25.12.2014 Views

весник царина број 13 - Царинска управа на Република ...

весник царина број 13 - Царинска управа на Република ...

весник царина број 13 - Царинска управа на Република ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

креирањето свесност за овој проблем што секако з<strong>на</strong>чи<br />

построги казни, поригид<strong>на</strong> законска регулатива, и<br />

цврсти етички вредности <strong>на</strong> целото општество.<br />

Горан Исаковски, студент,<br />

Економски факултет, Универзитет „Свети Кирил и<br />

Методиј“ Скопје<br />

MОЕТО ИСКУСТВО ВО ЦАРИНСКАТА УПРАВА<br />

Оваа годи<strong>на</strong> повторно продолжи соработката помеѓу<br />

Економскиот факултет во Скопје и <strong>Царинска</strong>та <strong>управа</strong><br />

<strong>на</strong> <strong>Република</strong> Македонија, која веќе неколку години<br />

<strong>на</strong><strong>на</strong>зад може да се издвои со успех во практично<br />

зближување <strong>на</strong> студентите до материјата од студиите,<br />

која ја совладуваат како теоретски материјал. Овој <strong>на</strong>чин<br />

<strong>на</strong> поврзување има двојни ефекти. Од ед<strong>на</strong> стра<strong>на</strong><br />

<strong>на</strong> <strong>на</strong>с студентите ни се доделува можност одблизу<br />

да погледнеме во секојднев<strong>на</strong>та работа <strong>на</strong> Цари<strong>на</strong>та и<br />

да добиеме впечаток дали во идни<strong>на</strong> можеме да се замислиме<br />

како носители <strong>на</strong> тие работни места, додека<br />

од друга стра<strong>на</strong> царинските службеници и вработените,<br />

соработувајќи со млади студенти кои се жедни<br />

за з<strong>на</strong>ење, го споделуваат нивното работно искуство,<br />

мотивирајќи се себеси да се подобрат <strong>на</strong> работните места<br />

и да <strong>на</strong>предуваат за да истите ги зачуваат .<br />

Кога <strong>на</strong> оглас<strong>на</strong>та табла стоеше списокот <strong>на</strong> студенти<br />

кои ја добиваат оваа шанса, бев пресреќ<strong>на</strong> што и моето<br />

име стоеше <strong>на</strong> него. Од секогаш сум имала пред себе<br />

некое мое видување за Цари<strong>на</strong>та како извршен орган,<br />

но никогаш не замислував дека таа ќе биде еден толку<br />

сложен и <strong>на</strong> високо ниво поврзан систем. Уште од<br />

првиот контакт со одговорните лица, во мене преовладуваше<br />

почет<strong>на</strong> љубопитност да доз<strong>на</strong>м се што царинското<br />

работење крие во себе. Но, секое убаво и долго<br />

патување мора да почне со еден чекор. Тој прв чекор, зародишот<br />

<strong>на</strong> моето практикантско искуство, се <strong>на</strong>оѓаше<br />

во одделението за нетарифни мерки и се што тогаш з<strong>на</strong>ев<br />

е дека тоа одделение хиерархиски влегува во составот<br />

<strong>на</strong> Секторот за царински систем и дека има одговорност<br />

во поглед <strong>на</strong> интелектуал<strong>на</strong>та сопственост.<br />

На почетокот некои податоци за <strong>Царинска</strong>та <strong>управа</strong><br />

многу ме изне<strong>на</strong>дуваа. Така беше и со <strong>број</strong>от <strong>на</strong> вработени<br />

кој броеше 1200 луѓе. Отпрво си мислев дека таа<br />

<strong>број</strong>ка е преголема, дури и непотреб<strong>на</strong>, но подоц<strong>на</strong><br />

кога ја добив целос<strong>на</strong>та слика за Царинскиот систем и<br />

кога видов со колку многу работа се оптоварени вработените<br />

и колку широк спектар <strong>на</strong> работи треба да бидат<br />

извршени, моето мислење се промени. Цари<strong>на</strong>та како<br />

орган кој носи толку голема одговорност во улогата да<br />

не заштити од глобализацијата, во улогата да влијае <strong>на</strong><br />

конкурентноста <strong>на</strong> домашните компании како и во заштитата<br />

<strong>на</strong> своите граѓани од <strong>на</strong>дворешните штетни<br />

влијанија, мора да добие з<strong>на</strong>чајно место во државата.<br />

Таа има високо заштит<strong>на</strong> функција која е поврза<strong>на</strong> и е<br />

во служба <strong>на</strong> многу министерства и институции. Оттука,<br />

државата мора да вработи високо обучен и морален<br />

кадар за да Цари<strong>на</strong>та во целост ја извршува правилно<br />

својата функција.<br />

Кога одблизу поглед<strong>на</strong>вме како изгледа работата <strong>на</strong><br />

царинските испостави и граничните премини, кога видовме<br />

колку голем проток <strong>на</strong> луѓе и промет <strong>на</strong> добра се<br />

одвива и кога видовме во колку строги услови се исполнуваат<br />

работните задачи, добив впечаток дека платите<br />

<strong>на</strong> цариниците треба да бидат <strong>на</strong> повисок ранг. Тоа е од<br />

посебно з<strong>на</strong>чење кога моралот треба да биде основ<strong>на</strong><br />

карактеристика и кога станува збор за работа во која<br />

лесно може крими<strong>на</strong>лот и корупцијата да пуштат никулец.<br />

Во последните неколку години Цари<strong>на</strong>та повеќе<br />

става акцент <strong>на</strong> заштит<strong>на</strong>та функција отколку <strong>на</strong> фискал<strong>на</strong>та,<br />

што е карактеристика <strong>на</strong> високо развиените западни<br />

системи. Во свет кога тероризмот зема голем замав<br />

и кога пиратеријата и трговијата со дрога се <strong>на</strong>јблиски<br />

соработници <strong>на</strong> сивата и недозволе<strong>на</strong> трговија, се чини<br />

дека ваквиот тренд <strong>на</strong> заштит<strong>на</strong>та функција е <strong>на</strong>висти<strong>на</strong><br />

оправдан. Сепак, со зголемување <strong>на</strong> заштит<strong>на</strong>та<br />

функција се зголемуваат и приходите во буџетот, како<br />

што е тоа случај и во <strong>Република</strong> Македонија, која во<br />

време <strong>на</strong> рецесија и глобал<strong>на</strong> криза успеала да покаже<br />

поголеми приходи и уште ед<strong>на</strong>ш да докаже дека го подобрува<br />

своето работење, трудејќи се да се доближи до<br />

законодавството и практиката <strong>на</strong> Европската унија.<br />

За разлика од ЕУ која уште од самиот почеток е формира<strong>на</strong><br />

како царинска унија, па оттука има повеќедецениско<br />

искуство, <strong>Република</strong> Македонија во тој поглед ја живее<br />

својата полнолетност, учејќи од стапките и советите <strong>на</strong><br />

другите земји. Таа вложува во високо софистицира<strong>на</strong><br />

опрема која треба да биде уште поголем отпор и зака<strong>на</strong><br />

<strong>на</strong> крими<strong>на</strong>лот, но се чини дека <strong>на</strong> полето човечки ресурси<br />

треба уште да се вложува за да може <strong>на</strong>предокот<br />

во технологијата да биде кадровски следен и резултатите<br />

да се подобруваат уште повеќе. Сепак, не постои и<br />

никогаш нема да постои маши<strong>на</strong>, ниту технологија која<br />

може да го замени човечкиот мозок.<br />

25

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!