12.01.2014 Views

A979-Ad6-6-02-jpeg.pdf - Historical Papers - University of the ...

A979-Ad6-6-02-jpeg.pdf - Historical Papers - University of the ...

A979-Ad6-6-02-jpeg.pdf - Historical Papers - University of the ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

I • ~/<br />

0 phuth ~ g1~e, o r1t1betae,o tLhoatetae,u did1metae,e t~ot~.-atae<br />

wena bor pe.J.e.J. jwa baitabephi bot.Lh8; .llot.La&gaDA wa med.imo Y t.LbAt,<br />

Go tswa goo JJH sG;1tl.he.J.a jaanong; u. a1re.Lod1taw , o tsh8getad1tawe<br />

ke cU.nyaga •<br />

u bonaJ.a o <strong>the</strong><strong>the</strong>betse - Wena .rantbe a - bogabale<br />

Di ntse jale ka bokarisa dikereke<br />

le bo1kgantsho jwa Ha.a<br />

ra 1 :-m-)<br />

lbasilicasJ tsa ~anta Maria Maggiore,<br />

Fuor1 ~ •ura ; t~out-\ l columna J<br />

~an ~ietro in V1nool1, st Lorenzo J..J • ' '<br />

~ ya ga Trajan le Marcus Aurelius ; ditempele tsa ga Hadrian le<br />

Vesta le dif1kantswekgoro ltriumphal arches} tsa bo Titus le ionstantine<br />

• ~ ntse jalo ka bothata le bokariga le bokete kago ya Colosseum<br />

e e gakgamatsang ka boatlbamo l658 ft x558 ftJ le bokima jWa dipota<br />

tsa yone l30 ft) le so gola ga tsone l200 ftJ Mokwadi Beda o ne a sa<br />

iphetlhe fa a kwala ka yone a re:-<br />

~ ;a Ce~esseum e sa •tao e eme, R ... J.e e•e • t.J.aa ema<br />

t:Ketl.hang CeJ.ea aeua e wa:;ng, Raa J.e one • taa wa<br />

II ... Ia R.- a ka wa , .Leta tahe -ka jea1 J.e t.Laa wa.<br />

I 1 ,_a<br />

~<br />

~. tsene mo go. yone Colosseum, ra ya le megogoro ya yone, ra pagama<br />

direpud1 tsa yone, ra nna fa mannong a bogologolo a bo kaisara, mme ra<br />

gakologelwa d1t1ragalo tsa kago eo. ~ agilwe ka d1n,aga tsa 72 go fitlba<br />

kwa go 75 (A.DJ ke Veaparian le morwawe Titua. ~ Titus eri.J.e a<br />

sena go thuba motse wa Jerusalem& a thotha magolegwa a BaJuda go dira<br />

mo kagong ya yone • ~ ne e le ntlo ya aetshameko , e nna ba<strong>the</strong> ba le<br />

75,oo~~~le ditshwarwa (~adiatorsJ tsa BaRoma ba dirwe gore<br />

ba tlbabane lea c11th1pa le marumo (spears J ; Bakreaete ba latlhelwe fa<br />

peJ.e ga d1tau tse c11 b la1s1tsweng tlala le bonkwe ba ba sakgaditaweng<br />

gore d1 ba sagole, di ba je ba ntse ba tshela fa ba gaD& go obamela<br />

f't1JSAM:ft15huJ;; ~ 0,. ~ ,t .. t. {'~L J.u.._ ,/;, ~<br />

!aisara ':/ t!J tshepa '' itumeJ.n. bogolo "t• f kag Jl tletse ditoto, -4<br />

elela mad1 • ~ 4o /11~·~ A .h..~<br />

~ne ekete re bona baswelM. ba Bakresete f ba b& ler1lweng ~o jewa ke ditau<br />

ba eme fa gare ga lolwapa lwa poJ.ao ~naJ mme ba J.e kagQaO tela, ba<br />

opela ba raa Kaisara ba re :<br />

ltse, ~ena Kaisara, moatLOodi wa botsh&lo J.e J.oso gore<br />

Ga re tsbabe, le gone ga re boife sepe fa e s& Kodimo Os1.<br />

o ka boJ.aya mebele ya rona wa e senya ka:ra o ratang ,<br />

Mme aewa ya rona yone e ngaparetse Kodtmo.<br />

Re nyatsa mateane a a n~ang J.e bonkwe ba ba :akgetseng,<br />

~. ditau tae di pepedumang , tao di t!aa tlogang<br />

~1 nna· mabit.La a a tshelang a mebele ya rona.<br />

,..<br />

J4me ga d1 ame mewa ya rena, ga d1 re tshose, sa d1 taiki!Q'e tumelo.<br />

Diragataa thato ya gago he Kgosi ka mebele ya rona -<br />

I" !a e le mewa y& rona y•n• ke ya Medim •<br />

I.<br />

v<br />

"


Re dule mo gare sa motse ra ya Via Appia - mokgwatba 0 0 itsegeng go<br />

gaisa mekgwatha yotlhe mo le.f'atslU.ng. 0 ntlheng ya borwa jwa motse<br />

wa Homa. mme mo go one go Dikatakuma (C&tacombaJ tse re ne re tsile go<br />

di bon~ . Tae ke mM tlo a a gab~uk1lw ng mo lentsweng go d1ra manno le<br />

d1kamore tse di tJ.hatlagany ng (stories). Tiro e e dirilwe ke Bakresete<br />

ba bogol golo go d1ra mafelo a ba ka tah~belang gone. ba rapelela gone<br />

ba~ nna gone. ba ba ba .f'itlhwa gone mo nakong eo ya botaarara jwa babusi<br />

ba Roma kga tl.hanong le tUilelo ya ~eKresete.<br />

~1:1 Dik.ataJmma tae di koo pecUJ ebong tst Callixtu a le ~t Oebaatia~~<br />

dataoomba. ~ele go ne go fologelwa kwa t ng ga d1kgato le direpu.<br />

di go tshubi~we dipone. mme jaanong ~ga tae di t~tlaganyeng tse~<br />

di bonesiwa ka motlakase. Go dikamore le malao le manno a a gabi!weng<br />

mo ~entaweng • Ntlha ~e go l.b1J.we d1/ppu.<br />

~<br />

Gau.t1 le Dikatalam)l t, mo go yone Via appia. go na le kgoro e b1d1n<br />

A,<br />

"<br />

p<br />

•~.t,u<br />

e e<br />

ba<br />

mme<br />

\tUO<br />

Vadia y• te gore -u ya k.ae? ~·• 1r1le k!••tx,axiwma Nero, kgos;<br />

setlhDgo ya BaRoma e tLnok<strong>of</strong>aditae Bakreaete ka go ba gadika le go<br />

~<br />

koko~ la mo mekgereng ba tahela 1 Mopostoloi retere a re ~ tshaba.<br />

1rile mo Via App1a a kopana ke Jeau Xresete. retere a mmotsa ~·<br />

Vadia -Domine •t - o ya kae •orena 'l • mme pona tshegelo ya Morena ya<br />

mo araba ya re - "Ke ya Roma. go bapoJ.wa gape 11 : Ja&ll& Pet re a tlhajwa<br />

ke d1 tlhong. a boela morago kwa Roma. mm.e a feta ap lwa g no 11. tlhom1lwe<br />

b tlhogo.<br />

Re boetae kwa motsing go bona Kereke le Patlelo ya ~t Peters (<br />

~~ .~silica e Pia~ ~o Pietro) sentle. Ke kereke e e .f'etang d1kereke<br />

taptlhe taa ~eKresete mo ~e.f'atah1ng ka bogoJ.o ~e ka mokgabo ~· ka khumo ~<br />

Go l.aotae b -~ pe ba le 260 mo go yone mo makgoJ.ung a mara taro a diDJ"aga<br />

go tswa ka ngwaga wa 1~77. Kereke e ya ~t Peter's e agilwe .fa godiae<br />

ga lebitla ja ga Kopostolo1 ~etere a sena go bapolwa •• Nere wa motJ.hoko-<br />

~<br />

~H, 8~· .1--LI.>.a ... .&c, ~ ~- -!'~ o<br />

fatai ka ngwaga wa 64 kg tsa 65 .+.n. Jii.:b..l-.Jik.~ J;~ 1~~~,~·<br />

Kana kll nako eo .t)ak:resete b& ne ba tshe.Ln parat1n1 .Le tere • mme ba<br />

kM me~e~~. ~a bangwe ba ne ba gokel.e.Lwa mo d1tah1ping tse di<br />

.Le~ tetseng. mme ba gMdikiwe, ba bangwe ba buiwe kgotsM ba .Lokt~o~we<br />

ba ntse ba tshe~a lGibb n; Homan ~pire Chap XVIJ<br />

0


wa Roma _. "Dgwap WI 8' ,..,itt;pt;;;f;.a.<br />

7: ~<br />

~efatlhogo lfMOMde~ sa ~t ~eter'a se msjako a metona e le metlbano, le<br />

ta di~long 5<br />

dipil.ara /d.i 12 tu di bokima jlrll1 monna yo motona fa lo<strong>the</strong>keng •<br />

.s~<br />

lfla god.imo ga matlo a goc11m (att1oJ go na le ditahnntah-)e (atautes}<br />

tae d.~tona d.1 le 13, tsa Morekoiodi, le Johane wa Kokoiobetai, ie ~apoatoi<br />

1 ba ba 11. ::setJ.hoa (Doael /a ~t .t'eter'a lte n•m•' e tona ya k koro<br />

e e 1tal.etaang mat~. Bokgabag&DJO (diaaeterJ jwa 1 ne ke d.ikgate d1 ie<br />

142, go g J.a ke d.ikgato d.i le 50, mme ae DIDIAllal. o o galalelang jaaka wa<br />

loapi. ~ap tlase ga sone aaxx..~+tww go ae d.ikologk go kw¥d.1iwe j•ana:<br />

" Tu ea .t'etrua et supra bane petr~ aed.ificabo ~ooleaiam meam et t1b1<br />

dabo Clavea Regni ea.el rua.~- ~ wena .t'etere, mme ke tl~aga .t'hu<strong>the</strong>~o<br />

fM'\.1. ~


d~otokMra tsa bone, ba tidikanye dita~p1, ba opele bar• Re batla rara~<br />

re batla Pope, mme e re tela ~Ula fenatere a ntsh& tlhogo go tuulale,<br />

go nne tidima!o e kgo!o. Jaana a taheg<strong>of</strong>atshe batho ka mantswe a le<br />

~ mararo - ;! .. Urb et orb1 . .. - Ke gore Tshego,fatao e nne mo motsing !e mo<br />

"""<br />

let•tsing jot~. Jaanong matahJL~1tshut1 a dume .. AIIltn" mme ba pbatla-<br />

.,.,_. ?f..<br />

lale. ~ ronaj!e\1• mo loaaiaaing loo, mme ra .m ge~a tsheg<strong>of</strong>atao ya ga<br />

Pope John XXIII ka ~ontasa •• Lweta~e • tlhola 17 ie ~ha~ane a t~~a 1<br />

ka ngwaga wa 1961. ,,<br />

Ne sight more solemn can be <strong>of</strong>ferea to Ro.ana and<br />

foreigners than that <strong>of</strong> <strong>the</strong> benediction <strong>of</strong> <strong>the</strong> immense tightly packed<br />

crow • ~ ( E -'l~.,.tu..,.,",u)<br />

J4o k rekeng e nngwe e e b1d1nng ~t .t'eter ~ 1n Cbaina ge na 1•<br />

setahwantahontawe sa ga Mo~e se se IKR•*•x .... 8 diri!weng ka marble se<br />

gaboi tswe ke llicheJ.angelo. Se kana fela ka motho, mme ebiie ekete ~. Ji;<br />

ka bua.<br />

K I<br />

t.reke eo e bid1wa ~t ~ eter s in Chains (~o ~ietro 1n Vine 11) kgotaM<br />

Moitahephi ~ete~a bef 1lw; ka ~keetane,ka g~we dikeetane tse Mopoatol1<br />

~etere o ne a b fiiwe ka tsone jaaka a latlhetswe mo kgolegeleng kwa Jerusalem&<br />

ke Agrippa Berotk ef'ile morago '~~1-tsa leriwe kwa Roma, mme kereke e<br />

ya agwa go di "lo!oka ao go 1 ne. Kana Agrippa .tierod( yo ke setlogolo sa ga<br />

Heroa« l <strong>the</strong> Great) yo o setlhogo, ebi!e keene yo one a~ ia Kopoatoioi<br />

