21.07.2013 Views

Ang Handog ng Tagapagligtas na Kapayapaan at Kagalakan, p. 18 ...

Ang Handog ng Tagapagligtas na Kapayapaan at Kagalakan, p. 18 ...

Ang Handog ng Tagapagligtas na Kapayapaan at Kagalakan, p. 18 ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Liaho<strong>na</strong><br />

ANG SIMBAHAN NI JESUCRISTO NG MGA BANAL SA MGA HULING ARAW • DISYEMBRE 2011<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Handog</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong><br />

<strong>Tagapagligtas</strong> <strong>na</strong><br />

<strong>Kapayapaan</strong> <strong>at</strong><br />

<strong>Kagalakan</strong>, p. <strong>18</strong><br />

Paglabas sa Kadiliman P<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o<br />

sa Kanya<strong>ng</strong> Liwa<strong>na</strong>g, p. 42<br />

Paano Nak<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> si Nephi sa<br />

Ami<strong>ng</strong> Mag-ama, p. 56<br />

Alaala ni Sister Uchtdorf<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa Pasko, p. 66


<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Pagsila<strong>ng</strong> ni Jesus, ni Phyllis Luch<br />

Nalaman <strong>na</strong>tin sa M<strong>at</strong>eo 2:9–11 <strong>na</strong> <strong>na</strong>gbigay <strong>ng</strong> mga<br />

handog a<strong>ng</strong> mga Pantas kay Jesucristo noo<strong>ng</strong> Siya ay b<strong>at</strong>a pa,<br />

<strong>at</strong> gi<strong>na</strong>bayan sila <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> bitui<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kita nila <strong>na</strong><strong>ng</strong> Siya ay<br />

isila<strong>ng</strong>.<br />

“<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> bituin, <strong>na</strong> <strong>na</strong>kita [<strong>ng</strong> mga Pantas] sa sila<strong>ng</strong>an, ay<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong>u<strong>na</strong> sa kanila, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa tumap<strong>at</strong> ito sa ki<strong>na</strong>roroo<strong>na</strong>n<br />

<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a.<br />

“Na<strong>ng</strong> makita nila a<strong>ng</strong> bituin, ay <strong>na</strong><strong>ng</strong>agalak sila <strong>ng</strong> di<br />

kawasa<strong>ng</strong> galak.<br />

“At <strong>na</strong>gsipasok sila sa bahay, <strong>at</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>akita nila a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol<br />

<strong>na</strong> kasama <strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> i<strong>na</strong><strong>ng</strong> si Maria; <strong>at</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>agp<strong>at</strong>irapa<br />

sila <strong>at</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>agsisamba sa kaniya; <strong>at</strong> pagkabukas nila <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

mga kayama<strong>na</strong>n ay inihandog nila sa kaniya a<strong>ng</strong> mga<br />

alay, <strong>na</strong> ginto <strong>at</strong> kama<strong>ng</strong>yan <strong>at</strong> mira.”


Liaho<strong>na</strong>, Disyembre 2011<br />

MGA MENSAHE<br />

4 Mensahe <strong>ng</strong> U<strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>uluhan: <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Pasiya<strong>ng</strong><br />

Magpasalam<strong>at</strong><br />

Ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Henry B. Eyri<strong>ng</strong><br />

7 Mensahe sa Visiti<strong>ng</strong><br />

Teachi<strong>ng</strong>: Isa<strong>ng</strong> Malaki<strong>ng</strong><br />

Responsibilidad<br />

<strong>18</strong> <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <strong>Kapayapaan</strong> <strong>at</strong> Kagalaka<strong>ng</strong><br />

Malaman <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

<strong>Tagapagligtas</strong> ay Buhay<br />

Ni Elder Russell M. Nelson<br />

Mamahalin <strong>at</strong> pasisiglahin kayo<br />

<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> buhay <strong>na</strong><br />

Diyos, <strong>at</strong> magpapakita Siya sa<br />

inyo ku<strong>ng</strong> mamahalin ninyo<br />

Siya <strong>at</strong> susundin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

mga utos.<br />

24 <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Daan P<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o sa Templo<br />

Ni Chad E. Phares<br />

Bagaman magkakaiba<strong>ng</strong><br />

landas a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> ti<strong>na</strong>tahak,<br />

<strong>na</strong>laman <strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l sa mga<br />

Huli<strong>ng</strong> Araw sa Ukraine <strong>na</strong><br />

lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> daan <strong>ng</strong> kabutihan<br />

ay p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o sa templo.<br />

28 <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Susi sa Oportunidad:<br />

Pagdiriwa<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> 10 Taon <strong>ng</strong><br />

Perpetual Educ<strong>at</strong>ion Fund<br />

Ni Rebekah Atkin<br />

Ipi<strong>na</strong>alam noo<strong>ng</strong> 2001, a<strong>ng</strong><br />

Perpetual Educ<strong>at</strong>ion Fund<br />

ay <strong>na</strong>pagpala <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> buhay<br />

<strong>ng</strong> libu-libo<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong><br />

Simbahan.<br />

34 Nawala <strong>at</strong> N<strong>at</strong>agpuan<br />

Ni Adam C. Olson<br />

Paano itinugma <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

mag-asawa a<strong>ng</strong> mga desisyon<br />

nila sa araw-araw sa<br />

gusto nila<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>uhan sa<br />

kawala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>gan.<br />

MGA BAHAGI<br />

8 Maliliit <strong>at</strong> mga Karaniwa<strong>ng</strong><br />

Bagay<br />

11 Ati<strong>ng</strong> mga Taha<strong>na</strong>n, Ati<strong>ng</strong><br />

mga Pamilya: Wala sa Tono<br />

Ngunit Masaya<br />

Ni JaNeal B. Freeman<br />

SA PABALAT<br />

Harapan: paglalarawan ni M<strong>at</strong>thew<br />

Reier. Likuran: <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Pagsila<strong>ng</strong> ni<br />

Jesus, ni Carl Heinrich Bloch, gi<strong>na</strong>mit<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> may pahintulot <strong>ng</strong> N<strong>at</strong>io<strong>na</strong>l<br />

Historic Museum <strong>at</strong> Frederiksborg sa<br />

Hillerød, Denmark.<br />

12 Paglili<strong>ng</strong>kod sa Simbahan:<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Aki<strong>ng</strong> Paglili<strong>ng</strong>kod<br />

Bila<strong>ng</strong> Isa<strong>ng</strong> Dalaga<strong>ng</strong><br />

Miyembro<br />

Ni Julie Burdett<br />

14 Na<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap Tayo tu<strong>ng</strong>kol<br />

kay Cristo: Isa<strong>ng</strong> Sagot sa<br />

Baw<strong>at</strong> Tano<strong>ng</strong> <strong>na</strong> “Paano<br />

Ku<strong>ng</strong>?”<br />

Ni Michael D. Woodbury<br />

16 Mga Klasiko<strong>ng</strong> Eba<strong>ng</strong>helyo:<br />

Mga Aral mula sa Guro<br />

Ni Elder Marvin J. Ashton<br />

38 Mga Tinig <strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l sa<br />

mga Huli<strong>ng</strong> Araw<br />

74 Mga Balita sa Simbahan<br />

79 Mga Ideya para sa Family<br />

Home Eveni<strong>ng</strong><br />

80 Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa Muli N<strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

Pagkikita: <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Liwa<strong>na</strong>g<br />

<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k<br />

Ni Jeff S. McIntosh<br />

Kyiv Ukraine Temple<br />

24


MGA YOUNG ADULT<br />

2 Liaho<strong>na</strong><br />

50<br />

42<br />

42 Nagsalita Sila sa Atin: Hali<strong>na</strong>,<br />

Siya’y Ati<strong>ng</strong> Sambahin<br />

Ni Elder P<strong>at</strong>rick Kearon<br />

Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n ku<strong>ng</strong> makikita<br />

ninyo a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>k<strong>at</strong>ago<strong>ng</strong><br />

Liaho<strong>na</strong> sa isyu<strong>ng</strong> ito.<br />

Hint: isa<strong>ng</strong> regalo sa<br />

ilalim <strong>ng</strong> puno.<br />

MGA KABATAAN<br />

46 Mga Tano<strong>ng</strong> <strong>at</strong> mga Sagot<br />

Paano ko mapa<strong>na</strong><strong>na</strong>tili<strong>ng</strong><br />

maganda a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa hi<strong>na</strong>harap?<br />

48 Poster: Hindi Ka Nag-iisa<br />

Kailanman<br />

49 Paano Ko Nalaman:<br />

Nagbuhos <strong>ng</strong> mga<br />

Pagpapala a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon<br />

Ni Kim Kou<strong>ng</strong><br />

50 Isa<strong>ng</strong> Tiyak <strong>na</strong> P<strong>at</strong>otoo<br />

Ni Elder Carl B. Pr<strong>at</strong>t<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>>kop ba sa iyo a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako<br />

ni Moroni?<br />

52 Ito ay Magigi<strong>ng</strong> Pal<strong>at</strong>andaan<br />

sa Inyo<br />

Ni Whitney Hinckley<br />

Paano mahimala<strong>ng</strong> <strong>na</strong>tupad<br />

a<strong>ng</strong> mga propesiya tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

pagsila<strong>ng</strong> ni Jesucristo.<br />

55 Mga Regalo <strong>ng</strong> Pag-alaala<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga kahulugan <strong>ng</strong> ginto,<br />

kama<strong>ng</strong>yan, <strong>at</strong> mira <strong>na</strong> ibinigay<br />

sa b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> Cristo.<br />

56 Sila a<strong>ng</strong> Dap<strong>at</strong> Magbago<br />

Ni Francisco Javier Lara Hernández<br />

Ako la<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong><br />

pamilya <strong>na</strong> tuma<strong>ng</strong>gap sa<br />

eba<strong>ng</strong>helyo. Kaila<strong>ng</strong>an ko <strong>ng</strong>ayo<strong>ng</strong><br />

isipin ku<strong>ng</strong> paano tutugon<br />

kapag salu<strong>ng</strong><strong>at</strong> sa mga alituntunin<br />

<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

pamumuhay.<br />

58 Kilalanin si Brother Joseph<br />

MGA BATA<br />

72<br />

59 N<strong>at</strong><strong>at</strong>a<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> Saksi: Paano<br />

Ko Masusunod a<strong>ng</strong><br />

<strong>Tagapagligtas</strong>?<br />

Ni Elder Quentin L. Cook<br />

60 <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga Salita<strong>ng</strong> Iyon<br />

Ni <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>>ie Bergstrom Miller<br />

Ano a<strong>ng</strong> magagawa ni Shelby<br />

kapag <strong>na</strong>rinig niya<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gmura<br />

a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga kaibigan?<br />

62 <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Ati<strong>ng</strong> Pahi<strong>na</strong><br />

63 Mga Temple Card<br />

64 Dalhin sa Taha<strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> Turo<br />

sa Primary: Tinuturuan Ako<br />

<strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> Kasul<strong>at</strong>an<br />

Tu<strong>ng</strong>kol sa Pagsila<strong>ng</strong> <strong>at</strong> Ikalawa<strong>ng</strong><br />

Pagparito <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong><br />

Ni Jennifer Maddy<br />

66 <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Christmas Tree<br />

Ni Harriet R. Uchtdorf<br />

Isa<strong>ng</strong> alaala <strong>ng</strong> Pasko sa<br />

Germany noo<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a pa ako.<br />

68 <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Aki<strong>ng</strong> Mission Fund<br />

Ni Spencer S.<br />

Maaari kayo<strong>ng</strong> magsimula<strong>ng</strong><br />

mag-impok <strong>ng</strong>ayon para sa<br />

misyon ninyo.<br />

69 <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga Saligan <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<br />

Labint<strong>at</strong>lo sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga<br />

pa<strong>ng</strong>u<strong>na</strong>hi<strong>ng</strong> paniniwala.<br />

70 Para sa Maliliit <strong>na</strong> B<strong>at</strong>a


DISYEMBRE 2011 TOMO 14 BLG. 12<br />

LIAHONA 09692 893<br />

Magasin <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Simbahan ni Jesucristo <strong>ng</strong><br />

mga Ba<strong>na</strong>l sa mga Huli<strong>ng</strong> Araw <strong>na</strong> inilimbag sa Tagalog<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>uluhan: Thomas S. Monson,<br />

Henry B. Eyri<strong>ng</strong>, Dieter F. Uchtdorf<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Korum <strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol:<br />

Boyd K. Packer, L. Tom Perry, Russell M. Nelson,<br />

Dallin H. Oaks, M. Russell Ballard, Richard G. Scott,<br />

Robert D. Hales, Jeffrey R. Holland, David A. Bed<strong>na</strong>r,<br />

Quentin L. Cook, D. Todd Christofferson, Neil L. Andersen<br />

P<strong>at</strong>nugot: Paul B. Pieper<br />

Mga Tagapayo: Kieth R. Edwards, Christoffel Golden Jr.,<br />

Per G. Malm<br />

Namamahala<strong>ng</strong> Direktor: David L. Frischknecht<br />

Direktor sa P<strong>at</strong>nugutan: Vincent A. Vaughn<br />

Direktor sa Graphics: Allan R. Loyborg<br />

Namamahala<strong>ng</strong> P<strong>at</strong>nugot: R. Val Johnson<br />

Assistant <strong>na</strong> Namamahala<strong>ng</strong> mga P<strong>at</strong>nugot:<br />

Jenifer L. Greenwood, Adam C. Olson<br />

Associ<strong>at</strong>e <strong>na</strong> mga P<strong>at</strong>nugot: Susan Barrett, Ryan Carr<br />

Staff sa P<strong>at</strong>nugutan: Brittany Be<strong>at</strong>tie, David A. Edwards,<br />

M<strong>at</strong>thew D. Flitton, LaRene Porter Gaunt, Carrie Kasten,<br />

Jennifer Maddy, Lia McCla<strong>na</strong>han, Melissa Merrill, Michael<br />

R. Morris, Sally J. Odekirk, Joshua J. Perkey, Chad E. Phares,<br />

Jan Pinborough, Paul VanDenBerghe, Marissa A. Widdison,<br />

Mellissa Zenteno<br />

Namamahala<strong>ng</strong> Direktor sa Sini<strong>ng</strong>: J. Scott Knudsen<br />

Direktor sa Sini<strong>ng</strong>: Scott Van Kampen<br />

Tagapamahala sa Produksyon: Jane Ann Peters<br />

Mga Senior Designer: C. Kimball Bott, Thomas S. Child,<br />

Colleen Hinckley, Eric P. Johnsen, Scott M. Mooy<br />

Staff sa Produksyon: Collette Nebeker Aune,<br />

Howard G. Brown, Julie Burdett, Regi<strong>na</strong>ld J. Christensen,<br />

Kim Fenstermaker, K<strong>at</strong>hleen Howard, Denise Kirby,<br />

Ginny J. Nilson<br />

Bago Ilimbag: Jeff L. Martin<br />

Direktor sa Paglilimbag: Craig K. Sedgwick<br />

Direktor sa Pamamahagi: Evan Larsen<br />

Pagasasalin: Maria Paz San Juan<br />

Ipadala a<strong>ng</strong> mga suskrisyon <strong>at</strong> mga k<strong>at</strong>anu<strong>ng</strong>an sa Manila<br />

Distribution Center, <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mga balita para sa D<strong>at</strong>eline<br />

Philippines sa Liaho<strong>na</strong> sa Area News Editorial Committee,<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Simbahan ni Jesucristo <strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l sa mga Huli<strong>ng</strong><br />

Araw, Temple Drive, Greenmeadows Subdivision, Quezon<br />

City 1110, Metro Manila, Pilipi<strong>na</strong>s o sa PO Box 1505,<br />

Ortigas Center, Emerald Avenue, Pasig 1600, Metro Manila,<br />

Pilipi<strong>na</strong>s. Numero <strong>ng</strong> telepono 635-9<strong>18</strong>3. Halaga <strong>ng</strong><br />

suskrisyon sa Pilipi<strong>na</strong>s, P86.40 baw<strong>at</strong> taon; P4.00 baw<strong>at</strong><br />

sipi, maliban sa mga <strong>na</strong>t<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> labas.<br />

Ipadala a<strong>ng</strong> mga manuskrito <strong>at</strong> tano<strong>ng</strong> sa liaho<strong>na</strong>.lds.<br />

org; sa pamamagitan <strong>ng</strong> koreo sa Liaho<strong>na</strong>, Rm. 2420,<br />

50 E. North Temple St., Salt Lake City, UT 84150-0024,<br />

USA; o mag-e-mail sa: liaho<strong>na</strong>@ldschurch.org<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Liaho<strong>na</strong> (salita<strong>ng</strong> gali<strong>ng</strong> sa Akl<strong>at</strong> ni Mormon <strong>na</strong><br />

ibig sabihin ay “kompas” o “panuro <strong>ng</strong> direksyon”)<br />

ay inilal<strong>at</strong>hala sa wika<strong>ng</strong> Albanian, Armenian, Bislama,<br />

Bulgarian, Cambodian, Cebuano, Chinese, Cro<strong>at</strong>ian,<br />

Czech, Danish, Dutch, Espanyol, Estonian, Fijian, Finnish,<br />

German, Griego, Hapon, Hu<strong>ng</strong>arian, Icelandic, Indonesian,<br />

I<strong>ng</strong>les, Italyano, Kirib<strong>at</strong>i, Koreano, L<strong>at</strong>vian, Lithuanian,<br />

Malagasy, Marshallese, Mo<strong>ng</strong>olian, Norwegian, Polish,<br />

Portuges, Pranses, Romanian, Russian, Samoan, Slovenian,<br />

Swedish, Tagalog, Tahitian, Thai, To<strong>ng</strong>an, Ukrainian, Urdu,<br />

<strong>at</strong> Viet<strong>na</strong>mese. (<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> dalas <strong>ng</strong> paglal<strong>at</strong>hala ay <strong>na</strong>gkakaiba<br />

ayon sa wika.)<br />

© 2011 <strong>ng</strong> Intellectual Reserve, Inc. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> karap<strong>at</strong>an<br />

ay <strong>na</strong>kalaan. Inilimbag sa Estados Unidos <strong>ng</strong> Amerika.<br />

Maaari<strong>ng</strong> kopyahin a<strong>ng</strong> teksto <strong>at</strong> mga larawan sa Liaho<strong>na</strong><br />

para sa a<strong>ng</strong>kop, di pa<strong>ng</strong>kalakal <strong>na</strong> gamit sa simbahan o<br />

taha<strong>na</strong>n. Hindi maaari<strong>ng</strong> kopyahin ku<strong>ng</strong> mga larawan<br />

ku<strong>ng</strong> may <strong>na</strong>kasaad <strong>na</strong> mga pagbabawal sa credit line<br />

sa gawa<strong>ng</strong>-sini<strong>ng</strong>. Dap<strong>at</strong> ipadala a<strong>na</strong>g mga tano<strong>ng</strong> sa<br />

Intellectual Property Office, 50 East North Temple Street, Salt<br />

Lake City, UT 84150, USA; e-mail: cor-intellectualproperty@<br />

ldschurch.org.<br />

For Readers in the United St<strong>at</strong>es and Ca<strong>na</strong>da:<br />

December 2011 Vol. 14 No. 12. LIAHONA (USPS 311-480)<br />

Tagalog (ISSN 1096-5165) is published monthly by The<br />

Church of Jesus Christ of L<strong>at</strong>ter-day Saints, 50 East North<br />

Temple, Salt Lake City, UT 84150. USA subscription price<br />

is $10.00 per year; Ca<strong>na</strong>da, $12.00 plus applicable taxes.<br />

Periodicals Postage Paid <strong>at</strong> Salt Lake City, Utah. Sixty days‘<br />

notice required for cha<strong>ng</strong>e of address. Include address<br />

label from a recent issue; old and new address must be<br />

included. Send USA and Ca<strong>na</strong>dian subscriptions to Salt Lake<br />

Distribution Center <strong>at</strong> address below. Subscription help<br />

line: 1-800-537-5971. Credit card orders (Visa, MasterCard,<br />

American Express) may be taken by phone. (Ca<strong>na</strong>da Poste<br />

Inform<strong>at</strong>ion: Public<strong>at</strong>ion Agreement #40017431)<br />

POSTMASTER: Send address cha<strong>ng</strong>es to Salt Lake<br />

Distribution Center, Church Magazines, PO Box 26368,<br />

Salt Lake City, UT 84126-0368.<br />

Marami Pa<strong>ng</strong> Iba Online<br />

SA INYONG WIKA<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Liaho<strong>na</strong> <strong>at</strong> iba pa<strong>ng</strong> mga m<strong>at</strong>eryal<br />

<strong>ng</strong> Simbahan ay makukuha sa<br />

marami<strong>ng</strong> wika sa www .la<strong>ng</strong>uages<br />

.lds .org.<br />

PARA SA MATATANDA<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Perpetual Educ<strong>at</strong>ion Fund ay<br />

umunlad simula <strong>na</strong><strong>ng</strong> ipaalam ito ni<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Gordon B. Hinckley 10 taon<br />

<strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kalilipas (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa pahi<strong>na</strong><br />

28). Para mabasa a<strong>ng</strong> iba pa<strong>ng</strong> mga<br />

kuwento <strong>ng</strong> tagumpay, mapag-aralan<br />

ku<strong>ng</strong> paano makauta<strong>ng</strong> sa PEF, o magambag<br />

sa pondo, bisitahin a<strong>ng</strong><br />

pef .lds .org.<br />

PARA SA MGA KABATAAN<br />

Basahin ku<strong>ng</strong> paano <strong>na</strong>palakas <strong>ng</strong><br />

Kyiv Ukraine Temple a<strong>ng</strong> mga pamilya<br />

(ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa pahi<strong>na</strong> 24) <strong>at</strong> panoorin<br />

ku<strong>ng</strong> paano <strong>na</strong>palakas <strong>ng</strong> kultural <strong>na</strong><br />

pagdiriwa<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga kab<strong>at</strong>aan <strong>na</strong><br />

idi<strong>na</strong>os bago inilaan a<strong>ng</strong> templo a<strong>ng</strong><br />

p<strong>at</strong>otoo <strong>ng</strong> mga tinedyer <strong>na</strong> <strong>na</strong>kibahagi<br />

rito. Panoorin a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gbibigayinspirasyo<strong>ng</strong><br />

video sa youth .lds .org<br />

(ha<strong>na</strong>pin a<strong>ng</strong> “Kyiv Ukraine Temple”).<br />

PARA SA MGA BATA<br />

Masiyahan sa mga kuwento <strong>ng</strong><br />

Pasko sa mga pahi<strong>na</strong> 64, 66, <strong>at</strong><br />

70. Pagk<strong>at</strong>apos ay panoorin a<strong>ng</strong><br />

video <strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pasko ayon<br />

sa Lucas 2. Bisitahin a<strong>ng</strong><br />

lds .org/ new-testament-videos.<br />

MGA PAKSA SA ISYUNG ITO<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga numero ay kumak<strong>at</strong>awan<br />

sa u<strong>na</strong><strong>ng</strong> pahi<strong>na</strong> <strong>ng</strong> artikulo.<br />

Basbas o pagpapala,<br />

mga, 4<br />

Edukasyon, 28<br />

Espiritu Santo, 50<br />

Gawai<strong>ng</strong> misyonero,<br />

39, 49, 50, 56, 68<br />

Gawain sa templo,<br />

24, 63<br />

Halimbawa, 7, 11, 60<br />

Jesucristo, 4, 14, 16,<br />

<strong>18</strong>, 42, 48, 52, 55, 59,<br />

64, 70, 80<br />

Kasaysayan <strong>ng</strong><br />

Simbahan, 8<br />

Musika, 11<br />

Pag-asa, 42, 46<br />

Pagbabalik-loob, 49,<br />

50, 56<br />

Pagbabayad-sala,<br />

4, 14<br />

Paglili<strong>ng</strong>kod, 4, 7, 12,<br />

28, 38, 39, 40, 41, 68<br />

Liaho<strong>na</strong> .lds .org<br />

Pagpapaaktibo, 34<br />

Pagpapagali<strong>ng</strong>, 14<br />

Pagsisisi, 24, 34, 42<br />

Pagtuturo, 11, 16<br />

Pag-uugali, 46<br />

Pamantayan, mga, 60<br />

Pamilya, 11, 34, 56<br />

Pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya, 69<br />

Pasasalam<strong>at</strong>, 4<br />

Pasko, 4, 9, 12, <strong>18</strong>, 38,<br />

39, 40, 41, 42, 52, 55,<br />

66, 70, 72, 73<br />

P<strong>at</strong>otoo, 50<br />

Perpetual Educ<strong>at</strong>ion<br />

Fund, 28<br />

Propeta, mga, 52, 58<br />

Relief Society, 7<br />

Smith, Joseph, 58<br />

Snow, Lorenzo, 10<br />

Talump<strong>at</strong>i, 60<br />

Tu<strong>ng</strong>kulin, mga, 12<br />

Disyezmbre 2011 3


MENSAHE NG UNANG PANGULUHAN<br />

ANG PASIYANG<br />

Iniutos sa <strong>at</strong>in <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it <strong>na</strong> magpasalam<strong>at</strong><br />

sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bagay (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa I Mga Taga Tesalonica<br />

5:<strong>18</strong>), <strong>at</strong> iniutos Niya <strong>na</strong> magpasalam<strong>at</strong> tayo para sa<br />

mga pagpapala<strong>ng</strong> ti<strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>gap <strong>na</strong>tin (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n saD <strong>at</strong> T<br />

46:32). Alam <strong>na</strong>tin <strong>na</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga utos ay nilayon<br />

upa<strong>ng</strong> lumigaya tayo, <strong>at</strong> alam din <strong>na</strong>tin <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> pagsuway<br />

sa mga utos ay humahanto<strong>ng</strong> sa kalu<strong>ng</strong>kutan.<br />

Kaya para lumigaya <strong>at</strong> maiwasan a<strong>ng</strong> kalu<strong>ng</strong>kutan,<br />

dap<strong>at</strong> tayo<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> puso<strong>ng</strong> mapagpasalam<strong>at</strong>.<br />

Nakita <strong>na</strong> <strong>na</strong>tin sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay a<strong>ng</strong> kaug<strong>na</strong>yan <strong>ng</strong> pasasalam<strong>at</strong><br />

sa kaligayahan. Lah<strong>at</strong> tayo ay gusto<strong>ng</strong> magpasalam<strong>at</strong>,<br />

subalit hindi madali<strong>ng</strong> magpasalam<strong>at</strong> palagi sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

bagay sa mga pagsubok <strong>ng</strong> buhay. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> sakit, kabiguan, <strong>at</strong><br />

pagkawala <strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> mahal <strong>na</strong>tin ay dumar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> paminsan-minsan<br />

sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay. Dahil sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga pigh<strong>at</strong>i<br />

<strong>na</strong>hihirapan tayo<strong>ng</strong> makita a<strong>ng</strong> mga pagpapala<strong>ng</strong> <strong>na</strong>t<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>na</strong>tin <strong>at</strong> pasalam<strong>at</strong>an a<strong>ng</strong> mga pagpapala<strong>ng</strong> laan<br />

<strong>ng</strong> Diyos para sa <strong>at</strong>in sa hi<strong>na</strong>harap.<br />

Isa<strong>ng</strong> hamon a<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong>in a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga pagpapala<br />

dahil mahilig tayo<strong>ng</strong> magbalewala sa mabubuti<strong>ng</strong> bagay.<br />

Kapag <strong>na</strong>walan tayo <strong>ng</strong> bubo<strong>ng</strong> sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> ulu<strong>na</strong>n, makakain,<br />

o pagmamahal <strong>ng</strong> mga kaibigan <strong>at</strong> kapamilya, <strong>na</strong>t<strong>at</strong>anto<br />

<strong>na</strong>tin ku<strong>ng</strong> gaano tayo dap<strong>at</strong> <strong>na</strong>gpasalam<strong>at</strong> noo<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>sa <strong>at</strong>in pa a<strong>ng</strong> mga ito.<br />

Higit sa lah<strong>at</strong>, ku<strong>ng</strong> minsan ay hirap tayo<strong>ng</strong> magpasalam<strong>at</strong><br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> sap<strong>at</strong> para sa pi<strong>na</strong>kadakila<strong>ng</strong> mga handog<br />

<strong>na</strong> ti<strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>gap <strong>na</strong>tin: a<strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong> ni Jesucristo, a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> Pagbabayad-sala, a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong> pagkabuhay<br />

<strong>na</strong> mag-uli, a<strong>ng</strong> pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong> magtamasa <strong>ng</strong> buhay <strong>na</strong><br />

wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>gan kasama a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> pamilya, a<strong>ng</strong> Panunumbalik<br />

<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo kasama a<strong>ng</strong> priesthood <strong>at</strong> mga susi<br />

nito. Sa tulo<strong>ng</strong> lama<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Espiritu Santo <strong>na</strong>tin madarama<br />

a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> mga pagpapala<strong>ng</strong> iyon sa <strong>at</strong>in <strong>at</strong> sa<br />

<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga mi<strong>na</strong>mahal. At saka lama<strong>ng</strong> tayo makakaasa<strong>ng</strong><br />

4 Liaho<strong>na</strong><br />

Ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Henry B. Eyri<strong>ng</strong><br />

U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Tagapayo sa U<strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>uluhan<br />

Magpasalam<strong>at</strong><br />

magpasalam<strong>at</strong> sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bagay <strong>at</strong> makakaiwas <strong>na</strong> masaktan<br />

a<strong>ng</strong> Diyos sa kawalan <strong>na</strong>tin <strong>ng</strong> uta<strong>ng</strong>-<strong>na</strong>-loob.<br />

Dap<strong>at</strong> tayo<strong>ng</strong> ma<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in sa Diyos, sa kapa<strong>ng</strong>yarihan<br />

<strong>ng</strong> Espiritu Santo, <strong>na</strong> tulu<strong>ng</strong>an tayo<strong>ng</strong> makita <strong>na</strong><strong>ng</strong> mali<strong>na</strong>w<br />

a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga pagpapala sa git<strong>na</strong> <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga<br />

pagsubok. M<strong>at</strong>utulu<strong>ng</strong>an Niya tayo sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> Espiritu <strong>na</strong> makilala <strong>at</strong> mapasalam<strong>at</strong>an<br />

a<strong>ng</strong> mga pagpapala<strong>ng</strong> bi<strong>na</strong>balewala <strong>na</strong>tin. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> higit <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>k<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> sa akin ay a<strong>ng</strong> paghili<strong>ng</strong> sa Diyos sa pa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in,<br />

“Maaari po ba<strong>ng</strong> akayin Ninyo ako sa isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

m<strong>at</strong>utulu<strong>ng</strong>an ko para sa Inyo?” Sa pagtulo<strong>ng</strong> sa Diyos <strong>na</strong><br />

pagpalain a<strong>ng</strong> iba, mas lumi<strong>na</strong>w sa akin a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga<br />

pagpapala.<br />

Muli<strong>ng</strong> <strong>na</strong>sagot a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> dala<strong>ng</strong>in <strong>na</strong><strong>ng</strong> pasamahin<br />

ako <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> mag-asawa<strong>ng</strong> hindi ko kilala sa isa<strong>ng</strong> ospital.<br />

Doon ko <strong>na</strong>kita a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol <strong>na</strong> sa kaliitan ay kasya<br />

siya sa kamay ko. Sa ila<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go lama<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

buhay, sumailalim siya sa <strong>na</strong>pakarami<strong>ng</strong> operasyon. Si<strong>na</strong>bi<br />

<strong>ng</strong> mga doktor sa mga magula<strong>ng</strong> <strong>na</strong> kaila<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> mas<br />

masela<strong>ng</strong> operasyon sa puso <strong>at</strong> baga para mabuhay a<strong>ng</strong><br />

munti<strong>ng</strong> a<strong>na</strong>k <strong>na</strong> iyon <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Sa kahili<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong>, binigyan ko <strong>ng</strong> basbas<br />

<strong>ng</strong> priesthood a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol. Kasama sa basbas a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> hahaba a<strong>ng</strong> buhay nito. Higit pa sa pagbibigay<br />

<strong>ng</strong> basbas, ako mismo ay <strong>na</strong>biyayaan <strong>ng</strong> puso<strong>ng</strong> higit <strong>na</strong><br />

mapagpasalam<strong>at</strong>.<br />

Sa tulo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Ama, mapipili <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>na</strong> madama<strong>ng</strong><br />

higit <strong>na</strong> magpasalam<strong>at</strong>. Mahihili<strong>ng</strong> <strong>na</strong>tin sa Kanya<br />

<strong>na</strong> tulu<strong>ng</strong>an tayo<strong>ng</strong> makita <strong>na</strong><strong>ng</strong> mas mali<strong>na</strong>w a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

mga pagpapala, anuman a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> kalagayan. Para sa akin<br />

sa araw <strong>na</strong> iyon, <strong>na</strong>gpasalam<strong>at</strong> ako <strong>na</strong><strong>ng</strong> higit kaysa r<strong>at</strong>i sa<br />

himala <strong>na</strong> malusog a<strong>ng</strong> sarili ko<strong>ng</strong> puso <strong>at</strong> baga. Nagpasalam<strong>at</strong><br />

ako papauwi dahil a<strong>ng</strong> mga pagpapala sa aki<strong>ng</strong><br />

mga a<strong>na</strong>k <strong>na</strong> mas mali<strong>na</strong>w ko<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kikita ay mga himala <strong>ng</strong>


KAY TAHIMIK NG PALIGID, NI LIZ LEMON SWINDLE, HINDI MAAARING KOPYAHIN<br />

Ibinigay sa <strong>at</strong>in <strong>ng</strong> Diyos Ama a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k, <strong>at</strong> ibinigay sa <strong>at</strong>in ni Jesucristo a<strong>ng</strong> Pagbabayad-sala, a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kadakila sa lah<strong>at</strong><br />

<strong>ng</strong> kaloob <strong>at</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> handog.<br />

kabaitan <strong>ng</strong> Diyos <strong>at</strong> <strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> tao sa kanila<strong>ng</strong> paligid.<br />

Higit sa lah<strong>at</strong>, <strong>na</strong>gpasalam<strong>at</strong> ako sa k<strong>at</strong>u<strong>na</strong>yan <strong>ng</strong><br />

epekto <strong>ng</strong> Pagbabayad-sala sa buhay <strong>ng</strong> <strong>na</strong>g-aalala<strong>ng</strong> mga<br />

magula<strong>ng</strong> <strong>na</strong> iyon <strong>at</strong> sa akin. Naba<strong>na</strong>ag ko a<strong>ng</strong> pag-asa <strong>at</strong><br />

dalisay <strong>na</strong> pag-ibig ni Cristo sa kanila<strong>ng</strong> mukha, kahit sa<br />

kanila<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>indi<strong>ng</strong> pagsubok. At <strong>na</strong>dama ko a<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>u<strong>na</strong>ya<strong>ng</strong><br />

madarama ninyo ku<strong>ng</strong> hihili<strong>ng</strong>in ninyo sa Diyos <strong>na</strong><br />

ihayag sa inyo <strong>na</strong> maipadarama sa inyo <strong>ng</strong> Pagbabayadsala<br />

a<strong>ng</strong> pag-asa <strong>at</strong> pagmamahal.<br />

Maipapasiya <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>na</strong> magpasalam<strong>at</strong> sa pa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in<br />

<strong>at</strong> hili<strong>ng</strong>in sa Diyos <strong>na</strong> p<strong>at</strong>nubayan tayo sa paglili<strong>ng</strong>kod<br />

sa iba para sa Kanya—lalo <strong>na</strong> sa pa<strong>na</strong>ho<strong>ng</strong> ito <strong>na</strong><br />

ipi<strong>na</strong>gdiriwa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>. Ibinigay<br />

sa <strong>at</strong>in <strong>ng</strong> Diyos Ama a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k, <strong>at</strong> ibinigay sa<br />

<strong>at</strong>in ni Jesucristo a<strong>ng</strong> Pagbabayad-sala, a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kadakila sa<br />

lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> kaloob <strong>at</strong> handog (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa D <strong>at</strong> T 14:7).<br />

Sa pasasalam<strong>at</strong> sa pa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in ay makikita <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong><br />

dami <strong>ng</strong> mga pagpapala<strong>ng</strong> ito <strong>at</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> iba pa <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong><br />

mga pagpapala kaya magkakaroon tayo <strong>ng</strong> puso<strong>ng</strong> higit<br />

<strong>na</strong> mapagpasalam<strong>at</strong>. ◼<br />

PAGTUTURO MULA SA MENSAHENG ITO<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pagsul<strong>at</strong> <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga kara<strong>na</strong>san <strong>at</strong><br />

pagpapala ay magpapaalala <strong>ng</strong> mga ito sa<br />

<strong>at</strong>in <strong>at</strong> magbibigay <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay <strong>na</strong> mababalikan<br />

<strong>na</strong>tin. Isipi<strong>ng</strong> hili<strong>ng</strong>in sa mga tinuturuan<br />

ninyo <strong>na</strong> isul<strong>at</strong> ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an<br />

nila—para maalala nila a<strong>ng</strong> mga pagpapala<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>gap nila, kilalanin nila a<strong>ng</strong> mga pagpapala<br />

sa <strong>ng</strong>ayon, <strong>at</strong> asamin nila a<strong>ng</strong> mga pagpapala<br />

sa hi<strong>na</strong>harap.<br />

Mahihikay<strong>at</strong> din ninyo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga tinuturuan<br />

<strong>na</strong> sundan a<strong>ng</strong> halimbawa ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Eyri<strong>ng</strong> sa paghili<strong>ng</strong> sa Ama sa La<strong>ng</strong>it <strong>na</strong> akayin<br />

sila sa isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>utulu<strong>ng</strong>an o mapaglili<strong>ng</strong>kuran<br />

nila.<br />

Disyembre 2011 5


MGA KABATAAN<br />

Ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> Hamo<strong>ng</strong> Magpasalam<strong>at</strong><br />

Ni<strong>na</strong> John Hilton III <strong>at</strong> Anthony Swe<strong>at</strong><br />

Huwag la<strong>ng</strong> <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> sabihin <strong>na</strong> bila<strong>ng</strong>in <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

mga pagpapala—gawin <strong>na</strong>tin ito! Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 100 bagay<br />

<strong>na</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an ninyo. Ku<strong>ng</strong> para<strong>ng</strong> <strong>na</strong>pakarami nito,<br />

subukan ito:<br />

1. Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 10 pisikal <strong>na</strong> kakayaha<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an<br />

ninyo.<br />

2. Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 10 m<strong>at</strong>eryal <strong>na</strong> pag-aari<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an<br />

ninyo.<br />

3. Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 10 tao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>bubuhay <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an ninyo.<br />

4. Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 10 tao<strong>ng</strong> puma<strong>na</strong>w <strong>na</strong>, <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an ninyo.<br />

MGA BATA<br />

Tulu<strong>ng</strong>an Ninyo Ako<strong>ng</strong> Makita a<strong>ng</strong><br />

Aki<strong>ng</strong> mga Pagpapala<br />

Hinihili<strong>ng</strong> ni Felipe sa Ama sa La<strong>ng</strong>it <strong>na</strong> tulu<strong>ng</strong>an<br />

siya<strong>ng</strong> makita a<strong>ng</strong> mga pagpapala sa kanya<strong>ng</strong><br />

buhay. Tulu<strong>ng</strong>an siya<strong>ng</strong> makita a<strong>ng</strong> mga bagay<br />

<strong>na</strong> mapasasalam<strong>at</strong>an niya sa pagbilog sa mga<br />

ito. Siguruhi<strong>ng</strong> makita mo a<strong>ng</strong> mga bagay <strong>na</strong><br />

6 Liaho<strong>na</strong><br />

5. Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 10 bagay sa kalikasan <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an<br />

ninyo.<br />

6. Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 10 bagay tu<strong>ng</strong>kol sa araw <strong>na</strong> ito <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an<br />

ninyo.<br />

7. Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 10 lugar sa daigdig <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an ninyo.<br />

8. Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 10 makabago<strong>ng</strong> imbensyon <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an<br />

ninyo.<br />

9. Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 10 pagkain <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an ninyo.<br />

10. Isul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> 10 bagay tu<strong>ng</strong>kol sa eba<strong>ng</strong>helyo <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an<br />

ninyo.<br />

Kapag gumagawa tayo <strong>ng</strong> listaha<strong>ng</strong> kagaya nito, <strong>na</strong>tutuklasan<br />

<strong>na</strong>tin <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kalista<strong>ng</strong> 100 ay ni hindi <strong>na</strong>ba<strong>ng</strong>git a<strong>ng</strong><br />

lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> <strong>na</strong>ibigay sa <strong>at</strong>in <strong>ng</strong> Diyos.<br />

ito <strong>na</strong> <strong>na</strong>k<strong>at</strong>ago sa larawan: bahay, sagi<strong>ng</strong>, aso,<br />

simbahan, paaralan, damit, bisikleta, gitara, bola,<br />

<strong>at</strong> bulaklak.<br />

Isipi<strong>ng</strong> gumawa <strong>ng</strong> listahan <strong>ng</strong> mga bagay <strong>na</strong><br />

pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an mo <strong>at</strong> ibahagi ito sa pamilya mo.<br />

PAGLALARAWAN NI ADAM KOFORD


PAGLALARAWAN NI JERRY GARNS<br />

Isa<strong>ng</strong> Malaki<strong>ng</strong><br />

Responsibilidad<br />

MENSAHE SA VISITING TEACHING<br />

Kaila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Simbahan,<br />

<strong>ng</strong> mga pamilya, <strong>at</strong> <strong>ng</strong> komunidad a<strong>ng</strong><br />

impluwensya <strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> babae. Sa k<strong>at</strong>u<strong>na</strong>yan,<br />

itinuro ni Elder M. Russell Ballard <strong>ng</strong> Korum<br />

<strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol <strong>na</strong> “baw<strong>at</strong> kap<strong>at</strong>id <strong>na</strong><br />

babae sa Simbaha<strong>ng</strong> ito <strong>na</strong> gumawa <strong>ng</strong> mga tipan<br />

sa Pa<strong>ng</strong>inoon ay binigyan <strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> tagubilin <strong>na</strong><br />

tumulo<strong>ng</strong> sa pagliligtas <strong>ng</strong> mga kaluluwa, <strong>na</strong> akayin<br />

a<strong>ng</strong> kababaihan <strong>ng</strong> daigdig, p<strong>at</strong><strong>at</strong>agin a<strong>ng</strong> mga<br />

taha<strong>na</strong>n sa Sion, <strong>at</strong> itayo a<strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong> Diyos.” 1<br />

Maaari<strong>ng</strong> mag-isip a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> kababaihan ku<strong>ng</strong><br />

kaya nila<strong>ng</strong> isak<strong>at</strong>uparan a<strong>ng</strong> gayon k<strong>at</strong>aas <strong>na</strong> mga<br />

mithiin. Ngunit tulad <strong>ng</strong> paliwa<strong>na</strong>g ni Eliza R. Snow<br />

(<strong>18</strong>04–87), ikalawa<strong>ng</strong> Relief Society general president,<br />

“Wala<strong>ng</strong> babae<strong>ng</strong> lubha<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kabukod, <strong>at</strong> <strong>na</strong>pakakitid<br />

<strong>ng</strong> saklaw dahil <strong>na</strong>pakalaki <strong>ng</strong> magagawa<br />

niya sa pagt<strong>at</strong><strong>at</strong>ag <strong>ng</strong> Kaharian <strong>ng</strong> Diyos sa lupa.” 2<br />

Itinuro din ni Sister Snow <strong>na</strong> inorganisa a<strong>ng</strong> Relief<br />

Society “para isak<strong>at</strong>uparan a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> mabuti <strong>at</strong><br />

mara<strong>ng</strong>al <strong>na</strong> gawain.” 3<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pakikibahagi sa Relief Society ay <strong>na</strong>gpapalawak<br />

<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> impluwensya sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

pagbibigay sa baw<strong>at</strong> babae <strong>ng</strong> mga oportunidad<br />

<strong>na</strong> magpalakas <strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya, magp<strong>at</strong><strong>at</strong>ag<br />

<strong>ng</strong> mga pamilya <strong>at</strong> taha<strong>na</strong>n, <strong>at</strong> magli<strong>ng</strong>kod kapwa<br />

sa taha<strong>na</strong>n <strong>at</strong> sa iba’t iba<strong>ng</strong> panig <strong>ng</strong> mundo. At<br />

mabuti <strong>na</strong> la<strong>ng</strong>, hindi kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> malaki o<br />

<strong>na</strong>kakapagod a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga pagsisikap bila<strong>ng</strong> mga<br />

indibiduwal <strong>at</strong> bila<strong>ng</strong> Relief Society, <strong>ng</strong>unit dap<strong>at</strong><br />

magi<strong>ng</strong> kusa <strong>at</strong> palagian a<strong>ng</strong> mga ito. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mabubuti<strong>ng</strong><br />

gawi tulad <strong>ng</strong> araw-araw <strong>na</strong> perso<strong>na</strong>l <strong>na</strong><br />

pa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in <strong>at</strong> pa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> pamilya, pag-aaral <strong>ng</strong><br />

ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an araw-araw, <strong>at</strong> pagga<strong>na</strong>p sa mga<br />

tu<strong>ng</strong>kulin sa Simbahan sa tuwi<strong>na</strong> ay magpapaibayo<br />

<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya <strong>at</strong> magt<strong>at</strong><strong>at</strong>ag <strong>ng</strong> kaharian <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

Sa kababaiha<strong>ng</strong> <strong>na</strong>g-iisip ku<strong>ng</strong> gumagawa <strong>ng</strong><br />

kaibhan a<strong>ng</strong> tila tahimik <strong>na</strong> mga kontribusyo<strong>ng</strong><br />

ito, pi<strong>na</strong>gtibay ni Elder Ballard: “Baw<strong>at</strong> babae<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>ninindigan sa k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n <strong>at</strong> kabutihan ay <strong>na</strong>gpapabawas<br />

sa impluwensya <strong>ng</strong> kasamaan. Baw<strong>at</strong><br />

babae<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gpapalakas <strong>at</strong> <strong>na</strong>gpoprotekta sa kanya<strong>ng</strong><br />

pamilya ay gi<strong>na</strong>gawa a<strong>ng</strong> gawain <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Baw<strong>at</strong> babae<strong>ng</strong> <strong>na</strong>bubuhay bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> a<strong>na</strong>k <strong>ng</strong><br />

Diyos ay <strong>na</strong>gigi<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>law <strong>na</strong> susundan <strong>ng</strong> iba <strong>at</strong><br />

<strong>na</strong>gt<strong>at</strong>anim <strong>ng</strong> mga binhi <strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> impluwensya<strong>ng</strong><br />

aanihin sa mga pa<strong>na</strong>ho<strong>ng</strong> dar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong>.” 4<br />

Pag-aralan a<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>eryal <strong>na</strong> ito <strong>at</strong>, ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>kop, talakayin<br />

ito sa kababaiha<strong>ng</strong> di<strong>na</strong>dalaw ninyo. Gamitin<br />

a<strong>ng</strong> mga tano<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> tulu<strong>ng</strong>an kayo<strong>ng</strong> p<strong>at</strong><strong>at</strong>agin a<strong>ng</strong><br />

kababaihan sa inyo<strong>ng</strong> lugar <strong>at</strong> gawi<strong>ng</strong> aktibo<strong>ng</strong> bahagi<br />

<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> buhay a<strong>ng</strong> Relief Society.<br />

Ano a<strong>ng</strong><br />

Magagawa<br />

Ko?<br />

1. Paano ko<br />

m<strong>at</strong>utulu<strong>ng</strong>an<br />

a<strong>ng</strong> kababaiha<strong>ng</strong><br />

binibisita ko <strong>na</strong><br />

kilalanin a<strong>ng</strong><br />

kakayahan nila<strong>ng</strong><br />

magi<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong><br />

impluwensya <strong>at</strong><br />

kumilos ayon dito?<br />

2. Paano ko magagamit<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>t<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>i<br />

ko<strong>ng</strong> mga<br />

kaloob <strong>at</strong> talento<br />

upa<strong>ng</strong> pagpalain<br />

a<strong>ng</strong> iba?<br />

Mula sa mga<br />

Ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong><br />

Kasul<strong>at</strong>an<br />

I Mga Taga Corinto<br />

12:4–<strong>18</strong>; I Kay Timoteo<br />

6:<strong>18</strong>–19; Mosias<br />

4:27; Mga Saligan <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<br />

1:13<br />

Pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya • Pamilya • Kapa<strong>na</strong>tagan<br />

Mula sa Ati<strong>ng</strong> Kasaysayan<br />

Pi<strong>na</strong>glibot ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Brigham You<strong>ng</strong> (<strong>18</strong>01–<br />

77) sa buo<strong>ng</strong> Simbahan si Eliza R. Snow, <strong>na</strong> <strong>na</strong>kapagli<strong>ng</strong>kod<br />

<strong>na</strong> bila<strong>ng</strong> secretary <strong>na</strong><strong>ng</strong> iorganisa<br />

a<strong>ng</strong> Relief Society sa Nauvoo, para tulu<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong><br />

mga bishop <strong>na</strong> mag-organisa <strong>ng</strong> Relief Society sa<br />

kanila<strong>ng</strong> ward.<br />

Itinuro ni Sister Snow: “Ku<strong>ng</strong> mayroon ma<strong>ng</strong> mga<br />

a<strong>na</strong>k <strong>na</strong> babae o mga i<strong>na</strong> sa Israel <strong>na</strong> <strong>na</strong>kadarama<br />

kahit paano <strong>na</strong> [limitado] a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gagawa nila, <strong>ng</strong>ayon<br />

ay magkakaroon sila <strong>ng</strong> sap<strong>at</strong> <strong>na</strong> pagkak<strong>at</strong>aon <strong>na</strong><br />

maipakita a<strong>ng</strong> lakas <strong>at</strong> kakayahan nila sa paggawa<br />

<strong>ng</strong> kabutihan <strong>na</strong> saga<strong>na</strong><strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong>gkaloob sa kanila.<br />

. . . Binigya<strong>ng</strong>-awtoridad <strong>na</strong> ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> You<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

pagsasagawa sa malawak <strong>at</strong> malaki<strong>ng</strong> responsibilidad<br />

<strong>at</strong> kapaki<strong>na</strong>ba<strong>ng</strong>an.” 5<br />

MGA TALA<br />

1. M. Russell Ballard, “Kababaihan <strong>ng</strong> Kabutihan,”<br />

Liaho<strong>na</strong>, Dis. 2002, 39.<br />

2. Eliza R. Snow, “An Address,” Woman’s Exponent,<br />

Set. 15, <strong>18</strong>73, 62.<br />

3. Eliza R. Snow, “Female Relief Society,” Deseret News,<br />

Abr. 22, <strong>18</strong>68, 81.<br />

4. M. Russell Ballard, Liaho<strong>na</strong>, Dis. 2002, 39.<br />

5. Eliza R. Snow, Deseret News, Abr. 22, <strong>18</strong>68, 81.<br />

Para sa iba pa<strong>ng</strong> impormasyon,<br />

magpunta sa reliefsociety .lds .org .<br />

Disyembre 2011 7


Maliliit <strong>at</strong> mga Karaniwa<strong>ng</strong> Bagay<br />

“Sa pamamagitan <strong>ng</strong> maliliit <strong>at</strong> mga karaniwa<strong>ng</strong> bagay ay <strong>na</strong>isasak<strong>at</strong>uparan<br />

a<strong>ng</strong> mga dakila<strong>ng</strong> bagay” (Alma 37:6).<br />

Tijua<strong>na</strong><br />

Mexico Temple<br />

(ibi<strong>na</strong>lita)<br />

KASAYSAYAN NG SIMBAHAN SA IBA’T IBANG<br />

PANIG NG DAIGDIG<br />

Mexico<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> mga misyonero<strong>ng</strong> L<strong>at</strong>terday<br />

Saint ay dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sa Mexico<br />

noo<strong>ng</strong> <strong>18</strong>75. Nah<strong>at</strong>i sila sa dalawa<strong>ng</strong><br />

grupo. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> isa<strong>ng</strong> grupo ay <strong>na</strong>gpadala <strong>ng</strong><br />

mga pili<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> Book of Mormon sa<br />

wika<strong>ng</strong> Espanyol sa mga pinuno<strong>ng</strong> maimpluwensya<br />

sa buo<strong>ng</strong> bansa <strong>at</strong> <strong>na</strong>gturo sa<br />

8 Liaho<strong>na</strong><br />

Ciudad Juárez<br />

Mexico Temple<br />

Hermosillo Sonora<br />

Mexico Temple<br />

P A C I F I C O C E A N<br />

Colonia Juárez Chihuahua<br />

Mexico Temple<br />

Guadalajara<br />

Mexico Temple<br />

MEXICO CITY<br />

marami<strong>ng</strong> tao, <strong>ng</strong>unit wala sila<strong>ng</strong> <strong>na</strong>binyagan.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> isa <strong>na</strong>ma<strong>ng</strong> grupo ay <strong>na</strong>binyagan<br />

a<strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> lima<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong> Simbahan<br />

sa Mexico, sa Hermosillo, Sonora.<br />

Makaraan a<strong>ng</strong> ap<strong>at</strong> <strong>na</strong> taon, hinili<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

isa sa mga pinuno<strong>ng</strong> <strong>na</strong>k<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga<br />

babasahin <strong>ng</strong> Simbahan noo<strong>ng</strong> <strong>18</strong>75, si<br />

Plotino C. Rhodaka<strong>na</strong>ty <strong>ng</strong> Mexico City, <strong>na</strong><br />

mabinyagan siya <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> iba pa. Pagsapit <strong>ng</strong><br />

<strong>18</strong>85 <strong>na</strong>kumpleto a<strong>ng</strong> pagsasalin <strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong><br />

Monterrey<br />

Mexico Temple<br />

Oaxaca<br />

Mexico Temple<br />

Tampico<br />

Mexico Temple<br />

Mexico City Mexico Temple<br />

Veracruz Mexico<br />

Temple<br />

ni Mormon sa wika<strong>ng</strong> Espanyol.<br />

Marami<strong>ng</strong> taon <strong>na</strong><strong>ng</strong> dumara<strong>na</strong>s <strong>ng</strong><br />

tensyon sa pulitika a<strong>ng</strong> bansa, <strong>ng</strong>unit <strong>na</strong><strong>na</strong>tili<strong>ng</strong><br />

tap<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mga <strong>na</strong>u<strong>na</strong><strong>ng</strong> miyembro.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> stake sa Simbahan <strong>na</strong> Espanyol<br />

a<strong>ng</strong> gamit <strong>na</strong> wika, a<strong>ng</strong> Mexico Stake,<br />

ay inorganisa noo<strong>ng</strong> Disyembre 3, 1961.<br />

Nagbukas <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> paaralan a<strong>ng</strong> Simbahan,<br />

kabila<strong>ng</strong> <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> Benemérito de las Américas,<br />

<strong>na</strong> iti<strong>na</strong>tag sa Mexico City noo<strong>ng</strong> 1963,<br />

<strong>na</strong> p<strong>at</strong>uloy pa rin ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ayon.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> templo<strong>ng</strong> iti<strong>na</strong>yo sa Mexico,<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>sa Mexico City, ay inilaan<br />

noo<strong>ng</strong> 1983. Noo<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> 2000, walo<strong>ng</strong><br />

templo a<strong>ng</strong> inilaan sa Mexico.<br />

Noo<strong>ng</strong> 2004, Mexico a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong><br />

u<strong>na</strong><strong>ng</strong> bansa sa labas <strong>ng</strong> Estados Unidos<br />

<strong>na</strong> mayroo<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> milyo<strong>ng</strong> miyembro.<br />

Nakibahagi a<strong>ng</strong> mga pinuno <strong>ng</strong> Simbahan<br />

sa groundbreaki<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Benemérito de las<br />

Américas noo<strong>ng</strong> Nobyembre 4, 1963.<br />

ANG SIMBAHAN SA MEXICO<br />

Bila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga miyembro 1,234,545<br />

Mga Mission 23<br />

Mga Stake 221<br />

Mga Ward <strong>at</strong> Branch 2,009<br />

Mga Templo 12 a<strong>ng</strong> gumaga<strong>na</strong>;<br />

1 a<strong>ng</strong> ibi<strong>na</strong>lita<br />

Mérida<br />

Mexico Temple<br />

Villahermosa Mexico Temple<br />

Tuxtla Gutiérrez Mexico Temple


LARAWAN NG HERMOSILLO SONORA MEXICO TEMPLE NA KUHA NI STEVEN HOLDAWAY, TANAWIN NG PAGLUBOG NG ARAW © CORBIS IMAGES; MAPA NA<br />

GAWA NI THOMAS S. CHILD; LARAWAN NG GROUNDBREAKING SA KAGANDAHANG-LOOB NG CHURCH HISTORY LIBRARY; PAGLALARAWAN NI PAUL MANN<br />

Pasko para sa mga Nau<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pioneer<br />

Nahirapan a<strong>ng</strong> karamihan sa mga<br />

pioneer dahil sa mga buwan <strong>ng</strong><br />

m<strong>at</strong>indi<strong>ng</strong> taglamig, <strong>at</strong> kadalasan ay kakaunti<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>reregaluhan <strong>at</strong> <strong>na</strong>gdiriwa<strong>ng</strong><br />

sa Pasko. Subalit hindi iyan <strong>na</strong>kahadla<strong>ng</strong><br />

sa mga <strong>na</strong>u<strong>na</strong><strong>ng</strong> pioneer <strong>na</strong> magkaroon<br />

<strong>ng</strong> mga espesyal <strong>na</strong> alaala <strong>ng</strong> Kapaskuhan.<br />

Narito a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> tala ku<strong>ng</strong> paano<br />

ipi<strong>na</strong>gdiwa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Pasko sa pa<strong>na</strong>hon <strong>ng</strong><br />

mga pioneer:<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Pi<strong>na</strong>kamasaya Ko<strong>ng</strong> Pasko<br />

“<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> u<strong>na</strong> ko<strong>ng</strong> Pasko sa [Salt Lake]<br />

Valley ay araw <strong>ng</strong> Sabado. Ipi<strong>na</strong>gdiwa<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>min iyon sa araw <strong>ng</strong> Sabb<strong>at</strong>h. Pi<strong>na</strong>libutan<br />

<strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> flag pole sa<br />

git<strong>na</strong> <strong>ng</strong> himpilan. Nagpulo<strong>ng</strong> kami roon.<br />

Kayganda <strong>ng</strong> pulo<strong>ng</strong> <strong>na</strong> iyon. Umawit<br />

kami <strong>ng</strong> mga papuri sa Diyos. Sumama<br />

kami sa pambu<strong>ng</strong>ad <strong>na</strong> pa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in, <strong>at</strong><br />

hindi ko malilimutan a<strong>ng</strong> tagapagsalita sa<br />

araw <strong>na</strong> iyon. May mga salita <strong>ng</strong> pasasalam<strong>at</strong><br />

<strong>at</strong> saya, wala<strong>ng</strong> si<strong>na</strong>mbit <strong>na</strong> salita<strong>ng</strong><br />

hindi maganda. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga tao ay puno <strong>ng</strong><br />

pag-asa <strong>at</strong> sigla, dahil sa kanila<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>lig<br />

sa hi<strong>na</strong>harap. Pagk<strong>at</strong>apos <strong>ng</strong> pulo<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>gkamayan sila<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong>. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> ilan ay<br />

<strong>na</strong>paiyak sa galak. Naglaro a<strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>a<br />

sa loob <strong>ng</strong> bakuran <strong>at</strong> sa palibot <strong>ng</strong> siga<br />

<strong>ng</strong> sagebrush sa gabi<strong>ng</strong> iyon. Nagtipon<br />

kami <strong>at</strong> umawit <strong>ng</strong>, ‘Mga Ba<strong>na</strong>l, hali<strong>na</strong>’t<br />

gumawa, maglakbay sa tuwa.’ Mayroon<br />

kami<strong>ng</strong> nilaga<strong>ng</strong> kuneho <strong>at</strong> kaunti<strong>ng</strong><br />

ti<strong>na</strong>pay sa hapu<strong>na</strong>n. Sap<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> pagkain<br />

<strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>at</strong> <strong>na</strong>kadama kami <strong>ng</strong> ga<strong>na</strong>p<br />

<strong>na</strong> kapayapaan <strong>at</strong> kabutihan. Iyon a<strong>ng</strong><br />

pi<strong>na</strong>kamasaya<strong>ng</strong> Pasko sa buhay ko.”<br />

Hindi kilala a<strong>ng</strong> awtor, sinipi ni Bryant S.<br />

Hinckley, sa K<strong>at</strong>e B. Carter, tinipon, Our Pioneer<br />

Heritage, 20 tomo (1958–77), 14:198.<br />

Kaybilis <strong>ng</strong> Pa<strong>na</strong>hon<br />

“Isa<strong>ng</strong> gabi noo<strong>ng</strong> labi<strong>ng</strong>-anim <strong>na</strong><br />

tao<strong>ng</strong> gula<strong>ng</strong> ako, <strong>na</strong>gpa-party si Itay noo<strong>ng</strong><br />

Pasko para sa sarili niya<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k<br />

<strong>at</strong> kanila<strong>ng</strong> mga pamilya <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>kamalalapit<br />

<strong>na</strong> kapitbahay. Nagsayawan kami. Mga<br />

kap<strong>at</strong>id ko<strong>ng</strong> lalaki a<strong>ng</strong> tumugtog. Alam<br />

<strong>na</strong>min <strong>na</strong> layon ni Itay <strong>na</strong> tapusin a<strong>ng</strong><br />

party <strong>na</strong><strong>ng</strong> alas-diyes <strong>ng</strong> gabi, <strong>na</strong> gi<strong>na</strong>wa<br />

niya sa git<strong>na</strong> <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> square-dance <strong>at</strong><br />

pi<strong>na</strong>tigil a<strong>ng</strong> mga tumutugtog. Ngunit<br />

hindi alam ni Itay <strong>na</strong> ila<strong>ng</strong> beses ako<strong>ng</strong><br />

binuh<strong>at</strong> <strong>ng</strong> mga kap<strong>at</strong>id ko<strong>ng</strong> lalaki para<br />

maabot a<strong>ng</strong> orasan noo<strong>ng</strong> gabi<strong>ng</strong> iyon.<br />

Sa baw<strong>at</strong> pagkak<strong>at</strong>aon ay inia<strong>at</strong>ras ko a<strong>ng</strong><br />

oras <strong>na</strong><strong>ng</strong> 30 minuto. Lagpas <strong>na</strong> siguro <strong>ng</strong><br />

h<strong>at</strong>i<strong>ng</strong>gabi <strong>na</strong><strong>ng</strong> m<strong>at</strong>apos a<strong>ng</strong> party.”<br />

Mula sa mga talaan <strong>ng</strong> pamilya ni Christian<br />

Olsen, sa Carter, Our Pioneer Heritage, 15:199.<br />

Isa<strong>ng</strong> Masaya<strong>ng</strong> Pa<strong>na</strong>hon<br />

“Na<strong>ng</strong> magisi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>a sa<br />

Pasko <strong>ng</strong> umaga noo<strong>ng</strong> <strong>18</strong>49, wala<strong>ng</strong><br />

makikita<strong>ng</strong> manyika sa buo<strong>ng</strong> lupain,<br />

wala, ni isa<strong>ng</strong> kendi, o mansa<strong>na</strong>s sa mga<br />

dampa. Ngunit masaya a<strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>a<br />

<strong>at</strong> kanila<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong> sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

iyon. Masaya sila <strong>na</strong> may kaunti pa sila<strong>ng</strong><br />

makakain, <strong>at</strong> <strong>na</strong>gsisimula<strong>ng</strong> lumi<strong>na</strong>w a<strong>ng</strong><br />

mga i<strong>na</strong>asahan nila sa kanila<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong><br />

taha<strong>na</strong>n araw-araw. Ngunit, wala ma<strong>ng</strong><br />

mga manyika o laruan para sa mga b<strong>at</strong>a,<br />

hindi malimutan <strong>ng</strong> mga ama’t i<strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

Pasko, <strong>at</strong> bago <strong>na</strong>tapos a<strong>ng</strong> araw lah<strong>at</strong><br />

sila ay <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> masaya.<br />

“Sa gabi <strong>na</strong>gkita-kita sila sa dampa ni<br />

John Rowberry. Ito a<strong>ng</strong> bahay <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>gdausan<br />

<strong>ng</strong> mga u<strong>na</strong><strong>ng</strong> pulo<strong>ng</strong>. Nagsayaw<br />

sila roon <strong>ng</strong> mga tradisyo<strong>na</strong>l <strong>na</strong><br />

sayaw upa<strong>ng</strong> wakasan a<strong>ng</strong> maghapon, <strong>at</strong><br />

iyon a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamasaya<strong>ng</strong> grupo<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gtipun-tipon<br />

sa araw <strong>ng</strong> Pasko. . . . Ngunit<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kakalu<strong>ng</strong>kot ay wala<strong>ng</strong> tugtugan.<br />

Wala ni isa<strong>ng</strong> instrumento<strong>ng</strong> maririnig.<br />

Napakagali<strong>ng</strong> pumito ni Cyrus Call <strong>at</strong><br />

pumito siya <strong>ng</strong> mga tono haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gsasayawan<br />

a<strong>ng</strong> masasaya<strong>ng</strong> pioneer.”<br />

Sarah Tolman, sa K<strong>at</strong>e B. Carter, tinipon,<br />

Treasures of Pioneer Heritage, 6 tomo<br />

(1952–57), 4:197–98.<br />

Disyembre 2011 9


MALILIIT AT MGA KARANIWANG BAGAY<br />

PAGGUNITA SA MGA DAKILANG TAO<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Lorenzo Snow (<strong>18</strong>14–1901)<br />

10 Liaho<strong>na</strong><br />

Bagaman kalau<strong>na</strong>n ay <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> ikalima<strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>ulo <strong>ng</strong> Simbahan, hindi<br />

gaano<strong>ng</strong> interesado si Lorenzo Snow <strong>na</strong><br />

mabinyagan ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa yayain siya <strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> kap<strong>at</strong>id <strong>na</strong> si Eliza <strong>na</strong> dumalo<br />

sa mga klase sa Hebreo sa School of<br />

the Prophets sa Kirtland, Ohio. Dumadalo<br />

rin doon si Joseph Smith <strong>at</strong> a<strong>ng</strong><br />

iba pa<strong>ng</strong> mga pinuno <strong>ng</strong> Simbahan.<br />

Hindi <strong>na</strong>gtagal ay <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> interesado<br />

si Lorenzo sa eba<strong>ng</strong>helyo <strong>at</strong> sumapi<br />

sa Simbahan noo<strong>ng</strong> Hunyo 19, <strong>18</strong>36.<br />

Pagk<strong>at</strong>apos ay <strong>na</strong>gmisyon si Elder Snow<br />

sa Italy, sa Sandwich Islands (<strong>ng</strong>ayon<br />

ay Hawaii), <strong>at</strong> Gre<strong>at</strong> Britain, ku<strong>ng</strong> saan<br />

niya binigyan <strong>ng</strong> kopya <strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong> ni<br />

Mormon si Queen Victoria.<br />

Si Elder Snow ay may pambihira<strong>ng</strong><br />

mga kaloob <strong>na</strong> gi<strong>na</strong>mit niya sa paglili<strong>ng</strong>kod<br />

sa Pa<strong>ng</strong>inoon. Sa kanya<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>riarchal<br />

blessi<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong><strong>ng</strong>akuan siya <strong>na</strong> bagaman<br />

m<strong>at</strong>agal siya<strong>ng</strong> mabubuhay, hindi niya<br />

madarama a<strong>ng</strong> mga epekto <strong>ng</strong> pagtanda.<br />

Dahil sa masigla<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><strong>at</strong>awan ay <strong>na</strong><strong>na</strong>tili<br />

siya<strong>ng</strong> aktibo sa kanya<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>andaan<br />

bila<strong>ng</strong> apostol <strong>at</strong> propeta. Gi<strong>na</strong>mit din<br />

niya a<strong>ng</strong> priesthood upa<strong>ng</strong> magpaba<strong>ng</strong>on<br />

<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>m<strong>at</strong>ay <strong>na</strong>.<br />

Noo<strong>ng</strong> si Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Snow a<strong>ng</strong> propeta,<br />

duma<strong>na</strong>s <strong>ng</strong> tagtuyot a<strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l<br />

sa mga Huli<strong>ng</strong> Araw sa k<strong>at</strong>imuga<strong>ng</strong> Utah.<br />

Haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gsasalita sa kumperensya sa<br />

bayan <strong>ng</strong> St. George sa k<strong>at</strong>imuga<strong>ng</strong> Utah,<br />

<strong>na</strong>gkaroon <strong>ng</strong> inspirasyon si Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Snow <strong>na</strong> ma<strong>ng</strong>ako sa mga Ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> uulan<br />

<strong>at</strong> magt<strong>at</strong>amasa sila <strong>ng</strong> masaga<strong>na</strong><strong>ng</strong> ani<br />

ku<strong>ng</strong> magbabayad sila <strong>ng</strong> ikapu. Bagaman<br />

<strong>na</strong>gbayad <strong>ng</strong> ikapu a<strong>ng</strong> mga miyembro,<br />

lumipas a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> buwan <strong>na</strong> wala<strong>ng</strong><br />

ulan. Nagsumamo si Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Snow sa<br />

Ama sa La<strong>ng</strong>it <strong>na</strong> magpadala <strong>ng</strong> ulan. Kalau<strong>na</strong>n<br />

ay <strong>na</strong>k<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap siya <strong>ng</strong> telegrama<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>gsasabi<strong>ng</strong>, “Umuulan sa St. George.”<br />

Para sa iba pa<strong>ng</strong> impormasyon, ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa<br />

Francis M. Gibbons, Lorenzo Snow: Spiritual<br />

Giant, Prophet of God (1982).<br />

Itaas: Larawan ni Lorenzo Snow noo<strong>ng</strong> mga<br />

<strong>18</strong>65. Git<strong>na</strong>: Si Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Snow (git<strong>na</strong>)<br />

kasama a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga tagapayo sa U<strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>uluhan, si<strong>na</strong> George Q. Cannon (kaliwa)<br />

<strong>at</strong> Joseph F. Smith (ka<strong>na</strong>n) noo<strong>ng</strong> 1900. Ibaba:<br />

Biniyayaan <strong>ng</strong> ulan a<strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l sa mga<br />

Huli<strong>ng</strong> Araw para sa kanila<strong>ng</strong> mga pa<strong>na</strong>nim<br />

m<strong>at</strong>apos sundin a<strong>ng</strong> payo ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Snow<br />

<strong>na</strong> magbayad <strong>ng</strong> ikapu.


