368. ЗАКОН - Службен весник на Република Македонија
368. ЗАКОН - Службен весник на Република Македонија
368. ЗАКОН - Службен весник на Република Македонија
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Стра<strong>на</strong> 718 - Број 28 СЛУЖБЕН ЛИСТ НА СФРЈ Петок, 10 април 1987<br />
Со актите од став 1 <strong>на</strong> овој член ќе се врши текушто<br />
усогласување <strong>на</strong> релативните односи <strong>на</strong> цените <strong>на</strong> производите<br />
и услугите од тој став спрема вкупното движење <strong>на</strong><br />
цените <strong>на</strong> производите и услугите, а за енергијата и енергетските<br />
суровини и <strong>на</strong> соодветните односи <strong>на</strong> цените<br />
спрема цените <strong>на</strong> индустриските производи, како и <strong>на</strong> меѓусебните<br />
односи <strong>на</strong> цените <strong>на</strong> одделни видови енергија и<br />
енергенти.<br />
Разработка <strong>на</strong> заедничките елементи вршат организациите<br />
<strong>на</strong> здружен труд од став 1 <strong>на</strong> овој член во Заедницата<br />
<strong>на</strong> југословенското електростопанство, Заедницата <strong>на</strong><br />
југословенските железници, Заедницата <strong>на</strong> југословенските<br />
пошти, телеграфи и телефони, односно во соодветните<br />
форми <strong>на</strong> организирање во рамките <strong>на</strong> Стопанската комора<br />
<strong>на</strong> Југославија за јаглен, <strong>на</strong>фта, <strong>на</strong>фтени деривати и земен<br />
гас, во соработка со самоуправните интересни заедници<br />
и другите форми <strong>на</strong> организирање <strong>на</strong> корисниците <strong>на</strong><br />
тие производи односно услуги, што ќе ги определи Стопанската<br />
комора <strong>на</strong> Југославија. Сојузниот извршен совет,<br />
заради остварување <strong>на</strong> посебен општествен интерес во<br />
овие дејности, дава согласност <strong>на</strong> разработените заеднички<br />
елементи.<br />
Ако Сојузниот извршен совет во рок од 30 де<strong>на</strong> не даде<br />
согласност за разработка <strong>на</strong> заедничките елементи,<br />
должен е во рок од 30 де<strong>на</strong> да го извести Собранието <strong>на</strong><br />
СФРЈ.<br />
Член 7<br />
За основните земјоделски производи што ќе се утврдат<br />
со плански акт <strong>на</strong> ниво <strong>на</strong> федерацијата, Сојузниот<br />
извршен совет, во соработка со извршните совети <strong>на</strong> собранијата<br />
<strong>на</strong> републиките и извршните совети <strong>на</strong> собранијата<br />
<strong>на</strong> автономните покраини, пропишува заштитни цени.<br />
Елементите за формирање <strong>на</strong> заштитните цени од<br />
став 1 <strong>на</strong> овој член се утврдуваат во планските или во други<br />
акти <strong>на</strong> ниво <strong>на</strong> федерацијата со кои се утврдува економската<br />
политика.<br />
Со заштитните цени <strong>на</strong> основните земјоделски производи<br />
треба да се обезбеди долгорочен економски интерес<br />
<strong>на</strong> производителите за зголемување <strong>на</strong> договореното производство<br />
<strong>на</strong> основни земјоделски производи, со тоа што<br />
при утврдувањето <strong>на</strong> тие цени се тргнува и од односите <strong>на</strong><br />
цените <strong>на</strong> земјоделските производи и цените <strong>на</strong> производите<br />
што се користат во процесот <strong>на</strong> производство <strong>на</strong> тие<br />
производи.<br />
Цените <strong>на</strong> основните земјоделски производи <strong>на</strong> договореното<br />
производство, при договарањето <strong>на</strong> производството<br />
и купувањето <strong>на</strong> тие производи од производителите,<br />
