Fatrafo-S - Fatrafol

FATRAFOL - S 

SYSTEM HYDROIZOLACJI DACHÓW 

INSTRUKCJA KONSTRUKCYJNO - TECHNOLOGICZNA 

dot. stosowania folii hydroizolacyjnych w przegrodach dachowych budynków

strona 2 FATRAFOL-S Hydroizolacja dachów 

PN 5415/2011 FATRAFOL-S 

Tytuł: Instrukcja konstrukcyjno-technologiczna dot. stosowania folii hydroizolacyjnych FATRAFOL w 

przegrodach dachowych budynków. 

Opracował: Studio izolacji 

Wydawca: FATRA, a.s., Tomáše Bati 1541, 763 61 Napajedla, Republika Czeska 

Wersja: 09/2012 

Ważna od: 01-09-2012 

08/2012

Hydroizolacja dachów FATRAFOL-S strona 3 

SPIS TREŚCI: 

1 ZASTOSOWANIE I CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU HYDROIZOLACJI DACHÓW FATRAFOL-S ....................... 8 

1.1 ZAKRES STOSOWANIA ................................................................................................................................................................ 8 

1.2 PODZIAŁ DACHÓW W ZALEŻNOŚCI OD UMIESZCZENIA I SPOSOBU MOCOWANIA POWŁOKI HYDROIZOLACYJNEJ ........................... 9 

1.3 CHARAKTERYSTYCZNE CECHY UŻYTKOWE POKRYCIA DACHOWEGO W SYSTEMIE FATRAFOL-S ............................................. 9 

2 MATERIAŁY SYSTEMU HYDROIZOLACJI FATRAFOL-S............................................................................................... 11 

2.1 FOLIE HYDROIZOLACYJNE FATRAFOL ................................................................................................................................... 11 

2.1.1 Produkcja folii oraz podstawowy podział asortymentu................................................................................................... 11 

2.1.2 Odporność na temperaturę i temperaturę zgrzewania .................................................................................................... 12 

2.1.3 Odporność chemiczna ..................................................................................................................................................... 13 

2.1.4 Cechy wytrzymałościowe ................................................................................................................................................. 14 

2.1.5 Pakowanie, transport i magazynowanie ......................................................................................................................... 14 

2.1.6 Sposób oznakowania i identyfikacji folii ......................................................................................................................... 15 

2.1.7 Przepisy bezpieczeństwa ................................................................................................................................................. 15 

2.1.8 Wymagania, przepisy prawne ......................................................................................................................................... 16 

2.1.9 Opis i specyfikacja techniczna poszczególnych rodzajów folii hydroizolacyjnych ......................................................... 18 

2.1.9.1 Folia hydroizolacyjna z PVC-P ....................................................................................................................................................... 18 

2.1.9.1.1 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 807 ................................................................................................................................... 18 

2.1.9.1.2 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 807/V ............................................................................................................................... 21 

2.1.9.1.3 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 810 (810/V, 810 AA, 810/V AA)..................................................................................... 24 


2.1.9.1.5 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 818/V ............................................................................................................................... 32 

2.1.9.1.6 Folia hydroizolacyjna EKOPLAN 819/V ................................................................................................................................. 35 


2.1.9.2 Folia hydroizolacyjna z TPO ........................................................................................................................................................... 40 

2.1.9.2.1 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 916 ................................................................................................................................ 40 

2.1.9.2.2 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 918 ................................................................................................................................ 42 

2.1.9.2.3 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 918/SG-PV ................................................................................................................... 44 

2.1.9.2.4 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 918/H ............................................................................................................................ 46 

2.2 MATERIAŁY UZUPEŁNIAJĄCE SYSTEMY HYDROIZOLACYJNE ..................................................................................................... 48 

2.2.1 Elementy uzupełniające do folii PVC-P .......................................................................................................................... 48 

2.2.1.1 Kształtka przestrzenna - Stożek ....................................................................................................................................................... 48 

2.2.1.2 Kształtka przestrzenna - Krążek falisty ........................................................................................................................................... 48 

2.2.1.3 Kominki wentylacyjne ..................................................................................................................................................................... 48 

2.2.1.4 Wpusty dachowe ............................................................................................................................................................................. 49 

2.2.1.5 Rzygacze i przelewy bezpieczeństwa .............................................................................................................................................. 49 

2.2.1.6 Kształtki przejściowe ...................................................................................................................................................................... 49 

2.2.1.7 Profil „A” Novoplast 1871 .............................................................................................................................................................. 49 

2.2.1.8 Powlekane elementy montażowe ..................................................................................................................................................... 50 

2.2.1.9 Kształtka płaska - Łatka .................................................................................................................................................................. 50 

2.2.1.10 Kształtka płaska - Krążek mocujący, Kołnierz ........................................................................................................................... 50 

2.2.1.11 Masa zalewowa Z-01 .................................................................................................................................................................. 51 

2.2.1.12 Rozcieńczalnik L-494 ................................................................................................................................................................. 51 

2.2.1.13 Uszczelniacz poliuretanowy ....................................................................................................................................................... 51 

2.2.1.14 Uszczelniacz polimeryczny ......................................................................................................................................................... 51 

2.2.1.15 Profile z blachy powlekanej FATRANYL .................................................................................................................................. 52 

2.2.2 Elementy uzupełniające do folii TPO .............................................................................................................................. 55 

2.2.2.1 Kształtka przestrzenna - Stożek ....................................................................................................................................................... 55 

2.2.2.2 Kształtka przestrzenna - Krążek falisty ........................................................................................................................................... 55 

2.2.2.3 Kominki wentylacyjne ..................................................................................................................................................................... 55 

2.2.2.4 Wpusty dachowe ............................................................................................................................................................................. 55 

2.2.2.5 Rzygacze (wpusty narożne) i przelewy bezpieczeństwa .................................................................................................................. 56 

2.2.2.6 Kształtki przejściowe ...................................................................................................................................................................... 56 

2.2.2.7 Profile z blachy powlekanej TPO .................................................................................................................................................... 56 

2.3 MATERIAŁY POMOCNICZE ............................................................................................................................................... 56 

2.3.1 Folie paroizolacyjne ....................................................................................................................................................... 56 

2.3.1.1 FATRAPAR .................................................................................................................................................................................... 56 

08/2012


2.3.1.2 SK VAP 108 ................................................................................................................................................................................... 57 

2.3.1.3 VAP AL THERM............................................................................................................................................................................ 58 

2.3.2 Izolacje termiczne............................................................................................................................................................ 59 

2.3.2.1 Izolacja termiczna z włókien mineralnych ...................................................................................................................................... 59 

2.3.2.2 Styropian (EPS)............................................................................................................................................................................... 60 

2.3.2.3 Styropian ekstrudowany (XPS) ....................................................................................................................................................... 61 

2.3.2.4 Płyty izolacyjne na bazie poliuretanu (PIR) .................................................................................................................................... 62 

2.3.2.4.1 Powerdeck F ............................................................................................................................................................................. 62 

2.3.3 Włókniny oddzielające i ochronne .................................................................................................................................. 63 

2.3.3.1 FATRATEX .................................................................................................................................................................................... 63 

2.3.3.2 FATRATEX S ................................................................................................................................................................................. 63 

2.3.3.3 Welon szklany ................................................................................................................................................................................. 63 

2.3.4 Kleje ................................................................................................................................................................................ 64 

2.3.4.1 PUK ................................................................................................................................................................................................ 64 

2.3.4.2 ISOLEMFI 50119 D MONO .......................................................................................................................................................... 64 

2.3.4.3 Millennium One Step ...................................................................................................................................................................... 64 

2.3.4.4 Millennium PG1 .............................................................................................................................................................................. 66 

2.3.4.5 Klej poliuretanowy FF855 (C/88) ................................................................................................................................................... 67 

2.3.5 Elementy mocujące do mocowania izolacji przeciwwodnej i termicznej ........................................................................ 67 

2.3.5.1 Mocowanie do stalowej blachy trapezowej ..................................................................................................................................... 67 

2.3.5.2 Mocowanie do betonu i żelbetu ...................................................................................................................................................... 68 

2.3.5.3 Mocowanie do cienkościennych prefabrykatów betonowych ......................................................................................................... 70 

2.3.5.4 Mocowanie do betonu komórkowego ............................................................................................................................................. 71 

2.3.5.5 Mocowanie do podłoży drewnianych .............................................................................................................................................. 72 

2.3.5.6 Problematyczne podłoża ................................................................................................................................................................. 74 

2.3.6 Warstwa odsączająca ...................................................................................................................................................... 75 

2.3.6.1 Folie drenażowe i hydroakumulacyjne LITHOPLAST DREN ....................................................................................................... 75 

2.3.6.2 Folia drenażowa Petexdren ............................................................................................................................................................. 76 

2.3.7 Inne ................................................................................................................................................................................. 76 

2.3.7.1 Sznur uszczelniający MIRELON .................................................................................................................................................... 76 

2.3.7.2 Listwa żwirowa ............................................................................................................................................................................... 77 

2.3.7.3 Wsporniki instalacji odgromowej .................................................................................................................................................... 77 

2.3.7.4 System zabezpieczający przed upadkiem z dachu SAFEPOINT ..................................................................................................... 77 

2.3.7.5 Taśma butylokauczukowa ............................................................................................................................................................... 78 

2.3.7.6 Płynne masy hydroizolacyjne .......................................................................................................................................................... 78 

2.3.7.6.1 Triflex ProDetail ....................................................................................................................................................................... 78 

2.3.7.6.2 Triflex ProFibre ........................................................................................................................................................................ 79 

2.3.7.7 Masa wyrównująca do stropodachów Thermoperl .......................................................................................................................... 80 

3 GŁÓWNE ZASADY KONSTRUKCYJNE ................................................................................................................................ 81 

3.1 OGÓLNE WYMAGANIA DOTYCZĄCE PROJEKTOWANIA DACHÓW ................................................................................................ 81 

3.2 KONSTRUKCJA PODŁOŻA.......................................................................................................................................................... 82 

3.2.1 Wymagania dotyczące podłoża w przypadku nowych przegród dachowych ................................................................... 82 

3.2.2 Wymagania dotyczące podłoża w przypadku renowacji ................................................................................................. 83 

3.3 WARSTWA PAROSZCZELNA ...................................................................................................................................................... 84 

3.4 IZOLACJA TERMICZNA .............................................................................................................................................................. 85 

3.5 WARSTWA OCHRONNA I ODDZIELAJĄCA .................................................................................................................................. 86 

3.6 GŁÓWNA WARSTWA HYDROIZOLACYJNA ................................................................................................................................. 86 

3.6.1 Określenie odpowiedniego rodzaju folii dla głównej warstwy hydroizolacyjnej ............................................................ 87 

3.6.2 Stabilizacja powłoki hydroizolacyjnej ............................................................................................................................. 89 

3.6.2.1 Zabezpieczenie pokrycia przed działaniem sił wewnętrznych......................................................................................................... 89 

3.6.2.2 Zabezpieczenie pokrycia przed działaniem sił zewnętrznych .......................................................................................................... 90 

3.6.2.2.1 Uproszczona procedura wymiarowania zabezpieczeń stabilizujących ...................................................................................... 91 

3.6.2.2.2 Zabezpieczenie pokrycia powłokowego metodą mocowania mechanicznego .......................................................................... 93 

3.6.2.2.3 Zabezpieczenie pokrycia powłokowego metodą obciążenia - żwirem, warstwą użytkową lub wegetacyjną ............................ 95 

3.6.2.2.4 Zabezpieczenie pokrycia powłokowego metodą klejenia ......................................................................................................... 97 

3.6.2.2.5 Zabezpieczenie pokrycia powłokowego metodą mocowania próżniowego .............................................................................. 98 

3.6.3 Zasady łączenia folii hydroizolacyjnej ............................................................................................................................ 99 

3.6.4 Zakończenie pokrycia na obwodzie dachu .................................................................................................................... 100 

3.6.5 Doszczelnienie detali przestrzennych ............................................................................................................................ 101 

3.6.6 Odwodnienie pokrycia .................................................................................................................................................. 102 

3.6.6.1 Odwodnienia liniowe dachu .......................................................................................................................................................... 102 

3.6.6.2 Odwodnienia punktowe dachu ...................................................................................................................................................... 102 

08/2012


3.7 WARSTWA UŻYTKOWA........................................................................................................................................................... 103 

4 PROCEDURY PRZYGOTOWANIA TECHNICZNEGO ...................................................................................................... 105 

4.1 MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE DO PRZYGOTOWANIA INWESTYCJI .................................................................................................... 105 

4.2 PRZYGOTOWANIE INWESTYCJI................................................................................................................................................ 105 

5 PROCEDURY TECHNOLOGICZNE ...................................................................................................................................... 108 

5.1 WARUNKI ZEWNĘTRZNE WYKONYWANIA PRAC HYDROIZOLACYJNYCH........................................................ 108 

5.1.1 Przygotowanie placu budowy ....................................................................................................................................... 108 

5.1.2 Warunki pracy ............................................................................................................................................................... 109 

5.2 PROCEDURY WYKONYWANIA MONTAŻU POKRYCIA DACHOWEGO .......................................................................................... 109 

5.2.1 Montaż warstwy paroszczelnej ...................................................................................................................................... 110 

5.2.2 Układanie warstwy termoizolacyjnej ............................................................................................................................ 110 

5.2.3 Układanie warstwy podkładowej, ochronnej i oddzielającej ........................................................................................ 111 

5.2.4 Montaż brzegowych elementów przytwierdzających ..................................................................................................... 112 

5.2.5 Układanie folii hydroizolacyjnej ................................................................................................................................... 113 

5.2.5.1 FATRAFOL 810, 810 AA, 810/V oraz 810/V AA (pokrycie mocowane mechanicznie) ............................................................. 113 

5.2.5.1.1 Mocowanie folii na krawędziach pasów ................................................................................................................................. 115 

5.2.5.1.2 Mocowanie punktowe folii pośrodku pasów .......................................................................................................................... 116 

5.2.5.1.3 Mocowanie do podłoża przy pomocy wcześniej zamontowanych pasków z mocowaniem folii od dołu................................ 117 

5.2.5.1.4 Mocowanie do podłoża przy pomocy krążków mocujących z mocowaniem folii od dołu ..................................................... 118 

5.2.5.2 Folia FATRAFOL 807 oraz 807/V (pokrycie klejone) ................................................................................................................. 119 

5.2.5.3 Folia FATRAFOL 818/V oraz 818/V-UV (pokrycie obciążane) .................................................................................................. 121 

5.2.5.4 Folia FATRAFOL 814 (pokrycie do ruchu pieszego) ................................................................................................................... 121 

5.2.5.5 Folia FATRAFOL P 916 oraz 918 SG-PV (pokrycie mocowane mechanicznie).......................................................................... 124 

5.2.5.6 Folia FATRAFOL P 918 (pokrycie obciążane) ............................................................................................................................. 124 

5.2.6 Wykończenie szczegółów dachów .................................................................................................................................. 125 

5.2.6.1 Zakończenie hydroizolacji na pionowych konstrukcjach .............................................................................................................. 125 

5.2.6.2 Przejście izolacji pionowej w poziomą ......................................................................................................................................... 125 

5.2.6.3 Obróbka attyki i zakończenie pokrycia powłokowego w płaszczyźnie dachu ............................................................................... 126 

5.2.6.3.1 Zakończenie attyki przy użyciu brzegowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej ....................................... 126 

5.2.6.3.2 Zakończenie pokrycia powłokowego pod obróbką blacharską attyki ..................................................................................... 126 

5.2.6.3.3 Zakończenie pokrycia w płaszczyźnie dachu przy pomocy kapinosa z blachy powlekanej .................................................... 126 

5.2.6.3.4 Zakończenie pokrycia powłokowego w płaszczyźnie dachu przy pomocy wiatrownicy ........................................................ 127 

5.2.6.4 Rynny między dachami i za attykami, rynny pogrążone ............................................................................................................... 127 

5.2.6.5 Wpusty dachowe ........................................................................................................................................................................... 128 

5.2.6.6 Przepusty rurowe o przekroju okrągłym oraz wywietrzniki .......................................................................................................... 129 

5.2.6.6.1 Przepust rurowy z PVC lub TPO ............................................................................................................................................ 129 

5.2.6.6.2 Przepust rurowy z materiałów niezgrzewalnych z folią .......................................................................................................... 130 

5.2.6.6.3 Osadzenie wywietrzników ...................................................................................................................................................... 130 

5.2.6.7 Przepusty o przekroju nieokrągłym ............................................................................................................................................... 131 

5.2.6.8 Podział powierzchni dachowej przy pomocy profilu Novoplast ................................................................................................... 132 

5.2.7 Zabezpieczenie powierzchni pokrycia przed uszkodzeniem mechanicznym .................................................................. 132 

5.2.8 Układanie wierzchniej włókniny ochronnej .................................................................................................................. 133 

5.2.9 Układanie warstw balastowych pokrycia dachowego ................................................................................................... 134 

5.2.10 Naprawa uszkodzonego pokrycia dachowego ............................................................................................................... 134 

6 BEZPIECZEŃSTWO PRACY I OCHRONA ZDROWIA, OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA ................................... 136 

6.1 BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA ZDROWIA NA PLACU BUDOWY ................................................................................................. 136 

6.2 OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA .............................................................................................................................................. 136 

6.3 RYZYKA BEZPIECZEŃSTWA PROCESU REALIZACJI ................................................................................................................... 137 

6.4 BEZPIECZEŃSTWO UŻYTKOWANIA DACHU .............................................................................................................................. 139 

7 KONTROLA I ODBIÓR ROBÓT W SYSTEMIE FATRAFOL-S ........................................................................................ 140 

7.1 KONTROLA JAKOŚCI ............................................................................................................................................................... 140 

7.2 PRÓBY SZCZELNOŚCI .............................................................................................................................................................. 141 

8 KWALIFIKACJE I WYPOSAŻENIE EKIPY ROBOCZEJ .................................................................................................. 143 

8.1 KWALIFIKACJE ZAWODOWE ................................................................................................................................................... 143 

8.2 WYPOSAŻENIE EKIPY ROBOCZEJ ............................................................................................................................................ 143 

8.2.1 Urządzenia elektryczne ................................................................................................................................................. 143 

08/2012


8.2.2 Narzędzia pracy i środki ochrony osobistej .................................................................................................................. 143 

8.2.3 Podstawowy zestaw narzędzi ręcznych – torba montażowa .......................................................................................... 145 

9 WYKAZ PRZYWOŁANYCH NORM ...................................................................................................................................... 146 

10 ZASADY ROZWIĄZAŃ KONSTRUKCYJNYCH CHARAKTERYSTYCZNYCH SZCZEGÓŁÓW ......................... 148 

10.1 PRZEGLĄD SZCZEGÓŁÓW ....................................................................................................................................................... 148 

10.1.1 Łączenie folii FATRAFOL ze sobą i z liniowymi elementami przytwierdzającymi ....................................................... 148 

10.1.2 Zakończenie pokrycia na ścianie pionowej ................................................................................................................... 148 

10.1.3 Przejście izolacji pionowej w poziomą .......................................................................................................................... 148 

10.1.4 Obróbka attyki i zakończenie pokrycia w płaszczyźnie dachu ...................................................................................... 148 

10.1.5 Obróbka rynien, wpustów, przejść dachowych ............................................................................................................. 149 

10.2 RYSUNKI SCHEMATYCZNE SZCZEGÓŁÓW ............................................................................................................................... 149 

08/2012


WSTĘP 

Niniejsza instrukcja jest wiążąca w zakresie projektowania i montażu folii dachowych hydroizolacyjnych FATRAFOL na 

bazie plastyfikowanego polichlorku winylu (PVC-P) i termoplastycznej poliolefiny (TPO), produkowanych przez spółkę 

FATRA, a.s. Napajedla, w przegrodach dachowych budynków, zarówno w nowych, jak i podczas remontów dachów lub 

renowacji istniejących przegród dachowych. 

Instrukcja zawiera podsumowanie wiedzy teoretycznej i doświadczeń praktycznych w zakresie badania, sprawdzania, 

projektowania i montażu hydroizolacyjnych folii dachowych, zdobytych od 1982 roku. Instrukcja stanowi istotną część 

składową systemu hydroizolacji dachów FATRAFOL-S. Jakiekolwiek zmiany lub odstępstwa od kryteriów, wymogów i 

zasad tutaj wymienionych, umotywowane względami ekonomicznymi, wydajnościowymi lub eksploatacyjnymi, są 

niedopuszczalne bez uprzedniego rozpatrzenia i uzyskania zgody wydawcy! 

Wraz z wydaniem niniejszej instrukcji konstrukcyjno-technologicznej wygasa ważność jej poprzedniej wersji. 

Ewentualne pytania prosimy kierować do: 

FATRA, a.s. 

Třída Tomáše Bati 1451 

763 61 Napajedla, Republika Czeska 

tel.: 577 503 323 

faks: 577 502 650 

e-mail: fatrafol@fatra.cz 

internet: http//www.fatra.cz 

http//www.fatrafol.cz 

08/2012


1 ZASTOSOWANIE I CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU HYDROIZOLACJI 

DACHÓW FATRAFOL-S 

1.1 Zakres stosowania 

System hydroizolacji FATRAFOL-S jest przeznaczony do wykonywania powłokowych pokryć dachowych na wszystkich 

rodzajach budynków ze stropodachem lub dachem spadowym na obiektach mieszkalnych, użyteczności publicznej, 

administracyjnych, przemysłowych, gospodarczych, sportowych itp. System jest odpowiedni do dachów o wszystkich 

rozwiązaniach konstrukcyjnych, tzn.. dachów jedno, dwu- lub wieloprzegrodowych, dachów wentylowanych i 

niewentylowanych, z klasycznym układem warstw termoizolacyjnych, dachów odwróconych, dachów płaskich, 

spadzistych, a także strzelistych, do dachów z ruchem pieszym i kołowym, dachów balastowych z warstwą żwiru lub gleby, 

dachów zielonych czy ogrodów dachowych, dachów nawadnianych, z systemami fotowoltaicznymi itp. 

Pokrycie dachowe systemu FATRAFOL-S może być układane, z zachowaniem poniższych zasad, na wszystkich 

standardowych podłożach (beton, prefabrykaty betonowe, beton komórkowy, drewno, styropian, poliuretan, płyty z włókien 

mineralnych, pokrycia bitumiczne itp.) - zarówno w nowych budynkach, jak i podczas napraw, remontów czy modernizacji 

starszych obiektów. 

Uniwersalność systemu FATRAFOL-S polega na dużych możliwościach różnorodnych zastosowań. 

08/2012


1.2 Podział dachów w zależności od umieszczenia i sposobu mocowania powłoki 

hydroizolacyjnej 

W zależności od umieszczenia i sposobu mocowania powłoki hydroizolacyjnej w przegrodzie dachowej system 

hydroizolacji dachów FATRAFOL-S obejmuje cztery charakterystyczne podsystemy: 

powłoki hydroizolacyjne mocowane mechanicznie 

folie FATRAFOL mocuje się mechanicznie do konstrukcji nośnej 

charakterystyczne dla lekkich konstrukcji dachowych 

powłoki hydroizolacyjne przyklejane 

folie FATRAFOL przykleja się do odpowiedniego podkładu 

mogą być stosowane do prawie wszystkich konstrukcji, nachyleń i kształtów 

powłoki hydroizolacyjne obciążone warstwą żwirową lub warstwą użytkową 

folie FATRAFOL są chronione przed bezpośrednim wpływem czynników atmosferycznych oraz przed 

obciążeniem wiatrem 

warstwa użytkowa zapewnia ochronę przed ogniem od strony zewnętrznej 

system wymaga tylko minimalnej obsługi 

powłoki hydroizolacyjne obciążone warstwą wegetacyjną 

folie FATRAFOL są chronione przed czynnikami atmosferycznymi i zabezpieczone przed siłami ssania 

wiatru 

warstwa wegetacyjna poprawia klimat wewnętrzny w pomieszczeniach, wpływając korzystnie na 

mieszkańców obiektu 

tylko do dachów o odpowiedniej nośności statycznej, umożliwiającej dodatkowe obciążenie 

1.3 Charakterystyczne cechy użytkowe pokrycia dachowego w systemie FATRAFOL-S 

pokrycie dachowe składa się zazwyczaj tylko z jednej warstwy folii o grubości warstwy izolacyjnej 1,5 mm 

obciążenie konstrukcji dachu przez pokrycie powłokowe wynosi maksymalnie 3,2 kg.m -2 

wszystkie połączenia pokrycia dachowego są wykonane jako połączenia zgrzewane o dużej wytrzymałości i 

wodoszczelności z możliwością dodatkowego zabezpieczenia 

pokrycie dachowe cechuje długotrwała odporność na korozyjne działanie czynników atmosferycznych i promieniowania 

UV 

pokrycie dachowe cechuje dobra odporność chemiczna na działanie agresywnych czynników atmosferycznych, 

wyziewów przemysłowych, substancji uwalniających się z betonu i wielu innych 

pokrycie dachowe cechuje wysoka wytrzymałość, plastyczność i elastyczność, zachowuje swoje cechy użytkowe w 

szerokim zakresie temperatur od -30 °C do +80 °C 

pokrycie dachowe spełnia wymagania dotyczące dachów pod względem bezpieczeństwa pożarowego budynków 

zgodnie z wymaganiami norm czeskich i europejskich 

08/2012


korzystny stosunek paroprzepuszczalności folii hydroizolacyjnej ułatwia usuwanie wilgoci z przegrody dachowej do 

atmosfery 

powierzchnia pokrycia dobrze odbija promieniowanie słoneczne i pochłania go w minimalnym stopniu 

na podstawie dotychczasowych długoletnich doświadczeń praktycznych i badań laboratoryjnych żywotność pokrycia 

jest szacowana na co najmniej 25 lat 

producent zapewnia kompatybilność pokrycia dachowego z wszystkimi elementami uzupełniającymi i pomocniczymi w 

ramach systemu FATRAFOL-S 

producent udziela gwarancji na funkcjonalność hydroizolacyjnych folii dachowych FATRAFOL wykonanych zgodnie z 

niniejszą instrukcją na okres 10 lat 

prace można przeprowadzać w dowolnej porze roku, z wyjątkiem opadów deszczu, śniegu i temperatury poniżej -5 °C, 

(folie TPO poniżej -10°C). Pokrycie można układać również na wilgotnym podłożu. 

pokrycie przez cały okres żywotności nie wymaga żadnych zabiegów konserwacyjnych, co jednak nie oznacza, że 

można ominąć zalecane cykle kontroli wybranych konstrukcji 

w przypadku uszkodzenia mechanicznego pokrycie można w prosty sposób naprawić 

pokrycie można w całości łatwo odtworzyć lub zdemontować 

08/2012


2 MATERIAŁY SYSTEMU HYDROIZOLACJI FATRAFOL-S 

Materiały, z których wytwarzany jest system FATRAFOL-S, można podzielić na: 

folie hydroizolacyjne FATRAFOL (według normy ČSN 73 1901 warstwa hydroizolacyjna) 

uzupełniające materiały hydroizolacyjne 

materiały pomocnicze 

Konkretne materiały wymienione w dalszej części zostały opracowane i wyprodukowane specjalnie do danych celów. 

Podczas wykonywania systemu FATRAFOL-S materiały hydroizolacyjne należy traktować jako niezamienne. 

2.1 Folie hydroizolacyjne FATRAFOL 

Folie hydroizolacyjne FATRAFOL stanowią podstawowy materiał do wykonania głównej warstwy hydroizolacyjnej 

(wodoszczelnej). 

2.1.1 Produkcja folii oraz podstawowy podział asortymentu 

Do produkcji folii FATRAFOL stosuje się wyłącznie surowce o dokładnie określonych właściwościach. Skład i budowa 

poszczególnych rodzajów folii dobrano w taki sposób, aby folie posiadały parametry techniczne optymalne dla danego 

przeznaczenia. 

08/2012


Podział folii FATRAFOL według podstawowych kryteriów: 

a) według technologii zastosowanej do ich produkcji: 

walcowane i laminowane 

wyprodukowane metodą wytłaczania - ekstruzji wielokrotnej 

b) według materiału bazowego: 

folia z plastyfikowanego polichlorku winylu (PVC-P) 

folia z termoplastycznych poliolefin (TPO) 

c) według przeznaczenia: 

podstawowe rodzaje (folie do wykonania głównej powłoki warstwy hydroizolacyjnej) 

uzupełniające rodzaje (do wykończenia szczegółów, będące uzupełnieniem podstawowych rodzajów folii) 

Podział asortymentu folii przedstawia Tabela 1. 

Tabela 1: Podział asortymentu folii FATRAFOL 

Rodzaj wzmocnienia 

Folia z PVC-P 

laminowana wytłaczana 

Folia z TPO 

Podstawowe rodzaje folii hydroizolacyjnych 

siatka PES wysokiej 

wytrzymałości 

FATRAFOL 810 

FATRAFOL 810 AA 

FATRAFOL 810/V 

FATRAFOL 810/V AA 

FATRAFOL P 916 

welon szklany FATRAFOL 814 

FATRAFOL 807 


FATRAFOL 818/V-UV 


włóknina podkładowa 

FATRAFOL 807/F 


FATRAFOL 807/V - 

zbrojenie mieszane - - FATRAFOL P 918/SG-PV 

Uzupełniające rodzaje folii hydroizolacyjnych 

bez zbrojenia FATRAFOL 804 - FATRAFOL P 918/H 

2.1.2 Odporność na temperaturę i temperaturę zgrzewania 

Folie dachowe FATRAFOL cechuje długotrwała odporność na korozyjne działanie większości czynników atmosferycznych, 

w tym działanie temperatury. Podstawowe cechy funkcjonalne folii nie ulegają istotnym zmianom w zakresie temperatur od 

-30 °C do +80 °C. Folie można poddawać obróbce w temperaturze od -5 °C (w przypadku folii TPO od -10 °C) do +40 °C. 

Folia wytrzymuje bez uszkodzeń nawet bardzo szybkie i wielokrotne zmiany temperatury i przez krótki czas wytrzymuje 

nawet ekstremalne przegrzanie *). 

Zalecana temperatura zgrzewania folii na bazie PVC-P wynosi od 430 °C do 580 °C, folii na bazie TPO od 380 °C do 520 

°C. Temperatura zgrzewania jest zależna od wielu czynników, takich jak np.: grubość i rodzaj folii, typ urządzenia do 

zgrzewania, szybkość zgrzewania, temperatura i wilgotność otoczenia i podłoża, prędkość wiatru itp. Należy zatem 

przeprowadzić próbę w danych warunkach konkretnej budowy. Producent zaleca wykonanie połączeń próbnych przed 

08/2012


rozpoczęciem prac zasadniczych, stosując różne ustawienia urządzenia do zgrzewania. Na podstawie wyników testów 

zrywania można dobrać optymalne parametry zgrzewania dla danych warunków. 

*) Uwaga: W przypadku folii TPO nawet krótkie przegrzanie ekstremalne może spowodować rozkład termiczny polimeru, 

co negatywnie wpływa na jakość połączenia. 

2.1.3 Odporność chemiczna 

Znakomita odporność chemiczna folii FATRAFOL pozwala na ich stosowanie w środowisku o wysokim stopniu obciążenia 

chemicznego. Podstawowe zestawienie parametrów odporności chemicznej w temperaturze normalnej 23 °C przedstawia 

dla folii PVC-P Tabela 2, dla folii TPO Tabela 3. Odporność chemiczna w dużej mierze zależy od stężenia danej 

substancji, jej temperatury i czasu oddziaływania, stąd też poszczególne przypadki należy traktować indywidualnie. 

Samodzielnie należy też dokonać oceny wpływu niewymienionych w zestawieniu substancji lub wspólnego działania tych 

substancji - stosownie do przewidywanych warunków ich oddziaływania na folię. 

Tabela 2: Odporność chemiczna folii PVC-P FATRAFOL 

Kwasy nieorganiczne Roztwory soli 

Kwas siarkowy 25 % + Siarczany + 

Kwas siarkowy 98 % ∆ Chlorki + 

Kwas siarkawy 6 % + Azotany + 

Kwas azotowy 5 % + Substancje organiczne 

Kwas chlorowodorowy 10 % + Aceton – 

Kwas chlorowodorowy stężony ∆ Alkohol etylowy 10 % + 

Kwasy organiczne Glikol etylenowy ∆ 

Kwas benzoesowy + Benzyna – 

Kwas masłowy ∆ Olej napędowy – 

Kwas octowy 10 % + Oleje roślinne i zwierzęce ∆ 

Kwas cytrynowy + Oleje silnikowe i mineralne ∆ 

Kwas winowy + Smoła – 

Kwas szczawiowy + Toluen – 

Kwas oleinowy ∆ Inne 

Zasady nieorganiczne Asfalt – 

Wodorotlenek sodu + Piwo + 

Wodorotlenek potasu + Roztwory mydła + 

Wodorotlenek amonu + Woda morska + 

Wodorotlenek wapnia + Środki piorące + 

Środki do zwalczania chwastów 

(herbicydy) 

+ 

Nawozy roślinne + 

Poziom odporności chemicznej: + długotrwała odporność ∆ średnia odporność - brak odporności 

Tabela 3: Odporność chemiczna folii TPO FATRAFOL 

Kwasy nieorganiczne Roztwory soli 

Kwas siarkowy 25 % + Siarczany + 

Kwas siarkowy 98 % ∆ Chlorki + 

Kwas siarkawy 6 % + Azotany + 

Kwas azotowy 5 % + Substancje organiczne 

Kwas chlorowodorowy 10 % + Aceton ∆ 

Kwas chlorowodorowy stężony ∆ Alkohol etylowy 10 % + 

Kwasy organiczne Glikol etylenowy + 

Kwas benzoesowy + Benzyna – 

Kwas masłowy + Olej napędowy ∆ 

Kwas octowy 10 % + Oleje roślinne i zwierzęce ∆ 

Kwas cytrynowy + Oleje silnikowe i mineralne ∆ 

Kwas winowy + Smoła ∆ 

08/2012


Kwas szczawiowy + Toluen – 

Kwas oleinowy ∆ Inne 

Zasady nieorganiczne Asfalt + 

Wodorotlenek sodu + Piwo + 

Wodorotlenek potasu + Roztwory mydła + 

Wodorotlenek amonu + Woda morska + 

Wodorotlenek wapnia + Środki piorące + 

Środki do zwalczania chwastów + 

(herbicydy) 

Nawozy roślinne + 

Poziom odporności chemicznej: + długotrwała odporność ∆ średnia odporność - brak odporności 

2.1.4 Cechy wytrzymałościowe 

Z punktu widzenia właściwości mechanicznych folie FATRAFOL cechuje wysoka wytrzymałość na rozciąganie i ściskanie 

oraz wysoka plastyczność. Dodatkowo, w przypadku folii PVC-P powstałe odkształcenia w znacznym stopniu są 

odwracalne (elastyczne). Folie FATRAFOL są również bardzo odporne na naprężenia punktowe (przebicie, naderwanie 

itp.), podczas obciążenia nie występuje zjawisko tzw. "płynięcia na zimno". 

W celu poprawienia cech wytrzymałościowych niektóre rodzaje folii wzmocniono siatką włókniny o wysokiej wytrzymałości. 

2.1.5 Pakowanie, transport i magazynowanie 

Folie są nawinięte i zapakowane w rolkach, rolki są ułożone na drewnianych paletach i przytwierdzone folią 

opakowaniową. 

Standardowo ładunek na palecie wynosi 19 rolek dla folii o szerokości 1300 (1200) mm oraz 21 rolek dla folii o szerokości 

2000 (2050) mm. 

Folię o szerokości 2000 (2050) mm nawiniętą na rolkach o mniejszych długościach i masach można zapakować na 

paletach niestandardowych po 18 rolek umieszczonych w 3 warstwach w bloku jedna nad drugą. 

Podstawowe rodzaje pakowania przedstawia Rysunek 1. 

19 rolek na palecie 21 rolek na palecie 18 rolek na palecie 

paleta 800x1200 mm paleta 800x1200 mm paleta 1200x2000 mm 

paleta 800x2000 mm paleta 800x2000 mm (krótsze nawoje) 

Rysunek 1: Jednostki manewrowo-transportowe – schemat przedstawiający układ rolek na palecie 

Folie należy przewozić krytymi środkami transportu i magazynować w oryginalnych zamkniętych opakowaniach. 

Zalecana temperatura magazynowania wynosi od -5 °C do +30 °C. Folie należy chronić przed zanieczyszczeniem na 

placu budowy. Folie do czasu wbudowania na miejsce należy chronić przed czynnikami atmosferycznymi, o ile jest to 

możliwe. 

08/2012


2.1.6 Sposób oznakowania i identyfikacji folii 

Folie FATRAFOL, na górnej powierzchni, z reguły w odległości 100 mm od krawędzi, posiadają oznakowanie wykonane 

farbą atramentową. Oznakowanie to zawiera wymiary (szerokość,y grubość) w mm, datę oraz znak identyfikacyjny 

produkcji oraz znaki "+" w odstępach 150 mm na całej długości folii. Znaki te ułatwiają zachowanie właściwych zakładów 

podczas układania kolejnych pasów. 

Każda rolka folii jest oznakowana znakiem zgodności CE. W celu identyfikacji materiału w zakładzie produkcyjnym 

tabliczka zawiera szczegółową informację o partii produkcyjnej i kodzie produktu. 

01234 

FATRA a. s., Tomáše Bati 1541, 763 61 Napajedla 

xx 

01234-CPD-xxxxx 

EN 13956 

FATRAFOL XXX 

Nazwa produktu 

Trade name 

Wymiary - Size grubość - szerokość mm 

2 

Ilość - Quantity xx m - xx m 

Kolor - Colour 

Partia produkcyjna: 

Production lot: 

XXXXX 

Kod produkcyjny: 

Production code: XX-X 

2.1.7 Przepisy bezpieczeństwa 

Folie FATRAFOL nie są sklasyfikowane jako substancje niebezpieczne w rozumieniu ustawy o substancjach 

chemicznych. 

Unieszkodliwianie odpadów 

Odpady z folii FATRAFOL należy unieszkodliwiać zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa (w Czechach ustawa o 

odpadach nr 185/2001 Dz.U., w myśl późniejszych przepisów prawa). 

Czyste odpady można poddawać recyklingowi, odpady nie nadające się do recyklingu należy złożyć na wysypisku. Odpady 

zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi należy unieszkodliwić na drodze spalenia w spalarni odpadów 

niebezpiecznych. 

Kategoryzację odpadów zgodnie z Rozporządzeniem Ministerstwa Środowiska nr 381/2001 Dz.U. RCz (katalog odpadów) 

oraz ich możliwe wykorzystanie przedstawia Tabela 4. 

Tabela 4: Kategoryzacja i wykorzystanie odpadów z folii FATRAFOL 

Kategorie 

odpadów 

Numer 

katalogowy 

O 07 02 13 

O 07 02 13 

Nazwa odpadu 

wg numeru 

katalogowego 

Odpady tworzyw 

sztucznych 

Odpady tworzyw 

sztucznych 

Charakterystyka 

odpadu, uwaga 

08/2012 

Oznaczenie 

niebezpiecznego 

charakteru 

odpadu 

folia PVC-P O 

folia TPO O 

Przewidywany sposób 

wykorzystania lub 

unieszkodliwienia odpadu 

- wykorzystanie materiałowe 

- unieszkodliwienie (unieszkodliwienie 

termiczne*, złożenie na 

wysypisku) 

- wykorzystanie materiałowe 

- wykorzystanie energetyczne 

- unieszkodliwienie (unieszkodliwienie 

termiczne*, złożenie na 

wysypisku)


O 15 01 01 

Opakowania z 

papieru i tektury 

Gilzy papierowe O - wykorzystanie materiałowe 

O 15 01 02 

Opakowania z 

tworzyw 

sztucznych 

Opakowaniowe folie 

PE i folie PE stretch 

O - wykorzystanie materiałowe 

*) zakład przeznaczony do spalania odpadów 

Bezpieczeństwo podczas pracy i ochrona zdrowia 

Podczas układania i łączenia folii należy przestrzegać wszystkich aktualnych przepisów bezpieczeństwa, higieny i 

przeciwpożarowych. 

2.1.8 Wymagania, przepisy prawne 

System zarządzania jakością w zakresie opracowywania i produkcji folii FATRAFOL posiada certyfikat zapewniający 

zgodność z normą EN ISO 9001:2009. 

Dowodem na dbanie o środowisko i przestrzeganie zasad zarządzania środowiskowego podczas opracowywania i 

produkcji folii hydroizolacyjnych jest certyfikat zapewniający zgodność z normą EN ISO 14001:2005. 

Zgodnie z dyrektywą UE nr 89/106/EWG Rady Wspólnot Europejskich w myśl dyrektywy 93/68/EWG, ustawą nr 22/1997 

Dz.U. RCz oraz rozporządzeniem rady ministrów nr 190/2002 Dz.U. RCz w myśl późniejszych zmian i przepisów, 

wszystkie folie dachowe są certyfikowane, spełniają wymagania europejskiej normy zharmonizowanej EN 13956 i 

posiadają deklarację zgodności CE. 

08/2012


08/2012


2.1.9 Opis i specyfikacja techniczna poszczególnych rodzajów folii hydroizolacyjnych 

2.1.9.1 Folia hydroizolacyjna z PVC-P 

2.1.9.1.1 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 807 

OPIS PRODUKTU 

FATRAFOL 807 (807/F, 807 AA) to folia dachowa na bazie PVC-P na osnowie z włókniny PES. Folia jest odporna na 

działanie promieniowania UV i może być narażona na bezpośrednie działanie czynników atmosferycznych. 

FATRAFOL 807 (807 AA) posiada jedną krawędź folii bez włókniny w celu umożliwienia wzdłużnego łączenia pasów. 

FATRAFOL 807/F posiada osnowę z włókniny na całej szerokości pasa. 

FATRAFOL 807 AA posiada zwiększoną odporność ogniową. 

Wszystkie warianty produkcyjne w dalszej części opisano jako FATRAFOL 807. 

ZASTOSOWANIE 

Do systemów przyklejanych, takich jak w szczególności: 

renowacja starych asfaltowych pokryć powłokowych stropodachów 

dodatkowe ocieplenie dachu bez możliwości obciążenia lub mocowania mechanicznego 

przyklejane hydroizolacje wiat, lekkich budynków itp. 

Dolna strona folii, posiadająca podkładkę z włókniny o masie powierzchniowej 300 g/m 2 , jest dopuszczona do 

kontaktu z bitumami. W przypadku układania na pokryciu bitumicznym należy preferować przyklejanie folii klejami PU. 

WYKONANIE 

Folie na budowie mogą być układane wyłącznie przez wyspecjalizowane do tego firmy specjalistyczne. 

Folie należy wykonywać, kierując się zasadami ustalonymi i opisanymi w niniejszej instrukcji. 

Powierzchniowo folię należy mocować do podłoża metodą przyklejania lub mocowania mechanicznego. 

Sposób mocowania należy dobrać odpowiednio do konkretnej sytuacji, zapewniając unieruchomienie folii w stosunku 

do zmian wymiarów i ssania wiatru. 

Kolejne pasy należy łączyć na zakład wolnej krawędzi przy użyciu ręcznych lub automatycznych urządzeń do 

zgrzewania gorącym powietrzem. Połączenia poprzeczne należy układać na styk z nałożeniem łaty w postaci paska 

folii uzupełniającej FATRAFOL 804 o szerokości 120 mm, to samo dotyczy połączeń podłużnych folii FATRAFOL 

807/F. 

Podczas łączenia wzajemnego pasów temperatura powietrza otoczenia i warstwy podkładowej nie może spaść 

poniżej -5 °C, folie należy przyklejać w temperaturze i warunkach zalecanych przez producenta kleju. 

INFORMACJE O PRODUKCIE 

Wymiary i podstawowe dane dot. opakowania 

08/2012


Grubość Szerokość 

Masa 

powierzchniowa*) 

Nawój na rolce 

08/2012 

Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 

[mm] [mm] [kg/m 2 ] [m] [m 2 ] [kg] rolka [m 2 ] [kg] 

FATRAFOL 807, FATRAFOL 807 AA 

efektywna: 1,50 

całkowita: 2,60 

całkowita: 1300 

wolna krawędź: 

50 

2,20 15,4 20 44 20 400 880 

FATRAFOL 807/F 



1300 

1000 2,20 

17,7 

17,7 

23 

17,7 

51 

39 19 

437 

336,3 

960 

740 

*) wartości informacyjne 

Wygląd i kolorystyka 

folia gładka o matowej powierzchni 

strona górna - kolor standardowy – jasnoszary RAL 7040 

- a także w kolorach przedstawionych w tabeli 

- 100 mm od krawędzi folia oznakowana nadrukiem ułatwiającym zachowanie 

właściwych zakładów pasów i ewentualne rozmieszczenie elementów mocujących 

strona dolna - włóknina białego koloru 

Faktura 

Kolor górnej strony folii 

FATRAFOL 807 

Odcień koloru 

wzornik kolorów wzornik kolorów 

Fatra 

RAL *) 

jasnoszary 2761 7040 

ciemnoszary 2003 7012 

czerwony 3104 3016 

niebieski 9113 5015 

zielony 7060B 6000 

*) odcień wg wzornika kolorów RAL w przypadku niektórych kolorów może 

nieznacznie odbiegać od rzeczywistości, jednak nie więcej niż o 3 stopnie skali 

szarości wg ČSN EN 20105-A02 

Parametry techniczne – wartości gwarantowane 

Właściwość Norma badań Wartości gwarantowane 

Wytrzymałość na rozciąganie EN 12311-2 

≥ 800 N/50 mm 

Ciągliwość metoda A 

≥ 60 % 

Wodoszczelność EN 1928/B spełnia wymagania 

Reakcja na ogień EN 13501-1 klasa E 

Reakcja na ogień zewnętrzny ENV 1187 BROOF (t1) 

Wytrzymałości złączy na oddzieranie EN 12316-2 ≥ 150 N/50 mm 

Wytrzymałość złączy na ścinanie EN 12317-2 ≥ 650 N/50 mm 

Odporność na uderzenie 

EN 12691/A 

EN 12691/B 

spełnia 1250 mm 


Odporność na obciążenie statyczne EN 12730/B spełnia 20 kg 

Wytrzymałość na rozdzieranie EN 12310-2 ≥ 250 N 

Stabilność wymiarów EN 1107-2 max. ± 1 % 

Zginanie w niskiej temperaturze EN 495-5 ≤ -35 °C 

Ekspozycja na działanie promieniowania UV, podwyższonej 

temperatury i wody (5000 godzin) 

EN 1297 

spełnia wymagania, stopień 

0 

przepuszczalność pary wodnej – współczynnik oporu 

dyfuzyjnego µ EN 1931 

8200 ± 2000 

Równoważna grubość powietrza sd 

21,3 m 

Współczynnik przewodzenia ciepła λ EN 12667 0,068 W/m.K 

ZWIĄZANA DOKUMENTACJA TECHNICZNA 

Karta techniczna TL 5-1006-06, Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 807, wydana przez Fatra, a. s., Napajedla


Certyfikat systemu kontroli produkcji nr 1390-CPD-0028/07/Z wydany przez CSI, a.s., Praha, oddział Zlín dla 

folii hydroizolacyjnych FATRAFOL 804, FATRAFOL 807, FATRAFOL 814 według EN 13956:2006 

Ważność dokumentacji: W celu zastosowania folii w konkretnym projekcie należy skorzystać z aktualnej dokumentacji do 

produktu (Karta techniczna, Deklaracja zgodności, Zaświadczenie, Certyfikat itp.), która jest 

dostępna pod adresem internetowym www.fatrafol.cz. 

