Czym zajmuje siÄ Fizyka CzÄ stek Elementarnych?
Czym zajmuje siÄ Fizyka CzÄ stek Elementarnych?
Czym zajmuje siÄ Fizyka CzÄ stek Elementarnych?
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Czym</strong> <strong>zajmuje</strong> się <strong>Fizyka</strong> Cząstek<br />
<strong>Elementarnych</strong><br />
RÓŻNORONOŚĆ SUBSTANCJI ====<br />
ŚWIAT ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH<br />
Kombinacje pierwiastków chemicznych<br />
Te same pierwiastki w całym WSZECHŚWIECIE<br />
WSZECHŚWIAT powstał z WIELKIEGO WYBUCHU
Podobieństwo i różnorodność pierwiastków = symetria =<br />
UKŁAD OKRESOWY<br />
Mendelejew<br />
ATOMY<br />
Demokryt<br />
Dalton<br />
Muszą być jakieś siły...<br />
Wiązania chemiczne.....<br />
ATOMY ==jądra + elektrony<br />
JĄDRA== protony + neutrony<br />
Rutherford<br />
protony + neutrony === kwarki up + down<br />
Gell Mann<br />
Zweig
u = up 1.5 - 4.5 MeV/c 2 ,<br />
d = down 5 - 8 MeV/c 2 ,<br />
e - = elektron 0.511 MeV/c 2 .<br />
E = mc 2 ,<br />
m = E/c 2<br />
Czemu taka różnorodność <br />
Cztery rodzaje oddziaływań:<br />
Galaktyki,<br />
gwiazdy,planety<br />
GRAWITACYJNE<br />
ELEKTROMAGNETYCZNE<br />
SILNE<br />
SŁABE<br />
Związki chemiczne,<br />
atomy<br />
Jądra
(u,<br />
d,<br />
e<br />
−<br />
MATERIA = { powiązane fotonami i<br />
)<br />
gluonami,<br />
+<br />
ANTYMATERIA = (u, d, e )<br />
Z każdą cząstką związana jest<br />
ANTYCZĄSTKA<br />
Bariony = składają się z trzech<br />
kwarków,<br />
Mezony = układy składające się z<br />
u<br />
kwarku i antykwarku<br />
d<br />
mezon<br />
+<br />
π<br />
d<br />
Problemy:<br />
( n, m, s)<br />
u u<br />
proton<br />
d<br />
d<br />
u<br />
neutron
Galaktyki, gwiazdy, planety, księżyce ----<br />
oddziaływanie grawitacyjne,<br />
Związki chemiczne ---- chmura elektronów + zasada<br />
Pauliego,<br />
Pierwiastki ---- oddziaływanie elektromagnetyczne +<br />
zasada Pauliego,<br />
Jądra ---- oddziaływanie silne, oddziaływania słabe,<br />
oddziaływania elektromagnetyczne,<br />
Nukleony ---- oddziaływania silne,<br />
Lata 60 – te, dużo nowych cząstek,<br />
K, r, w, s, L, S, W, X,......<br />
Kwark<br />
s = dziwny<br />
(strange)
Lata 70 – te:<br />
J/y --- kwark c ==== powabny (charm)<br />
B ---- kwark b ==== piękny ( beauty)<br />
Lata 90 – te:<br />
rozpraszanie p + p ---- kwark t == górny (top)<br />
Jądra Z + N = A<br />
‣ 272 trwałe nuklidy,<br />
‣ 335 naturalne<br />
nietrwałe nuklidy,<br />
‣Trwałe = Z = 1 - 83<br />
z wyjątkiem Z = 43 (techmet)<br />
oraz Z = 61 (promet)<br />
‣ 1500 sztuczne nuklidy,<br />
‣ Z = 115,<br />
max
Tablica Kwarków i Leptonów
ROZPAD<br />
NEUTRONU<br />
Większość cząstek<br />
rozpada się, stabilny<br />
jest tylko proton i<br />
elektron
Powstają hiperjądra, zamiast n lub p<br />
L, LL,<br />
Powstają mezoatomy, zamiast e mion,<br />
pion, kaon, antyproton, sigma minus<br />
Elektron<br />
Mion
K<br />
K -- s<br />
D --- c<br />
N, D, --- u, d<br />
L, S, ----- u, d, s<br />
B<br />
--- b<br />
X, ------ u(d), s, s<br />
T --- t<br />
W, ------ s, s, s<br />
Pentakwarki == 3 karki + 2 antykwarki, glubole
Cząstki Higgsa,<br />
Cząstki supersymetryczne,<br />
Ciemna materia
Change language