayd›yla,<br />

baflka bir zaman diliminde çocu¤unuzla<br />

konuflun. Onu neyin üzdü¤ünü sorun.<br />

Ona “Okulda bafl›na gelebilecek en kötü<br />

fley ne olabilir?” diye sorun.<br />

E¤er sizin de¤ifltirebilece¤iniz<br />

bir durumsa, bunun üzerinde<br />

çal›flaca¤›n›z› söyleyin.<br />

• Çocu¤unuzun okuldayken<br />

kendini güvende hissetmesi<br />

için sevdi¤i bir oyunca-<br />

¤› okula getirmesine izin verin.<br />

• Çocu¤unuza okul d›fl›nda<br />

kendi yafl grubuyla vakit<br />

geçirmesi için yard›m edin.<br />

Yak›n akrabalar›n›zda<br />

gece geçirmesi için ona f›rsat<br />

verin.<br />

Kaynaklar<br />

Settling in Pre-school<br />

Yavuzer, H. (2004).Çocuk Psikolojisi.<br />

Remzi Kitabevi<br />

http://www.amphi.com/~psych/refusal.html<br />

http://www.panic-anxiety.com/school-phobia.htm<br />

Yaz Tatili<br />

Okulun ilk günlerinde<br />

sabahlar zor olabilir.<br />

Çocu¤unuza nas›l<br />

hissetti¤ini sormay›n<br />

çünkü bu yak›nmas›na<br />

f›rsat verecektir.<br />

E¤er çocu¤unuz<br />

kendili¤inden yak›n›yorsa<br />

ve bunlar her<br />

zaman olanlar<br />

gibiyse, çocu¤unuzla<br />

tart›flmaya girmeden<br />

onu okula gönderin.<br />

27


Birgül EKfi‹<br />

28<br />

Yaz Tatili<br />

Ebeveynleri olarak çocuklar›m›z›n okula<br />

bafllamas› bizler için önemli bir olayd›r.<br />

Çocuk için ise okula bafllamak yeniden<br />

do¤mak gibidir. Her anne-baba,<br />

çocu¤unun okul hayat›nda ve sosyal<br />

yaflamda baflar›l› olmas›n› ister. Çocuklar›m›z,<br />

h›zl› bir büyüme ve geliflme içerisindedir.<br />

Bu süreç, kaç›n›lmazd›r.