08/2012


2.1.9.1.2 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 807/V 

OPIS PRODUKTU 

FATRAFOL 807/V to folia dachowa na bazie PVC-P na osnowie z włókniny PES o masie powierzchniowej 120 g/m 2 . 

Folia jest odporna na działanie promieniowania UV i może być narażona na bezpośrednie działanie czynników 

atmosferycznych. 

Jedną krawędź folii pozostawiono bez włókniny w celu umożliwienia wzdłużnego łączenia pasów. 

ZASTOSOWANIE 

Do systemów klejonych, w szczególności do klejenia rozprężnymi klejami poliuretanowymi na: 

odpowiedniej warstwie termoizolacyjnych (np. PIR, EPS) 

sztywnej konstrukcji przegrody dachowej spełniającej wymagania dotyczące płaskości (płyty cementowowiórowe, 

beton wibrowany itp.) 

Folia nie nadaje się do klejenia na powierzchniach asfaltowych oraz do mocowania mechanicznego! 

Do wykończenia szczegółów należy użyć folii uzupełniającej FATRAFOL 804. 

WYKONANIE 



Kleje stosowane do klejenia folii muszą zapewniać odpowiednią przylepność do danego podłoża, wynikającą z 

wartości obliczeniowych sił oddziałujących na przegrodę dachową podczas obciążenia wiatrem. Zabezpieczenie 

pokrycia przed działaniem sił wewnętrznych opisano w dalszej części instrukcji. 

Kolejne pasy należy łączyć na zakład wolnej krawędzi przy użyciu ręcznych lub automatycznych urządzeń do 

zgrzewania gorącym powietrzem. Połączenia poprzeczne należy układać na styk z nałożeniem łaty w postaci paska 

folii FATRAFOL 804 o szerokości 120 mm. 

Układanie folii należy wykonywać w zakresie temperatur zalecanych przez producenta kleju, podczas wzajemnego 

łączenia pasów temperatura powietrza otoczenia i warstwy podkładowej nie może spaść poniżej -5 °C. 



08/2012



Masa 

powierzchniowa 


08/2012 

Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 








całkowita: 2050 

wolna krawędź: 

70 

1,67 

2,04 

2,52 

19 

16 

13 

38,95 

32,8 

26,65 

66 

68 

68 

21 

21 

21 

817,95 

688,8 

559,65 

1400 

1440 

1440 








strona dolna - włóknina zielonkawego koloru 

Faktura 





Fatra 

RAL *) 



biały 1278 9010 





Właściwość Norma badań 

Wartości gwarantowane dla poszczególnych grubości 

produktu 

1,60 mm 1,90 mm 2,40 mm 

Wytrzymałość na rozciąganie EN 12311-2 ≥ 650 N/50 mm ≥ 800 N/50 mm ≥ 950 N/50 mm 


≥ 80 % 




Wytrzymałości złączy na 

oddzieranie 

EN 12316-2 ≥ 200 N/50 mm ≥ 250 N/50 mm ≥ 280 N/50 mm 

Wytrzymałość złączy na ścinanie EN 12317-2 ≥ 600 N/50 mm ≥ 720 N/50 mm ≥ 800 N/50 mm 


EN 12691/A 

EN 12691/B 







Odporność na obciążenie 

statyczne 

EN 12730/B spełnia 20 kg 

Wytrzymałość na rozdzieranie EN 12310-2 ≥ 180 N ≥ 220 N ≥ 240 N 

Stabilność wymiarów EN 1107-2 maks. ± 0,3 % 

Zginanie w niskiej temperaturze 

Ekspozycja na działanie 

EN 495-5 ≤ -25 °C 

promieniowania UV, podwyższonej 


EN 1297 spełnia wymagania, stopień 0 

przepuszczalność pary wodnej – 

współczynnik oporu dyfuzyjnego µ EN 1931 

10000 ± 3000 

Równoważna grubość powietrza sd 16 m 19 m 24 m



Karta techniczna TL 5-1016-09, Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 807/V, wydana przez Fatra, a. s., 

Napajedla 

Certyfikat systemu kontroli produkcji nr 1390-CPD-0070/10/Z dla folii hydroizolacyjnej FATRAFOL 807/V 

według EN 13956:2006/AC 2006-06 wydany przez CSI, a. s., Praha, oddział Zlín 




08/2012


2.1.9.1.3 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 810 (810/V, 810 AA, 810/V AA) 

OPIS PRODUKTU 

FATRAFOL 810 (810/V, 810 AA, 810/V AA) to folia dachowa na bazie PVC-P wzmocniona siatką poliestrową. Folia 

jest odporna na działanie promieniowania UV i może być narażona na bezpośrednie działanie czynników 


FATRAFOL 810 (810 AA) jest produkowana metodą walcowania i laminowania, FATRAFOL 810/V (810/V AA) 

metodą ekstruzji wielokrotnej. 

Wariant produkcyjny FATRAFOL 810 AA (810/V AA) posiada zwiększoną odporność ogniową. 

O ile nie podano inaczej, wszystkie warianty produkcyjne opisano w dalszej części jako FATRAFOL 810. 

ZASTOSOWANIE 

Do systemów mocowania mechanicznego z hydroizolacją bezpośrednio wystawioną na działanie warunków 

atmosferycznych bez warstw ochronnych i użytkowych: 

mocowanych punktowo i liniowo przy pomocy powlekanych blach profilowanych 

klejonych do krążków mocujących 

Zastosowanie do dachów obciążonych możliwe tylko w wyjątkowych przypadkach, takich jak np.: prowadzenie prac 

etapowych, w których realizacja warstw ochronnych (użytkowych) zostaje odłożona na później. 

Folia pocięta w paski: 

szerokość 160 mm – do osłonięcia kotew przy odpowiednim mocowaniu punktowym folii 

szerokość 215 mm – do łączenia i mocowania folii FATRAFOL 814 do podłoża 

szerokość 650 mm, 1000 mm oraz 1025 mm – do intensywnego mocowania w strefach krawędziowych i 

strefach naroży dachów 

WYKONANIE 



Folia musi być w odpowiedni sposób przymocowana do stabilnej części przegrody dachowej. Sposób mocowania 

należy dobrać odpowiednio do konkretnej sytuacji, zapewniając unieruchomienie folii w stosunku do zmian wymiarów i 

ssania wiatru. 

Pasy można łączyć ze sobą przy użyciu ręcznych lub automatycznych urządzeń do zgrzewania lub zgrzewarek z 

klinem grzewczym (zgrzew jednolity). 

Podczas wykonywania prac temperatura powietrza otoczenia i warstwy podkładowej nie powinna spaść poniżej -5°C. 

08/2012




Grubość 

Masa 

Szerokość powierzchniowa*) 

Nawój na rolce **) 

Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 


FATRAFOL 810 

1,20 

1300 

650 

215 

160 

1,52 

20 

40 

26 

13 

8,6 

6,4 

41 

21 

13 

10 

19 

38 

36 

36 

494 

494 

309,6 

230,4 

780 

780 

490 

370 

1,50 

1300 

650 1,90 

20 

26 

13 

51 

26 

19 

38 

494 

494 

970 

970 

160 32 5,12 10 36 184,32 370 

2,00 1300 2,54 15,4 20 51 19 380 970 

2050 


51,25 78 

1076,25 1650 

1,20 

2000 

1600 1,52 25 

50 

40 

76 

61 

21 1050 

840 

1630 

1290 

1025 

1000 

25,625 

25 

39 

38 

42 

1076,25 

1050 

1650 

1630 

2050 

41 78 

861 1650 

1,50 

2000 

1600 1,90 20 

40 

32 

76 

61 

21 840 

672 

1630 

1290 

1025 

1000 

20,5 

20 

39 

38 

42 

861 

840 

1650 

1630 

1,80 

2050 

2000 

1025 

1000 

2,28 16,5 

33,825 

33 

16,912 

16,5 

77 

75 

39 

38 

21 

42 

710,325 

693 

710,304 

693 

1650 

1630 

1650 

1630 

2,00 

2050 

2000 

2,54 15 

30,75 

30 

78 

76 

21 

645,75 

630 

1650 

1630 

2,40 2000 3,05 13 26 79 21 546 1690 


1,50 1300 1,93 20 26 52 19 494 990 


1,50 

2050 

2000 

1,93 20 

41 

40 

80 

78 

21 

861 

840 

1690 

1650 


**) inne długości nawojów tylko na podstawie uzgodnień między producentem a odbiorcą 


folia gładka o matowej powierzchni z delikatną fakturą osnowy zbrojącej 





strona dolna - szary 

- biały w przypadku białej folii 

08/2012


Faktura Odcień koloru 

Kolor górnej strony 

folii FATRAFOL 


810 

Fatra 

RAL *) 

Zastosowanie do poszczególnych 

wariantów 

810 810/V 810 AA 810/V AA 

jasnoszary 2761 7040 

ciemnoszary 2003 7012 

czerwony 3104 3016 

niebieski 9113 5015 

biały 1278 9010 

zielony 7060B 6000 

miedziano-brązowy 3503 8004 

szarobiały 2732 7047 





FATRAFOL 810, FATRAFOL 810 AA 



produktu 

1,20 mm 1,50 mm 2,00 mm 

Wytrzymałość na rozciąganie – 

P/N 

Ciągliwość 

EN 12311-2 

metoda A 

≥ 1000/950 N/50 

mm 

≥ 1000/950 N/50 

mm 

≥ 15 % 

≥ 1000/950 N/50 

mm 

Wodoszczelność (400 kPa) EN 1928/B spełnia wymagania 


Reakcja na ogień zewnętrzny ENV 1187 BROOF (t1), BROOF (t3), CROOF (t4) 


oddzieranie 

EN 12316-2 ≥ 260 N/50 mm ≥ 260 N/50 mm ≥ 260 N/50 mm 

Wytrzymałość złączy na ścinanie – 

P/N 

EN 12317-2 ≥ 900/850 N/50 mm ≥ 900/850 N/50 mm ≥ 900/850 N/50 mm 


EN 12691/A 

EN 12691/B 








statyczne 






EN 495-5 ≤ -25 °C 






21000 ± 3000 

Równoważna grubość powietrza sd 25,2 m 31,5 m 42 m 

Współczynnik przewodzenia ciepła 

λ 

P – wzdłuż, N – w poprzek 

EN 12667 0,141 W/(m.K) 

08/2012


FATRAFOL 810/V, FATRAFOL 810/V AA 



produktu 

1,20 mm 1,50-1,80-2,00 mm 2,40 mm 

Wytrzymałość na rozciąganie – 

P/N 

Ciągliwość – P/N 

EN 12311-2 

metoda A 

≥ 1000/1000 N/50 

mm 

≥ 1000/1100 N/50 

mm 

≥ 15/20 % 

≥ 1100/1200 N/50 

mm 

Wodoszczelność (400 kPa) EN 1928/B spełnia wymagania 


Reakcja na ogień zewnętrzny ENV 1187 BROOF (t1), BROOF (t2), BROOF (t3) 


oddzieranie 

EN 12316-2 ≥ 260 N/50 mm ≥ 260 N/50 mm ≥ 260 N/50 mm 

Wytrzymałość złączy na ścinanie – 

P/N 

EN 12317-2 ≥ 1000 N/50 mm ≥ 1000 N/50 mm ≥ 1100 N/50 mm 


EN 12691/A 

EN 12691/B 








statyczne 


Wytrzymałość na rozdzieranie – 

P/N 

EN 12310-2 ≥ 200/220 N ≥ 200/220 N ≥ 250/270 N 




EN 495-5 ≤ -25 °C 






21000 ± 3000 

Równoważna grubość powietrza sd 25,2 m 31,5-37,8-42 m 50,4 m 


λ 

EN 12667 0,141 W/(m.K) 

Odporność na przerastanie 

korzeniem 

prEN 13948, FLL spełnia wymagania 

wskaźnik SRI 

P – wzdłuż, N – w poprzek 

ASTM E 1980-01 108 (dotyczy tylko koloru białego RAL 9010) 


Karta techniczna TL 5-1008-06, Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 810, wydana przez Fatra, a. s., 

Napajedla 

Certyfikat systemu kontroli produkcji nr 1390-CPD-0026/06/Z wydany przez CSI, a. s., Praha, oddział Zlín 

dla folii hydroizolacyjnej FATRAFOL 810 wg EN 13956:2006 


dla folii hydroizolacyjnej FATRAFOL 810/V wg EN 13956:2006 

Europejska aprobata techniczna ETA-12/0013 - FATRAFOL-S, Systemy mocowanych mechanicznie 

elastycznych hydroizolacyjnych powłok dachowych 




08/2012


08/2012



OPIS PRODUKTU 

FATRAFOL 814 to folia dachowa na bazie plastyfikowanego polichlorku winylu (PVC-P) ze zintegrowanym welonem 

szklanym. Górna strona folii posiada specjalną fakturę antypoślizgową. 



ZASTOSOWANIE 

Warstwa hydroizolacyjna do ruchu pieszego: 

tarasów i balkonów otwartych w domach mieszkalnych 

chodników do ruchu pieszego na dachach płaskich izolowanych przy pomocy folii PVC-P FATRAFOL 

Zgodnie z normą ČSN 74 4505 folia FATRAFOL 814 spełnia wymagania dotyczące zachowania minimalnej wartości 

współczynnika tarcia ślizgowego w suchych i mokrych warunkach wynoszącego 0,5. Można ją więc bez ograniczeń 

stosować na powierzchniach przeznaczonych do ogólnodostępnego ruchu pieszego. 

WYKONANIE 


Folie stosowane są z reguły tylko na powierzchniach poziomych, podczas realizacji należy kierować się zasadami 

ustalonymi i opisanymi w niniejszej instrukcji. Odpowiednia płaskość podłoża oraz jego spadek powinny zapewnić 

brak tworzenia się kałuży wody. W przypadku nachylenia powyżej 3 % kałuże zazwyczaj już nie występują. 

Folię układa się zazwyczaj na styk, krawędzie pasów należy złączyć wodoszczelnie metodą zgrzewania gorącym 

powietrzem do paska folii pomocniczej przymocowanej do stabilnej części podłoża przy pomocy specjalnych 

elementów mocujących. Sposób mocowania należy dobrać odpowiednio do konkretnej sytuacji, zapewniając 

unieruchomienie folii w stosunku do zmian wymiarów i ssania wiatru. Na ścianie lub krawędzi dachu folię należy 

zakończyć, zgrzewając ją z profilami z blachy powlekanej. Do wykończenia złożonych szczegółów, przejść, słupków 

barierek itp. zaleca się stosowanie folii homogenicznej FATRAFOL 804. 

W przypadku zastosowania folii jako chodnika do ruchu pieszego, pasy należy zgrzewać gorącym powietrzem do 

poprzednio ułożonej wodoszczelnej powłoki hydroizolacyjnej dachu wykonanego z folii FATRAFOL. 

Podczas wykonywania prac temperatura powietrza otoczenia i warstwy podkładowej nie powinna spaść poniżej 0 °C. 

08/2012




Grubość 

Masa 


Nawój na rolce **) 

Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 


2,50 1000 3,10 12 12 42 19 228 800 


**) W rekompensacie za uszkodzony początek nawoju z wgnieceniami każda rolka zawiera dodatek 1,5 m folii (1,5 

m 2 ) w stosunku do wartości znamionowej, tzn. nawój zawiera 13,5 m (13,5 m 2 ) na rolce. 


folia fakturowana o błyszczącej powierzchni profilowanej 

strona górna - w kolorach przedstawionych w tabeli 

strona dolna - czarny 

Faktura 


FATRAFOL 814 



Fatra 

RAL *) 




miedziano-brązowy 3503 8004 







≥ 8 MPa 

Ciągliwość metoda B 

≥ 150 % 







EN 12691/A 

EN 12691/B 









EN 1297 


0 

przepuszczalność pary wodnej - współczynnik oporu 


10500 ± 2500 


26,3 m 

Współczynnik przewodzenia ciepła λ EN 12667 0,145 W/(m.K) 

Współczynnik tarcia ślizgowego w suchych i mokrych 

warunkach 

ČSN 74 4507 min. 0,6 



Napajedla 

08/2012


Certyfikat systemu kontroli produkcji nr 1390-CPD-0028/07/Z wydany przez CSI, a.s., Praha, oddział Zlín 

dla folii hydroizolacyjnych FATRAFOL 804, FATRAFOL 807, FATRAFOL 814 według EN 13956:2006 




08/2012


2.1.9.1.5 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 818/V 

OPIS PRODUKTU 

FATRAFOL 818/V (818/V-UV) to folia dachowa na bazie PVC-P ze zintegrowanym welonem szklanym. Folia jest 

produkowana metodą ekstruzji wielokrotnej. 

Wariant 818/V-UV jest poddany stabilizacji na działanie promieniowania UV. 

ZASTOSOWANIE 

Do wykonywania jednowarstwowych pokryć powłokowych stropodachów: 

obciążonych warstwą żwiru 

z warstwą użytkową - płytkami na podkładkach lub nawierzchnią dla ruchu kołowego 

z warstwą wegetacyjną 

FATRAFOL 818/V (818/V-UV) nie nadaje się do mocowanych mechanicznie pokryć powłokowych bez warstwy 

dociskowej. 

FATRAFOL 818/V nie jest odporny na długotrwałe działanie promieniowania UV, warstwa balastowa powinna zatem 

trwale chronić folię przed bezpośrednim działaniem warunków atmosferycznych. Do wykończenia odcinków, na 

których folia będzie wystawiona na działanie warunków atmosferycznych, należy stosować folię FATRAFOL 818/V-UV 

lub FATRAFOL 810. 

FATRAFOL 818/V-UV jest odporny na długotrwałe działanie promieniowania UV, folia jest więc przeznaczona przede 

wszystkim do zastosowań, w których na całej powierzchni dachu nie można zapewnić ochrony przed bezpośrednim 

działaniem warunków atmosferycznych, np. w przypadku płytek na podkładkach. FATRAFOL 818/V-UV można 

wykorzystać również do wykończenia attyk. 

Do wykończenia przejść i innych złożonych szczegółów, wystających z połaci dachowej zaleca się stosowanie folii do 

detali FATRAFOL 804. 

WYKONANIE 



Hydroizolacja przegrody dachowej w strefie wewnętrznej należy układać luźno, bez mocowania do podłoża, pasy 

należy łączyć na zakład o szerokości minimum 50 mm. Po obwodzie dachu, w miejscu nagłych zmian nachylenia i 

występowania szczegółów, folię należy przymocować do konstrukcji nośnej przy pomocy kształtowników z blachy 

powlekanej. 





08/2012



Grubość 

Masa 



Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 


1,50 2050 1,92 20 41 79 21 861 1670 

1,80 2050 2,30 16,5 33,825 78 21 710,32 1650 

2,00 2050 2,56 15 30,75 79 21 645,75 1670 




strona górna - folia 818/V - szarozielony 

- folia 818/V-UV - w kolorach przedstawionych w tabeli 

- 100 mm od krawędzi folia oznakowana nadrukiem danych identyfikacyjnych 

strona dolna - folia 818/V - szarozielony 

- folia 818/V-UV - szary 

Faktura 

Odcień koloru Zastosowanie do poszczególnych 


wariantów 

FATRAFOL 818 wzornik kolorów wzornik kolorów 818/V 818/V-UV 

Fatra 

RAL *) 

szarozielony 7646B 7033 

jasnoszary 2761 7040 







produktu 

1,50 mm 1,80 mm 2,00 mm 


≥ 11 MPa 


≥ 200 % 





oddzieranie 

EN 12316-2 ≥ 250 N/50 mm ≥ 250 N/50 mm ≥ 250 N/50 mm 



EN 12691/A 

EN 12691/B 







08/2012



statyczne 






EN 495-5 ≤ -30 °C 




przepuszczalność pary wodnej - 


20000 ± 4000 

Równoważna grubość powietrza sd 30 m 36 m 40 m 


λ 

EN 12667 0,145 W/(m.K) 

Odporność na przerastanie 

korzeniem 

prEN 13948, FLL spełnia wymagania 



Napajedla 

Certyfikat systemu kontroli produkcji nr1390-CPD-0140/09/Z wydany przez CSI, a. s., Praha, oddział Zlín 

dla folii hydroizolacyjnej FATRAFOL 818/V według EN 13956:2006 




08/2012


2.1.9.1.6 Folia hydroizolacyjna EKOPLAN 819/V 

OPIS PRODUKTU 

EKOPLAN 819/V to folia dachowa na bazie PVC-P wzmocniona siatką poliestrową. Folia jest odporna na działanie 

promieniowania UV i może być narażona na bezpośrednie działanie czynników atmosferycznych. 

Folia EKOPLAN 819/V jest produkowana metodą ekstruzji wielokrotnej. 

ZASTOSOWANIE 

Do wykonywania doraźnych jednowarstwowych pokryć powłokowych stropodachów, mocowanych mechanicznie do 

podłoża, bez warstwy balastowej. 

WYKONANIE 



Folia musi być w odpowiedni sposób przymocowana do stabilnej części przegrody dachowej. Sposób mocowania 

należy dobrać odpowiednio do konkretnej sytuacji, zapewniając unieruchomienie folii w stosunku do zmian wymiarów i 

ssania wiatru. 



Podczas wykonywania prac temperatura powietrza otoczenia i warstwy podkładowej nie powinna spaść poniżej 0 °C. 



Grubość 

Masa 



Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 


2000 

50 78 21 1050 1650 

1,20 1600 1,54 25 40 62 21 840 1320 

1000 25 39 42 1050 1650 

2000 

40 78 21 840 1650 

1,50 1600 1,93 20 32 62 21 672 1320 

1000 20 39 42 840 1650 

1,80 

2000 

1000 

2,31 16,5 

33 

16,5 

77 

39 

21 

42 

693 

693 

1630 

1630 



folia gładka o matowej powierzchni z delikatną fakturą osnowy zbrojącej 

strona górna - kolor standardowy - jasnoszary RAL 7040 





08/2012


Faktura 


EKOPLAN 819/V 



Fatra 

RAL *) 






szarobiały 2732 7047 







≥ 1000 N/50 mm 


≥ 15 % 







EN 12691/A 

EN 12691/B 




Wytrzymałość na rozdzieranie P/N EN 12310-2 ≥ 200/220 N 





EN 1297 

spełnia wymagania, 

stopień 0 



15000 ± 5000 

Równoważna grubość powietrza sd (grubość 1,2/1,5/1,8 mm) 

P – wzdłuż, N - w poprzek 

18/23/27 m 


Karta techniczna TL 5-1026-11, Folia hydroizolacyjna EKOPLAN 819, wydana przez Fatra, a. s., 

Napajedla 


dla folii hydroizolacyjnej EKOPLAN 819/V, według EN 13956:2006/AC:2006 




08/2012



OPIS PRODUKTU 

FATRAFOL 804 (804 AA) to niezbrojona folia dachowa na bazie plastyfikowanego polichlorku winylu (PVC-P). Folia 

jest odporna na działanie promieniowania UV i może być narażona na bezpośrednie działanie czynników 


Wariant produkcyjny FATRAFOL 804 AA posiada zwiększoną odporność ogniową. 

Obydwa warianty produkcyjne w dalszej części opisano jako FATRAFOL 804. 

ZASTOSOWANIE 

Tylko jako uzupełnienie do zbrojonych folii dachowych FATRAFOL: 

do wykończenia szczegółów i złożonych elementów dachów izolowanych przy pomocy folii FATRAFOL 

do poprzecznego łączenia pasów folii FATRAFOL 807 (807/V) 

Folia nie nadaje się do zastosowania jako pokrycie powłokowe, mocowane mechanicznie na całej powierzchni dachu. 

Zaleca się stosowanie folii, której grubość wg tabeli jest większa od grubości samej hydroizolacji. 

WYKONANIE 



Pasy należy łączyć ze sobą metodą zgrzewania gorącym powietrzem przy użyciu ręcznych urządzeń do zgrzewania. 

Pasy należy standardowo łączyć na zakład wynoszący 50 mm, z zachowaniem szerokości połączenia 

homogenicznego min. 30 mm. Podczas wykańczana szczegółów przestrzennych (np. przejścia przez dach o 

nietypowych kształtach i wymiarach) nie zawsze można zachować powyższe minimalne zakłady folii i szerokości 

połączeń zgrzewanych. 




Grubość 

Masa 



Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 


1,50 1300 1,90 20 26 50 19 494 940 

1,80 1200 2,28 15 18 41 19 342 780 

2,00 1200 2,54 15 18 46 19 342 870 

2,00 120 2,54 35 4,2 11 32 134,4 340 


08/2012




strona górna - kolor standardowy - jasnoszary RAL 7040 


- 100 mm od krawędzi folia oznakowana nadrukiem danych identyfikacyjnych 

strona dolna - szary 

- w przypadku białej folii – biały 

UWAGA: zachować poprawność układania ze względu na stabilizację górnej 

warstwy na promieniowanie UV! 

Faktura 


FATRAFOL 804 



Fatra 

RAL *) 





biały 1278 9010 



szarobiały 2732 7047 







produktu 

1,50 mm 1,80 mm 2,00 mm 


≥ 13 MPa 


≥ 220 % 





oddzieranie 

EN 12316-2 ≥ 250 N/50 mm ≥ 250 N/50 mm ≥ 250 N/50 mm 



EN 12691/A 

EN 12691/B 








statyczne 

EN 12730/B spełnia 20 kg spełnia 20 kg spełnia 20 kg 


Stabilność wymiarów EN 1107-2 maks. ± 2 % 



EN 495-5 ≤ -35 °C 






16300 ± 3000 

Równoważna grubość powietrza sd 24,5 m 29,3 m 32,6 m 


λ 

EN 12667 0,145 W/(m.K) 


08/2012



Napajedla 

Certyfikat systemu kontroli produkcji nr 1390-CPD-0028/07/Z wydany przez CSI, a.s., Praha, oddział Zlín 

dla folii hydroizolacyjnych FATRAFOL 804, FATRAFOL 807, FATRAFOL 814 według EN 13956:2006 




08/2012


2.1.9.2 Folia hydroizolacyjna z TPO 

2.1.9.2.1 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 916 

OPIS PRODUKTU 

FATRAFOL P 916 to hydroizolacyjna folia dachowa na bazie poliolefin termoplastycznych (TPO) wzmocniona siatką 

PES. Folia jest produkowana metodą wytłaczania. 


atmosferycznych, jest odporna na standardowe środki chemiczne i dobrze znosi kontakt z asfaltem i polistyrenem. 

ZASTOSOWANIE 

Do wykonywania jednowarstwowych pokryć powłokowych stropodachów, mocowanych mechanicznie do podłoża, bez 

warstwy balastowej. 

WYKONANIE 


FATRAFOL P 916 należy stosować, kierując się zasadami ustalonymi i opisanymi w niniejszej instrukcji. 



Folie można łączyć ze sobą metodą zgrzewania gorącym powietrzem lub gorącym klinem, przy pomocy urządzeń 

umożliwiających płynną regulację temperatury. Temperaturę i prędkość zgrzewania należy dobrać w oparciu o próby 

wykonane bezpośrednio w warunkach konkretnej budowy! Wykonanie idealnego połączenia folii nie wymaga 

stosowania rozpuszczalników. 

Do wykończenia skomplikowanych szczegółów służy uzupełniająca folia homogeniczna FATRAFOL P 918/H. 




Grubość 

Masa 



Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 


1,50 

2000 

1000 

1,65 

20 

20 

40 

20 

66 

33 

21 

42 

840 

840 

1420 

1420 


08/2012




strona górna - szarobiały wg RAL 7035 

strona dolna - szary wg RAL 7037 

Faktura 





Fatra 

RAL 

szarobiały - 7035 




≥ 1000 N/50 mm 


≥ 15 % 







EN 12691/A 

EN 12691/B 









EN 1297 


0 



90000 ± 15000 


135 m 


Karta techniczna TL 5-1013-11, Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 916, wydana przez Fatra, a. s., 

Napajedla 


dla folii hydroizolacyjnej FATRAFOL P 916, według EN 13956:2006/AC:2006 




08/2012


2.1.9.2.2 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 918 

OPIS PRODUKTU 

FATRAFOL P 918 to hydroizolacyjna folia dachowa na bazie poliolefin termoplastycznych (TPO) ze zintegrowanym 

welonem szklanym. Folia jest produkowana metodą ekstruzji wielokrotnej. 



ZASTOSOWANIE 

Do wykonywania jednowarstwowych pokryć powłokowych stropodachów: 

obciążonych warstwą żwiru 

z warstwą użytkową - płytkami na podkładkach lub nawierzchnią dla ruchu kołowego 

z warstwą wegetacyjną 

mocowanych mechanicznie 

WYKONANIE 


FATRAFOL P 918 należy stosować, kierując się zasadami ustalonymi i opisanymi w niniejszej instrukcji. Sposób 

mocowania pokrycia należy dobrać odpowiednio do konkretnej sytuacji, zapewniając unieruchomienie folii w stosunku 


Folie można łączyć ze sobą metodą zgrzewania gorącym powietrzem lub gorącym klinem przy użyciu urządzeń 


wykonane bezpośrednio w warunkach konkretnej budowy! Wykonanie idealnego połączenia nie wymaga stosowania 

żadnych rozpuszczalników w miejscu zgrzewania folii. 


Podczas wykonywania prac temperatura powietrza otoczenia i warstwy podkładowej nie powinna spaść poniżej 

-10 °C. 



Grubość 

Masa 



Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 


1,50 2050 1,50 20 41 62 21 861 1320 

1,80 2050 1,80 16,5 33,825 61 21 710,325 1300 

2,00 2050 2,00 15 30,75 62 21 645,75 1320 


08/2012




strona górna - w kolorach przedstawionych w tabeli 


Faktura 





Fatra 

RAL 


szary - 7037 




produktu 

1,50 mm 1,80 mm 2,00 mm 



≥ 500 % 





oddzieranie 

EN 12316-2 ≥ 300 N/50 mm ≥ 300 N/50 mm ≥ 300 N/50 mm 



EN 12691/A 

EN 12691/B 








statyczne 






EN 495-5 ≤ -40 °C 






140000 ± 20000 



Karta techniczna TL 5-1012-07, Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 918, wydana przez Fatra, a. s., 

Napajedla 


dla folii hydroizolacyjnej FATRAFOL P 918, według EN 13956:2006 




08/2012


2.1.9.2.3 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 918/SG-PV 

OPIS PRODUKTU 

FATRAFOL P 918/SG-PV to hydroizolacyjna folia dachowa na bazie poliolefin termoplastycznych ze zintegrowanym 

zbrojeniem mieszanym z siatki poliestrowej i welonu szklanego. Folia jest produkowana metodą ekstruzji wielokrotnej. 

Folię cechuje ekstremalnie wysoka wytrzymałość i bardzo dobra stabilność wymiarowa, jest wyjątkowo odporna na 

bezpośrednie działanie czynników atmosferycznych, w tym promieniowanie UV, a także na standardowe środki 

chemiczne. Dobrze znosi kontakt z asfaltem i polistyrenem. 

ZASTOSOWANIE 

Do wykonania jednowarstwowych pokryć powłokowych stropodachów, gdzie hydroizolacji przegrody dachowej 

stawiane są najwyższe wymagania w celu zachowania funkcjonalności i długiej żywotności budynku: 

do izolacji dachów z modułami fotowoltaicznymi w systemie FATRASOL 

do mocowanego mechanicznie pokrycia bez warstwy balastowej 

do dachów obciążonych warstwą użytkową lub wegetacyjną 

WYKONANIE 


FATRAFOL P 918/SG-PV należy stosować, kierując się zasadami ustalonymi i opisanymi w niniejszej instrukcji. 



W przypadku realizacji przegród dachowych z folią fotowoltaiczną FATRASOL należy przestrzegać wszystkich 

specyficznych wymagań dotyczących wykonania tych modułów. Ich opis znajduje się w Instrukcji montażu modułów 

PV FATRASOL. 

Folie można łączyć ze sobą metodą zgrzewania gorącym powietrzem lub gorącym klinem, przy pomocy urządzeń 


wykonane bezpośrednio w warunkach konkretnej budowy! Wykonanie idealnego połączenia folii nie wymaga 

stosowania rozpuszczalników. 



-10 °C. 



08/2012



Masa 

powierzchniowa*) 


08/2012 

Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 


1,50 2050 1,50 20 41 62 21 861 1320 

1,80 2050 1,80 16,5 33,825 61 21 710,325 1300 

2,00 2050 2,00 15 30,75 62 21 645,75 1320 




strona górna - szarobiały wg RAL 7035 

strona dolna - szary wg RAL 7037 

Faktura 


FATRAFOL P 918/SG-PV 



Fatra 

RAL 





produktu 

1,50 mm 1,80 mm 2,00 mm 



≥ 15 % ≥ 15 % ≥ 20 % 





oddzieranie 

EN 12316-2 ≥ 300 N/50 mm ≥ 300 N/50 mm ≥ 300 N/50 mm 



EN 12691/A 

EN 12691/B 








statyczne 






EN 495-5 ≤ -40 °C 






95000 ± 15000 



Karta techniczna TL 5-1018-10, Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 918/SG-PV, wydana przez Fatra, a. 

s., Napajedla 

Certyfikat systemu kontroli produkcji nr 1390-CPD-0129/11/Z dla folii hydroizolacyjnej FATRAFOL P 

918/SG i FATRAFOL P 918/SG-PV według EN 13956:2006/AC 2006-06 wydany przez CSI, a. s., Praha, 

oddział Zlín 



dostępna pod adresem internetowym www.fatrafol.cz.


2.1.9.2.4 Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 918/H 

OPIS PRODUKTU 

FATRAFOL P 918/H to homogeniczna folia hydroizolacyjna na bazie poliolefin termoplastycznych (TPO). Folia jest 

produkowana metodą wytłaczania. 



ZASTOSOWANIE 

Tylko jako uzupełnienie zbrojonych folii dachowych TPO FATRAFOL P, przeznaczone do wykończenia szczegółów. 

Folia nie nadaje się do stosowania na całej powierzchni dachu, do mocowanych mechanicznie lub w inny sposób 

stabilizowanych pokryć powłokowych. 

WYKONANIE 


FATRAFOL P 918/H należy stosować, kierując się zasadami ustalonymi i opisanymi w niniejszej instrukcji. 

Pasy należy standardowo łączyć na zakład wynoszący 50 mm, z zachowaniem szerokości połączenia 

homogenicznego min. 30 mm. Podczas wykańczana szczegółów przestrzennych (np. przejścia przez dach o 

nietypowych kształtach i wymiarach) nie zawsze można zachować powyższe minimalne zakłady folii i szerokości 

połączeń zgrzewanych. 

Folie można łączyć ze sobą metodą zgrzewania gorącym powietrzem lub gorącym klinem przy użyciu urządzeń 


wykonane bezpośrednio w warunkach konkretnej budowy! Wykonanie idealnego połączenia nie wymaga stosowania 

żadnych rozpuszczalników w miejscu zgrzewania folii. 


-10 °C. 



Grubość 

Masa 



Masa 

rolki *) 

Ilość na 

palecie 

Masa 

palety *) 


2,00 

2050 

1025 

2,00 

15 

15 

30,75 

15,375 

62 

62 

21 

42 

645,75 

645,75 

1320 

1320 




w kolorach przedstawionych w tabeli 

08/2012


Faktura 


Kolor folii FATRAFOL P 918/H wzornik kolorów wzornik kolorów 

Fatra 

RAL 


szary - 7037 




≥ 750 N/50 mm 


≥ 800 % 







EN 12691/A 

EN 12691/B 





Stabilność wymiarów EN 1107-2 maks. ± 2 % 




EN 1297 


0 



100000 ± 20000 


200 m 


Karta techniczna TL 5-1022-10, Folia hydroizolacyjna FATRAFOL P 918/H, wydana przez Fatra, a. s., 

Napajedla 


dla folii hydroizolacyjnej FATRAFOL P 918/H, według EN 13956:2006 




08/2012


2.2 Materiały uzupełniające systemy hydroizolacyjne 

Uzupełniające materiały hydroizolacyjne to elementy systemu hydroizolacji dachów FATRAFOL-S, których stosowanie 

pomaga w wykonaniu idealnie uszczelnionej powłoki dachu, wraz z poszczególnymi detalami. Obejmują elementy 

formowane próżniowo z folii niezbrojonych. Służą do wykończenia detali przestrzennych (Stożek, Krążek falisty), wycinki z 

folii, elementy odwadniające, urządzenia do wentylacji dachów, profile blach powlekanych oraz masy uszczelniające o 

wysokiej przyczepności do folii. Wszystkie powyższe materiały (z wyjątkiem uszczelniacza poliuretanowego) są wykonane 

w oparciu o poszczególne rodzaje folii hydroizolacyjnych produkowane przez FATRA, a.s., Napajedla. Dzięki temu można 

zagwarantować ich wzajemną zgodność oraz jednolitość materiału w ramach systemu hydroizolacji dachów FATRAFOL- 

S. 

2.2.1 Elementy uzupełniające do folii PVC-P 

2.2.1.1 Kształtka przestrzenna - Stożek 

Próżniowo formowany element z folii FATRAFOL 804 

Producent: FATRA, a. s., 763 61 Napajedla 

Dokumentacja: norma zakładowa PND 5-101-97, karta materiału nr /1997 

Kolor: w kolorach folii FATRAFOL 804 

Wymiary produkcyjne: wysokość 50 mm, średnica 120 mm 

Pakowanie: w torebce po 40 sztuk, w opakowaniu tekturowym po 400 sztuk 

Zastosowanie: do wykończenia i uszczelnienia narożników zewnętrznych i 

wewnętrznych 

2.2.1.2 Kształtka przestrzenna - Krążek falisty 

Próżniowo formowany element z folii FATRAFOL 804 

Producent: FATRA, a.s., 763 61 Napajedla 

Dokumentacja: norma zakładowa PND 5-101-97, karta materiału nr 2/1997 




Zastosowanie: do wykończenia i uszczelnienia naroży 

2.2.1.3 Kominki wentylacyjne 

Wywietrzniki z kołnierzem na bazie PVC-P z możliwością zgrzewania z folią 

poprzez nadmuch gorącego powietrza. 

Wymiary: wysokość min. 300 mm, średnica otworu ok. 100 mm 

Zastosowanie: do odprowadzania wilgotności z wbudowanych warstw 

wszystkich rodzajów dachów. Zaleca się stosowanie 3 szt. na 100 

m 2 . 

08/2012


2.2.1.4 Wpusty dachowe 

Wpusty z kołnierzem na bazie PVC-P z możliwością zgrzewania z folią poprzez 

nadmuch gorącego powietrza. 

Wymiary: średnice kielicha 60 mm do 110 mm (co 10 mm), 125 mm, 150 

mm 

Zastosowanie: do wykończenia systemów odprowadzania wody deszczowej. 

We wbudowanych wpustach należy umieścić kratki do 

przechwytywania liści lub żwiru. 

2.2.1.5 Rzygacze i przelewy bezpieczeństwa 

Kształtki odwadniające ze zintegrowanym kołnierzem na bazie PVC z 

możliwością zgrzewania z folią poprzez nadmuch gorącego powietrza. 

Wymiary: okrągłe, średnice kielicha 40 mm, 50 mm, 75 mm, 110 mm, 125 

mm 

czworokątne, wymiary 50x100 mm do 100x300 mm 

Zastosowanie: do wykonania odprowadzenia wody deszczowej przez pionową 

ścianę, np. attykę. 

2.2.1.6 Kształtki przejściowe 

Elementy o odpowiednich kształtach ze zintegrowanym kołnierzem na bazie 

PVC-P umożliwiającym zgrzewanie z folią poprzez nadmuch gorącego 

powietrza. 

Wymiary: szeroka gama wymiarów stosownie do rodzaju 

Zastosowanie: do wykonania uszczelnień anten telewizyjnych, przewodów 

elektrycznych, okrągłych i prostokątnych profili zamkniętych 

przechodzących przez dach 

2.2.1.7 Profil „A” Novoplast 1871 

Profil uzupełniający do folii dachowych FATRAFOL - (rodzaj 1871, nr 2291). 

Zastosowanie: Do optycznego podziału powierzchni powłokowych pokryć 

dachowych na mniejsze części, utworzenia imitacji dachu z blachy. 

Profile należy umieszczać na gotowym pokryciu powłokowym, nie ma 

funkcji izolacyjnej. 

Zalety: podział połaci dachu na części, poprawa odpływu wody opadowej, 

walory estetyczne 

Skład: plastyfikowany PVC – profil wytłaczany, stabilizacja UV 

Kolor: jasnoszary (2761), ciemnoszary (2003) 

Wymiary: szerokość 31,5 mm; wysokość 24,5 mm, długość 2,5 m 

Pakowanie: w kartonach w pełnych długościach 

Uwaga: Nie można stosować jako płotka przeciwśnieżnego! 

08/2012


2.2.1.8 Powlekane elementy montażowe 

Elementy stalowe z powłoką PVC produkowane na zamówienie (np. 

wspornik listwy żwirowej, podpora klimatyzatorów itp.). 

Wymiary produkcyjne: dowolne, ograniczone możliwościami 

urządzenia do powlekania 

Zastosowanie: do mocowania i wspierania konstrukcji 

umieszczonych na dachu 

2.2.1.9 Kształtka płaska - Łatka 

Okrągły wycinek z folii hydroizolacyjnej FATRAFOL 804 




Wymiary produkcyjne: średnica 160 mm 


Zastosowanie: do osłonięcia elementów mocujących lub uszkodzonych miejsc 

powłoki hydroizolacyjnej 

2.2.1.10 Kształtka płaska - Krążek mocujący, Kołnierz 

Wycinek w kształcie pierścienia kołowego z folii hydroizolacyjnej FATRAFOL 804 i FATRAFOL 810 




Wymiary produkcyjne: średnica zewnętrzna/średnica wewnętrzna 

- z folii FATRAFOL 804 400/20 mm 

- z folii FATRAFOL 810 183/14 mm 

Pakowanie: w torebkach PE pod 10 sztuk oraz w opakowaniu tekturowym w ilości 140 szt. 

Zastosowanie: Kołnierz z folii FATRAFOL 804 – do wykonania kształtek dla okrągłych przejść przez powłokę 

hydroizolacyjną 

Kołnierz z folii FATRAFOL 810 (Krążek mocujący) – materiał pomocniczy do mocowania folii FATRAFOL 810 

(810/V) w mechanicznie mocowanym systemie klejenia folii na krążkach 

08/2012


2.2.1.11 Masa zalewowa Z-01 

Roztwór PVC i domieszek w rozpuszczalnikach organicznych. 

Kolor: ciemnoszary, jasnoszary, zielony 

Pakowanie: puszka o pojemności 0,5 l i 2,5 l 

Zastosowanie: Do zabezpieczania szczelności zgrzewanych połączeń folii 

FATRAFOL z PVC-P. Należy nakładać przy pomocy butelki PE z 

rurką w wieczku. Po nałożeniu zasycha w ciągu 2 godzin. Do 

ewentualnego rozcieńczania masy zalewowej producent oferuje 

rozcieńczalnik pod oznaczeniem handlowym L-494. Orientacyjne 

zużycie w przypadku zabezpieczenia połączeń zgrzewanych na 

całej powierzchni 1 opakowanie = 300m 2 

Ostrzeżenie: Opary są szkodliwe dla zdrowia! Substancja łatwopalna I klasy! 

Zawartość puszki przed użyciem należy starannie wymieszać! 

2.2.1.12 Rozcieńczalnik L-494 

Ciecz bezbarwna. 

Pakowanie: puszki o pojemności 2,5 l 

Zastosowanie: Do wytwarzania i rozcieńczania mas zalewowych 

przeznaczonych do zabezpieczania połączeń zgrzewanych folii 

FATRAFOL z PVC-P. Stosunek poszczególnych składników - 20 

% rozdrobnionej folii, 80 % rozcieńczalnika). W wyjątkowych 

przypadkach można stosować do łączenia folii hydroizolacyjnych z 

PVC-P na zimno - z zachowaniem specyficznych warunków. 

Ostrzeżenie: Rozcieńczalnik L-494 zawiera tetrahydrofuran (THF) - lotną, 

łatwo zapalną, trującą ciecz bezbarwna. Opary są szkodliwe dla 

zdrowia! Substancja łatwopalna I klasy! 

2.2.1.13 Uszczelniacz poliuretanowy 

Wysoce elastyczna masa poliuretanowa o dużej przyczepności do folii i materiałów 

budowlanych i długiej żywotności przy narażeniu na bezpośrednie działanie 

warunków atmosferycznych, w tym promieniowania UV. 

