Okladka2010.qxd (Page 1) - DuPont

Patronat prasowy: 

XIKonferencje XI XIDuPont Konferencje 

DuPont 

Milowy krok w rozwoju nowoczesnych technologii 

w uprawie zbó˝ – herbicydy SX 

Specjalnie dla tych, dzi´ki którym jesteÊmy i dla których jesteÊmy. 

Skuteczne rozwiàzania dla zwi´kszenia plonów zbó˝, rzepaku i kukurydzy. 

Razem z DuPont po sukces w 2010 roku i bezpieczeƒstwo finansowe 

dla uczestników konferencji i ich rodzin. 

WIRTUOZ ® 520 EC i REVELLER ® 280 SC – koncertowa ochrona fungicydowa zbó˝.

Szanowni Paƒstwo, 

XI Konferencje DuPont 

Konferencje firmy DuPont sà ju˝ tradycjà wsród przedsi´biorców rolnych w ca∏ej Polsce. W poprzednim 

roku obchodziliÊmy ma∏y jubileusz X-lecia, a w 2010 zaczynamy kolejnà dekad´ spotkaƒ z Paƒstwem. 

Rolnictwo jest coraz wa˝niejszym dzia∏em gospodarki narodowej. Âledzàc trendy Êwiatowe, przyrost 

populacji ludzi na Êwiecie, a tak˝e wzrastajàce zapotrzebowanie na ˝ywnoÊç, istotnym wyzwaniem dla nas 

wszystkich jest uzyskiwanie jeszcze wi´kszych plonów, pozwalajàcych pokryç te oczekiwania. 

Na XI Konferencjach w dwunastu lokalizacjach w ca∏ym kraju pragniemy podzieliç si´ z Paƒstwem 

najnowszymi zagadnieniami zwiàzanymi z szeroko rozumianà produkcjà roÊlinnà, a w szczególnoÊci 

z ochronà roÊlin. 

Z racji wielkoÊci area∏u zbó˝, najwiecej czasu poÊwićamy tej uprawie. Uczestniczycie Paƒstwo 

w historycznym wydarzeniu, gdy˝ podczas tegorocznej edycji otwieramy zupe∏nie nowy rozdzia∏ na rynku 

herbicydów zbo˝owych w Polsce. Prezentujemy najnowsze odkrycie, herbicydy klasy SX. Z racji rangi 

wydarzenia, zaprosiliÊmy z zagranicy naszych specjalistów w tej dziedzinie, którzy przedstawià informacje na 

ten temat. Mówiàc o zbo˝ach, nie mo˝na pominàç ochrony przed chorobami grzybowymi. ChcielibyÊmy 

pokazaç Paƒstwu kierunek jeszcze bardziej efektywnego zastosowania fungicydów w pszenicy ozimej, 

pszen˝ycie i jćzmieniu. Naszym milowym krokiem w tej dziedzinie jest Technologia „Wirtuoz ® – Reveller ® ”, 

która naszym zdaniem jest doskona∏ym wyborem na nadchodzàcy sezon, bioràc pod uwag´ zarówno aspekty 

biologiczne jak i realia ekonomiczne. 

Kukurydza jest wcià˝ uprawà wa˝nà dla wielu gospodarstw. Nie zapominamy o tej uprawie i pokazujemy 

propozycj´ kompleksowej ochrony przed problemem zachwaszczenia. Nasza paleta w tym zakresie znacznie 

si´ poszerzy∏a przez ostatnie 2 lata i mo˝emy obecnie zaoferowaç rozwiàzania dopasowane do oczekiwaƒ 

rolników. Mieszanka rutyny (Titus ® 25 WG) z m∏odoÊcià (Hector ® 53,6 WG) daje nam mo˝liwoÊç zaoferowania 

Paƒstwu rozwiàzaƒ pewnych i skutecznych. 

Prezentujemy tak˝e informacje o naszych propozycjach w rzepaku, burakach cukrowych i ziemniakach. 

Jak co roku do udzia∏u w konferencjach zaprosiliÊmy specjalistów z oÊrodków naukowych, przedstawicieli 

firm z bran˝y rolniczej (Agricon, Pioneer, PRP, Väderstadt, Tornum). Zaprezentujà oni najnowsze informacje 

ze swoich obszarów dzia∏ania. Tradycyjnie patronat prasowy nad Konferencjami DuPont objà∏ miesićznik 

„Nowoczesna Uprawa”. 

Z wielkà przyjemnoÊcià oddajemy w Paƒstwa rće streszczenie tematów poruszanych na tegorocznych 

Konferencjach. Mamy nadziej´, ˝e b´dà one przydatne w momencie podejmowania strategicznych decyzji 

odnoÊnie ochrony roÊlin w Waszych gospodarstwach. 

˚yczymy zadowolenia z zastosowanych produktów i technologii. Wierzymy, ˝e DuPont b´dzie istotnà 

cz´Êcià Paƒstwa sukcesu w roku 2010. 

Materia∏y konferencyjne 

W imieniu zespo∏u firmy DuPont 

Jacek Czernichowski 

Starszy Specjalista ds. Marketingu 

1

2 

XI KONFERENCJE DUPONT 


(g∏ówne tezy referatów) 

Stargard 

Szczeciƒski 


Lokalizacje: 

Data Miasto 

19.01.2010 Opole 

20.01.2010 Katowice 

21.01.2010 Sieniawa 

22.01.2010 Lublin 

26.01.2010 Wroc∏aw 

27.01.2010 Poznaƒ 

28.01.2010 W∏oc∏awek 

02.02.2010 Stargard Szczeciƒski 

03.02.2010 Koszalin 

04.02.2010 Elblàg 

09.02.2010 Miko∏ajki 

10.02.2010 Bydgoszcz 

Koszalin Elblàg 

Poznaƒ 

Wroc∏aw 

Bydgoszcz 

Opole 

W∏oc∏awek 

Katowice 

Miko∏ajki 


Lublin 

Sieniawa

WP 

Nasze mocne strony 

• Szeroki zakres ró˝nych formulacji 

• Technologia i wiedza na temat 

procesu granulacji 

• Technologia mieszanin 

• RozpuszczalnoÊç granulatu 

• Precyzyjne opakowania 


Herbicydy technologii SX ® 

– nowy kierunek rozwoju oferty firmy DuPont dla zbó˝ na Êwiecie 

Andrew Budd (Szef Rozwoju Portfolio Herbicydy Zbo˝owe i Rzepak – Region EMEA DuPont) 

Maria Salas (Dyrektor Rozwoju Herbicydy – Region EMA) 

Alister Mc Robbie (DuPont Wielka Brytania) 

Na poczàtku lat osiemdziesiàtych, firma DuPont jako pierwsza wprowadzi∏a na rynek herbicydy sulfonylomocznikowe. 

Oznacza∏o to wtedy rewolucyjne rozwiàzanie w zwalczania chwastów. Dystrybutorzy i producenci 

rolni otrzymali od firmy DuPont unikalny produkt, który ∏àczy∏ w sobie kilka nowych cech, takich jak: bardzo 

niska dawka stosowania, nowy sposób dzia∏ania, a tak˝e wyjàtkowo wysoki poziom bezpieczeƒstwa 

zarówno dla wykonujàcego zabiegi herbicydowe, jak i dla Êrodowiska oraz konsumenta. 

Obecnie sulfonylomoczniki sà corocznie wykorzystywane do zwalczania chwastów na oko∏o 75% ogólnej 

powierzchni najwa˝niejszych upraw chronionych herbicydami. 

Wprowadzenie technologii SX jest kolejnym innowacyjnym krokiem firmy DuPont majàcym na celu udoskonalenie 

dzia∏ania Êrodków sulfonylomocznikowych. Technologia ta jest pierwszà, która zapewnia ca∏kowità 

rozpuszczalnoÊç sulfonylomoczników, dzi´ki czemu ich dzia∏anie jest jeszcze bardziej skuteczne, a tak˝e 

u∏atwia proces mycia zbiornika opryskiwacza po wykonanym zabiegu. 

Wraz z wprowadzeniem technologii SX, DuPont wprowadza równie˝ nowe, opatentowane technologie tworzenia 

mieszanin ró˝nych substancji aktywnych w jednym produkcie bez ryzyka niebezpieczeƒstwa rozwarstwienia 

si´ poszczególnych komponentów. W zwiazku z tym technologia SX pozwala na tworzenie nowych mieszanin, 

z∏o˝onych zarówno ze Êrodków sulfonylomocznikowych firmy DuPont jak i dodatków Êrodków innych 

producentów. U∏atwi to w znacznym stopniu zaspokajanie stale zmieniajàcych si´ potrzeb naszych klientów. 

Jednym z celów firmy DuPont jest sta∏e w∏àczanie si´ w rozwiàzywanie problemów rolnictwa na Êwiecie. 

Obecnie w Êwiatowym rolnictwie zauwa˝a si´ nast´pujàce problemy: 

• Globalny przyrost ludnoÊci 

• Kontynuacja zmiany diety spo∏eczeƒstw – zmniejszanie spo˝ycia ˝ywnoÊci pochodzenia roÊlinnego 

i zwi´kszajàcy si´ udzia∏ mi´sa w diecie 

• Wzrost dobrobytu w krajach rozwijajàcych si´ 

• Ograniczone zasoby ziemi dla produkcji rolniczej 

Oznacza to koniecznoÊç zwi´kszania wydajnoÊci z ka˝dego hektara przeznaczonego obecnie dla produkcji 

rolnej w celu zaspokojenia rosnàcej konsumpcji rozwijajàcych si´ spo∏eczeƒstw. 

Zatem bogacenie si´ spo∏eczeƒstw na Êwiecie mo˝e byç realizowane tylko przez intensyfikacj´ produkcji 

rolniczej. W produkcji roÊlinnej oznacza to doskonalenie wszystkich czynników technologii uprawy, które majà 

wp∏yw na plonowanie roÊlin i jakoÊç surowców. Sà to na przyk∏ad: odmiany, nawo˝enie, Êrodki ochrony roÊlin. 

Wprowadzenie technologii SX w herbicydach sulfonylomocznikowych jest w∏aÊnie takim przyk∏adem unikalnego 

osiàgnićia, s∏u˝àcego rozwojowi wydajnoÊci produkcji roÊlinnej. 

W Êwietle rosnàcych wymagaƒ prawnych i spo∏ecznych XXI wieku, intensyfikacja produkcji sta∏a si´ istotnym 

wyzwaniem. Sprostaç temu mo˝na tylko wtedy, gdy w takich firmach, jak DuPont prowadzone sà stale 

badania naukowe nad rozwojem i wprowadzaniem nowych innowacyjnych rozwiàzaƒ dla dystrybutorów 

i przedsi´biorców rolnych. 

Herbicydy sulfonylomocznikowe – rozwój formulacji 

DF Kszta∏towanie Mieszaniny SX Nowe Technologie 

Rozwój technologii 

Nasze kolejne kroki 

• Formulacja p∏ynna sulfonylomoczników 

• Produkcja mieszanin z udzia∏em substancji 

aktywnych innych firm 

• Wspó∏praca z dostawcami technologii 


3

NOWOÂå 

HERBICYDY DUPONT NOWEJ KLASY SX ® 

Micha∏ Grzbiela (DuPont) 

Firma DuPont jest niewàtpliwym liderem wÊród producentów herbicydów sulfonylo mocz - 

nikowych. W latach siedemdziesiàtych XX wieku odkryła i opatentowała pierwszà substancj´ 

z tej grupy – Glean ® i w 1982 roku rozpocz´ła jej sprzeda˝. Dotychczas firma DuPont opracowała 

i wprowadziła na rynek trzynaÊcie herbicydów sulfonylomocznikowych. Prace nad 

doskonaleniem ich skutecznoÊci trwajà nadal. 

Ostatnim wa˝nym osiàgnićiem firmy DuPont jest produkcja herbicydów przy zastosowaniu 

nowatorskiej technologii SX ® . 

SX ® to wićej ni˝ nowa, opatentowana przez DuPont, formulacja. Technologia SX ® to 

odpowiedê na potrzeby rynku poszukujàcego sprawdzonych i pewnych rozwiàzaƒ, chroniàcych 

uprawy zbó˝ przed chwastami. 

Kluczowe zalety technologii SX ® 

Herbicydy SX ® łatwiej rozpuszczajà si´ w wodzie. 

Nie tworzà zawiesiny, lecz klarowny roztwór 

wodny. Substancja aktywna całkowicie rozpusz - 

cza si´ w wodzie i bez strat mo˝e byç pobierana 

przez roÊ liny. Optymalne wykorzystanie sub - 

stancji zapewnia równomierne działanie Êrodka 

i wysokà skutecznoÊç w zwalczaniu chwastów. 

Ponadto substancja całkowicie roz pusz czona 

w wodzie nie zatyka osłon czy dysz opryskiwacza 

i lepiej miesza si´ z innymi pro duktami. Ma to 

wpływ na zmniejszenie iloÊci wo dy potrzebnej do 

umycia spryskiwacza i jedno czesne zmniejszenie 

kosztów usuwania odpadów. 

W tym sezonie dost´pne b´dà nowe, za re jestro - 

wane w 2009 roku, herbicydy klasy SX ® . 


5

GRANSTAR ® ULTRA SX ® 50 SG 

Herbicyd ten jest specyficznà kompozycjà dwóch substancji 

aktywnych: tifensulfuronu metylowego i tribenuronu mety - 

lowego. Jest to Êrodek chwastobójczy w formie jednorodnej 

mieszaniny granul do sporzàdzania roztworu wodnego SX ® . 

Granstar ® Ultra SX ® 50 SG jest przeznaczony do powscho do - 

wego zwalczania chwastów dwuliÊciennych w pszenicy ozi - 

mej, pszen˝ycie ozimym, ˝ycie, pszenicy jarej oraz w jćz mie - 

niu jarym. To herbicyd o dzia∏aniu systemicznym. Substancje 

aktywne sà pobierane głównie przez liÊcie, cz´Êciowo przez 

korzenie. W roÊlinie szybko si´ przemieszczajà, wstrzymujàc 

wzrost i rozwój chwastów. Pełny efekt chwastobójczy uzyskuje 

si´ w ciàgu 14-21 dni od zastosowania Êrodka, a reakcje na 

roÊlinie widoczne sà jeszcze szybciej. Herbicyd 

najskuteczniej działa na młode intensywnie rosnàce chwasty. 

Granstar ® Ultra SX ® 50 SG, podobnie jak Granstar ® 75 WG, 

zwalcza równie szerokie spektrum gatunków chwastów dwu - 

liÊciennych, m.in.: bodziszek drobny, fiołek polny, gwiazdnic´ 

pospolità, komos´ białà, mak polny, marun´ bezwonnà, 

niezapominajk´ polnà, ostro˝eƒ polny, przetaczniki, przytuli´ 

czepnà (do fazy trzech okółków), rumian polny, samosiewy 

rzepaku, tasznik pospolity, tobołki polne. 

Programy stosowania: 

• pszenica ozima, pszen˝yto ozime, ˝yto 

– wiosnà po ruszeniu wegetacji do koƒca fazy strzelania 

w êdêbło 

Granstar ® Ultra SX ® 50 SG (48-60 g/ha) 

+ Trend ® 90 EC (0,05% – 50 ml na 100 l wody) 

• pszenica jara, jćzmieƒ jary – od stadium 3 liÊci 

do koƒca fazy strzelania w êdêbło 

Granstar ® Ultra SX ® 50 SG (40-48 g/ha) 


Wi´kszà z zalecanych dawek mo˝na stosowaç 

do zwalczania chwastów wyst´pujàcych w du˝ym 

nasileniu lub w starszej fazie rozwojowej. 

Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha 

Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste 

6 

Kolejnym Êrodkiem klasy SX ® jest 

nowy herbicyd RUBIN ® SX ® 50 SG 

Herbicyd ten jest równie˝ specyficznà kompozycjà dwóch substancji 

aktywnych: tifensulfuronu metylowego i tribenu ronu 

metylowego, jednak o innych proporcjach ni˝ Granstar ® Ultra. 

Rubin ® SX ® 50 SG jest Êrodkiem chwastobójczym w formie jednorodnej 

mieszaniny granul do sporzàdzania roztworu wodnego 

SX ® . Jest przeznaczony do zwalczania miotły zbo ˝o wej 

oraz chwastów dwuliÊciennych w pszenicy ozimej, pszen ˝ycie 

ozimym i ˝ycie. To herbicyd o działaniu systemicznym. 

Substancje aktywne sà pobierane głównie przez liÊcie i cz´Ê - 

ciowo przez korzenie. W roÊlinie szybko si´ przemiesz cza jà, 

wstrzymujàc wzrost i rozwój chwastów. Rubin ® SX ® 50 SG 

najskuteczniej działa na młode intensywnie rosnàce chwasty. 

Jest przy tym bezpieczny dla roÊliny uprawnej. 

Rubin ® SX ® 50 SG skutecznie zwalcza miotł´ zbo˝owà oraz 

bardzo szerokie spektrum gatunków dwuliÊciennych takich jak: 

bodziszek drobny, fiołek polny, gwiazdnica pospolita, mak 

polny, przetacznik bluszczykowy, przytulia czepna (do fazy 5 

okółków), rumian polny, tasznik pospolity. 


Programy stosowania: 

• pszenica ozima, pszen˝yto ozime, ˝yto 

– wiosnà po ruszeniu wegetacji do koƒca fazy strzelania 

w êdêbło 

Rubin ® SX ® 50 SG (120-150 g/ha) 


Wi´kszà z zalecanych dawek mo˝na stosowaç 

do zwalczania chwastów wyst´pujàcych w du˝ym 

nasileniu lub w starszej fazie rozwojowej. 

Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha 

Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste 

Znakowanie produktów SX ® . 

W ofercie sprzeda˝owej herbicydy SX ® sà bardzo 

wyraê nie znakowane. Na ka˝dym opakowaniu, 

z przodu, w lewym górnym rogu, znajduje si´ za strze - 

˝ony symbol SX ® – zawsze w kolorze czerwonym. 

Przestrzegaj etykiety - instrukcji stosowania Êrodków ochrony roÊlin w celu ograniczenia ryzyka dla ludzi i Êrodowiska.


SkutecznoÊç fungicydów przeciwko chorobom liÊci pszenicy 

ozimej w warunkach bardzo intensywnego systemu uprawy 

i skrajnie wysokiego nasilenia wyst´powania chorób 

Ludvík Tvaru º zˇek, Markéta Vysˇohlídová, Václava Spáčilová 

Instytut Badaƒ Rolnictwa Kromeriz, Ltd. 

Havlíčkova 2787, 76701 Kroměrˇízˇ , Czechy 

Streszczenie 

W doÊwiadczeniu oceniano skutecznoÊç i wp∏yw na plonowanie siedemnastu programów 

ochrony przenicy ozimej przed chorobami, opartych na wykonaniu dwóch zabiegów. 

DoÊwiadczenie prowadzono przy du˝ym nawo˝eniu azotowym i w warunkach bardzo du˝ej 

presji infekcyjnej chorób liÊci pszenicy. 

W ka˝dej z kombinacji po pierwszym zabiegu fungicydowym wykonano kolejny zabieg, ale 

w trzech ró˝nych odst´pach czasowych: 42, 21 i 7 dni. 

W doÊwiadczeniu potwierdzono nadal wysokà skutecznoÊç fungicydów zawierajàcych substancj´ 

aktywnà QOL. Przy czym ochrona ∏anu przed chorobami liÊci by∏a skuteczniejsza, jeÊli 

fungicyd zawierajacy QOL by∏ stosowany ju˝ w pierwszym zabiegu. 

Finalny plon by∏ wi´kszy prawie o 1 t/ha w przypadku kiedy odst´p mi´dzy pierwszym 

a drugim zabiegiem wynosi∏ 7 dni w stosunku do kombinacji, gdzie odst´p mi´dzy zabiegami 

wynosi∏ 6 tygodni. 

Przeprowadzona analiza korelacji pozwoli∏a potwierdziç istotny negatywny wp∏yw wszystkich 

chorób liÊçi na plonowanie. Jednak˝e najwi´kszy wp∏yw na plonowanie stwierdzono 

w przypadku pora˝enia przez rdze liÊci flagowych (-0,64) oraz pora˝enia liÊci podflagowych 

przez kompleks chorób plamistoÊci liÊci (-0,62). 

Wykres 1: Âredni plon pszenicy ozimej w zale˝noÊci od trzech ró˝nych okresów odst´pów 

mi´dzy zabiegami fungicydowymi: 42, 21 i 7 dni. 


7

8 

Ocena objawów chorób liÊci i k∏osów w wybranych odmianach 

jćzmienia jarego – Kroměrizˇ 2009 

Ludvík Tvaru º zˇek, Markéta Vysˇohlídová, Václava Spáčilová, Lenka Jagosˇová 

Agricultural Research Institute Kromeriz, Ltd. 

