Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Περιεχόμενα<br />
Εισαγωγή ................................................................................................................. 9<br />
Πώς να διαβάσετε αυτό το βιβλίο........................................................................... 11<br />
Απλές συμβουλές για την ώρα των εξετάσεων. ..................................................... 15<br />
Κατάλογος ερωτήσεων .......................................................................................... 17<br />
Α. Ατομική φροντίδα ασθενή ............................................................................... 19<br />
Β. Διατροφή ασθενή ............................................................................................ 29<br />
Γ. Επισπαστικά ................................................................................................... 35<br />
Δ. Αξιολόγηση ζωτικών σημείων ......................................................................... 37<br />
Ε. Φάρμακα......................................................................................................... 51<br />
Στ. Μετάγγιση αίματος .......................................................................................... 63<br />
Ζ. Παρακεντήσεις ................................................................................................ 69<br />
Η. Οξυγόνο.......................................................................................................... 77<br />
Θ. Κατακλίσεις ..................................................................................................... 83<br />
Ι. Προβλήματα ούρησης..................................................................................... 87<br />
ΙΑ. Προβλήματα λειτουργίας εντέρου ................................................................... 93<br />
ΙΒ. Τραχειοστομία................................................................................................. 97<br />
ΙΓ. Αποστείρωση – απολύμανση ....................................................................... 103<br />
ΙΔ. Ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις ...................................................................... 109
6 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ<br />
ΙΕ. Πρόληψη λοιμωδών νοσημάτων................................................................... 113<br />
ΙΣτ. Γενική φροντίδα χειρουργικού ασθενή .......................................................... 117<br />
ΙΖ. Ειδική φροντίδα ασθενή................................................................................ 129<br />
ΙΗ. Νοσηλευτική φροντίδα παιδιού ..................................................................... 145<br />
ΙΘ. Θάνατος........................................................................................................ 153<br />
Κ. Ψυχώσεις...................................................................................................... 157<br />
ΚΑ. Νευρώσεις .................................................................................................... 171<br />
ΚΒ. Επιληψία....................................................................................................... 177<br />
ΚΓ. Ηλικωμένοι με ψυχολογικά προβλήματα ...................................................... 181<br />
ΚΔ. Ψυχικές διαταραχές στα παιδιά και τους εφήβους ........................................ 183<br />
ΚΕ. Νοσηλευτική φροντίδα ατόμων με κατάχρηση ψυχοδραστικών ουσιών ....... 187<br />
ΚΣτ. Θεραπεία των ψυχικά πασχόντων................................................................ 191<br />
ΚΖ. Σχολές ψυχολογικής σκέψης – Ψυχολογία ................................................... 209<br />
ΚΗ. Ανατομία – Φυσιολογία – Παθολογία νευρικού συστήματος......................... 211<br />
ΚΘ. Νευρολογικές παθήσεις ................................................................................ 215<br />
Λ. Ψυχοσωματικές παθήσεις............................................................................. 219<br />
ΛΑ. Διαταραχές προσωπικότητας (ΔΠ) ............................................................... 221<br />
ΛΒ. Νοσηλεία και ψυχιατρικές δομές ................................................................... 223
Β. Διατροφή ασθενή<br />
1. Αναφέρατε τους παράγοντες που προσδιορίζουν τις διαιτητικές<br />
ανάγκες του ασθενή.<br />
Οι διαιτητικές ανάγκες του ασθενή προσδιορίζονται από τα εξής:<br />
Φύλο.<br />
Ηλικία.<br />
Σωματικό βάρος.<br />
Σωματική δραστηριότητα.<br />
Ιστορικό πρόσφατης χειρουργικής επέμβασης.<br />
2. Αναφέρατε τους παράγοντες που βοηθούν την πέψη και απορρόφηση<br />
των τροφών.<br />
Η πέψη και απορρόφηση των τροφών βοηθιέται από:<br />
Ένζυμα του στόματος (σιελική αμυλάση).<br />
Υδροχλωρικό οξύ του στομάχου.<br />
Περισταλτισμός εντέρου.