Pakowanie: - kartusze 310 ml – 25 Sh A 

- torebka 600 ml – 40 Sh A 

- wiaderka 5 kg – 15 Sh A 

Zastosowanie: Do długotrwałego elastycznego uszczelnienia połączeń folii 

hydroizolacyjnej z metalami, tworzywami sztucznymi i materiałami 

budowlanymi. Uszczelniane powierzchnie muszą być suche i czyste. 

Nie rozcieńczać. Nakładać za pomocą pistoletu do uszczelniaczy lub 

szpachli. 

Temperatura stosowania: +5 °C do +40 °C 

2.2.1.14 Uszczelniacz polimeryczny 

Jednoskładnikowa elastyczna hybrydowa masa uszczelniający na bazie MS-polimerów. 

Posiada wiele zastosowań, utwardza się pod wpływem wilgoci zawartej w powietrzu, 

tworzy miękkie, elastyczne, wodoodporne połączenie o doskonałej odporności na 

działanie czynników atmosferycznych i substancji chemicznych. Nie zawiera 

rozpuszczalników, izocyjanianów, silikonu i cechuje go nieznaczna kurczliwość. 

Pakowanie: - kartusze - 20 x 290 ml (kolor biały, jasnoszary, czarny) – 25 Sh A 

- torebka - 20 x 600 ml (kolor biały, czarny, ciemnobrązowy, antracytowy, 

odcienie szarości) – 25 Sh A 

08/2012


Zastosowanie: Do uszczelniania i wypełniania przerw przyłączeniowych i dylatacyjnych wewnątrz i na zewnątrz budynków. 

Uszczelniane powierzchnie muszą być suche i czyste. 


2.2.1.15 Profile z blachy powlekanej FATRANYL 

Opis produktu: FATRANYL to ocynkowana ogniowo blacha, powleczona dwustronnie ochronną warstwą lakieru i na 

górnej stronie dodatkowo warstwą plastyfikowanego PVC. 

O cechach użytkowych blachy powlekanej przesądza przede wszystkim zastosowanie dobrej jakości 

blachy, przeznaczonej do stosowania w budownictwie oraz skład warstwy PVC, zapewniający wysoką 

odporność na działanie promieniowania UV oraz odporność na degradację termiczną podczas 

zgrzewania gorącym powietrzem. Blachy FATRANYL nie wymaga żadnych czynności konserwacyjnych 

przez cały okres żywotności, nie wymagają też renowacji warstwy PVC. 

FATRANYL spełnia wymagania normy EN 14783. 

Zastosowanie: Blacha powlekana jest przeznaczona do: 

liniowego mocowania i wykańczania elementów krawędziowych powłok hydroizolacyjnych na bazie folii 

PVC-P 

elementy blacharskie – do obróbek blacharskich dachów, tarasów, balkonów, loggii, gzymsów, parapetów 

itp. 

Sposób użycia: Obróbka blach FATRANYL (cięcie, gięcie, formowanie itp.) jest podobna do obróbki samej blachy bez 

warstwy PVC-P, z tą różnicą, że blach tych nie można łączyć metodą lutowania lub spawania. Można je łączyć 

na styk z zachowaniem przerwy dylatacyjnej lub na zakład z następnym nałożeniem łaty. 

Blachy powlekane FATRANYL można zgrzewać przy użyciu ręcznych urządzeń do zgrzewania gorącym 

powietrzem z wszystkimi foliami hydroizolacyjnymi systemu FATRAFOL-S na bazie PVC-P. 

Wymiary i podstawowe dane dot. opakowania: 

grubość blachy 0,6 mm, grubość warstwy PVC-P min. 0,6 mm 

dostępne standardowo w taflach o wymiarach 2 x 1 m 

profile formowane – kształty i wymiary patrz Tabela 5 

Wygląd i kolorystyka: 

standardowo w kolorze jasnoszarym 

a także w kolorach wg tabeli 

Faktura 

Kolor górnej strony blachy 

FATRANYL 



Fatra 

RAL *) 










Parametry techniczne – wartości gwarantowane: 

08/2012



Odporność na warunki pogodowe EN ISO 4892-3 spełnia wymagania 

Przyczepność warstwy PVC do blachy PZN 1005-11 spełnia wymagania 

Wytrzymałość połączeń zgrzewanych po starzeniu w wodzie i 

na powietrzu 

PZN 1001-11 

zerwanie poza 

połączeniem 


Dokumentacja techniczna: Karta techniczna, FATRANYL, wydana przez 3VH Plastics, Uherský Brod 

Deklaracja zgodności WE według EN 14783:2006 – protokół ze wstępnego badania typu nr 

1020-CPD-060034118, wydany przez TZÚS Praha, oddział Brno 

08/2012


Tabela 5: Podstawowe zalecane kształty i wymiary profili z blachy powlekanej 

Typ 

1 

2 

3 

4 

5 

Zalecany kształt 

i wymiary [mm] 

Nazwa 

Szerokość 

rozwinięcia 

[mm] 

pasek zawijany 71 

listwa do naroży 

wewnętrznych i 

zewnętrznych 

08/2012 

70 

kapinos szeroki 200-250 

wiatrownica 250 

wiatrownica 

zagięta 

330 

Zastosowanie 

zakończenie 

wywinięcia na 

powierzchnię 

pionową 

mocowanie w 

wewnętrznych 

i zewnętrznych 

krawędziach 

zakończenie deski 

okapowej oraz attyki 

boczne zakończenie 

gzymsu 

boczne zakończenie 

na konstrukcji ściany 

Kompletna oferta powlekanych blach profilowanych na www.fatrafol.cz


2.2.2 Elementy uzupełniające do folii TPO 

2.2.2.1 Kształtka przestrzenna - Stożek 

Próżniowo formowany element z folii FATRAFOL 918/H. 



Kolor: w kolorach folii FATRAFOL P 918/H 



Zastosowanie: do wykończenia i uszczelnienia narożników zewnętrznych i 

wewnętrznych 

2.2.2.2 Kształtka przestrzenna - Krążek falisty 

Próżniowo formowany element z folii FATRAFOL 918/H. 

Producent: FATRA, a.s., 763 61 Napajedla 


Kolor: w kolorach folii FATRAFOL P 918/H 



Zastosowanie: do wykończenia i uszczelnienia naroży 

2.2.2.3 Kominki wentylacyjne 

Wywietrzniki ze zintegrowanym kołnierzem na bazie TPO z możliwością 

zgrzewania z folią poprzez nadmuch gorącego powietrza. 

Wymiary: 

wysokość 225 mm i 270 mm, średnica otworu 50, 75 mm,110 i 125 mm 

Zastosowanie: 

do odprowadzania wilgotności z wbudowanych warstw wszystkich rodzajów 

dachów. Zaleca się stosowanie 3 szt. na 100 m 2 . 


Wpusty ze zintegrowanym kołnierzem na bazie TPO z możliwością zgrzewania 

z folią poprzez nadmuch gorącego powietrza. 

Wymiary: średnice kielicha 70 mm, 110 mm, 125 mm 

Zastosowanie: do wykończenia systemów odprowadzania wody deszczowej. 

We wbudowanych wpustach należy umieścić kratki do 

przechwytywania liści lub żwiru. 

08/2012


2.2.2.5 Rzygacze (wpusty narożne) i przelewy bezpieczeństwa 

Kształtki odwadniające ze zintegrowanym kołnierzem na bazie TPO z 

możliwością zgrzewania z folią poprzez nadmuch gorącego powietrza. 

Wymiary: okrągłe, średnice kielicha 40 mm, 50 mm, 75 mm, 110 mm, 125 

mm 

czworokątne, wymiary 50x100 mm do 100x300 mm 

Zastosowanie: do wykonania odprowadzenia wody deszczowej przez pionową 

ścianę, np. attykę. 

2.2.2.6 Kształtki przejściowe 

Ze względu na ograniczoną ofertę producentów przejść do folii TPO zalecamy 

ich wykonanie przy użyciu folii do detali FATRAFOL P 918/H. 

2.2.2.7 Profile z blachy powlekanej TPO 

Tafle, płaskie wycinki lub profile formowane z blachy stalowej ocynkowanej o gr. 0,6 mm z jednostronną powłoką folii TPO 

o gr. 1,0 m zgrzewalne z foliami systemu FATRAFOL-S na bazie TPO. 

Wymiary produkcyjne: tafle 2x1m, profile formowane – kształty i wymiary 

identyczne jak w przypadku blach Fatranyl – patrz Tabela 5. 

Zastosowanie: do liniowego mocowania powłoki hydroizolacyjnej do podłoża. 

Mocowanie należy wykonać przy użyciu elementów mocujących. 

Folie z TPO można zgrzewać z foliami FATRAFOL P gorącym 

powietrzem, nieosłonięte krawędzie nie wymagają żadnych 

czynności konserwacyjnych i nie muszą być zabezpieczone 

powłokami malarskimi. 

2.3 MATERIAŁY POMOCNICZE 

Materiały pomocnicze to grupa produktów służących przede wszystkim do zabezpieczenia miejsc połączenia powłoki 

hydroizolacji z pozostałymi elementami konstrukcji dachu. Należą tutaj włókniny oddzielające i ochronne oraz inne 

materiały niezbędne do skompletowania przegrody dachowej. Powyższe produkty zostały przetestowane i sprawdzone do 

tych zastosowań. Zamienniki innych producentów są równoważne w przypadku zachowania identycznych właściwości. 

Aktualizowany asortyment materiałów pomocniczych i uzupełniających można znaleźć w aktualnym cenniku. 

W razie konieczności zastosowania w danym konkretnym projekcie innego, niewymienionego tutaj materiału, zalecamy 

skonsultowanie możliwości jego zastosowania z producentem folii FATRAFOL. 

2.3.1 Folie paroizolacyjne 

2.3.1.1 FATRAPAR 

Opis produktu: FATRAPAR to folia paroizolacyjna na bazie PE, produkowana w grubościach 0,15; 0,20 oraz 0,30 mm. 

Zastosowanie: Jako warstwa paroszczelna zapobiegająca przedostawaniu się 

pary wodnej i wilgoci przez konstrukcję dachu i inne przegrody 

budowlane. 

Folię można stosować do stropodachów i dachów spadzistych, 

konstrukcji ścian, stropów i podłóg. 

Sposób użycia: FATRAPAR należy układać, kierując się zasadami ustalonymi 

i opisanymi w niniejszej instrukcji. 

Folię paroszczelną zazwyczaj umieszcza się pod warstwą 

termoizolacyjną w pobliżu wewnętrznej powierzchni konstrukcji 

dachu. Należy ją układać możliwie ze spadkiem, do jej łączenia 

należy stosować dwustronnej taśmy klejącej z kauczuku butylowego 

08/2012


lub taśmy Al, zgodnie z zaleceniami producenta taśmy. 

Wymiary i podstawowe dane dot. opakowania: 

Grubość 

Masa 



Masa 

rolki *) 

[mm] [mm] [kg.m 2 ] [m] [m 2 ] [kg] 

0,15 

2000 

4000 

0,14 

50 

25 

15 

0,20 

2000 

4000 

0,19 

50 

25 

100 20 

0,30 

2000 

4000 

0,28 

50 

25 

30 


Kolor: żółty 




≥ 15 MPa 

Ciągliwość (P/N) metoda B 

≥ 300/350 % 

Wodoszczelność EN 1928/A spełnia wymagania 

Reakcja na ogień EN 13501-1 klasa F 

Wytrzymałość na rozdzieranie (0,15 / 0,20 / 0,30 mm) EN 12310-1 ≥ 40 N / 70 N / 100 N 

Wpływ sztucznego starzenia na przepuszczalność pary 

wodnej 

EN 1296, EN 1931 spełnia wymagania 



600 000 

Równoważna grubość powietrza sd (0,15 / 0,20 / 0,30 mm) 

P – wzdłużny kierunek produkcji 

N – w poprzek kierunku produkcji 

90 m / 120 m / 180 m 

Dokumentacja techniczna: Karta techniczna wydana przez firmę Eurosystem, Polska Sp. z o.o. 

Deklaracja zgodności z PN EN 13984:2006 oraz PR EN 13984:2006/A1:2007 

2.3.1.2 SK VAP 108 

Opis produktu: SK VAP 108 to samoprzylepna folia paroizolacyjna bitumowa z wkładką aluminiową i zbrojeniem 

poliestrowym. Cechuje ją wysoka przyczepność do podłoża, odporność chemiczna, stabilność UV oraz 

elastyczność. 

Zastosowanie: Samoprzylepny pas paroszczelny jest odpowiedni do dachów spadzistych i płaskich, również do 

stosowania na blachach trapezowych. 

Sposób użycia: Warstwę paroszczelną należy układać na gładkiej, czystej, suchej i oczyszczonej od zatłuszczeń 

powierzchni. Przed układaniem na bardzo chłonnych podłożach, np. na betonie, należy zastosować impregnat 

adhezyjny VERNIS ANTAC. Sposób układania przedstawiono w karcie technicznej lub instrukcji montażu 

producenta. 


Wymiary: grubość 1,2 mm 

szerokość 1080 mm 

08/2012




Wytrzymałość na rozciąganie 

Ciągliwość 

EN 12311-1 

≥ 200 N/50 mm 

≥ 20 % 





1 250 000 



wodnej: 

1 500 m 


dyfuzyjnego µ 

EN 1296, EN 1931 

625 000 

Równoważna grubość powietrza sd (po zestarzeniu) 750 m 

Pakowanie: Pas paroszczelny jest pakowany w rolkach po 25 m ułożonych na palecie z zachowaniem pozycji pionowej w 

środowisku zabezpieczonym przed działaniem wysokiej temperatury i wilgotności. Palet nie wolno układać w 

stos. 

Dokumentacja techniczna: Karta techniczna produktu wydana przez firmę AXTER, Francja 

2.3.1.3 VAP AL THERM 

Opis produktu: VAP AL THERM to zgrzewalna papa asfaltowa, modyfikowana SBS, z wkładką z folii aluminiowej i 

maty szklanej. Górna strona wykonana w systemie THERM, dolna strona posiada łatwo zgrzewalną 

folię. 

Zastosowanie: Papa paroszczelna zgrzewalna, do wszystkich rodzajów podłoży. 

Sposób użycia: Warstwę paroszczelną należy układać na gładkiej, czystej, suchej i oczyszczonej od zatłuszczeń 

powierzchni. Konstrukcję podłoża należy pomalować farbą gruntującą VERNIS ANTAC. System THERM na 

górnej stronie papy pozwala na bezpośrednie zamontowanie warstwy termoizolacyjnej z płyt EPS bez dodatku 

substancji klejącej. Sposób układania przedstawiono w karcie technicznej lub instrukcji montażu producenta. 

Pakowanie: Papa paroszczelna jest pakowana w rolkach po 8 m ułożonych na palecie z zachowaniem pozycji pionowej w 

środowisku zabezpieczonym przed działaniem wysokiej temperatury i wilgotności. 

Wymiary: grubość: 3,0 mm 

szerokość: 1000 mm 

08/2012




Wytrzymałość na rozciąganie P/N 

Ciągliwość P/N 

EN 12311-1 

≥ 500/350 N/50 mm 

≥ 15/40 % 


Wytrzymałość na rozdzieranie P/N EN 12310-1 ≥ 160/150 N 


wodnej 

EN 1296, EN 1931 spełnia wymagania 



500 000 


P – wzdłużny kierunek produkcji 

N – w poprzek kierunku produkcji 

1 500 m 

Dokumentacja techniczna: Karta techniczna produktu wydana przez firmę AXTER, Francja. 

2.3.2 Izolacje termiczne 

2.3.2.1 Izolacja termiczna z włókien mineralnych 

Zalety: 

niepalność zapewnia ochronę przed rozprzestrzenianiem się ognia 

znakomita odporność termiczna i stabilność wymiarów 

wysoka dźwiękochłonność 

wysoka paroprzepuszczalność 

jest zgodna z foliami PVC-P, nie trzeba stosować włóknin oddzielających 

Niedogodności: 

wysoka nasiąkliwość 

kilkakrotnie większa masa, tzn. większe obciążenie konstrukcji dachu 

względnie niska wytrzymałość na obciążenie punktowe w przypadku typów standardowych 

Opis produktu: Sztywna, ciężka płyta z wełny kamiennej (waty mineralnej) łączonej żywicą organiczną, w całym 

przekroju hydrofobizowana. 

Zastosowanie: Do izolacji cieplnej, przeciwpożarowej i akustycznej budynków. W przypadku izolacji składających się z 

różnych systemów, przede wszystkim jako górna warstwa pod pokryciem w celu uzyskania lepszych parametrów 

przeciwpożarowych dachu. Nadaje się do systemów mocowanych mechanicznie lub do dachów balastowych z 

warstwą żwiru lub płytek. 

Sposób użycia: Układanie w jednej lub kilku warstwach, maksymalna szerokość szczelin stykowych 5 mm. Minimalna 

zalecana grubość do wykonania jednej warstwy 60 mm. 

Pakowanie: W pakietach lub na paletach owiniętych folią opakowaniową. 

Wymiary: szerokość x długość: 600 x 1000 mm, 1200 x 2000 mm 

grubość: 30 mm do 120 mm 

08/2012


Parametry techniczne – wartości standardowe: 

Właściwość Norma badań Wartości 


Wytrzymałość na ściskanie w ściśnięciu 10 % EN 826 ≥ 60 kPa 

Reakcja na ogień EN 13501-1 klasa A1 

Nasiąkliwość przy długotrwałym zanurzeniu EN 12087 ≤ 3 kg/m 2 

Obciążenie punktowe EN 12430 ≥ 500 N 

Ciężar właściwy EN 1602 ok. 220 kg/m 3 

Dokumentacja techniczna: EC Certificate of Conformity 

2.3.2.2 Styropian (EPS) 

Zalety: 

niski ciężar właściwy 

niższa cena w porównaniu z innymi płytami izolacyjnymi 


gorsze parametry przeciwpożarowe 

wyższa nasiąkliwość 

wzajemne oddziaływanie z folią PVC-P (konieczność oddzielenia welonem szklanym 120 g/m 2 ) 

niska odporność na temperaturę (np. ryzyko zmian objętości podczas zgrzewania folii do izolacji gorącym 

powietrzem) 

wyższa rozszerzalność cieplna 

Opis produktu: Płyty termoizolacyjne, stabilne wymiarowo, o parametrach spełniających wymagania odnośnie 

stosowania jako ocieplenie stropodachów. 

Zastosowanie: Do wszystkich rodzajów dachów z wyjątkiem dachów odwróconych. 

Sposób użycia: Od EPS 70 S (do układania warstwy izolacyjnej) po EPS 200 S (do izolacji o wysokim obciążeniu). 

Dla górnej warstwy izolacji min. EPS 100 S (dla dachów nieużytkowych). 

Pakowanie: W pakietach owiniętych folią opakowaniową. 

Wymiary: szerokość x długość: 500 x 1000 mm, maks. 1000 x 6000 mm 

grubość: co 10 mm do 250 mm 




Wytrzymałość na ściskanie w ściśnięciu 10 % EN 826 ≥ 70 do 200 kPa 


Nasiąkliwość przy długotrwałym zanurzeniu EN 12087 ≤ 5 % 

Obciążenie punktowe EN 12430 brak danych 

Ciężar właściwy EN 1602 ok. 15 do 30 kg/m 3 


08/2012


2.3.2.3 Styropian ekstrudowany (XPS) 

Zalety: 


bardzo niska nasiąkliwość 

wysoka wytrzymałość na ściskanie 


gorsze parametry przeciwpożarowe 

wzajemne oddziaływanie z folią PVC-P (konieczność oddzielenia welonem szklanym 120 g/m 2 ) 

niska odporność na temperaturę (np. ryzyko zmian objętości podczas zgrzewania folii do izolacji gorącym 

powietrzem) 

wyższa rozszerzalność cieplna 

Opis produktu: Płyty termoizolacyjne o zamkniętej strukturze komórek, wyprodukowane metodą ekstruzji, o 

parametrach spełniających wymagania dotyczące stosowania jako ocieplenie stropodachów. 

Zastosowanie: Do dachów odwróconych, ewentualnie do dachów o dużym obciążeniu ruchu lub do dachów zielonych. 

Sposób użycia: Płyty posiadające wpust lub równe krawędzie układa się zazwyczaj w jednej warstwie na styk. 


Wymiary: szerokość x długość: 600 x 1250 mm 







Nasiąkliwość przy długotrwałym zanurzeniu EN 12087 ≤ 0,5 % 




08/2012


2.3.2.4 Płyty izolacyjne na bazie poliuretanu (PIR) 

Zalety: 


wysoka wytrzymałość na ściskanie 

niska nasiąkliwość za sprawą struktury zamkniętej 

stabilność wymiarowa, płyty nie ulegają sublimacji na skutek nagrzewania powierzchni przez promieniowanie 

słoneczne 

ponadprzeciętne właściwości termoizolacyjne, umożliwiające uzyskanie odpowiedniego oporu cieplnego przy 

mniejszej grubości izolacji niż w przypadku materiałów klasycznych 

zgodna z foliami PVC-P, układanymi bezpośrednio na płytach izolacji cieplnej, nie trzeba stosować włóknin 

oddzielających 


wyższe koszty zakupu 

nie można stosować do dachów odwróconych 

2.3.2.4.1 Powerdeck F 

Opis produktu: POWERDECK F to płyta termoizolacyjna z rdzeniem wykonanym z twardej pianki poliuretanowe o 

specjalnej strukturze komórek zwanej TAUfoam by Recticel. Obie warstwy powierzchniowe są wykonane 

z welonu szklanego z powłoką mineralną. 

Zastosowanie: Izolacja termiczna dachów, zarówno do systemów mocowanych mechanicznie, jak i systemów klejonych. 

W przypadku systemu klejonego tylko w połączeniu z folią hydroizolacyjną FATRAFOL 807/V. 

Sposób użycia: Do systemu klejonego lub hydroizolacji obciążonej żwirem należy stosować tylko płyty o formacie 

1200x600 mm. 

Do systemu mocowanego mechanicznie należy stosować płyty o wymiarach 1200x1000 mm lub 1200x2500 

mm. 


Wymiary: szerokość: 1200 mm 

długość: 600 mm, 1000 mm, 2500 mm 

08/2012








Nasiąkliwość przy długotrwałym zanurzeniu EN 12087 ≤ 2 % 



Dokumentacja techniczna: EC Certificate of Conformity: BC1-514-0004-0019-W002 

2.3.3 Włókniny oddzielające i ochronne 

2.3.3.1 FATRATEX 

Dwustronnie sprasowana włóknina igłowana na bazie w 100 % regenerowanych włókien syntetycznych, kolor biały. 

Wymiary: - szerokość 2000 mm 

- masa powierzchniowa 200 - 500g/m² 

Zastosowanie: warstwa ochronna i oddzielająca dla powłok hydroizolacyjnych 

dachów płaskich i spadzistych 

Zalety: powierzchnia wykończona termicznie = bezproblemowe mocowanie, 

geowłóknina nie nawija się na wiertło. 

Pakowanie: rolki są pakowane w folie PE w jaskrawo żółtym kolorze 

2.3.3.2 FATRATEX S 

Niesprasowana włóknina igłowana na bazie w 100 % regenerowanych włókien syntetycznych, kolor biały. 


- masa powierzchniowa 200 - 1300g/m² 

Zastosowanie: do ochrony powłok hydroizolacyjnych stropodachów i dachów 

spadzistych o lekkim spadku z zasypką, warstwą użytkową, warstwą 

wegetacyjną 

Zalety: zwiększona odporność na korozję biologiczną 

Pakowanie: rolki są pakowane w folie PE w refleksyjnym zielonym kolorze 

2.3.3.3 Welon szklany 

Włóknina wykonana z włókien szklanych, kolor biały. 


- masa powierzchniowa 120 g/m² 

Zastosowanie: warstwa oddzielająca folia FATRAFOL / izolacja termiczna na bazie 

EPS 

Zalety: hamuje rozprzestrzenianie się ognia na dachu 

Pakowanie: w rolkach po 100 m 2 

08/2012


2.3.4 Kleje 

2.3.4.1 PUK 

Jednoskładnikowy klej poliuretanowy, kolor zielony. 

Zastosowanie: Do adhezyjnego (jednostronnego) przyklejania folii z włókniną na lewej 

stronie do wszystkich rodzajów materiałów z wyjątkiem płyt z włókien 

mineralnych. 

Sposób użycia:Klejone powierzchnie muszą być suche, oczyszczone z pyłu i płaskie. 

Klej nakładamy na podłoże, wylewając go bezpośrednio z puszki lub 

korzystając z wózka PUK-KOBOLD, folię układamy bezzwłocznie na pasach 

kleju, dociskając połączenia na całej powierzchni. W przypadku nierówności 

podłoża należy zapewnić obciążenie na cały czas reakcji (2-24 godzin). 


Zużycie: minimum 120 g/m² (3-4 pasy kleju o szerokości 8 mm na 1m 2 strefa 

wewnętrzna dachu). 

Pakowanie: puszki po 2 kg lub 6,5 kg 

Środek czyszczący: Aceton 

2.3.4.2 ISOLEMFI 50119 D MONO 

Jednoskładnikowy reakcyjny klej poliuretanowy, kolor kremowo-przezroczysty. 

Zastosowanie: Do adhezyjnego (jednostronnego) przyklejania folii z włókniną na lewej stronie do wszystkich rodzajów 

materiałów, w tym płyt termoizolacyjnych ze styropianu i włókien mineralnych. 

Sposób użycia:Klejone powierzchnie muszą być suche, oczyszczone z pyłu i płaskie. Klej należy nakładać na podłoże 

szpachlą zębatą, wałkiem, maszynowo lub pistoletem natryskowym. Przed rozwinięciem folii powłokę kleju 

należy zwilżyć mgłą wodną (ok. 10 g wody na 100 g kleju). 


Zużycie: 120 – 250 g/m² w zależności od sposobu nakładania i rodzaju podłoża 

Pakowanie: puszki 8 kg oraz 40 kg 

Środek czyszczący: EMFI 683 

2.3.4.3 Millennium One Step 

Klej uniwersalny, dwuskładnikowy, piankowy, poliuretanowy, bezrozpuszczalnikowy. 

08/2012


Zastosowanie: Do klejenia zaaprobowanych rodzajów izolacji cieplnych do konstrukcji nośnej dachu, asfaltowych folii 

paroizolacyjnych, innych rodzajów izolacji cieplnych, do pap asfaltowych z posypką lub gładką powierzchnią. 

Zaaprobowane izolacje termiczne i rodzaje podłoży: 

poliuretan (PIR) 

polistyren (EPS, XPS) 

płyty asfaltowe 

płyty wiórowe, płyty cementowo-drewniane 

płyty perlitowe min. 20 mm 

płyty gipsowo-kartonowe, gips, płyty DensDeck 

beton i beton lekki 

drewno lub stal 

modyfikowane papy asfaltowe z posypką lub papy podkładowe piaskowane 

zaaprobowana izolacja termiczna - wielowarstwowy ustrój dachu 

istniejący dach asfaltowy 

Sposób użycia: Wszystkie podłoża muszą być czyste, suche, wolne od pyłu, oleju, luźnego lub przyklejonego żwiru, 

niespoistych powłok malarskich, uszkodzonej starej hydroizolacji i innych materiałów, powodujących 

niespójność lub nierówność podłoża. Podczas klejenia do świeżego lub nieutlenionego asfaltu powierzchnię 

należy wcześniej przygotować, stosując roztwór Millenium Surface Treatment. W przypadku stosowania na 

istniejący zwietrzały asfalt należy wcześniej nałożyć warstwę preparatu Millenium Universal Primer. 

Klejone płyty izolacyjne muszą być ułożone płasko na podłożu, nie mogą być zgięte lub zwichrowane, klejenie 

płyt o rozmiarach większych niż 1,2 x 1,2 m jest niewskazane. 

Klej należy nakładać przy użyciu mechanicznego lub akumulatorowego pistoletu ręcznego lub specjalnego 

wózka do wyciskania większej liczby kartuszy. 


Zużycie: ok. 12 m 2 na podwójny kartusz przy rozstawie 300 mm i średnicy nakładanego paska kleju 6-13 mm 

Pakowanie: 4 podwójne kartusze o pojemności 1,5 l w pudełku kartonowym 

Magazynowanie: Kartusze na 24 godziny przed użyciem należy przechowywać w temperaturze od 18°C do 30°C. Nie 

przechowywać w nasłonecznionych miejscach ani w temperaturze powyżej 32°C. 

Środek czyszczący: aceton 

08/2012


2.3.4.4 Millennium PG1 

Klej poliuretanowy, dwuskładnikowy, niskorozprężny, piankowy, bezrozpuszczalnikowy, o kilkuminutowym czasie 

działania. W porównaniu z klejem Millennium One Step można z nim dłużej pracować do momentu związania. 

Zastosowanie: Do przyklejania folii dachowej FATRAFOL 807/V (807) do konstrukcji nośnej dachu, izolacji termicznej i 

gładkich pap asfaltowych (dotyczy tylko folii FATRAFOL 807). Klej można stosować również do klejenia 

izolacji termicznej. 

Zaaprobowane izolacje termiczne i rodzaje podłoży: 

poliuretan (PIR) 

polistyren (EPS, XPS) 

płyty asfaltowe 

płyty wiórowe, płyty cementowo-drewniane 

płyty perlitowe min. 20 mm 

płyty gipsowo-kartonowe, gips 

beton i beton lekki 

drewno lub stal 

modyfikowane papy asfaltowe z posypką lub papy podkładowe piaskowane 

zaaprobowana izolacja termiczna - wielowarstwowy ustrój dachu 

istniejący dach asfaltowy 

Sposób użycia:Wszystkie podłoża muszą być czyste, suche, wolne od pyłu, oleju, luźnego lub przyklejonego żwiru, 

niespoistych powłok malarskich, uszkodzonej starej hydroizolacji i innych materiałów, powodujących 

niespójność lub nierówność podłoża. Podczas klejenia do świeżego lub nieutlenionego asfaltu powierzchnię 

należy wcześniej przygotować, stosując roztwór Millenium Surface Treatment. W przypadku stosowania na 

istniejący zwietrzały asfalt należy wcześniej nałożyć warstwę preparatu Millenium Universal Primer. 

Klejone płyty izolacyjne muszą być ułożone płasko na podłożu, nie mogą być zgięte lub zwichrowane, klejenie 

płyt o rozmiarach większych niż 1,2 x 1,2 m jest niewskazane. 

Klej należy nakładać bezpośrednio na podłoże przy użyciu mechanicznego lub akumulatorowego pistoletu 

ręcznego lub wózka do wyciskania większej liczby kartuszy. 

W normalnych warunkach folię należy ułożyć i zawałkować przed upływem ok. 6 minut. W przypadku wysokiej 

temperatury i dużej wilgotności otoczenia czas ten ulega skróceniu, a w chłodniejszych warunkach wydłużeniu. 


Zużycie: ok. 12 m 2 na podwójny kartusz przy rozstawie 300 mm i szerokości nakładanego paska kleju 15-20 mm 

Pakowanie: 4 podwójne kartusze o pojemności 1,5 l w pudełku kartonowym 

Magazynowanie: Głowicą mieszającą do góry w temperaturze od 7 °C do 35 °C. Nie przechowywać w nasłonecznionych 

miejscach ani w temperaturze powyżej 35°C. Nie dopuścić do zamarznięcia! 

Środek czyszczący: aceton 

08/2012


2.3.4.5 Klej poliuretanowy FF855 (C/88) 

Klej poliuretanowy, rozpuszczalnikowy, o niskiej lepkości, specjalnie opracowany do klejenia zbrojonych folii dachowych 

PVC-P. 

Zastosowanie: Do przyklejania folii FATRAFOL 810 do krążków mocujących 

(Kołnierz – patrz artykuł 2.2.1.10). Klej nie nadaje się do klejenia 

folii w połączeniach. 

Sposób użycia:Klejone powierzchnie muszą być suche, oczyszczone z pyłu, 

zatłuszczeń i zanieczyszczeń. Jeśli jest to konieczne, 

zanieczyszczoną powierzchnię należy oczyścić - najlepiej 

rozpuszczalnikiem MEK lub acetonem. Klej należy nakładać na 

krążki mocujące przy użyciu pędzla. UWAGA, bardzo krótki czas 

otwarcia kleju! Połączenie należy docisnąć i wytłoczyć z niego 

powietrze w okresie między 30 a 60 sekundą od momentu 

nałożenia kleju. Klej należy chronić przed skażeniem przez wilgoć i 

wodę. 

Finalna wytrzymałość połączenia zostaje osiągnięta dopiero po 

całkowitym ulotnieniu się rozpuszczalnika, co w normalnych 

warunkach klimatycznych trwa ok. 7 dni. 

W przypadku pracy w niskiej temperaturze lub w warunkach 

wysokiej wilgotności powietrza na powierzchni nałożonego kleju 

może pojawić się skroplona wilgoć, co jest niekorzystne ze względu 

na wytrzymałość połączenia. 


Zużycie: 1 l kleju na ok. 3 do 4 m 2 klejonej powierzchni 

Pakowanie: puszka 5 l 

Środek czyszczący: MEK, ewentualnie aceton 

Ostrzeżenie: substancja wysoce łatwopalna 

2.3.5 Elementy mocujące do mocowania izolacji przeciwwodnej i termicznej 

Analiza statyczna oraz projekt konstrukcji dachu muszą spełniać wymagania poniższych przepisów i norm. Elementy 

mocujące muszą zapewniać bezpieczeństwo mocowania poszczególnych warstw przegrody dachowej w stosunku do 

działania sił wewnętrznych i zewnętrznych. 

Obciążenie dachów i konstrukcji nośnych dachów ustala się zgodnie z normą ČSN EN 1991-1-1. 

W projekcie konstrukcji nośnych i warstw nośnych należy uwzględnić obciążenie śniegiem zgodnie z ČSN EN 1991-1-3. 

Obciążenie dachów wiatrem w projekcie konstrukcji nośnej dachu oraz w projekcie połączenia poszczególnych warstw i 

części dachu należy określić zgodnie z ČSN EN 1991-1-4. 

2.3.5.1 Mocowanie do stalowej blachy trapezowej 

Wymagania jakościowe podłoża: 

Konstrukcja nośna dachu z blachy trapezowej musi być zaprojektowana z uwzględnieniem wartości obciążenia, 

określonych we właściwych normach. Ugięcia i inne zmiany kształtu i wymiarów konstrukcji spowodowane 

mechanicznym obciążeniem dachów, zmianami termicznymi, kształtowymi i objętościowymi warstw dachów nie mogą 

wpłynąć niekorzystnie na funkcjonalność dachu w zakresie jego połaci ani konstrukcji związanych. Ugięcia nie mogą 

przekroczyć wymagań właściwych norm. W projekcie układu nośnego należy uwzględnić wzajemne oddziaływanie 

niektórych metali (patrz ČSN 73 3610). 

Najmniejsze dopuszczalne nachylenie wzdłużne kosza do odwodnienia dachu wynosi 0,5 %. 

Nachylenie konstrukcji nośnej dachu należy tak zaprojektować, aby na powierzchni pokrycia nie tworzyły się kałuże. 

Ryzyko tworzenia się kałuży należy uwzględnić w projekcie grubości folii. 

08/2012


Folie hydroizolacyjne nie wolno układać bezpośrednio na blasze trapezowej bez warstwy podkładowej zapewniającej 

uzyskanie odpowiedniego docisku podczas zgrzewania gorącym powietrzem (min. wytrzymałość na ściskanie 60 

kPa). 

Zastosowanie wypełnienia falowego blach stalowych z betonu lekkiego jest niedopuszczalne. 

Materiał: 

śruby z uszlachetnionej stali węglowej zabezpieczonej przed korozją (np. Durocoat) 

śruby z austenitycznej stali nierdzewnej 

łączniki teleskopowe z wysokiej jakości polipropylenu lub poliamidu 

dociskowe podkładki talerzowe z blachy stalowej o odpowiednim wykończeniu powierzchni (np. Al/Zn) 

Zastosowanie: 

do mocowania warstwy hydroizolacyjnej wraz z płytami termoizolacyjnymi należy stosować śruby w połączeniu 

z łącznikami teleskopowymi z tworzywa sztucznego lub dociskowymi podkładkami talerzowymi. 

do mocowania liniowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej należy używać samych śrub 

Wykonanie: 

połączenie łącznika teleskopowego i śruby pozwala na uzyskanie grubości zaciskowej nawet 700 mm; w 

przypadku użycia samych śrub grubość zaciskowa zazwyczaj wynosi maks. 300 mm 

podstawowe rodzaje dociskowych podkładek talerzowych dostępne są w wersji do podłoży miękkich i twardych 

elementy mocujące są dostępne pojedynczo w standardowym opakowaniu lub w paskach do stosowania w 

automatach montażowych 

śruby bez gwintu górnego w połączeniu z dociskową podkładką talerzową są odpowiednie tylko dla izolacji 

termicznych o minimalnej wytrzymałości na obciążenie punktowe na poziomie 500 N 

długość śruby określa się jako grubość wszystkich warstw ponad TRP + 20 mm. W przypadku zastosowania 

łącznika teleskopowego ze śrubą należy doliczyć stratę długości śruby w trzonku łącznika (ok. 15 mm). 

elementy mocujące użyte do przymocowania konstrukcji i warstw dachów muszą być odporne na 

przewidywane warunki korozyjne w ustroju dachu 

rzędy elementów mocujących muszą być prostopadłe lub ukośne w stosunku do fal blachy trapezowej i muszą 

być umieszczone zawsze w górnej fali, minimalny rozstaw dwóch sąsiadujących ze sobą elementów 

mocujących nie może być mniejszy niż 150 mm 

2.3.5.2 Mocowanie do betonu i żelbetu 


Warstwa podkładowa musi być spójna i wystarczająco wytrzymała (min. 14 dni od zakończenia betonowania). W 

przypadku remontów stropodachów należy przeprowadzić próby rozciągania. Podłoża muszą być oczyszczone z 

wszelkich zanieczyszczeń i bez lokalnych nierówności. Powierzchnia może być wilgotna, jednak nie mogą na niej 

występować kałuże wody, śnieg czy lód. 

08/2012


Dylatacje należy wykonać zgodnie z normą ČSN 731901. 

Nachylenie warstwy spadkowej konstrukcji dachu należy zaprojektować w sposób zapobiegający tworzeniu się kałuży 

na powierzchni pokrycia (≥ 3 %). Ryzyko tworzenia się kałuży należy uwzględnić w projekcie grubości folii. 

Warstwa hydroizolacyjna z folii musi zostać oddzielona od warstwy podkładowej z betonu przy użyciu włókniny o min. 

masie powierzchniowej wynoszącej 300 g.m -2 . Zastosowanie włókniny oddzielającej o niższej masie powierzchniowej 

(np. w przypadku betonów zacieranych mechanicznie) wymaga wcześniejszego uzgodnienia z dozorem technicznym. 

Materiał: 

gwoździe z uszlachetnionej stali węglowej zabezpieczonej przed korozją (np. Durocoat) 

śruby i nity rozporowe ze stopów metali lekkich 



Zastosowanie: 

do mocowania warstwy hydroizolacyjnej wraz z płytami termoizolacyjnymi do litego betonu i prefabrykatów 

betonowych należy stosować śruby w połączeniu z łącznikami teleskopowymi z tworzywa sztucznego 

gwoździe i nity rozporowe w połączeniu z dociskową podkładką talerzową mogą być stosowane do mocowania 

warstwy hydroizolacyjnej wraz z warstwą termoizolacyjną do betonu o jakości min. B 25, w przypadku 

remontów konieczne jest wykonanie próby rozciągania 

do mocowania liniowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej należy używać samych śrub, 

gwoździ lub nitów rozporowych 

Wykonanie: 

połączenie łącznika teleskopowego i śruby pozwala na uzyskanie długości zaciskowej do 530 mm; w 

przypadku użycia samych śrub maksymalna długość zaciskowa zazwyczaj wynosi 250 mm 

gwóźdź stalowy z dociskową podkładką talerzową można stosować do grubości zaciskowych 

nieprzekraczających 300 mm, dłuższe gwoździe na zamówienie (maks. 800 mm) 

elementy mocujące są dostępne pojedynczo w standardowym opakowaniu 

otwory dla gwoździ i śrub do betonu należy rozwiercić przy pomocy wierteł do betonu o parametrach zgodnych 

z zaleceniami producentów 

izolacja termiczna powinna spełniać wymagania minimalnej wytrzymałości na obciążenie punktowe na 

poziomie 500 N 

długość śruby określa się jako łączna grubość wszystkich warstw nad betonem + 25 mm (w przypadku 

gwoździa + 32 mm). W przypadku zastosowania łącznika teleskopowego ze śrubą należy doliczyć stratę 

długości śruby w trzonku łącznika (ok. 15 mm). 

08/2012



przewidywane trudniejsze warunki korozyjne panujące w warstwie mocowania. Raz zamontowanych 

elementów nie można użyć ponownie! 

2.3.5.3 Mocowanie do cienkościennych prefabrykatów betonowych 


Powierzchnia warstwy podkładowej - prefabrykatów - musi być spójna, wolna od ostrych krawędzi i występów. 

Szczeliny na stykach należy wypełnić odpowiednim materiałem. Podłoża muszą być oczyszczone z wszelkich 

zanieczyszczeń i bez lokalnych nierówności. Powierzchnia może być wilgotna, jednak nie mogą na niej występować 

kałuże wody, śnieg czy lód. 

Nachylenie konstrukcji dachu należy zaprojektować w sposób zapobiegający tworzeniu się kałuży na powierzchni 

pokrycia (≥ 3 %). Ryzyko tworzenia się kałuży należy uwzględnić w projekcie grubości folii. 

Warstwa hydroizolacyjna z folii musi zostać oddzielona od warstwy podkładowej przy użyciu włókniny o min. masie 

powierzchniowej wynoszącej 300g.m -2 . 

Materiał: 

śruby z uszlachetnionej stali węglowej, zabezpieczonej przed korozją (np. Durocoat) 



Zastosowanie: 


z łącznikami teleskopowymi z tworzywa sztucznego lub dociskowymi podkładkami talerzowymi 


Wykonanie: 




długość śruby określa się jako grubość wszystkich warstw ponad prefabrykatem + 25 mm. Jako stratę długości 

śruby w trzonku łącznika teleskopowego należy zazwyczaj uwzględnić dodatkowo 15 mm. 

zalecana minimalna głębokość wstępnego wiercenia w prefabrykatach cienkościennych wynosi 25 mm, 

zalecana minimalna długość osadzenia śruby wynosi 18 mm. 

08/2012


elementy mocujące użyte do przymocowania konstrukcji i warstw dachów muszą być odporne na oczekiwane 

trudniejsze warunki korozyjne panujące w warstwie mocowania 

otwory dla śrub należy wywiercić wstępnie, używając wierteł do betonu zgodnie z zaleceniami konkretnych 

producentów - patrz dalej 



2.3.5.4 Mocowanie do betonu komórkowego 


Warstwa podkładowa z betonu lekkiego (perlitobeton, pianobeton i gazobeton) musi być spójna. W przypadku ciężaru 

właściwego poniżej 500 kg/m 3 powierzchnię należy wzmocnić wylewką cementową o grubości min. 30 mm. 

Dylatacje należy wykonać zgodnie z normą ČSN 731901. 

Nachylenie konstrukcji dachu należy zaprojektować w sposób zapobiegający tworzeniu się kałuży na powierzchni 

pokrycia (≥ 3 %). Ryzyko tworzenia się kałuży należy uwzględnić w projekcie grubości folii. 

Warstwa hydroizolacyjna z folii musi zostać oddzielona od warstwy podkładowej przy użyciu włókniny o min. masie 

powierzchniowej wynoszącej 300g.m -2 . 

Materiał: 

śruby z uszlachetnionej stali węglowej, zabezpieczonej przed korozją (np. Durocoat) 

śruby z austenitycznej stali nierdzewnej 


dociskowa podkładka talerzowa z przetłoczeniem z blachy stalowej o odpowiednim wykończeniu powierzchni 

(np. Al/Zn) 

Zastosowanie: 


z łącznikami teleskopowymi z tworzywa sztucznego lub dociskowymi podkładkami talerzowymi 


Wykonanie: 

odpowiedni element mocujący dla tego rodzaju podłoża zawsze należy dobrać w oparciu o próby rozciągania 



do podłoży twardych przeznaczona jest dociskowa podkładka talerzowa z wypukłym przetłoczeniem, do 

podłoży miękkich - z przetłoczeniem wklęsłym 


długość śruby określa się jako grubość wszystkich warstw ponad betonem komórkowym + 60 mm. Jako stratę 

długości śruby w trzonku łącznika teleskopowego należy zazwyczaj uwzględnić dodatkowo 15 mm. 

08/2012





przewidywane trudniejsze warunki korozyjne panujące w warstwie mocowania (wilgoć, agresywne substancje 

chemiczne, itp.) 

Sposób przeprowadzenia testu Kesternicha 

2.3.5.5 Mocowanie do podłoży drewnianych 


Wszystkie elementy konstrukcji drewnianej (lite drewno, płyty wielkoformatowe z dodatkiem masy drzewnej) z 

wyjątkiem płyt zawierających spoiwo cementowe, należy skutecznie zaimpregnować preparatem do szkodników 

biologicznych. Trwałość elementów drewnianych, które wbudowano do konstrukcji z zawartością wilgoci ponad 16 % 

lub które mogą być narażone na dodatkowe działanie wody (np. wskutek kondensacji), należy zabezpieczyć stosując 

odpowiednie zabiegi techniki budowlanej, np. dach o podwójnej przegrodzie z wentylowaną warstwą powietrza, 

dodanie do układu zabezpieczającej warstwy hydroizolacyjnej itp. Kondensacja pary wodnej na dolnym licu przegrody 

górnej może występować również w przypadku zastosowania skutecznej warstwy wentylacyjnej, mianowicie podczas 

zjawisk występujących w czasie "jasnych nocy". W projekcie budowy przegrody dachowej należy uwzględnić 

powyższe zjawisko. Zaleca się, aby drewniane elementy nośne przez cały czas użytkowania konstrukcji były dostępne 

do kontroli, przeprowadzenia naprawy czy ponownego nałożenia preparatu do ochrony drewna. 