Havlíčkova 2787, 76701 Kroměrˇízˇ , Czechy 

28 odmian jćzmienia jarego by∏o testowane pod kàtem wyst´powania wa˝nych chorób 

grzybowych w 2009 r. W warunkach niespotykalnie silnej presji infekcyjnej 14 odmian szczegó∏owo 

zbadano w kontekÊcie ich wra˝liwoÊci na Fusarium. W okresie najwi´kszego 

pora˝enia, infekcja by∏a oceniana w % i na podstawie zawartoÊci DON mikotoksyn (mg.kg). 

Pora˝enie Fuzarium na k∏osie wyra˝one w % by∏o od stopnia Êredniego do niskiego, 

zale˝nego od stopnia infekcji uwarunkowanego przebiegiem pogody. 

Pora˝enie màczniakiem prawdziwym by∏o wysokie nawet w odmianach ma∏o podatnych na 

wyst´powanie tej choroby. Patogen Ramularia collo-cygni by∏ wykryty w najwy˝szym stopniu 

w wi´kszosci przebadanych odmian na poczàtku okresu kwitnienia. W tym czasie zaobserwowano 

równie˝ objawy plamistoÊci siatkowej liÊci jćzmienia. 

SpoÊród wszystkich przebadanych odmian trzy odmiany: Kangoo, Marthe i Heris charakteryzowa∏y 

si´ najlepszà zdrowotnoÊcià. 

Tabela: Wyst´powanie wa˝nych chorób grzybowych w kolekcji odmian jćzmienia jarego 

zarejestrowanych do uprawy w Czechach. 

Data 

Odmiana 


Màczniak 

prawdziwy 

Màczniak 

prawdziwy 

niski stopieƒ pora˝enia - Êredni stopieƒ pora˝enia - wysoki stopieƒ pora˝enia / - zdrowa 

Materia∏y konferencyjne


Szczególne zagro˝enia upraw zbó˝ w sezonie wegetacyjnym 

2009 i prognoza na 2010 rok. Co by∏o najgroêniejsze dla 

upraw zbó˝ w sezonie wegetacyjnym 2009 roku? 

Dr Mariola G∏azek, mgr Barbara Krzyziƒska, mgr Agnieszka Màczyƒska, dr Andrzej Wolski 

Instytut Ochrony RoÊlin - Paƒstwowy Instytut Badawczy Oddzia∏ SoÊnicowice 

Sezon wegetacyjny 2008/2009 roku charakteryzowa∏ si´ szczególnymi, dawno nie notowanymi 

warunkami pogodowymi. Jesienià oziminy rozwija∏y si´ w korzystnych warunkach dosyç 

d∏ugiej, ciep∏ej i wilgotnej jesieni. Ârednia temperatura w listopadzie wynosi∏a 6,1°C (Tab. 1) 

przy wilgotnoÊci powietrza wynoszàcej 85 %. Sprzyja∏o to tak˝e rozwojowi chorób grzybowych. 

Ju˝ jesienià obserwowano objawy wyst´powania na pszenicy ozimej septoriozy paskowanej 

liÊci pszenicy, màczniaka prawdziwego i rdzy brunatnej. Jesienne warunki sprzyja∏y 

tak˝e rozwojowi owadów a poÊród nich mszyc zbo˝owych b´dàcych wektorami wirusów dla 

ozimin. Prowadzony w SoÊnicowicach monitoring lotów mszyc wykaza∏, ˝e dominujàcym 

gatunkiem by∏a mszyca czeremchowo-zbo˝owa. Jesienne nasilenie lotów tego gatunku na 

uprawy zbó˝ ozimych przede wszystkim na jćzmieƒ ozimy odnotowane zosta∏o od koƒca 

wrzeÊnia do koƒca paêdziernika. Najwi´kszy procent roÊlin z objawami wirusa ˝ó∏tej kar∏owatoÊci 

jćzmienia MAV i PAV stwierdzono w badaniach laboratoryjnych na odmianach Kroton 

- 26% i Gil - 17%. 

Jesienne zatrzymanie wegetacji ozimin nastàpi∏o w trzeciej dekadzie listopada, kiedy 

wystàpi∏y pierwsze ujemne temperatury. W okresie zimowym wystàpi∏a obfita okrywa Ênie˝na, 

która utrzymywa∏a si´ jeszcze w marcu. Warunki te sprzyja∏y wyst´powaniu pleÊni Êniegowej. 

Po zejÊciu okrywy Ênie˝nej zaobserwowano oko∏o 15% roÊlin pszenicy ozimej z objawami charakterystycznymi 

dla tej choroby. Pora˝enie to mia∏o wp∏yw na kondycj´ roÊlin. Wiele rozkrzewieƒ 

by∏o os∏abionych i ulega∏o redukcji. W zale˝noÊci od zastosowanej zaprawy nasiennej 

i od odmiany, które bardzo si´ ró˝ni∏y wra˝liwoÊcià na t´ chorob´ roÊliny wchodzi∏y 

w okres wegetacji w s∏abszej kondycji. 

Na poczàtku wegetacji zaobserwowano tak˝e dosyç wysoki poziom pora˝enia roÊlin przez 

sprawców màczniaka prawdziwego i septoriozy paskowanej liÊci pszenicy co wskazywa∏o na 

istotne zagro˝enie dla roÊlin silnym rozwojem infekcji w dalszym okresie wegetacji. 

IloÊç nagromadzonego w zimie Êniegu sugerowa∏a, ˝e wiosnà po ruszeniu wegetacji gleba 

b´dzie mia∏a odpowiednie warunki wilgotnoÊciowe. Jednak˝e ju˝ w kwietniu wystàpi∏ nieomal 

ca∏kowity brak opadów atmosferycznych przy wy˝szych o ponad 4,5°C temperaturach ni˝ 

Êrednia z wielolecia. Suma opadów 

w kwietniu 2009 roku 

wynosi∏a tylko 2,4 mm i tak˝e 

w pierwszej dekadzie maja 

wystàpi∏ brak opadów. (Tab.2). 

Silna susza wystàpi∏a w 2009 

roku w momencie gdy roÊliny 

fizjologicznie wymagajà naj - 

wi´kszej iloÊci wody dla swojego 

rozwoju. Zarówno pszenica 

jak i inne zbo˝a ozime a tak˝e 

jare odrzuca∏y wiele bocznych 

rozkrzewieƒ aby cz´sto pozostawiç 

tylko êdêb∏o g∏ówne 

w celu przetrwania. Fot.1. 

Fot. 1. Wyraêny wp∏yw suszy na roÊliny pszenicy ozimej – widoczne 

zamierajàce p´dy boczne i zielone jedynie êdêb∏o g∏ówne 


9

10 

Tab. 1. Porównanie temperatur dla wybranych miesićy jesienià 2008 i wiosnà 2009 

z temperaturami z wielolecia 

Tab. 2. Porównanie sumy opadów w miesiàcach wegetacyjnych roku 2009 

w stosunku do opadów z wielolecia 

Fot. 2. Rozleg∏a plama spowodowana 

przez grzyb Fusarium culmorum. 


Wielu producentów wstrzyma∏o si´ przed stosowaniem 

zabiegów chemicznej ochrony, aby w warunkach 

silnego stresu dla roÊlin nie wprowadzaç innych czynników 

mogàcych go pog∏´biç. Jednak˝e w czerwcu 

a szczególnie w lipcu wystàpi∏y opady deszczu na poziomie 

o wiele wy˝szym ni˝ Êrednia wieloletnia i wp∏yn´∏o 

to na intensywny rozwój chorób górnych liÊci i k∏osów. 

Ujawni∏y si´ tak˝e choroby podstawy êdêb∏a. 

Objawy septoriozy paskowanej liÊci pszenicy obejmowa∏y 

u takich odmian jak Nadobna 12% a septoriozy 

plew 21% powierzchni liÊci flagowych. W tym samym 

czasie szybko pojawi∏a si´ rdza brunatna na pszenicy 

dajàc rozleg∏e objawy obejmujàce oko∏o 15% 

powierzchni liÊci i brunatna plamistoÊç, która obj´∏a 

nekrozà ponad 10% powierzchni. Stwierdzono tak˝e 

cz´stà obecnoÊç grzybów z rodzaju Fusarium, które tworzy∏y 

rozleg∏e nekrozy na liÊciach pszenicy ozimej Fot. 2. 

W tych warunkach zachowana powierzchnia asymilacyjna 

liÊci flagowych pszenicy ozimej wynosi∏a tylko kilkanaÊcie 

procent. 


Fot. 3. Silna infekcja k∏osów pszenicy ozimej spowodowana przez 

sprawc´ septoriozy plew. 

Fuzarioza k∏osów by∏a zaobserwowana 

na oko∏o 8% a septorioza 

plew na 25% powierzchni plew 

psze nicy ozimej na 20% k∏osów 

Fot. 3. U jćzmienia ozimego stwierdzono 

ponad 40% k∏osów z objawami 

fuzariozy. 

Niechronione liÊcie i k∏osy by∏y 

wyjàtkowo silnie zaatakowane 

przez patogeny grzybowe. Nie - 

zwalczane choroby podstawy 

êdêb∏a ujawni∏y si´ u wielu odmian w wysokim stopniu. Ârednio ponad 30% êdêbe∏ by∏o 

zaatakowanych przez grzyby powodujàce ∏amliwoÊç êdêb∏a i oko∏o 8% przez grzyby z rodzaju 

Fusarium. W zwiàzku z tymi szczególnie trudnymi uwarunkowaniami przyrodniczymi uzyskanie 

zdrowych i wysokich plonów zbó˝ o dobrych parametrach jakoÊciowych w 2009 roku 

by∏o bardzo utrudnione. 

Jesieƒ 2009 roku – analiza zagro˝eƒ dla zbó˝ ozimych 

Zaobserwowano wyst´powanie szkodników na plantacjach pszenicy ozimej takich jak ∏okaÊ 

garbatek i ploniarka zbo˝owa oraz mszyce zbo˝owe b´dàce wektorami wirusów. 

Prowadzony w SoÊnicowicach monitoring lotów mszyc wykaza∏ tak˝e w sezonie jesiennym 

2009, ˝e dominujàcym gatunkiem by∏a mszyca czeremchowo-zbo˝owa. Jesienne nasilenie 

lotów tego gatunku na uprawy zbó˝ ozimych odnotowane zosta∏o od poczàtku do po∏owy 

paêdziernika. W dniu 10.10.2009 od∏owiono 320 sztuk mszycy czeremchowo-zbo˝owej. 

Najcz´Êciej po 7 dniach od od∏owu obserwuje si´ obecnoÊç mszyc na plantacjach. Analizujàc 

stan zdrowotnoÊci pszenicy w ostatnich dniach listopada zaobserwowano ju˝ pierwsze objawy 

zawirusowania roÊlin. 

Zaobserwowano tak˝e màczniaka prawdziwego w dosyç du˝ym nasileniu, rdzy brunatnej 

oraz ∏amliwoÊci êdêb∏a. Przebieg pogody sprzyja∏ wczesnym infekcjom podstaw êdêbe∏ pszenicy 

ozimej. 

Fot. 4. Wczesne objawy ∏amliwoÊci êdêb∏a zaobserwowane jesienià 

2009 na pochwach liÊciowych pszenicy ozimej. 


Nale˝y pami´taç , ˝e dwa gatunki 

grzyba Pseudocercosporella spp. 

(Oculimacula yallundae i O.acuformis) 

sà sprawcami ∏amliwoÊci êdêb∏a. 

Ró˝nià si´ one tempem rozwoju 

i wra˝liwoÊcià na fungicydy. O.yllanduae, 

który rozwija si´ wczeÊniej 

i szybciej pora˝a g∏ównie pszenic´, 

oraz O.acuformis, który pora˝a równie˝ 

˝yto rozwija si´ wolniej i jego 

objawy sà widoczne du˝o póêniej. 

Jest te˝ póêniej wykrywany, pomimo 

obecnoÊci grzyba w tkance êdêb∏a 

zbo˝a. WczeÊnie siana pszenica ozima 

jest silniej atakowana przez spraw- 

ców ∏amliwoÊç êdêb∏a. Cz´sty udzia∏ zbó˝ w zmianowaniu sprzyja rozprzestrzenianiu si´ grzyba 

powodujàcego ∏amliwoÊç êdêb∏a, gdy˝ przenosi si´ on najcz´Êciej z resztek po˝niwnych. 

Analizy laboratoryjne i przy u˝yciu metod PCR przeprowadzone na materiale roÊlinnym 

pochodzàcym z plantacji pszenicy ozimej naszego rejonu wykaza∏y, ˝e gatunek Oculimacula 

acuformis wyst´puje coraz cz´Êciej na terenie województw opolskiego i Êlàskiego. W sezonie 

wegetacyjnym 2009 na badanych odmianach pszenicy ozimej stwierdzano cz´Êciej gatunek 

O.acuformis ni˝ O.yallundae. 


11

12 


Wyniki tych badaƒ wskazujà na koniecznoÊç stosowania Êrodków chemicznych opartych na 

substancjach aktywnych, na które obydwa gatunki ∏amliwoÊci êdêb∏a sà wra˝liwe. 

W 2009 roku fuzaryjna zgorzel podstawy êdêbe∏ (Fusarium spp.) wyst´powa∏a najcz´Êciej 

w s∏abym stopniu. 

Podsumowanie 

W zwiàzku z wystàpieniem wiosennej suszy i ponad normatywnych opadów deszczu 

w koƒcu czerwca i w lipcu, sezon wegetacyjny 2009 roku by∏ szczególnie trudny. Kondycja 

roÊlin w okresie ich intensywnego rozwoju z powodu braku wody by∏a silnie os∏abiona. 

Zapoczàtkowane jesienià infekcje chorobowe z powodu suszy nie rozwija∏y si´, to stworzy∏o 

niew∏aÊciwe wra˝enie, ˝e roÊliny pozostanà zdrowe. Jednak˝e du˝a iloÊç opadów deszczu 

w póêniejszym okresie wegetacji wp∏yn´∏a na gwa∏towny rozwój chorób grzybowych na 

wszystkich gatunkach zbó˝ zarówno ozimych jak i jarych. Konieczna by∏a ochrona szczególnie 

liÊci i k∏osów, którà najcz´Êciej zastosowano zbyt póêno widzàc ju˝ silnie rozwini´te objawy. 

Zastosowanie fungicydów w celu ochrony podstawy êdêb∏a w drugiej fazie wegetacji roÊlin 

by∏o nieefektywne. Zebrane ziarno cz´sto wykazywa∏o obecnoÊç grzybów z rodzaju Fusarium. 

Sezon 2009 roku wskaza∏, ˝e brak ochrony fungicydowej silnie przek∏ada si´ na obni˝enie 

jakoÊci i wielkoÊci plonu ziarna zbó˝. Obecnie obserwowane, jesienne pora˝enie pszenicy ozimej 

i jćzmienia ozimego przez choroby wskazuje na koniecznoÊç zastosowania wiosnà fungicydów 

chroniàcych przed chorobami podstawy êdêb∏a, màczniakiem prawdziwym i septoriozà 

paskowanà liÊci pszenicy a aby uchroniç si´ przed wirusami potrzebny by∏ zabieg insektycydem 

w drugiej po∏owie paêdziernika. 



Nowe oblicze pszen˝yta ozimego. 

Pszen˝yto na pasz´ i bioetanol !!! 

dr Dariusz Majchrzycki, dr Adam Gleń, Łukasz Winiecki 

(DANKO Hodowla RoÊlin Sp. z o.o.) 

Pszen˝yto to stosunkowo nowa forma mi´dzygatunkowego zbo˝a. Pierwsza odmiana 

pszen˝yta ozimego – GRADO - zosta∏a zarejestrowana w Polsce w 1984 roku. Na przestrzeni 

ostatnich lat popularnoÊç pszen˝yta ozimego znacznie wzros∏a i obecnie powierzchnia zasiewów 

tego gatunku kszta∏tuje si´ na poziomie oko∏o 1,35 mln ha, tj. ponad 15,7% ogólnej 

powierzchni uprawy zbó˝. Jest to drugi po pszenicy ozimej gatunek uprawiany w Polsce. 

Zbiory pszen˝yta ozimego w 2009 roku szacuje si´ na poziomie oko∏o 4,9 mln ton. 

Tabela nr 1 

Powierzchnia uprawy, plony oraz zbiory pszen˝yta oz. w Polsce w latach 2001-2009 

* prognoza 

èród∏o: Opracowanie w∏asne na podstawie danych GUS 

Analizujàc krajowe zu˝ycie pszen˝yta, zdecydowanie najwi´ksza jego cz´Êç przeznaczana 

jest na cele paszowe: oko∏o 70%, tj. 3,5 mln ton (tabela nr 2). Wynika to z bardzo dobrej wartoÊci 

pokarmowej tego gatunku – wysoka zawartoÊç w´glowodanów, gdzie g∏ównym w´glowodanem 

zapasowym jest skrobia oraz bia∏ka o dobrej strawnoÊci. 

Tabela nr 2 

Bilans pszen˝yta w latach 2003-2010, w tys. ton 

* prognoza 

èród∏o: Opracowanie w∏asne na podstawie danych GUS 


13

14 


WartoÊç paszowa pszen˝yta jest niewiele ni˝sza ni˝ pszenicy (zw∏aszcza w ˝ywieniu trzody 

chlewnej), ale zdecydowanie wy˝sza od ˝yta. Dodatek enzymu paszowego niweluje t´ niewielkà 

ró˝nic´ mi´dzy pszen˝ytem a pszenicà. Analizujàc przydatnoÊç paszowà poszczególnych 

odmian zbó˝ w obr´bie danego gatunku zaobserwowano, ˝e wyst´pujà mi´dzy nimi 

ró˝nice. Na przyk∏ad, na podstawie badaƒ prowadzonych na Uniwersytecie Przyrodniczym 

w Poznaniu, w Katedrze ˚ywienia Zwierzàt i Gospodarki Paszowej, pod kierunkiem 

prof. Andrzeja Rutkowskiego, stwierdzono, i˝ spoÊród 40 odmian i rodów pszen˝yta poddanych 

badaniu, pszen˝yto Leontino okaza∏o si´ najlepsze pod wzgl´dem przydatnoÊci ˝ywieniowej 

dla zwierzàt monogastrycznych (trzody chlewnej i drobiu). Wynika to z bardzo dobrego 

sk∏adu aminokwasowego bia∏ka tej odmiany. 

Tabela nr 3: WartoÊç pokarmowa pszen˝yta na tle innych gatunków 

èród∏o: Badania firmy DANKO Hodowla RoÊlin Sp. z o.o. 

Coraz wi´kszego znaczenia nabiera przemys∏owe zu˝ycie pszen˝yta – do produkcji bioetanolu. 

W sezonie 2009/10 szacuje si´, ˝e na ten cel b´dzie przeznaczone w Polsce oko∏o 90 tys. 

ton ziarna (tabela nr 2) . W kolejnych latach iloÊç ta b´dzie coraz wi´ksza. Wynika to, mi´dzy 

innymi z faktu, i˝ zgodnie z dyrektywà Unii Europejskiej, Polska musi zwi´kszaç udzia∏ odnawialnych 

êróde∏ energii, w tym bioetanolu, w bilansie energetycznym, do 20% w 2020 roku. 

Dlaczego warto produkowaç bioetanol z pszen˝yta ozimego? 

• wysoka zawartoÊç skrobi, 

• odpowiednia zawartoÊç bia∏ka - zbyt wysoka zawartoÊç bia∏ka utrudnia proces produkcji 

etanolu, 

• du˝a aktywnoÊç enzymatyczna, u∏atwiajàca rozk∏ad skrobi na cukry proste, 

• dost´pnoÊç: 

- du˝a powierzchnia zasiewów tego gatunku, 

- dost´pne przez ca∏y rok, 

• korzyÊci agronomiczne – szeroki zakres gleb, na których mo˝e byç uprawiane. Uprawie 

tego gatunku sprzyjajà w naszym kraju korzystne warunki glebowe i klimatyczne. 

Pszen˝yto ozime zaleca si´ uprawiaç na glebach zaliczanych do kompleksu glebowego 

˝ytniego bardzo dobrego i ˝ytniego dobrego. Odmiany krótkos∏ome, o bardzo dobrej 

odpornoÊci na wyleganie, mo˝na równie˝ z powodzeniem uprawiaç na glebach kompleksów 

pszennych, 

• wysoka plennoÊç, wysoka produktywnoÊç na glebach l˝ejszych, 

• niskie koszty produkcji z uwagi na dobrà zdrowotnoÊç, ni˝sze ni˝ w przypadku pszenicy. 



