08.01.2015 Views

DURRËS - TV-Radio Makedonia

DURRËS - TV-Radio Makedonia

DURRËS - TV-Radio Makedonia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

DURRËS<br />

RËMËNU / ARUMUNU / VLLEHU NUK HUMBET / NU CHEARI<br />

E PËRMUAJSHME KULTURORE ARTISTIKE<br />

VITI I TRETË I BOTIMIT NR. 28, KORRIK 2013<br />

Kjo është shprehja që na shoqëroj gjatë dhe pas fushatës zgjedhore 23 qershor<br />

2013 nga persona që nuk marrin përsipër të metat e tyre, por shikojnë atë të tjetrit,<br />

pamvarësisht që vetë nuk bajnë asgjë ose pengojnë çdo gjë..<br />

Kryetari i shoqatës së Arëmënëve të Verias z. Dhimitris Piskos.<br />

Kisha e Shën Minait në Gradishtë


3<br />

Dupâ 24 mesu esti primâ sponsorizat da armânji in afara Arbinishii.<br />

Cai vrea s-da mishteari ti aestâ rivistâ spunem, ma nghios, contul bancar:<br />

Valentino Mustaka<br />

_______________________<br />

Procredit Bank sha<br />

Swift Code FEFAALTR<br />

IBAN AL73209122020000201323080101 Lekë<br />

IBAN AL30209122020000201323080002 Euro<br />

preciul 300 Euro / ti un mesu<br />

Vâ hâristusim ti agiutarea a voastrâ ti cauza armâneascâ!<br />

Rivista s-da gratis.<br />

Me këto shkrime që po botojmë, së bashku me telefonatat optimiste që më kanë ardhur,<br />

unë falënderoj zotërinjt në fjalë për këtë optimizëm që më japin si dhe për të na rritur më<br />

shumë mobilizimin për të ardhmen. Vetë leximi i këtyre shkrimeve, jo vetëm mua, por, çdo<br />

anëtari të partisë ABDE, parti e rëmënëve/vllehve do të na frymëzojnë për të punuar më<br />

shumë për kauzën tonë themelore ”JO ASIMILIMIT”,”JO TJETËRSIMIT NË ETNI TJETËR”,<br />

“JO TRADHËTAR TË ARMËNAMES”.<br />

LEO GJATA<br />

GJYSMA E RRUGËS ËSHTË HAPI I PARË...DHE JU E BËTË ATË!..<br />

Përshëndetje z.Valentin...Unë të përgëzoj se ti do shkruhesh në histori si i pari që krijoi parti<br />

vllahe në Shqipëri...por ndryshe prej jush unë jam një njeri optimist...kjo ish pushka e parë...<br />

kushtrimi.<br />

Z. Valentin...Roma nuk u ndërtua në një ditë...kështu dhe ne, duke rënë dhe duke u ngritur<br />

prapë do mësojmë të krijojmë ( për radhën tjetër) një organizim më të mirë, të edukojmë popullin<br />

kudo që janë (ndofta radhën tjetër ata që kanë nën-shtetësi shqiptare në Greqi të shkojnë në<br />

ambasadën shqiptare të votojnë). Ndofta (unë them!) nuk kishim mjaft kohë që kur u krijua partia,<br />

që të ngrinim popullin (rëmenët) në këmbë, ta edukonim, ti shpjegonim programet dhe interesin e<br />

tyre që të përkrahin partinë dhe interesin e tyre.....Por një gjë di..se s'kemi kohë të humbim...Duhet<br />

të krijojmë kryesi partie në ç'do rajon (ku ka vllehë në Shqipëri) kultural: psh. në Voskopojë të fillojmë<br />

një festë arumune çdo vit...gjetkë festa fetare ku udheheqësit e partise rrëmëne të ftohen e të flasin<br />

për problemet tona si dhe të ndihmojmë ato komunitete ose familje vllahe që kanë nevojë...PSH...<br />

ato shkolla vllahe ose gazeta dhe ëeb-sites që merren me kulturën rrëmëne kanë nevojë për të<br />

holla..ne dhe të gjithë miqtë tanë të ndihmojmë, jo vetëm në Shqipëri por edhe jashtë Shqipërisë.<br />

Unë banoj në Amerikë, por me anë të internetit e ndjej vehten sikur jam në mes jush...Më fal<br />

se u zgjata...veç desha të them se kjo nuk ish beteja e fundit z.Valentin por e para..Me shumë<br />

respekt..ty dhe familjes, si dhe gjithë ata të partisë ABDE që ndofta mendojnë se humbën...por<br />

thuaju se ne fituam..Se si i thonë një fjale:<br />

Gjysma e rrugës është hapi i parë...dhe ju e bëtë atë!..<br />

Botuesi i revistës “Arumunët Durrës” Valentin Mustaka<br />

Cel: +355 682058712. e-mail: vamus1948@gmail.com www.partia-abde.blogspot.com<br />