PAGLALARAWAN NI DIANE HAYDEN<br />

WALA SA<br />

TONO<br />

NGUNIT<br />

MASAYA<br />

Ni JaNeal B. Freeman<br />

May sarili<strong>ng</strong> tono sa pagkanta<br />

a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> ama—hindi tenor,<br />

hindi bass, kundi sa pagitan<br />

<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> ito. Kahit hindi niya m<strong>at</strong>ukoy<br />

a<strong>ng</strong> middle C sa A fl<strong>at</strong>, malakas<br />

<strong>at</strong> dibdiba<strong>ng</strong> kumanta si Itay.<br />

Wala ako<strong>ng</strong> maalaala <strong>na</strong> iki<strong>na</strong>hiya<br />

ko a<strong>ng</strong> pagkanta ni Itay, <strong>ng</strong>unit <strong>na</strong>aalala<br />

ko <strong>na</strong> <strong>na</strong>aliw ako <strong>at</strong> <strong>na</strong>ma<strong>ng</strong>ha<br />

sa masaya niya<strong>ng</strong> pagkanta. Hindi<br />

ba niya alam <strong>na</strong> may iba<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>kikinig?<br />

Gustu<strong>ng</strong>-gusto ni Itay a<strong>ng</strong> mga<br />

himno <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo, <strong>at</strong> hindi niya<br />

hahayaa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> hadla<strong>ng</strong> sa pagsamba<br />

sa pamamagitan <strong>ng</strong> musika<br />

a<strong>ng</strong> kawalan niya <strong>ng</strong> talento. Kumanta<br />

siya <strong>na</strong><strong>ng</strong> masaya, masigla, <strong>at</strong><br />

may damdamin. Gustu<strong>ng</strong>-gusto ko<br />

a<strong>ng</strong> pagkanta niya <strong>ng</strong> himno<strong>ng</strong> gaya<br />

<strong>ng</strong> “Espiritu <strong>ng</strong> Diyos” <strong>na</strong><strong>ng</strong> may<br />

sigla <strong>at</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>lig <strong>at</strong> pagkaraan <strong>ng</strong><br />

ila<strong>ng</strong> minuto ay kakantahin niya a<strong>ng</strong><br />

himno sa sakramento <strong>na</strong><strong>ng</strong> magiliw<br />

<strong>at</strong> mapitagan.<br />

Isa<strong>ng</strong> hapon tinuruan ako <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong><br />

ama <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kaaantig <strong>na</strong> aral sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> himno. Tumutugtog<br />

ako noon <strong>ng</strong> piyano tulad <strong>ng</strong> madalas<br />

ko<strong>ng</strong> gawin para makapagrelaks<br />

pagkaraan <strong>ng</strong> maghapon sa high<br />

school. Pumasok si Itay, <strong>na</strong> lagi<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>ghihintay <strong>na</strong> magkasarili<strong>na</strong>n kami<br />

sandali, <strong>at</strong> <strong>na</strong>kisali sa akin. Karaniwan<br />

<strong>na</strong> iyon sa akin: bubukl<strong>at</strong>in niya a<strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> so<strong>ng</strong>book, maghaha<strong>na</strong>p <strong>ng</strong><br />

awitin, <strong>at</strong> ip<strong>at</strong>utugtog sa akin haba<strong>ng</strong><br />

kumakanta siya.<br />

Sa partikular <strong>na</strong> araw <strong>na</strong> ito, inilabas<br />

ni Itay a<strong>ng</strong> him<strong>na</strong>ryo <strong>at</strong> binukl<strong>at</strong><br />

ito sa isa<strong>ng</strong> himno.<br />

ATING MGA TAHANAN, ATING MGA PAMILYA<br />

“Maganda<strong>ng</strong> kanta ito. Isa sa mga<br />

paborito ko,” sabi niya, <strong>at</strong> inilagay<br />

a<strong>ng</strong> akl<strong>at</strong> sa piyano. Ito ay a<strong>ng</strong> “Isa<strong>ng</strong><br />

Tao<strong>ng</strong> Manlalakbay.” Si<strong>na</strong>bi sa akin ni<br />

Itay <strong>na</strong> ito a<strong>ng</strong> paborito<strong>ng</strong> himno ni<br />

Propeta<strong>ng</strong> Joseph Smith <strong>at</strong> <strong>na</strong> hinili<strong>ng</strong><br />

ni Joseph kay John Taylor <strong>na</strong> kantahin<br />

ito sa Carthage bago pi<strong>na</strong>sla<strong>ng</strong><br />

si<strong>na</strong> Joseph <strong>at</strong> Hyrum.<br />

Pagk<strong>at</strong>apos ay ki<strong>na</strong>nta ni Itay a<strong>ng</strong><br />

buo<strong>ng</strong> pito<strong>ng</strong> tal<strong>at</strong>a haba<strong>ng</strong> si<strong>na</strong>saliwan<br />

ko siya. Sa sandali<strong>ng</strong> iyon, dalawa<strong>ng</strong><br />

kama<strong>ng</strong>ha-ma<strong>ng</strong>ha<strong>ng</strong> bagay<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> u<strong>na</strong> ay <strong>na</strong>kanta<br />

ni Itay a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> awitin <strong>na</strong><strong>ng</strong> hindi<br />

<strong>na</strong>wawala sa tono. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong><br />

mga A fl<strong>at</strong> ay talaga<strong>ng</strong> mga A fl<strong>at</strong>!<br />

Simple <strong>at</strong> hindi pasik<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> boses ni<br />

Itay, <strong>at</strong> para sa akin ay maganda a<strong>ng</strong><br />

pagkanta niya. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>kakama<strong>ng</strong>ha ay hindi gaano<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>kakagul<strong>at</strong> pero mas mahalaga. Haba<strong>ng</strong><br />

kumakanta si Itay, <strong>na</strong>laman ko<br />

<strong>na</strong> mahal niya si Joseph Smith <strong>at</strong> may<br />

p<strong>at</strong>otoo siya <strong>na</strong> ti<strong>na</strong>wag ito bila<strong>ng</strong><br />

propeta. Nagp<strong>at</strong>otoo a<strong>ng</strong> Espiritu<br />

sa akin <strong>na</strong> si Joseph Smith ay isa<strong>ng</strong><br />

propeta.<br />

Puma<strong>na</strong>w si Itay pagkaraan <strong>ng</strong><br />

ila<strong>ng</strong> taon, <strong>at</strong> madalas ko<strong>ng</strong> isipin a<strong>ng</strong><br />

araw <strong>na</strong> iyon <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> epekto<br />

nito sa akin. Tumibay a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong><br />

bahagi <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>otoo sa<br />

eba<strong>ng</strong>helyo dahil ipi<strong>na</strong>siya <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

ama<strong>ng</strong> “hindi maruno<strong>ng</strong> kumanta” <strong>na</strong><br />

kumanta <strong>na</strong><strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puso. ◼<br />

SAMANTALA-<br />

HIN ANG PAG-<br />

KAKATAONG<br />

MAGTURO<br />

“Maliban sa pagpapakita<br />

sa mga<br />

kab<strong>at</strong>aan <strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> landas sa pamamagitan<br />

<strong>ng</strong> halimbawa, i<strong>na</strong>akay<br />

<strong>na</strong>tin sila <strong>na</strong><strong>ng</strong> may pag-u<strong>na</strong>wa sa<br />

kanila<strong>ng</strong> <strong>na</strong>darama <strong>at</strong> lumalakad <strong>na</strong><br />

kasama nila sa landas <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo.<br />

Upa<strong>ng</strong> tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> mau<strong>na</strong>waan<br />

a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> <strong>na</strong>darama, hindi dap<strong>at</strong><br />

<strong>na</strong> magkakasama la<strong>ng</strong> tayo sa<br />

pagdalo sa klase o sa mga aktibidad<br />

<strong>ng</strong> pamilya o Simbahan. Kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

planuhin <strong>at</strong> samantalahin <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong><br />

mga sandali<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>uruan sila upa<strong>ng</strong><br />

makintal ito sa kanila<strong>ng</strong> puso <strong>at</strong><br />

isipan. . . .<br />

“Umaasa ako<strong>ng</strong> magkakaroon<br />

tayo <strong>ng</strong> pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong> ibahagi<br />

a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga p<strong>at</strong>otoo <strong>na</strong> alam<br />

<strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> buhay a<strong>ng</strong> Diyos <strong>at</strong> si Jesus<br />

a<strong>ng</strong> Cristo. Umaasa ako<strong>ng</strong> magpap<strong>at</strong>otoo<br />

tayo upa<strong>ng</strong> malaman <strong>ng</strong><br />

<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k a<strong>ng</strong> nilalaman <strong>ng</strong><br />

<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga puso <strong>at</strong> <strong>na</strong> mahal <strong>na</strong>tin<br />

sila. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pi<strong>na</strong>kadakila<strong>ng</strong> pagmamahal<br />

<strong>at</strong> pi<strong>na</strong>kadakila<strong>ng</strong> mga turo<br />

ay dap<strong>at</strong> mara<strong>na</strong>san sa sarili <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong><br />

mga taha<strong>na</strong>n.”<br />

Elder Robert D. Hales <strong>ng</strong> Korum <strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong><br />

Apostol, “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Ati<strong>ng</strong> Tu<strong>ng</strong>kulin sa Diyos:<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Misyon <strong>ng</strong> mga Magula<strong>ng</strong> <strong>at</strong> Lider para<br />

sa Lumalaki<strong>ng</strong> Henerasyon,” Liaho<strong>na</strong>, Mayo<br />

2010, 95, 98.<br />

Disyembre 2011 11


ANG AKING<br />

PAGLILINGKOD<br />

BILANG ISANG<br />

DALAGANG MIYEMBRO<br />

Mga pito<strong>ng</strong> taon <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kararaan,<br />

noo<strong>ng</strong> ako ay 29,<br />

lumip<strong>at</strong> ako sa Utah mula sa<br />

Oregon, USA. M<strong>at</strong>apos pag-isipa<strong>ng</strong><br />

mabuti a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga opsiyon, ipi<strong>na</strong>siya<br />

ko<strong>ng</strong> dumalo sa aki<strong>ng</strong> lokal<br />

<strong>na</strong> family ward, <strong>na</strong> iniisip <strong>na</strong> kaila<strong>ng</strong>an<br />

ko<strong>ng</strong> lumip<strong>at</strong> mula sa si<strong>ng</strong>les<br />

ward <strong>na</strong> di<strong>na</strong>daluhan ko.<br />

Pi<strong>na</strong>laki ako <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong> lagi<strong>ng</strong> tum<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga<br />

tu<strong>ng</strong>kulin sa Simbahan, kaya <strong>na</strong>kipagusap<br />

ako sa bishop para iprisinta a<strong>ng</strong><br />

sarili ko bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> gusto<strong>ng</strong><br />

makapagli<strong>ng</strong>kod. Hindi <strong>na</strong>gtagal<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>gtuturo <strong>na</strong> ako sa mga lima<strong>ng</strong><br />

tao<strong>ng</strong> gula<strong>ng</strong> sa Primary, <strong>na</strong> iki<strong>na</strong>tuwa<br />

ko. Lima<strong>ng</strong> taon pagkaraan ti<strong>na</strong>wag<br />

ako <strong>ng</strong> bishop <strong>na</strong> magi<strong>ng</strong> Primary<br />

president. N<strong>at</strong>igilan ako. “Kaya ko ba<br />

iyon?” tano<strong>ng</strong> ko sa sarili.<br />

12 Liaho<strong>na</strong><br />

PAGLILINGKOD SA SIMBAHAN<br />

Ni Julie Burdett<br />

Mga Magasin <strong>ng</strong> Simbahan<br />

Na<strong>ng</strong> bigyan ako <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kulin,<br />

<strong>na</strong>tigilan ako. “Kaya ko ba iyon?” tano<strong>ng</strong><br />

ko sa sarili.<br />

Inisip ko ku<strong>ng</strong> kaya ko<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod<br />

sa tu<strong>ng</strong>kuli<strong>ng</strong> iyon kahit<br />

dalaga ako <strong>at</strong> wala<strong>ng</strong> a<strong>na</strong>k. Sa mga<br />

<strong>na</strong>obserbahan ko sa mga family<br />

ward, a<strong>ng</strong> mga Primary president ay<br />

maligaya sa pag-aasawa, m<strong>at</strong>agumpay,<br />

<strong>at</strong> tap<strong>at</strong> <strong>na</strong> mga i<strong>na</strong>. Gayunman,<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> maalala ko a<strong>ng</strong> turo sa akin <strong>ng</strong><br />

aki<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong>, ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>gap ko<br />

a<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kulin. Talaga<strong>ng</strong> sineryoso<br />

<strong>ng</strong> bishop a<strong>ng</strong> payo <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

mga bishop ay dap<strong>at</strong> “huma<strong>na</strong>p <strong>ng</strong><br />

makabuluha<strong>ng</strong> mga tu<strong>ng</strong>kulin para<br />

sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> you<strong>ng</strong> si<strong>ng</strong>le adult.” 1 <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

tu<strong>ng</strong>kulin ay maaari<strong>ng</strong> medyo mas<br />

makabuluhan kaysa i<strong>na</strong>asahan ko<br />

noon, <strong>ng</strong>unit pi<strong>na</strong>salam<strong>at</strong>an ko ito.<br />

Na<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod ako sa bago<br />

ko<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kulin, duma<strong>na</strong>s ako <strong>ng</strong><br />

marami<strong>ng</strong> masaya, <strong>na</strong>kak<strong>at</strong>awa, <strong>at</strong><br />

<strong>na</strong>kasisigla<strong>ng</strong> mga sandali sa pili<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

mga b<strong>at</strong>a. Isa<strong>ng</strong> Kapaskuhan, isi<strong>na</strong>dula<br />

<strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> Pagsila<strong>ng</strong> ni Cristo<br />

para sa espesyal <strong>na</strong> oras <strong>ng</strong> pagbabahagi.<br />

Kumanta kami <strong>ng</strong> mga awitin.<br />

Sinuotan <strong>na</strong>min <strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>a <strong>at</strong><br />

nilagyan <strong>ng</strong> tuwalya sa ulo a<strong>ng</strong> mga<br />

pastol <strong>at</strong> si Jose. Nilagyan <strong>na</strong>min <strong>ng</strong><br />

makiki<strong>na</strong><strong>ng</strong> <strong>na</strong> headband a<strong>ng</strong> ulo <strong>ng</strong><br />

mga a<strong>ng</strong>hel. Gumawa kami <strong>ng</strong> mga<br />

koro<strong>na</strong><strong>ng</strong> yari sa cardboard <strong>at</strong> foil<br />

para sa mga Pantas.<br />

Na<strong>ng</strong> isadula <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> kuwento<br />

<strong>ng</strong> Pasko <strong>at</strong> kantahin a<strong>ng</strong><br />

mga sagrado<strong>ng</strong> awitin <strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon,<br />

<strong>na</strong>pansin ko a<strong>ng</strong> maganda<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong><br />

guma<strong>na</strong>p <strong>na</strong> Maria. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong><br />

halimbawa <strong>ng</strong> pagpipitagan <strong>at</strong> kayumian<br />

haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kaluhod, <strong>na</strong> tahimik<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>kahawak sa manyika<strong>ng</strong> kumak<strong>at</strong>awan<br />

sa sa<strong>ng</strong>gol <strong>na</strong> si Jesus, ay<br />

umantig sa puso ko. Dahil sa diwa<br />

PAGLALARAWAN NI ROGER MOTZKUS


<strong>ng</strong> sandali<strong>ng</strong> iyon, <strong>na</strong>gpasalam<strong>at</strong><br />

ako sa isa<strong>ng</strong> mapagmahal <strong>na</strong> Ama<br />

sa La<strong>ng</strong>it para sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong><br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>palakas nito a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>otoo<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa Kanya<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong><br />

misyon <strong>na</strong> puno <strong>ng</strong> pagmamahal.<br />

Nagpasalam<strong>at</strong> din ako sa malaki<strong>ng</strong><br />

pagpapala<strong>ng</strong> <strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>gap ko <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

tawagin ako<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod <strong>at</strong> sa<br />

inspirado<strong>ng</strong> bishop <strong>na</strong> tumulo<strong>ng</strong> sa<br />

akin <strong>na</strong> magampa<strong>na</strong>n iyon.<br />

Sa Doktri<strong>na</strong> <strong>at</strong> mga Tipan, mababasa<br />

<strong>na</strong>tin, “Samak<strong>at</strong>wid, ku<strong>ng</strong> ikaw<br />

ay may mga <strong>na</strong>isi<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod sa<br />

Diyos ikaw ay ti<strong>na</strong>tawag sa gawain”<br />

(D <strong>at</strong> T 4:3). Bagaman a<strong>ng</strong> tal<strong>at</strong>a<strong>ng</strong><br />

ito kadalasan ay <strong>na</strong>uug<strong>na</strong>y sa gawai<strong>ng</strong><br />

misyonero, gusto ko<strong>ng</strong> isipin<br />

<strong>na</strong> maaari ito<strong>ng</strong> tumukoy sa anuma<strong>ng</strong><br />

anyo <strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod b<strong>at</strong>ay sa<br />

eba<strong>ng</strong>helyo.<br />

May asawa man o wala, pi<strong>na</strong>kamahalaga<br />

<strong>na</strong> baw<strong>at</strong> isa sa <strong>at</strong>in ay a<strong>na</strong>k <strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> mapagmahal <strong>na</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it,<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>is tayo<strong>ng</strong> umunlad, makabila<strong>ng</strong>,<br />

humusay sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga talento, magli<strong>ng</strong>kod<br />

sa isa’t isa, <strong>at</strong> magtulu<strong>ng</strong>an <strong>na</strong><br />

makabalik sa Kanya.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pagta<strong>ng</strong>gap <strong>at</strong> pagmamahal ay<br />

agad ko<strong>ng</strong> <strong>na</strong>dama sa ward <strong>na</strong> iyon<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>sa puso ko pa ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ayon.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pag<strong>na</strong><strong>na</strong>is ko<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod ay<br />

kinilala <strong>at</strong> <strong>na</strong>gamit, marami<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

tumulo<strong>ng</strong> <strong>at</strong> tuma<strong>ng</strong>gap sa akin, <strong>at</strong><br />

talaga<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>gpala ako <strong>ng</strong> Ama sa<br />

La<strong>ng</strong>it. Dahil sa mabait <strong>at</strong> maasikaso<strong>ng</strong><br />

mga lider, pi<strong>na</strong>gpala ako<strong>ng</strong><br />

magturo <strong>at</strong> m<strong>at</strong>uto mula sa ilan sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamababait <strong>na</strong> a<strong>na</strong>k. ◼<br />

TALA<br />

1. Handbook 2: Administeri<strong>ng</strong> the Church<br />

(2010), 16.3.3.<br />

MAPAGMA-<br />

HAL<br />

NA PAG-<br />

AASIKASO<br />

“Bagaman<br />

marami<strong>ng</strong><br />

miyembro<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong>-asawa<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kakaagapay sa buhay <strong>at</strong><br />

mga problema rito, kaila<strong>ng</strong>an<br />

pa rin nila <strong>ng</strong> pagmamahal mula<br />

sa Simbahan <strong>at</strong> sa miyembro<br />

upa<strong>ng</strong> mapagtibay a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

kahalagahan <strong>at</strong> pagmamahal <strong>ng</strong><br />

Diyos sa baw<strong>at</strong> isa sa kanila.”<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> James E. Faust (1920–2007),<br />

Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Tagapayo sa U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>uluhan,<br />

“Pagta<strong>ng</strong>gap sa Baw<strong>at</strong> Bi<strong>na</strong>ta <strong>at</strong><br />

Dalaga,” Liaho<strong>na</strong>, Ago. 2007, 4.<br />

Disyembre 2011 13


14 Liaho<strong>na</strong><br />

NANGUNGUSAP TAYO TUNGKOL KAY CRISTO<br />

ANG KAPANGYARIHANG<br />

MAGPAGALING NG<br />

PAGBABAYAD-SALA<br />

“B<strong>at</strong>id [ni Jesucristo] a<strong>ng</strong><br />

<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> pagdadalamh<strong>at</strong>i, <strong>at</strong><br />

<strong>na</strong>riyan Siya para sa <strong>at</strong>in.<br />

Gaya <strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> Samaritano<br />

sa Kanya<strong>ng</strong> tali<strong>ng</strong>haga,<br />

kapag <strong>na</strong>kita niya tayo<strong>ng</strong><br />

sug<strong>at</strong>an sa may daa<strong>na</strong>n,<br />

bebendahan Niya a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

mga sug<strong>at</strong> <strong>at</strong> aalagaan tayo<br />

(ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Lucas 10:34).<br />

Mga kap<strong>at</strong>id, a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gpapagali<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> Pagbabayad-sala<br />

ay para sa inyo, sa <strong>at</strong>in, sa<br />

lah<strong>at</strong>.”<br />

Elder Dallin H. Oaks <strong>ng</strong> Korum <strong>ng</strong><br />

Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol, “Pi<strong>na</strong>gpapahi<strong>ng</strong>a<br />

Niya a<strong>ng</strong> Na<strong>ng</strong>abibig<strong>at</strong>a<strong>ng</strong><br />

Lubha,” Liaho<strong>na</strong>, Nob. 2006, 7.<br />

Isa<strong>ng</strong> Sagot sa<br />

Baw<strong>at</strong> Tano<strong>ng</strong> <strong>na</strong><br />

“PAANO KUNG?”<br />

“At [si Jesucristo] ay hahayo, magdara<strong>na</strong>s <strong>ng</strong> mga pasakit <strong>at</strong> hirap<br />

<strong>at</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> tukso; <strong>at</strong> ito ay upa<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>upad a<strong>ng</strong> salita<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>gsabi<strong>ng</strong> dadalhin niya sa kanya<strong>ng</strong> sarili a<strong>ng</strong> mga pasakit<br />

<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mga sakit <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga tao” (Alma 7:11).<br />

Ni Michael D. Woodbury<br />

Ila<strong>ng</strong> taon <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kararaan <strong>na</strong>dulas<br />

a<strong>ng</strong> scooter ko, <strong>at</strong> bumagsak ako sa<br />

git<strong>na</strong> <strong>ng</strong> kalsada. Halos agad ako<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>bundol <strong>ng</strong> isa pa<strong>ng</strong> sasakyan—<strong>na</strong><br />

malaki—<strong>at</strong> ki<strong>na</strong>ladkad ako sa kalsada.<br />

Si<strong>na</strong>bi <strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gbalita tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

aksidente <strong>na</strong> p<strong>at</strong>ay <strong>na</strong> ako.<br />

Na<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>uklasan <strong>ng</strong> mga paramedic<br />

<strong>na</strong> buhay pa ako, isinugod nila ako sa ospital,<br />

ku<strong>ng</strong> saan sumailalim ako sa ila<strong>ng</strong><br />

emergency surgery <strong>na</strong><strong>ng</strong> sumunod <strong>na</strong><br />

ila<strong>ng</strong> araw. Haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>ka-life support ako<br />

<strong>at</strong> wala<strong>ng</strong>-malay, ipi<strong>na</strong>to<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> ama<br />

<strong>at</strong> <strong>ng</strong> iba pa a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga kamay sa<br />

aki<strong>ng</strong> ulu<strong>na</strong>n <strong>at</strong> bi<strong>na</strong>sbasan ako gamit<br />

a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> priesthood. Mula<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> sandali<strong>ng</strong> iyon, <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> mahimala<br />

a<strong>ng</strong> paggali<strong>ng</strong> ko. Ngunit mas mahalaga<br />

pa kaysa <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari sa akin sa pisikal a<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong>yari sa espirituwal.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kara<strong>na</strong>sa<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gbukas sa<br />

aki<strong>ng</strong> puso sa kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>.<br />

Isa<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go m<strong>at</strong>apos a<strong>ng</strong><br />

aksidente, <strong>na</strong>gkamalay ako <strong>at</strong> <strong>na</strong>laman<br />

ko a<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari. Nau<strong>na</strong>waan ko <strong>na</strong><br />

pinrotektahan ako <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>at</strong> tinulutan<br />

ako<strong>ng</strong> makapili<strong>ng</strong> pa a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong><br />

asawa <strong>at</strong> mga a<strong>na</strong>k sa lupa. Nalaman<br />

ko<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong><strong>na</strong>tag ako, hindi pi<strong>na</strong>bayaan,<br />

<strong>ng</strong> Diyos. Sa halip <strong>na</strong> ma-trauma <strong>at</strong><br />

ma<strong>ng</strong>hi<strong>na</strong> dahil sa proseso<strong>ng</strong> gagawin<br />

upa<strong>ng</strong> ako ay gumali<strong>ng</strong>, <strong>na</strong>kadama ako<br />

<strong>ng</strong> kapayapaan.<br />

Na<strong>ng</strong> sumunod <strong>na</strong> mga araw, <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong><br />

mas malalim a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pagmamahal<br />

sa Ama sa La<strong>ng</strong>it <strong>at</strong> kay Jesucristo, <strong>at</strong><br />

tumindi a<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>arin ko<strong>ng</strong> ma<strong>na</strong>tili<strong>ng</strong><br />

tap<strong>at</strong> habambuhay. Nakita ko a<strong>ng</strong> pagmamahal<br />

<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa mabubuti<strong>ng</strong><br />

tao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kilala ko. At <strong>na</strong>kita ko <strong>na</strong> dininig<br />

<strong>at</strong> si<strong>na</strong>got <strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it a<strong>ng</strong> mga<br />

dala<strong>ng</strong>in <strong>at</strong> pag-aayuno para sa akin <strong>ng</strong><br />

mga tao<strong>ng</strong> iba’t iba a<strong>ng</strong> relihiyon.<br />

Na<strong>ng</strong> ibahagi ko a<strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> ito<br />

sa iba, a<strong>ng</strong> mga tano<strong>ng</strong> <strong>na</strong> “paano ku<strong>ng</strong>?”<br />

ay wala<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>apusan. “Paano ku<strong>ng</strong> <strong>na</strong>m<strong>at</strong>ay<br />

ka?” “Paano ku<strong>ng</strong> hindi ka <strong>na</strong><br />

makalakad?” “Paano ku<strong>ng</strong> duma<strong>na</strong>s ka<br />

O AMA KO, NI SIMON DEWEY


<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>indi<strong>ng</strong> sakit habambuhay?” <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

<strong>na</strong>kama<strong>ng</strong>ha sa akin ay may sagot a<strong>ng</strong><br />

Pagbabayad-sala sa baw<strong>at</strong> tano<strong>ng</strong> <strong>na</strong><br />

“paano ku<strong>ng</strong>?”<br />

Dahil sa Pagbabayad-sala, ako ay mabubuhay<br />

<strong>na</strong> mag-uli <strong>at</strong> anuma<strong>ng</strong> pisikal<br />

<strong>na</strong> karamdaman o sakit ay mapapawi.<br />

Kami <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> asawa <strong>at</strong> mga a<strong>na</strong>k ay<br />

sama-sama<strong>ng</strong> mabubuklod bila<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

pamilya. Iyan ay gi<strong>na</strong>wa<br />

ri<strong>ng</strong> posible <strong>ng</strong> Pagbabayad-sala. Ku<strong>ng</strong><br />

susulo<strong>ng</strong> tayo <strong>na</strong><strong>ng</strong> may pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<br />

sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong> sa pagda<strong>na</strong>s<br />

<strong>na</strong>tin <strong>ng</strong> mga pagsubok sa buhay <strong>at</strong><br />

magtitiis ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> wakas, ilalaan <strong>ng</strong><br />

Pagbabayad-sala a<strong>ng</strong> landas <strong>na</strong> kaila<strong>ng</strong>an<br />

<strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> tahakin, <strong>na</strong> may maluwalh<strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>ako <strong>na</strong> buhay <strong>na</strong> wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>gan<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>ghihintay sa kabila<strong>ng</strong> buhay. ◼<br />

Para sa iba pa tu<strong>ng</strong>kol sa paksa<strong>ng</strong> ito, ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa<br />

M<strong>at</strong>eo 11:28–30; 3 Nephi 17:7–9; <strong>at</strong> Bruce C. Hafen,<br />

“Beauty for Ashes: The Atonement of Jesus<br />

Christ,” Liaho<strong>na</strong>, Abr. 1997, 39.<br />

“At dadalhin niya sa<br />

kanya<strong>ng</strong> sarili a<strong>ng</strong> kam<strong>at</strong>ayan,<br />

upa<strong>ng</strong> makalag<br />

niya a<strong>ng</strong> mga gapos <strong>ng</strong><br />

kam<strong>at</strong>ayan <strong>na</strong> gumagapos<br />

sa kanya<strong>ng</strong> mga tao; <strong>at</strong> dadalhin<br />

niya a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

mga kahi<strong>na</strong>an, upa<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> sisidlan ay<br />

mapuspos <strong>ng</strong> awa, ayon sa<br />

laman, upa<strong>ng</strong> malaman<br />

niya <strong>na</strong><strong>ng</strong> ayon sa laman<br />

ku<strong>ng</strong> paano tutulu<strong>ng</strong>an<br />

a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga tao alinsunod<br />

sa kanila<strong>ng</strong> mga<br />

kahi<strong>na</strong>an” (Alma 7:12).<br />

PAANO TAYO PINALALAKAS<br />

NG PANGINOON?<br />

Tumulo<strong>ng</strong> si Elder David A.<br />

Bed<strong>na</strong>r <strong>ng</strong> Korum <strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong><br />

Apostol sa pagsagot sa<br />

tano<strong>ng</strong> <strong>na</strong> ito sa kanya<strong>ng</strong><br />

mensahe sa pa<strong>ng</strong>kalah<strong>at</strong>a<strong>ng</strong><br />

kumperensya <strong>na</strong> “Sa Lakas <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon” (Liaho<strong>na</strong>, Nob. 2004,<br />

76–78):<br />

• “Sa lakas <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon makagagawa<br />

tayo <strong>at</strong> makapagtitiis<br />

<strong>at</strong> madadaig a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

bagay.”<br />

• “Tinutulu<strong>ng</strong>an tayo <strong>ng</strong> <strong>na</strong>gbibigay-kakayahan<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>gpapalakas<br />

<strong>na</strong> Pagbabayad-sala<br />

<strong>na</strong> makau<strong>na</strong>wa <strong>at</strong> makagawa<br />

<strong>at</strong> magi<strong>ng</strong> mabuti sa mga<br />

paraa<strong>ng</strong> hindi mauu<strong>na</strong>waan o<br />

magagawa <strong>ng</strong> limitado <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong><br />

mortal <strong>na</strong> kakayahan.”<br />

• “Sa lakas <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>at</strong> sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

biyaya, alam ko<strong>ng</strong> kapwa tayo<br />

pagpapalain <strong>na</strong> maisagawa<br />

a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bagay.”<br />

Isipi<strong>ng</strong> ibahagi sa iba a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong><br />

p<strong>at</strong>otoo tu<strong>ng</strong>kol sa mga pagpapala<strong>ng</strong><br />

dumar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> dahil sa Pagbabayad-sala<br />

ni Jesucristo.<br />

Disyembre 2011 15


MGA ARAL MULA SA<br />

Ni Elder Marvin J.<br />

Ashton (1915–94)<br />

Ng Korum <strong>ng</strong><br />

Labindalawa<strong>ng</strong><br />

Apostol<br />

16 Liaho<strong>na</strong><br />

MGA KLASIKONG EBANGHELYO<br />

Guro<br />

Si Marvin J. Ashton ay inorden <strong>na</strong> Apostol<br />

noo<strong>ng</strong> Disyembre 2, 1971. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> sumusunod<br />

<strong>na</strong> artikulo ay ha<strong>ng</strong>o sa isa<strong>ng</strong> mensahe niya<br />

sa debosyo<strong>na</strong>l sa Brigham You<strong>ng</strong> University<br />

noo<strong>ng</strong> Hunyo 5, 1988.<br />

N<strong>at</strong><strong>at</strong>andaan ko <strong>na</strong> noon pa man ay may<br />

espesyal <strong>na</strong> pagmamahal <strong>na</strong> ako kay<br />

Jesucristo. Itinuro sa akin <strong>na</strong> Siya a<strong>ng</strong><br />

A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> buhay <strong>na</strong> Diyos. Itinuro sa akin <strong>na</strong><br />

Siya ay aki<strong>ng</strong> kaibigan, guro, <strong>at</strong> lakas. Sa <strong>na</strong>gdaa<strong>ng</strong><br />

mga taon, kapag dumar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sa buhay<br />

ko a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kulin <strong>at</strong> responsibilidad <strong>at</strong> kara<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong><br />

magbahagi <strong>ng</strong> espesyal <strong>na</strong> p<strong>at</strong>otoo<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa Kanya, sinisikap ko<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>uto sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> buhay <strong>at</strong> mga paraan. Tu<strong>na</strong>y <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

Siya a<strong>ng</strong> Dalubhasa<strong>ng</strong> Guro. Para m<strong>at</strong>ulu<strong>ng</strong>an<br />

ako<strong>ng</strong> magsikap <strong>at</strong> magi<strong>ng</strong> tap<strong>at</strong>, madalas<br />

ako<strong>ng</strong> bumali<strong>ng</strong> sa ikawalo<strong>ng</strong> kaba<strong>na</strong>ta <strong>ng</strong><br />

Juan sa Bago<strong>ng</strong> Tipan para sa lakas, p<strong>at</strong>nubay,<br />

<strong>at</strong> halimbawa. Ku<strong>ng</strong> maaari, basahin <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong><br />

ilan sa mga tal<strong>at</strong>a upa<strong>ng</strong> mapalakas a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

buhay <strong>at</strong> ug<strong>na</strong>yan kay Jesus. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga tal<strong>at</strong>a<br />

<strong>at</strong> salita<strong>ng</strong> ito ay tumutulo<strong>ng</strong> sa akin <strong>na</strong> mas<br />

mau<strong>na</strong>waan Siya <strong>at</strong> magkaroon <strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ari<strong>ng</strong><br />

magsikap <strong>at</strong> magi<strong>ng</strong> higit <strong>na</strong> k<strong>at</strong>ulad Niya. . . .<br />

Di<strong>na</strong>la sa kanya [<strong>ng</strong> mga eskriba <strong>at</strong> Fariseo]<br />

a<strong>ng</strong> babae<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>alunya. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga<br />

kaaway <strong>na</strong> ito . . . ay ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>ka Siya<strong>ng</strong> linla<strong>ng</strong>in.<br />

Iniupo nila ito sa git<strong>na</strong> bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

eksibit, isa<strong>ng</strong> makasala<strong>na</strong>n, isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

marumi. Hindi Siya umalis sa ki<strong>na</strong>roroo<strong>na</strong>n<br />

<strong>ng</strong> babae. . . . Siya ay <strong>na</strong>huli<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya—sa<br />

akto. Wala<strong>ng</strong> kaduda-duda <strong>na</strong> <strong>na</strong>gkasala<br />

ito. Si Jesus ay inilagay nila sa isa<strong>ng</strong><br />

tila imposible<strong>ng</strong> sitwasyon. Sabi sa b<strong>at</strong>as ni<br />

Moises, b<strong>at</strong>uhin siya. “Ano <strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sabi<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa kaniya?” [ Juan 8:5] tano<strong>ng</strong> nila, <strong>na</strong><br />

tinutukso Siya, hinuhuli Siya—<strong>na</strong> inilalagay<br />

Siya sa ala<strong>ng</strong>ani<strong>ng</strong> situwasyon.<br />

Anuman a<strong>ng</strong> sabihin Niya, parar<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>an<br />

Siya <strong>na</strong> mali a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> gi<strong>na</strong>wa <strong>at</strong> h<strong>at</strong>ol.<br />

Tinutukso nila Siya upa<strong>ng</strong> makita ku<strong>ng</strong><br />

mawawalan Siya <strong>ng</strong> pasensya <strong>at</strong> malilimutan<br />

ku<strong>ng</strong> sino Siya. Kalupitan a<strong>ng</strong> pagb<strong>at</strong>o<br />

sa babae. Mali a<strong>ng</strong> huwag siya<strong>ng</strong> pansinin.<br />

. . . Yumukod Siya <strong>at</strong> isinul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

daliri sa lupa <strong>na</strong> para<strong>ng</strong> hindi Niya sila<br />

<strong>na</strong>rinig (kinukuha a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pansin <strong>at</strong><br />

inihahanda<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>uruan a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> makaririnig).<br />

. . . At haba<strong>ng</strong> tahimik a<strong>ng</strong> paligid,<br />

p<strong>at</strong>uloy sila<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gtano<strong>ng</strong>. Para ko<strong>ng</strong> <strong>na</strong>ririnig<br />

a<strong>ng</strong> mapa<strong>ng</strong>utya nila<strong>ng</strong> mga tano<strong>ng</strong>:<br />

“Sige <strong>na</strong>, magsalita ka. Huli ka <strong>na</strong> <strong>na</strong>min.<br />

Takot ka ba<strong>ng</strong> sumagot?” Ngunit si Jesus a<strong>ng</strong><br />

magpapasiya. . . .<br />

Umu<strong>na</strong>t si Jesus, <strong>na</strong><strong>ng</strong> may pagpapakumbaba<br />

<strong>at</strong> kara<strong>ng</strong>alan, <strong>at</strong> si<strong>na</strong>mbit a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kam<strong>at</strong>indi<strong>ng</strong><br />

mga salita<strong>ng</strong> ito: “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> wala<strong>ng</strong><br />

kasala<strong>na</strong>n sa inyo, ay siya<strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> bum<strong>at</strong>o<br />

sa kaniya” [ Juan 8:7]. Isa<strong>ng</strong> perpekto<strong>ng</strong> sagot<br />

mula sa isa<strong>ng</strong> perpekto<strong>ng</strong> tao.<br />

Sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga responsibilidad, situwasyon,<br />

<strong>at</strong> tu<strong>ng</strong>kulin <strong>ng</strong>ayon, kaila<strong>ng</strong>an tayo<strong>ng</strong> mapaalalaha<strong>na</strong>n<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> paulit-ulit tu<strong>ng</strong>kol dito.<br />

Sa mga pakikitu<strong>ng</strong>o <strong>na</strong>tin sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> tao,<br />

hayaan siya <strong>na</strong> wala<strong>ng</strong> kasala<strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

mamintas o makakita <strong>ng</strong> pagkakamali o<br />

ma<strong>ng</strong>hamak. . . . Yumukod Siya <strong>at</strong> isinul<strong>at</strong><br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> daliri sa lupa. Narinig nila a<strong>ng</strong>


ANG BABAE NA NAHULING NANGANGALUNYA, NI HARRY ANDERSON © SEVENTH-DAY ADVENTIST CHURCH, HINDI MAAARING KOPYAHIN<br />

si<strong>na</strong>bi Niya. Nadama nila a<strong>ng</strong> impluwensya<br />

<strong>ng</strong> kahi<strong>na</strong>hu<strong>na</strong>n <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> espiritu kahit<br />

wala Siya<strong>ng</strong> si<strong>na</strong>bi. Dahil inusig <strong>ng</strong> sarili<br />

nila<strong>ng</strong> budhi, kusa sila<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gsilisan, hindi sila<br />

iti<strong>na</strong>boy. Isa-isa sila<strong>ng</strong> umalis—hindi para huma<strong>na</strong>p<br />

<strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>o kundi para paghilumin<br />

a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga espirituwal <strong>na</strong> sug<strong>at</strong>.<br />

Naiwan Siya<strong>ng</strong> mag-isa kasama a<strong>ng</strong> babae.<br />

N<strong>at</strong>utuwa ako’t <strong>na</strong>itala iyon. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> ilan sa <strong>at</strong>in<br />

ay may tendensiya<strong>ng</strong> umiwas <strong>na</strong> makasama<br />

a<strong>ng</strong> mga <strong>na</strong>gkasala. . . . Sabi Niya, “Saan sila<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong>aroroon? wala baga<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> hum<strong>at</strong>ol<br />

sa iyo?” [ Juan 8:10]. . . . Nag-ukol si Jesus<br />

<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon upa<strong>ng</strong> magtano<strong>ng</strong> <strong>at</strong> makinig.<br />

Ah, ku<strong>ng</strong> magagawa lama<strong>ng</strong> sa<strong>na</strong> <strong>na</strong>tin<br />

iyan! Napakadali sa<strong>na</strong> <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga sagot,<br />

<strong>na</strong>pakahusay. . . .<br />

Si<strong>na</strong>got <strong>ng</strong> babae <strong>na</strong> <strong>na</strong>huli<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya<br />

a<strong>ng</strong> tano<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

mga <strong>na</strong>gpar<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> sa kanya sa pagsasabi<strong>ng</strong>,<br />

“Wala[<strong>ng</strong>] sinoman, Pa<strong>ng</strong>inoon.” Pagk<strong>at</strong>apos<br />

ay si<strong>na</strong>bi a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kapupukaw <strong>na</strong> pahayag<br />

<strong>na</strong> ito: “Humayo ka . . . [<strong>at</strong>] huwag ka <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

magkasala” [ Juan 8:11]. Nagtuturo a<strong>ng</strong> Guro<br />

sa araw <strong>na</strong> iyon <strong>at</strong> <strong>na</strong>gtuturo din sa oras <strong>na</strong><br />

ito mismo. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Kanya<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> mensahe:<br />

kamuhian a<strong>ng</strong> kasala<strong>na</strong>n, <strong>ng</strong>unit mahalin<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gkasala. Sa<strong>na</strong>’y mabigyan tayo niyan<br />

<strong>ng</strong> lakas <strong>at</strong> kumpiyansa <strong>at</strong> mas mapalapit sa<br />

<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong> <strong>na</strong> si Jesucristo. Hindi<br />

kinunsinti ni Jesus a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alunya. Mi<strong>na</strong>hal<br />

Niya a<strong>ng</strong> babae sa halip <strong>na</strong> pagsabihan<br />

<strong>ng</strong> masasakit <strong>na</strong> salita. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> babae <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mga<br />

<strong>na</strong>gpar<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> ay kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>uruan <strong>ng</strong> aral<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa pagmamahal. Kaila<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> awa<br />

<strong>at</strong> habag sa sitwasyo<strong>ng</strong> ito. Masaya<strong>ng</strong> malaman<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>niwala si Jesus <strong>na</strong> mas mahalaga<br />

a<strong>ng</strong> tao kaysa sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> kasala<strong>na</strong>n nito. Nakapagt<strong>at</strong>aka<br />

ba <strong>na</strong> ti<strong>na</strong>wag Siya<strong>ng</strong> “Mabuti<strong>ng</strong><br />

Pastol”? Mi<strong>na</strong>hal Niya a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

tupa, a<strong>ng</strong> mga ito man ay <strong>na</strong>liligaw, <strong>na</strong>gugutom,<br />

kaawa-awa, ginigi<strong>na</strong>w, o <strong>na</strong>wawala.<br />

Sa pagt<strong>at</strong>apos <strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> kara<strong>na</strong>sa<strong>ng</strong><br />

ito sa pagtuturo, a<strong>ng</strong> aral <strong>na</strong> ito tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

pagmamahal <strong>at</strong> habag, ay isa<strong>ng</strong> mahalaga<strong>ng</strong><br />

tal<strong>at</strong>a.<br />

“Muli <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gsalita sa kanila si Jesus, <strong>na</strong><br />

si<strong>na</strong>sabi, Ako a<strong>ng</strong> ilaw <strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan: a<strong>ng</strong><br />

sumusunod sa akin ay hindi lalakad sa kadiliman,<br />

kundi magkakaroon <strong>ng</strong> ilaw <strong>ng</strong> kabuhayan”<br />

( Juan 8:12).<br />

Sundan <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ilaw. Suma<strong>ng</strong>guni<br />

tayo <strong>na</strong><strong>ng</strong> madalas sa ila<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> ito.<br />

Pi<strong>na</strong>tototoha<strong>na</strong>n ko sa inyo <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> mga ito<br />

ay ini<strong>ng</strong><strong>at</strong>an para sa ikakabuti <strong>ng</strong> lah<strong>at</strong>. ◼<br />

Para sa buo<strong>ng</strong> teksto <strong>ng</strong> mensahe sa I<strong>ng</strong>les, bisitahin a<strong>ng</strong><br />

speeches .byu .edu.<br />

Disyembre 2011 17


DETALYE MULA SA SI CRISTO AT ANG MAYAMANG BINATANG PINUNO, NI HEINRICH HOFMANN, SA KAGANDAHANG-LOOB NG<br />

C. HARRISON CONROY CO.; TANAWIN NG BET-LEHEM, <strong>18</strong>57, NI NIKANOR GRIGOR’EVICH CHERNETSOV, PUSHKIN MUSEUM,<br />

MOSCOW, RUSSIA, ANG BRIDGEMAN ART LIBRARY INTERNATIONAL<br />

ANG KAPAYAPAAN AT KAGALAKANG MALAMAN NA<br />

ANG TAGAPAGLIGTAS<br />

AY BUHAY<br />

Bila<strong>ng</strong> isa sa Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol,<br />

masasabi ko <strong>na</strong> iti<strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>i <strong>ng</strong> mga miyembro<br />

<strong>ng</strong> Labindalawa a<strong>ng</strong> pribilehiyo<strong>ng</strong><br />

magturo <strong>at</strong> magp<strong>at</strong>otoo tu<strong>ng</strong>kol sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

pi<strong>na</strong>kamamahal <strong>na</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>. Masaya<br />

<strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> ibi<strong>na</strong>bahagi a<strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>otoo tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa Kanya<strong>ng</strong> buhay, ministeryo, <strong>at</strong> misyon<br />

sa mortalidad.<br />

Ginugunita <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> hamak <strong>na</strong> pagsila<strong>ng</strong><br />

<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong> sa pa<strong>na</strong>ho<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong><br />

taon kahit alam <strong>na</strong>tin <strong>na</strong> hindi ito <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari<br />

sa buwan <strong>ng</strong> Disyembre. Mas malama<strong>ng</strong> <strong>na</strong><br />

isinila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa buwan <strong>ng</strong> Abril.<br />

Pi<strong>na</strong>gtitibay kapwa sa ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an <strong>at</strong><br />

sa kasaysayan a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon sa tagsibol<br />

<strong>ng</strong> taon, bago sumapit a<strong>ng</strong> Paskua <strong>ng</strong> mga<br />

Judio (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa D <strong>at</strong> T 20:1).<br />

Ipi<strong>na</strong>hayag sa mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an<br />

<strong>na</strong> ikakasal <strong>na</strong> noon a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> i<strong>na</strong><strong>ng</strong> si<br />

Maria kay Jose (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa M<strong>at</strong>eo 1:<strong>18</strong>; Lucas<br />

1:27). <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kanila<strong>ng</strong> kasundua<strong>ng</strong> pakasal ay<br />

maitutulad sa isa<strong>ng</strong> makabago<strong>ng</strong> kasundua<strong>ng</strong><br />

magpakasal, <strong>na</strong> sinundan kalau<strong>na</strong>n <strong>ng</strong><br />

aktuwal <strong>na</strong> kasal.<br />

Nak<strong>at</strong>ala sa kuwento ni Lucas a<strong>ng</strong><br />

Bila<strong>ng</strong> <strong>na</strong>t<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> saksi <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> pa<strong>ng</strong>alan, pi<strong>na</strong>tototoha<strong>na</strong>n<br />

ko <strong>na</strong> si Cristo Jesus a<strong>ng</strong><br />

ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> buhay <strong>na</strong> Diyos.<br />

pagpapakita <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel <strong>na</strong> si Gabriel kay<br />

Maria kaya <strong>na</strong>laman nito a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

misyon sa lupa:<br />

“At pumasok siya sa ki<strong>na</strong>roroo<strong>na</strong>n niya,<br />

<strong>at</strong> si<strong>na</strong>bi, Magalak ka, ikaw <strong>na</strong> totoo<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamamahal,<br />

a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay sumasa iyo:<br />

pi<strong>na</strong>gpala ka sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> babae. . . .<br />

“At si<strong>na</strong>bi sa kaniya <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel, Huwag<br />

ka<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>akot, Maria: sapagka’t <strong>na</strong>kasumpo<strong>ng</strong><br />

ka <strong>ng</strong> biyaya sa Dios.<br />

“At <strong>na</strong>rito, maglilihi ka sa iyo<strong>ng</strong> tiyan, <strong>at</strong><br />

ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k ka <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> lalake, <strong>at</strong> t<strong>at</strong>awagin<br />

mo a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong> Jesus.<br />

“Siya’y magigi<strong>ng</strong> dakila, <strong>at</strong> t<strong>at</strong>awagi<strong>ng</strong><br />

A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> K<strong>at</strong>aastaasan” (Lucas 1:28, 30–32).<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it a<strong>ng</strong> K<strong>at</strong>aastaasan.<br />

Si Jesus a<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> K<strong>at</strong>aastaasan.<br />

“At si<strong>na</strong>bi ni Maria sa a<strong>ng</strong>hel, Paano<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>yayari ito, sa ako’y hindi <strong>na</strong>kakakilala<br />

<strong>ng</strong> lalake?<br />

“At sumagot a<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel, <strong>at</strong> si<strong>na</strong>bi sa kaniya,<br />

Bababa sa iyo a<strong>ng</strong> Espiritu Santo, <strong>at</strong> lililiman<br />

ka <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>ng</strong> K<strong>at</strong>aastaasan: kaya<br />

<strong>na</strong>man a<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> bagay <strong>na</strong> ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k<br />

ay t<strong>at</strong>awagi<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> Dios” (Lucas 1:34–35).<br />

Ni Elder<br />

Russell M. Nelson<br />

Ng Korum <strong>ng</strong><br />

Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol<br />

Disyembre 2011 19


Bago iki<strong>na</strong>sal si<strong>na</strong> Jose <strong>at</strong> Maria, ipi<strong>na</strong>gdadalantao <strong>na</strong><br />

ni Maria a<strong>ng</strong> Ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> A<strong>na</strong>k <strong>na</strong> iyon. Hi<strong>na</strong><strong>ng</strong>ad ni Jose<br />

<strong>na</strong> protektahan si Maria (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa M<strong>at</strong>eo 1:<strong>18</strong>–19), sa<br />

pag-asa<strong>ng</strong> mailigtas ito sa parusa<strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong>p<strong>at</strong>aw sa isa<strong>ng</strong><br />

babae<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gdalantao <strong>na</strong><strong>ng</strong> hindi pa <strong>na</strong>kakasal. Haba<strong>ng</strong><br />

pi<strong>na</strong>g-iisipa<strong>ng</strong> mabuti a<strong>ng</strong> mga bagay <strong>na</strong> ito, <strong>na</strong>gpakita<br />

a<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel <strong>na</strong> si Gabriel kay Jose, <strong>na</strong> <strong>na</strong>gsasabi<strong>ng</strong>:<br />

“Jose, a<strong>na</strong>k ni David, huwag ka<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>amba sa pagta<strong>ng</strong>gap<br />

kay Maria <strong>na</strong> iyo<strong>ng</strong> asawa: sapagka’t a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong><br />

di<strong>na</strong>dala<strong>ng</strong>-tao ay sa Espiritu Santo.<br />

“At siya’y ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> lalake; <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong><br />

it<strong>at</strong>awag mo sa kaniya’y Jesus;<br />

sapagka’t ililigtas niya a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong><br />

bayan sa kanila<strong>ng</strong> mga kasala<strong>na</strong>n”<br />

(M<strong>at</strong>eo 1:20–21).<br />

Hindi <strong>na</strong> ki<strong>na</strong>ila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> ituro<br />

ki<strong>na</strong> Maria <strong>at</strong> Jose Mary a<strong>ng</strong> malalim<br />

<strong>na</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong><br />

Jesus. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kahulugan <strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong>ug<strong>at</strong><br />

<strong>na</strong> pi<strong>na</strong>gmulan nito sa Hebreo,<br />

a<strong>ng</strong> Yehoshua o Jehosua, ay<br />

“si Jehova ay kaligtasan.” 1 Kaya<br />

a<strong>ng</strong> gawain <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Diyos<br />

<strong>na</strong> si Jehova, <strong>na</strong> hindi maglalaon<br />

ay t<strong>at</strong>awagi<strong>ng</strong> Jesus, ay kaligtasan.<br />

Siya a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong><br />

<strong>ng</strong> mundo.<br />

Sa Akl<strong>at</strong> ni Mormon mababasa<br />

<strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> pakikipag-usap ni Nephi<br />

sa isa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel <strong>na</strong> <strong>na</strong>gtano<strong>ng</strong>, “Nalalaman<br />

mo ba a<strong>ng</strong> pagpapakababa<br />

<strong>ng</strong> Diyos?”<br />

Sumagot si Nephi, “Alam ko<strong>ng</strong><br />

mahal niya a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k;<br />

gayon pa man, hindi ko <strong>na</strong>lalaman<br />

a<strong>ng</strong> ibig sabihin <strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bagay.<br />