Rys. nr 1: ZawartoÊç skrobi w pszenicy oz., pszen˝ycie oz. i ˝ycie 

70 

68 

66 

64 

62 

60 

58 

% 

67,3 

èród∏o: Opracowanie w∏asne na podstawie danych firmy Kruse-Saatzucht 

Ryc. nr 2: ZawartoÊç bia∏ka w pszenicy oz., pszen˝ycie oz. i ˝ycie 

èród∏o: Opracowanie w∏asne na podstawie danych firmy Kruse-Saatzucht 

Aby produkcja roÊlin energetycznych rozwija∏a si´, musi byç ona op∏acalna dla producenta 

rolnego, jak równie˝ dla przetwórcy. W tym celu firma DANKO wspólnie z przedsi´biorstwami 

przemys∏u gorzelniczego oraz jednostkami naukowymi przeprowadzi∏a wiele badaƒ nad 

przydatnoÊcià poszczególnych odmian pszen˝yta do produkcji bioetanolu. Badania te by∏y 

prowadzone w Niemczech, przez Universität Hohenheim, Institut für Lebensmittel tech no - 

logie, Fachgebiet Gärungstechnologie mit Forschungs und Lehrbrennerei oraz firm´ hodowli 

roÊlin Kruse-Saatzucht GmbH & Co KG a w Polsce przez firm´ PPF AKWAWIT S.A. w Lesznie. 

SpoÊród wielu odmian b´dàcych w badaniach zdecydowanie najlepszà przydatnoÊcià na 

cele przetwórstwa gorzelniczego charakteryzowa∏y si´ odmiany Baltiko i Grenado. 

Wyniki badaƒ przeprowadzonych z pszen˝ytem ozimym w Niemczech wskazujà, i˝ o wydajnoÊci 

etanolu z jednostki masy decyduje zawartoÊç w nasionach substancji fermentujàcej, na 

którà sk∏adajà si´ skrobia, cukry oraz arabinoksylany. Dowiedziono, te˝ ˝e nie zawsze 

z odmian o najwy˝szej zawartoÊci skrobi uzyskiwano najwy˝szà wydajnoÊç etanolu. 

67,7 

61,9 

Pszenica oz. Pszen˝yto oz. ˚yto 

15 % 13,5 

10 

5 

0 

11,2 

9,7 

Pszenica oz. Pszen˝yto oz. ˚yto 


15


Analiza Êwiatowego rynku zbó˝ i roÊlin oleistych, 

na podstawie analizy rynku pszenicy, kukurydzy i soi 

Dariusz Janicki (Atus Sp. J.) 

Sezon 2008/2009 na Êwiecie charakteryzowa∏ si´ bardzo dobrymi zbiorami zbó˝. Mi´dzy 

innymi odnotowaliÊmy rekordowe zbiory pszenicy - 682 mln ton, dzi´ki którym uda∏o si´ odbudowaç 

mocno nadwyr´˝one strategiczne zapasy ˝ywnoÊciowe Êwiata. Spowolnienie gospodarcze 

wywo∏ane kryzysem na rynkach finansowych wp∏yn´∏o nieznacznie na ograniczenie konsumpcji 

produktów rolnych. Niskie ceny zbó˝ sk∏ania∏y raczej do odbudowywania zapasów. 

Pszenica sezon 2009/2010 

Zapasy poczàtkowe. Âwiatowe zapasy poczàtkowe pszenicy szacowane sà na poziomie 167 

mln ton. Jest to poziom znacznie odbiegajàcy od dwóch wczeÊniejszych sezonów (2007/2008 – 

126 mln ton; 2008/2009 – 122 mln ton ). Równie˝ w porównaniu do Êredniej z ostatnich siedmiu 

sezonów zapasy poczàtkowe w magazynach sà o 10% wy˝sze ni˝ w latach poprzednich. 

Produkcja. Na poczàtku sezonu analitycy szacowali, ˝e nastàpi obni˝enie zasiewów pszenicy 

o oko∏o 5%. Ostatnie dane wskazujà, ˝e znacznego spadku produkcji nie b´dzie, zbiory 

pszenicy w bie˝àcym sezonie prognozowane na dzieƒ dzisiejszy sà na poziomie ok. 670 mln 

ton co oznacza tylko 1,5% obni˝k´ w stosunku do ubieg∏orocznego rekordu. 

Zu˝ycie. Od wielu lat mo˝na zauwa˝yç sta∏y wzrost zu˝ycia pszenicy na Êwiecie. Sezon 

bie˝àcy pod tym wzgl´dem nie b´dzie si´ ró˝ni∏ od lat poprzednich, zapotrzebowanie na pszenic´ 

wzroÊnie o kolejne 2,2% do poziomu 648 mln ton. 

Zapasy koƒcowe. Wysoki stan zapasów poczàtkowych przy utrzymujàcym si´ poziomie produkcji 

pszenicy b´dzie mia∏ decydujàcy wp∏yw na zapasy koƒcowe. Dwu procentowy wzrost 

zu˝ycia pszenicy nie b´dzie w stanie zagospodarowaç nadwy˝ek bilansowych. W efekcie zapasy 

koƒcowe na sezon 2009/2010 prognozowane sà na poziomie 188 mln ton pszenicy co stanowi 

29% w stosunku do zapotrzebowania. Tak du˝ej nadwy˝ki nie odnotowano w ciàgu 

ostatnich 7 lat. 

Poni˝szy wykres prezentuje zale˝noÊç pomi´dzy wysokoÊcià Êwiatowych zapasów koƒcowych 

pszenicy w poszczególnych sezonach a cenà pszenicy na najwi´kszej Êwiatowej gie∏dzie towarowej 

CBOT. Cena pszenicy podana jest w amerykaƒskich centach za buszel. WysokoÊç zapasów 

koƒcowych przedstawiona zosta∏a w procentach w stosunku do zu˝ycia w danym sezonie. 


17

18 

Kukurydza sezon 2009/2010 


Zapasy poczàtkowe. Zapasy poczàtkowe kukurydzy szacowane sà na poziomie 147 mln 

ton. W stosunku do prognozy zapasów poczàtkowych przedstawianych na wiosn´ 2009 r 

nastàpi∏a korekta w gór´ o 7 mln ton, która wynika∏a g∏ównie z wy˝szego poziomu produkcji 

kukurydzy w sezonie poprzednim ni˝ wczeÊniej zak∏adano oraz mniejszego jej zu˝ycia na cele 

paszowe. W stosunku do lat wczeÊniejszych zapasy poczàtkowe kukurydzy w sezonie bie˝àcym 

nale˝y zaliczyç do wysokich. 

Produkcja. Produkcja kukurydzy na Êwiecie w ciàgu ostatnich trzech sezonów wzros∏a 

o 15% . Na sezon bie˝àcy zbiory szacuje si´ na poziomie oko∏o 792 mln ton. Jest to wielkoÊç 

zbli˝ona do zbiorów roku ubieg∏ego. 

Zu˝ycie. Wraz ze wzrostem produkcji w ostatnich latach nastàpi∏ wzrost zapotrzebowania 

na kukurydz´ kreowany g∏ównie przez przemys∏ biopaliwowy. W USA i innych krajach kukurydza 

sta∏a si´ podstawowym surowcem do produkcji bioetenolu. Na ten sezon szacuje si´, ˝e 

ca∏kowite zapotrzebowanie na kukurydz´ na Êwiecie wyniesie 803 mln ton i b´dzie wy˝sze od 

zu˝ycia w sezonie poprzednim o ok. 4%. 

Zapasy koƒcowe. Wysokie zapasy poczàtkowe (147 mln ton) oraz stabilny poziom produkcji 

kukurydzy zbilansuje si´ z rosnàcym zapotrzebowaniem na to ziarno. W efekcie zapasy 

koƒcowe na ten sezon prognozowane sà na poziomie 136 mln ton, co stanowi spadek w stosunku 

do zapasów koƒcowych kukurydzy z ubieg∏ego sezonu o 6%. 


kukurydzy w poszczególnych sezonach a cenà kukurydzy na najwi´kszej Êwiatowej 

gie∏dzie towarowej CBOT. Cena kukurydzy podana jest w amerykaƒskich centach za buszel. 

WysokoÊç zapasów koƒcowych przedstawiona zosta∏a w procentach w stosunku do zu˝ycia 

w danym sezonie. 


Soja sezon 2009/2010 


Zapasy poczàtkowe. W bie˝àcy sezon Êwiat wszed∏ z ni˝szymi ni˝ zwykle zapasami poczàtkowymi 

soi. Spowodowane to by∏o g∏ównie agresywnymi zakupami tego towaru dokonywanymi 

pod koniec ubieg∏ego sezonu przez Chiny- g∏ównego importera soi na Êwiecie. Zapasy 

poczàtkowe ukszta∏towa∏y si´ na poziomie 40 mln ton, co oznacza spadek w stosunku do 

poziomu zapasów poczàtkowych soi w ubieg∏ym sezonie o 25%. 

Produkcja. Korzystna dla soi relacja cenowa pomi´dzy pszenicà a sojà spowodowa∏a, ˝e 

cz´Êç producentów rolnych na Êwiecie ograniczy∏a zasiewy pszenicy oraz innych zbó˝ 

a zwi´kszy∏a powierzchni´ pod zasiewy soi. W efekcie przewidywana produkcja soi 

w bie˝àcym sezonie zwi´kszy si´ o 33 mln ton w stosunku do sezonu poprzedniego i osiàgnie 

rekordowy poziom 244 mln ton. 

Zu˝ycie. W zwiàzku z rosnàcym zapotrzebowaniem na biopaliwa roÊnie tak˝e zu˝ycie soi 

na Êwiecie. Po ubieg∏orocznym spadku zapotrzebowania na soj´ w tym roku analitycy przewidujà 

powrót do zu˝ycia jaki mieliÊmy przed rozpoczćiem si´ kryzysu na rynkach finansowych. 

W tym sezonie zapotrzebowanie na soj´ wzroÊnie do poziomu 231 mln ton. 

Zapasy koƒcowe. Wzrost produkcji zrekompensuje niskie zapasy poczàtkowe a zwi´kszenie 

zu˝ycia o 10 mln ton w stosunku do sezonu ubieg∏ego pozwoli ustabilizowaç zapasy 

koƒcowe na poziomie 50 mln ton, który to poziom mo˝emy nazwaç poziomem Êrednim. Przed 

wyciàganiem ostatecznych wniosków nale˝y pami´taç, ˝e zbiory soi na pó∏kuli po∏udniowej 

jeszcze sà przed nami. 


soi w poszczególnych sezonach a cenà soi na najwi´kszej Êwiatowej gie∏dzie towarowej 

CBOT. Cena soi podana jest w amerykaƒskich centach za buszel. WysokoÊç zapasów koƒcowych 

przedstawiona zosta∏a w procentach w stosunku do zu˝ycia w danym sezonie. 

èród∏a: USDA, w∏asne 


19

Szanowni Paƒstwo, 

firma Pioneer istnieje w Polsce od 1986 roku. Pierwsze odmiany kukurydzy 

sprzedawane by∏y polskim rolnikom ju˝ na poczatku lat 80'tych. 

Od tego czasu zmieni∏o si´ bardzo wiele w rolnictwie, w Polsce i na Êwiecie. 

Jako Êwiatowy lider, jesteÊmy pionierem zmian. Rolnicy majà dost´p do naj - 

nowszego sprz´tu, technologii, w tym równie˝ do najnowszych roz wiàzaƒ, 

które wprowadza na rynek firma Pioneer. 

Oferujemy ju˝ nie tylko nasiona mieszaƒców kukurydzy ale tak˝e mieszaƒce 

rzepaku ozimego, w tym cenionie przez klientów odmiany pó∏kar∏owe 

oraz inokulanty najnowszej generacji do sporzàdzania kiszonek z ró˝nych 

gatunków roÊlin uprawnych wraz z systemami ich aplikowania. 

Z roku na rok obserwujemy coraz wi´ksze zainteresowanie naszymi odmianami 

kukurydzy. Wg. badaƒ firmy Kleffmann, w sezonie 2008 i 2009 firma 

Pioneer zaj´∏a pierwsze miejsce wÊród firm zagranicznych, oferujàcych 

nasiona kukurydzy w Polsce. To potwierdzenie naszej pierwszej pozycji na 

Êwiecie mog∏o dokonaç si´ dzi´ki zaufaniu jakim obdarzyliÊcie Paƒstwo 

firm´ Pioneer, jej produkty, komisantów, promotorów oraz fachowe doradztwo 

i serwis. Dzi´kujemy za zakupy naszych produktów i wierzymy, ˝e 

w nadchodzàcym roku równie˝ wybiorà Paƒstwo nasze odmiany. 

DF/SC 

FAO 

PR39F58 

K 260 Z 260 

Ireneusz Czarny 

Dyrektor Pioneer Polska 

wraz z zespołem 

Szczególnie polecamy nast´pujàce odmiany: 

• mieszaniec ziarnowo-kiszonkowy 

o bardzo wysokim potencjale plono wania 

we wszystkich kierunkach uprawy 

• roÊliny Êredniej wysokoÊci, 

bogato ulistnione o wysokiej 

strawnoÊci włókna i zawartoÊci skrobi 

• wczeÊnie kwitnie, ale szybko 

oddaje wod´ z ziarna 

• wiernie plonuje w ró˝nych warunkach 

klimatycznych i glebowych 

• roÊliny bardzo zdrowe 

i dobry „staygreen” 

• bardzo wysoka tolerancja na głowni´ 

guzowatà i pyłkowà oraz plamistoÊç liÊci 

(Helmintosporium sp.) 

Numer 1. w Europie 

Profil agronomiczny – ocena PIONEER’a 

Wzrost 

poczàtkowy 

DOBRY 

Tolerancja na 

susz´ 

BARDZO 

DOBRA 

Polecane stanowisko glebowe 

Opis, profil agronomiczny oraz ocena punktowa oparta na podstawie porównań tylko między mieszańcami 

Pioneer'a. Ocena wy znaczona na podstawie doświadczeń i danych w szerokim zakresie warunków klimatycznych 

i typ ów gleb, wyznacza średnią dla danego regionu w normalnych warunkach klimatycznych. 

Warunki ekstremalne mogą oddziaływać negatywnie 

Dojrzewanie 

roÊlin (stay-green) 

Dojrzewanie 

kolb (dry-down) 

DOBRE SZYBKIE

D/SC 

FAO 

Mieszaniec o wysokim poziomie plonów 

i szybko dojrzewajàcych kolbach 

• mieszaniec Êrednio póêny, ziarnowy 

o idelnej kombinacji wysokiego 

plonowania, dojrzewania kolb i niskiej 

wilgotnoÊci ziarna przy zbiorze 

• dobry wigor siewek 

• roÊliny Êrednio wysokie o dobrym 

systemie korzeniowym, odporne 

na wyleganie 

• bardzo dobrze toleruje 

niedobory wody 

• ziarno bardzo szybko oddaje wod´ 

• roÊliny bardzo zdrowe 

Wzrost 

poczàtkowy 

D/SC 

PR38A79 

K 270 Z 270 


BARDZO 

DOBRY 

Tolerancja na 

susz´ 

BARDZO 

DOBRA 


PR38N86 

Z 270 

FAO 





Dojrzewanie 


DOBRE 

Mieszaniec o wysokim plonie ziarna 

i szybkim dojrzewaniu kolb 

• mieszaniec Êrednio póêny, 

wysoko plonujàcy, ziarnowy 

• dobry wigor siewek 

• roÊliny Êrednio wysokie, o dobrym 

systemie korzeniowym, 

odporne na wyleganie, 

• kolby wysoko osadzone 

• dobrze toleruje okresowe 

niedobory wody 

• kolby szybko dojrzewajà 

• ziarno dobrze oddaje wod´ 


Wzrost 

poczàtkowy 

DOBRY 

Tolerancja na 

susz´ 

BARDZO 

DOBRA 


Dojrzewanie 


Dojrzewanie 


BARDZO 

DOBRE 





DOBRE 

Dojrzewanie 


BARDZO 

DOBRE

22 

Krajowa Federacja Producentów Zbó˝ 

ul. Wspólna 30, pok. 10, 00-930 Warszawa 

e-mail: biuro@kfpz.pl 

tel. +48 22 6232351, fax +48 22 6232752 

Od Walnego Zgromadzenia Za∏o˝ycieli, na którym powo∏ano KFPZ, w∏aÊnie mija 7 lat. 

Krajowa Federacja Producentów Zbó˝ jest ogólnopolskà, apolitycznà, samofinansujàcà si´ 

organizacjà rolniczà, reprezentujàcà polskich producentów zbó˝. Dzia∏ajàc od 7 lat wiele zrobiliÊmy 

dla producentów zbó˝. Wydajemy bezp∏atny Biuletyn Informacyjny, prowadzimy 

stron´ internetowà, organizujemy szkolenia i konferencje. Dà˝ymy do poprawy op∏acalnoÊci 

produkcji. Walczymy o prawa ekonomiczne, socjalne i kulturowe naszych cz∏onków. S∏u˝ymy 

pomocà i radà, nie tylko naszym cz∏onkom, ale wszystkim producentom zbó˝. 

Staramy si´ integrowaç Êrodowisko producentów zbó˝ w walce o pozycj´ rynkowà, przeciwstawiaç 

si´ najró˝niejszym manipulacjom tego rynku, czy te˝ opiniowaç akty prawne. 

Ponadto wychodzàc naprzeciw potrzebom polskich producetów proponujemy w∏asne 

rozwiàzania problemów bran˝y. Bierzemy aktywny udzia∏ w charakterze eksperta w zespole 

roboczym d/s zbó˝ w Copa Cogeca. Ekspert KFPZ jest w komisji centralnych rzeczoznawców 

GUS, jesteÊmy cz∏onkiem Zespo∏u i Grupy Konsultacyjnej ds. Zbó˝ w MRiRW. Od 2007 r. 

jesteÊmy cz∏onkiem Federacji Bran˝owych Zwiàzków Producetów Rolnych. 

Podstawà naszych dzia∏aƒ jest analiza rynku zbó˝ w Polsce, Europie i na Êwiecie. Wnioski, 

tendencje i prognozy na tym rynku przedstawiamy regularnie naszym cz∏onkom celem lepszego 

dostosowania si´ do jego wymagaƒ. 

RYNEK ZBÓ˚ 


èród∏o: opracowane przez KFPZ na podstawie danych z MRiRW 

Wszystkich zainteresowanych cz∏onkostwem w KFPZ, zapraszamy do z∏o˝enia deklaracji. 

Naszymi cz∏onkami sà producenci zbó˝, ale tak˝e osoby, które nie godzà si´ na utrat´ pozycji 

rynkowej i konkurencyjnoÊci polskich gospodarstw zbo˝owych na europejskim i Êwiatowym 

rynku tego surowca. Sk∏adka cz∏onkowska dla osoby fizycznej wynosi 0,50 PLN od tony zbo˝a 

wyprodukowanego w gospodarstwie, natomiast dla osób prawnych 1000 z∏/rok. 

W celu uzyskania wi´kszej iloÊci informacji na temat Krajowej Federacji Producentów Zbó˝ 

zapraszamy na naszà stron´ www.kfpz.pl. 


24 

Informacje z rynku rzepaku w Polsce 

Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku, ul. Szkolna 2/4 pok. 403, 00-006 Warszawa, tel./fax 22 828 53 58 

Wed∏ug przedwynikowego szacunku g∏ównych ziemiop∏odów rolnych GUS, szacuje si´, ˝e powierzchnia uprawy 

rzepaku i rzepiku, ozimego i jarego ∏àcznie, wynios∏a ponad 0,8 mln ha i by∏a wi´ksza o ok. 5,0% od ubie g∏o - 

rocznej. Plony rzepaku i rzepiku ocenia si´ na 29,6 dt/ha. Zbiory rzepaku i rzepiku szacuje si´ na ok. 2,4 mln t, 

tj. o 13,9% wićej ni˝ w roku ubieg∏ym. W ciàgu pićiu ostatnich lat produkcja rzepaku zwi´kszy∏a si´ o 47%. 

Rysunek 1. Powierzchnia uprawy, plony i zbiory rzepaku w Polsce – êród∏o GUS 

tys. ton/tys. ha 

3000 

2500 

2000 

1500 

1000 

500 

0 

powierzchnia zbiory plony 

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 

dt/ha 

35,0 

Rzepak z tegorocznych dostaw cechuje si´ wysokà jakoÊcià. Nasiona sà du˝e i dobrze wykszta∏cone. 

Zaolejenie jest porównywalne do roku ubieg∏ego - Êrednio ponad 43%. Pomimo wy˝szych plonów i dobrej jako- 

Êci rzepaku ceny oferowane przez firmy skupowe i zak∏ady t∏uszczowe nie by∏y zadowalajàce dla producentów. 

Ceny od listopada 2008 Êrednie ceny rzepaku ros∏y. Maksymalna Êrednia cena za rzepak w po∏owie czerwca 

wynios∏a 1394 z∏ – rozbudzajàc nadzieje rolników na osiàgnićie wysokich zysków. Po osiàgnićiu maksimum, 

w Êlad za spadkami na rynkach Êwiatowych, ceny gwa∏townie spad∏y - na prze∏omie lipca i sierpnia za 

rzepak p∏acono Êrednio 1032 z∏ za ton´. 