30 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ<br />
Ένζυμα παγκρέατος (παγκρεατική λιπάση, αμυλάση).<br />
Καλή λειτουργία εντερικού βλενογόνου (εντερικές λάχνες).<br />
3. Αναφέρατε τους λόγους που οι ασθενείς παρουσιάζουν προβλήματα<br />
διατροφής.<br />
Οι ασθενείς μπορεί να παρουσιάζουν προβλήματα διατροφής για τους<br />
εξής λόγους:<br />
Ανορεξία.<br />
Δυσκολία στην κατάποση.<br />
Απώλεια συνείδησης.<br />
Απόφραξη στόματος.<br />
Απόφραξη οισοφάγου.<br />
Τραυματισμός.<br />
4. Τι περιλαμβάνει η ετοιμασία και βοήθεια του ασθενή για φαγητό;<br />
Δημιουργία ευχάριστου περιβάλλοντος.<br />
Ετοιμασία αρρώστου (Ο ασθενής τοποθετείται σε καθιστή αναπαυτική<br />
θέση. Πλένονται τα χέρια του. Ο ασθενής τοποθετείται κοντά στο<br />
τραπεζάκι φαγητού. Ο ασθενής ενθαρρύνεται να φάει στο τραπέζι του<br />
θαλάμου).<br />
Σερβίρισμα τροφής.<br />
Βοήθεια αρρώστου.<br />
5. Ποια είναι τα νοσηλευτικά μέτρα όταν ο νοσηλευτής χορηγεί<br />
γεύμα σε ασθενή;<br />
Δημιουργία ευχάριστου περιβάλλοντος.<br />
Ο ασθενής τοποθετείται σε αναπαυτική θέση.<br />
Πλένονται τα χέρια του ασθενή.<br />
Το τραπεζάκι του φαγητού τοποθετείται κοντά στον ασθενή.<br />
Οι νοσηλείες και η αντιμετώπιση του πόνου πρέπει να γίνονται αρκετή<br />
ώρα πριν το φαγητό.<br />
Τοποθετείται πετσέτα φαγητού.<br />
Ο νοσηλευτής κάθεται δίπλα στον ασθενή.
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 31<br />
Ο νοσηλευτής δοκιμάζει τη θερμοκρασία του φαγητού και γεμίζει το<br />
κουτάλι κάθε φορά κατά τα 2/3.<br />
Ο νοσηλευτής ελέγχει αν ο ασθενής μάσησε καλά και κατάπιε την<br />
τροφή.<br />
Όταν ο νοσηλευτής χορηγεί υγρά, στηρίζει το κεφάλι του ασθενή.<br />
6. Τι εξηγεί στον ασθενή ο νοσηλευτής κατά την ώρα του φαγητού;<br />
Ο νοσηλευτής εξηγεί τη διαδικασία που πρόκειται να ακολουθηθεί και<br />
καθοδηγεί τον ασθενή:<br />
Να πλύνει τα χέρια του.<br />
Να πάρει την κατάλληλη θέση.<br />
Να μασάει καλά την τροφή.<br />
Να καταπίνει με ηρεμία.<br />
7. Σε ποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται τεχνητή διατροφή;<br />
Η τεχνητή διατροφή εφαρμόζεται όταν ο ασθενής δεν μπορεί να τραφεί<br />
φυσιολογικά από το στόμα. Αυτό συμβαίνει κατά τις πρώτες μετεγχειρητικές<br />
ημέρες ή όταν ο ασθενής είναι διασωληνωμένος ή όταν ο ασθενής<br />
έχει υποβληθεί σε κάποια σημαντική επέμβαση στο γαστρεντερικό σύστημα.<br />
8. Αναφέρατε τις γενικές αρχές που πρέπει να εφαρμόζονται κατά<br />
την τεχνητή διατροφή.<br />
Ενημερωνόμαστε από τις ιατρικές οδηγίες για την ποιότητα και την<br />
ποσότητα της τροφής που πρέπει να χορηγηθεί.<br />
Ενημερώνουμε τον ασθενή.<br />
Φροντίζουμε την προετοιμασία όλων των απαραιτήτων υλικών.<br />
Ελέγχουμε τη θερμοκρασία του μίγματος να είναι γύρω στους<br />
37,5 °C.<br />
Μετράμε το σάκχαρο και τους ηλεκτρολύτες του αίματος.<br />
Καταγράφουμε τα προσλαμβανόμενα και αποβαλλόμενα υγρά.<br />
Μετράμε το βάρος του ασθενή 2 φορές την εβδομάδα.<br />
Διδάσκουμε τον ασθενή τη διαδικασία της τεχνητής διατροφής.