“At si<strong>na</strong>bi niya sa akin: Masdan, a<strong>ng</strong> birhe<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>kikita a<strong>ng</strong> i<strong>na</strong> <strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> Diyos, ayon sa laman.<br />

“. . . Namasdan ko <strong>na</strong> siya ay <strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>ay sa Espiritu; <strong>at</strong><br />

m<strong>at</strong>apos siya<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>ay sa Espiritu [<strong>na</strong>]<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon,<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong>usap sa akin a<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel, si<strong>na</strong>sabi<strong>ng</strong>: Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n!<br />

“At tumi<strong>ng</strong>in ako <strong>at</strong> <strong>na</strong>masda<strong>ng</strong> muli a<strong>ng</strong> birhen, may<br />

dala<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a sa kanya<strong>ng</strong> mga bisig.<br />

“At si<strong>na</strong>bi sa akin <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel: Masdan a<strong>ng</strong> Kordero <strong>ng</strong><br />

Diyos, oo, magi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> Wala<strong>ng</strong> Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Ama!”<br />

(1 Nephi 11:16–21).<br />

20 Liaho<strong>na</strong><br />

Mga Kab<strong>at</strong>iran mula kay Lucas<br />

Mahalaga<strong>ng</strong> kab<strong>at</strong>iran a<strong>ng</strong> idi<strong>na</strong>gdag <strong>ng</strong> maganda <strong>at</strong><br />

pamilyar <strong>na</strong> kuwento<strong>ng</strong> isi<strong>na</strong>salaysay <strong>na</strong>tin sa Kapaskuhan<br />

ayon sa <strong>na</strong>k<strong>at</strong>ala sa Lucas, kaba<strong>na</strong>ta 2: “Na<strong>ng</strong>yari <strong>ng</strong>a<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> mga araw <strong>na</strong> yaon <strong>na</strong> lumabas a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> utos mula<br />

kay Augusto Cesar, <strong>na</strong> magp<strong>at</strong>ala a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>libutan”<br />

(Lucas 2:1).<br />

Ito talaga ay isa<strong>ng</strong> buwis sa baw<strong>at</strong> tao, sensus, <strong>at</strong> pagpapalista—isa<strong>ng</strong><br />

pagpaparehistro <strong>ng</strong> mga mamamayan<br />

sa kaharian <strong>ng</strong> Roma. Iniutos ni Hari<strong>ng</strong> Herodes <strong>na</strong> bila<strong>ng</strong>in<br />

a<strong>ng</strong> mga tao sa lupain <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga ninuno.<br />

Ki<strong>na</strong>ila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> maglakbay ni<strong>na</strong> Maria <strong>at</strong> Jose, <strong>na</strong> noon ay<br />

<strong>na</strong>ninirahan sa Nazaret, p<strong>at</strong>imog p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o<strong>ng</strong> lu<strong>ng</strong>sod ni<br />

David, <strong>na</strong> mga 90 milya (145 km) a<strong>ng</strong> layo. Marahil ay mas<br />

malayo pa a<strong>ng</strong> nilakbay nila ku<strong>ng</strong> hindi sila dumaan sa<br />

lalawigan <strong>ng</strong> Samaria <strong>na</strong> galit sa mga Judio.<br />

Halos tiyak <strong>na</strong> <strong>na</strong>glakbay sila kasama <strong>ng</strong> mga kamaga<strong>na</strong>k<br />

<strong>na</strong> pi<strong>na</strong>punta rin sa lupain <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga ninuno.<br />

Wala<strong>ng</strong> duda<strong>ng</strong> kasama sa mahirap <strong>na</strong> paglalakbay <strong>na</strong><br />

ito a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga alaga<strong>ng</strong> hayop, tulad <strong>ng</strong> mga aso <strong>at</strong><br />

buriko. Malama<strong>ng</strong> <strong>na</strong> humimpil sila sa labas <strong>na</strong><strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong><br />

gabi dahil t<strong>at</strong>lo ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> ap<strong>at</strong> <strong>na</strong> araw a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong>


ANG DAAN PATUNGO SA BET-LEHEM, NI JOSEPH BRICKEY; PAGLALARAWAN NG CARAVANSARY MULA SA ANG MUNDO SA MGA KAMAY, INUKIT NI CHARLES LAPLANTE,<br />

INILATHALA NOONG <strong>18</strong>78, EMILE ANTOINE BAYARD, PRIBADONG KOLEKSYON, KEN WELSH, ANG BRIDGEMAN ART LIBRARY INTERNATIONAL<br />

paglalakbay. Pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> nila sa Bet-lehem, pa<strong>na</strong>hon <strong>na</strong> para<br />

isila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> A<strong>na</strong>k.<br />

“At kaniya<strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>y niya<strong>ng</strong> a<strong>na</strong>k<br />

<strong>na</strong> lalake; <strong>at</strong> ito’y bi<strong>na</strong>lot niya <strong>ng</strong> mga lampin, <strong>at</strong> inihiga<br />

sa isa<strong>ng</strong> pasabsaban, sapagka’t wala <strong>na</strong><strong>ng</strong> lugar para [sa]<br />

kanila sa tuluyan” (Lucas 2:7).<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> tal<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> ito ay puno <strong>ng</strong> kahulugan, <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>yaman<br />

<strong>ng</strong> pagkab<strong>at</strong>id sa isa<strong>ng</strong> salita mula sa orihi<strong>na</strong>l <strong>na</strong> teksto<br />

<strong>ng</strong> Bago<strong>ng</strong> Tipan sa Griyego <strong>at</strong> pag-u<strong>na</strong>wa sa kultura <strong>ng</strong><br />

pa<strong>na</strong>hon <strong>at</strong> lugar <strong>na</strong> iyon. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> k<strong>at</strong>aga<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>gmulan <strong>ng</strong><br />

salin <strong>ng</strong> “bahay-tuluyan” ay k<strong>at</strong>aluma. 2 <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kahulugan<br />

<strong>ng</strong> unlapi<strong>ng</strong> Griyego <strong>na</strong> k<strong>at</strong>a (o c<strong>at</strong>a) ay “magpahi<strong>ng</strong>a”<br />

sa pa<strong>na</strong>hon o lugar <strong>na</strong> iyon. Kapag a<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>a ay dinugtu<strong>ng</strong>an<br />

<strong>ng</strong> luma, a<strong>ng</strong> salita ay <strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahuluga<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

lugar ku<strong>ng</strong> saan <strong>na</strong>ghihiwa-hiwalay, o <strong>na</strong>gpapahi<strong>ng</strong>a, a<strong>ng</strong><br />

mga tao mula sa kanila<strong>ng</strong> paglalakbay. Sa Luma<strong>ng</strong> Tipan<br />

sa Griyego, a<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>aluma ay sa dalawa<strong>ng</strong> tal<strong>at</strong>a<br />

lama<strong>ng</strong> lumabas, <strong>na</strong> isi<strong>na</strong>lin sa baw<strong>at</strong> pagkak<strong>at</strong>aon hindi<br />

bila<strong>ng</strong> “bahay-tuluyan” kundi bila<strong>ng</strong> “silid para sa pa<strong>na</strong>uhin”<br />

(Marcos 14:14; Lucas 22:11).<br />

Sa pa<strong>na</strong>hon <strong>at</strong> lugar <strong>na</strong> iyon, a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bahay-tuluyan<br />

sa Asia ay hindi kagaya <strong>ng</strong> makabago<strong>ng</strong> Holiday Inn o<br />

Bethlehem Marriott. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> bahay-pahi<strong>ng</strong>ahan noon ay<br />

<strong>na</strong>glalaan <strong>ng</strong> tuluyan para sa mga grupo<strong>ng</strong> <strong>na</strong>glalakbay,<br />

kabila<strong>ng</strong> <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> mga tao <strong>at</strong> kanila<strong>ng</strong> mga hayop. Namalagi<br />

a<strong>ng</strong> mga grupo sa ti<strong>na</strong>tawag noon (<strong>at</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ayon)<br />

<strong>na</strong> caravansary, o isa<strong>ng</strong> khan. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pakahulugan <strong>ng</strong><br />

diksyu<strong>na</strong>ryo sa mga k<strong>at</strong>aga<strong>ng</strong> ito ay isa<strong>ng</strong> bahay-tuluyan<br />

sa buo<strong>ng</strong> paligid <strong>ng</strong> p<strong>at</strong>yo sa mga bansa sa sila<strong>ng</strong>an (o<br />

Asia) ku<strong>ng</strong> saan <strong>na</strong>gpapahi<strong>ng</strong>a sa gabi a<strong>ng</strong> mga grupo<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>glalakbay. 3<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> isa<strong>ng</strong> caravansary, ku<strong>ng</strong> saan siguro<br />

<strong>na</strong><strong>na</strong>tili si<strong>na</strong> Maria <strong>at</strong> Jose, ay tipikal<br />

<strong>na</strong> parihaba a<strong>ng</strong> hugis, <strong>na</strong> binubuo<br />

<strong>ng</strong> git<strong>na</strong><strong>ng</strong> p<strong>at</strong>yo para sa mga hayop, <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>liligiran <strong>ng</strong> maliliit <strong>na</strong> silid ku<strong>ng</strong> saan<br />

<strong>na</strong>gpapahi<strong>ng</strong>a a<strong>ng</strong> mga tao.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> gayo<strong>ng</strong> pasilidad ay karaniwa<strong>ng</strong> parihaba a<strong>ng</strong><br />

hugis, <strong>na</strong> binubuo <strong>ng</strong> git<strong>na</strong><strong>ng</strong> p<strong>at</strong>yo para sa mga hayop,<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>liligiran <strong>ng</strong> maliliit <strong>na</strong> silid ku<strong>ng</strong> saan <strong>na</strong>gpapahi<strong>ng</strong>a<br />

a<strong>ng</strong> mga tao. Medyo mas m<strong>at</strong>aas a<strong>ng</strong> maliliit <strong>na</strong> silid <strong>na</strong><br />

ito <strong>ng</strong> mga pa<strong>na</strong>uhin kaysa sa kanila<strong>ng</strong> mga hayop, <strong>at</strong><br />

bukas a<strong>ng</strong> mga pintuan para mabantayan <strong>ng</strong> mga may-ari<br />

a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga hayop. Tinukoy sa Pagsasalin ni Joseph<br />

Smith <strong>ng</strong> Lucas 2:7 <strong>na</strong> wala<strong>ng</strong> silid para sa kanila sa “mga<br />

bahay-tuluyan,” <strong>na</strong> <strong>na</strong>gpapahiw<strong>at</strong>ig <strong>na</strong> may tao <strong>na</strong> sa lah<strong>at</strong><br />

<strong>ng</strong> maliliit <strong>na</strong> silid sa caravansary.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> akala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga <strong>na</strong>mamahala sa bahay-tuluyan<br />

ay hindi mababait o masusu<strong>ng</strong>it ay maaari<strong>ng</strong> mali. Wala<strong>ng</strong><br />

duda<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga tao roon noon ay k<strong>at</strong>ulad <strong>ng</strong>ayon—<br />

mababait. Maaari<strong>ng</strong> totoo ito lalo <strong>na</strong> sa pa<strong>na</strong>hon <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

normal <strong>na</strong> populasyon <strong>ng</strong> Jerusalem <strong>at</strong> kalapit <strong>na</strong> Bet-<br />

lehem ay lumaki dahil sa dami <strong>ng</strong> mga kamag-a<strong>na</strong>k <strong>ng</strong><br />

mga mamamayan doon.<br />

Sa isa<strong>ng</strong> Asian caravansary, magdamag <strong>na</strong> iti<strong>na</strong>tali a<strong>ng</strong><br />

mga hayop sa sulok <strong>na</strong> p<strong>at</strong>yo. Sa p<strong>at</strong>yo<strong>ng</strong> iyon ay maaari<strong>ng</strong><br />

may mga buriko, aso, tupa, posible<strong>ng</strong> may mga kamelyo <strong>at</strong><br />

baka, p<strong>at</strong>i <strong>na</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> dumi <strong>at</strong> amoy <strong>ng</strong> mga hayop.<br />

Dahil puno a<strong>ng</strong> mga silid <strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>uhin sa paligid <strong>ng</strong><br />

p<strong>at</strong>yo, maaari<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gpasiya si Jose <strong>na</strong> asikasuhin a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k ni Maria sa git<strong>na</strong> <strong>ng</strong> p<strong>at</strong>yo <strong>ng</strong> caravansary,<br />

kasama <strong>ng</strong> mga hayop. Posible <strong>na</strong> sa gayo<strong>ng</strong> aba<strong>ng</strong> sitwasyon<br />

isinila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Kordero <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Dalawa<strong>ng</strong> beses bi<strong>na</strong><strong>ng</strong>git sa Lucas 2 a<strong>ng</strong> lampin. Ano<br />

a<strong>ng</strong> kahulugan <strong>ng</strong> mga k<strong>at</strong>aga<strong>ng</strong> “ito’y ibi<strong>na</strong>lot niya <strong>ng</strong><br />

mga lampin” (Lucas 2:7)? Nakikita ko a<strong>ng</strong> kabuluhan <strong>ng</strong><br />

paggamit <strong>ng</strong> hindi lama<strong>ng</strong> ordi<strong>na</strong>ryo<strong>ng</strong> lampin o balabal.<br />

Sa halip <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> anim <strong>na</strong> salita<strong>ng</strong> iyon sa teksto<strong>ng</strong> Tagalog,<br />

Disyembre 2011 21


isa<strong>ng</strong> salita lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> gi<strong>na</strong>mit sa teksto<strong>ng</strong> Griyego <strong>ng</strong><br />

Bago<strong>ng</strong> Tipan. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> salita<strong>ng</strong> iyon ay sparganoo, isa<strong>ng</strong> pandiwa<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahulugan <strong>na</strong> bi<strong>na</strong>lot a<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> sila<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong> sa<strong>ng</strong>gol sa espesyal <strong>na</strong> tela, <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>gsalikop a<strong>ng</strong> mga<br />

dulo. 4 Marahil <strong>ng</strong>a ay may <strong>na</strong>kalagay sa tela <strong>na</strong> bukod-<br />

ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> pagkakakilanlan <strong>na</strong> tutukoy sa pamilya. Gi<strong>na</strong>gawa<br />

ito lalo <strong>na</strong> sa pagsila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>y <strong>na</strong> a<strong>na</strong>k <strong>na</strong> lalake.<br />

Ipi<strong>na</strong>hayag <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel, “Ito a<strong>ng</strong> sa inyo’y magigi<strong>ng</strong><br />

pi<strong>na</strong>k<strong>at</strong>anda: Masusumpu<strong>ng</strong>an ninyo a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>babalot <strong>ng</strong> lampin, <strong>at</strong> <strong>na</strong>kahiga sa isa<strong>ng</strong> pasabsaban”<br />

(Lucas 2:12). <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> tela <strong>ng</strong> lampin <strong>na</strong> <strong>na</strong>kabalot sa Kanya ay<br />

tiyak <strong>na</strong> makikilala <strong>at</strong> kakaiba.<br />

Ano <strong>na</strong>man a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa sabsaban? <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> sabsaban<br />

ay isa<strong>ng</strong> laba<strong>ng</strong>an o bukas <strong>na</strong> kahon sa kuwadra <strong>na</strong> dinisenyo<br />

para paglagyan <strong>ng</strong> pagkain <strong>ng</strong> mga hayop. Nakaa<strong>ng</strong><strong>at</strong><br />

mula sa sahig <strong>ng</strong> marumi<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>yo, maaari<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

sabsaban a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamalinis <strong>na</strong> lugar <strong>na</strong> makukuha. Gayo<strong>ng</strong><br />

laba<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> ku<strong>na</strong> <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon!<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Bukod-ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> mga Magula<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong><br />

Mas mahalaga kaysa sa aba<strong>ng</strong> lugar <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>gsila<strong>ng</strong>an<br />

<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong> a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> bukod-ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong>.<br />

Iti<strong>na</strong>no<strong>ng</strong> sa ila<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an a<strong>ng</strong> “Sino a<strong>ng</strong><br />

maghahayag <strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> lahi?” (Isaias 53:8; Mga Gawa<br />

8:33; Mosias 14:8; 15:10). <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> ibig sabihin nito ay “Sino<br />

a<strong>ng</strong> magpapahayag <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> henerasyon?” Ngayon,<br />

pagkaraan <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> milenyo, ipi<strong>na</strong>hahayag <strong>na</strong>tin <strong>na</strong><br />

si Jesucristo ay isinila<strong>ng</strong> sa isa<strong>ng</strong> imortal <strong>na</strong> Ama <strong>at</strong> isa<strong>ng</strong><br />

mortal <strong>na</strong> i<strong>na</strong>. Mula sa Kanya<strong>ng</strong> imortal <strong>na</strong> Ama, mi<strong>na</strong><strong>na</strong><br />

ni Jesus a<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> mabuhay magpakailanman.<br />

Mula sa Kanya<strong>ng</strong> mortal <strong>na</strong> i<strong>na</strong>, mi<strong>na</strong><strong>na</strong> Niya a<strong>ng</strong> kapalara<strong>ng</strong><br />

duma<strong>na</strong>s <strong>ng</strong> pisikal <strong>na</strong> kam<strong>at</strong>ayan.<br />

Kinilala ni Jesus a<strong>ng</strong> mga k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong><strong>ng</strong> ito haba<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>darama Niya ito sa sarili Niya<strong>ng</strong> buhay: “Sinoma’y hindi<br />

<strong>na</strong>gaalis sa akin nito,” wika Niya, “kundi kusa ko<strong>ng</strong> ibinibigay.<br />

May kapa<strong>ng</strong>yarihan ako<strong>ng</strong> magbigay nito, <strong>at</strong> may<br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan ako<strong>ng</strong> kumuha<strong>ng</strong> muli. Ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>gap ko a<strong>ng</strong><br />

utos <strong>na</strong> ito sa aki<strong>ng</strong> Ama” ( Juan 10:<strong>18</strong>).<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> bukod-ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> mga k<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>ia<strong>ng</strong> iyon <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

mga magula<strong>ng</strong> ay mahalaga sa Kanya<strong>ng</strong> misyon <strong>na</strong> magbayad-sala<br />

para sa mga kasala<strong>na</strong>n <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>k<strong>at</strong>auhan.<br />

Kaya <strong>ng</strong>a, isinila<strong>ng</strong> si Cristo Jesus upa<strong>ng</strong> mam<strong>at</strong>ay <strong>at</strong><br />

pagk<strong>at</strong>apos ay muli<strong>ng</strong> magba<strong>ng</strong>on sa buhay <strong>na</strong> wala<strong>ng</strong><br />

ha<strong>ng</strong>gan (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa 3 Nephi 27:13–15). Nam<strong>at</strong>ay Siya<br />

upa<strong>ng</strong> tayo ay muli<strong>ng</strong> mabuhay. Isinila<strong>ng</strong> Siya upa<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong><br />

<strong>ng</strong> tao ay mapaginhawa mula sa tibo <strong>ng</strong> kam<strong>at</strong>ayan <strong>at</strong><br />

22 Liaho<strong>na</strong><br />

mabuhay <strong>na</strong> muli (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa I Mga Taga Corinto 15:55;<br />

Mosias 16:7–8; Alma 22:14; Mormon 7:5).<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Kanya<strong>ng</strong> Pagbabayad-sala ay gi<strong>na</strong>wa sa Getsemani,<br />

ku<strong>ng</strong> saan a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pawis ay malalaki<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>ak <strong>ng</strong> dugo<br />

(ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Lucas 22:44), <strong>at</strong> sa Golgota (o Calvario), ku<strong>ng</strong><br />

saan ibi<strong>na</strong>yubay a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>awan sa krus sa ibabaw<br />

<strong>ng</strong> “dako <strong>ng</strong> bu<strong>ng</strong>o,” <strong>na</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahuluga<strong>ng</strong> kam<strong>at</strong>ayan<br />

(Marcos 15:22; M<strong>at</strong>eo 27:33; ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n din sa 3 Nephi 27:14).<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Pagbabayad-sala<strong>ng</strong> ito ay magpapalaya<br />

sa tao mula sa kawala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>gan <strong>ng</strong> kam<strong>at</strong>ayan<br />

(ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa 2 Nephi 9:7). Dahil sa Pagbabayad-sala <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong><br />

<strong>na</strong>gkaroon <strong>ng</strong> pagkabuhay <strong>na</strong> mag-uli <strong>at</strong> buhay <strong>na</strong><br />

wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan para sa lah<strong>at</strong>. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Kanya<strong>ng</strong> Pagbabayadsala<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> sentro <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> kasaysayan <strong>ng</strong> tao.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kahalagahan nito ay binigya<strong>ng</strong>-diin ni Propeta<strong>ng</strong><br />

Joseph Smith, <strong>na</strong> <strong>na</strong>gsabi<strong>ng</strong>, “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga saliga<strong>ng</strong> alituntunin<br />

<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> relihiyon ay a<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>otoo <strong>ng</strong> mga Apostol <strong>at</strong> Propeta,<br />

tu<strong>ng</strong>kol kay Jesucristo, <strong>na</strong> Siya’y <strong>na</strong>m<strong>at</strong>ay, inilibi<strong>ng</strong>, <strong>at</strong><br />

muli<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gba<strong>ng</strong>on sa ik<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong> araw, <strong>at</strong> umaky<strong>at</strong> sa la<strong>ng</strong>it;<br />

<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> iba pa<strong>ng</strong> mga bagay <strong>na</strong> may kaug<strong>na</strong>yan sa<br />

<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> relihiyon ay mga kalakip lama<strong>ng</strong> nito.” 5<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pagpapahayag <strong>na</strong> ito a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>gb<strong>at</strong>aya<strong>ng</strong> inspirasyo<strong>ng</strong><br />

gumabay sa U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>uluhan <strong>at</strong> Korum <strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong><br />

Apostol ila<strong>ng</strong> taon <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kararaan <strong>na</strong><strong>ng</strong> palapit<br />

<strong>na</strong> tayo sa ika-2,000 anibersaryo <strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>.<br />

Kami<strong>ng</strong> 15 lalaki <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>gk<strong>at</strong>iwalaan <strong>ng</strong> mga susi <strong>ng</strong><br />

kaharian ay <strong>na</strong>ghanda <strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kasul<strong>at</strong> <strong>na</strong> p<strong>at</strong>otoo. Pi<strong>na</strong>mag<strong>at</strong>an<br />

<strong>na</strong>min iyon <strong>ng</strong> “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Buhay <strong>na</strong> Cristo: <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> P<strong>at</strong>otoo<br />

<strong>ng</strong> mga Apostol.” 6 Baw<strong>at</strong> isa sa 15 Apostol <strong>na</strong> <strong>na</strong>bubuhay<br />

noon ay lumagda sa p<strong>at</strong>otoo<strong>ng</strong> iyon.<br />

Baw<strong>at</strong> tao<strong>ng</strong> may p<strong>at</strong>otoo sa Pa<strong>ng</strong>inoon ay may pribilehiyo,<br />

sa pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya, <strong>na</strong> makilala a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l<br />

<strong>na</strong> mga magula<strong>ng</strong> <strong>at</strong> p<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n <strong>na</strong> si Jesus a<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong><br />

buhay <strong>na</strong> Diyos. Kasama sa tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> p<strong>at</strong>otoo a<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n<br />

<strong>na</strong> a<strong>ng</strong> Ama <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k ay <strong>na</strong>gpakita kay Propeta<strong>ng</strong><br />

Joseph Smith, <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong> ay ginugunita <strong>na</strong>tin<br />

tuwi<strong>ng</strong> Disyembre 23. Kasama sa p<strong>at</strong>otoo<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n<br />

<strong>na</strong> <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Simbahan ni Jesucristo <strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l sa<br />

mga Huli<strong>ng</strong> Araw ay totoo <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>mamahalaan <strong>ng</strong> buhay<br />

<strong>na</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa pamamagitan <strong>ng</strong> propesiya <strong>at</strong> paghahayag<br />

sa tulo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga awtorisado<strong>ng</strong> <strong>na</strong>mumuno <strong>na</strong> tum<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>at</strong> tumutugon sa tagubilin mula sa Kanya.<br />

Kahit sa <strong>na</strong>pakagulo<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon <strong>ng</strong> makabago<strong>ng</strong> buhay,<br />

a<strong>ng</strong> kaalama<strong>ng</strong> ito ay <strong>na</strong>ghah<strong>at</strong>id <strong>ng</strong> kapayapaan<br />

<strong>at</strong> kagalakan sa <strong>at</strong>in. “Magalak,” sabi <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, “<strong>at</strong><br />

huwag m<strong>at</strong>akot, sapagk<strong>at</strong> ako a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay kasama


SI CRISTO SA GETSEMANI, NI WILLIAM HENRY MARGETSON, SA KAGANDAHANG-LOOB NG CHURCH HISTORY MUSEUM<br />

ninyo, <strong>at</strong> t<strong>at</strong>ayo sa tabi ninyo; <strong>at</strong> magpap<strong>at</strong>otoo kayo sa<br />

akin, magi<strong>ng</strong> si Jesucristo, <strong>na</strong> ako a<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> buhay <strong>na</strong><br />

Diyos, <strong>na</strong> ako a<strong>ng</strong> noon, <strong>na</strong> ako a<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ayon, <strong>at</strong> <strong>na</strong> ako ay<br />

paparito” (D <strong>at</strong> T 68:6). Buo<strong>ng</strong> pagmamahal tayo<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>na</strong><strong>na</strong><strong>ng</strong>an<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> mahigpit sa Kanya<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> pa<strong>ng</strong>ako.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Ati<strong>ng</strong> Regalo sa Kanya<br />

Par<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mahihirap <strong>na</strong> pa<strong>na</strong>hon. Nag-iibayo a<strong>ng</strong><br />

kasala<strong>na</strong>n. Nakinita ni Pablo <strong>na</strong> magtitiis <strong>ng</strong> pag-uusig<br />

a<strong>ng</strong> mga miyembro <strong>ng</strong> Simbahan (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa II Kay Timoteo<br />

3:1–13; D <strong>at</strong> T 112:24–26). Ipi<strong>na</strong>yo ni Pedro, “Ku<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao ay magb<strong>at</strong>a <strong>na</strong> gaya <strong>ng</strong> Cristiano, ay huwag<br />

mahiya; kundi luwalh<strong>at</strong>iin a<strong>ng</strong> Dios sa pa<strong>ng</strong>ala<strong>ng</strong> ito” (I Ni<br />

Pedro 4:16). K<strong>at</strong>ulad <strong>ng</strong> pagpapakababa ni Jesus sa lah<strong>at</strong><br />

<strong>ng</strong> bagay upa<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>ibabaw sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bagay, i<strong>na</strong>asahan<br />

Niya<strong>ng</strong> susundan <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> halimbawa. May<br />

pam<strong>at</strong>ok <strong>na</strong> kasama Siya, baw<strong>at</strong> isa sa <strong>at</strong>in ay maaari<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>ibabaw sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> hamon sa <strong>at</strong>in, gaano man kahirap<br />

a<strong>ng</strong> mga ito (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa M<strong>at</strong>eo 11:29–30).<br />

Ku<strong>ng</strong> iisipin a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> <strong>na</strong>gawa <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>—<strong>at</strong><br />

gi<strong>na</strong>gawa—para sa <strong>at</strong>in, ano a<strong>ng</strong> magagawa <strong>na</strong>tin para<br />

sa Kanya? <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pi<strong>na</strong>kadakila<strong>ng</strong> regalo<strong>ng</strong> maibibigay <strong>na</strong>tin<br />

sa Pa<strong>ng</strong>inoon sa Pasko, o kahit kailan, ay a<strong>ng</strong> ma<strong>na</strong>tili<br />

tayo<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> bahid-du<strong>ng</strong>is sa mundo, <strong>na</strong> karap<strong>at</strong>-dap<strong>at</strong><br />

<strong>na</strong> pumasok sa Kanya<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> templo. At a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong><br />

regalo Niya sa <strong>at</strong>in ay kapayapaan dahil alam <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong><br />

handa tayo<strong>ng</strong> humarap sa Kanya, kailan man dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong> iyon.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kaga<strong>na</strong>pan <strong>ng</strong> ministeryo <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay <strong>na</strong>sa<br />

hi<strong>na</strong>harap. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga propesiya tu<strong>ng</strong>kol sa Kanya<strong>ng</strong> Ikalawa<strong>ng</strong><br />

Pagparito ay m<strong>at</strong>utupad pa lama<strong>ng</strong>. Sa araw <strong>ng</strong><br />

Dahil sa Pagbabayad-sala <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong><br />

<strong>na</strong>gkaroon <strong>ng</strong> pagkabuhay <strong>na</strong><br />

mag-uli <strong>at</strong> buhay <strong>na</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan<br />

para sa lah<strong>at</strong>. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Kanya<strong>ng</strong> Pagbabayadsala<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> sentro <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> kasaysayan<br />

<strong>ng</strong> tao.<br />

Pasko, siyempre pa, <strong>na</strong>gtutuon tayo sa Kanya<strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong>.<br />

At sa mundo<strong>ng</strong> ito ay muli Siya<strong>ng</strong> dar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong>. Sa Kanya<strong>ng</strong><br />

U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pagparito, halos lihim a<strong>ng</strong> pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> ni Jesus. Iila<strong>ng</strong><br />

mortal lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kab<strong>at</strong>id sa Kanya<strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong>. Sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito, malalaman <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>k<strong>at</strong>auhan<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagbalik. At Siya ay paparito, hindi<br />

bila<strong>ng</strong> “isa<strong>ng</strong> lalaki<strong>ng</strong> <strong>na</strong>glalakbay sa lupa” (D <strong>at</strong> T 49:22),<br />

kundi “a<strong>ng</strong> kaluwalh<strong>at</strong>ian <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay mahahayag,<br />

<strong>at</strong> makikita<strong>ng</strong> magkakasama <strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>na</strong> tao” (Isaias 40:5;<br />

ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n din sa D <strong>at</strong> T 101:23).<br />

Bila<strong>ng</strong> <strong>na</strong>t<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> saksi <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> pa<strong>ng</strong>alan,<br />

pi<strong>na</strong>tototoha<strong>na</strong>n ko <strong>na</strong> si Cristo Jesus a<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong><br />

A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> buhay <strong>na</strong> Diyos. Mamahalin Niya kayo, pasisiglahin,<br />

<strong>at</strong> magpapakita Siya sa inyo ku<strong>ng</strong> mamahalin ninyo<br />

Siya <strong>at</strong> susundin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga utos (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Juan<br />

14:21). Tu<strong>na</strong>y <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> si<strong>na</strong>samba pa rin Siya <strong>ng</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>alino<strong>ng</strong><br />

lalaki <strong>at</strong> babae. ◼<br />

Mula sa isa<strong>ng</strong> mensahe sa debosyo<strong>na</strong>l sa Brigham You<strong>ng</strong> University<br />

noo<strong>ng</strong> Disyembre 10, 2002. Para sa buo<strong>ng</strong> teksto sa I<strong>ng</strong>les, bisitahin<br />

a<strong>ng</strong> speeches .byu .edu.<br />

MGA TALA<br />

1. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Eric D. Huntsman, “Glad Tidi<strong>ng</strong>s of Gre<strong>at</strong> Joy,” Ensign,<br />

Dis. 2010, 54.<br />

2. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa mga salita<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong> <strong>na</strong> 2,596 <strong>at</strong> 2,646 sa James Stro<strong>ng</strong>,<br />

“Greek Dictio<strong>na</strong>ry of the New Testament,” Stro<strong>ng</strong>’s Exhaustive<br />

Concordance of the Bible (<strong>18</strong>90), 39, 40.<br />

3. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Merriam-Webster’s Collegi<strong>at</strong>e Dictio<strong>na</strong>ry, ika-11 ed. (2003),<br />

“caravansary” <strong>at</strong> “khan.”<br />

4. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> salita<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong> <strong>na</strong> 4,683 sa “Greek Dictio<strong>na</strong>ry of the<br />

New Testament,” 66.<br />

5. Mga Turo <strong>ng</strong> mga Pa<strong>ng</strong>ulo <strong>ng</strong> Simbahan: Joseph Smith (2007),<br />

58; idi<strong>na</strong>gdag a<strong>ng</strong> pagbibigay-diin.<br />

6. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Buhay <strong>na</strong> Cristo: <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> P<strong>at</strong>otoo <strong>ng</strong> mga Apostol,”<br />

Liaho<strong>na</strong>, Abr. 2000, 2–3.<br />

Disyembre 2011 23


LARAWANG KUHA NI MARINA LUKACH<br />

ANG DAAN PATUNGO SA<br />

Templo<br />

Bagaman magkakaiba<strong>ng</strong> landas a<strong>ng</strong> ti<strong>na</strong>tahak <strong>ng</strong> mga miyembro,<br />

<strong>na</strong>bab<strong>at</strong>id <strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l sa mga Huli<strong>ng</strong> Araw sa Ukraine <strong>na</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

landas <strong>ng</strong> kabutihan ay p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o sa templo.<br />

Sa pagbibiyahe sa madali<strong>ng</strong> araw sa<br />

Kiltseva Road sa Kyiv, Ukraine, medyo<br />

tahimik a<strong>ng</strong> daan para sa mga <strong>na</strong>glalakbay<br />

p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o<strong>ng</strong> Kyiv Ukraine Temple. Iila<strong>ng</strong><br />

ilaw lama<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> kotse a<strong>ng</strong> makikita sa hamog<br />

<strong>ng</strong> umaga haba<strong>ng</strong> iniiwasan <strong>ng</strong> mga sasakyan<br />

a<strong>ng</strong> maputikan sa <strong>na</strong>gkal<strong>at</strong> <strong>na</strong> maliliit <strong>na</strong><br />

lubak.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> ni<strong>ng</strong>ni<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> templo sa banda roon<br />

ay <strong>na</strong>gsisilbi<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>law, <strong>na</strong>glalaan <strong>ng</strong> gabay<br />

<strong>na</strong> ilaw <strong>na</strong> <strong>na</strong>gpapakita sa mga <strong>na</strong>glalakbay<br />

papunta sa templo ku<strong>ng</strong> saan sila kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

pumunta.<br />

Samantala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ilan ay mapalad <strong>na</strong> masundan<br />

a<strong>ng</strong> tahimik <strong>na</strong> daa<strong>ng</strong> ito p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o sa<br />

templo simula <strong>na</strong><strong>ng</strong> ilaan ito noo<strong>ng</strong> Agosto<br />

2010, mapap<strong>at</strong>u<strong>na</strong>yan <strong>ng</strong> iba <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

landas p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o sa templo ay hindi gayon<br />

k<strong>at</strong>ahimik.<br />

Haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>g-uumaga <strong>at</strong> sumisilay a<strong>ng</strong> araw<br />

sa la<strong>ng</strong>it, parami <strong>na</strong><strong>ng</strong> parami a<strong>ng</strong> mga kotse<br />

<strong>at</strong> bus sa Kiltseva Road. Ngayo<strong>ng</strong> marami<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> sasakyan, a<strong>ng</strong> d<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> tahimik <strong>na</strong> daan ay<br />

<strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> mai<strong>ng</strong>ay <strong>na</strong> paradahan.<br />

B<strong>at</strong>id <strong>na</strong> sadya<strong>ng</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>rapik sila sa<br />

Ni Chad E. Phares<br />

Mga Magasin <strong>ng</strong> Simbahan<br />

paglalakbay, marami<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gpupunta sa templo<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong><strong>na</strong><strong>na</strong>tili sa daan, <strong>at</strong> m<strong>at</strong>iyaga<strong>ng</strong> umaabante<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> talampakan maya’t maya<br />

bago muli<strong>ng</strong> tumigil. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> templo ay <strong>na</strong><strong>na</strong><strong>na</strong>tili<strong>ng</strong><br />

p<strong>at</strong>utu<strong>ng</strong>uhan, <strong>ng</strong>unit mabagal a<strong>ng</strong> andar.<br />

Pumipili <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> daan a<strong>ng</strong> iba. Sa likod <strong>ng</strong><br />

templo ay may mab<strong>at</strong>o<strong>ng</strong> daan <strong>at</strong> pasikut-sikot<br />

<strong>na</strong> mga kalye. Hindi mali<strong>na</strong>w a<strong>ng</strong> daraa<strong>na</strong>n, <strong>at</strong><br />

madali<strong>ng</strong> maliligaw a<strong>ng</strong> mga drayber. Gayunman,<br />

ku<strong>ng</strong> titi<strong>ng</strong>ala a<strong>ng</strong> drayber, makikita niya<br />

a<strong>ng</strong> ituktok <strong>ng</strong> templo, <strong>na</strong> muli ay <strong>na</strong>gsisilbi<strong>ng</strong><br />

gabay, i<strong>na</strong>anyayahan a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>na</strong> magpunta<br />

sa templo.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga espirituwal <strong>na</strong> daan <strong>na</strong> ti<strong>na</strong>tahak<br />

<strong>ng</strong> mga miyembro sa Ukraine para makar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

sa bahay <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay k<strong>at</strong>ulad <strong>ng</strong> mga kalsada<br />

sa paligid <strong>ng</strong> templo.<br />

Samantala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> kab<strong>at</strong>aa<strong>ng</strong> miyembro<br />

sa Simbahan ay mapalad <strong>na</strong> lumaki sa<br />

Simbahan <strong>at</strong> <strong>ng</strong>ayon ay makadadalo <strong>na</strong> sa<br />

Kyiv Ukraine Temple upa<strong>ng</strong> gawin a<strong>ng</strong> orde<strong>na</strong>nsa<br />

para sa kanila<strong>ng</strong> sarili, marami<strong>ng</strong> iba pa<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>glakbay sa masikip <strong>na</strong> espirituwal <strong>na</strong><br />

trapik para makar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> doon.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> templo, <strong>na</strong> ibi<strong>na</strong>lita ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Disyembre 2011 25


Mula itaas: Si<strong>na</strong> Asiya <strong>at</strong> Nikolai Chemezov<br />

ay ibinuklod sa Kyiv Ukraine Temple t<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong><br />

araw m<strong>at</strong>apos ito<strong>ng</strong> ilaan. Nagpapasalam<strong>at</strong><br />

si<strong>na</strong> Petr <strong>at</strong> Adali<strong>na</strong> Mikhailenko <strong>na</strong> maaasam<br />

<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> apo<strong>ng</strong> si Masha <strong>na</strong> makapunta<br />

sa templo sa kanila<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> bayan. Si<strong>na</strong><br />

Andrei <strong>at</strong> Valenti<strong>na</strong> Dudka ay madalas bumisita<br />

sa pi<strong>na</strong>gt<strong>at</strong>ayuan <strong>ng</strong> templo haba<strong>ng</strong><br />

gi<strong>na</strong>gawa ito.<br />

26 Liaho<strong>na</strong><br />

Gordon B. Hinckley (1910–2008) noo<strong>ng</strong> 1998, ay <strong>na</strong>tapos noo<strong>ng</strong> 2010.<br />

Sa loob <strong>ng</strong> 12 tao<strong>ng</strong> iyon, marami<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong> Kyiv Ukraine Stake<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>na</strong>tili sa makitid—kahit tila mabagal—<strong>na</strong> landas, <strong>at</strong> m<strong>at</strong>iyaga<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>ghintay <strong>na</strong> m<strong>at</strong>apos a<strong>ng</strong> templo. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> iba <strong>na</strong>man ay iba<strong>ng</strong> landas a<strong>ng</strong><br />

ti<strong>na</strong>hak, <strong>at</strong> pansamantala<strong>ng</strong> <strong>na</strong>wala a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mithii<strong>ng</strong> makapasok<br />

sa templo.<br />

Kahit magkakaiba a<strong>ng</strong> espirituwal <strong>na</strong> landas <strong>na</strong> ti<strong>na</strong>tahak <strong>ng</strong> mga<br />

miyembro para makar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sa templo, <strong>na</strong>bab<strong>at</strong>id <strong>ng</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>ap<strong>at</strong> <strong>na</strong><br />

miyembro sa Ukraine <strong>na</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> landas <strong>ng</strong> kabutihan ay ibi<strong>na</strong>balik<br />

sila sa templo.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Tuwid <strong>na</strong> Landas<br />

Marami<strong>ng</strong> miyembro<strong>ng</strong> you<strong>ng</strong> adult sa Eastern Europe a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>akay<br />

sa eba<strong>ng</strong>helyo sa b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> edad. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> maaga<strong>ng</strong> kaalama<strong>ng</strong> ito tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

eba<strong>ng</strong>helyo ay hindi lama<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gtulot sa kanila <strong>na</strong> mali<strong>na</strong><strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga<br />

p<strong>at</strong>otoo mula sa kanila<strong>ng</strong> kab<strong>at</strong>aan kundi map<strong>at</strong><strong>at</strong>ag din a<strong>ng</strong> pasiya<br />

nila<strong>ng</strong> makasal sa templo.<br />

Nalaman kapwa ni Nikolai Chemezov <strong>at</strong> <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> asawa<strong>ng</strong> si<br />

Asiya, <strong>ng</strong> Kharkivs’kyi Ward, a<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo sa kanila<strong>ng</strong> kab<strong>at</strong>aan—<br />

si Nikolai noo<strong>ng</strong> walo<strong>ng</strong>-tao<strong>ng</strong>-gula<strong>ng</strong> siya <strong>at</strong> si Asiya noo<strong>ng</strong> tinedyer<br />

siya.<br />

“Mula <strong>na</strong><strong>ng</strong> mabinyagan ako, <strong>na</strong>laman ko <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> Ama sa<br />

La<strong>ng</strong>it a<strong>ng</strong> landas <strong>ng</strong> kadakilaan,” sabi ni Brother Chemezov. “Mahalaga<br />

<strong>na</strong> sa akin a<strong>ng</strong> mga turo <strong>ng</strong> Simbahan tu<strong>ng</strong>kol sa ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> misyon <strong>ng</strong><br />

pamilya noon pa man.”<br />

N<strong>at</strong>anto rin ni Sister Chemezova a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> mga wala<strong>ng</strong>ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

pamilya noo<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a pa siya. “Noo<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gsisimba ako <strong>na</strong><br />

dalagita pa ako, tinuruan ako ku<strong>ng</strong> gaano kahalaga<strong>ng</strong> gumawa <strong>ng</strong> mga<br />

sagrado<strong>ng</strong> tipan sa templo,” wika niya. “Noon pa man ay pa<strong>ng</strong>arap<br />

ko <strong>na</strong><strong>ng</strong> makasal sa templo, <strong>at</strong> sinikap ko<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> karap<strong>at</strong>-dap<strong>at</strong> <strong>na</strong><br />

makasal sa templo.”<br />

Nagsimula<strong>ng</strong> magdeyt a<strong>ng</strong> dalawa noo<strong>ng</strong> 2009. Haba<strong>ng</strong> lumalago<br />

a<strong>ng</strong> pagmamahal <strong>at</strong> <strong>na</strong>gsimula<strong>ng</strong> mabali<strong>ng</strong> sa kasal a<strong>ng</strong> usapan, alam<br />

<strong>na</strong> <strong>ng</strong> dalawa ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> susunod nila<strong>ng</strong> hakba<strong>ng</strong>. “Na<strong>ng</strong> ipahayag<br />

<strong>na</strong> ilalaan a<strong>ng</strong> Kyiv Temple noo<strong>ng</strong> Agosto 2010, ipi<strong>na</strong>siya <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> mabuklod<br />

doon,” sabi ni Sister Chemezova.<br />

“Mabuti <strong>na</strong> la<strong>ng</strong> <strong>at</strong> hindi kami <strong>na</strong>ghintay <strong>na</strong><strong>ng</strong> m<strong>at</strong>agal,” dagdag pa<br />

ni Brother Chemezov.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> dalawa ay ibinuklod sa kasal noo<strong>ng</strong> Setyembre 1, 2010.<br />

“Iyon a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamaligaya<strong>ng</strong> araw sa buhay ko,” sabi ni Brother<br />

Chemezov. “Mapalad ako<strong>ng</strong> mahawakan a<strong>ng</strong> kamay <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mahal<br />

<strong>na</strong> si Asiya <strong>at</strong> dalhin siya sa bahay <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon. Masasabi ko <strong>na</strong> sa<br />

araw <strong>na</strong> iyon ay <strong>na</strong>tupad a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>arap ko—a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>arap <strong>na</strong> bumuo<br />

<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> pamilya.”<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Mahaba<strong>ng</strong> Daan<br />

Bagaman a<strong>ng</strong> landas p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o<strong>ng</strong> kasal <strong>na</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan ay tuwid<br />

lama<strong>ng</strong> para sa mga miyembro <strong>ng</strong> Vynohradars’kyi Ward <strong>na</strong> si<strong>na</strong> Petr<br />

ITAAS: LARAWAN SA KAGANDAHANG-LOOB NG PAMILYA CHEMEZOV; IBA PANG LARAWANG KUHA NI CHAD E. PHARES


<strong>at</strong> Adali<strong>na</strong> Mikhailenko, <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> mas mahaba<br />

<strong>na</strong>man ito. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga Mikhailenko ay kabila<strong>ng</strong><br />

sa mga u<strong>na</strong><strong>ng</strong> pamilya<strong>ng</strong> sumapi sa Simbahan<br />

sa Ukraine, <strong>na</strong> <strong>na</strong>binyagan noo<strong>ng</strong> 1993—<br />

dalawa<strong>ng</strong> taon lama<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>apos it<strong>at</strong>ag a<strong>ng</strong><br />

u<strong>na</strong><strong>ng</strong> branch sa Kyiv.<br />

Sa kabila nito, dahil malayo a<strong>ng</strong> templo <strong>at</strong><br />

sa iba pa<strong>ng</strong> mga dahilan ay hindi <strong>na</strong>buklod<br />

a<strong>ng</strong> mag-asawa <strong>na</strong><strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> taon. Hindi<br />

mahadla<strong>ng</strong>an, <strong>na</strong><strong>na</strong>tili sila<strong>ng</strong> tap<strong>at</strong> sa isa’t isa<br />

<strong>at</strong> sa kanila<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>arap <strong>na</strong> makasal <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan.<br />

“M<strong>at</strong>iyaga ko<strong>ng</strong> hinintay a<strong>ng</strong> templo,” sabi<br />

ni Brother Mikhailenko. “Hindi ko <strong>na</strong>isip<br />

kailanman <strong>na</strong> lisanin a<strong>ng</strong> Simbahan. Noon pa<br />

man ay mali<strong>na</strong>w <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> landas.”<br />

M<strong>at</strong>apos ilaan ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson a<strong>ng</strong><br />

templo noo<strong>ng</strong> Agosto 2010, hindi mapigilan a<strong>ng</strong> kasabikan<br />

<strong>ng</strong> mag-asawa <strong>na</strong> mabuklod. “Napakaaga <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong><br />

dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sa araw <strong>na</strong> ibubuklod kami kaya hindi pa<br />

bukas a<strong>ng</strong> templo,” sabi ni Sister Mikhailenko.<br />

Hindi <strong>na</strong>g-iisa a<strong>ng</strong> mag-asawa. Marami<strong>ng</strong> kapwa<br />

miyembro <strong>ng</strong> ward a<strong>ng</strong> dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sa templo noo<strong>ng</strong> araw<br />

<strong>na</strong> iyon, <strong>na</strong> sabik <strong>na</strong> makibahagi sa kagalakan <strong>ng</strong> magasawa<strong>ng</strong><br />

Mikhailenko.<br />

“Kayganda <strong>ng</strong> pagbubuklod,” sabi ni Sister Mikhailenko.<br />

“Pakiramdam mo ay hindi mo pa talaga mi<strong>na</strong>hal<br />

a<strong>ng</strong> asawa mo <strong>na</strong> k<strong>at</strong>ulad noo<strong>ng</strong> sandali<strong>ng</strong> iyon.”<br />

Namayani a<strong>ng</strong> pagmamahalan simula sa araw <strong>na</strong><br />

iyon. “May lubos <strong>na</strong> kaibhan sa ami<strong>ng</strong> relasyon,” sabi<br />

ni Brother Mikhailenko. “M<strong>at</strong>agal <strong>na</strong> kami<strong>ng</strong> kasal,<br />

pero may kakaiba<strong>ng</strong> damdamin <strong>ng</strong>ayon. Gusto <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong><br />

gumawa <strong>ng</strong> higit pa para sa isa’t isa, <strong>at</strong> gi<strong>na</strong>gawa <strong>na</strong>min<br />

iyon <strong>na</strong><strong>ng</strong> may higit <strong>na</strong> pagmamahal.”<br />

Nagbalik sa Landas<br />

Si<strong>na</strong> Andrei <strong>at</strong> Valenti<strong>na</strong> Dudka <strong>ng</strong> Vynohradars’kyi<br />

Ward ay pi<strong>na</strong>turuan <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo <strong>ng</strong> mga kapitbahay<br />

noo<strong>ng</strong> 2003. M<strong>at</strong>apos makipagkita <strong>na</strong><strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go sa<br />

mga misyonero, <strong>na</strong>gpasiya<strong>ng</strong> sumapi sa Simbahan a<strong>ng</strong><br />

mag-asawa.<br />

Bagaman sabik a<strong>ng</strong> mga Dudka <strong>na</strong> malaman a<strong>ng</strong><br />

mga k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo tulad <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an<br />

sa mga templo sa mga huli<strong>ng</strong> araw <strong>at</strong> <strong>ng</strong> potensyal<br />

<strong>na</strong> magkaroon <strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> pamilya,<br />

unti-unti sila<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> di-aktibo. “Nakakita la<strong>ng</strong> kami<br />

<strong>ng</strong> mga dahilan para hindi magsimba,” sabi ni Sister<br />

Dudka. “Nagdahilan kami—gaya <strong>ng</strong> pagod <strong>na</strong> pagod<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Kyiv<br />

Ukraine Temple,<br />

a<strong>ng</strong> ika-134<br />

<strong>na</strong> gumaga<strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

templo<br />

<strong>ng</strong> Simbahan,<br />

ay <strong>na</strong>gsisilbi sa<br />

mga miyembro<br />

sa siyam <strong>na</strong><br />

bansa.<br />

kami o may palabas sa TV <strong>na</strong> gusto <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong><br />

mapanood.”<br />

Masama a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> epekto <strong>ng</strong> hindi pagsisimba<br />

<strong>ng</strong> mga Dudka sa kanila<strong>ng</strong> kaligayahan.<br />

“Nakita <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> kaibhan<br />

<strong>ng</strong> buhay sa Simbahan <strong>at</strong> <strong>ng</strong> makamundo<strong>ng</strong><br />

buhay <strong>na</strong><strong>ng</strong> lisanin <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> Simbahan,”<br />

sabi ni Brother Dudka. “Hindi kami masaya.”<br />

Pagkaraan <strong>ng</strong> mga ap<strong>at</strong> <strong>na</strong> buwan <strong>ng</strong><br />

hindi pagsisimba, hindi <strong>na</strong> ito <strong>na</strong>kaya<strong>na</strong>n<br />

ni Sister Dudka. “Sumapit a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> araw<br />

<strong>ng</strong> Li<strong>ng</strong>go, <strong>at</strong> sabi ko, ‘Ku<strong>ng</strong> hindi ako magsisimba<br />

<strong>ng</strong>ayon, baka hindi <strong>na</strong> ako mak<strong>at</strong>agal,’”<br />

wika niya. “Para ako<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao<br />

<strong>na</strong> ila<strong>ng</strong> araw <strong>na</strong> hindi <strong>na</strong>kainom <strong>ng</strong> tubig.<br />

Kaila<strong>ng</strong>an ko a<strong>ng</strong> tubig <strong>na</strong> iyon.”<br />

Na<strong>ng</strong> makabalik sa pagsisimba, m<strong>at</strong>iyaga<strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong>gdasal<br />

<strong>at</strong> hinikay<strong>at</strong> ni Sister Dudka a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> asawa <strong>na</strong> bumalik<br />

<strong>na</strong> sa simbahan kasama niya. Na<strong>ng</strong> kalah<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> taon <strong>na</strong><br />

siya<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kabalik sa simbahan, sumunod a<strong>ng</strong> asawa niya.<br />

“Naantig ako sa mga pa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong> asawa ko,” sabi<br />

ni Brother Dudka. “N<strong>at</strong>anto ko <strong>na</strong> bila<strong>ng</strong> maytaglay <strong>ng</strong><br />

Melchizedek Priesthood, responsibilidad ko<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong><br />

aktibo<strong>ng</strong> miyembro. Nau<strong>na</strong>waan ko <strong>na</strong> ku<strong>ng</strong> hindi dahil<br />

sa Diyos, wala ako<strong>ng</strong> magagawa.”<br />

Na<strong>ng</strong> makabalik <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> mga Dudka sa Simbahan, <strong>na</strong>bali<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> isipan sa <strong>na</strong>kapagliligtas <strong>na</strong> mga orde<strong>na</strong>nsa<br />

sa templo. Nagalak a<strong>ng</strong> mag-asawa kasama a<strong>ng</strong> iba<br />

pa<strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l sa mga Huli<strong>ng</strong> Araw sa Ukraine sa temple<br />

groundbreaki<strong>ng</strong> noo<strong>ng</strong> 2007.<br />

“Na<strong>ng</strong> simulan <strong>na</strong><strong>ng</strong> itayo a<strong>ng</strong> templo, madalas kami<strong>ng</strong><br />

pumunta <strong>at</strong> tumi<strong>ng</strong>in la<strong>ng</strong> sa trabaho<strong>ng</strong> gi<strong>na</strong>gawa roon,”<br />

sabi ni Brother Dudka.<br />

“Napalukso ako sa tuwa <strong>na</strong><strong>ng</strong> makita ko<strong>ng</strong> inilal<strong>at</strong>ag<br />

<strong>na</strong> nila a<strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> b<strong>at</strong>o,” dagdag pa ni Sister Dudka.<br />

Na<strong>ng</strong> ip<strong>at</strong>o<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> est<strong>at</strong>wa <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel <strong>na</strong> si Moroni sa<br />

ituktok <strong>ng</strong> templo, <strong>na</strong>gyakapan <strong>at</strong> <strong>na</strong>g-iyakan a<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong><br />

Ba<strong>na</strong>l <strong>at</strong> lalo <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> mga Dudka.<br />

“Na<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>apos <strong>na</strong> nila sa wakas a<strong>ng</strong> pagt<strong>at</strong>ayo <strong>ng</strong> templo,<br />

<strong>na</strong>pa<strong>na</strong>tag kami dahil alam <strong>na</strong>min <strong>na</strong> karap<strong>at</strong>-dap<strong>at</strong><br />

kami<strong>ng</strong> makapasok,” sabi ni Brother Dudka.<br />

Si<strong>na</strong>bi <strong>ng</strong> mga Dudka <strong>na</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> mas m<strong>at</strong><strong>at</strong>ag <strong>at</strong> pa<strong>ng</strong>wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>gan<br />

a<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w nila sa buhay <strong>na</strong><strong>ng</strong> mabuklod<br />

sila sa templo. “Nauu<strong>na</strong>waan mo <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> pamilya mo<br />

ay hindi <strong>na</strong> kayo<strong>ng</strong> mag-asawa la<strong>ng</strong>—<strong>ng</strong>ayon ay bahagi<br />

<strong>na</strong> rin nito a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon,” sabi ni Sister Dudka. “Pi<strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alagaan<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> isa’t isa <strong>na</strong> may wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w.” ◼<br />

Disyembre 2011 27


<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Susi sa<br />

Oportunidad<br />

Ni Rebekah Atkin<br />

Mga Magasin<br />

<strong>ng</strong> Simbahan<br />

28 Liaho<strong>na</strong><br />

Isa<strong>ng</strong> dekada m<strong>at</strong>apos ipaalam ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Gordon B. Hinckley<br />

a<strong>ng</strong> Perpetual Educ<strong>at</strong>ion Fund, umunlad a<strong>ng</strong> gawai<strong>ng</strong> ito <strong>at</strong> a<strong>ng</strong><br />

mga kalahok nito.<br />

Noo<strong>ng</strong> <strong>18</strong>50, t<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong> taon lama<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>apos<br />

dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sa Salt Lake Valley,<br />

<strong>na</strong>gsimula<strong>ng</strong> magt<strong>at</strong>ag si Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Brigham You<strong>ng</strong> (<strong>18</strong>01–77) <strong>ng</strong> mga akademya<br />

<strong>at</strong> unibersidad upa<strong>ng</strong> makapag-aral a<strong>ng</strong> mga<br />

Ba<strong>na</strong>l sa mga Huli<strong>ng</strong> Araw. Hinihikay<strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

baw<strong>at</strong> propeta <strong>ng</strong> dispensasyo<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> mga<br />

miyembro <strong>ng</strong> Simbahan <strong>na</strong> mag-aral.<br />

Kabila<strong>ng</strong> sa kanila si Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Gordon B.<br />

Hinckley (1910–2008), <strong>na</strong> <strong>na</strong>gpasimula <strong>ng</strong><br />

Perpetual Educ<strong>at</strong>ion Fund (PEF), <strong>na</strong> itinulad<br />

sa isa pa sa mga programa ni Brigham<br />

You<strong>ng</strong> noo<strong>ng</strong> ika-19 <strong>na</strong> siglo, a<strong>ng</strong> Perpetual<br />

Emigr<strong>at</strong>ion Fund. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> bago<strong>ng</strong> educ<strong>at</strong>io<strong>na</strong>l<br />

fund <strong>na</strong> ito, sabi <strong>ng</strong>a ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S.<br />

Monson, ay magigi<strong>ng</strong> isa sa mga tampok<br />

sa administrasyon ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Hinckley. 1<br />

Nakita ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Hinckley <strong>na</strong> <strong>na</strong>kahahadla<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> karalitaan <strong>at</strong> kakula<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong><br />

pi<strong>na</strong>g-aralan <strong>at</strong> kasa<strong>na</strong>yan sa marami<strong>ng</strong> you<strong>ng</strong><br />

adult sa Simbahan para maabot a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

PAGDIRIWANG<br />

NG 10 TAON<br />

NG PERPETUAL<br />

EDUCATION<br />

FUND<br />

potensyal. Humili<strong>ng</strong> siya <strong>ng</strong> mga kasagutan sa<br />

Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

Sa pa<strong>ng</strong>kalah<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> kumperensya noo<strong>ng</strong><br />

Marso 31, 2001, ipi<strong>na</strong>alam ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Hinckley a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w para sa programa.<br />

I<strong>na</strong>min niya <strong>na</strong> isa ito<strong>ng</strong> “mapa<strong>ng</strong>ahas<br />

<strong>na</strong> gawain” <strong>ng</strong>unit <strong>na</strong>nindigan <strong>na</strong> “a<strong>ng</strong> edukasyon<br />

ay susi sa oportunidad.” 2 I<strong>na</strong>nyayahan<br />

ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Hinckley <strong>na</strong> mag-ambag a<strong>ng</strong><br />

lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> gusto<strong>ng</strong> mag-ambag, <strong>at</strong> <strong>na</strong>gsimula <strong>na</strong><br />

a<strong>ng</strong> programa.<br />

Ngayon, makaraan a<strong>ng</strong> 10 taon, a<strong>ng</strong> malalaki<br />

<strong>at</strong> maliliit <strong>na</strong> do<strong>na</strong>syon <strong>ng</strong> mga tao sa iba’t<br />

iba<strong>ng</strong> panig <strong>ng</strong> mundo ay <strong>na</strong>k<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> sa programa—<strong>at</strong><br />

sa mga kalahok nito—<strong>na</strong> umunlad.<br />

Si<strong>na</strong>bi ni Elder John K. Carmack, miyembro<strong>ng</strong><br />

emeritus <strong>ng</strong> Pitumpu <strong>at</strong> Executive Director <strong>ng</strong><br />

PEF, <strong>na</strong> ito ay “pagsagip sa mga Ba<strong>na</strong>l mula sa<br />

sumpa <strong>ng</strong> karalitaan.” Nagi<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>agumpay ito<br />

sa pagsagip <strong>na</strong> iyon, sabi ni Rex Allen, volunteer<br />

director <strong>ng</strong> traini<strong>ng</strong> and communic<strong>at</strong>ions<br />

MGA LARAWANG KUHA NI BRIAN WILCOX; MGA ICON NI BRENT CROXTON


Sa loob <strong>ng</strong> dekada mula<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> pasimulan ito,<br />

<strong>na</strong>paunlad <strong>ng</strong> Perpetual<br />

Educ<strong>at</strong>ion Fund a<strong>ng</strong><br />

buhay <strong>ng</strong> mga 50,000<br />

kalahok sa 51 bansa, gaya<br />

ni Kevin Moore <strong>ng</strong> West<br />

Indies <strong>at</strong> mga kalahok<br />

mula sa Peru (kaliwa).<br />

50,000+<br />

2001 KABUUANG BILANG NG MGA KALAHOK AYON SA TAON 2011


BILANG NG MGA<br />

KALAHOK SA PEF<br />

Napagpala <strong>ng</strong><br />

Perpetual<br />

Educ<strong>at</strong>ion Fund a<strong>ng</strong><br />

buhay <strong>ng</strong> mahigit<br />

50,000 kalahok sa 51<br />

bansa sa <strong>na</strong>karaa<strong>ng</strong><br />

10 taon. Narito a<strong>ng</strong><br />

ila<strong>ng</strong> estadistika<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa mga<br />

you<strong>ng</strong> adult <strong>na</strong> ito:<br />

• 51 porsiyento ay<br />

lalaki, 53 porsiyento<br />

ay babae.<br />

• 34 porsiyento ay<br />

may asawa.<br />

• 80 porsiyento<br />

<strong>ng</strong> mga lalaki ay<br />

mga returned<br />

missio<strong>na</strong>ry.<br />

• 82 porsiyento ay<br />

<strong>na</strong>gt<strong>at</strong>rabaho haba<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>g-aaral.<br />