Her çocuk zaman› gelince, konuflmay›,<br />

say› saymay›, ö¤renmekte; yeni davran›fllar<br />

kazanmaktad›r. Ancak çocu¤un geliflmesinde,<br />

okula haz›r olmas›nda, ailenin ve ö¤retimin<br />

etkisi az›msanmayacak kadar<br />

önemlidir. Fakat bu çocu¤un okula bafllamadan<br />

okulda ö¤renece¤i fleyleri bilmesi,<br />

ö¤renmesi anlam›na gelmez. Burada<br />

önemli olan onun, dinlemesini, alg›lamas›n›<br />

ve dinledi¤i, gördü¤ü fleyler üzerinde çal›flabilmesini<br />

ö¤renmifl olmas›d›r.<br />

Her anne baba gibi bizler de çocu¤umuz<br />

1.s›n›fa bafllarken heyecanlan›r›z. Bu heyecan<br />

bazen bizlerin bilmeyerek yanl›fl yap-<br />

Yaz Tatili<br />

mam›za neden olabilmektedir. Bu yanl›fl tutum<br />

ve davran›fllar› önlemek, ö¤rencilerimizin<br />

okul hayat›na baflar›l› bir flekilde ad›m<br />

atabilmesini sa¤lamak için yaz›m›zda yap›labilecek<br />

çal›flmalar üzerinde duraca¤›z.<br />

Bu çal›flmalar yap›l›rken ev, okul ortam›na<br />

dönüfltürülmemeli ve çocuk kesinlikle<br />

zorlanmamal›. Her fley günlük ak›fl›nda devam<br />

etmeli. Burada amaç; çocu¤un okulu<br />

sevmesi, okula gitmek için istekli olmas›,<br />

anneden ayr›labilmesi, okul düzenine h›zl›<br />

bir flekilde al›flabilmesi gibi konularda 1.s›n›f<br />

e¤itimini kolaylaflt›rmakt›r.<br />

Çocu¤umuzu Ö¤renme Etkinliklerine Haz›rlayal›m<br />

Dil Geliflimi Aç›s›ndan<br />

1) Çocu¤unuzun çokça gözlemde bulunmas›<br />

için ortamlar haz›rlay›n›z. Örne-<br />

¤in, havaalan›, tren istasyonu, hayvanat<br />

bahçesi, çiftlik, fuar gibi ilginç yerlere götürünüz.<br />

Bu tür gezi ve gözlem, çocu¤unuzun<br />

gözlem yetene¤inin geliflmesi, ö¤renme<br />

iste¤inin uyanmas›, dil ve ifade gücünün<br />

geliflmesi bak›m›ndan çok yararl›d›r.<br />

2) ‹yi kalitede resimli kitaplar al›n›z. Kitaplardaki<br />

masal ve öyküleri onlara okuyunuz;<br />

resimleri onlara anlat›n›z. Ev veya<br />

okul ortam›nda çocuklara düzenli olarak<br />

okunan resimli hikâye kitaplar›, çocuklar›n<br />

konuflma dili ile yaz› dil aras›nda iliflki kurmalar›n›<br />

sa¤layarak, okuma yazma becerilerinin<br />

geliflmesine yard›mc› olmaktad›r.<br />

Çocuklar›n okuma yazma deneyimlerinin<br />

flekillenmesinde ebeveynlerin ve kardefllerin<br />

önemli rolleri vard›r. Çocuklar,<br />

okuma yazmadaki ilk deneyimlerini onlarla<br />

kurdu¤u etkileflimlerle kazanmaktad›rlar.<br />

Çocu¤un çevresinde yer alan resimli kitaplar<br />

çocu¤un merak›n› uyand›rarak ebeveynleri<br />

veya kardeflleri ile etkileflime geçmesine<br />

yard›mc› olacakt›r. Ebeveynler, çocu¤a<br />

resimli kitaplar› okurken, çocuk sayfalar<br />

üzerindeki sembollerle konuflma ara-<br />

s›ndaki iliflkileri anlamaya<br />

bafllayacak okunan<br />

resimli kitaplar, çocu¤un<br />

konuflma dili ile yaz› dili<br />

aras›ndaki farkl›l›klar›<br />

ay›rt etmesine ve anlamas›na<br />

yard›mc› olacakt›r.<br />

Ayr›ca, çocu¤un<br />

çevresinde yer alan zengin<br />

uyar›c›lar, onun okuma<br />

yazmaya karfl› iste-<br />

¤inin artmas›n› sa¤layacakt›r.<br />

3) Çocu¤unuza masallar<br />

ve tekerlemeler<br />

söyleyiniz; anlatt›klar›n›z›<br />

anlatmalar› için teflvik<br />

ediniz.<br />

4) Kendisinin masal<br />

üretmesine ve size anlatmas›na<br />

olanak sa¤lay›n›z.<br />

Evdeki bir bebe¤i<br />

ile ilgili bir masal üretebilir.<br />

Bu onun yarat›c› gücünün geliflmesine<br />

yard›mc› olacakt›r.<br />

5) Sözel kelime da¤arc›¤›n›n geniflletilmesi,<br />

nesneleri ay›rt edici özellikleri ile tan›yabilmeyle<br />

ba¤lant›l›d›r.<br />

29


30<br />

Yaz Tatili<br />

6) Nesneleri sadece girdi¤i kategoriye<br />

göre de¤il gerçek ismi ile isimlendirilmesine<br />

dikkat edin. (oyuncak derken oyunca-<br />

¤›n isminin de söylenmesi)<br />

7) Ona de¤iflik nesneler arac›l›¤› ile bu<br />

kavramlar› ö¤retin. Örne¤in;”Bu araba<br />

k›rm›z›”,” Senin ayakkab›lar›n benimkilerden<br />

daha küçük”,” Bu kitap di¤erinden daha<br />

kal›n” gibi. Bu tür detay bilgiler çocu-<br />

¤un kelime da¤arc›¤›n› zenginlefltirecektir.<br />

8) Çocu¤unuzla sürekli konuflun. Yaflad›klar›n›<br />

size anlatmas›n› sa¤lay›n.<br />

Matematiksel Geliflim Aç›s›ndan<br />

1) Çevresindeki varl›k, eflya ve resimler<br />

yard›m›yla az-çok, büyük-küçük, benzerfarkl›,<br />

uzun-k›sa, yüksek-alçak kavramlar›n›<br />

oyun içinde kazand›rmaya çal›fl›n›z.<br />

2) Varl›klarla düzeylerine uygun saymalar<br />

(örne¤in 10’a, 20’ye kadar) yapt›r›labilir.<br />

Say›larla varl›k aras›nda iliflki kurmas›na<br />

önem veriniz. Yani varl›¤a dokunarak<br />

sayd›r›n›z.<br />

3) Ana renkleri (sar›, k›rm›z›, yeflil, mavi)<br />

tan›mas›na yard›mc› olunuz(Trafik<br />

lambalar›ndan faydalan›labilir.)<br />

4) Anlaml› sayma ve efllefltirerek sayma<br />

becerisi kazand›r›labilir.<br />

5) Say›sal kavramlar ve yön kavramlar›<br />

gelifltirilebilir. ”Uzun kalem, k›sa –kalem”,<br />

“büyük - küçük”, “üçüncü elma”,<br />

“beflinci s›radaki bardak” v.s gibi.<br />

6) Günlük ev ifllerinde çocu¤un yard›m›<br />

istenerek baz› kavramlar uygulamal› olarak<br />

ö¤retilebilir. (Taba¤›n sa¤›ndaki kafl›k,<br />

solundaki çatal gibi)<br />

7) Temel ifllem becerileri kazand›r›labilir.<br />

Toplaman›n sonuçta art›fl oldu¤unu, ç›kartman›n<br />

sonuçta eksilmeye neden oldu-<br />

¤unun kavrat›lmas›.<br />

8) ‹flitsel belle¤i gelifltirmek ad›na söylenilen<br />

cümleyi, rakamlar› tek söylemede<br />

tekrar edebilmesi sa¤lanabilir.<br />

Ay›rt etme H›z›<br />

Dikkat Geliflimi Aç›s›ndan<br />

1) Çocu¤a benzer olan ile ayn› olan<br />

aras›ndaki farkl›l›¤›n kazand›r›lmas›,<br />

2) Efllefltirme ve benzerlikler konusunda<br />

egzersizler yap›larak ayn› olan› ve farkl›<br />

olan› kavramas›n›n sa¤lanmas›.(Çevresinde<br />

birbirine flekil olarak benzeyen nesneleri<br />

bulmas›, sözgelimi odada yuvarlak<br />

olan nesneleri bulmas›, kare olanlar› ay›rmas›<br />

gibi.) Okul öncesi e¤itim kitaplar›ndan<br />

yararlan›labilir.<br />

3) Zaman› verimli kullanabilmeyi ö¤renmesi<br />

için zamana dayal› h›z çal›flmalar›,<br />

süreli çal›flmalar, yapt›r›labilir.<br />

4) Kendi oyuncaklar› aras›nda flekil,<br />

boyut, renk bak›m›ndan benzer olanlarla<br />

farkl› olanlar› ay›rt etmesinin sa¤lanmas›<br />

yapt›r›labilir.<br />

5) Görüleni, duyulan› akl›nda tutabilme<br />

ve gerekti¤inde tekrar hat›rlayabilme<br />

yetene¤i, baflar›l› bir okul yaflam› için çok<br />

önemlidir. Bu yüzden çocu¤un görüp duyduklar›n›,<br />

yaflad›klar›n› anlatmas›n› sa¤lay›n.<br />

Ona hikâyeler anlatt›r›n ve haf›za<br />

oyunlar› oynatt›r›n.<br />

6) Çocu¤unuza, en az üç fleyi akl›nda


tutmas›n› gerektiren görevler verin. Örne-<br />

¤in:“fiimdi, önce pencereyi aç, sonra bana<br />

bir bardak getir ve sonra radyoyu kapa“ gibi.<br />

El Becerileri Bak›m›ndan<br />

(KAS- S‹N‹R KOORD‹NASYONU)<br />

Çocu¤umuz yazmay› ö¤renmeden önce,<br />

çizilmifl bir fleyin ayn›s›n› çizebilmeli ya<br />

da onu boyayabilmelidir. Bunun yan›nda,<br />

elleri her zaman onun istedi¤i gibi ifllemeyebilir.<br />

Çizilmek istenen çizgi bazen çok k›sa,<br />

bazen de çok uzun bazen de köfleli olabilir<br />

ve sonuçta eller bir hayli yorulur. Elin bu u¤rafllara<br />

al›flabilmesi için örnek çal›flmalar<br />

yapmas› faydal› olacakt›r. El becerisi için<br />

boyamak, resim yapmak ne kadar önemli<br />

ise, boncuk dizme, eli ile sayabilece¤i meyveleri<br />

soyma, çivi çakma gibi fleyler de o<br />

kadar önemlidir.<br />

1) Parçadan bütüne gidebilmesi ad›na<br />

puzzle çal›flmalar›,<br />

2) Kopya k⤛d› ile bir resmin üzerinden<br />

gidebilme,<br />

3) Temel geometrik flekilleri yapabilme,<br />

4) Serbest resimlerle göz – el koordinasyonunu<br />

güçlendirme.<br />

5) Nokta birlefltirme çal›flmalar›,(gazetelerde<br />

verilenlerden yararlan›labilir)<br />

6) Basit nesnelerin kal›p olarak kullan›l›p<br />

kopya edilmesi<br />

7) Resimleri, flekilleri kesme, boyama,<br />

yap›flt›rma çal›flmalar› yapmas› için ortam<br />

haz›rlay›n›z.<br />

8) Çamur ve benzer maddeler üzerinde<br />

çal›flmas› için gerekli materyalleri sa¤lay›n›z.<br />

Duygusal Ve Estetik Geliflim Aç›s›ndan<br />

fiark›lar ve ritmik hareketler, çocu¤un<br />

ses ve hareket geliflimi bak›m›ndan son derece<br />

yararl›d›r. Çocu¤unuzu flark› söylemeye,<br />

müzik dinlemeye, müzik aletlerinden bi-<br />

rini kullanmaya cesaretlendiriniz.Oyuncaklar›<br />

aras›nda davul gibi<br />

ritmik hareketi gelifltirici<br />

araçlar bulundurunuz.<br />

Çocu¤unuzun kurflun<br />

kalem, renkli kalem<br />

ve boyalarla k⤛t ve<br />

benzer materyaller<br />

üzerinde bol bol çal›flmas›na<br />

olanak sa¤lay›n›z.<br />

Sonuç olarak; Çocuklara<br />

yaz›l›, sözlü dil<br />

aras›nda iliflkiler kurmas›n›<br />

sa¤layacak zengin<br />

uyar›c› ortamlar›n<br />

haz›rlanmas›, okuma<br />

olgunlu¤unun desteklenmesinde<br />

önemli bir<br />

yere sahiptir. Okul öncesi<br />

dönemdeki çocuklar,<br />

ilk okuma yazma<br />

deneyimlerini ev ortam›nda<br />

edinmektedirler.<br />

Çocuklar›n okuma yazma<br />

ile ilgili deneyimler<br />

kazanmas› için ev ve<br />

okul ortam›nda zengin<br />

uyar›c› ortam›n haz›rlanmas›,<br />

çocuklarda<br />

okuma bilincini gelifltirmektedir.<br />

Yaz Tatili<br />

Çocuklara yaz›l›, sözlü<br />

dil aras›nda iliflkiler kurmas›n›<br />

sa¤layacak zengin<br />

uyar›c› ortamlar›n<br />

haz›rlanmas›, okuma olgunlu¤unundesteklenmesinde<br />

önemli bir yere<br />

sahiptir. Okul öncesi dönemdeki<br />

çocuklar, ilk<br />

okuma yazma deneyimlerini<br />

ev ortam›nda edin-<br />

Kaynaklar:<br />

1. Prof. Dr. Ayla OKTAY: Okul<br />

Öncesi Dönem (5–6 Yafl) Çocuklar›na<br />

Yönelik Okumaya<br />

Haz›rl›k Program›<br />

mektedirler.<br />

2. ‹zzettin ALICIGÜZEL: Ça¤dafl<br />

Okulda E¤itim Ve Ö¤retim<br />

3. Milli E¤itim Dergisi Say› 155–156: Okul Öncesi E¤itiminin<br />

Okul Olgunlu¤u Üzerine Etkisinin ‹ncelenmesi.<br />

31


Mübeccel CANSEVER<br />

32<br />

Yaz Tatili<br />

Okula bafllamak bir çocuk için ba¤›ms›zl›¤a at›lan<br />

en önemli ad›mlardan biridir. Çocuklar›m›z›n<br />

okula bafllarken üzülmeden endiflelenmeden sizden<br />

ayr›lmas› çok önemlidir.<br />

Okul hayat›n›n baflar›l› olmas›nda önemli bir etkende anne ve babalar›n<br />

çocuklar› duygusal yönden 1. s›n›fa sa¤l›kl› bir flekilde haz›rlamas›.<br />

Peki duygusal olgunluk nedir? Genel anlamda çocuklar›n ba-<br />

¤›ml› iliflkilerden kurtulup kendi bafl›na sorunlarla bafl edebilme becerisidir<br />

.<br />

Okula bafllamak bir çocuk için ba¤›ms›zl›¤a at›lan en önemli<br />

ad›mlardan biridir. Çocuklar›m›z›n okula bafllarken üzülmeden endiflelenmeden<br />