32 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ<br />
9. Ποια είναι η σειρά εργασίας στην τοποθέτηση ρινογαστρικού<br />
καθετήρα (Levin) για χορήγηση τροφής;<br />
Ενημερώνουμε τον ασθενή.<br />
Τοποθετούμε τον ασθενή σε ημικαθιστή θέση.<br />
Καθαρίζουμε τα ρουθούνια του ασθενή − ψεκάζουμε με τοπικό α-<br />
ναισθητικό για να μειωθούν τα φαρυγγικά αντανακλαστικά.<br />
Υπολογίζουμε το μήκος του καθετήρα και βαπτίζουμε τα 15-20 τελευταία<br />
εκατοστά του σε νερό ή λιπαρή ουσία.<br />
Σπρώχνουμε με ήπιες κινήσεις τον καθετήρα προς το ρινοφάρυγγα.<br />
Ενθαρρύνουμε τον ασθενή να παραμείνει χαλαρός.<br />
Όταν ο καθετήρας φτάσει στο φάρυγγα, λέμε στον ασθενή να γυρίσει<br />
το κεφάλι του μπροστά και να παίρνει βαθιές επιπόλαιες αναπνοές.<br />
Αν ο ασθενής παρουσιάσει τάση προς έμετο, λόγω έντονου φαρυγγικού<br />
αντανακλαστικού, τον αφήνουμε να ηρεμήσει.<br />
Λέμε στον άρρωστο να καταπίνει όσο εμείς σπρώχνουμε τον καθετήρα.<br />
Αν χρειαστεί του δίνουμε να πιει λίγο νερό.<br />
Σταματάμε να σπρώχνουμε τον καθετήρα αν συναντήσουμε αντίσταση.<br />
Παρακολουθούμε μήπως ο ασθενής εμφανίσει βήχα, δυσφορία, δύσπνοια<br />
ή κυάνωση, σημεία που φανερώνουν ότι ο καθετήρας μπήκε<br />
κατά λάθος στην τραχεία.<br />
Αναρροφούμε το περιεχόμενο του στομαχιού με σύριγγα, για να βεβαιωθούμε<br />
ότι ο καθετήρας έφτασε στο στομάχι.<br />
Στερεώνουμε τον καθετήρα με αντιαλλεργικό λευκοπλάστ.<br />
Κλείνουμε το άκρο του καθετήρα με λαβίδα ή πίεστρο ή τον συνδέουμε<br />
με σάκο συλλογής υγρών.<br />
Αφήνουμε τον ασθενή σε καθαρή και αναπαυτική θέση.<br />
Παρακολουθούμε τη λειτουργία του συστήματος.
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ 33<br />
Ρινογαστρικός σωλήνας (Levin tube)<br />
10. Ποια είναι η σειρά εργασίας για τη χορήγηση τροφής από γαστροστομία;<br />
Ενημερώνουμε τον ασθενή.<br />
Ετοιμάζουμε την τροφή.<br />
Φροντίζουμε το περιβάλλον του θαλάμου να είναι ευχάριστο.<br />
Αποφεύγουμε την ώρα του φαγητού οποιαδήποτε νοσηλεία μπορεί<br />
να προδιαθέσει δυσάρεστα τον ασθενή.<br />
Δίνουμε στον ασθενή ημικαθιστή θέση.<br />
Πλένουμε τα χέρια μας και τα χέρια του ασθενή.<br />
Καθόμαστε δίπλα στον ασθενή.<br />
Τοποθετούμε το δίσκο του φαγητού στο τραπεζάκι του κρεβατιού.<br />
Δοκιμάζουμε τη λειτουργία του καθετήρα ρίχνοντας λίγο νερό με τη<br />
σύριγγα.<br />
Αναρροφούμε τροφή με τη σύριγγα και αφαιρούμε τον αέρα για να<br />
μην προκαλέσουμε διάταση του στομάχου.<br />
Συνδέουμε τη σύριγγα με τον καθετήρα.<br />
Πιέζουμε το έμβολο της σύριγγας με αργό ρυθμό.<br />
Αν ο ασθενής εμφανίσει βήχα, έμετο ή δυσφορία, σταματάμε τη χορήγηση<br />
τροφής.<br />
Χορηγούμε στο τέλος της σίτισης μικρή ποσότητα νερού για να καθαρίζουμε<br />
το σωλήνα και να αποφύγουμε τυχόν απόφραξή του.<br />
Αφήνουμε τον ασθενή καθαρό και σε αναπαυτική θέση.