Deski należy układać na szczelny styk, minimalna grubość desek wynosi 25 mm, a w przypadku rozstawu podpórek ≥ 900 mm 

powinna wynosić 30 mm. 

Sztywne płyty dachowe prasowane z mas drzewnych oraz elementy okleinowe należy układać z zachowaniem przerw 

dylatacyjnych zalecanych przez producenta. Przerwy dylatacyjne należy uwzględniać z powodu zmian objętości (wilgotność, 

temperatura). 

Zalecenia sposoby mocowania oraz przerwy dylatacyjne płyt OSB: 

08/2012 

SO2 

BADANE PRODUKTY 

TEMPERATURA 40°C 

OPÓR ELEKTRYCZNY 

TEST KESTERNICHA: 

Elementy mocujące wkłada 

się do wilgotnego pieca do 

wyżarzania, napełnionego 

dwutlenkiem siarki. Przy 

użyciu 2 litrów SO2 nie może 

pojawić się żadna czerwona 

korozja. Cykl testowy składa 

się z 8 godzin narażenia i 16 

godzin spoczynku. 

Odporność określa się w 

postaci liczby cykli, którym 

badany produkt jest 

poddawany do czasu 

pojawienia się czerwonej 

korozji.


Zalecana szerokość przerwy dylatacyjnej w miejscu konstrukcji przechodzącej (wypełnienie otworu, urządzenia wentylacyjnoklimatyzacyjne, 

odwodnienie itp.) wynosi min. 3 mm, szerokość przerwy dylatacyjnej w miejscu konstrukcji przylegającej (attyka, 

ściana nad dachem itp.) - ok. 15 mm. 

Warstwa hydroizolacyjna musi zostać oddzielona od podłoża za pomocą biobójczej włókniny podkładowej o min. masie 

powierzchniowej wynoszącej 500 g/m 2 , wzgl. 300 g/m 2 w przypadku płyt wielkoformatowych. 

Nachylenie warstwy spadkowej konstrukcji dachu należy zaprojektować w sposób zapobiegający tworzeniu się kałuży na 

powierzchni pokrycia, zazwyczaj ≥ 3%. Ryzyko tworzenia się kałuży należy uwzględnić w projekcie grubości folii. 

Materiał: 

śruba z uszlachetnionej stali węglowej, zabezpieczona przed korozją, np. Durocoat (min. 12 cykli Kesternicha) 

śruba z austenitycznej stali nierdzewnej 


dociskowa podkładka talerzowa z blachy stalowej o odpowiednim wykończeniu powierzchni, np. Al/Zn 

Zastosowanie: 

śruby z soczewkowatym łbem wpuszczanym w połączeniu z łącznikami teleskopowymi z tworzywa sztucznego 

mogą być stosowane do mocowania warstwy hydroizolacyjnej wraz z warstwą termoizolacyjną do drewna litego 

lub płyt wielkoformatowych, same śruby mogą być zastosowane do mocowania liniowych elementów 

przytwierdzających, na które następnie nałożona zostanie warstwa hydroizolacyjna 

śruby z łbem sześciokątnym w połączeniu z dociskową podkładką talerzową mogą być stosowane do 

mocowania warstwy hydroizolacyjnej wraz z warstwą termoizolacyjną, w przypadku remontów konieczne jest 

wykonanie prób rozciągania 

Wykonanie: 

użycie łącznika teleskopowego w połączeniu ze śrubą pozwala na uzyskanie długości zaciskowej do 490 mm; 

w przypadku użycia samych śrub grubość zaciskowa zazwyczaj wynosi maks. 130 mm 

elementy mocujące są dostępne pojedynczo w standardowym opakowaniu lub w paskach do stosowania w 

automatach montażowych 

w przypadku stosowania śruby w zestawieniu z dociskowymi podkładkami talerzowymi izolacja termiczna 

powinna spełniać wymagania minimalnej wytrzymałości na obciążenie punktowe na poziomie 500 N 

całkowitą wymaganą długość śruby określa się jako grubość wszystkich warstw ponad warstwą mocowania + 

30 mm. W przypadku zastosowania łącznika teleskopowego w połączeniu ze śrubą należy doliczyć ok. 15 cm 

na stratę długości śruby w trzonku łącznika. 

płyty cementowo-wiórowe, OSB, okleinowe i inne elementy wielkoformatowe powinny mieć grubość min. 22 

mm; w przypadku remontów konieczne jest wykonanie prób rozciągania 


przewidywane trudniejsze warunki korozyjne panujące w warstwie mocowania 

08/2012


2.3.5.6 Problematyczne podłoża 


Do problematycznych podłoży dla mechanicznie mocowanych systemów pokryć powłokowych należą w szczególności 

profilowane blachy aluminiowe, panele dachowe ze zintegrowaną warstwą termoizolacyjną, cienkościenne 

powierzchnie betonowe, płyty cementowo-wiórowe, stare pokrycia z powłoką z papy asfaltowej na warstwie 

termoizolacyjnej skompletowanej z elementów EPS itp. 

W stosunku do wszystkich powyższych podłoży zalecamy wykonanie prób wyrywania oraz sprawdzenie minimalnej 

wytrzymałości na obciążenie punktowe warstwy podkładowej na poziomie 500 N. 

Generalnie można zalecić empirycznie określone minimalne grubości problematycznych materiałów cienkościennych: 

blacha stalowa > 0,5 mm 

blacha aluminiowa > 0,6 mm 

panel betonowy > 13,0 mm 

płyta cementowo-drewniana> 13,0 mm 

Istniejący zespół 

warstw 

asfaltowych 

Panele wielowarstwowe, 

blachy profilowane o gr. 

0,63 mm 

Warstwa hydroizolacyjna musi zostać oddzielona od podłoża za pomocą biobójczej włókniny podkładowej o min. 

masie powierzchniowej wynoszącej 300g/m 2 . 

Nachylenie warstwy spadkowej konstrukcji dachu należy zaprojektować w sposób zapobiegający tworzeniu się kałuży 

na powierzchni pokrycia, zazwyczaj ≥ 3%. Ryzyko tworzenia się kałuży należy uwzględnić w projekcie grubości folii. 

Materiał: 

śruba z uszlachetnionej stali węglowej, zabezpieczona przed korozją, np. Durocoat (min. 15 cykli Kesternicha) 


nit rozprężny z utwardzanego stopu magnezowo-aluminiowego z wrzecionem ze stali ocynkowanej 

wkręt samowiercący z łbem talerzowym z polipropylenu lub poliamidu wzmocnionego włóknami szklanymi 

dociskowa podkładka talerzowa z blachy stalowej o odpowiednim wykończeniu powierzchni, np. Al/Zn 

Zastosowanie: 

śruby z łbem wpuszczanym w połączeniu z łącznikami teleskopowymi z tworzywa sztucznego mogą być 

stosowane do mocowania warstwy hydroizolacyjnej wraz z warstwą termoizolacyjną do cienkościennych płyt 

betonowych, same śruby mogą być zastosowane do mocowania liniowych elementów przytwierdzających 

08/2012 

Pokrycia dachowe 

cementowo-włókniste 

Blacha aluminiowa lub inne 

kruche podłoża


plastikowe śruby z łbem talerzowym mogą być stosowane bezpośrednio do mocowania warstwy 

termoizolacyjnej wraz z warstwą termoizolacyjną do pierwotnych powłok asfaltowych na skompletowanych 

elementach z EPS, lekkich materiałów PU oraz na płytach pilśniowych. 

nity rozprężne w połączeniu z podkładką talerzową do mocowania pap hydroizolacyjnych lub z podkładką 

kwadratową do mocowania izolacji cieplnej do blachy aluminiowej, cienkościennych płyt betonowych, płyt 

drewno-cementowych i innych problematycznych podłoży. 

Wykonanie: 


przypadku użycia samych śrub grubość zaciskowa zazwyczaj wynosi maks. 130 mm. 

nity rozprężne w połączeniu z podkładką talerzową pozwalają na uzyskanie grubości zaciskowej maks. 222 

mm 

plastikowe śruby z łbem talerzowym można stosować dla całej grubości zaciskowej do 290 mm 

elementy mocujące są dostępne pojedynczo w standardowym opakowaniu w przypadku stosowania śruby w 

zestawieniu z dociskową podkładką talerzową izolacja termiczna musi spełniać wymagania minimalnej 

wytrzymałości na obciążenie punktowe na poziomie 500 N 

całkowitą wymaganą długość śruby określa się jako: (grubość wszystkich warstw ponad warstwą mocowania + 

zalecana przez producenta głębokość osadzenia elementu w mm). W przypadku zastosowania łącznika 

teleskopowego w połączeniu ze śrubą należy doliczyć ok. 15 cm na stratę długości śruby w trzonku łącznika. 

elementy mocujące użyte do przymocowania konstrukcji i warstw dachów muszą być odporne na oczekiwane 

trudniejsze warunki korozyjne panujące w warstwie mocowania 

w przypadku mocowania do paneli wielowarstwowych, np. KINGSPAN, element mocujący należy umieścić w 

dolnej fali blachy górnej 

2.3.6 Warstwa odsączająca 

Warstwa odsączająca jest przeznaczona do odprowadzenia wody z warstw znajdujących się ponad warstwą 

hydroizolacyjną. Może być wykonana z obojętnych materiałów sypkich, tkanin i włóknin, mat z przestrzennie 

ukierunkowanych włókien syntetycznych, profilowanych płyt lub folii z tworzywa sztucznego, a także innych materiałów 

wodoprzepuszczalnych. Stosowana jest zwykle w konstrukcjach dachów użytkowych i zielonych. 

Warstwa odsączająca umieszczona ponad główną warstwą hydroizolacji musi być odporna na działanie korozji 

biologicznej. 

Warstwa odsączająca musi być odwodniona. Nieodwodniona warstwa odsączająca może pełnić funkcję oddzielającą lub 

hydroakumulacyjną. 

Specjalne rodzaje przeznaczone do dachów zielonych spełniają również funkcję akumulacji wody. 

2.3.6.1 Folie drenażowe i hydroakumulacyjne LITHOPLAST DREN 

Opis produktu: Folia profilowana, perforowana do stosowania w ogrodach dachowych. 

Zastosowanie: Jako warstwa akumulacyjna i odsączająca dachów zielonych służąca do retencjonowania i 

odprowadzania nadmiaru wody deszczowej. 

08/2012


Część wody przepuszczona przez warstwę akumulacyjną spływa po warstwie hydroizolacji do wpustów 

dachowych. Aby uniknąć zamulania warstwy odsączające ziemią, nad folią należy umieścić warstwę filtrującą z 

włókniny niepodatnej na korozję biologiczną. 

Sposób użycia: LITHOPLAST DREN należy układać bezpośrednio na warstwie hydroizolacyjnej konstrukcji dachu. 

Poszczególne pasy należy rozwijać jedne obok drugich na wolnej powierzchni. Należy je układać na zakład 

jednego rzędu wytłoczeń i skleić dwustronną taśmą klejącą do polietylenu. Na przygotowanej w ten sposób 

powierzchni należy ułożyć włókninę filtracyjną, a na niej - kolejne warstwy (żwir, substrat itp.). 

Zalecane minimalne nachylenie połaci dachu dla folii LITHOPLAST DREN wynosi 2 %. 

Wymiary: Folia LITHOPLAST DREN jest dostępna z wytłoczeniami o wysokości 10, 20, 40 oraz 60 mm. Projekt 

gabarytów folii akumulacyjnej powinien sporządzić architekt ogrodowy w oparciu o projekt ogrodu dachowego. 

Pakowanie: W nawojach na rolkach lub w postaci płyt. 

2.3.6.2 Folia drenażowa Petexdren 

Opis produktu: Geomata syntetyczna wykonana z włókien polietylenowych. Wysoka wodoprzepuszczalność zostaje 

zachowana również po obciążeniu kolejnymi warstwami konstrukcyjnymi. Produkt w kolorze czarnym lub 

białym. 

Dostępna pojedynczo lub w postaci uwarstwionej z włókniną na bazie PE. 

Zastosowanie: Jako warstwa odsączająca i oddzielająca w konstrukcjach dachów płaskich użytkowych, zielonych, 

balastowych oraz dachów o podwójnej izolacji przeciwwodnej. 

Sposób użycia: Petexdren należy układać bezpośrednio na folii hydroizolacyjnej na styk. W przypadku Petexdrenu w 

wersji nie zawierającej włókniny, włókninę należy ułożyć oddzielnie na wcześniej ułożonej macie. Ponieważ 

Petexdren ma ograniczoną odporność na bezpośrednie działanie czynników atmosferycznych, po jego ułożeniu 

należy jak najprędzej wykonać następną warstwę zgodnie z danym projektem. 

Wymiary: 

- Petexdren 400 – grubość 3,0 mm 

- Petexdren 900 – grubość 6,0 mm 

- Petexdren 600 + 300 (kompozyt) – grubość 7,0 mm 

Pakowanie: W nawojach na rolkach o szerokości 1500 mm. 

2.3.7 Inne 

2.3.7.1 Sznur uszczelniający MIRELON 

Profil okrągły z lekkiego PE w wersji z obniżoną palnością, kolor szaroczarny. 

08/2012


Wymiary: Ø 6,8,10,12, - 70 mm 

Zastosowanie: do doszczelnienia profili zakończających z blachy powlekanej, listew 

osłonowych i przerw dylatacyjnych w remontowanych obiektach 

Zalety: niski ciężar właściwy, odporność termiczna od -65°C do +90°C, niski współczynnik 

przewodzenia ciepła l=0,038W/m.K 

Pakowanie: nawój w szpulach 

2.3.7.2 Listwa żwirowa 

Perforowana listwa ze stali nierdzewnej w kształcie litery L, na krawędziach wzmocniona przez wygięcie. 

Wymiary produkcyjne: 50 (100) x 30 x 2.500 mm 

Zastosowanie: do zabezpieczenia i zakończenia warstw stabilizujących dachów 

balastowych, obciążanych żwirem lub płytkami na podkładkach, na 

obwodzie połaci dachowej. 

2.3.7.3 Wsporniki instalacji odgromowej 

Elementy z gniazdem ze stali, tworzywa sztucznego lub betonu i trzonkiem mocującym przewodu odgromowego, podpora 

w całości z tworzywa sztucznego z osłoną uszczelniająca. 

Wymiary produkcyjne: w zależności od zatwierdzonego typu 

w zależności od typu - Ø 80 -100 mm wysokość 55 – 100 mm – stal/tw. sztuczne 

- Ø165 (140) mm wysokość 100 (70 mm) – tw. sztuczne/beton 

- - 65 x 105 mm wysokość 135 mm – całości z tworzywa sztucznego 

Zastosowanie: uchwyty przewodów odgromowych na dachach płaskich w strefie 

wewnętrznej połaci oraz na konstrukcjach obwodowych 

2.3.7.4 System zabezpieczający przed upadkiem z dachu SAFEPOINT 

Uchwyt linowy do stałego użycia, przeznaczony do doraźnego przymocowania środków ochrony osobistej, 

zabezpieczający przed upadkiem z wysokości. Poszczególne warianty produkcyjne można zamontować do żelbetu, 

podłoża drewnianego, belek stalowych i blach trapezowych. 

Zastosowanie: Kotwa jest przeznaczona do zamontowania na dachu płaskim z 

drogą swobodnego spadania min. 1,5 m. Kotwa służy do 

zabezpieczenia pracowników firm montażowych lub osób 

wykonujących czynności kontrolne, konserwacyjne oraz naprawy 

na dachach. Z kotwy nie można korzystać jako z zaczepu do 

przenoszenia ciężarów. 

Sposób użycia: W żelbecie i drewnie należy wywiercić otwór, rozszerzany w 

górnej części. W otwór należy zamontować specjalną śrubę, do 

której należy przykręcić rurkę, a do niej ręcznie oczko zaczepowe, 

które należy usztywnić przy pomocy podkładki wachlarzowej. W 

wywierconych otworach belek stalowych rurkę należy zamocować 

przy pomocy śrub z łbem sześciokątnym i gwintem metrycznym. 

Do mocowania do blach trapezowych należy stosować 

dwuwarstwową podstawkę z blachy, którą należy przytwierdzić na 

szczyt fali blachy trapezowej przy użyciu śrub ze stali nierdzewnej. 

Wymiary: Średnica zewnętrzna rurki we wszystkich wariantach 20 mm, 

długość 300 – 600 mm. 

08/2012


Pakowanie: W zależności od poszczególnych wariantów produkcyjnych w 

skład opakowania wchodzą również odpowiednie materiały złączne. 

Dokumentacja techniczna: Karta techniczna SAFEPOINT, wydana przez 

TOPWET s.r.o. 

2.3.7.5 Taśma butylokauczukowa 

Dwustronna taśma butylokauczukowa, stabilna UV, kolor czarny. 

Zastosowanie: gazoszczelne łączenie folii paroszczelnych, uszczelnianie 

szczegółów, przepustów i połączeń ze ścianami 

Zalety: ekstremalna odporność na starzenie się i wysoka wytrzymałość na 

rozciąganie, stabilność wymiarowa, temperatura obróbki od +5 °C do 

+40 °C, odporność termiczna od -30 °C do + 80 °C 

Wymiary: szerokość 15 mm, długość na rolce 45 m (również inne długości) 

Pakowanie: kartony papierowe 

2.3.7.6 Płynne masy hydroizolacyjne 

2.3.7.6.1 Triflex ProDetail 

Triflex ProDetail to płynny system hydroizolacji na bazie dwuskładnikowej żywicy akrylowo-polimerowej wzmocnionej 

wkładką Triflex Special Fleece 110g/m². Kolor podstawowy RAL 7032 (piasek rzeczny), RAL 7035 (jasnoszary) oraz RAL 

7043 (szary transportowy). 

Parametry techniczne: 

europejska aprobata techniczna ETA-06/0269 zgodnie z ETAG 005 

odporny na działanie warunków klimatycznych 

odporny na przerastanie korzeniami roślin 

odporny na hydrolizę i trwałe działanie wody 

odporność na rozprzestrzenianie się ognia na dachu - klasyfikacja Broof (t3) 

Zastosowanie: Do obróbki nietypowych złożonych szczegółów. Można go stosować na praktycznie wszystkich rodzajach 

podłoży w połączeniu z folią PVC-P FATRAFOL. Należy go nakładać przy użyciu pędzla lub specjalnego 

wałka. 

Zaaprobowane rodzaje podłoży: 

asfalt, bitum, modyfikowane papy asfaltowe SBS i APP 

beton, polimerobeton, wylewka wyrównująca, beton lekki, tynk 

08/2012


stal, stal nierdzewna, aluminium, miedź, cynk, ołów 

szkło, drewno 

folie hydroizolacyjne na bazie PVC-P 

powierzchnie z tworzywa sztucznego (folia, powłoki, elementy) - PVC-P, PU, PMMA, żywice 

epoksydowe i poliestrowe, EPDM 

Sposób użycia: Prace mogą być wykonywane tylko przez odpowiednio przeszkoloną firmę. 

Wszystkie podłoża muszą być czyste, suche, wolne od pyłu, oleju, zatłuszczeń, niespójnych powłok malarskich 

i innych zanieczyszczeń. Przygotowanie podłoża (w większości przypadków uszorstnienie, przeszlifowanie 

papierem ściernym itp.) należy wykonać zgodnie z zaleceniami producenta. 

zasadniczo: zagruntowanie powierzchni + dwukrotne malowanie z welonem wzmacniającym 

Gotowa hydroizolacja jest wodoszczelna po upływie 30 minut, można po niej chodzić po upływie 45 minut. 

Uwaga: Właściwą masę należy przygotować, mieszając podstawowe składniki z katalizatorem Triflex 

Katalysator (100 g katalizatora na 5 kg masy). Gotową masę należy zużyć w ciągu ok. 30 minut. 

Temperatura stosowania: - 5°C do +40 °C 

Zużycie: ok. 3 kg / 1 m 2 

Pakowanie: - Triflex ProDetail – puszka 15,0 kg 

- Triflex Catalysator – torebka plastikowa 0,10 kg 

- Triflex Specialvlies – welon wzmacniający o szerokości 20 cm, 52,5 cm, 105 cm; nawój 50 m 

- Triflex Cryl Primer 222 i 276 – puszka 10 kg 

Środek czyszczący: Triflex Cleaner (puszka 9 l) 

2.3.7.6.2 Triflex ProFibre 

Triflex ProFibre to płynny system hydroizolacji na bazie dwuskładnikowej żywicy akrylowo-polimerowej, wzmocniony 

włóknami rozproszonymi. 

Zastosowanie: Do obróbki nietypowych złożonych szczegółów. Można go stosować na praktycznie wszystkich rodzajach 

podłoży w połączeniu z folią PVC-P FATRAFOL. Należy go nakładać przy użyciu pędzla lub specjalnego 

wałka. 

Zaaprobowane rodzaje podłoży oraz ich przygotowania patrz Triflex ProDetail. 


odporny na działanie warunków klimatycznych 

odporny na przerastanie korzeniami roślin 

odporny na hydrolizę i trwałe działanie wody 

odporność na rozprzestrzenianie się ognia na dachu - klasyfikacja Broof (t1) 

Sposób użycia: Wszystkie podłoża muszą być czyste, suche, wolne od pyłu, oleju, zatłuszczeń, niespójnych powłok 

malarskich i innych zanieczyszczeń. Przygotowanie podłoża (w większości przypadków uszorstnienie, 

przeszlifowanie papierem ściernym itp.) należy wykonać zgodnie z zaleceniami producenta. 

Triflex ProFibre należy nakładać na wcześniej przygotowane i zagruntowane podłoże przy użyciu wałka lub 

pędzla w ilości min. 3,0 kg/m 2 . 

Gotowa hydroizolacja jest wodoszczelna po upływie 30 minut, można po niej chodzić po upływie 45 minut. 

Temperatura stosowania: 0°C do +40 °C 

Zużycie: ok. 3 kg / 1 m 2 

Pakowanie: - Triflex ProFibre – puszka 15,0 kg 

- Triflex Catalysator – torebka plastikowa 0,10 kg 

- Triflex Cryl Primer 222 i 276 – puszka 10 kg 

Środek czyszczący: Triflex Cleaner (puszka 9 l) 

08/2012


2.3.7.7 Masa wyrównująca do stropodachów Thermoperl 

Masa wyrównująca do stropodachów wyprodukowana z naturalnego perlitu powleczonego asfaltem. 

Zastosowanie: Wyrównywanie nierówności stropodachów, przede 

wszystkim podczas remontów asfaltowych pokryć 

powłokowych, realizacja spadków. 

Sposób użycia: Po wymieszaniu materiału z emulsją Perlmix należy 

rozprowadzić po podłożu i zagęścić (zagęszczenie ok. 30 %). 

Zalety: Łatwość pracy z produktem. 


Pakowanie: 100l/worek 

- zużycie ok. 13 l na 1 m 2 i 10 mm grubości 

- przewodność cieplna: 0,07 W/(m.K) 

- ciężar właściwy 300 kg/m 3 

08/2012


3 GŁÓWNE ZASADY KONSTRUKCYJNE 

3.1 Ogólne wymagania dotyczące projektowania dachów 

Podstawowe wymagania dotyczące budowy przegrody dachowej to: 

wytrzymałość mechaniczna i stabilność 

bezpieczeństwo pożarowe 

higiena, ochrona zdrowia i środowiska 

ochrona przed hałasem 

bezpieczeństwo użytkowania 

oszczędność energii i ochrona cieplna 

inne wymagania inwestora (wygląd, trwałość, niezawodność dachu lub jej elementów itp.) 

Dach musi być zaprojektowany w taki sposób, aby przez cały okres swojej żywotności był odporny na obciążenia 

mechaniczne i dynamiczne, korozje, działanie czynników chemicznych, biologicznych, elektromagnetycznych i 

atmosferycznych, a także aby uniemożliwiał przedostawanie się wody czy wilgoci do konstrukcji dachu. Musi spełniać 

wymagania dotyczące izolacji termicznej zgodnie z normą ČSN 73 0540-2, właściwości akustycznych określonych na 

podstawie rachunku izolacyjności akustycznej powietrza, a także wymagania sanitarno-higieniczne w zakresie ochrony 

przed hałasem. 

Projekt dachu musi w pełni i jednoznacznie określać specyfikacje materiałów, technologii, konstrukcji i eksploatacji dachu. 

Projekt konstrukcji dachu musi spełniać parametry obciążenia przewidziane we właściwych normach. 

Przegroda dachowa musi wytrzymać wszystkie określone, a także przewidywane obciążenia w całym okresie żywotności 

dachu, w szczególności obciążenia od własnego ciężaru, warstw użytkowych i stabilizujących, urządzeń umieszczonych 

na dachu, śniegu, wody i lodu, wraz z działaniem sił mechanicznych wynikających z ssania i parcia wiatru, zmian 

temperatury oraz obsługi i utrzymania dachu. 

Żadne z powyższych obciążeń nie może prowadzić do utraty funkcjonalności, uszkodzenia, zmniejszenia trwałości lub 

niezawodności dachu, jej warstwy lub innego elementu. 

Podczas wykonywania warstw hydroizolacyjnych dachów w systemie FATRAFOL-S należy uwzględnić specyficzne 

właściwości, typowe w przypadku realizacji wszystkich pokryć powłokowych przy użyciu hydroizolacyjnych folii dachowych 

z tworzywa sztucznego. 

W niniejszym rozdziale przedstawiono wymagania jakościowe w zakresie rozwiązań konstrukcyjnych i stabilizacji 

poszczególnych części przegrody dachowej w odniesieniu do stosowania folii hydroizolacyjnych FATRAFOL w 

konstrukcjach: 

- mechanicznie mocowanych elastycznych hydroizolacyjnych powłok dachowych 

- klejonych powłok hydroizolacyjnych 

- powłok hydroizolacyjnych obciążonych warstwą żwirową lub warstwą użytkową 

- powłok hydroizolacyjnych obciążonych warstwą wegetacyjną 

08/2012


3.2 Konstrukcja podłoża 

3.2.1 Wymagania dotyczące podłoża w przypadku nowych przegród dachowych 

Podłoże główne, ewentualnie również zabezpieczające warstwy hydroizolacyjne, można zaprojektować w formie wylewek 

cementowych lub betonowych, w formie betonowych płyt lub paneli stropowych lub dachowych, w formie stalowych blach 

trapezowych, w formie desek lub płyt z materiałów drewnopochodnych, z materiałów na bazie silikatów, tworzyw 

sztucznych i elastomerów, w formie sztywnych płyt z włókien mineralnych i innych materiałów. Górna płaszczyzna podłoża 

musi być spójna i odpowiednio wytrzymała (wytrzymałość na ściskanie co najmniej na poziomie 60 kPa w ścisku 10 %). 

Wytrzymałość podłoża dachów użytkowych zależy od wywieranego obciążenia i konstrukcji układu warstw użytkowych. 

Podłoża muszą być oczyszczone z wszelkich zanieczyszczeń i bez lokalnych nierówności. 

Jakość podłoży dla mechanicznie mocowanych powłok hydroizolacyjnych z tworzywa sztucznego z uwzględnieniem 

zalecanych elementów mocowania określono w art. 2.3.5 „Elementy mocujące do mocowania izolacji przeciwwodnej i 

termicznej”. 

W normie ČSN 73 1901 płaskość podłoża nie jest wyraźnie zdefiniowana, dlatego zawsze należy uwzględnić wymagania 

norm technicznych i inwestora, najlepiej w protokole przekazania i odbioru placu budowy. Podkład może być wilgotny, ale 

nie mogą na nim występować kałuże wody, śnieg czy lód. 

Jeżeli pokrycie powłokowe dachu ma zostać wykonane z folii FATRAFOL, żadna warstwa przegrody dachowej pod tym 

pokryciem nie może zawierać smoły lub mas, z których ulatniają się rozpuszczalniki organiczne. 

Preparaty do gruntowania drewnianych podłoży pod folie FATRAFOL nie mogą zawierać olejów ani silnie lotnych 

rozpuszczalników organicznych. 

08/2012


Zaleca się, aby drewniane elementy nośne przez cały czas użytkowania konstrukcji były dostępne do kontroli, 

przeprowadzenia naprawy czy ponownego nałożenia preparatu do ochrony drewna. 

Pod względem konstrukcyjnym ochrona drewna powinna polegać przede wszystkim na zapewnieniu wilgotności 

elementów drewnianych w obiekcie, która nie powoduje wzrost aktywności grzybów i owadów niszczących materiał 

drewniany. Aktywność środkowoeuropejskich gatunków owadów niszczących drewno ustaje, gdy wilgotność drewna 

spada poniżej wartości 10 %. Z kolei aktywność grzybów niszczących drewno ustaje, gdy wilgotność drewna spada 

poniżej wartości 20 %. Wyjątek stanowi jedynie stroczek domowy, który jest aktywny już od 16 % wilgotności. 

3.2.2 Wymagania dotyczące podłoża w przypadku renowacji 

Podstawowe wymagania dotyczące podłoża opisano w art. 3.2.1. 

Przy zastosowaniu odpowiedniej warstwy oddzielającej, podłożem pod nową warstwę hydroizolacyjną może być asfaltowe 

pokrycie powłokowe, pokrycie z blachy, masa szpachlowa, natrysk poliuretanowy, stare pokrycie powłokowe z gumy i 

tworzywa sztucznego i in. Wszystkie powyższe przypadki wymagają jednak wykonania ogólnego badania jakości i 

spójności warstwy podkładowej oraz stopnia jej zużycia. Do oceny stanu wilgotności dachu najlepiej skorzystać z obliczeń 

termiczno-technicznych. Koniecznie należy dokonać oceny wpływu zmian kształtu i objętości wbudowanych materiałów, 

sprawdzić poprawność spadków oraz funkcjonalność istniejącego systemu odprowadzania wody z połaci dachowych, a 

także rozpatrzyć konieczność uzupełnienia elementów bezpieczeństwa służących do obsługi i utrzymania czystości dachu 

itp. 

Bardzo ważnym kryterium jest sprawdzenie wytrzymałości statycznej projektowanej warstwy mocującej oraz protokolarne 

określenie siły wyrywania dla rozpatrywanego rodzaju elementów mocujących. Minimalna siła wyrywania oddziałująca na 1 

punkt mocowania nie powinna być mniejsza niż 1000 N. Jeżeli siła wyrywania nie spełnia wymaganego parametru, należy 

08/2012


to uwzględnić w projektowanym sposobie mocowania (większa liczba elementów mocujących, jednoczesne zastosowanie 

różnych sposobów przytwierdzania pokrycia dachowego). 

Materiały muszą być umieszczone w dachu i usytuowane względem siebie w taki sposób, aby w bezpośrednim kontakcie 

lub za pośrednictwem warstwy czy przepływu wody nie były w stosunku do siebie w niekorzystnej interakcji. Do oddzielenia 

materiałów można zastosować warstwę oddzielającą. 

Jeżeli nośność remontowanego dachu oraz stan wcześniej ułożonych materiałów na to pozwoli, zaleca się pozostawienie 

na dachu możliwie najwięcej pierwotnie użytych materiałów. Materiały rozbiórkowe, o ile jest to możliwe, należy oddać do 

recyklingu lub odkładać na zwykłych wysypiskach. 

Powierzchnia musi być w wystarczającym stopniu równa, bez wgłębień i większych pofałdowań. Wszystkie większe 

nierówności muszą zostać usunięte lub wypełnione przy użyciu odpowiedniego materiału, np. Thermoperl. 

W przypadku renowacji jednopowłokowego stropodachu bitumicznego posiadającego niekorzystny bilans pary wodnej i 

niewymagającego dodatkowego ocieplenia, izolację asfaltową należy przebić, wykonując co najmniej pięć otworów o 

średnicy 50 mm na 1 m 2 dachu (1 % powierzchni), i umożliwić swobodne odprowadzanie pary wodnej przez izolację 

asfaltową. W przypadku prac renowacyjnych z ociepleniem, pierwotna hydroizolacja asfaltowa pełni funkcję membrany 

paroszczelnej. Usuwanie wilgoci technologicznej odbywa się przy pomocy wywietrzników z kołnierzem asfaltowym - patrz 

realizacja szczegółów. 

Wymagania odnośnie wilgotności podkładów przedstawia Tabela 6, zalecenia dotyczą również podkładów nowych 

przegród dachowych. Jeżeli badanie wilgotnościowe przy użyciu sondy pomiarowej wykaże niekorzystny bilans 

wilgotnościowy dachu, należy podjąć środki prowadzące do obniżenia wilgotności stwierdzonej w danych warstwach 

podkładowych. 

Tabela 6: Zalecane maksymalne wilgotności materiałów wbudowanych w konstrukcje dachów 

Materiał 

maksymalna 

zawartość 

wilgoci [%] 

Beton lekki o ciężarze właściwym od 450 do 700 kg.m -3 35 

Beton lekki o ciężarze właściwym poniżej 450 kg.m -3 40 

Tworzywa sztuczne lekkie (EPS, PU, PE, PVC mieszanki fenolityczne) o ciężarze właściwym 

poniżej 40 kg.m -3 

25 

Tworzywa sztuczne lekkie (EPS, PU, PE, PVC mieszanki fenolityczne) o ciężarze właściwym 

powyżej 40 kg.m -3 

20 

Tworzywa sztuczne lekkie, specjalne (XPS, natrysk PU na zewnętrznej powierzchni dachów o 

ciężarze właściwym poniżej 40 kg.m -3 

10 

Tworzywa sztuczne lekkie, specjalne (XPS, natrysk PU na zewnętrznej powierzchni dachów o 

8 

ciężarze właściwym powyżej 40 kg.m -3 

Maty i produkty z włókien mineralnych i szklanych o ciężarze właściwym poniżej 110 kg.m -3 10 

Szkło piankowe 5 

Płyty cementowo-drewniane 15 

Drewno (tarcica) 16 

Pospółka 4 

Żwir frakcja 7-30 mm 2 

Keramzyt 8 

Pumeks hutniczy 7 

Piasek pumeksowy 7 

Agloporyt 8 

Żużel 15 

Perlitobetony o ciężarze właściwym od 400 do 700 kg.m -3 35 

3.3 Warstwa paroszczelna 

Warstwy paroszczelne są umieszczane w układach przegród dachowych w celu zmniejszenia przepływu dyfuzyjnego pary 

wodnej z pomieszczeń do dachu i zapobiegania kondensacji pary wodnej z wszystkimi negatywnymi skutkami z tym 

związanymi. 

08/2012


Warstwa paroszczelna powinna być z materiałów o wysokim współczynniku oporu dyfuzyjnego. Zaleca się stosowanie 

materiałów, które można ze sobą łączyć w sposób homogeniczny; również połączenia z wszystkimi konstrukcjami 

przechodzącymi przez dach oraz konstrukcjami zakończeniowymi muszą być wykonane jako nieprzepuszczające 

powietrza. 

Funkcję warstwy paroszczelnej może, w przypadku dodatkowego ocieplania przegrody dachowej, pełnić również 

nienaruszone pokrycie bitumiczne. 

Warstwa paroszczelna utworzona w formie gazoszczelnie połączonej folii paroizolacyjnej jest umieszczana poniżej 

warstwy termoizolacyjnej w kierunku do wewnętrznej powierzchni konstrukcji dachu, a w przypadku użycia silikatowej 

warstwy spadkowej w układzie dachu, jest umieszczana na niej. Paroprzepuszczalność warstw w kierunku powierzchni 

przegrody dachowej musi rosnąć w celu zapewnienia wentylowania par wody, które przenikną za warstwę paroszczelną. 

Umieszczenie warstwy paroszczelnej pod monolityczną warstwą spadku lub warstwą termoizolacyjną jest niewskazane, 

gdy warstwa ta nie ma możliwości usuwania nadmiaru wilgoci technologicznej z góry. 

Pod warstwą paroszczelną z folii lekkich, na monolitycznej lub prefabrykowanej warstwie podkładowej lub spadkowej z 

mas silikatowych należy usytuować warstwę ochronną i oddzielającą z odpowiedniej włókniny. 

Warstwy paroszczelne należy wymiarować na podstawie obliczeń wilgotności. W przypadku użycia otwartych dyfuzyjnie 

folii FATRAFOL oraz pod warunkiem, że w ustroju dachu pod warstwą hydroizolacji nie są obecne pokrycia z papy 

asfaltowej lub inne zamknięte warstwy dyfuzyjnie, można w większości przypadków zastosować folie paroszczelne o 

długości dyfuzji 50 m. 

W przypadku użycia warstwy termoizolacyjnej z szkła piankowego, warstwa paroszczelna wcale nie musi być stosowana, 

jednak brak jej zastosowania należy potwierdzić obliczeniowo, sporządzić bilans pary wodnej w konstrukcji dachowej i 

zapewnić odpowiedni układ warstw dachu co do wielkości współczynnika przenikania ciepła i oporu dyfuzyjnego. 

Połączenia na całej powierzchni warstwy muszą być w pełni funkcjonalne przez cały okres żywotności dachu lub w 

obliczeniach należy uwzględnić ich nieszczelność. 

Do zapewnienia funkcjonalności warstwy paroszczelnej wymagana jest jej ciągłość na całej powierzchni dachu. W razie 

występowania ewentualnych nieszczelności warstwy paroszczelnej na 0,1 % powierzchni wartość jej oporu dyfuzyjnego 

zostaje zmniejszona do ok. 30 % wartości pierwotnej, a w przypadku nieszczelności na 1 % powierzchni warstwa 

paroszczelna jest zupełnie nieskuteczna! 

Perforacje spowodowane przez elementy mocujące nie są rozpatrywane. Rzeczywista wartość perforacji w przypadku folii 

PE jest pomijalna ze względu na wypełnienie otworu trzonkiem elementu mocującego. W przypadku bitumicznych 

membran paroizolacyjnych wartość ta jest jeszcze bardziej korzystna. 

Warstwa paroszczelna może jednocześnie pełnić funkcję warstwy nieprzepuszczającej powietrza lub zabezpieczającej 

warstwy hydroizolacyjnej. W przypadku gdy warstwa paroszczelna spełnia jednocześnie funkcję zabezpieczającej warstwy 

hydroizolacyjnej, musi być odwodniona. Zaleca się podłączenie elementów odwodnienia do oddzielnych rur spustowych 

lub oddzielne podłączenie z zastosowaniem zaworu zwrotnego do wspólnej rury spustowej systemu odprowadzania wody 

głównej warstwy hydroizolacyjnej. 

3.4 Izolacja termiczna 

Izolacje termiczne muszą spełniać wymagania stawiane stropodachom, muszą być odporne termicznie, wymiarowo stałe, 

nie podlegające zmianom objętości i kształtu, wykonane z materiałów o zmniejszonej zdolności pochłaniania wody i 

wilgoci, odporne na działanie czynników biologicznych. 

08/2012


Materiały termoizolacyjne muszą być trwale odporne na obciążenia występujące w ustrojach dachów. 

Warstwy termoizolacyjne wykonane z pojedynczych elementów są projektowane jako spójne. W przypadkach, gdy można 

się spodziewać wystąpienia szczelin między płytami materiału termoizolacyjnego w wyniku ugięcia lub zmian wymiarów i 

kształtu podłoża czy płyt izolacji termicznej, zaleca się stosowanie płyt frezowanych. Materiały płytowe należy układać na 

zrąb. 

W przypadku rozpatrywania warstwy termoizolacyjnej składającej się z kilku nałożonych na siebie płyt, szczeliny płyt 

górnych nie należy nakładać na szczeliny płyt dolnych. 

Warstwa termoizolacyjna dachów odwróconych musi być wykonana z materiału odpornego na działanie wody, którego 

producent deklaruje odpowiednie właściwości izolacyjności cieplnej przy oczekiwanym działaniu wody. Materiały 

odpowiednie to materiały o niskiej nasiąkliwości. 

W celu zapewnienia wystarczającej sztywności podłoża, wymaganej między innymi do wykonania połączeń 

hydroizolacyjnych folii dachowych, płyty izolacji termicznej muszą spełniać następujące wymagania: 

wytrzymałość na ściskanie przy 10 % ściśnięcia zgodnie z normą EN 826 ≥ 0,06 N/mm 2 (60 kPa). Wymaganie to 

dotyczy materiałów jednorodnych lub górnej warstwy wyrobów wielowarstwowych lub kompozytowych. 

zachowanie pod obciążeniem punktowym zgodnie z EN 12430 ≥ 500 N dla odkształcenia 5 mm 

3.5 Warstwa ochronna i oddzielająca 

Warstwy ochronne i oddzielające mają na celu zapewnienie ochrony mechanicznej powłoki hydroizolacyjnej oraz 

oddzielenie od warstw, dla których występuje ryzyko wzajemnego negatywnego oddziaływania w bezpośrednim kontakcie. 

Powłoki z folii hydroizolacyjnych FATRAFOL bez zintegrowanej włókniny należy oddzielać od wszystkich rodzajów podłoży 

na całej powierzchni przy użyciu włókniny o minimalnej masie powierzchniowej 300 g/m 2 . 

Wyjątek stanowią następujące konstrukcje podkładów, w których należy użyć innej warstwy oddzielającej, lub warstwa ta 

wcale nie jest konieczna: 

- podłoża drewniane z belek i desek należy oddzielać przy użyciu włókniny o minimalnej masie 

powierzchniowej wynoszącej 500 g/m 2 

- podłoża ze styropianu lub styroduru należy oddzielać przy użyciu welonu szklanego o min. masie 

powierzchniowej wynoszącej 120g/m², gdy folia PVC-P stanowi górną nieosłoniętą warstwę przegrody 

dachowej *) 

- podłoża ze styropianu lub styroduru należy oddzielać przy użyciu włókniny o min. masie powierzchniowej 

wynoszącej 200 g/m², gdy warstwę hydroizolacyjną stanowi folia PVC-P chroniona kolejnymi warstwami. 

Również w tym przypadku można użyć welonu szklanego o masie powierzchniowej 120 g/m 2 *) 

- podłoża wykonane z sztywnych termoizolacyjnych płyt dachowych z włókien mineralnych i poliuretanów 

lekkich lub PIR nie wymagają stosowania warstwy ochronnej i oddzielającej, folia jest układana 

bezpośrednio na izolacji termicznej 

*) folia TPO nie wymaga oddzielania 

3.6 Główna warstwa hydroizolacyjna 

Główna warstwa hydroizolacyjna to konstrukcja wodoszczelna, która w momencie projektowania budynku zapobiega 

przedostawaniu się wody opadowej, technologicznej do dachu lub środowiska pod nim. Jest to konstrukcja lub jej część o 

dominującej funkcji hydroizolacyjnej w przegrodzie dachowej. 

08/2012


Warstwa jest umieszczana zgodnie z wymaganiami użytkowania konstrukcji dachowej, w przypadku układu dachu 

odwróconego zaleca się projektowanie warstw ponad nią w systemie demontowalnym umożliwiającym dokonanie jej 

naprawy, konserwacji lub wymiany. 

Główną warstwę hydroizolacyjną należy projektować pod kątem obciążenia hydrofizycznego, procedur technologicznych 

wykonania oraz dostępności dla napraw. Zaleca się uwzględnienie wymagań dotyczących niezawodności, trwałości i 

wykonalności. Elementy mocujące powłokową warstwę hydroizolacyjną należy dobierać, biorąc pod uwagę wymagania 

dotyczące zapewnienia odpowiedniej nośności przez cały okres żywotności dachu. 

Główną warstwę hydroizolacyjną systemu FATRAFOL-S można zastosować również w przypadku spadku zerowego. 

Mimo że woda stojąca i tworzenie się kałuży na pokryciu nie ma w przypadku folii hydroizolacyjnych FATRAFOL 

negatywnego wpływu na parametry techniczne produktu ani żywotności powłoki hydroizolacyjnej, ze względu na 

konstrukcję budowlaną zaleca się wykonanie spadku pokrycia. Zalecany spadek zależy od spodobu wykorzystania 

konstrukcji dachu (patrz norma ČSN 73 1901). 

Główna warstwa hydroizolacyjna w systemie FATRAFOL-S zazwyczaj składa się z jednej warstwy określonego rodzaju 

folii dachowej. 

3.6.1 Określenie odpowiedniego rodzaju folii dla głównej warstwy hydroizolacyjnej 

Fatra,a.s., Napajedla, jako producent folii hydroizolacyjnych na bazie PVC-P i TPO, oferuje do systemu FATRAFOL-S w 

sumie 5 rodzajów folii hydroizolacyjnych PVC-P oraz 3 rodzaje folii hydroizolacyjnych TPO. Przydatność ich zastosowania 

w postaci głównej warstwy hydroizolacyjnej w przegrodach dachowych określają ich specyfikacje techniczne. Wybór 

najodpowiedniejszego rodzaju folii dla określonego celu przedstawia 

Tabela 7, podane zastosowania są zastosowaniami zalecanymi. W praktyce bowiem można, a w większości przypadków 

również należy, wzajemnie łączyć niektóre rodzaje folii na dachu, mając na uwadze ich charakterystyczne właściwości 

techniczne i cechy użytkowe. 

Folie hydroizolacyjne wierzchniego krycia muszą być odporne na działanie promieniowania UV, folie o mniejszej 

odporności na działanie promieniowania UV muszą być wbudowane w taki sposób, aby przez cały okres żywotności dachu 

nie mogły zostać narażone na bezpośrednie czy odbite promieniowanie słoneczne. Kwestię ochrony przed 

promieniowaniem UV należy uwzględniać również w trakcie budowy, materiały o ograniczonej odporności na działanie 

czynników atmosferycznych muszą zostać wbudowane na miejsce ich przeznaczenia w terminach określonych przez ich 

producentów. 

Bezpieczeństwo pożarowe dachów należy projektować w zależności od tego, czy chodzi o konstrukcję nośną czy 

nienośną dachu. Konstrukcja nośna musi spełniać wymagania odporności ogniowej stosownie do rodzaju części 

konstrukcyjnej (DP1, DP2 lub DP3). W przypadku konstrukcji nienośnych odporność ogniowa nie jest określana, można 

przejść do dalszej treści instrukcji. 

Budowa przegrody dachowej w przestrzeni zagrożonej pożarem musi spełniać klasę reakcji dachów narażonych na 

działanie ognia zewnętrznego BROOF(t3), a w przestrzeni bez zagrożenia pożarowego - klasę BROOF(t1). 

