Migracioni shqiptar pas viteve 90 dhe ndikimi i - Mirë se erdhet në ...
Migracioni shqiptar pas viteve 90 dhe ndikimi i - Mirë se erdhet në ...
Migracioni shqiptar pas viteve 90 dhe ndikimi i - Mirë se erdhet në ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Kapitulli 2. Analiza e emigrimit<br />
Emigrimi jashtë vendit ka qene <strong>në</strong> thelb të ndryshimeve ekonomike<br />
e sociale që kane ndodhur <strong>në</strong> Shqiperi që nga viti 19<strong>90</strong>. Është vlerësuar<br />
<strong>se</strong> më shumë <strong>se</strong> 25 përqind e <strong>shqiptar</strong>eve jetoj<strong>në</strong> jashtë vendit. Asnjë<br />
vënd tjetër i Europës qëndrore apo juglindore nuk është prekur kaq<br />
shumë nga emigrimi për një periudhë kaq të shkurtër kohe. Ru<strong>se</strong>ll King<br />
shprehet së Shqiperia mund të shihet si një laborator për studimin e<br />
proçe<strong>se</strong>ve të reja të migrimit. Të dhënat tregoj<strong>në</strong> që duke filluar nga viti<br />
19<strong>90</strong>, 710.000 deri <strong>në</strong> 1.000.000 <strong>shqiptar</strong>ë ja<strong>në</strong> zhvendosur jashtë<br />
përkohësisht o<strong>se</strong> për fare. Në një vënd me jo më shumë së 3 milion<br />
banorë, kjo shifër është relativisht shumë e larte, aq sa të tërheqë <strong>dhe</strong> të<br />
justifikojë vëmëndjen e studiuesve. Meqë<strong>në</strong><strong>se</strong> emigrimi ka që<strong>në</strong> kaotik,<br />
klandestin <strong>dhe</strong> i parregjistruar, e<strong>dhe</strong> shifrat <strong>në</strong> lidhje me këtë fenomen<br />
jane të pa-precizuara.<br />
Modeli i emigrimit të <strong>shqiptar</strong>ëve <strong>pas</strong> <strong>viteve</strong> 19<strong>90</strong> është cilësuar si<br />
unik. Ai karakterizohet nga disa vecori.<br />
Së pari, emigracioni çfaqet si një fenomen i menjëhershëm, i<br />
vrullshëm <strong>dhe</strong> shpërthyes, <strong>pas</strong> një ndale<strong>se</strong> rreth 45 vjecare. I kombinuar<br />
e<strong>dhe</strong> me një migrim të fuqishëm të brëndshëm, rezulton së kemi<br />
shpërngulje brënda <strong>dhe</strong> jashte Shqipërisë të rreth gjysmës së popullsisë<br />
së saj.<br />
Së dyti, përmasat e tij, <strong>në</strong> krahasim me popullsi<strong>në</strong> e Shqipërisë<br />
ka<strong>në</strong> që<strong>në</strong> me të mëdha <strong>se</strong> <strong>në</strong> vendet e tjera. Shqipëria është ndër vëndet<br />
e rralla me një 1/4 e popullsi<strong>se</strong> së saj të larguar <strong>në</strong> emigracion.<br />
Së treti, emigrimi ka luajtur një rol të rëndësishëm <strong>në</strong> mbijetesën e<br />
popullsisë <strong>shqiptar</strong>e, e veça<strong>në</strong>risht <strong>në</strong> dy momente kryesore. Në fillim të<br />
<strong>viteve</strong> 19<strong>90</strong>, migrimi li<strong>dhe</strong>t me <strong>pas</strong>ojat që shoqëruan ndryshimet<br />
ekonomike <strong>dhe</strong> politike. Gjatë periudhës 1993-1996 stabiliteti ekonomik<br />
<strong>dhe</strong> rritja e GDP-së ndikuan <strong>në</strong> uljen e fluk<strong>se</strong>ve emigratore. Gjithashtu<br />
remitancat, të cilat përbënin 25 % të GDP-së, dha<strong>në</strong> një kontribut të<br />
rëndësishëm <strong>në</strong> garantimin e mbijetesës për një numer të madh<br />
<strong>shqiptar</strong>esh. Në vitin 1997, kaosi politik, ekonomik <strong>dhe</strong> social të krijuar<br />
nga shpërbërja e firmave mashtrue<strong>se</strong> piramidale, <strong>dhe</strong> impakti negativ <strong>në</strong><br />
mirëqënien e <strong>shqiptar</strong>ëve rriti përsëri fluksin emigrator.<br />
2.1 Analizë e shkaqeve të emigrimit.<br />
Shqipëria është aktualisht një vënd me një ekonomi mbështetur <strong>në</strong><br />
masë të ma<strong>dhe</strong> (94%) <strong>në</strong> ndërmarrjet e vogla <strong>dhe</strong> të mesme <strong>dhe</strong> e<br />
karakterizuar gjërësisht nga informaliteti. Rritja e pu<strong>në</strong>simit <strong>dhe</strong><br />
përmirësimi i standartit të jetesës për t’iu afruar nivelit të jetesës së<br />
vendeve të Komunitetit Europian ku Shqipëria synon të integrohet,<br />
kërkon garantimin e një rritjeje ekonomike të qëndrueshme për shumë<br />
18