~akoba tlh go, ya re morago a 1at~la ~etere mo kgo!egelong, mme ~· mora-<br />

1 a.<br />

go, Modimo wa mo wat~a ka g re ~ jewe ke diboko a ntse a utlwa fela jaaka<br />

~<br />

gone ga dirasalela rr~•~ goi ~ro~wa Motiot!omadi •<br />

.t, """"'IAJ£. ~ tintAJ I ~<br />

~reke( ya ~t nui's (:sao no~o fuore le muraJ e agiiwe fa godimo ga lebitla<br />

Ja ga Kop stolo1 ~Ulo. a&thudi a yone a d1 pilar& d1 ~e i5u tse d1 diko~ -<br />

gi~eng setshwantsontswe sa ga ~uio.<br />

Ntlo e tonatona e e bidiwang ~lazzo ~1~~t- del ~r1Dale e ne e le<br />

I;)<br />

b ~o jwa di-~ope pele, (go fit~la 1876), ya tloga ya nna palaise ya<br />

dikgoai tsa ~ Roma ~ DlClle gom.pieno ke bonno jwa di-president tsa<br />

Repubiika ya Italy.<br />

~<br />

\,.,.;;<br />

'


de<br />

Fontana trrevi:<br />

Ge n le ••i•w~di • • phe,baae~ aetae •• ~ed1be~eng je le~, ... ~/<br />

-"<br />

kwa Roma, le bld.1wa Trev1 Fountain. Ga twe ta aotho • le moet1 a ~nwa<br />

aetse a jone kgotaa & latlhel.a ~ed.i {coin) ao go one o tJ.aa pateleaega<br />

It<br />

gore a bo a boele Ro .. leta M rata kgotaa a sa rate. Re na ra tahesa fa<br />

ba re le rona go ka Cliragala te~a jalo ao IJO ! rona k.a ke ne ke 1 tee /a b.<br />

ae na ma1kaelelo ape ~11P leta e ~· kel.etao ,a go boe.l.a Roma gape, mme<br />

ka latlhel.a ledi mo aotawec11y~o o lea ge np.tsa, mae J& re ao aoaong ra<br />

tawel.el.a pel.e .1.e aoaepe.l.e wa rona go ,a Napo.1.1 {Bap.l.esj .1.1 Greece le<br />

~<br />

!arael ka ma1k.aelelo a gore re tl&Afete~e.l.a kwa •sepet ~• India, mme •<br />

re koo re boe.l.e kwa Mat1keng, ~.Afrika. Lefa go ntae jalo, e~1le re ae<br />

na go goroga kwa Iarael, d.ipaaeporoto taa go tawelela pele go ,a ~gepete<br />

fJ<br />

tsa pala, mme ra )ateleaega go boola aorago. Le gone e r11e ntawa go na<br />

l.e d.ikepe tae d.1 J&ng Yuropa ka ditael.a tae d.ingwe taa lewatle, ra tl.hok&<br />

manno ao go taone taotlbe, mme ra patel.eeega gore re be re t••1 aekepe<br />

•• se re iaang mo tael.eng J& Ro:ma, DIDLI J& re re goroga gape koo ra 1ph1-<br />

t- .n<br />

t~J.a e~1le re J.e fa pel.o ga one Motawed.i oo wa Clineelelo wa Trevi<br />

Fountain. Fa aotawed.1 oo o 1al bo o no o 1 tee go bua, o ka bo o taheg1le<br />

lea rona wa re u A ke lona tota ba le no lo 1kana 1.cf»o .l.o tapa lea mogane<br />

maJ.oba Y<br />

Kwa Roma ie mo iefatsh1ng jotlhe ja Ital1a, kereke • b1d1wa<br />

"cb1ezza .. , e re uxta•atz•t kereke e tona e Ka-.tmgoleae ba e b1taang<br />

'ca<strong>the</strong>dral', Matad.iana one ba e b1tae kwt•t .. Baai11ca ... .t..obala kgotaa<br />

patlelo e • bid1wang 'scuare' mono le kwa JSngl.and. , e re kwa Fora e b1d1we<br />

c<br />

'pl.aae•, Matad1ana one ba e bitaa "Piazza". setlhoa aa kereke se se<br />

f&oClileng kgotsa se so nang .1.e tab1p1 se b1d.1wa 'tower' kgotaa 'd.oae lea<br />

puo J& ~e-.amgel.eae, Ma tad.1ana one a re ke "C&Dlpan1.1..1.e .. , mme e re<br />

a a b1cliwaDg<br />

makg tJ.a "11/ d.1 'c1rol.e' kgotaa 'Circus' Jrnx5 ke Ka-.amg l.eae, Me. tadiana<br />

ono bare "ForlDI ...<br />

,......<br />

NJSAPUJ.,l { lfap.l.ea) l!l r1J.e re •tt_na go bona u.ntl.o J.e c:t.1kpkgaaatao taa<br />

,;,.t Roaa ra t1we~e.1.a pe~e go ya Bap~e•• Beng ba gone ba go b1taa ··JJeapoJ.1•.<br />

1e one ke aotae o mont~• ~ dit1ro tae dintai. u tletae bab rek1, .me<br />

~<br />

o •odu.ao ka e b1~e e le .ago.1.o.1. a dikepe taa -.t'atahO QD¥ tatahe. Re<br />

"'<br />

"----""""'<br />

gorogetae kwa HoteJ. ~' mme ta.ore ,a rona e okame aet 11 a<br />

logaba(ba'J J lwa Baplea.<br />

Xokgwatha o aontle b g lo wa JJaplea k8<br />

Via Toledo o o .. w+axt•xaalt maele a ~ Pal&<br />

Awa zz Reale 8 kwa<br />

lluaeo Nat1 D&le. Ka Naplea pftn .. It ia perhapa <strong>the</strong> beat 11tuated. cit'J<br />

v<br />

:4


in Kurope~ Mapalamelo a sekepe (harbour} kwa Naples a gaisa otlbe a re a<br />

bonyeng mo metsamaong ya rona e mentsi. Motho sa a palaae sekepe,<br />

ga a se tol ge ka dikgate (steps} jaaka mo maemong ot!he a dikepe a re<br />

palameng kgetsa ra fctloga gone mo ma.tatshing otlhe. Kwa lfaplea mapalamo a<br />

sekepe ke 'platfor.m' kgotsa boago jo bo taholeditaweng gore bo lekalekane<br />

le mojak wa aekepe. Tiro e ga twe • dirilwe mo taolong J& ga Muse lin1.<br />

Kwa Naples go k1J.e ga nna dikgeleke tsa bakndi ba BaRoma jaaka bo Horace,<br />

le Virgil, lt[.Ja ba na ba sl tsalelwa gone. (ft~ 14-"A-~ ~ Dt~~<br />

.MoUNT V.!!:~UVIU~: .asr11e re le klra Nap!es ra etela tbaba e e tUJiileng ya Veauviua<br />

• e dimaele d1 aome s1t•wa mo otaing. Ke yone thaba e e kileng ya<br />

bil ga melelo le lotah.ere lwa DULj e a a tlbap l gil ng le thur,, mme J& ribegetsa<br />

metae e mentle ya P peii le Meroulean e e ne e le s-uti le yone<br />

~ /k~r A#..<br />

ka ngwaga wa 7\i ya ~ekresete, ya bol.aya mataallsaata ~ 1- sa itaeweng -. batho,:<br />

mmogo !e ~J.iny mokwad1 yo mogolo wa BaRoma. Morago ga moo e kgob tse ~·<br />

i>r-<br />

(4), gape ya tlhataa thur' le melelo le maje a a tlbapol gileng, mme SAP•<br />

ya khurumetsa metaana e e ne e agiJ.we gauti !e yone, mmogo !e baagi ba yone<br />

JA rona eriJ.e re J& go e bona J& re re a tame!a ra bo re tahogiie gore a<br />

jaana ga e ka re kgwele ma<strong>the</strong> a yone a a botlhoko re le kgakalakgakala<br />

Jlb;DIT~N.l!:•<br />

IV o<br />

e e d.ikga to d1 4, ooo ka go gtJ.a , mme<br />

~==~~~;;--~------~r.u--• J ko• ki kgotaa m gotsana.<br />

MEUITERRAN~ ~: ~ile re tlhotse mo motaing wa Naplea ya re mo moaong<br />

ra rakana le ~ kepe aa Amer1ka se bidiwa ~.~.Atlantic se J& Greece le fww••<br />

Israel. Ra bena manno a mantle mo go sone ka £155. ~e tletse Ba.Juda ba ba<br />

yang med1rong ya ~eJuda kwa Jerusaleaa. Vitsuata (ate~rdsJ taa aekepe e<br />

ne e le banna ba bantaho (negr eaJ ka bonta1, mme ge sa bonale mowa epe<br />

"<br />

wa betahaba kgotaa wa loDTatso fa gare ga bone le BaJuda kg taa le .. kgoa.<br />

Re dule mo Haplea go le Mantaga mo tahokologong ,a letsatai. ~ekepe sa<br />

rona sa taena mo ~watleng ja Kediteranea sa bapa le lobota lwa boph1r1matsatsi<br />

jwa Italy •• 11e ka b nako ra be re setae re buisana le BaJuda ba<br />

banna le basadi, ba re bolelela ka loeto iwa bone le se ba ae elang Jeruaa:<br />

~ J.ema, ebong med1ro 7a b ne- .Rosh Hashana, Yoa Kippur le ~ukkoth • e nnang<br />

ka kgwed1 J& Lwetse. Ra supediwa d1pone taa motae wa ~teol1 o mopoatoloi;<br />

1'-<br />

~auJ.o o kiJ.eng a teta lea one a ya i<strong>the</strong>k ng kwa Roma. ~1J.e bos1g ra tsena<br />

a<br />

•• ••p:U,±eJtS ( t5~ra!ghil) •• Mess!-. ~• e ,...ae ekete .aje a Xta~ a ta moJ.eo,


J(jr .¢f ( ~RAI'I!i "'FM~NII) ~~<br />

mo ~=~·{{J.!!s \~atta J sa Jl.essina,j fa JU.je a a d.itabaka a Ital.7 ntJ..beDg<br />

ke ~ - ~<br />

ya boph1r1mataatsi e yane ~etepJ;;meno le ditlbaa tse


~ile re tswa mo bogaring jwa motse fa go bidiwang Constitution ~quare<br />

ra ~- palama thaba e e bidiwang Acropolis. Thaba e ke lentawe kgotsa aaje<br />

a a tahwaraganeng, a a papannweng kwa g ~~ , mme koo go namane e tona<br />

ya kago e bidiwa l'ar<strong>the</strong>non kgotaa Temple <strong>of</strong> •thona. .1!: a gil we<br />

leaweu (marble J dill1"aga d1 le 447 pele ga matsalo a Morena.<br />

d1koJ.ogilwe ke d1p1~ara tae<br />

+c<br />

,......,<br />

ka lentswe je<br />

-<br />

¥.,{' ta ntle e<br />

dildma d.1 J.e 5u, mo teng e bo.lee~e bo d1kgato<br />

cUJ.e ~oo. ,!!; ,t'6d.iln ke d.ite pe.Le tse d1npe eb ng ~opylea kwa pele, .asrec-<br />

Temp.Le kgotsa<br />

h<strong>the</strong>1 Dtka:1a moJ.emeng, Temp~• <strong>of</strong> Hike Apteroa pf win~eas Victory ka~fa<br />

~·<br />

letaogong je le jang, &B5 altar <strong>of</strong> ~eua lara morago • Go tswa too re palaae<br />

thaba • nngwe e e b1d1wang Mara Hill kgotsa Al'eiopJg\Ja ka t$eGerika. Tbaba<br />

e • A~ng jwa bop~rimataatai jwa Acropolis. ~eJ.e e ne e .le bok! ne~<br />

jwa bae;olwane ba BaG~r1ka, mme eb1J.e ke yone e Mopoatolo1 ~Ulo o ~-~~<br />

kileng a leka go rerela BaGerika mo go yone ka ngwaga wa 50. .Mo godu<br />

ga yone go ne go :le tempele e kwad1J.we "0. .Mod1DLo mongwe o o aa 1taeweng ..<br />

jaaka ~aU!o a bole.La mo J.okwalong J.wa Dit1ro .17/2~. ~we batho ba A<strong>the</strong>~<br />

ke bone fela ba paletaeng seganka se go tweng ~aulo. ~ile a re o ba rerela<br />

ka tlhoa.falo ya gagwe e re e itaeng, ba mo tlhokomol ga jaaka ekete o<br />

tlhaba d1naane, mme a kgobega marapo. ~Tho A<strong>the</strong>nians received ~ with<br />

cold disdain and he never visited that city again • M.G.A&aton). The<br />

A<strong>the</strong>nians never thought <strong>of</strong> persecuting h1m;<strong>the</strong>y simply did not care what<br />

<strong>the</strong> babb~er said; and this cold disdain cut ~ more deeply than <strong>the</strong> stonea<br />

<strong>of</strong> <strong>the</strong> mob or <strong>the</strong> .l1ct rJ- rodai(Pr<strong>of</strong> James ~talker}<br />

Lefa ge ntse jal , wa baa tl.hod1 oa<br />

" A<strong>the</strong>na a t~hab J. sela mo Bo.Kreseteng a ba a be swela, mme g mpieno ka<br />

ngwaga le ngwaga ka letsats1 ja 29 ~eeteb a1go je ~· bidiwang ~tsatai ja<br />

sa Jloitaheph1 .ttul.o, TJ.hogo ya di-biahopo lArchbiahopJ wa &thana le b ruti<br />

ba phu<strong>the</strong>gela lara Jfars Hill ba apere d.ipurapure le aethikga, mmogo le<br />

mepbate ya baopedi lchoira} ba kgabile ka bohubidu J.e b setlha, ba ts~tae<br />

difaJ(paano, le<br />

~ereke ya ~eKresete.<br />

di folasa le d1banira (banners} ba tsile aodarong o mogolo<br />

fa Konstantine The Great e le ene kgosi (emp ror} wa Roma a lltfatahe<br />

y-- ,t<br />

ja Ba.Gerilca, et'i:b ka e ~· aolatoc11 wa ~eKroste 1 tlbabego ja ~eXresete<br />

ja tsena mo A<strong>the</strong>n& le metse e mengwe ya BaGerika, mme ditem.pe~e tsa<br />

seha1tane taa fetolwa go nna dikereke taa tirelo<br />

___<br />

.<br />

A..<br />

~<br />

~<br />

• __ d_im o_. ____ ~---<br />

__<br />

~


l.Ast•tahe ja Greece e ld.~e ,-a nna jone .Legae ja bonokopela J.~ jwa ld.tao<br />