08/2012


Jednym z wielu czynników, jakie mogą mieć wpływ na wybór odpowiedniego rodzaju folii jest temperatura powierzchni. 

Jest ona uzależniona od koloru i struktury powierzchni folii oraz od przewodzenia ciepła warstw podkładowych. Folia w 

ciemnym kolorze wpływa na zwiększenie temperatury powierzchni powłoki, która może sięgać nawet 85 °C, co należy 

uwzględnić podczas doboru odpowiedniego rodzaju materiału termoizolacyjnego. Z kolei folie w jasnych kolorach odbijają 

promieniowanie słoneczne, z czego korzystają na przykład niektóre rodzaje paneli fotowoltaicznych. 

Na dachach płaskich, a także w układach warstw ochronnych i użytkowych, w czasie deszczu lub topnienia śniegu tworzy 

się warstwa wody, wywierająca parcie hydrostatyczne. Odpowiednia grubość folii spełniająca wymagania stawiane temu 

rodzajowi obciążenia wynosi min. 1,5 mm (zalecenia normy ČSN P 73 0606). 

Kolejnym kryterium określania rodzaju folii hydroizolacyjnej jest przewidywane działanie korozyjne oraz wzajemne 

oddziaływanie materiałów. Oddziaływanie korozyjne dachu jest powodowane w szczególności przez czynniki chemiczne, 

termiczne, biologiczne, elektromagnetyczne czy atmosferyczne. Na korozję wpływa również otoczenie budynku oraz 

środowisko wewnątrz budynku. Obciążenia te są szczególnie silne w miejscach powstawania kałuży wody stojącej na 

pokryciu. W niektórych przypadkach spójna warstwa wody może mieć korzystny wpływ na żywotność pokrycia 

powłokowego - dzięki zdolności pochłaniania promieniowania cieplnego i odbijania promieniowania UV. Ze względów 

praktycznych należy preferować odprowadzenie wody z przegrody dachowej. 

Typowym przykładem wzajemnego oddziaływania materiałów jest bezpośredni kontakt styropianu z folią PVC-P. 

Niedostateczne oddzielenie może w znacznym stopniu spowodować spadek żywotności obu materiałów. 

Tabela 7: Możliwości zastosowania hydroizolacyjnych folii dachowych FATRAFOL 

Rodzaj systemu 

dachowego / rodzaj folii 


Folia bez ochrony, w pełni wystawiona na 

działanie warunków atmosferycznych 

mocowana mechanicznie 

w przestrzeni o 

zagrożeniu 

pożarowym 

poza 

przestrzenią o 

zagrożeniu 

pożarowym 

przyklejona 

+ + główne zastosowanie + odpowiednie zastosowanie – nieodpowiednie zastosowanie 

*) w sprawie przydatności zastosowania do konkretnego projektu należy skonsultować się z producentem 

08/2012 

Folia chroniona warstwą 

balastową lub użytkową 

obciążona 

żwirem, 

płytkami 

z warstwą 

wegetacyjną 

Zalecane preferencyjne 

zastosowanie folii 

FATRAFOL 807 – + + + – – renowacja dachów asfaltowych 

FATRAFOL 807 AA + + + + – – 

renowacja dachów asfaltowych 

w przestrzeni o zagrożeniu 

pożarowym 

FATRAFOL 807/V – – + + – – systemy klejone 

FATRAFOL 810 

FATRAFOL 810/V + + + – + *) + *) 



+ + + – – – 

FATRAFOL 814 – + + – – – 

standardowe dachy z 

pokryciem mocowanym 

mechanicznie 

FATRAFOL 818/V – – – + + + dachy zielone 

FATRAFOL 818/V-UV – – – + + + 

EKOPLAN 819 – + – – – 

FATRAFOL P 916 – + + – – – 

FATRAFOL P 918 – + – + + + + 

odcinki dachów z zagrożeniem 

pożarowym 

wierzchnie warstwy balkonów i 

tarasów 

dachy z warstwą balastową i 

warstwą użytkową 

doraźne powłoki 


dachy z pokryciem 

mocowanym mechanicznie 

dachy z warstwą balastową i 

dachy zielone 

FATRAFOL P 918/SG-PV – + + – + + dachy fotowoltaiczne


3.6.2 Stabilizacja powłoki hydroizolacyjnej 

3.6.2.1 Zabezpieczenie pokrycia przed działaniem sił wewnętrznych 

Charakterystyczna cecha wszystkich folii wykonanych z plastyfikowanego PVC i TPO to zmiany ich wymiarów w 

zależności od temperatury i czasu narażenia. Zjawisko to ma swoje podstawy w samej technologii produkcji, 

rozszerzalności cieplnej i długookresowych zmianach strukturalnych masy folii. 

Zmiany wymiarów folii przebiegają przez cały okres jej żywotności, największa zmiana (przede wszystkim kurczenie) 

następuje tuż po jej rozwinięciu z mocno nawiniętej rolki oraz w momencie pierwszego nagrzania ułożonej luzem folii 

przez promieniowanie słoneczne lub inne źródło ciepła. W związku z tym zaleca się pozostawienie rozwiniętych pasów folii 

na połaci dachu. Folie przez określony czas powinny leżeć niepołączone i nieprzymocowane. W ciepłym i słonecznym dniu 

wystarcza kilka minut, przy zachmurzeniu mniej więcej 1/2 godziny. 

Przed kolejnym działaniem sił wewnętrznych pokrycie należy na obwodzie lub w stopie konstrukcji ograniczających 

przymocować do stabilnego podkładu, kierując się wskazówkami zawartymi w instrukcji. Folia wymaga mocowania 

również w koszach, narożach między dachami i za attykami, na obwodzie wystających przegród budowlanych, wokół 

wszystkich przepustów przez dach, a także w miejscach, w których skurcz folii wpłynąłby negatywnie na funkcjonalność i 

stabilność pokrycia (powstanie zatoczek i tzw. „trampolin”). Mocowanie koniecznie należy wykonać również w przypadku 

późniejszego obciążenia pokrycia warstwą stabilizującą, ochronną lub użytkową czy też warstwami wegetacyjnym. W 

takiej sytuacji folia w swej strefie wewnętrznej jest ułożona całkowicie swobodnie między warstwami ochronnymi, które 

działają jako warstwy ślizgowe w stosunku do ruchów folii, wywierając jedynie nieznaczny opór dla sił wewnętrznych folii. 

W przypadku dachów o klasycznym układzie warstw z folią hydroizolacyjną mocowaną mechanicznie, dodatkowy skurcz 

folii ma też korzystny wpływ na płaskość zewnętrznej powierzchni dachu, gdyż usuwa pofałdowania folii, których zazwyczaj 

nie da się w pełni wyeliminować podczas układania warstwy hydroizolacyjnej. 

Ze statycznego punktu widzenia zmiany wymiarów wynikają z sił działających wewnątrz folii w płaszczyźnie jej rozwinięcia. 

Działają one we wszystkich kierunkach, lecz z różną intensywnością. Wielkość napięcia powstającego w dowolnym 

punkcie pokrycia zależy od wymiarów i kształtu izolowanej powierzchni, a także od rozmieszczenia sztywnych punktów 

(elementy mocujące, wystające konstrukcje, przepusty, wpusty itp.). Elementy mocujące w konstrukcji przegrody 

dachowej powinny znosić obciążenia w sposób gwarantujący lepsze przeniesienie działających sił, tzn. rozciągających, nie 

zginających. Elementy mocujące nie są wymiarowane na zginanie. 

Powyższe wymagania zostają spełnione przy zastosowaniu liniowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej, 

które można zgrzewać homogenicznie z folią. Podstawowe kształty elementów przytwierdzających z blachy powlekanej 

przedstawia Tabela 5. Liczba mocowań na 1 m długości elementu przytwierdzającego wynosi co najmniej 4 szt. W 

zależności od rodzaju podłoża mocowaniami mogą być nity rozporowe, kołki, wkręty, śruby, gwoździe itp. Wzajemna 

odległość dwóch sąsiednich elementów mocujących nie może być mniejsza niż 150 mm. Mocowanie zygzakiem w dwóch 

liniach, zalecany w przypadku użycia elementów przytwierdzających o dłuższej szerokości. Mocowania brzegowe 

elementów przytwierdzających nie należy doliczać do całkowitej liczby mocowań do stabilizacji pokrycia powłokowego 

przed działaniem sił zewnętrznych. 

Posadawiając liniowe elementy przytwierdzające, należy zapewnić im możliwość rozszerzania na długość. Maksymalna 

długość odcinka dylatacyjnego zgodnie z normą ČSN 73 3610 wynosi 6 m. Stosowanie klasycznych dekarskich połączeń i 

elementów dylatacyjnych jest niedopuszczalne w przypadku stosowania blach powlekanych. 

Obok mocowań liniowych, wszystkie rodzaje folii PVC-P, przeznaczone do mocowania mechanicznego oraz folia 

FATRAFOL P 916 muszą być zabezpieczone przed działaniem sił wewnętrznych również w strefie wewnętrznej dachu, w 

ilości co najmniej 2 szt. punktowych elementów mocujących na 1 m². 

08/2012


szczegół obróbki blacharskiej attyki 

3.6.2.2 Zabezpieczenie pokrycia przed działaniem sił zewnętrznych 

Największą siłą zewnętrzną oddziałującą na każde pokrycie dachowe jest ciśnienie ujemne (ssanie) wiatru. Wielkość tego 

parametru zależy od usytuowania budynku – (topografi, wysokości sąsiadujących budynków, gęstości rozmieszczenia 

obiektów naziemnych i przeszkód), kategorii terenu, wysokości dachu nad terenem, kształtu i nachylenia dachu, prędkości 

wiatru i wielu innych czynników. W dodatku w różnych miejscach dachu obciążenie jest różne. Stąd, w celu 

wyeliminowania niekorzystnych skutków ssania wiatru, pokrycie powłokowe zawsze należy zabezpieczyć warstwą 

stabilizacyjną lub użytkową, warstwą uprawną dachu zielonego, poprzez jego mechanicznie przymocowanie do 

wytrzymałego, spójnego podłoża o odpowiednich gabarytach, w systemie klejenia lub w mocowania próżniowego. 

Projekt sposobu zabezpieczenia przegrody dachowej przed niekorzystnym działaniem ujemnego ciśnienia wiatru na 

przegrodę dachową jest ograniczone przede wszystkim przez rodzaj konstrukcji dachu oraz materiału bazowego 

konstrukcji nośnej i podkładowej. Obciążenie wiatrem w poszczególnych strefach dachu można określić w oparciu o 

obliczenia statyczne, ocenę rozpatrywanego sposobu mocowania i opracowanie na tej podstawie planu mocowania. 

Sposób realizacji obliczeń określa norma ČSN EN 1991-1-4 Oddziaływania na konstrukcje – Część 1-4: Oddziaływania 

ogólne - Obciążenie wiatrem. Na podstawie obliczonych wartości należy dobrać sposób stabilizacji pokrycia powłokowego. 

08/2012


Rysunek 2: Podział połaci dachu na strefy o różnym obciążeniu wiatrem 

Strefy wiatrowe dla dachów płaskich są określane zgodnie z normą ČSN EN 1991-1-4. Norma ta wyznacza 4 podstawowe 

strefy dachów – patrz Rysunek 2. Dachy płaskie są zdefiniowane na podstawie ich nachylenia α w przedziale |- 

5° ≤ α ≤ +5°|. Dla dachów o innych kształtach (jednospadowe, dwuspadowe, czterospadowe, ewentualnie sklepieniowe 

oraz kopuły) strefy oddziaływania wiatru należy określić zgodnie z wyżej wymienioną normą. 

3.6.2.2.1 Uproszczona procedura wymiarowania zabezpieczeń stabilizujących 

W budynkach z dachem płaskim o wysokości połaci dachu nieprzekraczającej 30 m nad poziomem terenu można w 

ograniczonym stopniu skorzystać z następującej uproszczonej procedury wymiarowania wymaganych zabezpieczeń 

stabilizacyjnych (dla wysokości nad poziomem morza wynoszącej 700 m, terenu otwartego, budynku niechronionego, 

poza zabudową zwartą): 

1) Referencyjną powierzchnię dachu należy podzielić do trzech stref o różnym obciążeniu wiatrem: 

a) strefa krawędziowa wyznaczona przez pas na obwodzie dachu (bez strefy naroży) o szerokości 1/10 

krótszego wymiaru (długość boku budynku w rzucie poziomym prostopadła do kierunku wiatru lub 2x wysokość 

budynku) 

b) strefa naroży wyznaczona przez pas krawędziowy zgodnie z lit. a) na długości 1/4 krótszego wymiaru (długość 

boku budynku w rzucie poziomym prostopadła do kierunku wiatru lub 2x wysokość budynku) od naroży obiektu 

c) strefa wewnętrzna dachu poza pasami krawędziowymi 

Sposób podziału powierzchni dachu na poszczególne strefy przedstawia Rysunek 3 , obliczenia wymiarów Tabela 

8. 

Tabela 8: Określenie wymiarów stref krawędziowych i stref naroży 

Wymiary stref krawędziowych i stref naroży a 2·h a 2·h b 2·h b 2·h 

sa – szerokość pasa krawędziowego na krótszym 

boku budynku 

a/10 h/5 - - 

sb – szerokość pasa krawędziowego na dłuższym 

boku budynku 

- - b/10 h/5 

da – długość strefy naroży na krótszym boku budynku a/4 h/2 - - 

db – długość strefy naroży na dłuższym boku budynku - - b/4 h/2 

08/2012 

e jest mniejszą z wartości b lub 2h 

b jest wymiarem prostopadłym do kierunku wiatru


a – krótszy wymiar budynku w rzucie poziomym 

b – dłuższy wymiar budynku w rzucie poziomym 

h – wysokość budynku (jeżeli budynek stoi na zboczu, należy uwzględnić wysokość od stopy zbocza) 

a 

Rysunek 3: Podział dachu płaskiego na strefy według obciążenia wiatrem 

Tabela 9 przedstawia maksymalne możliwe ciśnienie ujemne powietrza w zależności od wysokości dachu nad 

terenem, które w poszczególnych strefach należy wyeliminować, stosując odpowiednie środki zabezpieczające. 

Tabela 9: Orientacyjne wartości ciśnienia ujemnego (ssania) wiatru wywieranego na pokrycie dachowe 

Wysokość dachu nad Ciśnienie wiatru na odcinku dachu [N.m -2 ] 

terenem [m] strefa wewnętrzna strefa krawędziowa strefa naroży 

maks. 10 -440 -1 100 -1 650 

maks. 20 -530 -1 320 -1 980 

maks. 30 -590 -1 460 -2 190 

2) W celu wyeliminowania ciśnień powietrza od wiatru, z uwzględnieniem wybranego sposobu zabezpieczenia pokrycia 

należy określić orientacyjne wartości zabezpieczeń w poszczególnych strefach oddziaływania wiatru dachu odniesienia 

- patrz Tabela 10 (opis oraz czynniki ograniczające patrz rozdziały 3.6.2.2.2 i 3.6.2.2.3. 

Tabela 10: Uproszczona procedura wymiarowania zabezpieczeń stabilizacyjnych dla dachów o wysokości 

poniżej 30 m 

Wysokość połaci 

dachowej nad 

okolicznym terenem 

Wymiarowanie dla strefy połaci dachowej 

strefa wewnętrzna pas krawędziowy odcinek narożny 

Zabezpieczenie pokrycia powłokowego metodą mocowania mechanicznego *) 

maks. 10 m 

db 

2 szt.m -2 **) 5 szt.m -2 7 szt.m -2 

maks. 20 m 2 szt.m -2 **) 5 szt.m -2 8 szt.m -2 

maks. 30 m 2 szt.m -2 **) 6 szt.m -2 9 szt.m -2 

Zabezpieczenie pokrycia powłokowego warstwą balastową 

maks. 10 m 66 kg.m -2 165 kg.m -2 248 kg.m -2 



Zabezpieczenie pokrycia powłokowego metodą klejenia (tylko FATRAFOL 807 i 

807/V) ***) 

sb 

b 

08/2012 

db 

da 

da 

sa


0 - 30 m 200 g.m -2 400 g.m -2 600 g.m -2 

*) Liczba kotew w systemie mocowania mechanicznego dotyczy przypadku, w którym na podstawie wykonanej próby rozciągania określono 

minimalną siłę wyrywania przekraczającą 1000 N na element mocujący, co odpowiada dynamicznemu oddziaływaniu na element 

mocujący siły 400 N. 

**) W przypadku zastosowania folii o szerokości 1300 mm maks. rozstaw elementów mocujących w rzędzie wynosi 417 mm, w przypadku 

zastosowania folii o szerokości 2000 (2050) mm rozstaw wynosi 263 mm (256) mm. 

***) Powyższe wartości dotyczą PU kleju PUK. Ilość kleju stosowanego na poszczególnych strefach określa producent w karcie technicznej 

produktu. 

3.6.2.2.2 Zabezpieczenie pokrycia powłokowego metodą mocowania mechanicznego 

Jeżeli rodzaj konstrukcji dachu, układ i jakość przegrody dachowej, w przypadku pokrycia powłokowego bez warstw 

stabilizujących (patrz rozdział 3.6.2.2.3) nie wyklucza jej zabezpieczenia przed działaniem sił zewnętrznych metodą 

mocowania mechanicznego, to w systemie FATRAFOL-S należy traktować tę metodę zabezpieczenia jako preferencyjną!! 

Przygotowanie materiałowe i montażowe każdej inwestycji wymaga dysponowania z odpowiednim wyprzedzeniem 

fachowymi, wiarygodnymi i sprawdzonymi dokumentami potwierdzającymi stan i położenie rozpatrywanej warstwy 

mocującej. W przypadku nowych obiektów informacją taką bywa jasne i jednoznaczne wskazanie w części rysunkowej 

dokumentacji projektowej lub pisemna informacja w raporcie technicznym. Pomimo wszystko zaleca się sprawdzenie 

dokumentacji z odpowiednim wyprzedzeniem przed rozpoczęciem prac na placu budowy. 

W przypadku renowacji warstwy hydroizolacyjnej dachu na istniejącym budynku koniecznie należy uzyskać wiarygodne 

informacje o warstwie mocującej, wykonując próby wyrywania. W celu uzyskania wiarygodnych informacji zalecamy 

wykonanie na każdej części dachu przynajmniej trzech próbek aż na głębokość warstwy nośnej dachu, dokonać oceny 

wytrzymałości i wilgotności wszystkich warstw i przy pomocy tensometru określić wartość siły wyrywania rozpatrywanych 

elementów mocowania w warstwie mocującej! Wartość siły wyrywania, określonej w formie najmniejszego z 3 pomiarów w 

danym obszarze dachu, musi wynosić przynajmniej 1000 N na jeden punkt mocowania, w przeciwnym przypadku do 

danego podłoża nie można zastosować samej metody mocowania mechanicznego. Należy wówczas zastosować inną 

metodę zabezpieczenia lub połączenie innej metody z metodą mocowania mechanicznego. 

Pokrycie należy mocować przy pomocy zalecanych elementów mocujących w zależności od rodzaju podłoża (patrz 

rozdział 2.3.5). Elementy mocujące należy umieścić w danej strefie dachu możliwie regularnie, tak aby zarówno folia, jak i 

warstwa podkładowa były naprężane jak najrównomierniej. Elementy mocujące umieszcza się z reguły w prostych 

rzędach, na brzegach pasów folii lub w zależności od potrzeb na ich powierzchni - rzędy dodatkowe. Liczbę elementów 

mocujących na 1 m 2 powierzchni pokrycia należy ustalić obliczeniowo, w wyjątkowych sytuacjach dla dachów o wysokości 

nieprzekraczającej 30 m można zastosować wartości orientacyjne, jak podaje Tabela 10. Minimalna liczba mocowań w 

strefie wewnętrznej wynosi 2 szt./m 2 i to nawet wówczas, gdy obliczenie statyczne (plan mocowania) określi mniejszą 

liczbę mocowań. Przykład zaprojektowanego sposobu mocowania z podziałem dachu na poszczególne strefy przedstawia 

Rysunek 4. 

W przypadku jednoczesnego zabezpieczania warstwy hydroizolacyjnej wraz z warstwą termoizolacyjną w dachach o 

klasycznym układzie warstw - podczas ustalania rozmieszczenia mocowań należy uwzględniać również wymiary 

wykorzystywanych elementów izolacji termicznej. W strefie środkowej dachu gęstość mocowań powłoki bywa mniejsza, 

przez co mocowania wymaga tylko sama izolacja termiczna. Zalecana liczba punktów mocowania do niezależnego 

mocowania elementów izolacji termicznej wynosi 2 szt./m². Kołki mocujące przeznaczone do zabezpieczenia warstw 

termoizolacyjnych nie stanowią mocowań skutecznych pod względem statycznym. 

08/2012


W przypadku mocowania warstwy hydroizolacyjnej do podłoża drewnianego zaleca się umieszczenie rzędu mocowań w 

nośnych elementach (np. krokwiach). Ze względu na obciążenia dynamiczne do mocowania nie dopuszcza się stosowanie 

gwoździ. Do mocowania koniecznie należy używać odpowiednio dobranych wkrętów do drewna, posiadających należytą 

ochronę antykorozyjną, min. 12 cykli Kesternicha. Producenci elementów mocujących zazwyczaj określają sposób 

montażu poszczególnych elementów (min. grubość warstwy mocującej, min. długość elementu, długość wystawania poza 

lico itp.) W przypadku wielkopowierzchniowych elementów z masy drzewnej gwint elementu mocującego musi wystawać 

poza lico wewnętrzne warstwy mocowania o 10-20 mm. Rzędy mocowania muszą być prostopadłe lub ukośne w stosunku 

do kierunku układania poszczególnych desek deskowania. Poszczególne deski można obciążyć jedynie taką siłą, która 

nie przekracza nośność mocowań deski do konstrukcji nośnej. 

W przypadku mocowania do blach trapezowych elementy mocujące należy umieszczać wyłącznie w szycie fali z 

zachowaniem rozstawu nie mniejszego niż 150 mm. Gwint elementu mocującego musi wystawać poza lico wewnętrzne 

blachy o 10 do 20 mm. Rzędy mocowania muszą być prostopadłe lub ukośne w stosunku do kierunku fal blachy 

trapezowej. 

Do punktowego mocowania folii należy użyć elementów mocujących z okrągłymi lub owalnymi podkładkami o średnicy 

minimum 40 mm. Każda podkładka całą swoją powierzchnią musi mocno dociskać folię hydroizolacyjną do podłoża, 

minimalna odległość krawędzi folii i podkładki wynosi 10 mm. W przypadku mocowania warstwy hydroizolacyjnej do 

miękkich podkładów (płyty z włókien mineralnych, EPS, PUR, PIR) należy stosować podkładki z wpuszczanym środkiem w 

połączeniu ze śrubami z gwintem górnym lub plastikowy łącznik teleskopowy ze śrubą stalową. Do zastosowania metody 

zgrzewania gorącym powietrzem minimalna wytrzymałość warstw podkładowych na ściskanie musi wynosić 60 kPa, 

podłoże musi być spójne i odpowiednio sztywne. 

Do mocowania liniowego należy stosować elementy przytwierdzające wykonane z blachy powlekanej – patrz Tabela 5. 

Zalecana liczba punktów mocowania na 1 metr bieżący długości wynosi 4 szt. Do całej powierzchni zamontowanych w ten 

sposób elementów zostaje przytwierdzona folia metodą zgrzewania gorącym powietrzem. 

Mocowanie mechaniczne nie może naruszać jednolitości warstwy hydroizolacyjnej. Każdy element mocujący musi zostać 

zabezpieczony pod kątem wodoszczelności - na krawędziach pasów folii poprzez nałożenie krawędzi sąsiedniego pasa, a 

w obszarach środkowych pasów poprzez nałożenie na mocowania łat punktowych lub paska folii o odpowiedniej 

szerokości. Mocowanie w obszarze środkowym pasa folii można, z zachowaniem takiej samej skuteczności, zastąpić 

pasami o połowie szerokości. Alternatywnie można zastosować metodę mocowania do krążków. Metoda polega na 

wstępnym przymocowaniu pierścieni kołowych o Ø 183 mm (Kołnierz rodzaj 13), wykonanych z takiej samej folii co folia 

główna, przy użyciu mechanicznych elementów mocujących i przyklejeniu pasów folii do tych krążków przy użyciu kleju 

PU. Powyższa metoda mocowania mechanicznego nie powoduje perforacji folii. 

Plan mocowania dachu opracowany przez inżyniera - statyka z reguły określa wzajemny rozstaw mocowań, odległość 

poszczególnych rzędów mocowania (w zależności od szerokości użytej folii oraz od tego, czy mocowanie odbywa się 

jedynie przy krawędzi pasa folii, czy też dodatkowo w obszarze wewnętrznym pasa) – przykład patrz Rysunek 5. Rozstaw 

mocowań w jednym rzędzie nie może być mniejszy niż 150 mm. W przypadku gdy obliczenia wskażą mocowanie w 

odstępach mniejszych niż 150 mm, mocowania należy wykonać przez środek pasów albo zastosować pasy folii o 

mniejszej szerokości. Elementy mocujące, które są odległe od siebie o mniej niż 150 mm, są rozpatrywane w obliczeniach 

jako jeden punkt mocujący! 

08/2012


Rysunek 4: Przykład schematu statycznego dachu 

Rysunek 5: Przykład projektu rozmieszczenia mocowań w części środkowej pasa w danej strefie dachu 

3.6.2.2.3 Zabezpieczenie pokrycia powłokowego metodą obciążenia - żwirem, warstwą użytkową lub 

wegetacyjną 

Orientacyjne wymiarowanie warstw stabilizacyjnych dla dachów o wysokości odniesienia nieprzekraczającej 30 m 

przedstawia Tabela 10. Jeżeli budowa przegrody dachowej nie pozwala na bezpośrednie sprawdzanie funkcjonalności 

warstwy hydroizolacyjnej lub zabezpieczającej konstrukcji wodoszczelnej znajdującej się pod warstwą stabilizacyjną, w 

projekcie należy uwzględnić system sygnalizacji awarii lub system dwupowłokowy zapewniający możliwość 

08/2012


przeprowadzania kontroli i napraw. Dotyczy to w szczególności dachów odwróconych, ogólnodostępnych dachów dla 

ruchu pieszego czy kołowego oraz dachów zielonych. 

Projektując warstwy hydroizolacyjne i inne warstwy konstrukcyjne przegrody dachowej, nie posiadające stabilizacji UV, 

należy zapewnić im na cały okres żywotności skuteczną ochronę w formie warstwy zabezpieczającej przed niekorzystnym 

działaniem czynników atmosferycznych. Jakość warstwy zabezpieczającej musi być adekwatna do rodzaju użytkowania. 

Obciążenie dachu warstwą balastową wykonaną ze żwiru lub luźnych płyt nie potrafi w pełni wyeliminować sił 

wewnętrznych folii (kurczenie się folii). Stąd też w miejscach, w których połać dachu nagle zmienia swoje nachylenie, 

należy zamontować elementy liniowe z odpowiednio uformowanej blachy powlekanej, a następnie połączyć folię z tymi 

elementami metodą zgrzewania gorącym powietrzem! 

Układ warstw dachu można zabezpieczyć przed ssaniem wiatru, spełniając jednocześnie inne wymagania funkcjonalne, w 

następujący sposób: 

Posypki – standardowo są projektowane ze żwiru sortowanego o frakcji 16-32 mm, ich grubość wynika z 

obliczenia statycznego, w wyjątkowych przypadkach patrz Tabela 10. W strefach krawędziowych i narożnych 

dachu zaleca się stosowanie posypki w połączeniu z płytkami betonowymi lub innej metody zabezpieczenia 

pokrycia powłokowego oraz samej posypki przed ssaniem wiatru. Posypki o nachyleniu większym niż 6° należy 

zabezpieczyć poprzez wzmocnienie warstwy wierzchniej, stosując np. kleje, grunt cementowy lub inne środki 

techniczne, np. plastikowe folie o strukturze plastra miodu GEOCEL. 

Nawierzchnie z płytek 

- nawierzchnia z płytek na podkładkach, płytki z reguły betonowe, zalecane wymiary min. 400x400x40 mm. 

Podkładki z materiałów na bazie PE lub PP można układać bezpośrednio na pokrycie powłokowe bez 

warstwy oddzielającej. Do zapewnienia wymaganej równości nawierzchni zaleca się stosowanie 

podkładek regulowanych. 

- nawierzchnia na ławie zaprawowej układana z reguły na zbrojonej szlichcie betonowej na zaprawie 

mrozoodpornej. Szlichta podkładowa wymaga wykonania dylatacji w układzie 2x2 m lub na podstawie 

oceny statyki. 

- nawierzchnia na podsypce z reguły na podsypce piaskowej lub podsypce z kruszywa łamanego o frakcji 

2-4mm, min. grubość warstwy 20 mm. Jeżeli warstwa podkładowa została wykonana z materiału 

podatnego na ściskanie, np. płyty termoizolacyjne z wełny mineralnej lub piankowych tworzyw 

sztucznych, głębokość podsypki można zwiększyć, aby zapewnić należyte zagęszczenie. 

- nawierzchnia z elastomerowych lub plastikowych elementów z reguły służy do utworzenia ścieżek do 

obsługi dachu lub czasowej ochrony powłoki hydroizolacyjnej 

Betonowe warstwy stabilizacyjne – zwykle projektowane w jakości dylatowanych zbrojonych szlicht 

betonowych, betonów plastyfikowanych lub betonów asfaltowych. 

Niechronione materiały silikatowe w konstrukcji przegrody dachowej należy oddylatować i oddzielić od 

nawiązujących konstrukcji, przy użyciu odpowiedniej warstwy oddzielającej i drenażowej. 

Kryterium decydującym o minimalnej grubości betonowych warstw stabilizujących jest ocena ciśnień statycznych 

wiatru dla poszczególnych stref dachu. Grubość powyższej warstwy zwykle wynosi minimum 50 mm dla 

konstrukcji silikatowych oraz 30 mm dla pozostałych rodzajów warstw stabilizujących. 

08/2012


Deski na legarach – metoda stabilizacji powłoki hydroizolacyjnej przy zastosowaniu desek na legarach zwykle nie 

zapewnia wymaganej wartości reakcji określonej na podstawie obliczeń statycznych. Należy ją więc stosować w 

połączeniu z innymi metodami stabilizacji. Materiały muszą być trwale odporne na korozję biologiczną, należy je 

oddzielić od powłoki hydroizolacyjnej przy użyciu elementów punktowych lub liniowych. Sposób umieszczenia tych 

elementów nie może stanowić przeszkody dla płynnego odprowadzania wody deszczowej. 

Warstwa wegetacyjna ( ziemia ) – grubość warstwy uprawnej zależy od zamierzonego sposobu wykorzystania i 

wymagań roślinności. Dla systemów ekstensywnych zazwyczaj zaleca się grubość warstwy wegetacyjnej w 

przedziale od 80 mm do 150 mm, dla systemu intensywnego grubość powinna wynosić od 150 mm do 1000 mm. 

Na całkowitą miąższość układu wegetacyjnego wpływa statyka konstrukcji stropowej znajdującej się pod nim oraz 

gatunki uprawianych roślin. 

W strefach krawędziowych i narożnych dachu, w celu zabezpieczenia warstw dachu przed działaniem ssania wiatru, 

wymagane jest zaprojektowanie dodatkowej metody stabilizacji w połączeniu z metodą główną. 

Orientacyjne wartości masy powierzchniowej najczęściej wykorzystywanych rodzajów warstw stabilizujących przedstawia 

Tabela 11. 

Tabela 11: Orientacyjne wartości gęstości wybranych warstw balastowych 

Warstwa stabilizacyjna Frakcja 

Gęstość, ciężar nasypowy 

[kg.m -3 ] 

Beton cementowy zwykły, nawierzchnia z płytek, płytki 

terrakotowe 

2 300 

Płytki ceramiczne 2 000 

Posypka żwirowa 8 - 22 1 800 

16 - 32 1 750 

Keramzyt 8 - 16 500 

16 - 22 450 

Agloporyt 800 

Ziemia (torf) 500 

Piasek 1 600 

W przypadku stabilizacji pokrycia powłokowego z folii FATRAFOL z zastosowaniem dowolnej warstwy użytkowej powłokę 

folii zawsze należy zabezpieczyć na całej powierzchni przed uszkodzeniami mechanicznymi, stosując włókninę techniczną 

włókien syntetycznych o masie powierzchniowej wynoszącej co najmniej 300 g.m -2 . Z włókniny nie trzeba korzystać w 

przypadku wykonania warstwy użytkowej z płytek betonowych na podkładkach z tworzywa sztucznego. 

3.6.2.2.4 Zabezpieczenie pokrycia powłokowego metodą klejenia 

Pokrycie powłokowe w systemie FATRAFOL-S można zabezpieczyć przed działaniem ssania wiatru metodą klejenia, 

stosując folię FATRAFOL 807 i FATRAFOL 807/V. Klejenie wykonuje się przy użyciu klejów poliuretanowych, jedno- lub 

kilkuskładnikowych. Metodę klejenia pokrycia powłokowego należy wybrać w przypadku wymagań co do bezwzględnej 

nieprzepuszczalności powietrza, zachowania warstwy hydroizolacyjnej, paroszczelnej lub pomocniczej hydroizolacyjnej 

bez perforacji, lub we wszystkich sytuacjach, w których skład i budowa dachu nie pozwala na zastosowanie któregoś z 

innych sposobów stabilizacji pokrycia powłokowego. 

08/2012


Klejenie można przeprowadzać w następujące sposoby: 

przy użyciu klejów PU na warunkach określonych w instrukcjach technologicznych ich producentów 

przy użyciu bezrozpuszczalnikowych asfaltowych lepików na zimno (można stosować tylko do folii FATRAFOL 807) 

Z wyjątkiem stref narożnych i krawędziowych dachu, pokrycia powłokowego pod żadnym pozorem nie wolno przyklejać na 

całej jej powierzchni, lecz w sposób i w zakresie według instrukcji technologicznych producenta. 

Podłoże, do którego pokrycie powłokowe ma być przyklejone, musi być na tyle wytrzymałe, aby było w stanie długotrwale 

przenosić oddziałujące na nie siły (patrz Tabela 9). Metody klejenia asfaltem nie można stosować bez wcześniejszego 

przygotowana podłoża w przypadku podłoży z warstwami farb refleksyjnych, farb akrylowych, podłoży laminatowych oraz 

folii aluminiowej. Podkłady przeznaczone do klejenia muszą być czyste, suche, wolne od pyłu, oleju, luźnych lub 

przyklejonych materiałów podsypkowych, niespójnych powłok malarskich, zwietrzałej starej hydroizolacji i innych 

materiałów zmniejszających spójność przyklejanych warstw. W przypadku klejenia folii przy użyciu ekspansywnych klejów 

PU na zwietrzałym asfalcie, powierzchnie należy zagruntować, stosując preparaty zalecane przez producentów klejów. 

Podczas klejenia klejami PU klej należy nakładać regularnymi pasami, przestrzegając zalecane przez producenta ilości 

kleju na klejoną powierzchnię. 

Liniowych elementów mocujących w strefach krawędziowych i strefach naroży połaci dachowej nie można w pełni zastąpić 

przez samo przyklejenie lub zgrzanie folii. Montaż tych elementów jest wymagany we wszystkich miejscach, w których 

występuje ryzyko narażenia pokrycia powłokowego na siły powodujące odłupywanie się pokrycia, czyli na obwodzie 

konstrukcji ograniczającej dach, konstrukcjach budowlanych wystających z połaci, wokół wszystkich przepustów itp. – 

patrz art. 3.6.2.1. 

3.6.2.2.5 Zabezpieczenie pokrycia powłokowego metodą mocowania próżniowego 

Zasada mocowania próżniowego polega na zapewnieniu jednokierunkowego przepływu powietrza w przegrodzie 

dachowej, która jest oddzielona w sposób nieprzepuszczający powietrza od wnętrza obiektu. Podciśnienie jest uzyskiwane 

przy pomocy zaworów próżniowych umieszczonych na powłoce dachowej, zazwyczaj na obwodzie dachu. Liczbę oraz 

rozmieszczenie tych zaworów należy określić obliczeniowo. 

Do tego sposobu mocowania nadają się praktycznie wszystkie folie systemu FATRAFOL-S z wyjątkiem folii FATRAFOL 

818/V i FATRAFOL 814. 

Podłożem odpowiednim do wykorzystania tego sposobu stabilizacji pokrycia powłokowego są generalnie warstwy 

nieprzepuszczające powietrza (beton monolityczny, istniejąca szczelna powłoka bitumiczna itp.). Wszystkie konstrukcje 

brzegowe, zakończeniowe i przepustowe muszą zapewniać absolutną szczelność przegrody dachowej na przenikanie 

powietrza. Można to zapewnić, dodając kolejne warstwy nieprzepuszczające powietrza; warstwa paroszczelna, 

nieperforowana przez elementy mocujące może pełnić funkcję zapewniającą szczelność na przenikanie powietrza. W 

przypadku dodania niezależnej warstwy nieprzepuszczającej powietrza należy rozpatrzyć jej wpływ na właściwości 

termiczne dachu. 

Warstwy termoizolacyjne i oddzielające wymagają stabilizacji, np. metodą klejenia, w celu zapobieżenia zmianie ich 

położenia w konstrukcji. 

08/2012


3.6.3 Zasady łączenia folii hydroizolacyjnej 

Podczas kompletowania pokrycia powłokowego najważniejszą czynnością jest wykonanie absolutnie wodoszczelnego, 

mocnego połączenia poszczególnych pasów folii hydroizolacyjnej ze sobą, połączenia folii z liniowymi elementami 

mocującymi z blachy powlekanej oraz połączenia folii z różnymi elementami uzupełniającymi (wpusty, wywietrzniki itp.), 

tworząc jedną całość. Wszystkie powyższe połączenia konstrukcyjne można wykonać, stosując dwie techniki 

wykonawcze: 

zgrzewanie gorącym powietrzem – metoda zgrzewania gorącym powietrzem jest oparta na zasadzie tzw. 

zgrzewania fuzyjnego, polegającego na roztopieniu powierzchni zakładów folii gorącym powietrzem przy 

jednoczesnym dociskaniu ich do siebie. Efekt ten uzyskuje się przez odpowiednie skierowanie strumienia gorącego 

powietrza z dyszy szczelinowej urządzenia do zgrzewania z płynną regulacją temperatury. Zgrzewarkę należy 

płynnie przesuwać wzdłuż niezgrzanego połączenia (krawędź dyszy szczelinowej powinna wystawać poza krawędź 

górnej folii o ok. 3-5 mm). Nadtopione powierzchnie styku, tuż za dyszą szczelinową, należy dociskać do siebie przy 

użyciu wałka gumowego lub teflonowego. 

Powyższą technikę łączenia można stosować w temperaturze od -5 °C dla PVC-P, -10 °C dla TPO, do +40 °C, a 

także na wilgotnych podłożach. 

zgrzewanie gorącym klinem – jest analogią metody zgrzewania gorącym powietrzem, z tą tylko różnicą, że do 

nadtopienia zgrzewanych powierzchni dochodzi wskutek przeniesienia ciepła z gorącego klina. Nadtopione 

powierzchnie styku folii, tuż za gorącym klinem, należy dociskać do siebie przy użyciu wałka dociskowego. System 

ten oferują wyłącznie zgrzewarki automatyczne, można go zastosować w przypadku materiałów cechujących się 

gorszymi parametrami stabilności termoutleniającej (np. niektóre rodzaje folii TPO). 

Przestrzegając poprawnych procedur roboczych, obie wyżej wymienione techniki pozwalają na uzyskanie wytrzymałości 

połączenia na rozciąganie na poziomie co najmniej 80% wytrzymałości zastosowanej folii hydroizolacyjnej, wg deklaracji 

producenta. Jednakże metodę zgrzewania gorącym powietrzem należy traktować jako preferencyjny sposób łączenia folii 

FATRAFOL. Zgrzewanie należy przeprowadzać w zakładach pasów. W przypadku użycia zgrzewarki ręcznej szerokość 

połączenia zgrzewanego powinna wynosić minimum 30 mm. Większość zgrzewarek automatycznych dysponuje dyszą 

szczelinową o szerokości 40 mm. 

W przypadku mechanicznego mocowania pasów podkładki mocujące muszą być umieszczone o co najmniej 10 mm od 

krawędzi dolnego mocowanego pasa folii. Wierzchni pas folii musi wystawać za podkładkę poza szerokość samego 

połączenia zgrzewanego o 10 mm – patrz Rysunek 7. Podkładki o owalnym kształcie zawsze należy kierować wzdłuż, 

08/2012


zgodnie z osią połączenia. Do zgrzewania gorącym powietrzem można użyć ręcznych urządzeń do zgrzewania lub 

zgrzewarek automatycznych 1) na warunkach określonych w niniejszej instrukcji i aktualnych właściwych normach. 

W przypadku pokryć powłokowych o spadku zerowym, dachów z warstwą stabilizacyjną lub użytkową w formie dachu 

zielonego, wzgl. dachów, w których pokrycie powłokowe nie stanowi warstwy wierzchniej dachu, zaleca się zalanie 

wszystkich połączeń zabezpieczającą masą zalewkową. W przypadku innych konstrukcji dachowych zalecenie jest 

opcjonalne. 2) 

Połączenia należy zalać masą zabezpieczającą dopiero po sprawdzeniu zgrzewów igłą do badania połączeń lub inną 

wiarygodną metodą, jednak nie wcześniej niż po upływie 1 godziny od momentu wykonania połączenia. Masę zalewkową 

należy nakładać przy pomocy butelki PE z rurką o średnicy 3 mm dla połączeń na powierzchni poziomej oraz 1 mm dla 

połączeń na powierzchniach spadzistych lub pionowych. 

Masę zalewową przed użyciem należy wymieszać, ewentualnie przygotować odpowiednią konsystencję. 

Obok wyżej wymienionych przypadków, połączenia zgrzewane zaleca się zabezpieczyć masą zalewkową: 

w wykończeniach wszystkich szczegółów przy użyciu kształtek płaskich lub przestrzennych 

w wykończeniach połączeń T (dł. ok. 150mm) 

Masa zabezpieczająca nie zastępuje klejenia masą PU – patrz. Szczegóły konstrukcyjne. 

Uwagi: 

1) Folię FATRAFOL 807 i 807/V można zgrzewać tylko przy użyciu wybranych automatów zgrzewających umożliwiających wykonanie połączenia na 

ograniczonej szerokości wolnej krawędzi (kołnierza). 

2) Większość konstrukcji stropodachów można zaliczyć do kategorii parcia hydrofizycznego wody pod ciśnieniem, (topnienie śniegu, obfity deszcz, 

próżniowe odprowadzanie wody, zalanie dachu w razie awarii elementów systemu odprowadzania wody itp.). 

3.6.4 Zakończenie pokrycia na obwodzie dachu 

Na obwodzie konstrukcja dachu może przyjmować formę attyki, gzymsu, ścianki, krawędzi okapowej itp. Takie 

rozwiązanie konstrukcyjne powinno spełniać następujące wymagania funkcjonalne: 

eliminacja możliwości oderwania krawędzi pokrycia powłokowego od podłoża wskutek parcia wiatru lub podwiania 

nieobciążonej powłoki warstwy hydroizolacyjnej. 

eliminacja możliwości przedostawania się wody opadowej pod pokrycie - również w warunkach ekstremalnych, 

takich jak deszcz i śnieg nawiewany przez wiatr, topniejąca gruba warstwa śniegu na dachu, zalanie dachu wskutek 

niedrożności rur spustowych z powodu zanieczyszczeń, lodu itp. 

zabezpieczenie pokrycia powłokowego przed działaniem sił wewnętrznych folii hydroizolacyjnej 

umożliwienie płynnego odprowadzania pary wodnej z układu dachu 

08/2012


Do zakończenie pokrycia służą systemowe profilowane elementy przytwierdzające wykonane z blachy powlekanej 

(szczegół 208, 301, 302, 303, 501 – 507). Do łączenia folii z tymi elementami z blachy powlekanej obowiązują takie same 

zasady co w przypadku połączeń folii w strefie wewnętrznej. 

Na ścianie pionowej pokrycie można zakończyć albo bezpośrednio na ścianie konstrukcyjnej, a następnie otynkować 

powierzchnię nad zakończeniem warstwy wodoszczelnej, albo na gotowym tynku - wykonując połączenie trwale 

elastycznym uszczaelniaczem.. W tym sposobie zakończenia należy mieć na uwadze możliwość przesiąkania spływającej 

wody przez konstrukcję ściany. Wysokość górnej krawędzi zakończenia folii nad poziomem pokrycia powłokowego 

przylegającej powierzchni musi wynosić co najmniej 150 mm (szczegół 303, 304, 305). Zakończenie powłoki 

hydroizolacyjnej na progu ościeży musi być wykonane jako wodoszczelne, gdy jego wysokość nad poziomem 

przylegającej powierzchni jest mniejsza niż 150 mm. W celu uzyskania niezawodnego zakończenia pokrycia powłokowego 

próg ościeży oraz konstrukcja budowlana pod progiem muszą być w wystarczającym stopniu wytrzymałe i możliwie w 

jednej linii pionowej. W przypadku dodatkowego ocieplenia ściany pionowej należy uniemożliwić dostęp wody do dolnych 

części termoizolacji poprzez zastosowanie dodatkowego pasa folii połączonego metodą zgrzewania do pierwotnego 

pokrycia i zakończonego do nowej termoizolacji zgodnie z przedstawionymi wyżej zasadami. 

3.6.5 Doszczelnienie detali przestrzennych 

Podczas wykańczania powłoki hydroizolacyjnej na styku trzech płaszczyzn izolowanych (kąt i naroże) i wykonywania 

obróbek przejść przez powłokę hydroizolacyjną należy kierować się następującymi dwoma procedurami wykonywania 

pracy. 