• <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> karaniwa<strong>ng</strong><br />

edad nila ay 24.5.<br />

• Karaniwan ay<br />

<strong>na</strong>t<strong>at</strong>apos sila sa<br />

kanila<strong>ng</strong> pagaaral<br />

sa loob <strong>ng</strong><br />

2.6 taon.<br />

• Sumusuweldo sila<br />

<strong>ng</strong> t<strong>at</strong>lo ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

ap<strong>at</strong> <strong>na</strong> beses<br />

a<strong>ng</strong> taas kaysa<br />

r<strong>at</strong>i pagk<strong>at</strong>apos<br />

mag-aral.<br />

30 Liaho<strong>na</strong><br />

para sa PEF, dahil iti<strong>na</strong>tag ito ayon sa mga wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

alituntunin <strong>at</strong> may kasama<strong>ng</strong><br />

mga pa<strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong> propeta <strong>na</strong> “higit a<strong>ng</strong> epekto<br />

kaysa <strong>na</strong>uu<strong>na</strong>waan <strong>ng</strong> sinuman sa <strong>at</strong>in.”<br />

Isa<strong>ng</strong> Mapa<strong>ng</strong>ahas <strong>na</strong> Gawain<br />

Tulad <strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong>liwa<strong>na</strong>g ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Hinckley noo<strong>ng</strong> 2001, a<strong>ng</strong> pondo ay <strong>na</strong>likha<br />

mula sa mga pera<strong>ng</strong> do<strong>na</strong>syon; a<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>ubo<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>gmumula sa puhu<strong>na</strong>n ay ipi<strong>na</strong>uuta<strong>ng</strong><br />

sa mga estudyante.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga you<strong>ng</strong> adult <strong>na</strong> interesado<strong>ng</strong><br />

lumahok ay maaari<strong>ng</strong> lumapit sa lokal <strong>na</strong><br />

mga lider <strong>ng</strong> priesthood <strong>at</strong> institute director.<br />

Sa kanila<strong>ng</strong> rekomendasyon, a<strong>ng</strong> mga “may<br />

ambisyo<strong>ng</strong> kab<strong>at</strong>aa<strong>ng</strong> lalaki <strong>at</strong> babae,” marami<br />

sa kanila ay mga returned missio<strong>na</strong>ry,<br />

ay tum<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> pauta<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> makapag-aral<br />

sa sarili nila<strong>ng</strong> komunidad. 3 Haba<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>g-aaral, sinisimulan nila<strong>ng</strong> bayaran a<strong>ng</strong><br />

uta<strong>ng</strong>, kaya <strong>na</strong>gagamit din <strong>ng</strong> iba pa<strong>ng</strong> mga<br />

estudyante a<strong>ng</strong> pondo.<br />

Sa loob <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> dekada mula <strong>na</strong><strong>ng</strong> pasimulan<br />

ito, <strong>na</strong>paunlad <strong>na</strong> <strong>ng</strong> programa a<strong>ng</strong><br />

buhay <strong>ng</strong> mga 50,000 kalahok sa 51 bansa,<br />

tinutulu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> “makaahon [sila <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mga<br />

henerasyo<strong>ng</strong> <strong>na</strong>u<strong>na</strong> sa kanila] sa ki<strong>na</strong>mul<strong>at</strong>an<br />

nila<strong>ng</strong> kahirapan,” tulad <strong>ng</strong> si<strong>na</strong>bi ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Hinckley <strong>na</strong> ma<strong>ng</strong>yayari. 4<br />

Ganito inilarawan ni Brother Allen a<strong>ng</strong><br />

PEF: “May gi<strong>na</strong>wa<strong>ng</strong> pambihira a<strong>ng</strong> propeta<br />

sa araw <strong>na</strong> iyon. Noo<strong>ng</strong> araw, iniu<strong>na</strong>t ni<br />

Moises a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kod sa ibabaw <strong>ng</strong><br />

Dag<strong>at</strong> <strong>na</strong> Pula <strong>at</strong> <strong>na</strong>h<strong>at</strong>i a<strong>ng</strong> dag<strong>at</strong>. Ipi<strong>na</strong>kita<br />

rin ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Hinckley a<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<strong>ng</strong><br />

ito <strong>na</strong><strong>ng</strong> gamitin niya a<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>kulan<br />

niya bila<strong>ng</strong> propeta sa madilim <strong>na</strong> dag<strong>at</strong><br />

<strong>ng</strong> kahirapan <strong>at</strong> pasimulan a<strong>ng</strong> PEF.”<br />

Mga Alituntunin<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Perpetual Educ<strong>at</strong>ion Fund ay ibi<strong>na</strong>tay<br />

sa mga alituntunin <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo—pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<br />

<strong>at</strong> pag-asa kay Jesucristo, pagaaral,<br />

paggawa, pagsasakripisyo, pag-asa sa<br />

sarili, integridad, <strong>at</strong> paglili<strong>ng</strong>kod. Sinusunod<br />

<strong>ng</strong> mga kalahok sa PEF <strong>at</strong> mga <strong>na</strong>k<strong>at</strong>apos <strong>na</strong><br />

<strong>ng</strong> pag-aaral sa iba’t iba<strong>ng</strong> panig <strong>ng</strong> mundo<br />

a<strong>ng</strong> mga alituntuni<strong>ng</strong> ito sa kanila<strong>ng</strong> buhay.<br />

Sabi ni Caroli<strong>na</strong> Tello Vargas, isa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gtapos<br />

mula sa Colombia, a<strong>ng</strong> PEF ay “isa<strong>ng</strong><br />

si<strong>na</strong>g <strong>ng</strong> pag-asa” <strong>at</strong> k<strong>at</strong>ibayan <strong>ng</strong> tulo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

Ama sa La<strong>ng</strong>it, <strong>na</strong> “gumagabay [sa kanya] <strong>at</strong><br />

<strong>na</strong>gbubukas <strong>ng</strong> daan tu<strong>ng</strong>o sa kaunlaran.”<br />

Nauu<strong>na</strong>waan niya a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong><br />

edukasyon <strong>at</strong> <strong>ng</strong> gawain <strong>at</strong> sakripisyo<strong>ng</strong><br />

kaila<strong>ng</strong>an dito. Bago siya lumahok sa PEF,<br />

<strong>na</strong>gtrabaho si Caroli<strong>na</strong> sa ila<strong>ng</strong> kumpanya<br />

<strong>at</strong> ibinenta a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> alahas para<br />

makapag-aral <strong>ng</strong> abugasya. Nagsakripisyo<br />

rin a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pamilya.<br />

“Alam ko <strong>na</strong> para makapag-aral, dap<strong>at</strong><br />

ako<strong>ng</strong> magsakripisyo,” paliwa<strong>na</strong>g ni Caroli<strong>na</strong>.<br />

“Handa ako<strong>ng</strong> gawin iyon para magkaroon ako<br />

<strong>ng</strong> mas maganda<strong>ng</strong> trabaho sa hi<strong>na</strong>harap.”<br />

Ngunit dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga hamon sa<br />

pamilya noo<strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> taon niya sa kolehiyo,<br />

<strong>at</strong> hindi siya <strong>na</strong>kabayad <strong>ng</strong> m<strong>at</strong>rikula. Tuma<strong>ng</strong>gap<br />

siya <strong>ng</strong> pauta<strong>ng</strong> sa PEF <strong>at</strong> gi<strong>na</strong>mit<br />

ito upa<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>agumpay <strong>na</strong> mak<strong>at</strong>apos sa<br />

kanya<strong>ng</strong> degree.<br />

Isi<strong>na</strong>buhay rin si Shirley Mwelase <strong>ng</strong> South<br />

Africa a<strong>ng</strong> mga alituntuni<strong>ng</strong> ito. Gi<strong>na</strong>mit niya<br />

a<strong>ng</strong> pauta<strong>ng</strong> sa PEF upa<strong>ng</strong> tapusin a<strong>ng</strong> computer<br />

programmi<strong>ng</strong> course <strong>at</strong>, <strong>na</strong><strong>ng</strong> magk<strong>at</strong>rabaho<br />

sa isa<strong>ng</strong> insurance company, agad<br />

niya<strong>ng</strong> bi<strong>na</strong>yaran a<strong>ng</strong> balanse <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

uta<strong>ng</strong>, kaya <strong>na</strong>dama niya <strong>na</strong> siya ay “maaasahan<br />

<strong>at</strong> mapagkak<strong>at</strong>iwalaan.”<br />

Ipi<strong>na</strong>liwa<strong>na</strong>g ni Shirley, “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> trabaho<strong>ng</strong><br />

mas m<strong>at</strong>aas a<strong>ng</strong> suweldo ay magpapaganda<br />

<strong>ng</strong> buhay. Ibig sabihin nito m<strong>at</strong>utulu<strong>ng</strong>an ko<br />

a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong> <strong>at</strong> pamilya, <strong>at</strong> a<strong>ng</strong><br />

mga kasa<strong>na</strong>yan <strong>at</strong> kahusaya<strong>ng</strong> <strong>na</strong>pasaakin<br />

dahil sa trabaho ay <strong>na</strong>k<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> sa akin <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

malaki upa<strong>ng</strong> higit <strong>na</strong> makapagli<strong>ng</strong>kod sa<br />

lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kulin ko sa Simbahan.”<br />

Nagt<strong>at</strong>rabaho bila<strong>ng</strong> programmer, marami<br />

siya<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gawa. Sabi niya, “Pakiramdam<br />

ko ku<strong>ng</strong> hindi sa pag-aaral ko <strong>at</strong> palagia<strong>ng</strong><br />

pagsisimba, hindi ako makapagt<strong>at</strong>rabaho, ni<br />

hindi ko magagawa a<strong>ng</strong> anuman sa mabubuti<strong>ng</strong><br />

bagay <strong>na</strong> ito.”<br />

Mga Pa<strong>ng</strong>ako <strong>at</strong> Pagpapala<br />

Na<strong>ng</strong> ipaalam ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Hinckley a<strong>ng</strong><br />

Perpetual Educ<strong>at</strong>ion Fund, <strong>na</strong><strong>ng</strong>ako siya <strong>na</strong>


10 BUNGA NG UNANG 10 TAON<br />

Sabi ni Elder John K. Carmack, Executive<br />

Director <strong>ng</strong> PEF, ito a<strong>ng</strong> mga ibinu<strong>ng</strong>a<br />

<strong>ng</strong> pondo:<br />

1. Nagkakaroon <strong>ng</strong> pag-asa sa sarili <strong>at</strong><br />

integridad: <strong>na</strong>isasak<strong>at</strong>uparan a<strong>ng</strong><br />

mga obligasyon <strong>at</strong> <strong>na</strong>tutustusan a<strong>ng</strong><br />

pamilya.<br />

2. P<strong>at</strong>uloy a<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> pagunlad:<br />

<strong>na</strong>gt<strong>at</strong>amo <strong>ng</strong> k<strong>at</strong>alinuhan sa<br />

buhay <strong>na</strong> ito <strong>na</strong> magigi<strong>ng</strong> kapaki-<br />

paki<strong>na</strong>ba<strong>ng</strong> sa kabila<strong>ng</strong>-buhay (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n<br />

sa D <strong>at</strong> T 130:<strong>18</strong>–19).<br />

3. Nagkakaroon <strong>ng</strong> mga pinuno<strong>ng</strong> maykakayahan:<br />

<strong>na</strong>kakaha<strong>na</strong>p <strong>ng</strong> mas magaganda<strong>ng</strong><br />

trabaho kaya may <strong>ng</strong> oras<br />

<strong>na</strong> makapagli<strong>ng</strong>kod sa Simbahan.<br />

4. Nagkakaroon <strong>ng</strong> mga oportunidad sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> edukasyon: <strong>na</strong>gigi<strong>ng</strong><br />

kwalipikado sa mga trabaho<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> traini<strong>ng</strong> <strong>at</strong><br />

kasa<strong>na</strong>yan.<br />

5. Pi<strong>na</strong>gyayaman a<strong>ng</strong> mga buhay: lumalawak<br />

a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>-u<strong>na</strong>wa <strong>at</strong> <strong>na</strong>bubuksan<br />

a<strong>ng</strong> mga isipan.<br />

6. Naghihikay<strong>at</strong> <strong>ng</strong> diwa <strong>ng</strong> b<strong>at</strong>as <strong>ng</strong> lubos<br />

<strong>na</strong> paglalaan: i<strong>na</strong>anyayahan a<strong>ng</strong><br />

lah<strong>at</strong> <strong>na</strong> mag-ambag, <strong>at</strong> malapit <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

magi<strong>ng</strong> isa (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa D <strong>at</strong> T 38:27).<br />

7. Tinutulu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alagaan a<strong>ng</strong><br />

maralita: isi<strong>na</strong>sak<strong>at</strong>uparan a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>na</strong>hi<strong>ng</strong><br />

obligasyon <strong>ng</strong> Simbahan<br />

(ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa D <strong>at</strong> T 81:5; 83:6).<br />

8. Pi<strong>na</strong>palakas a<strong>ng</strong> mga pamilya: <strong>na</strong>kakaahon<br />

mula sa karalitaan.<br />

9. Nagkakaroon <strong>ng</strong> mabubuti<strong>ng</strong> tradisyon:<br />

<strong>na</strong>ip<strong>at</strong>utupad a<strong>ng</strong> mga alituntunin<br />

<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo.<br />

10. Sinusunod a<strong>ng</strong> halimbawa <strong>ng</strong> pagsasakripisyo<br />

<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>: ibinibigay<br />

a<strong>ng</strong> ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mayroon tayo<br />

para tulu<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> iba.<br />

magdudulot ito <strong>ng</strong> mga pagpapala sa mga tao,<br />

sa kanila<strong>ng</strong> mga pamilya <strong>at</strong> komunidad, <strong>at</strong><br />

sa buo<strong>ng</strong> Simbahan sa pamamagitan <strong>ng</strong> mga<br />

pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong> magkapagtrabaho, magli<strong>ng</strong>kod,<br />

<strong>at</strong> mamuno.<br />

Na<strong>ng</strong>ako si Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Hinckley <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

mga kalahok “ay makapag-aaral <strong>na</strong> upa<strong>ng</strong><br />

makaa<strong>ng</strong><strong>at</strong> sila sa kahirapa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kamul<strong>at</strong>an.<br />

. . . Mag-aasawa sila <strong>at</strong> susulo<strong>ng</strong> <strong>na</strong> may mga<br />

kasa<strong>na</strong>yan para kumita <strong>na</strong><strong>ng</strong> malaki <strong>at</strong> magkaroon<br />

<strong>ng</strong> lugar sa lipu<strong>na</strong>n ku<strong>ng</strong> saan malaki<br />

a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> maiaambag.” 5<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pa<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> ito ay <strong>na</strong>tupad para sa<br />

libu-libo<strong>ng</strong> kalahok sa PEF, p<strong>at</strong>i <strong>na</strong> kay Pablo<br />

Benitez <strong>ng</strong> Uruguay. Si Pablo ay <strong>na</strong>gt<strong>at</strong>rabaho<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> 12 oras sa isa<strong>ng</strong> araw sa isa<strong>ng</strong> grocery,<br />

<strong>na</strong> halos isa<strong>ng</strong> kahig-isa<strong>ng</strong> tuka a<strong>ng</strong> buhay,<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> ipasiya niya<strong>ng</strong> baguhin a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> buhay.<br />

Nagsimula siya<strong>ng</strong> mag-aral, <strong>ng</strong>unit <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

tumaas a<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>rikula <strong>at</strong> iba pa<strong>ng</strong> bayarin,<br />

<strong>na</strong>laman niya<strong>ng</strong> hindi niya kaya<strong>ng</strong> tustusa<strong>ng</strong><br />

mag-isa a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pag-aral.<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> PEF, <strong>na</strong>k<strong>at</strong>apos siya <strong>ng</strong><br />

degree sa physical educ<strong>at</strong>ion. Dahil dito, <strong>na</strong>kakuha<br />

siya <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> trabaho sa paglipas <strong>ng</strong> mga<br />

taon, <strong>na</strong> baw<strong>at</strong> isa ay mas m<strong>at</strong>aas a<strong>ng</strong> suweldo<br />

Si Miriam Erquiza,<br />

isa<strong>ng</strong> returned missio<strong>na</strong>ry<br />

mula sa Pilipi<strong>na</strong>s,<br />

ay <strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>gap sa<br />

isa<strong>ng</strong> travel agency;<br />

dahil sa oras niya sa<br />

trabaho ay <strong>na</strong>gkaroon<br />

siya <strong>ng</strong> pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong><br />

magli<strong>ng</strong>kod<br />

bila<strong>ng</strong> You<strong>ng</strong> Women<br />

president <strong>at</strong> institute<br />

teacher.<br />

Disyembre 2011 31


PAANO MAKIKILAHOK<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> PEF ay <strong>na</strong>gbala<strong>ng</strong>kas <strong>ng</strong> lima<strong>ng</strong>hakba<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong> proseso para sa mga<br />

<strong>na</strong>k<strong>at</strong>ira sa aprubado<strong>ng</strong> mga lugar para<br />

makalahok sa programa. Para sa iba<br />

pa<strong>ng</strong> impormasyon tu<strong>ng</strong>kol sa proseso<br />

o mga kaila<strong>ng</strong>an, bisitahin a<strong>ng</strong> pef .lds<br />

.org. Para makapagsimula, kausapin a<strong>ng</strong><br />

inyo<strong>ng</strong> lokal <strong>na</strong> lider <strong>ng</strong> priesthood o<br />

institute director.<br />

Hakba<strong>ng</strong> 1: Ma<strong>ng</strong>arap—Alamin a<strong>ng</strong><br />

tu<strong>ng</strong>kol sa PEF program <strong>at</strong> ku<strong>ng</strong><br />

mayroon sa inyo<strong>ng</strong> lugar <strong>at</strong> dumalo sa<br />

inyo<strong>ng</strong> stake educ<strong>at</strong>ion and employment<br />

fireside.<br />

Hakba<strong>ng</strong> 2: Magplano <strong>at</strong> magi<strong>ng</strong><br />

kwalipikado—Dumalo sa Planni<strong>ng</strong><br />

for Success workshop sa inyo<strong>ng</strong> institute<br />

<strong>at</strong> humi<strong>ng</strong>i <strong>ng</strong> rekomendasyon<br />

<strong>at</strong> payo mula sa inyo<strong>ng</strong> mga lider <strong>ng</strong><br />

priesthood.<br />

Hakba<strong>ng</strong> 3: Mag-aplay—Kumpletuhin<br />

a<strong>ng</strong> PEF applic<strong>at</strong>ion online, b<strong>at</strong>ay sa<br />

<strong>na</strong>laman ninyo sa Planni<strong>ng</strong> for Success<br />

workshop.<br />

Hakba<strong>ng</strong> 4: Ma<strong>ng</strong>ako—Ku<strong>ng</strong> maaprubahan,<br />

dumalo sa PEF loan interview,<br />

ku<strong>ng</strong> saan sasa<strong>ng</strong>-ayon ka<strong>ng</strong> tuparin<br />

a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako.<br />

Hakba<strong>ng</strong> 5: Mag-aral, magtapos,<br />

pagbutihin a<strong>ng</strong> trabaho, <strong>at</strong> bayaran<br />

a<strong>ng</strong> uta<strong>ng</strong>—Sumampal<strong>at</strong>aya <strong>at</strong><br />

magpamalas <strong>ng</strong> pagsisikap, integridad,<br />

k<strong>at</strong>ap<strong>at</strong>an, <strong>at</strong> pag-asa sa sarili;<br />

sikapi<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>upad a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga<br />

pa<strong>ng</strong>arap.<br />

32 Liaho<strong>na</strong><br />

kaysa r<strong>at</strong>i. Ikinuwento pa <strong>ng</strong>a niya, “Madalas<br />

ako<strong>ng</strong> alukin <strong>ng</strong> full-time <strong>na</strong> trabaho o <strong>na</strong> humalili<br />

sa iba <strong>na</strong> hindi ko ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>gap dahil wala<br />

ako<strong>ng</strong> sap<strong>at</strong> <strong>na</strong> oras. At lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> ito ay dahil<br />

sa PEF <strong>at</strong> sa mga pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>buksan sa<br />

akin dahil <strong>na</strong>kapag-aral ako.”<br />

Dahil sa mga pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>tamo sa pamamagitan<br />

<strong>ng</strong> edukasyon, masusuportahan<br />

<strong>na</strong> ni Pablo a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pamilya haba<strong>ng</strong><br />

pi<strong>na</strong>glili<strong>ng</strong>kuran <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>t<strong>at</strong><strong>at</strong>ag a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

komunidad bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> guro.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pagt<strong>at</strong>rabaho <strong>na</strong><strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> oras para<br />

kumita <strong>na</strong><strong>ng</strong> sap<strong>at</strong> upa<strong>ng</strong> mabuhay <strong>at</strong> mabayaran<br />

a<strong>ng</strong> ikapu ay magigi<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> hamon sa<br />

paglili<strong>ng</strong>kod sa Simbahan, sabi ni Brother Allen.<br />

Mahirap ito para sa marami<strong>ng</strong> miyembro sa<br />

iba’t iba<strong>ng</strong> panig <strong>ng</strong> mundo, <strong>ng</strong>unit ganito a<strong>ng</strong><br />

ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>ako ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Hinckley sa mga kalahok<br />

sa PEF: “Magigi<strong>ng</strong> pinuno sila sa dakila<strong>ng</strong><br />

gawai<strong>ng</strong> ito sa kanila<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> bansa. Magbabayad<br />

sila <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> ikapu <strong>at</strong> mga handog, <strong>na</strong><br />

magpapalaga<strong>na</strong>p sa gawai<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> Simbahan<br />

sa iba’t iba<strong>ng</strong> panig <strong>ng</strong> mundo.” 6<br />

Nalaman <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> kalahok <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

edukasyo<strong>ng</strong> <strong>na</strong>tamo sa pamamagitan <strong>ng</strong> PEF<br />

ay humahanto<strong>ng</strong> sa mas magaganda<strong>ng</strong> trabaho<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>gbibigay sa kanila <strong>ng</strong> mas marami<strong>ng</strong> oras<br />

Si Vanderlei Lira <strong>ng</strong><br />

Brazil ay <strong>na</strong>gli<strong>ng</strong>kod<br />

bila<strong>ng</strong> branch president<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> anim <strong>na</strong> taon<br />

haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gt<strong>at</strong>rabaho<br />

bila<strong>ng</strong> trabahador. Na<strong>ng</strong><br />

mak<strong>at</strong>apos sa pagaaral<br />

dahil sa pauta<strong>ng</strong><br />

sa PEF, <strong>na</strong>kakita siya<br />

<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> trabaho<br />

<strong>na</strong> mas m<strong>at</strong>aas a<strong>ng</strong><br />

suweldo. Inilarawan<br />

siya <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> stake<br />

president bila<strong>ng</strong> “isa<strong>ng</strong><br />

higante<strong>ng</strong> <strong>na</strong>palaya <strong>ng</strong><br />

oportunidad.”


LARAWAN NI PANGULONG MONSON NA KUHA NI DAVID NEWMAN<br />

para makapagli<strong>ng</strong>kod sa Simbahan. Si<br />

Miriam Erquiza, isa<strong>ng</strong> returned missio<strong>na</strong>ry<br />

mula sa Pilipi<strong>na</strong>s, ay <strong>na</strong>k<strong>at</strong>apos<br />

<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong>-tao<strong>ng</strong> web design<br />

program <strong>at</strong>, sa pamamagitan <strong>ng</strong> “taimtim<br />

<strong>na</strong> pa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in,” ay <strong>na</strong>kakuha <strong>ng</strong><br />

trabaho sa isa<strong>ng</strong> travel agency. Dahil<br />

sa posisyo<strong>ng</strong> ito ay <strong>na</strong>suportahan niya<br />

a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pamilya <strong>at</strong> <strong>na</strong>gkaroon<br />

<strong>ng</strong> oras para makapagli<strong>ng</strong>kod bila<strong>ng</strong><br />

You<strong>ng</strong> Women president <strong>at</strong> institute<br />

teacher.<br />

Si Vanderlei Lira <strong>ng</strong> Brazil ay <strong>na</strong>gli<strong>ng</strong>kod<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> anim <strong>na</strong> taon bila<strong>ng</strong><br />

branch president, <strong>at</strong> tinulu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> lumago<br />

a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> branch <strong>na</strong> mula<br />

<strong>18</strong> ay <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> 110 a<strong>ng</strong> aktibo<strong>ng</strong> mga<br />

miyembro, haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gt<strong>at</strong>rabaho siya<br />

bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> trabahador dahil hindi<br />

siya <strong>na</strong>k<strong>at</strong>apos <strong>ng</strong> pag-aaral. Na<strong>ng</strong><br />

ipaalam a<strong>ng</strong> PEF, <strong>na</strong>kapag-aral siya<br />

<strong>ng</strong> occup<strong>at</strong>io<strong>na</strong>l safety <strong>at</strong> <strong>na</strong>kakita<br />

<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> trabaho, <strong>at</strong> lumaki a<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> suweldo <strong>at</strong> <strong>na</strong>bayaran niya<br />

kaagad a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> uta<strong>ng</strong>. P<strong>at</strong>uloy<br />

siya<strong>ng</strong> <strong>na</strong>glili<strong>ng</strong>kod <strong>ng</strong>ayon sa Simbahan.<br />

Inilarawan siya <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

stake president bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> mahusay<br />

<strong>na</strong> pinuno <strong>at</strong> ama, “isa<strong>ng</strong> higante<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>palaya <strong>ng</strong> oportunidad.”<br />

Si<strong>na</strong>bi ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Hinckley<br />

sa mga miyembro <strong>ng</strong> Simbahan <strong>na</strong><br />

magt<strong>at</strong>agumpay a<strong>ng</strong> programa dahil<br />

a<strong>ng</strong> Simbahan ay may “organisasyon<br />

. . . <strong>at</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>ap<strong>at</strong> <strong>na</strong> li<strong>ng</strong>kod <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon” <strong>na</strong> mahalaga upa<strong>ng</strong><br />

magtagumpay. 7 Tu<strong>na</strong>y <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

Perpetual Educ<strong>at</strong>ion Fund ay <strong>na</strong>gt<strong>at</strong>agumpay<br />

dahil kasama rito a<strong>ng</strong><br />

kooperasyon <strong>ng</strong> mga kalahok <strong>at</strong><br />

mga lokal <strong>na</strong> lider <strong>ng</strong> priesthood sa<br />

pamamahala <strong>ng</strong> U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>uluhan,<br />

Korum <strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol,<br />

<strong>at</strong> iba pa<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>kalah<strong>at</strong>a<strong>ng</strong><br />

pinuno <strong>ng</strong> Simbahan. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga<br />

employment resource center <strong>at</strong> semi<strong>na</strong>ry<br />

<strong>at</strong> institute <strong>ng</strong> Simbahan ay<br />

lubos di<strong>ng</strong> abala sa gawai<strong>ng</strong> ito.<br />

ISANG MAS<br />

MAGAN-<br />

DANG KINA-<br />

BUKASAN<br />

“<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Perpetual<br />

Educ<strong>at</strong>ion<br />

Fund . . . [ay]<br />

tumutulo<strong>ng</strong> sa<br />

mga miyembro<br />

sa buo<strong>ng</strong> daigdig <strong>na</strong> makaahon sa<br />

kahirapan <strong>at</strong> <strong>na</strong>gsasa<strong>na</strong>y sa kanila<br />

upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> marap<strong>at</strong> <strong>na</strong> mga kab<strong>at</strong>aan<br />

<strong>at</strong> makaha<strong>na</strong>p <strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong><br />

trabaho. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> inspirado<strong>ng</strong> plano<strong>ng</strong><br />

ito ay <strong>na</strong>gbigay <strong>ng</strong> pag-asa sa mga<br />

wala<strong>ng</strong> kakayaha<strong>ng</strong> baguhin a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong>unit <strong>ng</strong>ayon ay<br />

may pagkak<strong>at</strong>aon <strong>na</strong><strong>ng</strong> mapaganda<br />

a<strong>ng</strong> ki<strong>na</strong>bukasan.”<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson, “Ipi<strong>na</strong>kita Nila<br />

a<strong>ng</strong> Landas <strong>na</strong> T<strong>at</strong>ahakin,” Liaho<strong>na</strong>, Okt. 2007, 6.<br />

PAANO MAG-AAMBAG<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> tagumpay <strong>ng</strong> pondo ay lubha<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>kasalalay sa kabutiha<strong>ng</strong>loob<br />

<strong>at</strong> tulo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga miyembro <strong>at</strong><br />

boluntaryo sa iba’t iba<strong>ng</strong> panig <strong>ng</strong><br />

mundo. Narito a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> paraan para<br />

mak<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> kayo:<br />

• Magboluntaryo <strong>na</strong><strong>ng</strong> part-time sa<br />

isa<strong>ng</strong> lokal <strong>na</strong> PEF service center.<br />

• Magli<strong>ng</strong>kod kayo<strong>ng</strong> mag-asawa<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> full-time bila<strong>ng</strong> senior<br />

missio<strong>na</strong>ry couple sa PEF program.<br />

• Mag-ambag sa Perpetual Educ<strong>at</strong>ion<br />

Fund.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga epekto <strong>ng</strong> pondo ay<br />

wala<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>apusan hindi lama<strong>ng</strong> sa<br />

pi<strong>na</strong>nsyal, dahil bi<strong>na</strong>bayaran a<strong>ng</strong><br />

pera <strong>at</strong> muli<strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong>uuta<strong>ng</strong> sa iba<br />

pa<strong>ng</strong> estudyante. May epekto rin<br />

ito sa espirituwal <strong>at</strong> sa lipu<strong>na</strong>n dahil<br />

pi<strong>na</strong>gpapala a<strong>ng</strong> mga kalahok,<br />

donor, administrador, <strong>at</strong> <strong>na</strong>pakarami<br />

pa<strong>ng</strong> iba sa hindi tuwira<strong>ng</strong><br />

paraan. “Edukasyon a<strong>ng</strong> susi,” sabi<br />

ni Brother Allen, “upa<strong>ng</strong> mabuksan<br />

a<strong>ng</strong> pintuan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>ibay <strong>na</strong><br />

pader, hindi lama<strong>ng</strong> para sa baw<strong>at</strong><br />

tao kundi magi<strong>ng</strong> para sa kanila<strong>ng</strong><br />

pamilya <strong>at</strong> komunidad.”<br />

Sa <strong>na</strong>gdaa<strong>ng</strong> 10 taon, <strong>na</strong>k<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> teknolohiya <strong>at</strong> kara<strong>na</strong>san sa<br />

maganda<strong>ng</strong> kaayusan <strong>ng</strong> proseso<br />

para sa mga kalahok <strong>at</strong> facilit<strong>at</strong>or,<br />

<strong>ng</strong>unit ha<strong>ng</strong>ad pa rin <strong>ng</strong> Perpetual<br />

Educ<strong>at</strong>ion Fund <strong>na</strong> maisak<strong>at</strong>uparan<br />

a<strong>ng</strong> mithiin <strong>ng</strong> propeta para dito.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> “mapa<strong>ng</strong>ahas <strong>na</strong> gawain” <strong>na</strong> ito<br />

ay ma<strong>na</strong><strong>na</strong>tili<strong>ng</strong> gawain <strong>ng</strong> propeta.<br />

Ipi<strong>na</strong>gp<strong>at</strong>uloy ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Monson<br />

a<strong>ng</strong> gawain <strong>ng</strong> pondo, <strong>na</strong>, sabi niya,<br />

ay “malayo a<strong>ng</strong> marar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong>.” 8 ◼<br />

MGA TALA<br />

1. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa “16th President Fields<br />

Questions from Media,” Church News,<br />

Peb. 9, 2008, 15.<br />

2. Gordon B. Hinckley, “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Perpetwal <strong>na</strong><br />

Pondo<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>-edukasyon,” Liaho<strong>na</strong>,<br />

Hulyo 2001, 62, 67.<br />

3. Gordon B. Hinckley, Liaho<strong>na</strong>, Hulyo<br />

2001, 62.<br />

4. Gordon B. Hinckley, Liaho<strong>na</strong>, Hulyo<br />

2001, 62.<br />

5. Gordon B. Hinckley, “Umuunlad a<strong>ng</strong><br />

Simbahan,” Liaho<strong>na</strong>, Hulyo 2002, 6.<br />

6. Gordon B. Hinckley, “Pagtulo<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong><br />

Maia<strong>ng</strong><strong>at</strong> a<strong>ng</strong> Kapwa,” Liaho<strong>na</strong>, Ene.<br />

2002, 62.<br />

7. Gordon B. Hinckley, Liaho<strong>na</strong>, Hulyo<br />

2001, 67.<br />

8. Thomas S. Monson, sa “16th President<br />

Fields Questions from Media,” Church<br />

News, Peb. 9, 2008, 15.<br />

Bisitahin a<strong>ng</strong> pef .lds .org para mabasa<br />

a<strong>ng</strong> iba pa<strong>ng</strong> kuwento mula<br />

sa mga kalahok sa PEF <strong>at</strong> malaman<br />

ku<strong>ng</strong> paano makikibahagi.<br />

Disyembre 2011 33


Madali<strong>ng</strong> maligaw <strong>ng</strong> landas<br />

ku<strong>ng</strong> hindi magk<strong>at</strong>ugma a<strong>ng</strong><br />

mga desisyon <strong>na</strong>tin sa arawaraw<br />

sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

p<strong>at</strong>utu<strong>ng</strong>uhan.<br />

34 Liaho<strong>na</strong><br />

NAWALA AT<br />

NATAGPUAN


LARAWANG KUHA NI ADAM C. OLSON<br />

Ni Adam C. Olson<br />

Mga Magasin <strong>ng</strong> Simbahan<br />

Bago <strong>na</strong>g-30 si Roberta Tuilimu, <strong>na</strong>tanto<br />

niya <strong>na</strong> hindi siya masaya. May t<strong>at</strong>lo<br />

siya<strong>ng</strong> magaganda<strong>ng</strong> a<strong>na</strong>k, <strong>at</strong> mahal<br />

niya a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> ama<strong>ng</strong> si Daniel Nepia,<br />

<strong>ng</strong>unit hindi kasal si<strong>na</strong> Roberta <strong>at</strong> Daniel.<br />

Hindi miyembro <strong>ng</strong> Simbahan si Daniel, <strong>at</strong><br />

m<strong>at</strong>agal <strong>na</strong><strong>ng</strong> hindi <strong>na</strong>gsisimba <strong>na</strong><strong>ng</strong> regular<br />

si Roberta.<br />

Napakalayo<strong>ng</strong> makasal sila sa templo <strong>na</strong><br />

pi<strong>na</strong><strong>ng</strong>arap niya noon pa ma<strong>ng</strong> dalagita siya <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>gsisimba li<strong>ng</strong>gu-li<strong>ng</strong>go kasama a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

mga magula<strong>ng</strong> sa Auckland, New Zealand. Ngunit<br />

a<strong>ng</strong> pagtalikod niya sa kanya<strong>ng</strong> mga wala<strong>ng</strong>-<br />

ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> mithiin ay hindi <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari <strong>na</strong><strong>ng</strong> minsa<strong>na</strong>n;<br />

unti-unti niya ito<strong>ng</strong> gi<strong>na</strong>wa sa maliliit <strong>na</strong><br />

desisyon niya araw-araw.<br />

Disyembre 2011 35


Magkakontra a<strong>ng</strong> mga Desisyon<br />

Para kay Roberta isa<strong>ng</strong> desisyon a<strong>ng</strong> mali<strong>na</strong>w <strong>na</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong><br />

dahilan para siya malayo sa landas <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo, bagaman<br />

may ilan pa siya<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gawa<strong>ng</strong> pasiya kaya siya <strong>na</strong>gkagayon.<br />

Noo<strong>ng</strong> tinedyer pa siya hindi <strong>na</strong>gsimba si Roberta<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go para gumawa <strong>ng</strong> homework. “Mahalaga<strong>ng</strong><br />

isipin <strong>na</strong> maaari ito<strong>ng</strong> magsimula sa isa<strong>ng</strong> bagay<br />

<strong>na</strong> tila <strong>na</strong>pakaliit noon,” wika niya.<br />

M<strong>at</strong>apos lumiban <strong>na</strong><strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go mas madali<br />

<strong>na</strong> sa kanya <strong>na</strong> hindi magsimba <strong>na</strong><strong>ng</strong> sumunod <strong>na</strong><br />

li<strong>ng</strong>go. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga li<strong>ng</strong>go<strong>ng</strong> pasulput-supot sa Simbahan<br />

ay <strong>na</strong>uwi sa mga buwan. Na<strong>ng</strong> siya ay mag-<strong>18</strong>, <strong>na</strong>kumbinsi<br />

siya <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga kaibigan <strong>na</strong> magpunta sa<br />

nightclub tuwi<strong>ng</strong> Sabado, kaya <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> mas mahirap<br />

pa<strong>ng</strong> makasimba tuwi<strong>ng</strong> Li<strong>ng</strong>go. Nauwi rin ito sa paginom<br />

niya <strong>ng</strong> alak.<br />

“Alam ko<strong>ng</strong> hindi tama iyon, pero akala ko makak<strong>at</strong>igil<br />

ako kaagad ku<strong>ng</strong> kailan ko gusto,” wika niya. “Ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>ka<br />

ko<strong>ng</strong> bigya<strong>ng</strong>-k<strong>at</strong>wiran a<strong>ng</strong> mga desisyon ko.”<br />

Hindi a<strong>ng</strong>kop a<strong>ng</strong> pamumuhay niya noon para makapasok<br />

sa templo, subalit <strong>na</strong><strong>ng</strong> makilala niya si Daniel,<br />

di<strong>na</strong>la niya ito sa bakuran <strong>ng</strong> Hamilton New Zealand<br />

Temple <strong>at</strong> si<strong>na</strong>bi rito <strong>na</strong> gusto niya<strong>ng</strong> makasal doon.<br />

“Alam ko <strong>na</strong> doon ko gusto<strong>ng</strong> magpunta,” wika niya.<br />

Ngunit sa baw<strong>at</strong> masama<strong>ng</strong> desisyon ay tila mas madali<strong>ng</strong><br />

gumawa <strong>ng</strong> isa pa—<strong>na</strong> higit <strong>na</strong> <strong>na</strong>glayo sa kanya sa ha<strong>ng</strong>ad<br />

niya<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>uhan. Di <strong>na</strong>gtagal ay <strong>na</strong>gsama <strong>na</strong> si<strong>na</strong><br />

Roberta <strong>at</strong> Daniel.<br />

“Magkakontra a<strong>ng</strong> gusto ko—a<strong>ng</strong> alam ko<strong>ng</strong> tama—<strong>at</strong><br />

a<strong>ng</strong> mga desisyon ko,” wika niya. “Nak<strong>at</strong>uon ako sa kasalukuyan.<br />

Hindi ko <strong>na</strong>iug<strong>na</strong>y a<strong>ng</strong> mga kasalukuyan ko<strong>ng</strong><br />

desisyon sa kapupuntahan ko.”<br />

Hi<strong>na</strong>ha<strong>na</strong>p <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon a<strong>ng</strong> Nawala<br />

Kahit malayo <strong>na</strong> siya sa <strong>na</strong>is niya<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>uhan, hindi<br />

<strong>na</strong>wala si Roberta para sa Pa<strong>ng</strong>inoon. Bagaman hindi ito<br />

<strong>na</strong>tanto noon ni<strong>na</strong> Daniel <strong>at</strong> Roberta, noon pa sila hi<strong>na</strong>ha<strong>na</strong>p<br />

<strong>ng</strong> Mabuti<strong>ng</strong> Pastol, <strong>na</strong> pumarito “upa<strong>ng</strong> ha<strong>na</strong>pin <strong>at</strong><br />

iligtas a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>wala” (Lucas 19:10).<br />

36 Liaho<strong>na</strong><br />

“ Aki<strong>ng</strong> haha<strong>na</strong>pin a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>wala, <strong>at</strong> ibabalik a<strong>ng</strong> iniligaw,<br />

<strong>at</strong> t<strong>at</strong>alian a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>balian, <strong>at</strong> palalakasin a<strong>ng</strong> may sakit ”<br />

(Ezekiel 34:16).<br />

Noon pa <strong>na</strong>gpapahiw<strong>at</strong>ig a<strong>ng</strong> Espiritu kay Daniel,<br />

tulad noo<strong>ng</strong> dalhin siya ni Roberta sa bakuran <strong>ng</strong> templo<br />

<strong>at</strong> basbasan <strong>ng</strong> ama ni Roberta a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k.<br />

Bagaman ila<strong>ng</strong> beses sila<strong>ng</strong> lumip<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bahay, <strong>at</strong> sa baw<strong>at</strong><br />

paglip<strong>at</strong> ay <strong>na</strong>kikila nila—<strong>at</strong> paminsan-minsan ay<br />

pi<strong>na</strong>g-aralan nila a<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo <strong>na</strong> kasama—a<strong>ng</strong> mga<br />

misyonero.<br />

Pagk<strong>at</strong>apos, <strong>na</strong><strong>ng</strong> muli sila<strong>ng</strong> lumip<strong>at</strong> noo<strong>ng</strong> 2006,<br />

<strong>na</strong>kasalubo<strong>ng</strong> nila a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> d<strong>at</strong>i nila<strong>ng</strong> kaeskuwela, si<strong>na</strong><br />

Dan <strong>at</strong> Lisa N<strong>at</strong>han, <strong>na</strong> mga aktibo<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong> Simbahan.<br />

Kalilip<strong>at</strong> la<strong>ng</strong> ni<strong>na</strong> Daniel <strong>at</strong> Roberta sa ha<strong>ng</strong>ga<strong>na</strong>n <strong>na</strong><br />

sakop <strong>ng</strong> ward <strong>ng</strong> mga N<strong>at</strong>han.<br />

Sa loob <strong>ng</strong> t<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>gihan ni Roberta a<strong>ng</strong><br />

mga imbitasyon ni Lisa <strong>na</strong> sumama<strong>ng</strong> magsimba. “Ayoko<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> ipaliwa<strong>na</strong>g pa a<strong>ng</strong> sitwasyon ko,” wika niya. “Pero<br />

ipi<strong>na</strong>siya ko <strong>na</strong> gusto ko<strong>ng</strong> dumalo a<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k ko sa<br />

Primary.”<br />

Hindi <strong>na</strong>glaon <strong>at</strong> <strong>na</strong>kikipagkita <strong>na</strong><strong>ng</strong> muli si<strong>na</strong> Daniel<br />

<strong>at</strong> Roberta sa mga misyonero. Nagsimula<strong>ng</strong> magsimba si<br />

Daniel, ku<strong>ng</strong> saan <strong>na</strong>kagawa <strong>ng</strong> kaibhan a<strong>ng</strong> mahusay <strong>na</strong><br />

guro sa Mga Alituntunin <strong>ng</strong> Eba<strong>ng</strong>helyo. Binisita sila <strong>ng</strong><br />

mga visiti<strong>ng</strong> teacher buwan-buwan. Nakilala pa <strong>ng</strong> magasawa<br />

si Elder David A. Bed<strong>na</strong>r <strong>ng</strong> Korum <strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong><br />

Apostol sa isa<strong>ng</strong> espesyal <strong>na</strong> debosyo<strong>na</strong>l.<br />

Nakita ni Roberta <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari sa kanila ay k<strong>at</strong>ibayan<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>ghanda a<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it <strong>ng</strong> “isa<strong>ng</strong> grupo <strong>ng</strong><br />

mabubuti<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> tumulo<strong>ng</strong> sa amin.”<br />

Pag-isipan a<strong>ng</strong> Inyo<strong>ng</strong> mga Lakad<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> iba’t iba<strong>ng</strong> kara<strong>na</strong>san <strong>at</strong> tao, <strong>na</strong>glaan<br />

<strong>ng</strong> mga pagkak<strong>at</strong>aon a<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it ki<strong>na</strong> Daniel<br />

<strong>at</strong> Roberta <strong>na</strong> “gunitain [a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong>] mga lakad”<br />

(Haggai 1:7). Ngunit ki<strong>na</strong>ila<strong>ng</strong>an nila<strong>ng</strong> “ihabilin [a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong>] lakad sa Pa<strong>ng</strong>inoon” (Mga Awit 37:5) bago sila<br />

<strong>na</strong>kapagp<strong>at</strong>uloy.<br />

“Alam ko <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga lakad ay hindi tugma sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> mga lakad,” sabi ni Roberta (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Isaias<br />

55:8–9), “pero hindi ko alam noon ku<strong>ng</strong> paano pagtugmain<br />

a<strong>ng</strong> dalawa.”


LARAWANG KUHA NI HAMILTON NEW ZEALAND TEMPLE BY MICHAEL MCCONKIE © IRI<br />

Dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> pagbabago <strong>na</strong><strong>ng</strong> hili<strong>ng</strong>in<br />

<strong>ng</strong> mga misyonero ki<strong>na</strong> Daniel <strong>at</strong> Roberta <strong>na</strong><br />

magpasiya ku<strong>ng</strong> saan nila gusto<strong>ng</strong> magpunta,<br />

sa aspeto<strong>ng</strong> espirituwal, <strong>at</strong> ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> kaila<strong>ng</strong>an<br />

nila<strong>ng</strong> gawin para makar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> doon.<br />

“Na<strong>ng</strong> magdesisyon kami sa huli <strong>na</strong> gusto<br />

<strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> makaparoon sa Kanya<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>roo<strong>na</strong>n,”<br />

wika niya, “sinimulan <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n<br />

ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> kaila<strong>ng</strong>an para masundan<br />

Siya roon.”<br />

Sa mga sumunod <strong>na</strong> buwan, sinikap ni<br />

Roberta <strong>na</strong> talikuran a<strong>ng</strong> masasama<strong>ng</strong> desisyon<br />

niya noon <strong>at</strong> bumalik sa landas <strong>na</strong> iniwan<br />

niya mahigit isa<strong>ng</strong> dekada <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kararaan.<br />

Na<strong>ng</strong> simulan niya<strong>ng</strong> talikuran a<strong>ng</strong> landas <strong>ng</strong><br />

eba<strong>ng</strong>helyo noo<strong>ng</strong> tinedyer pa siya sa maliliit<br />

<strong>na</strong> desisyon, <strong>na</strong>gsimula a<strong>ng</strong> pagbalik ni Roberta<br />

sa landas sa paggawa <strong>ng</strong> tila maliliit <strong>na</strong><br />

bagay baw<strong>at</strong> araw.<br />

“Na<strong>ng</strong> subukin ko<strong>ng</strong> gawin a<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong><br />

bagay araw-araw—mga pa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong><br />

pansarili <strong>at</strong> sa pamilya, pagbabasa <strong>ng</strong> mga<br />

ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an, pagdadala <strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k sa<br />

simbahan, pagtulo<strong>ng</strong> sa iba kapag kaya ko—<br />

<strong>na</strong>darama ko <strong>na</strong> bi<strong>na</strong>bantayan kami <strong>ng</strong> Ama<br />

sa La<strong>ng</strong>it <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>kiki<strong>ng</strong>gan a<strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> mga<br />

dala<strong>ng</strong>in,” sabi ni Roberta. “Mas masaya a<strong>ng</strong><br />

pamilya <strong>na</strong>min.”<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> maliliit <strong>na</strong> desisyo<strong>ng</strong> iyon ay <strong>na</strong>gpalakas<br />

ki<strong>na</strong> Daniel <strong>at</strong> Roberta <strong>na</strong><strong>ng</strong> dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

oras para gumawa <strong>ng</strong> malalaki<strong>ng</strong> desisyon.<br />

Nagpasiya sila<strong>ng</strong> magpakasal. Pagk<strong>at</strong>apos,<br />

halos isa<strong>ng</strong> taon m<strong>at</strong>apos turuan <strong>ng</strong> mga<br />

misyonero si<strong>na</strong> Daniel <strong>at</strong> Roberta, a<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>arin<br />

nila<strong>ng</strong> makasama a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pamilya<br />

magpakailanman ay <strong>na</strong>g-akay kay Daniel <strong>na</strong><br />

magpabinyag.<br />

Sa huli, pagkaraan <strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

pagsisikap <strong>na</strong> itugma a<strong>ng</strong> gi<strong>na</strong>gawa nila baw<strong>at</strong><br />

araw sa gusto nila<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yari sa hi<strong>na</strong>harap,<br />

<strong>na</strong>buklod si<strong>na</strong> Daniel <strong>at</strong> Roberta sa templo—<br />

<strong>na</strong>isak<strong>at</strong>uparan a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>arap ni Roberta<br />

noo<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a pa siya.<br />

Mamuhay Ngayon para sa<br />

Kawala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>gan<br />

Bila<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it,<br />

may pagkak<strong>at</strong>aon si<strong>na</strong> Daniel <strong>at</strong> Roberta <strong>na</strong><br />

magpasiya baw<strong>at</strong> araw ku<strong>ng</strong> ali<strong>ng</strong> landas a<strong>ng</strong><br />

pipiliin nila—a<strong>ng</strong> kanila o a<strong>ng</strong> sa Kanya. Mas<br />

alam <strong>na</strong> <strong>ng</strong>ayon <strong>ng</strong> mag-asawa ku<strong>ng</strong> saan sila<br />

dadalhin <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga pagpapasiya sa<br />

araw-araw.<br />

Mula sa sarili nila<strong>ng</strong> kara<strong>na</strong>san <strong>na</strong>uu<strong>na</strong>waan<br />

nila ku<strong>ng</strong> gaano kadali<strong>ng</strong> maligaw <strong>ng</strong><br />

landas kapag <strong>na</strong>gpasiya sila <strong>na</strong><strong>ng</strong> hindi iniisip<br />

a<strong>ng</strong> epekto nito sa kanila<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

p<strong>at</strong>utu<strong>ng</strong>uhan. Ngunit <strong>na</strong>gpapasalam<strong>at</strong> din<br />

sila<strong>ng</strong> malaman mismo <strong>na</strong> may paraan para<br />

makabalik.<br />

“Alam ko <strong>na</strong> mahal ako <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>at</strong><br />

gusto Niya ako<strong>ng</strong> makabalik dahil biniyayaan<br />

Niya a<strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kilala<br />

<strong>na</strong>min sa daan <strong>na</strong> tumulo<strong>ng</strong> sa amin para<br />

makabalik,” sabi ni Roberta. “Hindi<strong>ng</strong>-hindi<br />

Niya ako ki<strong>na</strong>limutan <strong>na</strong><strong>ng</strong> mapalayo ako sa<br />

Simbahan.”<br />

Salam<strong>at</strong> sa pagmamahal—<strong>at</strong> sa <strong>na</strong>gbabayad-<br />

sala<strong>ng</strong> sakripisyo—<strong>ng</strong> Mabuti<strong>ng</strong> Pastol, “[maaari<strong>ng</strong>]<br />

lisanin <strong>ng</strong> masama a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> lakad,<br />

<strong>at</strong> . . . manumbalik siya sa Pa<strong>ng</strong>inoon, <strong>at</strong><br />

kaawaan niya siya . . . , sapagka’t siya’y magpap<strong>at</strong>awad<br />

<strong>ng</strong> saga<strong>na</strong>” (Isaias 55:7).<br />

Ngayon ay sinisikap <strong>ng</strong> mga Nepia <strong>na</strong> ma<strong>na</strong>tili<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>k<strong>at</strong>uon sa <strong>na</strong>is nila<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>uhan.<br />

“Kapag <strong>na</strong>laman mo <strong>na</strong> may higit pa sa buhay<br />

<strong>na</strong> ito kaysa <strong>ng</strong>ayon,” sabi ni Daniel, “bi<strong>na</strong>bago<br />

nito a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga pasiya.” ◼<br />

MGA DESIS-<br />

YON ANG NAG-<br />

PAPASIYA NG<br />

TADHANA<br />

“Nasabi <strong>na</strong> <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

tao, ila<strong>ng</strong> taon <strong>na</strong><br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kararaan, <strong>na</strong><br />

a<strong>ng</strong> kasaysayan ay<br />

umiikot sa maliliit<br />

<strong>na</strong> bisagra, <strong>at</strong> gayon<br />

din a<strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong><br />

mga tao. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

buhay ay <strong>na</strong>kasalalay<br />

sa mga desisyo<strong>ng</strong><br />

gi<strong>na</strong>gawa <strong>na</strong>tin—<br />

dahil mga desisyon<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gpapasiya <strong>ng</strong><br />

tadha<strong>na</strong>.”<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson,<br />

“Decisions Determine<br />

Destiny,” New Era, Nob.<br />

1979, 4.<br />

Disyembre 2011 37


MGA TINIG NG MGA BANAL SA MGA HULING ARAW<br />

SA PAG-ALIW SA ATIN NI CRISTO<br />

U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pasko <strong>na</strong>min iyon sa North<br />

Island <strong>ng</strong> New Zealand—isa<strong>ng</strong><br />

maganda <strong>at</strong> kaibig-ibig <strong>na</strong> lupain.<br />

Subalit sa kabila <strong>ng</strong> sik<strong>at</strong> <strong>ng</strong> araw<br />

<strong>at</strong> kabaitan <strong>ng</strong> mga miyembro <strong>ng</strong><br />

Simbahan, <strong>na</strong>dama ko a<strong>ng</strong> saklap <strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>ulila sa aki<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong><br />

<strong>at</strong> kap<strong>at</strong>id. Lumip<strong>at</strong> kami mula sa<br />

Estados Unidos noo<strong>ng</strong> mga u<strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

buwan <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon, <strong>at</strong> gusto ko<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> umuwi.<br />

Sa ami<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> lugar <strong>na</strong>kaibigan<br />

<strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> mag-asawa a<strong>ng</strong> mga<br />

Wilson, isa<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a pa<strong>ng</strong> pamilya<strong>ng</strong><br />

Irish <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> relihiyo<strong>ng</strong> Kristiyano<br />

<strong>na</strong> kadar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> la<strong>ng</strong> din sa New<br />

Zealand. Kasamahan ko si Noleen<br />

Wilson sa trabaho, <strong>at</strong> mabilis kami<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> magkaibigan, <strong>at</strong><br />

<strong>na</strong>gkuwentuhan <strong>ng</strong> mga kara<strong>na</strong>san<br />

sa pandarayuhan <strong>at</strong> <strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong><br />

pagmamahal sa bago <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> taha<strong>na</strong>n.<br />

Haba<strong>ng</strong> umiigti<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong><br />

pagkakaibigan, <strong>na</strong>laman ko <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>ulila <strong>at</strong> <strong>na</strong>hihirapan din<br />

a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pamilya. T<strong>at</strong>lo a<strong>ng</strong><br />

a<strong>na</strong>k nila <strong>na</strong> mga b<strong>at</strong>a pa <strong>at</strong> buntis<br />

siya sa ikaap<strong>at</strong>.<br />

Isa<strong>ng</strong> gabi <strong>na</strong> talaga<strong>ng</strong> <strong>na</strong>lulu<strong>ng</strong>kot<br />

ako <strong>at</strong> <strong>na</strong>aawa sa sarili, <strong>na</strong>isip<br />

ko <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamai<strong>na</strong>m <strong>na</strong> paraan<br />

para madaig ko a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> kalu<strong>ng</strong>kutan<br />

ay a<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod sa iba—lalo<br />

<strong>na</strong> sa mga Wilson. Ipi<strong>na</strong>siya <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong><br />

mag-asawa noo<strong>ng</strong> gabi<strong>ng</strong> iyon <strong>na</strong><br />

simulan a<strong>ng</strong> pagdiriwa<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> 12 araw<br />

<strong>ng</strong> Pasko kasama a<strong>ng</strong> mga Wilson<br />

sa pag-iiwan <strong>ng</strong> mensahe <strong>at</strong> maliliit<br />

<strong>na</strong> regalo sa kanila<strong>ng</strong> pintuan <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

hindi nila <strong>na</strong>lalaman. Baw<strong>at</strong> gabi<br />

<strong>na</strong>palitan <strong>ng</strong> kasabikan <strong>at</strong> pag-asam<br />

a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> kalu<strong>ng</strong>kutan tuwi<strong>ng</strong> palihim<br />

kami<strong>ng</strong> pupunta sa bahay nila,<br />

mag-iiwan <strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> mensahe <strong>at</strong><br />

regalo, kak<strong>at</strong>ok sa kanila<strong>ng</strong> pinto,<br />

<strong>at</strong> pagk<strong>at</strong>apos ay t<strong>at</strong>akbo <strong>na</strong> may<br />

Pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> <strong>na</strong>min<br />

<strong>ng</strong> mga kab<strong>at</strong>aan<br />

para kumanta <strong>ng</strong><br />

mga awiti<strong>ng</strong> Pamasko<br />

bila<strong>ng</strong> huli<br />

<strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> regalo,<br />

tuwa<strong>ng</strong>-tuwa<br />

a<strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>a <strong>at</strong><br />

niyakap kami<br />

<strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> mga<br />

kaibigan.<br />

malalaki<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>iti sa ami<strong>ng</strong> mga labi.<br />

Baw<strong>at</strong> araw sa trabaho ikinukuwento<br />

sa akin ni Noleen a<strong>ng</strong> mahiwaga<strong>ng</strong><br />

“mga duwende <strong>ng</strong> Pasko”<br />

<strong>na</strong> bumisita noo<strong>ng</strong> <strong>na</strong>karaa<strong>ng</strong> gabi.<br />

Ikinukuwento niya <strong>na</strong> i<strong>na</strong>asam <strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k a<strong>ng</strong> pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> mga bisita, <strong>na</strong> <strong>na</strong>gpapasaya<br />

sa Pasko <strong>ng</strong> pamilya. Ila<strong>ng</strong> gabi<strong>ng</strong><br />

sumali sa ami<strong>ng</strong> pagsasaya a<strong>ng</strong> mga<br />

kab<strong>at</strong>aan <strong>ng</strong> ward.<br />

Sa huli<strong>ng</strong> gabi, Bisperas <strong>ng</strong> Pasko,<br />

<strong>na</strong>g-iwan <strong>ng</strong> mensahe <strong>at</strong> cookies<br />

a<strong>ng</strong> mga Wilson sa kanila<strong>ng</strong> pintuan,<br />

<strong>na</strong> hinihili<strong>ng</strong> <strong>na</strong> makilala nila<br />

a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga duwende. Pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>min <strong>ng</strong> mga kab<strong>at</strong>aan para<br />

kumanta <strong>ng</strong> mga awiti<strong>ng</strong> Pamasko<br />

bila<strong>ng</strong> huli <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> regalo, tuwa<strong>ng</strong>tuwa<br />

a<strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>a <strong>at</strong> niyakap kami<br />

<strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> mga kaibigan <strong>na</strong><strong>ng</strong> may<br />

luha <strong>ng</strong> pasasalam<strong>at</strong>. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> lu<strong>ng</strong>kot<br />

sa puso ko ay <strong>na</strong>halinhan <strong>ng</strong> pagmamahal<br />

<strong>at</strong> kagalakan, <strong>at</strong> tumibay<br />

a<strong>ng</strong> pagkakaibigan <strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> mga<br />

pamilya.<br />

Kalau<strong>na</strong>n ay <strong>na</strong>k<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap kami <strong>ng</strong><br />

e-mail mula sa isa<strong>ng</strong> lalaki sa simbahan<br />

<strong>ng</strong> mga Wilson <strong>na</strong> <strong>na</strong>gsabi<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>antig siya sa gi<strong>na</strong>wa <strong>na</strong>min para sa<br />

pamilya kaya <strong>na</strong>gtano<strong>ng</strong> siya tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa ami<strong>ng</strong> Simbahan <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mga paglili<strong>ng</strong>kod<br />

<strong>na</strong> gi<strong>na</strong>gawa <strong>na</strong>min para sa<br />

iba. Noon la<strong>ng</strong> <strong>na</strong>rinig <strong>ng</strong> ko<strong>ng</strong>regasyon<br />

nila a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa 12 araw <strong>ng</strong><br />

Pasko <strong>at</strong> <strong>ng</strong>ayon ay iniuug<strong>na</strong>y a<strong>ng</strong><br />

tradisyo<strong>ng</strong> ito sa mga Ba<strong>na</strong>l sa mga<br />

Huli<strong>ng</strong> Araw.<br />

Hindi<strong>ng</strong>-hindi ko malilimutan<br />

a<strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pasko<strong>ng</strong> iyon sa New<br />

Zealand, ku<strong>ng</strong> saan ko <strong>na</strong>laman a<strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> di-i<strong>na</strong>asaha<strong>ng</strong> paraan para kalimutan<br />

a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> sarili, magtrabaho,<br />

<strong>at</strong> “aliwin yao<strong>ng</strong> mga <strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an<br />

<strong>ng</strong> aliw” (Mosias <strong>18</strong>:9)—tulad<br />

<strong>ng</strong> pag-aliw sa <strong>at</strong>in ni Jesucristo sa<br />

mga oras <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an<br />

<strong>at</strong> kalu<strong>ng</strong>kutan. ◼<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>>ela Fallentine, New Zealand


