P B PODRÄCZNIK BENEFICJENTA - Centrum ObsÅugi PrzedsiÄbiorcy
P B PODRÄCZNIK BENEFICJENTA - Centrum ObsÅugi PrzedsiÄbiorcy
P B PODRÄCZNIK BENEFICJENTA - Centrum ObsÅugi PrzedsiÄbiorcy
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong> III OSI PRIORYTETOWEJ RPO WŁ NA LATA 2007-2013<br />
PODRĘCZNIK<br />
<strong>BENEFICJENTA</strong><br />
III OSI III PRIORYTETOWEJ<br />
OSI REGIONALNEGO PROGRAMU PROGRAMU OPERACYJNEGO<br />
WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO ŁÓDZKIEGO NA LATA NA 2007-2013 LATA 2007-2013<br />
wydanie wydanie II II
PODRĘCZNIK<br />
<strong>BENEFICJENTA</strong><br />
FUNDUSZE EUROPEJSKIE<br />
DLA ROZWOJU REGIONU ŁÓDZKIEGO<br />
Publikacja opracowana przez pracowników<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy<br />
w Łodzi<br />
Łódź, grudzień 2010<br />
wydanie II
3<br />
Spis treści<br />
ROZDZIAŁ 3.<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
I BENEFICJENCIE 29<br />
Wprowadzenie 5<br />
Wykaz skrótów 7<br />
ROZDZIAŁ 1.<br />
NAJWAŻNIEJSZE DOKUMENTY I SYSTEM<br />
INSTYTUCJONALNY 9<br />
1.1 Ogólne akty prawa wspólnotowego 9<br />
1.2 Akty prawa krajowego 10<br />
1.3 Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego 11<br />
1.4 Dokumenty Instytucji Zarządzającej Regionalnym<br />
Programem Operacyjnym Województwa Łódzkiego<br />
na lata 2007-2013 12<br />
1.5 System instytucjonalny 13<br />
ROZDZIAŁ 2.<br />
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY<br />
WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO<br />
NA LATA 2007-2013 17<br />
2.1 Zarządzanie finansowe 17<br />
2.2 Działanie III.1 Wsparcie jednostek B+R 20<br />
2.3 Działanie III.2 Podnoszenie innowacyjności<br />
i konkurencyjności przedsiębiorstw 21<br />
2.4 Działanie III.3 Rozwój B+R w przedsiębiorstwach 23<br />
2.5 Działanie III.4 Rozwój otoczenia biznesu 24<br />
2.6 Działanie III.5 Infrastruktura turystyczno – rekreacyjna 25<br />
2.7 Działanie III.6 Rozwój mikro- i małych<br />
przedsiębiorstw 26<br />
3.1 Kwalifikowalność beneficjenta 29<br />
3.2 Określenie statusu MŚP 30<br />
3.3 Kwalifikowalność projektu 35<br />
3.4 Polityki horyzontalne UE 36<br />
3.5 Pomoc publiczna 39<br />
3.6 Pomoc de minimis 45<br />
3.7 Projekty generujące dochód 46<br />
3.8 Kwalifikowalność wydatków 47<br />
3.9 Zakaz podwójnego finansowania 52<br />
3.10 Cross – financing 53<br />
3.11 Ochrona środowiska 53<br />
3.12 Zamówienia publiczne 55<br />
ROZDZIAŁ 4.<br />
WYBÓR PROJEKTÓW do DOFINANSOWANIA 59<br />
4.1 Ogólne informacje o naborze wniosków<br />
o dofinansowanie 59<br />
4.2 Ogłoszenie i regulamin konkursu 60<br />
4.3 Ocena wniosków o dofinansowanie 62<br />
4.4 Wycofanie projektu w czasie trwania procedury<br />
konkursowej 65<br />
4.5 Wyłonienie projektów do dofinansowania 65<br />
ROZDZIAŁ 5.<br />
PROCEDURA ODWOŁAWCZA 67<br />
5.1 Protest 67<br />
5.2 Terminy w ramach procedury odwoławczej 68<br />
5.3 Wycofanie protestu 69<br />
5.4 Procedura rozpatrywania protestu 69<br />
5.5 Postępowanie sądowo – administracyjne 70<br />
5.6 Wpływ procedury odwoławczej na pozostałe projekty 71<br />
SPIS TREŚCI
ROZDZIAŁ 6.<br />
OD UMOWY O DOFINANSOWANIE<br />
DO ROZLICZENIA PROJEKTU 73<br />
6.1 Umowa o dofinansowanie 73<br />
6.2 Zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy<br />
o dofinansowanie 75<br />
6.3 Zmiany w realizacji projektu 75<br />
6.4 Rozwiązanie umowy o dofinansowanie 76<br />
6.5 Wniosek o płatność 78<br />
6.6 Termin i forma składania wniosku o płatność 79<br />
6.7 Weryfikacja wniosku o płatność 84<br />
6.8 Dowody zapłaty potwierdzające poniesienie<br />
wydatków kwalifikowalnych 86<br />
6.9 Wskaźniki realizacji projektu 90<br />
6.10 Odrębna ewidencja księgowa 94<br />
6.11 Przekazywanie płatności 95<br />
6.12 Zwrot środków przez beneficjenta 97<br />
6.13 Trwałość projektu 98<br />
ROZDZIAŁ 9.<br />
ŁÓDZKI REGIONALNY FUNDUSZ POWIERNICZY<br />
(JEREMIE) 131<br />
9.1 Informacje ogólne 131<br />
9.2 Łódzki Regionalny Fundusz Powierniczy<br />
w ramach inicjatywy JEREMIE 132<br />
9.3 Zasady działania Łódzkiego Regionalnego<br />
Funduszu Powierniczego 133<br />
10. SŁOWNICZEK POJĘĆ 135<br />
11. PRZYKŁADY PROJEKTÓW<br />
ZREALIZOWANYCH W RAMACH III OSI<br />
PRIORYTETOWEJ REGIONALNEGO<br />
PROGRAMU OPERACYJNEGO<br />
WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO<br />
NA LATA 2007-2013 149<br />
ROZDZIAŁ 7.<br />
PROMOCJA PROJEKTU 101<br />
7.1 Obowiązki w zakresie informacji i promocji 101<br />
7.2 Elementy obowiązkowe na materiałach<br />
informujących o dofinansowaniu projektu 102<br />
7.3 Instrumenty informacji i promocji 103<br />
7.4 Pozostałe działania informacyjno – promocyjne 107<br />
ROZDZIAŁ 8.<br />
KONTROLA PROJEKTU 109<br />
8.1. Rodzaje kontroli 109<br />
8.2 Przeprowadzenie czynności kontrolnych 110<br />
8.3 Nieprawidłowości 118<br />
8.4 Audyt zewnętrzny projektu 122<br />
8.5 Archiwizacja i przechowywanie dokumentów 127
5<br />
Wprowadzenie<br />
Przynależność do Unii Europejskiej i związana z tym możliwość korzystania z dotacji unijnych<br />
mają ogromny wpływ na rozwój naszego kraju. Dzięki nim Polska ma szansę osiągnąć duży<br />
wzrost gospodarczy. W celu efektywnego spożytkowania środków wspólnotowych powstały<br />
programy operacyjne na szczeblu krajowym (centralnym) i regionalnym. Jednym z 16 regionalnych<br />
programów operacyjnych jest Regionalny Program Operacyjny Województwa<br />
Łódzkiego na lata 2007-2013. Określa on główne kierunki rozwoju województwa, zmierzające<br />
do poprawy konkurencyjności gospodarczej regionu, promocji zrównoważonego rozwoju<br />
regionalnego oraz do zwiększenia spójności społecznej, ekonomicznej i przestrzennej województwa.<br />
Na aktualny okres programowania Województwo Łódzkie otrzymało niebagatelną<br />
sumę pieniędzy – ponad 1 miliard euro – z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.<br />
Środki te zostały rozdzielone na poszczególne priorytety, które służą do realizacji celów szczegółowych<br />
RPO WŁ.<br />
WPROWADZENIE<br />
Na III Oś priorytetową: Gospodarka, innowacyjność, przedsiębiorczość RPO WŁ 2007-<br />
2013, której wdrażaniem zajmuje się Instytucja Pośrednicząca II stopnia – <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy, przeznaczono największą pulę funduszy: blisko 272 mln euro. Z tych pieniędzy,<br />
które rozdzielane są głównie w trybie konkursowym, mają skorzystać przede wszystkim<br />
przedsiębiorcy, którzy poprzez stosowanie nowoczesnych rozwiązań, dążą do zwiększenia<br />
konkurencyjności swoich firm na rynku lokalnym, krajowym, a nawet europejskim. Ci z nich,<br />
którzy posiadają wiedzę i pomysł, w jaki sposób rozwinąć swoją firmę, mają szansę, aby ich<br />
projekt został sfinansowany ze środków europejskich.<br />
Opracowany Podręcznik ma pomóc beneficjentom III Osi priorytetowej w pozyskaniu<br />
tych środków. Kwestie dotyczące wsparcia unijnego są dość złożone i nie ograniczają się<br />
do złożenia wniosku wraz z wymaganymi załącznikami. Aby otrzymać dofinansowanie trzeba<br />
spełnić odpowiednie warunki, określone przez Instytucję Zarządzającą Regionalnym Programem<br />
Operacyjnym Województwa Łódzkiego oraz Instytucję Pośredniczącą II stopnia. Projekty, które<br />
beneficjenci chcą realizować przy współfinansowaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego oraz budżetu państwa, muszą przyczyniać się nie tylko do rozwoju poszczególnych<br />
podmiotów, ale gospodarki całego regionu, a w szerszej perspektywie całego kraju.<br />
W niniejszym Podręczniku omówiono najważniejsze zagadnienia z zakresu przygotowania<br />
projektu oraz przeanalizowano drogę projektu od momentu złożenia wniosku do jego<br />
rozliczenia. Publikacja zawiera również spis dokumentów programowych niezbędnych<br />
do przygotowania i realizacji projektów w ramach III Osi priorytetowej, wyjaśnienie trudnych<br />
pojęć i skrótów stosowanych przy aplikowaniu o środki UE oraz wskazówki, na co zwracać<br />
szczególną uwagę. Niniejsza publikacja nie stanowi interpretacji przepisów prawa oraz systemu<br />
realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego, a jedynie ma<br />
charakter informacyjny i wyjaśniający.
6<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Podręcznik definiuje jedynie, ze względu na obszerną tematykę, podstawowe zagadnienia<br />
oraz wskazuje odniesienia do właściwych dokumentów. Należy pamiętać, że akty<br />
prawne i wytyczne ulegają zmianom, więc niezbędne jest poszukiwanie aktualnych dokumentów<br />
na stronach internetowych z zakresu funduszy europejskich w regionie łódzkim,<br />
m.in.:<br />
www.mrr.gov.pl,<br />
www.funduszeeuropejskie.gov.pl,<br />
www.rpo.lodzkie.pl,<br />
www.bip.cop.lodzkie.pl<br />
oraz www.cop.lodzkie.pl.<br />
Mamy nadzieję, że praktyczne omówienie kolejnych etapów aplikowania o środki unijne ułatwi<br />
Państwu uzyskanie wsparcia na realizację własnych projektów.
7<br />
Wykaz skrótów<br />
BAT<br />
Best Available Techniques – najlepsze dostępne techniki<br />
WYKAZ SKRÓTÓW<br />
BGK<br />
B+R<br />
BR-T<br />
COP<br />
Dz. U.<br />
EFRR<br />
EFS<br />
FS<br />
IA<br />
IC<br />
ICT<br />
IK<br />
IOB<br />
IP II<br />
IPOC<br />
IWIPK<br />
IZ RPO WŁ<br />
JST<br />
KE<br />
Bank Gospodarstwa Krajowego<br />
Badania i rozwój<br />
Badania i Rozwój Technologiczny<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy<br />
Dziennik Ustaw<br />
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego<br />
Europejski Fundusz Społeczny<br />
Fundusz Spójności<br />
Instytucja Audytowa<br />
Instytucja Certyfikująca<br />
Information and Communication Technology – Technologie<br />
informacyjno-komunikacyjne<br />
Instytucja Koordynująca<br />
Instytucje otoczenia biznesu<br />
Instytucja Pośrednicząca II stopnia<br />
Instytucja Pośrednicząca w Certyfikacji<br />
Indykatywny Wykaz Indywidualnych Projektów Kluczowych<br />
Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013<br />
Jednostka samorządu terytorialnego<br />
Komisja Europejska
8<br />
KK<br />
Komisja Konkursowa<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
KM RPO WŁ<br />
MF<br />
MRR<br />
MŚP<br />
Komitet Monitorujący Regionalny Program Operacyjny Województwa<br />
Łódzkiego na lata 2007 – 2013<br />
Ministerstwo Finansów<br />
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego<br />
Sektor mikroprzedsiębiorstwa, małe lub średnie przedsiębiorstwa<br />
NSRO<br />
OOŚ<br />
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierające wzrost<br />
gospodarczy i zatrudnienie<br />
Ocena oddziaływania na środowisko<br />
PO IG Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 2007-2013<br />
POŚ<br />
Prognoza oddziaływania na środowisko<br />
PROW Program Rozwój Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013<br />
RJR<br />
Roczne jednostki robocze<br />
RPO WŁ Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego<br />
na lata 2007-2013<br />
RSI LORIS Regionalna Strategia Innowacji Województwa Łódzkiego<br />
na lata 2005 – 2013<br />
SIMIK System Informatyczny Monitoringu i Kontroli Finansowej Funduszy<br />
Strukturalnych i Funduszu Spójności w Polsce<br />
SRWŁ Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020<br />
SWW<br />
TEN – E<br />
TEN – T<br />
TFUE<br />
UE<br />
U RPO WŁ<br />
Strategiczne Wytyczne Wspólnoty dla Spójności Gospodarczej,<br />
Społecznej i Terytorialnej na lata 2007-2013<br />
Transeuropejskie Sieci Energetyczne<br />
Transeuropejskie Sieci Transportowe<br />
Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej<br />
Unia Europejska<br />
Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Regionalnego Programu<br />
Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013
9<br />
ROZDZIAŁ 1. NAJWAŻNIEJSZE DOKUMENTY I SYSTEM<br />
INSTYTUCJONALNY<br />
NAJWAŻNIEJSZE DOKUMENTY<br />
1.1 Ogólne akty prawa wspólnotowego<br />
1. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy<br />
ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego<br />
Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE)<br />
nr 1260/1999.<br />
2. Rozporządzenie (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca<br />
2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie<br />
(WE) nr 1783/1999.<br />
3. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe<br />
zasady wykonania Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy<br />
ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego<br />
Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz rozporządzenia (WE) nr 1080/2006<br />
Parlamentu 106 Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego.<br />
4. Rozporządzenie (WE) nr 1081/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca<br />
2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie (WE)<br />
nr 1784/1999.<br />
5. Rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające Fundusz<br />
Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) 1164/94.<br />
6. Rozporządzenie (WE) nr 1082/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca<br />
2006 r. w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT).<br />
7. Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 roku uznające niektóre<br />
rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu<br />
(ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych).