~• botl.ba.Le .Le kakanyo .1.0 kago • .llaill& a magolo a bathO ba ba ag1leng<br />

thuto l.e botabelo jwa letatahe a t1tlhelwa koo jaaka 'bala;,u. bo Thera1ato-<br />

)J,<br />

clea, ~ol.cmi\ ~er1cleaJ batlbaban1 ba d.1natla bo Xenophon le A].exand.er n.<br />

Kotl.otlo.ad1J bakwadi ba b~olo bo HaBer, Berodotua,~ophoclea,~1pedea<br />

le ariatopbaneaJ batLbalet1 l.e baakau71 bo ~ooratea , ~lato le Ariatocle.<br />

~ re ntawa dipuo taa matatshe a re a etetaeng d1 ne d1 re paletae, leta go<br />

ntae jalo re ne re tle re gaodiae 1entawen7ana lengwe ja ~·-~geleae, kgotsa<br />

ja ae-L&tine, kgotaa ja ~+F ra , kgotaa ja ~e-Jere .. ne. Kwa Greece<br />

gone go ne p pala tota go utlwa gore ba bu.ang, ka e_bUe le aokwale wa<br />

LA.<br />

~<br />

e,..<br />

Batawana ka go rata pue, ge l.atola le go l.atoJ.e.Lwa .. roko. Bar~ puo ke<br />

:rene aewa wa betahe.Le. Ba ba buang ~e-.Jmge.Leae le ~-F ra baa welwa. Ka<br />

kwa A<strong>the</strong>na<br />

dil d1 gakgaaataa, re ne ra kop&D&(le aongwo -Hicol.aa Oaren1a ,-o •<br />

bua<br />

k1.1.0Dg a dira ••n• s.Atr1ka; a iS&& s.-~g·~··· J.o ~-Airikaaaa , mm~<br />

eb1J.e a 1tao Matikeng. A re thusa tbata ka go re aupetaa •otae wa Atkeme<br />

betensteng . ....<br />

,<br />

Letatahe ja Greece ga l~a huma ka le le ~obotJ.ana, .me ebile<br />

.l.e lo maje thata. i'olel ya b ne ,.a re cfr1l Modimo o aena go bopa lotatahe,<br />

ga sala .. jen,.ana JDangwe, mae wa bepa .Lefatahe ja Greece ka one •<br />

Ba.,Ger1ka ga ae ba<strong>the</strong> ba ba ratang thuto tela, JIDile ebile ba rata metabaaeke<br />

tbata. Go nna d1t hup taa go kaapana, go .Lekana ka matawolo, .Le go<br />

tabo!&• Kana d1•0.1.Jap1c Games tae jaanong d1 tJ.etaetletaems ka J.etatahe<br />

d1 simoJ.oga koo. ::se songwe gape ke ba<strong>the</strong> ba ba dume.Lang lr.a bejetl.he ja<br />

bene ao ae.L ng se !Otweng wKgeJ.e.Leaeg .M. Ba tlbaaetawe santstntai mo<br />

aagae a bene a thujwa<br />

aakgoJ.ung a diaJ&ga,;mae ga ba 1se ba ke ba 1neel • .fo.l.e ~ .Le J& b ne '18. f<br />

wae ka saaa :maje, re lea apara serame, mille bokgoba j one ga re kake ra 1-/<br />

.<br />

.. 1 ta1boa go ,.a Haita, aotse o e leng o e .. , l.olo tharbour J n a dikepe<br />

taa Iarael, letatahe Ja Ba-Juda.<br />

X& lewatle ja Mediteranea le aa atlb•-. thata jaaka aawatle a Atlantic<br />

lo .t'ac11'1o le Indian , le gone J.e dikoJ.ogiln ke mafatabe a Yoropa 1-1'<br />

ntlheng 1'& bokone le boph1.r1ma, Atr1ka ntlheng ,.a borwa, J.e Aaia ntlheng<br />

7& botl.habatsata1, aetse a Jone ga a kgapbee tbata, mae aekepe se aapa ao<br />

go jone ae aia~betae, ae sa kwelo. batho ba sa teroge aebote le gone ba<br />

aed.i


v<br />

... .<br />

PA~~TINA - (1) GALl~ . (21 ~&KARIA J<br />

~ALESTIHE - THE HOLY .LABD •<br />

Main& a mabed1 a a kaJ& leta tshe le le lehswetela. Ke -1na a leta tahe<br />

ja Bajuda je jaanong re ne re goroga mo go jone re ·~ go tlogela<br />

Yuropa - lefatahe ja ,llakgoa. Mille 01le lefatahe je ja Bajuda le na le<br />

ma1na a liB.ngwe. Mo Beibeleng le b1d1wa Kanana (canaan}, le b1d1we JJefatahe<br />

ja Israele, le b1d1we ~fatahe ja JudL, !e b1d1we Lefatshe ja<br />

BaMebera, le b1d1we Lefatahe ja Tshol<strong>of</strong>etso , le be le bidiwe Letatshe<br />

ja ga Jeh<strong>of</strong>a.<br />

I<br />

Go ralala letatshe je ga rona, e ne e ae gd bona naga e<br />

ntle eo tela, mme bogolo e ne e le go d1rasatsa keletao ya go sat1•a<br />

d1kgato taa Morena- go bona .. felo a 0 d1r1leng mo go one le go gata<br />

:1111u o 0 o gat1leq mo na.meng.¥ 0 .aepele o o ne wa r e DaJ'& leaedi je leea<br />

