turistiÄki klimatski indeks danas i sutra - Državni hidrometeoroloÅ¡ki ...
turistiÄki klimatski indeks danas i sutra - Državni hidrometeoroloÅ¡ki ...
turistiÄki klimatski indeks danas i sutra - Državni hidrometeoroloÅ¡ki ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
TURISTIČKI KLIMATSKI INDEKS DANAS<br />
I SUTRA<br />
Ksenija Zaninović<br />
Državni hidrometeorološki zavod<br />
zaninovic@cirus.dhz.hr<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Turistički <strong>klimatski</strong> <strong>indeks</strong> (TCI)<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
Mieczkowski, 1985: The tourism climatic index, a<br />
method of evaluating world climates for tourism<br />
Meteorološki elementi<br />
•temperatura<br />
• vlaga<br />
• oborina<br />
• osunčavanje<br />
•vjetar<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Klimatski <strong>indeks</strong> za turizam (CIT)<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
De Freitas et al, 2008: A second generation climate index for tourism (CIT)<br />
specification and verification<br />
CIT = f [T, A, P]<br />
Atmosferski aspekti:<br />
T – toplinski osjet (energetska ravnoteža tijelo-atmosfera)<br />
A – estetski (stanje neba)<br />
P – fizički (oborina i jaki vjetar) (moguć prevladavajući efekt)<br />
VAŽNO<br />
CIT treba biti pokazatelj kvalitete <strong>klimatski</strong>h prilika za one<br />
turističke aktivnosti za koje je posebno konstruiran<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Toplinski osjet<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
Fiziološka ekvivalentna temperatura (PET) (Mayer and<br />
Höppe, 1987, Höppe, 1999) određena na temelju jednadžbe<br />
ravnoteže između tijela i okoline:<br />
ekvivalentna temperaturi zraka pri kojoj bi se osoba koja<br />
sjedi u zatvorenom prostoru osjećala jednako kao u<br />
stvarnim vanjskim uvjetima.<br />
Meteorološki parametri za računanje PET:<br />
• temperatura zraka<br />
• vlažnost (relativna vlažnost ili tlak vodene pare),<br />
• brzina strujanja<br />
•zračenje, ili naoblaka ako podaci zračenja nisu dostupni<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
ASHRAE skala osjeta ugode<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
PET (°C)<br />
< 4<br />
4–8<br />
8–13<br />
13–18<br />
18–23<br />
23–29<br />
29–35<br />
35–41<br />
> 41<br />
Toplinski osjet<br />
vrlo hladno<br />
hladno<br />
svježe<br />
ugodno svježe<br />
ugodno (neutralno)<br />
ugodno toplo<br />
toplo<br />
vruće<br />
vrlo vruće<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Mali Lošinj<br />
20<br />
15<br />
10<br />
PET<br />
t<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
ZIMA<br />
LJETO<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
1.1.2010 11.1.2010 21.1.2010 31.1.2010<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
1.7.2010 11.7.2010 21.7.2010 31.7.2010<br />
PET<br />
t<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Toplinsko (T) i estetsko (A) stanje se kombiniraju u<br />
vremensku tipološku matricu i tvore klasifikaciju s klasama<br />
od 1 do 7.<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
vrlo slabo granično idealno<br />
1<br />
2<br />
neprihvatljivo<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
prihvatljivo<br />
Ako su premašene granične vrijednosti bilo kojeg od fizičkih<br />
aspekata (vjetar i oborina), tada fizička komponenta P<br />
poništava T i A.<br />
7<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
Anketa među turistima o meteorološkim uvjetima za piknik na<br />
otvorenom (beach tourism, 3S tourism – sun, sea, sand<br />
tourism)<br />
N=331 (De Freitas et al, 2008)<br />
Najbolji uvjeti za boravak na otvorenom<br />
Toplinski osjet<br />
• ugodno toplo i toplo CIT=6-7 idealno<br />
• ugodno i vruće CIT=4-5 prihvatljivo<br />
Naoblaka - ≤4/10<br />
Prevladavajući efekti za nepovoljne uvjete (CIT 1-2):<br />
• oborina – dulje od 30 min<br />
• vjetar – dulje trajanje brzine ≥6 m/s<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
CIT za boravak na otvorenom<br />
(3S tourism sun, sea, sand; beach tourism)<br />
Toplinski<br />
Naoblaka<br />
Naoblaka<br />
Oborina<br />
Vjetar<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
osjet<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
(≤4/10)<br />
(≥5/10)<br />
(> 3mm)<br />
(≥6 m/s)<br />
vrlo hladno<br />
Ocjena<br />
1<br />
2<br />
3<br />
4<br />
5<br />
6<br />
7<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
Bafaluy D., Amengual A., Romero R., Homar V., 2013: Projections of climate potential for<br />
various types of tourism in the Bay of Palma, Spain, Regional Environmental Change<br />
3S<br />
nogomet<br />
jedrenje<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)(>3 mm)(≥6 m/s)<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
biciklizam<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)>10 mm(≥8 m/s)<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
kulturni<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)(>5 mm)≥10 m/s<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
Toplinski<br />
osjet<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
(≤4/10) (≥5/10)>10 mm(≥8 m/s)<br />
golf<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)(>10mm(≥4 m/s)<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
plovidba<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)>20 mm≥15 m/s<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
Toplinski<br />
osjet<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