sizden ayr›lmas› çok önemlidir. Ö¤rencilerimizi inceledi-<br />

¤imizde okula en rahat uyum sa¤layan grubun anne babalar›na güvenen<br />

ve onlarla ba¤›ml› bir iliflki kurmayan çocuklar oldu¤unu görüyoruz.<br />

Çocuklar›m›z bebeklikten itibaren anne babalar›na güvenmek isterler.<br />

Ani yaln›z b›rak›lmalar ve ayr›lmalar onlar›n ailelerine karfl›<br />

olan güvenlerine darbe indirir. Anne babas›na güvenen, onlar›n ne<br />

zaman yan›nda olmayacaklar› daha önce kendilerine aç›klanm›fl,<br />

anne babalar› taraf›ndan kand›r›lmam›fl hayal k›r›kl›¤›na u¤ramam›fl<br />

çocuklar topluluk içinde daha ba¤›ms›z ve güvenli hareket eder.<br />

Çocuklar yanlar›nda olacaklar›na dair güven hissi veren hem de<br />

problemleri çözme noktas›nda onlara sorumluluk veren anne ve ba-


alar do¤ru ad›mlar atm›fl olur. Kendine güven<br />

okul baflar›s›nda akademik yeterlilikler<br />

kadar önemlidir.<br />

1. s›n›fa bafllayan çocuklar›m›z›n kendine<br />

güven ve duygusal olgunluk kazand›rmak<br />

için anne babaya düflen görevler.<br />

* Yerinde söylenmifl bir söz vard›r: “bir insana<br />

k›rk gün ne dersen o olur” diye. Bu söz<br />

çocuklar için de geçerlidir. ‹ster do¤ru bir<br />

gözleme dayans›n, isterse önyarg›n›z›n ürünü<br />

olsun. Çocu¤unuzu “tembel”, “da¤›n›k”,<br />

“sakar”, “çok ifltahs›z”, “yaramaz” gibi olumsuz<br />

sözler söylemeyiniz. Bu tür sözler, çocu-<br />

¤u, söylendi¤i yönde davranmaya iter.<br />

Olumlu sözcüklerin her zaman baflar› yönünde<br />

olumlu etkileri vard›r. Tabi bu sözlerin karar›nca<br />

ve hak etti¤i zaman olmas› önemli.<br />

Böyle olmad›¤›n da çocu¤u fl›mar›kl›¤a iter.<br />

* Çocu¤umuza küçük görevler ve sorumluluklar<br />

vererek onun ifl yapmas›n› ve bir ifli<br />

bitirmesini ö¤retebilirsiniz. Sofray› kurmaya<br />

yard›m etme, yata¤›n› toplama , hayvan , çiçek<br />

bak›m› gibi etkinlikler bunlardan baz›lar›d›r.<br />

Okul öncesinde belirli sorumluluklar› olan<br />

çocuklar düzenli ödev yapmaya daha iyi<br />

adapte olur.<br />

* Çocu¤unuz sizin yard›m›n›z olmadan giyinip<br />

soyunabilmeli ve yaln›z bafl›na tuvalete<br />

gidebilmelidir. Tuvalet e¤itimi verirken bafllanacak<br />

okulun tuvaletleri incelenmeli ve<br />

orada kolayl›kla gidebilece¤i bir e¤itim verilmelidir.<br />

Ona giyinip soyunmak için yeterli zaman<br />

tan›nmal› ve bu ifle önce basit elbise<br />

ayakkab› giymelerle bafllanmal›d›r. Çocuk<br />

okul ça¤›na geldi¤inde ayakkab›s›n› ba¤lamal›<br />

ve kendi formas›n› giyebilmelidir.<br />

* 1. S›n›fa bafllayan çocuklarda gördü¤ümüz<br />

s›k›nt›lardan biri de arkadafllar›na karfl›<br />

sald›rgan ve öfkeli olmalar›. Günümüzde televizyon<br />

ve bilgisayar oyunlar›nda çocuklar›m›z<br />

sürekli fliddete maruz kalmaktad›r. Çocu¤unuza,<br />

k›zmadan, kavga etmeden tart›flmas›n›<br />

ve elefltiriye aç›k olmas›n› ö¤retin.<br />

Onun oyunlar›n› izleyin. Oyunlardan sonra<br />

öfkelenmeden oyun arkadafllar›yla yaflad›¤›<br />

problemleri nas›l çözebilece¤i hakk›nda<br />

onunla konuflun. Arkadafllar›yla grup oyunlar›<br />

oynamas› noktas›nda teflvik edin. En<br />

önemlisi de çocu¤unuzu yarg›lamadan dinleyin<br />

ve duygular›n› rahatça ifade edebilece¤i<br />

zeminler haz›rlay›n.<br />

* Çocu¤unuzu küçük al›flverifller yapmas›<br />

noktas›nda teflvik edin. D›flar›da yemek yerken<br />

siparifli ona verdirin. Eve eflya al›n›rken<br />

onunda fikrini al›n. K›sacas› her ortamda ona<br />

giriflkenlik e¤itimi verin. Bu ona güç kazand›racakt›r.<br />

* Çocuklar›m›zla grup<br />

oyunlar› oynamal› ve bu<br />

oyunlardaki kurallara dikkat<br />

etmesi noktas›nda teflvik edilmeli.<br />

Okul kurall› bir ortam ve<br />

çocuklar bu kurallara al›flmas›<br />

için oyunlar etkili bir zemin<br />

oluflturur.<br />

* Çocuklar›n›z› yaz tatilinde<br />

bir iki günde olsa güvendi-<br />

¤iniz akrabalar›n yan›na b›rak›n.<br />

Burada amaç siz olmadan<br />

yaln›z kalabilme duygusunu<br />

güçlendirmek.<br />

Kaynak<br />

Ça¤dafl okullarda e¤itim ve ö¤retim<br />

‹zzettin Al›c›güzel<br />

Yaz Tatili<br />

Unutmayal›m, kendi<br />

yapabilece¤i iflleri<br />

çocu¤umuzun<br />

elinden al›p yapmak<br />

çocu¤unuza<br />

yard›m etmek anlam›na<br />

gelmez , b›rak›n<br />

kendisi yaps›n.<br />

Ona olan sevginizi<br />

kendine güvenmesini<br />

sa¤layarak gösterebilirsiniz…<br />

33


Tuba YAfiAR<br />

34<br />

Yaz Tatili<br />

Yaz tatilinin yaklaflt›¤› flu günlerde<br />

derslerden ve s›navlardan yorulan çocuklar<br />

için e¤lenme zaman› bafll›yor.<br />

Yaz tatili boyunca çocuklar›m›za bu güzel s›cak<br />

günlerde hem dinlenmelerine hem de fiziksel<br />

geliflimlerine yard›mc› olacak spor dallar›na yönlenmelerini<br />

istiyoruz. Bu spor dallar›n› seçerken<br />

çocu¤un isteklerine uygun olmas›na dikkat etmeliyiz.<br />

Günümüzde hemen hemen bütün aileler, ne<br />

flekilde olursa olsun ne kadar erken olursa o kadar<br />

iyi olur diye düflünerek spor yapmalar›n› isterler.<br />

Bununla birlikte, çocuklara hangi sporun<br />

ne flekilde faydal› olaca¤› konusunda da hep bir<br />

endifle yaflarlar. "Hangi spor çocu¤um için yararl›d›r?",<br />

"Hangi spora kaç yafl›nda bafllamak uygundur?",<br />

"Hangi spor tavsiye edilebilir?", "6 yafl›ndaki<br />

bir çocu¤un futbola bafllamas› uygun<br />

mudur?", "Cesareti ve koordinasyonu olmayan<br />

bir çocuk jimnasti¤e bafllayabilir mi?" gibi bir çok<br />

soru ailelerin merakla cevap arad›klar› sorular›n<br />

bafl›nda gelmektedir. Fakat burada göz önünde<br />

bulundurulmas› gereken en önemli nokta, ailelerin<br />

istek ve ilgilerinden öte, çocuklar›n ilgi ve istekleridir.<br />

Buradaki anahtar kelimeler, çocuklar›n<br />

yapmaktan hofllanacaklar›, yaparken e¤lenebilecekleri<br />

ve hareket edebilecekleri bir aktivite bulmakt›r.<br />

Çocuklar›n spor ve egzersiz s›ras›nda<br />

ekstra kazan›mlar› olan paylaflmay› ö¤renme,<br />

arkadafl edinme ve kendine güven kazanma gibi<br />

faktörler ön planda tutulmal›d›r.<br />

Aileler Neler Yapabilir?<br />

Burada ailelerin çocuklar› ad›na dikkat edecekleri<br />

konular›n en bafl›nda; çocu¤un yaparken<br />

baflar›s›zl›¤a düfltü¤ü aktiviteler üzerinde de¤il<br />

tam tersi yaparken baflar›l› oldu¤u aktiviteler<br />

üzerinde yo¤unlaflmak gelmektedir. Çocu¤unuz<br />

belki iyi bir flekilde yüzemeyebilir fakat bunun aksine<br />

iyi basketbol oynayabilir. ‹flte burada ailelerin<br />

yapaca¤› fley, baflar›l› oldu¤u alanda çocu¤u<br />

ödüllendirmek, teflvik etmek, cesaret vermek ve<br />

yeni aktiviteleri keflfetmesi için olanaklar sunmakt›r.<br />

Olabildi¤ince çocuklar›n›z›n oyunlar›na<br />

dahil olmak, birlikte aktivite yapmaya çaba sarf<br />

etmek gereklidir. Aile bireyleri çocuklarla birlikte<br />

bir spor ya da egzersiz yaparken, çocuklar öncelikle<br />

aile bireylerini kendilerine model olarak ald›klar›ndan,<br />

onlara iyi bir model olabilme rolü<br />

üstlenmelidir. Bunu yaparken birlikte e¤lenme ön<br />

planda tutulmal›d›r.<br />

6 Yafl ve Daha Küçükler ‹çin<br />

Spor ve Egzersizler<br />

E¤er çocuklar›n›z bir aktiviteye dahil olmak<br />

istemiyor veya haz›r görünmüyorsa, en iyi yöntem<br />

kesinlikle zorlamamakt›r. Komflunuzun befl<br />

yafl›ndaki çocu¤u iki tekerlekli bisikleti kullanabiliyorsa,<br />

bizim çocuk da yapabilir diye düflünmemek<br />

gerekir. Çocuklar›n geliflim ve alg›lama yafl›