gore re tlbalGga~e dipolelo taa Teatamente e Ntlba d1 le dintai , le go<br />

ranola dipu di le dintai taa K~rena, mme aelo ae sa dira ataha~atao ya<br />

ma1kutlo le tlhebololo ya mowa. le tototatao ya k1tao.<br />

~~rile mo nakong ,- botshelo jwa Morena, . ~lestina kgotsa Letatahe<br />

je Le Bo1tehepho ja bo le le dikgao!o tbaro, ebong H-'1-'- Galilea ntlbeng<br />

7& bokon~, ~ria ta gare, le Judea ntlheng 7& borwa, mme mo aoaepeleDCj<br />

wa rona, re na ra tlho:maganya ma.f'elo ao tela<br />

J. GALILi::.A<br />

GALII.JsA : I' kgaolo e di tiro t~e . dikgolo tsa<br />

jalo.<br />

t"'"'\<br />

"<br />

"'<br />

~~~<br />

Morena d1 d1iagetae~ se&e'<br />

Ke ks-olo e a agileng mo g9 yone diD7&8& d1 le ~0; ke kgaolo e di-etangel1<br />

tsa ga Ma<strong>the</strong>u le Mareko le Luka d1 bolelang bogolo ka tiro Ja Kore-<br />

•<br />

na gone; ke kgaolo e go ~wens e d1ko!og1lwe ke ks&lalelo ya dipolelo,<br />

tU ~h.wa.:11,ts h (lns (~a.~ ><br />

d1 thuto le d1 tiro tea ga ~esu. Ko @iane~ tae d1 32 tae Morena 0 d1 bu1-<br />

mataons (miracles} tse 0 d1 d1r1leng, taeJ.:d5 tsa taone 0 d1 d1r1le kn.<br />

Gal1lea. Di <strong>the</strong>ro tsa gagwe tse d1 kgolo- jaaka Thero J& Mas ego, Bogobe<br />

jwa Botshelo,Maitahwarelo, Boingot!o, Bo1tsheko ~e<br />

rile mo Gal1lea. ~hetogo ya gagwe ya•go Tsabakela tae ~<br />

Ge.l1lea. Barutwana ba gagwe ba le 11 ao go ba ba 12 e ne e le Ba-Galil&...<br />

Ruri go ka~we Galilea ke legae le thar1 7& .Bokreaete.<br />

!eng, bontsi jwa taone- d1 le 19, 0 d1 bulle lara a..J.ilia. Jlo dikgakgad.4:.<br />

A<br />

. .


yr ~~ 1l7 ~<br />

/ LwABOB1!:UI: l'ALb:STib - HOLY i.ABD. ·-- - \ .<br />

/ lla1Da a JP.bed1 a a ka,a leta taljll le ~· J.•JI8W• tal.a • Xe -1na a le:~he 1<br />

ja Ba.juda J• ~aanong re ne r-e goroga ao goJ one re ae na .so t~ogela Yuro)a<br />

- ~eratahe ja *kgoa. JIM e b1~e ~e.f'ata je ja~ le na ~· Jill<br />

~ mangwe. Ito Beibelang le 1d1wa Kanana ( ClmloanJ • .I.e 'ti-'-71 )t- b1d1we<br />

VI Le.tatshe j ele , ~· b1d1we 4«1-we ,..Ltetatshe ja<br />

Bahebera._ • b1d1we "etatahe ja<br />

\ ga Jehova. /<br />

lll rile ao · ~ botsheJ.o jwa Morena, ~tahe je ~· Boitshepo<br />

ja bo .1e le d.i o thar , e ~ong q&lal.ia ntJ.heng ja boK e,<br />

sare,<br />

,... ...<br />

nt~ng J& )!6Jt borw:-- , .mme moaepe~e wa rona mo go<br />

o~~aganya ma.telo a tela ja lo.<br />

Thaba J& Karme~,<br />

~~: !'-- Ga1l11a re et tse Haita,,-Mazaretat Kana• Mount Tabor,~i_ger1af<br />

Lewatle ja J.h1a,Jfagd&la,Thaba p. lias go, Betbaaa1da, Kapernaa, Na1ne,<br />

z t ~<br />

,~~1~ Jezer1el.. Klra 8auur1&, re etetae GUboa,l:lhek u,: la,Ger.!zilaeftSlnlo<br />

~;;;jlla,ie'<strong>the</strong>l le ~ ro len~& r& ~JerUMlea le u.telo<br />

a unta1 mo aota1ng, Thaba p. Lotl.hware, Bethan1, Be<strong>the</strong>ta.ge, Jer1ko.Molap<br />

s<br />

n Jerodane, Let aha ja X.tw...1, Be<strong>the</strong>lhe.aa. Mo go hulareng ga rou re taene<br />

ka Al. Bireh,JQII.ua , Ajalon, TelA Viv (Joppa}, .uoboa lwa i:Ularon, lllaclraelon<br />

Xeaaria le Hai!'a gape.<br />

\'(~ HAIFA.:. ~ one zaotae wa .. go~o~elo a dikepe (barbour} taa Iarael. ~ekepe aa<br />

rona ae gorogil.e gone mo m.oaong. Ba eaiaiwa gape ka go bopelela go aupa<br />


aprotet1 ba ga Baa1e gone. {Bala D1kgoa1 18/~1 le AJaOS 9/~ • Le ~<br />

gone go a gilwe ker ke gone. K1"i-i1e re a :::na go .tologa tbaba 1e ge<br />

"P~ ~<br />

bona aotae raJBu. go J& Bazaretha •<br />

. IA~H: o b kgakala Jwa d.imae1e d.1<br />

ma.telo a a bo~e~wang mo Beibeleng mmogo le dipono tae d.ingwe tsa Nazareth&.<br />

Baagi ba gone ke batho ba le ~~.ooo. e le Ba-Juda, mme bogo~•<br />

Ba-Arabia. Nazaretba e ne e ~· legae Ja ga J ae.ta ~e Jl&ria ~e n.gwana wa<br />

bone Jesu. Jeau o goleta gone \Ma<strong>the</strong>u 2/19-~3) Luk 2/39-40) 0 tahaae-<br />

- !Jil oli'T'a.. o(,i.J


ke 70ne Mtbaba e e godi~eng • • kwa thoke•( Ma<strong>the</strong>u ~7/~,~}, e Jeau o<br />

ne a e tlhatlega, DIID.e a .tek a fet ga peDal" mo go 'JODe., a taabakea<br />

(II.. •<br />

jaa:..; ~ef5aata1 (. traDa~at1 D}. Ba bangwe 11aa1e ba re tiragale • •<br />

ntae kwa xae ar1a-P111p1. Kwa tlbDreng 7& Tbaba J& Tabora go ag1lwe<br />

kereke e • tlha tlagaD:T•ns gararo.<br />

~na too tsela J8. roD& J& thuJ.a••, 7& d.1kologa dithaba, 7& tl ga "f&<br />

nna aokong, ,a ~tlJJatlogeJ.a 1aL bou.ko- mme J&re morago ga d.illaele d.1<br />

le 1~ "f& taena kwa Lewa tleng ja Gal111a.<br />

pono<br />

LBwaTLB JA GAL! .LEA: .IS: ke peno e • gaiaang ka bontle. Ke ~-~' ~· m tho<br />

o se ~eng a ba a e lebala. xfr11 kara 7& rona e aena go tlha tloga<br />

dithaba e le kwa godiao~o. ra bona letaha je letona ja aetae a aabu•<br />

dudubududu a pha tsbima jaaka galase kwa. tlase, a ageletawe ke d.1 thaba<br />

4<br />

tae d.1tahetlba. llo Be1belen.g le~ je ci;r• gongw le b1d1we Taeber-<br />

1&1 gongwe le bidiwe Geneaerata. Ke 3-cme letaha ja Gal11ea jeo, je le<br />

bontle be boitahegaag. Ita gone efr)l q ke l.e bona, ka tlhalog&n'J& ka<br />

botlalo .atoko a Moope1o ( cantata} wa ga o.Jeasop o re k1leng ra o<br />

opela jaale ka 1913 kwa Kiaberle7 1e bo K1aa Franoea X1B1we,a!DD1e<br />

llttiko, ~ :MahUJIS. le Kina ~oga, 1e bo X:r Jfehuda 14otah'IDI1.,Horat1o<br />

•<br />

h,k~<br />

Mbelle, Joseph Kokozela le Gam& Kt.-beD1f ka tlega ka o opel& gape<br />

morago ga dirqaga di le dintai (1933} .leba bangwe- be Jeaeph Gape,<br />

Meahoe1a Kothuai, Leah ~eatlholo, le 70 mongwe 70 o ne a ratega bogolo.<br />

Gali.lee. Gali.lee: Fair ia <strong>the</strong> sheen ot <strong>the</strong> aur.t on th7 sea •••<br />

Blue abo••• b.Lue be.low and <strong>the</strong> brown h1.L~between •<br />

.Like a aapphire art thou in <strong>the</strong> orowu ot a queen<br />

Lewatle ja Galilea le diaaele d1 12 bc().ee1e, d1 7 bopbara. IAC_+ 1e<br />

""<br />

ntae 1e tletae mekoroDJ&)J& batahwari ba ditl.hapi. Le rona re palaae<br />

aengwe J& aekeronJ&n& e gore re 1~ oDe aentle.<br />

Morena o biditae Petere le Johane le Andrea le ~ak ba fa go lone lew­<br />

a tle j e gore ba ao J.a tele ( lla t 4/18 • Jlark 1/16} o kgaleaetae diphet<br />

11.0 go jone, mme taa aisibala (lfat l/'tt3 l lDll.e ebile o kopaaetae ta le<br />

barutwana ba gagwe a aena go rula ( Johane ~1 J • )<br />

Re d1kologile len t1e ja Gal.ilea ka aotekara • re ba t1a aetbeo le dipeta<br />

t.<br />

taa aetae ~ mental e e ne • le gamile. •etse eo e ile, mantawe a aetsh•<br />

ego le tlhaped1 a di~etae, g tlha go ..a.tetae, go kgaks&betae.<br />

,.


~ ~ ~ ~<br />

I·<br />

~ TIB.Im~: Jlotae o mogo~o o o ag1lweng mo .l ai.Dg lwa Lewa tle ja Galilea<br />

ke Tibe~iaa. Re g rogetae mo Hotel YeD e • o~ns lewatle, ra<br />

utlwa go au.. ga jone motahega.re le boaigo • .<br />

~~<br />

Kotse wa Tiberiaa o ag1lwe ke Herodj wa MOtetraka (Herod <strong>the</strong> TotrachJ<br />

morwa HerocU. wa KotlotlOJU.di (Herod <strong>the</strong>


,.,.,pCJJo :taa. D& .lba'b8IJRJ!P .lf&Jaeeaxu ~caacm~ ••~• s.u<br />

T'«NHa<br />

w<br />

TABGHA: Go t2)& kwa Tbabeng ,a :Masego re f'ologetae fa dintahing taa Lewa<br />

tle ja 0a.J.i'J.1a go lebaga.ua le fa MoreD& o ld.leng a :te$. ba<strong>the</strong> ba teta<br />

5, 000 gone ka d1nkgweD&'J& eli 1• tlbano le d1 tl.hap1DJ&D& d1 le pedi (.II& t.<br />

,fl4:2.L ). !twa lef'atahing ja H-1-1-1-# Galilea gole f'a go b1d1wa .. Tabgba ...<br />

dita~ntao tea<br />

~D& le kereke gone e e nang le mokato wa maje a a kwalakwalitawens ka L<br />

eli tlhapizq&D& le ci.1DkgweJ178.D& .Re kopan7e gone le baet1 (tourists J ba<br />

fr ·n-<br />

•er1ka ba le banta1, Jlllle ra nna mo llojanf1eng ra taaana ditahwan:taho.<br />

~ ~b;BHAKA: ac{t•wa too re tlbatlogetae bokone go 'J& 'K#~ KaperD&JU..<br />

llotae oo jaaaong ke ~~&rope f'el& le mekoakoa 'J& -j• a a thubeg1l•D8• Re<br />

aupeditawe gone methao le maje a aeu.goge,. Korena • ne a ruta gantai ao<br />

!.<br />

go 1-ou (Jobane 6.4t}. Re supee11tawe le f'a ge akanngn.ng /gore ntle 'J&<br />

ga mogwagadia .Petere e ne e le gone, jaale fa Morena a ao f'od1aa (J4at.<br />

8:14). Kapernama ke one motae o Morena o ntaeng bogolo ao go one ka nako<br />

...<br />

7& ttro 'J& gagwe J& <strong>the</strong>ro, IDile ka lebaka loo ga ba ga b1d1wa ""lotse wa<br />

gape. •f 11at.~.11Ke gone kn ditiro taa gagwe tae #"WJ.- dJ.ntaiJ/U/#.~~-<br />

1,<br />

taa kpkgama tao .Le dk<strong>the</strong>ro taa gagwe tae dikgolo d1 ntaeng gone ( John 6<br />

./,<br />

5\1 I• JDDI.e .,a r e ka ntlba ,.a botllhogoetha ta 1e go li , 1Jlhab 1 ga. baagi<br />

ba gone Morena a kgoba Xaperna.a .,._ maogo l.e Be<strong>the</strong>aaida le Korazina, Dle<br />

phutso • motho o e bona aentle f'ela ka aa tlb fa • tseu. ao llllrU.p1ng a<br />

metae eo.<br />

KORAl.IHA: Go tawa ao Kapernaa re ile :u.ruping a Xoraz1:na, bekgaltala jwa<br />

:L<br />

dimaele d1 1e a~ ntlheng 'J& bokone • Ke gone kwa Jesu o f'od1a1taeng monna<br />

-:- .,.. .<br />

a au.J.e letaog go le aabata" (Kat l~/9;Mark 3/161, a todisa aotlbanlca wa<br />

A<br />

~<br />

aola•d1 (Jiat 8/5·l~J Luk 7;~-J.O J a rwl1aa aorwadia Jairua(llt 9:23-~6 Jlark<br />

A ,_ .ur-<br />

5/35-4~J Luk 8/4W J • Ke gone kwa 0 r J.eng ba 1• 70 go 'J& go rere.,r<br />

-<br />

BBTRB~DA: Jaana ra 'J& Betbesa1da 1 1egae ja ga Petere le Andrea le .P'U1-<br />

• -nepo.<br />

Ke g, kwa Morena o f' ou:t .L taeq ma t.Lho a set otu gone (II& t ~/22 J, a ba<br />

a f'odiaa aoJ.epera (Kat 8/ J.-4 1 11ark 1/40, Luk 5/12. Le gone ke tahwa1'alo f'ela<br />

..(r11e ao nakong 7& botabelo 3• .lloreD& KaperDU~& 1e aetse e aengwe e<br />

J& bo e le •etae e e tletaang botahel le bo1tuaelo 1<br />

aetela 1e aetahege.<br />

Goap1eno ke •ekoakea J& maje le .afika f'ela a a taamaiwaag ke aekgantitawane<br />

~e boklantlape. Aw aetae e e hutaitaweng ke Jeau ~tlha J& go.<br />

~<br />

tJ.hoka go tlhabologa P. ,-one, le N~t~ baagi ba 70ne ba bo117e d1 tiro<br />

taa kgakgau.tao tse o ne a d1 dira ao gare ga bone. ja aotho a b D&<br />

Jmratalo I.azlbch1Cx• 41:J& metae e ekete o utlwa lentne ja ga Jeau 1e<br />

II


~ J!J<br />

A rr 4<br />

t~oatetse, ~e tutaatetae 1e tlhagiaa 1e kgoba, 1ejlutaa 1e re :<br />

•• bo go latlhega wena Koraz1Da 1e wena Be<strong>the</strong>aaida 1• k'..pel'UII&,<br />

~ .<br />

gonne fa d1tiro tsa no~<strong>of</strong>'o tae d1 d1ri1weng mo go wena d1 aJb d1<br />

d1ri1we kwa i'ure 1e kwa tsidona, ba kabo ba sa bolo go 1kwatu..{a "<br />

()(at 11/:dl J.<br />

.. GaU~•JJa&11l~:Pa1r cities :bhat clrc~ed tb1' wavea<br />

Glad voices are huahed tbat once spoke b7 tb7 shore.<br />

Oenturiea swi.f't gliding are gone as a dreaa:<br />

iroud empires have passed as a leaf' on a stream •<br />

YKT <strong>the</strong> steps <strong>of</strong>' <strong>the</strong> Ohriat b7 <strong>the</strong> .argin we trace,<br />

Alld H1Ja evermore we beho~d walld.q 1n Oa~1~e.Js: :<br />

Ketae e mentle e e ne e ga.i~e d1ntah1 taa lewatle e i~e j<br />

Mantawe a aetshego a a ne a utlwala f'a lewat1eng a d1d1aetae;<br />

Makgolokgo~o a din,aga a f'it1~e Jaaka toro 7& boaigo .<br />

•<br />

.....<br />

are no more;<br />

Dipuao tse ~tona d1 taamaile Jaaka 1ekakaba ao aeta~ a aolapo ­<br />

Hme d1kgato taa ga Kreaete tsone di sa ga1ale1a f'ela le jaanong,<br />

.i.le kodu 7& gagwe jaaka a kgothatsa, a ruta aotho o sa e ,ut1n.<br />

Jt,' 1e d1kpto taa gagwe re sa d1 gatisa ao meaaweng 7& "'a11~ea.<br />

Wa rialo moopelo wa mahutaana wa ga Charles Jeaaop o e rile ke sena go<br />

o opela kwa Kilaberle7 ka l\113 1 ke be ke o opel& mo llat'ikeq ka 1\135 1<br />

ke<br />

be o opel& 1wa boraro ~ ka 1935 ~· bo 1 Gertrude Twent7, A,.Mz1mba, JUriaa<br />

~<br />

l1r N~<br />

Taengiwe le bo 1 Abraham Molamu, John Kadilola 1e li _..MU'una 1e ba banpe,<br />

1 etela<br />

ya nna gone f'e1a ke o tlha1o~ aentle ka 1961 ka go )-~ Ga11~ea •<br />

MoUNT HERMON: A ,re t1ogeleng ~watle ja Galilea le •etaana -,.. 1ene.<br />

.... ..<br />

~-·<br />

J<br />

.<br />

.,L,e boka 1e re rtbegeditae ka tlhologe1elo ~• mahutsana. Re;tlhat1op~<br />

-'lA kwa pele, kn. bokone, mme rll~t~ kwa Tbabeng 7& Hermona, ~<br />

.. kgakala.<br />

II ja motho a leba kwa pele tbata ntlheug -,.. bokone Jwa Lentle<br />

L j~&- ~ •<br />

ja Ga111ea, 0 bona 1-ro~ • lwa d1tbaba tse g;-nna Ant1-lA.baD , ~·<br />

tbaba e nngwe • t1ot~a.etse, e ntab1tse tlhogo mo gare ga taone ka go<br />

go1a ga 70ne sa 'J~~~ dikgato d1 le 9,Boo, mme e saga1ela ka bosweu •<br />

~<br />

./rtJ~<br />

Tbaba e ke Mount Hermon. Bosweu J• 70nef'ke serame ae a4Ca bo se nts~<br />

se • khur'Ull8d1tse tela • Go gakologa ga aerame se ke gone go d1r&Dg<br />

•<br />

DLetse a tlhogo a ,_,_,. mol.apo wa Jo~e • Molapo wa J' 0<br />

I-d&ne o siaologa<br />

koo •<br />

Thaba 7& Hermona e dilllaele d1 -&0 s+swa kn. 1 a1Dg l.wa bokone<br />

l.wa Lewatle Jajo-tuea. Bontai jwa Baitaeazaa~ ba Beibel.e ba dUII&~ana<br />

gore thaba e ke 70ne 8 e bolelwang DlO go Mathau 17:2 1<br />

le aareke<br />

. ~<br />

( :2 lef.ulca 9:29 gore J'eau o ne a l\ tlhat1oga, DUDe ,... re koo a f'etega<br />

pona1e f'a pele ga ga Petere 1e Jobane le Jakob&. ~ef'a tlhogo aa gagwe<br />

sa tsabakela jaaka letsata1, 1e diaparo taa gagwe tsa nna d~ahweu<br />

ja;]& leaedi •


~<br />

~ .<br />

IIJ!IJIXDIIX£TCA.~S:~-.t'HILI.t'.t'I: Fa pllologelong 7& Tbaba 7& Hermon., go<br />

motse wa Xaesa~1a+~l1p1 • X. one aotse wa bo~elo bokone jwa a.l1lea<br />

o Juau o o etetaeng • Ke gone kwa Jesu o b~d1 taeng barut'W'&D& ba gagwe<br />

gore 0 mang. mme l'etere a re =~l1~N 0 ~e Kreaete mor .. Jlodim.o o o tah­<br />

edileng r:Ma t 16/20 &o). Ke gone . ~- Jloreoa 0 ne1leng 81aon .ie1:aa ja Peter;<br />

Ke gore ~IKA ·<br />

MJtr.a1t*trl)rx#ftJtd1C'I mme a JILO kg thataa ka s+• :Ke tl.a& aga Bo:rape.J.e1e<br />

jwa me ·lf\.0<br />

11-JA~/.,.fl go wena. { Ba.la Jla <strong>the</strong>u : kgao1o 16., teJU.na 18 1e 19) •<br />

~ P D& le o makgelebe d1khu-<br />

.«~ 'f' ~Gk e jwa Xaesar1a-1)1111p1 g ,(llikaasa le aek6le le ,.,~~"~-'~" le N'HJI.-<br />

, ti ~<br />

" tse d1 nang le metse. Ke taone tae b,tlhanngwe jwa aetae a Jorodane<br />

~<br />

)t tn~ mo go tsone.<br />

~ JIO.LAPO WA JORuDAIJU Re buile kwa kgakala koo, r~ latela molapo wa<br />

Jordane jaaka o tswa kwa Tbabeng ,a Hermona o elelela borwa., o teta o<br />

1kala ~- go d1ra ~~,~~ letaha~ ja Hule, o r 1<strong>of</strong>a , o e1ela ka bona•<br />

ko 1e ka go •nagana, mae e re ~a pele o 1JG.l/ gape go dira Lewatle ja<br />

Ga111ea. o tawe gape mo go jone, ntl.heng ,a ••rtxtwaxbant borwa., o<br />

e<br />

~at 1t le~atshe kwa tlaaetlaae., o auma •. • e1ela ka b gale le be:aako jo<br />

bogo1o ao 1o~arong lo 10 b teag, o ntse o uuag&D&, o taopQdiep., o boaboa<br />