10<br />
1.2 Akty prawa krajowego<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
1. Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r.<br />
Nr 84, poz. 712 z późn. zm.).<br />
2. Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113,<br />
poz.759 z późn. zm.).<br />
3. Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 157,<br />
poz. 1240 z późn. zm.).<br />
4. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r.<br />
Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.).<br />
5. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn.<br />
zm.).<br />
6. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25,<br />
poz. 150 z późn. zm.).<br />
7. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,<br />
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko<br />
(Dz. U. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.).<br />
8. Rozporządzenie w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych<br />
programów operacyjnych z dnia 15 grudnia 2010 r. (Dz. U. Nr 239, poz. 1599<br />
z późn. zm.).<br />
9. Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na usługi doradcze dla mikroprzedsiębiorców<br />
oraz małych i średnich przedsiębiorców w ramach regionalnych programów operacyjnych<br />
z dnia 1 grudnia 2010 r. (Dz. U. Nr 235, poz. 1549).<br />
10. Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów<br />
operacyjnych z dnia 8 grudnia 2010 r. (Dz. U. Nr 236, poz. 1562).<br />
11. Rozporządzenie w sprawie udzielania pomocy na szkolenia w ramach regionalnych programów<br />
operacyjnych z dnia 8 grudnia 2010 r. (Dz. U. Nr 234, poz. 1535).<br />
12. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 października 2006 r. w sprawie ustalenia mapy<br />
pomocy regionalnej (Dz. U. Nr 190, poz. 1402).<br />
13. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 18 grudnia 2009 r. w sprawie warunków<br />
i trybu udzielania i rozliczania zaliczek oraz zakresu i terminów składania wniosków<br />
o płatność w ramach programów finansowanych z udziałem środków europejskich<br />
(Dz. U. Nr 223, poz. 1786 z późn. zm.).<br />
14. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji<br />
wydatków strukturalnych (Dz. U. Nr 44, poz. 255).<br />
15. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 roku w sprawie przedsięwzięć<br />
mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213 poz. 1397).
11<br />
16. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 1 lutego 2010 roku w sprawie przeprowadzania<br />
i dokumentowania audytu wewnętrznego (Dz. U. Nr 21, poz. 108).<br />
17. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 lipca 2005 r. w sprawie wystawiania<br />
oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej, a także przechowywania oraz udostępniania<br />
organowi podatkowemu lub kontroli skarbowej tych faktur (Dz. U. 133, poz. 1119<br />
z późn. zm.).<br />
18. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie udzielania<br />
regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych<br />
(Dz. U. Nr 239 poz.1599 z późn. zm.).<br />
19. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie<br />
udzielania pomocy na szkolenia w ramach regionalnych programów operacyjnych.<br />
(Dz. U. Nr 234 poz. 1535 z późn. zm.).<br />
20. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 20 maja 2009 r. w sprawie udzielania<br />
pomocy na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach regionalnych<br />
programów operacyjnych. (Dz. U. z 2009 Nr 85 poz. 719 z późn. zm.).<br />
21. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 17 marca 2009 roku w sprawie<br />
udzielania pomocy na inwestycje w zakresie transportu multimodalnego w ramach regionalnych<br />
programów operacyjnych. (Dz. U. Nr 84 poz. 712 z późn. zm.).<br />
22. Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie<br />
udzielania pomocy na projekty w zakresie badań i rozwoju w ramach regionalnych programów<br />
operacyjnych. (Dz. U. Nr 113 poz. 754 z późn. zm.).<br />
NAJWAŻNIEJSZE DOKUMENTY<br />
1.3 Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego<br />
1. Wytyczne w zakresie warunków certyfikacji oraz przygotowania prognoz wniosków<br />
o płatność do Komisji Europejskiej w Programach Operacyjnych w ramach NSRO<br />
na lata 2007-2013 z dnia 23.06.2009 r.<br />
2. Wytyczne w zakresie procesu kontroli w ramach obowiązków Instytucji Zarządzającej<br />
Programem Operacyjnym z dnia 22 grudnia 2009 r.<br />
3. Krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych<br />
i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013 z dnia 20 kwietnia 2010 r.<br />
4. Wytyczne nr 6 w zakresie ewaluacji programów operacyjnych na lata 2007-2013<br />
z dnia 30 maja 2007 r.<br />
5. Wytyczne w zakresie korzystania z pomocy technicznej z dnia 7 grudnia 2009 r.<br />
6. Wytyczne w zakresie sprawozdawczości z dnia 9 czerwca 2009 r.
12<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
7. Wytyczne w zakresie procedury odwoławczej dla wszystkich programów operacyjnych<br />
z dnia 19 września 2008 r.<br />
8. Wytyczne w zakresie informacji i promocji z dnia 10 czerwca 2010 r.<br />
9. Wytyczne w zakresie wybranych zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych,<br />
w tym projektów generujących dochód z dnia 15 stycznia 2009 r.<br />
10. Wytyczne w zakresie trybu dokonywania płatności i rozliczeń z dnia 24 września 2007 r.<br />
11. Wytyczne w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko<br />
dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych i regionalnych programów operacyjnych,<br />
dla których wniosek o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach złożono<br />
po 15 listopada 2008 r. oraz dla przedsięwzięć przygotowywanych w stanie prawnym<br />
sprzed 15 listopada 2008 r.<br />
12. Wytyczne w zakresie warunków gromadzenia i przekazywania danych w formie elektronicznej<br />
z dnia 9 lutego 2010 r.<br />
13. Wytyczne w zakresie sposobu postępowania w razie wykrycia nieprawidłowości w wykorzystaniu<br />
funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania<br />
2007-2013 z dnia 12 lutego 2008 r.<br />
14. Wytyczne w zakresie wymogów, jakie powinny uwzględniać procedury odwoławcze ustalone<br />
dla programów operacyjnych dla konkursów ogłaszanych od dnia 20 grudnia 2008 r.<br />
z dnia 11 sierpnia 2009 r.<br />
1.4 Dokumenty Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013<br />
1. Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
2. Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
3. Zasady wyboru projektów w trybie konkursu zamkniętego w ramach Regionalnego<br />
Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
4. Zasady kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach Regionalnego<br />
Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
5. Zasady przygotowania Planu Rozwoju Lokalnego w ramach Regionalnego Programu<br />
Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
6. Zasady dotyczące przygotowania studium wykonalności dla projektów w ramach<br />
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
7. Wzór Biznes Planu dla wnioskodawców ubiegających się o wsparcie w ramach<br />
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.
13<br />
8. Szczegółowy opis kryteriów wyboru projektów w ramach Regionalnego Programu<br />
Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
9. Zasady promocji projektów dla beneficjentów Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
10. Zasady procedury odwoławczej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
11. Zasady sprawozdawczości w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa<br />
Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
12. Zasady dotyczące sposobu postępowania w razie wykrycia nieprawidłowości w wykorzystaniu<br />
środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego<br />
na lata 2007-2013.<br />
13. Zasady udzielania zamówień w stosunku do których beneficjenci nie są zobowiązani<br />
do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych, współfinansowanych ze środków Osi<br />
priorytetowej III: Gospodarka, innowacyjność, przedsiębiorczość Regionalnego Programu<br />
Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
14. Zasady dotyczące przeprowadzania kontroli w ramach Regionalnego Programu<br />
Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
Bieżące informacje z zakresu funduszy europejskich w regionie łódzkim<br />
i nie tylko, znajdziecie Państwo na:<br />
NAJWAŻNIEJSZE DOKUMENTY<br />
www.cop.lodzkie.pl<br />
www.bip.cop.lodzkie.pl<br />
www.rpo.lodzkie.pl<br />
www.lodzkie.pl<br />
www.mrr.gov.pl<br />
www.funduszeeuropejskie.gov.pl<br />
www.uzp.gov.pl
14<br />
1.5 System instytucjonalny<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Instytucją Zarządzającą (IZ) Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa<br />
Łódzkiego na lata 2007 – 2013 jest Zarząd Województwa Łódzkiego, który wykonuje swoje zadania<br />
za pośrednictwem następujących komórek organizacyjnych Urzędu Marszałkowskiego<br />
w Łodzi:<br />
• Departament Polityki Regionalnej – w zakresie przygotowywania dokumentów niezbędnych<br />
do realizacji RPO WŁ, monitoringu i ewaluacji,<br />
• Departament ds. Regionalnego Programu Operacyjnego – w zakresie naboru i oceny<br />
wniosków o dofinansowanie projektów, weryfikacji wniosków beneficjentów o płatność<br />
oraz kontroli realizacji projektów, z wyłączeniem projektów realizowanych w ramach<br />
III Osi priorytetowej,<br />
• Departament Finansów – w zakresie płatności na rzecz beneficjentów za wyjątkiem<br />
płatności realizowanych przez Instytucję Pośredniczącą II stopnia – <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy.<br />
Komisja Europejska<br />
Instytucja Zarządzająca<br />
Zarząd Województwa Łódzkiego<br />
Instytucja Koordynująca RPO w MRR<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy<br />
Instytucja Pośrednicząca<br />
II stopnia<br />
Departament Finansów<br />
Departament Polityki Regionalnej<br />
Departament ds. RPO<br />
Oś III<br />
Oś I Oś II Oś IV Oś V Oś VI<br />
Oś V II<br />
Instytucja Certyfikująca (IC) – została utworzona zarządzeniem ministra właściwego do spraw<br />
rozwoju regionalnego i jest odpowiedzialna za certyfikację wydatków ponoszonych w ramach<br />
EFRR, która w zakresie realizowanych zadań jest komórką niezależną od komórek wykonujących<br />
funkcje instytucji zarządzających poszczególnymi programami operacyjnymi.<br />
Instytucja Certyfikująca to komórka organizacyjna Ministerstwa Rozwoju Regionalnego odpowiedzialna<br />
za certyfikację wydatków ponoszonych w ramach EFRR. Funkcję Instytucji<br />
Certyfikującej pełni Departament Instytucji Certyfikującej MRR. W ramach regionalnych programów<br />
operacyjnych Instytucja Certyfikująca delegowała część swoich zadań w zakresie certyfikacji<br />
do Urzędów Wojewódzkich pełniących rolę Instytucji Pośredniczących w Certyfikacji<br />
(IPOC).
15<br />
Instytucja Audytowa – jest odpowiedzialna za wydanie zapewnienia, że system zarządzania<br />
i kontroli programem operacyjnym spełnia wymogi Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006.<br />
Jej rolę pełni Departament Ochrony Interesów Finansowych Unii Europejskiej, a zadania<br />
Instytucji Audytowej wykonuje Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej. Ponadto, Instytucja<br />
Audytowa za pomocą Urzędu Kontroli Skarbowej prowadzi kontrole systemowe oraz audyty<br />
operacji na poziomie beneficjentów.<br />
Instytucja Koordynująca RPO (IK RPO) – minister właściwy ds. rozwoju regionalnego jest obsługiwany<br />
w przedmiotowym zakresie przez Departament Koordynacji i Wdrażania Programów<br />
Regionalnych (DKR) w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego (MRR). Departament Koordynacji<br />
i Wdrażania Programów Regionalnych w MRR pełni funkcję koordynującą w zakresie przygotowania,<br />
wdrażania, monitoringu rzeczowego 16 RPO oraz w zakresie działań informacyjnych<br />
i promocyjnych, prowadzonych przez IZ RPO. Uczestniczy także w renegocjowaniu z Komisją<br />
Europejską poszczególnych Regionalnych Programów Operacyjnych.<br />
NAJWAŻNIEJSZE DOKUMENTY<br />
Komitet Monitorujący Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata<br />
2007 – 2013 (KM RPO WŁ) – jest powoływany w celu monitorowania skuteczności i realizacji<br />
RPO WŁ. W posiedzeniach KM RPO WŁ uczestniczy strona rządowa, samorządowa oraz partnerzy<br />
społeczni i gospodarczy. KM RPO WŁ upewnia się co do skuteczności i jakości realizacji<br />
RPO WŁ, m.in. dokonując okresowego przeglądu postępów jego wdrażania, w szczególności<br />
analizując osiągniecie konkretnych celów, określonych dla każdej osi priorytetowej. KM RPO WŁ<br />
dokonuje także oceny stanu realizacji RPO WŁ, zwłaszcza w przypadkach, kiedy monitorowanie<br />
ujawniło znaczące odchylenia od założonych pierwotnie celów lub gdy zgłoszony został wniosek<br />
o dokonanie przeglądu RPO WŁ. Komitet Monitorujący zatwierdza m.in. kryteria wyboru projektów.<br />
W ramach RPO WŁ 2007-2013 zadania związane z realizacją III Osi priorytetowej: Gospodarka,<br />
innowacyjność, przedsiębiorczość zostały powierzone Instytucji Pośredniczącej II stopnia<br />
(IP II) – <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy (COP).<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy to wojewódzka samorządowa jednostka organizacyjna, powołana<br />
przez Sejmik Województwa Łódzkiego, działająca od 1 marca 2008 roku. Celem COP<br />
jest pomoc potencjalnym beneficjentom w efektywnym wykorzystaniu środków finansowych<br />
pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Do zadań <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy należy:<br />
• nabór i ocena wniosków,<br />
• podpisywanie z beneficjentami umów o dofinansowanie projektów,<br />
• obsługa finansowa projektów,<br />
• przeprowadzanie kontroli rzeczowej i finansowej realizacji projektów,<br />
• monitorowanie i sporządzanie raportów z realizacji działań,<br />
• prowadzenie działań informacyjnych i promocyjnych.