W nowym sezonie KZPR szacuje zwi´kszenia powierzchni zasiewów rzepaku o oko∏o 10%. Na wzrost 

powierzchni zasiewów wp∏yn´∏y niskie ceny zbó˝ i tym samym utrzymanie korzystnej relacji cen rzepaku do 

pszenicy, skutki unijnej reformy cukru i ograniczenie upraw buraków, a po trzecie i chyba najwa˝niejsze - 

rozwijajàcy si´ rynek biopaliw. 

Na potrzeby realizacji Narodowego Celu Wskaênikowego w 2010 r. potrzebne b´dzie ponad 1,5 mln ton 

nasion rzepaku. 

2400 

szac. 

2009 

Porównanie Êrednich cen skupu rzepaku w Polsce w lipcu i sierpniu 2008 i 2009 

1500,00 

1400,00 

1300,00 

1200,00 

1100,00 

1000,00 

900,00 


13,07 17,07 22,07 27,07 30,07 4,08 7,08 12,08 15,08 18,08 21,08 26,08 31,08 

Êrednia cena skupu 2008 Êrednia cena skupu 2009 


30,0 

25,0 

20,0 

15,0 

10,0 

5,0 

0,0

Tornum Polska Sp. z o.o. 

ul. Sklćzkowska 16, 99-300 Kutno 

tel./fax: 0048-24-254-65-20 

e-mail: info@tornum.pl 

www.tornum.com 

Tornum Szwedzkie suszarnie 

do ziarna zbó˝, rzepaku, kukurydzy 

Suszarnie HR do 30% oszcz´dnoÊci energii 

Firma TORNUM ma wieloletnie doÊwiadczenie 

w produkcji i dostarczaniu kompleksowych systemów 

obróbki ziarna dla rolnictwa i przemys∏u 

zbo˝owego. Oferujemy kompleksowe rozwiàzania 

umo˝liwiajàce suszenie, sk∏adowanie i kondycjonowanie 

ziarna, przeznaczone zarówno dla nowych 

zak∏adów, jak i do rozbudowy ju˝ istniejàcych. 

Oferta dla ka˝dego 

Firma Tornum Polska z siedzibà w Kutnie 

posiada w swojej ofercie : 

• daszkowe suszarnie porcjowe 

• recyrkulacyjne 

• suszarnie o ruchu ciàg∏ym o wydajnoÊci do 100 t/h 

• suszarnie HR z odzyskiem ciep∏a do 30 % energii 

• okràg∏e silosy magazynowe 

• silosy spedycyjne 

• silosy magazynowe typu ST 

• system transportowy 

• sch∏adzalnik do ziarna 

• kanalsystem 

• kosz przyjćiowy 

• system sterowania 

Mniejsza emisja py∏ów 

Zmniejszony poziom 

ha∏asu 

èród∏o energii 

Suszarnia HR z Odzyskiem ciep∏a 

OSZCZ¢DNOÂå ENERGII DO 30% 

System wykrywania 

po˝aru 

Bezpieczne Êrodowisko 

pracy 

Wy˝sza wydajnoÊç 

Zmniejszony przep∏yw 

powietrza 

Firma TORNUM dok∏ada wszelkich staraƒ, aby zapewniç swoim klientom profesjonalne wskazówki dotyczàce 

projektowania i budowy systemów mo˝liwie najlepiej dostosowanych do prowadzonej przez nich dzia∏alnoÊci.


Program „DuCar” – oferta dla solidnych i planujàcych przep∏ywy 

finansowe producentów pszenicy – 

Wojciech Bieszczad (Cargill Polska) i Ryszard Bandurowski (DuPont) 


29


30 Materia∏y konferencyjne


Program „Power6” – wspólna oferta firmy DuPont i ADM 

Ryszard Bandurowski (DuPont), Grzegorz Marchwiƒski (ADM) 


31

32 


Jeszcze efektywniejsze i nowoczesne technologie uprawy 

pszenicy ozimej 

Andrzej Brachaczek (Dzia∏ Rozwoju DuPont) 

W przypadku planowania ochrony zbó˝ przed chorobami, zw∏aszcza w pszenicy, warto zatrzymaç si´ na 

chwil´ i przeanalizowaç histori´ rozwoju chorób, jaka mia∏a miejsce na polach w sezonie 2009 roku. Na plonowanie 

ziarna zadzia∏a∏o bowiem szereg czynników w uk∏adzie dotàd niespotykanym. W efekcie, cz´sto 

w jednym regionie, w podobnych gospodarstwach, plony by∏y ma∏e lub rekordowo du˝e. Dosz∏o równie˝ do 

ogromnego zró˝nicowania jakoÊci ziarna. 

Jak dobrze pami´tamy, sytuacja ekonomiczna jeszcze w sierpniu 2008 roku nie zapowiada∏a drastycznych 

ekonomicznych niespodzianek. Ceny skupu by∏y atrakcyjne. Zwiastunem zmian i nadchodzàcego kryzysu na 

rynku rolnym by∏ znaczàcy wzrost cen nawozów (ponad 100%). Jednak˝e ju˝ w okresie siewów ozimin rozpoczà∏ 

si´ bardzo gwa∏towny spadek cen skupu ziarna. W efekcie, trzeba by∏o planowaç drastyczne obni˝anie 

kosztów w technologii uprawy na 2009 rok. Poszukujàc oszcz´dnoÊci, wielu producentów zdecydowa∏o si´ 

ograniczyç stosowanie kwalifikowanego materia∏u siewnego, jak i nawozów fosforowych i potasowych, 

wychodzàc z za∏o˝enia, ˝e braki tych sk∏adników w najmniejszym stopniu odbijà si´ na plonowaniu. 

Szczególnie, ˝e nawozy azotowe nie podro˝a∏y a˝ tak drastycznie, pozostawa∏a nadzieja, ˝e zwi´kszonym 

nawo˝eniem azotem uda si´ zrekompensowaç braki pozosta∏ych sk∏adników. 

Wiosnà 2009 roku, sytuacja ekonomiczna by∏a jeszcze gorsza, ceny skupu w dalszym ciàgu by∏y bardzo 

niskie. Praktycznie nie podro˝a∏y jedynie Êrodki ochrony roÊlin, a je˝eli podro˝a∏y to w stopniu minimalnym. 

Warunki pogodowe, szczególnie na poczàtku wiosny by∏y bardzo niekorzystne. Szczególnie dokuczliwa 

by∏a d∏ugotrwa∏a susza. W niektórych regionach deszcz nie pada∏ przez dwa miesiàce, w kwietniu i maju. 

W takiej sytuacji, w celu ratowania upraw, wielu producentów zdecydowa∏o si´ na wykorzystanie preparatów 

tzw. u˝yêniaczy, czy polepszaczy glebowych, stymulatorów rozwoju rekomendowanych jako Êrodki 

niwelujàce ujemne skutki suszy, b∏´dy w nawo˝eniu itp. Praktyka rolnicza pokaza∏a, ˝e nie mo˝na pominàç 

˝adnego elementu technologii, a nadrobienie strat jest bardzo trudne, wrćz niemo˝liwe. 

Cz´sto te˝ wychodzàc z za∏o˝enia, ˝e susza nie sprzyja infekcjom grzybowym, w okresie T1, czyli koƒca 

krzewienia i poczàtku strzelania w êdêb∏o, wybierano rozwiàzania jak najtaƒsze, nie zapewniajàce kompleksowej 

ochrony przed kompleksem chorób podstawy êdêb∏a i màczniakiem prawdziwym. Jednak ∏any zbó˝ 

rosnàce w warunkach stresu niedoboru sk∏adników pokarmowych i wody by∏y ju˝ zainfekowane przez grzyby 

w okresie jesieni, a wiosnà susza nie przeszkodzi∏a dalszym infekcjom. Co gorsze, objawy zasiedlenia roÊlin 

przez patogeny nie by∏y widoczne go∏ym okiem na os∏abionych ∏anach. 

Nast´pnie, gwa∏towne deszcze, które zacz´∏y padaç pod koniec maja i w czerwcu, umo˝liwi∏y zastosowanie 

pe∏nych dawek azotu i popraw´ wyglàdu ∏anów. W wielu regionach, na glebach ci´˝szych, dosz∏o wtedy 

jednak do podtopienia roÊlin, „wyduszenia” systemu korzeniowego, w efekcie gorszego pobierania sk∏adników 

pokarmowych. 

Wtedy te˝ decydowano si´ ju˝ na bardziej zaawansowanà ochron´ przed chorobami w okresie T2, czyli 

rozwijajàcego si´ liÊcia flagowego. Niestety nie pozwoli∏o to nadrobiç b∏´dów w nawo˝eniu fosforem i potasem, 

jak równie˝ nie zniwelowa∏o ujemnych skutków niedostatecznej ochrony w poczàtkowym okresie rozwoju 

zbó˝. Choroby, które zainfekowa∏y ∏any jeszcze jesienià ca∏y czas si´ rozwija∏y. Ponadto pojawia∏y si´ choroby 

atakujàce liÊcie i k∏osy, zw∏aszcza rdze i fuzariozy oraz patogeny dotàd niespotykane w pszenicy jak 

np. Bipolaris sorokiniana znany dotychczas jako sprawca brunatnej plamistoÊci liÊci jćzmienia. Bardzo cz´sto 

choroby typowe dla liÊci pojawia∏y si´ równie˝ na k∏osach. Stàd cz´stym widokiem na polach, jeszcze w czerwcu, 

by∏y ˝ó∏te roÊliny w cz´Êci od liÊcia flagowego w dó∏, jak równie˝ bia∏e, szczerbate k∏osy. JednoczeÊnie na 

skutek intensywnych opadów i ni˝szej temperatury w lecie, wyd∏u˝y∏ si´ okres wegetacji i dojrzewania. 

Dlatego te˝ wiele ∏anów, tak˝e tych chronionych w T2 Êrodkami o okresie dzia∏ania do 5 tygodni wymaga∏o 

trzeciego zabiegu, na k∏os. Dodatkowo, taki splot wielu czynników dzia∏ajàcych negatywnie na wzrost i rozwój 

roÊlin (niedo˝ywienie, nietypowe choroby i silne infekcje znanymi chorobami) wywo∏ywa∏y w sumie nietypowe 

objawy na roÊlinach, wprowadzajàc w b∏àd producentów. W efekcie w wielu przypadkach diagnozy 

nie by∏y w∏aÊciwe, a dobór Êrodków okaza∏ sie nietrafiony. Krótko przed ˝niwami, na pora˝onych wczeÊniej na 

przyk∏ad fuzariozà k∏osach zacz´∏y rozwijaç si´ grzyby czerniowe, które nie tylko sprawiajà, ˝e ∏an wyglàda 

bardzo êle, k∏osy sà czarne, ale równie˝ ziarno z takich k∏osów zawiera niedopuszczalne zawartoÊci mikotoksyn. 

W konsekwencji rolnicy próbujàc ratowaç plon decydowali si´ na stosowanie fungicydów nawet miesiàc 

przed ˝niwami. W rezultacie plony w wielu przypadkach by∏y ni˝sze od oczekiwanych i s∏abszej jakoÊci. 

Oczywiscie warunki pogodowe korygowa∏y sytuacj´ w zale˝noÊci od regionów. 

Na przyk∏ad na po∏udniu Polski, na Dolnym Âlàsku, czy Opolszczyênie, a wić w regionach s∏ynnych z intensywnej 

produkcji zbó˝ i rekordowych plonów pszenicy, uzyskano niskie plony ziarna o z∏ym wyrównaniu, nie 

spe∏niajàcym norm jakoÊciowych i ma∏ej g´stoÊci, tak˝e poni˝ej wymogów skupowych. 

W Wielkopolsce z kolei bardzo dobry rozk∏ad opadów zapewni∏ znaczàce zniwelowanie skutków 

oszcz´dnoÊci w agrotechnice, zw∏aszcza w nawo˝eniu, ale plony dobrej jakoÊci, cz´sto rekordowe, najwy˝sze 

w historii, uzyskano w zasadzie tylko tam gdzie stosowano odpowiednie do sytuacji technologie ochrony 

przed chorobami. Ziarno z takich upraw charakteryzowa∏o si´ wysokà zawartoÊcià bia∏ka, w tym równie˝ glutenu. 

Wyrównanie ziarna w znacznej mierze zale˝a∏o od odmiany. 



Na Kujawach, podobnie jak w Wielkopolsce, rozk∏ad opadów okaza∏ si´ równie˝ korzystny. W efekcie, 

tak˝e tam uzyskano bardzo wysokie plony. Jednak na plantacjach êle chronionych przed chorobami wystàpi∏o 

niespotykanie silne pora˝enie chorobami podstawy êdêb∏a, a˝ do efektu k∏adàcego si´ ∏anu. Ponadto, w wielu 

przypadkach nawet ∏any pszenicy ozimej wykazywa∏y nasilone wyst´powanie chorób fizjologicznych (na skutek 

braku sk∏adników pokarmowych). W bardzo du˝ym nasileniu wyst´powa∏a tak˝e rzadko dotychczas spotykana 

helmintosporioza oraz dobrze znane: septorioza k∏osów, septorioza liÊci i fuzarioza. 

Na Pomorzu, susza okaza∏a si´ szczególnie dokuczliwa. Bardzo silny deficyt wodny na wiosn´ by∏ najprawdopodobniej 

g∏ównà przyczynà plonów s∏abszych ni˝ tych z 2008 roku. W tym regionie nie rozwin´∏y si´ 

choroby podstawy êdêb∏a ale za to w bardzo du˝ym nasileniu wystàpi∏y rdze, w tym rdza ˝ó∏ta. Pod koniec 

wegetacji dosz∏o do silnych infekcji k∏osów chorobami czerniowymi. 

Na Górnym Âlàsku, podobnie jak na Pomorzu, g∏ównym problemem by∏ bardzo powa˝ny deficyt wodny. 

W regionie tym nie by∏o opadów przez ponad dwa miesiàce. Tutaj, tak˝e nie rozwin´∏y si´ choroby podstawy 

êdêb∏a. Jednak z powodu suszy zbo˝a gorzej si´ krzewi∏y i gorzej plonowa∏y. 

Na Lubelszczyênie stwierdzono natomiast najsilniejsze w historii pora˝enie zbó˝ fuzariozà liÊci (nawet do 

90%) obejmujàce nie tylko liÊcie, ale równie˝ êdêb∏a i k∏osy. Objawy te bardzo cz´sto mylono z septoriozà. 

Programy fungicydowe ogranicza∏y skutki pora˝enia, ale nigdy ca∏kowicie. 

OczywiÊcie sytuacja z jednego roku nie jest ˝adnà gwarancjà, ˝e podobnie musi byç w roku nast´pnym. 

Nasuwa si´ wić pytanie, jak zaplanowaç optymalnà technologi´ na nast´pny sezon tak aby dobrze chroniç 

uprawy, ale jednoczeÊnie nie przeinwestowaç produkcji? 

W firmie DuPont od wielu lat prowadzi si´ w tym celu badania polowe. Na podstawie wyników uzyskiwanych 

co roku z kilku tysićy doÊwiadczeƒ rozmieszczonych na terenie ca∏ej Polski, opracowywane sà programy 

ochrony najlepiej dostosowane do warunków lokalnych. Programy te bardzo cz´sto powstajà równie˝ we 

wspó∏pracy z niezale˝nymi oÊrodkami badawczymi jak IOR, IGR, IUNG czy stacje Oceny Odmian (COBORU). 

DoÊwiadczenia roku 2009 wykaza∏y, ˝e stosowanie programów zalecanych przez firm´ DuPont, niezale˝nie 

od regionu, umo˝liwi∏y zwi´kszenie plonu. Nawet w regionach, gdzie poziom plonowania by∏ wysoki, zastosowanie 

tych˝e programów spowodowa∏o zwy˝k´ plonu nawet o 20 %. Co wa˝niejsze, wartoÊç zwy˝ki plonu uzyskanej 

dzi´ki zastosowaniu programu przekracza∏a wielokrotnie koszt zastosowania technologii fungicydowej. 

Programy ochrony pszenicy ozimej przed chorobami zalecane przez DuPont 

W celu jak najefektywniejszego zastosowania fungicydów, rodzaj technologii DuPont powinno si´ dostosowaç 

do warunków uprawy i planowanych nak∏adów. 

Pszenica ozima 

Technologia ATR 

T1 

Alert ® 0,8 l/ha 

+ Talius ® 0,15 l/ha 

Technologia ATR 

• stanowiska Êredniointensywne do intensywnych 

• stanowiska, gdzie od wielu lat stosowany jest skuteczny zabieg w stadium T1 

• po ka˝dym przedplonie, szczególnie po buraku lub kukurydzy 

• wiosnà wyst´pujà warunki ni˝szej presji infekcyjnej chorób 

• w warunkach opóênionego siewu 

• pszenica uprawiana jest bez stosowania uproszczeƒ agrotechnicznych (tradycyjne technologie p∏u˝ne) 

Program polecany jest równie˝ do ochrony intensywnych upraw pszen˝yta, gdzie coraz cz´Êciej presja infekcyjna 

chorób jest wi´ksza ni˝ w analogicznych zasiewach pszenicy. 

T2/T3 

Reveller ® 0,8 l/ha 


33

34 

T1 



Technologia WIRTUOZ ® - REVELLER ® 


Technologia „GOLD” 

T1 

Acanto ® 0,6 l/ha 

+ Escudo Forte ® 

0,5 l/ha 


T2/T3 

Wirtuoz ® 1 l/ha Reveller ® 1 l/ha 

Technologia WIRTUOZ ® – REVELLER ® 

• stanowiska Êredniointensywne do intensywnych 

• stanowiska po przedplonach zbo˝owych i nie zbo˝owych 

• warunki wysokiej presji infekcyjnej chorób 

• pszenica uprawiana jest w technologiach uproszczonych (np. technologie bezorkowe) 

Program ten jest równie˝ polecany do stosowania w intensywnej uprawie pszen˝yta (prowadzone jak pszenica, 

nawet z wi´kszà presjà chorobowà zwiàzanà np. z wczeÊniejszym terminem siewu). 

Ten prosty w stosowaniu i zapami´taniu program jest nowym rozwiàzaniem, polecanym do upraw Êrednio 

intensywnych i intensywnych pszenicy, szczególnie dla odmian podatnych na choroby. Dzi´ki ∏àcznej zawartoÊci 

pićiu substancji aktywnych w du˝ej koncentracji bardzo dobrze sprawdza si´ w warunkach wysokiej presji 

infekcyjnej chorób. Skutecznie chroni ∏an przed ca∏ym kompleksem chorób podstawy êdêb∏a ∏àcznie z systemicznie 

rozwijajàcymi si´ fuzariozami. Ponadto zwalcza pe∏ne spektrum chorób wyst´pujàcych w ca∏ym 

okresie wegetacji ( T1 i T2). 

T2/T3 

Reveller ® 1 l/ha 

Technologia GOLD 

• stanowiska najintensywniejsze • najsilniejsza presja infekcyjna chorób • najwi´ksze oczekiwania co do plonu 

• nieskontrolowane wczesne infekcje jesienne • najbardziej wra˝liwe odmiany 

Przestrzegaj etykiety - instrukcji stosowania Êrodków ochrony roÊlin w celu ograniczenia ryzyka dla ludzi i Êrodowiska. 



Programy ochrony pszen˝yta przed chorobami zalecane 

przez DuPont 

Joanna Cybulska-Augustyniak (DuPont) 

Pszen˝yto ozime jest coraz cz´Êciej pora˝ane przez choroby w stopniu podobnym do pszenicy ozimej. 

Najprawdopodobniej wynika to ze zwi´kszonej intensywnoÊci uprawy, jak równie˝ post´pu genetycznego. 

Nowoczesne odmiany, o pokroju zbli˝onym do pszenicy, charakteryzujà si´ wysokim potencja∏em plonotwórczym. 

Najcz´Êciej jednak wraz z post´pem odmianowym wzrasta podatnoÊç na wyst´powanie chorób. Dla 

pszen˝yta szczególnie niebezpieczne sà choroby podstawy êdêb∏a. Zbo˝a tego nie mo˝na wysiewaç tak póêno 

jak pszenicy, przez co choroby podstawy znajdujà doskona∏e warunki do rozwoju jesienià. Ponadto w czasie 

zimy, w okresach bezÊnie˝nych i cieplejszych, jak równie˝ wczesnà wiosnà pszen˝yto roÊnie i rozwija si´ szybciej 

ni˝ pszenica. Stàd te˝ opóênienia w wykonaniu pierwszych zabiegów fungicydowych wiosnà, moga byç 

przyczynà wi´kszych strat w plonie ni˝ w przypadku pszenicy ozimej. Cz´sto powstajàce wtedy uszkodzenia 

wywo∏ujà straty ju˝ niemo˝liwe do nadrobienia. W okresie wegetacji wiosennej nie nale˝à do rzadkoÊci totalne 

pora˝enia np. rdzami. 

Dobrà informacjà jest jednak fakt, ˝e efektywnoÊç stosowania fungicydów w pszen˝ycie jest jeszcze 

wi´ksza ni˝ w pszenicy ozimej, a zwi´kszenie plonów na skutek zastosowania w∏aÊciwej ochrony przed chorobami 

bardzo cz´sto wynosi 25 – 30%. 