MGA PAGLALARAWAN NI G. BJORN THORKELSON<br />

ANG AKING<br />

CHRISTMAS<br />

CARD MULA<br />

SA OBREGÓN<br />

Haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gmimisyon ako sa Mexico,<br />

may <strong>na</strong>kilala kami<strong>ng</strong> magkompanyon<br />

<strong>na</strong> isa<strong>ng</strong> lalaki mula sa<br />

Obregón, isa<strong>ng</strong> lu<strong>ng</strong>sod sa hilaga<strong>ng</strong>kanlura<strong>ng</strong><br />

Mexico malapit sa Gulf of<br />

California. Interesado siya sa ami<strong>ng</strong><br />

mensahe tu<strong>ng</strong>kol sa Panunumbalik<br />

<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo, <strong>ng</strong>unit 10 minuto la<strong>ng</strong><br />

siya maaari<strong>ng</strong> makipag-usap dahil<br />

kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> maabutan niya a<strong>ng</strong> tren.<br />

Itinuro <strong>na</strong>min sa kanya a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

kaya <strong>na</strong>min sa maikli<strong>ng</strong> oras <strong>na</strong> iyon<br />

<strong>at</strong> binigyan siya <strong>ng</strong> kopya <strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong> ni<br />

Mormon <strong>at</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> polyeto<strong>ng</strong> mayroon<br />

kami noon. Noon, a<strong>ng</strong> mission<br />

<strong>na</strong>min ay wala<strong>ng</strong> mga misyonero sa<br />

Obregón.<br />

Makaraan a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> buwan <strong>na</strong>k<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap<br />

ako <strong>ng</strong> Christmas card mula<br />

sa isa<strong>ng</strong> taga-Obregón. Tini<strong>ng</strong><strong>na</strong>n ko<br />

a<strong>ng</strong> card <strong>at</strong> inisip ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gpadala<br />

niyon. At saka ko <strong>na</strong>tanto <strong>na</strong><br />

ipi<strong>na</strong>dala iyon <strong>ng</strong> lalaki<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kausap<br />

<strong>na</strong>min <strong>na</strong><strong>ng</strong> 10 minuto. Isi<strong>na</strong>bit ko a<strong>ng</strong><br />

card sa ami<strong>ng</strong> apartment kasama <strong>ng</strong><br />

iba pa<strong>ng</strong> mga Christmas card <strong>na</strong> <strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>na</strong>min <strong>ng</strong> iba pa<strong>ng</strong> mga elder.<br />

Pagkaraan <strong>ng</strong> Pasko it<strong>at</strong>apon ko<br />

<strong>na</strong> sa<strong>na</strong> a<strong>ng</strong> card <strong>na</strong><strong>ng</strong> makadama<br />

ako <strong>ng</strong> impresyon <strong>na</strong> itago ito. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

impresyon ay hindi ko <strong>na</strong>rinig kundi<br />

<strong>na</strong>dama ko sa puso ko. Sa halip <strong>na</strong><br />

itapon a<strong>ng</strong> card, iti<strong>na</strong>go ko ito sa<br />

maleta ko.<br />

Makaraan a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> buwan haba<strong>ng</strong><br />

bi<strong>na</strong>basa ko a<strong>ng</strong> buwa<strong>na</strong><strong>ng</strong> liham<br />

mula sa mission home, <strong>na</strong>pansin ko<br />

a<strong>ng</strong> balita <strong>na</strong> sisimulan a<strong>ng</strong> gawai<strong>ng</strong><br />

misyonero sa Obregón. Muli ko<strong>ng</strong> <strong>na</strong>isip,<br />

“Ano a<strong>ng</strong> ki<strong>na</strong>laman <strong>ng</strong> lu<strong>ng</strong>sod<br />

<strong>na</strong> iyon sa akin?” Pagk<strong>at</strong>apos ay muli<br />

ko<strong>ng</strong> <strong>na</strong>alala a<strong>ng</strong> lalaki<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kilala<br />

Pagkaraan <strong>ng</strong> Pasko it<strong>at</strong>apon ko <strong>na</strong> sa<strong>na</strong> a<strong>ng</strong> card <strong>na</strong><strong>ng</strong> makadama ako <strong>ng</strong><br />

impresyon <strong>na</strong> itago ito.<br />

<strong>na</strong>min <strong>na</strong> tagaroon. Hi<strong>na</strong>lukay ko a<strong>ng</strong><br />

maleta ko <strong>at</strong> <strong>na</strong>tagpuan ko a<strong>ng</strong> Christmas<br />

card. Sinul<strong>at</strong>an ko a<strong>ng</strong> card <strong>ng</strong>,<br />

“<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga elder <strong>na</strong> ito ay mga kaibigan<br />

ko, <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>punta ko sila para m<strong>at</strong>uruan<br />

ka pa tu<strong>ng</strong>kol sa eba<strong>ng</strong>helyo.”<br />

Pagk<strong>at</strong>apos ay ipi<strong>na</strong>dala ko a<strong>ng</strong> card<br />

sa mga elder <strong>na</strong> i<strong>na</strong>tasa<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod<br />

sa Obregón <strong>at</strong> si<strong>na</strong>bihan sila <strong>na</strong><br />

dalhin ito <strong>at</strong> bisitahin a<strong>ng</strong> lalaki.<br />

Hindi <strong>na</strong>gtagal ay <strong>na</strong>k<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap<br />

ako <strong>ng</strong> liham mula sa mga elder sa<br />

Obregón. Sabi rito: “Mahal <strong>na</strong> Elder<br />

Ramos, <strong>na</strong>pakahirap <strong>ng</strong> gawain dito<br />

kaya <strong>na</strong>gplano a<strong>ng</strong> mission president<br />

<strong>na</strong> ilip<strong>at</strong> kami ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa m<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> card mo. Pinuntahan<br />

<strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> brother <strong>na</strong> ito, <strong>at</strong> tuwa<strong>ng</strong>tuwa<br />

siya tu<strong>ng</strong>kol sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mensahe<br />

kaya isi<strong>na</strong>ma niya kami para ipakilala<br />

sa buo<strong>ng</strong> pamilya <strong>at</strong> mga kaibigan<br />

niya. Dahil sa brother <strong>na</strong> ito, <strong>na</strong>kapagbukas<br />

kami <strong>ng</strong> branch.”<br />

Nagdaan a<strong>ng</strong> mga taon, <strong>at</strong> <strong>ng</strong>ayon<br />

ay t<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong> stake <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>organisa<br />

sa Obregón. Nakadama ako <strong>ng</strong> pagpapakumbaba<br />

<strong>na</strong> malaman <strong>na</strong> dahil<br />

<strong>na</strong>kinig ako sa mga pa<strong>ng</strong>hihikay<strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

Espiritu, mapalad ako<strong>ng</strong> magkaroon<br />

<strong>ng</strong> maliit <strong>na</strong> bahagi sa pagtulo<strong>ng</strong><br />

sa aki<strong>ng</strong> mga kap<strong>at</strong>id sa Obregón<br />

<strong>na</strong> m<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo ni<br />

Jesucristo. ◼<br />

Robert Ramos, Oregon, USA<br />

Disyembre 2011 39


MGA TINIG NG MGA BANAL SA MGA HULING ARAW<br />

WALA KAMING MAKAIN<br />

Nagisi<strong>ng</strong> ako <strong>na</strong><strong>ng</strong> maaga noo<strong>ng</strong><br />

bisperas <strong>ng</strong> Pasko <strong>na</strong> <strong>na</strong>g-aalala<br />

dahil wala kami<strong>ng</strong> makakain sa<br />

hapu<strong>na</strong>n sa Pasko sa gabi<strong>ng</strong> iyon;<br />

ni wala kami<strong>ng</strong> pambili <strong>ng</strong> pagkain.<br />

Nakikitira ako noon sa kap<strong>at</strong>id ko<strong>ng</strong><br />

si Edicta sa Maracaibo, Venezuela.<br />

Pagba<strong>ng</strong>on ko sa higaan, lumuhod<br />

ako <strong>at</strong> <strong>na</strong><strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in. Nagsumamo ako<br />

sa aki<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it <strong>na</strong> alalahanin<br />

kami. Hinili<strong>ng</strong> ko sa Kanya <strong>na</strong> pagkalooban<br />

kami <strong>ng</strong> kahit kaunti<strong>ng</strong> pagkain<br />

para sa <strong>na</strong>pakaespesyal <strong>na</strong> araw<br />

<strong>na</strong> iyon, la Noche Bue<strong>na</strong> (Bisperas <strong>ng</strong><br />

Pasko).<br />

Haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gdarasal, <strong>na</strong>puspos ako<br />

<strong>ng</strong> kapayapaan. Para ako<strong>ng</strong> <strong>na</strong>karinig<br />

<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>yad <strong>na</strong> tinig <strong>na</strong> <strong>na</strong>gsasabi sa<br />

aki<strong>ng</strong>, “Magigi<strong>ng</strong> maayos a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong>.<br />

Huwag ka<strong>ng</strong> mag-alala.” Pagk<strong>at</strong>apos<br />

ko<strong>ng</strong> ma<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in, alam ko <strong>na</strong> may mabuti<strong>ng</strong><br />

ma<strong>ng</strong>yayari sa araw <strong>na</strong> iyon.<br />

M<strong>at</strong>apos gisi<strong>ng</strong>in a<strong>ng</strong> kap<strong>at</strong>id ko,<br />

<strong>na</strong>gwalis <strong>na</strong> ako sa balkon sa harapan.<br />

Nakita ako <strong>ng</strong> kapitbahay sa<br />

tap<strong>at</strong> <strong>at</strong> lumapit para ibigay sa akin<br />

a<strong>ng</strong> uta<strong>ng</strong> niya sa akin <strong>na</strong> 1,000 bolívares<br />

para sa tapete sa mesa <strong>at</strong> mga<br />

dekorasyon sa Pasko <strong>na</strong> binurdahan<br />

ko para sa kanya. Nagul<strong>at</strong> ako dahil<br />

hindi ko <strong>na</strong> <strong>na</strong>alala <strong>na</strong> may uta<strong>ng</strong> pala<br />

siya sa akin.<br />

Tumakbo ako sa kuwarto <strong>ng</strong> kap<strong>at</strong>id<br />

ko <strong>at</strong> ipi<strong>na</strong>kita sa kanya a<strong>ng</strong> pera<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>gap ko. Gul<strong>at</strong> <strong>na</strong> iti<strong>na</strong>no<strong>ng</strong> niya<br />

ku<strong>ng</strong> saan ko <strong>na</strong>kuha iyon. “Sa Dios<br />

a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> mga bagay ay ma<strong>ng</strong>yayari”<br />

(M<strong>at</strong>eo 19:26), a<strong>ng</strong> sagot ko.<br />

Pagkaraan <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> minuto <strong>na</strong>rinig<br />

ko<strong>ng</strong> may tum<strong>at</strong>awag sa kap<strong>at</strong>id ko<br />

sa labas. Na<strong>ng</strong> malaman <strong>na</strong>min <strong>na</strong><br />

iyon ay a<strong>ng</strong> kapitbahay <strong>na</strong> <strong>na</strong>gbayad<br />

sa akin, lumabas kami para kausapin<br />

siya. Pagk<strong>at</strong>apos ay bi<strong>na</strong>yaran niya<br />

a<strong>ng</strong> uta<strong>ng</strong> niya sa kap<strong>at</strong>id ko <strong>na</strong> 1,000<br />

bolívares para sa pa<strong>na</strong><strong>na</strong>hi. Masaya<strong>ng</strong>-masaya<br />

kami<strong>ng</strong> magkap<strong>at</strong>id<br />

40 Liaho<strong>na</strong><br />

dahil makakabili <strong>na</strong> kami <strong>ng</strong> agahan,<br />

ta<strong>ng</strong>halian, <strong>at</strong> hapu<strong>na</strong>n.<br />

Na<strong>ng</strong> makabalik kami mula sa<br />

pamimili sa grocery, <strong>na</strong>kita <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>ghihintay sa amin a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> kaibigan.<br />

Iti<strong>na</strong>no<strong>ng</strong> niya ku<strong>ng</strong> maaari<br />

niya<strong>ng</strong> gugulin a<strong>ng</strong> la Noche Bue<strong>na</strong><br />

<strong>na</strong> kasama <strong>na</strong>min dahil ayaw niya<strong>ng</strong><br />

mag-isa sa Bisperas <strong>ng</strong> Pasko. Ipi<strong>na</strong>liwa<strong>na</strong>g<br />

<strong>na</strong>min <strong>na</strong> kakaunti la<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

pagkain <strong>na</strong>min sa hapu<strong>na</strong>n sa bahay<br />

pero maaari siya<strong>ng</strong> sumama sa amin.<br />

Nag-ambag siya <strong>ng</strong> 2,000 bolívares<br />

para mak<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> sa gastusin sa hapu<strong>na</strong>n.<br />

Hindi kami makapaniwala sa<br />

dami <strong>ng</strong> pagpapala <strong>ng</strong> Diyos sa amin.<br />

Kalau<strong>na</strong>n ay ti<strong>na</strong>wagan kami <strong>ng</strong><br />

pama<strong>ng</strong>kin ko<strong>ng</strong> babae <strong>na</strong> dar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

siya sa gabi<strong>ng</strong> iyon <strong>at</strong> magdadala <strong>ng</strong><br />

33 libra (15 kg) <strong>ng</strong> karne<strong>ng</strong> timplado<br />

<strong>na</strong>. At pagsapit <strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>hali ay dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> pama<strong>ng</strong>kin ko<strong>ng</strong> lalaki<br />

kasama a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> asawa <strong>at</strong> mga<br />

a<strong>na</strong>k. Iti<strong>na</strong>no<strong>ng</strong> nila ku<strong>ng</strong> maaari<br />

sila<strong>ng</strong> bumalik sa gabi<strong>ng</strong> iyon <strong>na</strong> may<br />

dala<strong>ng</strong> pagkain <strong>at</strong> ipagdiwa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

Bisperas <strong>ng</strong> Pasko kasama <strong>na</strong>min.<br />

“Wala kami<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong> handa<br />

para sa hapu<strong>na</strong>n,” sagot <strong>na</strong>min, “pero<br />

may sap<strong>at</strong> <strong>na</strong> pagkain para sa lah<strong>at</strong>.”<br />

Na<strong>ng</strong> gabi<strong>ng</strong> iyon <strong>na</strong>gluto kami<br />

ni Edicta <strong>ng</strong> hinurno<strong>ng</strong> manok, pot<strong>at</strong>o<br />

salad, pa<strong>ng</strong>himagas <strong>na</strong> lemon,<br />

<strong>at</strong> majarete, isa<strong>ng</strong> tradisyo<strong>na</strong>l <strong>na</strong><br />

pa<strong>ng</strong>himagas <strong>na</strong> coconut puddi<strong>ng</strong>,<br />

<strong>na</strong> pi<strong>na</strong>gsaluhan <strong>na</strong>min kasama a<strong>ng</strong><br />

lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> mga bisita. Ngunit<br />

u<strong>na</strong> sa lah<strong>at</strong> ay <strong>na</strong>gpasalam<strong>at</strong> kami sa<br />

Ama sa La<strong>ng</strong>it sa mga dakila<strong>ng</strong> pagpapala<strong>ng</strong><br />

ibinigay Niya sa amin. Na<strong>ng</strong><br />

araw <strong>na</strong> iyon <strong>na</strong>ipaalala sa amin <strong>na</strong><br />

ku<strong>ng</strong> kami ay may pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<br />

<strong>at</strong> hindi <strong>na</strong>gdududa, pagpapalain<br />

Niya kami kapag humi<strong>ng</strong>i kami <strong>ng</strong><br />

tulo<strong>ng</strong> sa Kanya. ◼<br />

Estilita Chacin Hart, Utah, USA<br />

Pagba<strong>ng</strong>on ko sa<br />

higaan, lumuhod<br />

ako <strong>at</strong> <strong>na</strong><strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in.<br />

Nagsumamo ako sa<br />

aki<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it<br />

<strong>na</strong> alalahanin kami.


HULING PASKO<br />

NI LINDA<br />

Noo<strong>ng</strong> sophomore ako sa Brigham<br />

You<strong>ng</strong> University, ibinoluntaryo<br />

<strong>ng</strong> ward bishopric <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> ward sa<br />

Sub-for-Santa program, para mabigyan<br />

<strong>na</strong>min <strong>ng</strong> mga Pamasko<strong>ng</strong> regalo<br />

a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> pamilya<strong>ng</strong> dukha.<br />

Gayunman, lagi<strong>ng</strong> <strong>na</strong>wawala a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> ward <strong>na</strong>min sa listahan<br />

<strong>ng</strong> mga boluntaryo. Haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>lalapit<br />

a<strong>ng</strong> Pasko, wala pa kami<strong>ng</strong> pamilya<strong>ng</strong><br />

tutulu<strong>ng</strong>an. Pagk<strong>at</strong>apos ay<br />

si<strong>na</strong>bi sa amin <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tagapayo <strong>ng</strong><br />

bishop <strong>na</strong> may iba<strong>ng</strong> pamilya kami<strong>ng</strong><br />

m<strong>at</strong>utulu<strong>ng</strong>an. Na<strong>ng</strong> malaman <strong>na</strong>min<br />

a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa pamilya<strong>ng</strong> ito, <strong>na</strong>tiyak<br />

<strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>na</strong> dap<strong>at</strong> <strong>na</strong>min sila<strong>ng</strong><br />

pagtuu<strong>na</strong>n.<br />

Si Linda (pi<strong>na</strong>litan a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan),<br />

<strong>na</strong> marami<strong>ng</strong> a<strong>na</strong>k <strong>na</strong> edad 9 ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

15, ay <strong>na</strong>kikipaglaban sa sakit<br />

<strong>na</strong> breast cancer. Haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>momroblema<br />

sa karamdama<strong>ng</strong> iyon, iniwan<br />

siya <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> asawa. Kalilip<strong>at</strong><br />

la<strong>ng</strong> niya mula sa iba<strong>ng</strong> estado para<br />

magtrabaho sa Provo, Utah, pero<br />

hindi <strong>na</strong>tuloy a<strong>ng</strong> trabaho, kaya wala<br />

siya<strong>ng</strong> kita.<br />

Na<strong>ng</strong> makilala <strong>na</strong>min si Linda,<br />

agad <strong>na</strong>min siya<strong>ng</strong> ki<strong>na</strong>awaan. Mapalad<br />

kami<strong>ng</strong> makita siya sa paraan<br />

<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>—bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> dakila<br />

<strong>at</strong> mara<strong>ng</strong>al <strong>na</strong> kaluluwa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>lampasan<br />

a<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> mahihirap<br />

<strong>na</strong> hamon. Hindi siya <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> proyekto<br />

sa amin kailanman; bagkus, isa<br />

siya<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kaibigan.<br />

Baw<strong>at</strong> miyembro <strong>ng</strong> ward ay <strong>na</strong>gambag<br />

<strong>ng</strong> kahit ano para tulu<strong>ng</strong>an<br />

siya <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k. Lah<strong>at</strong><br />

kami ay mga b<strong>at</strong>a pa<strong>ng</strong> estudyante<br />

sa kolehiyo <strong>at</strong> dukha rin <strong>na</strong>man,<br />

pero masaya kami<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gbigay dahil<br />

mahal <strong>na</strong>min siya.<br />

Dumalo si Linda sa ami<strong>ng</strong> ward<br />

Christmas party, sa oras <strong>na</strong> iyan<br />

Haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>sa ami<strong>ng</strong> ward Christmas party si Linda, ila<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong> ward a<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>gpunta sa kanya<strong>ng</strong> apartment <strong>at</strong> pinuno <strong>ng</strong> pagkain a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pami<strong>ng</strong>galan<br />

<strong>at</strong> refriger<strong>at</strong>or.<br />

<strong>na</strong>gpunta a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong><br />

ward sa kanya<strong>ng</strong> apartment <strong>at</strong><br />

pinuno <strong>ng</strong> pagkain a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

pami<strong>ng</strong>galan <strong>at</strong> refriger<strong>at</strong>or. Dinekorasyu<strong>na</strong>n<br />

nila a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Christmas<br />

tree <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>libutan ito <strong>ng</strong> mga regalo<br />

para sa buo<strong>ng</strong> pamilya. Binigyan<br />

din nila siya <strong>ng</strong> ap<strong>at</strong> <strong>na</strong> bago<strong>ng</strong><br />

gulo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> kotse <strong>at</strong> bi<strong>na</strong>yaran a<strong>ng</strong><br />

ila<strong>ng</strong> buwan niya<strong>ng</strong> upa. Hindi ko<br />

tiyak ku<strong>ng</strong> paano <strong>na</strong>gawa<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong><br />

ito <strong>ng</strong> maliliit <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> kontribusyon,<br />

pero alam ko <strong>na</strong> gi<strong>na</strong>mit <strong>ng</strong> Ama<br />

sa La<strong>ng</strong>it a<strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> mga sakripisyo<br />

upa<strong>ng</strong> pagpalain siya.<br />

Isa<strong>ng</strong> taon kalau<strong>na</strong>n <strong>na</strong>sa iba<br />

ako<strong>ng</strong> student ward, pero binisita ko<br />

a<strong>ng</strong> d<strong>at</strong>i ko<strong>ng</strong> bishopric noo<strong>ng</strong> Pasko.<br />

Nalaman ko <strong>na</strong> bumalik a<strong>ng</strong> asawa ni<br />

Linda sa pamilya <strong>at</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>ag <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> pamumuhay. Ngunit <strong>na</strong>gbalik<br />

a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> kanser <strong>at</strong> <strong>na</strong>m<strong>at</strong>ay<br />

siya. N<strong>at</strong>anto ko <strong>na</strong> <strong>na</strong>tulu<strong>ng</strong>an <strong>na</strong>min<br />

si Linda <strong>na</strong> mara<strong>na</strong>san a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

huli<strong>ng</strong> Pasko.<br />

Na<strong>ng</strong> madama ko a<strong>ng</strong> “dalisay <strong>na</strong><br />

pag-ibig ni Cristo” (Moroni 7:47) <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>pak<strong>at</strong>indi sa kara<strong>na</strong>sa<strong>ng</strong> iyon, <strong>na</strong>laman<br />

ko <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> pag-ibig sa<br />

kapwa ay isa<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong>-k<strong>at</strong>umbas <strong>na</strong><br />

espirituwal <strong>na</strong> kaloob <strong>na</strong> <strong>na</strong>gtutulak<br />

sa <strong>at</strong>in <strong>na</strong> kumilos para sa <strong>Tagapagligtas</strong>.<br />

◼<br />

J. Audrey Hammer, Utah, USA<br />

Disyembre 2011 41


NAGSALITA SILA SA ATIN<br />

Hali<strong>na</strong>,<br />

SIYA’Y ATING SAMBAHIN<br />

Noo<strong>ng</strong> huli<strong>ng</strong> Pasko haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>glili<strong>ng</strong>kod<br />

sa headquarters <strong>ng</strong> Simbahan sa<br />

Salt Lake City, Utah, USA, <strong>na</strong>ra<strong>na</strong>san ko<br />

a<strong>ng</strong> kundisyon <strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon <strong>na</strong> ti<strong>na</strong>tawag <strong>na</strong><br />

inversion o tiwarik <strong>na</strong> kalagayan. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> tiwarik<br />

<strong>na</strong> kalagayan ay isa<strong>ng</strong> kundisyon ku<strong>ng</strong> saan<br />

mas malamig a<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in sa ibaba kaysa sa<br />

itaas, a<strong>ng</strong> kabaligtaran—a<strong>ng</strong> inversion—<strong>ng</strong><br />

karaniwa<strong>ng</strong> kundisyon <strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon. Hindi<br />

<strong>na</strong> kakaiba a<strong>ng</strong> mga tiwarik <strong>na</strong> kalagayan sa<br />

Salt Lake City, <strong>ng</strong>unit mas kita a<strong>ng</strong> epekto<br />

nito dahil a<strong>ng</strong> lu<strong>ng</strong>sod ay <strong>na</strong>sa isa<strong>ng</strong> lambak<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>liligiran <strong>ng</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>aas <strong>na</strong> bundok. Iniipon<br />

nito a<strong>ng</strong> polusyon sa papawirin <strong>at</strong> pinipigil sa<br />

ibaba <strong>ng</strong> lambak, <strong>na</strong> lumalambo<strong>ng</strong> sa lu<strong>ng</strong>sod<br />

<strong>at</strong> sa <strong>na</strong>kapalibot <strong>na</strong> lugar sa makapal, maitim<br />

<strong>at</strong> di-gumagalaw <strong>na</strong> ulap. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> polusyon ay<br />

masama sa kalusugan <strong>ng</strong> mga <strong>na</strong>hihirapa<strong>ng</strong><br />

humi<strong>ng</strong>a <strong>at</strong> <strong>na</strong>kakaapekto sa kasiglahan <strong>ng</strong><br />

marami pa<strong>ng</strong> iba, dahil marumi a<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in<br />

<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> araw ay <strong>na</strong>t<strong>at</strong>akpan sa loob <strong>na</strong><strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong><br />

araw, ila<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go pa <strong>ng</strong>a, ku<strong>ng</strong> minsan.<br />

Gayunman, mapag-aalaman sa maikli<strong>ng</strong><br />

biyahe paaky<strong>at</strong> sa mga bundok <strong>na</strong> ila<strong>ng</strong> daa<strong>ng</strong><br />

talampakan lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kapal <strong>ng</strong> polusyon<br />

sa papawirin. Sa loob <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> minuto, madarama<br />

mo <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> sik<strong>at</strong> <strong>ng</strong> araw, malala<strong>ng</strong>hap<br />

a<strong>ng</strong> sariwa<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in, m<strong>at</strong>iti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> mga<br />

bundok <strong>na</strong> luntian <strong>at</strong> puno <strong>ng</strong> niyebe. Malaki<br />

a<strong>ng</strong> pagkakaiba nito sa lambak sa ibaba. Haba<strong>ng</strong><br />

paaky<strong>at</strong> ka pa sa bundok, makikita mo<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>ipo<strong>ng</strong> polusyon sa ibaba <strong>na</strong> iniwan mo<br />

sa lambak, <strong>at</strong> mukha ito<strong>ng</strong> marumi<strong>ng</strong> kumot<br />

sa ilalim <strong>ng</strong> asul <strong>na</strong> kala<strong>ng</strong>itan.<br />

May mga pagkak<strong>at</strong>aon sa buhay <strong>na</strong>tin <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>t<strong>at</strong>agpuan <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sarili <strong>na</strong> hindi<br />

makaalis sa lambak, sa ilalim <strong>ng</strong> lu<strong>ng</strong>kot <strong>ng</strong><br />

42 Liaho<strong>na</strong><br />

Dap<strong>at</strong> <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>anto<br />

<strong>na</strong> may kapa<strong>ng</strong>yarihan<br />

<strong>at</strong> kakayahan tayo<strong>ng</strong><br />

ialis a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sarili<br />

sa marumi<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in<br />

<strong>ng</strong> lambak tu<strong>ng</strong>o sa<br />

mani<strong>ng</strong>ni<strong>ng</strong> <strong>na</strong> sik<strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

araw <strong>ng</strong> kapayapaan<br />

<strong>at</strong> pag-asa<strong>ng</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>agpuan<br />

lama<strong>ng</strong> sa pamamagitan<br />

<strong>ng</strong> paglapit sa<br />

<strong>Tagapagligtas</strong>.<br />

Ni Elder<br />

P<strong>at</strong>rick Kearon<br />

Ng Pitumpu<br />

maitim <strong>at</strong> madilim <strong>na</strong> ulap. Dahil sa mga<br />

mali<strong>ng</strong> pasiya<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gawa <strong>na</strong>tin, mga ugali<strong>ng</strong><br />

hindi kasiya-siya sa Espiritu, o sa <strong>na</strong>kakasakit<br />

<strong>at</strong> di-magaganda<strong>ng</strong> desisyon <strong>at</strong> hamo<strong>ng</strong> karaniwan<br />

<strong>na</strong> sa buhay sa mundo, <strong>na</strong>darama <strong>na</strong>tin<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>kakulo<strong>ng</strong> tayo sa makapal <strong>at</strong> bumabalot<br />

<strong>na</strong> ulap. Hindi tayo makakita <strong>na</strong><strong>ng</strong> mali<strong>na</strong>w,<br />

<strong>na</strong>lilito tayo, <strong>at</strong> dama <strong>na</strong>tin <strong>na</strong> inilalayo <strong>na</strong>tin<br />

a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sarili sa liwa<strong>na</strong>g <strong>at</strong> init <strong>ng</strong> pagmamahal<br />

<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it. Nalilimutan<br />

<strong>na</strong>tin <strong>na</strong> <strong>na</strong>ghihintay sa <strong>at</strong>in a<strong>ng</strong> dalisay <strong>na</strong><br />

liwa<strong>na</strong>g <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, ti<strong>na</strong>tawag tayo, <strong>at</strong><br />

ila<strong>ng</strong> hakba<strong>ng</strong> lama<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<br />

a<strong>ng</strong> layo nito sa <strong>at</strong>in. Dap<strong>at</strong> <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>anto<br />

<strong>na</strong> may kapa<strong>ng</strong>yarihan <strong>at</strong> kakayahan tayo<strong>ng</strong><br />

alisin a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sarili sa marumi<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>in <strong>ng</strong><br />

lambak <strong>at</strong> magtu<strong>ng</strong>o sa mani<strong>ng</strong>ni<strong>ng</strong> <strong>na</strong> sik<strong>at</strong><br />

<strong>ng</strong> araw <strong>ng</strong> kapayapaan <strong>at</strong> pag-asa<strong>ng</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>agpuan<br />

lama<strong>ng</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> paglapit sa<br />

<strong>Tagapagligtas</strong>.<br />

Ngayo<strong>ng</strong> Pasko, ipi<strong>na</strong>gdiriwa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong><br />

pagsila<strong>ng</strong> ni Jesucristo, a<strong>ng</strong> Ilaw <strong>ng</strong> Sanlibutan,<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>g-aanyaya sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>na</strong> lumapit<br />

sa Kanya tu<strong>ng</strong>o sa liwa<strong>na</strong>g. Mababasa <strong>na</strong>tin sa<br />

mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa mapapalad<br />

<strong>na</strong> lalaki <strong>at</strong> babae <strong>na</strong> <strong>na</strong>kapunta mismo<br />

sa Kanya sa araw <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Pagsila<strong>ng</strong>. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

ilan ay <strong>na</strong><strong>ng</strong>gali<strong>ng</strong> pa sa malayo, samantala<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> iba ay sa mas malapit la<strong>ng</strong>. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> ilan ay<br />

binisita <strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel, <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> iba ay kumilos<br />

ayon sa perso<strong>na</strong>l <strong>na</strong> paghahayag. Ngunit baw<strong>at</strong><br />

isa ay tuma<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> paanyaya<strong>ng</strong> lumapit<br />

sa Kanya.<br />

Ano a<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>ututuhan <strong>na</strong>tin mula sa mga<br />

pastol, ki<strong>na</strong> Simeon, A<strong>na</strong>, <strong>at</strong> mga Pantas, <strong>na</strong> lah<strong>at</strong><br />

ay ki<strong>na</strong>siha<strong>ng</strong> malapitan <strong>at</strong> makita mismo<br />

a<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> Cristo? Haba<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>g-iisipan <strong>na</strong>tin<br />

LARAWANG KUHA NI TOM SMART, DESERET NEWS; PINAG-INGATAN SA KANYANG PUSO, NI KATHY LAWRENCE, MULA SA VISIONS OF FAITH<br />

COLLECTION NG MILL POND PRESS, INC., VENICE, FLORIDA, HINDI MAAARING KOPYAHIN


a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> tap<strong>at</strong> <strong>na</strong> mga pagtugon sa paanyaya<strong>ng</strong><br />

lumapit kay Cristo, m<strong>at</strong>ututuhan<br />

<strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> maialis <strong>na</strong><strong>ng</strong> mas epektibo a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

sarili mula sa sarili <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> mga tiwarik <strong>na</strong><br />

kalagayan, sa anuma<strong>ng</strong> lu<strong>ng</strong>kot <strong>at</strong> pagkalito<strong>ng</strong><br />

di<strong>na</strong>ra<strong>na</strong>s <strong>na</strong>tin, tu<strong>ng</strong>o sa maliwa<strong>na</strong>g <strong>at</strong> dalisay<br />

<strong>na</strong> pag-asa<strong>ng</strong> ibinibigay <strong>ng</strong> Ilaw <strong>ng</strong> Sanlibutan.<br />

Doon, sa pili<strong>ng</strong> Niya, ay madarama <strong>na</strong>tin<br />

ku<strong>ng</strong> sino tayo talaga <strong>at</strong> ku<strong>ng</strong> saan tayo <strong>na</strong>aakma<br />

sa wala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> Diyos.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> sarili <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> mga tiwarik <strong>na</strong> kalagayan ay<br />

<strong>na</strong>babalik sa d<strong>at</strong>i, <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> tama<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w ay<br />

<strong>na</strong>ipanunumbalik.<br />

Sa pagigi<strong>ng</strong><br />

disipulo hindi<br />

<strong>na</strong>tin kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

iwa<strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

mga tupa sa kapara<strong>ng</strong>an<br />

o tawirin<br />

a<strong>ng</strong> disyerto. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> paglalakbay<br />

p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o sa Kanya<br />

ay hindi pisikal;<br />

ito ay espirituwal<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>sa paguugali.<br />

Kasama<br />

rito a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>at</strong> pagyakap<br />

sa Kanya<strong>ng</strong><br />

Pagbabayad-sala.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga Pastol<br />

Sa pamilyar <strong>na</strong> mga<br />

tal<strong>at</strong>a sa Lucas 2, <strong>na</strong>laman<br />

<strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong><br />

k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa mga u<strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

saksi sa pagsila<strong>ng</strong> ni<br />

Cristo, a<strong>ng</strong> mga pastol<br />

sa kapara<strong>ng</strong>an <strong>na</strong><br />

malapit sa Bet-lehem.<br />

Na<strong>ng</strong> “tumayo sa tabi<br />

nila a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel<br />

<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, . . . sila’y<br />

totoo<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong><strong>at</strong>akot”<br />

(tal<strong>at</strong>a 9). Ngunit <strong>na</strong>rinig<br />

nila a<strong>ng</strong> “mabubuti<strong>ng</strong><br />

balita <strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong><br />

kagalakan” <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

ipinropesiya<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>,<br />

a<strong>ng</strong> Mesiyas,<br />

a<strong>ng</strong> Cristo, ay isinila<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong> (tal<strong>at</strong>a 10). Nakinig sila upa<strong>ng</strong> malaman<br />

a<strong>ng</strong> pal<strong>at</strong>andaan para makilala nila a<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>,<br />

<strong>na</strong> Siya ay “<strong>na</strong>babalot <strong>ng</strong> lampin,<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>kahiga sa isa<strong>ng</strong> pasabsaban” (tal<strong>at</strong>a 12).<br />

Na<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>apos <strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

masaya<strong>ng</strong> pagpapahayag, tumugon kaagad a<strong>ng</strong><br />

mga pastol, <strong>na</strong> si<strong>na</strong>sabi<strong>ng</strong>, “Magsiparoon <strong>ng</strong>a<br />

tayo <strong>ng</strong>ayon ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa Bet-lehem, <strong>at</strong> ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n<br />

<strong>na</strong>tin ito<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari” (tal<strong>at</strong>a 15). “Dalidali”<br />

sila<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gsiparoon (tal<strong>at</strong>a 16) <strong>at</strong> <strong>na</strong>tagpuan a<strong>ng</strong><br />

b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> Cristo tulad <strong>ng</strong> sabi <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>hel, <strong>at</strong> pagk<strong>at</strong>apos<br />

ay “<strong>na</strong><strong>ng</strong>agbalik [sila], <strong>na</strong> niluluwalh<strong>at</strong>i<br />

Disyembre 2011 43<br />

MGA YOUNG ADULT


NAGSALITA SILA SA ATIN<br />

<strong>at</strong> pinupuri a<strong>ng</strong> Dios” (tal<strong>at</strong>a 20). Sa ha<strong>ng</strong>ari<strong>ng</strong><br />

ibahagi a<strong>ng</strong> maluwalh<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> balita <strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong><br />

<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>, “inihayag nila [ito sa iba]”<br />

(tal<strong>at</strong>a 17).<br />

Gaya <strong>ng</strong> mga pastol, dap<strong>at</strong> tayo<strong>ng</strong> tumugon<br />

kaagad, <strong>na</strong><strong>ng</strong> dali-dali, tuwi<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>u<strong>ng</strong>usap<br />

sa <strong>at</strong>in a<strong>ng</strong> Espiritu. Sabi <strong>ng</strong>a ni<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson, “huwag <strong>na</strong><br />

huwag <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> ipagpaliban a<strong>ng</strong> pagsunod sa<br />

isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>hihikay<strong>at</strong>.” 1 Ku<strong>ng</strong> minsan m<strong>at</strong>apos<br />

sumunod sa isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>hihikay<strong>at</strong>, hindi<br />

<strong>na</strong>tin gaano<strong>ng</strong> mau<strong>na</strong>waan ku<strong>ng</strong> bakit tayo<br />

gi<strong>na</strong>bayan <strong>ng</strong> Espiritu <strong>na</strong> kumilos sa isa<strong>ng</strong><br />

partikular <strong>na</strong> paraan. Ngunit kadalasan, gaya<br />

<strong>ng</strong> mga pastol, <strong>na</strong>kikita <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>yayari<strong>ng</strong><br />

mga himala, <strong>at</strong> <strong>na</strong>pagtitibay a<strong>ng</strong> tap<strong>at</strong><br />

<strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> pagtugon sa isa<strong>ng</strong> pahiw<strong>at</strong>ig. Sa gayon<br />

ay magagamit <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> mga pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong><br />

ibahagi sa iba a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> kagalakan <strong>at</strong> p<strong>at</strong>otoo.<br />

Sa paggawa niyon mapapalakas <strong>na</strong>tin<br />

a<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya <strong>at</strong> pag-asa <strong>ng</strong> iba, mas<br />

mapagtitibay <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>otoo<br />

<strong>at</strong> mas mapapalapit tayo sa <strong>Tagapagligtas</strong> <strong>at</strong><br />

sa Kanya<strong>ng</strong> mga pamamaraan.<br />

Simeon<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> isa pa<strong>ng</strong> ki<strong>na</strong>siha<strong>ng</strong> saksi <strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong><br />

Cristo ay si Simeon. Siya ay isa<strong>ng</strong> “m<strong>at</strong>uwid <strong>at</strong><br />

masipag” <strong>na</strong> tao <strong>na</strong> <strong>na</strong>k<strong>at</strong><strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> inspirasyon<br />

sa tuwi<strong>na</strong> mula sa Espiritu Santo (Lucas<br />

2:25). Inihayag sa kanya “<strong>na</strong> di niya makikita<br />

a<strong>ng</strong> kam<strong>at</strong>ayan, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa makita mu<strong>na</strong><br />

niya a<strong>ng</strong> Cristo <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon” (tal<strong>at</strong>a 26), <strong>at</strong><br />

<strong>na</strong>buhay siya sa pag-asa <strong>at</strong> pag-asam sa masaya<strong>ng</strong><br />

kaga<strong>na</strong>pa<strong>ng</strong> iyon. Hinikay<strong>at</strong> siya <strong>ng</strong> Espiritu<br />

<strong>na</strong> magpunta sa templo noo<strong>ng</strong> araw <strong>na</strong><br />

di<strong>na</strong>la ni<strong>na</strong> Maria <strong>at</strong> Jose a<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> si Jesus<br />

sa Jerusalem “upa<strong>ng</strong> iharap siya sa Pa<strong>ng</strong>inoon”<br />

(tal<strong>at</strong>a 22). Nakilala ni Simeon <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol<br />

a<strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> Mesiyas <strong>at</strong> “ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>gap<br />

<strong>ng</strong>a niya siya sa kaniya<strong>ng</strong> mga bisig, <strong>at</strong> pinuri<br />

a<strong>ng</strong> Dios” (tal<strong>at</strong>a 28), <strong>na</strong> ipinopropesiya a<strong>ng</strong><br />

tadha<strong>na</strong> <strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> b<strong>at</strong>a bila<strong>ng</strong> “ilaw upa<strong>ng</strong><br />

ipahayag sa mga Gentil, <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> kaluwalh<strong>at</strong>ian<br />

<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> baya<strong>ng</strong> Israel” (tal<strong>at</strong>a 32).<br />

Dahil sa mabuti <strong>at</strong> tap<strong>at</strong> <strong>na</strong> pamumuhay ni<br />

Simeon <strong>na</strong>gawa niya<strong>ng</strong> pumaroon sa templo<br />

44 Liaho<strong>na</strong><br />

upa<strong>ng</strong> map<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> Ilaw <strong>na</strong><strong>ng</strong> m<strong>at</strong>agpuan<br />

niya ito sa wakas. Gaya ni Simeon,<br />

kaya <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> higit <strong>na</strong> makahiw<strong>at</strong>ig <strong>at</strong> makasunod<br />

sa mga bulo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Espiritu Santo upa<strong>ng</strong><br />

m<strong>at</strong>ahak <strong>na</strong>tin sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay a<strong>ng</strong> landas <strong>na</strong><br />

gusto<strong>ng</strong> ip<strong>at</strong>ahak sa <strong>at</strong>in <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it.<br />

Dahil pi<strong>na</strong>gbuti ni Simeon a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

kakayaha<strong>ng</strong> makinig <strong>at</strong> tumugon sa Espiritu,<br />

<strong>na</strong>sa tama<strong>ng</strong> lugar siya sa tama<strong>ng</strong> oras, <strong>at</strong><br />

a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>ako sa kanya <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon ay<br />

<strong>na</strong>tupad sa <strong>na</strong>pakaluwalh<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> paraan.<br />

Bibigyan <strong>ng</strong> gayon di<strong>ng</strong> mga pagkak<strong>at</strong>aon<br />

a<strong>ng</strong> baw<strong>at</strong> isa sa <strong>at</strong>in <strong>at</strong> ipaaalam din<br />

nito a<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay.<br />

Kapag <strong>na</strong>harap tayo sa mga pagpapasiya<br />

<strong>na</strong> mahalaga sa kawala<strong>ng</strong>-ha<strong>ng</strong>gan, kapag<br />

tayo ay <strong>na</strong>sa mga sa<strong>ng</strong>andaan sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay,<br />

kaila<strong>ng</strong>an <strong>na</strong>tin <strong>ng</strong> mali<strong>na</strong>w <strong>na</strong> isipan <strong>at</strong><br />

tama<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w. Ku<strong>ng</strong> minsan a<strong>ng</strong> mismo<strong>ng</strong><br />

paggawa <strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> desisyo<strong>ng</strong> ito<br />

a<strong>ng</strong> sanhi <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> kaligaligan, paghapay, <strong>at</strong><br />

kawalan <strong>ng</strong> kakayaha<strong>ng</strong> kumilos, sa madilim<br />

<strong>na</strong> lambak <strong>na</strong> tiwarik a<strong>ng</strong> kalagayan. Ngunit<br />

haba<strong>ng</strong> unti-unti tayo<strong>ng</strong> sumasampal<strong>at</strong>aya <strong>at</strong><br />

kumikilos ayon sa mabubuti<strong>ng</strong> alituntunin,<br />

unti-unti <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> <strong>na</strong>uu<strong>na</strong>waan a<strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong><br />

Diyos sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay, <strong>at</strong> <strong>na</strong>ibabalik tayo sa<br />

ni<strong>ng</strong>ni<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> pag-ibig <strong>ng</strong> Diyos.<br />

A<strong>na</strong><br />

Si A<strong>na</strong> ay isa<strong>ng</strong> babae<strong>ng</strong> “lubha<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>anda<br />

<strong>na</strong>,” isa<strong>ng</strong> biyuda<strong>ng</strong> inilarawan bila<strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> “propetisa” (Lucas 2:36), <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> mahaba<br />

<strong>at</strong> tap<strong>at</strong> <strong>na</strong> buhay ay puspos <strong>ng</strong> k<strong>at</strong>ap<strong>at</strong>an<br />

sa pag-aayuno <strong>at</strong> pa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in kaya<br />

siya ay “hindi humihiwalay sa templo” (tal<strong>at</strong>a<br />

37). Na<strong>ng</strong> masilayan a<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol <strong>na</strong> si Jesus<br />

sa templo, siya ay “<strong>na</strong>gpasalam<strong>at</strong>” para sa<br />

b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> Cristo “<strong>at</strong> <strong>na</strong>gsalita <strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

sa<strong>ng</strong>gol sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> <strong>na</strong>gsisipaghintay <strong>ng</strong> k<strong>at</strong>ubusan<br />

sa Jerusalem” (tal<strong>at</strong>a 38).<br />

Nalaman <strong>na</strong>tin mula sa kara<strong>na</strong>san ni A<strong>na</strong><br />

<strong>na</strong> maaari tayo<strong>ng</strong> mabuhay <strong>na</strong><strong>ng</strong> tap<strong>at</strong> sa<br />

lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> sitwasyon ku<strong>ng</strong> tayo ay palagi<strong>ng</strong><br />

mag-aayuno <strong>at</strong> ma<strong>na</strong><strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in <strong>at</strong> ku<strong>ng</strong> hindi<br />

tayo hihiwalay sa templo sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> puso. Ku<strong>ng</strong><br />

hindi pa tayo <strong>na</strong>gkakaroon <strong>ng</strong> pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong> PAGBABALITA SA MGA PASTOL, NI DEL PARSON; PANALANGIN NG PASASALAMAT NI SIMEON, NI ROBERT T. BARRETT; ANG KABULUHAN NG PAG-ASA, NI ELSPETH YOUNG, HINDI MAAARING KOPYAHIN;<br />

ANG PAGDATING, NI MICHAEL ALBRECHTSON, HINDI MAAARING KOPYAHIN


magpunta sa templo <strong>at</strong> tuma<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> mga<br />

pagpapala nito, m<strong>at</strong><strong>at</strong>amasa pa rin <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong><br />

mga pagpapala<strong>ng</strong> dadaloy sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay<br />

kapag karap<strong>at</strong>-dap<strong>at</strong> tayo<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong><br />

temple recommend. Paulit-ulit tayo<strong>ng</strong> i<strong>na</strong>anyayahan<br />

<strong>ng</strong> mga propeta <strong>na</strong> magkaroon <strong>ng</strong><br />

temple recommend kahit hindi tayo makapunta<br />

sa templo dahil sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sitwasyon. 2 Mapapasigla<br />

<strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sarili sa malulu<strong>ng</strong>kot<br />

<strong>na</strong> sandali tu<strong>ng</strong>o sa liwa<strong>na</strong>g <strong>ng</strong> pasasalam<strong>at</strong> sa<br />

pamamagitan <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> pagsamba sa templo <strong>at</strong><br />

pagpap<strong>at</strong>otoo kay Jesus sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> <strong>na</strong>ghaha<strong>na</strong>p<br />

<strong>ng</strong> kapayapaan <strong>at</strong> pag-asa.<br />

Haba<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>g-iisipan <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong><br />

tap<strong>at</strong> <strong>na</strong> mga pagtugon <strong>ng</strong> mga<br />

pastol, ni Simeon, ni A<strong>na</strong>, <strong>at</strong> <strong>ng</strong> mga<br />

Pantas, m<strong>at</strong>ututuhan <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> maialis<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> mas epektibo a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sarili<br />

mula sa sarili <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> tiwarik <strong>na</strong> kalagayan,<br />

sa kalu<strong>ng</strong>kutan <strong>at</strong> pagkalito,<br />

tu<strong>ng</strong>o sa Ilaw <strong>ng</strong> Sanlibutan.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga Pantas<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> huli, sa M<strong>at</strong>eo 2 mababasa <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong><br />

tu<strong>ng</strong>kol sa mga Pantas, <strong>na</strong> malayo a<strong>ng</strong> nilakbay,<br />

<strong>na</strong> “<strong>na</strong>kita a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> bituin sa sila<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>n”<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>u<strong>na</strong>waan a<strong>ng</strong> pal<strong>at</strong>andaan (tal<strong>at</strong>a 2). May<br />

dala<strong>ng</strong> mga regalo <strong>ng</strong> papuri <strong>at</strong> pagsamba, hi<strong>na</strong><strong>na</strong>p<br />

nila Siya, <strong>na</strong> <strong>na</strong>gt<strong>at</strong>ano<strong>ng</strong>, “Saan <strong>na</strong>roon<br />

a<strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k <strong>na</strong> hari <strong>ng</strong> mga Judio?” (tal<strong>at</strong>a<br />

2). Na<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>apos a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> paghaha<strong>na</strong>p<br />

<strong>at</strong> m<strong>at</strong>agpuan nila a<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> Cristo, “<strong>na</strong><strong>ng</strong>agp<strong>at</strong>irapa<br />

sila <strong>at</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>agsisamba sa kaniya” <strong>at</strong><br />

ibinigay a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga kayama<strong>na</strong>n (tal<strong>at</strong>a<br />

11). Bagaman si<strong>na</strong>lubo<strong>ng</strong> sila <strong>ng</strong> panlilinla<strong>ng</strong> ni<br />

Herodes, “pi<strong>na</strong>gsabihan sila <strong>ng</strong> Dios sa pa<strong>na</strong>ginip<br />

<strong>na</strong> huwag sila<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>agbalik kay Herodes”<br />

kundi dap<strong>at</strong> sila<strong>ng</strong> magdaan “sa iba<strong>ng</strong><br />

daan” pauwi (tal<strong>at</strong>a 12). Kumilos a<strong>ng</strong> mga Pantas<br />

ayon sa paghahayag <strong>na</strong> ito mula sa Diyos<br />

<strong>at</strong> pinrotektahan a<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> pamilya mula sa<br />

masasama<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>arin ni Herodes.<br />

Marami tayo<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>ututuhan mula sa mga<br />

Pantas. Gaya nila, dap<strong>at</strong> <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> pag-aralan<br />

a<strong>ng</strong> mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an <strong>at</strong> malaman<br />

a<strong>ng</strong> mga pal<strong>at</strong>andaa<strong>ng</strong> babantayan haba<strong>ng</strong><br />

inihahanda <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mundo para sa<br />

Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>. Sa<br />

gayon, haba<strong>ng</strong> si<strong>na</strong>saliksik <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>g-iisipan<br />

<strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an, mas lubos<br />

<strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> gugustuhi<strong>ng</strong> ha<strong>na</strong>pin a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon<br />

araw-araw sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay <strong>at</strong>, bila<strong>ng</strong> regalo sa<br />

Kanya, isuko a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> kasakiman, kayaba<strong>ng</strong>an,<br />

<strong>at</strong> paghihimagsik. Kapag dumar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> perso<strong>na</strong>l <strong>na</strong> paghahayag upa<strong>ng</strong> baguhin<br />

a<strong>ng</strong> mga plano<strong>ng</strong> gi<strong>na</strong>wa <strong>na</strong>tin, maaari tayo<strong>ng</strong><br />

sumunod, <strong>na</strong><strong>ng</strong> may pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<br />

<strong>at</strong> tiwala <strong>na</strong> alam <strong>ng</strong> Diyos a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamai<strong>na</strong>m<br />

para sa <strong>at</strong>in. At sa huli, sa pamumuhay<br />

bila<strong>ng</strong> tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> disipulo, dap<strong>at</strong> tayo<strong>ng</strong> magp<strong>at</strong>irapa<br />

<strong>at</strong> sumamba sa <strong>Tagapagligtas</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

may pagpapakumbaba <strong>at</strong> pagmamahal.<br />

Dito sa pagigi<strong>ng</strong> disipulo ay hindi <strong>na</strong>tin<br />

kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> iwa<strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga tupa sa<br />

kapara<strong>ng</strong>an o tawirin a<strong>ng</strong> mga disyerto. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> paglalakbay p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o sa Kanya ay hindi<br />

pisikal; ito ay espirituwal <strong>at</strong> <strong>na</strong>sa pag-uugali.<br />

Kasama rito a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap <strong>at</strong> pagyakap sa<br />

k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Pagbabayadsala<br />

ay wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan <strong>at</strong> saklaw a<strong>ng</strong> baw<strong>at</strong><br />

aspeto <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay—a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> kasala<strong>na</strong>n,<br />

kahi<strong>na</strong>an, pasakit, sakit, <strong>at</strong> karamdaman<br />

(ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Alma 7:11–13). Ibig sabihin nito,<br />

maiwawaksi <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> mga bagay <strong>na</strong> pumipigil<br />

sa <strong>at</strong>in sa mapa<strong>ng</strong>law <strong>na</strong> ulap <strong>ng</strong> sarili<br />

<strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> tiwarik <strong>na</strong> kalagayan <strong>at</strong> sa halip ay<br />

mabuhay sa init <strong>at</strong> pagmamahal <strong>ng</strong> Ilaw <strong>ng</strong><br />

Sanlibutan. Tulad <strong>ng</strong> itinuro ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Henry B. Eyri<strong>ng</strong>, U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Tagapayo sa U<strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>uluhan: “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga k<strong>at</strong>aga<strong>ng</strong> ‘lumapit kay<br />

Cristo’ ay isa<strong>ng</strong> paanyaya. Ito a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamahalaga<strong>ng</strong><br />

paanyaya<strong>ng</strong> maiaalok ninyo sa<br />

iba<strong>ng</strong> tao. Ito a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamahalaga<strong>ng</strong> paanyaya<strong>ng</strong><br />

m<strong>at</strong><strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> sinuman.” 3 ◼<br />

MGA TALA<br />

1. Thomas S. Monson, “The Spirit Giveth Life,” Ensign,<br />

Mayo 1985, 70.<br />

2. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n, halimbawa, sa Howard W. Hunter, “The Gre<strong>at</strong><br />

Symbol of Our Membership,” Tambuli, Nob. 1994, 6.<br />

3. Henry B. Eyri<strong>ng</strong>, “Lumapit kay Cristo,” Liaho<strong>na</strong>, Mar.<br />

2008, 49.<br />

Disyembre 2011 45<br />

MGA YOUNG ADULT


Mga Tano<strong>ng</strong> <strong>at</strong> mga Sagot<br />

“ Paano ko mapa<strong>na</strong><strong>na</strong>tili<strong>ng</strong><br />

maganda a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong><br />

pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

hi<strong>na</strong>harap?”<br />

Lah<strong>at</strong> tayo ay dumara<strong>na</strong>s <strong>ng</strong> mga pa<strong>na</strong>hon <strong>na</strong> tila<br />

palagi<strong>ng</strong> dumadagsa a<strong>ng</strong> kalu<strong>ng</strong>kutan <strong>at</strong> masasama<strong>ng</strong><br />

balita sa <strong>at</strong>in <strong>at</strong> ku<strong>ng</strong> minsan kahit sa buo<strong>ng</strong><br />

mundo. Ngunit dap<strong>at</strong> <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> alalahanin <strong>na</strong> may<br />

dahilan tayo<strong>ng</strong> umasa dahil sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<br />

sa Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesucristo.<br />

Sa pa<strong>ng</strong>kalah<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> kumperensya noo<strong>ng</strong> Abril 2009, ipi<strong>na</strong>alala<br />

sa <strong>at</strong>in ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson a<strong>ng</strong> utos <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>na</strong> “magalak” (D <strong>at</strong> T 68:6) <strong>at</strong> hinikay<strong>at</strong> tayo <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

ganito: “Kahit magtipon a<strong>ng</strong> mga ulap, kahit bumuhos sa <strong>at</strong>in<br />

a<strong>ng</strong> mga ulan, a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> kaalaman sa eba<strong>ng</strong>helyo <strong>at</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

pagmamahal sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it <strong>at</strong> sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong><br />

ay aalo <strong>at</strong> magt<strong>at</strong>aguyod sa <strong>at</strong>in <strong>at</strong> magdudulot <strong>ng</strong> kagalakan<br />

sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga puso haba<strong>ng</strong> lumalakad tayo <strong>na</strong><strong>ng</strong> m<strong>at</strong>uwid <strong>at</strong><br />

sumusunod tayo sa mga kautusan. Wala<strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong> bagay sa<br />

mundo <strong>na</strong> makadadaig sa <strong>at</strong>in.”<br />

Kahit mukha<strong>ng</strong> malabo a<strong>ng</strong> mga bagay-bagay, <strong>at</strong> wala kahit<br />

isa<strong>ng</strong> pal<strong>at</strong>andaan <strong>na</strong> titigil a<strong>ng</strong> unos sa paligid, mak<strong>at</strong>utulo<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> pag-u<strong>na</strong>wa sa eba<strong>ng</strong>helyo para ma<strong>na</strong>tili<strong>ng</strong> maganda<br />

a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w tu<strong>ng</strong>kol sa hi<strong>na</strong>harap. Sabi <strong>ng</strong>a ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Monson sa mensahe ri<strong>ng</strong> iyon: “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> hi<strong>na</strong>harap ay kasi<strong>ng</strong>liwa<strong>na</strong>g<br />

<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya” (“Magalak,” Liaho<strong>na</strong>,<br />

Mayo 2009, 92).<br />

Magbasa, Ma<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in, Ngumiti<br />

Ila<strong>ng</strong> taon <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kararaan, binigyan kami <strong>ng</strong><br />

You<strong>ng</strong> Women general presidency <strong>ng</strong> 100 porsiyento<strong>ng</strong><br />

hamon: basahin a<strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong> ni Mormon arawaraw,<br />

ma<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in araw-araw, <strong>at</strong> <strong>ng</strong>umiti. Naisip ko <strong>na</strong><br />

susubukan ko ito <strong>at</strong> gagawin ko ha<strong>ng</strong>ga’t kaya ko. Sa<br />

gul<strong>at</strong> ko, malaki<strong>ng</strong> pagbabago a<strong>ng</strong> idinulot <strong>ng</strong> hamon<br />

sa buhay ko. Mas masaya ako, <strong>na</strong>pasaakin a<strong>ng</strong> Espiritu, <strong>at</strong> maganda<br />

a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w. Kahit <strong>na</strong> makakara<strong>na</strong>s pa rin ako <strong>ng</strong> paghihirap,<br />

<strong>na</strong>k<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> sa akin a<strong>ng</strong> lakas <strong>ng</strong> Espiritu para mak<strong>at</strong>iis <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

maligaya.<br />

Aria<strong>na</strong> G., edad 16, Virginia, USA<br />

46 Liaho<strong>na</strong><br />

Magkaroon <strong>ng</strong> Pag-asa<br />

Palagay ko a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamaganda<strong>ng</strong> magagawa<br />

<strong>na</strong>tin para magkaroon <strong>ng</strong> maganda<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w<br />

ay <strong>ng</strong>umiti <strong>at</strong> magkaroon <strong>ng</strong> pag-asa! <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pagasa<br />

ay <strong>na</strong>k<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> sa buo<strong>ng</strong> buhay ko sa <strong>na</strong>pakarami<strong>ng</strong><br />

paraan. Dap<strong>at</strong> din <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> isipin ku<strong>ng</strong><br />

gaano tayo kapalad <strong>at</strong> malaman ku<strong>ng</strong> gaano<br />

tayo kamahal <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it. Maaari<br />

tayo<strong>ng</strong> bumali<strong>ng</strong> sa Kanya upa<strong>ng</strong> mapa<strong>na</strong>tag<br />

sa anuma<strong>ng</strong> sitwasyon. Nagdusa a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

A<strong>na</strong>k para sa <strong>at</strong>in, kaya alam Niya a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

mga pasakit. Sa pamamagitan Niya maaari<br />

tayo<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong> pag-asa, mapagali<strong>ng</strong>, <strong>at</strong><br />

siyempre pa, magigi<strong>ng</strong> masaya tayo.<br />

Corey D., edad <strong>18</strong>, Utah, USA<br />

Isipin a<strong>ng</strong> Pagbabayad-sala<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pag-iisip tu<strong>ng</strong>kol sa Pagbabayad-sala <strong>ng</strong><br />

<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong> ay lagi<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gbibigay <strong>ng</strong><br />

pag-asa <strong>at</strong> tutulu<strong>ng</strong>an tayo<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> masaya.<br />

Lah<strong>at</strong> tayo ay dumara<strong>na</strong>s <strong>ng</strong> mga pagsubok sa<br />

buhay <strong>na</strong> ito. Ngunit sa pamamagitan <strong>ng</strong> Pagbabayad-sala,<br />

lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> pagsubok <strong>at</strong> problema,<br />

kapwa temporal <strong>at</strong> espirituwal, ay may solusyon.<br />

Ipi<strong>na</strong>pakita sa <strong>at</strong>in <strong>ng</strong> Pagbabayad-sala<br />

a<strong>ng</strong> mga solusyo<strong>ng</strong> ito. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Pagbabayad-sala<br />

ay isa<strong>ng</strong> dakila<strong>ng</strong> pagpapamalas <strong>ng</strong> pagmamahal<br />

<strong>ng</strong> Diyos sa Kanya<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k. Ito ay<br />

wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan, gayundin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagmamahal<br />

sa <strong>at</strong>in. Bibigyan tayo nito <strong>ng</strong> tapa<strong>ng</strong><br />

<strong>at</strong> lakas <strong>na</strong> harapin a<strong>ng</strong> ki<strong>na</strong>bukasan <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> takot.<br />

Daryl A., edad <strong>18</strong>, Lagu<strong>na</strong>, Philippines<br />

Ma<strong>na</strong>tili<strong>ng</strong> Tap<strong>at</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <strong>na</strong>kaliligalig <strong>na</strong> mga pa<strong>na</strong>ho<strong>ng</strong><br />

ito ay bahagi <strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>at</strong> <strong>na</strong>ipropesiya <strong>na</strong><br />

noon pa<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon <strong>ng</strong> Luma<strong>ng</strong><br />