Do zadań <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy należy również zapewnienie powszechnego dostępu<br />
do informacji o możliwościach uzyskania wsparcia w ramach III Osi priorytetowej RPO<br />
WŁ. W tym celu w siedzibie <strong>Centrum</strong> przy ul. Roosevelta 15 w Łodzi działa Punkt Informacyjny,<br />
w którym udzielane są kompleksowe informacje na temat zasad aplikowania o środki unijne<br />
oraz kryteriów wyboru projektów do dofinansowania.
17<br />
ROZDZIAŁ 2. REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY<br />
WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA LATA 2007-2013<br />
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY<br />
2.1 Zarządzanie finansowe<br />
Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013 (RPO WŁ) jest<br />
dokumentem o charakterze programowym, zatwierdzonym przez Komisję Europejską. Określa<br />
główne kierunki rozwoju województwa łódzkiego, zmierzające m.in. do poprawy jego konkurencyjności<br />
gospodarczej, promowania zrównoważonego rozwoju oraz zapewnienia większej<br />
spójności społecznej, ekonomicznej i przestrzennej regionu.<br />
CEL STRATEGICZNY RPO WŁ 2007-2013<br />
Integracja regionu z europejską i globalną przestrzenią społeczno – gospodarczą jako środkowoeuropejskiego<br />
centrum rozwoju, sprzyjającego zamieszkaniu i gospodarce oraz dążenie do budowy wewnętrznej spójności przy<br />
zachowaniu różnorodności jego miejsc.<br />
Zawarte w RPO WŁ cele szczegółowe i operacyjne oraz zdefiniowane na ich podstawie osie<br />
priorytetowe zostały opracowane po wnikliwej analizie sytuacji społeczno – gospodarczej województwa<br />
oraz dokumentów programowych zarówno krajowych, jak i unijnych.<br />
Osie priorytetowe RPO WŁ będą jednocześnie ważnym narzędziem, służącym osiągnięciu celów<br />
odnowionej Strategii Lizbońskiej, przyczyniając się do realizacji dwóch głównych wyzwań<br />
politycznych Unii Europejskiej, tj. promowania konkurencyjności i tworzenia miejsc pracy.<br />
Osiągnięcie wyznaczonych celów szczegółowych Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013, a tym samym i celu głównego, możliwe będzie<br />
dzięki realizacji działań mieszczących się w ramach poszczególnych priorytetów.
18<br />
W RPO WŁ wyróżniono następujące osie priorytetowe, które określają kierunki poszczególnych<br />
działań:<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Oś I<br />
Oś II<br />
Infrastruktura transportowa<br />
Ochrona środowiska, zapobieganie<br />
zagrożeniom i energetyka<br />
Poprawa dostępności komunikacyjnej<br />
województwa łódzkiego<br />
Poprawa stanu środowiska<br />
naturalnego i bezpieczeństwa<br />
energetycznego<br />
Oś III<br />
Gospodarka, innowacyjność,<br />
przedsiębiorczość<br />
Rozwój innowacyjnej<br />
i konkurencyjnej gospodarki<br />
w województwie<br />
Oś IV<br />
Społeczeństwo informacyjne<br />
Rozwój społeczeństwa informacyjnego<br />
Oś V<br />
Infrastruktura społeczna<br />
Zapewnienie dogodnych warunków<br />
dla rozwoju zasobów ludzkich<br />
Oś VI<br />
Odnowa obszarów miejskich<br />
Ożywienie gospodarcze i społeczne<br />
na terenach zdegradowanych<br />
w obszarach miejskich<br />
Oś VII<br />
Pomoc techniczna<br />
Zwiększenie zdolności absorpcji<br />
środków Unii Europejskiej w ramach<br />
RPO WŁ<br />
Środki przeznaczone na sfinansowanie RPO WŁ wynoszą łącznie ponad 1,282 mld euro.<br />
Na tę kwotę składa się wkład z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR)<br />
(1,006 mld euro) oraz wkład krajowy – środki publiczne (155 mln euro) i przewidywane środki<br />
prywatne (łącznie 121 mln euro).<br />
Środki przeznaczone na sfinansowanie RPO WŁ 2007 – 2013<br />
1,282 mld €<br />
Krajowe środki publiczne Wkład z EFRR Przewidywane krajowe<br />
155 mln € 1,006 mld € środki prywatne<br />
121 mln €
19<br />
Środki przeznaczone na sfinansowanie RPO WŁ 2007 – 2013<br />
1,282 mld €<br />
Krajowe środki publiczne Wkład z EFRR Przewidywane krajowe<br />
155 mln € 1,006 mld € środki prywatne<br />
121 mln €<br />
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY<br />
Wkład z EFRR w ramach RPO WŁ w podziale na poszczególne priorytety:<br />
Oś III<br />
27%<br />
CEL SZCZEGÓŁOWY III OSI PRIORYTETOWEJ<br />
Rozwój innowacyjnej i konkurencyjnej gospodarki w województwie łódzkim.<br />
Głównym kierunkiem interwencji tego priorytetu jest rozwój przedsiębiorczości oraz dążenie<br />
do budowy gospodarki opartej na wiedzy, zdolnej konkurować z najmocniejszymi regionami<br />
w Europie. Realizacja wyznaczonego celu opiera się na kreowaniu powiązań świata nauki<br />
z sektorem biznesu oraz rozwoju instytucji otoczenia biznesu, wsparciu mikro-, małych i średnich<br />
przedsiębiorstw w dążeniu do innowacyjności i poprawy konkurencyjności oferowanych<br />
produktów i usług, a także na tworzeniu dogodnych warunków dla rozwoju przedsiębiorstw<br />
i lokowania inwestycji na terenie województwa łódzkiego. Oprócz tego, w oparciu o potencjał<br />
przyrodniczy i kulturowy województwa łódzkiego oraz możliwości turystyczne regionu, rozwijana<br />
będzie infrastruktura turystyczna, hotelarska, kongresowa, gastronomiczna, rekreacyjna<br />
oraz inne usługi turystyczne z tym związane.
20<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Dofinansowanie w ramach III Osi priorytetowej RPO WŁ rozłożone jest pomiędzy instrumenty<br />
kierowane bezpośrednio do przedsiębiorstw i jednostek samorządu terytorialnego, a instrumenty<br />
przeznaczone dla instytucji otoczenia biznesu i jednostek naukowych. Należy podkreślić,<br />
że w ramach tej osi priorytetowej pomoc adresowana jest przede wszystkim dla firm<br />
z sektora mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw. Strategia wdrażania III Osi priorytetowej<br />
zakłada również zaakcentowanie wsparcia dla podmiotów gospodarczych z sektora usług,<br />
które w największym stopniu decydują o zmianie tradycyjnej struktury gospodarczej województwa<br />
oraz redukcji wysokiego bezrobocia.<br />
Oś priorytetowa III Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Łódzkiego na lata 2007 –<br />
2013 będzie realizowana przy zaangażowaniu łącznie ponad 418 mln euro. Na tę kwotę składa się 272<br />
mln euro środków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, 33,6 mln euro wkładu krajowego<br />
oraz 105 mln euro wkładu prywatnego.<br />
2.2 Działanie III.1 Wsparcie jednostek B+R<br />
CEL: Wspieranie działalności badawczo – rozwojowej jednostek naukowych.<br />
W ramach Działania III.1 wsparcie finansowe udzielane jest na rozwój infrastruktury badawczo<br />
– rozwojowej jednostek naukowych, przeznaczonej do prowadzenia prac badawczych bądź<br />
rozwojowych, których wyniki służyć mają przedsiębiorcom. Działalność badawcza i rozwojowa<br />
(B+R) to systematycznie prowadzone prace twórcze, które powiększają zasób wiedzy w danej<br />
dziedzinie, jak również poszerzają możliwości zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce.<br />
Powszechnie wiadome jest, że możliwość prowadzenia prac badawczo – rozwojowych i rozwijania<br />
potencjału badawczego jednostek naukowych jest ściśle związana z wyposażeniem jednostek<br />
w nowoczesne zaplecze naukowo – techniczne. Z kolei, instalacja wyposażenia wiąże<br />
się najczęściej z dostosowaniem pomieszczeń do warunków koniecznych dla odpowiedniego<br />
działania aparatury, co również znajduje się w zakresie wsparcia tego działania, pod warunkiem,<br />
że prowadzone prace modernizacyjne będą służyć podstawowemu przedmiotowi projektu<br />
jakim jest zakup infrastruktury B+R.
21<br />
Beneficjenci<br />
Działania III.1<br />
• jednostki naukowe<br />
• szkoły wyższe<br />
• przedsiębiorcy<br />
Przykłady projektów kwalifikujących się do wsparcia w ramach działania:<br />
• zakup lub wytworzenie aparatury naukowo – badawczej (zaliczanej do środków trwałych)<br />
oraz inwestycje budowlane (w tym zakup pomieszczeń z przeznaczeniem na prowadzenie<br />
działalności B+R),<br />
• inwestycje związane z tworzeniem lub utrzymaniem infrastruktury informatycznej nauki,<br />
w tym zaawansowanej, regionalnej infrastruktury sieciowej (wraz z zakupem zaawansowanych<br />
rozwiązań informatycznych i sprzętu wykorzystującego zaawansowane<br />
technologie informatyczne) oraz rozwojem zaawansowanych aplikacji i rozwiązań teleinformatycznych<br />
w jednostkach naukowych (w tym zakup sprzętu informatycznego<br />
służącego realizacji projektu).<br />
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY<br />
2.3 Działanie III.2 Podnoszenie innowacyjności i konkurencyjności<br />
przedsiębiorstw<br />
CEL: Wspieranie inwestycji modernizacyjnych i rozwojowych w przedsiębiorstwach.<br />
Wsparcie skierowane jest przede wszystkim do mikro- oraz małych i średnich przedsiębiorstw.<br />
Natomiast dla dużych przedsiębiorstw pomoc jest udzielana w wyjątkowych przypadkach,<br />
gdy wielkość inwestycji nie przekracza 8 milionów złotych oraz gdy sama inwestycja okaże się<br />
strategiczna dla regionu. Dodatkowo, w przypadku dużych przedsiębiorstw należy przestrzegać<br />
progu 10% kwoty alokacji przeznaczonej na bezpośrednie dotacje inwestycyjne w ramach<br />
RPO WŁ na lata 2007-2013. Działanie przewiduje wsparcie dla przedsiębiorstw, które działają<br />
na rynku nie krócej niż 12 miesięcy.
22<br />
• mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Beneficjenci<br />
Działania III.2<br />
• partnerstwa małych i średnich przedsiębiorstw,<br />
UWAGA:<br />
nie przewiduje się wsparcia na tzw. „start up” dla<br />
rozwijających się przedsiębiorstw działających krócej<br />
niż 12 miesięcy<br />
• jednostki samorządu terytorialnego, ich związki<br />
i stowarzyszenia,<br />
• organizacje pozarządowe,<br />
• instytucje otoczenia biznesu,<br />
Przykłady projektów kwalifikujących się do wsparcia w ramach działania:<br />
• bezpośrednie inwestycje w MŚP rozumiane jako projekty inwestycyjne (w tym niezbędne<br />
działania szkoleniowe i doradcze) dotyczące wprowadzenia nowych, dodatkowych<br />
produktów lub zasadniczej zmiany dotychczasowego procesu produkcyjnego<br />
m.in. w zakresie:<br />
––<br />
zastosowania nowych rozwiązań technologicznych w produkcji i usługach (zakup<br />
niezbędnych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych<br />
bezpośrednio z zakupem i eksploatacją środków trwałych), w tym prowadzących<br />
do zmniejszenia szkodliwego oddziaływania na środowisko,<br />
––<br />
wprowadzenia nowych rozwiązań organizacyjnych prowadzących do poprawy produktywności<br />
i efektywności, zakupu niezbędnych środków trwałych, wartości niematerialnych<br />
i prawnych dotyczących wprowadzenia zmian organizacyjnych,<br />
––<br />
uzyskiwania certyfikacji dla wytwarzanych produktów i świadczonych usług (w powiązaniu<br />
z przedmiotem inwestycyjnym projektu),<br />
• inwestycje w zakresie transportu multimodalnego, w tym m.in.:<br />
––<br />
budowa lub przebudowa centrów logistycznych wraz z infrastrukturą towarzyszącą<br />
niezbędną do realizacji projektu,<br />
––<br />
budowa, rozbudowa lub modernizacja infrastruktury technicznej, operacyjnej służąca<br />
do obsługi infrastruktury transportu multimodalnego,<br />
––<br />
zakup lub modernizacja systemów teleinformatycznych związanych z transportem<br />
multimodalnym,<br />
• wsparcie systemów zarządzania środowiskowego MŚP,<br />
• wdrażanie najlepszych dostępnych technik (BAT),
23<br />
• promocja przedsiębiorcy na rynku docelowym, w tym przygotowanie, druk i emisja materiałów<br />
promocyjnych, udział w targach i misjach gospodarczych za granicą,<br />
• marketing i promocja produktów i „marek” regionalnych.<br />
2.4 Działanie III.3 Rozwój B+R w przedsiębiorstwach<br />
CEL: Wspieranie działalności B+R w przedsiębiorstwach dla podniesienia ich konkurencyjności oraz wzmocnienia<br />
ich potencjału innowacyjnego na rynku.<br />
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY<br />
Działalność innowacyjna przedsiębiorstw obejmuje m.in. działania o charakterze naukowym<br />
(badawczym), których celem jest opracowanie i wdrożenie nowych lub ulepszonych produktów,<br />
bądź procesów. Z tego względu, w ramach działania wsparcie otrzymają projekty dotyczące<br />
dofinansowania prowadzenia i wdrożenia projektów celowych, zakupu i wdrożenia wyników<br />
prac badawczo – rozwojowych oraz projekty polegające na zakupie środków trwałych niezbędnych<br />
do prowadzenia prac badawczo – rozwojowych w MŚP.<br />
Beneficjenci<br />
Działania III.3<br />
• MŚP<br />
• partnerstwa małych i średnich<br />
przedsiębiorstw<br />
• partnerstwa MŚP z jednostkami<br />
naukowymi, konsorcjami naukowymi<br />
Przykłady projektów kwalifikujących się do wsparcia w ramach działania:<br />
• zakup i wdrożenie wyników prac B+R,<br />
• przeprowadzenie i wdrożenie projektów celowych obejmujących przedsięwzięcia<br />
techniczne, technologiczne lub organizacyjne (badania przemysłowe i prace rozwojowe)<br />
prowadzone przez przedsiębiorców, grupy przedsiębiorców (samodzielnie<br />
lub we współpracy z jednostkami naukowymi, a także na zlecenie przedsiębiorców<br />
przez jednostki naukowe),<br />
• wsparcie zakupu środków trwałych niezbędnych do prowadzenia prac B+R, wdrożenia<br />
nowych, innowacyjnych procesów produkcyjnych oraz tworzenia nowych, innowacyjnych<br />
produktów przez MŚP,<br />
• certyfikacja w zakresie zgodności z normami produktu lub świadczonej usługi (pod warunkiem<br />
powiązania z przedmiotem inwestycyjnym projektu).