Pszen˝yto 

Technologia 

„Jednozabiegowa” 


+ Talius ® 

0,15 l/ha 

T2 


+ 

Talius ® 0,15 l/ha 

Pszen˝yto 

Technologia „Dwuzabiegowa” 

T1 

T2 

Escudo ® Forte 0,8 l/ha 

Charisma ® lub 

1 l/ha 


35

36 

WczeÊniej wspomnianà efektywnoÊç stosowania fungicydów w pszen˝ycie pokazuje wiele doÊwiadczeƒ. 

Poni˝ej jeden z przyk∏adów: 

Plon ziarna dt/ha 

Pszen˝yto ozime, odmiana Baltico 

- technologia bez zabiegów fungicydowych w porównaniu 

do technologii z dwoma zabiegami fungicydowymi. 

ZD Paw∏owice 2009. 

0 

70,03 

Kontrola 

80,06 

T1: Alert ® 0,8 l/ha 


T2: Charisma ® 1,0 l/ha 

W przypadku tej uprawy warto pami´taç o zró˝nicowanej podatnosci na choroby ró˝nych odmian. Jest to 

szczególnie istotne w momencie decyzji o wyborze programu jedno lub dwuzabiegowego w pszen˝ycie ozimym. 

Poni˝ej w doÊwiadczeniu z roku 2009 przeprowadzonym w ZD Paw∏owice widaç reakcj´ odmian na program 

dwuzabiegowy oparty na Êrodkach Wirtuoz ® 520EC i Charisma ® 207EC. 

Plon ziarna dt/ha 

Wp∏yw technologii dwuzabiegowej na plony w róênych odmianach pszen˝yta. 

ZD Paw∏owice 2009 

100 

0 


87,34 

Moderato 

103,29 103,25 

Grenado 

Leontino 

83,28 

Pizarro 

94,72 94,98 

Baltiko 

Program fungicydowy; T1: Wirtuoz ® 1,2 l/ha, T2: Charisma ® 1,0 l/ha 



Madilo


Programy ochrony ˝yta przed chorobami zalecane przez DuPont 

Marcin Kanownik (DuPont) 

Plonowanie odmian mieszaƒcowych ˝yta w znacznej mierze zale˝y od warunków produkcji. Sà to 

odmiany bardzo wysoko plonujàce, ale tylko w dobrych warunkach siedliskowych. W latach korzystnych 

dla rozwoju chorób, tak jak w przypadku sezonu 2009 r. cz´sto wystepowa∏y epidemiczne pora˝enia ˝yta 

szczegolnie rdzami. Dlatego te˝ w uprawie tego gatunku warto jest uwzgl´dniç zastosowanie programu 

zwalczania chorób. 

Podobnie jak dla pszen˝yta, w firmie DuPont opracowano dwa programy ochrony ˝yta przed chorobami. 

Zale˝nie od odmiany, przyj´tego poziomu intensywnoÊci uprawy i zagro˝enia przez choroby 

mo˝na zastosowaç program jedno lub dwu zabiegowy. 

Technologia jednozabiegowa – po le ca na w tech no lo giach Êred nio in ten syw nych, w przy pad ku 

zagro ˝e nia g∏ów nie przez cho ro by êdêbe∏ i li Êci, jak np. rdze i màcz niak. 

˚yto populacyjne 

Technologia „Jednozabiegowa” 

Alert ® 1 l/ha 

Technologia dwuzabiegowa – po le ca na dla od mian mie szaƒ co wych, w tech no lo giach inten syw nych. 

˚yto hybrydowe 

Technologia „Dwuzabiegowa” 


+ 

Cerelux ® Plus 0,3 l/ha 

+ 



+ 

Escudo ® Forte 0,4 l/ha 



37

38 


Programy ochrony jćzmienia jarego przed chorobami zalecane 

przez DuPont 

Grzegorz Chmielniak (DuPont) 

Jćzmieƒ jest zbo˝em atakowanym przez wiele chorób. Szczególnie niebezpieczne sà te, które 

wp∏ywajà na obni˝enie parametrów jakoÊciowych ziarna przeznaczonego na cele browarne. Cz´sto 

tak˝e odmiany zalecane plantatorom przez przemys∏ nale˝à do grupy wra˝liwych na choroby. 

Wybór sposobu ochrony warto dopasowaç do lokalnych warunków, kierunku produkcji i oczekiwanych 

plonów. 

W najbardziej zaawansowanej, dwuzabiegowej, technologii DuPont zastosowane fungicydy nie 

tylko wp∏ywajà na ograniczenie strat plonu, ale równie˝ przyczyniajà si´ do poprawy parametrów jako- 

Êci browarnej takich jak: wyrównanie, si∏a i energia kie∏kowania. Zastosowanie fungicydu zawierajàcego 

strobiluryn´ powoduje delikatne przed∏u˝enie okresu wegetacji dzi´ki czemu ziarno jest lepiej 

wype∏nione skrobià (obni˝a si´ parametr zawartoÊci bia∏ka). 

Klasycznà technologià polecanà w przypadku uprawy jćzmienia paszowego jest technologia jednozabiegowa 

oparta na Êrodku Cerelux ® Plus 535 EC, który jest mieszaninà triazolu z morfolinà: 

Jćzmieƒ jary 

Technologia Basic 

Cerelux ® Plus 

0,8 l/ha 

W przy pad ku upra wy jćz mie nia ja re go na ce le bro war ne mo˝ na sto so waç rów nie˝ tech no lo gi´ jed - 

no za bie go wà, jed nak z za sto so wa niem fun gi cy du Re vel ler ® 280 SC. Jest to tech no lo gia – JED NO ZA BIE - 

GO WA BRO WAR. W przy pad ku bar dzo sil nej pre sji in fek cyj nej cho rób, jak rów nie˝ upra wy od mian 

szcze gól nie wra˝ li wych np. na màcz nia ka praw dzi we go le piej za sto so waç tech no lo gi´ DWU ZA BIE GO WÑ 

BRO WAR. Wy bór tech no lo gii w ka˝ dym przy pad ku po wi nien wy ni kaç z wa run ków sie dli sko wych i po - 

zio mu za gro ˝e nia cho ro ba mi. 



Tech no lo gia JED NO ZA BIE GO WA BRO WAR 

dla od mian jćz mie nia bro war ne go 


Technologia jednozabiegowa 

„Browar” 

Reveller ® 1 l/ha 

Tech no lo gia DWU ZA BIE GO WA BRO WAR 

dla od mian jćz mie nia bro war ne go 


Technologia dwuzabiegowa 

„Browar” 

T1 T2 


+ 


Charisma ® 1 l/ha 



39

Paleta fungicydów DuPont do ochrony zbó˝ przed chorobami 

Arkadiusz Orkiszewski (DuPont) 

W nadchodzàcym sezonie, firma DuPont uwzgl´dni∏a w ofercie rynkowej a˝ dziewi´ç 

fungicydów do ochrony zbó˝ przed chorobami. Ârodki te sà zró˝nicowane pod wzgl´dem 

skutecznoÊci zwalczania poszczególnych chorób, a tak˝e zalecanym terminem stosowania. Sà 

tu zarówno Êrodki przeznaczone do stosowania we wszystkich zbo˝ach jak i szczególnie 

zalecane tylko dla pszenicy. Wi´kszoÊç z nich mo˝na stosowaç samodzielnie, lecz niektóre sà 

szczególnie rekomendowane jako komponenty do sporzàdzania mieszanek zbiornikowych lub 

jako sk∏adniki programów wielozabiegowych. Zró˝nicowanie to jak uwarunkowania 

ekonomiczne, czyli ceny poszczególnych Êrodków, pozwalajà wybraç rozwiàzania najlepiej 

dostosowane do istniejàcych warunków produkcyjnych i potencjalnych zagro˝eƒ. 

ALERT ® 375 SC 

ZAWARTOÂå SUBSTANCJI AKTYWNYCH: 

• flusilazol 125 g, 

• karbendazym 250 g 

UPRAWY: pszenica ozima i jara, pszen˝yto ozime i jare, jćzmieƒ 

ozimy i jary, ˝yto 

ALERT ® 375 SC 

ACANTO ® 250 SC 

CAPITAN ® 250 EW 

CERELUX PLUS ® 535 EC 

CHARISMA ® 207 EC 

ESCUDO FORTE ® 375 CS 

REVELLER ® 280 SC 

TALIUS ® 200 EC 

WIRTUOZ ® 520 EC 

ZWALCZANE CHOROBY 

¸amliwoÊç podstawy êdêb∏a, fuzaryjna zgorzel podstawy êdêb∏a, màczniak prawdziwy, 

septorioza liÊci, rynchosporioza, plamistoÊç siatkowa, rdza brunatna, septorioza plew, 

fuzarioza k∏osów, rdza kar∏owa 

TERMINY STOSOWANIA: 

• Pszenica, pszen˝yto, ˝yto: od poczàtku fazy strzelania w êdêb∏o do koƒca fazy k∏oszenia 

• Jćzmieƒ: od koƒca fazy krzewienia do poczàtku fazy k∏oszenia 

DAWKA: 1,0 l/ha 




ACANTO ® 250 SC 


• pikoksystrobina 250 g 

UPRAWY: pszenica ozima, jćzmieƒ ozimy i jary 


¸amliwoÊç podstawy êdêb∏a, màczniak prawdziwy, septorioza liÊci, rynchosporioza, 

plamistoÊç siatkowa, rdza brunatna, septorioza plew, fuzarioza k∏osów, DTR – brunatna 

plamistoÊç liÊci 


• Pszenica: od poczàtku fazy strzelania w êdêb∏o do koƒca fazy k∏oszenia 


DAWKA: 0,6 – 1,0 l/ha 

SUBSTANCJE AKTYWNE DO SPORZÑDZANIA MIESZANIN Z ACANTO ® 

(INFORMACJE Z PRAKTYKI ROLNICZEJ): chlorotalonil, prochloraz, triazole 

CAPITAN ® 250 EW 


• flusilazol 250 g 

UPRAWY: pszenica ozima, pszenica jara 


màczniak prawdziwy, septorioza liÊci, rdza brunatna, rdza ˝ó∏ta, rdza êdêb∏owa, 

septorioza plew, fuzarioza k∏osów, 



DAWKA: co najmniej (0,65 – 0,8 l/ha) 

SUBSTANCJE AKTYWNE DO SPORZÑDZANIA MIESZANIN Z CAPITAN ® 

(INFORMACJE Z PRAKTYKI ROLNICZEJ): morfoliny, proquinazid (np. Talius ® 200 EC), quinoksyfen, 

strobiluryny 

CERELUX PLUS ® 535 EC 


• flusilazol - 160 g 

• fenpropimorf (zwiàzek z grupy morfolin) - 375 g 

UPRAWY: pszenica ozima i jara, jćzmieƒ ozimy i jary 



màczniak prawdziwy, septorioza liÊci, rynchosporioza, plamistoÊç siatkowa, rdza 

brunatna, septorioza plew, fuzarioza k∏osów, rdza kar∏owa, rdza ˝ó∏ta 



41





SUBSTANCJE AKTYWNE DO SPORZÑDZANIA MIESZANIN Z CERELUX PLUS ® 

(INFORMACJE Z PRAKTYKI ROLNICZEJ): strobiluryny, proquinazid 

(np. Talius ® 200 EC), quinoksyfen 

ZASTOSOWANIE: zabiegi podstawowe, korekcyjne 

CHARISMA ® 207 EC 


• famoksat (zwiàzek z grupy oksazolidyn) - 100 g 

• flusilazol 106,7 g 

UPRAWY: pszenica ozima i jara, pszen˝yto ozime i jare, 

jćzmieƒ ozimy i jary, ˝yto 


¸amliwoÊç podstawy êdêb∏a, fuzaryjna zgorzel podstawy êdêb∏a, 

màczniak prawdziwy, septorioza liÊci, rynchosporioza, 

plamistoÊç siatkowa, rdza brunatna, rdza ˝ó∏ta, rdza êdêb∏owa, 

septorioza plew, fuzarioza k∏osów, DTR – brunatna plamistoÊç liÊci 




DAWKA: 0,75 -1,5 l/ha 

SUBSTANCJE AKTYWNE DO SPORZÑDZANIA MIESZANIN Z CHARISMA ® 

(INFORMACJE Z PRAKTYKI ROLNICZEJ): proquinazid (np. Talius ® 200 EC), 

quinoksyfen, morfoliny, chlorotalonil, prochloraz. 

ESCUDO FORTE ® 375 CS 



• flusilazol 250 g, 

• karbendazym 125 g 

UPRAWY: pszenica ozima i jara, pszen˝yto ozime i jare, 

jćzmieƒ ozimy i jary, ˝yto 



màczniak prawdziwy, septorioza liÊci, rynchosporioza, 

plamistoÊç siatkowa, rdza brunatna, septorioza plew, fuzarioza k∏osów, rdza 







SUBSTANCJE AKTYWNE DO SPORZÑDZANIA MIESZANIN Z ESCUDO FORTE ® 

(INFORMACJE Z PRAKTYKI ROLNICZEJ): morfoliny, proquinazid (np. Talius ® 200 EC), 

quinoksyfen, chlorotalonil, prochloraz 

REVELLER ® 280 SC 


• pikoksystrobina 200 g 

• cyprokonazol 80 g 

UPRAWY: pszenica ozima, jćzmieƒ ozimy i jary 


màczniak prawdziwy, septorioza liÊci, rynchosporioza, plamistoÊç siatkowa, rdza 

brunatna, septorioza plew, fuzarioza k∏osów, DTR – brunatna plamistoÊç liÊci 


• od koƒca fazy krzewienia do koƒca fazy k∏oszenia 

DAWKA: 0,8 - 1,0 l/ha 

SUBSTANCJE AKTYWNE DO SPORZÑDZANIA MIESZANIN Z REVELLER ® 

(INFORMACJE Z PRAKTYKI ROLNICZEJ: chlorotalonil, prochloraz, triazole 

TALIUS ® 200 EC 


• proquinazid - 200 g 

UPRAWY: pszenica ozima, jćzmieƒ jary 


Màczniak prawdziwy, plamistoÊç siatkowa 


• Pszenica – od fazy pe∏ni krzewienia do pe∏ni fazy kwitnienia 

• Jćzmieƒ: od fazy pe∏ni krzewienia do koƒca fazy strzelania w êdêb∏o 

DAWKA: 0,15 – 0,25 l/ha 


SUBSTANCJE AKTYWNE DO SPORZÑDZANIA MIESZANIN Z TALIUS ® 

(INFORMACJE Z PRAKTYKI ROLNICZEJ): triazole, fungicydy z grupy QOL, chlorotalonil, 

prochloraz, strobiluryny 



43

WIRTUOZ ® 520 EC 


• prochloraz - 320 g 

• tebukonazol - 160 g 

• proquinazid - 40 g 

UPRAWY: pszenica ozima, pszen˝yto ozime, jćzmieƒ jary 



màczniak prawdziwy, septorioza liÊci, rynchosporioza, plamistoÊç siatkowa, 

rdza brunatna, septorioza plew, fuzarioza k∏osów, DTR – brunatna plamistoÊç liÊci, 

rdza kar∏owa 


• od poczàtku krzewienia do koƒca fazy kloszenia 






Paleta herbicydów DuPont do ochrony kukurydzy 

Nowoczesne i skuteczne programy 

Piotr Bćzyƒski (DuPont) 

Kukurydza jest gatunkiem, w którym zwalczanie chwastów jest wa˝nym ogniwem technologii 

uprawy, cz´sto decydujàcym o powodzeniu i efekcie ekonomicznym. Z racji powolnego 

poczàtkowego tempa wzrostu i rozwoju uprawa ta jest zasiedlana przez bardzo wiele gatunków 

chwastów. Sà to zespo∏y typowe zarówno dla zbó˝, jak i roÊlin okopowych. W ostatnim 

czasie przy gwa∏townie zwi´kszajàcej si´ powierzchni uprawy kukurydzy, zarówno na ziarno 

jak i kiszonk´, nastàpi∏o drastyczne zmniejszenie doboru Êrodków do zwalczania chwastów 

spowodowane wycofaniem z rynku Êrodków triazynowych. JednoczeÊnie w ostatnich latach 

zaobserwowano, ˝e przebieg pogody, jaki najcz´Êciej wyst´puje wczesnà wiosnà, wymusza 

stosowanie herbicydów powschodowo, w nieco póêniejszych stadiach rozwoju kukurydzy. 

Tymczasem na rynku, w stosunkowo i tak ubogiej obecnie ofercie herbicydów dla kukurydzy, 

szczególnie brak jest Êrodków do stosowania w okresie po wykszta∏ceniu przez nià szóstego 

liÊcia. Tymczasem w∏aÊnie od tego momentu kukurydza jest szczególnie wra˝liwa i mo˝e byç 

uszkadzana przez wi´kszoÊç dost´pnych Êrodków. 

W ofercie firmy DuPont w nadchodzàcym sezonie znajdà si´ a˝ trzy herbicydy. Wszystkie 

one charakteryzujà si´ d∏ugim okresem stosowania. Sà przy tym bezpieczne dla wszystkich 

odmian kukurydzy. 

HECTOR ® 53,6 WG 

Jest to herbicyd, który zosta∏ wprowadzony na rynek w minionym sezonie. 

SUBSTANCJA AKTYWNA I FORMULACJA 

Hector ® 53,6 WG zawiera dwie substancje aktywne – pochodne 

sulfonylomocznika: nikosulfuron i rimsulfuron. 

Wyst´puje w postaci granul do sporzàdzania zawiesiny wodnej. 

WRA˚LIWOÂå CHWASTÓW 

Hector ® 53,6 WG przeznaczony jest do zwalczania chwastnicy 

jednostronnej i innych chwastów jednoliÊciennych a tak˝e niektórych 

gatunków dwuliÊciennych, takich jak np.: chaber b∏awatek, 

fio∏ek polny, przetaczniki czy rdesty. 

SPOSÓB DZIA¸ANIA 

Hector ® 53,6 WG jest selektywnym Êrodkiem chwastobójczym 

o dzia∏aniu systemicznym do powschodowego, zwalczania rocznych 

chwastów jednoliÊciennych i niektórych dwuliÊciennych 

w uprawie kukurydzy. Pobierany jest g∏ównie przez liÊcie i szybko przemieszczany w roÊlinie, 

wstrzymujàc jej wzrost i rozwój. Wzrost chwastów zostaje zahamowany wkrótce po zastosowaniu 

Êrodka. Nast´pnie pojawia si´ stopniowe przebarwianie si´ roÊlin. Chwasty zamierajà 

ca∏kowicie w czasie od 10 do 25 dni po wykonaniu zabiegu. Ârodek dzia∏a najskuteczniej na 

m∏ode intensywnie rosnàce chwasty. Ciep∏a i wilgotna pogoda przyspiesza dzia∏anie Êrodka, 

natomiast ch∏ody i susza mogà je opóêniç. 

ZAKRES STOSOWANIA, TERMINY I DAWKI 

Hector ® 53,6 WG mo˝e byç bezpiecznie stosowany powschodowo, w najszerszym zakresie 

stadiów rozwojowych, od 2 do 8 liÊci kukurydzy. Jest to Êrodek bezpieczny dla odmian kukurydzy. 

Jest szczególnie polecany jako komponent do sporzàdzania mieszanin zbiornikowych. 

Dlatego te˝ w nadchodzàcym sezonie oferujemy zestaw komercyjny do kompleksowego 

zwalczania chwastów jedno i dwuliÊciennych z uwzgl´dnieniem du˝ego zachwaszczenia 

komosà bia∏à. 


45

ZESTAW KOMERCYJNY: 


HECTOR ® 53,6 WG (175g) + ZEAGRAN ® 340 SE (5,0 l) + TREND ® 90 EC (0,5 l) 

Praktyka polowa ubieg∏ego sezonu wskazuje, ˝e zestaw ten najlepiej stosowaç w programie 

dwuzabiegowym, gdy˝ dwa zabiegi u∏atwiajà lepsze dostosowanie do rytmu wschodów 

i rozwoju poszczególnych gatunków chwastów. 

Proponowany program 

Pierwszy zabieg: stadium 2 – 4 liÊci kukurydzy 

• G∏ównie w celu zwalczania chwastnicy jednostronnej 

Hector ® 53,6 WG (30 g/ha) + Trend ® 90 EC (0,1%) 

Drugi zabieg: stadium 4 – 8 liÊci kukurydzy 

• Zwalczanie chwastów jedno i dwuliÊciennych z uwzgl´dnieniem chwastnicy jednostronnej 

i komosy bia∏ej. 

Hector ® 53,6 WG (40 g/ha) + Zeagran ® 340 SE (1,2 l/ha) + Trend ® 90 EC (0,1%) 

Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. 

Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. 