Përpunimi Grafik: Ilmi Shahu<br />

Shtypur në shtypshkronjën “MILENIUMI I RI” | Adresa: Autostradë Tiranë - Durrës, km 26<br />

mobile : 0682064654 | e-mail: info@mileniumiri.de | http://www.mileniumiri.de<br />

G. T.<br />

Të humbasësh një betejë nuk do të thotë se humbe luftën. Rëndësi ka zgjimi i këtij kombi<br />

pamvarësisht se është i ngadalshëm dhe i frikshëm.Historia na ka detyruar që mbijetesën tonë<br />

ta bazojmë në aftësitë tona dhe inteligjencën tonë si Rrëmën. Një popull zhduket kur atij i fshijnë<br />

kujtesën, memorjen, historinë e tij. Për kombin tonë Rrëmën ky është një realitet i dhimbshëm, për<br />

pjesën dërmuese të Rrëmënëve të Shqipërisë ky është një realitet që manifestohet në çdo bisedë.<br />

Pyesni, sa Rrëmënë në ambientet tuaja e dinë historinë e kombit tonë, fatkeqësisht shumë shumë<br />

pak për të mos thënë hiç. Populli thotë se ”peshku i madh e ha të voglin”, ne jemi peshku i vogël,<br />

të mundohemi të mos na hajnë, një ditë ky peshk do të ritet ...Dua të uroj z Mustaka për të gjitha<br />

përpjekjet dhe sakrificat e tij personale që ka bërë dhe po bën për largimin e gjumit shekullor të këtij<br />

kombi që quhet Rrëmën dhe mos haroni që ne jemi Rrëmënë dhe mbrapa nesh vjen një histori që<br />

të gjithë popujt balkanikë na e kanë zili.


4 5<br />

K. L.<br />

Nuk ka nevojë për komente frate Valentin, ju e treguat vehten kush jeni, TRIMI I ARMANAMEASE,<br />

të gjithë ato komentet dhe vërejtet që bëjnë njerëzit dashakeq, janë kot. MOS U MERZIT VALENTIN<br />

çdo kush tregon dhe përfaqëson vehten e tij, ju e treguat kush jeni o vëlla! TRIM PATRIOTI JONE!<br />

Gjithë të mirat, shëndet mbarë ta bëftë zoti, të më falësh O VËLLA nuk mund të ndihmoi tani, nuk<br />

kam potencialin e duhur, kur ta kem NUK TE LE KRISTOJA VETEM NE LUFTE!!<br />

RRÂMÂNJI, MULTS DI NOI MASH NUMA AVEM!<br />

CÂTSE SENDZILI VI ESTI FAPTÂ APÂ! ARRMÂNAMEA NU ARI SIMASII TORA TI ATSEJ<br />

RRÂMÂNJI!!«Boatsea Fârshâroteasâ»»®©<br />

ZGJOHUNI VLLEZER!<br />

Do të thoja vllezër, që më bëhet shumë qejfi që po ju shikoj të angazhuar, dhe mundohemi secili<br />

që ti japim një zgjidhje, bashkëngjit mendimin tim me atë të frate Gaqos, dhe Z.Leo, “Lufta jonë nuk<br />

ka mbaruar ajo tani sa ka filluar”. Tani duhet të luftojmë akoma më shumë, se koha e tregoi vetë se<br />

rrëmenët nuk janë zgjuar akoma, dhe u bëjë thirje:<br />

Shqipetaret votojne per ate person qe perfaqeson etnine e tyre, dmth per shqipetarin,<br />

greku per grekun e kështu me radhe, do ju thoja gjithë rrëmenëve, ne duhet te marim<br />

shembull nga keta qe e duan historine dhe vendin e tyre, faji nuk ishte i z. valentin, por i te<br />

gjithe neve, qe nuk ja kuptojme rendesine etnise sone, dhe do i thoja, ç’te kushton ty qe<br />

mos duash etnine tende, sot jetojme ne demokraci, dmth vendos populli, popull jemi dhe<br />

ne, shume madje ketu ne shqiperi, dhe ne duhet te vendosim nje perfaqesues te etnise<br />

tone, nje njeri trim dhe patriot! rrëmenë te dashur, ashtu sic nje popull revoltohet kur i<br />

shkelin te drejtat, ashtu duhet te bejme dhe ne, zgjohuni vllezer!<br />

F. P.<br />

I nderuari Valentín!<br />

Úroj pikësëpari që përpjekja dhe mundi i grupit te iniciativës "Luftëtarët për të drejtat tona,<br />

tona, tona, tona, të vllehve shqiptarë" të shpërblehet. Shpërblimi më i madh do të jetë ajo që<br />

ne vllehve duhet të na prek Era e Ndryshimeve, e ndrishimit të të menduarit, të menduarit për<br />

vete, të menduarit për të gjithë bashkë. Të menduarit se të gjithë bashkë, do tu imponojmë të<br />

tjerëve ndjenjen e respektit karshi nesh, karshi nesh si strukturë demografike me asete të veçanta<br />

kulturore dhe shpirtërore që nuk i kanë grupet e tjera etnike me të cilat na Ra fati të bashkëjetojmë.<br />