24<br />
2.5 Działanie III.4 Rozwój otoczenia biznesu<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
CEL: Rozwój otoczenia biznesu służący poprawie współpracy między sferą nauki i biznesu oraz ułatwieniu przedsiębiorstwom<br />
dostępu do źródeł finansowania.<br />
Instytucje otoczenia biznesu to podmioty prowadzące działalność gospodarczą w celu tworzenia<br />
korzystnych warunków dla powstania lub rozwoju przedsiębiorstw, w szczególności prowadzących<br />
działalność innowacyjną lub badawczo – rozwojową. Podmioty te w gospodarce<br />
opartej na wiedzy odgrywają coraz większą rolę. Przyczyniają się do transferu wiedzy ze sfery<br />
nauki do sfery biznesu oraz dostarczają przedsiębiorstwom informacji, które poprawiają ich<br />
orientację w funkcjonowaniu na rynku. Ponadto, świadczą usługi finansowe, które zapewniają<br />
MŚP łatwiejszy dostęp do finansowania oraz pomagają nowopowstałym i rozwijającym się<br />
przedsiębiorstwom wejść na rynek i osiągnąć sukces. W ramach działania wsparcie uzyskają<br />
instytucje otoczenia biznesu o zasięgu regionalnym zgodnie z potrzebami wynikającymi<br />
ze strategii regionalnych.<br />
Beneficjenci<br />
Działania III.4<br />
• instytucje otoczenia biznesu<br />
• organizacje pozarządowe<br />
• szkoły wyższe<br />
• przedsiębiorcy (w tym MŚP)<br />
• jednostki samorządu terytorialnego,<br />
ich związki i stowarzyszenia<br />
Przykłady projektów kwalifikujących się do wsparcia w ramach działania:<br />
• kompleksowe projekty mające na celu stworzenie platform transferu technologii poprzez<br />
wsparcie nowych i istniejących parków przemysłowych, technologicznych, inkubatorów<br />
przedsiębiorczości i innych ośrodków proinnowacyjnych o charakterze regionalnym<br />
i wartości nie przekraczającej 40 mln PLN,<br />
• dokapitalizowanie lub tworzenie odnawialnych instrumentów finansowych, w szczególności:<br />
funduszy mikropożyczkowych lub poręczeniowych dla MŚP działających na rynku<br />
lokalnym i regionalnym,<br />
• rozwój sieci instytucji otoczenia biznesu o zasięgu lokalnym/regionalnym,<br />
• inicjowanie i animacja powiązań kooperacyjnych na terenie województwa (np. klastrów),<br />
• wsparcie prac studyjno – koncepcyjnych dotyczących tworzenia terenów inwestycyjnych<br />
poniżej 15 ha.
25<br />
2.6 Działanie III.5 Infrastruktura turystyczno – rekreacyjna<br />
CEL: Poprawa atrakcyjności rekreacyjnej i turystycznej regionu.<br />
Region łódzki dysponuje licznymi charakterystycznymi walorami, zarówno naturalnymi,<br />
jak i kulturowymi, na bazie których będzie rozwijany wachlarz usług turystyczno – rekreacyjnych.<br />
Działanie mające na celu wsparcie turystyki, nakierowano na poprawę atrakcyjności<br />
rekreacyjnej i turystycznej regionu, w szczególności na: hotelarstwo, turystykę kongresową,<br />
gastronomię i rekreację.<br />
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY<br />
Beneficjenci<br />
Działania III.5<br />
• jednostki samorządu terytorialnego,<br />
ich związki i stowarzyszenia<br />
• jednostki organizacyjne JST<br />
posiadające osobowość prawną<br />
• parki narodowe i krajobrazowe<br />
• PGL Lasy Państwowe<br />
• administracja rządowa<br />
• jednostki sektora finansów publicznych<br />
posiadające osobowość prawną<br />
• organizacje pozarządowe<br />
• kościoły i związki wyznaniowe<br />
• przedsiębiorcy<br />
Przykłady projektów kwalifikujących się do wsparcia w ramach działania:<br />
• budowa lub przebudowa infrastruktury turystycznej (również kongresowej i targowej),<br />
• budowa lub przebudowa obiektów w celu nadania im funkcji turystycznych,<br />
• zagospodarowanie miejsc organizacji masowych imprez kulturalnych i folklorystycznych,<br />
• budowa lub przebudowa obiektów lecznictwa uzdrowiskowego (m.in. usuwanie barier<br />
dla osób niepełnosprawnych) oraz typowej dla nich infrastruktury towarzyszącej<br />
(np. tężnie, grzybki inhalacyjne, lecznicze baseny uzdrowiskowe), a także ujęć wód leczniczych<br />
i termalnych,<br />
• działania na rzecz promowania lub wykorzystania dziedzictwa przyrodniczego w zgodzie<br />
z zasadą zrównoważonego rozwoju,<br />
• budowa lub przebudowa infrastruktury aktywnych form turystyki (obiekty sportowe i rekreacyjne)<br />
i zakup środków trwałych w obiektach rekreacyjnych,<br />
• tworzenie lub rozwój sieci centrów i punktów informacji turystycznej, portali informatycznych<br />
oraz systemów oznakowania obszarów i atrakcji turystycznych,<br />
• działania promocyjne w zakresie turystyki.
26<br />
2.7 Działanie III.6 Rozwój mikro- i małych przedsiębiorstw<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
CEL: Pomoc mikro- i małym przedsiębiorstwom w kontynuacji bieżącej działalności gospodarczej lub zmianie jej<br />
profilu.<br />
W 2009 roku Zarząd Województwa Łódzkiego zatwierdził zmiany w Uszczegółowieniu<br />
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013<br />
m.in. z uwagi na wprowadzenie nowego Działania III.6 Rozwój mikro-, i małych przedsiębiorstw<br />
w ramach III Osi priorytetowej: Gospodarka, innowacyjność, przedsiębiorczość RPO WŁ 2007-<br />
2013. Głównym powodem jego opracowania był fakt, iż zdecydowana większość podmiotów<br />
zaliczanych do sektora MŚP to właśnie mikro-, i małe przedsiębiorstwa, które borykają się<br />
z wieloma trudnościami rynkowymi. Biorąc pod uwagę znaczny wpływ ich kondycji na sytuację<br />
społeczno – gospodarczą regionu łódzkiego, działanie to ma ułatwić dostęp najmniejszych<br />
podmiotów do zewnętrznych źródeł finansowania pomocnych w ich rozwoju.<br />
• mikro - i małe przedsiębiorstwa<br />
Beneficjenci<br />
Działania III.6<br />
UWAGA:<br />
nie przewiduje się wsparcia na tzw. „start up”<br />
dla rozwijających się przedsiębiorstw<br />
działających krócej niż 12 miesięcy.<br />
Przykłady projektów kwalifikujących się do wsparcia w ramach działania:<br />
• rozpoczęcie bądź kontynuacja bezpośrednich inwestycji oraz doradztwo w zakresie<br />
poprawy efektywności prowadzenia działalności gospodarczej (zakup niezbędnych<br />
środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych związanych bezpośrednio<br />
z zakupem i eksploatacją środków trwałych), w tym:<br />
––<br />
działania modernizacyjne w przedsiębiorstwach prowadzące do wprowadzenia na rynek<br />
nowych lub ulepszonych produktów/usług,<br />
––<br />
dokonywanie zasadniczych zmian procesu produkcyjnego lub sposobu świadczenia<br />
usług,<br />
––<br />
unowocześnienie wyposażenia niezbędnego do prowadzenia działalności gospodarczej<br />
przedsiębiorstwa,<br />
––<br />
modernizacja środków produkcji,
27<br />
––<br />
wprowadzenie wydajnych systemów zarządzania środowiskiem oraz wdrażanie i stosowanie<br />
technologii zapobiegania zanieczyszczeniom środowiska,<br />
• promocja przedsiębiorcy na rynku docelowym, w tym udział w targach i misjach gospodarczych<br />
za granicą, przygotowanie, druk i emisja materiałów promocyjnych,<br />
• marketing i promocja produktów i „marek” regionalnych,<br />
• projekty szkoleniowe lub doradcze, które mogą stanowić jedynie komponent projektu<br />
inwestycyjnego.<br />
REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY
29<br />
ROZDZIAŁ 3. OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
I BENEFICJENCIE<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
3.1 Kwalifikowalność beneficjenta<br />
Podmiotami uprawnionymi do ubiegania się o dofinansowanie są podmioty wskazane<br />
w Szczegółowym Opisie Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 dla poszczególnych Działań w części 18 a „Typ<br />
beneficjentów”.<br />
Ponadto, wnioskodawcą/beneficjentem uprawnionym do otrzymania wsparcia w ramach RPO<br />
WŁ jest podmiot który, w szczególności:<br />
• nie podlega wykluczeniu w trybie art. 207 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach<br />
publicznych,<br />
• nie ciąży na nim obowiązek zwrotu pomocy, wynikający z decyzji Komisji Europejskiej<br />
uznającej pomoc za niezgodną z prawem oraz ze wspólnym rynkiem,<br />
• nie znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej w rozumieniu pkt. 9–11 Komunikatu<br />
Komisji w sprawie wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania<br />
i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz. Urz. UE C 244 z 01.10.2004,<br />
str. 2),<br />
• nie jest ubezpieczony w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego,<br />
• zapewnia środki finansowe zabezpieczające wkład własny (na który nie składają się<br />
żadne środki publiczne) na realizację projektu opisanego we wniosku, w tym na pokrycie<br />
wydatków niekwalifikowalnych oraz zabezpiecza środki na realizację planowanego<br />
przedsięwzięcia przed otrzymaniem refundacji,<br />
• nie zalega w opłatach publiczno – prawnych.<br />
W przypadku projektów realizowanych w partnerstwie każdy z członków partnerstwa zostanie zweryfikowany<br />
pod kątem możliwości uzyskania wsparcia i musi spełniać warunki właściwe dla beneficjenta.