irbirlerine göre farkl›l›k göstermektedir. Sizin çocu¤unuz<br />

da eninde sonunda hedeflenen kabiliyetleri<br />

kazanacakt›r. Bu kabiliyetleri kendi dünyas›<br />

içinde kazanmas›na izin verin.<br />

Baz› çocuklar, spor aktivitelerine kat›lmaktan<br />

çekinirler, çünkü hata yap›p baflar›s›zl›¤a u¤ramaktan<br />

ve akranlar›na karfl› mahcup olmaktan<br />

korkarlar. Bu nedenle, çocuklar›n›z› kat›l›m için<br />

teflvik edin, destekleyin ama asla isteksiz olan çocu¤unuzu<br />

aktiviteye kat›lmak için zorlamay›n.<br />

Çocu¤unuzun daha rahat hissetti¤i belli bir zaman<br />

sonra, mesela 6 ay gibi bir zaman sonra, tekrar<br />

kat›l›m› için teflvik etmeyi deneyin.<br />

6 Yafl ve daha Küçükler ‹çin<br />

Önerilebilecek Spor Aktiviteleri<br />

• Jimnastik Kurslar›<br />

• Yüzme<br />

• Tenis (Küçük raket ve<br />

büyük yumuflak toplarla)<br />

• Karate<br />

• Sek sek Oyunlar›<br />

• ‹p atlama<br />

• Yap boz Oyunlar›<br />

• Körebe oyunu<br />

• Elim sende oyunu<br />

• Yumuflak topla oynanan oyunlar<br />

7 Yafl ve Daha Büyük Çocuklar ‹çin<br />

Spor ve Egzersiz<br />

Uzmanlar›n bir ço¤una göre, bir çocu¤un organizeli<br />

tak›m oyunlar›na kat›labilmesi için en<br />

az›ndan 6-7 yafllar›nda olmas› gerekti¤i ifade<br />

edilmektedir. Bu görüfl genellikle do¤ru kabul edilmesine<br />

ra¤men, bazen çocu¤un geliflim düzeyi ile<br />

ilgilidir. Bu kat›l›m kimi zaman bahsedilen yafl<br />

gruplar›n›n alt›nda veya üstünde de olabilmektedir.<br />

Unutulmamal›d›r ki, ço¤u tak›m sporlar› fiziksel<br />

temas içermektedir. Bu nedenle, 6 veya 7 yafl›ndan<br />

küçük çocuklar›n bu tür yo¤un fiziksel temas<br />

içeren spor aktivitelerine kat›lmalar› ve bu tür<br />

sert temaslara dayanabilmeleri, fiziksel yap›lar›<br />

yönünden uygunluk göstermemektedir. Bu sadece<br />

bedensel aç›dan yaralanma riskiyle beraber,<br />

duygusal yaralanmalar› da beraberinde getirir. Bir<br />

oyunda kazanma ve kaybetme olgusu vard›r.<br />

Kaybetme durumu duygusal olarak çocuklarda,<br />

büyüklere oranla daha büyük y›k›mlara neden<br />

olabilmektedir. Çünkü bu yafl grubu çocuklar›nda,<br />

kimin kazan›p, kimin kaybetti¤i durumu, oynama<br />

flans› bulmaktan daha önemlidir.<br />

Yaz Tatili<br />

Birçok uzmana göre, 8-12 yafl<br />

aras› genellikle tak›m sporlar›n›n<br />

keflfedildi¤i zaman olarak belirtilir.<br />

Tak›m sporlar› olarak; futbol,<br />

basketbol, voleybol, hentbol gibi<br />

sporlar dallar›n› sayabiliriz. Burada<br />

ailelere düflen en önemli görevlerden<br />

biri de, çocuklar›n›n<br />

seçtikleri spor dal› hakk›nda, ve<br />

yaralanmalar›, sakatlanmalar›<br />

önlemek için gerekli koruyucu<br />

malzemeler ve sakatlanma ve<br />

yaralanmalardan kurtulma teknikleri<br />

ile ilgili iyi bilgi sahibi olmalar›d›r.<br />

Bu bilgilere sahip olunmas›,<br />

hem çocu¤unuzu istenmeyen<br />

sakatlanma ve yaralanmalardan<br />

korunmas›na hem de çocu¤unuzun<br />

cesareti k›r›lmadan<br />

aktiviteye devam etmesine katk›da<br />

bulunacakt›r.<br />

Bu yafl grubundaki çocuklar<br />

için tek bafl›na kondisyon ve koordinasyonunu<br />

gelifltirmeye yönelik<br />

uygulanan a¤›rl›k çal›flmalar›<br />

pek önerilmez. Bu yafl grubuna uygun a¤›rl›k<br />

programlar›n›n ancak ve ancak bu alan›n uzman›<br />

gözetiminde yap›lmas› tavsiye edilir. Yine bu yafl<br />

grubundaki çocuklara uzun mesafeli koflular yapt›r›lmas›,<br />

ergenlik ça¤›na kadar ertelenmelidir. Ortaokul<br />

seviyesindeki çocuklara k›sa ve orta mesafeli<br />

koflular yapt›r›labilir.<br />

Bir spor branfl›n›n çocuk için uygun olup olmamas›<br />

genellikle aktivitelerin süresi ve yo¤unlu¤u<br />

ile yak›n ilgilidir. Bu yafl grubunun bedensel ve<br />

ruhsal özellikleri gere¤i uzun süre ve yo¤un devam<br />

eden spor dallar›na kat›l›mlar› önerilmez. Çocuklar›n<br />

bir spor dal›na kat›l›m›ndan önce mutlaka<br />

bir doktor kontrolünden geçirilerek, aktivitelere<br />

dahil edilmesi önerilir.<br />

7 Yafl ve Daha Büyükler ‹çin<br />

Önerilebilecek Spor Aktiviteleri<br />

• Basketbol • Futbol<br />

• Tenis • Voleybol<br />

• Bisiklet • Hentbol<br />

• Yüzme • Hokey<br />

• Gürefl • Karate<br />

KAYNAK:<br />

www.egitim.com<br />

Baz› çocuklar, spor<br />

aktivitelerine kat›lmaktan<br />

çekinirler,<br />

çünkü hata yap›p<br />

baflar›s›zl›¤a u¤ramaktan<br />

ve akranlar›na<br />

karfl› mahcup<br />

olmaktan korkarlar.<br />

Bu nedenle, çocuklar›n›z›<br />

kat›l›m<br />

için teflvik edin,<br />

destekleyin ama<br />

asla isteksiz olan<br />

çocu¤unuzu aktiviteye<br />

kat›lmak için<br />

zorlamay›n.<br />

35


Ömer ÖZCAN<br />

36<br />

Yaz Tatili<br />

Kuflkusuz birçok fley de¤iflti geçmiflten günümüze.<br />

Bunlar oyunlar›m›z› da etkiledi. Oyunlar›m›z› etkileyen<br />

birçok neden olmakla birlikte bizce bunlar›n en<br />

önemlisi kentleflme. Özellikle çarp›k kentleflmeyle,<br />

birlikte oyun alanlar› daral›yor. Böylelikle çocuklar<br />

ya sokak oyunlar› oynamaktan vazgeçip evlerinde<br />

kalmak zorunda kal›yorlar ya da sa¤l›ks›z alanlarda<br />

oynamaya yöneliyor.<br />

Geçen say›m›zda unutulan oyunlar›m›z bafll›kl› yaz›m›z› okuyan<br />

dostlar›m›z iç çekerek çocukluk döneminde oynad›klar› oyunlar› hat›rlamaya<br />

çal›flt›lar. Ard›ndan yer vermedi¤imiz oyunlardan bahsettiler. Ortak<br />

bulufltu¤umuz nokta flu oldu; oyunlar›m›z›n birço¤u unutulmufl. Art›k<br />

oynanm›yor ya da yöresel olarak belli bölgelerle s›n›rl› kalm›fl.<br />

Peki ya neden? Kuflkusuz birçok fley de¤iflti geçmiflten günümüze.<br />

Bunlar oyunlar›m›z› da etkiledi. Oyunlar›m›z› etkileyen birçok neden<br />

olmakla birlikte bizce bunlar›n en önemlisi kentleflme. Özellikle<br />

çarp›k kentleflmeyle, birlikte oyun alanlar› daral›yor. Böylelikle<br />

çocuklar ya sokak oyunlar› oynamaktan vazgeçip evlerinde kalmak<br />

zorunda kal›yorlar ya da sa¤l›ks›z alanlarda oynamaya yöneliyor.<br />

Büyümenin en h›zl› gerçekleflti¤i bu dönemde bedensel, zihin-


sel, sosyal geliflimi çok fazla destekleyen<br />

oyunlar›n olmay›fl› büyük bir eksiklik oluflturdu¤unu<br />

çocuklar›m›z›n davran›fllar›nda<br />

gözlemliyoruz.<br />

Kentlerde en güvenli oyun oynanabilecek<br />

yerlerin bafl›nda oyun parklar› geliyor.<br />

Ama parklar›m›z›n bahsetti¤imiz ihtiyaçlar›<br />

karfl›layacak düzeyde olmad›¤›, mimari<br />

olarak sa¤l›k koflullar›na uygun yap›lm›fl<br />

olsa da pedagojik aç›dan yedersiz oldu¤u<br />

görülüyor. Bir baflka konu park alanlar›<br />

mevcut genç nüfusumuzun ihtiyaçlar›n›<br />

karfl›lamada yederli de¤il. Mevcut parklar›n<br />

baz› bölümleri ya da baz› zamanlarda<br />

müdavimleri taraf›ndan güvensiz ve sevimsiz<br />

mekânlar haline getiriliyor. K›sacas›<br />

çocuklar için yapt›¤›m›z alanlar bilinçsiz<br />

büyüklerce iflkâl ediliyor. Bu konu yerel yönetimlerin,<br />

sözü ve yetkisi olanlar›n en fazla<br />

üzerinde durmas› gereken bir konu gibi<br />

geliyor bize. Bu konuda güzel çal›flmalar<br />

yap›laca¤› ümidiyle hat›rlad›¤›m›z yeni<br />

oyunlara yer vermek istedik. Size be¤enece¤inizi<br />

umdu¤umuz bir demem daha<br />

oyun sunuyoruz.<br />

Ebe tura bir-iki-üç; Kalabal›k gruplarla<br />

d›flar›da oynan›r. Malzeme gerekli de¤ildir.<br />

Bu oyunda ebe bir duvar›n ya da bir a¤ac›n<br />

önünde dururken di¤er oyuncular onun on,<br />

on befl metre arkas›nda dururlar. Ebe gözlerini<br />