Këto vlera të larta morale, shpirtërore dhe kulturore janë kultivuar gjatë një periudhe të gjatë<br />

historike, në këmbim të "dinjitetit shoqëror" dhe paguar shumë shtrenjtë me mundin e madh që ka<br />

shkaktuar mënyra e jetesës diakronisht.<br />

Uroj që flladi i ndryshimeve të ketë hyrë në mendjen dhe shpirtin e çdo vllahu Shqiptar, e<br />

theksoj, VLLAHU SHQIPTAR, që shumë syresh të mos i genjëj mendja se s’jemi shqiptar. Jemi ata<br />

që u lindëm, u rritëm, që u mësuam në Shqipëri, veçse me karakteristikat e veçanta njerëzore të<br />

cilat i përmenda pak më lartë.<br />

Nqs duam të jemi e Veçanta në mes të babëzive histerike nacionaliste, dhe të ruajmë këtë<br />

identitet, atëhere ne s’kemi asnjë tjetër alternativë,<br />

veçse:<br />

VOTO NR 21.<br />

K. L.<br />

Niscănt dzuă ma ninti avea mintu mini, shi u s bagă auo ună post! Ti tuts atsej arămanji că<br />

sănt administratori ti allte grupu cu arămănji, mintu mini u s hibă ma ghini s adutsem tuts auo.<br />

Administratori aidi tuts s lucream auo. Mintu mini ună grupu esti mults ghini, aidi sli adunam tuts<br />

Aràmànjllu auo. Nu ari simassi ta s avem multi grupi, simasii ari că ta savem ună ti ună spusi!<br />

Frats shi surăr cum dzăsi voi esti ma ghini ashă Tuts diadune auo, s him ună cu allantu. Nu s<br />

him nisănt aco nicănt auo, s him UNĂ! Spusi anostă ashă esti s him tuts diadune!<br />

TUTS PI ANOSTĂ BOATSEA A TUTE ARĂMĂNJLLU IU TSIDO SI SĂNT!<br />

VJEDHJA<br />

Vjedhja, vjedhja e me ç'farë përfaqëson ky term (në nivelin e individit) është traditë<br />

e vjetër e konsoliduar gjatë sundimit osman deri në nivelin e së "drejtës" së heshtur.<br />

Në këtë periudhë tranzicioni, kjo e drejtë e heshtur ka marrë përmasa të reja duke<br />

kapluar gjithë sferat e strukturës administrative shtetërore, e përfaqsuar nga forcat<br />

politike që kanë kryesuar shtetin shqiptar për këto njëzet vite. E veçanta veçse në<br />

këtë fazë është se ka marrë vlera të reja, atë të privimit të lirisë së individit dhe grupit.<br />

Megjithatë, megjithatë në këto zgjedhje (nqs është bërë nga e majta) ka do ngjyra<br />

pozitive, sepse, largoi nga pushteti kryehajdutin shqiptar të të gjitha kohrave dhe<br />

klanin e tij. Vjedhja si karakteristikë morale, është shfaqje e dhunës dhe e dhunimit të<br />

individit të dobët, të pambrojtur, të pa mundur. Asnjë Europë dhe europianizëm nuk<br />

i çliron dot qytetarët shqiptarë nga kjo mastige. Nuk mund të civilizojnë shoqërinë<br />

shqiptare asnjë direktivë apo kusht evropian për integrimin e Shqipërisë në familjen<br />

evropiane.Vjedhja, është shëndruar në mënyrë jetese e realitetit të sotëm shqiptar.<br />

Po nuk u inkuadrove në një klan hajdutësh, nuk mund të mbijetosh dot në Shqipëri.<br />

Po nuk krijove një skuadër, një hajdutllëk kolektív je i mbaruar para se të shoh drita e<br />

diellit. Fati na Ra të jetojmë në mes dy grupimeve etnike, të cilat kanë " instuticionalizuar"<br />

vjedhjen në ndërgjegjie, në mënyrën e të menduarit dhe të vepruarit. Ndërsa njëra<br />

me dhunë, tjetra nëpërmjet kamuflimit, misticizmit. Me njerën apo tjetrën mënyrë na<br />

kanë rrëmbyer ç'farë do lloj vlere, materiale(shkatërrimi i Voskopojës, Gramushtes,<br />

