A ia vlen te kthehesh - European Movement Albania

European Movement-Albania | Rr. Brigada VIII, Godina 1/3, Ap.9, Tiranë, Albania, Tel/Fax: +35542253184
www.em-al.org info@em-al.org
fenomeni i kthimit të personave të kualifikuar është në rritje dhe në pak vite ai do të
prekë mijëra qytetarë shqiptarë. Së dyti, sepse vështirësitë që ata ndeshin gjatë kthimit
janë komplekse dhe shtrihen që nga modernizimi i shoqërisë deri tek lufta ndaj
korrupsionit e ngritja e sistemeve meritokratike të karrierës si në sektorin publik, ashtu
dhe në atë privat. Së fundmi, nevoja për politika më gjithëpërfshirëse lind dhe nga
kufizimet aktuale të Programit Brain Gain, kufizime si në burime e kompetenca, ashtu
dhe në numrin e individëve përfitues.
Kapitali njerëzor që Shqipëria disponon sot përfshin si persona për të cilët tregu ka
nevojë të menjëhershme, ashtu dhe shumë të tjerë të specializuar, ndoshta përtej
zhvillimit dhe mundësive që ofrohen në shumë fusha në vendin tonë. Prandaj, një qasje
më realiste dhe efektive do të ishte:
1. Mbledhja sa më parë e të dhënave statistikore të përditësuara mbi qytetarët
shqiptarë që studiojnë jashtë vendit, janë diplomuar atje dhe mbi ata që janë
kthyer, duke mundësuar kështu vlerësimin real të kapitalit njerëzor të pranishëm
në vend dhe atë në diasporë e si rezultat, hartimin e politikave më eficiente për
integrimin e tyre.
2. Evoluimi dhe fokusimi i mëtejshëm i Programit Brain Gain tek më të
kualifikuarit dhe integrimin e tyre në botën akademike dhe kërkimin shkencor,
kryesisht nëpërmjet nxitjes së qarkullimit të trurit dhe angazhimit më të mirë të
diasporës. Një angazhim më efektiv i diasporës, jo nëpërmjet transferimit të
shkencëtarëve në Shqipëri, por nëpërmjet kontributit të herëpashershëm të tyre
duhet të ecë paralelisht me investime në kërkimin shkencor dhe nisma për të
rritur cilësinë në institucionet akademike.
3. Aspekte më të gjera të ri-integrimit duhet të trajtohen në kuadër të politikave të
punësimit, duke vlerësuar mundësitë e mëposhtme:
- Nëpërmjet përfshirjes më konkrete dhe të mirë-studiuar të masave për ri-
integrimin e të kualifikuarve në Strategjinë Kombëtare për Ri-integrimin e të
kthyerve 2010 – 2015 dhe në Strategjinë Sektoriale të Punësimit 2007-2013
- Pse jo hartimi i një strategjie specifike për punësimin e të rinjve, ku një aspekt
i veçantë të prekë të rinjtë e kualifikuar jashtë vendit.
4. Adresimi i problemit të “humbjes së brendshme” të trurit. Në kushtet kur 97% e
të kthyerve të kualifikuar janë të përqendruar në Tiranë, rrethet e tjera të vendit
përballen me vështirësi më të mëdha për zhvillim si dhe pamundësi për të
zvogëluar hendekun që i ndan nga kryeqyteti. Kësisoj, nevojiten skema të
12