Tipan. Sa buo<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an,<br />

ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>ako <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>na</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga sagot ay nilayo<strong>ng</strong> mak<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> <strong>at</strong> magbigay <strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w, hindi<br />

bila<strong>ng</strong> mga opisyal <strong>na</strong> pahayag <strong>ng</strong> doktri<strong>na</strong> <strong>ng</strong> Simbahan.


pagpapalain <strong>at</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alagaan a<strong>ng</strong><br />

mabubuti. Kapag <strong>na</strong><strong>na</strong>tili kayo<strong>ng</strong><br />

tap<strong>at</strong>, sasainyo a<strong>ng</strong> Espiritu Santo<br />

upa<strong>ng</strong> gabayan kayo sa <strong>na</strong>pakagulo<strong>ng</strong><br />

pa<strong>na</strong>ho<strong>ng</strong> ito, upa<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>tagin<br />

kayo, <strong>at</strong> ipaalala sa inyo <strong>na</strong> may plano<br />

a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon para sa inyo. Ku<strong>ng</strong><br />

mayroon <strong>na</strong> kayo<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>riarchal blessi<strong>ng</strong>,<br />

pag-aralan ito upa<strong>ng</strong> malaman<br />

a<strong>ng</strong> inilaan sa inyo <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

Rae B., edad 17, Washi<strong>ng</strong>ton, D.C., USA<br />

Isipin a<strong>ng</strong> Inyo<strong>ng</strong><br />

mga Pagpapala<br />

Isa sa mga bagay <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>gbibigay sa akin <strong>ng</strong><br />

galak <strong>at</strong> pag-asa sa<br />

<strong>na</strong>kaliligalig <strong>na</strong> mga<br />

pa<strong>na</strong>ho<strong>ng</strong> ito ay a<strong>ng</strong><br />

pagtigil sandali <strong>at</strong> isipin<br />

a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga pagpapala <strong>at</strong> kaalaman<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa eba<strong>ng</strong>helyo. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

isa<strong>ng</strong> bagay <strong>na</strong> kasi<strong>ng</strong>simple <strong>ng</strong><br />

pagkakaroon <strong>ng</strong> m<strong>at</strong>alik <strong>na</strong> kaibigan<br />

o kasi<strong>ng</strong>ganda <strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> kaligtasan<br />

ay <strong>na</strong>gdudulot sa akin <strong>ng</strong> labis <strong>na</strong><br />

galak <strong>at</strong> hinihikay<strong>at</strong> ako<strong>ng</strong> ibahagi<br />

a<strong>ng</strong> kagalaka<strong>ng</strong> iyon. Pi<strong>na</strong><strong>na</strong><strong>na</strong>tili<br />

nito<strong>ng</strong> maganda a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w.<br />

Annette M., edad 15, Michigan, USA<br />

Alalahanin a<strong>ng</strong> Templo<br />

Kapag pi<strong>na</strong><strong>ng</strong>hihi<strong>na</strong>an<br />

ako <strong>ng</strong> loob, pi<strong>na</strong>gninilay-nilay<br />

ko a<strong>ng</strong> mga<br />

salita sa dulo <strong>ng</strong> tema<br />

<strong>ng</strong> You<strong>ng</strong> Women:<br />

“Naniniwala kami <strong>na</strong> sa<br />

pagta<strong>ng</strong>gap <strong>at</strong> pagsasagawa <strong>na</strong>min <strong>ng</strong><br />

mga pi<strong>na</strong>hahalagaha<strong>ng</strong> ito, magigi<strong>ng</strong><br />

handa kami<strong>ng</strong> palakasin a<strong>ng</strong> taha<strong>na</strong>n<br />

<strong>at</strong> mag-a<strong>na</strong>k, gawin <strong>at</strong> sundin a<strong>ng</strong><br />

mga sagrado<strong>ng</strong> tipan, ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong><br />

mga orde<strong>na</strong>nsa sa templo, <strong>at</strong> tamasahin<br />

a<strong>ng</strong> mga biyaya <strong>ng</strong> kadakilaan.”<br />

Napapa<strong>na</strong>tag ako sa mga salita<strong>ng</strong> ito,<br />

<strong>at</strong> alam ko <strong>na</strong> m<strong>at</strong>utupad a<strong>ng</strong> mga ito<br />

sa buhay ko <strong>at</strong> sa buhay <strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

mabubuti<strong>ng</strong> kab<strong>at</strong>aa<strong>ng</strong> babae. Wala<strong>ng</strong><br />

duda<strong>ng</strong> may pag-asa ako sa mga<br />

sagrado<strong>ng</strong> orde<strong>na</strong>nsa sa templo. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

mga pagpapala <strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> pamumuhay<br />

ay wala<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>apusan, <strong>at</strong><br />

haba<strong>ng</strong> i<strong>na</strong>alala ko a<strong>ng</strong> mga bagay <strong>na</strong><br />

ito, <strong>na</strong>pupuspos <strong>ng</strong> galak, pag-asa,<br />

pagmamahal, <strong>at</strong> tapa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> puso ko.<br />

N<strong>at</strong>halia M., edad <strong>18</strong>, Mérida, Venezuela<br />

Sumama sa Panig<br />

<strong>na</strong> Magwawagi<br />

Para mapa<strong>na</strong>tili a<strong>ng</strong><br />

maganda<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w,<br />

kaila<strong>ng</strong>an mo<strong>ng</strong> malaman<br />

a<strong>ng</strong> simple<strong>ng</strong><br />

k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong><strong>ng</strong> ito: a<strong>ng</strong><br />

panig <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon<br />

a<strong>ng</strong> magwawagi sa huli. Ganyan<br />

kadali iyon. Wala<strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan si<br />

S<strong>at</strong>a<strong>na</strong>s sa Diyos. Dahil alam <strong>na</strong> <strong>na</strong>tin<br />

ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> magwawagi, kaila<strong>ng</strong>an<br />

tayo<strong>ng</strong> ma<strong>na</strong>tili sa panig <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon.<br />

Kapag <strong>na</strong>muhay tayo <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

karap<strong>at</strong>-dap<strong>at</strong> para makapasok sa<br />

templo, suot <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> uniporme<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>gpapakita sa Pa<strong>ng</strong>inoon<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>sa panig Niya tayo. Sa pagbabasa<br />

<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an,<br />

pagdarasal, <strong>at</strong> paglili<strong>ng</strong>kod sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

mga kap<strong>at</strong>id, <strong>na</strong>t<strong>at</strong>agpuan <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong><br />

tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> kaligayahan kaya mas madali<strong>ng</strong><br />

magkaroon <strong>ng</strong> maganda<strong>ng</strong><br />

pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w.<br />

Brayden F., edad 17, Utah, USA<br />

Magi<strong>ng</strong> Mapagpasalam<strong>at</strong><br />

Huwag magtuon sa <strong>na</strong>kaliligalig <strong>na</strong><br />

mga pa<strong>na</strong>hon. Nagsusul<strong>at</strong> ako sa<br />

isa<strong>ng</strong> “Jour<strong>na</strong>l <strong>ng</strong> Pasasalam<strong>at</strong>.” Arawaraw<br />

sumusul<strong>at</strong> ako <strong>ng</strong> kahit isa<strong>ng</strong><br />

SUSUNOD<br />

NA TANONG<br />

“ Paano ko sasagutin<br />

a<strong>ng</strong> mga tano<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

mga kaibigan ko tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa templo samantala<strong>ng</strong><br />

ako mismo ay<br />

wala<strong>ng</strong> gaano<strong>ng</strong> alam<br />

tu<strong>ng</strong>kol dito?”<br />

bagay la<strong>ng</strong> <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an ko sa<br />

araw <strong>na</strong> iyon. Gaano man kapa<strong>ng</strong>it<br />

a<strong>ng</strong> araw, lagi ako<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kakakita <strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> bagay <strong>na</strong> mapasasalam<strong>at</strong>an.<br />

Bila<strong>ng</strong>in a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga pagpapala.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pagigi<strong>ng</strong> mapagpasalam<strong>at</strong> ay<br />

mak<strong>at</strong>utulo<strong>ng</strong> sa iyo <strong>na</strong> magtuon sa<br />

magaganda<strong>ng</strong> bagay sa buhay mo.<br />

Ashlee H., edad <strong>18</strong>, Oklahoma, USA<br />

ANG INYONG<br />

MAGANDANG<br />

KINABUKASAN<br />

“Nais <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon,<br />

mga kaibigan ko<strong>ng</strong><br />

kab<strong>at</strong>aan, <strong>na</strong> ha<strong>ng</strong>arin<br />

ninyo<strong>ng</strong> sundin <strong>na</strong><strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puso a<strong>ng</strong><br />

mga pamantayan <strong>at</strong> ipamuhay a<strong>ng</strong> mga<br />

k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo <strong>na</strong> <strong>na</strong>sa<br />

mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an. Kapag gi<strong>na</strong>wa<br />

ninyo ito, mas malayo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>a<strong>na</strong>w,<br />

<strong>at</strong> makikita ninyo a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong><br />

maliwa<strong>na</strong>g <strong>at</strong> maganda<strong>ng</strong> hi<strong>na</strong>harap <strong>na</strong><br />

marami<strong>ng</strong> oportunidad <strong>at</strong> responsibilidad.<br />

Magigi<strong>ng</strong> handa kayo<strong>ng</strong> magsikap<br />

<strong>at</strong> magtiis, <strong>at</strong> magigi<strong>ng</strong> maganda a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w ninyo sa buhay.”<br />

Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Dieter F. Uchtdorf, Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong><br />

Tagapayo sa U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>uluhan, “Makita<br />

a<strong>ng</strong> Wakas Mula sa Simula,” Liaho<strong>na</strong>, Mayo<br />

2006, 44.<br />

Ipadala a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> sagot bago sumapit<br />

a<strong>ng</strong> Enero 15, 2012, sa:<br />

Liaho<strong>na</strong>, Questions & Answers 1/12<br />

50 E. North Temple St., Rm. 2420<br />

Salt Lake City, UT 84150-0024, USA<br />

O mag-e-mail sa:<br />

liaho<strong>na</strong>@ ldschurch .org<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga sagot ay maaari<strong>ng</strong> i-edit para<br />

iakma a<strong>ng</strong> haba o pali<strong>na</strong>win pa.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> sumusunod <strong>na</strong> impormasyon <strong>at</strong> pahintulot<br />

ay dap<strong>at</strong> isama sa iyo<strong>ng</strong> e-mail o liham:<br />

(1) buo<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan, (2) kapa<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>kan,<br />

(3) ward o branch, (4) stake o district,<br />

(5) <strong>na</strong>kasul<strong>at</strong> <strong>na</strong> pahintulot mo, <strong>at</strong>, ku<strong>ng</strong><br />

wala ka pa<strong>ng</strong> <strong>18</strong> anyos, a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kasul<strong>at</strong> <strong>na</strong><br />

pahintulot <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong> (ti<strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>gap<br />

a<strong>ng</strong> e-mail) <strong>na</strong> il<strong>at</strong>hala a<strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong><br />

sagot <strong>at</strong> larawan.<br />

MGA KABATAAN


HINDI KA NAG-IISA<br />

KAILANMAN<br />

“Hindi ko kayo iiwa<strong>ng</strong> magisa:<br />

ako’y paririto sa inyo”<br />

(Juan 14:<strong>18</strong>).<br />

48<br />

IMAHE NI CRISTO, NI HEINRICH HOFMANN, SA KAGANDAHANG-LOOB NG C. HARRISON CONROY CO.


LARAWAN SA KAGANDAHANG-LOOB NI KIM KOUNG<br />

Nagbuhos <strong>ng</strong> mga Pagpapala<br />

a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon<br />

Naisip ko, “Sino a<strong>ng</strong> Diyos?<br />

Si Buddha ba, si Jesucristo,<br />

o iba pa<strong>ng</strong> diyos?”<br />

Ni Kim Kou<strong>ng</strong><br />

Isinila<strong>ng</strong> ako sa Cambodia, ku<strong>ng</strong><br />

saan karamihan sa mga tao ay<br />

Buddhist. Na<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>ayin <strong>ng</strong> rehime<strong>ng</strong><br />

Khmer Rouge a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>pakarami<strong>ng</strong><br />

tao, hindi mau<strong>na</strong>waan <strong>ng</strong><br />

marami sa mga <strong>na</strong>kaligtas ku<strong>ng</strong> bakit<br />

hi<strong>na</strong>yaan <strong>ng</strong> Diyos, ku<strong>ng</strong> may Diyos<br />

<strong>ng</strong>a, <strong>na</strong> ma<strong>ng</strong>yari ito sa ami<strong>ng</strong> lahi. Sa<br />

edad <strong>na</strong> 14, <strong>na</strong>isip ko rin iyon.<br />

Na<strong>ng</strong> magwakas a<strong>ng</strong> rehimen,<br />

<strong>na</strong>gsimula<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong><br />

relihiyon sa Cambodia. Nalito ako<br />

dahil <strong>na</strong>pakarami<strong>ng</strong> iba’t iba<strong>ng</strong> bagay<br />

a<strong>ng</strong> itinuro <strong>ng</strong> mga simbahan. Na<strong>na</strong>tili<strong>ng</strong><br />

Buddhist a<strong>ng</strong> pamilya ko, <strong>ng</strong>unit<br />

<strong>na</strong>is ko<strong>ng</strong> masagot a<strong>ng</strong> mga tano<strong>ng</strong><br />

<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> kaluluwa: saan tayo <strong>na</strong><strong>ng</strong>gali<strong>ng</strong>,<br />

bakit tayo <strong>na</strong>rito, <strong>at</strong> saan tayo<br />

tutu<strong>ng</strong>o pagkam<strong>at</strong>ay <strong>na</strong>tin?<br />

Isa<strong>ng</strong> araw pag-uwi ko mula sa<br />

paaralan, si<strong>na</strong>bi sa akin <strong>ng</strong> tita<br />

ko <strong>na</strong> may dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sa bahay<br />

niya <strong>na</strong> dalawa<strong>ng</strong> bi<strong>na</strong>ta<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>kaputi<strong>ng</strong> polo <strong>at</strong> <strong>na</strong>kakurb<strong>at</strong>a<br />

<strong>at</strong> ki<strong>na</strong>usap siya tu<strong>ng</strong>kol<br />

kay Jesucristo. Nagul<strong>at</strong><br />

siya dahil mahusay sila<strong>ng</strong><br />

magsalita <strong>ng</strong> Cambodian.<br />

Ginusto ko<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>uto<br />

tu<strong>ng</strong>kol kay Cristo. Gusto<br />

ko<strong>ng</strong> malaman ku<strong>ng</strong><br />

sino a<strong>ng</strong> lumikha sa <strong>at</strong>in.<br />

Naisip ko, “Sino a<strong>ng</strong> Diyos?<br />

Si Buddha ba, si Jesucristo,<br />

o iba pa<strong>ng</strong> diyos?”<br />

PAANO KO NALAMAN<br />

Ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>gap <strong>na</strong>min <strong>ng</strong> tita ko a<strong>ng</strong><br />

mga misyonero. Sa u<strong>na</strong><strong>ng</strong> talakayan,<br />

<strong>na</strong>dama <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> Espiritu <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>gsabi sa amin <strong>na</strong> totoo a<strong>ng</strong> si<strong>na</strong>bi<br />

nila. Binigyan nila kami <strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong><br />

ni Mormon <strong>at</strong> ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>ako <strong>na</strong> ku<strong>ng</strong><br />

babasahin <strong>na</strong>min ito, pag-iisipan ito,<br />

<strong>at</strong> t<strong>at</strong>anu<strong>ng</strong>in a<strong>ng</strong> Diyos <strong>na</strong><strong>ng</strong> taospuso,<br />

<strong>na</strong> sumasampal<strong>at</strong>aya sa Kanya,<br />

ihahayag Niya a<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n sa<br />

amin. Makabuluhan iyon para sa akin.<br />

Ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>gap ko a<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo, kasama<br />

<strong>ng</strong> tita ko <strong>at</strong> kanya<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k.<br />

Mga isa<strong>ng</strong> buwan pagkaraan, <strong>na</strong>binyagan<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>kumpirma kami<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong>.<br />

Dumalo ako sa semi<strong>na</strong>ry <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

ap<strong>at</strong> <strong>na</strong> taon <strong>at</strong> institute <strong>na</strong><strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

taon <strong>at</strong> <strong>na</strong>gli<strong>ng</strong>kod bila<strong>ng</strong> semi<strong>na</strong>ry<br />

teacher. Sa edad <strong>na</strong> 19, <strong>na</strong>dama ko<br />

<strong>na</strong> dap<strong>at</strong> ako<strong>ng</strong> magmisyon. Ki<strong>na</strong>usap<br />

ko a<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong> ko, <strong>at</strong><br />

si<strong>na</strong>bi nila <strong>na</strong> maganda<strong>ng</strong> ideya siguro<br />

iyon, kaya <strong>na</strong>g-aplay ako. Isa<strong>ng</strong><br />

buwan pagkaraan <strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>gap ko a<strong>ng</strong><br />

tawag <strong>na</strong> magli<strong>ng</strong>kod sa Sacramento<br />

California Mission, <strong>na</strong> I<strong>ng</strong>les <strong>at</strong> Cambodian<br />

a<strong>ng</strong> salita.<br />

Dahil ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>gap ko a<strong>ng</strong> tawag,<br />

marami<strong>ng</strong> pagpapala<strong>ng</strong> ibinigay sa<br />

akin a<strong>ng</strong> Diyos. Hindi maganda a<strong>ng</strong><br />

mga desisyon <strong>ng</strong> <strong>na</strong>kabab<strong>at</strong>a ko<strong>ng</strong><br />

kap<strong>at</strong>id <strong>na</strong> lalaki. Ipi<strong>na</strong>g-ayuno <strong>at</strong><br />

ipi<strong>na</strong>gdasal ko siya, <strong>at</strong> isa<strong>ng</strong> himala<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari bago ako lumisan para<br />

magmisyon. Bininyagan ko siya, <strong>at</strong><br />

<strong>ng</strong>ayon ay aktibo siya sa Simbahan<br />

<strong>at</strong> dumadalo sa semi<strong>na</strong>ry. Tuma<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> iba pa<strong>ng</strong><br />

pagpapala a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pamilya,<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>gbuhos din <strong>ng</strong> mga<br />

pagpapala a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa<br />

akin sa misyon ko.<br />

Si Jesus a<strong>ng</strong> Cristo. Siya<br />

ay Buhay. Mahal Niya a<strong>ng</strong><br />

baw<strong>at</strong> isa sa <strong>at</strong>in <strong>at</strong> kilala<br />

Niya tayo sa pa<strong>ng</strong>alan.<br />

Alam Niya a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

mga hamon <strong>at</strong> balakid<br />

sa buhay, <strong>at</strong> alam ko<strong>ng</strong><br />

pagpapalain Niya tayo<br />

kapag <strong>na</strong>gsikap tayo<strong>ng</strong><br />

sundin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga<br />

kautusan. ◼<br />

Disyembre 2011 49<br />

MGA KABATAAN


ISANG TIYAK<br />

NA PATOTOO<br />

Dahil lumaki ako sa isa<strong>ng</strong><br />

aktibo<strong>ng</strong> pamilya<strong>ng</strong> Ba<strong>na</strong>l sa<br />

mga Huli<strong>ng</strong> Araw, palagay ko<br />

lumaki ako<strong>ng</strong> may p<strong>at</strong>otoo. Hindi<br />

ko talaga pi<strong>na</strong>gdudahan kailanman<br />

a<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo. Gaya<br />

<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> tinedyer, paminsan-<br />

minsan ay may mga tano<strong>ng</strong> ako sa<br />

isipan, <strong>ng</strong>unit hindi ko <strong>na</strong>isip kailanman<br />

<strong>na</strong> hindi totoo a<strong>ng</strong> Simbahan.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>gbigay-inspirasyon sa akin <strong>na</strong> magmisyon.<br />

Alam ko <strong>na</strong> kaila<strong>ng</strong>an ko<strong>ng</strong><br />

magli<strong>ng</strong>kod. Ngunit kahit hindi ko<br />

talaga pi<strong>na</strong>gdudahan a<strong>ng</strong> Simbahan,<br />

<strong>na</strong>tanto ko <strong>na</strong> kaila<strong>ng</strong>an ko<strong>ng</strong> magkaroon<br />

<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>otoo.<br />

Nagsimula ako sa misyon noo<strong>ng</strong><br />

Pebrero 1961, <strong>at</strong> nilisan ko a<strong>ng</strong> taglamig<br />

sa Salt Lake City <strong>at</strong> <strong>na</strong>gtu<strong>ng</strong>o<br />

sa Argenti<strong>na</strong> noo<strong>ng</strong> tag-init doon.<br />

Wala<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gtuturo <strong>ng</strong> wika sa mga<br />

misyonero noon, <strong>ng</strong>unit ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>ako<br />

sa amin <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mission president<br />

<strong>na</strong> mahusay kami<strong>ng</strong> makapagsasalita<br />

<strong>ng</strong> Espanyol m<strong>at</strong>apos basahin <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

malakas a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong> ni Mormon.<br />

N<strong>at</strong>uto ako <strong>ng</strong> Espanyol noo<strong>ng</strong><br />

b<strong>at</strong>a pa ako <strong>at</strong> mahusay <strong>na</strong> <strong>na</strong>kapagsalita<br />

sa loob <strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go,<br />

<strong>ng</strong>unit sinunod ko pa rin a<strong>ng</strong> mga<br />

50 Liaho<strong>na</strong><br />

bilin <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mission president.<br />

Sa u<strong>na</strong><strong>ng</strong> baya<strong>ng</strong> ini<strong>at</strong>as sa akin,<br />

tumira kami<strong>ng</strong> magkompanyon<br />

sa isa<strong>ng</strong> bahay sa likod <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

luma<strong>ng</strong> tindahan. Hindi kami makapagturo<br />

sa hapon sa oras <strong>ng</strong> pahi<strong>ng</strong>a<br />

sa Argenti<strong>na</strong>, kaya gi<strong>na</strong>mit ko<br />

a<strong>ng</strong> oras <strong>na</strong> iyon para ma<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in<br />

<strong>at</strong> magbasa <strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong> ni Mormon<br />

sa pasukan sa harapan <strong>ng</strong> luma<strong>ng</strong><br />

tindahan.<br />

Isa<strong>ng</strong> araw, libu-libo<strong>ng</strong> milya<br />

mula sa aki<strong>ng</strong> taha<strong>na</strong>n sa harapan<br />

<strong>ng</strong> tindaha<strong>ng</strong> iyon, tumigil ako para<br />

isipin ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> bi<strong>na</strong>basa.<br />

Kapag ipi<strong>na</strong>gdasal <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>g-isipan<br />

mo a<strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong> ni Mormon, maaari<br />

ka<strong>ng</strong> maantig <strong>ng</strong> Espiritu. Pi<strong>na</strong>gisipan<br />

ko a<strong>ng</strong> itinuturo <strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong> ni<br />

Mormon, inisip ko a<strong>ng</strong> pagsasalin<br />

ni Joseph Smith <strong>ng</strong> mga lami<strong>na</strong>, <strong>at</strong><br />

bigla ako<strong>ng</strong> may <strong>na</strong>dama. Sa sandali<strong>ng</strong><br />

iyon <strong>na</strong>laman ko <strong>na</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> <strong>na</strong>ituro<br />

sa akin sa buo<strong>ng</strong> buhay ko ay<br />

totoo. Bigla<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gliwa<strong>na</strong>g sa akin <strong>na</strong><br />

si Joseph Smith ay isa<strong>ng</strong> propeta <strong>at</strong><br />

a<strong>ng</strong> bi<strong>na</strong>basa ko ay salita <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Totoo<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> ito.<br />

Nakakaantig a<strong>ng</strong> biglaa<strong>ng</strong> damdami<strong>ng</strong><br />

iyon. Nadama ko iyon mula ulo<br />

ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> paa. Hindi iyon dahil sa<br />

Ni Elder<br />

Carl B. Pr<strong>at</strong>t<br />

Ng Pitumpu<br />

lamig o init. Kundi iyon ay isa<strong>ng</strong> tiyak<br />

<strong>na</strong> p<strong>at</strong>otoo.<br />

Hindi ko <strong>na</strong>limutan a<strong>ng</strong> araw <strong>na</strong><br />

iyon kailanman, <strong>at</strong> marami<strong>ng</strong> beses<br />

ko <strong>na</strong><strong>ng</strong> <strong>na</strong>dama a<strong>ng</strong> Espiritu Santo<br />

mula noon. Dahil sa kara<strong>na</strong>sa<strong>ng</strong><br />

iyon, <strong>na</strong>kikilala ko a<strong>ng</strong> Espiritu Santo<br />

kapag <strong>na</strong>gpap<strong>at</strong>otoo Siya sa akin.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> damdami<strong>ng</strong> iyon ay hindi parepareho,<br />

<strong>ng</strong>unit lagi iyo<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kasisigla<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>kapapa<strong>na</strong>tag.<br />

Kahit <strong>na</strong>gsasalita sa <strong>at</strong>in <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

perso<strong>na</strong>l a<strong>ng</strong> Espiritu, a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ako<br />

ni Moroni ay para sa lah<strong>at</strong> (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n<br />

sa Moroni 10:3–5). <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pa<strong>ng</strong>ako ni<br />

Moroni sa Akl<strong>at</strong> ni Mormon ay p<strong>at</strong>ototoha<strong>na</strong>n<br />

sa inyo <strong>ng</strong> Espiritu a<strong>ng</strong><br />

k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n <strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong> ni Mormon<br />

ku<strong>ng</strong> kayo ay magbabasa, mag-aaral,<br />

magbubulay-bulay, <strong>at</strong> pagk<strong>at</strong>apos ay<br />

ma<strong>na</strong><strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in <strong>na</strong><strong>ng</strong> may tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> layunin.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pa<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> iyan ay para<br />

sa akin, sa inyo, <strong>at</strong> sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> tao sa<br />

mundo. Isa<strong>ng</strong> tiyak <strong>na</strong> p<strong>at</strong>otoo a<strong>ng</strong><br />

dar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sa mga yao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>ghaha<strong>na</strong>p<br />

nito. ◼<br />

LUMAPIT SA DIYOS<br />

“Si<strong>na</strong>bi ko sa mga kap<strong>at</strong>id <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong><br />

ni Mormon a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>k<strong>at</strong>umpak sa anuma<strong>ng</strong><br />

akl<strong>at</strong> sa mundo, <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> saliga<strong>ng</strong><br />

b<strong>at</strong>o <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> relihiyon, <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao<br />

ay malalapit sa Diyos sa pamamagitan<br />

<strong>ng</strong> pagsunod sa mga tuntunin nito, <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

higit kaysa sa pamamagitan <strong>ng</strong> alin ma<strong>ng</strong><br />

akl<strong>at</strong>.”<br />

Joseph Smith, sa Mga Turo <strong>ng</strong> mga Pa<strong>ng</strong>ulo<br />

<strong>ng</strong> Simbahan: Joseph Smith (2007), 74.<br />

PAGLALARAWAN NI KEITH LARSON


MGA KABATAAN


ITO AY MAGIGING<br />

Pal<strong>at</strong>andaan sa Inyo<br />

“Lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> propeta ay <strong>na</strong>gpropesiya mula pa sa simula <strong>ng</strong><br />

daigdig—hindi ba sila <strong>na</strong><strong>ng</strong>usap <strong>ng</strong> higit-kumula<strong>ng</strong> hi<strong>ng</strong>gil<br />

sa mga bagay <strong>na</strong> ito?” (Mosias 13:33).<br />

Ni Whitney Hinckley<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Pasko ay isa<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon <strong>na</strong> puno <strong>ng</strong> pag-asam—<br />

pag-asam sa mga regalo, masarap <strong>na</strong> pagkain, <strong>at</strong> mga<br />

pagdiriwa<strong>ng</strong>. Ku<strong>ng</strong> minsan tila <strong>na</strong>pak<strong>at</strong>agal maghintay<br />

sa u<strong>na</strong><strong>ng</strong> 24 <strong>na</strong> araw <strong>ng</strong> Disyembre. Isipin ninyo ku<strong>ng</strong><br />

kaila<strong>ng</strong>anin ninyo<strong>ng</strong> maghintay <strong>na</strong><strong>ng</strong> 1,000 taon!<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pasko—a<strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>—ay<br />

daan-daa<strong>ng</strong> taon <strong>na</strong><strong>ng</strong> ipinropesiya, mula kay Isaias sa Luma<strong>ng</strong><br />

Tipan ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kay Samuel <strong>na</strong> Lamanita sa Akl<strong>at</strong> ni<br />

Mormon. Alam <strong>at</strong> i<strong>na</strong>sam <strong>ng</strong> mga si<strong>na</strong>u<strong>na</strong><strong>ng</strong> propeta a<strong>ng</strong><br />

mga pal<strong>at</strong>andaan <strong>ng</strong> pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> ni Jesucristo, <strong>at</strong> m<strong>at</strong>iyaga<br />

nila<strong>ng</strong> hinintay a<strong>ng</strong> mga pal<strong>at</strong>andaa<strong>ng</strong> iyon. Ipinropesiya<br />

nila a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> para makilala <strong>ng</strong> iba a<strong>ng</strong> mga<br />

pal<strong>at</strong>andaan <strong>at</strong> makibahagi sila sa galak sa pagkaalam <strong>na</strong><br />

dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> <strong>na</strong> <strong>ng</strong>a Siya! <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> k<strong>at</strong>uparan <strong>ng</strong> mga propesiya<strong>ng</strong><br />

iyon ay isa<strong>ng</strong> p<strong>at</strong>otoo <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> tu<strong>ng</strong>kulin<br />

bila<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong> <strong>at</strong> Manunubos.<br />

Basahin a<strong>ng</strong> sumusunod <strong>na</strong> mga propesiya tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

pagsila<strong>ng</strong> ni Jesucristo <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mga mahimala<strong>ng</strong> sitwasyon<br />

sa paligid nito <strong>at</strong> alamin ku<strong>ng</strong> paano <strong>na</strong>tupad a<strong>ng</strong> mga<br />

propesiya<strong>ng</strong> ito.<br />

Isinila<strong>ng</strong> ni Maria, Isa<strong>ng</strong> Birhen<br />

Mga Propesiya: Pito<strong>ng</strong> daa<strong>ng</strong> taon bago siya isinila<strong>ng</strong>,<br />

ipinropesiya <strong>na</strong> magigi<strong>ng</strong> i<strong>na</strong> ni Cristo si Maria. Isinul<strong>at</strong><br />

ni Isaias, “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>ng</strong>a ay magbibigay sa inyo <strong>ng</strong><br />

tanda; <strong>na</strong>rito, isa<strong>ng</strong> dalaga ay maglilihi, <strong>at</strong> ma<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k<br />

<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> lalake, <strong>at</strong> t<strong>at</strong>awagin a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>na</strong><br />

Emmanuel” (Isaias 7:14).<br />

Tinukoy rin ni Nakabab<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> Alma si Maria bila<strong>ng</strong> i<strong>na</strong> <strong>ng</strong><br />

<strong>Tagapagligtas</strong> mga 80 taon bago isinila<strong>ng</strong> si Jesus <strong>at</strong> sa kabila<strong>ng</strong><br />

panig <strong>ng</strong> mundo ni Isaias: “Siya ay isisila<strong>ng</strong> ni Maria,<br />

52 Liaho<strong>na</strong><br />

. . . siya <strong>na</strong> isa<strong>ng</strong> birhen, isa<strong>ng</strong> mahalaga <strong>at</strong> pinili<strong>ng</strong> nilikha,<br />

<strong>na</strong> lililiman <strong>at</strong> maglilihi sa pamamagitan <strong>ng</strong> kapa<strong>ng</strong>yarihan<br />

<strong>ng</strong> Espiritu Santo, <strong>at</strong> magsisila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> a<strong>na</strong>k <strong>na</strong> lalaki, oo,<br />

magi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> Diyos” (Alma 7:10).<br />

K<strong>at</strong>uparan: Walo<strong>ng</strong> dekada kalau<strong>na</strong>n, <strong>na</strong>gpakita a<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong>hel <strong>na</strong> si Gabriel “sa isa<strong>ng</strong> dalaga<strong>ng</strong> magaasawa sa<br />

isa<strong>ng</strong> lalake, <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ala’y Jose, . . . <strong>at</strong> Maria<br />

a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> dalaga” (Lucas 1:27). Si Maria a<strong>ng</strong> i<strong>na</strong> ni<br />

Jesus, <strong>na</strong> siya<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> Diyos.<br />

Sa Atin ay Ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k a<strong>ng</strong> Isa<strong>ng</strong> B<strong>at</strong>a<br />

Propesiya: Ipinropesiya ni Isaias a<strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Mesiyas:<br />

“Sapagka’t sa <strong>at</strong>in ay ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a,<br />

sa <strong>at</strong>in ay ibinigay a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> a<strong>na</strong>k <strong>na</strong> lalake; <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> pamamahala<br />

ay maa<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> sa kaniya<strong>ng</strong> balik<strong>at</strong>: <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>alan ay t<strong>at</strong>awagi<strong>ng</strong> Kama<strong>ng</strong>ha-ma<strong>ng</strong>ha, Tagapayo,<br />

Makapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> Dios, Wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> Ama, Pa<strong>ng</strong>ulo<br />

<strong>ng</strong> <strong>Kapayapaan</strong>” (Isaias 9:6).<br />

K<strong>at</strong>uparan: Tinupad <strong>ng</strong> ministeryo <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong><br />

a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> ipinropesiya ni Isaias, subalit si Cristo ay isinila<strong>ng</strong><br />

sa aba<strong>ng</strong> kalagayan: “Sapagka’t ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k sa inyo<br />

<strong>ng</strong>ayon sa bayan ni David a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>, <strong>na</strong> siya<br />

a<strong>ng</strong> Cristo a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon. . . . Masusumpu<strong>ng</strong>an ninyo a<strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>gol <strong>na</strong> <strong>na</strong>babalot <strong>ng</strong> lampin, <strong>at</strong> <strong>na</strong>kahiga sa isa<strong>ng</strong><br />

pasabsaban” (Lucas 2:11–12).<br />

Isinila<strong>ng</strong> sa Bet-lehem<br />

Propesiya: Nabuhay a<strong>ng</strong> propeta<strong>ng</strong> si Mikas <strong>na</strong> halos<br />

kasabay ni Isaias. Ipinropesiya niya a<strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon<br />

sa bayan <strong>ng</strong> Bet-lehem: “Nguni’t ikaw, Beth-lehem<br />

Ephr<strong>at</strong>a, <strong>na</strong> maliit upa<strong>ng</strong> lumagay sa libolibo <strong>ng</strong> Juda, mula<br />

ANG PAGSILANG NI CRISTO, NI GUSTAVE DORÉ


sa iyo ay lalabas sa akin a<strong>ng</strong> isa <strong>na</strong> magpupuno<br />

sa Israel; <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>gbuh<strong>at</strong>an niya ay<br />

mula <strong>na</strong><strong>ng</strong> u<strong>na</strong>, mula <strong>na</strong><strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>gan”<br />

(Mikas 5:2).<br />

K<strong>at</strong>uparan: Pito<strong>ng</strong> daa<strong>ng</strong> taon kalau<strong>na</strong>n,<br />

iniutos ni Herodes <strong>na</strong> sabihin sa kanya <strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> mga eskriba ku<strong>ng</strong> saan m<strong>at</strong><strong>at</strong>agpuan<br />

a<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> pinuno: “Siniyas<strong>at</strong> niya sa kanila<br />

ku<strong>ng</strong> saan kaya ipa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k a<strong>ng</strong> Cristo. At<br />

si<strong>na</strong>bi nila sa kaniya, sa Bet-lehem <strong>ng</strong> Judea”<br />

(M<strong>at</strong>eo 2:4–5).<br />

Sa Lahi ni David<br />

Propesiya: Si<strong>na</strong>bi <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon kay Jeremias<br />

anim <strong>na</strong> siglo bago isinila<strong>ng</strong> si Cristo <strong>na</strong><br />

Siya ay magmumula sa lahi ni David: “Sa mga<br />

araw <strong>na</strong> yaon, <strong>at</strong> sa pa<strong>na</strong>ho<strong>ng</strong> yaon, aki<strong>ng</strong><br />

pasusupli<strong>ng</strong>in kay David a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Sa<strong>ng</strong>a <strong>ng</strong><br />

k<strong>at</strong>uwiran; <strong>at</strong> siya’y magsasagawa <strong>ng</strong> kah<strong>at</strong>ulan<br />

<strong>at</strong> k<strong>at</strong>uwiran sa lupain” ( Jeremias 33:15).<br />

K<strong>at</strong>uparan: Ibinigay sa <strong>at</strong>in ni M<strong>at</strong>eo a<strong>ng</strong><br />

talaa<strong>ng</strong>ka<strong>na</strong>n ni Cristo, <strong>na</strong> <strong>na</strong>gpapakita ku<strong>ng</strong><br />

paano <strong>na</strong>gmula a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa hari<strong>ng</strong> iyon<br />

noo<strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon: “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> akl<strong>at</strong> <strong>ng</strong> lahi ni<br />

Jesucristo, <strong>na</strong> a<strong>na</strong>k ni David, <strong>na</strong> a<strong>na</strong>k ni Abraham.<br />

. . . Sa mak<strong>at</strong>uwid a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> mga<br />

sali’t-sali<strong>ng</strong> lahi buh<strong>at</strong> kay Abraham ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

kay David ay labi<strong>ng</strong>ap<strong>at</strong> <strong>na</strong> sali’t-sali<strong>ng</strong> lahi;<br />

<strong>at</strong> buh<strong>at</strong> kay David ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa pagdala<strong>ng</strong>-<br />

bihag sa Babilonia ay labi<strong>ng</strong>ap<strong>at</strong> <strong>na</strong> sali’t-<br />

sali<strong>ng</strong> lahi; <strong>at</strong> buh<strong>at</strong> sa pagkadala<strong>ng</strong>-bihag sa<br />

Disyembre 2011 53<br />

MGA KABATAAN


Babilonia ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> kay Cristo ay labi<strong>ng</strong>ap<strong>at</strong><br />

<strong>na</strong> sali’t-sali<strong>ng</strong> lahi” (M<strong>at</strong>eo 1:1, 17).<br />

Di<strong>na</strong>law <strong>ng</strong> mga Hari<br />

Mga Propesiya: Sa kabila <strong>ng</strong> aba<strong>ng</strong> kalagayan<br />

<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong>, ipi<strong>na</strong>hayag <strong>ng</strong><br />

mga propeta <strong>na</strong> pupunta a<strong>ng</strong> mga hari upa<strong>ng</strong><br />

makita si Cristo: “At a<strong>ng</strong> mga bansa ay paroroon<br />

sa iyo<strong>ng</strong> liwa<strong>na</strong>g, <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mga hari sa<br />

ni<strong>ng</strong>ni<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> iyo<strong>ng</strong> sik<strong>at</strong>” (Isaias 60:3).<br />

Si<strong>na</strong>bi ni Samuel <strong>na</strong> Lamanita sa mga Nephita<br />

lima<strong>ng</strong> taon bago isinila<strong>ng</strong> si Cristo a<strong>ng</strong><br />

mga pal<strong>at</strong>andaa<strong>ng</strong> magbabadya <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong>. Isa sa mga pal<strong>at</strong>andaa<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong><br />

bitui<strong>ng</strong> sinundan <strong>ng</strong> mga Pantas: “Sisik<strong>at</strong> a<strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> bituin, isa <strong>na</strong> hindi pa kailanman<br />

<strong>na</strong>mamasdan; <strong>at</strong> ito rin ay magigi<strong>ng</strong><br />

pal<strong>at</strong>andaan ninyo” (Helaman 14:5).<br />

K<strong>at</strong>uparan: Alam <strong>ng</strong> mga Pantas ku<strong>ng</strong><br />

ano<strong>ng</strong> pal<strong>at</strong>andaan a<strong>ng</strong> haha<strong>na</strong>pin dahil<br />

maaari<strong>ng</strong> hi<strong>na</strong><strong>na</strong>p nila a<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>uparan <strong>ng</strong><br />

mga propesiya. Sabi nila, “Saan <strong>na</strong>roon a<strong>ng</strong><br />

ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k <strong>na</strong> hari <strong>ng</strong> mga Judio? sapagka’t<br />

ami<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kita a<strong>ng</strong> kaniya<strong>ng</strong> bituin sa sila<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>n,<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>parito kami upa<strong>ng</strong> siya’y sambahin”<br />

(M<strong>at</strong>eo 2:2).<br />

Sa Amerika, <strong>na</strong>kilala rin <strong>ng</strong> mga Nephita<br />

a<strong>ng</strong> mga pal<strong>at</strong>andaan <strong>at</strong> <strong>na</strong>laman <strong>na</strong> <strong>na</strong>tupad<br />

a<strong>ng</strong> mga propesiya: “At ito ay <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari <strong>na</strong><br />

<strong>ng</strong>a, oo, lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bagay, baw<strong>at</strong> kaliit-liita<strong>ng</strong><br />

bagay, alinsunod sa mga salita <strong>ng</strong> mga propeta.<br />

At ito rin ay <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari <strong>na</strong>, <strong>na</strong> isa<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong><br />

bituin a<strong>ng</strong> lumitaw, alinsunod sa salita”<br />

(3 Nephi 1:20–21).<br />

Isipin ku<strong>ng</strong> gaano kayo kagalak <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

DORÉ<br />

buksan ninyo sa wakas a<strong>ng</strong> mga Pamasko<strong>ng</strong><br />

regalo ninyo. Paano iyan maihahambi<strong>ng</strong> sa<br />

GUSTAVE<br />

m<strong>at</strong>agal ninyo<strong>ng</strong> paghihintay sa mga pala-<br />

NI<br />

tandaan <strong>ng</strong> pagsila<strong>ng</strong> ni Cristo <strong>at</strong> sa wakas<br />

PANTAS,<br />

ay <strong>na</strong>kita ninyo<strong>ng</strong> <strong>na</strong>tupad a<strong>ng</strong> mga ito?<br />

MGA<br />

Maaga<strong>ng</strong> inihanda <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it<br />

a<strong>ng</strong> mga pal<strong>at</strong>andaa<strong>ng</strong> ito hindi lama<strong>ng</strong> para<br />

ANG<br />

sama-sama<strong>ng</strong> magalak a<strong>ng</strong> mga <strong>na</strong><strong>na</strong><strong>na</strong>lig sa<br />

BITUIN<br />

buo<strong>ng</strong> mundo sa pagsila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k<br />

NG<br />

kundi para p<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> tu<strong>ng</strong>kulin<br />

ni Cristo. ◼ GINABAYAN<br />

54 Liaho<strong>na</strong>


PAGLALARAWAN NI SCOTT GREER<br />

Mga<br />

Regalo <strong>ng</strong> Pag-alaala<br />

Bakit binigyan <strong>ng</strong> mga Pantas<br />

<strong>ng</strong> ginto, kama<strong>ng</strong>yan, <strong>at</strong><br />

mira si<strong>na</strong> Jose <strong>at</strong> Maria?<br />

Marami<strong>ng</strong> <strong>na</strong>niniwala <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

mas mahalaga ay <strong>na</strong>alaala ka<br />

<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gregalo sa iyo. Siguro<br />

ay dahil a<strong>ng</strong> pag-alaala<strong>ng</strong> maregaluhan<br />

ka ay lalo pa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gpaganda<br />

sa regalo mismo—a<strong>ng</strong> regalo ay <strong>na</strong>gigi<strong>ng</strong><br />

simbolo <strong>ng</strong> pagmamahal o kabaitan<br />

<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gregalo sa binigyan nito.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> ila<strong>ng</strong> regalo ay <strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>ahulugan<br />

din <strong>ng</strong> higit pa kaysa pag-alaala<strong>ng</strong><br />

magregalo; a<strong>ng</strong> ganito<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> mga<br />

regalo ay may simbolismo<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>ng</strong> marami <strong>na</strong> <strong>na</strong>gdaragdag <strong>ng</strong> higit<br />

pa<strong>ng</strong> kabuluhan. Kapag taglay <strong>ng</strong><br />

regalo a<strong>ng</strong> t<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong> ito—praktikal <strong>na</strong><br />

gamit, perso<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kahalagahan, <strong>at</strong><br />

simboliko<strong>ng</strong> kahulugan—maaari<strong>ng</strong><br />

ito ay pi<strong>na</strong>g-isipan <strong>na</strong><strong>ng</strong> husto <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>hahalagaha<strong>ng</strong><br />

regalo sa lah<strong>at</strong>.<br />

Isipin a<strong>ng</strong> kahalagahan <strong>ng</strong> regalo<strong>ng</strong><br />

ginto, kama<strong>ng</strong>yan, <strong>at</strong> mira <strong>na</strong><br />

ibinigay <strong>ng</strong> mga Pantas sa b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong><br />

Cristo (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa M<strong>at</strong>eo 2:11). Hindi<br />

si<strong>na</strong>bi sa Biblia ku<strong>ng</strong> bakit di<strong>na</strong>la <strong>ng</strong><br />

mga Pantas a<strong>ng</strong> partikular <strong>na</strong> mga regalo<strong>ng</strong><br />

ito, <strong>ng</strong>unit lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> t<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong> regalo<br />

ay may praktikal <strong>na</strong> kahalagahan<br />

<strong>at</strong> marahil ay simboliko<strong>ng</strong> kahulugan<br />

para sa A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> Diyos <strong>at</strong> sa Kanya<strong>ng</strong><br />

mga magula<strong>ng</strong> sa lupa.<br />

Ginto<br />

Praktikal <strong>na</strong> gamit: Para sa b<strong>at</strong>a<br />

pa<strong>ng</strong> mag-asawa <strong>na</strong> hindi maglalaon<br />

ay gagastos sa paglalakbay p<strong>at</strong>u<strong>ng</strong>o<strong>ng</strong><br />

Egipto upa<strong>ng</strong> iwasan a<strong>ng</strong> galit<br />

ni Herodes, a<strong>ng</strong> ginto ay magigi<strong>ng</strong><br />

mahalaga<strong>ng</strong> regalo.<br />

Simboliko<strong>ng</strong> kahulugan: <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

ginto ay tipikal <strong>na</strong> regalo para sa<br />

mga hari (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa I Mga Hari 9:14,<br />

28) dahil simbolo ito <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong><br />

hari <strong>at</strong> maharlika—isa<strong>ng</strong> akma<strong>ng</strong><br />

regalo para sa “Hari <strong>ng</strong> mga hari”<br />

(I Kay Timoteo 6:15).<br />

Kama<strong>ng</strong>yan<br />

Praktikal <strong>na</strong> gamit: Maliban<br />

sa malaki<strong>ng</strong> halaga nito, a<strong>ng</strong><br />

kama<strong>ng</strong>yan ay gamit noon bila<strong>ng</strong><br />

maba<strong>ng</strong>o<strong>ng</strong> insenso <strong>at</strong> paba<strong>ng</strong>o.<br />

Simboliko<strong>ng</strong> kahulugan: <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

kama<strong>ng</strong>yan ay <strong>na</strong><strong>ng</strong>gali<strong>ng</strong> sa maba<strong>ng</strong>o<strong>ng</strong><br />

dagta <strong>ng</strong> puno <strong>at</strong> gamit noon sa<br />

mga orde<strong>na</strong>nsa <strong>ng</strong> priesthood, sa pagsunog<br />

<strong>ng</strong> mga alay (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Levitico<br />

2:1), <strong>at</strong> sa la<strong>ng</strong>is para sa mga saserdote<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>gpapahid <strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>is. Sa gayon,<br />

maaari ito<strong>ng</strong> kum<strong>at</strong>awan sa priesthood<br />

<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>at</strong> sa Kanya<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kulin<br />

bila<strong>ng</strong> Kordero <strong>ng</strong> Diyos <strong>na</strong> isasakripisyo<br />

ala<strong>ng</strong>-ala<strong>ng</strong> sa <strong>at</strong>in (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa<br />

Juan 1:29).<br />

Mira<br />

Praktikal <strong>na</strong> gamit: <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mira,<br />

isa<strong>ng</strong> mapait <strong>na</strong> la<strong>ng</strong>is mula sa dagta<br />

<strong>ng</strong> puno, ay mahalaga rin <strong>ng</strong>unit marahil<br />

ay mas <strong>na</strong>k<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> ki<strong>na</strong> Maria<br />

<strong>at</strong> Jose bila<strong>ng</strong> gamot.<br />

Simboliko<strong>ng</strong> kahulugan: Sa Bago<strong>ng</strong><br />

Tipan, a<strong>ng</strong> mira ay karaniwa<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>uug<strong>na</strong>y sa pag-embalsamo <strong>at</strong> libi<strong>ng</strong><br />

dahil <strong>na</strong>gpepreserba ito (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa<br />

Juan 19:39–40). <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga gamit <strong>ng</strong><br />

mira bila<strong>ng</strong> gamot ay maaari<strong>ng</strong> sumagisag<br />

sa papel ni Cristo bila<strong>ng</strong> Dalubhasa<strong>ng</strong><br />

Tagapagpagali<strong>ng</strong>, <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> gamit<br />

nito sa mga libi<strong>ng</strong> ay sagisag <strong>ng</strong> “mapait<br />

<strong>na</strong> saro” <strong>na</strong> iinumin Niya kapag<br />

<strong>na</strong>gdusa Siya para sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga kasala<strong>na</strong>n<br />

(ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa D <strong>at</strong> T 19:<strong>18</strong>–19). ◼<br />

MGA KABATAAN


Sila<br />

ANG DAPAT<br />

MAGBAGO<br />

Na<strong>ng</strong> binyagan ako, i<strong>na</strong>yawan <strong>ng</strong> pamilya<br />

ko a<strong>ng</strong> Simbahan. Ki<strong>na</strong>ila<strong>ng</strong>an<br />

ko <strong>na</strong><strong>ng</strong> isipin ku<strong>ng</strong> paano tumugon<br />

kapag salu<strong>ng</strong><strong>at</strong> sa mga alituntunin <strong>ng</strong><br />

eba<strong>ng</strong>helyo a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pamumuhay.<br />

Ni Francisco Javier Lara Hernández<br />

Na<strong>ng</strong> binyagan ako, ako lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> miyembro<br />

<strong>ng</strong> pamilya <strong>na</strong> tuma<strong>ng</strong>gap sa eba<strong>ng</strong>helyo. Ako<br />

ay 19 <strong>na</strong> tao<strong>ng</strong> gula<strong>ng</strong>, <strong>at</strong> masaya ako <strong>na</strong> <strong>na</strong>gpabinyag<br />

ako. Malugod ako<strong>ng</strong> bi<strong>na</strong>ti ko <strong>ng</strong> mga miyembro sa<br />

Panuco First Branch sa Veracruz, Mexico. Bukod pa rito,<br />

<strong>na</strong>gsimula ako<strong>ng</strong> maghanda para sa full-time mission noo<strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> taon <strong>na</strong> ako<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong> Simbahan. Napakaganda<strong>ng</strong><br />

malaman a<strong>ng</strong> totoo<strong>ng</strong> Simbahan, <strong>at</strong> <strong>na</strong>is ko<strong>ng</strong><br />

ibahagi a<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo sa iba.<br />

I<strong>na</strong>yawan <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> ama, madrasta (<strong>na</strong>m<strong>at</strong>ay a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong><br />

i<strong>na</strong> noo<strong>ng</strong> ako ay 12 tao<strong>ng</strong> gula<strong>ng</strong>), <strong>at</strong> t<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong> kap<strong>at</strong>id <strong>na</strong><br />

lalaki a<strong>ng</strong> Simbahan <strong>na</strong><strong>ng</strong> binyagan ako. Sa kasamaa<strong>ng</strong>-<br />

palad, hindi maganda a<strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong>kita ko sa kanila. Hindi ko<br />

sila igi<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>. Hindi ko isi<strong>na</strong>ala<strong>ng</strong>-ala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> ama o<br />

a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga opinyon. Na<strong>ng</strong> sabihin ko sa kanya <strong>na</strong><br />

malapit <strong>na</strong> ako<strong>ng</strong> magmisyon, hindi siya <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> masaya<br />

dahil titigil ako sa trabaho <strong>at</strong> lalo <strong>na</strong>’t baka mapalayo ako<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> husto. Naliligalig ako tuwi<strong>ng</strong> salu<strong>ng</strong><strong>at</strong> a<strong>ng</strong> gi<strong>na</strong>gawa<br />

<strong>ng</strong> pamilya ko sa mga prinsipyo ko, tulad <strong>ng</strong> panonood <strong>ng</strong><br />

TV o pakikinig sa mga programa<strong>ng</strong> musikal <strong>na</strong> pakiramdam<br />

56 Liaho<strong>na</strong><br />

ko ay hindi a<strong>ng</strong>kop tuwi<strong>ng</strong> Li<strong>ng</strong>go o kapag niyayaya ako <strong>ng</strong><br />

aki<strong>ng</strong> ama <strong>na</strong> ma<strong>na</strong><strong>ng</strong>halian sa Li<strong>ng</strong>go <strong>ng</strong> ayuno.<br />

Pi<strong>na</strong><strong>ng</strong><strong>at</strong>wira<strong>na</strong>n ko a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>it ko<strong>ng</strong> pag-uugali sa<br />

aki<strong>ng</strong> pamilya sa pagsasabi sa sarili ko <strong>na</strong> wala ako<strong>ng</strong> gi<strong>na</strong>gawa<strong>ng</strong><br />

masama—bila<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong> Simbahan, dap<strong>at</strong><br />

ko<strong>ng</strong> ipamuhay a<strong>ng</strong> mga alituntunin <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo kahit<br />

<strong>na</strong>liligalig ako sa mga kapamilya ko. Si<strong>na</strong>bi ko sa sarili ko<br />

<strong>na</strong> sila a<strong>ng</strong> dap<strong>at</strong> magbago. Dahil sa k<strong>at</strong>wira<strong>ng</strong> ito, hindi<br />

<strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> maganda a<strong>ng</strong> relasyon <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> mag-ama. Lumala<br />

pa ito dahil sa pag-uugali <strong>at</strong> kayaba<strong>ng</strong>an ko. Nagp<strong>at</strong>uloy<br />

ako<strong>ng</strong> ganito—wala<strong>ng</strong> pakialam sa kanya<strong>ng</strong> espirituwal<br />

<strong>na</strong> kapaka<strong>na</strong>n.<br />

Isa<strong>ng</strong> araw haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>g-aaral ako para sa institute class,<br />

<strong>na</strong>basa ko a<strong>ng</strong> 1 Nephi 16, ku<strong>ng</strong> saan <strong>na</strong>bali ni Nephi<br />

a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> busog <strong>na</strong> bakal, kaya <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> mahirap makakuha<br />

<strong>ng</strong> pagkain. Nagsimula<strong>ng</strong> bumulu<strong>ng</strong>-bulo<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

lah<strong>at</strong>—si<strong>na</strong> Laman <strong>at</strong> Lemuel, <strong>na</strong> ugali <strong>na</strong> nila, p<strong>at</strong>i <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> ama, a<strong>ng</strong> propeta<strong>ng</strong> si Lehi. Tumugon si Nephi<br />

sa pamamagitan <strong>ng</strong> paggawa <strong>ng</strong> busog <strong>at</strong> pa<strong>na</strong> <strong>at</strong> pagt<strong>at</strong>ano<strong>ng</strong><br />

sa kanya<strong>ng</strong> ama ku<strong>ng</strong> saan siya dap<strong>at</strong> magpunta<br />

para makakuha <strong>ng</strong> pagkain. Na<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ama<br />

para map<strong>at</strong>nubayan <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>gsabihan ito <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon<br />

dahil sa pagbubulu<strong>ng</strong>-bulo<strong>ng</strong>. Maganda a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> tugon<br />

ni Lehi <strong>at</strong> muli<strong>ng</strong> gi<strong>na</strong>mpa<strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kulin<br />

bila<strong>ng</strong> pinuno <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pamilya <strong>at</strong> bila<strong>ng</strong> propeta <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon. Hindi hi<strong>na</strong>tulan ni Nephi a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ama sa<br />

kahi<strong>na</strong>an nito, ni hindi niya inisip <strong>na</strong> hindi <strong>na</strong> siya <strong>na</strong>rarap<strong>at</strong><br />

magi<strong>ng</strong> propeta, kahit <strong>na</strong>kausap <strong>na</strong> ni Nephi a<strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>at</strong> <strong>na</strong>k<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap <strong>na</strong> siya <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>itain.<br />

Na<strong>ng</strong> mabasa <strong>at</strong> mau<strong>na</strong>waan ko a<strong>ng</strong> kuwento<strong>ng</strong> ito,<br />

agad ko<strong>ng</strong> <strong>na</strong>isip ku<strong>ng</strong> gaano kasama a<strong>ng</strong> pag-uugali ko<br />

sa aki<strong>ng</strong> pamilya. Napahiya ako dahil sa ugali ko—<strong>na</strong><br />

madama <strong>na</strong> mas mabuti ako kaysa sa kanila—<strong>at</strong> lalo pa<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>lu<strong>ng</strong>kot dahil hindi ko igi<strong>na</strong>la<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> ama. Nalu<strong>ng</strong>kot<br />

ako dahil hindi ko binigyan <strong>ng</strong> prayoridad a<strong>ng</strong> pagbabahagi<br />

<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo sa kanila.<br />

PAGLALARAWAN NI DAN BURR


Unti-unti<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gbago a<strong>ng</strong> pag-uugali<br />

<strong>at</strong> asal ko. Bagaman hindi ako madalas<br />

suma<strong>ng</strong>-ayon sa aki<strong>ng</strong> ama, sinikap ko<strong>ng</strong><br />

lagi<strong>ng</strong> igala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga opinyon.<br />

Hindi ko <strong>na</strong>kita a<strong>ng</strong> maaari<strong>ng</strong> kahi<strong>na</strong>t<strong>na</strong>n <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong><br />

pamilya. Nagtuon lama<strong>ng</strong> ako sa kanila<strong>ng</strong> mga kahi<strong>na</strong>an.<br />

Mula noo<strong>ng</strong> araw <strong>na</strong> iyon, unti-unti<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gbago<br />

a<strong>ng</strong> pag-uugali <strong>at</strong> asal ko. Sinikap ko<strong>ng</strong> lagi<strong>ng</strong><br />

igala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga opinyon <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> ama, kahit marami<strong>ng</strong><br />

pagkak<strong>at</strong>aon <strong>na</strong> hindi ako sa<strong>ng</strong>-ayon sa kanya.<br />

Kapag niyayaya niya ako<strong>ng</strong> ma<strong>na</strong><strong>ng</strong>hali sa oras <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>g-aayuno ako, humihi<strong>ng</strong>i <strong>na</strong> la<strong>ng</strong> ako <strong>ng</strong> paumanhin<br />

<strong>na</strong> hindi ko siya masamaha<strong>ng</strong> ma<strong>na</strong><strong>ng</strong>halian.<br />

Hindi <strong>na</strong> ako <strong>na</strong>liligalig sa mga programa o musika<strong>ng</strong><br />

pi<strong>na</strong>nonood o pi<strong>na</strong>kiki<strong>ng</strong>gan nila tuwi<strong>ng</strong> Li<strong>ng</strong>go, <strong>na</strong><br />

i<strong>na</strong>alala<strong>ng</strong> hindi pa sila <strong>na</strong>kikipagtipan sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Ama<br />

sa La<strong>ng</strong>it, <strong>na</strong> k<strong>at</strong>ulad ko.<br />

Isa<strong>ng</strong> umaga haba<strong>ng</strong> tinutulu<strong>ng</strong>an ko a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong><br />

ama sa paghahanda <strong>ng</strong> pagkain, si<strong>na</strong>bi ko sa kanya<br />

ku<strong>ng</strong> gaano ko siya kamahal <strong>at</strong> humi<strong>ng</strong>i ako <strong>ng</strong> paumanhin<br />

sa masama<strong>ng</strong> i<strong>na</strong>sal ko. Si<strong>na</strong>bi ko sa kanya<br />

<strong>na</strong> ipi<strong>na</strong>gmamalaki ko siya bila<strong>ng</strong> ama <strong>at</strong> gusto ko<strong>ng</strong><br />

magkaroon kami <strong>ng</strong> maayos <strong>na</strong> relasyon.<br />

Nagsimula<strong>ng</strong> magbago a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong>. Nabawasan <strong>at</strong><br />

<strong>na</strong>wala a<strong>ng</strong> mga pagt<strong>at</strong>alo. Bagaman inisip ko <strong>na</strong><br />

magt<strong>at</strong>agal pa bago sumapi a<strong>ng</strong> pamilya ko sa Simbahan,<br />

bumuti a<strong>ng</strong> saloobin nila tu<strong>ng</strong>kol sa Simbahan.<br />

Wala sa mga pagbabago<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari ku<strong>ng</strong><br />

hindi ako a<strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> <strong>na</strong>gbago.<br />

M<strong>at</strong>apos magi<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong> Simbahan <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> taon, <strong>na</strong>gli<strong>ng</strong>kod ako bila<strong>ng</strong> full-time missio<strong>na</strong>ry<br />

sa Mexico Tijua<strong>na</strong> Mission. T<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong> buwan bago<br />

ako umuwi, tuma<strong>ng</strong>gap ako <strong>ng</strong> liham <strong>na</strong> <strong>na</strong>gsabi<strong>ng</strong><br />

ti<strong>na</strong><strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> pamilya ko a<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo <strong>at</strong> bibinyagan<br />

