PRzEkSzTaÅCEnIE EkoSySTEmu RzEkI PRzEz BudoWlE WodnE na ...

More documents

Recommendations

Info

Przekształcenie ekosystemu rzeki przez budowle wodne na przykładzie małej elektrowni... Uzyskane wyniki pozwolą na otrzymanie rzeczywistego obrazu ekosystemu w regionie, w którym budowla hydrotechniczna może komponować się jako jego integralna cześć bądź powodować zaburzenia funkcjonalnej całości biocenozy i biotopu. Założono przedstawienie zależności miedzy uzyskanymi wartościami wskaźników fizycznych w czasie. Summary The methods used in research on the influence of small hydro (MEW Oborniki) on shaping the ecological state of the River Wełna and, at the same time, on the functioning of the ecosystem, are specified in Water Framework Directive (WFD) [2000/60/EC], introduced in 2000 by the Council and the European Parliament. Water Framework Directive sets out the rules of identification of the ecological state, on the basis of physical and chemical elements, biological elements, including macrophytes, phytoplankton, fishes and benthos macroinvertebrates. In order to describe the influence of MEW Oborniki on the ecological state of the River Wełna, the following research methods have been applied: macrophyte method, hydromorphological rating of the flowing waters and measurements of physical and chemical indicators. The obtained results will present the actual image of the ecosystem in the region, where a hydraulic structure can either constitute an integral part of it, or it can cause functional disruptions of biocenosis and biotope. 1. WPROWADZENIE Mała Elektrownia Wodna Oborniki (MEW Oborniki) uruchomiona została w roku 2011 na rzece Wełnie, w odległości 1 kilometra i 50 metrów od ujścia rzeki Wełny do Warty, w miejscowości Oborniki (powiat obornicki, centralna część Województwa Wielkopolskiego). Jest to niskospadowa elektrownia wodna, o spadzie H=4,17 m i mocy znamionowej N=330 kW [Gajda i in. 2008; Rozporządzenie... 2007]. Celem prowadzonych badań było określenie stanu naturalności i przekształcenia rzeki Wełny przez obiekt MEW Oborniki. Razem z rozwojem technologii i ciągłym wzrostem zapotrzebowania na zieloną energię powstają coraz liczniejsze małe elektrownie wodne, należące zarówno do przedsiębiorstw energetycznych, jak i do inwestorów prywatnych. Coraz bardziej realne stają się również inwestycje dotyczące budowy całych systemów małych elektrowni wodnych na rzekach. Problemy oddziaływania odnawialnych źródeł energii na środowisko przyrodnicze mają charakter nie tylko lokalny, ale również krajowy. Największe skutki produkcji zielonej energii z elektrowni wodnych - zarówno te pozytywne, jak i negatywne - zaznaczają się najsilniej w skali regionu realizacji inwestycji, jednak mogą one pozostawać nie bez znaczenia dla stanu ekologicznego całego cieku bądź zlewni. Budowa elektrowni wodnych może wpłynąć na wykorzystanie potencjału hydroenergetycznego rzek, uregulowanie stanu wód i poprawę bezpieczeństwa przeciwpowodziowego [Abrys Technika Sp. z o. o. 2004] oraz 59
Emilia Jakubas Rys. 1. Lokalizacja MEW Oborniki [Gajda i in. 2008] Fig 1. Localization of small hydro Oborniki [Gajda et al. 2008] zaprzestanie dewastacji dawnych budowli hydrotechnicznych – tak, jak w przypadku MEW Oborniki, gdzie elektrownia powstała na miejscu dawnego jazu, który ze względu na zły stan techniczny uległ całkowitemu zniszczeniu [Gajda 2004, Gajda i in. 2008]. Przegrodzenie rzeki przyczyniać się jednak może do wielu negatywnych skutków: • y nie zawsze uzasadnionego i potrzebnego profilowania dna koryta i brzegów, • y zmiany ukształtowania terenu [Borys i in. 2006], • y zmiany dynamiki wód płynących, • y obniżenia rybostanu spowodowanego brakiem przepławki dla ryb lub jej niepoprawnym wykonaniem [Wiśniewolski 2000]. Wszelkie przegradzanie rzeki oznacza w mniejszym bądź większym stopniu zaburzenie jej ciągłości jako korytarza ekologicznego. „Każda budowla – dom mieszkalny, szkoła, szpital, kościół czy fabryka, przegroda doliny, wieża ciśnień, most, komin – ma swoje znaczenie jako element środowiska sam w sobie i jako część większej całości. Wraz ze swoimi zewnętrznymi i wewnętrznymi cechami staje się integralnym składnikiem środowiska oddziałującym na zasadzie sprzężenia zwrotnego na otoczenie” [Jeż 2001]. 60
Page 1: Ochrona Środowiska i Zasobów Natu
Page 5 and 6: Emilia Jakubas Fot. 2. Odcinek rzek
Page 7 and 8: Emilia Jakubas przekształconego dz

PRzEkSzTaÅCEnIE EkoSySTEmu RzEkI PRzEz BudoWlE WodnE na ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

PRzEkSzTaÅCEnIE EkoSySTEmu RzEkI PRzEz BudoWlE WodnE na ...