go dira bo1eele jwa ~e1e d11e 200 ~a e ~ ng e le 20 ~e1a ~a •<br />

ne o tlbama1etae. mae 1r• o sena 1f• pol jal o 1kgoaole ao ~·<br />

A. -~<br />

Lentleng ja Letawai (Dead ::lea) gaut1 le bo-.lwJa jwa Jeruaale-..<br />

Bolla e e lra811aDnswa p lBO mo /.~l,g e Kgologolo, p 15 ao ";?"<br />

!-• •'~~lD~ Ntaha. Ke 7one • arahaarl• Lota ba kgaoganeng ~a go 7•­<br />

ne ( Gen 13/10; Ke one molapo o o ntae wa kgabaganngn. ke Jakob& s


~~ NAIN: Tae~~ e -kgolo e e r~la~ng letMtshe e tsw~ bokone jw. Lewatle<br />

j• Galile•, mme e re t• Na1n e r~kane ~e e nngwe e tsw• Nazareth& mme<br />

e teteie borwa go ya Jerusalem& le Bf<strong>the</strong> le Beeraheba le ge tetela<br />

kwa pele kwa aekakeng sa •egeb. Rona re e simo~otse fa Na1n kwa Jeau o<br />

ki~eng a k pana gone ~e ba<strong>the</strong> ba p. go fit.l.ha J.ekau je e ne • ie ~f<br />

teJ.a ngwana wa ga mmaagwe, mme a mo rudiaa • (Luka 7Jil•l5.)<br />

Jld JJ!:Zfu!;J!:L ~ Re raletse .!Jebea lwa J•••eela ra ba ra tsena kwa aetaing wa<br />

Jesereei~, kwk kgos1 Jehu o b laetseng Jor.ma morwa ~ba gone, mm g ~•<br />

batho ba gagwe, a ba a re ~ sena go b L&ya Jezebele mogatsa Ababa, mehu­<br />

magadi yo o boaula wa malo1 ~· maakataio a mo n.M.ya d.intsa g re cii mo je,<br />

jaaka Koproteti •iija a ne a bole~etse peJ.e. Jehu a kgemetha gone bo~tsi<br />

..<br />

'-~<br />

Dikg si<br />

jwa batho ~e d.ikgosana J.e b•pr<strong>of</strong>et1 ba ga BaaJ.e ba ie 7U.l2 ~ ~/i4-~7)<br />

~ t~ g. r• em• ta tl~janeng ya Gi~bea kwa ~Uio o fentsweng gone ke<br />

BaF1~1at1a, ga bo~awa b~na ba gagwe ka b raro jwa bone, mme J.e ene a<br />

ti ga a ip iay. g ne , li.~.28/4 J•<br />

oe\twe ke gone ta, mo ~eboeng J.WIIL JS:Id.r•elon f• ntwa ya b f•i ya Ba•b tihabatsatsi<br />

~· ya Ba-bophir1matsats1, kgotsa I' .,~~,~ ya Bantsho<br />

J.e ~ weu, kgots• ya g-. Kresete le ~t•ne e tJ.a• t~b•neJ.ang gone - Ntwa<br />

e e bid.iw.ng armaged.d. n ka e tJ.a~ be •f• gauti ~· mots• •~ Meggiao.<br />

~ • ~dARlA 'f. ;M<br />

~ria ke kgao~ ya bobed.i /a ietatahe ~~~l stina. ~ aimo~egiJ.e e<br />

J.e d.ikpo~ n:rana tsa makgotu a • some a b•na bM. ga Jakeba, mme bosare<br />

J.• boetapeJ.o jwa makgotJ.a le d.ikgao~ ayaDM tae e le .ISt'r•ilR• le Manaae.<br />

A<br />

Mme !ef• g tse ja!o, !~a !4fu(~aua le ne J.e ntae • le !e g ne ~~<br />

go tswa bogo~ogo!ung, makgotia otJ.-o 3a ne a busiWM. kwa Jerusale ke<br />

~ lB.C.v77J<br />

Uavida le ~olomon ba lotao lwa Juda • lrilo tel• oo! on • ae~ go swa 1<br />

makg tla a a soae a tJ.han geJ.a bog s1 jwa Jud.a ( J.e Bonjltlll1nJ ba itJ.h -<br />

meJ.a bog si jwa bone kwa ~hekema J.e berapeJ.oJ. jwa bone kwa Gerizima.<br />

+1J.o pt~~ morMgo ba 1.: go tenngwa ke Ma-asiria, ba nyaJ.aJ.aD& le bene<br />

ya nna gone ba bidiwang MA-~ria, J.e J.efatshe ja bone J.e bidiwang<br />

~ria {~.u1kgoa1 .1.7/~•J• D1kgos1 tsa AS1r1a , bo ~J.m&nezer, ~rg n<br />

~e JSaehM.d.d.on t1J.e b• sena go to117a BaJuda ba makg 1;h a.. a some ba ba<br />

thothoJ.M. kwM. •s1r1a jaaka d.itshwarwa, mme ba lero aerate ya Aairia le<br />

J• ba<br />

ya Babelona g• tla go aga mo letatahing J,. ~,. le tentaong. !e go<br />

j It<br />

tJ.hakanya mac1i a bone !e BaJUda ba ba jJ b• setae. JA/uta je le ne le<br />

le gone gale fa gare ga liiM.kgotJ.a a Jdra1me !e Juda j one !e na !a tsw 1<br />

pele, ba Juda.


Tsela e e 1o~eng go ya JerusalemM e leb• borw•, mme e tsena kM<br />

motse wa ~ria lkgetsk ~ebaate} , le ka G Tbaba ya ~bala, le ka<br />

tshekema, le lea TbMbk ya Gerizima, le Mc11ba sa ga Jakoba, mme e tete<br />

ka ~hile le ~e<strong>the</strong>le le Ham& le Mizpeh, mme Jaana e tsene kwa Jeruaalema<br />

~ t1ha ya melelwane e me~a e e fa gare a. lefatahe ja BaJuc1a<br />

le jk Ba•Arabia jaan ng, metae eo le d1kga !o taet d1 gabeletswe nt!heng<br />

7& letatshe ja Ba+Ar&bia , mme motho ga a a:_ke a ralala letatahe<br />

fela gompieno /a e sa re p le a ~ k pa a ba a bona c11kwalo<br />

taa tetlelel mo bala1d1ng ba Ba+Arabia ••<br />

D<br />

)A£ MOT~~ "• ~AMARI! {:S.ts:BASTJ!;) :-f11e re a(jla go kopa re be re amoge.l.a<br />

dikwal taa tetlelel eo ra tsena ka Megidde p botlhabane~ jo be<br />

itsegeng thata jwa bogol•g•~•, kwa Bar•ke ~e Uebera ba Ba-Iaraele ba<br />

id.L.eng ba fen:ya BaKanana p ba ga Jabine le tsiaera gone lBaatJ.hod.i<br />

4/5), ya re moragorago Ba~gepeto ba ga Faro Neko ba ribegetsa BaJuda<br />

ba ga Jesiaf, ba ba ba bolaya Kgoai Joaia' ka ea1, kgoa1 e e r~ttegang<br />

ya BaJuda (~ JJ1kg ai 2~/~41-<br />

~ <strong>the</strong> last, and since uavid <strong>the</strong> best and holiest <strong>of</strong> <strong>the</strong> kings<br />

<strong>of</strong> Judah ... (.Mi.Lman).<br />

Re raletae Uaboa lwa ~sdraelon, ra tl laganya ~r po ~ Karamele, mme<br />

ra rala~a lefatshe jk tsamaria go ya go fitlba kwa borar1ng jwa lone.<br />

Foo letatshe l~tle tbata. ~ kgatlba ka melatawana le mekgataba e<br />

e elelang metse, merogo le majang a matala , dithunya le dijalo tae<br />

di t!bap11eng, dit~hare tae di ot~egi~eng taa m<strong>of</strong>ine .1.e difeig,, tsa<br />

mat.L.hware le tsa makolane. Ra bona tbaba e e gedi~eng e e emetaeng<br />

kwa th ko e ~e yoai, mme kwa godimo ga yone go le motae, one wa<br />

~ria, o pele e ne e le one motee wa b g ai jwa letatahe ja ~ria.<br />

mo so Shemara<br />

Thaba e motse o agilweng mo go one e ne ya rekwa~ke Omri- kg si ya<br />

borataro ya ~eraiae kgotsa<br />

ditao tae d1 some BaJuda ba aena go kpegana,<br />

mme tile a fwiuetaa manno<br />

h<br />

go tawa z:shekema<br />

a bog ai mo ge on•(a o ia leina ja<br />

~hemaria kgetaa ~ria (2 Dikg si 16/~~J. Ae bonno jo bontle, je bo<br />

tbata, jo be nang le pheaelo ka be tlet.iometse. 1{e bonno jo be pale•<br />

tseng dira le batlhasedi ba ditsbaba taa z:sir1a ganta1.<br />

.,<br />

Morago galJ CDl-1, morwawe ._ba le moaad1 wa gagwe wa aehephe Jezebele<br />

ba ne ba aga palaiae ya bontle jwa dinaane le teapele ya ga Baale mo<br />

~amaria, mme ba tahela mo 1 tlepung ~• tlhapedi e kg lo. Kana ra bua<br />

ka nako ya dinyaga d1 le 900 pe.ie ga Mataale a Morena. Gotlbe moo<br />

'<br />

-<br />

e.


go i~e- di Ivory ~~aoe le 41-Tempe~e tsa ga Baal le mekgabo e meg 1o.<br />

- 'i"'<br />

~1~• morag rag • Morena a tl sa a tsalwa Herod wa Motlotl d1 !e ene<br />

a •sa nngwe ya dipalaise tsa '~ gagwe kwa ar-•xta motsing wa ~aaar1a.<br />

mm.e a *a motse leina je ~ela ja .. ts.t!,;BA~TJ!,;·· • .14 gompieno dip1lara tse<br />

dintaintsi taa palaise eo ya ga Herod d1 sa ntse d1 ~· gone, m rag<br />

ga dinyaga c11 ~ 191u • Uingwe d.1 sa eme • mme tae dintai bogo.lo d1<br />

gasame fa fatahe • A reng J4 pr fet1 J41ka Y Ke tla))dira ~ama:ria go<br />

nna jaaka aokoa, mme ke t tlaa go:r011eletaa ... je a gagwe mo mo!apong. ··<br />

{Mika 1/6). Filip •~ moevange.1.1 o k1le a ya ge rera koo ~ria.<br />

.<br />

" !<br />

lV1t1ro a.) Keo mota~ wa ~ria re aupeditawe ~U YA GA ~ui~HA •<br />

mokau!engwe ~e mothuai wa ga ~11jahu - bapr fet1 boobed1. He b nye ~·<br />

"<br />

~ yone PUPU YA GA J'uHAl{,l!; WA lluKO.LOBET~I gone koo ~r1a • .tme yo o ne a<br />

kg.o~wa tLhogo ke Herod Ab~~ Ant1paa (<strong>the</strong> XetraohJ go <strong>the</strong><strong>the</strong>batsa pe!o<br />

g• He:radiaaya~aeratwa<br />

sa ga gwe. Go f1t~h1~w• mme~e fe~a kwa wama:ria o aena t~oge<br />

J'ohane wa Mokolob ts1 ke ene yo Jeau o ri~eng ka ene•M.-maruri mo go<br />

ba ba tsetaweng ke baaadi ga go iae go nne ope yo mogo~ go feta Johane<br />

wa Moko~obetai . • (Ma<strong>the</strong>u ~~~~J.<br />

twwa<br />

~ Jm•LA Llf: G.b:RIZI.IIA: ;1.le :re f•x•p mo thabeng ya I:>&DUlria ra to~ogea<br />

nt~heng ya borwa mme ra tsena fa gare ga dithaba tae dint~• tae d1 bot<br />

~ ganyeng. tse di bapi~eng thata taa ~ba~a ntiheng ya bokone ~•<br />

Ger1zima ntLQeng ya borwa. Ke gone mo mogogorong o o fa gare ga tsone<br />

fa J ahua o ld~eng a phutha Bana ba Iaraele gone go ba balela mo.lao wa<br />

ditahegotatso ~· dikhutao jaaka a ne a laetawe ke Mose (Veuter ~8J• a ~<br />

ba a ba phutba gape ~ gone go ba dumedisa a ise a swe, le go ntsha-<br />

fatsa kgo!agano ya bone ~· Modiao (Josh ~4J. ~UrU YA GA Ju~~ e gone<br />

fao (Josh ~4~~~~. u ne a sUle kw• ~••*p ~gepeto d1nyaga d1 ~e ~6~5<br />

pel• ga ~tsalo a Morena. di ~e ~44 pele ga Kbuduga l~oduaJ ya Bana<br />

A<br />

~<br />

,.<br />

--.<br />

ba Israe~e kwa ~gepeto. ~iie ba huduga ba phu<strong>the</strong>~a marapo a gagwe mo<br />

matla~ong, baa rwala, mme ba tsamaya kM one dinyaga d1 .i.e 40 tse ba<br />

di ntaeng mo dikakeng, mme ya re ba sena go fexqa ~efatahe ja Kanana<br />

ba f'i tlba marapo a gagwe kwa tshakema'/ e lea ne ef• dinyaga d1 !e l9l_<br />

~iiQtMa: tse wa bogo jwa rttim.e-kg,taa<br />

ud.a ba 5 na<br />

dit~ba<br />

/ '<br />

v~~~~~~~~~~~~~~==~~~~~~~~~~-'L~<br />

....


.~<br />

one a sule, mme ba dira jalo go diragatsa ~pkelotso 1& gagwe le<br />

5U/ :d5 1 ;d5 J<br />

taholefota ya bone (Gen iv~wi~WiJ•<br />

(~)<br />

~~KEMA• f ••tse o ke one e no o ie motse wa bog si jwa ~era~e , kgotsa<br />

jwa makgotla a~ a some a Bana ba Israele ba sena go kgaogana mo phu1ar<strong>of</strong>tg<br />

~· leao iwa ga ~oiomon. ~~kema o fa garo ga d1thaba tsa ~bala le<br />

Gerizima. Ae gone ta ejrilens .Abralwu. a ~ goroga lwa ntlha mo Kanana a<br />

tswa Ura wa iat•t Bakaiadia a aga mogope wa gagwo g no tGen i~/6J obiio<br />

ke gone ta ~ii as morago Jakoba le one a tlha lela g no. Baagi ba<br />

~hekema, Jaaka lo baagi ba bangwe ba letatshe ja ~ria ke batho ba<br />

metbale e le meraro le ditumel d1 ie tharo ob•ng bone Basamaria, ba<br />

tumeio ya bone e long ya doJuda sa bogol g lo, BaKresete, ie Bais~amkgotsa<br />

Masolamose ba e long bone bantsi bogol kwa ~ekoma. Mediro e<br />

S'e $<br />

mego~~ ya tumei ya Ba~&mMria e t hegediwa kwa~tlhoongja Gerizima.<br />

Beibele ya bone o telola tela mo dikwalong Xa& tsa tlhano taa ntlba<br />

obong Gonoaia, ~kaodo,Letitiko, Dipal le Deuteronaae. mekgwatba wa<br />

~hek '• mesesano thata, mmo o ka fitlhela e tletse batho le dikamelo<br />

~· d1eseie, ie matiakai& , mme ge tsog1ie modumo, batho ba goe~etsana.<br />

j.lil :iEOIBA SA GA JAKuBA se o sa le a se epa din:yaga d.1 ~· 4,uuu pe~• ga i-.f.<br />

: a tsal a Morena so fa peloqana lobaka lwa maele gtawa mo 8hekema<br />

~• bokgakala jwa dimao~e di ~e ~0 go tswa Jerusalema.Ae g~ne fa Jesu<br />

~~<br />

o ne a bua le moaadi wa Mo~amaria a mo rta a ro ~x. nna metso a bots-<br />

1 ~ '<br />

holo ~ ( J bane 4t/5). Barutwana ba gagwe ba gakgamala ba bona a bu ..<br />

a ~e mosadi, mosadi wa Mosamar1a le one e gakgama~a monna wa KoJuda<br />

a bua nae a ba a tloga a mmoloiela b phiri jwa gag~•• mosadi ka esi.<br />

~ediba sa ga Jakoba so sa ntse so otelwa ke baet1 ba le bantsi.<br />

~ ~BI~op Ro tswelotso pole go ya borwa, mme tile re sana go tsamaya<br />

dimaelo d1 ka nna 14, re palallle d.itbaba tse d.1 maJe masw•u ra fitlba<br />

mo maruping a ~bi~o. Ke folo ta go kwa thoko nt~hong ya a.kk bot~ba<br />

tsatai jwa tsela e tona o e fol golang borwa, mme go mo gare ga makga<br />

bana le dithako. Ke gone kwa ~uelo o no a nna gone ka b n:yana lo ~li<br />

wa moprositi. Ke gone kwa araka e ne e beilwe gone Bana ba Israele ba<br />

sona go goroga mo Kanana le go e hudusa kwa Gilgale, mme ya nna too<br />

d1n~aga di ~· 400. Ae gene koo Sh11o kwa Rana o ne a etela gone ka<br />

ngwaga lo ngwaga go ~ekola ngwana wa gagwo ~uole yo o no a mo abets•<br />

~<br />

v


l ... l<br />

~<br />

Ikabode {IohabodJ o bu1lwe, Ikabode o kwadilwe mo ditbakong tsa ~<br />

!K!MW¥ gagwe, ~ratiwa ba bolailwe, ba ile : ~tlole ja Modimo le gapi-<br />

"<br />

lwe ke ditababa tse d1 sa rupang : Agalalelo e tiogile mo go<br />

.lsraele.<br />

~1~• go tawa mo ~h1l ra kgelogela ntlheng 7a beph1rimatsatei, 1<br />

ra ya ~TLaenathasera mo dithabeng tea ~era1ma go boua ~UPU<br />

YA GA Jo~HUA mogogi wa Bana ba Iaraele •••~ sehUlar ng ea ga Ko•• ·<br />

( Josh.24/30.<br />

Ge tswa ~oo jaanong ra kgabaganya melelwane ya bog logolo e e fa<br />

gare ga ~ kgaolo ya ~ria le kgaolo ya Juda. Ra tlogela<br />

ietatshe je le~ntle Ja ~ria, Je le mas~o matala, Je le dithaba<br />

le aeitiga le meg goro e nenneng, je le maJang a godileng, Je le<br />

tletseng dinku le dipudi le dikamele le dit ~. Ke g•ne koo gantai<br />

ge bonwang modiaa a tshotse lore lo l~leele, kg tea ebile a S..S<br />

tshotse le kwaJl7ana mme a te...ra kwa pele ga d.inku taa pp~<br />

fa di ~apoga kgotaa di diega a di bitaa ka maina a taone, mme d1<br />

1tse lentswe Ja gagwe, di mo utlwa , d1 mo latela. Fa otho a bona<br />

t<br />

..<br />

I&<br />

"<br />

a lo se, leeedi je lesa le tlbabe gore a tlhaloganye aentle mafoko<br />

a :•rena a a re -Ke nna modisa ~·t .. • wa b ~rur1. Dinku taa<br />

~<br />

me d1 utlwa lentewe Ja me. Ke a dit itae, le tsone d1 a nkitse.·<br />

( Jobane lo. J Gape ke gone kwa ~ia kwa o bonang monna a lema ka<br />

mogoma o monnye, mme o gogwa ke kamele e golegilwe le kg m•, kgetsa<br />

kg.mo a namagadi e K•t•!•X golegilwe le eaele.<br />

Batho ba Samaria ba g potaa Batswana ba rona ~~~~ ba meraka tela.<br />

Kaparo ya bone ga se mekgabo, matlo ga se matsabatsaba 1<br />

mekgwatha ya<br />

metse ga se e • phatsbimang ya semente kgotaa tere. Mo tseleng ga<br />

ba ta~ ka go itlhaganela. Ba botaanya matsogo ba lapol gile tela<br />

Jaaka rona mono BJltswana.<br />

~<br />

"<br />

111Dle<br />

"'


VI<br />

~A~tsTINA - ( 3} JUD,u. JERU~;tLEMA<br />

r ·<br />

Judea ke kgael ya bora&o ,-a lefa tahe ja Pale a tina • u kgaogana J ~e<br />

~ria fa gare g& ~lo !O Betba! me a namele kwa borwa go akaretaa<br />

motae wa Jerusalem& go ,-a go feta Beesheba le go J& go tsena kwa aekakeng<br />

sa llegeb. Ke yone kgaolo e d.1kgos1 tae d1kgol t•a BaJuda, bo ::saul<br />

jwa<br />

~e Davida le ~olamon ~e baja-b awa ~~bone mo •sehularong sa bone bane<br />

ba agile gone. Ketse e mego~o ,a bogos1 jaaka Jeruaalema, Be<strong>the</strong>lhema<br />

Hebron le Beersheba e koo. Judea ke gone bogare le borakanelo jwa tirel<br />

.Modilllo ya Ba.Juda. Ae gone lara te p.le~• e ne e le gone. Ae gone lara<br />

bapr<strong>of</strong>et1 ba ba:Sol bo Iaaia_ Jere~a, Kzekiele le Daniele le bont•i<br />

jwa bapr<strong>of</strong>eti ba ba botlana ba t•aletaw ng gone- ba agileng gone, ba<br />

rut1leng gone ba ba ba kgalema gone. Bonta1 jwa bakwadi ba T~re~:. e<br />

~ 1 s l e ne e le baagi ba koo. Morena wa rona le ene o taaletawe<br />

4-<br />

ko•, mme ~1le a ae~na g• ruta kwa Gal1l~a a ya go aweletaa tiro ,. ~<br />

~~<br />

gagwe kwa Judea, a awela koo _ a rula mo l!Ppung koo, mme a ba a tlha tlogela<br />

legodimong koo. Kereke ya gagwe le yone e staologile koo.<br />