34 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ<br />
11. Τι πρέπει να γνωρίζει ο νοσηλευτής για την κατάλληλη διατροφή<br />
του παιδιού;<br />
H κατάλληλη διατροφή είναι απαραίτητη όχι μόνο για την καλή υγεία<br />
αλλά και για την ομαλή ανάπτυξη του παιδιού. Η διατροφή του παιδιού<br />
πρέπει να περιέχει σε επαρκείς ποσότητες όλα τα απαραίτητα θρεπτικά<br />
συστατικά.<br />
Η σύνταξη του διαιτολογίου γίνεται μέσα στο νοσοκομείο από εξειδικευμένο<br />
προσωπικό και είναι ανάλογο των ιδιαίτερων απαιτήσεων του<br />
κάθε παιδιού.<br />
Ως γενική αρχή αρκεί να γνωρίζουμε ότι για μια ισορροπημένη διατροφή<br />
απαιτείται η λήψη καθημερινά των εξής τροφών:<br />
Γάλα ή γιαούρτι: 3-4 ισοδύναμα.<br />
Κρέας − ψάρι − όσπρια: 6 ισοδύναμα.<br />
Λαχανικά: 2 ισοδύναμα.<br />
Φρούτα: 2-3 ισοδύναμα.<br />
Ψωμί − δημητριακά: 3 ισοδύναμα.<br />
Λάδι: 2 ισοδύναμα.<br />
12. Βασικές αρχές τεχνητής διατροφής σε παιδιά.<br />
Ενημέρωση παιδιού και γονέων.<br />
Φροντίδα και προετοιμασία όλων των απαραίτητων υλικών.<br />
Μέτρηση σακχάρου αίματος και ηλεκτρολυτών.<br />
Καταγραφή προσλαμβανομένων και αποβαλλομένων υγρών.<br />
Μέτρηση βάρους ασθενή 2 φορές την εβδομάδα.<br />
Κάλυψη θρεπτικών αναγκών ασθενή.<br />
Διδασκαλία ασθενή και γονέων του για συνέχιση της τεχνητής διατροφής<br />
στο σπίτι.<br />
13. Ποιων διαταραχών σύμπτωμα μπορεί να αποτελεί η άρνηση του<br />
ασθενή να δεχτεί τροφή;<br />
Η άρνηση τροφής μπορεί να οφείλεται σε:<br />
Κατάθλιξη − μελαγχολία.<br />
Παραληρηματικές ιδέες (ιδέες δηλητηριάσεως).<br />
Ψυχογενή ανορεξία.