Zagorisë, Sirako, dhuratat e bamirsve vllehe etj) por dhe shpirtërore, traditat zakonet<br />

gjuha, të gjitha janë tjetërsuar në greko-ortodokse-sllavo-rumane.<br />

Të nderuar dhe te dashur miq, ju, këtu që prej disa muajsh ndajmë me njeri tjetrin<br />

shqetësimin për fatet tona, të komunitetit rrëmën, nuk kemi rrugë tjetër veçse ti japim<br />

duart njeri tjetrit dhe të shtrëngohemi, pështillemi si nje lëmsh rrethe ABDE –ese,<br />

sepse vetëm kështu do të mund të mbijetojmë si rrëmënj. Përndryshe do të shuhemi<br />

dalngadalë deri në pikën e fundit të mbytur nga gulçet e nostalgjisë për historinë e<br />

stërgjyshërve tanë pa njolla të zeza, por plot lavdi morale dhe shpirtërore. ABDE<br />

-ja nuk është pronë e z. Valentín, por e gjithë neve.Valentini qëlloi në vendin dhe<br />

kohën e duhur, dhe me vyrtytet që karakterizojnë moralin e tij, hodhi çapin që askush<br />

prej nesh nuk guxoi ta bëjë, nuk kishte këllqe të udhëheq një sipërmarje të atillë.Ç<br />

'farë na ngelet neve ç'farë na kërkohet neve, cili është detyrimi moral cila është<br />

nevoja jonë në këtë pikë ku kemi arritur Këto janë disa nga pyetjet që nevojitet t’iu<br />

përgjigjemi gjithsecili prej nesh në heshtje, me. Vetveten.<br />

F.P


6 7<br />

SHUMË I NDERUAR MIKU IM G... ,<br />

Fjala origjinale dhe e para që i përket etnis tonë “est asa cum zbura tini”, noi him"rrëmenj", sepse<br />

jemi të ardhur nga "rrëmenjt-romakët", por dua të informoi më gjatë.<br />

Fjala "Vllah" vjen pas asaj "rrëmenj" sepse kur hynë fiset sllave Vllahia u nda më dysh(ne mbetëm<br />

poshtë Danubit dhe u quajtëm "vllah-vlleh", e treta "arëmën-arumun" vjen kur Ballkani u pushtua<br />

nga Perandoria Osmane. Ata Ballkanin e quanin Rumeli dhe popujt ballkanik i quanin popull Rum.<br />

Por ne nuk ishim popull Rum sepse flisnim gjuhën latine, si e tillë Osmanët na quajtën "arum" pra jo<br />

popull Rum, sllavet na quajn "vllas", grekët"kucovllah" etj etj deri tek"çoban" nga Turqit (jo Osmanet)<br />

pra kjo është e gjitha, dhe çdo lloj alergjie që mund të kenë persona të veçantë pro Grek apo pro<br />

Rumun kanë lidhje vetëm me lekët që i kanë marrë rrëmënve nga vizat greke apo bursave rumune.<br />

Në personin tim këto gjëra nuk i imagjinoi dhe nuk kanë egzistuar në asnjë moment. Ata persona<br />

e dinë mirë historinë e vjetër se ku i ka patur kufijt Heladha dhe Dakia. Ne duhet ti dalim zot etnis<br />

tonë dhe jo etnive të tjera, etnit e tjera kanë zotërit e tyre, ne na mungojne zotërit tanë. Besoj se<br />

ky do të jetë shansi i fundit për ne rrëmënët në Shqipëri se sa për ata të Greqisë e dine mire sa<br />

shkolla, gazeta programe <strong>TV</strong> kanë, punë e tyre.<br />

Të votosh për një etni tjetër dhe jo për etnin tënde, unë personalisht nuk mund ta përshkruaj<br />

këtë lloj krimi kur një a-rëmën do të hedhi votën në parti të tjera dhe në veçanti për parti të etnive<br />