30<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Przez partnerstwo rozumie się grupę podmiotów utworzoną w celu wspólnej realizacji projektu<br />
w drodze umowy miedzy tymi podmiotami. Umowa pomiędzy partnerami musi co najmniej<br />
zawierać: zadania partnerów, odpowiedzialność stron, zasady wspólnego zarządzania projektem<br />
oraz sposób przekazywania przez partnera wiodącego (tzw. lidera) środków finansowych<br />
na pokrycie niezbędnych kosztów ponoszonych przez partnerów na realizację zadań w ramach<br />
projektu, sposób partycypacji w budżecie projektu oraz finansowania przedsięwzięcia.<br />
3.2 Określenie statusu MŚP<br />
Określenia statusu beneficjenta dokonuje się zgodnie z załącznikiem I Rozporządzenia Komisji<br />
(WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje działalności za zgodne<br />
ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu.<br />
Za przedsiębiorstwo uważa się podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu<br />
na jego formę prawną. Zalicza się tu w szczególności osoby prowadzące działalność<br />
na własny rachunek oraz firmy rodzinne zajmujące się rzemiosłem lub inną działalnością, a także<br />
spółki lub konsorcja prowadzące regularną działalność gospodarczą.<br />
Klasyfikacja podmiotu do sektora MŚP następuje na podstawie trzech kryteriów:<br />
• liczby osób zatrudnionych,<br />
• rocznego obrotu lub<br />
• całkowitego bilansu rocznego.<br />
Sektor mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) to przedsiębiorstwa,<br />
które zatrudniają mniej niż 250 pracowników i których roczny obrót nie przekracza<br />
50 milionów euro lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 milionów euro.<br />
Małe przedsiębiorstwo zdefiniowane jest jako przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż<br />
50 pracowników i którego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 milionów<br />
euro.<br />
Mikroprzedsiębiorstwem nazywamy przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 10 pracowników<br />
i którego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 2 milionów euro.<br />
Wyrażone w euro wielkości przelicza się na złote według średniego kursu ogłaszanego<br />
przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roku obrotowego wybranego do określenia statusu<br />
przedsiębiorcy.<br />
Należy zwrócić uwagę na to, że o ile zachowanie progu zatrudnienia jest kryterium podstawowym<br />
warunkującym zakwalifikowanie do odpowiedniej kategorii MŚP, o tyle przekroczenie<br />
jednego z kryteriów finansowych (roczny obrót lub całkowity bilans roczny), nie musi automatycznie<br />
skutkować utratą posiadanego w chwili badania lub uzyskaniem innego statusu
31<br />
MŚP. Wystarczy zachować kryterium poziomu zatrudnienia i jedno z kryteriów finansowych<br />
przez dwa kolejne okresy obrachunkowe, aby nie utracić statusu MŚP do jakiego przedsiębiorstwo<br />
zostało zakwalifikowane.<br />
Kategoria<br />
przedsiębiorstwa<br />
Liczba<br />
pracowników<br />
Roczny obrót<br />
Całkowity bilans<br />
roczny<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
Mikro-<br />
< 10 osób<br />
≤ 2 mln euro<br />
Lub<br />
≤ 2 mln euro<br />
Małe<br />
< 50 osób<br />
≤ 10 mln euro<br />
Lub<br />
≤ 10 mln euro<br />
Średnie<br />
< 250 osób<br />
≤ 50 mln euro<br />
Lub<br />
≤ 43mln euro<br />
Z kategorii MŚP wyłączone są przedsiębiorstwa, których 25 % lub więcej kapitału lub praw do głosowania jest kontrolowane<br />
bezpośrednio lub pośrednio, wspólnie lub indywidualnie przez jedno lub kilka organów państwowych.<br />
Uzasadnieniem jest fakt, że przedsiębiorstwo będące własnością państwową może być uprzywilejowane i czerpać<br />
dodatkowe korzyści, zwłaszcza finansowe, które dają mu przewagę nad innymi przedsiębiorstwami, finansowanymi<br />
przez kapitał prywatny.<br />
Liczba osób zatrudnionych w przedsiębiorstwie odpowiada liczbie rocznych jednostek roboczych<br />
(RJR), to jest liczbie pracowników zatrudnionych na pełnych etatach w obrębie danego<br />
przedsiębiorstwa lub w jego imieniu w ciągu całego okresu referencyjnego, który jest brany<br />
pod uwagę. Praca osób, które nie przepracowały pełnego roku, które pracowały w niepełnym<br />
wymiarze godzin lub pracowników sezonowych jest obliczana jako część ułamkowa RJR.<br />
Do osób zatrudnionych zalicza się:<br />
• pracowników przedsiębiorstwa beneficjenta,<br />
• osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uważane za pracowników<br />
na mocy prawa krajowego,<br />
• właścicieli – kierowników,<br />
• partnerów prowadzących regularną działalność w przedsiębiorstwie i osiągających<br />
z niego korzyści finansowe.<br />
Praktykantów lub studentów odbywających szkolenie zawodowe na podstawie umowy o praktyce<br />
lub szkoleniu zawodowym nie zalicza się do osób zatrudnionych. Okres trwania urlopu<br />
macierzyńskiego lub wychowawczego również nie jest wliczany.
32<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Aby ustalić status przedsiębiorstwa, należy zbadać, czy jest ono przedsiębiorstwem niezależnym<br />
(jest to najczęściej spotykana kategoria), partnerskim czy związanym. Aby to uczynić,<br />
trzeba uwzględnić wszelkie związki z innymi przedsiębiorstwami. W zależności od kategorii,<br />
w jakiej mieści się przedsiębiorstwo, należy dodać niektóre lub wszystkie dane tych przedsiębiorstw<br />
do własnych danych. Obliczeń w każdej z tych trzech kategorii przedsiębiorstw dokonuje<br />
się w inny sposób, a skumulowane w ten sposób dane ostatecznie decydują o tym,<br />
czy przedsiębiorstwo zachowuje progi i pułapy ustanowione w definicji MŚP.<br />
Dane stosowane przy określeniu liczby personelu i kwot finansowych odnoszą się do ostatniego<br />
zatwierdzonego okresu obrachunkowego i są liczone od dnia zamknięcia rozliczenia.<br />
Kwota wybrana na obrót jest obliczana bez uwzględnienia podatku VAT oraz innych podatków<br />
pośrednich.<br />
Przedsiębiorstwo niezależne:<br />
• jest przedsiębiorstwem w pełni samodzielnym, tj. nie posiada udziałów w innych przedsiębiorstwach,<br />
a inne przedsiębiorstwa nie posiadają w nim udziałów,<br />
• posiada poniżej 25 % kapitału lub głosów (w zależności, która z tych wielkości jest większa)<br />
w jednym lub kilku innych przedsiębiorstwach, a/lub inne przedsiębiorstwa posiadają<br />
poniżej 25 % kapitału lub głosów (w zależności, która z tych wielkości jest większa)<br />
w tym przedsiębiorstwie.<br />
Przedsiębiorstwo może posiadać kilku inwestorów, z których każdy ma w nim poniżej 25 % kapitału lub głosów<br />
i nadal pozostać przedsiębiorstwem niezależnym, pod warunkiem że inwestorzy ci nie są ze sobą związani<br />
(„przedsiębiorstwa związane”). Jeśli owi inwestorzy są ze sobą związani, to przedsiębiorstwo zostanie uznane<br />
za partnerskie lub związane, w zależności od indywidualnej sytuacji.<br />
Wyjątki: Przedsiębiorstwo może zostać zakwalifikowane jako niezależne i w związku z tym niemające<br />
żadnych przedsiębiorstw partnerskich, nawet jeśli wartość progowa wynosząca<br />
25 % kapitału lub głosów została osiągnięta albo przekroczona przez poniższych<br />
inwestorów:<br />
• publiczne korporacje inwestycyjne, spółki kapitałowe podwyższonego ryzyka, osoby<br />
fizyczne lub grupy osób prowadzące regularną działalność inwestycyjną podwyższonego<br />
ryzyka, które inwestują kapitał własny w przedsiębiorstwa nienotowane na giełdzie,<br />
tzw. anioły biznesu (pod warunkiem że cała kwota inwestycji aniołów biznesu w to samo<br />
przedsiębiorstwo nie przekroczy 1 250 000 euro),<br />
• uniwersytety lub niedochodowe ośrodki badawcze,<br />
• inwestorzy instytucjonalni łącznie z regionalnymi funduszami rozwoju,<br />
• samorządy lokalne z rocznym budżetem nieprzekraczającym 10 milionów euro oraz liczbą<br />
mieszkańców poniżej 5 000.
33<br />
Można pozostać przedsiębiorstwem niezależnym, posiadając jednego lub więcej z wymienionych<br />
powyżej inwestorów. Każdy z nich może posiadać nie więcej niż 50 % udziałów w przedsiębiorstwie,<br />
pod warunkiem, że inwestorzy ci nie są ze sobą związani („przedsiębiorstwa<br />
związane”).<br />
Oczywiście każdy inwestor ma swoje prawa jako udziałowiec, ale nie może ich przekroczyć<br />
i wpływać na zarządzanie przedsiębiorstwem, zgodnie z definicją „przedsiębiorstwa<br />
związanego”.<br />
Przedsiębiorstwo partnerskie:<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
• posiada co najmniej 25 %, lecz nie więcej niż 50 % kapitału lub głosów w innym przedsiębiorstwie,<br />
a/lub inne przedsiębiorstwo posiada co najmniej 25 %, lecz nie więcej niż<br />
50 % kapitału lub głosów w tym przedsiębiorstwie.<br />
• W przypadku przedsiębiorstw partnerskich, do danych przedsiębiorstwa beneficjenta<br />
dotyczących zatrudnienia oraz danych dotyczących wielkości przychodów i majątku,<br />
należy dodać dane każdego przedsiębiorstwa partnerskiego, proporcjonalnie do procentowego<br />
udziału w kapitale lub w prawie głosu. W przypadku przedsiębiorstw posiadających<br />
nawzajem akcje/udziały/prawa głosu (cross-holding) stosuje się wyższy<br />
procent.<br />
Przedsiębiorstwo związane:<br />
Dwa lub więcej przedsiębiorstwa można uznać za związane, jeżeli pozostają one ze sobą<br />
w następującym związku:<br />
• przedsiębiorstwo posiada większość głosów przysługujących udziałowcom lub wspólnikom<br />
w innym przedsiębiorstwie,<br />
• przedsiębiorstwo ma prawo wyznaczyć lub odwołać większość członków organu administracyjnego,<br />
zarządzającego lub nadzorczego innego przedsiębiorstwa,<br />
• przedsiębiorstwo ma prawo wywierać dominujący wpływ na inne przedsiębiorstwo<br />
zgodnie z umową zawartą z tym przedsiębiorstwem lub postanowieniem w jego dokumencie<br />
założycielskim lub statucie,<br />
• przedsiębiorstwo jest w stanie kontrolować samodzielnie, zgodnie z umową, większość<br />
głosów udziałowców lub członków w inny przedsiębiorstwie.<br />
Sytuacje opisane powyżej mają de facto miejsce, gdy przedsiębiorstwo posiada ponad 50%<br />
głosów udziałowców lub wspólników w innym przedsiębiorstwie, a/lub inne przedsiębiorstwo<br />
posiada ponad 50% głosów w danym przedsiębiorstwie.
34<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Dwa przedsiębiorstwa, które współpracują ze sobą na zasadzie franchisingu, mogą być ze sobą związane. Zależy<br />
to od warunków umowy franczyzy. Przedsiębiorstwa uważa się za związane wtedy, gdy zgodnie z warunkami tej<br />
umowy występuje jeden z czterech rodzajów związków wymienionych powyżej.<br />
W przypadku przedsiębiorstwa związanego, przy ustalaniu, czy kwalifikuje się ono do przyznania<br />
mu statusu MŚP, należy dodać do własnych danych 100 % liczby osób zatrudnionych<br />
i danych finansowych przedsiębiorstw powiązanych.<br />
Beneficjenci ubiegający się o dofinansowanie muszą spełniać warunki określone na dzień<br />
składania wniosku o dofinansowanie, jak i na dzień podpisania umowy o dofinansowanie.<br />
Przedmiotowa zasada dotyczy także statusu MŚP z uwagi na zróżnicowany maksymalny poziom<br />
wsparcia, jak i również na katalog potencjalnych beneficjentów, którzy są uprawnieni<br />
do aplikowania o wsparcie w ramach danego konkursu.<br />
Prawo unijne dopuszcza bowiem udzielanie pomocy mikro-, małym i średnim przedsiębiorcom<br />
na warunkach korzystniejszych, niż w przypadku pozostałych („dużych”) przedsiębiorców poprzez<br />
podwyższenie progów procentowych maksymalnej intensywności regionalnej pomocy<br />
inwestycyjnej (10 % dla średnich przedsiębiorstw i 20 % dla mikro-, i małych przedsiębiorstw).<br />
Kwestia zmiany statusu MŚP dla beneficjentów RPO WŁ istnieje co do zasady tylko w sytuacji,<br />
gdy zmiana statusu przedsiębiorstwa następuje już po złożeniu wniosku o dofinansowanie,<br />
ale jeszcze przed podpisaniem umowy o dofinansowanie. W takiej sytuacji beneficjent powinien<br />
niezwłocznie poinformować <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy o zmianie swojego statusu<br />
celem weryfikacji poprawności wnioskowanego poziomu wsparcia, jak i również możliwości<br />
samego aplikowania.<br />
Należy pamiętać, że zmiana bądź utrata statusu MŚP następuje wówczas, gdy w ciągu dwóch kolejnych lat dane<br />
przedsiębiorstwo na ostatni dzień sporządzenia bilansu przekracza lub spada poniżej progu zatrudnienia lub pułapu<br />
finansowego określonego odpowiednio dla średniego, małego bądź mikroprzedsiębiorstwa.<br />
Jeżeli beneficjent, który na dzień składania wniosku o dofinansowanie był małym przedsiębiorcą,<br />
a na dzień podpisania umowy o dofinansowanie jest średnim przedsiębiorcą, wówczas<br />
należy zweryfikować, czy nie zmieniły się pozostałe kryteria kwalifikowalności, w szczególności<br />
możliwość aplikowania oraz wnioskowany poziom dofinansowania. Jeśli wnioskowany poziom<br />
dofinansowania mieści się w granicach określonych dla średniego przedsiębiorstwa, to możliwe<br />
jest podpisanie umowy o dofinansowanie na wnioskowaną kwotę wsparcia. W przeciwnym<br />
razie, przed jej podpisaniem, należy dokonać zmian w dokumentacji projektowej,<br />
tak żeby wnioskowany poziom wsparcia odpowiadał intensywności pomocy przewidzianej<br />
dla średniego przedsiębiorstwa.