kapayarak ebe tura bir iki üç diye ba-<br />

¤›r›rken oyuncular koflarak duvara yaklaflmaya<br />

çal›fl›rlar. Ebe gözlerini açar açmaz<br />

kimse hareket etmemelidir, ebe ise oyuncular›<br />

güldürerek onlar› k›p›rdatmaya çal›fl›r,<br />

gülen oyundan ç›kar. Duvara de¤ip<br />

ebeden kaçan oyunu kazan›r<br />

ve yeni ebe olur.<br />

‹p atlama; Tek kifliyle oynan›r.<br />

Oynayan kiflinin boyuyla<br />

do¤ru orant›l› olarak bir ip<br />

gereklidir. E¤lenceli bir oyun<br />

olan ip atlama ayn› zamanda<br />

pek çok sporcunun kulland›¤›<br />

bir antrenman yöntemidir.<br />

Uzunca bir ipi iki ucundan tuttuktan<br />

sonra dirseklerinizi k›rarak<br />

ellerinizi omuz hizas›nda<br />

kald›r›n. Daha sonra ipi öne<br />

do¤ru çevirin ve ip yere de¤di¤i<br />

anda üzerinden z›play›n. Oyunu<br />

daha zevkli hale getirmek<br />

için bir sa¤ bir sol ayakla, geriye<br />

do¤ru veya dirsekleri çapraz<br />

yaparak atlayabilirsiniz.<br />

Yaz Tatili<br />

Mikado; Kifli s›n›rlamas›<br />

yoktur. 41 çubukla oynan›r. Bu<br />

oyunda oyuncular ilk önce bütün çubuklar›<br />

bir arada tutarlar ve yere b›rak›rlar. Amaç<br />

di¤er çubuklar› k›p›rdatmadan bütün çubuklar›<br />

teker teker toplamakt›r. Önceden<br />

toplanm›fl olan bir çubuk yard›mc› olarak<br />

kullan›labilir. En çok çubu¤u toplayan oyunu<br />

kazan›r.<br />

Nuh'un gemisi; Ne kadar kalabal›k<br />

olursan›z o kadar e¤lenceli olur fakat<br />

oyuncu say›s› çift olmal›d›r. Oyuncu say›s›<br />

kadar ka¤›t, kaleme ihtiyaç vard›r.<br />

Hz.Nuh’un (a.s) kurtarmak için gemisine<br />

bir difli, bir erkek olmak üzere birçok canl›dan<br />

birer çift al›r. Ad›n› Hz.Nuh’un (a.s) ge-<br />

Kentlerde en güvenli<br />

oyun oynanabilecek<br />

yerlerin<br />

bafl›nda oyun<br />

parklar› geliyor.<br />

Ama parklar›m›z›n<br />

bahsetti¤imiz<br />

ihtiyaçlar› karfl›layacak<br />

düzeyde olmad›¤›,<br />

mimari<br />

olarak sa¤l›k koflullar›na<br />

uygun<br />

yap›lm›fl olsa da<br />

pedagojik aç›dan<br />

yedersiz oldu¤u<br />

görülüyor.<br />

37


38<br />

Yaz Tatili<br />

Mevcut parklar›n misinden alan oyunda, oyuncu-<br />

baz› bölümleri ya<br />

lar da gemide efllerini arayan<br />

hayvanlar› temsil eder. Nuh’un<br />

da baz› zamanlar- Gemisi grup halinde oynanan<br />

da müdavimleri<br />

bir taklit oyunudur. Bafllamadan<br />

önce oyuncu say›s› kadar<br />

taraf›ndan güven- k⤛t haz›rlan›r. Bunun yar›s›<br />

siz ve sevimsiz<br />

kadar da hayvan cinsi seçilir.<br />

Her cinsin ismi ikifler k⤛d›n<br />

mekânlar haline üzerine yaz›l›r ve k⤛tlar kar›fl-<br />

getiriliyor. K›sacas›<br />

çocuklar için<br />

t›r›l›r. Oyuncular bu k⤛tlardan<br />

birer tane seçerler, ama k⤛tlar›n›<br />

kimseye göstermezler. Her<br />

yapt›¤›m›z alanlar<br />

bilinçsiz büyükler-<br />

oyuncu k⤛d›nda yaz›l› hayvan›n<br />

taklidini yaparak eflini arar.<br />

Örne¤in k⤛d›nda tavuk yazan<br />

ce iflkâl ediliyor.<br />

oyuncu g›daklayarak herhangi<br />

bir flekilde tavuk taklidi yapan<br />

di¤er oyuncuyu arar. Tavuk, köpek gibi<br />

sesleri kolay taklit edilebilir hayvanlar›n<br />

birbirini bulmas› kolayd›r. K⤛d›nda y›lan<br />

ya da çekirge gibi hayvanlar yazan oyun-<br />

cular›n ifli daha zordur. Birbirini bulmakta<br />

en sona kalan çift oyunu kaybeder<br />

Misket - bafl; Kifli s›n›rlamas› yoktur.<br />

Misket bilinen en eski oyunlardand›r.<br />

Dünyan›n pek çok yerinde cam, mermer,<br />

metal, tafl ya da kilden yap›lm›fl küçük kürelerle<br />

benzer oyunlar oynan›r. Her oyuncu<br />

misketlerini ortaya koyar. Oyuncular<br />

at›fllar›n› yaparlar ve s›ra d›fl›na ç›kan misket<br />

al›n›r. Oyun sonunda en çok misketi<br />

olan kazan›r. Bu oyunun çok farkl› çeflitleri<br />

de vard›r.<br />

Peflimden gel; En az 3 oyuncu gereklidir.<br />

Uzunca bir ip ve h›z gerektiren bir<br />

oyundur. Oyunun amac› lideri takip ederek<br />

ipe tam zaman›nda girmektir. ‹ki<br />

oyuncu karfl›l›kl› durarak ipi çevirmeye<br />

bafllarlar. Di¤er oyuncular ip çevirenlerden<br />

birinin yan›nda geriye do¤ru dizilirler.<br />

S›radaki oyuncu çevrilen ipe girer ve bir<br />

kez atlar. Oyuncular ipten ç›kt›ktan sonra<br />

karfl›lar›nda duran ip çeviricisinin arkas›ndan<br />

dolan›r ve henüz atlamam›fl olanlar›n<br />

karfl›s›nda yeni bir s›ra olufltururlar. Son<br />

oyuncu da bir kez atlay›p ipten ç›kt›¤›nda,<br />

yeni oluflturulan s›ran›n ilk oyuncusu yine<br />

ipe girer ve yine bir kez atlar. Oyuncular<br />

bütün bu hareketlerle, bir 8 çizmifl olurlar.<br />

Atlama s›ras›nda yanan oyuncular oyundan<br />

ç›kar. Oyun geriye son bir oyuncu kalana<br />

kadar sürer.<br />

S›cak-so¤uk; Kifli s›n›rlamas› yoktur.<br />

Malzeme gerekmez. Bir ebe seçilir. Seçilen<br />

ebe odan›n d›fl›na yollan›r ve bir eflya<br />

saklan›r. Ebe odaya girince nesneye yaklaflt›¤›nda<br />

s›cak, nesneden uzaklaflt›¤›nda<br />

so¤uk denir. Yan›yor, dondu ya da ›l›k gibi<br />

kelimeler de söylenebilir. Ebe eflyay› bulunca<br />

istedi¤i kifliyi ebe seçer ve oyuna yeniden<br />

bafllan›r.<br />

S›çratan top; Kifli s›n›rlamas› yoktur.4–5<br />

metrelik bir ip ve bir top gerekir.<br />

‹pin ucuna top ba¤lan›r. Oyuncular orta-


daki ebenin etraf›na yuvarlak halinde dizilirler.<br />

Ebe ipi etraf›nda çevirmeye bafllar.<br />

Oyuncular top onlara yaklaflt›¤›nda z›playarak<br />

topa de¤memeye çal›fl›rlar. Topa dokunan<br />

oyun d›fl› kal›r.<br />

Tafl-k⤛t-makas; ‹ki kiflilik gruplar halinde<br />

oynan›r. Malzeme yoktur. Bafllamadan<br />

önce oyuncular karfl›l›kl› geçerler ve iflaretlerini<br />

yapmadan önce tafl-k⤛t-makas<br />

diye ba¤›rarak ellerini yumruk fleklinde sallarlar.<br />

Oyuncu k⤛t iflareti yapacaksa elini<br />

düz, makas yapacaksa iflaret ve orta parma¤›n›<br />

aç›k, tafl yapacaksa yumruk fleklinde<br />

öne do¤ru uzat›r. Tafl makas› k›rar, makas<br />

k⤛d› keser, ka¤›t tafl› kaplar. Okulumuzda<br />

örnekleri tepsi tafl›mak için girilen iddialarda<br />

görülür.<br />

Yüksük Saklama: Yüksük saklama oyunu,<br />

befl kifli ile oynan›r. Oyunu oynamak için<br />

bir yüksü¤ü ve oyuncu say›s› kadar çoraba<br />

ihtiyaç vard›r. Oyuna bafllamadan önce say›flma<br />

ile bir ebe seçilir. Oyuncular, çoraplar›<br />

yere koyarlar. Yüksük, çoraplar›n alt›ndad›r.<br />

Oyuncular yüksü¤ü ebeye göstermeden<br />

bir çoraptan di¤erinin alt›na geçirirler. Bu ifllem<br />

bir iki tur devam eder. Bu arada bir<br />

oyuncu, yüksü¤ü kendi çorab›n›n alt›nda b›rak›r.<br />

Fakat ebe anlamas›n diye yüksü¤ü arkadafl›n›n<br />

çorab›n›n alt›na geçiriyormufl gibi<br />

davran›r. Ebeye ’Yüksük kimde?’ diye sorulur.<br />

Ebe yüksü¤ün hangi oyuncuda oldu¤unu<br />

tahmin eder. Tahmini do¤ru ise ebelikten<br />

kurtulur. Di¤er oyuncu ebe olur. Tahmininde<br />

yan›lm›fl ise bir sonraki turda da oyuna<br />

ebe olarak devam eder. (Yüksük saklama<br />

oyununda çorap yerine küçük havlular ya<br />

da elbezleri de kullan›labilir.)<br />

Gazoz Kapa¤›: Oyun, iki grup aras›nda<br />

oynanan yar›flmal› bir oyundur. Oyuna bafllamadan<br />

önce say›flma ile önce grup liderleri<br />

belirlenir, sonra da liderlerin seçimi ile grubu<br />

oluflturacak oyuncular tespit edilir. Her<br />

oyuncunun, oyunda kullanaca¤› bir mermer<br />

parças›na ihtiyac› vard›r. Ortaya bir daire çi-<br />

zilir. Dairenin büyüklü¤ü,<br />