Γ. Επισπαστικά<br />
1. Σε τι διακρίνονται τα επισπαστικά;<br />
Επίθεμα ή επισπαστικό είναι η τοποθέτηση κομπρέσας για θεραπευτικό<br />
σκοπό σε μια περιοχή που πάσχει. Τα επιθέματα διακρίνονται σε θερμά<br />
και ψυχρά. Τοποθετούνται πάνω σε περιοχές κακώσεων με σκοπό<br />
να μειώσουν το πρήξιμο και τον πόνο. Τοποθετούνται συνήθως για μισή<br />
ώρα και μπορούν να σταθεροποιηθούν στο σημείο που τοποθετήθηκαν<br />
με τη χρήση επιδέσμου.<br />
2. Αναφέρατε τα νοσηλευτικά μέτρα προκειμένου να γίνει τοποθέτηση<br />
θερμοφόρας.<br />
Γεμίζουμε τη θερμοφόρα με ζεστό νερό.<br />
Βάζουμε κάλυμμα.<br />
Τοποθετούμε τη θερμοφόρα στην πάσχουσα περιοχή.<br />
Το στόμιο της θερμοφόρας δεν πρέπει να πιέζει το σώμα του ασθενή.<br />
Ελέγχουμε την κατάσταση του δέρματος για πιθανό ερεθισμό.<br />
Σημειώνουμε τυχόν παρατηρήσεις στο δελτίο νοσηλείας.
36 ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΨΥΧΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ<br />
3. Τι γνωρίζετε για τα θερμά επισπαστικά (κομπρέσες);<br />
Οι κομπρέσες προσφέρουν υγρή θερμότητα στην πάσχουσα περιοχή. Η<br />
υγρή θερμότητα εισχωρεί πιο βαθιά στο δέρμα, δεν ξεραίνει τόσο πολύ<br />
το δέρμα και ανακουφίζει περισσότερο. Ωστόσο οι κομπρέσες μπορεί να<br />
προκαλέσουν έγκαυμα ή διαβροχή του δέρματος, η θερμότητα δε που<br />
προσφέρουν χάνεται αρκετά γρήγορα. Χρησιμοποιείται νερό 50° C και<br />
διάλυμα αλουμινίου 4% σε θερμοκρασία 37° C.<br />
4. Πως θα ετοιμαστεί η παγοκύστη;<br />
Γεμίζουμε την παγοκύστη με κομμάτια πάγου − παγάκια.<br />
Βάζουμε το κάλυμμα.<br />
Τοποθετούμε την παγοκύστη στην περιοχή που πάσχει.<br />
Ελέγχουμε περιοδικά την κατάσταση του δέρματος στην περιοχή.<br />
5. Νοσηλευτικά μέτρα για τοποθέτηση ψυχρών υγρών επισπαστικών.<br />
Σημειώνουμε στο δελτίο νοσηλείας τον τρόπο εφαρμογής του ψύχους,<br />
το βαθμό θερμοκρασίας και τη διάρκεια εφαρμογής.<br />
Καταγράφουμε την κατάσταση του δέρματος, την αντίδραση του α-<br />
σθενή και το αποτέλεσμα της εφαρμογής του επισπαστικού.<br />
Καταγράφουμε πιθανές επιπλοκές.<br />
6. Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται ψύχος;<br />
Ψύχος χρησιμοποιείται για:<br />
Να προκαλέσουμε τοπική αγγειοσυστολή σε περίπτωση αιμορραγίας.<br />
Να μειώσουμε τη φλεγμονή και το οίδημα σε εξαρθρήματα, διαστρέμματα<br />
και μώλωπες.<br />
Να μειώσουμε τη θερμοκρασία σε περίπτωση πυρετού.
Δ. Αξιολόγηση ζωτικών σημείων<br />
1. Ποια είναι τα ζωτικά σημεία;<br />
Τα ζωτικά σημεία είναι τα εξής:<br />
Αρτηριακή πίεση. Οι φυσιολογικές τιμές της αρτηριακής πίεσης<br />
ποικίλουν ανάλογα με την ηλικία του ασθενή. Σε νεαρούς ενήλικες<br />
οι φυσιολογικές τιμές είναι 80/120 mm Hg.<br />
Σφύξεις. Στους ενήλικες, οι χτύποι της καρδιάς φυσιολογικά είναι<br />
60-80 ανά λεπτό, ενώ σε παιδιά μπορεί να είναι 100 ανά λεπτό.<br />
Θερμοκρασία. Η φυσιολογική θερμοκρασία του σώματος είναι 36-<br />
36,5° C.<br />
Αναπνοές. Ο αριθμός των αναπνοών στον ενήλικα είναι 14-20 ανά<br />
λεπτό.