turistiÄki klimatski indeks danas i sutra - Državni hidrometeoroloÅ¡ki ...
turistiÄki klimatski indeks danas i sutra - Državni hidrometeoroloÅ¡ki ...
turistiÄki klimatski indeks danas i sutra - Državni hidrometeoroloÅ¡ki ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
TURISTIČKI KLIMATSKI INDEKS DANAS<br />
I SUTRA<br />
Ksenija Zaninović<br />
Državni hidrometeorološki zavod<br />
zaninovic@cirus.dhz.hr<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Turistički <strong>klimatski</strong> <strong>indeks</strong> (TCI)<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
Mieczkowski, 1985: The tourism climatic index, a<br />
method of evaluating world climates for tourism<br />
Meteorološki elementi<br />
•temperatura<br />
• vlaga<br />
• oborina<br />
• osunčavanje<br />
•vjetar<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Klimatski <strong>indeks</strong> za turizam (CIT)<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
De Freitas et al, 2008: A second generation climate index for tourism (CIT)<br />
specification and verification<br />
CIT = f [T, A, P]<br />
Atmosferski aspekti:<br />
T – toplinski osjet (energetska ravnoteža tijelo-atmosfera)<br />
A – estetski (stanje neba)<br />
P – fizički (oborina i jaki vjetar) (moguć prevladavajući efekt)<br />
VAŽNO<br />
CIT treba biti pokazatelj kvalitete <strong>klimatski</strong>h prilika za one<br />
turističke aktivnosti za koje je posebno konstruiran<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Toplinski osjet<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
Fiziološka ekvivalentna temperatura (PET) (Mayer and<br />
Höppe, 1987, Höppe, 1999) određena na temelju jednadžbe<br />
ravnoteže između tijela i okoline:<br />
ekvivalentna temperaturi zraka pri kojoj bi se osoba koja<br />
sjedi u zatvorenom prostoru osjećala jednako kao u<br />
stvarnim vanjskim uvjetima.<br />
Meteorološki parametri za računanje PET:<br />
• temperatura zraka<br />
• vlažnost (relativna vlažnost ili tlak vodene pare),<br />
• brzina strujanja<br />
•zračenje, ili naoblaka ako podaci zračenja nisu dostupni<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
ASHRAE skala osjeta ugode<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
PET (°C)<br />
< 4<br />
4–8<br />
8–13<br />
13–18<br />
18–23<br />
23–29<br />
29–35<br />
35–41<br />
> 41<br />
Toplinski osjet<br />
vrlo hladno<br />
hladno<br />
svježe<br />
ugodno svježe<br />
ugodno (neutralno)<br />
ugodno toplo<br />
toplo<br />
vruće<br />
vrlo vruće<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Mali Lošinj<br />
20<br />
15<br />
10<br />
PET<br />
t<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
ZIMA<br />
LJETO<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
1.1.2010 11.1.2010 21.1.2010 31.1.2010<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
1.7.2010 11.7.2010 21.7.2010 31.7.2010<br />
PET<br />
t<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Toplinsko (T) i estetsko (A) stanje se kombiniraju u<br />
vremensku tipološku matricu i tvore klasifikaciju s klasama<br />
od 1 do 7.<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
vrlo slabo granično idealno<br />
1<br />
2<br />
neprihvatljivo<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
prihvatljivo<br />
Ako su premašene granične vrijednosti bilo kojeg od fizičkih<br />
aspekata (vjetar i oborina), tada fizička komponenta P<br />
poništava T i A.<br />
7<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
Anketa među turistima o meteorološkim uvjetima za piknik na<br />
otvorenom (beach tourism, 3S tourism – sun, sea, sand<br />
tourism)<br />
N=331 (De Freitas et al, 2008)<br />
Najbolji uvjeti za boravak na otvorenom<br />
Toplinski osjet<br />
• ugodno toplo i toplo CIT=6-7 idealno<br />
• ugodno i vruće CIT=4-5 prihvatljivo<br />
Naoblaka - ≤4/10<br />
Prevladavajući efekti za nepovoljne uvjete (CIT 1-2):<br />
• oborina – dulje od 30 min<br />
• vjetar – dulje trajanje brzine ≥6 m/s<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
CIT za boravak na otvorenom<br />
(3S tourism sun, sea, sand; beach tourism)<br />
Toplinski<br />
Naoblaka<br />
Naoblaka<br />
Oborina<br />
Vjetar<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
osjet<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
(≤4/10)<br />
(≥5/10)<br />
(> 3mm)<br />
(≥6 m/s)<br />
vrlo hladno<br />
Ocjena<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
Bafaluy D., Amengual A., Romero R., Homar V., 2013: Projections of climate potential for<br />
various types of tourism in the Bay of Palma, Spain, Regional Environmental Change<br />
3S<br />
nogomet<br />
jedrenje<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)(>3 mm)(≥6 m/s)<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
biciklizam<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)>10 mm(≥8 m/s)<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
kulturni<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)(>5 mm)≥10 m/s<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
Toplinski<br />
osjet<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
(≤4/10) (≥5/10)>10 mm(≥8 m/s)<br />
golf<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)(>10mm(≥4 m/s)<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
plovidba<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)>20 mm≥15 m/s<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
