Preporuke za odrzivu hidro energiju - NVO Green Home
Preporuke za odrzivu hidro energiju - NVO Green Home
Preporuke za odrzivu hidro energiju - NVO Green Home
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
period. Za ovu drugu kategoriju, malo je vjerovatno da bi ijedan od do sada razmatranih projekata<br />
mogao početi sa radom prije 2015. godine (s tim što je 2020. vjerovatniji termin <strong>za</strong> mogući <strong>za</strong>vršetak<br />
takvih projekata).<br />
Ovo dalje znači da će se planiranje i rad novih <strong>hidro</strong>elektrana odvijati u kontekstu odmakle integracije u<br />
EU i paralelno sa značajnim globalnim naporima da se ublaže klimatske promjene odnosno da se društva<br />
i ekonomije na njih prilagode. I jedno i drugo (integracija u EU i klimatske promjene) <strong>za</strong> rezultat imaju<br />
kompleksnije i strožije politike i propise u oblastima klime, energetike i životne sredine što sve iziskuje<br />
primjenu novih pristupa na nacionalnom nivou. Pristup koji je do sada preovlađivao u crnogorskoj<br />
administraciji u energetskom sektoru i kod pove<strong>za</strong>nih društvenih aktera treba preispitati sa ciljem da se<br />
prilagodi tekućim evropskim i globalnim trendovima, budući da je u velikoj mjeri utemeljen na<br />
prevaziđenim stavovima o promovisanju <strong>hidro</strong>energije kao rješenja koje gotovo da i nema negativnih<br />
uticaja na životnu sredinu, pri čemu se <strong>za</strong>nemaruju potencijalni uticaji klimatskih promjena<br />
(prevashodno smanjena raspoloživost vodnih resursa 4 ) na generisanje energije iz <strong>hidro</strong> izvora.<br />
Neophodnost promjene ovakvog pristupa je naglašena i u poslednjem (<strong>za</strong> 2011. godinu) Izvještaju o<br />
progresu Crne Gore koji je pripremila EC i koji konkretno preporučuje da “životna sredina i klimatske<br />
promjene moraju biti sistematičnije integrisane u druge sektore, posebno kod energetike“. U isto<br />
vrijeme, potrebne su značajne promjene da se obezbijedi transparentnost u donošenju politika i radu<br />
institucija, bolja saradnja i koordinacija među različitim sektorima (kao što su, na primjer, upravljanje<br />
vodama, životna sredine, prostorno planiranje i energetika) i institucionalno jačanje odnosno razvoj<br />
kapaciteta. Imajući sve ovo u vidu, preporuke <strong>za</strong> izgradnju održivih <strong>hidro</strong>energetskih objekata kada je<br />
riječ o politici i institucionalnom okviru su slijedeće:<br />
1. Neophodno je obezbijediti koherentnost politika i planova <strong>za</strong> korišćenje <strong>hidro</strong>energije na<br />
jednoj i ciljeva koji su postavljeni EU propisima o vodi i <strong>za</strong>štiti prirode na drugoj strani.<br />
OBRAZLOŽENJE: Zakonodavstvo EU koje se odnosi na vode i <strong>za</strong>štitu prirode je u velikoj mjeri preneseno<br />
u crnogorske <strong>za</strong>kone i pod<strong>za</strong>konska akta, dok je harmoni<strong>za</strong>cija preostalih djelova i dalje u toku. U svijetlu<br />
ambicija <strong>za</strong> priključenje EU, specifični ciljevi koji su postavljeni evropskim politikama predstavljaju<br />
smjernice i okvir <strong>za</strong> nacionalne politike i konačani opšti cilj čijem se ostvarenju teži tokom procesa<br />
pridruživanja i nakon toga. U Evropskoj uniji, na <strong>hidro</strong>energije se uglavnom gleda kao na pouzdan i<br />
obnovljiv izvor električne energije bez emisija CO 2 , ali sa značajnim negativnim uticajima na životnu<br />
sredinu (prvenstveno na vode i biodiverzitet). U naporima da se nacionalne politike usklade sa EU<br />
politikama, neophodno je da se osigura da ciljevi i planovi <strong>za</strong> razvoj <strong>hidro</strong>energetskih objekata budu<br />
postavljeni na način koji: a) neće ugroziti posti<strong>za</strong>nje ciljeva ODV, posebno opšti cilj dobrog ekološkog<br />
statusa ili potencijala vodnih tijela 5 ; i ii) neće uključiti uništavanje suštinski važnih prirodnih rezervata i<br />
4 Izvještaj „Klimatske promjene 2007: sintezni izvještaj“ (Climate Change 2007: Synthesis Report) Međuvladinog<br />
panela <strong>za</strong> klimatske promjene (IPCC) na primjer navodi slijedeće: ”Sa visokim stepenom pouzdanosti se može reći<br />
da će zbog klimatskih promjena mnoga polu-sušna područja (kakvi sa primjer basen Mediterana, <strong>za</strong>pad Sjedinjenih<br />
država, južna Afrika i sjevero-istočni Brazil) pretrpjeti smanjenje raspoloživosti vodnih resursa. Oblasti koje su<br />
podložne sušama će se povećati, sa potencijalom <strong>za</strong> negativne uticaje na više sektora, na primjer na poljoprivredu,<br />
vodosnabdijevanje, proizvodnju energije u zdravlje.“<br />
5 Opšti cilj posti<strong>za</strong>nja dobrog statusa do 2015. godine odnosi se na sve površinske vode i podrazumjeva posti<strong>za</strong>nje<br />
dobrog ekološkog i dobrog hemijskog statusa. Ekološki status (ili potencijal) vodnog tijela izražava se određenom<br />
„klasom“ (kao visok, dobar, srednji, skroman ili loš). Konkretni <strong>za</strong>htjevi <strong>za</strong> svrstavanje u različite klase definisani su<br />
Okvirnom direktivom o vodama a odnose se na kvalitet biološke <strong>za</strong>jednice vodnog tijela, <strong>hidro</strong>loške karakteristike i<br />
hemijske karakteristike. Dobar hemijski status se definiše u odnosu na to da li su ispunjenji svi standardi kvaliteta<br />
4
Change language