të tjera që nuk kanë lidhje me ne, imagjino latine-helene- etj etj.<br />

Ju ftoi të votoni Nr 21, të votoni për vehten tuaj.<br />

Përshëndetje vllazërore<br />

Valentin Mustaka<br />

ILIA BOMBAJ<br />

Të falem ty, o gjuhë e popullit tim<br />

S-mi nchin la tini, la limba a poplui a-meu<br />

Ti gjuhë e popullit të paepur VLLAH<br />

Tini limba a popului stoic ARMâN<br />

Sa mund e djersë, vuajtje kalove,<br />

Cât pidimo, sâdoari, strâdzerii trâcush<br />

Ti prapë ngelesh gjuhë e parë!<br />

Tini iara armânji prima limbâ!<br />

Të dogjën e të shkretuan hordhit<br />

Ti arsârâ sh-ti irnjirâ urdiili<br />

E pa mposhtur gjuhë e popullit tim<br />

Ni-apunatâ limbâ a popului a-meu<br />

Në male jetove, mes malesh qëndrove<br />

Tu munts bânash, pit munts chindurish<br />

Me trastën e bukës e në trastën e këngës<br />

Tu trastu di pâni sh-tu trastu a-cânticlui<br />

Në kryqin e ballit të nënave qëndrove<br />

Tu crutsea dit frâmti a dadilor chindurish<br />

Jetove nga lindja e jetës e kurrë nuk humbe<br />

bânash dit nâshterea a baniei shi vâraoarâ nu chirush<br />

Nga geni në gen,Ti qëndrove e parë<br />

dit ghenul-la ghen, tini chindurish prima<br />

O Gjuhë e popullit tim, mbete thesar!<br />

O limba a popului a-meu, arâmâsesh MALÄMÄ !<br />

Përktheu në gjuhën rëmëne z. Ando Kristo<br />

SIRMA GUCI<br />

TORA-I AMANAT....<br />

Tora-i amanat...<br />

s-asteasi vrearea tsi iara,anamisa di noi...<br />

Tora nu-a tsa dzac,cum tsa dzatseam<br />

cafi oara 'Tsi multu ti voi !'<br />

Tora-i amanat........!<br />

Ti mini hii ca un pirmit,<br />

tsi iasti multu vechi..<br />

Hii anvirinat<br />

sh-catse nu ts-azburascu<br />

tut mi-antreghi <br />

Tuti zboarali imsheati<br />

I'nji li dzaseshi tu-aesta noapti,<br />

nu shtii tsi s-adari...sh-nu sh-tii cum s-mianpats !<br />

Azburashtsa....ti mutrescu....<br />

sh-cat inji ini ta-s tsa grescu,<br />

sh-cat anji ini ta-s tsa dzac:<br />

-Ma ghini tats !!!!!<br />

Cat di alargu hii di mini...<br />

sh-cat di aproapea-nji ti shtiam.....<br />

ama candu,disclishi ochii ghini,<br />

vidzui<br />

cat di singura ....iaram....!<br />

LEO GJATA, SEPT. 9, 2012<br />

GHINI DZĂSI PAPU....!!!<br />

I<br />

Mi scullai dimiatsa, ninga ni’apărită,<br />

Ca mi llăhtărsi, ntrumuram di frică,<br />

Vădzui n’jis urrut, s’ibă ti buniatsă,<br />

Lôi vutsella di’apă, sh’mi spăllai tu fatsă.<br />

Nesh aco t’oborr, lla vatra ning’ushă,<br />

Lôi s’mintest zhurretia, ts’ira sum kinushă,<br />

dzăsh s’biau nă cafei, pănă si’asă sôrră,<br />

stătui pi scamill-u, ta z’găldzăst chăchôrră.<br />

-Tsi n’jis ira’tsell, su dzăc pi kishari,<br />

Ashă dzătsia dada, cănd vedz n’jis ahtari,<br />

Canda vădzui papu, ari anj tsi ar’môrtă,<br />

Iram pliguit , sh’papu llo s’mi pôrtă.<br />

Un’askeri mari, lla turreshti’anôstă,<br />

Casil’ira arsi, nică ună mprõstă,<br />

Adunară oili, căpărră sh’mullărră,<br />

Mutra pit turrăshti, sn’ôrrămănă vărră.<br />

Chenăcu llu llõră, ligat pi mullari,<br />

Mujerră sh’burbatsjă, zghila cu llăhtari,<br />

Atsell marr’allôr, llă dzăsi:-Căntrõră,<br />

zj’adunats rrămănjjă, sij dutsets tu hõră!-<br />

Mini mi llo papu, sh’nesum lla funtănă,<br />

Us iram fichor, că mi llo di mănă,<br />

-U’zin atsa dzuă, ore njic'ôll papu,<br />

ma sh’ej pi sărau, u su măcă capu-<br />