не можат да бидат пониски од заштитните цени.<br />
Заштитните цени од став 1 <strong>на</strong> овој член се пропишуваат<br />
<strong>на</strong>јдоц<strong>на</strong> до 15 септември текуштата годи<strong>на</strong> за <strong>на</strong>ред<strong>на</strong>та<br />
годи<strong>на</strong>. Сојузниот извршен совет, во соработка со извршните<br />
совети <strong>на</strong> собранијата <strong>на</strong> републиките и извршните<br />
совети <strong>на</strong> собранијата <strong>на</strong> автономните покраини,<br />
во првата полови<strong>на</strong> <strong>на</strong> текуштата годи<strong>на</strong> ќе ги преиспита<br />
заштитните цени и, по потреба, ќе изврши нивно усогласување<br />
или менување.<br />
Надлежните органи во републиките односно автономните<br />
покраини можат да пропишат заштитни цени за<br />
земјоделските производи што во планските акти од став 1<br />
<strong>на</strong> овој член не се утврдени како основни земјоделски производи.<br />
Член 8<br />
Цените <strong>на</strong> производите и услугите што се изработуваат<br />
односно вршат врз основа <strong>на</strong> посебни порачки или<br />
според посебни технички услови и се продаваат непосредно<br />
преку собирање понуди или по пат <strong>на</strong> јавни лицитации,<br />
се утврдуваат со договор во фиксен износ и можат да се<br />
менуваат само со проме<strong>на</strong> <strong>на</strong> договорот и во првобитно<br />
договорен рок.,<br />
Член 9<br />
Цените <strong>на</strong> производите во прометот се формираат<br />
според условите <strong>на</strong> пазарот, со самоуправ<strong>на</strong> спогодба за<br />
здружување <strong>на</strong> труд и средства или со самоуправ<strong>на</strong> спогодба<br />
за трај<strong>на</strong> делов<strong>на</strong> соработка меѓу организациите <strong>на</strong><br />
здружен труд што се занимаваат со производство и орга-<br />
низациите <strong>на</strong> здружен труд што се занимаваат со работи<br />
<strong>на</strong> промет, <strong>на</strong> тој <strong>на</strong>чин што со тие спогодби се утврдува<br />
учеството <strong>на</strong> производствените и прометните организации<br />
<strong>на</strong> здружен труд во заедничкиот приход или заедничкиот<br />
доход, односно со друга самоуправ<strong>на</strong> спогодба за<br />
учество во големопродаж<strong>на</strong>та или малопродаж<strong>на</strong>та це<strong>на</strong><br />
<strong>на</strong> тие производи.<br />
Член 10<br />
Одредбите <strong>на</strong> овој закон што се однесуваат <strong>на</strong> организациите<br />
<strong>на</strong> здружен труд, се однесуваат и <strong>на</strong> другите самоуправни<br />
организации и заедници, а согласно се применуваат<br />
<strong>на</strong> другите учесници во производството, вршењето<br />
услуги и прометот <strong>на</strong> производи.<br />
Член 11<br />
Формирањето <strong>на</strong> цените и општестве<strong>на</strong>та контрола<br />
<strong>на</strong> цените за вооружување и вое<strong>на</strong> опрема се уредуваат со<br />
друг сојузен закон.<br />
III. ОПШТЕСТВЕНА КОНТРОЛА НА ЦЕНИТЕ<br />
Член 12<br />
Општестве<strong>на</strong> контрола <strong>на</strong> цените е вкуп<strong>на</strong> општестве<strong>на</strong><br />
активност врз следењето <strong>на</strong> движењето <strong>на</strong> цените и<br />
преземањето мерки заради усогласување <strong>на</strong> вкупните односи<br />
<strong>на</strong> пазарот, а особено во правец <strong>на</strong> поттикнување <strong>на</strong><br />
производството и зголемување <strong>на</strong> обемот и структурата<br />
<strong>на</strong> понудата, создавање услови да се задоволува обемот и<br />
структурата <strong>на</strong> побарувачката и спречување стихијно дејствување<br />