W pierwszym etapie obrabiania detali trójwymiarowych należy poskładać detal przestrzenny z odpowiednich płaskich 

wycinków folii. W drugim etapie, na przygotowany w ten sposób detal przestrzenny (bez pofałdowań i naprężeń) należy 

nałożyć odpowiedni profilowany próżniowo element przestrzenny, który należy zgrzać z detalem, co zapewnia doskonałą 

wodoszczelność całego detalu. Kształtki przestrzenne zasadniczo należy łączyć z folią podkładową metodą zgrzewania 

gorącym powietrzem na całej ich powierzchni lub na całym ich obwodzie na szerokość co najmniej 30 mm (szczegół 211, 

212). 

W przypadku wykańczania okrągłych przepustów przez pokrycie dachowe (wywietrzniki, rury itp.) zwykle używa się 

kształtek przestrzennych - prefabrykowanych (o ile są dostępne w wymaganym rozmiarze) lub wykonanych na miejscu z 

homogenicznej folii dachowej. Zawsze zaleca się stosowanie folii homogenicznej, której grubość wg tabeli jest większa od 

grubości samej hydroizolacji. Oba rodzaje kształtek należy przytwierdzać do folii hydroizolacyjnej wykonując połączenie 

08/2012


zgrzewane gorącym powietrzem. Górną krawędź kształtki lub pionowego owinięcia rury przechodzącej z PVC należy 

zgrzać z rurą. Rury z innych materiałów należy uszczelnić masą PU i unieruchomić przy użyciu taśmy niepodlegającej 

korozji. 

Wszystkie połączenia folii hydroizolacyjnej, o których mowa w niniejszym rozdziale, zaleca się następnie zabezpieczyć 

masą zalewową. 

3.6.6 Odwodnienie pokrycia 

Odprowadzanie wody opadowej z powierzchni powłokowego pokrycia dachowego stropodachów można wykonać w formie 

odwodnienia zewnętrznego przy użyciu kanałów lub odwodnienia wewnętrznego przy użyciu wpustów i kanałów w strefie 

wewnętrznej dachu. Projektowanie i wymiarowanie elementów odwodnienia należy wykonać zgodnie z normą ČSN 

73 1901 oraz ČSN „Projektowanie konstrukcji blacharskich”. W projekcie należy uwzględnić obciążenie dachu śniegiem i 

lodem zgodnie z normą ČSN EN 1991-1-3. 

3.6.6.1 Odwodnienia liniowe dachu 

Pod pojęciem odwodnień liniowych należy rozumieć system odprowadzenia wody przy pomocy rynien okapowych, 

gzymsowych, dachowych lub przy ściance attykowej. W przypadku tego systemu odwodnienia pokrycie dachowe należy 

zakończyć poprzez jego zgrzanie z brzegowym elementem przytwierdzającym z blachy powlekanej (szczegół 503, 504, 

508, 601, 602). System odwodnienia dachów przy pomocy rynien przy ściance attykowej i między dachami jest 

niewskazany. 

Najmniejsze dopuszczalne nachylenie wszystkich rodzajów rynien wynosi 0,5 %. Mniejsze nachylenie wzdłużne może 

powodować gromadzenie się zanieczyszczeń i obniżenie przepustowości rynny. 

Rury spustowe prowadzone po zewnętrznej stronie obiektu lub w wewnętrznej przestrzeni nieogrzewanej należy 

skutecznie chronić przed zamarznięciem, np. poprzez ich podgrzewanie. Kable grzewcze, dostępne w tym celu, mają 

negatywny wpływ na pokrycie dachowe z powodu temperatury. 

Maksymalna odległość wpustów w rynnach lub koszach od ich końców lub rozgałęzień w tych rynnach czy wpustach nie 

powinna przekraczać 15 m. 

3.6.6.2 Odwodnienia punktowe dachu 

Odwodnienia punktowe dachów przy użyciu wpustów wewnętrznych można wykonać na dwa podstawowe sposoby: 

użycie wpustu z PVC-P lub TPO, do którego folia na połaci dachu jest zgrzewana bezpośrednio, bądź użycie 

wpustu z innego tworzywa sztucznego ze zintegrowanym kołnierzem z PVC lub TPO, umożliwiającym wykonanie 

połączenia zgrzewanego między folią a tym elementem (szczegół 603, 604) 

użycie narożnej wkładki wpustowej z PVC-P lub TPO w przypadku odprowadzania wody z dachu przez attykę 

(szczegół 605). Taki system odprowadzania wody z dachu wymaga jednak zastosowania przelewów 

bezpieczeństwa - ze względu na ryzyko zamarznięcia wpustów przechodzących przez ściankę attyki. 

Każdy dach posiadający wewnętrzne elementy odwodnienia, ze względów bezpieczeństwa powinien posiadać 

przynajmniej dwa niezależne wpusty. W przypadku odprowadzania wody z dachu przy użyciu jednego wpustu zaleca się 

zamontowanie przelewu bezpieczeństwa w celu zwiększenia niezawodności dachu. 

W przypadku stosowania membrany paroszczelnej zaleca się korzystanie z wpustów dwustopniowych. 

Do systemu odwodnienia zabezpieczającej konstrukcji hydroizolacyjnej obowiązują takie same zasady co w przypadku 

głównej warstwy hydroizolacyjnej. Zaleca się, aby system odwodnienia zabezpieczającej warstwy hydroizolacyjnej posiadał 

08/2012


oddzielne rury spustowe lub przynajmniej oddzielny wpust. Rury te powinny jednocześnie spełniać funkcję sygnalizacji 

awarii głównej warstwy hydroizolacyjnej (np. przezroczyste tw. sztuczne, sygnalizacja elektryczna). 

Wpusty dachowe powinny być oddalone od przyległych konstrukcji budowlanych (attyki, wystające konstrukcje dachowe 

itp.) o co najmniej 0,5 m ze względu na wygodę wykonania ich obróbek. 

Wymiarowanie wpustów dachowych dla obszaru Republiki Czeskiej przedstawia Tabela 12. 

Kołnierze przyłączeniowe lub kształtki wpustów muszą być należycie przymocowane na całym sowim obwodzie do 

podłoża lub musi być przymocowana warstwa hydroizolacyjna pod nimi, w przeciwnym razie istnieje ryzyko ich wyrwania 

lub odkształcenia wskutek działania sił wewnętrznych i zewnętrznych. 

Folie należy łączyć zgodnie z zasadami łączenia folii. Zaleca się umieszczenie strefy wokół wpustu w zagłębieniu poniżej 

poziomu przylegającej połaci, co umożliwi lepsze odprowadzanie wody z pokrycia również w przypadku przewidywanego 

maks. ugięcia konstrukcji nośnej. 

W przypadku gdy wpust nie jest wyposażony w system usuwania oblodzenia w postaci ogrzewania elektrycznego, należy 

uwzględnić możliwość skraplania się pary wodnej na korpusie wpustu w przestrzeni pod dachem i zaprojektować 

odpowiedni sposób odprowadzania ewentualnych skroplin. To samo dotyczy dachów o większej liczbie przegród 

dachowych. Rurę spustową można też izolować termicznie w przepuście przez warstwę wentylacyjną i termoizolacyjną. 

W przypadku pokryć z warstwą stabilizacyjną wykonaną z podsypek, wpusty zawsze należy zabezpieczyć przed 

zanieczyszczeniem przez te materiały, pozostałe wpusty należy wyposażyć w kratki do przechwytywania liści i 

zanieczyszczeń. Sposób umieszczenia oraz konstrukcja wpustów dachowych powinny zapewniać możliwość ich łatwej 

kontroli i czyszczenia. 

Obróbki przelewów bezpieczeństwa umieszczonych w attyce na wypadek niedrożności wpustów dachowych należy 

wykonać w strefie ich przejścia przez pokrycie dachowe w sposób identyczny jak w przypadku wpustów dachowych. 

Kołnierz przelewu awaryjnego również musi być należycie przymocowany do podłoża. Przelew bezpieczeństwa należy 

umieścić w pobliżu kosza odwadniającego, w najniższym punkcie hydroizolacji przy ściance attyki, z zachowaniem 

zalecanej różnicy wysokości. 

Tabela 12: Wpusty dachowe – wymiarowanie dla rodzajów dachów i wymaganych współczynników 

bezpieczeństwa 

średnica rury [mm] 

(w pionie) 

przepływ [l/s] 

dachy zielone o grubości warstwy wegetacyjnej 

poniżej 100 mm powyżej 100 mm 

pozostałe dachy 

DN 70 5,7 380 m 2 663 m 2 190 m 2 

DN 100 6,3 420 m 2 700 m 2 210 m 2 

DN 125 9,0 600 m 2 1000 m 2 300 m 2 

DN 150 10,0 667 m 2 1110 m 2 333 m 2 

Uwaga: W przypadku budynków, w których silna nawałnica lub niedrożność wpustów spowodowałyby przedostanie się 

wody do budynku dobieramy współczynnik bezpieczeństwa na poziomie 0,5; w przypadku budynków o 

wysokim stopniu ochrony (szpitale, muzea, teatry, …) dobieramy współczynnik bezpieczeństwa na poziomie 

0,3. 

3.7 Warstwa użytkowa 

Warstwa użytkowa lub zespół warstw użytkowych na powierzchni dachu pozwala na wykorzystanie dachu do ruchu 

pieszego lub kołowego, do sporządzania ogrodów dachowych, boisk, basenów, stref wypoczynkowych itp. Mają lokalne 

zastosowanie również w przypadku dachów nieużytkowych - w miejscach służących do kontroli i utrzymania dachu. 

08/2012


08/2012 

1. Folia paroszczelna 

2. Izolacja termiczna 

3. Geowłóknina 

4. Folia hydroizolacyjna 

FATRAFOL 818 

5. Warstwa odsączająca 

(Fatradren) 

6. Mata pętelkowa 

7. Geowłóknina Fatratex 

8. Substrat 

9. Warstwa wegetacyjna 

W systemie FATRAFOL-S wierzchnią warstwą użytkową może być folia w wersji antypoślizgowej FATRAFOL 814. 

Powierzchnię warstwy użytkowej należy zaprojektować ze spadkiem zapewniającym płynne odprowadzanie wód 

odpadowych do elementów odwodnienia. 

Szczególną uwagę należy zwrócić na balkony i tarasy. Na takich powierzchniach nie mogą występować żadne kałuże 

wody stojącej. Na połaci dachowej o nachyleniu większym niż 3 % kałuże wody stojącej z reguły nie występują. 

Warstwa hydroizolacyjna osłonięta kolejnym zespołem warstw lub warstwa niedostępna dla usuwania zanieczyszczeń 

musi być odporna na przerastanie korzeniem. W przypadku dachów zielonych i ogrodów dachowych spełnienie tego 

wymagania jest obowiązkowe. 

Warstwy użytkowe usytuowane nad warstwą hydroizolacyjną, takie jak posypki, płytki na podkładkach lub ułożone na 

podsypce, deski na legarach, zespołu warstw z płytą żelbetową lub z płytkami przyklejanymi, zespoły warstw 

wegetacyjnych i in., które pełnią jednocześnie funkcję zabezpieczającą przed działaniem sił zewnętrznych, zostały opisane 

w artykule 3.6.2.2.3. 

Ponadto w projekcie należy uwzględnić: 

kontenery żelbetowe lub z tworzywa sztucznego na ziemię i zieleń 

konstrukcje specjalne spełniające funkcje zacieniające, wizualne lub ochronne 

łączne stosowanie wyżej wymienionych zespołów warstw i konstrukcji.


4 Procedury przygotowania technicznego 

4.1 Materiały źródłowe do przygotowania inwestycji 

Materiałem źródłowym do przygotowania inwestycji może być projekt budowy (zwykle dostępny w przypadku nowych 

budynków oraz remontów generalnych) lub wnioski z przeprowadzonego badania. 

W przypadku gdy jest dostępny projekt budowy, do przygotowania montażu pokrycia dachowego istotne są w 

szczególności następujące dokumenty: 

raport techniczny 

ocena statyczna nośności konstrukcji dachu 

rysunki techniczne - rzut poziomy dachu z wymiarami i nachyleniami połaci 

- przekroje charakterystyczne dachu 

- szczegóły rozwiązań konstrukcji dachu wraz z ich grubościami 

- system odwodnienia 

- rozwiązania w zakresie dylatacji 

sposób mocowania 

kosztorys ślepy 

projekt użytkowania dachu oraz sposobu jego utrzymania 

Jeżeli projektu nie ma, albo projekt jest niekompletny, np. „projekt do pozwolenia na budowę”, a w przypadku remontów 

zawsze wymagane jest przeprowadzenie badań dachu, wykonanie pomiarów dachu, skonsultowanie szczegółów zarówno 

z projektantem, jak i inwestorem, a także wykonanie badań sondą i prób wyrywania zaprojektowanych elementów 

mocujących, mających na celu określenie: 

budowy, wymiarowania i stanu poszczególnych warstw przegrody dachowej, w szczególności zaś jej warstwy 

mocującej i warstwy termoizolacyjnej (badanie termiczne) 

wymiarów i kształtu dachu 

wysokości dachu nad terenem 

długości poszczególnych rodzajów profili z blachy powlekanej 

wysokości, kształtu i materiału bazowego attyk 

liczby i wymiarów przepustów przez przegrodę dachową, w tym pojemności wpustów dachowych i sposobu ich 

podłączenia do rur spustowych 

wymaganych dodatkowych obróbek pokrycia powłokowego 

innych wymagań (ocieplenie konstrukcji wystających, wentylacja podłoża, rozmieszczenie elementów odwodnienia, 

oddylatowanie warstw użytkowych, wykonanie spadków itp.) 

maksymalnego dopuszczalnego obciążenia dachu i umieszczenia elementów bezpieczeństwa 

4.2 Przygotowanie inwestycji 

Właściwe przygotowanie inwestycji obejmuje: 

08/2012


określenie i uzasadnienie wyboru rodzaju folii hydroizolacyjnej powierzchni głównej oraz uzupełniających rodzajów 

folii 

określenie sposobu zabezpieczenia pokrycia przed działaniem sił zewnętrznych i wewnętrznych 

określenie wymagań odnośnie przygotowania podłoża (patrz art. 3.2.1) 

określenie budowy przegrody dachowej 

obliczenie powierzchni poszczególnych części przegrody dachowej (w oparciu o wymiary wg dokumentacji lub 

ustalone pomiarami) 

określenie rodzajów i wymiarów elementów zakończenia krawędzi (patrz art. 3.6.4) 

określenie rodzajów, rozmieszczenia i gęstości mocowań w przypadku mocowania mechanicznego (patrz art. 

3.6.2.2.2) 

określenie rodzaju, grubości, rozmieszczenia warstwy stabilizacyjnej w strefie wewnętrznej dachu 

określenie rodzaju kleju w zależności od jakości konstrukcji podłoża oraz rozmieszczenia i gramatury w 

poszczególnych strefach dachu 

określenie rodzajów i liczby kształtek przestrzennych, wpustów i wywietrzników (obliczeniowo) 

określenie łącznego zapotrzebowania na materiały (patrz Tabela 13) 

sporządzenie przedmiaru robót na podstawie przewidywanej pracochłonności, czasu realizacji i wszystkich 

uzasadnionych kosztów realizacji zlecenia (w oparciu o doświadczenie firmy wykonawczej i według wzoru 

określonego w rozporządzeniu nr 21/1990 Dz.U. Republiki Czeskiej, w aktualnie obowiązującym brzmieniu), lub 

sporządzenie kosztorysu. 

08/2012


Wynikiem prac przygotowawczych każdej inwestycji jest oferta cenowa. 

Tabela 13: Orientacyjne normy zapotrzebowania na materiały 

Materiał Sposób wykonania montażu Zużycie na 1 m 2 

dachu 

folia FATRAFOL zakład 50 mm 1,10 m 2 

o szerokości 1200 mm i 1300 

mm 

zakład 100 mm 1,15 m 2 

Folia FATRAFOL zakład 50 mm 1,05 m² 

O szerokości 2000mm i 2050 

mm 

zakład 100 mm 1,10 m² 

folia FATRAFOL zakład 50 mm 1,15 m 2 

o szerokości 600 mm i 650 mm zakład 100 mm 1,25 m 2 

włóknina ochronna o szerokości 

2000 mm 

zakład 50 mm 1,05 m 2 

40 % powierzchni (odcinek 

narożny) 

1,00 kg 

klejenie ciekłym asfaltem 20 % powierzchni (pas 

krawędziowy) 

0,50 kg 

10 % powierzchni (strefa 

wewnętrzna) 

0,30 kg 

odcinek narożny 0,60 kg 

klejenie przy użyciu klejów PU pas krawędziowy 0,40 kg 

strefa wewnętrzna 0,20 kg 

masa zalewowa 

elementy mocujące do 

punktowego mocowania folii 

zabezpieczenie wszystkich 

połączeń (wylot o średnicy 3 

mm) 

w zależności od gęstości 

mocowania w poszczególnych 

strefach dachu 

08/2012 

Uwaga 

dokładne zapotrzebowanie 

zostaje określone przez 

producenta kleju lub na 

podstawie oceny statycznej 

0,008 kg 1 kg na ok. 130 m 2 dachu 

(1,03(hn.Pn)/P) 

szt. 

patrz Tabela 10 

elementy mocujące do 

mocowania blach powlekanych 

~5 szt./1 mb - 

rozstaw mocowań z reguły 20 

do 25 cm 

uszczelniacze w zależności od długości 

uszczelniania 

(0,031.d/P) kg 1 kartusz na ok. 13 mb 

d - długość uszczelniania [m] 

hn - gęstość mocowania na n-tym odcinku dachu [szt.m -2 ] 

Pn - pole powierzchni n-tego odcinka dachu [m 2 ] 

P - pole powierzchni dachu [m 2 ]


5 PROCEDURY TECHNOLOGICZNE 

5.1 WARUNKI ZEWNĘTRZNE WYKONYWANIA PRAC HYDROIZOLACYJNYCH 

5.1.1 Przygotowanie placu budowy 

Odbiór placu budowy, tj. generalnie odbiór stanowiska pracy zgodnie z rozporządzeniem rady ministrów nr 591/2006 

Dz.U.RCz, w sprawie szczegółowych minimalnych wymagań w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia podczas pracy 

na placach budowy, w tym zakończonych konstrukcji nośnych, wszystkich konstrukcji zakończeniowych, krawędziowych i 

przejściowych oraz innych na stałe wbudowanych elementów, przeprowadza przedstawiciel firmy wykonawczej (kierownik 

budowy, kierownik ekipy roboczej) w obecności głównego kierownika budowy nadrzędnego wykonawcy inwestycji, 

nadzoru inwestorskiego i innych osób do tego uprawnionych. 

Podczas odbioru placu budowy należy sprawdzić wzrokowo kompletność wykonania konstrukcji podłoża i konstrukcji 

attyk, w tym ich spadków, świetlików i wszystkich przepustów w przegrodzie dachowej. W szczególności należy zadbać o 

zgodność rzeczywistego wykonania z aktualną dokumentacją wykonawczą i planem mocowania. 

Nie należy rozpoczynać prac na konstrukcjach podłoża, które nie zostały odebrane przez inspektora nadzoru 

inwestorskiego. O odbiorze placu budowy należy dokonać wpisu w dzienniku budowy w następującym zakresie: 

data i czas odbioru placu budowy 

dokładne określenie przekazanego placu budowy przy pomocy osi modularnych ( schemat lub szkic ) 

stan placu budowy lub stanowiska pracy w odniesieniu do BIOZ, PPOż i EMS 

ilość osadzonych świetlików, podpór stalowych dla urządzeń technologicznych oraz ich zgodność z aktualną 

dokumentacją projektową 

ewentualne usterki i niedoróbki 

podpisy osoby przekazującej i odbierającej. 

Podczas odbioru placu budowy zaleca się wykonanie dokumentacji zdjęciowej istniejącego stanu. 

W ramach procesu odbioru placu budowy należy zabezpieczyć i określić w szczególności: 

miejsce do magazynowania materiałów oraz sposób ich zabezpieczenia przed uszkodzeniami mechanicznymi, 

działaniem czynników atmosferycznych i kradzieżą 

bezpieczne dojścia do placu budowy i miejsca montażu 

bezpieczny i ekonomiczny transport poziomy i pionowy 

lokalizacje dla złożenia materiału bezpośrednio na konstrukcji nośnej lub podłożu z uwzględnieniem 

dopuszczalnych obciążeń 

punkty przyłączenia energii el. 230/400 V zgodnie z obowiązującymi przepisami, w tym pomiary zużycia 

sposób postępowania z odpadami (sortowanie, ekologiczna utylizacja, dokumenty) 

08/2012


niezbędne środki zapewnienia zgodności z trybem realizacji budowy i wymagań przepisów bezpieczeństwa, 

prawnych i higieniczno-sanitarnych oraz norm 

sposób koordynacji robót budowlanych i innych czynności wykonywanych jednocześnie i sukcesywnie na 

przegrodzie dachowej (uwzględnienie ruchu na zakończonych lecz jeszcze nieodebranych częściach przegrody 

dachowej) 

badania szczelności i jakości robót – odbiory częściowe robót. 

5.1.2 Warunki pracy 

Folie z PVC-P można układać w temperaturze powietrza wyższej niż -5 °C *) , wzgl. -10°C w przypadku folii z materiałów 

TPO. W temperaturze poniżej +5 °C folię hydroizolacyjną przed jej ułożeniem zaleca się złożyć w ogrzewanych 

pomieszczeniach możliwie najbliżej miejsca wbudowania. Prac nie wolno wykonywać w czasie opadów deszczu, śniegu, 

występowania oblodzeń i silnego wiatru. 

Osoby wykonujące izolację mogą poruszać się po wbudowanej folii hydroizolacyjnej wyłącznie w butach z miękką 

podeszwą. Takie obuwie eliminuje ryzyko mechanicznego uszkodzenia folii i zapewnia bezpieczeństwo podczas 

poruszania się po folii. Stanowi zabezpieczenie przed poślizgnięciem się, spełniając jednocześnie kryteria wymagań w 

zakresie bezpieczeństwa środków ochrony osobistej przy pracy. 

Ruch obcych osób po ułożonych foliach należy ograniczyć do minimum. Całkowicie należy zabronić ruch lekkiego sprzętu 

budowlanego, transport i magazynowanie ciężkich przedmiotów na nieosłoniętej folii. 

Ścieżki ruchu osób, materiałów budowlanych i urządzeń technicznych umieszczonych na gotowych częściach pokrycia 

powłokowego, szczególnie w przypadku dachów jednopowłokowych z klasycznym układem warstw z izolacją termiczną 

wykonaną z sztywnych płyt z wełny mineralnej, należy zabezpieczyć przez ułożenie sztywnych powierzchni (np. płyt OSB), 

które zapobiegają uszkodzeniu izolacji termicznej. Takie same środki należy podjąć w punkcie zamontowania sprzętu lub 

przechowywania ciężkich przedmiotów. 

*) Dla folii FATRAFOL 814 najniższa temperatura układania wynosi +5 °C. 

5.2 Procedury wykonywania montażu pokrycia dachowego 

Montaż pokrycia dachowego w systemie FATRAFOL-S obejmuje wykonanie następujących robót, z reguły w następującej 

kolejności: 

kontrola wizualna, ewentualnie wyrównanie i pozamiatanie podłoża 

montaż odpowiedniej warstwy paroszczelnej 

ułożenie warstwy termoizolacyjnej (z reguły w dwóch warstwach z przesunięciem spoin) 

mocowanie płyt izolacji termicznej do podłoża 

układanie warstwy podkładowej, ochronnej i oddzielającej z włókniny biobójczej 

montaż brzegowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej FATRANYL lub blachy z powłoką TPO 

układanie folii hydroizolacyjnej FATRAFOL - stabilizacja wymiarowa 

mocowanie folii do podłoża (metodą mocowania mechanicznego, klejenia) 

łączenie zakładów folii hydroizolacyjnej (metoda zgrzewania gorącym powietrzem lub gorącym klinem) 

obróbka konstrukcji wystających z połaci dachowej 

08/2012


montaż osłonowych elementów zakończeniowych 

zabezpieczenie połączeń masą zalewową 

uszczelnienie elementów zakończeniowych pokrycia powłokowego, na wystających konstrukcjach, trwale elastycznym 

uszczelniaczem 

W zależności od konkretnych warunków budowy niektóre prace można ominąć. Dodatkowo można też wykonać 

następujące prace: 

próba szczelności pokrycia (zalanie wodą; próba próżniowa spoin tzw. „metoda pęcherzykowa” zgodnie z EN 1593 

+ zmiana A1; napięcie o wysokiej częstotliwości; metoda dymowa, metoda pojemnościowa itp.) 

wykonanie wierzchniej warstwy ochronnej (posypka żwirowa itp.) 

wykonanie warstwy użytkowej (dachy dla ruchu pieszego i kołowego lub dachy o innym przeznaczeniu) 

wykonanie zespołu warstw wegetacyjnych ogrodów dachowych oraz ich zazielenienie 

montaż instalacji odgromowej, anten TV itp. 

5.2.1 Montaż warstwy paroszczelnej 

Warstwa paroszczelna powinna być ułożona na spójnym podłożu. W przypadku jej umieszczenia na niespójnym podłożu, 

należy je odpowiednio przystosować, podstawiając podkładki pod połączenia. 

Warstwę paroszczelną z folii PE należy układać swobodnie na warstwie podkładowej, bez mocowania, na zakłady 

wzdłużne i poprzeczne na szerokość określoną przez producenta, zazwyczaj min. 100 mm. Sąsiadujące pasy folii należy 

połączyć paroszczelnie, korzystając z zalecanych pasków. Tak samo należy wykonać połączenia folii z wszystkimi 

przepustami, elementami zakończeniowymi i konstrukcyjnymi. Powierzchnie stykowe muszą być czyste, suche, 

oczyszczone z pyłu i zanieczyszczeń. 

Warstwę paroszczelną z pap bitumicznych należy układać na podłożu zagruntowanym preparatem adhezyjnym. 

Połączenia wszelkich przepustów, konstrukcji zakończeniowych i elementów konstrukcyjnych należy wykonać w sposób 

zalecany przez producenta. Papy bitumiczne zwykle stosuje się jako warstwę paroszczelną dla podłoży betonowych, w 

których wymagane jest wstępne wywiercenie otworów dla elementów mocujących, a także w przypadku systemów 

klejonych. 

Warstwę paroszczelną wzdłuż attyk i innych wystających konstrukcji należy wywinąć na te konstrukcje co najmniej na 

wysokość górnej powierzchni warstwy termoizolacyjnej. 

Jeżeli warstwa paroszczelna pełni jednocześnie funkcję warstwy nieprzepuszczającej powietrza, elementy mocujące 

zespół warstw nie mogą jej perforować. 

5.2.2 Układanie warstwy termoizolacyjnej 

Płyty izolacji termicznej układa się na przygotowane, wystarczająco wytrzymałe i równe podłoże dachu, które spełnia 

wymagania co do zaprojektowanego lub zalecanego spadku. Należy pamiętać, że źle wyrównane podłoże negatywnie 

przekłada się na jakość powierzchni warstwy hydroizolacyjnej (ryzyko tworzenia się kałuży). Płyty należy układać zawsze 

zgodnie z instrukcją montażu producenta. 

08/2012


Warstwy termoizolacyjne z sztywnych płyt tłoczonych należy układać bezspoinowo na szczelny styk, ewentualnie na zrąb, 

niektóre rodzaje płyt termoizolacyjnych są łączone na pióro i wpust. W przypadku jednowarstwowej izolacji z włókien 

mineralnych płyty należy układać w tym samym kierunku. Jeżeli podłożem jest blacha trapezowa, zaleca się układanie płyt 

kierując ich dłuższe boki prostopadle do profili blach trapezowych. 

W konstrukcjach podłoża bez spadku, spadek można wykonać, korzystając z tzw. płyt spadkowych systemu izolacji 

termicznej. Płyty należy układać na pierwszej warstwie izolacji termicznej o grubości określonej w projekcie. 

W przypadku układania płyt izolacyjnych w dwóch warstwach należy zadbać o należyte przesunięcie spoin. Przerwy 

pomiędzy poszczególnymi płytami warstwy termoizolacyjnej i/lub ściankami krawędziowymi i przepustami mogą mieć 

szerokość maks. 5 mm, co zazwyczaj nie ma wpływu na ich właściwości termoizolacyjne. 

Jeżeli płyty termoizolacyjne nie są zabezpieczane wraz z mocowaniem warstwy hydroizolacyjnej lub poprzez obciążenie 

warstwą balastową lub użytkową, płyty należy ustabilizować i przymocować do podłoża, stosując metodę mocowania 

mechanicznego lub klejenia. Dla dachu niewentylowanego z pokryciem powłokowym o klasycznym układzie warstw 

generalnie obowiązuje zasada, że płyty izolacji termicznej należy mocować niezależnie, stosując min. 2 szt. elementów 

mocujących na 1 m². Mocowania te nie są zaliczane do mocowań skutecznych pod względem statycznym, a zatem nie 

wpływają na obowiązek zabezpieczenia pokrycia przed działaniem sił wewnętrznych (min. 2 mocowania na 1 m 2 pokrycia). 

Płyty termoizolacyjne ze szkła piankowego cechują się zerową chłonnością, lecz nie można ich mocować mechanicznie 

do podłoża. Również nie można przez nie mocować warstwy hydroizolacyjnej. 

W uzasadnionych przypadkach, takich jak np. dachy wieloprzegrodowe lub system klejony, płyty termoizolacyjne można 

mocować przy użyciu klejów organicznych na bazie PU, lepików asfaltowych na zimno. Można je też mocować na 

specjalnych samoprzylepnych lub łatwo zgrzewalnych papach asfaltowych. Klejenie należy wykonywać punktowo lub 

pasmami, na powierzchni zgodnie z zaleceniami producenta kleju (klejona powierzchnia musi stanowić odpowiednie 

zabezpieczenie przed działaniem sił zewnętrznych). 

Gotowa powierzchnia warstwy termoizolacyjnej pod montaż powłoki hydroizolacyjnej musi stanowić sztywne i spójne 

podłoże o niezmienionej wytrzymałości na ściskanie (zalecane minimum to 60 kPa), która jest wymagana do przeniesienia 

aktywnego parcia występującego podczas łączenia pasów. 

5.2.3 Układanie warstwy podkładowej, ochronnej i oddzielającej 

Pasy warstwy podkładowej i ochronnej, jak również z maty welonu szklanego należy układać na podłożu swobodnie, z 

zachowaniem zakładów wzdłużnych i poprzecznych na szerokość co najmniej 50 mm. Poszczególne pasy włókniny należy 

łączyć jedynie punktowo gorącym powietrzem i dociskiem. Mat z welonu szklanego nie należy zgrzewać, można je łączyć 

ze sobą za pomocą taśmy samoprzylepnej. Zakłady pasów warstwy ochronnej z włókniny zaleca się zgrzać całkowicie w 

przypadku stosowania na powłoce hydroizolacyjnej warstw ochronnych lub użytkowych, które mogłyby spowodować 

zsunięcie się włókniny ochronnej. 

W przypadku betonowania nad włókniną ochronną zaleca się zapewnić ochronę przed zaciekami mleczka cementowego, 

stosując otwartą dyfuzyjnie folię (Sd ≤ 3 m). Podział (przycinanie na potrzebny wymiar) włókniny najprościej wykonać przy 

użyciu gorącego powietrza. Materiały powinny być wbudowane możliwie w stanie suchym. W czasie wietrznej pogody 

swobodnie ułożoną włókninę należy tymczasowo dociążyć (rolkami folii, deskami itp.). Na powierzchniach pionowych, 

08/2012 

Płyty spadkowe


warstwę podkładową, ochronną i oddzielającą należy mocować przy pomocy elementów zakończenia krawędzi z blachy 

powlekanej i/lub przykleić przy użyciu kleju PU. Klejenie nie może pogarszać właściwości mikrowentylacyjnych tej warstwy. 

5.2.4 Montaż brzegowych elementów przytwierdzających 

Brzegowe elementy przytwierdzające - formowane profile z blachy powlekanej o różnych kształtach i wymiarach z reguły 

montuje się tuż po ułożeniu warstwy podkładowej lub oddzielającej, ponieważ służą one również do mocowania tej 

warstwy przed działaniem ssania wiatru. W przypadku stosowania folii z przylaminowaną podkładką z włókniny 

(FATRAFOL 807 i 807/V) montaż brzegowych elementów przytwierdzających przeprowadza się dopiero po ułożeniu folii 

hydroizolacyjnej na połaci dachu. 

Elementy przytwierdzające należy umieszczać na całym obwodzie dachu (okap, attyka, nadmurówki), a także w miejscach 

nagłej zmiany nachylenia podłoża (kosze), w miejscach stopni i występujących krawędzi podłoża, wzdłuż krawędzi rynien 

oraz na obwodzie większości konstrukcji wystających z połaci dachu. 

blacha trapezowa itp.). 

08/2012 

Do mocowania należy używać zgodnego z projektem lub 

zaleceniami rodzaju mocowań (nity rozporowe, wkręty, nity 

zrywalne, wkręty samogwintujące, wkręty samowiercące itp.), 

odległość mocowań nie może być większa niż 250 mm (min. 

gęstość mocowania 4 szt./m długości). Za poprawność 

doboru i wymiarowania brzegowych elementów 

przytwierdzających odpowiada firma montażowa, o ile nie 

ujęto je w specyfikacji obróbek blacharskich w dokumentacji 

projektowej. 

W przypadku większych szerokości elementów 

przytwierdzających mocowanie należy wykonywać na 

przemian w dwóch liniach. Jeżeli zarówno element, jak i 

podłoże na to pozwala, zawsze priorytetowo należy stosować 

ten sposób mocowania przed mocowaniem w jednej linii. 

Elementy mocujące zawsze muszą wchodzić aż w statycznie 

stabilną warstwę przegrody dachowej (beton, cegła, drewno, 

Poszczególne brzegowe elementy przytwierdzające o 

długości 2 m należy mocować z wzajemnymi przerwami o 

szerokości co najmniej 2 mm zgodnie z normą ČSN 73 3610 

lub na zakład z wykonaniem jednorzędowego połączenia nitowego. 

Sposób oddylatowania w ten sposób połączonych elementów 

zakończenia krawędzi określa norma ČSN 73 3610. Przerwę 

dylatacyjną należy wykonywać maksymalnie co 6 m. 

Obróbkę dylatacji należy wykonać zgodnie z niniejszą 

instrukcją. W razie potrzeby elementy blacharskie można 

przycinać nożycami do blachy na wymaganą długość i 

kształt. Użycie w tym celu szlifierki kątowej jest niewskazane. 

Podczas montażu brzegowych elementów 

przytwierdzających należy zachowywać przerwy dylatacyjne 

przegród budowlanych. W miejscach przerw dylatacyjnych 

obiektu na powierzchni poziomej i na konstrukcjach 

pionowych należy zdylatować również brzegowe elementy 

przytwierdzające z blachy powlekanej. 

Sposób zakończenia warstwy hydroizolacyjnej na obwodzie dachu musi zapobiegać możliwości przedostania się wiatru i 

wiatrem nawiewanego deszczu lub śniegu pod pokrycie, np. przez zamontowany profil uszczelniający. Jest to szczególnie 

istotne w przypadku remontów i napraw starych powłok dachu. 

Po umieszczeniu i przymocowaniu brzegowych elementów przytwierdzających, na spoiny i przerwy dylatacyjne należy 

przykleić papierową taśmę samoprzylepną o szerokości min. 20 mm. Następnie na połączenia należy nałożyć pasek 

uzupełniającej folii homogenicznej o szerokości wynoszącej co najmniej 80 mm. Pasek należy połączyć z obiema 

powlekanymi blachami poprzez ich zgrzanie gorącym powietrzem na szerokość co najmniej 30 mm. Bardzo ważne jest 

uniemożliwienie wystąpienia nieszczelności w tym połączeniu 3 warstw - należy zatem zwiększyć siłę docisku oraz czas 

jego działania na zgrzewane materiały.


5.2.5 Układanie folii hydroizolacyjnej 

Układanie wszystkich rodzajów folii hydroizolacyjnych polega na rozwinięciu pasa, wyrównaniu go we właściwym 

położeniu, przymocowaniu do podłoża w sposób określony w instrukcji i wykonaniu wodoszczelnych połączeń. 

Aby mieć pewność, że w dachu zostanie wbudowany tylko materiał wolny od wad i uszkodzeń, każdorazowo przed 

układaniem folii koniecznie należy przeprowadzić ich kontrolę. W pierwszej kolejności sprawdzamy opakowania zbiorcze i 

opakowania pojedynczych rolek pod kątem ich stanu i ewentualnych uszkodzeń. Folię rozwijamy, kierując się etykietą, 

sprawdzamy wzrokowo parametry podstawowe, takie jak: rodzaj folii, wymiary, grubość, ilość na rolce, a także ustalamy, 

czy materiał nie ma widocznych defektów na jego powierzchni, takich jak: uszkodzenia mechaniczne, przebarwienia, brak 

jednorodności, odchylenia od liniowości, pofałdowania krawędzi, zanieczyszczenia itp. W razie stwierdzenia jakichkolwiek 

istotnych wad materiału, folii pod żadnym pozorem nie wolno wbudowywać. Należy zachować etykietę, odpisać dane z 

nadruku na krawędzi pasa i skontaktować się z dostawcą w celu uzgodnienia dalszego postępowania. W przeciwnym 

wypadku producent zrzeka się odpowiedzialności za szkody powstałe wskutek świadomie wbudowanego materiału, u 

którego jeszcze przed wbudowaniem przejawiały się widoczne uszkodzenia i wady. 

5.2.5.1 FATRAFOL 810, 810 AA, 810/V oraz 810/V AA (pokrycie mocowane mechanicznie) 

Folia hydroizolacyjna FATRAFOL 810, 810 AA, 810/V oraz 810/V AA (w dalszej części FATRAFOL 810) to pod względem 

budowy, parametrów technicznych i cech użytkowych podstawowy rodzaj folii dachowej przeznaczonej do mocowania 

mechanicznego. 

Folię należy układać na podłożu w całości osłoniętym włókniną ochronną i oddzielającą, z reguły po przymocowaniu 

brzegowych elementów przytwierdzających. Wyjątek stanowi podłoże wykonane ze sztywnych, termoizolacyjnych płyt z 

włókien mineralnych, a także sztywnych płyt PUR i PIR, na których folię można układać bezpośrednio, bez włókniny 

oddzielającej. 

Pasy należy układać z zachowaniem wzajemnych zakładów wzdłużnych i poprzecznych. Szerokość zakładu wzdłużnego 

może być różna w zależności od stosowanych mocowań, jednak nie mniejsza niż 90 mm. Minimalna szerokość zakładów 

pasów folii bez mocowania mechanicznego wynosi 50 mm. Do określenia właściwego zakładu pasów można użyć 

nadruku informacyjnego na lewej stronie folii, znajdującego się w odległości 100 mm od krawędzi pasa. Długość i 

szerokość pasów należy przycinać stosownie do potrzeb nożem lub nożycami. 

Dzielenie pasów przez ich przerywanie jest niedopuszczalne! Powoduje to znaczne uszkodzenie warstwy 

wzmacniającej, co wpływa na cechy wytrzymałościowe folii mocowanej mechaniczne. 

08/2012


Po ułożeniu pasa w wymaganym położeniu, folię należy mechanicznie przymocować zgodnie z planem mocowania, 

stosując zgodne z projektem ilości i rodzaj mocowań dla poszczególnych stref dachu. 

W przypadku budynków z dachem płaskim o wysokości nad poziomem terenu nieprzekraczającej 30 m, w przypadku 

spełnienia podstawowych warunków, można zastosować uproszczoną procedurę wymiarowania – patrz artykuł 3.6.2.2.1. 

W przypadku budynków o wysokim obciążeniu wiatrem zawsze należy uzyskać indywidualną ocenę na podstawie obliczeń 

statycznych zgodnie z ČSN EN 1991-1-4 „Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje - Część 1-4: Oddziaływania ogólne - 

Obciążenie wiatrem”, przy czym wybór odpowiedniego elementu mocującego do sporządzenia projektu statycznego 

wynika z badań, przeprowadzonych zgodnie z ETAG 006, na podstawie których wydana została „Europejska aprobata 

techniczna” ETA. 

W strefach wewnętrznych, dla folii o szerokości 1300 mm oraz 2000 mm (2050 mm) rzędy mocowań w większości 

przypadków umieszcza się tylko na krawędziach pasów. 

W strefach krawędziowych i narożnych dachu oraz w miejscach, w których projekt i ocena statyczna wykazały, że rzędy 

mocowań umieszczonych jedynie na krawędziach pasów nie zapewnią należytej stabilizacji powłoki przed ssaniem wiatru, 

należy uzupełnić mocowania mechaniczne w któryś z następujących sposobów: 

układanie pasów o mniejszej szerokości 

mocowanie punktowe pośrodku pasów z następnym nałożeniem łaty na mocowania 

mocowanie przy pomocy wstępnie przymocowanych pasków metodą zgrzewania lub klejenia folii 

mocowanie przy pomocy krążków mocujących metodą zgrzewania lub klejenia folii 

Odległości mocowań w rzędzie dla poszczególnych szerokości pasów oraz zalecaną gęstość mocowania przedstawia 

Rysunek 6. 

08/2012


odległość mocowań [mm] 

vzdálenost kotev [mm] 

560 

540 

520 

500 

480 

460 

440 

420 

400 

380 

360 

340 

320 

300 

280 

260 

240 

220 

200 

180 

160 

140 

2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 

hustota kotvení [ks/m 2 gęstość mocowania [szt./m2] ] 

08/2012 

do pro obliczeń výpočet przyjęto bylo uvažováno zakład pasów s přesahem 100 mm 

pásů 100 mm 

260 

240 

220 

200 

180 

160 

140 

7,5 8 8,5 9 9,5 10 10,5 11 11,5 12 

szerokość šířka fólie folii [mm]: [m]: 

Rysunek 6: Odległości elementów mocujących dla różnych szerokości folii w odniesieniu do zalecanej gęstości 

mocowania 

5.2.5.1.1 Mocowanie folii na krawędziach pasów 

Elementy mocujące należy umieścić w taki sposób, aby krawędź podkładki była odległa o co najmniej 10 mm od krawędzi 

pasa, sposób wykonania połączenia zgrzewanego gorącym powietrzem przedstawia Rysunek 7. Minimalna dopuszczalna 

odległość mocowań w rzędzie wynosi 150 mm, maksymalna 500 mm (wyjątkowo 560 mm w przypadku blachy trapezowe 

o rozstawie fal 280 mm). 

Przytwierdzanie poszczególnych rodzajów mocowań do stosownych podłoży należy wykonywać zgodnie z zaleceniami ich 

producentów. 

Raz użytych elementów mocujących nie można zastosować ponownie! 

Rysunek 7: Połączenie folii FATRAFOL 810 na zakład pasów mocowanych do podłoża 

650 

1000 

1025 

1300 

2000 

2050


5.2.5.1.2 Mocowanie punktowe folii pośrodku pasów 

Mocowanie należy wykonać wzdłuż linii biegnącej środkiem pasa, przy użyciu elementów mocujących użytych zgodnie z 

projektem do mocowania pasów na krawędziach. Na rząd mocowań należy następnie nałożyć i zgrzać łatę okrągłą lub 

pasek folii FATRAFOL 810 o szerokości 160 mm. 

Szczegół obróbki mocowania z nałożeniem łaty okrągłej przedstawia Rysunek 8. Mocowanie powłoki hydroizolacyjnej z 

folii o szerokości 2000 (2050) mm, rozmieszczenie elementów oraz min. zakłady folii w sposób schematyczny przedstawia 

Rysunek 9. 

Oś rzędów elementów mocujących na całej długości pasa lub na określonym odcinku połaci dachowej musi przebiegać 

wzdłuż jednej linii, bez wyboczeń, z zachowaniem jednolitego ukierunkowania owalnych podkładek mocowań punktowych. 

Do wyznaczenia linii mocowań można użyć sznura traserskiego z barwnikiem. 

1 folia hydroizolacyjna FATRAFOL 810 

2p łata okrągła ø 160 mm 

4 połączenie folii – zgrzewane gorącym 

powietrzem 

6 element mocujący 

08/2012 

7 masa zabezpieczająca Z-01 

11 płyta termoizolacyjna 

12 folia paroszczelna 

13 blacha trapezowa 

Rysunek 8: Obróbka dodatkowego mocowania punktowego folii FATRAFOL 810 pośrodku pasów


1 folia hydroizolacyjna FATRAFOL 

810/V o szerokości 2000 (2050) mm 

1p pasek folii FATRAFOL 810 


powietrzem 


08/2012 





Rysunek 9: Mocowanie folii FATRAFOL 810 pośrodku pasa z nałożeniem łaty w postaci paska folii 

5.2.5.1.3 Mocowanie do podłoża przy pomocy wcześniej zamontowanych pasków z mocowaniem folii od dołu 

Zgodnie ze sporządzonym planem mocowania, w określonych miejscach dachu należy zamontować pasy mocujące folii 

FATRAFOL 810 o szerokości 160 mm. Podczas rozwijania przycinanego paska należy zwracać szczególną uwagę na 

sposób jego zamocowania, zapewniając dokładność zestawienia osi przycinanego paska z osią mocowanego pasa i 

osiami elementów mocujących. 



2 pasek folii FATRAFOL 810 




powietrzem 

6 klej PU FF 855 


8 element mocujący



Rysunek 10: Mocowanie folii FATRAFOL 810/V pośrodku pasa przy pomocy paska folii 

Rolkę folii należy ustawić we właściwym położeniu, a następnie rozwijając ją, przyklejać folię do tego pasa przy użyciu 

kleju PU FF 855 (C/88) w sposób ciągły na całej długości pasa. W czasie realizacji prac temperatura podłoża i otoczenia 

musi być wyższa niż +13 °C, docisk klejonego połączenia musi nastąpić między 30 a 60 sekundą od momentu nałożenia 

kleju. 

Pasy na ich krawędziach należy połączyć ze sobą metodą nadmuchu gorącego powietrza po upływie czasu wiązania kleju 

w połączeniu dodatkowego paska. 