gazoz kapaklar›n›n say›s›na<br />

göre de¤iflebilir. Gazoz kapaklar›,<br />

dairenin içine, dairenin<br />

yaklafl›k 5–6 metre<br />

ilerisine bir bafllama çizgisi<br />

çekilir. Oyuncular›n hepsi<br />

burada s›ralan›r. Kura yöntemi<br />

ile oyuna ilk önce bafllayacak<br />

olan grup belirlenir.<br />

Gruplar, s›ras›yla at›fl hakk›n›<br />

kullan›rlar. Oyunda, dairenin<br />

içindeki gazoz kapaklar›n›,<br />

dairenin d›fl›na ç›karmak<br />

gerekmektedir. Her<br />

grup d›flar› ç›kard›¤› gazoz<br />

kapa¤›n›n sahibi olur. Dairenin<br />

içindeki tüm gazoz<br />

kapaklar› d›flar› ç›kar›ld›¤›nda<br />

kapaklar say›l›r. En çok<br />

gazoz kapa¤› toplayan<br />

grup, oyunun galibi say›l›r.<br />

Yaz Tatili<br />

Oyun sadece bir<br />

e¤lence, bofl zamanlar›<br />

de¤erlendirme<br />

veya hareket etme<br />

de¤ildir. Birçok<br />

oyunda çocuklar<br />

çevrelerindeki<br />

büyükleri baz› yönleriyle<br />

taklit ederler.<br />

Kendi duygular›n›,<br />

kurduklar› hayalleri<br />

oyundaki hareketler<br />

ile gösterirler.<br />

Söyledikleri sözlerle,<br />

kayg› ve üzüntüden<br />

uzaklafl›p, bundan<br />

özel bir zevk al›rlar.<br />

39


Yusuf DO⁄AN<br />

40<br />

Yaz Tatili<br />

Asl›nda bu soru hepimize. Ama özellikle de<br />

ö¤rencilere. Ö¤rencilerimiz kendilerini tatilin<br />

havas›na öyle kapt›r›yorlar ki, sanki bir daha<br />

hiç ö¤renci olmayacaklar. Oysa say›l› günler<br />

çabuk geçiyor. Bir de bakm›fllar okullar yeniden<br />

aç›l›yor.<br />

‹flte bu yüzden, tatilin henüz bafl›ndayken<br />

kendilerine birkaç hat›rlatmada bulunmak istiyoruz.<br />

Yoksa göz aç›p kapay›ncaya kadar gelip<br />

çatacak olan yeni ö¤retim y›l›nda iflleri bir hayli<br />

zor olur. Hele hele bir de önümüzdeki y›l LGS<br />

yeni ad› ile OKS s›nav›na gireceklerse...<br />

Bütün y›l boyunca yo¤un bir ders temposuyla çal›flan<br />

ö¤rencilerin tatil yapmas›n›, bir araban›n<br />

uzun yola haz›rlanmak için bak›ma al›nmas›na<br />

benzetebiliriz. Tatil; insan›n dinlenmesi, rahatlamas›<br />

ve daha üretken olabilece¤i günler için haz›rlanmas›<br />

anlam›nda bir haz›rl›k olmal›d›r.<br />

Her fley gibi tatil de plans›z, programs›z<br />

geçirilirse, her ne kadar e¤lenceli gibi gözükse<br />

de ard›ndan tats›zl›klar gelir. ‹flte bu yüzden<br />

bugün gelin hep birlikte bir tatil program› haz›rlayal›m.<br />

Ay sonuna kadar iyi bir de¤erlendirme<br />

yapmal›y›z. Ama temmuz ve a¤ustos için<br />

mutlaka uygulanabilirli¤i olan bir plan yapmal›s›n›z.<br />

Örne¤in LGS gibi girifl s›navlar›na girecek<br />

olanlar›n iki haftada en az bir kitap okumalar›<br />

gerekiyor. Hiç abart›l› gelmesin. Çünkü,<br />

her biri 70 kelimeyi aflan sorular›, baflka türlü,<br />

bir dakikada süratle okuyup, anlay›p, cevaplamak<br />

mümkün de¤il.<br />

Kitap seçimi yaparken serbestsiniz. ‹lk aflamada<br />

okuma h›z›n›z› art›rmak için hoflunuza


giden kitaplar› okuyun. Ama daha sonra deneme<br />

tarz› kitaplara yönelmenizde yarar var.<br />

Karnesinde k›r›¤› olanlar›n ya da baz› derslerde<br />

problemleri olanlar›n da önümüzdeki bu<br />

2 ayl›k süreyi, verimli bir flekilde de¤erlendirmeleri<br />

gerekiyor.<br />

Bu y›l içerisinde hep yapmak isteyip de zaman<br />

bulamad›¤›n›z etkinlikler, gezmeler, ziyaretler<br />

vard› ya iflte flimdi onlar› da aradan ç›karmal›s›n›z.<br />

Bir yerlere gidecekseniz hemen gidin.<br />

Sonra zaman bulamazs›n›z. Bir fleyler yapacaksan›z<br />

hemen yap›n. Çünkü sonra onlara hiç<br />

s›ra gelmeyebilir...<br />

Günü kurtarmak elbette önemli. Ama e¤itim<br />

süreci ve hayat, bir maraton yar›fl› gibi, durmak,<br />

b›rakmak, kulvar d›fl›na ç›kmak yok. Att›-<br />

¤›n›z her ad›mda sonras›n› da düflünmek zorundas›n›z.<br />

Anadolu liseleri ve üniversiteye giriflin<br />

her geçen y›l çok daha zorlaflt›¤› bir ortamda<br />

iflinizi flansa b›rakmamal›s›n›z.<br />

Baflar›l› Ö¤renciler<br />

Ne Yap›yorlar?<br />

Her insan›n kendine göre bir baflar›<br />

kriteri vard›r. Baflar›l› ö¤rencilerin<br />

özelliklerini inceledi¤imizde baz› ortak<br />

noktalar oldu¤unu görüyoruz:<br />

• Sorumluluklar›n›n fark›ndalar.<br />

Kontrol edebilecekleri fleylere<br />

odaklan›yorlar.<br />

• Derslerine odaklan›yorlar, Planl›lar<br />

ve ›srar ediyorlar.<br />

• Amaçlar›na uygun bir yaflam biçimleri<br />

var. Her gün amaçlar›na<br />

olan katk›lar›n› de¤erlendiriyorlar.<br />

Düflündüklerini yaz›yorlar ve<br />

uyguluyorlar.<br />

• ‹stedikleri sonuca ulaflabilmek<br />

için kendilerine sorular soruyorlar.<br />

• Kim olduklar›n› ve nereye gideceklerini<br />

biliyorlar.<br />

Yaz Tatili<br />

‹yi okullara giremeyenin, iyi okullardan iyi<br />

derecelerle mezun olamayanlar›n, iyi bir gelecek<br />

için flans› her geçen gün daha da azal›yor.<br />

Yeni bir ö¤retim kurumu, yaflam›n bir döneminden<br />

di¤erine geçiflin bir basama¤›n›<br />

oluflturur. Seçece¤iniz lisenin sizlerin yaflam›<br />

üzerinde ne gibi etkiler yarataca¤›n› bugünden<br />

bilmek belki pek mümkün olmayabilir ancak<br />

baz› verilere dayanarak tahmin edebilmek<br />

mümkündür. Her anne-baba çocuklar›na yapacaklar›<br />

en önemli yat›r›m›n e¤itim oldu¤unu<br />

düflünür. Onlar›n okuyabildikleri sürece okumalar›<br />

için ellerinden geleni yapmaya çal›fl›r.<br />

Peki, sizlerin ulaflabilece¤i seçenekleri ne kadar<br />

tan›r ya da ne ölçüde tan›tabilir? Ve sizin<br />

için “En do¤ru adres neresidir?” sorusunun cevab›n›<br />

ne kadar bilebilir?<br />

Bu sorular›n cevaplar› sizi hayat›n›z›n ilk<br />

önemli yol ayr›m›na getiriyor.<br />

Bu ilkeler ›fl›¤›nda siz de plan›n›z› afla¤›daki basamaklarla, haritan›z›<br />

afla¤›daki ilkelere göre; kendinize uygun bir biçimde oluflturun:<br />

1. Günlük faaliyetlerinizi önem derecesine göre s›ralay›n.<br />

2. Zaman tüketicilerinizi tespit edin (TV-Bilgisayar-Telefon-Arkadafllara "Hay›r"<br />

diyememek...)<br />

3. Bir günde kaç saat çal›flabilece¤inizi belirleyin.<br />

4. Günün hangi saatlerinde çal›flabilece¤inizi belirleyin.Çal›flt›¤›n›z saatler dikkatli<br />

ve zinde oldu¤unuz saatler olsun.<br />

5. Çal›flmak için belirledi¤iniz saatler, yorgun olmayaca¤›n›z ve çal›flma d›fl›nda<br />

her fleye "Hay›r!" diyebilece¤iniz saatler olsun.<br />

6. Plan› tamamlad›¤›n›zda, de¤ifliklik yapma ihtiyac› duyup duymad›¤›n›z› kontrol<br />

edin.<br />

7. Planda ancak çok zorunlu oldu¤unuzda de¤ifliklik yap›n. Kendinize, planda<br />

de¤ifliklik yapma hakk›n›z olmad›¤›n› hat›rlat›n.<br />

8. Çal›flmak için belirledi¤iniz saatte çal›flma odan›zda ve masan›zda olun. Çal›flma<br />

iste¤iniz yoksa bile masadan kalkmay›n ve baflka bir fleyle ilgilenmeyin.<br />

Özetin özeti: Tatilin doyas›ya tad›n› ç›kar›n ama arada bir eylül sonras›n› da<br />

düflünün. Bu biraz keyfinizi kaç›r›r gibi olsa da ileride size önemli avantajlar<br />

sa¤layacakt›r...<br />

41


Güler DEM‹RC‹<br />

42<br />

Yaz Tatili<br />

Stresli ve bir o kadar<br />

da e¤lenceli geçen<br />

okul günleri, dokuz ayl›k<br />

e¤itim döneminin<br />

ard›ndan son bulmak<br />

üzereydi. Okullar›n kapanaca¤›<br />

düflüncesi bizleri<br />

tatil aç›s›ndan sevindirse<br />

de sevdi¤imiz<br />

arkadafllar›m›zdan, de-<br />

¤er verdi¤imiz ö¤retmenlerimizden<br />

ayr› geçirece¤imiz<br />

zamanlar›n<br />

hüznü inceden inceye<br />

kendisini hissettirmeye<br />

bafllam›flt›.