<strong>на</strong> пазарот.<br />
Под општестве<strong>на</strong> контрола <strong>на</strong> цените се подразбира<br />
и преземање мерки за непосред<strong>на</strong> контрола <strong>на</strong> цените во<br />
согласност со овој закон.<br />
Член 13<br />
Работниците во основните организации <strong>на</strong> здружен<br />
труд вршат општестве<strong>на</strong> контрола <strong>на</strong> цените тргнувајќи<br />
особено од светските цени, движењето <strong>на</strong> производството<br />
и залихите односно обемот <strong>на</strong> услугите и користењето <strong>на</strong><br />
капацитетите, од показателите <strong>на</strong> ефикасноста <strong>на</strong> стопанисувањето<br />
и <strong>на</strong>менската распределба <strong>на</strong> доходот, со утврдување<br />
<strong>на</strong> политиката <strong>на</strong> цените <strong>на</strong> основ<strong>на</strong>та организација<br />
<strong>на</strong> здружен труд и со следење <strong>на</strong> спроведувањето <strong>на</strong><br />
таа политика, во согласност со целите и задачите утврдени<br />
со планските акти <strong>на</strong> општествено-политичките заедници.<br />
Организациите <strong>на</strong> здружен труд и другите самоуправни<br />
организации и заедници во односи <strong>на</strong> меѓусеб<strong>на</strong> зависност,<br />
поврзаност и одговорност вршат општестве<strong>на</strong><br />
контрола <strong>на</strong> цените со следење <strong>на</strong> извршувањето <strong>на</strong> меѓусебните<br />
права и обврски од самоуправните спогодби односно<br />
договорите со кои ги утврдиле елементите за формирање<br />
<strong>на</strong> цените односно ги формирале цените и со споредување<br />
<strong>на</strong> цените <strong>на</strong> своите производи и услуги со цените<br />
што се остваруваат во извозот и увозот <strong>на</strong> тие производи<br />
и услуги.<br />
Организациите <strong>на</strong> здружен труд здружени во самоуправните<br />
интересни заедници вршат општестве<strong>на</strong> контрола<br />
<strong>на</strong> цените со следење <strong>на</strong> влијанието <strong>на</strong> цените <strong>на</strong> одделни<br />
производи и услуги врз економската положба <strong>на</strong> производителот<br />
односно вршителот <strong>на</strong> услуги и корисникот <strong>на</strong><br />
производи и услуги и врз основа <strong>на</strong> тие согледувања даваат<br />
иницијатива за усогласување и уредување <strong>на</strong> цените.<br />
Органот <strong>на</strong> управување <strong>на</strong> основ<strong>на</strong>та организација <strong>на</strong><br />
здружен труд или соодветниот орган <strong>на</strong> друга самоуправ<strong>на</strong><br />
организација и заедница, односно органот <strong>на</strong> управување<br />
овластен за донесување <strong>на</strong> одлука за цените е должен<br />
<strong>на</strong> работниците, заради вршење <strong>на</strong> општестве<strong>на</strong> контрола<br />
<strong>на</strong> цените, пред <strong>на</strong>меруваното зголемување <strong>на</strong> цените, да<br />
им достави извештај за формирањето и за движењето <strong>на</strong><br />
цените во организацијата односно заедницата. Во извештајот<br />
посебно се даваат податоци за движењето <strong>на</strong> светските<br />
цени, <strong>на</strong> производството и залихите, односно обемот<br />
<strong>на</strong> услугите, податоци за користењето <strong>на</strong> капацитетите<br />
и показатели за ефикасноста <strong>на</strong> стопанисувањето и <strong>на</strong>менската<br />
распределба <strong>на</strong> доходот.<br />
Стопанските комори вршат општестве<strong>на</strong> контрола<br />
<strong>на</strong> цените со преземање активности и давање струч<strong>на</strong> по-