W przypadku koniecznoÊci wczeÊniejszej likwidacji plantacji, jako roÊlin´ nast´pczà bez 

ograniczeƒ mo˝na siaç kukurydz´. Natomiast w normalnym zmianowaniu, jesienià po zaoraniu 

pola, mo˝na siaç zbo˝a ozime. Wiosnà nast´pnego roku mo˝na uprawiaç wszystkie roÊliny. 

ACCENT ® 75 WG 

Accent ® 75 WG – wprowadzony na rynek w 2008 roku. 


Substancjà aktywnà herbicydu Accent ® 75 WG jest nikosulfuron – 

pochodna sulfonylomocznika. 

Wa˝nà zaletà herbicydu Accent ® 75 WG jest jego formulacja w postaci 

granul do sporzàdzania zawiesiny wodnej. Jak wskazujà wyniki badaƒ 

polowych, prowadzone na W´grzech i w Polsce, jest to znacznie lepsze 

rozwiàzanie ni˝ np. formulacja st´˝onej zawiesiny – SC. Podczas stosowania 

herbicydu Accent ® 75 WG uzyskano lepszà skutecznoÊç zwalczania 

gatunków wra˝liwych o oko∏o 5 – 10 % (zale˝nie od gatunku chwastu), 

w porównaniu do podobnego Êrodka, ale o formulacji SC. 


Accent ® 75 WG jest herbicydem do stosowania nalistnie, w celu powschodowego zwalczania 

chwastów jednoliÊciennych takich jak: perz w∏aÊciwy i gatunki prosowate oraz szeregu gatunków 

chwastów dwuliÊciennych. Do gatunków wra˝liwych nale˝à bodziszek drobny, dymnica 

pospolita, fio∏ek polny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, krzywoszyj polny, maruna 

bezwonna, mlecz polny, przytulia czepna, przetacznik perski, psianka czarna, rdest powojowy, 

rumian polny, szar∏at szorstki, tasznik pospolity, tobo∏ki polne, wilczomlecz obrotny. 


Accent ® 75 WG jest selektywnym herbicydem, o dzia∏aniu uk∏adowym. Pobierany jest 

g∏ównie przez liÊcie i szybko przemieszczany w ca∏ych roÊlinach hamujàc ich wzrost i rozwój. 

Do zahamowania wzrostu chwastów dochodzi wkrótce po wykonaniu zabiegu. Po pewnym 

czasie wyst´puje stopniowe przebarwianie si´ roÊlin a po10 – 25 dniach od zabiegu chwasty 

ca∏kowicie zamierajà. 


Najskuteczniej Êrodek ten dzia∏a na m∏ode, intensywnie rosnàce chwasty. Ciep∏a i wilgotna 

pogoda przyspiesza dzia∏anie Êrodka, natomiast ch∏odna i sucha mo˝e je opóêniç. 


Accent ® 75 WG przeznaczony jest do powschodowego zwalczania chwastów w kukurydzy. 

Zabieg najlepiej wykonaç, gdy kukurydza ma rozwini´te od 2 do 8 liÊci. Jest to najd∏u˝szy 

czas dla wykonania zabiegu spoÊród wszystkich dost´pnych na rynku Êrodków. 

Natomiast w przypadku chwastów najlepiej jeÊli: 

- wi´kszoÊç roÊlin perzu osiàgnie wysokoÊç 15 – 20 cm (perz ma wtedy 4-7 liÊci) 

- roÊliny chwastnicy jednostronnej i innych chwastów prosowatych znajdujà si´ w fazie od 

3 liÊci do koƒca krzewienia 

- wi´kszoÊç chwastów dwuliÊciennych znajduje si´ w fazie 2 – 4 liÊci rozwini´tych. 

Accent ® 75 WG stosuje si´ ∏àcznie z adiuwantem Trend ® 90 EC w dawce 60 – 80 g/ha: 

Accent ® 75 WG (60 – 80 g/ha) + Trend ® 90 EC (0,1%) 

lub w dawce dzielonej 

I zabieg 

Accent ® 75 WG (50 g/ha) + Trend ® 90 EC (0,1%) 

II zabieg 

(10 do 14 dni po pierwszym zabiegu, nie póêniej ni˝ do stadium 8 liÊci kukurydzy: 

Accent ® 75 WG (30 g/ha) + Trend ® 90 EC (0,1%) 

Jak wskazujà badania polowe, skutecznoÊç chwastobójcza tych rozwiàzaƒ wynosi 100 %. 

Zalecana iloÊç wody: 200-300 l/ha. 

Zalecane opryskiwanie: Êredniokropliste. 

W przypadku konicznoÊci wczeÊniejszej likwidacji plantacji, jako roÊlin´ nast´pczà bez ograniczeƒ 

mo˝na siaç kukurydz´. Natomiast w normalnym zmianowaniu, jesienià po zaoraniu 

pola, mo˝na siaç zbo˝a ozime. Wiosnà nast´pnego roku mo˝na uprawiaç wszystkie roÊliny. 

W ofercie DuPont do zwalczania chwastów w kukurydzy, nadal pozostajà dobrze znane 

i sprawdzone Êrodki Titus ® 25 WG oraz Refine ® 75 WG. 

TITUS ® 25 WG 


Titus ® 25 WG jest jednym z nielicznych preparatów do równoczesnego 

zwalczania chwastów jedno i dwuliÊciennych 

w uprawie kukurydzy. Pozwala na najbardziej elastyczne 

powschodowe zwalczanie szeregu chwastów dwuliÊciennych 

oraz najgroêniejszych jednoliÊciennych. 


Substancjà aktywnà jest rimsulfuron – 25%, w formulacji granul 

do sporzàdzania zawiesiny wodnej 


Titus ® 25 WG stosowany ∏àcznie ze wspomagaczem Trend ® 90EC, w programach ochrony, 

w stadiach od 1 do 7 liÊci kukurydzy skutecznie zwalcza takie chwasty jak np.: perz, chwastnica 

jednostronna, palusznik krwawy, owies g∏uchy, miot∏a zbo˝owa, w∏oÊnica zielona, samosiewy 

zbó˝, chaber b∏awatek, psianka czarna, powój polny, dymnica pospolita, gorczyca polna 


47

48 


gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, jasnota ró˝owa, maruna bezwonna, ostro˝eƒ 

polny, przytulia czepna, rumian polny, rumianek pospolity, rzodkiew Êwirzepa, samosiewy rzepaku, 

szar∏aty, szczawie, tasznik pospolity, tobo∏ki polne, wilczomlecz obrotny i wiele innych. 


Titus ® 25 WG jest herbicydem uk∏adowym. Pobrany przez cz´Êci zielone jest aktywnie przemieszczany 

w chwastach. Wstrzymuje podzia∏y komórek w sto˝kach wzrostu cz´Êci nadziemnych 

i korzeni. Prowadzi to do zahamowania wzrostu chwastów. Typowymi objawami dzia∏ania sà 

chlorozy, zamieranie pàczków wierzcho∏kowych i przebarwienia nekrotyczne. Efekt chwastobójczy 

uzyskuje si´ w ciàgu 7 – 20 dni. Wtedy chwasty zarówno wra˝liwe jak i Êrednio wra˝liwe 

na Titus ® 25 WG nie konkurujà ju˝ z kukurydzà o wod´ i sk∏adniki pokarmowe. 


D∏ugi termin mo˝liwoÊci stosowania tj. od 1 do 7 liÊcia kukurydzy, pozwala na znaczàce 

uniezale˝nienie wykonania zabiegu od przebiegu pogody. Natomiast w zale˝noÊci od rodzaju 

zachwaszczenia Titus ® 25 WG mo˝e byç stosowany w ró˝nych dawkach, co pozwala z kolei 

na bardziej ekonomiczne jego wykorzystanie. 

Titus ® 25 WG mo˝e byç stosowany samodzielnie lub w mieszankach Jest równie˝ dobrym 

rozwiàzaniem wsz´dzie tam, gdzie zachodzi koniecznoÊç uzupe∏nienia dzia∏ania herbicydów 

przedwschodowych. 

Titus ® 25 WG jest jednym ze sk∏adników najcz´Êciej stosowanej przez producentów kukurydzy 

w Polsce mieszaniny Êrodków w programach zwalczania perzu oraz innych chwastów 

jednoliÊciennych, w tym tak˝e chwastnicy jednostronnej, oraz gatunków dwuliÊciennych 

z uwzgl´dnieniem komosy bia∏ej. 

Titus ® 25 WG (30 - 40 g/ha) + Mustang ® 306 SE (0,6 l/ha) + Trend ® 0,1% 

(Powschodowo na chwasty 2 – liÊcienne w fazie 2 – 6 liÊci i jednoliÊcienne do fazy poczàtku 

krzewienia chwastów) 

Titus ® 25 WG w zwalczaniu perzu oraz chwastów jednoliÊciennych jednorocznych: 

Jednorazowo, gdy roÊliny perzu osiàgnà 15 - 25 cm wysokoÊci 

Titus ® 25 WG (60 g/ha) + Trend ® 90 EC (0,1%) 

W dwóch zabiegach (polecany w przypadkach silnego wyst´powania perzu i przy 

roz∏o˝onych w czasie wschodach tego chwastu) 

I zabieg (w stadium 2 - 3 liÊci perzu) 


II zabieg (po up∏ywie 15 - 20 dni od pierwszego zabiegu lub w momencie wtórnych 

odrostów perzu.) 



REFINE ® 75 WG 

Accent ® 75 WG 60-80 g/ha 

faza 2-8 liÊci kukurydzy, chwasty jednoliÊcienne, 

niektóre dwuliÊcienne 

Hector ® 53,6 WG 70-90 g/ha 

faza 2-8 liÊci kukurydzy, chwastnica jednostronna 

i inne chwasty jednoliÊcienne, niektóre dwuliÊcienne 

Titus ® 25 WG 50-60 g/ha 

faza 2-7 liÊci kukurydzy, 

chwasty wieloletnie: perz i ostro˝eƒ polny 

Titus ® 25 WG 40 g /ha 

+ Mustang ® 306 SE 0,6 l/ha 

– chwastnica jednostronna i dwuliÊcienne, 

w tym komosa bia∏a 


Refine ® 75 WG jest herbicydem przeznaczonym do powschodowego zwalczania 

szeregu gatunków chwastów dwuliÊciennych w kukurydzy. 

Jest Êrodkiem nalistnym, przez co jego dzia∏anie jest w minimalnym stopniu 

uzale˝nione od przebiegu pogody. Przy niskich kosztach zabiegu zapewnia 

wysokà skutecznoÊç zwalczania szerokiej gamy chwastów dwuliÊciennych. 

Refine ® 75 WG (10 - 15g/ha) 

lub 

Refine ® 75 WG (10 - 15g/ha) + partner 

Programy zwalczania chwastów w kukurydzy – DuPont 2010 

Technologia dwuzabiegowa – dawki dzielone 

Hector ® 53,6 WG 30 g/ha 

faza 2 – 4 liÊci kukurydzy, g∏ównie chwastnica jednostronna 

Hector ® 53,6 WG 40g/ha + Zeagran ® 340 SE 1,2l/ha 

faza 4 - 8 liÊci kukurydzy, 

chwastnica jednostronna i inne chwasty jednoliÊcienne, 

komosa bia∏a i inne chwasty dwuliÊcienne 

00 09 10 11 12 14 15 16 17 34 53 63 



49

50 


DuPont dla buraka cukrowego 

Safari ® 50 WG najlepsze rozwiàzanie na samosiewy rzepaku 

i inne ucià˝liwe chwasty. 

S∏awomir Sylwestrak (DuPont) 

Burak cukrowy dla wielu producentów stale pozostaje bardzo wa˝nà uprawà. W ostatnim 

roku odnotowano nawet nieznaczne zwi´kszenie powierzchni uprawy tego gatunku. Wed∏ug 

danych szacunkowych GUS, powierzchnia uprawy buraka w 2009 roku wynosi∏a 199,9 tys. hektarów, 

czyli by∏o to ponad 6% wićej ni˝ w 2008 roku. 

Jednak warunki uprawy minionego sezonu nie by∏y ∏atwe. Przebieg pogody wiosnà nie 

sprzyja∏ równomiernym i szybkim wschodom, szczególnie tam gdzie do siewów przystàpiono 

w kwietniu. Susza wiosenna utrzymujàca si´ od drugiej po∏owy kwietnia i na poczàtku maja 

sprawi∏a, ˝e wschody buraka by∏y nierównomierne i opóênione. 

Ponadto warunki te sprzyja∏y zachwaszczeniu, gdy˝ skutecznoÊç stosowanych herbicydów, 

szczególnie doglebowych by∏a s∏absza. Sytuacja ta, jak i podobne problemy w latach ubieg∏ych 

upowa˝niajà do stwierdzenia, ˝e ochrona buraka przed chwastami niezmiennie pozostaje jednym 

z trudniejszych i wa˝niejszych elementów ka˝dej technologii uprawy tego gatunku. 

Mimo wprowadzania na rynek kolejnych, nowych herbicydów, dobór substancji aktywnych od 

wielu lat jest ten sam, zatem problemy z konkretnymi gatunkami chwastów równie˝ pozostajà 

podobne. WÊród ogromnej grupy chwastów zasiedlajàcych plantacje buraka za trudne 

w zwalczaniu uchodzà rdesty, samosiewy rzepaku. 

Problem wyst´powania samosiewów rzepaku b´dzie najprawdopodobniej si´ nasila∏. 

Rzepak, bowiem jest gatunkiem, którego powierzchnia uprawy zwi´ksza si´ w naszym kraju 

z roku na rok, bardzo dynamicznie. W 2009 roku by∏o to ju˝ ponad 800 tys. hektarów, 

a w warunkach przyrodniczych Polski do uprawy rzepaku nadaje si´ oko∏o 1,5 mln. hektarów. 

Tymczasem nawet w∏aÊciwe zmianowanie lub ca∏kowita rezygnacja z uprawy rzepaku na 

polach przeznaczanych pod upraw´ buraka nie rozwiàzuje problemu samosiewów. Nasiona 

rzepaku osypane podczas ˝niw zachowujà zdolnoÊç kie∏kowania nawet przez 5 lat, przy czym 

nasiona mogà kie∏kowaç nawet ze znacznych g∏´bokoÊci. Ponadto zachowane resztki 

po˝niwne, zw∏aszcza ca∏e, nawet p´kni´te ∏uszczyny jak i fragmenty owocostanów, w których 

pozosta∏y pojedyncze nasiona, mogà byç przenoszone przez wiatr na znaczne odleg∏oÊci. Stàd 

te˝, w przypadku braku naturalnych os∏on wokó∏ pól, istnieje realne zagro˝enie przenoszenia 

si´ nasion na pola sàsiednie. 

WÊród oferowanych obecnie na rynku herbicydów, zaledwie kilka zwalcza samosiewy rzepaku. 

Jednak podkreÊliç nale˝y fakt, ˝e w warunkach suszy wiosennej skuteczny pozostaje jednie 

Safari ® 50 WG. Podobnie, w przypadku wyst´powania na polu rdestów lub blekotu pospolitego 

Safari ® 50 WG pozostaje jedynym na rynku herbicydem, który skutecznie zwalcza te 

gatunki. Zatem jego dodatek jest w zasadzie niezb´dny we wszystkich programach powschodowego 

zwalczania chwastów w buraku cukrowym. 

Jak wskazuje wieloletnia ju˝ praktyka rolnicza, obecnie najbardziej popularne jest stosowanie 

herbicydów w trzech dawkach dzielonych. Sà to z regu∏y zabiegi nalistne, ewentualnie 

poprzedzone jednym zabiegiem doglebowym, wykonanym posiewnie. Mimo bardzo dynamicznego 

post´pu we wdra˝aniu nowych Êrodków i ca∏ych technologii ochrony stale bardzo 

wa˝ne jest, aby zabiegi przeprowadzaç w okresie, gdy chwasty sà jeszcze bardzo ma∏e. 

Najpóêniej do stadium pierwszej pary liÊci w∏aÊciwych, bez wzgl´du na stadium rozwoju buraka 

cukrowego. 

Prawid∏owo przeprowadzone zabiegi muszà utrzymaç pole ca∏kowicie wolne od chwastów 

przynajmniej w czasie pierwszych 8 tygodni po wschodach. 

Trzeba jednak pami´taç równie˝, ˝e ze wzgl´du na ogromnà ró˝norodnoÊç wyst´pujàcych 

chwastów, jak równie˝ bardzo d∏ugiego okresu ich wschodów i intensywnego rozwoju ciàgle 

nie ma mo˝liwoÊci zwalczania wszystkich chwastów jednym Êrodkiem, a niektóre gatunki 

muszà byç zwalczane tylko specyficznym preparatem. Na przyk∏ad wspomniane wczeÊniej rde- 



sty, czy blekot pospolity sà skutecznie zwalczane jedynie przez herbicyd Safari ® 50 WG, 

Najlepszy efekt chwastobójczy mo˝na uzyskaç stosujàc umiej´tnie mieszaniny substancji 

aktywnych, a wić dobry program herbicydowy. 

Taki dobrze skonstruowany program herbicydowy umo˝liwia skuteczne zwalczanie chwastów 

jeszcze przed wschodami buraka cukrowego. JednoczeÊnie jednak substancje aktywne 

muszà byç tak dobrane, aby zapewniç mo˝liwie d∏ugotrwa∏y efekt chwastobójczy, co zabezpieczy 

roÊliny buraka przed zachwaszczeniem wtórnym, pojawiajàcym si´ latem, np. na skutek 

intensywnych opadów deszczu. 

Dobrym, ∏atwym i cz´sto najbardziej ekonomicznym rozwiàzaniem jest wybór gotowego 

programu zalecanego przez producenta. Wiadomo wtedy, ˝e program taki jest sprawdzony 

w warunkach doÊwiadczeƒ polowych zarówno pod wzgl´dem spektrum i skutecznoÊci zwalczanych 

gatunków chwastów, jak i bezpieczeƒstwa dla buraka cukrowego. 

W firmie DuPont, od wielu lat, na podstawie licznie prowadzonych badaƒ terenowych, 

opracowywane sà programy uwzgl´dniajàce rodzaj i poziom zachwaszczenia, przebieg wegetacji 

wiosennej i letniej, jak równie˝ zró˝nicowane warunki ekonomiczne gospodarstw prowadzàcych 

produkcje buraka. 

W proponowanych przez firm´ DuPont programach herbicydowych kluczowym sk∏adnikiem 

jest herbicyd Safari ® 50 WG. 

Safari ® 50 WG pobierany jest g∏ównie przez liÊcie i szybko przemieszczany w roÊlinie. 

W ciàgu kilku dni liÊcie chwastów ulegajà przejaÊnieniu, ˝ó∏knićiu, bràzowieniu i w efekcie 

roÊliny obumierajà. 

Dzia∏anie Safari ® 50 WG jest tym lepsze i szybsze im warunki atmosferyczne sà korzystniejsze 

dla wzrostu i rozwoju roÊlin. W warunkach suszy jest jedynym skutecznie zwalczajàcym 

samosiewy rzepaku. 

Ponadto Safari ® 50 WG odznacza si´ bardzo szerokim spektrum zwalczanych gatunków, 

lepszym ni˝ wiele innych produktów. Jest nie tylko najlepszym Êrodkiem do zwalczania wspomnianych 

wczeÊniej samosiewów rzepaku, ale tak˝e chwastów rumianowatych, bodziszków, 

psianki czarnej, chabra b∏awatka, czy blekotu pospolitego. Nale˝y równie˝ do grupy herbicydów 

najlepiej zwalczajàcych przytuli´ czepnà i rdesty. Ponadto Safari ® 50 WG tak˝e bardzo 

skutecznie zwalcza takie gatunki jak np.: szar∏at szorstki, kurzyÊlad polny, tasznik pospolity, 

wilczomlecz obrotny, komosa strza∏kowata, poziewnik szorstki, ˝ó∏tlica drobnokwiatowa, 

jasnoty, niezapominajka polna, rzodkiew Êwirzepa, gorczyca polna, tobo∏ki polne, pokrzywa 

˝egawka, przetacznik perski. 

Tabela. Wra˝liwoÊç rdestów na substancje aktywne stosowane w herbicydach do odchwaszczania 

buraka cukrowego. 

Gatunek: o - odporny, + - s∏abo wra˝liwy, ++ - wra˝liwy, +++ - bardzo wra˝liwy 


51


Drugim wa˝nym Êrodkiem, uwzgl´dnianym w programach DuPont jest Venzar ® 80 WP, którego 

substancja aktywna – lenacyl pozostaje najd∏u˝ej w glebie spoÊród wszystkich substancji 

aktywnych dotychczas stosowanych w buraku cukrowym. Dlatego te˝ dodatek tego Êrodka do 

ostatniego zabiegu znaczàco przed∏u˝a dzia∏anie programu. Ponadto Venzar ® jako jedyny 

zwalcza z∏ocieƒ polny w buraku cukrowym. 

W roku 2009 wprowadzamy na polski rynek nowà, wygodniejszà w u˝yciu formulacj´ tego 

Êrodka, a mianowicie Venzar ® 500 SC. 

