Tarihçe - Hava Harp Okulu
Tarihçe - Hava Harp Okulu
Tarihçe - Hava Harp Okulu
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Tarihçe</strong><br />
HAVA KUVVETLERİ MÜZESİ KOMUTANLIĞI<br />
Türk <strong>Hava</strong> Kuvvetleri, 1 Haziran 1911 de Harbiye Nazırı (Milli<br />
Savunma Bakanı) Mahmut Şevket Paşa’nın emriyle Yarbay<br />
Süreyya (İLMEN) Bey başkanlığında “<strong>Hava</strong>cılık Komisyonu”<br />
adı altında kurulmuştur.<br />
İlk motorlu uçağın 1903 yılında uçuşundan dokuz yıl gibi kısa<br />
bir süre sonra 1912’de Türk Askeri <strong>Hava</strong>cılığı Dünya havacılığında<br />
ki yerini almıştır.<br />
Temmuz 1911’de Süvari Yzb. Fesa (EVRENSEV) ve İstihkâm<br />
Tğm. Yusuf Kenan Bey’ler Fransa’daki Bleriot uçuş okuluna<br />
gönderilmiş ve 1912 Şubat ayında eğitimlerini tamamlayarak<br />
yurda dönen Yzb. Fesa ve Tğm. Yusuf Kenan Bey Türk ordusunun<br />
ilk pilotları olmuştur.<br />
1912 yılında Fransa’dan satın alınan biri iki kişilik diğeri bir<br />
kişilik iki adet Deperdussin uçağı ilk Türk uçakları olmuştur.<br />
İstanbul Yeşilköy’de uçak hangarları ve uçuş alanları yapılarak<br />
havacılığın ilk adımları atılmıştır.<br />
1918 yıllarında Yeşilköy Tayyare İstasyonu, Türk Ordusunun<br />
askeri hava eğitim ve öğretim merkezi durumuna gelmiştir.<br />
Bunun yanında Tayyare İstasyonu 1912 yılından itibaren ganimet<br />
uçaklar dahil çeşitli ülkelere ait uçaklarla çoğu Almanya<br />
yapımı uçuştan kaldırılmış uçaklardan oluşan depolara sahip<br />
olmuştur. Belkide bu kadar fazla uçak, bir hava müzesi kurulması<br />
fikrine neden olmuştur.<br />
1918’de <strong>Hava</strong> Kuvvetleri Müfettişliği hava müzesi kurma kararı<br />
almış ve düşmandan ele geçirilen uçakların enkazları toplatılmıştır.<br />
Ancak hangarlarda ve depolarda korunan bu uçakların<br />
Kartal-Maltepe’ye taşınırken büyük ölçüde hasar görmüş<br />
olması ve Kurtuluş Savaşı’ndaki uçak kırımları hava müzesinin<br />
kurulmasını geciktirmiştir.<br />
23 Nisan 1920 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin<br />
104<br />
açılmasıyla kurulan yeni Türk devleti, ilk iş olarak düzenli ve<br />
disiplinli orduların kurulmasını esas kabul edip, bu amacı gerçekleştirme<br />
çalışmalarına giriştiği sıralarda, Türk Ordusu’nda<br />
havacılığı da geliştirmeyi kararlaştırmıştır.<br />
Mustafa Kemal Atatürk Dünya havacılığındaki gelişmeleri<br />
dikkatle izlemiş, büyük bir öngörü ile gelecekte ülke savunmalarında<br />
havacılığın önemini anlatmıştır. “İstikbal Göklerdedir”<br />
sözüyle de havacılığın önemini vurgulamıştır.<br />
Türk sivil havacılığına öncülük eden Türk <strong>Hava</strong> Kurumu’nun<br />
kuruluşuna teşvik etmiştir. Bu destekler sonrasında Kayseri’de<br />
Tayyare Fabrikası kurulmuş ve çeşitli tiplerde iki yüze yakın<br />
uçak üretilmiştir.<br />
1960’lı yıllarda hava müzesi kurulması fikri yeniden gündeme<br />
gelmiştir. 1963 yılında yayımlanan bir emir ile birliklerdeki<br />
mevcut uçaklardan birer adedinin korunması istenmiş ve 1966<br />
yılında “<strong>Hava</strong> Müzesi Teşkilatı” kurulmuştur.<br />
Hızlandırılan hava müzesi kurma çalışmaları sonucu 15 Mayıs<br />
1971’de İzmir-Cumaovası’nda <strong>Hava</strong> Müzesi’nin açılışı<br />
gerçekleştirilmiştir. <strong>Hava</strong> Müzesi ziyaretçilerden büyük ilgi<br />
görmesine rağmen ulaşım zorlukları nedeniyle müzeye gösterilen<br />
ilgi azalmıştır. 1978 yılına kadar faaliyetlerine İzmir-<br />
Cumaovası’nda devam eden <strong>Hava</strong> Müzesi’ne yeni bir mekân<br />
arayışına başlanmıştır.<br />
<strong>Hava</strong> Müzesi’ne yer arayışları sonucunda müzeler şehri olan<br />
aynı zamanda Türk havacılığının doğduğu yer olan İstanbul-<br />
Yeşilköy’e taşınması kararlaştırılmıştır. 1974 yılında inşaat çalışmalarına<br />
başlanan <strong>Hava</strong> Müzesi binası 1983 yılında tamamlanmıştır.<br />
Modern müzecilik anlayışıyla yeniden yapılandırılan<br />
<strong>Hava</strong> Müzesi; 16 Ekim 1985’te dönemin <strong>Hava</strong> Kuvvetleri Komutanı<br />
Orgeneral Halil SÖZER tarafından hizmete açılmıştır.<br />
<strong>Hava</strong> Müzesi’nin ismi 2005 tarihinde <strong>Hava</strong> Kuvvetleri Müzesi<br />
olarak değiştirilmiştir.