~~~~~~~~~~~~~~~~~~U:Wl:~~-~~~<br />

Fela j aka Jak ba<br />

aeg<strong>of</strong>at•a bomorwawe a re~bane za b g s1<br />

0 ,. Juda leta sar•<br />

,,<br />

". :L<br />

la pole d.itso tae d1 pot~ana le tse dikgolo tsa barwa Jakob& mo diti-<br />

'"'tOng ~• mo d1khudugeng tea na ba Iaraolo _ mme fela ja~•- Judea, kgaolo<br />

ya ga Jud& key ne • sale e ntsh1tse tlh go mo dikgaoleng -tae dingwo­<br />

'<br />

mme ke yone kgaole o e 1tseJeng b gel mo d1t1ragaJ.ong taa BaJuda- mo<br />

e b1J.ong o ••twKx ne1long Bana ba Israel l ina ja Ba-Juda.<br />

~ ~T~L Y¥x•WXx•.,_xxaxK&x•et• ke one motso o re gorogileng mo maruping<br />

a one pole re a~na go kgabagaD7a molelwane wa ~amaria, Go.lo fa go «twat<br />

dtm&eJ.e d.1 some go tswa ~J. ' mme eb1J.o go dimaele d1 some go ya Jeru­<br />

salema. Ke golo fa go majo tbata. iDA ja Be<strong>the</strong>l le umakwa thata mo<br />