Okul ortam›ndan ayr›lma, uzun bir yaz<br />

döneminde tam olarak vakti nas›l geçirece¤imizi<br />

bilememe bizleri düflündürüyordu.<br />

Hatta arkadafllar›m›zdan bir k›sm› dokuz<br />

aya inat tatil olmas›n› istemiyordu. Bir<br />

arkadafl›m›z›n tatilde bizi bir haftal›¤›na<br />

yazl›¤›na davet etmesi hepimizi heyecanland›rm›flt›.<br />

Okuldan tamamen farkl› bir ortamda<br />

bir hafta boyunca birlikte kalma fikrini dan›flman<br />

ö¤retmenimizle paylaflt›k ve onu<br />

da aram›zda görmek istedi¤imizi bildirdik.<br />

Hemen ö¤retmenimizle birlikte bir plan<br />

yapt›k. Madem birlikte olmak bizim için bu<br />

kadar önemliydi, bu k›sac›k süreyi plans›z<br />

geçiremezdik. Çeflitli geziler, birlikte oynayaca¤›m›z<br />

farkl› oyunlar, kitap okuma saatleri<br />

ve etütlerimiz program›m›zda yerini<br />

ald›. Art›k okulun kapanmas›n› heyecanla<br />

bekliyorduk. Derken dokuz ayl›k e¤itim<br />

dönemine noktay› koyduk.<br />

Ertesi gün arkadafllar›m›z›n yazl›¤›na<br />

gitmek için haz›rl›klar bafllad›. Hiçbir fley<br />

eksik olmamal›yd›. Okumay› düflündü¤üm<br />

kitab›m, etüt için gerekli olan ders kitaplar›m…<br />

Her fley haz›rd›. Bir haftal›k program›n<br />

start›n› okulumuzda verdik. Okulumuzun<br />

kapanmas›ndan bir gün sonra arkadafllar›m›z<br />

ve hocam›zla bulufltuk. Yazl›¤a<br />

giderken serviste oynad›¤›m›z oyunlar,<br />

söyledi¤imiz flark›lar bizleri iyice havaya<br />

Okul duvarlar›na s›¤d›ramad›¤›m›z<br />

sevgimizi, hayallerimizi burada birbirimizle<br />

paylaflmak heyecan vericiydi.<br />

Orada geçirdi¤imiz bir hafta<br />

unutulmaz an›larla doluydu.<br />

sokmufltu. Yazl›¤a gitti¤imizde önce hepimiz<br />

evi inceledik. ‹ki katl›, havuzlu, bahçesinde<br />

a¤açlar› olan bir evdi. K›sa zamanda<br />

yerlefltik ve program›m›z› uygulamaya<br />

bafllad›k. Paylafl›lan o kadar çok fley vard›<br />

ki… Okul duvarlar›na s›¤d›ramad›¤›m›z<br />

sevgimizi, hayallerimizi burada birbirimizle<br />

paylaflmak heyecan vericiydi. Orada geçirdi¤imiz<br />

bir hafta unutulmaz an›larla doluydu.<br />

A¤açlar›n alt›nda kitap okuyuflumuzu,<br />

birlikte oynad›¤›m›z oyunlar›, acemice<br />

yapt›¤›m›z yemekleri, bulafl›k y›karken<br />

yapt›¤›m›z su savafllar›n›, çay içerken<br />

yapt›¤›m›z uzun sohbetleri ve e¤lenceyle<br />

e¤itimin birleflti¤i etüt saatlerini hala unutamad›m.<br />

Bu programla hayat›m›za yeni<br />

giren birçok güzel al›flkanl›klar›m›z olmufltu;<br />

kitap okumak, hayat› paylaflmak, planl›<br />

yaflamak…<br />

O günlerde anlam›flt›m ki tatil e¤lenceye<br />

doymak, okulda yapamad›¤›m›z ç›lg›nl›klar›<br />

yapmak de¤ilmifl, e¤itimi e¤lenceli<br />

hale getirmek, kendimizi gelifltirmek bizim<br />

elimizdeymifl. Bu program›n bana çok fley<br />

katt›¤›n› düflünüyorum. O günleri hat›rlad›kça<br />

iyi ki gitmiflim diyorum ve böyle bir<br />

f›rsat tekrar karfl›ma ne zaman ç›kar<br />

diye düflünüyorum.<br />

Yaz Tatili<br />

43


Murat SUBAKAN<br />

44<br />

Yaz Tatili<br />

Tatilin ayak seslerini duydu¤umuz günleri yaflamaktay›z. Uzun,<br />

yorucu, bol s›navl› bir e¤itim ve ö¤retim y›l›n› daha geride b›rak›yoruz.<br />

Bahar›n o güzel güneflli bazen ya¤murlu. Bazen ›l›k, bazen<br />

s›cak günleri adeta bu büyük maratonun bitmekte oldu¤unun<br />

bir habercisi. Tüm ö¤retmenler ve ö¤renciler için art›k zaman›n<br />

daha yavafl akt›¤› zamanlard›r bu günler.<br />

Uzun bir tatil bafll›yor. Kalabal›k okul koridorlar›n›,<br />

koflturdu¤unuz merdivenleri, sohbet ederek<br />

yedi¤iniz ö¤le yemeklerini, gününüzü geçirdi¤iniz<br />

s›n›flar›n›z›, bazen beraber güldü¤ünüz, a¤lad›¤›n›z<br />

hatta tart›flt›¤›n›z arkadafllar›n›z› bir süreli¤ine<br />

göremeyecek kendinizi denizin serin sular›na b›rakacaks›n›z<br />

de¤il mi?<br />

Hay›r, hay›r bu yaz böyle yapmayaca¤›z. Milletçe<br />

tek tatil filmimizin baflrol oyuncular›n›n deniz-kum-sahil-yazl›k<br />

oldu¤unu san›r›m inkâr edemeyiz.<br />

Bunlar elbette vazgeçilmez ö¤eler de¤ildir<br />

ve olmamal›d›r. E¤er spor ve tatil dünyas›n› takip<br />

ederseniz göreceksiniz ki turizm acenteleri sadece<br />

deniz ve kum pazarlamamaktad›r. Dünyada do-<br />

¤ada macera tatilleri ve hatta hayatta kalabilme<br />

yar›flmalar› çok revaçta olan yükselen de¤erler olmaya<br />

bafllad›. Bu yaz›da sizlere olmad›¤›n› vurgulamaya<br />

çal›flaca¤›m, önemli bir seçenek daha vard›r<br />

oda modern hayat›m›z›n karmaflas›nda s›kça<br />

ihmal etti¤imiz hatta en çok zarar› bizim verdi¤imiz.<br />

Do¤a… Hiç tabiat›n denize alternatif olabilece¤ini<br />

düflündünüz mü? Coflkun E¤itim Kurumlar›’nda<br />

bafllayan ve zaman içerisinde tüm okullar›m›za<br />

yay›laca¤›n› inand›¤›m Do¤a Sporlar› kulübü<br />

kurduk. Bu kulübü kurmada ki amac›m›z Do¤a<br />

Sporlar›na yönelik okul ö¤renci ve velilerinin<br />

olumlu yönde yapaca¤› her türlü çal›flma ile insana<br />

ve do¤aya katk›da bulunmak, okul içinde ve d›-<br />

fl›nda sosyal iliflkilerde bulunarak bu sporlar›n her<br />

yafl grubunda yayg›nlaflmas›na ve geliflmesine<br />

katk›da bulunmak, do¤a insan iliflkilerinde maksimum<br />

ihtimam ve bunun neticesinde gelecekte ihtiyaç<br />

duyabilece¤imiz tabiat dengesinin bozulmamas›<br />

için çal›flmalarda bulunmakt›r.<br />

Çok kifli için do¤ada yaflamak, flehir yaflam›n›n<br />

bize sundu¤u rahatl›klar› terk etmek anlam›na<br />

gelmektedir. Ifl›l ›fl›l sokaklar ve caddeler, arabalar,<br />

bilgisayarlar›n kontrol bir çok alan, rahat koltuklar,<br />

modern tuvaletler, karfl›s›nda saatlerimizi<br />

heba etti¤imiz, insan ruhunu kemiren ve tembellefltiren<br />

televizyon k›saca modern yaflam›n insanlara<br />

sundu¤u tüm imkânlar. Bütün bunlar› terk etmek<br />

ve d›flar›dan bak›l›nca sadece yeflillik, börtü<br />

böcek görünse de kendi içinde mükemmel bir düzen<br />

ve ritim içinde dönen bir dünyaya ad›m atmak<br />

biz flehir insanlar›na çok zor gelse de tabiat bin bir<br />

mucizeleriyle kuca¤›n› açm›fl bizi beklemektedir.<br />

Oras›, bir tepenin en yüksek noktas›nda rüzgâr›n<br />

yüzümüzü okflayarak en güzel fabrikada üretilmifl<br />

bitki özlerini sürmesi, bir a¤ac›n h›fl›rt›l› yapraklar›n›n<br />

gölgesinde yenen bir yemek, içine girilen<br />

bir tulum, rüzgârla sallan›p duran bir çad›r ve<br />

bazen korku bazen endifle ile kulak kabart›lan bir<br />

dünyad›r. Neden insanlar hem çekindikleri hem de<br />

içinde olmak istedikleri bir dünya isterler ki? Bir<br />

reklâmdan al›nt› olacak ama cevap bir parola gibi


asl›nda “do¤a seni ça¤›r›yor.” Ve bizlerden bir tek<br />

fley istemektedir. Gelin ki benim güzelliklerimi yak›ndan<br />