Safari ® 50 WG - uniwersalny i niezb´dny partner 

w programach herbicydowych. 

Safari ® jest bardzo ∏atwo mieszalnym z innymi herbicydami. W celu kompleksowego zwalczania 

chwastów dwuliÊciennych w burakach cukrowych proponujemy jego zastosowanie 

powschodowe w mieszaninach z nast´pujàcymi substancjami aktywnymi: 

Safari ® 50 WG (30 g/ha) + fenmedifam / desmidian (Kemifam Super Koncentrat ® ) 

(0,5 – 0,75 l/ha) + Trend ® (0,05%) 

52 Materia∏y konferencyjne 

lub 

Safari ® 50 WG (30 g/ha) + fenmedifam (Betanal ® 160 EC) (1,0 – 1,5 l/ha) 

+ Trend ® 90 EC (0,05%) 

lub 

Safari ® 50 WG (30 g/ha) + fenmedifam / desmedifam / etofumesat 

(Betanal Elite ® 274 EC ® ) (1,0 l/ha) + Trend ® 90 EC (0,05%) 

Do ka˝dego z wy˝ej wymienionych rozwiàzaƒ mo˝emy dodaç Venzar ® 80 WP w dawce 

0,5 kg/ha lub Venzar ® 500 SC w dawce 0,5 l/ha, najlepiej do ostatniego zabiegu w programie 

ochrony buraka cukrowego. 



DuPont - lider na rynku rozwiàzaƒ zwalczajàcych chwasty w zbo˝ach 

Marek Chorz´pa 

Fir ma Du Pont jest jed nym z eks per tów i li de rów na pol skim ryn ku, ofe ru jà ca pa le t´ Êrod - 

ków chwa sto bój czych w zbo ˝ach. Sà to her bi cy dy cha rak te ry zu jà ce si´ wy so kà sku tecz no Êcià 

oraz sze ro kim spek trum zwal cza nych ga tun ków. Wa˝ na jest rów nie˝ ich wy god na for mu la cja, 

gdy˝ sà to gra nu la ty roz pusz czal ne w wo dzie. Wszyst kie cha rak te ry zu jà si´ rów nie˝ ni ski mi 

daw ka mi na hek tar, a tak ˝e mo˝ li wo Êcià ∏à cze nia z in ny mi her bi cy da mi. Po twier dza jà to rol - 

ni cy w swej co dzien nej prak ty ce. Stàd te˝ du ˝a po pu lar noÊç na ryn ku ta kich pro duk tów jak 

Chi sel ® 75 WG, Gran star ® 75 WG i Gran star ® Strong w ofer cie wio sen nej oraz her bi cy du 

Glean ® 75 WG w ofer cie je sien nej. 

Po nad to z prak ty ki rol ni czej war to pod kre Êliç mo˝ li woÊç ∏à cze nia ró˝ nych her bi cy dów ze 

so bà w tzw. mie sza ni ny zbior ni ko we czy li mo˝ li woÊç utwo rze nia mie szan ki, któ ra b´ dzie naj - 

le piej do sto so wa na do sy tu acji za chwasz cze nia na da nym po lu. Cz´ sto kosz ty za sto so wa nia 

mie szan ki sà ni˝ sze ni˝ wy bór jed ne go, ale za to dro˝ sze go Êrod ka. Trze ba jed nak pa mi´ taç, 

˝e jest wie le Êrod ków, któ rych do ta kich mie sza nin sto so waç nie wol no. 

W ce lu opra co wa nia spo so bu zwal cza nia chwa stów jak naj le piej do sto so wa ne go do kon - 

kret nych wa run ków, w fir mie Du Pont od kil ku lat pro wa dzi si´ ba da nia. Po zwo li ∏o to wpro - 

wa dziç do ofer ty han dlo wej tzw. Ze sta wy, które za wie ra ∏y: Chi sel ® 75 WG + Di co pur ® Top 464 

SL, Gran star ® 75 WG + Di co pur ® Top 464 SL oraz Gran star ® 75 WG + Fantom ® 069 EW. 

Chi sel ® 75 WG po le ca ny jest wsz´ dzie tam gdzie je sie nià nie sto so wa no za bie gów her bi cy - 

do wych i gdzie wio snà za cho dzi po trze ba zwal cza nia mio t∏y zbo ˝o wej oraz wie lu ga tun ków 

dwu li Êcien nych. Jest on naj bar dziej po pu lar nym her bi cy dem do jed no cze sne go zwal cza nia 

mio t∏y i chwa stów dwu li Êcien nych. W gru pie chwa stów wra˝ li wych znaj du jà si´ m.in.: gor czy - 

ca po lna, gwiazd ni ca po spo li ta, ja skry, ja sno ty, fio ∏ek po lny, ko mo sa bia ∏a, mak po lny, mio t∏a 

zbo ˝o wa, przy tu lia czep na, po ziew nik szorst ki, rde sty, ru mia no wa te, rzod kiew Êwi rze pa, sta - 

rzec zwy czaj ny, sa mo sie wy rze pa ku, szcza wie, tasz nik po spo li ty, to bo∏ ki po lne. 

Chi sel ® 75 WG mo ˝e byç bez piecz nie sto so wa ny we wszyst kich ga tun kach o od mia nach zbó˝ 

ozi mych, jak rów nie˝ w psze ni cy, pszen ˝y cie i jćz mie niu ja rym, w sze ro kim za kre sie tem pe ra tu - 

ry. Nie ba ga tel nà za le tà jest tak ˝e fakt, ˝e Chi sel ® 75 WG mo ˝e byç sto so wa ny bar dzo wcze Ênie, 

wmo men cie, kie dy tyl ko mo˝ li wy jest wjazd opry ski wa czem na po le, nie za le˝ nie od tem pe ra tu - 

ry. Jed no cze Ênie na wet w póê niej szych sta diach roz wo jo wych jest tak ˝e nie szko dli wy dla zbó˝. 

Chi sel ® 75 WG po wi nien byç sto so wa ny za wsze ∏àcz nie ze wspo ma ga czem. Mo ˝e to byç np. 

Trend ® 90EC (w st´ ˝e niu 0,05 – 0,1 %) do da wa ny bez p∏at nie do ka˝ de go opa ko wa nia te go 

pre pa ra tu lub in ny jak np. Ol bras ® czy At po lan ® wdaw ce 1,5 l/ha. 

Do da tek wspo ma ga cza jest za le ca ny zw∏asz cza przy za bie gach opóê nio nych, w wa run - 

kach mniej ko rzyst nych dla wzro stu i roz wo ju ro Êlin lub gdy na po lu wy st´ pu jà ga tun ki Êre - 

dniow ra˝ li we. 

Gran star ® 75 WG po le ca ny jest ja ko wio sen ne roz wià za nie, uzu pe∏ nia jà ce je sien ne za bie gi 

her bi cy do we. Her bi cyd ten zwal cza sze ro ki za kres naj pow szech niej wy st´ pu jà cych chwa stów, 

ta kich jak np.: cha ber b∏a wa tek, gor czy ca po lna, gwiazd ni ca po spo li ta, ja sno ty, ko mo sa bia ∏a, 

mlecz po lny, mak po lny, na wrot po lny, ostro ˝eƒ po lny, po ziew nik szorst ki, rzod kiew Êwi rze - 

pa, ru mian po lny, ru mia nek po spo li ty, rde sty po wo jo wy i pla mi sty, spo rek po lny, szar ∏at szorst - 

ki, sa mo sie wy rze pa ku, tasz nik po spo li ty, to bo∏ ki po lne. 

Gran star ® 75 WG zna ny jest po nad to z wie lu za let, np. z „ela stycz no Êci sto so wa nia”. Mo ˝e 

byç sto so wa ny we wszyst kich ga tun kach zbó˝ bez ry zy ka ich uszko dze nia od sta dium 3 li Êci do 

koƒ ca strze la nia w êdêb∏o. Jest przy tym ∏a god ny dla zbó˝, dla te go o ter mi nie za bie gu de cy du - 

je je dy nie sta dium roz wo ju chwa stów. ˚a den in ny her bi cyd nie da je po dob nych mo˝ li wo Êci. 

Cen nà za le tà jest te˝ mo˝ li woÊç sto so wa nia go w zbo ˝ach ja rych, w daw ce ju˝ od 15 g/ha. 


53


ROZ WIÑ ZA NIA W ZE STA WACH KO MER CYJ NYCH 

W ce lu po sze rze nia spek trum zwal cza nych ga tun ków dwu li Êcien nych oraz wzmoc nie nia 

dzia ∏a nia np. na przy tu li´ czep nà, po le ca ny jest do da tek di kam by i 2,4D (Di co pur Top ® 464 SL), 

na to miast w ce lu po sze rze nia spek trum dzia ∏a nia o ga tun ki jed no li Êcien ne jak np.: chwast ni - 

ca jed no stron na, mio t∏a zbo ˝o wa, owies g∏u chy i wy czy niec po lny, po le ca ny jest do da tek 

fenok sa pro pu-P-ety lu (Fantom ® 069 EW) 

Mie szan ki te b´ dà do st´p ne w po sta ci go to wych jed no pa ków: 

PRO GRA MY 

Na chwa sty dwu li Êcien ne i mio t∏´ zbo ˝o wà 

lub w mie szan ce 

Chi sel ® 75 WG + Di co pur Top ® 464 SL 

oraz 

Gran star ® 75 WG + Di co pur Top ® 464 SL 

Gran star ® 75 WG + Fantom ® 069 EW 

Chi sel ® 75 WG – (60 g/ha) + Trend ® 90 EC (0,1%) 

Chi sel ® 75 WG (60 g/ha) + Di co pur Top ® 464 SL (0,5 l/ha) 

+ Trend ® 90 EC (100 ml na 100 l wo dy) 


lub 

Gran star ® 75 WG (20 g/ha) + Fantom ® 069 EW (1 l/ha) 

+ Trend ® 90 EC (100 ml na 100 l wo dy) 

Na chwa sty dwu li Êcien ne 

Je Êli je sie nià za sto so wa no sku tecz ny pro gram na chwa sty, w któ rym zwal cza no ga tun ki jed - 

no li Êcien ne, sto su jàc np. Gle an ® 75 WG i je den ze Êrod ków za wie ra jà cych di flu fe ni kan, wte dy 

wio snà wy star czy za sto so waç Gran star ® 75 WG. 

TER MIN STO SO WA NIA I DAW KI 

Zbo ˝a ozi me i zbo ˝a ja re 

Ter min: wio sna tu˝ po ru sze niu we ge ta cji. 

Gran star ® 75 WG (20 – 25 g/ha) + Trend ® 90 EC (st´ ˝e nie 0,05%) 

Na chwa sty dwu li Êcien ne z du ˝ym udzia ∏em przy tu lii czep nej 

W zbo ˝ach ozi mych i ja rych 

Gran star ® 75 WG (15 g/ha) + Di co pur Top ® 464 SL (0,5 l/ha) + Trend ® 90 EC (st´ ˝e nie 0,05%) 


DuPont dla ziemniaka 

Andrzej Lesiak (DuPont) 


Obecnie, op∏acalna produkcja ziemniaka to produkcja na tzw. cele jakoÊciowe. Wysokie 

koszty bezpoÊrednie ponoszone na upraw´ ziemniaka sprawiajà, ˝e w przypadku niskich plonów 

trudno mówiç o op∏acalnoÊci tych kierunków produkcji. Cena za ziemniaki dla przetwórstwa 

oferowana przez wi´kszoÊç kontrahentów, uzale˝niona jest od jakoÊci dostarczanej partii. 

Stosowane sà dop∏aty za wysokà jakoÊç i potràcenia lub odrzucenie przy przekroczeniu 

dopuszczalnej iloÊci bulw wadliwych. 

Technologi´ uprawy ziemniaka dostosowuje si´ do kierunku jego wykorzystania. Mo˝e byç 

to produkcja z przeznaczeniem na cele jadalne, jako surowca w produkcji frytek, chipsów, suszy 

spo˝ywczych, skrobi oraz alkoholu. Ziemniak pozostaje te˝ bardzo dobrà, ale drogà paszà dla 

zwierzàt. Dla ka˝dego z wymienionych typów u˝ytkowania wymagane sà odpowiednie, 

odr´bne cechy jakoÊciowe. W przypadku ziemniaków jadalnych najwa˝niejsze cechy okreÊlone 

sà przez wymagania konsumentów. Sà to: g∏adka skórka z p∏ytko osadzonymi oczkami, regularny 

kszta∏t bulw, dobry smak i jakoÊç mià˝szu, kolor mià˝szu i brak ciemnienia po obraniu 

i ugotowaniu. Dla ziemniaków przeznaczonych do produkcji frytek ze wzgl´du na proces technologiczny 

i jakoÊç wyrobu gotowego najbardziej po˝àdanymi cechami sà: owalny kszta∏t bulw, 

wielkoÊç powy˝ej 50 mm Êrednicy oraz du˝y udzia∏ frakcji o d∏ugoÊci powy˝ej 75 mm. 

Minimalna zawartoÊç suchej masy nie mo˝e byç ni˝sza ni˝ 19,6%. Bulwy muszà si´ równie˝ charakteryzowaç 

niskà zawartoÊcià cukrów redukujàcych, które majà decydujàcy wp∏yw na kolor 

frytek po sma˝eniu. Po˝àdany jest tak˝e ma∏y udzia∏ bulw z uszkodzeniami zewn´trznymi 

i zazielenia∏ych, jak najmniejsza iloÊç bulw z wadami wewn´trznymi mià˝szu, barwa mià˝szu 

od bia∏ej do kremowej, brak ciemnienia mià˝szu po obraniu. Podobne wymagania muszà 

spe∏niaç ziemniaki do produkcji chipsów, przy czym preferowany jest kszta∏t okràg∏y bulw 

o wielkoÊci od 40 do 80 mm, o zawartoÊci suchej masy od 22 do 25%. ZawartoÊç cukrów redukujàcych 

poni˝ej 0,15% Êwie˝ej masy okreÊlana jest równie˝ na podstawie testu sma˝enia. 

Przy produkcji suszy spo˝ywczych wymagana minimalna wielkoÊç bulw okreÊlana d∏ugoÊcià 

Êrednicy wynosi 35mm. ZawartoÊç suchej masy powinna mieÊciç si´ w zakresie od 20 do 24% 

a dopuszczalna zawartoÊç cukrów redukujàcych - mniej ni˝ 2% w suchej masie. Preferowane 

sà odmiany o typie konsumpcyjnym BC 

Z kolei w przemyÊle skrobiowym najwa˝niejszà cechà jest minimalna zawartoÊç skrobi, 

która nie mo˝e byç ni˝sza ni˝ 13%, a preferowana jest jak najwy˝sza, najlepiej ponad 22%. 

Wi´kszoÊç cech jakoÊciowych bulw zale˝y od odmiany ziemniaka, jednak niektóre z nich 

mo˝na uzyskaç stosujàc w∏aÊciwà agrotechnik´. Do podstawowych czynników agrotechnicznych 

wp∏ywajàcych bezpoÊrednio na jakoÊç partii ziemniaków nale˝à: 

• Stanowisko w zmianowaniu oraz typ gleby - na frytki lub chipsy przeznaczamy stanowiska 

na glebach ci´˝szych od klasy II do IVa 

• Jesienna i po˝niwna uprawa gleby 

• Nawo˝enie 

• Materia∏ sadzeniakowy i parametry sadzenia 

• Nawadnianie 

• Stosowanie Êrodków ochrony roÊlin 

• Przygotowanie do zbioru i zbiór 

• Transport i technologia przechowywania 

Czynnikami, które mogà byç corocznie dostosowywane do istniejàcych warunków w danym 

roku i kierunku u˝ytkowania jest nawo˝enie i chemiczna ochrona plantacji. Stosowanie pestycydów 

ma zabezpieczaç plantacj´ przed chwastami, szkodnikami i chorobami. 

W technologiach intensywnych pe∏na ochrona plantacji jest typowà praktykà, podobnie dla 

produkcji integrowanej i uproszczonej. 


55


Jednak˝e nieskuteczna ochrona powoduje oprócz zmniejszenia plonu ogólnego, utrat´ 

niektórych wymaganych przez odbiorc´ cech jak równie˝ zwi´kszenie udzia∏u bulw uszkodzonych 

mechanicznie lub przez szkodniki lub chwasty, jak np. perz w∏aÊciwy, oraz 

pora˝onych przez choroby. 

Firma DuPont do ochrony ziemniaka proponuje sprawdzone programy. 

Do zwalczania chwastów – herbicydy: Titus ® 25 WG i Sencor ® 70 WG w wariantach 

uzale˝nionych od rodzaju zachwaszczenia: 

Zwalczanie chwastów dwuliÊciennych oraz prosowatych 

Wariant I – odmiany wra˝liwe na Sencor ® 70 WG stosowany przedwschodowo 

1. Sencor ® 70 WG – przed wschodami po obredleniu ziemniaków, w dawce 0,5 kg/ha 

2. Titus ® 25 WG – powschodowo w fazie 1 – 3 liÊci chwastów jednoliÊciennych, 

w dawce 40 g/ha + Trend ® 0,1% 

Wariant II – odmiany niewra˝liwe na Sencor ® 70 WG stosowany powschodowo, 

w fazie 2-3 liÊci chwastów jednoliÊciennych i 2-6 liÊci chwastów dwuliÊciennych 

1. Sencor ® 70 WG w dawce 0,3 kg/ha 

2. Titus ® 25 WG w dawce 40 g/ha + Trend ® 0,1% 

Zwalczanie chwastów dwuliÊciennych, prosowatych oraz perzu 

Zabieg powschodowy dzielony 

1. Sencor ® 70 WG – przed wschodami po obredleniu ziemniaków, w dawce 0,5 kg/ha 

2. Titus ® 25 WG – zabieg I – w fazie 2 – 3 liÊci perzu, w dawce 30 g/ha + Trend ® 0,1 % 

3. Titus ® 25 WG – zabieg II – 15 – 20 dni po pierwszym, w dawce 30 g/ha + Trend ® 0,1% 

Programy te pozwalajà na uzyskanie nie tylko wysokich plonów. Majà równie˝ znaczenie 

dla jakoÊci bulw, które dzi´ki temu nie sà zdeformowane, czy np. poprzerastane przez korzenie 

i roz∏ogi chwastów. Ponadto ∏atwiejszy jest sam zbiór ziemniaków, dzi´ki czemu zmniejsza 

si´ iloÊç bulw obitych i uszkodzonych. 

W ochronie przed chorobami – program z zastosowaniem fungicydów Tanos ® 50 WG, 

Curzate ® M 72,5 WP i Curzate ® TOP. 

Tanos ® 50 WG jest fungicydem zawierajàcym dwie substancje aktywne: cymoxanil i famoxate. 

Jest Êrodkiem o najsilniejszym dzia∏aniu leczniczym na rynku fungicydów ziemniaczanych. 

Skutecznie zapobiega wczeÊnie pojawiajàcej si´ alternariozie. Ponadto b∏yskawicznie 

niszczy grzyba Phytophtora infestans – sprawc´ zarazy ziemniaka. Jest te˝ odporny na zmywanie 

i trwa∏y zarówno na liÊciach jak i na ∏odygach. W∏aÊciwoÊci te majà szczególnie decydujàce 

znaczenie dla w kontroli zarazy ∏odygowej. 

W tym sezonie oprócz fungicydu Curzate ® M 72,5 WP dost´pny b´dzie równie˝ Curzate ® 

TOP w formulacji WG (granulatu do sporzàdzania zawiesiny). 

Curzate ® M 72,5 WP i Curzate ® TOP niszczà zarodniki p∏ywkowe zarazy, które rozwijajà si´ 

na liÊciach, ale pora˝ajà bulwy, przez co wywo∏ujà znaczàce straty podczas przechowywania 

Dzi´ki wielokierunkowemu dzia∏aniu grzybobójczemu zarówno w przypadku fungicydu 

Tanos ® 50 WG jak i Curzate ® M 72,5 WP oraz Curzate ® TOP, nie wyst´puje zjawisko uodporniania 

si´ zarazy i Êrodki te mo˝na stosowaç wielokrotnie, nawet do 8 razy. Ponadto Êrodki te 

charakteryzujà si´ dobrà odpornoÊcià na zmywanie: 1/2 godziny Tanos ® 50 WG i 1 godzina 

Curzate ® M 72,5 WP oraz Curzate ® TOP. 



