5 Borislav Cicović UDK 796.853.23.0123.1/.2-053.5:572.512 ...

Cicović, B., Pelemiš, V.: Kanoničke relacije morfoloških karakteristika... SPORT I ZDRAVLJE VI (2011)1:5-10
kordinacija mladih džudista manifestovati u velikoj mjeri u zavisnosti od njihovih funkcionalnih
sposobnosti.
Tabela 6. Kanonički faktori funkcionalnih sposobnosti
VAR. Root 1
FPPO -0.33
FMARG -0.53
FVKPL -0.43
Uvidom u strukturu kanoničkih faktora (Tabela 6), može se konstatovati da testovi
funkcionalnih sposobnosti ne učestvuju podjednako u formiranju strukture kanoničkog faktora.
Najveću projekciju na kanonički faktor ima Margarija test (FMARG .53), nešto manju vitalni
kapacitet pluća (FVKPL -0.43), a najmanju frekvencija pulsa poslije opterećenja (FPPO -0.33).
Tabela 7. Kanonički faktori varijabli motoričke koordinacije
VAR. Root 1
MOKV 0.38
MKOP 0.25
MOKTL 0.56
Struktura kanoničkih faktora motoričke koordinacije (Tabela 7)
ukazuje da najveću projekciju na kanonički faktor ima okretnost na tlu (MOKTL 0.56). Ostala dva
testa okretnost u vazduhu (MOKV 0.38) i kordinacija palicom (MKOP 0.25) imaju znatno manje
projekcije na kanonički faktor.
Tabela 8. Kroskorelaciona analiza funkcionalnih testova i testova motoričke koordinacije
MOKV MKOP MOKTL
FPPO -0.08 -0.11 0.09
FMARG 0.32 0.44 0.35
FVKPL 0.34 0.46 0.32
Iz matrice kroskorelacija funkcionalnih varijabli i varijabli uspešnosti u motoričkoj koordinaciji
(Tabela 8), kod ispitanika, može se uočiti različiti nivo koeficijenata korelacije. Uspjehu u
motoričkoj koordinaciji značajno doprinose funkcionalni testovi Margarija test (FMARG-MOKV
.32; FMARG-MKOP .44; FMARG-MOKTL .35) i vitalni kapacitet pluća (FVKPL-MOKV .34;
FVKPL-MKOP .46; FVKPL-MOKTL .32).
Značaj fizičke pripreme usmjeren je na stvaranje psihofizičkih pretpostavki za ispoljavanje
tehničko-taktičkih kvaliteta u takmičarskim uslovima. Konkretni efekti fizičke pripreme trebalo bi
da se ogledaju u povećanju nivoa određenih antropoloških karakteristika, smanjenju umora, broju
povreda i ubrzanju procesa oporavka (Pržulj, 2006). Džudo, kao borilački sport, sadrži specifična
obeilježja sportske aktivnosti, pa su zavisno od njih i specifični zahtevi za utvrđivanje strukture
trenažnog rada. U procesu borbe prisutna su velika mišićna naprezanja koja nastaju zbog
neophodnog suprotstavljanja masi tjela protivnika i njegovim mišićnim naprezanjima. U džudou se
sreću i statička naprezanja praćena zadržavanjem disanja. Istovremeno, u džudou su potrebni i
brzinsko-snažni pokreti za izvođenje zahvata, pri čemu je posebno važna brzina mišićne
kontrakcije, ukoliko se želi savladati otpor mase tjela koje se pomjera (Dragić, 1996; Bratić,
Radovanović i Nurkić 2008). Upravljanje pokretima za vrijeme borbe zasniva se uglavnom na
informacijama o dejstvu protivnika iz receptora kože i motornog aparata. Od izvesnog je značaja i
percepcija vida, međutim, ona se povlači u zadnji plan u trenutku punog kontakta između tjela oba
protivnika. Vestibularna recepcija ima važnu ulogu u održavanju ravnoteže i orijentacije u prostoru
za vrijeme zahvata, kada dolazi do promjene položaja glave i cjelog tjela u prostoru. Morfološke
8