Be1beleng le mo d1pak ng. A ga se gone kwa Abraham& o ne a tlhaolola<br />

"<br />

gone /• a g roga lwa ntlha m.o Kanana a tswa Ure wa Balalladia le 'N-1'-<br />

kwa Bar•ne Y l Gen 12/8) A ga se gone o b1l ng a b ola gone fa a tawa<br />

go jaka kwa ~gepete,mme a b1taa lo1na ja Kod.imo gone Y (Gen l~/4}, A<br />

"<br />

ga se gone fa tile· Jak ba a s1a 8 ~ n. Beersheba b kgalcaa jwa h-<br />

~<br />

A


dimaele d1 ~· 40 a Xa& tshab• ~sau a bona ponatshegelo ya baengele gone<br />

ba tologa ba ba ba tlhatlogela kwa legodimong Y lGen »i~t'l 28/10-~~),<br />

A ga se gone ta Modimo o bu1!eng !e ene g ne, mme a aga aef1kantawe gone,<br />

a go b1taa gore ke Btl ya Modimo !e Kgoro 7a Leg diao Y lGen 35/l-~5)J<br />

A ga se gone b rapelelo jwa ~a Jerob am mmogo le makg tla a gagwe a<br />

d'erM.im.e •t l Baa tlh d1 20/ !81; A aT• g ne kwa Araka e ne ra bololcn gone<br />

ka nako ya d1nyaga tae dints1 T l Baatlhod1 20jl6J ; A ga se gone aekole<br />

le legae ja bapres1t1 l2 D1kg a1 l/88J ; A ga se gone kwa Deb ra mmeles1<br />

wa ga Rebeka o swetseng gone T l Gen ~/8 1; A ga se ka gene mo d1pako tse<br />

f&5<br />

d1 monate d1 n•••i d1 re MOh Ged ot B <strong>the</strong>l by whose graoe ThJ1 peop~•<br />

at1.l! are ted ""t Motaana wa Be<strong>the</strong>! o !e1na l~e~o tbata • fa e se Jerusalema<br />

tela ga g~ mots• ope o ~e1na ja one le umakwang mo Be1be!eng<br />

&a~ta1nts1 jaaka ja Be<strong>the</strong>! •<br />

AI : Gaut1 tbata le Be<strong>the</strong>l dt.aele d1 le tbaro ntlheng ya botlhababerwa<br />

(N ~~ go marope a motse wa Ai kwa Bana ba Israele ba ne ba r1beged1wa<br />

gone ke aoratahwana o mmotlana wa g ne ~tlha ya bogodu !e b letaana<br />

j\.·<br />

jwa mongwe wa bone - Akana morwa Karelli wa 1 ts !wa Juda ka nalr.oya ba<br />

fenya motse wa Jer1ko (~ sh 7/!-5). Re 1!e go bona marope ao, mme ra<br />

f1tLhela e le naga ra maje tela.<br />

RAKA : Go~swa A1 ra ya<br />

r Jeremia<br />

ge!wa K pr<strong>of</strong>et1 ..... x ye<br />

A<br />

gabo /• a<br />

Ralla, legae ja ga Hana mmaagwe ::s&auele. !"a gak 1 -<br />

o k1!1eng a golegwa koo ke d1kgoaana taa ga<br />

~<br />

ba b lelelapelo goro ba tla,) ~nngwa ke ntwa ya Babelona (D:I.Xl~CJ:\itl<br />

Jer ~7/15 • Ke gone kwa Rama, kwa Jerem.1a o utluleng ka d.itsebe taa b pr<strong>of</strong>et1<br />

s sal sa baaad1 ba Be<strong>the</strong>Lbema ba lelela ditshoa taa bone tse ~11•<br />

~ moragorago taa ga1lwa ke Herod wa Mot.l t! Q1 ltie G.reatJ ka taho!otelo<br />

ya gore mongwe wa bone e be e le Jeau yo e ~•ns kgotsa a gapa bogoa1<br />

Jwa BaJuda ( Jer J.3/l J .llotsana wa Ra.ma o dimaele c11 5 go tswa Jerusalem.&.<br />

. ~H~<br />

Jll~Pd: Re tet1le lea marope a motsana -j(Ml.J:p ~ kwa .Mopr<strong>of</strong>et1 Jorem1a e<br />

k1~eng & nna g ne, .le kwa 8t••D8 •oprotet1 ~Ue! 0 f1t~!We gone~<br />

Gone fa Samuele o k1le a bit a p1tso e tona ya Bana ba Isr•ele gore ba<br />

p,.,<br />

ntsbafatse kgolaD8no ya bone le Modimo b b<br />

1<br />

v ~<br />

o- , a a ba neele seaa mo go Joe. ~<br />

1.le ba Sk ntse ba le mo tbapelong, ba t!base!wa ko BaF1i1st1a, mme Bana ba<br />

Iar•e!e ba ba kgemetha, ~ ba ba konatela , ba ba tenya. Jauna<br />

bamuele a em1sa sef1kantswe g6ne, mme a se b1tsa ~ene-ezara (~enezerJ, ke<br />

s9f Jehoja v ntse a re thusa, nako e sa le eno ( ! ~.7/7-12}<br />

f


\If tJ.hoJ.egong ya .Lef'a.tahe. ,a.lemanaka J& oeKreaete kana y ne e bala c11nyaga ~<br />

go sim loga kwa Mats&l.ong a~. .lloren., mme Ba.-Ialam- ba tumele ya ga .Mahom.ed.<br />

~, .,<br />

b ne ba d.i bal.a go silll loga ka ngwaga wa / 6~~ o Mahellled. o ne a tawa lcwa<br />

{~~) l<br />

Meoca a tahabel.a Mec11na ka Ae gore, ja~.aka ka ~•Kresete ngwaga o no<br />

e !e 1~64, BaJ'ud& bone ba re ke 59~4 , mme --~•lam so (lalaa) beme ba re<br />

ke 1;)82.<br />

U1t1ro le c11k1ts1a le di~aele taa puao !e magae kwa ~aleatina d1<br />

bo!elwa d.i be d1 rerwe ka dipu d1 !e tbar , ebong .-Hebera, Be-Arabia<br />

le ~e+~eleae • Kwa ~alestina batho ga ba kakanngwe ka b moraf'e kg taa<br />

ka 1 tao lwa b ne g~we Ba-&frika , kgotaa Ma-Fora, kg tsa Ba-Aaerika.<br />

Ba bidiwa lea tuael 7a b ne ; f'a • •• BaJ'uda. kg tsa :Ma.Ialam.oae ke BaKreaete.<br />

Ke yone yotlba kgaeganye ya ba<strong>the</strong> £ela jaaka b go!ogo! go ne<br />

" , ...<br />

bangwe ke BaJ'uda, b• bangwe betlhe ke Baditahaba, Jif taa kwa ~<br />

bangwe ke Ba.Roma, ba bangwe bot!he ke Batala.<br />

Fa MoKresete a Y• Jerusalema ~~ b golo a eletsa go bona maf'el.o a J'eau<br />

o taamai!eng mo go one, !e ta o awetaeng g ne. Mangwe a aaf'e!o ao ke Kereke<br />

ya Mataal.o kwa Be<strong>the</strong>!hema, ao!ap wa J'orodane, Tbaba ya .t.1 na, Tbaba ya<br />

Lotlhwar , Ge<strong>the</strong>semane, Go!g tba .Le Kereke ya Lebitla je le Boitahepbo.<br />

Go ne ge le motshegare ta re geroga kwa Jeruaaleaa- Motae • o Beitahepbao<br />

dip 1 taa rena d1 neng eli sa belo go o ny relwa. Ka benako ra bona<br />

bonno jo bontl.e kwa King uav1d Hotel, mo mokgwa<strong>the</strong>ng o mogolo wa Atng<br />

UaYid ~treet, mme ~1le tela re sena go ikudubataa ditho!e taa mosepele<br />

le go bona d.ijo ra bo ebile re hudua motse. Fela ta pole ga K1Dg ~avid<br />

Hotel go na le namane e tona ya ntlo e tori 7a yone e tlhabang legedia •<br />

Ntlo • ke Y.M.C.A -Kopan l. ya Makau a BaKresete. ~we e agilwe ke mohua1<br />

mongwe wa Aaerika- Jamea N.Jarv 7 wa New J'er ey ka $ 1277vl5 (u1 do!ara<br />

Q1 feta mi!ijone~ T rio e te.lele eo • bidiwa J'eaus T wer, fa motho a e<br />

palame o bona motae wa J'eruaalema tlhe le t1ko! g ya maf'atshe go tsena<br />

kwa Lewatleng ja Mediteranea ntlheng ya bophirima, a b ne kwa moseja ga<br />

molap wa Jorodane go tsena kwa d.ithabeng taa Moaba ntlheng ya botlbabataata1.<br />

A bone aitbaba tse ai kwa bekone go f'it~ha kwa l,~.po g l~ Karamele,<br />

a bo a b ne uewatle fa Letawai le ditbaba taa Be<strong>the</strong>lbema ntlheng ya borwa.<br />

Nt!o e e agilwe ka lg26-1~3~. Fa tlase - ntlheng ya b kon • kwadilwe<br />

_j¢ 'l'HJI: LVR.U OUR GOU Its ONJ!: GOO • 1ft ng yt b rwa e kwadi!we THI$RJS IB IO GW<br />

BUT GW). Fa gare e kwadi!we I AM 'fBB wAY •<br />

.d.. aup cliwa ~<br />

lr1ie go tswa f'a Y.x.C.A ra --~ di~upu tsa bantlo ~a ga Her•d<br />

mme jaana ra tabela Meg goro wa Hinona nt!heng ya bophir1matsats1 ra<br />

tlhat! ge!a kwa ~~·G YA ~IONA.~ ke yone Tbaba e e boitahepho kwa ~~<br />

lc


~ ·. ~;I<br />

~ Kgosi uavida o ne a agile gone ~ ¥}£<br />

~· sgsae mo nakong 78. cU.nyaga eli .Le ~~.Ke gone kwa &raka e ne ya<br />

"<br />

agelP. gone fa e tswa go tsewa lara Kiriatha-jearima (l&ua.'7/l). Ke gone<br />

kwa dikgosi taa Judll, baja-boswa ba sa .Uavida le bone ba ne ba 4nna<br />

.e. ...<br />

gone. Ke gone lara baprot&ti bo Iaaia, feremia, ~zeki le, Daniele le ba<br />

bangwe ba boleletaeng p le g~la ga ga Jeau, ba ruta, ba omanya, ba<br />

kgala, ba tlbagiaa t;;.~ ba gomotsa /,;~ Bana ba Israele gone. Ae gone<br />

k1ra lago J'& pbeaelo 7a ga JJa vid.a e<br />

aegolo<br />

goro e mego~e ,a Hinona ~;~~~~~<br />

ta totlhabatsatsi.<br />

7<br />

ne e agilwe gone, e d1k1lwe ke mego­<br />

W'ta boph1r1Jiataatai le K1.drona kaS<br />

'-"'<br />

!frile re tlbatlogela kwa tbabeng e,:.o ra 1ph1<strong>the</strong>la re dumaduma ~~<br />

~,t pako e e monate 7& ga Oharles Gounod-·~end out ~ light and lb7 truth<br />

J~ l:!_t <strong>the</strong>a lead ••, and let <strong>the</strong>a bring ae t Tlq hol.7 h1ll "- I Oo4: TheEl<br />

).£ "!_ill I come unto ~ltar, and on <strong>the</strong> harp I will praise The t•<br />

jpt Lord our God.·- Morena, romela leaed.1 ja ga.go le nnete ,a gago, mme a<br />

,<br />

di nkgoge d1 ~tf• lara tJ:w.beng ya gago e e boitshepho, mme koo lee ti.a.,


l ;-1~e • re sena go bona. tetlele.Lo e ........ o ra tsena lea Jlandelbaum Gate<br />

Ja<br />

mme ra batla kwa ~pu 7& Morena e le:ng gone. Re a~o~otae taela ya<br />

rona kwa e aimo~ogang gone, ebong ntlheng 7& botlbaba taalia1 gaut1<br />

ANTONIA le kgotl&<br />

~etta Kago ya .l'heme~o (Castle J/71. ga fila to e ne e ag1lwe gone. Ke<br />

mokgwatha o mosesane, o b1d1wa jlA DOLQRQ~ , ke g~e ~sela ,a Khutaatalo.<br />

Ke yone e Morena o ne a kgweediwa ~-- mo go yone, a ~~~~<br />

belege aokgoro wa gagwe a 1s1wa pa.po~ong. Ra tsena mo magorotl.hotlho""<br />

ng a dikereke taa aerate e e farologan7eng. Mo gare ga tsone go tlotl -<br />

I~<br />

metae yone e re ne ~e batla, ebong 9HURCH OF THE HOLY SE~ULCHRI -<br />

Kereke ya Leb1tla je le Bo1tshepho. ~ namane e tona ya kereke e ntle,<br />

-<br />

e e ~b1a1taweng ka~ta ntle le mo teng, e • aetlhoa(daae} •• tona, ~<br />

e e d1p1lara d1nta1nts1 tae ~~' e e aegogoro (passages} aenta1, •<br />

• ~otobo, e e d1repud1 d1nta1 tae d1 tlhat~ogelang kwa godtmo tse dingw~<br />

~<br />

d1 to! gela kwa tlase. Yone ka yos1 Kereke ,a Lebitla je le Boitahepho<br />

e ka nna dikereke d1 ~· nne kgotsa d1 le tbataro tae d1 tahwaragantawen ~<br />

go d1kolosa kereke e tona e e t1kwat1kwe e e ta gar• ga taone, • Lebit~<br />

ja Jlorena ~e leng mo go 70ne. Ke kago e kgologo!o tha ta. X •a/L• e agwa<br />

c\<br />

ke Xgoa1 Konatantina le ~· ka ngwaga wa 3~ mo gt(:.diao ga Lebitla<br />

ja Korell&, mme ka so nna e oked1n 1<br />

jaanons e akaretaa 1 o ·I, ~ _ taa<br />

Calvar7 kwa Morena o bapo~etaweng gone. Ko Kerekeng e go na ~e Mara-<br />

~ .,......<br />

pelelo •/H- ( ohapela}a un)sJ a a nang le maina a one maogo le d1t1-<br />

re.Lo taa ~ one tae d1 taro.lOg&D'Je:ng. Jaana go na ~ borapelelo jwa<br />

s ~ '<br />

klat1n1 kgotaa Ba , le jw Bl.§_er1ka, jwa Ba-Araenia, jwa Ba-.t!:gepeto<br />

k<br />

)gotaa 'H-1'1fJ»U Ba-Koptika, ~· jwa Abea1n1a, mme bangwe le }fJlb~ bangwe<br />

ba direla 'Da cllFela too ka puo ya bone, bangwe ba bala, ba bangwe ba<br />

rapela, ba bangwe ba opela, ba bangwe ba opa diatla, ba bangwe ba biD&,<br />

ba bangwe ba goa' Go ~· aod\Dilo, ba tlhodiana. o ka ba wa gakgaula gore<br />

a rur1 ba direla Modiao. Kereke .,.. z.iona mono ga rona ke yone bogolo e<br />

obame.lang jaaka go dirwa koo. Marapelelo a le ditirelo tsa one le taone<br />

I I "<br />

~J<br />

d1 na le maina a taone, jaana go na le Borape~elo .le Tirelo J& Oo~ko-<br />

(} I -.<br />

telwa ga Jlokgero, e nngwe 7& 1.0 Em.ia1wa ga llokgoro,e nngwe J'& ~0 ~<br />

t;.<br />

D1al)8.ro taa Jlorena, e nngwe ya .J.o Ba.tla Serepa ·~ llor~ jalo jalo. !too<br />