-Cănd sti fats căt mini, u si fac’aisti,<br />

rrămănjjă u’sibă, fără oi-shă pisti*,<br />

u s’facă ca turtsjă, sh’ej cu paramanda,<br />

sh’mujerră pit hõră, us tracă cu chanda-<br />

-Dumădză s'nu da, dzăsh cu sinia’mia,<br />

-Cai da di rrămănj, atsa nu s’fitsia-!<br />

Mi scullai di mpadi, dzăsh:-Est ti fudzeri,<br />

prindi z’jau fichorjă, c’am arriu ti’arderi-<br />

II<br />

Vinără năpotsjă cu cajiă, t’oborr,<br />

Cum nidziam shi mini, cănd iram fichor,<br />

Jărtat s’ibă Papu, mi llõ dănăpoi,<br />

Ell mi nvătsă sh’mini, s’ard arriu di’oi.<br />

Dadăsa n’adusi, trastili sh’vutsella,<br />

Fichorj’angănară, sh cătsa’o tsa bella,<br />

Ndona nu nj’si partsă, Gelu ee ma mari,<br />

Cai nu s’ira prifan, di năpots ahtari.<br />

Dadăsa j’bishă, nu vra zj’allăsa,<br />

-S’ai mintia’fichorllu, s’nu pată tsăva-<br />

Ncilicăm pi caj, sh’tămbărră pi noi,<br />

Sh’cătsa’o tsa bella, vinia dănăpoi.<br />

Llom cala tsi shtiam, cum nidzem părrcali,<br />

Sh’mini llă spuniam, ti bunets shti rrali,<br />

Tu cathi cunaki, s’cunushtia bilocu,<br />

Pi’u tărrtsia rrămănjjă, tut vărdzăshti llocu.<br />

Căt izvur bium apă, sh’pujiă tu păduri,<br />

Mileza sh cupachu, sh’tumbă di jianuri,<br />

Căt cupi vădzum, bărvăr di pit hor,<br />

Nă dzăsără sh’buirum*, di părshesh*o’llor.<br />

-Aide- dzăsh: fichor, lla Lup s’tărrtsem siara,<br />

s’aprăndem sh’un foc, su părzhăm săcara-,<br />

Cănd ishăm tu kiafă, lluponja cu anj,<br />

Viag-jiă mirimintsjiă, di Grets zh d’Italanj.<br />

Fichorjiă durnjiră, ma căt măcăm păni,<br />

Mini aviam ca hiavră, llocu nu mi tsăni,<br />

Căt or esti llat-u, aist lloc di săndzi<br />

Tuts aich fichor, sh’Dumădzăllu pllăndzi!-<br />

Agiumsum t’orriu, lla turrăshti’anõstă,<br />

Lla casa di pajiă, ira ninga mprõstă,<br />

Sõrră ar’cădzută, spindzură t’õmari,<br />

Ca tu paradhisă, uz vedz lloc ahtari!.<br />

Llă dzăsh:-As nidzem, păn tu Cacumei,<br />

s’aprindem nă tsiară, c’õm mintia ca prei-<br />

Ministirr’oll Pip, z’vedi aco pi dziană,<br />

Fech’nõră cărutsia, sh dzăsh ună măntanjă.<br />

*Aistă poemă fatsi referentsă ti kirollu cănd<br />

comunistanj-jă tu Arbinishii adunară rrămănjjă<br />

cu zori shi oili alôr di j'băgară tu hôr tu cuprativi<br />

sh'tu ună bană tsi ira xiană ti năsh.


8 9<br />

SANTA AL DJIKA<br />

POPUL TSI NU CHEARI<br />

Editorial<br />

Tinirlji armânj au mari borgi ti armânami.<br />

Bârnul di tora ari tut tsi-lj lipseashti ta s-poatâ sh-aspunâ simferlu, ari tuti ceareili ta s-u adarâ, sh<br />

maxus ti-atsea nu va s-alasâ lucârli s-ducâ cum tsi s-hibâ. Ahât chiro cât ai tut tsi tsâ lipseashti nu<br />

ducheshtsâ lucârli di simasii tsi trec pi niga tini.<br />

Di daima easti ashi, atsei tsi nu au, alumtâ ti atsea tsi vor sh-atsei tsi au, nu mata adarâ dip<br />

tsiva ti-atsea că, a lor, tuti lâ suntu andreapti. Individualismlu armânescu easti fârâ mărdzinj shdip<br />

pseftu, nitsi nu caftâ un ideal, ma s-anguveadzâ tu derizoriu. Oaminjlj au unâ noimâ pisti locŭ<br />

anda caftâ s-adarâ bun ti alantsâ, nu ti elj. Noi, tinirlji, avem tutâ shtearea tsi nâ easti lipsitâ ta<br />

s-mutăm armânamea: pirmithili a pâpânjlor sh isturia a lor greau, trâmândanea a pârintsâlor ti unâ<br />

banâ ma bunâ, praxea sh anvetslu di la a noshtsâ sh di la sculii, un sistem multu ma flexibil, axia<br />

