Water and Climate Change in Southeastern Europe Drini River ...

Water and Climate Change in Southeastern Europe
Drini River Basin
Uji dhe Ndryshimet Klimatike ne Europen Juglindore
Baseni i Lumit Drin
By Skender HASA
Chief of Water Resources Sector
24-25 June 2008 TIRANA

TERITORI I R.SH.
NDAHET NE 6 BASENE
1.Baseni Drin-Bune B1
2.Baseni I Matit B2
3.Baseni Ishem-Erzen B3
4Baseni Shkumbinit B4
5.Baseni I Semanit B5
6.Basnei I Vjoses B6

Ligji 8093 date 21.3.1996
“Per Per rezervat ujore” ujore
Synon ruajtjen,zhvillimin dhe shfrytezimin racional te rezervave ujore
Rezervat ujore perfshi shtratet dhe brigjet e lumenjve jane prone e
shtetit
Ujerat trajtohen mbi baze basenesh
Shtron nevojen e pregatitjes se nje Strategjie Kombetare
(Eshte Eshte aprovuar me VKM nr 273 date 7.5.2004)
Percakton qellimet dhe prioritetet e perdorimit te ujit
Kerkon shfrytezimin e zhavoreve me studime e leje
Parashikon vendosjen e standarteve per cilesine e ujit te pijshem
etj
DHJET VJET IMPLEMENTIM KANE NXJERRE NE PAH NEVOJEN E
RISHIKIMIT TE LIGJIT DHE NE PO PUNOJME PER KETE

Strategjia kombetare e ujit
U hartua bazuar ne nenin 9 te ligjit 8093
Trajton ujerat siperfaqesore dhe nentokesore
Stradegjia ka orientuar varjantin pragmatik d.m.th
KKU eshte hartues i politikave dhe i
rregulloreve ndersa institucionet
etjera(MMPAU,MBUMK,METE,
MSH, MSH ERRU) jane zbatuese te tyre
ne fushat qe mbulojne

Mbeshtetur ne VKKU nr 5 date 22.12.1998 teritori I R.SH ndahet ne 6 basene
Sipas VKKU nr 2 date 21.6.2006, Baseni i Drin-Bunes drejtohet nga Prefekti i
Qarkut dhe ka nje Keshill prej 13 anetaresh dhe nje Agjensi ekzekutive prej 3
punonjesish. Baseni shtrihet ne nje teritor prej 19.582 km 2

TE DHENA PER BASENIN DHE LUMIN E DRINIT
Pellgu hidrografik i Drin-Bunes
Drin Bunes ka nje siperfaqe prej 19.582 km2 ,nga , nga e cila 14.173
km2 i perkasin vete Drinit dhe 5.187 km2 i perkasin Bunes. Bunes
Nga 14.173 km2 qe eshte siperfaqja e pergjitheshme e pellgut te Drinit, Drinit,
5.973
shtrihet brenda teritorit te R.SH, kurse pjesa tjeter shtrihet ne Kosove,Maqedoni
dhe Greqi. Greqi
Lumi Drin nga Struga deri ne bashkimin me Bunen ka nje gjatesi 285 km dhe nje
renie prej 685 m.
Drini i Bardhe nga burimi ne takimin me Drinin e Zi ne Kukes ka nje gjatesi prej 136
km dhe nje pellg ujembledhes prej 4.964 km2.
Drini ka nje prurje minimale prej 680 m3/sec nga e cila 360 m3 nga vete Drini dhe
320 nga Buna.
Liqeni I Shkodres eshte liqeni me i madh ne Ballkan me siperfaqe nga 354 ne 506
km2 dhe me volum uji nga 1.76 ne 4.06 km3. Rreth 40% e tij eshte ne teritorin
R.SH .Nga . Nga ky liqen buron lumi Buna me gjatesi 44 km

PERDORIMI I UJIT TE LUMIT DRIN
Burimet ujore te Drint dhe degeve te tij perdoren: perdoren
A.Per prodhim hidroenergjie ne lumin Drin jane ndertuar hidrocentralet:
hidrocentralet
1.Vau i Dejes,ndertuar ne vitin 1971 me kapacitet te instaluar 250 MW
2.Fierza, ndertuar ne vitin 1975 me kapacitet te instaluar 500 MW
3.Komani, ndertuar ne vitin 1985 me kapacitet 600 MW
Jane ne fazen e diskutimeve per tu ndertuar: ndertuar
1.Skavica me fuqi te llogaritur prej 350 MW, qe shfrytezon ujin brenda kufijve shteterore
ne kuotat 441 deri ne 285 m mbi nivelin e detit. detit
2.Ashta qe me kanal derivacioni 5.5 km merr ujin ne Uren e Spathares dhe e con ne
godinen e centralit me fuqi 43.4 MW dhe nga ketu me kanal 1.3 km e riderdh ne Drin
B.Per pirje nga popullata
Pjesa me e madhe e ujerave nentokesore ne basenin e Drinit perfitohet nga burimet,65
prej te cileve ne stinen e lagesht kane mbi 100 l/sec.Ato ndodhen ne rrethet e
Shkodres, Shkodres,
Malesise se Madhe,Tropojes,Kukes,Diber dhe Bulqize. Bulqize
C.Per ujitje
Nje siperfaqe shume e madhe ne zonen e Shkodres dhe jo vetem, vetem,
e tokave bujqesore
perdorin per ujitje me kanale vadites dhe me sisteme pompimi ujin e ketyre lumenjve.
lumenjve

PROBLEMET QE HASEN
Ujerat e basenit te Drin Bunes lidhin Greqine,Maqedonine,Kosoven,Malin
e Zi dhe Shqiperine.
Shqiperine
Keto shtete kane momentalisht legjislacione te ndryshme dhe struktura te
ndryshme qe administrojne rezervat ujore. ujore
Vendet tona kane nenshkruar dhe po nenshkruajne marreveshje dy e me
shume paleshe per nje zhvillim te qendrueshem te rezervave ujore te
perbashketa.
perbashketa
Nisur nga parimi se uji nuk eshte nje nje produkt tregetar si gjithe te
tjeret, tjeret,
por eshte nje trashegimi e cila duhet te ruhet,mbrohet dhe te
trajtohet si e tille, tille,
vendet tona po pershtasin legjislacionin per rezervat
ujore dhe ate mjedisor ne perputhje me ….. ..

Vizioni per te ardhmen
Direktiva Europiane per Ujerat
Qellimi I Direktives Europiane per ujin 2000/60/EC eshte ngritja e nje kuadri
ligjor per mbrojtjen e ujerave siperfaqesore te brendshem,ujerave te
perkohshem,ujerave bregdetare dhe ujerave nentokesore, nentokesore,
per kete: kete:
Vendet tona po punojne per tju pergjigjur rritjes se vazhdueshme te kerkeses
per sasi te mjaftueshme uji te nje cilesie te mire per te gjitha qellimet
Ne kuader te baseneve ujore, ujore po punohet qe vendimet te merren sa me prane
vendeve ku perdoret uji dhe ku mund te jene ndotesit e tij. tij
Po kordinohen perpjekjet e vendeve tona per permiresimin e ujerave
komunitare,per promovimin e perdorimit te qendrueshem, qendrueshem,
per kontrollin e
ujerave nderkufitare dhe mbrojtjen e ekosistemeve.
ekosistemeve

JU FALEMINDERIT