Toplinski<br />
osjet<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
(≤4/10) (≥5/10)>20 mm5 ili≥15 m<br />
planinarenje<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)(>5 mm)≥10 m/s<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
1 2 3 4 5 6 7<br />
neprihvatljivo prihvatljivo optimalno<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
3S turizam<br />
ROVINJ<br />
HVAR<br />
100<br />
100<br />
80<br />
80<br />
60<br />
60<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
MALI LOŠINJ<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
ZADAR<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
DUBROVNIK<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
optimalno (6-7)<br />
prihvatljjivo (4-5)<br />
neprihvatljivo (1-3)<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
ROVINJ<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
MALI LOŠINJ<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
ZADAR<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
Biciklizam<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
HVAR<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
DUBROVNIK<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
optimalno (6-7)<br />
prihvatljjivo (4-5)<br />
neprihvatljivo (1-3)<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Golf<br />
ROVINJ<br />
HVAR<br />
100<br />
100<br />
80<br />
80<br />
60<br />
60<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
MALI LOŠINJ<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
ZADAR<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
DUBROVNIK<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
optimalno (6-7)<br />
prihvatljjivo (4-5)<br />
neprihvatljivo (1-3)<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Jedrenje<br />
ROVINJ<br />
HVAR<br />
100<br />
100<br />
80<br />
80<br />
60<br />
60<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
MALI LOŠINJ<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
ZADAR<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
DUBROVNIK<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
optimalno (6-7)<br />
prihvatljjivo (4-5)<br />
neprihvatljivo (1-3)<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
http://cliturmed.uib.es/<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
http://cliturmed.uib.es<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
3S TURIZAM ljeto<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
1990-2009<br />
Apsolutna<br />
učestalost<br />
2075-2094<br />
Relativna<br />
promjena<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
BICIKLIZAM<br />
1990-2009<br />
2075-2094<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
godina<br />
ljeto<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Klimatske promjene toplinskog stanja<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
Promjene PET u budućim <strong>klimatski</strong>m razdobljima u odnosu<br />
na referentno klimatsko razdoblje 1971-2000.<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Klimatske promjene toplinskog stanja<br />
Dinamička prilagodba<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
1961-1990<br />
2011-2040<br />
Broj dana s toplinskim stresom (PET ><br />
35°C) u referentnom klimatskom razdoblju<br />
1961-1990.<br />
Promjene broja dana s toplinskim stresom (PET > 35°C) u budućim <strong>klimatski</strong>m<br />
razdobljima u odnosu na 1961-1990.<br />
2041-2070<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Statistička prilagodba<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
1971-2000<br />
2011-2040 2041-2070<br />
Broj dana s toplinskim stresom (PET ><br />
35°C) u referentnom klimatskom razdoblju<br />
1971-2000.<br />
Broj dana s<br />
toplinskim stresom<br />
(PET > 35°C) u<br />
dva buduća<br />
klimatska<br />
razdoblja.<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Relativna učestalost toplinskog osjeta po dekadama tijekom ljeta<br />
100%<br />
80%<br />
1961-1990<br />
60%<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
40%<br />
20%<br />
0%<br />
100%<br />
80%<br />
60%<br />
40%<br />
20%<br />
0%<br />
Rovinj<br />
JUN JUL AUG<br />
Mali Lošinj<br />
JUN JUL AUG<br />
100%<br />
80%<br />
60%<br />
40%<br />
100%<br />
80%<br />
60%<br />
40%<br />
20%<br />
0%<br />
Zadar<br />
JUN JUL AUG<br />
100%<br />
80%<br />
60%<br />
Hvar<br />
40%<br />
Dubrovnik<br />
20%<br />
20%<br />
0%<br />
JUN JUL AUG<br />
0%<br />
JUN JUL AUG<br />
4 8 13 18 23 29 35 41<br />
VERY<br />
COLD COLD COOL SLIGH.<br />
COMF.<br />
SLIGH.<br />
COOL<br />
WARM WARM HOT VERY<br />
HOT<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Promjene relativne učestalosti toplinskog osjeta u<br />
budućim <strong>klimatski</strong>m razdobljima<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
-15<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
-15<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
-15<br />
P1-P0<br />
P2-P0<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
P0 – 1961-1990<br />
P1 – 2011-2040<br />
P2 – 2041-2070<br />
-5<br />
-5<br />
-10<br />
-10<br />
-15<br />
-15<br />
4 8 13 18 23 29 35 41<br />
VERY<br />
COLD COLD COOL SLIGH.<br />
COMF.<br />
SLIGH.<br />
COOL<br />
WARM WARM HOT VERY<br />
HOT<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Change language