35<br />
W przypadku beneficjenta, który na dzień składania wniosku o dofinansowanie jest średnim<br />
przedsiębiorstwem, a na dzień podpisania umowy o dofinansowanie posiadałby status<br />
małego przedsiębiorstwa, warunek dotyczący poziomu dofinansowania będzie spełniony,<br />
ponieważ maksymalny poziom dofinansowania dla średnich przedsiębiorstw jest mniejszy<br />
od maksymalnego poziomu dofinansowania dla małych przedsiębiorstw. To oznacza,<br />
że beneficjent nie będzie miał możliwości ubiegania się o zwiększony poziom dofinansowania,<br />
taki jaki by mu przysługiwał, gdyby w chwili składania wniosku o dofinansowanie był już małym<br />
przedsiębiorcą.<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
W przypadku beneficjenta, który w wyniku zmiany statusu stał się dużym przedsiębiorcą istnieje<br />
dodatkowy wymóg, aby pomoc udzielona takiemu beneficjentowi spełniała efekt zachęty<br />
(art. 8 rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r.). Uważa się, że efekt<br />
zachęty jest spełniony, gdy beneficjent przed rozpoczęciem prac na projektem, złożył wniosek<br />
o przyznanie pomocy oraz jego dokumentacja, dzięki środkowi pomocy, zakłada spełnienie<br />
jednego lub więcej z poniższych kryteriów:<br />
• znaczące zwiększenie rozmiaru projektu,<br />
• znaczące zwiększenie zasięgu projektu,<br />
• znaczące zwiększenie całkowitej kwoty wydanej przez beneficjenta na projekt,<br />
• znaczące przyśpieszenie zakończenia projektu,<br />
• w przypadku regionalnej pomocy inwestycyjnej, fakt, że w przypadku braku pomocy<br />
projekt nie zostałby zrealizowany w danym obszarze objętym pomocą.<br />
Oczywiście opisane zmiany statusu będą upoważniały do podpisania umowy o dofinansowanie<br />
pod warunkiem, że w wyniku jego zmiany przedsiębiorca nadal będzie mieścił się<br />
w katalogu potencjalnych beneficjentów, którzy będą uprawnieni do aplikowania o wsparcie.<br />
W przeciwnym razie, zmiana statusu będzie prowadziła do odstąpienia od podpisania umowy<br />
o dofinansowanie.<br />
3.3 Kwalifikowalność projektu<br />
Projekt jest kwalifikowany, czyli może zostać objęty dofinansowaniem, jeżeli spełnia następujące<br />
warunki:<br />
• jest zgodny z politykami horyzontalnymi Unii Europejskiej,<br />
• jest zgodny z obowiązującymi przepisami prawa,<br />
• jest zgodny z RPO WŁ i U RPO WŁ,<br />
• jest zgodny z wymogami EFRR, określonymi w Rozporządzeniu (WE) nr 1080/2006<br />
Parlamentu Europejskiego i Rady,
36<br />
• przyczynia się do realizacji celów RPO WŁ,<br />
• spełnia kryteria wyboru określone dla danego działania, zatwierdzone przez KM RPO WŁ.<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Ocena kwalifikowalności projektu następuje na etapie wyboru projektów do dofinansowania<br />
i polega na sprawdzeniu, czy może stanowić on przedmiot wsparcia w ramach<br />
RPO WŁ. Uznanie projektu za kwalifikowalny do wsparcia w ramach RPO WŁ nie oznacza jednak,<br />
że wszystkie wydatki poniesione w trakcie jego realizacji będą uznane za kwalifikowalne.<br />
Generalną zasadą jest, że projekty finansowane z funduszy strukturalnych muszą być realizowane<br />
w granicach administracyjnych obszaru objętego programem, tj. w przypadku RPO WŁ<br />
w granicach województwa łódzkiego. Odstępstwo od tej zasady jest możliwe tylko za zgodą<br />
IZ RPO WŁ i tylko w sytuacji, kiedy projekt przynosi znaczące korzyści dla regionu objętego<br />
wsparciem.<br />
3.4 Polityki horyzontalne UE<br />
Każdy złożony wniosek o dofinansowanie projektu w ramach Osi priorytetowej III: Gospodarka,<br />
innowacyjność, przedsiębiorczość Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa<br />
Łódzkiego na lata 2007 – 2013, podlega weryfikacji pod kątem wpływu, jaki może wywrzeć<br />
na realizację polityk horyzontalnych: zasady równości szans i zatrudnienia, zrównoważonego<br />
rozwoju i ochrony środowiska, konkurencyjności i zamówień publicznych oraz zasady społeczeństwa<br />
informacyjnego. Oddziaływanie projektu określa się w trojaki sposób: jako pozytywne,<br />
neutralne lub negatywne.<br />
Nie oznacza to bynajmniej, iż dofinansowanie uzyskają jedynie projekty, które w szczególny<br />
sposób przyczyniają się do realizacji polityk horyzontalnych, ani też, że każdy projekt musi<br />
wykazać się pozytywnym oddziaływaniem. Należy jednak podkreślić, że projekty, w których występuje<br />
ryzyko negatywnego wpływu na realizację polityk horyzontalnych, nie będą wspierane.<br />
Wszyscy beneficjenci III Osi priorytetowej zobowiązani są do wskazania i uzasadnienia, czy realizowany przez<br />
niego projekt zgodny jest z politykami horyzontalnymi UE.<br />
Obowiązek realizacji projektu zgodnie z zasadami polityk wspólnotowych nakłada na beneficjenta<br />
umowa o dofinansowanie, natomiast wypełnianie tego obowiązku monitorowane jest<br />
na etapie realizacji projektu, poprzez składanie stosownego oświadczenia w ramach przedkładanych<br />
wniosków o płatność oraz kontroli projektów. W przypadku nieprzestrzegania polityk<br />
wspólnotowych przez beneficjenta, jest on zobowiązany do opisania zaistniałych nieprawidłowości<br />
i podjętych działań naprawczych w składanych wnioskach o płatność lub zwrotu otrzymanych<br />
środków.
37<br />
Zasada (polityka) równości szans i zatrudnienia – dotyczy, w szczególności, równości<br />
płci i niedyskryminacji osób niepełnosprawnych. Wnioskodawcy, w składanych przez siebie<br />
wnioskach będą zobowiązani do wykazania zgodności zgłaszanego projektu z polityką równości<br />
szans. Badaniu podlega między innymi zagwarantowanie równości kobiet i mężczyzn<br />
(w szczególności poprzez równy dostęp do rynku pracy, edukacji, tworzenia i rozwoju przedsiębiorczości,<br />
wyrównywania szans w życiu społecznym, godzenia pracy zawodowej z życiem<br />
rodzinnym, czy wyrównany udział w procesie podejmowania decyzji), czy też równości szans<br />
osób niepełnosprawnych oraz innych grup społecznych – mniejszości etnicznych i grup zagrożonych<br />
wykluczeniem społecznym, w dostępie do rynku pracy, czy korzystaniu z infrastruktury<br />
publicznej. Zasada ta oznacza zakaz stosowania jakichkolwiek kryteriów dyskryminujących ze<br />
względu na płeć, status społeczny, czy niepełnosprawność. O zasadzie równości szans mowa<br />
jest w art. 16 Rozporządzenia Rady (WE) 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego<br />
przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego<br />
Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE)<br />
nr 1260/1999<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
Z kolei elementy polityki odnoszące się do kwestii zatrudnienia opierają się na tzw. czterech<br />
filarach, za które uznano:<br />
• zdolność do uzyskania zatrudnienia – obejmuje zwalczanie bezrobocia wśród młodzieży<br />
oraz bezrobocia długookresowego, a także przechodzenie od pasywnych do aktywnych<br />
metod jego zwalczania poprzez zwiększenie możliwości szkolenia, zdobywania<br />
doświadczeń w pracy, praktyki, a także tworzenia możliwości kształcenia ustawicznego,<br />
• przedsiębiorczość,<br />
• zdolność adaptacyjną ze strony pracodawców i pracowników,<br />
• równość szans.<br />
Projekty realizowane z udziałem dofinansowania środkami EFRR w ramach RPO WŁ powinny<br />
przyczyniać się do realizacji polityki zatrudnienia poprzez generowanie nowych miejsc pracy.<br />
Beneficjent jest zobowiązany wskazać, czy przedsięwzięcie daje szanse na utworzenie nowych<br />
miejsc pracy i w jaki sposób projekt wpłynie na wyrównywanie szans dla obszarów zagrożonych<br />
największą stopą bezrobocia.<br />
Zasada (polityka) zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska – ma na celu ochronę<br />
środowiska naturalnego, ochronę obszarów Natura 2000 i realizację strategii, która polega<br />
na osiągnięciu efektów gospodarczych z poszanowaniem środowiska. Zrównoważony rozwój<br />
to taki, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans<br />
przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie. Realizowane projekty muszą być zgodne z przepisami<br />
wspólnotowymi i krajowymi regulującymi kwestie środowiskowe i energetyczne oraz politykę<br />
zrównoważonego rozwoju. Beneficjenci III Osi priorytetowej RPO WŁ są zobowiązani
38<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
uzasadnić wpływ projektu na środowisko naturalne. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo<br />
ochrony środowiska definiuje go jako: „Rozwój społeczno – gospodarczy, w którym następuje<br />
proces integrowania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem<br />
równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania<br />
możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności<br />
lub obywateli, zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń”. Pozytywny<br />
wpływ oznacza, że realizacja projektu przyczyni się między innymi do zapobiegania powstawaniu<br />
szkód ekologicznych, poprawy stanu środowiska naturalnego, przetwarzania odpadów,<br />
zmniejszenia energo- i materiałochłonności, wykorzystania odnawialnych źródeł energii, wprowadzenia<br />
technologii przyjaznej dla środowiska. O zasadzie mowa jest w art. 17 rozporządzenia<br />
Rady (WE) 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące<br />
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz<br />
Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999.<br />
W praktyce oznacza to, że projekt badany będzie pod kątem oddziaływania na środowisko<br />
i uspołecznienia procesów podejmowania decyzji dotyczących lokalnego otoczenia.<br />
Instrumentami oceny będą m.in. odpowiednie pozwolenia wraz z raportem oddziaływania<br />
na środowisko oraz informacje zawarte w dokumentacji aplikacyjnej (wniosku o dofinansowanie,<br />
studium wykonalności oraz biznes planie).<br />
Zasada (polityka) konkurencji i zamówień publicznych – należy do najwcześniej uzgodnionych<br />
polityk wspólnotowych i ma na względzie zapewnienie swobodnej konkurencji na rynku<br />
wewnętrznym. Reguły konkurencji są zebrane w specjalnym rozdziale Traktatu o funkcjonowaniu<br />
Unii Europejskiej Tytuł VII rozdz. 1 art. 101 – 109. Wspólnotowe reguły konkurencji odnoszą<br />
się do wszelkiego rodzaju przedsiębiorstw zarówno prywatnych, jak i publicznych, działających<br />
na jednolitym rynku.<br />
Polityka konkurencji WE koncentruje się na pięciu głównych kierunkach, do których zalicza się:<br />
• wyeliminowanie porozumień ograniczających konkurencję,<br />
• niedopuszczenie do wykorzystywania przez przedsiębiorstwa pozycji dominującej,<br />
• kontrola fuzji przedsiębiorstw,<br />
• liberalizacja zmonopolizowanych sektorów gospodarki,<br />
• monitorowanie pomocy państwa.<br />
Realizowane projekty powinny być zgodne z przepisami wspólnotowymi i krajowymi regulującymi<br />
kwestie konkurencji i zamówień publicznych. Należy wykazać zgodność projektu z przepisami<br />
dyrektyw w zakresie udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy<br />
i usługi oraz prawa zamówień publicznych, uzasadnić, dlaczego projekt nie podlega tym przepisom<br />
albo jeśli podlega procedurze zamówień publicznych, stosować przepisy ustawy z dnia
39<br />
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Nie wolno dzielić zamówienia na części,<br />
ani zaniżać jego wartości w celu uniknięcia stosowania przepisów ustawy (art. 32 ust. 2 i 4<br />
ustawy). Udzielanie zamówień publicznych, jako obszar szczególnie wrażliwy na ryzyko wystąpienia<br />
nieprawidłowości, zostało szczegółowo opisane w dalszej części opracowania.<br />
Zasada (polityka) społeczeństwa informacyjnego – to działania zmierzające do rozwoju i wykorzystania<br />
internetu oraz wzrostu umiejętności posługiwania się narzędziami i nowoczesnymi<br />
technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi w życiu codziennym obywateli, przedsiębiorstw<br />
oraz administracji publicznej. Projekty realizowane przez przedsiębiorców z udziałem<br />
dofinansowania z funduszy strukturalnych powinny przyczyniać się do rozwoju społeczeństwa<br />
informacyjnego.<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
Kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego:<br />
• internet jako środek komunikacji obywatelskiej i informacji publicznej,<br />
• powszechny dostęp do informacji,<br />
• edukacja.<br />
Rozwój przedsiębiorczości i innowacyjności w kontekście rozwoju społeczeństwa informacyjnego<br />
sprowadza się, w szczególności do wzrostu wykorzystania przedsięwzięć innowacyjnych<br />
w obszarze wykorzystania ICT w produkcji (m.in.: sterowanie, wspomaganie zarządzania, doskonalenie<br />
technologii przez wykorzystanie przemysłowych baz danych).<br />
3.5 Pomoc publiczna<br />
Zgodnie z art. 107 ust.1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), z wyjątkiem sytuacji<br />
opisanych w niniejszym traktacie, wszelka pomoc udzielona przez państwo członkowskie<br />
lub z użyciem zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub może zakłócić<br />
konkurencję poprzez faworyzowanie określonych podmiotów lub wytwarzanie określonych<br />
dóbr, jest niezgodna ze wspólnym rynkiem, o ile wpływa na handel między państwami<br />
członkowskimi. Wyjątki od tej zasady zostały określone w art. 107 ust 2, uznając za zgodną<br />
ze wspólnym rynkiem:<br />
• pomoc o charakterze socjalnym przyznawaną indywidualnym konsumentom, pod warunkiem,<br />
że jest przyznawana bez dyskryminacji związanej z pochodzeniem produktów,<br />
• pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi<br />
lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi,<br />
• pomoc przyznawana gospodarce niektórych regionów RFN dotkniętych podziałem<br />
Niemiec,
40<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• pomoc na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia<br />
jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego<br />
zatrudnienia.<br />
Ponadto, stosownie do art. 107 ust. 3 Komisja Europejska może uznać za dopuszczalną:<br />
• pomoc przeznaczoną na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących przedmiot<br />
wspólnego europejskiego zainteresowania lub mającą na celu zaradzenie poważnym<br />
zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego,<br />
• pomoc przeznaczoną na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych, o ile<br />
nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym<br />
interesem,<br />
• pomoc przeznaczoną na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa kulturowego,<br />
o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej i konkurencji we Wspólnocie w zakresie<br />
sprzecznym ze wspólnym interesem,<br />
• inne kategorie pomocy, jakie Rada może określić większością kwalifikowaną, na wniosek<br />
Komisji.<br />
Komisja Europejska może wykonywać tę kompetencję na dwa sposoby:<br />
• poprzez ocenę środka pomocowego zgłoszonego przez państwo członkowskie,<br />
• poprzez wydanie rozporządzenia, uznającego określone środki pomocowe za zgodne<br />
ze wspólnym rynkiem.<br />
Środkiem pomocowym może być:<br />
• pomoc indywidualna – przyznawana określonemu, z góry znanemu podmiotowi,<br />
na określony cel,<br />
• program pomocowy, czyli akt normatywny wydawany przez państwo członkowskie,<br />
stanowiący podstawę do przyznawania pomocy na określony cel grupie podmiotów;<br />
grupa ta powinna być zdefiniowana w programie pomocowym w sposób abstrakcyjny,<br />
tzn. podmioty te nie mogą być imiennie wskazane.<br />
3.5.1 Przesłanki wystąpienia pomocy publicznej i efekt zachęty<br />
Pojęcie pomocy publicznej nie zostało określone w dokumentach Unii Europejskiej.<br />
Na podstawie art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) oraz orzecznictwa<br />
Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS) uznaje się, iż pomocą publiczną jest wsparcie<br />
udzielane przedsiębiorstwu, o ile jednocześnie spełnione są następujące warunki:<br />
• pochodzi ze środków publicznych – zasady pomocy publicznej obejmują wyłącznie<br />
środki z zastosowaniem których wiąże się przekazanie zasobów publicznych<br />
(przez władze krajowe, regionalne lub lokalne, banki publiczne, fundacje itp.). Pomoc
41<br />
nie musi być koniecznie udzielona przez państwo, może być również udzielona przez<br />
prywatny lub publiczny organ pośredni wyznaczony przez państwo,<br />
• stanowi korzyść ekonomiczną dla przedsiębiorcy, która narusza konkurencję lub grozi<br />
jej naruszeniem – przedsiębiorstwo uzyskuje korzyść ekonomiczną, której nie uzyskałoby<br />
w zwykłym toku działalności,<br />
• ma charakter selektywny (uprzywilejowuje określone przedsiębiorstwo lub grupę przedsiębiorstw<br />
albo produkcję określonych towarów) – udzielona pomoc musi wpływać<br />
na równowagę pomiędzy niektórymi przedsiębiorstwami i ich konkurentami. Selektywność<br />
to cecha odróżniająca pomoc państwa od tzw. „środków ogólnych” (czyli środków, które<br />
mają zastosowanie do wszystkich firm we wszystkich sektorach gospodarki w danym<br />
państwie członkowskim) np. powszechne obniżenie stawki podatku dochodowego<br />
od osób prawnych). Za selektywny uważa się taki program, w przypadku którego władze<br />
zarządzające posiadają pewną swobodę decyzyjną. Kryterium selektywności spełnione<br />
jest również wówczas, gdy program ma zastosowanie tylko do części terytorium państwa<br />
członkowskiego (tak jest w przypadku wszelkich programów pomocy regionalnej<br />
i sektorowej),<br />
• zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji oraz wpływa na wymianę handlową między<br />
państwami członkowskimi UE – udzielona pomoc ma chociażby potencjalny wpływ<br />
na konkurencję i wymianę handlową między państwami członkowskimi. Wystarczy wykazać,<br />
że beneficjent prowadzi działalność gospodarczą i działa na rynku, na którym<br />
istnieje wymiana handlowa pomiędzy państwami członkowskimi.<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
Aby wsparcie stanowiło pomoc publiczną, wymienione powyżej warunki muszą zaistnieć łącznie. W przypadku,<br />
gdy którykolwiek z powyższych warunków nie jest spełniony, nie mamy do czynienia z pomocą publiczną.<br />
Programy pomocowe są aktami normatywnymi (np. ustawami albo rozporządzeniami),<br />
które zawierają podstawy prawne przyznawania określonego wsparcia przedsiębiorcom i jednocześnie<br />
określają zasady oraz warunki udzielania tego wsparcia m.in.:<br />
• krąg beneficjentów,<br />
• forma wsparcia (dotacja, rozłożenie na raty płatności podatku, gwarancja, poręczenie, itp.),<br />
• przeznaczenie (np. na szkolenia, badania i rozwój, ochronę środowiska, zwiększanie<br />
zatrudnienia, restrukturyzację),<br />
• organy udzielające maksymalną wielkość wsparcia,<br />
• czas trwania programu.