Przykład dodatkowego mocowania powłoki hydroizolacyjnej z folii o szerokości 2000 mm w sposób schematyczny 

przedstawia Rysunek 10. 

5.2.5.1.4 Mocowanie do podłoża przy pomocy krążków mocujących z mocowaniem folii od dołu 

Z tej metody mocowania można skorzystać nie tylko jako uzupełniającej metody służącej do wykończenia stref 

krawędziowych i narożnych, lecz także jako głównej metody mocowania pokrycia na całej jego powierzchni. Do zalet tej 

metody należą: uzyskanie wysokiej nośności na element mocujący, zmniejszenie zakładów pasów na szerokość 

wymaganą wyłącznie do zgrzania folii oraz całkowita eliminacja perforacji pokrycia przez elementy mocujące (w tym w 

strefach zagęszczonego mocowania). 

Krążki mocujące (Kołnierz rodzaj 13) o średnicy 183 mm należy mocować do konstrukcji podłoża przy użyciu 

odpowiednich elementów mocujących z okrągłą podkładką talerzową. Rozstawy elementów mocujących w rzędach 

wzdłużnych należy dobierać odpowiednio do szerokości pasa w taki sposób, aby na krawędziach pasa powstało 

połączenie między krążkiem mocującym a folią, w którym każda z folii sięga połowy krążka mocującego – patrz Rysunek 

11. Folię należy przykleić do zamontowanych w ten sposób krążków przy użyciu kleju PU FF 855 (C/88), kierując się 

wskazówkami producenta kleju. 

1 folia hydroizolacyjna FATRAFOL 810 4 połączenie folii – zgrzewane gorącym 

powietrzem 

08/2012






08/2012 


35 kołnierz rodzaj 13 – 183 mm (krążek 

mocujący) 


Rysunek 11: Połączenie folii FATRAFOL 810 na zakład pasów mocowanych do podłoża przy pomocy 

krążków mocujących 

W czasie realizacji prac temperatura podłoża i otoczenia musi być wyższa niż +13 °C, docisk klejonego połączenia musi 

nastąpić między 30 a 60 sekundą od momentu nałożenia kleju. 

Pasy na ich krawędziach należy połączyć ze sobą metodą nadmuchu gorącego powietrza po upływie czasu wiązania kleju. 

Sposób mocowania powłoki hydroizolacyjnej z folii o szerokości 2000 (2050) mm w sposób schematyczny przedstawia 

Rysunek 12. 




powietrzem 






35 kołnierz rodzaj 13 – 183 mm (krążek 

mocujący) 


Rysunek 12: Mocowanie folii FATRAFOL 810/V przy pomocy krążków mocujących 

5.2.5.2 Folia FATRAFOL 807 oraz 807/V (pokrycie klejone) 

Folię hydroizolacyjną FATRAFOL 807 oraz 807/V należy układać bezpośrednio na warstwie podkładowej (bez układania 

warstwy ochronnej lub oddzielającej). Do warstwy tej należy ją mocować przy użyciu odpowiedniego kleju. Jeżeli warstwą 

podkładową jest warstwa z płyt termoizolacyjnych, musi ona być przyklejona lub mechanicznie przymocowana do podłoża 

w celu zapewnienia możliwości przenoszenia siły obciążenia wiatrem na konstrukcję nośną dachu. 

Folię FATRAFOL 807 można kleić klejami poliuretanowymi lub lepikami asfaltowymi na gorąco lub na zimno, bądź w 

połączeniu z metodą mocowania mechanicznego. 

Folia FATRAFOL 807/V jest przeznaczona wyłącznie do klejenia do podłoża przy użyciu ekspansywnych klejów 

poliuretanowych. 

Sposób klejenia, warunki, zużycie oraz wymagana powierzchnia nakładania dla poszczególnych stref dachu są zależne od 

stosowanego rodzaju kleju. Procedurę klejenia zawsze należy wykonywać ze ścisłym przestrzeganiem warunków i 

procedur wykonywania pracy opracowanych przez producenta kleju.


Poszczególne pasy folii należy układać z zachowaniem zakładów wzdłużnych na szerokość co najmniej 50 mm, pasy 

należy nakładać na siebie w strefie krawędzi niewzmocnionej włókniną, która umożliwia połączenie pasów metodą 

zgrzewania – patrz Rysunek 13. 

2 – folia hydroizolacyjna FATRAFOL 807 (807/V) 

4 – połączenie folii – zgrzewane gorącym 

powietrzem 

08/2012 

6 – element mocujący 

7 – masa zabezpieczająca 

Rysunek 13: Wzdłużne połączenie pasów folii FATRAFOL 807 (807/V) 

W kierunku poprzecznym poszczególnych pasów folie należy układać na szczelny styk z późniejszym nałożeniem łaty w 

postaci paska uzupełniającej folii homogenicznej FATRAFOL 804 – patrz Rysunek 14. 

2 – folia hydroizolacyjna FATRAFOL 807 (807/V) 

2p – folia hydroizolacyjna FATRAFOL 804 

Rysunek 14: Poprzeczne połączenie folii FATRAFOL 807 (807/V) 

4 – połączenie folii – zgrzewane gorącym powietrzem 

7 – masa zabezpieczająca 

Na obwodzie dachu, w miejscu łączenia folii z brzegowymi elementami przytwierdzającymi, folię należy zamontować w 

pierwszej kolejności. Brzegowe elementy przytwierdzające z blachy powlekanej należy następnie przymocować wraz z 

folią do konstrukcji podłoża, stosując odpowiednie elementy mocujące. Wykończenie szczegółów należy wykonać przy 

użyciu folii FATRAFOL 804.


5.2.5.3 Folia FATRAFOL 818/V oraz 818/V-UV (pokrycie obciążane) 

Folię hydroizolacyjną FATRAFOL 818/V oraz 818/V-UV ze zintegrowanym welonem szklanym cechuje znakomita 

stabilność wymiarowa oraz minimalne kurczenie, co wraz z innymi cechami przeznacza ją do tzw. swobodnego układania 

bez konieczności wykonywania mocowań punktowych w strefie wewnętrznej dachu. To jednak nie zwalnia z obowiązku 

mocowania folii na profilowanych blachach powlekanych w miejscach nagłych zmian poziomów połaci dachowej. 

Stabilizację przed działaniem sił zewnętrznych należy wykonać bezpośrednio po ułożeniu pokrycia - poprzez zastosowanie 

odpowiedniej warstwy stabilizacyjnej. 

Folię FATRAFOL 818/V-UV stabilizowaną na działanie bezpośrednich warunków atmosferycznych należy stosować we 

wszystkich miejscach, w których występuje ryzyko narażenia folii na promieniowanie słoneczne. Zwykle są to dachy z 

płytkami na podkładkach lub pokrycia żwirowe o większym spadku. W pozostałych przypadkach pokrycia chronionego 

przed działaniem tych czynników można użyć folii FATRAFOL 818/V. Obydwie folie można stosować w połączeniu ze 

sobą. 

Folię należy układać na podłożu w całości osłoniętym włókniną ochronną i oddzielającą, z przymocowanymi brzegowymi 

elementami przytwierdzającymi z blachy powlekanej. Wyjątek stanowi podłoże wykonane ze sztywnych, termoizolacyjnych 

płyt z włókien mineralnych, a także sztywnych płyt PUR i PIR, na których folię można układać bezpośrednio, bez włókniny 

oddzielającej. Podczas mocowania profili z blachy powlekanej należy zachować maksymalną odległość mocowań 

wynoszącą 250 mm (min. 4 elementy mocujące na 1 m). 

Pasy należy układać z zachowaniem wzajemnych zakładów wzdłużnych i poprzecznych. Zakład wzdłużny należy wykonać 

na szerokość co najmniej 50 mm. 

Ponieważ pokrycie bezpośrednio po ułożeniu jest przymocowane do podłoża jedynie na obwodzie dachu i wokół 

wystających konstrukcji, należy go zabezpieczyć przed działaniem wiatru. W przypadku budynków z dachem płaskim o 

wysokości nad poziomem terenu nieprzekraczającej 30 m, w przypadku spełnienia podstawowych warunków, można 

zastosować uproszczoną procedurę wymiarowania – patrz artykuł 3.6.2.2.1. 

W przypadku budynków o wysokim obciążeniu wiatrem zawsze należy uzyskać indywidualną ocenę na podstawie obliczeń 

statycznych zgodnie z ČSN EN 1991-1-4. Orientacyjne ciężary właściwe wybranych warstw balastowych przedstawia 

Tabela 11. 

5.2.5.4 Folia FATRAFOL 814 (pokrycie do ruchu pieszego) 

Folia FATRAFOL 814 jest przeznaczona do stosowania jako warstwa użytkowa tarasów i balkonów. Do tego celu 

przystosowano również sposób układania pasów folii - bez zakładów w połączeniach. Standardowy sposób układania 

powoduje zwiększenie grubości nałożonych folii (2,5 mm), co podczas opadów deszczu mogłoby przyczyniać się do 

tworzenia kałuży na powierzchni przeznaczonej do ruchu pieszego i obniżenia skuteczności faktury antypoślizgowej. 

Również standardowy sposób łączenia folii z elementami zakończenia krawędzi w linii okapu może stanowić przeszkodę 

dla płynnego odprowadzania wody deszczowej z powierzchni. Zalecamy więc zagłębienie obróbki blacharskiej (kapinosa) 

o ok. 5 mm poniżej poziomu przylegającej konstrukcji podłoża (frezowanie krawędzi na szerokość ok. 150 mm, obniżenie 

szlichty spadkowej lub gładzi cementowej itp.). 

08/2012


Wywinięcie folii warstwy użytkowej na pionowe konstrukcje ograniczające można wykonać na kilka sposobów (szczegół 

304, 305). Przed rozpoczęciem prac zaleca się uzgodnić sposób wykończenia szczegółów z inwestorem. Porozumienie 

takie powinno być zawarte na piśmie i podpisane przez obie strony. 

Pasy można też układać w sposób analogiczny jak w przypadku standardowych folii hydroizolacyjnych FATRAFOL, 

wykonując zakłady wzdłużne i poprzeczne, aczkolwiek metoda ta jest wykorzystywana jedynie sporadycznie i raczej w 

sytuacjach realizowania tras do ruchu pieszego na gotowej warstwie hydroizolacyjnej z folii na bazie PVC-P, służących do 

zapewnienia dostępu do urządzeń technicznych umieszczonych na dachu. 

Schemat montażu: 

1. Przed przystąpieniem do montażu folii FATRAFOL 814, do podłoża z nałożoną warstwą oddzielającą z włókniny o 

masie powierzchniowej wynoszącej min. 200 g/m² należy zamontować brzegowe elementy przytwierdzające z blachy 

powlekanej oraz pasy mocujące wykonane ze wzmocnionej folii FATRAFOL 810 o grubości 1,20 mm i szerokości 

215 mm. Paski mocujące z folii FATRAFOL 810 należy zamontować wzdłuż osi połączeń podłużnych poszczególnych 

pasów folii, a także w miejscach połączeń poprzecznych pasów. Paski należy mocować do podłoża na przemian na 

obu krawędziach, zachowując odległość między krawędzią podkładki a krawędzią paska minimum 10 mm. 

folia FATRAFOL 810 szer. 215 mm 

2. Na przygotowanym podłożu należy ułożyć pierwszy pas folii FATRAFOL 814. 

3. Po ułożeniu i połączeniu pasa na całym jego obwodzie należy ułożyć kolejny pas folii FATRAFOL 814. Poszczególne 

pasy należy układać na styk bez zakładów wzdłużnych i poprzecznych. W celu ułatwienia doszczelnienia połączeń 

sąsiadujących pasów masą zabezpieczającą, zalecamy pozostawienie między połączeniami zgrzewanymi przerwy 

wynoszącej ok. 1mm. 

08/2012 

detal 

pas folii FATRAFOL 814 

element mocujący z podkładką


4. Układając każdy kolejny pas folii FATRAFOL 814, należy powtórzyć procedurę opisaną w punktach 1 do 3. Poprzeczny 

pasek mocujący należy układać poniżej paska wzdłużnego na zakład 50 mm i połączyć z paskami wzdłużnymi metodą 

zgrzewania gorącym powietrzem. Aby uzyskać maksymalnie równe połączenie, pasy należy nałożyć na siebie na ok. 

30 mm i przeciąć je jednocześnie przy użyciu stalowego liniału. 

5. Po ułożeniu folii FATRAFOL 814 na całej powierzchni wszystkie połączenia należy uszczelnić masą zabezpieczająca w 

kolorze folii. 

Obróbki detali izolacji można wykonywać z folii FATRAFOL 804, w razie potrzeby także z folii FATRAFOL 810 w 

identycznym kolorze. Kształtki przestrzenne do uszczelnienia szczegółów trójwymiarowych należy dobrać odpowiednio do 

estetyki warstwy użytkowej. Gdy kształtki zamontujemy wcześniej, zgrzewając je z profilami z blachy powlekanej w 

kształcie litery L, a następnie nałożymy na nie folię FATRAFOL 814, gładka powierzchnia kształtki nie będzie wyróżniać 

się na powierzchni fakturowanej. 

08/2012 

ułożenie pasów folii FATRAFOL 814 na styk 

(ścięte krawędzie) 

połączenie folii FATRAFOL 814 zgrzane z 

poprzecznym paskiem FATRAFOL 810 

po zgrzaniu folii FATRAFOL 814 z paskami podkładowymi 

należy uszczelnić połączenia masą zalewową Z-01


5.2.5.5 Folia FATRAFOL P 916 oraz 918 SG-PV (pokrycie mocowane mechanicznie) 

Podstawowe zasady układania folii FATRAFOL P 916 oraz 918 SG-PV na bazie TPO są identyczne jak w przypadku 

folii z PVC-P. Folie hydroizolacyjne można układać na wszystkich rodzajach podłoży posiadających warstwę 

oddzielającą z włókniny, która chroni folię przede wszystkim przed mechanicznym uszkodzeniem. Na podłożach 

wykonanych ze sztywnych materiałów termoizolacyjnych z płyt z włókien mineralnych, materiałów EPS, XPS, PUR oraz 

PIR - warstwa oddzielająca nie jest konieczna. 

Folię należy ułożyć przed zamontowaniem elementów zakończenia krawędzi z blachy powlekanej TPO. Elementy te 

należy połączyć z folią, wykonując połączenie zgrzewane gorącym powietrzem na szerokość min. 30 mm. Podczas 

stabilizacji folii przed działaniem sił wewnętrznych i zewnętrznych metodą mocowania mechanicznego należy wykonać 

zakład na krawędzi pasa wynoszący minimum 90 mm. 

Pas folii można przycinać na wymagany wymiar nożem lub nożycami. 

Dobór odpowiednich elementów mocujących dla poszczególnych stref dachu jest zależny od jakości warstwy mocującej, 

jej umieszczenia w konstrukcji dachu, sposobu użytkowania obiektu, umieszczenia budynku w zabudowie,topografi, 

budowy przegrody dachowej, wysokości budynku, usytuowania budynku w krajobrazie itd. Obowiązuje tutaj zasada, że 

badanie statyczne projektu mocowania ma pierwszeństwo przed planem mocowania wykonanym na podstawie 

obliczeń. 

Folii FATRAFOL P na bazie polimeru TPO nie można mocować mechanicznie przy pomocy wcześniej zamontowanych 

pasków lub krążków mocujących z mocowaniem folii przy użyciu kleju. Większe zagęszczenie mocowań w strefach 

krawędziowych i naroży należy zatem zrealizować przy pomocy pasów folii o mniejszej szerokości lub dodatkowego 

mocowania. Sposób mocowania folii do podłoża, rozmieszczenie rzędów mocowania i elementów mocujących w strefie 

wewnętrznej pasa jest identyczny jak w przypadku folii na bazie PVC-P – patrz art. 5.2.5.1. 

5.2.5.6 Folia FATRAFOL P 918 (pokrycie obciążane) 

Podstawowe zasady układania folii FATRAFOL P 918 są identyczne jak w przypadku folii z PVC-P FATRAFOL 818/V - 

patrz art. 5.2.5.3. 

Folię hydroizolacyjną można układać na wszystkich rodzajach podłoży posiadających warstwę oddzielającą z włókniny, 

która chroni ją przede wszystkim przed mechanicznym uszkodzeniem. Na podłożach wykonanych ze sztywnych 

materiałów termoizolacyjnych z płyt z włókien mineralnych, materiałów EPS, XPS, PUR oraz PIR warstwa oddzielająca 

nie jest konieczna. 

Poszczególne pasy należy układać z zachowaniem wzajemnych zakładów wzdłużnych i poprzecznych na szerokość 50 

mm. Bezpośrednio po ułożeniu należy je zabezpieczyć przed działaniem wiatru odpowiednim materiałem balastowym. 

08/2012


5.2.6 Wykończenie szczegółów dachów 

5.2.6.1 Zakończenie hydroizolacji na pionowych konstrukcjach 

Konstrukcje zakończeniowe, brzegowe i przepustowe dachu (attyki, murki na dachu, komory tłumiące, świetliki, rury itp.) 

wymagają pionowego wywinięcia folii hydroizolacyjnej na wysokość co najmniej 150 mm nad zewnętrzną powierzchnię 

przyległej połaci dachowej (szczegół 303). Spoina powłoki hydroizolacyjnej nie może być poddawana parciu wody pod 

ciśnieniem; może na nią oddziaływać jedynie woda spływająca po powierzchni konstrukcji. Wysokość wywinięcia warstwy 

hydroizolacyjnej na konstrukcję zakończeniową lub przepustową należy dobrać odpowiednio do warunków klimatycznych 

panujących w miejscu usytuowania budynku, uwzględniając możliwość zalegania śniegu, jego oddziaływanie dynamiczne i 

inne czynniki związane z użytkowaniem budynku. Górną krawędź folii należy przymocować do przygotowanych wcześniej 

brzegowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej, stosując metodę zgrzewania gorącym powietrzem 

(szczegół 301, 302). 

Folię należy przykleić do przepustów okrągłych przy użyciu kleju PU lub innego kleju polimerycznego, zabezpieczając ją 

przed osunięciem nierdzewną taśmą zaciskową. Takie wywinięcie powłoki na konstrukcje przepustowe z dodaniem kleju i 

unieruchomieniem taśmą zaciskową można zastosować również w przypadku przepustów okrągłych o małych średnicach. 

W przypadku występowania ewentualnych obciążeń dynamicznych, szczególnie w stosunku do prętów i rur, połączenie 

powłoki hydroizolacyjnej musi być odporne na tego typu obciążenia. Konstrukcja dachowa przylegająca do dolnej części 

przepustu musi być wystarczająco wytrzymała i spójna, aby można było wykonać niezawodną obróbkę szczegółów. Rury i 

pręty muszą być przymocowane do konstrukcji nośnej dachu lub do warstwy mocującej. 

Zalecane kształty przechodzących przez dach prętów (podporowe, pomocnicze czy technologiczne) to profile zamknięte 

umożliwiające bezproblemowe wykonanie obróbki przepustu i zakończenia powłoki hydroizolacyjnej na tej konstrukcji. 

Jako całkowicie niewskazane są otwarte kształty walcowe lub profile cienkościenne. 

Rury technologiczne, których temperatura powierzchni jest wyższa niż 40 °C, należy w miejscu połączenia powłoki 

hydroizolacyjnej ułożyć w rurze osłonowej z izolacją termiczną - min. do poziomu górnej krawędzi powłoki hydroizolacyjnej. 

Spoinę między górną krawędzią powłoki a przechodzącą przez dach konstrukcją należy uszczelnić trwale elastycznym 

uszczelniaczem odpornym na działanie danej temperatury na styku powierzchni. Całość należy odpowiednio spiąć i 

wykonać wodoszczelną obróbkę. 

Jeżeli powłoka hydroizolacyjna jest zakończona na powierzchni pionowej przy pomocy elementu zakończenia krawędzi z 

blachy powlekanej na całej wysokości wywinięcia pokrycia powłokowego, folię hydroizolacyjną można zakończyć już na 

poziomej części elementów z blachy na poziomie przyległej powierzchni dachu. Poziome szczeliny na stykach między 

brzegowymi elementami przytwierdzającymi z blachy powlekanej a przylegającą konstrukcją budowlaną zawsze muszą 

zostać uszczelnione przy użyciu trwale elastycznego uszczalniacza w celu zapewnienia ochrony przed przenikaniem wody 

pod folię i ssaniem wiatru. 

5.2.6.2 Przejście izolacji pionowej w poziomą 

Obróbka przejścia izolacji pionowej w poziomą polega na zgrzaniu folii powierzchni pionowej do przymocowanych 

brzegowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej lub bezpośrednio do folii przyległej do powierzchni 

poziomej w stopie konstrukcji pionowej z następnym wykonaniem połączenia zgrzewanego z hydroizolacją poziomą w jej 

strefie wewnętrznej. Sposób mocowania profili i zgrzewania folii hydroizolacyjnej jest zależny od rodzaju zastosowanej folii 

i budowy przegrody dachowej (szczegóły 401 do 408). 

08/2012


5.2.6.3 Obróbka attyki i zakończenie pokrycia powłokowego w płaszczyźnie dachu 

5.2.6.3.1 Zakończenie attyki przy użyciu brzegowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej 

Mocowanie brzegowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej należy wykonywać na przemian w dwóch 

rzędach mocowań (zygzakiem), co zwiększa ich sztywność poprzeczną. W celu ochrony elementów zakończenia krawędzi 

przed podwiewaniem przez spoinę (szczególnie w przypadku remontu) należy je uszczelnić przy pomocy przewiewnego 

profilu (możliwość odprowadzania wilgoci technologicznej należy zapewnić przy użyciu włókniny ułożonej na całej 

powierzchni). W przypadku nowych budynków zwykle wystarczy wywinąć warstwę oddzielającą na zewnętrzną krawędź 

korony ścianki attykowej. 

Zaleca się zachowanie spadku górnej zewnętrznej powierzchni attyki w kierunku do wewnątrz obiektu na poziomie co 

najmniej 5 %. Brzegowe elementy przytwierdzające, które nie stanowią elementu odwodnienia dachu przez lico 

zewnętrzne przyległej konstrukcji pionowej należy umieścić na zakład 30 mm (ČSN 73 3610). Brzegowe elementy 

przytwierdzające z blachy powlekanej należy zgrzać gorącym powietrzem z folią FATRAFOL z zachowaniem szerokości 

połączeń zgrzewanych min. 30 mm (szczegół 501, 502). 

5.2.6.3.2 Zakończenie pokrycia powłokowego pod obróbką blacharską attyki 

W przypadku wykończenia attyki klasycznymi obróbkami blacharskimi z blachy ocynkowanej, tytanowo-cynkowej, 

miedzianej lub w przypadku lekkich konstrukcji dachowych, folię FATRAFOL należy zakończyć zgrzewając ją z 

przymocowanym brzegowym elementem przytwierdzającym z blachy powlekanej na górnej wewnętrznej krawędzi attyki 

(szczegół 502). Gdy wysokość attyki przekracza 500 mm, luźno zwisającą powłokę hydroizolacyjną należy w odpowiedni 

sposób przymocować do konstrukcji attyki metodą mocowania punktowego, liniowego, klejenia lub zakończenia w sposób 

identyczny jak w przypadku konstrukcji ściany. 

5.2.6.3.3 Zakończenie pokrycia w płaszczyźnie dachu przy pomocy kapinosa z blachy powlekanej 

Detal należy wykończyć w sposób analogiczny do opisanego w art. 5.2.6.3.1. Przed rozpoczęciem prac na obróbce należy 

zamontować haki rynnowe rynny okapowej. Wykończenie szczegółów dachu nieocieplanego przedstawia szczegół 503. 

Wielkość wysunięcia kapinosa przed krawędź konstrukcji pod okapem jest zależna od wymiaru rynny i kształtu konstrukcji 

budowlanej z uwzględnieniem obciążenia wystającej krawędzi, np. od ciężaru śniegu lub lodu. W przypadku wysunięcia 

krawędzi kapinosa > 30 mm zaleca się podstawić pod jego krawędź odpowiednią listwę przyłączeniową z blachy 

08/2012


ocynkowanej lub bednarki stalowej. Jeżeli można przewidywać tworzenie się nawisów lodu na krawędzi dachu lub rynny, 

zaleca się wykonanie większego wysunięcia przed elewację. Głównie w obszarach górskich i wyżynnych, wysunięte 

krawędzie dachów należy np. ocieplić od strony dolnej, zapewnić ogrzewanie elektryczne itp. Sposób mocowania obróbek 

blacharskich z blachy powlekanej określa się zgodnie z normą ČSN 73 3610. Jakość elementów mocujących (ich 

trwałość) należy dobierać stosownie do przewidywanej trwałości samej obróbki blacharskiej. Zaleca się stosowanie 

wyłącznie elementów mocujących, do których producent dołączył odpowiednie zaświadczenie o nośności, albo wykonanie 

prób rozciągania bezpośrednio na placu budowy. Odległość elementów mocujących w rzędzie nie powinna być większa 

niż 250 mm w przypadku mocowania bezpośrednio do konstrukcji podłoża. 

W przypadku dachu obciążanego warstwą stabilizacyjną, użytkową lub ochronną wykonaną z posypki żwirowej lub dachu 

z warstwą wegetacyjną, do kapinosa z blachy powlekanej należy przymocować wspornik „listwy żwirowej”, w który 

następnie należy włożyć perforowaną listwę żwirową z blachy nierdzewnej. Przykład wykończenia okapu dachu 

ocieplonego z posypką w sposób schematyczny przedstawia szczegół 504. 

5.2.6.3.4 Zakończenie pokrycia powłokowego w płaszczyźnie dachu przy pomocy wiatrownicy 

Szczegół zasadniczo należy wykonać zgodnie z opisem w art. 5.2.6.3.1. Wiatrownicę należy osadzić na profilu 

uszczelniającym z piankowego PE, zapewniając ochronę przed podwiewaniem powłoki hydroizolacyjnej. Mocowanie 

wiatrownicy zazwyczaj przebiega w dwóch liniach - zygzakiem. W przypadku gdy jest wymagane, aby woda opadowa nie 

spływała po konstrukcji ściany, wysokość elementu zakończeniowego „z” powinna wynosić co najmniej 50 mm nad 

przyległą częścią powierzchni dachowej. 

W przypadku gdy zrealizowano ocieplenie elewacji lub rozwinięto część wiatrownicy na szerokość y+z ≥ 100 mm, należy 

ją przymocować (w celu zwiększenia jej sztywności) do wcześniej zamontowanego łącznika stalowego (szczegół 505, 

506). Tak samo należy postępować w przypadku planowanego ocieplenia elewacji. W takiej sytuacji wiatrownica musi 

wystawać o wymaganą długość (grubość przyszłej izolacji termicznej) poza zewnętrzne lico ściany. Zgodnie z normą ČSN 

73 3610 zaleca się x = 50 mm. 

Jeden ze sposobów zakończenia pokrycia w przypadku dodatkowego ocieplenia dachu w sposób schematyczny 

przedstawia szczegół 507. 

5.2.6.4 Rynny między dachami i za attykami, rynny pogrążone 

Rynny między dachami i za attykami, jak również rynny pogrążone powinno się projektować w konstrukcjach dachów w 

ograniczonym stopniu. 

Zalecane nachylenie wzdłużne wszystkich powyższych kształtów rynien za normą ČSN 73 3610 wynosi min. 0,5 %. Należy 

również zapewnić, aby woda była odprowadzana bez żadnych przeszkód i nie dochodziło do gromadzenia 

zanieczyszczeń. Określając optymalne nachylenie rynny, należy uwzględnić również materiał, z którego rynna została 

wykonana oraz odległości wpustów rynnowych. 

W okresie zimowym występuje ryzyko zamarzania rynien i rur spustowych, szczególnie gdy biegną one przez 

nieogrzewane pomieszczenia budynku. Stąd zaleca się doprowadzenie ciepła do dna rynny i stosownej części rury 

spustowej. W przypadku ogrzewania wpustu i rury spustowej wyłącznie przez ciepło powietrza wewnętrznego, należy 

wziąć pod uwagę zjawisko skraplania się pary wodnej na chłodnych powierzchniach tych konstrukcji i zastosować 

08/2012


odpowiednie rozwiązania konstrukcyjno-budowlane mające na celu zapobieganie negatywnym skutkom kondensacji, np. 

poprzez skierowanie skroplin w odpowiednie miejsce lub zastosowanie warstwy hydroakumulacyjnej lub termoizolacyjnej. 

Sposób wykończenia rynien między dachami i za attykami oraz rynien pogrążonych jest uzależniony od ich kształtów i 

wymiarów. W przypadku głębokości nieprzekraczającej 150 mm i odpowiedniej szerokości (min. 300 mm) rynnę można 

zaizolować przy użyciu jednego pasa folii. Folię należy zgrzewać gorącym powietrzem do wcześniej przymocowanych 

brzegowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej. 

Głębsze lub węższe rynny należy wykańczać etapowo, wykonując połączenia folii na dnie rynny - patrz szczegół 601, 602. 

W obu wyżej opisanych przypadkach istnieje możliwość wykończenia rynny przy użyciu profilowanej blachy powlekanej. 

Wówczas blachę należy połączyć z folią dopiero na górnej krawędzi. W celu zwiększenia niezawodności hydroizolacyjnej 

tego rozwiązania zalecamy ułożenie warstwy powłoki hydroizolacyjnej na całym profilu rynny. Połączenia poszczególnych 

części rynny należy wykonać analogicznie jak w przypadku łączenia brzegowych elementów przytwierdzających z blachy 

powlekanej, tj. z zachowaniem przerwy między blachami o szerokości 2 mm przykleić taśmę samoprzylepną o szerokości 

20 mm lub nałożyć na siebie poszczególne części rynny i wykonać połączenie nitowe lub przymocować obydwa elementy 

wspólnie do podłoża, nałożyć na nie pasek homogenicznej folii o szerokości co najmniej 80 mm i wykonując połączenie 

zgrzewane o szerokości co najmniej 30 mm przytwierdzić go do krawędzi blachy powlekanej. W tym sposobie 

wykończenia rynien należy uwzględnić wymóg przestrzegania maks. długości dylatacji obróbek blacharskich zgodnie z 

normą ČSN 73 3610. 

Jeżeli wymiary rynien, przede wszystkim ze względu na ich małą szerokość, nie pozwalają na wykonanie wszystkich 

połączeń z zachowaniem należytych standardów wodoszczelności i wytrzymałości, wymagane jest zastosowanie 

indywidualnego podejścia, związanego zazwyczaj z koniecznością realizacji dodatkowych robót budowlanych. 


Wpusty dachowe lub pionowe rury spustowe są częścią konstrukcji podłoża, stąd powinny być wbudowane jeszcze przed 

rozpoczęciem montażu pokrycia powłokowego, w najniższych miejscach odwadnianej połaci dachu, z zachowaniem 

odpowiedniego spadku, z uwzględnieniem dodatkowego ukształtowania powierzchni dachu po jej obciążeniu (śnieg, lód 

lub obciążenia przypadkowe). Konstrukcja wpustu musi umożliwiać niezawodne połączenie z pokryciem powłokowym, a 

zarazem szczelne połączenie z systemem odwodnienia. Jeżeli dach pod względem konstrukcyjnym i użytkowym na to 

pozwala, wpust zaleca się nieznacznie pogrążyć poniżej poziomu przylegającej powierzchni odwadnianej połaci dachu. 

W przypadku dachów użytkowych konstrukcję wpustu należy zaprojektować biorąc pod uwagę sposób użytkowania 

dachu. Korpus wpustu dachowego musi być przymocowany do konstrukcji dachu przy pomocy odpowiednich elementów 

mocujących, co zapewni mu stabilność podczas oddziaływania sił zewnętrznych i wewnętrznych występujących w 

powłokowej warstwie hydroizolacyjnej. Wpusty dachowe co do zasady należy mocować do podłoża co najmniej w trzech 

miejscach na ich obwodzie. Sposób wykończenia wpustów dachowych oraz mocowania folii hydroizolacyjnej do nośnej 

konstrukcji dachowej z blachy trapezowej i przegrody dachowej z betonową konstrukcją nośną w sposób schematyczny 

przedstawia szczegół 603, połączenie pokrycia z wpustem dachowym w dachach z podłożem betonowym - szczegół 605. 

Dla pokrycia powłokowego z folii PVC-P lub TPO stosuje się wpusty dachowe wykonane z materiałów, które można z nią 

bez trudu zgrzewać; w przypadku wpustów dachowych z innych odpowiednich materiałów folie należy łączyć poprzez ich 

zaciśnięcie w wolnym kołnierzu lub zgrzanie z kołnierzem przyłączeniowym z PVC, zintegrowanym z wpustem (szczegół 

603). 

08/2012


Podczas montażu wpustów dachowych koniecznie należy uszczelnić element wpustowy z rurą spustową. Zapobiega to 

ewentualnemu przedostaniu się wody pod pokrycie powłokowe w przypadku niedrożności rury spustowej, a także 

przedostawaniu się ciepłego wilgotnego powietrza z instalacji kanalizacyjnej do zespołu warstw w dachu. Niezawodne 

uszczelnienie elementu wpustowego z rurą spustową można uzyskać, stosując odpowiednio dobrany gumowy pierścień 

uszczelniający. W przypadku niestandardowego rozmiaru rury lub podczas remontów pokryć powłokowych z pap 

asfaltowych, uszczelnienie należy wykonać przy zastosowaniu specjalnego wpustu renowacyjnego z elastycznym 

mankietem lub poprzez uszczelnienie połączenia trwale elastycznym uszczelniaczem PU. 

W zależności od budowy warstw dachu wpusty dachowe muszą być wyposażone w odpowiedni rodzaj koszy do 

przechwytywania zanieczyszczeń lub żwiru. Odprowadzanie wody z dachu poprzez konstrukcję attyki do zewnętrznych rur 

spustowych jest niewskazane ze względu na możliwość zamarznięcia w okresie zimowym. W przypadku braku innej 

alternatywy, do odprowadzania wody należy zastosować narożną wkładkę wpustową z PVC lub TPO (szczegół 605), która 

w większości przypadków ma swoje ujście w rynnie odwadniającej. Wkładkę wpustową należy przymocować do podłoża 

mechanicznie i połączyć z folią metodą zgrzewania gorącym powietrzem. Do takiego odwodnienia zaleca się montaż 

wpustu podgrzewanego elektrycznie. 

5.2.6.6 Przepusty rurowe o przekroju okrągłym oraz wywietrzniki 

5.2.6.6.1 Przepust rurowy z PVC lub TPO 

Wszystkie elementy (pręty, rury) przechodzące przez połać dachu muszą być w dokładny sposób przymocowane do 

konstrukcji nośnej dachu. Sposób przymocowania winien zostać określony na podstawie dokumentacji projektowej, oceny 

statycznej oraz projektu lub zaleceń producenta elementu przechodzącego przez połać dachu. O ile nie określono inaczej, 

najmniejsza liczba punktów mocowania na jeden element wynosi 3 szt. 

Do wykonania przepustu rurowego umożliwiającego przepuszczenie płaskiego elementu należy zastosować Kołnierz z 

PVC-P lub TPO rodzaj 13, wykonany z folii FATRAFOL 804 o gr. 2,0 mm lub FATRAFOL P 918/H o gr. 2,0 mm. 

Korzystając z nożyczek, okrągły otwór w środku kołnierza należy zwiększyć, uzyskując średnicę mniejszą o ok. 1/3 do 1/2 

od zewnętrznej średnicy rury. Przyciętą folię wokół otworu kołnierza należy rozgrzać gorącym powietrzem z obu stron i na 

gorąco założyć na rurę przechodzącą przez połać dachu. W ten sposób z płaskiego elementu ukształtuje się przestrzenny 

mankiet, ściśle opinający rurę przechodzącą przez połać dachu. 

Poziomą część kształtki należy zgrzać gorącym powietrzem z folią hydroizolacyjną wokół rury, która jest zakończona tuż 

przy niej. Kołnierz kształtki należy zgrzać z przylegającą folią głównej warstwy hydroizolacyjnej na całej powierzchni 

kształtki. 

Pionową część rury przechodzącej przez połać dachu należy owinąć kawałkiem homogenicznej folii w kształcie prostokąta 

w taki sposób, aby jego zakończenie znajdowało się na wysokości co najmniej 150 mm nad przylegającą powierzchnią 

pokrycia powłokowego. Owijając kawałek folii wokół rury przechodzącej przez połać dachu, dolną część kawałka folii 

należy zgrzać gorącym powietrzem z mankietem płaskiej kształtki, a górną krawędź - z rurą przechodzącą przez połać 

dachu. W końcu początek i koniec prostokątnego kawałka folii należy zgrzać ze sobą. Wszystkie połączenia należy 

uszczelnić zabezpieczającą masą zalewową (szczegół 606). 

08/2012


W przypadku gdy na przepust rurowy nie można założyć kształtki z góry (sztywna głowica lub inna uniemożliwiając to 

konstrukcja), do wykończenia takiego przepustu należy użyć kształtki okrągłej o średnicy, która skutecznie osłoni 

montowane elementy mocujące z zachowaniem zakładu min. 50 mm na ich obwodzie. Wycinając otwór wewnętrzny o 

średnicy mniejszej o ok. 1/3 do 1/2 od średnicy rury, należy utworzyć element w kształcie pierścienia kołowego z folii 

homogenicznej FATRAFOL 804. Pierścień kołowy należy rozciąć w jednym miejscu i założyć na rurę z boku. Kształt 

mankietu uszczelniającego uzyskuje się poprzez stopniowe wyciąganie i jednoczesne zgrzewanie wewnętrznej krawędzi 

pierścienia kołowego na powierzchnię pionową rury przechodzącej przez połać dachu. W miejscu rozcięcia kształtkę 

należy zgrzać na zakład. Następnie, pionową część rury przechodzącej przez połać dachu należy wykończyć przy pomocy 

kawałka folii w kształcie prostokąta zgodnie z powyższym opisem. 

5.2.6.6.2 Przepust rurowy z materiałów niezgrzewalnych z folią 

Podczas wykańczania przepustu należy postępować identycznie jak w przypadku przepustu z PVC-P lub TPO - patrz art. 

5.2.6.6.1. Górną krawędź pionowej części wykroju z folii homogenicznej, umieszczonego na obwodzie rury przechodzącej 

przez połać dachu, należy zabezpieczyć przed osunięciem nierdzewną taśmą zaciskową i uszczelnić trwale elastycznym 

uszczelniaczem PU (szczegół 605, 608). 

Jeżeli uszczelniacz stanowi jedyne doszczelnienie szczegółu, zapobiegające przenikaniu spływającej wody w głąb 

konstrukcji dachu, zaleca się zapewnić uszczelnianej części ochronę przed działaniem promieniowania UV i czynników 

atmosferycznych, stosując np. kapturek lub mankiet z obróbki blacharskiej (szczegół 607). 

. 

5.2.6.6.3 Osadzenie wywietrzników 

Wywietrzniki muszą być rozmieszczone na połaci dachowej w sposób umożliwiający wykorzystanie całej ich wydajności. 

To znaczy w szczytach poszczególnych połaci dachowych oraz na obwodzie konstrukcji zakończeniowych, w celu 

zapewnienia możliwie największego przepływu powietrza. Podczas rozważania sposobu ich rozmieszczenia należy 

uwzględnić możliwość zasłonięcia ich otworów wentylacyjnych przez nawiany śnieg. 

08/2012


W miejscach montażu wywietrzników należy usunąć stare pokrycie powłokowe na powierzchni odpowiadającej co 

najmniej średnicy rury wywietrznika aż do poziomu dolnego lica warstwy termoizolacyjnej, aby uzyskać możliwie 

największy kontakt powietrza zewnętrznego z materiałem zawierającym wilgoć technologiczną. Powstały otwór należy 

wypełnić odpowiednim materiałem termoizolacyjnym w celu zapewnienia ochrony przed przenikaniem zimnego powietrza i 

wilgoci do konstrukcji dachu i tworzeniem się mostków cieplnych. Sposób osadzenia wywietrzników przedstawia szczegół 

609 (nowy budynek) oraz szczegół 610 (remont z ociepleniem). Po mechanicznym przymocowaniu folii (pod kołnierzem 

wywietrznika) do podłoża przy użyciu min. 3 punktów mocowania kołnierz należy zgrzać gorącym powietrzem z folią 

hydroizolacyjną. Alternatywnie do odprowadzania wilgoci technologicznej można zastosować nasady obrotowe. Sposób 

wykończenia tego elementu jest identyczny jak w przypadku przepustów rurowych o przekroju okrągłym. 

5.2.6.7 Przepusty o przekroju nieokrągłym 

Sposób wykończenia tych przepustów (kominy, wyłazy, świetliki, kanały wentylacyjne, konstrukcje podporowe itp.) zawsze 

należy dobrać odpowiednio do materiału i kształtu elementu przechodzącego przez połać dachu. Zaleca się, aby kształt 

tych elementów na płaszczyźnie warstwy hydroizolacyjnej był możliwie zamknięty (koło, kwadrat lub prostokąt), co ułatwia 

wykończenie szczegółu. W przypadku dostosowywania ich kształtu należy pamiętać o głównej zasadzie - wywinięciu 

pokrycia powłokowego nad górną powierzchnię przylegającej powierzchni dachowej o co najmniej 150 mm. W sytuacji gdy 

elementy podporowe z metalu lub innych materiałów dobrze przewodzących ciepło przechodzą przez całą przegrodę 

dachu (z wnętrza budynku na zewnątrz), koniecznie należy wyeliminować zjawisko skraplania się pary wodnej na ich 

powierzchni poprzez zastosowanie odpowiedniej techniki budowlanej, lub zapewnić bezpieczne odprowadzanie 

ewentualnych skroplin. 

Zakończenie pokrycia powłokowego na powierzchni pionowej można wykonać zgodnie z art. 5.2.6.1 przy użyciu listwy 

naściennej, lub wykonać wodoszczelne połączenie pokrycia z elementem przechodzącym przez połać dachu przy użyciu 

materiału wodoszczelnego, w przypadku przepustów z twardego PVC poprzez bezpośrednie zgrzanie folii z 

przechodzącym przez połać elementem, a w przypadku materiałów niezgrzewalnych z PVC lub TPO - poprzez 

uszczelnienie masą PU itp. 

Podczas wykańczania przepustów o przekroju nieokrągłym zalecamy wykonać prace budowlane polegające na utworzeniu 

możliwie najbardziej geometrycznego kształtu tego przepustu, przynajmniej na wysokość min. wywinięcia pokrycia 

powłokowego. Pokrycie powłokowe przylegającej powierzchni musi zostać zakończone tuż przy przepuście i zawsze przy 

08/2012


pomocy brzegowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej, przymocowanych do konstrukcji podłoża lub 

elementu przechodzącego przez połać dachu, o ile jest to możliwe ze względu na jego konstrukcję i inne aspekty. Pod 

względem skuteczności statycznej elementów mocujących, zaleca się ich stosowanie z zachowaniem naprężeń 

rozciągających, dla których elementy te zostały zwymiarowane. 

5.2.6.8 Podział powierzchni dachowej przy pomocy profilu Novoplast 

W realizacjach pokryć powłokowych na dachach spadzistych lub stromych napotykamy czasami na wymaganie 

architektoniczne polegające na imitacji pokrycia z blachy gładkiej lub profilowanej. Dla folii PVC-P można w tym celu użyć 

Profilu Novoplast rodzaj 1871, nr 2291, który imituje połączenia poszczególnych pasów pokrycia z blachy profilowanej lub 

gładkiej. 

Profil należy montować wyłącznie na gotowym pokryciu powłokowym, na którym wszystkie szczegóły zostały wykończone 

zgodnie z zasadami określonymi w niniejszej instrukcji. Profil Novoplast jest dostępny w elementach o długości 2500 mm. 

Z folią należy go łączyć wykonując dwustronnie zgrzewane gorącym powietrzem połączenia w wymaganych rozstawach. 

Na czas wykonywania połączenia zgrzewanego profil należy unieruchomić, przykładając stalową przykładnicę po stronie 

przeciwnej niż strona zgrzewana. Alternatywnie, profil można zgrzewać z folią przy pomocy specjalnie przystosowanego 

automatu zgrzewającego LEISTER-Varimat, co kilkakrotnie przyspiesza układanie profili. 

Profil Novoplast rodzaj 1871 zawsze należy układać wzdłuż lub na skos spadku, aby zapewnić odpływ wody opadowej 

z powierzchni pokrycia powłokowego. Przymocowany profil pełni wyłącznie funkcję dekoracyjną, nie jest przeznaczony i 

pod żadnym pozorem nie może być stosowany do łączenia dwóch pasów folii! 

5.2.7 Zabezpieczenie powierzchni pokrycia przed uszkodzeniem mechanicznym 

Konstrukcję dachów o jednej lub większej liczbie przegród dachowych wykonanych w klasycznym układzie warstw, na 

których przewiduje się obciążenie użytkowe od robót montażowych lub transportu oraz przechowywanie materiałów 

technologicznych i budowlanych w czasie realizacji dachu, należy zabezpieczyć w sposób zapobiegający uszkodzeniu lub 

zniszczeniu poszczególnych warstw, bądź utracie lub zmniejszeniu ich cech użytkowych przewidzianych projektem. 

Metodę zapewnienia ochrony należy zaprojektować i uzgodnić przed rozpoczęciem robót, o ile nie została określona w 

projekcie budowy. Metodą zalecaną jest np. podział realizacji przegrody dachowej na etapy lub zapewnienie ochrony na 

gotowych warstwach przegrody dachowej. Umieszczenie głównej warstwy hydroizolacyjnej pod warstwą użytkową lub 

zespołem warstw użytkowych zmniejsza ryzyko mechanicznego uszkodzenia pokrycia powłokowego. 