ti obiectivitate. Ama noi u dăm di padi. Va sâ shtim aesti riscuri tsi nâ veaglji: arâhatea nâ pindzi<br />

câtâ inactivitate, dezintereslu nâ cheari simferlu, superficialitatea nâ moari valorli. Di-aoa sh ninti<br />

noi va s-ahurhim s-nâ crishtem isnafea, nu s-u alâsăm pustâ shi s-nu adrăm ici tsiva salami. Tinirlji<br />

suntu atsei tsi suntu cama irbapi sh pot ta sh-u alâxeascâ mintea, s-u caftâ atsea cât cama buna,<br />

dapoaia, atsei ma mărlji au tricutâ prit ahântea alâxeri că la naima multsâ di elj lâ easti duri, atsea<br />

tsi shtiu lâ agiundzi. Tinirlji pot cama ghini sâ strâxeascâ fuvirserli, critica. Ama tinirlji armânj suntu<br />

superficiali, materialishti, lâ agiundzi atsea tsi suntu fârâ s-va ma multu. Nu putem s-ascâpăm<br />

dzâcândalui că ashitsi suntu tuti alanti milets di-anvârliga. Bâgăm oarâ că tu dzuua di adzâ trendlu<br />

easti ca tuti miletsli s-toarnâ la arâzgâ. Miletsli tsi suntu ma-nsus caftâ s-toarnâ la zârtsinâ, lâ saurâ<br />

di ahântâ complexitate inutilă. Occidentalji agiumsirâ s-hibâ singuri dinintea a civilizatsiljei tsi u<br />

mutarâ, nu mata au nitsi un contact cu tsi fu nintea a lor sh di ahântâ dipârtari sh-caftâ calea câtâ<br />

elj ishish. Sh noi, nu shtim cum s-fudzim cât cama largu di tsi him, s-nâ arupem di tut tsi avem.<br />

Tuts calea, noi valea. Armânjlj ti-anami câftarâ daima s-fugâ di isnafeaa lorŭ, s-ascapâ di ea, ta shascoatâ<br />

ahtea. Tu lumea armâneascâ fu di daima zori s-adari tsiva ti alantu. Ti-atsea fug oaminjlj<br />

mări, că va s-alumtâ cu morli di vimtu, curbanea a lor dealihea, ti isnafi, nu acatsâ loc ti-atsea că-i<br />

aputursitâ di curbanea pseftâ a alântor tsi sh-caftâ arâhatea a lor. Lucârli di aradâ li adarâ tuts, tuts<br />

bâneadzâ, tuts au stranj, tuts au casi, tuts pot s-adunâ averi pisti averi. Ama nu pot s-aibâ hâiri di<br />

eali ni singuri, ni cu alantsâ. Hâiri ai di lucurlu tsi lu-adari nu ti tini, ama deadun cu vârnâ, haraua<br />

easti sâ shtii că un om di ninga tini apruche un bun di la tini, cât di njicŭ. Atselj tsi achicâsescu<br />

aestu lucru sh-lja perlj anda vedu că nu au ti cari s-alumtâ, că oaminjlj nu vor curbani dealihea, că<br />

vor mash psemati ta s-poatâ sh-u treacâ bana njicâ sh-nfârmâcatâ. Averlu nus-astrâxeashti ahât<br />

lishor, ancusteadzâ. Vreari zorlea nu-ari, nu s-poati, lucârli tuti s-adarâ cu oaminj, ma elj nu vor shi<br />

s-anturusescu, nu poati vâr sâ-lj shutsâ. Duchii că anda vrei s-adari un lucru, nu mash ti tini sh<br />

ti arâhatea a ta, va ma multu s-aravdzâ zurleatsa di-anvârliga, va s-ti alumtsâ cu contextlu sh cu<br />

oaminjlj ta s-pots s-dipiseshtsâ tsi ai tu naeti. Vahi lipsashti pisti multsâ anj s-adrăm sh noi ca alanti<br />

milets, s-nâ dipârtăm di dip di isnafi ta s-vrem s-nâ turnăm. Him vahi nica dip aproapea, sh tsi<br />

lipsea s-nâ hibâ ambar sh ti agiutorŭ, ma multu nâ ancusteadzâ. Avem urnechi bana a pârintsâlor<br />

sh a pâpânjlor a noshtsâ, tut pidimolu a lor noi va s-lu shtim. Altâ soi va s-dzâcâ că-l tricurâ geaba.<br />

Tinirlj s-bagâ minti, nu-agiundzi atsea tsi suntu mash ti elj, va s-hibâ deadun, un ti-alantu sh tuts<br />

pi unâ cali.<br />

DITËN E DIELË DATË 7 KORRIK 2013, GRUPI ARTISTIK ”SERENATA” NGA<br />

SHTETI RUMUN I SHOQËRUAR NGA DEPUTETJA QË PËRFAQËSON<br />

SHQIPTARËT NË PARLAMENTIN RUMUN ZJ.OANA MANOLESKU DHE<br />

PËRKTHYESI I SHQUAR MARIUS DOBRESKU, ME FTESË TË Z. VALENTIN<br />

MUSTAKA DHANË NJË SHFAQJE NË QYTETIN E FIERIT.