42<br />
Należą do nich m.in.:<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie<br />
udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów<br />
operacyjnych,<br />
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 1 grudnia 2010 r. w sprawie<br />
udzielania pomocy na usługi doradcze dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich<br />
przedsiębiorców w ramach regionalnych programów operacyjnych,<br />
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie<br />
udzielania pomocy na szkolenia w ramach regionalnych programów operacyjnych,<br />
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 20 maja 2009 r. w sprawie udzielania<br />
pomocy na wzmacnianie potencjału instytucji otoczenia biznesu w ramach regionalnych<br />
programów operacyjnych,<br />
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 17 marca 2009 roku w sprawie<br />
udzielania pomocy na inwestycje w zakresie transportu multimodalnego w ramach regionalnych<br />
programów operacyjnych,<br />
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 17 czerwca 2010 r. w sprawie<br />
udzielania pomocy na projekty w zakresie badań i rozwoju w ramach regionalnych programów<br />
operacyjnych.<br />
Regulamin konkursu określa programy pomocowe na podstawie których może być przyznana<br />
pomoc. Beneficjent deklaruje we wniosku o dofinansowanie którą formę pomocy wybiera.<br />
Kwalifikowalność wydatków oceniana jest stosownie do wskazanego we wniosku o dofinansowanie programu<br />
pomocowego, z uwzględnieniem Zasad kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach<br />
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 oraz postanowień Regulaminu<br />
konkursu.<br />
W przypadku, gdy pokrycie wydatku środkami przeznaczonymi na realizacje RPO WŁ stanowi<br />
pomoc publiczną w rozumieniu art. 107 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE)<br />
lub pomoc de minimis, wydatek będzie uznany za kwalifikowalny, jeśli spełnia równocześnie:<br />
• wszystkie dotyczące go warunki określone w Zasadach kwalifikowalności wydatków<br />
objętych dofinansowaniem w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 oraz<br />
• wszystkie dotyczące go warunki określające zasady udzielania pomocy publicznej,<br />
w tym wskazane w Rozporządzeniach Ministra Rozwoju Regionalnego wydawanych<br />
na podstawie art. 21 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, a także aktach<br />
prawa wspólnotowego, dokumentach Komisji Europejskiej i innych.
43<br />
Pomoc publiczna powinna zachęcać beneficjentów do realizowania określonych projektów,<br />
które są pożądane z punktu widzenia celów polityki władz publicznych, co oznacza, że pomoc<br />
publiczna powinna być przeznaczana na takie projekty, które w przypadku jej nieotrzymania<br />
nie byłyby zrealizowane albo byłyby zrealizowane później lub w ograniczonym zakresie.<br />
Pomoc jest udzielana w celu zwiększenia poziomu inwestycji w regionie objętym interwencją.<br />
Nie jest zatem uzasadnione udzielanie pomocy na dofinansowanie projektu, który byłyby zrealizowany<br />
również w przypadku nieotrzymania pomocy. Dlatego warunkiem udzielenia pomocy<br />
jest występowanie tzw. „efektu zachęty”.<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
Uważa się, że „efekt zachęty” występuje, jeśli inwestor nie rozpoczął realizacji projektu przed dniem złożenia<br />
wniosku o dofinansowanie.<br />
W przypadku pomocy udzielanej dużym przedsiębiorcom uznaje się, że pomoc wywołuje efekt<br />
zachęty jeśli, oprócz spełnienia warunku określonego powyżej, dokumentacja przygotowana<br />
przez beneficjenta zakłada spełnienie jednego lub więcej z poniższych kryteriów:<br />
• znaczące zwiększenie rozmiaru projektu/działania dzięki środkowi pomocy,<br />
• znaczące zwiększenie zasięgu projektu/działania dzięki środkowi pomocy,<br />
• znaczące zwiększenie całkowitej kwoty wydanej przez beneficjenta na projekt/działanie<br />
dzięki środkowi pomocy,<br />
• znaczące przyspieszenie zakończenia projektu lub działania,<br />
• w przypadku regionalnej pomocy inwestycyjnej, fakt, że w przypadku braku pomocy<br />
projekt nie zostałby zrealizowany w danym obszarze objętym pomocą.<br />
3.5.2 Intensywność i kumulacja pomocy publicznej<br />
Intensywność pomocy publicznej jest to odsetek wydatków kwalifikowanych pokrywany pomocą<br />
publiczną. Mapa pomocy regionalnej, obowiązująca w Polsce w okresie 2007-2013,<br />
została określona w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 13 października 2006 r. w sprawie<br />
ustalenia mapy pomocy regionalnej (Dz. U. Nr 190, poz. 1402).
44<br />
Mapa pomocy regionalnej w Polsce w latach 2007-2013<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Szczecin<br />
40%<br />
Gorzów<br />
Wlk.<br />
50%<br />
Zielona<br />
Góra<br />
Poznań<br />
40%<br />
Wrocław<br />
40%<br />
Gdańsk<br />
40%<br />
Bydgoszcz<br />
Toruń<br />
50%<br />
Opole<br />
50%<br />
Z powodu relatywnie niższego<br />
poziomu PKB w Polsce pułapy<br />
dopuszczalnej pomocy publicznej<br />
są wyższe niż w większości krajów<br />
Łódź<br />
50%<br />
Katowice<br />
40%<br />
Olsztyn<br />
50%<br />
40% do 2010<br />
30% od 2011<br />
Kraków<br />
50%<br />
WARSZAWA<br />
Kielce<br />
50%<br />
30%<br />
Rzeszów<br />
50%<br />
Lublin<br />
Białystok<br />
50%<br />
50%<br />
Pomoc regionalna stanowi podstawowy rodzaj udzielanej pomocy publicznej. Jest przeznaczona<br />
dla regionów kwalifikujących się wyłączeniem, w których produkt krajowy brutto (PKB)<br />
na mieszkańca mierzony parytetem siły nabywczej wynosi mniej niż 75 % średniej dla UE-25.<br />
Kryteria stosowane do oceny pomocy regionalnej zostały zgromadzone w Wytycznych w sprawie<br />
krajowej pomocy regionalnej na lata 2007-2013. Dokument ten określa w szczególności:<br />
regiony, w których może być udzielana pomoc regionalna, szczegółowe przeznaczenia pomocy<br />
regionalnej – (pomoc inwestycyjna, pomoc operacyjna oraz pomoc dla nowo założonych<br />
małych przedsiębiorstw), szczegółowe warunki udzielania pomocy regionalnej dla każdego<br />
z trzech ww. przeznaczeń.<br />
Maksymalna intensywność pomocy liczona jako stosunek ekwiwalentu dotacji brutto do wydatków<br />
kwalifikowanych na obszarach należących do województwa łódzkiego wynosi 50%.<br />
W przypadku mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców, z wyłączeniem prowadzących<br />
działalność gospodarczą w sektorze transportu, intensywność pomocy może ulec<br />
zwiększeniu o:<br />
• 10 punktów procentowych – w przypadku średniego przedsiębiorcy,<br />
• 20 punktów procentowych – w przypadku mikroprzedsiębiorcy i małego przedsiębiorcy.<br />
Przez kumulację należy rozumieć udzielenie z różnych źródeł pomocy publicznej przeznaczonej<br />
na poniesienie tych samych wydatków kwalifikowanych, w ramach tego samego projektu.<br />
Szczegółowe uregulowania odnoszące się do dopuszczalności i zasad kumulacji regionalnej<br />
pomocy są zawarte w Wytycznych w sprawie krajowej pomocy regionalnej na 2007-2013.