<strong>na</strong>. Pagbalik ko, kasapi <strong>na</strong> sila <strong>ng</strong> Simbahan.<br />

Sa 15 taon ko<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong> Simbahan,<br />

a<strong>ng</strong> isa sa pi<strong>na</strong>kamahahalaga<strong>ng</strong> aral <strong>na</strong> <strong>na</strong>tutuhan ko<br />

ay <strong>na</strong>gmula sa pag-aaral ko <strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong> ni Mormon <strong>at</strong><br />

sa mga a<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> Diyos <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>kamalapit sa akin: a<strong>ng</strong><br />

aki<strong>ng</strong> pamilya. ◼<br />

Disyembre 2011 57<br />

MGA KABATAAN


Kilalanin si Brother<br />

Joseph<br />

Alam ninyo <strong>na</strong> si Joseph Smith<br />

a<strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> propeta sa mga<br />

huli<strong>ng</strong> araw <strong>na</strong> ito, pero alam<br />

ba ninyo <strong>na</strong> mahilig siya<strong>ng</strong> tumawa <strong>at</strong><br />

magp<strong>at</strong>awa sa iba<strong>ng</strong> tao? o <strong>na</strong> sila <strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> asawa<strong>ng</strong> si Emma ay <strong>na</strong>gampon<br />

<strong>ng</strong> kambal? Narito a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong><br />

bagay <strong>na</strong> maaari<strong>ng</strong> hindi pa ninyo<br />

alam tu<strong>ng</strong>kol kay Propeta<strong>ng</strong> Joseph:<br />

• Si Joseph Smith Jr. ay isinila<strong>ng</strong><br />

noo<strong>ng</strong> Disyembre 23, <strong>18</strong>05, sa<br />

Sharon, Vermont, USA, <strong>at</strong> isinunod<br />

a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan sa kanya<strong>ng</strong><br />

ama. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga kap<strong>at</strong>id ni Joseph,<br />

ayon sa edad, ay si<strong>na</strong> Alvin, Hyrum,<br />

Sophronia, Samuel Harrison,<br />

Ephraim, William, K<strong>at</strong>herine, Don<br />

Carlos, <strong>at</strong> Lucy.<br />

58 Liaho<strong>na</strong><br />

• Noo<strong>ng</strong> pito<strong>ng</strong> taon si Joseph, <strong>na</strong>gkasakit<br />

siya <strong>ng</strong> tipus. Nawala a<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> lag<strong>na</strong>t pero <strong>na</strong>impeksyon<br />

a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> kaliwa<strong>ng</strong> binti. Siyam<br />

<strong>na</strong> piraso<strong>ng</strong> buto a<strong>ng</strong> i<strong>na</strong>lis <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong> pampamanhid (pampawi<br />

<strong>ng</strong> sakit). Habambuhay <strong>na</strong> paikaika<br />

a<strong>ng</strong> paglakad niya. 1<br />

• Si Joseph ay 14 <strong>na</strong><strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> ma<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> malakas <strong>at</strong> makita a<strong>ng</strong><br />

Ama sa La<strong>ng</strong>it <strong>at</strong> si Jesucristo (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n<br />

sa Joseph Smith—Kasaysayan<br />

1:17).<br />

• <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pa<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>y <strong>na</strong> kap<strong>at</strong>id ni<br />

Joseph, si Alvin, ay <strong>na</strong>m<strong>at</strong>ay noo<strong>ng</strong><br />

17 si Joseph. Pagkaraan <strong>ng</strong> halos<br />

13 taon <strong>na</strong>kita ni Joseph si Alvin sa<br />

isa<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>itain tu<strong>ng</strong>kol sa kaharia<strong>ng</strong><br />

selestiyal (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa D <strong>at</strong> T<br />

137:5–7).<br />

• Ayaw ni Isaac Hale, ama ni Emma,<br />

kay Joseph <strong>at</strong> ayaw niya sila<strong>ng</strong><br />

magpakasal. Nagpasiya<strong>ng</strong> magta<strong>na</strong>n<br />

si<strong>na</strong> Joseph <strong>at</strong> Emma <strong>at</strong> <strong>na</strong>gpakasal<br />

sila noo<strong>ng</strong> Enero <strong>18</strong>, <strong>18</strong>27. 2<br />

• Si<strong>na</strong> Emma <strong>at</strong> Joseph ay 17 taon<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> kasal <strong>at</strong> may 11 a<strong>na</strong>k, <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

6 ay b<strong>at</strong>a pa <strong>na</strong><strong>ng</strong> mam<strong>at</strong>ay.<br />

• M<strong>at</strong>apos m<strong>at</strong>apyas a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ipin<br />

niya <strong>na</strong><strong>ng</strong> sugurin siya <strong>ng</strong> mga<br />

mandurumog noo<strong>ng</strong> <strong>18</strong>32, medyo<br />

<strong>na</strong>hirapan si Joseph <strong>na</strong> bigkasin<br />

a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> salita. 3<br />

• Mahilig maglaro si Joseph. Kabila<strong>ng</strong><br />

dito a<strong>ng</strong> paglalaro <strong>ng</strong> bola,<br />

wrestli<strong>ng</strong>, b<strong>at</strong>uhan <strong>ng</strong> mga snowball,<br />

pamimi<strong>ng</strong>wit, <strong>at</strong> h<strong>at</strong>akan sa<br />

p<strong>at</strong>p<strong>at</strong>. 4<br />

• Inilarawan <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Ba<strong>na</strong>l sa mga<br />

Huli<strong>ng</strong> Araw noo<strong>ng</strong> araw a<strong>ng</strong><br />

boses ni Joseph <strong>na</strong> para<strong>ng</strong> “mga<br />

kulog <strong>ng</strong> La<strong>ng</strong>it.” 5<br />

• Si Joseph ay malakas <strong>at</strong> m<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>kad,<br />

mga 6’2” (1.9 m) <strong>at</strong> may<br />

timba<strong>ng</strong> <strong>na</strong> 200 libra (91 kg). 6<br />

• Si Joseph ay hindi lama<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>ulo<br />

<strong>ng</strong> Simbahan, kundi tumakbo rin<br />

siya bila<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>ulo <strong>ng</strong> Estados<br />

Unidos. 7<br />

• Na<strong>ng</strong> pasla<strong>ng</strong>in si Joseph, isinul<strong>at</strong><br />

ni Elder John Taylor (<strong>18</strong>08–87),<br />

<strong>na</strong> noon ay <strong>na</strong>sa Korum <strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong><br />

Apostol, tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

kanya, “Si Joseph Smith, a<strong>ng</strong> Propeta<br />

<strong>at</strong> Tagakita <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, ay<br />

<strong>na</strong>kagawa <strong>na</strong><strong>ng</strong> higit pa, maliban<br />

lama<strong>ng</strong> kay Jesus, para sa kaligtasan<br />

<strong>ng</strong> mga tao sa daigdig <strong>na</strong> ito”<br />

(D <strong>at</strong> T 135:3). ◼<br />

MGA TALA<br />

1. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Presidents of the Church<br />

(Church Educ<strong>at</strong>io<strong>na</strong>l System student<br />

manual, 2003), 3–4.<br />

2. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa “Life of the Prophet: Joseph<br />

and Emma,” JosephSmith .net.<br />

3. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa “Life of the Prophet: Friend of<br />

Man,” JosephSmith .net.<br />

4. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Alexander L. Baugh, “Joseph<br />

Smith’s Athletic N<strong>at</strong>ure,” sa Joseph Smith:<br />

The Prophet, the Man, inedit ni<strong>na</strong> Susan<br />

Easton Black <strong>at</strong> Charles D. T<strong>at</strong>e Jr. (1993),<br />

137.<br />

5. Joseph L. Robinson, sa “Life of the Prophet:<br />

Teacher of God’s Truth,” JosephSmith .net.<br />

6. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Baugh, “Joseph Smith’s Athletic<br />

N<strong>at</strong>ure,” 138–39.<br />

7. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa “Life of the Prophet: Leadi<strong>ng</strong><br />

with Love,” JosephSmith .net. JOSEPH SMITH, NI DEE JAY BAWDEN; SI JOSEPH SMITH AT ANG MGA KABATAAN NG NAUVOO, NI DEL PARSON © IRI


MGA PAGLALARAWAN NI STEVE KROPP; DETALYE MULA SA SI CRISTO AT ANG MAYAMANG BINATANG PINUNO, NI HEINRICH HOFMANN, SA KAGANDAHANG-LOOB NG C. HARRISON CONROY CO.<br />

NATATANGING SAKSI<br />

Nagbahagi si Elder<br />

Quentin L. Cook<br />

<strong>ng</strong> Korum <strong>ng</strong><br />

Labindalawa<strong>ng</strong><br />

Apostol <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong><br />

pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa paksa<strong>ng</strong> ito.<br />

Paano<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> sacrament ay <strong>na</strong>gtutulot<br />

sa <strong>at</strong>in <strong>na</strong> p<strong>at</strong>u<strong>na</strong>yan <strong>na</strong>tin sa<br />

Diyos <strong>na</strong> aalalahanin <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>at</strong> susundin<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga utos kapag<br />

pi<strong>na</strong><strong>na</strong>riwa <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mga<br />

tipan sa binyag.<br />

KO MASUSUNOD<br />

a<strong>ng</strong> TAGAPAGLIGTAS?<br />

Sundin <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay <strong>na</strong><br />

propeta, si Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S.<br />

Monson. Isa siya<strong>ng</strong> maganda<strong>ng</strong> halimbawa<br />

<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> sumusunod sa<br />

<strong>Tagapagligtas</strong>.<br />

Ipi<strong>na</strong>pakita <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

pagmamahal sa Diyos kapag<br />

sinusunod <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

mga utos <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>glili<strong>ng</strong>kuran<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k.<br />

Mula sa “Sinusunod N<strong>at</strong>in si Jesucristo,” Liaho<strong>na</strong>, Mayo 2010, 84, 86;<br />

“Mamuhay sa Pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya <strong>at</strong> Hindi sa Takot,” Liaho<strong>na</strong>, Nob. 2007, 73.<br />

Ipi<strong>na</strong>hayag <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong> <strong>na</strong><br />

makikila tayo bila<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

mga disipulo ku<strong>ng</strong> mamahalin<br />

<strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> isa’t isa.<br />

Dap<strong>at</strong> <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> taglayin sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sarili a<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>alan ni Jesucristo <strong>at</strong> ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> larawan sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mukha upa<strong>ng</strong><br />

pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Niya ay higit tayo<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong><br />

k<strong>at</strong>ulad Niya.<br />

Disyembre 2011 59<br />

MGA BATA


Ni <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>>ie Bergstrom Miller<br />

60 Liaho<strong>na</strong><br />

B<strong>at</strong>ay sa tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> buhay<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga<br />

Salita<strong>ng</strong> Iyon<br />

“Huwag kayo<strong>ng</strong> susumpa <strong>ng</strong> di totoo sa aki<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>alan, <strong>na</strong> anopa’t lapasta<strong>ng</strong>anin ninyo<br />

a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> Dios” (Levitico 19:12).<br />

Ayaw makarinig ni Shelby <strong>ng</strong> masasama<strong>ng</strong><br />

salita, lalo <strong>na</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong> gamitin <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

mga kaibigan a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon<br />

sa wala<strong>ng</strong> kabuluhan.<br />

“Huwag sa<strong>na</strong> ninyo<strong>ng</strong> sambitin a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong><br />

iyan kapag <strong>na</strong>rito ako,” sabi niya sa kanya<strong>ng</strong><br />

mga kaibigan.<br />

Ngunit ku<strong>ng</strong> minsan ay <strong>na</strong>lilimutan nila, <strong>at</strong> kaila<strong>ng</strong>an<br />

niya sila<strong>ng</strong> paalalaha<strong>na</strong>n.<br />

Isa<strong>ng</strong> araw pakutya <strong>at</strong> yamot <strong>na</strong> si<strong>na</strong>bi <strong>ng</strong> kaibigan ni<br />

Shelby <strong>na</strong> si Beth, “Oo <strong>ng</strong>a pala, <strong>na</strong>limutan ko. Wala<strong>ng</strong> sumasambit<br />

<strong>ng</strong> gayo<strong>ng</strong> mga salita sa harapan ni Shelby. Sinisikap<br />

niya tayo<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mabait <strong>na</strong> kagaya niya.”<br />

Nagtawa<strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> iba pa<strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> babae.<br />

Napahiya si Shelby. Masama a<strong>ng</strong> loob niya <strong>na</strong> lagi niya<strong>ng</strong><br />

pi<strong>na</strong>kikiusapan a<strong>ng</strong> mga kaibigan niya <strong>na</strong> huwag sambitin<br />

a<strong>ng</strong> gayo<strong>ng</strong> mga salita sa harapan niya—lalo <strong>na</strong> kapag hindi<br />

nila inisip <strong>na</strong> masama a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> iyon.<br />

Pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> ni Shelby sa bahay mula sa eskuwelahan, humiga<br />

siya sa kama niya. Pumasok a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> i<strong>na</strong> ila<strong>ng</strong><br />

minuto pagkaraan, <strong>at</strong> ikinuwento rito ni Shelby a<strong>ng</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari.<br />

“Huwag mo<strong>ng</strong> alalahanin iyon,” sabi ni I<strong>na</strong>y. “P<strong>at</strong>uloy mo<br />

la<strong>ng</strong> gawin a<strong>ng</strong> tama, <strong>at</strong> kalau<strong>na</strong>n ay hindi <strong>na</strong> gugustuhin pa <strong>ng</strong><br />

mga kaibigan mo <strong>na</strong> sambitin a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> iyon.”<br />

“Ano <strong>ng</strong>a ba sa akin ku<strong>ng</strong> sambitin <strong>ng</strong> mga kaibigan ko a<strong>ng</strong><br />

mga salita<strong>ng</strong> iyon?” tano<strong>ng</strong> ni Shelby. “Hindi <strong>na</strong>man ako a<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>gmumura.”<br />

“Itinuro <strong>na</strong> sa <strong>at</strong>in <strong>ng</strong> mga propeta <strong>na</strong> dap<strong>at</strong> tayo<strong>ng</strong> ma<strong>na</strong>tili<strong>ng</strong><br />

karap<strong>at</strong>-dap<strong>at</strong> upa<strong>ng</strong> madama a<strong>ng</strong> Espiritu sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> oras. Nagpapalu<strong>ng</strong>kot<br />

sa Espiritu a<strong>ng</strong> pagsasalita <strong>ng</strong> masama,” sabi ni I<strong>na</strong>y.<br />

Naalala ni Shelby a<strong>ng</strong> mga pagkak<strong>at</strong>aon <strong>na</strong> <strong>na</strong>dama niya a<strong>ng</strong><br />

Espiritu: sa family home eveni<strong>ng</strong>, kapag <strong>na</strong>gpap<strong>at</strong>otoo siya,<br />

kapag bi<strong>na</strong>basbasan siya <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ama. Gusto ni Shelby <strong>na</strong><br />

madama a<strong>ng</strong> Espiritu, <strong>at</strong> ayaw niya<strong>ng</strong> gumawa <strong>ng</strong> anuman <strong>na</strong>


PAGLALARAWAN NI BEN SIMONSEN<br />

magpapawala sa magiliw <strong>at</strong> payapa<strong>ng</strong> kapa<strong>na</strong>taga<strong>ng</strong><br />

iyon.<br />

Nagpasiya siya <strong>na</strong> ma<strong>na</strong>tili<strong>ng</strong> halimbawa sa kanya<strong>ng</strong><br />

mga kaibigan <strong>at</strong> maipau<strong>na</strong>wa sa kanila <strong>na</strong> ayaw niya<strong>ng</strong><br />

marinig a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> iyon.<br />

Ki<strong>na</strong>bukasan sa eskuwelahan, <strong>na</strong>rinig niya<strong>ng</strong> muli<br />

a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> iyon.<br />

“Huwag sa<strong>na</strong> ninyo<strong>ng</strong> sambitin a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong> iyon<br />

kapag <strong>na</strong>rito ako,” pakiusap ni Shelby kay Becca.<br />

Sinima<strong>ng</strong>utan ni Becca si Shelby <strong>at</strong> hindi siya pi<strong>na</strong>nsin.<br />

N<strong>at</strong>uwa si Shelby <strong>na</strong> <strong>na</strong>kapagsalita siya pero <strong>na</strong>lu<strong>ng</strong>kot<br />

siya <strong>na</strong><strong>ng</strong> magalit a<strong>ng</strong> kaibigan niya.<br />

Sa rises <strong>na</strong>rinig ni Shelby <strong>na</strong> may sumambit <strong>na</strong> muli<br />

sa mga salita<strong>ng</strong> iyon. Sa pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong> ito ay si Beth<br />

<strong>na</strong>man.<br />

“Huwag mo sa<strong>na</strong><strong>ng</strong> sambitin iyan kapag <strong>na</strong>rito ako,”<br />

sabi ni Shelby.<br />

“Sori,” sabi ni Beth, <strong>na</strong><strong>ng</strong> <strong>na</strong>ndidil<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mga m<strong>at</strong>a.<br />

Muli<strong>ng</strong> <strong>na</strong>dama ni Shelby <strong>na</strong> para siya<strong>ng</strong><br />

k<strong>at</strong>awa-tawa.<br />

Sa isa<strong>ng</strong> praktis <strong>ng</strong> softball pagk<strong>at</strong>apos <strong>ng</strong> eskuwela,<br />

pi<strong>na</strong>lo ni Shelby a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bola. Tumalbog ito sa first<br />

base <strong>at</strong> <strong>na</strong>kar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> doon bago umabot si Shelby. Narinig<br />

ni Shelby si Bonnie, a<strong>ng</strong> u<strong>na</strong><strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> babae sa<br />

team, <strong>na</strong> gi<strong>na</strong>mit a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon sa wala<strong>ng</strong><br />

kabuluhan.<br />

Nag-ala<strong>ng</strong>an si Shelby. Pagod <strong>na</strong> siya sa kapapakiusap<br />

sa mga tao <strong>na</strong> huwag sambitin a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong><br />

iyon kapag <strong>na</strong>roon siya. Ayaw niya<strong>ng</strong> pagtawa<strong>na</strong>n siya<br />

<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>a.<br />

“Huwag sa<strong>na</strong> ninyo<strong>ng</strong> sambitin a<strong>ng</strong> mga salita<strong>ng</strong><br />

iyon kapag <strong>na</strong>rito siya.”<br />

Pumihit si Shelby para ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>gsalita.<br />

Si Beth a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gsasabi kay Bonnie <strong>na</strong> si Shelby ay<br />

Ba<strong>na</strong>l sa mga Huli<strong>ng</strong> Araw <strong>at</strong> hindi niya si<strong>na</strong>sambit a<strong>ng</strong><br />

gayo<strong>ng</strong> klase<strong>ng</strong> mga salita <strong>at</strong> hindi rin siya komportable<strong>ng</strong><br />

marinig iyon.<br />

Lumi<strong>ng</strong>on si Bonnie <strong>at</strong> tumi<strong>ng</strong>in kay Shelby.<br />

“Sori, Shelby. Hindi ko alam.”<br />

Ngumiti si Beth kay Shelby. “Palagay ko<br />

<strong>na</strong>gigi<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>ulad mo <strong>na</strong> kami<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong>,” sabi<br />

ni Beth.<br />

Ngumiti si Shelby. Masaya siya <strong>na</strong> <strong>na</strong>gpasiya<br />

siya<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> mabuti<strong>ng</strong> halimbawa sa<br />

kanya<strong>ng</strong> mga kaibigan <strong>at</strong> sundin a<strong>ng</strong> payo<br />

<strong>ng</strong> propeta <strong>na</strong> pa<strong>na</strong>tilihin a<strong>ng</strong> Espiritu sa<br />

kanya. ◼<br />

“ G agamitin ko a<strong>ng</strong><br />

mga pa<strong>ng</strong>alan<br />

<strong>ng</strong> Ama sa La<strong>ng</strong>it<br />

<strong>at</strong> ni Jesucristo <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

may pitagan. Hindi ako<br />

magmumura o gagamit <strong>ng</strong><br />

masasama<strong>ng</strong> salita.”<br />

Mga Pamantayan Ko sa<br />

Eba<strong>ng</strong>helyo<br />

Disyembre 2011 61<br />

MGA BATA


<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Ati<strong>ng</strong> Pahi<strong>na</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>>ie D., edad 11, Peru<br />

62 Liaho<strong>na</strong><br />

Rebecca A., edad 7, Venezuela<br />

Aria<strong>na</strong> A., edad 9, Brazil<br />

Noo<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> Pasko <strong>na</strong>gbigay ako <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> pass-alo<strong>ng</strong> card sa<br />

aki<strong>ng</strong> mga kaibigan <strong>at</strong> guro sa eskuwelahan. Noo<strong>ng</strong> Enero<br />

si<strong>na</strong>bi sa akin <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> guro<strong>ng</strong> <strong>na</strong>bigyan ko <strong>ng</strong> card <strong>na</strong> ti<strong>na</strong>wagan<br />

niya a<strong>ng</strong> numero<strong>ng</strong> <strong>na</strong>sa card <strong>at</strong> <strong>na</strong>k<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap siya <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

DVD tu<strong>ng</strong>kol sa Pasko. Pi<strong>na</strong>nood niya ito <strong>at</strong> lubos<br />

ito<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gustuhan. Palagay ko espesyal a<strong>ng</strong> mga<br />

pass-alo<strong>ng</strong> card. Kapag ipi<strong>na</strong>mimigay ko a<strong>ng</strong> mga<br />

ito, <strong>na</strong>darama ko a<strong>ng</strong> Espiritu. N<strong>at</strong>utuwa ako<strong>ng</strong><br />

maibahagi a<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo. Alam ko <strong>na</strong> si<br />

Jesucristo ay buhay <strong>at</strong> mahal tayo<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong>.<br />

Raiane R., edad 11, Brazil<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Pagsila<strong>ng</strong> ni Jesus, ni <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>>eles R.,<br />

edad 10, Bolivia<br />

I padala sa e-mail a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> drowi<strong>ng</strong>,<br />

retr<strong>at</strong>o, o kara<strong>na</strong>san sa Ati<strong>ng</strong><br />

Pahi<strong>na</strong> sa liaho<strong>na</strong>@ ldschurch .org <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>kasul<strong>at</strong> a<strong>ng</strong> “Our Page” sa subject<br />

line. O ipadala ito sa koreo sa:<br />

Liaho<strong>na</strong>, Our Page<br />

50 E. North Temple St., Rm. 2420<br />

Salt Lake City, UT 84150-0024,<br />

USA<br />

Kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> isama sa baw<strong>at</strong><br />

isusumite a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong><br />

b<strong>at</strong>a, kasarian, <strong>at</strong> edad (dap<strong>at</strong> ay mula<br />

3 ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> 12 tao<strong>ng</strong> gula<strong>ng</strong>) p<strong>at</strong>i<br />

<strong>na</strong> a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong> magula<strong>ng</strong>, ward<br />

o branch, stake o district, <strong>at</strong> sul<strong>at</strong>kamay<br />

<strong>na</strong> pahintulot <strong>ng</strong> magula<strong>ng</strong><br />

(ti<strong>na</strong>ta<strong>ng</strong>gap a<strong>ng</strong> e-mail) <strong>na</strong> gamitin<br />

a<strong>ng</strong> retr<strong>at</strong>o <strong>at</strong> isinumite <strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

mga isinumite ay maaari<strong>ng</strong> iedit para<br />

li<strong>na</strong>win o paikliin.<br />

MGA DROWING MULA SA INTERNATIONAL ART EXHIBIT NG MGA BATA; LARAWAN NG SALT LAKE TEMPLE NA KUHA NI JOHN TELFORD


MGA LARAWAN NG REXBURG IDAHO TEMPLE NA KUHA NI DAVID D. WOLF; CURITIBA BRAZIL TEMPLE NA KUHA JOHN LUKE; PANAMA CITY PANAMA, VANCOUVER BRITISH COLUMBIA, AT CEBU PHILIPPINES TEMPLES NA KUHA NI MATTHEW REIER © IRI;<br />

TWIN FALLS IDAHO TEMPLE NA KUHA NI ANDREA NIELSON © IRI; DRAPER UTAH TEMPLE NA KUHA NI CHRISTINA SMITH © IRI; OQUIRRH MOUNTAIN UTAH TEMPLE NA KUHA NI DONALD MEYERS; THE GILA VALLEY ARIZONA TEMPLE NA KUHA NI JOHN LUKE<br />

Mga Temple Card<br />

Para makagawa <strong>ng</strong> sarili ninyo<strong>ng</strong> mga Temple Card, pilasin a<strong>ng</strong> pahi<strong>na</strong><strong>ng</strong> ito mula sa magasin, idikit ito sa<br />

makapal <strong>na</strong> papel, <strong>at</strong> gupitin a<strong>ng</strong> mga card. Maidaragdag ninyo a<strong>ng</strong> mga card <strong>na</strong> ito sa mga card <strong>na</strong> inil<strong>at</strong>hala sa<br />

baw<strong>at</strong> isyu <strong>ng</strong> 2003 <strong>at</strong> sa mga isyu <strong>ng</strong> Abril 2005 <strong>at</strong> Setyembre 2007. Para maka-print <strong>ng</strong> mas marami<strong>ng</strong> kopya <strong>ng</strong><br />

mga card, magpunta sa liaho<strong>na</strong> .lds .org.<br />

Rexburg Idaho Temple<br />

Inilaan noo<strong>ng</strong> Pebrero 10, 2008,<br />

ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson<br />

Twin Falls Idaho Temple<br />

Inilaan noo<strong>ng</strong> Agosto 24, 2008,<br />

ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson<br />

Vancouver British Columbia<br />

Temple<br />

Inilaan noo<strong>ng</strong> Mayo 2, 2010,<br />

ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson<br />

Curitiba Brazil Temple<br />

Inilaan noo<strong>ng</strong> Hunyo 1, 2008,<br />

ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson<br />

Draper Utah Temple<br />

Inilaan noo<strong>ng</strong> Marso 20, 2009,<br />

ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson<br />

The Gila Valley Arizo<strong>na</strong> Temple<br />

Inilaan noo<strong>ng</strong> Mayo 23, 2010,<br />

ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson<br />

Pa<strong>na</strong>ma City Pa<strong>na</strong>ma Temple<br />

Inilaan noo<strong>ng</strong> Agosto 10, 2008,<br />

ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson<br />

Oquirrh Mountain Utah Temple<br />

Inilaan noo<strong>ng</strong> Agosto 21, 2009,<br />

ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson<br />

Cebu Philippines Temple<br />

Inilaan noo<strong>ng</strong> Hunyo 13, 2010,<br />

ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson<br />

Disyembre 2011 63<br />

MGA BATA


Tinuturuan Ako <strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> Kasul<strong>at</strong>an tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

Pagsila<strong>ng</strong> <strong>at</strong> Ikalawa<strong>ng</strong><br />

Pagparito <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong><br />

Ni Jennifer Maddy<br />

Mga Magasin <strong>ng</strong> Simbahan<br />

“Sapagka’t a<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> tao ay<br />

paririto<strong>ng</strong> <strong>na</strong>sa kaluwalh<strong>at</strong>ian <strong>ng</strong><br />

kaniya<strong>ng</strong> Ama <strong>na</strong> kasama a<strong>ng</strong><br />

kaniya<strong>ng</strong> mga a<strong>ng</strong>hel; <strong>at</strong> ku<strong>ng</strong><br />

magkagayo’y bibigyan a<strong>ng</strong> bawa’t<br />

tao ayon sa kaniya<strong>ng</strong> mga gawa”<br />

(M<strong>at</strong>eo 16:27).<br />

Sa loob <strong>ng</strong> libu-libo<strong>ng</strong> taon,<br />

<strong>na</strong>gp<strong>at</strong>otoo a<strong>ng</strong> mga propeta<br />

<strong>na</strong> si Jesucristo, a<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong><br />

Diyos, ay isisila<strong>ng</strong> sa lupa. Sa mga<br />

ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an, mababasa <strong>na</strong>tin<br />

a<strong>ng</strong> si<strong>na</strong>bi <strong>ng</strong> mga propeta<strong>ng</strong> ito. Sa<br />

Luma<strong>ng</strong> Tipan, si<strong>na</strong>bi ni Isaias <strong>na</strong><br />

si Jesus a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> Prinsipe <strong>ng</strong><br />

<strong>Kapayapaan</strong> <strong>at</strong> Siya a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong><br />

pinuno <strong>ng</strong> tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> Simbahan. Sa<br />

Akl<strong>at</strong> ni Mormon, <strong>na</strong>kita ni Nephi<br />

a<strong>ng</strong> i<strong>na</strong> ni Jesus <strong>na</strong> si Maria sa isa<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>itain, <strong>at</strong> <strong>na</strong>kita niya si Jesus <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>gtuturo sa mga tao sa lupa. Itinuro<br />

ni Hari<strong>ng</strong> Benjamin sa kanya<strong>ng</strong> mga<br />

tao a<strong>ng</strong> mga himala<strong>ng</strong> gagawin ni<br />

Cristo pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> Niya sa lupa.<br />

Ila<strong>ng</strong> taon bago isinila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

<strong>Tagapagligtas</strong>, tumayo a<strong>ng</strong> propeta<strong>ng</strong><br />

si Samuel sa isa<strong>ng</strong> pader upa<strong>ng</strong><br />

64 Liaho<strong>na</strong><br />

DALHIN SA TAHANAN ANG TURO SA PRIMARY<br />

Magagamit ninyo a<strong>ng</strong> aralin <strong>at</strong> aktibidad <strong>na</strong> ito<br />

upa<strong>ng</strong> marami pa<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>utuhan tu<strong>ng</strong>kol sa tema<br />

<strong>ng</strong> Primary sa buwa<strong>ng</strong> ito.<br />

sabihin sa mga Nephita a<strong>ng</strong> mga<br />

pal<strong>at</strong>andaa<strong>ng</strong> lilitaw. Si<strong>na</strong>bi niya <strong>na</strong><br />

kapag isinila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>,<br />

isa<strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> bituin a<strong>ng</strong> lilitaw sa<br />

la<strong>ng</strong>it. Sa Bago<strong>ng</strong> Tipan mababasa<br />

<strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa bituin di<strong>ng</strong><br />

iyon—sinundan ito <strong>ng</strong> mga Pantas<br />

upa<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>unton a<strong>ng</strong> b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> Cristo.<br />

Sa mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an,<br />

itinuro din <strong>ng</strong> mga propeta a<strong>ng</strong><br />

Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito ni Jesucristo<br />

sa lupa. Sa Akl<strong>at</strong> ni Mormon, <strong>na</strong>gp<strong>at</strong>otoo<br />

si Moroni <strong>na</strong> babalik a<strong>ng</strong><br />

<strong>Tagapagligtas</strong>. Sa Luma<strong>ng</strong> Tipan,<br />

bi<strong>na</strong><strong>ng</strong>git ni Malakias a<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yayari<br />

sa mga huli<strong>ng</strong> araw bago a<strong>ng</strong><br />

Ikalawa<strong>ng</strong> Pagparito.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an ay<br />

<strong>na</strong>glalaman <strong>ng</strong> mga p<strong>at</strong>otoo <strong>ng</strong> mga<br />

propeta tu<strong>ng</strong>kol kay Jesucristo mula<br />

sa marami<strong>ng</strong> iba’t iba<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon sa<br />

kasaysayan. Sa mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an,<br />

mababasa rin <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> halimbawa<br />

ni Jesus. Kaila<strong>ng</strong>an <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong><br />

sundan a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> halimbawa<br />

haba<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>ghahandaan <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong><br />

Kanya<strong>ng</strong> pagparito upa<strong>ng</strong> mamuhay<br />

<strong>na</strong> muli sa lupa.<br />

AKTIBIDAD<br />

Makagagawa ka <strong>ng</strong> sarili mo<strong>ng</strong><br />

akl<strong>at</strong> <strong>ng</strong> mga larawan tu<strong>ng</strong>kol sa<br />

buhay ni Jesucristo. Gupitin a<strong>ng</strong><br />

mga larawan sa pahi<strong>na</strong> 65. Butasan<br />

a<strong>ng</strong> baw<strong>at</strong> pahi<strong>na</strong> ku<strong>ng</strong> saan tinukoy<br />

<strong>at</strong> pagsunud-sunurin a<strong>ng</strong> mga<br />

pahi<strong>na</strong>. Gumamit <strong>ng</strong> pisi <strong>na</strong> ilulusot<br />

sa mga butas para sama-sama<strong>ng</strong><br />

maitali a<strong>ng</strong> mga pahi<strong>na</strong>. M<strong>at</strong>iti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n<br />

ninyo <strong>ng</strong> pamilya mo a<strong>ng</strong> akl<strong>at</strong><br />

<strong>na</strong> ito sa oras <strong>ng</strong> family home eveni<strong>ng</strong><br />

<strong>at</strong> mapag-uusapan ninyo a<strong>ng</strong><br />

buhay <strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong>. ◼<br />

MGA PAGLALARAWAN NI PAUL MANN


1 2 3<br />

4<br />

5<br />

7 8 9<br />

6<br />

Disyembre 2011 65<br />

MGA BATA


Ni Harriet R. Uchtdorf<br />

K<strong>at</strong><strong>at</strong>apos la<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Ikalawa<strong>ng</strong><br />

Digmaa<strong>ng</strong> Pandaigdig, <strong>at</strong><br />

karamihan sa mga tao sa<br />

Germany ay kakaunti a<strong>ng</strong> pagkain<br />

o pera. Ila<strong>ng</strong> li<strong>ng</strong>go la<strong>ng</strong> bago<br />

mag-Pasko ay kaarawan ko <strong>na</strong>.<br />

Hindi ko i<strong>na</strong>saha<strong>ng</strong> mak<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap<br />

<strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong> regalo sa Pasko o sa<br />

kaarawan ko, b<strong>at</strong>id <strong>na</strong>—kahit noo<strong>ng</strong><br />

b<strong>at</strong>a pa ako—<strong>na</strong>hihirapan a<strong>ng</strong><br />

mga magula<strong>ng</strong> <strong>na</strong>min <strong>na</strong> tustusan<br />

a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>u<strong>na</strong>hin <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an.<br />

Sa malaki<strong>ng</strong> lu<strong>ng</strong>sod<br />

<strong>na</strong>min, gutom a<strong>ng</strong> palagi<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>rara<strong>na</strong>san. Isa iyo<strong>ng</strong> malu<strong>ng</strong>kot <strong>at</strong><br />

madilim <strong>na</strong> pa<strong>na</strong>hon.<br />

Pagsapit <strong>ng</strong> kaarawan ko, sa<br />

gul<strong>at</strong> <strong>at</strong> k<strong>at</strong>uwaan ko, isa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>pakaganda<strong>ng</strong><br />

regalo—para la<strong>ng</strong> sa<br />

akin—a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kalagay sa ibabaw<br />

66 Liaho<strong>na</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> CHRISTMAS Tree<br />

<strong>ng</strong> mesa sa kusi<strong>na</strong>. Iyon a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamaganda<strong>ng</strong><br />

regalo<strong>ng</strong> <strong>na</strong>isip ko:<br />

isa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>pakaliit <strong>na</strong> Weih<strong>na</strong>chtsbaum,<br />

isa<strong>ng</strong> Christmas tree, isa<strong>ng</strong><br />

talampakan lama<strong>ng</strong> (30 sentimetro)<br />

a<strong>ng</strong> taas, <strong>na</strong> <strong>na</strong>t<strong>at</strong>akpan <strong>ng</strong> pino<strong>ng</strong><br />

mga palamuti<strong>ng</strong> gawa<strong>ng</strong>-kamay <strong>na</strong><br />

yari sa tinfoil. Tum<strong>at</strong>ama sa tinfoil<br />

a<strong>ng</strong> liwa<strong>na</strong>g <strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> salas sa<br />

kabigha-bighani<strong>ng</strong> paraan. Na<strong>ng</strong><br />

suriin ko a<strong>ng</strong> mga palamuti<strong>ng</strong><br />

tinfoil, <strong>na</strong>ma<strong>ng</strong>ha ako <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> mga<br />

ito ay puno <strong>ng</strong> maliliit <strong>na</strong> piraso <strong>ng</strong><br />

tinu<strong>na</strong>w <strong>na</strong> asukal. Para<strong>ng</strong> himala<br />

iyon. Saan kinuha <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> i<strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>pakaliit <strong>na</strong> evergreen tree, a<strong>ng</strong><br />

tinfoil, <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> asukal <strong>na</strong> sal<strong>at</strong> sa<br />

pa<strong>na</strong>ho<strong>ng</strong> iyon?<br />

Ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ayon, hindi ko pa<br />

rin alam ku<strong>ng</strong> paano niya <strong>na</strong>gawa<br />

a<strong>ng</strong> himala<strong>ng</strong> ito sa oras <strong>na</strong> wala<strong>ng</strong><br />

makuha<strong>ng</strong> gayon kahahalaga<strong>ng</strong><br />

bagay. Nasa puso ko pa rin iyon<br />

bila<strong>ng</strong> simbolo <strong>ng</strong> marubdob <strong>na</strong><br />

pagmamahal sa akin <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga<br />

magula<strong>ng</strong>, bila<strong>ng</strong> simbolo <strong>ng</strong> pagasa,<br />

pagmamahal, <strong>at</strong> tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> kahulugan<br />

<strong>ng</strong> Pasko.<br />

Sa pa<strong>na</strong>hon <strong>ng</strong> Kapaskuhan, may<br />

Christmas tree pa rin kami sa ami<strong>ng</strong><br />

taha<strong>na</strong>n, <strong>na</strong> <strong>ng</strong>ayon ay <strong>na</strong>dedekorasyu<strong>na</strong>n<br />

<strong>ng</strong> iba’t iba<strong>ng</strong> mga ilaw <strong>at</strong><br />

palamuti. Kapag kasama <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong><br />

ami<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k <strong>at</strong> apo, a<strong>ng</strong> ganda<br />

<strong>ng</strong> puno <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> kumikislap <strong>na</strong> mga<br />

ilaw ay <strong>na</strong>gpapasigla sa puso ko<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>gbabalik <strong>ng</strong> mga alaala <strong>ng</strong><br />

masasaya<strong>ng</strong> sandali <strong>ng</strong> pamilya <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>gmula sa isa<strong>ng</strong> maliit <strong>na</strong> puno<br />

<strong>na</strong> may makiki<strong>na</strong><strong>ng</strong> <strong>na</strong> palamuti<strong>ng</strong><br />

tinfoil. ◼<br />

Si Harriet R. Uchtdorf ay asawa ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Dieter F. Uchtdorf, Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong> Tagapayo sa<br />

U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>uluhan<br />

Mula sa Harriet R. Uchtdorf, “‘Der Weih<strong>na</strong>chtsbaum’: Memories Li<strong>ng</strong>er of Small Tree,” Church News, Dis. 12, 2009, 11.<br />

MGA PAGLALARAWAN NI TAIA MORLEY


Mga<br />

Palamuti<strong>ng</strong><br />

Gawa<strong>ng</strong>-<br />

Kamay<br />

Sorpresahin a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pamilya sa paglikha <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong><br />

palamuti<strong>ng</strong> gawa<strong>ng</strong>-kamay ninyo mismo! Narito<br />

a<strong>ng</strong> mga kaila<strong>ng</strong>an ninyo:<br />

isa<strong>ng</strong> holiday-shaped cookie cutter o maliit <strong>na</strong> baso<br />

m<strong>at</strong>igas <strong>na</strong> papel tulad <strong>ng</strong> card stock o poster board<br />

lapis<br />

gunti<strong>ng</strong><br />

aluminum foil (opsiyo<strong>na</strong>l)<br />

puti<strong>ng</strong> liquid glue<br />

mga marker (o krayola o lapis <strong>na</strong> may kulay)<br />

tali, laso, or pisi<br />

1. Bak<strong>at</strong>in a<strong>ng</strong> cookie cutter o baso sa m<strong>at</strong>igas<br />

<strong>na</strong> papel.<br />

2. P<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> sa magula<strong>ng</strong> sa paggupit <strong>ng</strong> hugis.<br />

3. Magpunit <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> piraso <strong>ng</strong> foil <strong>at</strong> gamitin para<br />

takpan a<strong>ng</strong> hinugis <strong>na</strong> papel. Pagdikitin a<strong>ng</strong> mga<br />

gilid <strong>ng</strong> foil sa likod <strong>ng</strong> palamuti. (Ku<strong>ng</strong> hindi foil a<strong>ng</strong><br />

gamit ninyo, laktawan a<strong>ng</strong> hakba<strong>ng</strong> <strong>na</strong> ito <strong>at</strong> sundin<br />

a<strong>ng</strong> iba pa<strong>ng</strong> mga hakba<strong>ng</strong>.)<br />

4. Linyahan <strong>ng</strong> kaunti<strong>ng</strong> glue a<strong>ng</strong> harapan <strong>ng</strong> palamuti.<br />

Hayaa<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>uyo <strong>na</strong><strong>ng</strong> husto a<strong>ng</strong> glue.<br />

5. Gumamit <strong>ng</strong> mga marker para kulayan a<strong>ng</strong> pagitan<br />

<strong>ng</strong> mga linya <strong>ng</strong> glue. (Ku<strong>ng</strong> hindi foil a<strong>ng</strong> gamit<br />

ninyo, maaari din kayo<strong>ng</strong> gumamit <strong>ng</strong> mga krayola<br />

o lapis <strong>na</strong> may kulay.)<br />

6. Magp<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> sa magula<strong>ng</strong> <strong>na</strong> mabutasan sa ibabaw<br />

a<strong>ng</strong> palamuti. Ipasok a<strong>ng</strong> maikli<strong>ng</strong> piraso <strong>ng</strong> tali,<br />

laso, o pisi sa butas <strong>at</strong> itali ito sa ibabaw.<br />

7. Isabit a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> palamuti sa Weih<strong>na</strong>chtsbaum <strong>ng</strong><br />

inyo<strong>ng</strong> pamilya o ipa<strong>ng</strong>regalo ito.<br />

Disyembre 2011 67<br />

MGA BATA


Ni Spencer S.<br />

Alam ko <strong>na</strong> kakaiba ito, pero<br />

<strong>na</strong>gsimula <strong>na</strong> ako<strong>ng</strong> magipon<br />

<strong>ng</strong> pera para mabayaran<br />

a<strong>ng</strong> mission ko hindi<br />

pa man ako ipi<strong>na</strong>pa<strong>ng</strong>a<strong>na</strong>k.<br />

Na<strong>ng</strong> malaman <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> i<strong>na</strong> <strong>na</strong><br />

magkakaa<strong>na</strong>k <strong>na</strong> siya, kumuha<br />

siya <strong>ng</strong> l<strong>at</strong>a <strong>ng</strong> g<strong>at</strong>as <strong>na</strong> wala<strong>ng</strong><br />

laman, binutasan ito, <strong>at</strong> ti<strong>na</strong>takan ito<br />

<strong>ng</strong>, “Mission Fund.” Simula noo<strong>ng</strong><br />

araw <strong>na</strong> iyon, <strong>na</strong>g-iipon <strong>na</strong> kami <strong>ng</strong><br />

aki<strong>ng</strong> pamilya para sa mission ko.<br />

Pi<strong>na</strong>gsikapan <strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong><br />

pamilya a<strong>ng</strong> pag-iipon para<br />

sa mission ko. Na<strong>ng</strong> isila<strong>ng</strong><br />

ako, <strong>na</strong>ghulog <strong>ng</strong> pera a<strong>ng</strong><br />

mga bumisita<strong>ng</strong> tito <strong>at</strong> tita<br />

ko sa l<strong>at</strong>a <strong>ng</strong> mission fund.<br />

At tuwi<strong>ng</strong> pista opisyal<br />

gaya <strong>ng</strong> Pasko o Bago<strong>ng</strong><br />

Taon, binibigyan ako <strong>ng</strong><br />

mga kapamilya ko <strong>ng</strong> pera<br />

para idagdag sa mission<br />

fund ko.<br />

Ku<strong>ng</strong> minsan binibigyan<br />

ako <strong>ng</strong> mga lolo’t lola ko<br />

<strong>ng</strong> pera kapag m<strong>at</strong>aas a<strong>ng</strong><br />

marka ko sa eskuwelahan<br />

o <strong>na</strong><strong>na</strong>lo ako sa mga<br />

kumpetisyon. Napunta rin<br />

a<strong>ng</strong> mga regalo<strong>ng</strong> ito sa<br />

mission fund ko. Noo<strong>ng</strong><br />

68 Liaho<strong>na</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

Aki<strong>ng</strong><br />

Mission<br />

Fund<br />

Mission Fund<br />

minsan, <strong>na</strong><strong>ng</strong> tuma<strong>ng</strong>gap ako <strong>ng</strong><br />

ila<strong>ng</strong> medalya, binila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> tita ko<br />

a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> medalya<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kuha<br />

ko <strong>at</strong> binigyan ako <strong>ng</strong><br />

pera para sa baw<strong>at</strong> isa. M<strong>at</strong>apos<br />

ko<strong>ng</strong> bayaran a<strong>ng</strong> ikapu,<br />

<strong>na</strong>punta rin a<strong>ng</strong> pera<strong>ng</strong> ito sa<br />

mission fund ko.<br />

Na<strong>ng</strong> mabinyagan ako, tumindi<br />

a<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>arin ko<strong>ng</strong> makapagmisyon.<br />

Nagtakda <strong>ng</strong> mithiin a<strong>ng</strong> pamilya<br />

ko <strong>na</strong> mag-ipon <strong>ng</strong> sap<strong>at</strong> <strong>na</strong><br />

pera para mabayaran <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

buo a<strong>ng</strong> mission ko. Dahil<br />

may mga kap<strong>at</strong>id <strong>na</strong> ako<br />

<strong>ng</strong>ayon, a<strong>ng</strong> pera<strong>ng</strong> iniipon<br />

<strong>na</strong>min ay idi<strong>na</strong>ragdag din sa<br />

mission fund nila.<br />

Ngayon ay siyam <strong>na</strong> tao<strong>ng</strong><br />

gula<strong>ng</strong> <strong>na</strong> ako <strong>at</strong> halos<br />

kalah<strong>at</strong>i <strong>na</strong> <strong>ng</strong> edad para<br />

makapagmisyon. Nag-ibayo<br />

a<strong>ng</strong> ha<strong>ng</strong>arin ko<strong>ng</strong> magmisyon<br />

dahil alam ko <strong>na</strong> <strong>na</strong>pakarami<strong>ng</strong><br />

tao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>g-ambag<br />

sa mission fund ko.<br />

P<strong>at</strong>uloy ako<strong>ng</strong> mag-iipon<br />

para sa mission ko. Alam ko<br />

<strong>na</strong> pagpapalain ako <strong>ng</strong> Ama<br />

sa La<strong>ng</strong>it para makapagli<strong>ng</strong>kod<br />

ako sa Kanya bila<strong>ng</strong><br />

misyonero bala<strong>ng</strong> araw. ◼<br />

PAGLALARAWAN NI BRIAN BEAN


© 2011 IRI. LAHAT NG KARAPATAN AY NAKALAAN. INILIMBAG SA USA. 1/11<br />

ANG MGA SALIGAN<br />

NG PANANAMPALATAYA<br />

<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Simbahan ni Jesucristo <strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l sa mga Huli<strong>ng</strong> Araw<br />

NANINIWALA KAMI SA DIYOS, a<strong>ng</strong> Ama<strong>ng</strong><br />

Wala<strong>ng</strong> Ha<strong>ng</strong>gan, <strong>at</strong> sa Kanya<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k, <strong>na</strong> si Jesucristo,<br />

<strong>at</strong> sa Espiritu Santo.<br />

2 Naniniwala kami <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> mga tao ay parurusahan<br />

dahil sa kanila<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> mga kasala<strong>na</strong>n, <strong>at</strong> hindi dahil<br />

sa paglabag ni Adan.<br />

3 Naniniwala kami <strong>na</strong> sa pamamagitan <strong>ng</strong> Pagbabayad-sala<br />

ni Cristo, a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> sa<strong>ng</strong>k<strong>at</strong>auhan ay maaari<strong>ng</strong><br />

maligtas, sa pamamagitan <strong>ng</strong> pagsunod sa mga<br />

b<strong>at</strong>as <strong>at</strong> orde<strong>na</strong>nsa <strong>ng</strong> Eba<strong>ng</strong>helyo.<br />

4 Naniniwala kami <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>u<strong>na</strong>hi<strong>ng</strong> alituntunin<br />

<strong>at</strong> orde<strong>na</strong>nsa <strong>ng</strong> Eba<strong>ng</strong>helyo ay: u<strong>na</strong>, Pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<br />

sa Pa<strong>ng</strong>inoo<strong>ng</strong> Jesucristo; pa<strong>ng</strong>alawa,<br />

Pagsisisi; pa<strong>ng</strong><strong>at</strong>lo, Pagbibinyag sa pamamagitan <strong>ng</strong><br />

paglulubog para sa kap<strong>at</strong>awaran <strong>ng</strong> mga kasala<strong>na</strong>n;<br />

pa<strong>ng</strong>-ap<strong>at</strong>, Pagpap<strong>at</strong>o<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga kamay para sa kaloob<br />

<strong>na</strong> Espiritu Santo.<br />

5 Naniniwala kami <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> tao ay ki<strong>na</strong>kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

tawagin <strong>ng</strong> Diyos, sa pamamagitan <strong>ng</strong> propesiya, <strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

pagpap<strong>at</strong>o<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga kamay <strong>ng</strong> mga yao<strong>ng</strong> may karap<strong>at</strong>an,<br />

upa<strong>ng</strong> ipa<strong>ng</strong>aral a<strong>ng</strong> Eba<strong>ng</strong>helyo <strong>at</strong> ma<strong>ng</strong>asiwa<br />

sa mga orde<strong>na</strong>nsa niyon.<br />

6 Naniniwala kami sa samahan di<strong>ng</strong> yaon <strong>na</strong> umiral<br />

sa Si<strong>na</strong>u<strong>na</strong><strong>ng</strong> Simbahan, alalao<strong>ng</strong> baga’y mga apostol,<br />

propeta, pastor, guro, eba<strong>ng</strong>helista, <strong>at</strong> iba pa.<br />

7 Naniniwala kami sa kaloob <strong>na</strong> mga wika, propesiya,<br />

paghahayag, mga pa<strong>ng</strong>itain, pagpapagali<strong>ng</strong>, pagbibigay-kahulugan<br />

sa mga wika, <strong>at</strong> iba pa.<br />

8 Naniniwala kami <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> Biblia ay salita <strong>ng</strong> Diyos<br />

ha<strong>ng</strong>ga’t ito ay <strong>na</strong>sasalin <strong>na</strong><strong>ng</strong> wasto; <strong>na</strong>niniwala rin<br />

kami <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> Akl<strong>at</strong> ni Mormon ay salita <strong>ng</strong> Diyos.<br />

9 Naniniwala kami sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong>hayag <strong>ng</strong><br />

Diyos, sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong>hahayag <strong>ng</strong>ayon, <strong>at</strong><br />

<strong>na</strong>niniwala rin kami <strong>na</strong> maghahayag pa Siya <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong><br />

dakila <strong>at</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> bagay hi<strong>ng</strong>gil sa Kaharian<br />

<strong>ng</strong> Diyos.<br />

10 Naniniwala kami sa literal <strong>na</strong> pagtitipon <strong>ng</strong> Israel<br />

<strong>at</strong> sa pagpapanumbalik <strong>ng</strong> Sampu<strong>ng</strong> Lipi; <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

Sion (a<strong>ng</strong> Bago<strong>ng</strong> Jerusalem) ay it<strong>at</strong>ayo sa lupalop <strong>ng</strong><br />

Amerika; <strong>na</strong> maghahari si Cristo sa mundo; <strong>at</strong>, a<strong>ng</strong><br />

mundo ay babaguhin <strong>at</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap nito a<strong>ng</strong> malaparaiso<strong>ng</strong><br />

kaluwalh<strong>at</strong>ian.<br />

11 I<strong>na</strong>a<strong>ng</strong>kin <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>t<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong> karap<strong>at</strong>a<strong>ng</strong><br />

sambahin a<strong>ng</strong> Pi<strong>na</strong>kamakapa<strong>ng</strong>yariha<strong>ng</strong> Diyos alinsunod<br />

sa mga <strong>at</strong>as <strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> budhi, <strong>at</strong> pi<strong>na</strong>hihintulutan<br />

a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> tao <strong>ng</strong> gayon di<strong>ng</strong> karap<strong>at</strong>an,<br />

hayaan sila<strong>ng</strong> sumamba, ku<strong>ng</strong> paano, ku<strong>ng</strong> saan,<br />

ku<strong>ng</strong> anuman a<strong>ng</strong> ibig nila.<br />

12 Naniniwala kami sa pagpapasailalim sa mga hari,<br />

pa<strong>ng</strong>ulo, <strong>na</strong>mamahala, <strong>at</strong> hukom, sa pagsunod, paggala<strong>ng</strong><br />

<strong>at</strong> pagt<strong>at</strong>aguyod <strong>ng</strong> b<strong>at</strong>as.<br />

13 Naniniwala kami sa pagigi<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>ap<strong>at</strong>, tu<strong>na</strong>y,<br />

malinis, mapagkawa<strong>ng</strong>gawa, mara<strong>ng</strong>al, <strong>at</strong> sa paggawa<br />

<strong>ng</strong> mabuti sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> tao; sa k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n,<br />

maaari <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> sabihi<strong>ng</strong> sinusunod <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> payo<br />

ni Pablo—Naniniwala kami sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bagay, umaasa<br />

kami sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bagay, <strong>na</strong>kapagtiis kami <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong><br />

bagay, <strong>at</strong> umaasa<strong>ng</strong> makapagtitiis sa lah<strong>at</strong><br />

<strong>ng</strong> bagay. Ku<strong>ng</strong> may anuma<strong>ng</strong> bagay <strong>na</strong> mara<strong>ng</strong>al,<br />

kaaya-aya, o maganda<strong>ng</strong> balita, o maipagkakapuri, hi<strong>na</strong>ha<strong>ng</strong>ad<br />

<strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> mga bagay <strong>na</strong> ito.<br />

Joseph Smith.