10 11<br />

VOTAT E TJETËRSUARA NË VOTIMIN E 23 QERSHOR 2013<br />

TË PARTISË ABDE ME 7572 VOTA<br />

Qarku i Beratit<br />

Qarku i Durrësit<br />

Qarku i Elbasanit<br />

Qarku i Fierit<br />

780 vota<br />

660 vota<br />

152 vota<br />

3330 vota<br />

Qarku i Gjirokastrës<br />

Qarku i Korçës<br />

Qarku i Tiranës<br />

Qarku i Vlorës<br />

203 vota<br />

1251 vota<br />

326 vota<br />

870 vota<br />

HAPJA E 5 SHKOLLAVE<br />

- KLASA PËR MËSIMIN E GJUHËS ARUMUNE/VLLAHE<br />

OBJEKTIVI I REALIZUAR<br />

1<br />

NË FSHATIN ANDON POÇI<br />

- GJIROKASTËR<br />

2<br />

NË FSHATIN DUKAS<br />

- PATOS<br />

8 qershor 2013, shkolla arëmën/vllehe<br />

në fshatin “ A.Poçi” Gjirokastër. me mësues z. Aleks Zharkalliu<br />

Datë 9 qershor në Dukas-Patos,<br />

shkolla arëmënë/vllehe.<br />

8 Qershor 2013 në shkollën arëmën/vllehe “A.Poçi” një<br />

grup të rinjsh duke u informuar për historikun e fshatit.<br />

Ambienti i shfrytëzuar për klasën arumune/vllehe<br />

Harilla Zonja, dhe vajza e tij mësuese.


12 13<br />

3<br />

NË URËN<br />

VAJGURORE<br />

- BERAT<br />

Me mësues z. Ndini Ciko<br />

4<br />

NË QYTETIN<br />

E FIERIT<br />

Me mësues z. Thoma Musha<br />

5<br />

NË QYTEZËN<br />

E SELENICËS<br />

Orë mësimi në selenicë, mësuesi Stavri Mitro<br />

dhe inspektori i shkollave arumune/vllahe Thoma Musha<br />

Nxënësja Zoica Nushi,<br />

duke përshëndetur me një<br />

recitim.<br />

Pamje nga shkolla Selenicë<br />

Z. Mihal Bardhi duke përshëndetur<br />

në emrin e bashkisë së Urës vajgurore


14 15<br />

MIRACHI<br />

SI-NCLJINA ALI<br />

FLORI COSTEA<br />

Musheati sh-dultsi stihuri,<br />

Di canda s-coapti gârnuri,<br />

Scoasi ditù locurli vlihuri,<br />

Di-mintea-a vecljiloru bârnuri.<br />

Sh-cântati-eali cu harauâ,<br />

Cu boatsi ca di câmbanâ,<br />

Di Flori Costea tsea aslana,<br />

Nai ma gioanâ ditù dunjeauâ.<br />

AKTIVITETE<br />

KULTURORE<br />

Në fshatin Andon Poçi në datën 8 Qershor 2013<br />

1<br />

Takime në qytetin e Divjakës me Kryesinë e Partisë ADBE<br />

Unù miraclă di lunâ sh-soari,<br />

Di stihuri sufsiti ditù banâ,<br />

Sh-di boatsi di cântâtoari<br />

Tsi easti soi di sultana.<br />

Takime në Gradishtë me Kryesinë e Partise ADBE<br />

Duke ngritur filialin e Partisë ABDE<br />

në fshatin Stan Karbunarë


16 17<br />

AKTIVITETE<br />

KULTURORE<br />

Në qytezën e Selenicës në datën 12 Qershor 2013<br />

2<br />

Përshendetje e Kryetari të partisë Valentino Mustaka<br />

Në foto grupi i valleve gjatë koncertit<br />

Fjala përshëndetëse e kryetarit ABDE-së<br />

z. Valentino Mustaka<br />

Fjala e z. Ilia Bombaj, kandidat i Partisë ABDE<br />

për qarkun e Vlorës.


18 19<br />

AKTIVITETE<br />

KULTURORE<br />

Në qytetin e Fierit në datën 17 Qershor 2013<br />

3


Valentin Mustaka me studiuesin arbëresh<br />

Mateo Mandalà

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!