(≤4/10) (≥5/10)>20 mm5 ili≥15 m<br />
planinarenje<br />
Toplinski Naobl Naobl Obori Vjetar<br />
osjet (≤4/10) (≥5/10)(>5 mm)≥10 m/s<br />
vrlo vruće<br />
vruće<br />
toplo<br />
ugodno toplo<br />
ugodno<br />
ugodno svježe<br />
svježe<br />
hladno<br />
vrlo hladno<br />
1 2 3 4 5 6 7<br />
neprihvatljivo prihvatljivo optimalno<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
3S turizam<br />
ROVINJ<br />
HVAR<br />
100<br />
100<br />
80<br />
80<br />
60<br />
60<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
MALI LOŠINJ<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
ZADAR<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
DUBROVNIK<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
optimalno (6-7)<br />
prihvatljjivo (4-5)<br />
neprihvatljivo (1-3)<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
ROVINJ<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
MALI LOŠINJ<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
ZADAR<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
Biciklizam<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
HVAR<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
DUBROVNIK<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
optimalno (6-7)<br />
prihvatljjivo (4-5)<br />
neprihvatljivo (1-3)<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Golf<br />
ROVINJ<br />
HVAR<br />
100<br />
100<br />
80<br />
80<br />
60<br />
60<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
MALI LOŠINJ<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
ZADAR<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
DUBROVNIK<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
optimalno (6-7)<br />
prihvatljjivo (4-5)<br />
neprihvatljivo (1-3)<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Jedrenje<br />
ROVINJ<br />
HVAR<br />
100<br />
100<br />
80<br />
80<br />
60<br />
60<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
MALI LOŠINJ<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
ZADAR<br />
40<br />
20<br />
0<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
DUBROVNIK<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
optimalno (6-7)<br />
prihvatljjivo (4-5)<br />
neprihvatljivo (1-3)<br />
20<br />
0<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
http://cliturmed.uib.es/<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
http://cliturmed.uib.es<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
3S TURIZAM ljeto<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
1990-2009<br />
Apsolutna<br />
učestalost<br />
2075-2094<br />
Relativna<br />
promjena<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
BICIKLIZAM<br />
1990-2009<br />
2075-2094<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
godina<br />
ljeto<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Klimatske promjene toplinskog stanja<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
Promjene PET u budućim <strong>klimatski</strong>m razdobljima u odnosu<br />
na referentno klimatsko razdoblje 1971-2000.<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Klimatske promjene toplinskog stanja<br />
Dinamička prilagodba<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
1961-1990<br />
2011-2040<br />
Broj dana s toplinskim stresom (PET ><br />
35°C) u referentnom klimatskom razdoblju<br />
1961-1990.<br />
Promjene broja dana s toplinskim stresom (PET > 35°C) u budućim <strong>klimatski</strong>m<br />
razdobljima u odnosu na 1961-1990.<br />
2041-2070<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Statistička prilagodba<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
1971-2000<br />
2011-2040 2041-2070<br />
Broj dana s toplinskim stresom (PET ><br />
35°C) u referentnom klimatskom razdoblju<br />
1971-2000.<br />
Broj dana s<br />
toplinskim stresom<br />
(PET > 35°C) u<br />
dva buduća<br />
klimatska<br />
razdoblja.<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Relativna učestalost toplinskog osjeta po dekadama tijekom ljeta<br />
100%<br />
80%<br />
1961-1990<br />
60%<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
40%<br />
20%<br />
0%<br />
100%<br />
80%<br />
60%<br />
40%<br />
20%<br />
0%<br />
Rovinj<br />
JUN JUL AUG<br />
Mali Lošinj<br />
JUN JUL AUG<br />
100%<br />
80%<br />
60%<br />
40%<br />
100%<br />
80%<br />
60%<br />
40%<br />
20%<br />
0%<br />
Zadar<br />
JUN JUL AUG<br />
100%<br />
80%<br />
60%<br />
Hvar<br />
40%<br />
Dubrovnik<br />
20%<br />
20%<br />
0%<br />
JUN JUL AUG<br />
0%<br />
JUN JUL AUG<br />
4 8 13 18 23 29 35 41<br />
VERY<br />
COLD COLD COOL SLIGH.<br />
COMF.<br />
SLIGH.<br />
COOL<br />
WARM WARM HOT VERY<br />
HOT<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Promjene relativne učestalosti toplinskog osjeta u<br />
budućim <strong>klimatski</strong>m razdobljima<br />
Ksenija Zaninović, Državni hidrometeorološki zavod<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
-15<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
-15<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
-15<br />
P1-P0<br />
P2-P0<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
P0 – 1961-1990<br />
P1 – 2011-2040<br />
P2 – 2041-2070<br />
-5<br />
-5<br />
-10<br />
-10<br />
-15<br />
-15<br />
4 8 13 18 23 29 35 41<br />
VERY<br />
COLD COLD COOL SLIGH.<br />
COMF.<br />
SLIGH.<br />
COOL<br />
WARM WARM HOT VERY<br />
HOT<br />
CLIM RUN<br />
Potencijal <strong>klimatski</strong>h informacija<br />
za planiranje u turizmu<br />
Zagreb, 4.6.2013.
Change language