Ochrona ziemniaka przed chorobami 

PROGRAM: 

Ziemniaki w fazie rozety: 

Tanos ® 50 WG – jeden zabieg - 0,5 kg/ha, 

Ziemniaki w fazie intensywnego przyrostu: 

Tanos ® 50 WG – dwa zabiegi w odst´pach 7 dniowych 0,7 kg/ha, 

Curzate ® – dwa zabiegi w odst´pach 7 dniowych 2,0 kg/ha, 

Zakoƒczenie technologii: 

Tanos ® 50 WG – jeden zabieg - 0,5 kg/ha, mo˝e byç po∏àczony z desykacjà 

TANOS ® 

TITUS 

0,5 kg/ha 

® 30 g + SENCOR ® 0,25 kg/ha 

+ Trend 0,1% 

TANOS ® 

CURZATE 

0,5 - 0,7 kg/ha 

® TECHNOLOGIA OCHRONY ZIEMNIAKA 

TOP 

2 kg/ha 

SENCOR ® 

0,5 kg/ha* 

Kie∏kowanie 

Bulwy niepodkie∏kowane 

Pojawienie si´ kie∏ków 

Rozwój korzonków 

TITUS ® 30 g 

+ Trend 0,1% 

na odrosty perzu 

Wschody 

Rozwój pierwszych liÊci 

Rozwój liÊci i p´dów 

Wytwarzanie kolejnych liÊci 

Pojawienie si´ kolejnych p´dów 

Wyd∏u˝anie si´ p´dów 

Poczàtek wzrostu p´du 15 cm 

Koniec wzrostu p´dów 

Zwarcie mi´dzyrz´dzi 

¸an zwarty 

Tworzenie pàków kwiatowych 

Kwitnienie 

marzec kwiecieƒ maj czerwiec lipiec Sierpieƒ wrzesieƒ 


Rozwój owoców (jagód) 

Pe∏nia zawiàzywania jagód 

Opadanie pierwszych jagód 

˚ó∏knićie roÊlin 

P´dy (leçmy) zaschni´te 

Dojrzewanie bulw 

Peryderma skorkowacia∏a 

Poczàtek od∏àczania si´ 

bulw od stolonów 

0-9 10-22 30-41 49-69 70-79 80-99 

* w odmianach wra˝liwych na powschodowe stosowanie Êrodka Sencor ® 


57

DuPont dla rzepaku 

To masz Trzmie lew ski (Du Pont) 


W cià gu ostat nich kil ku lat w Pol sce, upra wia si´ co raz wi´ cej rze pa ku. Obec nie je go upra - 

wa zaj mu je ju˝ po nad 800 tys. hek ta rów, a prze wi du je si´, ˝e w naj bli˝ szym cza sie po wierzch - 

nia ta prze kro czy 1 mln hek ta rów. Jed no cze Ênie, w Êwie tle ak tu al nej sy tu acji na ryn ku rol nym 

ije sien nych cen sku pu p∏o dów rol nych rze pak sta∏ si´ jed nà z bar dziej op∏a cal nych upraw. 

Jed nak ˝e tak gwa∏ tow nie zwi´k sza jà ca si´ po wierzch nia upra wy rze pa ku, a tak ˝e zmie nia - 

jà ce si´ wa run ki po go do we – cz´ sto po ja wia jà ce si´ su sze, póê ne przy mroz ki, przy czy nia jà si´ 

do wi´k sze go za gro ˝e nia cho ro ba mi. Dla te go te˝ ko niecz ne sta ∏o si´ pro wa dze nie in ten syw - 

nych ba daƒ nad okre Êle niem przy czyn roz wo ju cho rób rze pa ku, jak i bio lo già spraw ców wie - 

lu z nich. Wszyst ko to w ce lu za pew nie nia jak naj lep szych i naj bar dziej sku tecz nych spo so bów 

ochro ny rze pa ku. 

W fir mie Du Pont Pol ska Ârod ki dla rol nic twa ta kie ba da nia pro wa dzi si´ wspól nie z nie za - 

le˝ ny mi oÊrod ka mi na uko wy mi ju˝ od po nad 10 lat. 

Cho rób rze pa ku jest wie le, jed nak ˝e nie wàt pli wie naj groê niej szà z nich, po wo du jà cà naj - 

wi´k sze stra ty w plo nie (prze kra cza jà ce 50% plo nu) i jed no cze Ênie trud nà w zwal cza niu jest 

su cha zgni li zna ka pust nych. Po nad to spraw cy tej cho ro by to grzy by sto sun ko wo ∏a two mi gru - 

jà ce i szyb ko do sto so wu jà ce swo jà bio lo gi´ roz wo ju do zmie nia jà cych si´ wa run ków. 

Jesz cze do nie daw na za spraw c´ su chej zgni li zny uzna wa no je den doÊç do brze roz po zna ny 

ga tu nek grzy ba Lep to sphe ria ma cu lans. Wy st´ pu je on po wszech nie za rów no w Pol sce jak 

i w kra jach Eu ro py za chod niej. Je go bio lo gia jest do brze roz po zna na, a co za tym idzie rów nie˝ 

spo sób zwal cza nia. Jed nak w 2001 ro ku roz po zna no ko lej ny ga tu nek grzy ba, o na zwie Lep to - 

she ria bi glo bo sa i stwier dzo no, ˝e on rów nie˝ jest spraw cà su chej zgni li zny. W Eu ro pie za chod - 

niej wy st´ pu j´ doÊç rzad ko, na to miast szcze gól nie cz´ sto w Pol sce. Jest to o ty le istot ne, ˝e 

grzy by te ró˝ nià si´ od sie bie tem pem roz wo ju i cza sem in fek cji. Po nad to cha rak te ry zu jà si´ 

ró˝ nà od por no Êcià na sub stan cje ak tyw ne fun gi cy dów. Wie dza o Lep to she ria bi glo bo sa cià gle 

jest nie wiel ka. Na przy k∏ad do nie daw na sà dzo no, ˝e grzyb ten ata ku je tyl ko wio snà, dzi siaj 

wie my ju˝, ˝e in fek cje za cho dzà rów nie˝ je sie nià i to w do dat ku w bar dzo ró˝ nym cza sie. 

Po nad to, pro blem po le ga na tym, ˝e spraw c´ cho ro by mo˝ na od ró˝ niç je dy nie w ba da - 

niach mo le ku lar nych, okre Êla jàc DNA grzy ba. Za tem plan ta tor w ˝a den spo sób nie jest w sta - 

nie okre Êliç ga tun ku spraw cy, a to w∏a Ênie do ga tun ku trze ba do braç ochro n´. 

W przy pad ku, gdy in fek cj´ wy wo ∏u je Lep to fphe ria ma cu lans, mo˝ na sto so waç ka˝ dy za le - 

ca ny fun gi cyd. Jed nak, je Êli spraw cà jest Lep to sphe ria bi glo bo sa, a w Pol sce nie ste ty jest to 

bar dzo cz´ ste zja wi sko, wte dy sku tecz ne sà tyl ko nie któ re Êrod ki, np. ofe ro wa ne przez Du - 

Pont, pod czas gdy in ne np. met ko na zol sà nie sku tecz ne. To t∏u ma czy wie le przy pad ków bra - 

ku sku tecz no Êci za bie gów, kie dy na przy k∏ad za bieg ochro ny wy ko na no wio snà we w∏a Êci wym 

ter mi nie, ale pre pa ra tem jed no sk∏ad ni ko wym. W efek cie z po wo du nie w∏a Êci wej ochro ny do - 

cho dzi ∏o do po ra ˝e nia kil ku dzie si´ ciu pro cent ro Êlin na plan ta cji. 

O ko niecz no Êci za sto so wa nia fun gi cy dów po wi nien de cy do waç de cy du je nie ty le przy j´ ty 

po ziom in ten syw no Êci upra wy, lecz na si le nie pa to ge nów cho ro bo twór czych, czy li ich st´ ˝e nie 

w po wie trzu, któ re zwià za ne jest g∏ów nie z prze bie giem wa run ków po go do wych w da nym re - 

gio nie. W tym ce lu od ponad 10 lat dzia ∏a w Pol sce opra co wa ny i wpro wa dzo ny przez Du Pont 

wspól nie z na ukow ca mi z In sty tu tu Ge ne ty ki PAN w Po zna niu, Sys tem Pro gno zo wa nia Epi de - 

mii Cho rób – SPEC. Oczy wi Êcie SPEC ca ∏y czas jest udo sko na la ny. Dzi siaj, na pod sta wie wy ni - 

ków wie lo let nich ba daƒ na uko wych i ob ser wa cji po lo wych, z ca ∏à pew no Êcià mo˝ na stwier - 

dziç, ˝e SPEC spraw dza si´ w prak ty ce. Dzi´ ki za sto so wa niu pu ∏a pek Bur char da sys tem in for - 

mu je, kie dy za rod ni ki grzy bów uwal nia jà si´ do po wie trza. Przy czym sy gna∏ dla ka˝ de go re - 



gio nu jest do dat ko wo we ry fi ko wa ny przez co ty go dnio we ba da nia oko ∏o 400 pró bek s∏o my 

rze pa ko wej z tzw. punk tów ba da nia s∏o my, któ rych w ka˝ dym re gio nie jest kil ka na Êcie. Za tem 

pra c´ ka˝ dej pu ∏ap ki we ry fi ku je si´ jesz cze ba da jàc s∏o m´ i sto pieƒ doj rza ∏o Êci za rod ni ków. 

Jest to naj lep szy te go ty pu sys tem nie tyl ko w Pol sce, ale i w Eu ro pie, wdro ˝o ny na tak sze ro - 

kà ska l´. W se zo nie we ge ta cyj nym stro ny in ter ne to we SPEC od wie dza dzien nie po nad 20 ty - 

si´ cy osób. 

W przy pad ku ko mu ni ka tu SPEC o za gro ˝e niu naj lep szym roz wià za niem jest sto so wa nie 

mie sza nin sub stan cji ak tyw nych, oczy wi Êcie zgod nie z za le ce nia mi pro du cen ta (z ety kie ty). Je - 

Êli ta kiej mo˝ li wo Êci nie ma, plan ta tor po wi nien zde cy do waç si´ na tzw. se kwen cyj ne, czy li je - 

den po dru gim, sto so wa nie sub stan cji ak tyw nych, zgod nie z sy gna li za cjà SPEC i sta dium roz - 

wo jo wym rze pa ku. Trze ba pa mi´ taç, ˝e fun gi cy dy do dat ko wo re gu lu jà ce wzrost mo gà byç 

sto so wa ne je sie nià tyl ko w sta dium od 4 do 6 li Êci ro ze to wych. 

Pa mi´ taj my, ˝e SPEC nie mó wi nam nic o in fek cji, nie po ka zu je stop nia po ra ˝e nia ro Êlin, 

lecz mo ment uwol nie nia si´ za rod ni ków do po wietrza, czy li mo ment, od któ re go mo˝ li we b´ - 

dà in fek cje. Na to miast pre sja in fek cyj na za le ˝y jesz cze od wie lu in nych czyn ni ków, ta kich jak 

cho cia˝ by spo sób za go spo da ro wa nia s∏o my rze pa ko wej nie tyl ko w da nym go spo dar stwie czy 

na po lu, ale rów nie˝ w bli skim sà siedz twie. Dla te go te˝ ka˝ dy plan ta tor, czy do rad ca bio ràc 

pod uwa g´ sy gna li za cj´ oraz sy tu acj´ lo kal nà mu si sam oce niç ry zy ko i pod jàç de cy zj´ o spo - 

so bie ochro ny. 

PRO PO NO WA NE ROZ WIÑ ZA NIA OCHRO NY RZE PA KU PRZED CHO RO BA MI: 

Je sie nià, w przy pad ku dwu krot nej sy gna li za cji SPEC, naj le piej do pierw sze go je sien ne go za bie - 

gu sto so waç Alert ® 375 SC (0,6 l/ha), a do dru gie go fun gi cyd za wie ra jà cy te bu ko na zol. Ta ki pro gram 

za pew nia sku tecz nà ochro n´ przed cho ro ba mi i jed no cze Ênie umo˝ li wia od po wied nie skró ce nie 

p´ dów przed zi mà. Wio snà mo˝ na na st´p nie za sto so waç pro gram dwu za bie go wy, oczy wi Êcie naj - 

le piej w opar ciu o sy gna li za cj´ SPEC. 

Post´powanie: 

2 sygnalizacje SPEC jesienià 


Zabieg na 

zgnilizn´ 

twardzikowà 

59


W przy pad ku, kie dy za rod ni ki su chej zgni li zny po ja wi ∏y si´ je sie nià sto sun ko wo póê no, bardzo 

do brym roz wià za niem jest za sto so wa nie je sie nià mie szan ki fun gi cy du Alert ® 375 SC (0,5 l/ha) i Êrod - 

ka za wie ra jà ce go te bu ko na zol. Dzi´ ki te mu wzmac nia si´ dzia ∏a nie grzy bo bój cze przy jed no cze snej 

re gu la cji wzro stu ro zet. Wio snà za le ca ny jest pro gram ochro ny z za sto so wa niem dwóch za bie gów. 

Post´powanie: 1 sygnalizacja SPEC jesienià 

w póêniejszym terminie 


+ 

tebukonazol ® 250 EW 0,5 l/ha 



Zabieg na 

zgnilizn´ 

twardzikowà 



Promocje 2010 

Dołàcz do WIRTUOZów wÊród producentów pszenicy ozimej. 

Zastosuj REVELLERacyjne Êrodki 

w walce z chorobami grzybowymi. 

Technologia WIRTUOZ - REVELLER to najnowsze osiàgnićie firmy DuPont 

na polu walki z chorobami grzybowymi w zbo˝ach. Kompleksowe, skuteczne 

rozwiàzanie przy rozsàdnym poziomie kosztów, przygotowane specjalnie dla 

polskich rolników. 

Skorzystaj z Technologii WIRTUOZ - REVELLER i weê udzia∏ w losowaniu 

atrakcyjnego wyjazdu edukacyjnego. 

Szczegóły promocji wraz z kuponem konkursowym na nast´pnej stronie 


61


Regulamin promocji 

1. Aby wziaÊç udzia∏ w losowaniu nagród w postaci 20 miejsc na atrakcyjny zagraniczny wyjazd edukacyjny z firmà 

DuPont, nale˝y kupiç minimum 20 l Êrodka Wirtuoz ® 520 EC i 20 l Êrodka Reveller ® 280 SC do 15 czerwca 2010 

(decyduje data na fakturze zakupu). 

2. Nast´pnie nale˝y odes∏aç do 30 lipca 2010 r. do firmy DuPont kupon promocyjny (zamieszczony poni˝ej w Materia∏ach 

Konferencyjnych) wraz z kopiami faktur. Kupon promocyjny bez kopii faktur nie bierze udzia∏u w losowaniu. 

IloÊç zakupionych Êrodków wpisana w kupon promocyjny musi si´ zgadzaç z iloÊciami na fakturach zakupu. 

3. WA˚NE: zakupione Êrodki nie muszà byç na jednej fakturze. Do wyliczenia faktycznej iloÊci losów przeznaczonych 

do losowania brana jest ∏àczna iloÊç zakupów Êrodków WIRTUOZ i REVELLER. 

4. Zakup 20 l Êrodka WIRTUOZ i 20 l Êrodka REVELLER to jeden los. 

5. Ka˝da wielokrotnoÊç tej iloÊci to dodatkowy los, np. 40 l Êrodka WIRTUOZ i 40 l Êrodka WIRTUOZ to ju˝ dwa losy, itd. 

6. Losowanie nagrody g∏ównej odb´dzie si´ 20 sierpnia 2010 r. w siedzibie firmy DuPont w Warszawie. 

7. Zwyci´zcy zostanà powiadomieni o wygranej do dnia 27 sierpnia 2010 r bezpoÊrednio przez Przedstawicieli 

Regionalnych firmy DuPont. 

nazwa gospodarstwa 

Promocje 2010 

Dołàcz do WIRTUOZów wÊród producentów pszenicy ozimej. 

Zastosuj REVELLERacyjne Êrodki 

w walce z chorobami grzybowymi. 

UWAGA! 

Ju˝ ruszy∏a promocja WIRTUOZ - REVELLER. Trwa do 15 czerwca 2010 r. 

KUPON PROMOCYJNY

Program zwalczania chorób grzybowych w pszenicy ozimej: 

Wirtuoz ® - Reveller ® 

T2/T3 

T1 

Wirtuoz ® 1 l/ha Reveller ® 1 l/ha

DuPont Poland Sp z o.o. 

01-797 Warszawa, ul. Powàzkowska 44 C 

tel. 0-22 320 09 00, fax 320 09 50 

Przedstawiciele Regionalni w Polsce: 

Przedstawiciel d/s Klientów Strategicznych: 

Ryszard Bandurowski – tel. 0-604 511 505 

Pó∏noc: . . . . . . . . . . . . . . . . Tomasz Trzmielewski . . . . . . . . . tel. 0-606 360 211 

Pó∏nocny Wschód: . . . . . . . Marcin Kanownik . . . . . . . . . . . . tel. 0-606 952 961 

Pó∏nocny Zachód: . . . . . . . . Arkadiusz Orkiszewski . . . . . . . . tel. 0-602 338 809 

Zachód: . . . . . . . . . . . . . . . . Joanna Cybulska-Augustyniak . . . tel. 0-604 970 009 

Centrum: . . . . . . . . . . . . . . . S∏awomir Sylwestrzak . . . . . . . . tel. 0-604 970 008 

Po∏udniowy Zachód: . . . . . . Andrzej Lesiak . . . . . . . . . . . . . . tel. 0-660 518 679 

Woj. Opolskie i Âlàskie: . . . Grzegorz Chmielniak . . . . . . . . . tel. 0-660 618 732 

Centrum Po∏udnie: . . . . . . . Marek Chorz´pa . . . . . . . . . . . . tel. 0-602 392 399 

Po∏udniowy Wschód: . . . . . Piotr Bćzyƒski . . . . . . . . . . . . . . tel. 0-604 118 582 

Regionalni Doradcy Techniczni: 

Pó∏noc: . . . . . . . . . . . . . . . . Anna Puda-Sikora . . . . . . . . . . . tel. 0-604 440 089 

Pó∏nocny Wschód: . . . . . . . Stanis∏aw P´kala . . . . . . . . . . . . tel. 0-502 123 885 

Pó∏nocny Zachód: . . . . . . . . Benedykt Zab∏ocki . . . . . . . . . . . tel. 0-600 650 332 

Zachód: . . . . . . . . . . . . . . . . Marcin Króliczak . . . . . . . . . . . . . tel. 0-666 022 816 

Centrum: . . . . . . . . . . . . . . . Tomasz Olach . . . . . . . . . . . . . . tel. 0-601 819 933 

Po∏udniowy Zachód: . . . . . . Marcin Fedyk . . . . . . . . . . . . . . . tel. 0-501 085 920 

Woj. Opolskie i Âlàskie: . . . Waldemar Kamiƒski . . . . . . . . . . tel. 0-509 173 264 

Centrum Po∏udnie: . . . . . . . Rados∏aw Boƒczak . . . . . . . . . . tel. 0-515 089 939 

Wojciech Woêniak . . . . . . . . . . . tel. 0-504 260 130 

Po∏udniowy Wschód: . . . . . Marek Choj´ta . . . . . . . . . . . . . . tel. 0-503 108 758 

Badania naukowe dowodzà, ˝e prowadzenie rozmów telefonicznych przez kierujàcego (nawet 

przy u˝yciu zestawów g∏oÊno-mówiàcych) zwi´ksza ryzyko wypadku. W trosce 

o bezpieczeƒstwo kierujàcego i pozosta∏ych u˝ytkowników dróg, w firmie DuPont obowiàzuje 

procedura, w której u˝ywanie telefonów komórkowych w czasie jazdy jest zabronione. 

Prosimy o pozostawienie informacji po w∏àczeniu si´ poczty g∏osowej, dzi´ki temu 

Przedstawiciele b´dà mogli si´ z Paƒstwem skontaktowaç. 

Acanto ® , Accent ® , Alert ® , Capitan ® , Cerelux ® Plus, Curzate ® , Charisma ® , Chisel ® , 

Escudo Forte ® , Fantom ® , Glean ® , Granstar ® , Granstar Ultra SX ® , Granstar ® Strong, 

Hector ® , Refine ® , Reveller ® , Rubin SX ® , Safari ® , Talius ® , Tanos ® , Titus ® , Trend ® , 

Venzar ® , Wirtuoz ® - znaki handlowe firmy DuPont 

Mustang ® - znak handlowy firmy Dow AgroScience 

Betanal ® , Betanal Elite ® , Kemifam Super Koncentrat ® , Sencor ® - znaki handlowe firmy Bayer 

Dicopur Top ® , Zeagran ® - znak handlowy firmy F&N Agro 

Olbras ® - znak handlowy firmy Obrol 

Atpolan ® - znak handlowy firmy Agromix 

DuCar TM - znak zastrzeżony przez frmy DuPont i Cargill 

POWER6 TM - znak zastrzeżony przez frmy DuPont i ADM 

Cargill TM - znak zastrzeżony przez frmę Cargill 

Zapraszamy do odwiedzania strony internetowej http://www.dupont.pl 

DuPont ® – znak handlowy zarejestrowany przez E.I. Du Pont de Nemours & Co. (Inc.) 

The miracles of science TM – znak handlowy zarejestrowany przez E.I. Du Pont de Nemours & Co. (Inc.)

Okladka2010.qxd (Page 1) - DuPont

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?