08/2012


W miejscach pokrycia dachowej, w których można przewidywać występowanie większych obciążeń mechanicznych 

(podpórki przewodów odgromowych, anten TV i kanałów technologicznych, wyłazy dachowe, ścieżki służące do kontroli i 

utrzymania urządzeń zainstalowanych w przegrodzie dachowej i inne elementy konstrukcyjne oddziałujące punktowo lub 

płaszczyznowo na dach) zaleca się zabezpieczenie folii hydroizolacyjnej przed uszkodzeniem poprzez wykonanie tzw. 

warstwy ochronnej w formie np. ułożenia podwójnej warstwy folii, podstawienia sztywnego, płaskiego materiału z warstwą 

oddzielającą z włókniny itp. W dodatku, warstwy ochronne zwiększają również odporność przegrody dachowej na 

działanie ognia zewnętrznego. 

profil z blachy powlekanej 

włóknina ochronna 

żwir frakcji 16-32 mm 

Warstwa wierzchnia przeznaczona do ruchu pieszego (na całej powierzchni dachu lub tylko pasy chodników) można, w 

przypadku wystarczająco sztywnego podłoża, wykonać z płyt betonowych (zazwyczaj 500x500x50 mm) umieszczonych na 

podkładkach, tzw. sucha posadzka. 

Pasy chodnikowe można też zrealizować przy użyciu folii FATRAFOL 814, która należy na obwodzie zgrzać gorącym 

powietrzem z gotowym pokryciem powłokowym. 

5.2.8 Układanie wierzchniej włókniny ochronnej 

Jeżeli powłokowe pokrycie dachowe nie będzie widoczną warstwą dachu, tj. w przypadku dachów z warstwą 

stabilizacyjną, ochronną lub użytkową czy wegetacyjną oraz w przypadku dachów o odwróconej kolejności warstw, 

warstwy na całej powierzchni należy oddzielić warstwą oddzielającą i ochronną z włókniny w celu uniemożliwienia 

wzajemnego oddziaływania niektórych materiałów i zmniejszenia ryzyka mechanicznego uszkodzenia. Z reguły wystarczy 

włóknina o masie powierzchniowej 200 czy 300 g.m -2 . Jedynie w przypadku przewidywanego większego obciążenia 

mechanicznego warstwy hydroizolacyjnej podczas wykonywania późniejszy prac zaleca się zastosowanie włókniny o 

wyższej masie powierzchniowej. Układanie wierzchniej włókniny ochronnej należy wykonywać zgodnie z zasadami 

08/2012


układania warstwy podkładowej. Poszczególne pasy włókniny muszą być zgrzane ze sobą na całej długości połączenia, a 

nie tylko punktowo, aby nie dopuścić do przedostania się cząsteczek podsypki, betonu itp. pod warstwę ochronną czy do 

lokalnego zsunięcia się włókniny ochronnej. 

5.2.9 Układanie warstw balastowych pokrycia dachowego 

W przypadku późniejszego układania jakichkolwiek kolejnych warstw przegrody dachowej na gotowym pokryciu 

powłokowym należy uwzględnić ruch osób i mniejszego sprzętu i zapewnić odpowiednią ochronę mającą na celu 

wyeliminowanie możliwości mechanicznego i chemicznego uszkodzenia pokrycia (wskutek przebicia lub rozcięcia folii 

podczas wykonywania prac montażowych, przenoszenia czy rozkładania materiałów, magazynowania czy innego 

postępowania z substancjami i preparatami chemicznymi, mogącymi spowodować uszkodzenie warstwy hydroizolacyjnej). 

Podczas rozkładania warstw stabilizacyjnych, ochronnych lub użytkowych, materiały te należy od razu układać na 

powierzchni dachu zgodnie z uzgodnionym planem, uwzględniając maksymalne dopuszczalne obciążenie nośnej 

konstrukcji dachowej, tak aby nie doszło do lokalnego przeciążenia konstrukcji dachu. Należy również rozpatrzyć 

zabezpieczenie warstw balastowych przed działaniem siły wiatru oraz przed zsunięciem się warstwy w przypadku 

nachylenia połaci dachowych pod kątem większym niż 6°, stosując np. technikę klejenia powierzchni żwiru, obciążenia 

płytkami betonowymi w strefach krawędziowych i narożnych dachu lub stabilizacji przy użyciu mat, np. GEOCEL. 

Warstwy balastowe lub użytkowe należy zaprojektować jako demontowalne ze względu na możliwość sprawdzenia czy 

odbudowy głównej warstwy hydroizolacyjnej lub innej, znajdującej się pod nimi. 

Zaleca się utworzenie odpowiednio zabezpieczonych ścieżek komunikacyjnych (np. z desek lub płyt gumowych) i 

wykluczenie korzystania z środków transportu z kołami stalowymi (taczki, japonki) i narzędzi o ostrych szpicach czy 

krawędziach. 

5.2.10 Naprawa uszkodzonego pokrycia dachowego 

Trwałość całej przegrody dachowej jest określona przez trwałość elementów konstrukcyjnych o najkrótszym czasie 

wymaganej naprawy lub wymiany. Zwykle są to uszczelniane połączenia szczegółów konstrukcyjnych przegrody 

dachowej. Stąd też, podczas przekazywania gotowej przegrody dachowej koniecznie należy ustalić terminy kontroli i 

wymiany wybranych konstrukcji. Przykładowo, dla połączeń uszczelnionych elastyczną masą zaleca się przeprowadzanie 

kontroli w odstępie 1 roku, cykl wymiany wynosi ok. 2-3 lat. W przypadku konstrukcji i elementów przegród dachowych 

przeznaczonych do użytku ogólnodostępnego (place parkowe, place zabaw, boiska itp.) należy dodatkowo liczyć z 

możliwością celowego uszkodzenia lub kradzieży tych elementów i zastosować odpowiednie środki minimalizujące 

uszkodzenia chronionych stref obiektu. 

Jeżeli dojdzie do naruszenia ciągłości pokrycia dachowego poprzez uszkodzenie lokalne (mechaniczne, wskutek działania 

wysokiej temperatury lub substancji chemicznych), uszkodzone miejsce należy naprawić, wykonując łatę z tego samego 

rodzaju folii o odpowiedniej grubości i zgrzewając ją na obwodzie gorącym powietrzem. W przypadku małych uszkodzeń 

lokalnych można skorzystać z prefabrykowanych łat z PVC-P lub TPO rodzaj 12 o kształcie okrągłym. W przypadku 

stosowania łat w kształcie kwadratu lub prostokąta należy zaokrąglić ich rogi promieniem ok. 40 mm. Przed nałożeniem 

łaty, naprawianą folię należy dokładnie oczyścić z wszelkich zanieczyszczeń (przemyć wodą z detergentem, spirytusem 

lub benzyną ekstrakcyjną). Jeżeli folii nie da się dokładnie oczyścić, łatę lepiej wsunąć pod pierwotną naprawianą folię i 

zgrzać z czystym spodem pokrycia (dotyczy tylko folii bez podkładki z włókniny). Naprawiane połączenia zaleca się 

zabezpieczyć po ich zgrzaniu masą zalewową. 

08/2012


W ten sposób można łatwo naprawić pokrycie powłokowe z folii FATRAFOL w dowolnym momencie jej okresu 

żywotności. 

08/2012


6 BEZPIECZEŃSTWO PRACY I OCHRONA ZDROWIA, OCHRONA 

PRZECIWPOŻAROWA 

6.1 Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia na placu budowy 

Do podstawowych przepisów prawa, które określają wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy należy ustawa nr 

309/2006 Dz.U.RCz (ustawa o zabezpieczeniu dodatkowych warunków bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy ), 

ustawa nr 262/2006 Dz.U.RCz. kodeks pracy w aktualnie obowiązującym brzmieniu), rozporządzenie rady ministrów 

nr 101/2005 Dz.U.RCz w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących stanowisk pracy i środowiska pracy, 

rozporządzenie rady ministrów nr 591/2006 Dz.U.RCz w sprawie szczegółowych minimalnych wymagań dotyczących 

bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy na placach budów, a także rozporządzenie rady ministrów nr 362/2005 

Dz.U.RCz w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy na 

stanowiskach, na których występuje ryzyko upadku z wysokości. 

Ogólne obowiązki wykonawcy w zakresie przygotowania i realizacji budowy określa ustawa nr 309/2006 Dz.U.RCz. 

Szczegółowe wymagania dotyczące zabezpieczenia terenu budowy, bezpiecznej pracy maszyn, urządzeń i narzędzi 

zostały określone w rozporządzeniu rady ministrów nr 378/2001 Dz.U.RCz i skonkretyzowane w rozporządzeniu rady 

ministrów nr 591/2006 Dz.U.RCz wraz z wymaganiami dotyczącymi organizacji robót i działań organizacyjno-budowlanych. 

(np. czynności manewrowo-magazynowe, roboty ziemne, roboty betoniarskie, roboty montażowe itd.). 

Rozporządzenie rady ministrów nr 362/2005 Dz.U.RCz określa sposób organizacji robót i działań organizacyjnobudowlanych, 

które wykonawca ma obowiązek zapewnienia w przypadku robót, przy których wykonywaniu występuje 

ryzyko upadku z wysokości. 

Udostępnianie środków ochrony indywidualnej określa ustawa nr 262/2006 Dz.U.RCz, kodeks pracy, szczegółowe 

wymagania dotyczące środków ochrony indywidualnej zostały określone w rozporządzeniu rady ministrów nr 495/2001 

Dz.U.RCz. 

6.2 Ochrona przeciwpożarowa 

Ustawa o ochronie przeciwpożarowej (nr 133/1985 Dz.U.RCz) jest podstawową normą prawną w zakresie stworzenia 

warunków dla skutecznej ochrony życia i zdrowia osób oraz majątku przed ogniem oraz w zakresie udzielania pierwszej 

pomocy w czasie klęsk żywiołowych i sytuacjach nadzwyczajnych. 

Rozporządzenie nr 246/2001 Dz.U.RCz w sprawie profilaktyki przeciwpożarowej jest aktem wykonawczym powyższej 

ustawy i definiuje podstawowe pojęcia w zakresie bezpieczeństwa pożarowego. 

Konkretne wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego zostały określone w innych przepisach, np. rozporządzenie 

Ministra spraw wewnętrznych nr 202/1999 Dz.U.RCz w sprawie warunków technicznych drzwi przeciwpożarowych, ustawa 

nr 102/2001 Dz.U.RCz oraz ustawa nr 59/1998 Dz.U.RCz, o ogólnym bezpieczeństwie wyrobów budowlanych. 

08/2012


6.3 Ryzyka bezpieczeństwa procesu realizacji 

Podczas realizacji pokryć powłokowych w systemie FATRAFOL-S należy przestrzegać wyżej wymienionych przepisów 

BHP i przeciwpożarowych, w aktualnie obowiązującym brzmieniu, w zakresie robót na budowie, a w szczególności robót 

na wysokości. 

Narzędzia elektryczne (zgrzewarki, wiertarki itp.) muszą być przyłączone do sieci i obsługiwane zgodnie z obowiązującymi 

przepisami, w szczególności z rozporządzeniem rady ministrów nr 378/2001 Dz.U.RCz. Elektryczne przewody 

przyłączeniowe ręcznych narzędzi elektrycznych i urządzeń na budowie muszą być wykorzystywane zgodnie z zaleceniami 

ich producentów i okresowo sprawdzane. 

Szczególnej uwagi wymagają prace z klejami i masą zalewową (roztwór PVC w rozpuszczalniku organicznym), a także z 

klejem L-494 do tej masy (tetrahydrofuran). Są to substancje wysoce łatwopalne i praca z nimi wymaga przestrzegania 

standardowych środków ostrożności w tym zakresie: magazynowanie tylko w odpowiednio przygotowanym i 

oznakowanym magazynie substancji łatwopalnych, zakaz palenia i manipulacji z otwartym ogniem podczas pracy, zakaz 

stosowania w zamkniętych pomieszczeniach. Palący się THF można gasić oprócz zwykłych gaśnic również dużą ilością 

wody. 

Wdychanie par THF powoduje zawroty głowy, ból głowy i nudności. Powyższe objawy jednak szybko ustępują na świeżym 

powietrzu. W przypadku skażenia skóry następuje jej podrażnienie, które ustępuje po dokładnym spłukaniu skóry wodą. 

W przypadku dostania się THF do oka, oko należy dokładnie płukać dużą ilością wody przez 10 do 15 minut. Po czym 

należy udać się do okulisty. W razie połknięcia THF należy natychmiast wywołać wymioty i w każdym przypadku jak 

najszybciej przetransportować poszkodowanego do lekarza. 

Osoby wykonujące roboty izolacyjne oraz wszystkie inne osoby poruszające się po dachu muszą być pouczone, że mokra 

lub zmarznięta powierzchnia folii jest bardzo śliska i wymaga zachowania szczególnej ostrożności podczas poruszania się 

po ułożonej folii (dotyczy to również rosy porannej). 

Większość nowych budów wymaga opracowania systemu profilaktyki ryzyk BIOZ. Dokument ten stanowi część 

dokumentacji odbioru placu budowy. Przestrzeganie środków zapobiegawczych jest sprawdzane przez kierownika 

budowy, na większych budowach przez inspektora BHP. 

08/2012


WZÓR: CZYNNIKI RYZYKA I ŚRODKI KONTROLI RYZYKA 

BUDOWA: 

FIRMA WYKONAWCZA: Fatra, a.s. Napajedla, Třída Tomáše Bati 1541, PSČ 763 61, Czechy 

RODZAJ ROBÓT: Pokrycie powłokowe przegrody dachowej 

Miejsce Rodzaj zagrożenia 

Fatra,a.s., Napajedla 

Zagrożenie upadkiem z wysokości. 1 

Uszczerbek na zdrowiu lub zagrożenie 

dla życia wskutek niewłaściwego 

magazynowania i manewrowania 

materiałami. 

Potknięcie się, skręcenie nogi, 

stłuczenia i zahaczenia o różne 

przeszkody i wystające konstrukcje na 

placu budowy. 

Pośliźnięcie się, ukośne nadepnięcie 

na krawędź stopnia. 

Zacięcia nożem, ześliźnięcie się ostrza 

i/lub jego pęknięcie rany cięte rąk, 

nóg i przedniej części tułowia. 

Zranienie oczu odlatującym odłamkiem 

lub strużyną (rozkuwanie materiału, 

wiercenie w betonie lub metalu itd.). 

Uderzenie pracownika przez uwolnione 

narzędzie robocze lub jego część 

(młot, rozcinak, wiertło itp.). 

Nawinięcie odzieży lub jej luźnych 

części na wirujące narzędzie 

(najczęściej wiertło wiertarek 

elektrycznych, tarcza szlifierska, 

elementy mocowania itp.) 

Podrażnienie dróg oddechowych i błon 

śluzowych podczas przenoszenia i 

dzielenia wełny mineralnej 

Ryzyko 

1 

1 

1 

1 

1 

1 

1 

1 

Środki zapobiegania 

Wyposażenie stanowiska pracy w środki ochrony grupowej 

(rusztowania, poręcze ochronne, konstrukcje linowe itd. ( rozp. 

362/2005 Dz.U.RCz ), środki ochrony indywidualnej chroniące 

przed upadkiem z wysokości zgodnie z EN 358 i EN 361). 

Przeszkolenie pracowników w zakresie przepisów BIOZ oraz 

aktualne badanie lekarskie. 

Materiały muszą być magazynowane i ułożone w sposób 

zapewniający jego stabilność i zapobiegający uszkodzenia 

zdrowia pracowników; nie dopuścić do przekroczenia limitów 

nośności podłoża. Pracownik może przenosić ciężary o masie 

nieprzekraczającej 50 kg. 

Eliminacja przeszkód komunikacyjnych, utrzymywanie ścieżek 

komunikacyjnych w stanie bezpiecznym, wolnym od przeszkód, 

utworzenie tras transportu pracowników 

Utrzymanie powierzchni do poruszania się w pionie w stanie 

nieśliskim, właściwy sposób chodzenia po schodach, 

korzystanie z właściwego obuwia ochronnego. 

Zwiększona uwaga podczas cięcia i dzielenia materiałów. 

Korzystanie z oryginalnych narzędzi tnących i wymiennych 

ostrzy producenta, dla danego sposobu dzielenia materiału 

należy korzystać z zalecanych przez producenta rodzajów 

narzędzi tnących, pracować z wyczuciem, bez wywierania 

nadmiernej siły na narzędzie, stosować środki ochrony 

indywidualnej – rękawice kewlarowe. 

Wykonywanie pracy w sposób bezpieczny, korzystanie z 

narzędzi bez zadziorów i pęknięć, stosowanie odpowiednich 

środków ochrony indywidualnej oczu i twarzy. 

Wybór odpowiednich metod i narzędzi pracy, przymocowanie 

narzędzia do pasa lub platformy roboczej, stosowanie 

zalecanych środków ochrony indywidualnej (kask, okulary, 

rękawice, buty, odzież robocza). 

Odpowiednia odzież ochronna pracownika, przylegająca do 

ciała, nakrycie głowy, nie używanie rękawic w pobliżu 

wirujących części narzędzi. Skupienie się podczas pracy. 

Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa pracy - stosowanie 

półmasek i odzieży ochronnej, nakrycia głowy i okularów 

ochronnych; zapewnić odprowadzanie drobnego pyłu w 

kierunku od pracownika. 

Porażenie pracownika prądem 1 Nie używać uszkodzonych narzędzi, utrzymywać kable 

08/2012


elektrycznym przyłączeniowe, rozdzielnice i punkty przyłączenia w idealnym 

stanie technicznym i chronić je przed uszkodzeniem w czasie 

pracy na budowie. Pouczyć wszystkich pracowników o 

bezpieczeństwie pracy i instrukcjach obsługi - korzystanie z 

narzędzi elektrycznych przez osoby pouczone. Zapewnić 

odpowiednie wartości bezpieczników, zalecane przez 

producenta narzędzia czy urządzenia. 

Obrażenia kończyn podczas 

przemieszczania ciężkich przedmiotów 

(rolki folii) 

6.4 Bezpieczeństwo użytkowania dachu 

1 

Stosowanie środków ochrony indywidualnej rąk oraz obuwia 

roboczego z noskiem metalowym, szczególnie uważać 

podczas układania materiału na twardym podłożu. 

Dostęp do dachu musi być bezpieczne odpowiednio do sposobu użytkowania. Dostęp do dachów użytkowych jest z reguły 

określony w dokumentacji projektowej. W przypadku innych dachów należy zapewnić dostępu do urządzeń technicznych 

umieszczonych na dachu. Min. wymiary otworu wyłazowego dla dachu użytkowego określa norma ČSN 73 1901 

Projektowanie dachów - Postanowienia podstawowe i wynoszą 600x1800 mm. 

Trasy do poszczególnych urządzeń umieszczonych na dachu muszą posiadać powierzchnię antypoślizgową. Również 

jakość materiałów umieszczonych pod warstwą do ruchu pieszego powinna być długotrwale odporna na przewidywane 

obciążenie użytkowe. 

Na dachach musi być zamocowany system zabezpieczający do celów kontroli, utrzymania i napraw, również w stosunku 

do wszystkich zamontowanych na dachu urządzeń. System zabezpieczający można zastąpić barierkami ochronnymi 

zgodnie z normą ČSN 74 3305 - Barierki ochronne. Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa pracowników na dachu muszą 

być częścią regulaminu użytkowania dachu. Należy w nich uwzględnić zmienne warunki pogodowe. W regulaminie 

użytkowania dachu należy zamieścić listę pouczonych osób, którym zezwolono na dostęp na dach. 

Dachy nieużytkowe, dostępne tylko dla osób pouczonych, muszą posiadać otwór wyłazowy o wymiarach min. 600x600 

mm (w świetle), który może przechodzić przez wszystkie warstwy przegrody dachowej. Wymiary otworów dostępowych 

umieszczonych w przylegających konstrukcjach ściennych powinny wynosić 600x1200 mm. 

Elementy instalacji odgromowej umieszczone na połaci dachu w rejonie tras do ruchu pieszego nie mogą stwarzać 

przeszkód. Do ich pokonania należy wykonać bezpieczne przejścia. 

Strefa krawędziowa dachu powinna być tak zaprojektowana pod względem konstrukcyjnym, aby nie mogło dojść do 

upadku części konstrukcyjnych lub elementów przegrody dachowej i urządzeń na niej umieszczonych poza obrys dachu. 

08/2012


7 KONTROLA I ODBIÓR ROBÓT W SYSTEMIE FATRAFOL-S 

7.1 Kontrola jakości 

Producent folii hydroizolacyjnych Fatra,a.s., Napajedla, w ramach systemu kontroli procesów produkcyjnych opracował 

„Instrukcję kontroli systemów hydroizolacyjnych FATRAFOL”, która zawiera ogólne zasady dotyczące kontroli powłok 

dachowych, odpowiedzialności i metodyki przeprowadzania kontroli oraz sposobu przetwarzania danych. 

1. Jakość wykonania konstrukcji podłoża należy sprawdzać przed zamontowaniem warstwy paroszczelnej. W 

szczególności należy badać kompletność konstrukcji na głównej powierzchni a także w obszarze obróbek 

konstrukcji przechodzących przez połać dachu, przestrzeganie okresów technologicznych, wymaganej równości 

powierzchni wolnej od zanieczyszczeń, resztek materiałów, wody stojącej, lodu i śniegi itp., spadek, połączenia z 

konstrukcjami zewnętrznymi i zakończeniowymi, skompletowane urządzenia techniczne umieszczone na dachu, 

wraz z przewodami przyłączeniowymi, dowód protokolarnego odbioru dokumentów przez inspektora nadzoru 

inwestorskiego. 

2. Kontrola warstwy paroszczelnej polega jednak na sprawdzeniu jej jakości pod względem parametrów 

technicznych, a jednak jakości wbudowania tej warstwy w konstrukcję dachu. Sprawdzeniu podlega przede 

wszystkim ciągłość warstwy, wzajemne połączenia poszczególnych pasów, połączenia folii z konstrukcjami 

brzegowymi, zakończeniowymi i przejściowymi, wilgoć technologiczna pod folią oraz jej ewentualne 

zanieczyszczenie. 

3. Przed montażem głównej warstwy hydroizolacyjnej należy sprawdzić sposób wykonania warstwy termoizolacyjnej, 

przede wszystkim jakość izolacji termicznej, jej grubość, spadek, wykonanie spoin – szerokość spoin, ich 

ewentualne wypełnienie, stabilizację płyt do podłoża metodą mocowania mechanicznego lub klejenia, wgłębienia 

koło wpustów dachowych, uzupełnienia konstrukcji pionowych zgodnie z dokumentacją projektową, ewentualną 

wilgoć technologiczną lub odkształcenie elementów, sztywność powierzchni itd. Warstwa termoizolacyjna musi 

zostać przed ułożeniem kolejnej warstwy dachu w udokumentowany sposób odebrana przez inspektora nadzoru 

inwestorskiego. 

4. Przed układaniem głównej warstwy hydroizolacyjnej należy sprawdzić jakość dostarczonej folii, jej zgodność z 

zatwierdzoną dokumentacją projektową i z parametrami technicznymi podanymi w dokumentacji technicznej 

producenta, w szczególności rodzaj i grubość, liniowość pasów, pofałdowania pasów i inne wzrokowo 

sprawdzalne aspekty. 

5. Podczas realizacji należy sprawdzać poprawność ułożenia warstwy podkładowej i oddzielającej, o ile jest 

zaprojektowana, poprawność osadzenia brzegowych elementów przytwierdzających z blachy powlekanej oraz ich 

mocowania do konstrukcji nośnej, sposób układania pasów folii zgodnie z planem mocowania, sposób ich 

przycinania, zakłady wzdłużne i poprzeczne, usytuowania rzędów mocowań, rodzaj i jakość dostarczonych 

elementów mocowania, odległości elementów mocowania od krawędzi pasów oraz poprawność zachowania ich 

rozstawów w rzędach, sposób zgrzewania, jakość i geometrię połączeń zgrzewanych, poprawność wykończenia 

elementów w strefie środkowej i na konstrukcjach brzegowych, zakończeniowych i przechodzących przez połać 

dachu, położenie ewentualnie zamontowanych pasów przeciwpożarowych, poprawność osadzenia i wykończenia 

elementów systemu odwodnienia, wymagane i zalecane zabezpieczenie połączeń zgrzewanych masą zalewową i 

inne. 

6. Kontrolę przeprowadza na bieżąco technik wykonawcy pokrycia powłokowego lub wyznaczony przez niego 

przedstawiciel. Poszczególne części pokrycia powłokowego są sprawdzane w ramach procesu przekazania i 

odbioru robót przez technika wykonawcy, przedstawiciela budowy, inspektora nadzoru inwestorskiego lub inne 

uprawnione do tego osoby. Z przekazania robót zostaje sporządzony oddzielny wpis w dzienniku budowy lub 

oddzielny protokół. 

7. Proces przekazywania i odbioru robót podlega aktualnym przepisom prawnym, wymaganiom inwestora, 

uzgodnionym w umowie warunkom oraz wymaganiom innych podmiotów uczestniczących w budowie. 

Dokumentacja zdawczo-odbiorcza obok innych dokumentów poświadczających jakość wykonanych robót powinna 

zawierać również tzw. „Regulamin użytkowania dachu” oraz terminy kontroli i wymiany wybranych elementów 

konstrukcyjnych dachu. Bardzo ważne jest określenie terminów inspekcji elementów odwodnienia oraz 

przywracania ich do pełnej funkcjonalności. (Do sporządzenia tej części dokumentacji można wykorzystać 

załącznik H do aktualnej normy ČSN 73 1901 – Projektowanie dachów - Postanowienia podstawowe, Cykle 

wymiany i kontroli, Tabela H.1 oraz Tabela H.2). Z przekazania i odbioru robót musi zostać sporządzony protokół 

zdawczo-odbiorczy zawierający wszelkie zasadnicze informacje, takie jak widoczne wady i niedoróbki z terminami 

ich usunięcia, warunki następujących robót budowlanych wykonywanych na gotowych powierzchniach dachu itp. 

08/2012


7.2 Próby szczelności 

Badanie szczelności pokrycia powłokowego, wzgl. warstwy hydroizolacyjnej podczas odbioru robót częściowych lub 

całości wykonanych robót można przeprowadzić na kilka sposobów. Preferencyjną próbą w systemie FATRAFOL-S jest 

próba mechaniczna, próżniowa i zalania wodą. Pozostałe przedstawione tu metody badania szczelności są stosowane 

tylko w wyjątkowych sytuacjach i wymagają zastosowania odpowiedniego sprzętu. 

1. Metoda mechaniczna – igłą do badania połączeń zgrzewanych (pośrednich i wokół szczegółów, w tym połączeń 

T) nie wcześniej niż po upływie 1 godziny od momentu ich wykonania. Igła kontrolna wykorzystywana w tej 

metodzie wchodzi w skład podstawowego wyposażenia zgrzewacza i jest oferowana przez producentów sprzętu 

do zgrzewania ( Leister, Herz itp.). Metoda polega na prowadzeniu igły kontrolnej wzdłuż osi połączenia 

zgrzewanego z lekkim naciskiem w kierunku połączenia folii. Wykrywa niezgrzane lub oddzielone miejsca w 

połączeniu. Badanie należy przeprowadzić przed zabezpieczeniem połączeń masą zalewową w przypadku 

dachów z warstwą stabilizacyjną, dachów odwróconych, dachów użytkowych, dachów zielonych oraz we 

wszystkich miejscach, w których na warstwie wodoszczelnej zostanie później ułożona kolejna warstwa. 

2. Metoda próżniowa – zgodnie z metodologią normy EN 1593 sprawdza się wybrane miejsca krytyczne warstwy 

hydroizolacyjnej (połączenia teowe, szczegóły trójwymiarowe, kosze, wpusty itp.), przy pomocy specjalnie 

ukształtowanych komór próżniowych z wziernikiem ze szkła organicznego i pompy próżniowej. Badanie jest 

ograniczone przez wymiary komory próżniowej ok. 600 mm. Badanie wszystkich połączeń zgrzewanych na całej 

długości jest nieekonomiczne i czasochłonne. Na badaną powłokę nakłada się płyn kontrolny (roztwór mydła) i 

przykłada się komorę próżniową. Jeżeli w ciągu 15 sekund nie nastąpi powstawanie pęcherzyków na powierzchni 

powłoki, sprawdzane miejsce jest szczelne. 

08/2012


3. Metoda zalania wodą – do przeprowadzenia tego badania można zastosować metodologię zgodnie z normą 

ČSN 75 0905 – Badania szczelności zbiorników wodnych i kanalizacyjnych. Zastosowanie tej metody jest 

ograniczone przez parametry przegrody dachowej, w szczególności przez maksymalne dopuszczalne obciążenie 

konstrukcji nośnej, maksymalny poziom lustra wody i pole powierzchni dachu. Przegrody dachowe o powierzchni 

nieprzekraczającej 100 m² zalewa się spójną warstwą wody, większe powierzchnie należy zalewać tylko w części, 

np. w strefie kosza połaci dachowych lub kolejno poszczególne sektory. Maksymalna wysokość lustra wody 

powinna zostać określone przez inżyniera - statyka z uwzględnieniem dynamicznego obciążenia przegrody 

dachowej. 

4. Metoda dymowa – badanie według tej metody polega na wtłaczaniu do przestrzeni pod warstwą hydroizolacyjną 

zabarwionego gazu obojętnego, który wskazuje ewentualne nieszczelności, zostawiając kolorowy ślad na 

powierzchni folii. Wymaga zastosowania dodatkowej warstwy nieprzepuszczającej powietrza, w konstrukcji 

przegrody dachowej funkcję tę może spełniać np. warstwa paroszczelna. 

5. Inne metody – np. badanie napięciem o wysokiej częstotliwości lub metoda ultradźwiękowa. Badania nie są zbyt 

zalecane do sprawdzania przegrody dachowej, wymagają podjęcia specjalnych czynności w celu zapewnienia ich 

wiarygodności. 

6. Metoda pojemnościowa – metoda polega na pomiarze wilgotności w przegrodzie dachowej. Badanie nie wskaże 

bezpośrednio nieszczelności w powłoce hydroizolacyjnej, lecz dzięki wykryciu wilgoci pod hydroizolacją pomaga w 

zlokalizowaniu ewentualnych uszkodzeń folii hydroizolacyjnej. 

Wszystkie wyżej wymienione badania muszą zostać przed ich wykonaniem uzgodnione z kierownikiem budowy i 

inspektorem nadzoru inwestorskiego i zatwierdzone przez osobę sporządzającą dokumentację projektową. Należy 

również pamiętać o kosztach wykonania tych badań. Przykładowo koszt badania metodą zalania wodą może sięgać 

nawet kilku tysięcy złotych. 

O wszystkich wykonanych badaniach musi być prowadzona dokumentacja techniczna i wydany protokół z wykonania 

badania. Wzory protokołu niektórych badań są określone w normie, dla innych należy sporządzić własny protokół. Osoby 

wykonujące niektóre rodzaje badań powinny posiadać odpowiednie kwalifikacje do wykonywania tych czynności lub 

przynajmniej być uprawnione przez wykonawcę pokrycia powłokowego. 

08/2012


8 KWALIFIKACJE I WYPOSAŻENIE EKIPY ROBOCZEJ 

8.1 Kwalifikacje zawodowe 

Zawodowi instalatorzy realizujący system hydroizolacji FATRAFOL-S muszą być w udokumentowany sposób przeszkoleni 

do wykonywania tych robót. Okresowe, a także wyjątkowe szkolenia nowych firm wykonawczych zapewnia specjalizowana 

placówka Fatra, a.s., Napajedla, Studio Izolacji. Po pomyślnym zakończeniu dwudniowego kursu pracownik otrzymuje 

„Zaświadczenie o kwalifikacjach zawodowych uprawniających do montażu folii hydroizolacyjnych FATRAFOL”. W chwili 

obecnej, wydane zaświadczenie jest ważne przez 5 lat. Fatra, a.s., Napajedla zgodnie z programem zrównoważonego 

rozwoju organizuje regularne, powtarzające się szkolenia w zakresie innowacji produktów i progresywnych technologii 

oraz zmian legislacyjnych. Dzięki szkoleniom uczestnicy mogą wymieniać ze sobą informacje techniczne, co prowadzi do 

wzrostu poziomu fachowości firm wykonawczych. 

Kierownik ekipy roboczej powinien na żądanie przedstawić kopię Zaświadczenia o kwalifikacjach zawodowych 

uprawniających do montażu folii hydroizolacyjnych FATRAFOL. W zaświadczeniu tym producent folii FATRAFOL - 

FATRA, a.s. Napajedla gwarantuje, że pracownicy zostali przeszkoleni i posiadają odpowiednie kwalifikacje zawodowe do 

wykonywania robót wg zaświadczenia. Pracownicy nieposiadający zaświadczenia mogą wykonywać wyłącznie roboty 

pomocnicze w ramach ekipy. 

Zaświadczenie nie zastępuje wymaganego przygotowania zawodowego (np. dyplom ukończenia szkoły zawodowej w 

zawodzie dekarskim) i nie można na jego podstawie prowadzić działalności gospodarczej w tym zawodzie. 

8.2 Wyposażenie ekipy roboczej 

8.2.1 Urządzenia elektryczne 

urządzenie do zgrzewania gorącym powietrzem z dyszą szczelinową o szerokości 40 mm i 20 mm (zalecany typ 

LEISTER TRIAC S lub TRIAC PID, TRIAC AT, HERZ – Rion) 

automat zgrzewający gorącym powietrzem, samojezdny (zalecany typ LEISTER VARIMAT, HERZ – Laron itp.) 

wiertarka udarowa z zestawem wierteł do wiercenia w betonie i innych materiałach 

odkurzacz do wody 

pompa próżniowa i komory próżniowe do badania szczelności metodą próżniową 

wkrętak akumulatorowy 

szlifierka kątowa z tarczą do metalu 

inne narzędzia elektryczne i urządzenia elektryczne, takie jak automaty do mocowania, pistolety uszczelniające, 

aplikatory klejów PU itp. 

przedłużacz elektryczny 

8.2.2 Narzędzia pracy i środki ochrony osobistej 

tensometr 

niwelator 

miara składana 

przymiar stalowy 

termometr 

08/2012 

kreda tłusta 

ołówek stolarski 

nóż z haczykiem 

nożyczki 

podkładka do cięcia folii


ręczne gumowe i teflonowe wałki dociskowe 

wałek dociskowy (do klejenia folii do podłoża) 

przyrząd do wbijania nitów rozporowych (rurka 

stalowa Js 4÷5 mm, o długości ok. 150 mm) 

młotek 

nitownica 

mechaniczny pistolet do wyciskania kitu w kartuszach 

kombinerki 

igła do badania połączeń zgrzewanych 

zestaw przebijaków 

butelki PE z rurką 

przecinak stalowy 

08/2012 

szmaty do czyszczenia 

śrubokręt płaski i krzyżakowy 

szpachle gumowe do czyszczenia powierzchni folii 

piłka do metalu 

mechaniczne wycieraczki do usuwania kałuży wody 

nożyce ręczne do blachy 

worki PE na śmieci 

mosiężna szczotka do czyszczenia końcówek 

szczelinowych 

miotła 

szpachle do kitu 

łopatka do śmieci


8.2.3 Podstawowy zestaw narzędzi ręcznych – torba montażowa 

Podstawowe środki ochrony osobistej: 

odzież robocza 

buty z miękką podeszwą i noskiem metalowym w wersji letniej/zimowej 

rękawice ochronne ze skóry garbowanej chromem 

okulary ochronne lub osłona twarzy 

nakolanniki 

czapka z daszkiem 

okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV 

ochronniki słuchu 

maska ochronna (nie jest konieczna) 

08/2012


9 WYKAZ PRZYWOŁANYCH NORM 

Oznaczenie 

normy 

ČSN 73 0540-2 

ČSN P 73 0606 

ČSN 73 1901 

Nazwa (po polsku) Nazwa (po angielsku) 

Ochrona cieplna budynków - Część 2: 

Wymagania 

Hydroizolacje budynków - Hydroizolacje 

powłokowe - Postanowienia podstawowe 

Projektowanie dachów - Postanowienia 

podstawowe 

08/2012 

Thermal protection of buildings - Part 2: 

Requirements 

Waterproofing of buildings - Continuous sheet 

water proofing - Basic provisions 

Designing of roofs - Basic provisions 

ČSN 73 3610 Projektowanie konstrukcji blacharskich Design of sheet metal constructions 

ČSN 74 3305 Barierki ochronne Garde-corps 

ČSN 74 4505 Podłogi – Postanowienia wspólne Floors – Common Regulations 

ČSN 75 0905 

EN 13956 

EN 13984 

EN 14783 

EN 1593 

ČSN EN 1991-1-1 

ČSN EN 1991-1-3 

ČSN EN 1991-1-4 

EN 358 

EN 361 

Badania wodoszczelności zbiorników wodnych 

i kanalizacyjnych 

Elastyczne wyroby wodochronne - Wyroby z 

tworzyw sztucznych i kauczuku do pokryć 

dachowych - Definicje i właściwości 

Elastyczne wyroby wodochronne - Wyroby z 

tworzyw sztucznych i kauczuku do regulacji 

przenikania pary wodnej - Definicje i 

właściwości 

Blachy i dachówki metalowe podparte na całej 

powierzchni, przeznaczone do wykonywania 

pokryć dachowych, zewnętrznych obudów 

ścian i okładzin wewnętrznych - 

Charakterystyka wyrobu i wymagania 

Badania nieniszczące - Badania szczelności - 

Próba pęcherzykowa 

Eurokod 1: Oddziaływania na konstrukcje - 

Część 1-1: Oddziaływania ogólne - Ciężar 

objętościowy, ciężar własny, obciążenia 

użytkowe w budynkach 


Część 1-3: Oddziaływania ogólne - Obciążenie 

śniegiem 


Część 1-4: Oddziaływania ogólne - Obciążenie 

wiatrem 

Indywidualny sprzęt ochronny ustalający 

pozycję podczas pracy i zapobiegający 

upadkom z wysokości - Pasy ustalające 

pozycję podczas pracy i ograniczające 

przemieszczanie oraz linki ustalające pozycję 

podczas pracy 

Środki ochrony indywidualnej chroniące przed 

upadkiem z wysokości - Szelki 

bezpieczeństwa 

Water suply and sewerage tanks. Testing of 

water-tightness 

Flexible sheet for waterproofing - Plastic and 

rubber sheets for roof waterproofing - Definitions 

and characteristics 

Flexible sheets for waterproofing - Plastic and 

rubber vapour control layers - Definitions and 

characteristics 

Fully supported metal sheet and strip for roofing, 

external cladding and internal lining - Product 

specification and requirements 

Non-destructive testing - Leak testing - Bubble 

emission techniques 

Eurocode 1: Actions on structures - Part 1-1: 

General actions - Densities, self-weight, imposed 

loads for buildings 


General actions - Snow loads 


General actions - Wind loads 

Personal protective equipment for work 

positioning and prevention of falls from a height - 

Belts for work positioning and restraint and work 

positioning lanyards 

Personal protective equipment against falls from 

a height - Full body harnesses 

EN ISO 14001 Systemy zarządzania środowiskowego - Environmental management systems -


Wymagania i wytyczne stosowania Requirements with guidance for use 

EN ISO 9001 Systemy zarządzania jakością - Wymagania Quality management systems - Requirements 

08/2012


10 Zasady rozwiązań konstrukcyjnych charakterystycznych szczegółów 

10.1 Przegląd szczegółów 

10.1.1 Łączenie folii FATRAFOL ze sobą i z liniowymi elementami przytwierdzającymi 

Szczegół 201: Połączenia na zakład pasów folii FATRAFOL bez mocowania do podłoża 

Szczegół 202: Połączenia na zakład pasów folii FATRAFOL z przyklejeniem do podłoża 

Szczegół 203: Połączenia na zakład pasów folii FATRAFOL z mocowaniem do podłoża 

Szczegół 204: Połączenia wzdłużne (boczne) folii FATRAFOL 807 z mocowaniem do podłoża 

Szczegół 205: Połączenia poprzeczne (czołowe) folii FATRAFOL 807 z nałożeniem paska i przyklejeniem 

Szczegół 206: Połączenia folii FATRAFOL 814 z mocowaniem do podłoża 

Szczegół 207: Połączenia folii FATRAFOL z brzegowymi elementami przytwierdzającymi z blachy powlekanej 

Szczegół 208: Połączenia folii FATRAFOL 807 z brzegowymi elementami przytwierdzającymi z blachy powlekanej 

Szczegół 209: Połączenia folii FATRAFOL z liniowym elementami przytwierdzającymi z blachy powlekanej 

Szczegół 210: Obróbka folii FATRAFOL P - dodatkowe mocowanie punktowe 

Szczegół 211: Doszczelnienie przy pomocy kształtek przestrzennych – kąt, narożnik 

Szczegół 212: Doszczelnienie przy pomocy kształtek przestrzennych – kąt, narożnik 

Szczegół 213: Mocowanie folii FATRAFOL pośrodku pasa z nałożeniem łaty 

Szczegół 214: Liniowe mocowanie folii FATRAFOL metodą klejenia na krążki mocujące 

10.1.2 Zakończenie pokrycia na ścianie pionowej 

Szczegół 301: Zakończenie izolacji z folii FATRAFOL na ścianie z ociepleniem 

Szczegół 302: Zakończenie izolacji z folii FATRAFOL na ścianie z listwą osłonową 

Szczegół 303: Zakończenie izolacji z folii FATRAFOL na ocieplonej konstrukcji 

Szczegół 304: Zakończenie izolacji z folii FATRAFOL 814 – wariant 1 

Szczegół 305: Zakończenie izolacji z folii FATRAFOL 814 – wariant 2 

10.1.3 Przejście izolacji pionowej w poziomą 

Szczegół 401: Obróbka przejścia izolacji pionowej w poziomą z folii FATRAFOL wariant 1 

Szczegół 402: Obróbka przejścia izolacji pionowej w poziomą z folii FATRAFOL wariant 2 

Szczegół 403: Obróbka przejścia izolacji pionowej w poziomą z folii FATRAFOL 807 

Szczegół 404: Obróbka przejścia izolacji pionowej w poziomą z folii FATRAFOL - dach z izolacją termiczną z lekkich 

tworzyw sztucznych 

Szczegół 405: Obróbka przejścia izolacji pionowej w poziomą z folii FATRAFOL - dach z płytkami na podkładkach z 

zakończeniem na progu ościeży 

Szczegół 406: Obróbka przejścia izolacji pionowej w poziomą z folii FATRAFOL - dach z zasypką z zakończeniem na 

świetlku 

Szczegół 407: Obróbka przejścia izolacji pionowej w poziomą z folii FATRAFOL – dach odwrócony 

Szczegół 408: Obróbka przejścia izolacji pionowej w poziomą z folii FATRAFOL – dach zielony 

10.1.4 Obróbka attyki i zakończenie pokrycia w płaszczyźnie dachu 

Szczegół 501: Obróbka attyki - kapinos z blachy powlekanej z ociepleniem 

Szczegół 502: Obróbka attyki - listwa osłonowa z blachy ocynkowanej lub miedzianej 

Szczegół 503: Zakończenie pokrycia - kapinos z blachy powlekanej w płaszczyźnie dachu 

Szczegół 504: Zakończenie pokrycia - kapinos z blachy powlekanej na dachu ocieplanym z zasypką 

Szczegół 505: Zakończenie pokrycia - wiatrownica przy szczytowej krawędzi dachu 

Szczegół 506: Zakończenie pokrycia - wiatrownica w płaszczyźnie dachu z ociepleniem elewacji 

08/2012


Szczegół 507: Zakończenie pokrycia - wiatrownica w płaszczyźnie dachu z dodatkowym ociepleniem 

Szczegół 508: Zakończenie pokrycia na ocieplonej konstrukcji 

10.1.5 Obróbka rynien, wpustów, przejść dachowych 

Szczegół 601: Rynna między dachami z folii FATRAFOL z ociepleniem 

Szczegół 602: Rynna za attyką z folii FATRAFOL z ociepleniem 

Szczegół 603: Połączenie pokrycia z wpustem dachowym z wkładką wpustową z PVC – ocieplany dach na blasze 

trapezowej 

Szczegół 604: Połączenie pokrycia z dwustopniowym wpustem dachowy z ociepleniem 

Szczegół 605: Połączenie pokrycia z wpustem narożnym (rzygacz) 

Szczegół 606: Obróbka słupka barierka - kształtka przepustowa 

Szczegół 607: Obróbka przepustu rury z ociepleniem 

Szczegół 608: Obróbka przepustu rury bez ocieplenia 

Szczegół 609: Wywietrznik na ocieplanym dachu 

Szczegół 610: Wywietrznik 

10.2 Rysunki schematyczne szczegółów 

Na następujących rysunkach w sposób schematyczny przedstawiono rozwiązania standardowych szczegółów. Sposób 

mocowania folii do podłoża jest tylko poglądowy, dobór i liczbę elementów mocujących zawsze należy przeprowadzić 

zgodnie z powyższymi zasadami konstruowania. 

08/2012

Legenda: 


2 folia hydroizolacyjna FATRAFOL 807 (807/V) z przylaminowaną włókniną 

3 włóknina ochronna 

4 połączenie folii 

5 profil z blachy powlekanej 



8 uszczelniacz PU 

9 asfaltowa warstwa hydroizolacyjna 

10 płyta termoizolacyjna z lekkiego tworzywa sztucznego 

11 płyta termoizolacyjna z włókien mineralnych 



14 podkładka z tworzywa sztucznego 

15 nawierzchnia z płytek 

16 warstwa balastowa żwiru 

17 folia kubełkowa 

18 posypka gruntowa 

19 warstwa wegetacyjna 

20 tynk zakończony aluminiową listwą elewacyjną 

21 blacha stalowa 

22 wkręt do drewna 

23 drewno 

24 kształtki Kąt rodzaj 10 

25 kształtki Krążek falisty rodzaj 11 

26 wpust dachowy 

27 kołnierz z folii PVC 

28 wkładka wpustowa z PVC 

29 rura z PVC 

30 profil uszczelniający z lekkiego PE 

31 wywietrznik z PVC 

32 drut instalacji odgromowej 

33 wypełnienie betonowe 

34 wspornik z tworzywa sztucznego 

35 mocowanie metodą klejenia 

36 rura żeliwna 

37 stalowa taśma zaciskowa 

38 blacha dekarska 

39 nit jednostronny

Fatrafo-S - Fatrafol

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?