o ka bona kereke 71. Bantaho ba Abesini.a ba b1Da , ba huhutae, baprea1t1<br />

ba bone ba apere aethi.kp le dipurapure tse d1 khubidu le tae d1 tala le<br />

tse di pududu, ba rwele dirwalo tse d1 pbatah1mang, ~e d1naka, ba phutho<br />

i.<br />

~<br />

~. , ~otae d1kgele tae d1 tala, ba goela go~o, ba tsholeditse dipone bos1gc.


Bogol.o jn. Kereka J& Leb1tJ.a ja Moreaa, J.e ~aratlhatlha a ditire-<br />

~o tse di nnang gone, ~· bontsi jn. aerape~o e e dirwang gone ka<br />

letsatsi ~e ~etsatsi ke aerate e e ~arologanyeng ga se ~ motho o<br />

ka kgonang go se tlha~oganp. kgotsa a se bona sent~e fela /a e se<br />

a laL nna ma~atsi a le mantsi :aao Jerusalem& mme a boaboela go bona<br />

It<br />

~ ~ ,_ t".C... _/<br />

d1 t1relo tse. Go bona.1a gore e--1&'t'e ka nako ~~aaeka- p. Dipogo le<br />

Loso lwa Morena, .1e lea Kresmese - .llatsalo a Morena. g


f.<br />

o ka tlhomoga pelo /a o bona khutsaf'alo ya bone, ba rwele mabogo mo j<br />

t~ogong, ba lokoa, ba '~ taholosa d1keled1, ba bangwe ba kwala aerapelo<br />

le di temana mo d1Pil8pi tahaneng ba d1 aukunyetsa mo lora kong, bangwe<br />

ba bone e le batho ba ba tawang moaeja ga mawatle.<br />

Mme selelo sa thomeletao sone ke lotso lwa se-Juda. ~eJ.a ga sehutsana<br />

ke mokgwa le t tlwaelo ;ya bone ~ bogologolo jaaka g~ bonala mo ~-<br />

nteng e .)8ologolo mo J.okwalong lwa ga Jl1ka 1:8 mo go reng- •Ke tl&l thomeletsa<br />

ke bokolela , ke tla~tsamaya fela ke itabail ke le lo:torotlho 1~<br />

if\<br />

tela. Ke tla thaaeletsa ka selelo jaaka phokoje, ke khutaa jaaka ~~~p'~<br />

"<br />

.....<br />

bontshe le merubiai. Bala gape mo go Isaia 59:l.l mo go reng-"Re kgoro+<br />

tLba rotJ.he jaaka dibera. re lela mo go botlhoko jaaka maeba. re apaapa<br />

lobota jaaka ba ba ae nang matJ.ho; re tlauma motshegare jaaka !& go le<br />

lotlatlana mo go ba ba dingware; re ntse jaaka batho ba ba suleng tela.<br />

Mme gape o ka fi tlhela ekete ba th.etba ka selelo sa bone, ba se kgabisa<br />

0<br />

ka go bet sana le go arabana dipotao jaana :-<br />

:Moetapele a re : Ra reng ka marope a rona a a thubiJ.weq ?<br />

A<br />

4<br />

Moetapele a botae: ~ reng ka Tempele ya rona e e thUbiJ.weng le dipota<br />

tse d1 oaitsweng T<br />

~hu<strong>the</strong>go e arabe: ~ poroma ; re bokolela ka khutsafalo.<br />

#Ja o rata go latlhegel- ke botshelo jwa gago. oYe kwa LGboteng lwa<br />

~okolelo, mme o leke go kgoreletsa Ba-Juda mo aelelong sa bone.<br />

~~ pOKE OF THE ROCK; il s swa fa Loboteng lwa ~okole.lo ra ya ~ go<br />

bona maemo a Tespele JR ga ~o!aaon mo Thabeng ya Moria. Thabana ,a moria<br />

e ta gare ga Thaba ya ZioD& J.e Thaba 7& Lotlhware. .1!: :to twa ke 2iona ka go<br />

gola jaaka '21ona le ene e fetwa ke Lotlhware. Thabana ya lloria gat•• ke<br />

yone e Abraham& o ne a tla ka taelo ya Ko~o gone go ntaha Isaka morwawe<br />

setlhabelo, mme moengele a mo tshwara letsogo ~la Gen.~2:4J<br />

Fa Teapele ya ga ~o.Loaon e ~ ~J.eng ya ema gone jaanong go eme ~<br />

namane e tona 7& tempe.l ya Maselamoso. e bidi- Dome <strong>of</strong> <strong>the</strong> Rook, kgotaa<br />

rJ. •.•que <strong>of</strong>


le pbatsh1mang. Boleele jwa lone ke dikgato di le 60, bophara ke d1ksato<br />

eli ~e 40, mme go goJ.a la jone go kana ka aotk;, a eae (6ttJ. Lo ageletswe<br />

ka aaotwana a d1tah1p1 ta• di kgabisitsweng. ~r~~~~~~~/1~1~''1~'~t~<br />

#/"YJ~~~IH'/J.,,.~;.. Beng ba jone ba le bitaa waakhra .. . ia-Arllbla ba r•<br />

. -<br />

..(..<br />

moprot!ti wa bone Mahoaed o tlhatlogets6 kwa legodtaong ao letikeng je<br />

a palllDle p1tae fl. e e diphuka e bidiwa el ~rule:. Ke SaF• logac11JUL.<br />

Letik& je ~ tota ke tlhora 78. Thabana 7& Moria. Gaft11• ke jone je e ne e<br />

J~ JA.<br />

le aeboana sa ga .rauna wa ll<strong>of</strong>ebusa pele ga .l)&vida, ~ tloga !..a nna<br />

sebeao sa ga Davida sa ditlhabelo tse di t1a1wang. (Baia 2 ~.24/~4}.<br />

Teape!e 1& Rook ot <strong>the</strong> Dome • ageletswe ka lolwapa lo lo atlbameng thata<br />

lwa lDje, mme ~a tatshe lo papannwe lea maje a a aepbaphath1. llo lwapeng<br />

.Lo, nt!beng ,a borwa, go na le kerekelaosque} e nngwe e tona 78. ~elamose<br />

le ~one, e bidiwa ~ Aksa.<br />

Dome ot <strong>the</strong> Rook ke borapele!o jo bontle thata. Qitwe ke yone jago e<br />

ntle ._;t,~J.~ thll ta bogo.lo mo mot sing wa Jerusalem&. Re eme too re leb1le<br />

jaaka e botologi.le, mme ra gakologeiwa T.ape!e 78. ga ~olamon le bont!e<br />

~·•xax••t•xwaxkKxi•••JXWWWsaxx• jwa yon• mmogo le Cl1t.-yone jaaka<br />

d1 boleln ao Beibeleng. Ra gakologeln jaaka e ne 78. ema di~ga e11<br />

le 400 e le aekgabo sa .Ba-Ju.cla, mme jaana J& thujwa ke llebukadneza<br />

kgoai 71- Babelona ka ngwaga wa 586 B. C, ya t.l ga 7& ~gwa sal• mora go<br />

ga d.i~ga d.1 le 70 ke Zerubabela, mme 7& ema ~tae dinpe d1 le<br />

500 • le seg otso sa Teapele ya ntlba, mae J& re ka go onala ,,. thu.jwa<br />

go agwa sesa ke Herod. wa lloti tiou.Cl1 tTha Great J ka ngn.ga wa bo 18<br />

·~ '~<br />

pele ga rtsalo a Morena. Ya 7!..!J gape ka ngnga wa J. 70 (A.DJ morago ga<br />

s<br />

ma ~lo a Morena 1 7&1> thujwa ke T1 tua aoiaod1 wa din twa taa Raa. Maj •<br />

a a ne a agi.le Tempe!e 7a ga ::so.Loaon • ne e le maje a matona thata. l..e le<br />

joa1 le ne le le kana ka banna ba '~ tlbo.agane ba le bararo llBftJ.<br />

Gompieno J.e,:ta e le lentawe le le jos1 ja Jl&je a- o ga o kake wa bona lepe<br />

a,..<br />

l<br />

..._ .<br />

~l8 re lebile jaau. mantawe a ga Jeau a o ne a a ra,a bai'utwana ba<br />

gagwe ao malata1ng a b<strong>of</strong>elo a tla •o kgako.l gelong ya rona.-" A lo bona<br />

).<br />

dikago tae dikgolo tae 1 ·-·J'ur1 ke 1 le raJ& ke re ga go k1 tla go<br />

tlogeiwa lentswe lepe le eala le tlhatlaganye le 1• lengwe.~( Mat 24/2<br />

Luk 21/6 J • Morena o buile Jl&1' ok:o a ka ngwa wa !o, Dlllle 1le ka ngnga<br />

wa 70 Titua a tlbaaela mots• wa Jeruaalema, a<br />

~<br />

o f1sa ka molelo, a~<br />

1<br />

•t•a•e:'• • \la'ae a 'Deeelout;una, a d.1ga JU.t)lo , 111ae ya re Te:aapele yone<br />

a e dig& a ba a ~ epol la me<strong>the</strong>o -ra yone ka mogoma, a thubaganya Jl&je a


Collection Number: <strong>A979</strong><br />

Silas T MOLEMA and Solomon T PLAATJE <strong>Papers</strong><br />

PUBLISHER:<br />

Publisher:- <strong>Historical</strong> <strong>Papers</strong>, <strong>University</strong> <strong>of</strong> <strong>the</strong> Witwatersrand<br />

Location:- Johannesburg<br />

©2012<br />

LEGAL NOTICES:<br />

Copyright Notice: Copyright for all materials on <strong>the</strong> <strong>Historical</strong> <strong>Papers</strong> website is owned by<br />

The <strong>University</strong> <strong>of</strong> <strong>the</strong> Witwatersrand, Johannesburg and is protected by South African<br />

copyright law. Material may not be reproduced, distributed, transmitted, displayed, or<br />

o<strong>the</strong>rwise published in any format, without <strong>the</strong> prior written permission <strong>of</strong> <strong>the</strong> <strong>University</strong> <strong>of</strong><br />

<strong>the</strong> Witwatersrand, Johannesburg.<br />

Disclaimer and Terms <strong>of</strong> Use: Provided that you maintain all copyright and o<strong>the</strong>r notices<br />

contained <strong>the</strong>rein, you may download material (one machine readable copy and one print<br />

copy per page) for your personal and/or educational non-commercial use only.<br />

People using <strong>the</strong>se records relating to <strong>the</strong> archives <strong>of</strong> <strong>Historical</strong> <strong>Papers</strong>, The Library,<br />

<strong>University</strong> <strong>of</strong> <strong>the</strong> Witwatersrand, Johannesburg, are reminded that such records sometimes<br />

contain material which is uncorroborated, inaccurate, distorted or untrue. While <strong>the</strong>se<br />

digital records are true facsimiles <strong>of</strong> paper documents and <strong>the</strong> information contained herein<br />

is obtained from sources believed to be accurate and reliable, <strong>Historical</strong> <strong>Papers</strong>, <strong>University</strong><br />

<strong>of</strong> <strong>the</strong> Witwatersrand has not independently verified <strong>the</strong>ir content. Consequently, <strong>the</strong><br />

<strong>University</strong> is not responsible for any errors or omissions and excludes any and all liability for<br />

any errors in or omissions from <strong>the</strong> information on <strong>the</strong> website or any related information<br />

on third party websites accessible from this website.<br />

This document is part <strong>of</strong> a collection owned by <strong>the</strong> <strong>University</strong> <strong>of</strong> <strong>the</strong> Witwatersrand,<br />

Johannesburg and deposited at <strong>Historical</strong> <strong>Papers</strong> at The <strong>University</strong> <strong>of</strong> <strong>the</strong> Witwatersrand.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!