1. Sabik si Carlos sa pagsapit <strong>ng</strong> Pasko. Sa tao<strong>ng</strong> ito may<br />

isa<strong>ng</strong> bagay <strong>na</strong> kakaiba sa kanya<strong>ng</strong> taha<strong>na</strong>n. Isa<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong><br />

puno<strong>ng</strong> yari sa maki<strong>na</strong><strong>ng</strong> <strong>na</strong> berde<strong>ng</strong> papel a<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>kakabit sa pinto.<br />

70 Liaho<strong>na</strong><br />

PARA SA MALILIIT NA BATA<br />

Isa<strong>ng</strong><br />

Kakaiba<strong>ng</strong> Uri<br />

<strong>ng</strong> Christmas<br />

Tree<br />

Ni Elia<strong>na</strong> Osborn<br />

B<strong>at</strong>ay sa tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> buhay<br />

“Pasanin ninyo a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> pam<strong>at</strong>ok, <strong>at</strong> magaral<br />

kayo sa akin” (M<strong>at</strong>eo 11:29).<br />

3.<br />

I<strong>na</strong>y, bakit<br />

may puno sa pinto.<br />

May gagawin tayo<strong>ng</strong> medyo<br />

kakaiba para sa Pasko <strong>ng</strong>ayo<strong>ng</strong> taon.<br />

Gi<strong>na</strong>wa ko a<strong>ng</strong> mga<br />

palamuti<strong>ng</strong> papel <strong>na</strong> ito para<br />

sa puno. Araw-araw susul<strong>at</strong> tayo <strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> bagay tu<strong>ng</strong>kol kay Jesucristo sa<br />

isa<strong>ng</strong> palamuti <strong>at</strong> ilalagay <strong>na</strong>tin iyon sa<br />

puno. Sa Bisperas <strong>ng</strong> Pasko,<br />

mapupuno a<strong>ng</strong> buo<strong>ng</strong> puno!<br />

2. Inisip ni Carlos<br />

ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

magigi<strong>ng</strong> kaiba.<br />

Nag-isip din a<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> kap<strong>at</strong>id<br />

<strong>na</strong> si Araceli <strong>at</strong> a<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>kabab<strong>at</strong>a niya<strong>ng</strong><br />

kap<strong>at</strong>id <strong>na</strong> si Diego.<br />

4. Nagustuhan ni Carlos a<strong>ng</strong> ideya<strong>ng</strong> iyon.<br />

Tumakbo si Araceli sa mga palamuti <strong>at</strong><br />

kumuha <strong>ng</strong> lapis <strong>na</strong> pula.<br />

Si Jesus ay<br />

bininyagan.<br />

MGA PAGLALARAWAN NI SCOTT PECK


Maganda<br />

iyan. Puwede ko ba<strong>ng</strong> isul<strong>at</strong><br />

<strong>na</strong> marami<strong>ng</strong> himala<strong>ng</strong> gi<strong>na</strong>wa<br />

si Jesus?<br />

5.<br />

7. Kapag mahirap mag-isip <strong>ng</strong><br />

iba pa<strong>ng</strong> ideya, <strong>na</strong>ghaha<strong>na</strong>p<br />

sila sa mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong><br />

kasul<strong>at</strong>an. Hindi alam<br />

ni Carlos <strong>na</strong><br />

<strong>na</strong>pakarami<strong>ng</strong><br />

tal<strong>at</strong>a tu<strong>ng</strong>kol<br />

kay Jesus!<br />

Napakaganda niyan.<br />

Pareho<strong>ng</strong> maganda a<strong>ng</strong> mga<br />

ideya ninyo!<br />

6. Gabi-gabi pagk<strong>at</strong>apos <strong>ng</strong> hapu<strong>na</strong>n, gumawa <strong>ng</strong><br />

iba<strong>ng</strong> palamuti si<strong>na</strong> Araceli <strong>at</strong> Carlos <strong>at</strong> inilagay<br />

iyon sa puno. Tumulo<strong>ng</strong> si Diego sa pagsasabi<br />

sa kanila <strong>na</strong> mahal niya si Jesus.<br />

8. Pagsapit <strong>ng</strong> Bisperas <strong>ng</strong> Pasko <strong>na</strong>gkantahan a<strong>ng</strong><br />

buo<strong>ng</strong> pamilya <strong>at</strong> bi<strong>na</strong>sa nila a<strong>ng</strong> mga palamuti<strong>ng</strong><br />

inilagay nila sa puno. Masaya si Carlos <strong>na</strong><br />

marami siya<strong>ng</strong> <strong>na</strong>laman tu<strong>ng</strong>kol kay<br />

Jesus. Alam niya <strong>na</strong> handa<br />

<strong>na</strong> siya para sa<br />

Pasko <strong>ng</strong>ayo<strong>ng</strong><br />

taon.<br />

Disyembre 2011 71<br />

MGA BATA


72 Liaho<strong>na</strong><br />

HANAPIN ANG MGA PAGKAKAIBA<br />

N<strong>at</strong>ututo a<strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>a<strong>ng</strong> ito tu<strong>ng</strong>kol sa <strong>na</strong><strong>ng</strong> isila<strong>ng</strong> si Jesus. Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n ku<strong>ng</strong> maki-<br />

pagsila<strong>ng</strong> ni Jesucristo sa pamamagikita mo a<strong>ng</strong> siyam <strong>na</strong> pagkakaiba <strong>ng</strong> dal<strong>at</strong>an<br />

<strong>ng</strong> pag-akto <strong>ng</strong> mga bagay <strong>na</strong> <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari wa<strong>ng</strong> drowi<strong>ng</strong>.<br />

KALIWA: MGA PAGLALARAWAN NI PHYLLIS LUCH


KANAN: MGA PAGLALARAWAN NI BETH M. WHITTAKER<br />

PAHINANG KUKULAYAN<br />

ANG KUWENTO NG PASKO<br />

Mga Tulo<strong>ng</strong> para sa mga Magula<strong>ng</strong><br />

Basahin a<strong>ng</strong> kuwento tu<strong>ng</strong>kol sa u<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pasko sa Lucas 2. Haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gbabasa kayo,<br />

tulu<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> a<strong>na</strong>k <strong>na</strong> paki<strong>ng</strong>gan a<strong>ng</strong> mga kaga<strong>na</strong>pa<strong>ng</strong> makikita sa dalawa<strong>ng</strong><br />

larawan <strong>at</strong> hayaa<strong>ng</strong> kulayan <strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> mga a<strong>na</strong>k a<strong>ng</strong> mga larawan.<br />

Disyembre 2011 73<br />

MGA BATA


Mga Balita sa Simbahan<br />

Pi<strong>na</strong>gpala a<strong>ng</strong> mga Bago<strong>ng</strong> Mission President<br />

sa Pagpapakita <strong>ng</strong> Pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya<br />

Ni He<strong>at</strong>her Whittle Wrigley<br />

Mga Magasin <strong>ng</strong> Simbahan<br />

Noo<strong>ng</strong> Hunyo, 128 bago<strong>ng</strong> mission president<br />

<strong>at</strong> kanila<strong>ng</strong> mga asawa a<strong>ng</strong> i<strong>na</strong>nyayahan sa<br />

Missio<strong>na</strong>ry Traini<strong>ng</strong> Center sa Provo, Utah,<br />

USA, para tagubili<strong>na</strong>n bago magpunta sa lugar <strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> destino.<br />

Sinimulan ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S. Monson a<strong>ng</strong><br />

ap<strong>at</strong>-<strong>na</strong>-araw <strong>na</strong> semi<strong>na</strong>r, <strong>na</strong> gi<strong>na</strong><strong>na</strong>p mula Hunyo<br />

22 ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> 26, 2011, <strong>na</strong> <strong>na</strong>gsasabi<strong>ng</strong>, “Pinili<br />

kayo mula sa pi<strong>na</strong>kam<strong>at</strong><strong>at</strong>ap<strong>at</strong> sa Simbahan, <strong>at</strong><br />

<strong>ng</strong>ayon may pagkak<strong>at</strong>aon kayo<strong>ng</strong> humayo sa bukiri<strong>ng</strong><br />

aanihin <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon. . . . Wala ako<strong>ng</strong> alam<br />

<strong>na</strong> iba<strong>ng</strong> bukirin <strong>na</strong> sinisibulan <strong>ng</strong> mas maba<strong>ng</strong>o<br />

<strong>at</strong> mas marami<strong>ng</strong> rosas kaysa sa misyon ku<strong>ng</strong><br />

saan kayo ti<strong>na</strong>wag.”<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga mag-asawa ay mula sa iba’t iba<strong>ng</strong><br />

panig <strong>ng</strong> daigdig—22 bansa—<strong>at</strong> maglili<strong>ng</strong>kod sa<br />

iba’t iba<strong>ng</strong> bansa sa <strong>18</strong> wika. Iba’t iba a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

pi<strong>na</strong><strong>ng</strong>gali<strong>ng</strong>an, <strong>ng</strong>unit mayroon <strong>na</strong><strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

bagay <strong>na</strong> karaniwan sa kanila.<br />

Sa pagsasakripisyo <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> tawag <strong>na</strong> mga<br />

mission president <strong>na</strong> ito <strong>at</strong> <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga asawa<br />

upa<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong> handa sa temporal <strong>at</strong> espirituwal,<br />

halos kaagad nila<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kita a<strong>ng</strong> mga pagpapala<br />

<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya.<br />

Pagsasakripisyo<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> paglili<strong>ng</strong>kod bila<strong>ng</strong> mission president ay<br />

kapwa tu<strong>ng</strong>kuli<strong>ng</strong> puno <strong>ng</strong> hamon <strong>at</strong> <strong>na</strong>gpapasigla<br />

sa espirituwal <strong>na</strong> gagawin sa loob <strong>ng</strong> t<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong><br />

taon. Sa paglalaan <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> sarili sa tu<strong>ng</strong>kuli<strong>ng</strong><br />

ito, kaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> isantabi <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> mag-asawa<br />

a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> d<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay, p<strong>at</strong>i <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

mga trabaho <strong>at</strong> pamilya.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pagtigil sa trabaho ay maaari<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>ahulugan<br />

<strong>ng</strong> pagkalugi sa ilan. Bagama’t tinutustusan<br />

<strong>ng</strong> Simbahan a<strong>ng</strong> mga mission president<br />

<strong>ng</strong> maliit <strong>na</strong> halaga<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>gastos, a<strong>ng</strong> mga magasawa<br />

ay karaniwa<strong>ng</strong> may sap<strong>at</strong> <strong>na</strong> pera para<br />

dagdagan a<strong>ng</strong> halaga<strong>ng</strong> iyon gamit a<strong>ng</strong> sarili<br />

nila<strong>ng</strong> pondo.<br />

74 Liaho<strong>na</strong><br />

Na<strong>ng</strong> m<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap ni Marcus Martins <strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> asawa<strong>ng</strong> si Mirian a<strong>ng</strong> tawag sa kanila<br />

<strong>na</strong> magli<strong>ng</strong>kod sa Brazil São Paulo North Mission,<br />

a<strong>ng</strong> mag-asawa<strong>ng</strong> ito <strong>na</strong> mula sa Laie, Hawaii,<br />

USA, ay pi<strong>na</strong>yuhan ni Elder Jeffrey R. Holland<br />

<strong>ng</strong> Korum <strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol <strong>na</strong> kakaila<strong>ng</strong>anin<br />

a<strong>ng</strong> pagsasakripisyo, <strong>ng</strong>unit si<strong>na</strong>bi niya<strong>ng</strong><br />

huwag <strong>na</strong>man gawi<strong>ng</strong> labis a<strong>ng</strong> pagsasakripisyo.<br />

Umuwi a<strong>ng</strong> mga Martins <strong>at</strong> <strong>na</strong><strong>na</strong>la<strong>ng</strong>in upa<strong>ng</strong><br />

malaman ku<strong>ng</strong> paano sila magkakaroon <strong>ng</strong> sap<strong>at</strong><br />

<strong>na</strong> pera para ta<strong>ng</strong>gapin a<strong>ng</strong> pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong> ito.<br />

Ipi<strong>na</strong>gbili nila a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> ari-arian.<br />

“<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> biyaya—<strong>na</strong>ipagbili <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong><br />

sa loob <strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> araw,” a<strong>ng</strong> sabi ni Sister Martins.<br />

“Isa<strong>ng</strong> himala iyon para sa amin.”<br />

Marahil hindi lah<strong>at</strong> ay makapagsasakripisyo<br />

sa pi<strong>na</strong>nsiyal, <strong>ng</strong>unit baw<strong>at</strong> mission president<br />

<strong>at</strong> kanya<strong>ng</strong> asawa ay susubukin sa kanila<strong>ng</strong><br />

pa<strong>na</strong><strong>na</strong>mpal<strong>at</strong>aya.<br />

Para ki<strong>na</strong> Gary <strong>at</strong> Pamela Rasmussen <strong>ng</strong><br />

Tucson, Arizo<strong>na</strong>, USA, a<strong>ng</strong> pagta<strong>ng</strong>gap sa tawag<br />

<strong>na</strong> magli<strong>ng</strong>kod sa Japan Sendai Mission ay <strong>na</strong><strong>ng</strong>ahulugan<br />

<strong>ng</strong> pag-iwan sa kanila<strong>ng</strong> anim <strong>na</strong> a<strong>na</strong>k<br />

<strong>at</strong> 23 apo.<br />

“Alam ko<strong>ng</strong> mas mapa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alagaan <strong>ng</strong> Ama<br />

sa La<strong>ng</strong>it a<strong>ng</strong> mga b<strong>at</strong>a kaysa sa akin,” a<strong>ng</strong> sabi ni<br />

Sister Rasmussen. “Kaya’t masaya <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> gagawin<br />

ito <strong>at</strong> <strong>na</strong>darama <strong>na</strong>min <strong>na</strong> magigi<strong>ng</strong> malaki<strong>ng</strong><br />

pagpapala ito sa kanila.”<br />

Marami sa mga tum<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap sa tawag <strong>na</strong> magli<strong>ng</strong>kod<br />

bila<strong>ng</strong> mission president <strong>at</strong> k<strong>at</strong>uwa<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

mission president ay <strong>na</strong>gpapahayag <strong>ng</strong> kahandaa<strong>ng</strong><br />

magsakripisyo.<br />

“Ku<strong>ng</strong> minsan iniisip ko ku<strong>ng</strong> ano talaga a<strong>ng</strong><br />

maituturi<strong>ng</strong> <strong>na</strong> sakripisyo, dahil a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> bagay<br />

<strong>na</strong> maaari<strong>ng</strong> <strong>na</strong>pakahirap para sa isa<strong>ng</strong> tao ay<br />

maaari<strong>ng</strong> hindi ganoon kahirap para sa iba,” sabi<br />

ni President Martins. “Marami<strong>ng</strong> beses sa ami<strong>ng</strong><br />

buhay . . . si<strong>na</strong>bi <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> uu<strong>na</strong>hin <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon <strong>at</strong> <strong>na</strong> gagawin <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> para<br />

© IRI


sa Pa<strong>ng</strong>inoon, pupunta kami kahit saan. Kaya’t<br />

hindi <strong>na</strong>min iniisip <strong>na</strong> sakripisyo ito. . . . Ito ay<br />

isa<strong>ng</strong> pribilehiyo; isa<strong>ng</strong> kara<strong>ng</strong>alan a<strong>ng</strong> ilaan a<strong>ng</strong><br />

lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bagay.”<br />

Pagigi<strong>ng</strong> Handa<br />

Bago pa simulan <strong>ng</strong> mga mission president <strong>at</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> asawa a<strong>ng</strong> gawain sa mission, marami<strong>ng</strong><br />

espirituwal <strong>at</strong> temporal <strong>na</strong> paghahanda a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gaga<strong>na</strong>p.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga mission president ay karaniwa<strong>ng</strong><br />

ti<strong>na</strong>tawag mahigit anim <strong>na</strong> buwan bago sila<br />

magli<strong>ng</strong>kod, <strong>ng</strong>unit ku<strong>ng</strong> minsan mas maikli pa<br />

a<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>ho<strong>ng</strong> iyon <strong>ng</strong> paghahanda. Si<strong>na</strong> Brent<br />

<strong>at</strong> Anne Scott <strong>ng</strong> Eden, Utah, USA, ay ti<strong>na</strong>wag<br />

<strong>na</strong> mamahala sa Ca<strong>na</strong>da Toronto Mission isa<strong>ng</strong><br />

li<strong>ng</strong>go bago a<strong>ng</strong> mission presidents’ semi<strong>na</strong>r <strong>at</strong><br />

dalawa<strong>ng</strong> buwan bago nila simulan a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

paglili<strong>ng</strong>kod.<br />

Bukod sa pagpapaalam sa mga kaibigan <strong>at</strong> pamilya<br />

<strong>at</strong> pagsisikap <strong>na</strong> ayusin a<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa kanila<strong>ng</strong><br />

taha<strong>na</strong>n, pi<strong>na</strong>g-aralan nila a<strong>ng</strong> mga manwal,<br />

pi<strong>na</strong>ki<strong>ng</strong>gan a<strong>ng</strong> mga CD, <strong>at</strong> gi<strong>na</strong>wa a<strong>ng</strong> iba pa<strong>ng</strong><br />

espirituwal <strong>na</strong> mga paghahanda. Ngunit si<strong>na</strong>bi<br />

nila <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kamalaki nila<strong>ng</strong> paghahanda ay<br />

a<strong>ng</strong> semi<strong>na</strong>r sa MTC.<br />

“Iyon ay lubusa<strong>ng</strong> pagtutuon sa espirituwal <strong>na</strong><br />

kaalaman,” sabi ni President Scott. “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> makasama<br />

<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> [<strong>na</strong>gsakripisyo upa<strong>ng</strong> pagli<strong>ng</strong>kuran<br />

a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon] <strong>at</strong> m<strong>at</strong>uruan <strong>ng</strong> mga propeta,<br />

tagakita, <strong>at</strong> tagapaghayag . . . ay talaga<strong>ng</strong> isa sa mga<br />

pi<strong>na</strong>kamaganda<strong>ng</strong> kara<strong>na</strong>san <strong>na</strong>min sa buhay.”<br />

Pagkakaroon <strong>ng</strong> Karunu<strong>ng</strong>an<br />

Sa loob <strong>ng</strong> ap<strong>at</strong>-<strong>na</strong>-araw <strong>na</strong> semi<strong>na</strong>r noo<strong>ng</strong><br />

Hunyo, espirituwal <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>kain a<strong>ng</strong> mga mission<br />

president <strong>at</strong> kanila<strong>ng</strong> mga asawa <strong>ng</strong> mga mensahe<br />

mula sa U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>uluhan <strong>at</strong> ila<strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong><br />

Korum <strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol.<br />

“Haba<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kiki<strong>ng</strong>gan <strong>na</strong>min sila, haba<strong>ng</strong><br />

tinuturuan nila kami, [<strong>na</strong>dama <strong>na</strong>min] <strong>na</strong> <strong>na</strong>roon<br />

a<strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, <strong>na</strong> <strong>na</strong>gmamalasakit Siya, <strong>na</strong> ito<br />

a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> gawain, <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> mga ito ay Kanya<strong>ng</strong><br />

mga tagapagli<strong>ng</strong>kod, <strong>at</strong> <strong>na</strong> mayroon kami<strong>ng</strong> pagkak<strong>at</strong>ao<strong>ng</strong><br />

humayo <strong>at</strong> magi<strong>ng</strong> ki<strong>na</strong>tawan <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

<strong>Tagapagligtas</strong>,” a<strong>ng</strong> sabi ni Sister Scott.<br />

Ipi<strong>na</strong>hayag ni Elder Russell M. Nelson <strong>ng</strong><br />

Korum <strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol a<strong>ng</strong> ilan sa<br />

kanya<strong>ng</strong> i<strong>na</strong>asam sa paalis <strong>na</strong> mga mission president<br />

<strong>at</strong> kanila<strong>ng</strong> mga kompanyon.<br />

“Nawa’y mapasainyo a<strong>ng</strong> pisikal, emosyo<strong>na</strong>l,<br />

<strong>at</strong> espirituwal <strong>na</strong> lakas [<strong>at</strong>] tagumpay sa pagt<strong>at</strong>amo<br />

<strong>ng</strong> kaalaman, pagtuturo, <strong>at</strong> pagsasabuhay<br />

<strong>ng</strong> doktri<strong>na</strong> ni Jesucristo,” sabi niya. “Umaasa ako<br />

<strong>na</strong> magkakaroon kayo <strong>ng</strong> kakayaha<strong>ng</strong> magamit<br />

a<strong>ng</strong> lakas <strong>ng</strong> mga miyembro; magtuon sa mga orde<strong>na</strong>nsa;<br />

[<strong>at</strong>] magi<strong>ng</strong> kaisa <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon, <strong>ng</strong> mga<br />

miyembro <strong>ng</strong> Simbahan, <strong>at</strong> <strong>ng</strong> mga mi<strong>na</strong>mahal <strong>na</strong><br />

misyonero<strong>ng</strong> ipi<strong>na</strong>gk<strong>at</strong>iwala sa inyo.” ◼<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> bago<strong>ng</strong><br />

tawag <strong>na</strong> mga<br />

mission president<br />

ay dumadalo sa<br />

ap<strong>at</strong>-<strong>na</strong>-araw<br />

<strong>na</strong> pagsasa<strong>na</strong>y<br />

sa Missio<strong>na</strong>ry<br />

Traini<strong>ng</strong> Center<br />

sa Provo, Utah,<br />

USA, bago sila<br />

pumunta sa<br />

mission.<br />

Disyembre 2011 75


LARAWAN SA KAGANDAHANG-LOOB NI ANAI NAVA<br />

Pi<strong>na</strong>ni<strong>ng</strong>ni<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> Pito<strong>ng</strong><br />

Magkakap<strong>at</strong>id <strong>na</strong> Babae a<strong>ng</strong><br />

Kanila<strong>ng</strong> Liwa<strong>na</strong>g sa Misyon<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Pleiades, o Seven Sisters, ay<br />

isa<strong>ng</strong> konstelasyon <strong>na</strong> binubuo<br />

<strong>ng</strong> pito<strong>ng</strong> bituin <strong>na</strong> <strong>na</strong>pakalayo<br />

ku<strong>ng</strong> kaya’t kaila<strong>ng</strong>an a<strong>ng</strong> 350 taon<br />

para makar<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sa mundo a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

liwa<strong>na</strong>g.<br />

Sa edad <strong>na</strong> early twenties ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong><br />

l<strong>at</strong>e thirties, pi<strong>na</strong>nini<strong>ng</strong>ni<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> magkakap<strong>at</strong>id<br />

<strong>na</strong> ito a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> liwa<strong>na</strong>g sa<br />

kanila<strong>ng</strong> pamilya <strong>at</strong> sa misyon haba<strong>ng</strong><br />

ibi<strong>na</strong>bahagi nila a<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo sa<br />

mga mamamayan sa lima<strong>ng</strong> bansa.<br />

Si<strong>na</strong> Marisol (Chile Osorno), Antonia<br />

(Argenti<strong>na</strong> Resistencia), Daniela (Costa<br />

Rica San José), Florencia (Honduras<br />

Comayaguela), Verónica (Chile Santiago<br />

East), A<strong>na</strong>i (Gu<strong>at</strong>emala City North), <strong>at</strong><br />

Balbi<strong>na</strong> Nava Aguilar (Argenti<strong>na</strong> Bahía<br />

Blanca) ay taga-Mexico <strong>na</strong> magkakasabay<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>gmimisyon para sa <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

Simbahan ni Jesucristo <strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l<br />

sa mga Huli<strong>ng</strong> Araw.<br />

U<strong>na</strong><strong>ng</strong> <strong>na</strong>kilala <strong>ng</strong> magkakap<strong>at</strong>id <strong>na</strong><br />

ito a<strong>ng</strong> mga misyonero<strong>ng</strong> LDS <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

magsimula sila<strong>ng</strong> dumalo sa libre<strong>ng</strong><br />

76 Liaho<strong>na</strong><br />

E<strong>ng</strong>lish class sa isa<strong>ng</strong> chapel sa kanila<strong>ng</strong><br />

lugar. Noo<strong>ng</strong> 2006 sila—kasama<br />

a<strong>ng</strong> isa pa<strong>ng</strong> kap<strong>at</strong>id <strong>na</strong> babae <strong>at</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> kap<strong>at</strong>id <strong>na</strong> lalaki—ay <strong>na</strong>binyagan.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kanila<strong>ng</strong> mga magula<strong>ng</strong> <strong>na</strong><br />

si<strong>na</strong> Albino Nava <strong>at</strong> Isidra Aguilar, <strong>na</strong><br />

sumapi sa Simbahan t<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong> dekada<br />

bago iyon, ay muli<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> aktibo<br />

noo<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>ho<strong>ng</strong> iyon.<br />

Si<strong>na</strong>bi ni Sister Aguilar <strong>na</strong> <strong>na</strong>kikita<br />

niya a<strong>ng</strong> kabutiha<strong>ng</strong> dulot <strong>ng</strong> pagpapadala<br />

<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pito<strong>ng</strong> a<strong>na</strong>k <strong>na</strong><br />

babae sa misyon.<br />

“Gi<strong>na</strong>gabayan sila <strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>inoon,<br />

gumagawa, <strong>na</strong><strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aral <strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong><br />

eba<strong>ng</strong>helyo upa<strong>ng</strong> magdala <strong>ng</strong> mas<br />

marami pa<strong>ng</strong> kaluluwa [sa Kanya],”<br />

a<strong>ng</strong> sabi niya.<br />

“Mahal ko a<strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo<strong>ng</strong> ito <strong>at</strong><br />

alam ko<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gpapabago <strong>ng</strong> buhay a<strong>ng</strong><br />

gawai<strong>ng</strong> ito,” sabi ni Florencia. “Bi<strong>na</strong>go<br />

nito a<strong>ng</strong> buhay ko, <strong>at</strong> babaguhin nito<br />

a<strong>ng</strong> buhay <strong>ng</strong> mga tinuturuan ko.”<br />

Magsisimula<strong>ng</strong> magsiuwi a<strong>ng</strong> magkakap<strong>at</strong>id<br />

sa pagt<strong>at</strong>apos <strong>ng</strong> 2011. ◼<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pito<strong>ng</strong> magkakap<strong>at</strong>id <strong>na</strong> ito <strong>na</strong> taga-Mexico City ay sabay-sabay <strong>na</strong> <strong>na</strong>glili<strong>ng</strong>kod<br />

sa full-time mission sa iba’t iba<strong>ng</strong> panig <strong>ng</strong> mundo.<br />

NAGSASALITA NGAYON<br />

Regular <strong>na</strong> binibisita <strong>ng</strong> mga General<br />

Authority a<strong>ng</strong> mga miyembro <strong>ng</strong> Simbahan<br />

sa iba’t iba<strong>ng</strong> panig <strong>ng</strong> mundo. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

mga ul<strong>at</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa kanila<strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod<br />

ay m<strong>at</strong><strong>at</strong>agpuan sa news .lds .org gayundin<br />

sa Prophets and Apostles Speak<br />

Today sa prophets .lds .org sa I<strong>ng</strong>les,<br />

French, German, Italian, Portuges, <strong>at</strong><br />

Espanyol. Narito a<strong>ng</strong> maiikli<strong>ng</strong> salaysay<br />

<strong>ng</strong> mga pagbisita kamakailan.<br />

• Noo<strong>ng</strong> Mayo 26, 2011, si Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong><br />

Dieter F. Uchtdorf, Pa<strong>ng</strong>alawa<strong>ng</strong><br />

Tagapayo sa U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>uluhan, ay<br />

<strong>na</strong>gsalita sa 800 lider <strong>ng</strong> komunidad,<br />

negosyo, <strong>at</strong> relihiyon <strong>na</strong> dumadalo noon<br />

sa Los <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>>eles World Affairs Council,<br />

isa<strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> ki<strong>na</strong>bibila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> organisasyon<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>k<strong>at</strong>uon sa pagpapalaga<strong>na</strong>p<br />

<strong>ng</strong> pagkakau<strong>na</strong>waan sa buo<strong>ng</strong> mundo.<br />

Nagsalita si Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Uchtdorf tu<strong>ng</strong>kol<br />

sa paglago <strong>ng</strong> Simbahan mula noo<strong>ng</strong><br />

<strong>18</strong>30 ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> <strong>ng</strong>ayon. Ha<strong>na</strong>pin a<strong>ng</strong><br />

“Uchtdorf, Los <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>>eles” sa news.lds.org.<br />

• Noo<strong>ng</strong> Hunyo 5, 2011, inorganisa<br />

ni Elder Russell M. Nelson <strong>ng</strong> Korum <strong>ng</strong><br />

Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol a<strong>ng</strong> Moscow<br />

Russia Stake—a<strong>ng</strong> u<strong>na</strong> sa Russia <strong>at</strong><br />

pa<strong>ng</strong>alawa sa lugar <strong>na</strong> sakop <strong>ng</strong> d<strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

Soviet Union. Mahigit 1,100 k<strong>at</strong>ao a<strong>ng</strong><br />

dumalo. Ha<strong>na</strong>pin a<strong>ng</strong> “Nelson, Moscow”<br />

sa news.lds.org.<br />

• Noo<strong>ng</strong> Mayo, binisita ni Elder<br />

Jeffrey R. Holland <strong>ng</strong> Korum <strong>ng</strong><br />

Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol a<strong>ng</strong> India,<br />

Ho<strong>ng</strong> Ko<strong>ng</strong> (ku<strong>ng</strong> saan <strong>na</strong>kasama niya<br />

si Elder David A. Bed<strong>na</strong>r <strong>ng</strong> Korum<br />

<strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol), <strong>at</strong> a<strong>ng</strong><br />

Mo<strong>ng</strong>olia. Ha<strong>na</strong>pin a<strong>ng</strong> “Holland,<br />

India” sa news.lds.org.<br />

• Noo<strong>ng</strong> Hunyo 15, 2011, bumisita<br />

si Presidi<strong>ng</strong> Bishop H. David Burton sa<br />

Higashi M<strong>at</strong>sushima, Japan, upa<strong>ng</strong><br />

alamin a<strong>ng</strong> kalagayan <strong>ng</strong> bansa simula<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> lumindol <strong>at</strong> magkaroon <strong>ng</strong> tsu<strong>na</strong>mi<br />

noo<strong>ng</strong> Marso 11 <strong>at</strong> ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n a<strong>ng</strong> pagtulo<strong>ng</strong><br />

<strong>ng</strong> Simbahan doon. Ha<strong>na</strong>pin a<strong>ng</strong><br />

“Burton, Japan” sa news.lds.org. ◼


SA MGA BALITA<br />

Inilaan a<strong>ng</strong><br />

Jerusalem Movie Set<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Jerusalem Movie Set <strong>na</strong><br />

iti<strong>na</strong>yo <strong>ng</strong> Simbahan para sa paggawa<br />

<strong>ng</strong> mga pelikula<strong>ng</strong> <strong>na</strong>k<strong>at</strong>uon<br />

sa eba<strong>ng</strong>helyo ay inilaan <strong>at</strong><br />

gi<strong>na</strong>gamit <strong>na</strong> <strong>ng</strong>ayon sa paggawa<br />

<strong>ng</strong> pelikula. U<strong>na</strong> ito<strong>ng</strong> gagamitin<br />

sa paglikha <strong>ng</strong> New Testament<br />

Scripture Library Project—isa<strong>ng</strong><br />

serye <strong>ng</strong> mga video <strong>na</strong> <strong>na</strong>glalarawan<br />

<strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong> tagpo<br />

sa buhay ni Jesucristo <strong>at</strong> <strong>ng</strong> mga<br />

Apostol.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> set ay m<strong>at</strong><strong>at</strong>agpuan sa<br />

LDS Motion Picture Studio South<br />

Campus sa Goshen, Utah, USA,<br />

<strong>na</strong> di-hihigit sa 60 milya (97 km)<br />

sa timog <strong>ng</strong> headquarters <strong>ng</strong><br />

Simbahan sa Salt Lake City. Hindi<br />

ito replika <strong>ng</strong> Jerusalem, kundi<br />

muli<strong>ng</strong> paglikha <strong>ng</strong> mahahalaga<strong>ng</strong><br />

lugar sa lu<strong>ng</strong>sod.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> maliit <strong>na</strong> bayan <strong>ng</strong> Goshen<br />

a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>pili dahil sa pagkakahawig<br />

<strong>ng</strong> mga kar<strong>at</strong>ig <strong>na</strong> lugar nito sa<br />

heograpiya <strong>ng</strong> Jerusalem—maburol,<br />

malawak a<strong>ng</strong> kap<strong>at</strong>agan, marami<strong>ng</strong><br />

cedar tree, may mga bunton<br />

<strong>ng</strong> buha<strong>ng</strong>in, <strong>at</strong> sapa. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kalapit<br />

<strong>na</strong> Utah Lake a<strong>ng</strong> gagamitin upa<strong>ng</strong><br />

magsilbi<strong>ng</strong> Dag<strong>at</strong> <strong>ng</strong> Galilea.<br />

Sa ila<strong>ng</strong> pagkak<strong>at</strong>aon, mga<br />

computerized visual effect a<strong>ng</strong><br />

maglalarawan sa mga detalye<strong>ng</strong><br />

hindi makakaya<strong>ng</strong> gawin <strong>ng</strong> set. ◼<br />

Bi<strong>na</strong>go a<strong>ng</strong> mga<br />

P<strong>at</strong>akaran Ukol<br />

sa mga Senior<br />

Missio<strong>na</strong>ry<br />

I<strong>na</strong>prubahan kamakailan <strong>ng</strong><br />

U<strong>na</strong><strong>ng</strong> Pa<strong>ng</strong>uluhan <strong>at</strong> <strong>ng</strong> Korum<br />

<strong>ng</strong> Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol a<strong>ng</strong><br />

© IRI<br />

mga pagbabago sa mga p<strong>at</strong>akaran<br />

hi<strong>ng</strong>gil sa haba <strong>ng</strong> serbisyo<br />

<strong>at</strong> tirahan <strong>ng</strong> mga senior missio<strong>na</strong>ry<br />

upa<strong>ng</strong> mahikay<strong>at</strong> a<strong>ng</strong><br />

mas marami pa<strong>ng</strong> mag-asawa<br />

<strong>na</strong> magli<strong>ng</strong>kod sa mga full-time<br />

mission <strong>at</strong> maragdagan a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> kara<strong>na</strong>san.<br />

Simula Setyembre 1, 2011,<br />

a<strong>ng</strong> mga mag-asawa ay maaari<br />

<strong>na</strong> <strong>ng</strong>ayo<strong>ng</strong> magli<strong>ng</strong>kod sa loob<br />

<strong>ng</strong> 6, 12, <strong>18</strong>, o 23 buwan. Bukod<br />

pa rito, ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> $1,400 (US)<br />

baw<strong>at</strong> buwan a<strong>ng</strong> iti<strong>na</strong>kda para<br />

sa halaga <strong>ng</strong> upa sa bahay. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

mag-asawa pa rin a<strong>ng</strong> magbabayad<br />

<strong>ng</strong> pagkain <strong>at</strong> iba pa<strong>ng</strong><br />

perso<strong>na</strong>l <strong>na</strong> mga gastusin.<br />

Ayon sa p<strong>at</strong>akaran noon, a<strong>ng</strong><br />

mga mag-asawa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>glili<strong>ng</strong>kod<br />

sa labas <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> bansa ay<br />

maglili<strong>ng</strong>kod <strong>na</strong><strong>ng</strong> hindi bababa<br />

sa <strong>18</strong> buwan. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga <strong>na</strong>g<strong>na</strong><strong>na</strong>is<br />

magli<strong>ng</strong>kod sa labas <strong>ng</strong><br />

sarili<strong>ng</strong> bansa <strong>na</strong><strong>ng</strong> wala<strong>ng</strong> <strong>18</strong><br />

buwan ay maaari <strong>na</strong><strong>ng</strong> gawin<br />

ito <strong>ng</strong>ayon ku<strong>ng</strong> sila a<strong>ng</strong> magbabayad<br />

<strong>ng</strong> sarili nila<strong>ng</strong> pamasahe<br />

papunta <strong>at</strong> pauwi mula sa<br />

misyon.<br />

Maaari<strong>ng</strong> ipadala a<strong>ng</strong> mga<br />

tano<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa mga senior mission<br />

sa seniormissio<strong>na</strong>ryservices@<br />

ldschurch .org. ◼<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> bago<strong>ng</strong><br />

movie set <strong>ng</strong><br />

Simbahan sa<br />

Goshen, Utah,<br />

ay gagamitin<br />

upa<strong>ng</strong> isapelikula<br />

a<strong>ng</strong> buhay<br />

ni Jesucristo<br />

ayon sa <strong>na</strong>k<strong>at</strong>ala<br />

sa Bago<strong>ng</strong><br />

Tipan.<br />

Disyembre 2011 77


Di<strong>na</strong>gdagan<br />

<strong>ng</strong> Simbahan<br />

a<strong>ng</strong> Bila<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

mga Wika<strong>ng</strong><br />

Magagamit Online<br />

Di<strong>na</strong>gdagan <strong>ng</strong> LDS .org a<strong>ng</strong><br />

mga wika<strong>ng</strong> gamit nito. Kamakailan<br />

lama<strong>ng</strong> 48 bago<strong>ng</strong> wika<br />

sa mga home o index page a<strong>ng</strong><br />

idi<strong>na</strong>gdag sa opisyal <strong>na</strong> website<br />

<strong>ng</strong> Simbahan. Sa pag-klik sa<br />

alinma<strong>ng</strong> wika sa ilalim <strong>ng</strong> link<br />

<strong>na</strong> “La<strong>ng</strong>uages” sa ka<strong>na</strong><strong>ng</strong> itaas<br />

<strong>ng</strong> alima<strong>ng</strong> page <strong>ng</strong> LDS.org,<br />

makikita <strong>ng</strong> mga bumibisita a<strong>ng</strong><br />

mga link sa m<strong>at</strong>eryal <strong>ng</strong> Simbahan<br />

<strong>na</strong> kasalukuya<strong>ng</strong> makikita<br />

online sa wika<strong>ng</strong> iyon.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> iba’t iba<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong><br />

LDS .org ay makukuha <strong>na</strong> rin<br />

kalau<strong>na</strong>n sa 10 ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> 15<br />

wika. Kapag <strong>na</strong><strong>ng</strong>yari iyan, a<strong>ng</strong><br />

la<strong>ng</strong>uage page para sa mga wika<strong>ng</strong><br />

iyon ay hindi <strong>na</strong> gagamitin<br />

pa. (Halimbawa, wala<strong>ng</strong> la<strong>ng</strong>uage<br />

page para sa I<strong>ng</strong>les, French,<br />

German, Italian, Portuges, o<br />

Espanyol, dahil malaki<strong>ng</strong> bahagi<br />

<strong>ng</strong> LDS.org a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kasalin <strong>na</strong> sa<br />

kanila<strong>ng</strong> wika.)<br />

Kumikilos <strong>na</strong> rin <strong>ng</strong>ayon a<strong>ng</strong><br />

mga empleyado <strong>ng</strong> Simbahan<br />

upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga magasin <strong>at</strong> iba<br />

pa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>isalin <strong>na</strong> m<strong>at</strong>eryal mula<br />

sa LDS .org ay magamit <strong>na</strong> sa<br />

mobile devices. ◼<br />

78 Liaho<strong>na</strong><br />

MAIIKLING BALITA SA BUONG MUNDO<br />

Quetzalte<strong>na</strong><strong>ng</strong>o Temple<br />

Open House, Ibi<strong>na</strong>lita <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

Paglalaan<br />

Upa<strong>ng</strong> ipagdiwa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> paglalaan<br />

<strong>ng</strong> Quetzalte<strong>na</strong><strong>ng</strong>o Gu<strong>at</strong>emala<br />

Temple, a<strong>ng</strong> mga kab<strong>at</strong>aan <strong>ng</strong><br />

Simbahan sa bansa<strong>ng</strong> iyon ay<br />

makikibahagi sa isa<strong>ng</strong> pagt<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>hal<br />

<strong>ng</strong> kultura sa musika <strong>at</strong> sayaw sa<br />

Sabado, Disyembre 10, 2011.<br />

Pagk<strong>at</strong>apos sa Li<strong>ng</strong>go,<br />

Disyembre 11, 2011, a<strong>ng</strong> templo<br />

ay ilalaan sa t<strong>at</strong>lo<strong>ng</strong> sesyon, <strong>na</strong><br />

isasahimpapawid sa lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> ward<br />

o branch sa Gu<strong>at</strong>emala.<br />

Kasunod <strong>ng</strong> paglalaan, a<strong>ng</strong> templo<br />

ay bubuksan para sa mga orde<strong>na</strong>nsa<br />

sa Martes, Disyembre 13, 2011.<br />

I<strong>na</strong>asam <strong>ng</strong> Simbahan <strong>na</strong><br />

Makapagt<strong>at</strong>ayo <strong>ng</strong> Templo<br />

sa France<br />

Ibi<strong>na</strong>lita ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Thomas S.<br />

Monson noo<strong>ng</strong> Hulyo <strong>na</strong> i<strong>na</strong>asam<br />

<strong>ng</strong> Simbahan <strong>na</strong> makapagtayo <strong>ng</strong><br />

u<strong>na</strong><strong>ng</strong> templo nito sa France sa lote<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>sa kar<strong>at</strong>ig <strong>na</strong> lugar <strong>ng</strong> Paris.<br />

Marami<strong>ng</strong> buwan <strong>na</strong><strong>ng</strong> <strong>na</strong>kikipag-usap<br />

a<strong>ng</strong> Simbahan sa mga<br />

lokal <strong>na</strong> opisyal.<br />

May ila<strong>ng</strong> pagsisikap noon <strong>na</strong><br />

makaha<strong>na</strong>p <strong>ng</strong> a<strong>ng</strong>kop <strong>na</strong> lugar<br />

para sa isa<strong>ng</strong> templo sa France,<br />

<strong>ng</strong>unit wala pa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>pagpapasiyahan<br />

tu<strong>ng</strong>kol dito. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga miyembro<strong>ng</strong><br />

French <strong>ng</strong> Simbahan <strong>na</strong> gusto<strong>ng</strong><br />

pumunta sa templo ay karaniwa<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>gbibiyahe sa mga kalapit <strong>na</strong> bansa<br />

sa Europa.<br />

Madali <strong>na</strong><strong>ng</strong> Makuha<br />

a<strong>ng</strong> Bago<strong>ng</strong> Form<strong>at</strong> para<br />

sa Audio <strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong><br />

Kasul<strong>at</strong>an<br />

Inilabas <strong>ng</strong> Simbahan a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

audio version <strong>ng</strong> mga akl<strong>at</strong> <strong>ng</strong> mga<br />

ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an <strong>ng</strong> LDS para<br />

mai-download sa iTunes sa form<strong>at</strong><br />

<strong>na</strong> audiobook (<strong>na</strong> ti<strong>na</strong>tawag <strong>na</strong><br />

“enhanced audio content” sa iTunes)<br />

o MP3 form<strong>at</strong>.<br />

Mayroon <strong>na</strong><strong>ng</strong> audio version<br />

a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> akl<strong>at</strong> <strong>ng</strong> mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong><br />

kasul<strong>at</strong>an sa I<strong>ng</strong>les <strong>at</strong> Espanyol, <strong>at</strong><br />

mayroon <strong>na</strong> ri<strong>ng</strong> mga audio version<br />

<strong>ng</strong> triple combi<strong>na</strong>tion sa Japanese,<br />

Portuges, <strong>at</strong> Korean.<br />

Para ma-access a<strong>ng</strong> mga bago<strong>ng</strong><br />

mapagkuku<strong>na</strong><strong>ng</strong> ito, magpunta<br />

sa bahagi <strong>ng</strong> mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an<br />

<strong>ng</strong> channel <strong>ng</strong> Simbahan sa<br />

iTunes .lds .org. ◼<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga audio version <strong>ng</strong> mga akl<strong>at</strong> <strong>ng</strong> mga ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> kasul<strong>at</strong>an ay<br />

makukuha <strong>na</strong> <strong>ng</strong>ayon sa ila<strong>ng</strong> wika sa iTunes.lds.org.


KOMENTARYO<br />

Napuspos Ako<br />

<strong>ng</strong> Pasasalam<strong>at</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga Tinig <strong>ng</strong> mga Ba<strong>na</strong>l sa<br />

mga Huli<strong>ng</strong> Araw ay palagi<strong>ng</strong> isa<br />

sa mga u<strong>na</strong><strong>ng</strong> artikulo<strong>ng</strong> tiniti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n<br />

ko pagd<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> magasin ko<br />

sa baw<strong>at</strong> buwan. Ganyan a<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong>yari <strong>na</strong><strong>ng</strong> mabasa ko a<strong>ng</strong><br />

“Kayo a<strong>ng</strong> mga <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>>hel” (Liaho<strong>na</strong>,<br />

Dis. 2010, 38). Nakadama ako<br />

<strong>ng</strong> <strong>na</strong>pakalakas <strong>na</strong> espirituwal <strong>na</strong><br />

kapa<strong>ng</strong>yarihan, <strong>at</strong> <strong>na</strong>puspos ako<br />

<strong>ng</strong> pasasalam<strong>at</strong> sa misyon <strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong><br />

<strong>Tagapagligtas</strong> <strong>at</strong> sa mga tao<strong>ng</strong><br />

wala<strong>ng</strong>-sawa<strong>ng</strong> <strong>na</strong>glili<strong>ng</strong>kod sa<br />

Kanya<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan. Lubos ko<strong>ng</strong><br />

pi<strong>na</strong>sasalam<strong>at</strong>an si Heidi Windish<br />

Fer<strong>na</strong>ndez sa pagbabahagi <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

kaha<strong>ng</strong>a-ha<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> kara<strong>na</strong>san.<br />

Larry D. Kump, West Virginia, USA<br />

Gumagawa <strong>ng</strong> Kaibhan<br />

a<strong>ng</strong> Liaho<strong>na</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga mensahe <strong>ng</strong> Liaho<strong>na</strong><br />

ay palagi<strong>ng</strong> <strong>na</strong>k<strong>at</strong>utulo<strong>ng</strong> sa akin<br />

bila<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> tao, ama, asawa, <strong>at</strong><br />

lider <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> mga isyu <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalah<strong>at</strong>a<strong>ng</strong><br />

kumperensya ay <strong>na</strong>ghah<strong>at</strong>id<br />

<strong>ng</strong> espesyal <strong>na</strong> diwa sa ami<strong>ng</strong><br />

taha<strong>na</strong>n. Palagi ako<strong>ng</strong> umoorder<br />

<strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> isyu <strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>kalah<strong>at</strong>a<strong>ng</strong><br />

kumperensya para tig-iisa<br />

kami <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> asawa <strong>at</strong> mga a<strong>na</strong>k<br />

upa<strong>ng</strong> mabasa <strong>at</strong> mamarkahan<br />

<strong>na</strong>min a<strong>ng</strong> mga mensahe ayon<br />

sa gusto <strong>na</strong>min <strong>at</strong> para hindi <strong>na</strong><br />

kami maghintayan pa para mabasa<br />

a<strong>ng</strong> magasin. Pagk<strong>at</strong>apos <strong>ng</strong> taon<br />

ipi<strong>na</strong>pa-bookbind <strong>na</strong>min a<strong>ng</strong><br />

mga magasin <strong>at</strong> ibinibigay a<strong>ng</strong><br />

mga sobra<strong>ng</strong> kopya sa mga hindi<br />

gaano<strong>ng</strong> aktibo o mga kaibiga<strong>ng</strong><br />

hindi miyembro. Nagpap<strong>at</strong>otoo<br />

ako <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> Liaho<strong>na</strong> ay gumagawa<br />

<strong>ng</strong> kaibhan sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> buhay.<br />

Fabio Allegretti Cooper, Brazil<br />

Ma<strong>ng</strong>yari<strong>ng</strong> ipadala a<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong><br />

feedback o mu<strong>ng</strong>kahi sa liaho<strong>na</strong>@<br />

ldschurch .org . <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga isinumite<br />

ay maaari<strong>ng</strong> i-edit para umakma<br />

a<strong>ng</strong> haba o mas lumi<strong>na</strong>w pa. ◼<br />

MGA IDEYA PARA SA FAMILY HOME EVENING<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> isyu<strong>ng</strong> ito ay <strong>na</strong>glalaman <strong>ng</strong> mga artikulo <strong>at</strong> aktibidad <strong>na</strong> maaari<strong>ng</strong> gamitin<br />

para sa family home eveni<strong>ng</strong>. Narito a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> halimbawa.<br />

“<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Aki<strong>ng</strong> Paglili<strong>ng</strong>kod Bila<strong>ng</strong> Isa<strong>ng</strong><br />

Dalaga<strong>ng</strong> Miyembro,” pahi<strong>na</strong> 12: Pagk<strong>at</strong>apos<br />

basahin a<strong>ng</strong> kuwento ni Sister Burdett,<br />

isipi<strong>ng</strong> talakayin a<strong>ng</strong> mga pagpapala<strong>ng</strong> dulot<br />

<strong>ng</strong> paglili<strong>ng</strong>kod sa Simbahan. Maaari ninyo<strong>ng</strong><br />

anyayahan a<strong>ng</strong> mga kapamilya <strong>na</strong> magbahagi<br />

<strong>ng</strong> makabuluha<strong>ng</strong> kara<strong>na</strong>san haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>glili<strong>ng</strong>kod<br />

sila sa isa<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kulin.<br />

“<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <strong>Kapayapaan</strong> <strong>at</strong> <strong>Kagalakan</strong> <strong>na</strong><br />

Malaman <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong> ay<br />

Buhay,” pahi<strong>na</strong> <strong>18</strong>: Isipi<strong>ng</strong> tanu<strong>ng</strong>in a<strong>ng</strong><br />

mga miyembro <strong>ng</strong> pamilya ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

magagawa nila para sa <strong>Tagapagligtas</strong> sa susunod<br />

<strong>na</strong> taon. Basahin a<strong>ng</strong> mga huli<strong>ng</strong> tal<strong>at</strong>a<br />

<strong>ng</strong> artikulo sa ilalim <strong>ng</strong> “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Ati<strong>ng</strong> Regalo sa<br />

Kanya.” Ano a<strong>ng</strong> si<strong>na</strong>sabi ni Elder Nelson <strong>na</strong><br />

pi<strong>na</strong>kamaganda<strong>ng</strong> regalo<strong>ng</strong> maibibigay <strong>na</strong>tin<br />

sa Pa<strong>ng</strong>inoon?<br />

“Hali<strong>na</strong>, Siya’y Ati<strong>ng</strong> Sambahin,”<br />

pahi<strong>na</strong> 42: Bago a<strong>ng</strong> lesson, mapa<strong>na</strong>la<strong>ng</strong>i<strong>ng</strong><br />

piliin a<strong>ng</strong> bahagi o mga bahagi<strong>ng</strong> pi<strong>na</strong>kaakma<br />

sa inyo<strong>ng</strong> pamilya. Ku<strong>ng</strong> pipiliin ninyo a<strong>ng</strong><br />

bahagi<strong>ng</strong> tu<strong>ng</strong>kol sa mga pastol, maaari ninyo<strong>ng</strong><br />

ibahagi a<strong>ng</strong> payo ni Pa<strong>ng</strong>ulo<strong>ng</strong> Monson<br />

<strong>na</strong> “huwag <strong>na</strong> huwag <strong>na</strong>ti<strong>ng</strong> ipagpaliban<br />

a<strong>ng</strong> pagsunod sa isa<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>hihikay<strong>at</strong>” <strong>at</strong> talakayin<br />

sa inyo<strong>ng</strong> pamilya a<strong>ng</strong><br />

kahalagahan <strong>ng</strong> pahayag<br />

<strong>na</strong> ito. Upa<strong>ng</strong> mailarawan<br />

a<strong>ng</strong> punto<strong>ng</strong> ito sa mas<br />

maliliit <strong>na</strong> b<strong>at</strong>a, ibulo<strong>ng</strong> sa kanila a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong><br />

utos <strong>at</strong> hikay<strong>at</strong>in sila<strong>ng</strong> sundin ito.<br />

“Kilalanin si Brother Joseph,” pahi<strong>na</strong> 58:<br />

Isipi<strong>ng</strong> idispley a<strong>ng</strong> isa<strong>ng</strong> larawan ni Joseph<br />

Smith haba<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> bi<strong>na</strong>basa a<strong>ng</strong> listahan<br />

<strong>ng</strong> mga tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> pa<strong>ng</strong>yayari sa buhay niya<br />

mula sa artikulo. Maaari kayo<strong>ng</strong> maglaro pagk<strong>at</strong>apos<br />

<strong>ng</strong> lesson para malaman ku<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong><br />

pa<strong>ng</strong>yayari a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>aalala <strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> pamilya.<br />

“<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga Salita<strong>ng</strong> Iyon,” pahi<strong>na</strong> 60: Pagk<strong>at</strong>apos<br />

basahin <strong>ng</strong> pamilya a<strong>ng</strong> kuwento,<br />

isipi<strong>ng</strong> talakayin a<strong>ng</strong> maaari<strong>ng</strong> sabihin <strong>ng</strong><br />

mga miyembro <strong>ng</strong> pamilya ku<strong>ng</strong> may isa<strong>ng</strong><br />

tao<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gsasabi <strong>ng</strong> masasama<strong>ng</strong> salita.<br />

Maaari din ninyo<strong>ng</strong> ipaliwa<strong>na</strong>g sa maliliit<br />

<strong>na</strong> b<strong>at</strong>a ku<strong>ng</strong> bakit iniutos sa <strong>at</strong>in sa Exodo<br />

20:7 <strong>na</strong> huwag gamitin a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong><br />

Pa<strong>ng</strong>inoon sa wala<strong>ng</strong> kabuluhan (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n<br />

din sa D <strong>at</strong> T 63:60–64). ◼<br />

Pagbabahagi <strong>ng</strong> Kuwento Tu<strong>ng</strong>kol sa Pagbabalik-loob <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> Espiritu<br />

Noo<strong>ng</strong> ako ay <strong>na</strong>sa isa<strong>ng</strong> you<strong>ng</strong> adult<br />

ward, kasama ako sa family home eveni<strong>ng</strong> <strong>ng</strong><br />

aki<strong>ng</strong> ward. Isa sa mga hindi ko malilimuta<strong>ng</strong><br />

family home eveni<strong>ng</strong> ay noo<strong>ng</strong> gabi<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong><br />

mga full-time missio<strong>na</strong>ry a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>mahala.<br />

I<strong>na</strong>nyayahan <strong>ng</strong> mga elder a<strong>ng</strong> ilan sa<br />

mga <strong>na</strong>binyagan sa ami<strong>ng</strong> ward <strong>na</strong> magbahagi<br />

<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga kuwento <strong>ng</strong> pagbabalik-loob.<br />

Haba<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gsasalita a<strong>ng</strong> mga<br />

<strong>na</strong>binyagan, dama<strong>ng</strong>-dama a<strong>ng</strong> presensya<br />

<strong>ng</strong> Espiritu.<br />

Pagk<strong>at</strong>apos maibahagi a<strong>ng</strong> mga kuwento,<br />

<strong>na</strong>alala ko a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> sarili<strong>ng</strong> mga kara<strong>na</strong>san<br />

noo<strong>ng</strong> misyonero pa ako—kapwa bila<strong>ng</strong><br />

full-time missio<strong>na</strong>ry <strong>at</strong> missio<strong>na</strong>ry sa habambuhay.<br />

Muli ko<strong>ng</strong> sinuri a<strong>ng</strong> mga gi<strong>na</strong>wa ko<br />

sa pagbabahagi <strong>ng</strong> eba<strong>ng</strong>helyo sa araw-araw<br />

<strong>at</strong> p<strong>at</strong>uloy <strong>na</strong> pi<strong>na</strong>g-isipan a<strong>ng</strong> mga ito <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

sumunod <strong>na</strong> mga li<strong>ng</strong>go.<br />

Na<strong>ng</strong> <strong>at</strong>asan ako kalau<strong>na</strong>n <strong>na</strong> ma<strong>ng</strong>asiwa<br />

sa family home eveni<strong>ng</strong> sa ward, <strong>na</strong>gpasiya<br />

ako <strong>na</strong> ipagp<strong>at</strong>uloy “a<strong>ng</strong> mga kuwento<br />

tu<strong>ng</strong>kol sa pagbabalik-loob,” <strong>na</strong> hinihili<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

makibahagi a<strong>ng</strong> iba’t iba<strong>ng</strong> miyembro sa<br />

ami<strong>ng</strong> ward. ◼<br />

Jan<strong>na</strong> McFerson, California, USA<br />

Disyembre 2011 79


HANGGANG SA MULI NATING PAGKIKITA<br />

ANG LIWANAG<br />

NG ANAK<br />

Ni Jeff S. McIntosh<br />

M<strong>at</strong>apos magtrabaho <strong>na</strong><strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> taon sa<br />

mga department store <strong>na</strong> <strong>na</strong>gbebenta<br />

<strong>ng</strong> mga panlalake<strong>ng</strong> damit, medyo <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong><br />

mahusay ako sa pagteterno <strong>ng</strong> mga polo<br />

<strong>at</strong> kurb<strong>at</strong>a sa mga amerika<strong>na</strong><strong>ng</strong> ibinebenta<br />

ko. Nak<strong>at</strong>utuwa <strong>na</strong> makapili <strong>ng</strong> perpekto<strong>ng</strong><br />

kumbi<strong>na</strong>syon, <strong>at</strong> karaniwan ay <strong>na</strong>sisiyahan<br />

a<strong>ng</strong> mga mamimili sa mga pinili ko<strong>ng</strong> ipakita<br />

sa kanila.<br />

Gayunman, sa isa<strong>ng</strong> partikular <strong>na</strong> tindahan,<br />

a<strong>ng</strong> mga amerika<strong>na</strong> ay <strong>na</strong>sa lugar <strong>na</strong> <strong>na</strong>iilawan<br />

<strong>ng</strong> ilaw <strong>na</strong> fluorescent samantala<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga<br />

polo <strong>at</strong> kurb<strong>at</strong>a ay <strong>na</strong>kadispley sa iba<strong>ng</strong> lugar<br />

<strong>na</strong> <strong>na</strong>iilawan <strong>ng</strong> mga bombilya<strong>ng</strong> incandescent.<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> kaibha<strong>ng</strong> ito sa liwa<strong>na</strong>g ay <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> hamon.<br />

Madalas ma<strong>ng</strong>yari <strong>na</strong> kapag <strong>na</strong>kapili <strong>na</strong> a<strong>ng</strong><br />

isa<strong>ng</strong> mamimili <strong>ng</strong> isa o dalawa<strong>ng</strong> amerika<strong>na</strong>,<br />

pumipili ako <strong>ng</strong> mga polo <strong>at</strong> kurb<strong>at</strong>a <strong>na</strong> i<strong>na</strong>akala<br />

ko<strong>ng</strong> maganda<strong>ng</strong> iterno rito. Ngunit <strong>na</strong><strong>ng</strong><br />

ilip<strong>at</strong> <strong>ng</strong> puwesto a<strong>ng</strong> mga polo <strong>at</strong> kurb<strong>at</strong>a <strong>at</strong><br />

ilagay sa tabi <strong>ng</strong> mga amerika<strong>na</strong>, <strong>na</strong>kakagul<strong>at</strong><br />

a<strong>ng</strong> resulta—“<strong>na</strong>gbago” a<strong>ng</strong> mga kulay sa<br />

bago<strong>ng</strong> ilaw <strong>at</strong> hindi <strong>na</strong> sila magk<strong>at</strong>ugma.<br />

Mas maganda<strong>ng</strong> dalhin a<strong>ng</strong> amerika<strong>na</strong><br />

sa pi<strong>na</strong>gdispleyan <strong>ng</strong> mga polo <strong>at</strong> kurb<strong>at</strong>a.<br />

Pero kahit ganito a<strong>ng</strong> gawin, kadalasan ay<br />

<strong>na</strong>lilito a<strong>ng</strong> mga mamimili, <strong>at</strong> <strong>na</strong>papansin<br />

<strong>na</strong> a<strong>ng</strong> mga amerika<strong>na</strong><strong>ng</strong> hawak <strong>na</strong>min ay<br />

hindi k<strong>at</strong>ulad <strong>ng</strong> mga <strong>na</strong>pili <strong>na</strong> nila. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

isa<strong>ng</strong> amerika<strong>na</strong> <strong>na</strong> mukha<strong>ng</strong> olive green<br />

sa liwa<strong>na</strong>g <strong>ng</strong> fluorescent ay mukha<strong>ng</strong> gray,<br />

brownish-gray, o brown <strong>na</strong> <strong>ng</strong>ayon sa liwa<strong>na</strong>g<br />

<strong>ng</strong> mga bombilya<strong>ng</strong> incandescent.<br />

Gayon din a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>gi<strong>ng</strong> pagbabago sa mga<br />

80 Liaho<strong>na</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> liwa<strong>na</strong>g<br />

ay tumutulo<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong> makita<br />

<strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> k<strong>at</strong>otoha<strong>na</strong>n—<br />

<strong>at</strong> makita ito<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> mas<br />

mali<strong>na</strong>w.<br />

amerika<strong>na</strong><strong>ng</strong> kulay itim, m<strong>at</strong>i<strong>ng</strong>kad <strong>na</strong> gray,<br />

<strong>at</strong> <strong>na</strong>pak<strong>at</strong>i<strong>ng</strong>kad <strong>na</strong> asul.<br />

Mas madalas kaysa hindi, ki<strong>na</strong>ila<strong>ng</strong>an ko<strong>ng</strong><br />

lutasin a<strong>ng</strong> problema sa pagdadala sa mga<br />

mamimili sa pintuan sa malapit para makita<br />

a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga pinili sa liwa<strong>na</strong>g <strong>ng</strong> araw.<br />

Kapag tini<strong>ng</strong><strong>na</strong>n <strong>na</strong>min ito sa liwa<strong>na</strong>g <strong>ng</strong><br />

araw, agad <strong>na</strong>mi<strong>ng</strong> <strong>na</strong>kikita a<strong>ng</strong> tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> mga<br />

kulay <strong>at</strong> a<strong>ng</strong>kop <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>na</strong>pipili <strong>na</strong>min.<br />

Sa totoo<strong>ng</strong> mundo sa labas <strong>ng</strong> department<br />

store, <strong>na</strong>haharap tayo sa mga pagpili arawaraw.<br />

Ku<strong>ng</strong> minsan a<strong>ng</strong> mga pagpili<strong>ng</strong> iyon ay<br />

<strong>na</strong>iimpluwensyahan <strong>ng</strong> pa<strong>na</strong><strong>na</strong>w <strong>ng</strong> tao. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

iba ay <strong>na</strong>lalambu<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> mga tukso sa mundo<strong>ng</strong><br />

ito. <stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> mga opsiyon sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> harapan<br />

ay maaari<strong>ng</strong> hindi lagi<strong>ng</strong> tama, o maaari<strong>ng</strong><br />

<strong>na</strong>lilito tayo ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> totoo o hindi. Maaari<strong>ng</strong><br />

iniisip <strong>na</strong>tin ku<strong>ng</strong> paano mahihiw<strong>at</strong>igan<br />

a<strong>ng</strong> totoo.<br />

Nalaman ko <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> solusyon ay ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n<br />

a<strong>ng</strong> mga opsiyo<strong>ng</strong> iyon sa liwa<strong>na</strong>g, o halimbawa,<br />

<strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k, sapagk<strong>at</strong> ipi<strong>na</strong><strong>ng</strong>ako Niya,<br />

“Ako rin a<strong>ng</strong> magigi<strong>ng</strong> ta<strong>ng</strong>law ninyo sa ila<strong>ng</strong>;<br />

<strong>at</strong> ihahanda ko a<strong>ng</strong> landas <strong>na</strong> inyo<strong>ng</strong> t<strong>at</strong>ahakin,<br />

ku<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yayari<strong>ng</strong> inyo<strong>ng</strong> susundin a<strong>ng</strong><br />

mga kautusan ko; . . . <strong>at</strong> malalaman ninyo <strong>na</strong><br />

sa pamamagitan ko kayo ay <strong>na</strong>akay” (1 Nephi<br />

17:13; idi<strong>na</strong>gdag a<strong>ng</strong> pagbibigay-diin).<br />

<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> pagsisikap <strong>na</strong> piliin a<strong>ng</strong> tu<strong>na</strong>y <strong>na</strong> liwa<strong>na</strong>g<br />

ay makak<strong>at</strong>ulo<strong>ng</strong> sa <strong>at</strong>in <strong>na</strong> gumawa <strong>ng</strong><br />

mga tama<strong>ng</strong> pagpili para sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> pamilya <strong>at</strong><br />

sa <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> sarili. At sa pag-asa sa Diyos sa p<strong>at</strong>nubay<br />

<strong>ng</strong> Espiritu Santo, hindi tayo malilinla<strong>ng</strong><br />

kundi malalaman <strong>na</strong>tin a<strong>ng</strong> mabuti sa masama<br />

(ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Moroni 7:16).<br />

Kapag <strong>na</strong>gpasiya tayo<strong>ng</strong> sundin Siya, <strong>na</strong><strong>ng</strong>ako<br />

pa a<strong>ng</strong> <strong>at</strong>i<strong>ng</strong> mapagmahal <strong>na</strong> <strong>Tagapagligtas</strong><br />

<strong>na</strong> ibabahagi Niya a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> Liwa<strong>na</strong>g<br />

sa <strong>at</strong>in: “Yao<strong>ng</strong> sa Diyos ay liwa<strong>na</strong>g; <strong>at</strong> siya<br />

<strong>na</strong> tum<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> liwa<strong>na</strong>g, <strong>at</strong> <strong>na</strong>gpap<strong>at</strong>uloy<br />

sa Diyos, ay tum<strong>at</strong>a<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> marami pa<strong>ng</strong><br />

liwa<strong>na</strong>g; <strong>at</strong> a<strong>ng</strong> liwa<strong>na</strong>g <strong>na</strong> yaon ay lumiliwa<strong>na</strong>g<br />

<strong>na</strong><strong>ng</strong> lumiliwa<strong>na</strong>g ha<strong>ng</strong>ga<strong>ng</strong> sa ga<strong>na</strong>p <strong>na</strong><br />

araw” (D <strong>at</strong> T 50:24). ◼<br />

PAGLALARAWAN NI DAVID STOKER


Sa mga Bisig ni Maria, ni Simon Dewey<br />

“Masdan, ako ay paparito sa sarili<strong>ng</strong> akin, upa<strong>ng</strong><br />

tuparin a<strong>ng</strong> lah<strong>at</strong> <strong>ng</strong> bagay <strong>na</strong> ipi<strong>na</strong>alam ko sa mga<br />

a<strong>na</strong>k <strong>ng</strong> tao mula pa sa pagkak<strong>at</strong><strong>at</strong>ag <strong>ng</strong> daigdig,<br />

<strong>at</strong> upa<strong>ng</strong> gawin a<strong>ng</strong> kalooban, kapwa <strong>ng</strong> Ama <strong>at</strong> <strong>ng</strong><br />

MGA SALITA NI CRISTO<br />

A<strong>na</strong>k—<strong>ng</strong> Ama dahil sa akin, <strong>at</strong> <strong>ng</strong> A<strong>na</strong>k dahil sa<br />

aki<strong>ng</strong> laman. At masdan, dum<strong>at</strong>i<strong>ng</strong> <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> pa<strong>na</strong>hon,<br />

<strong>at</strong> sa gabi<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> pal<strong>at</strong>andaan ay makikita”<br />

(3 Nephi 1:14).


“Pi<strong>na</strong>tototoha<strong>na</strong>n ko <strong>na</strong> si Jesucristo a<strong>ng</strong> ba<strong>na</strong>l <strong>na</strong> A<strong>na</strong>k <strong>ng</strong><br />

buhay <strong>na</strong> Diyos,” pagsul<strong>at</strong> ni Elder Russell M. Nelson <strong>ng</strong> Korum <strong>ng</strong><br />

Labindalawa<strong>ng</strong> Apostol. “Mamahalin Niya kayo, pasisiglahin, <strong>at</strong><br />

magpapakita Siya sa inyo ku<strong>ng</strong> mamahalin ninyo Siya <strong>at</strong><br />

susundin a<strong>ng</strong> Kanya<strong>ng</strong> mga utos (ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa Juan 14:21).<br />

Tu<strong>na</strong>y <strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> si<strong>na</strong>samba pa rin Siya <strong>ng</strong> m<strong>at</strong><strong>at</strong>alino<strong>ng</strong> lalaki<br />

<strong>at</strong> babae.” Ti<strong>ng</strong><strong>na</strong>n sa “<stro<strong>ng</strong>>A<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <strong>Kapayapaan</strong> <strong>at</strong> Kagalaka<strong>ng</strong><br />

Malaman <strong>na</strong> a<strong>ng</strong> <strong>Tagapagligtas</strong> ay Buhay,” pahi<strong>na</strong> <strong>18</strong>.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!