görün, beni o kadar çok sevin ki çocuklar›n›za da<br />

miras kalay›m demektedir..<br />

‹nsanlar› yoran arzular, kavgalar, ac›lar ve gürültüden<br />

kaç›p s›¤›naca¤›m›z biricik yer tabiatt›r. Çok<br />

s›k›ld›¤›m›z bunald›¤›m›z anlar da deriz ya “Al›p bafl›m›<br />

da¤lara gidicem” diye. Bu öylesine söylenmifl bir<br />

laf oldu¤una inanm›yorum. Onun kuca¤›, bize sonsuz<br />

yarat›c›l›¤› ve ilahi kanunlar› kulaklar›m›za f›s›ldar.<br />

Bu ahenk ve denge ruhumuzu ve kalbimizi ola-<br />

¤an ritmine getirir ve rahatlat›r. Bizler tabiat›n bir<br />

parças› oldu¤umuzu unutmad›kça onu korudukça<br />

daha üretken ve daha mutlu oluruz.<br />

Geçenlerde bu mutlulu¤u Coflkunlular olarak ö¤rencilerimizle<br />

birlikte yaflad›k. Tabiat›n ça¤r›s›na kulak<br />

verdik ve cennet vatan›m›z›n güzel köflelerinden<br />

birinde üç günlük bir kamp yapt›k. Grubun içinde daha<br />

önce kamp kuran çad›rda yatan sadece birkaç kifliydik.<br />

Ço¤unlukla ilk deneyimlerini yaflayacaklard›.<br />

Her k›p›rdayan, uçan, konan canl›ya merakl› ve ürkek<br />

edayla bakmalar› görülmeye de¤erdi. Zaman›m›z›n<br />

k›s›tl› olmas› ö¤rencilerimizin pro¤ram›n›n çok<br />

s›k›fl›k olaca¤›n›n göstergesiydi. Bilgisayar diliyle<br />

zip’li günler bizi bekliyordu. Hakikaten ilk günden<br />

son güne kadar grubumuz devaml› hareket halindeydi.<br />

Kamp›n unutulmazlar› aras›nda olanlar ise<br />

tabiat›n içine dahil oldu¤umuz ve onunla bütünleflti-<br />

¤imiz anlard›. Bunlardan ilki karanl›k korkumuzu<br />

yenmek için yapt›¤›m›z gece yürüyüflüydü. Baflta<br />

ben olmak üzere tüm ö¤rencilerimiz karanl›¤›n o kadarda<br />

korkunç olmad›¤›n› fark ettik. ‹kincisi de hiç<br />

unutamayaca¤›m dere yürüyüflüdür. Dereye vard›-<br />

¤›m›zda flimfleklerle birlikte fliddetli bir ya¤mura yakaland›k.<br />

S›k bir bitki örtüsü içerisinde tek görebildi-<br />

¤imiz s›n›rl› gökyüzüydü. Suda bat›p ç›kan ve so¤uk<br />

Yaz Tatili<br />

suya al›flan ö¤rencilerimiz yafllar›n›n üzerinde bir<br />

performans göstererek parkuru tamamlad›lar. Bunun<br />

kutlamas›n› da yirmi metre yukardan dökülen<br />

sesinden birbirlerini duyamad›klar› flelalenin alt›nda<br />

yapt›lar. San›r›m tüm grubun hayat boyu unutamayaca¤›<br />

bir yürüyüfl oldu.<br />

Yorucu günün ard›ndan akflam herkes erkenden<br />

çad›rlar›na çekildi ve uykuya dald›. O gece 6. s›n›flar<br />

nöbeti devrald›. Bizlerde onlar› kamp ateflinin yan›n-<br />

da yaln›z b›rakmad›k ve dolunay›<br />

onlarla paylaflt›k. O gece do¤aya<br />

yay›lan horlama seslerini duymal›yd›n›z.<br />

Gecenin sürprizi de 3–4<br />

nöbetinde kurt bask›n› alarm› verilmesiydi.<br />

Ama yorgunluktan bunu<br />

kimse dikkate almad›. Ciddiye<br />

alan nöbetçilerin uçarak çad›rlara<br />

giriflleri san›r›m y›llarca konuflulacak<br />

bir an› oldu. Zaten sabahleyin<br />

de o kurtlar›n yemeklerimizin kokusuna<br />

gelen bölgenin köpekleri<br />

oldu¤u anlafl›lm›flt›.Üçüncü ve<br />

son günde önceki gün yorgunu<br />

ö¤rencilerimiz sabah sporunu isyan<br />

edercesine yapt›lar. Hazine<br />

av› oynayan ö¤rencilerimiz ö¤le<br />

yeme¤i ile birlikte art›k obadan<br />

ayr›l›fl haz›rl›klar›na bafllad›. Tüm<br />

haz›rl›klar yap›ld›ktan sonra o do-<br />

¤a harikas›ndan istemeyerek de<br />

olsa ayr›ld›k. Üç günün sonunda<br />

hepimiz mutlu ayr›ld›k ama bir<br />

parçam›z orada kald›. Sizlerde bu<br />

yaz kendinize bir iyilik edin ve<br />

kendinizi tabiat›n huzur veren atmosferine<br />

b›rak›n.<br />

‹nsanlar› yoran arzular,<br />

kavgalar, ac›lar ve gürültüden<br />

kaç›p s›¤›naca-<br />

¤›m›z biricik yer tabiatt›r.<br />

Çok s›k›ld›¤›m›z bunald›¤›m›z<br />

anlar da deriz<br />

ya “Al›p bafl›m› da¤lara<br />

gidicem” diye. Bu<br />

öylesine söylenmifl bir<br />

laf oldu¤una inanm›yorum.<br />

Onun kuca¤›, bize<br />

sonsuz yarat›c›l›¤› ve<br />

ilahi kanunlar› kulaklar›m›za<br />

f›s›ldar. Bu ahenk<br />

ve denge ruhumuzu ve<br />

kalbimizi ola¤an ritmine<br />

getirir ve rahatlat›r. Bizler<br />

tabiat›n bir parças›<br />

oldu¤umuzu unutmad›kça<br />

onu korudukça<br />

daha üretken ve daha<br />

mutlu oluruz.<br />

45


Mehmet ERDEM<br />

46<br />

Yaz Tatili


Vakit asl›nda her zaman doludur. Mant›ken zaten yar›s›n› bofl<br />

zannetti¤imiz yar›m bardak suyun bile asl›nda yar›s› doludur.<br />

Ama kimisi onu yar›s› bofl bardak olarak görür; kimisi de yar›s›<br />

su yar›s› da hava ile dolu olarak görür. ‹flte bu farkl› bir bak›fl<br />

aç›s› demektir. Zaman konusunda da durum ayn›d›r.. Ona bofl<br />

ya da dolu veya de¤erli anlam›n› veren bizim o an› nas›l geçirdi-<br />

¤imiz ve de¤erlendirdi¤imizdir.<br />

“Hay›r demesini ö¤renin.”<br />

"Herhangi bir insan vaktini nas›l geçirece¤ini üstün bir insan<br />

ise vaktini nas›l tasarruf edece¤ini düflünür." SCHOPENHAVER<br />

Kendinize<br />

• Y›ll›k Hedefler ➔ Ayda bir kontrol edin<br />

• Ayl›k Hedefler ➔ Haftada bir kontrol edin<br />

• Haftal›k Hedefler ➔ Günde bir kontrol edin<br />

• Günlük Hedefler ➔ Saatte bir kontrol edin<br />

.....belirleyin.<br />

Zaman› planlama illa ki dakikas› dakikas›na olmas›<br />

gerekmiyor. Sak›n siz de böyle bir plan yapmay›n.<br />

Yaz Tatili<br />

Bofl zaman kavram› asl›nda bofl insanlar için geçerlidir. Meflgul olan<br />

insan›n zaten bofl zaman diye bir lüksü de olamaz. Daha do¤rusu; baflar›l›<br />

ve programl› bir insan›n geçirece¤i bofl vakti olamaz. O daha bir ifl<br />

bitmeden sonraki bir ifli düflünmeye planlamaya bafllam›flt›r bile. Yoksa<br />

arada kaybedece¤i zaman ona ›zd›raptan baflka bir fley kazand›rmaz.<br />

Dolu Zaman Bofl Zaman<br />

Kitap okumak<br />

Ders çal›flmak<br />

Bilgisayar<br />

Yemek<br />

Uyku<br />

Tv-Müzik<br />

Gezme-E¤lence-Spor<br />

Anlamazsan<br />

Ö¤renmezsen<br />

Çok oyun oynarsan<br />

3 ö¤ünden fazla,<br />

az veya düzensiz yersen<br />

7 veya 8 saatten fazla uyursan<br />

Günde 2 saatten fazla<br />

izler yada dinlersen<br />

Haftada 3 defadan fazla<br />

ve 3’er saatten fazla olursa<br />

“ Bofl zaman tuzaklar›na düflmeyin.”<br />

Zamana verdi¤imiz<br />

de¤er baflar› veya<br />

baflar›s›zl›¤›m›z› belirler.<br />

MALCOLM X<br />

Görüldü¤ü üzere asl›nda<br />

bofl vakit diye bir fley<br />

yoktur. Onu de¤erli ya da<br />

bofl k›lan bizim onu nas›l<br />

de¤erlendirdi¤imizdir.<br />

“ Zaman asl›nda<br />

ifllenmemifl beyaz<br />

bir mendil, yaz›lmam›fl<br />

bir defter kadar saf<br />

ve temizdir.”<br />

“Zaman›n›z› planlama gayreti<br />

içinde olun.”<br />

47

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!