Hukukun Temel Kavramları

S a y f a | 31
BAZI ÖNEMLİ KAVRAMLAR
Müspet: Etkin, doğrudan, pozitif, olumlu. Burada davranışın anlam içeriğinin doğruluğu değil etkin
olması göz önüne alınır. Örneğin; Müspet Suç: Kişinin doğrudan, yapma şeklindeki bir davranışıyla
ortaya çıkan suç. (Aslında suç işlemek kötü bir şeydir, yani müspetlik her zaman olumluluk
anlamına gelmez. Ancak davranış pozitif, doğrudan bir eylemle oluşmuştur.)
Menfi: Edilgin, dolaylı, negatif, olumsuz. Davranışın anlam içeriğinin yanlışlığı değil edilginliği göz
önüne alınır. Örneğin; Menfi Edim: Yapmama şeklindeki bir davranış, belirli bir saatten sonra müzik
çalmama. (Aslında belirli bir saatten sonra insanları rahatsız etmemek iyi bir şeydir, yani menfilik
her zaman olumsuzluk anlamına gelmez. Ancak davranış negatif bir eylemle oluşmuştur.)
Karine: Ön-kanı, belirti. Bilinen bir durumdan bilinmeyen bir durumla ilgili kanaat oluşturma. Aksi
anlaşılana kadar bir şeyi belirli bir biçimde kabul etme. Örneğin; Masumiyet Karinesi: Aksi
isptlanana kadar herkes masumdur.
İfa: Yerine getirme, gerçekleştirme, ödeme. Örneğin; bir borcun ödenmesi.
Mücbir Sebep (Zorlayıcı Neden): Kişinin ve hukuk sisteminin elinde olmayan doğal koşullardır. Sel,
deprem, çığ, toprak kayması, salgın hastalık gibi.
Nafaka (Geçimlik): İhtiyacı ve yasal olarak almaya hakkı bulunan bir yakına zorunlu olarak geçim
yardımı yapmaktır. Özellikle boşanan eşler arasında gerçekleşen bir uygulamadır.
Gaiplik: Kişinin kaybolması hali. Malvarlığından hak edinebilmek için beş yıllık bekleme süresi
vardır. Ör: Kişinin evden çıkıp bir daha gelmemesi ve haber alınamaması. Ölüm şüphesi kuvvetli ise
bu süreye uyulmaz. Ör: Denize düşerek gerçekleşen bir uçak kazasında bulunamayan kişi.
Defi (Savu): Bir davada karşı taraftaki kişinin bir şeye hakkı olmadığını ileri sürmektir. Ör: Borcun
zamanaşımına uğradığını sürerek karşı tarafın isteme hakkının olmadığını öne sürmek.
Tereke: Ölen kişinin geride bıraktığı herşeydir. Bunun içine ödemek zorunda olduğu borçlar ve
alacaklar da dahildir.
Fesih: Bir şeyin sonlandırılması, ortadan kaldırılması. Ör: Sözleşmenin feshedilmesi.
______________________________________________________________________________________
Kaynak: Vikipedi (Wikipedia)