45<br />
Ogólne zasady w tym zakresie są następujące:<br />
• jeżeli łączone są dwa środki wsparcia i oba stanowią regionalną pomoc inwestycyjną,<br />
to ich skumulowana wartość nie może przekroczyć maksymalnej intensywności ustalonej<br />
dla danego regionu (województwa),<br />
• jeżeli regionalna pomoc inwestycyjna łączona jest z tzw. pomocą de minimis w odniesieniu<br />
do tych samych wydatków kwalifikowanych, to taka łączna pomoc również<br />
nie może przekroczyć maksymalnej intensywności regionalnej pomocy inwestycyjnej,<br />
przewidzianej dla danego obszaru,<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
• jeżeli łączone są dwa źródła pomocy, z których jedno stanowi regionalna pomoc inwestycyjna,<br />
a drugie pomoc przeznaczona na inny cel, ale w ramach tej inwestycji,<br />
to skumulowana intensywność pomocy nie może przekroczyć tego pułapu, który jest<br />
korzystniejszy dla beneficjenta.<br />
3.6 Pomoc de minimis<br />
Szczególnym rodzajem pomocy udzielanej przez państwa członkowskie UE jest pomoc de minimis.<br />
Zagadnienia związane z pomocą de minimis reguluje rozporządzenie Komisji (WE)<br />
Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy<br />
de minimis (obecnie art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej). Przyjmuje się,<br />
że z uwagi na niewielką kwotę pomoc de minimis nie zakłóca lub nie grozi zakłóceniem konkurencji<br />
oraz nie wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi UE, w związku<br />
z czym formalnie nie stanowi pomocy publicznej.<br />
Pomoc de minimis udzielana w ramach regionalnych programów operacyjnych ma na celu<br />
wspieranie rozwoju gospodarczego i społecznego regionu oraz może być udzielana na projekty<br />
realizowane w województwie objętym programem regionalnym.<br />
Wartość pomocy brutto łącznie z wartością innej pomocy de minimis otrzymanej przez beneficjenta w okresie roku<br />
kalendarzowego, w którym pomoc jest udzielana i dwóch poprzedzających go lat kalendarzowych nie może przekroczyć<br />
kwoty stanowiącej równowartość 200 tys. euro (dla beneficjentów prowadzących działalność gospodarczą<br />
w sektorze transportu drogowego – 100 tys. euro).<br />
Na beneficjencie pomocy – podmiocie ubiegającym się o otrzymanie pomocy de minimis spoczywa<br />
obowiązek przedstawienia organowi udzielającemu pomocy, zaświadczeń o pomocy<br />
de minimis albo oświadczenia o nieotrzymaniu takiej pomocy oraz informacji o wielkości i przeznaczeniu<br />
publicznej otrzymanej w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowanych.<br />
W oparciu o te zaświadczenia organ udzielający pomocy będzie mógł ustalić, czy udzielenie<br />
pomocy danemu beneficjentowi nie spowoduje przekroczenia przez niego limitu 200 tys. euro
46<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
(100 tys. euro w sektorze transportu drogowego). Natomiast organ udzielający pomocy de minimis<br />
jest obowiązany wydać beneficjentowi pomocy zaświadczenie potwierdzające charakter<br />
udzielonej pomocy, które określa w szczególności datę udzielenia pomocy, wartość pomocy<br />
oraz jej równowartość w euro.<br />
Przez „wartość pomocy brutto” rozumie się wartość pomocy faktycznie udzielonej przedsiębiorcy.<br />
Równowartość pomocy w euro ustala się według kursu średniego walut obcych,<br />
ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu udzielenia pomocy. Dniem<br />
udzielenia pomocy jest dzień zawarcia umowy o dofinansowanie.<br />
Kwalifikowalność wydatków w ramach projektów objętych pomocą de minimis oceniana jest na podstawie rozporządzenie<br />
Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach<br />
regionalnych programów operacyjnych oraz Zasad kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem<br />
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 z uwzględnieniem<br />
postanowień Regulaminu konkursu.<br />
3.7 Projekty generujące dochód<br />
Dla projektów generujących dochód nie stosuje się zasad dotyczących pomocy publicznej<br />
w rozumieniu byłego art. 87 TWE (obecnie art. 107 TFUE) oraz pomocy de minimis.<br />
W myśl art. 55 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 projekt generujący dochód to wszelkie<br />
operacje obejmujące inwestycję w infrastrukturę, korzystanie z której podlega opłatom<br />
ponoszonym bezpośrednio przez korzystających oraz wszelkie operacje pociągające za sobą<br />
sprzedaż gruntu lub budynków lub dzierżawę gruntu lub najem budynków lub wszelkie inne<br />
odpłatne świadczenie usług. Takie projekty mogą występować w wielu obszarach, np.: w gospodarce<br />
wodno – ściekowej, gdzie źródłem dochodu są opłaty ponoszone przez przyłączonych<br />
do sieci wodociągowej i kanalizacji mieszkańców lub w przypadku płatnych autostrad,<br />
kiedy opłaty za przejazd danym odcinkiem wnoszą kierowcy.<br />
W związku z postanowieniami Rozporządzenia Rady (WE) nr 1341/2008 z dnia 18 grudnia<br />
2008 r. zmieniającego Rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne<br />
dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu<br />
Społecznego oraz Funduszu Spójności, zmianie uległ art. 55 Rozporządzenia Rady (WE)<br />
nr 1083/2006 regulujący kwestie projektów generujących dochód. W wyniku wprowadzonych<br />
zmian obowiązek badania tzw. luki w finansowaniu i ewentualnego obniżania dofinansowania,<br />
a także monitorowania generowanego dochodu został ograniczony do projektów (wspołfinansowanych<br />
z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego lub Funduszu Spójności),<br />
których całkowity koszt przekracza 1 mln euro.
47<br />
W sytuacji, gdy dochód przekracza koszty eksploatacyjne (taka sytuacja ma często miejsce<br />
przy nowych inwestycjach), można powiedzieć, że inwestycja w części sama się finansuje,<br />
więc dla zapewnienia jej trwałości wystarczy, jeśli dotacja ze środków publicznych będzie równa<br />
tzw. luce finansowej, czyli tej części kosztu całkowitego inwestycji, której źródłem finansowania<br />
nie mogą być przyszłe dochody. Dopiero dla kwoty obliczonej metodą luki finansowej<br />
stosuje się poziom dofinansowania określony dla danego działania.<br />
Wydatki kwalifikowalne poniesione w związku z realizacją projektu generującego dochód<br />
nie mogą przekroczyć bieżącej wartości kosztu inwestycji pomniejszonej o bieżącą wartość<br />
dochodu netto z inwestycji w okresie referencyjnym. W przypadku, gdy nie wszystkie koszty<br />
inwestycji kwalifikują sie do współfinansowania, dochód zostaje przyporządkowany proporcjonalnie<br />
do kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych części kosztu inwestycji. Kalkulacja oczekiwanego<br />
dochodu netto z inwestycji dokonywana jest w studium wykonalności lub biznes planie<br />
przed złożeniem wniosku o dofinansowanie projektu.<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
Metodologia obliczania i przedstawiania w projekcie generowanego dochodu, a także sposobu<br />
jego monitorowania jest uregulowana w Wytycznych MRR w zakresie wybranych<br />
zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów<br />
generujących dochód.<br />
3.8 Kwalifikowalność wydatków<br />
Ramy kryteriów kwalifikowalności wydatków w ramach RPO WŁ zostały określone na podstawie<br />
art. 26 ust. 1 pkt. 6 Ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju,<br />
w Zasadach kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach Regionalnego<br />
Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013, które są dostępne<br />
na stronie internetowej www.rpo.lodzkie.pl<br />
Za kwalifikowane mogą zostać uznane wydatki związane z projektem spełniające łącznie następujące<br />
warunki:<br />
• zostały poniesione w okresie kwalifikowalności,<br />
• są zgodne z obowiązującymi przepisami prawa wspólnotowego oraz prawa krajowego,<br />
• są zgodne z postanowieniami RPO WŁ oraz U RPO WŁ,<br />
• są zgodne z kategoriami wydatków wynikającymi z wniosku o dofinansowanie projektu,<br />
• są niezbędne do realizacji projektu i zostały poniesione w związku z realizacją projektu,<br />
• zostały dokonane w sposób oszczędny, tzn. w oparciu o zasadę dążenia do uzyskania<br />
założonych efektów przy jak najniższej kwocie wydatków,<br />
• zostały należycie udokumentowane,<br />
• nie podlegają wyłączeniom na podstawie postanowień szczególnych.
48<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Wydatkiem niekwalifikowalnym są wydatki niekwalifikujące się do refundacji w ramach środków<br />
RPO WŁ. Wydatki niekwalifikowalne ponoszone mogą być wyłącznie ze środków własnych beneficjenta.<br />
Jednocześnie nie mogą zastępować wkładu własnego, który jest wymagany do realizacji<br />
projektu i którego poziom określony jest w poszczególnych konkursach.<br />
Ocena kwalifikowalności wydatku polega na analizie zgodności jego poniesienia z obowiązującymi<br />
przepisami. Oceny takiej dokonuje się zarówno na etapie wyboru wniosku o dofinansowanie<br />
projektu, jak i podczas realizacji projektu. Przyjęcie danego projektu do realizacji<br />
i podpisanie z beneficjentem umowy o dofinansowanie projektu nie oznacza, że wszystkie<br />
wydatki, które beneficjent przedstawi do refundacji w trakcie realizacji projektu, będą<br />
kwalifikować się do współfinansowania. Kwalifikowalność poniesionych wydatków oceniana<br />
jest wówczas, gdy beneficjent przedkłada kolejne wnioski o płatność.<br />
W sytuacji, gdy beneficjent zobowiązany jest do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych,<br />
za kwalifikowalne mogą być uznane tylko wydatki poniesione zgodnie z przepisami<br />
ustawy.<br />
Wydatek będzie uznany za kwalifikowalny, jeśli spełnia wszystkie warunki ogólne i szczegółowe dla określonego<br />
działania opisane w aktualnych na dzień ogłoszenia konkursu Zasadach kwalifikowalności wydatków objętych<br />
dofinansowaniem w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013<br />
oraz Regulaminie konkursu. W przypadku projektów objętych pomocą publiczną należy ponadto wziąć pod uwagę<br />
warunki kwalifikowalności określone regułami programu pomocy publicznej.<br />
W ramach RPO WŁ okres kwalifikowalności wydatków obejmuje wydatki poniesione nie wcześniej<br />
niż 1 stycznia 2007 r. i nie później niż 31 grudnia 2015 r. Szczegółowe ramy okresu kwalifikowalności<br />
wydatków określa regulamin konkursu oraz umowa o dofinansowanie projektu.<br />
Wydatek uznaje się za poniesiony, jeżeli nastąpił faktyczny przepływ środków pieniężnych<br />
od beneficjenta lub innego podmiotu upoważnionego do ponoszenia wydatków kwalifikowalnych<br />
do innego podmiotu, czyli doszło do wydatku w znaczeniu kasowym oraz został należycie<br />
udokumentowany. Dowodem poniesienia wydatku jest faktura lub inny dokument o równoważnej<br />
wartości dowodowej wraz z dowodami zapłaty (np. potwierdzenie wykonania przelewu,<br />
wyciąg z rachunku bankowego, raport kasowy, dokumentu KP i KW). 1<br />
Wydatek kwalifikowalny składa się z części stanowiącej dofinansowanie oraz z części stanowiącej<br />
wkład własny beneficjenta. W przypadku zmniejszenia przez beneficjenta wkładu własnego<br />
w zakresie wydatków kwalifikowalnych, kwota dofinansowania ulega proporcjonalnemu<br />
zmniejszeniu w taki sposób, aby zachowany został udział procentowy dofinansowania, określony<br />
w umowie o dofinansowanie.<br />
1 Zasady dokumentowania wydatków i przedstawiania ich do refundacji/rozliczenia zaliczki szczegółowo określa<br />
Rozdział 6: Od umowy o dofinansowanie do rozliczenia projektu.
49<br />
Poniesienie przez beneficjenta wydatków kwalifikowalnych w kwocie wyższej niż określona<br />
w umowie o dofinansowanie, nie stanowi podstawy do zwiększenia kwoty dofinansowania.<br />
W przypadku beneficjentów, którzy nie są zobowiązani do stosowania trybów określonych w ustawie Prawo zamówień<br />
publicznych wydatek musi być poniesiony zgodnie z Zasadami udzielania zamówień w stosunku, do których<br />
beneficjenci nie są zobowiązani do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych, współfinansowanych ze środków<br />
Osi priorytetowej III: Gospodarka, innowacyjność, przedsiębiorczość, Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013.<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
Schemat podziału całkowitej wartości projektu:<br />
EFRR<br />
DOFINANSOWANIE<br />
CAŁKOWITA<br />
WARTOŚĆ<br />
PROJEKTU<br />
WYDATKI<br />
KWALIFIKOWALNE<br />
WYDATKI<br />
NIEKWALIFIKOWALNE<br />
WKŁAD WŁASNY<br />
<strong>BENEFICJENTA</strong><br />
BUDŻET PAŃSTWA<br />
Wydatki na zakup usług dotyczących opracowania dokumentacji związanej z przygotowaniem<br />
projektu mogą zostać uznane za kwalifikowalne, jeśli dokumentacja taka jest wymagana<br />
przez prawo krajowe bądź wspólnotowe albo przez Instytucję Zarządzającą RPO WŁ<br />
np.: przeprowadzenie prac studialnych, ekspertyz, prac geodezyjnych, badania geologiczne<br />
i archeologiczne, czy też przygotowanie dokumentacji projektowej (koncepcji budowlanej,<br />
projektu budowlanego wraz z kosztami/wydatkami poniesionymi w związku z uzyskaniem pozwolenia<br />
na budowę, projektu architektonicznego i wykonawczego, studium wykonalności/<br />
biznes planu, dokumentacji dotyczącej oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko<br />
oraz na obszar Natura 2000, programu funkcjonalno – użytkowego, kosztorysu ofertowego,<br />
inwestorskiego, map lub szkiców lokalnych sytuujących projekt, innej niezbędnej dokumentacji<br />
technicznej lub finansowej).<br />
Wydatki poniesione na przygotowanie projektu o dofinansowanie będą kwalifikowane do wysokości 3,5% wydatków<br />
kwalifikowalnych.<br />
Wydatek na nabycie nieruchomości może być uznany za kwalifikowalny, jeśli pomiędzy zakupem<br />
tej nieruchomości, a celami projektu istnieje bezpośredni związek, nieruchomość jest<br />
niezbędna do realizacji projektu i wykorzystywana jest tylko do celów realizacji projektu zgodnie<br />
z przeznaczeniem określonym w umowie o dofinansowanie.
50<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Wydatki na nabycie nieruchomości niezabudowanej (gruntu) lub na nabycie nieruchomości<br />
zabudowanej z zamiarem wyburzenia stojących na niej budynków (cena nabycia<br />
budynku do wyburzenia nie jest kosztem kwalifikowalnym) mogą być uznane za kwalifikowalne<br />
do wysokości 10 % wydatków kwalifikowalnych projektu.<br />
Podstawą uznania wydatków, związanych z nabyciem nieruchomości, za kwalifikowalne jest przedstawienie operatu<br />
szacunkowego sporządzonego przez uprawnionego rzeczoznawcę w rozumieniu Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.<br />
o gospodarce nieruchomościami wraz z przepisami wykonawczymi.<br />
Wydatek na zakup środków trwałych, które będą na stałe zainstalowane w ramach projektu<br />
może być uznany za kwalifikowalny, jeśli środki te w całym okresie od jego zakupu do zakończenia<br />
okresu trwałości projektu:<br />
• będą służyły do realizacji projektu oraz<br />
• będą włączone do rejestru środków trwałych beneficjenta, a wydatek będzie traktowany<br />
jako wydatek inwestycyjny zgodnie z zasadami rachunkowości.<br />
Wydatek na zakup używanego środka trwałego może być uznany za kwalifikowalny, pod warunkiem,<br />
że:<br />
• w okresie 7 lat poprzedzających złożenie wniosku o dofinansowanie środek trwały<br />
nie został zakupiony z wykorzystaniem środków publicznych krajowych lub pochodzących<br />
z funduszy Unii Europejskiej,<br />
• cena środka trwałego nie przekracza wartości rynkowej, określonej na dzień zakupu<br />
i jest niższa od ceny podobnego, ale nowego środka trwałego,<br />
• środek trwały posiada właściwości techniczne niezbędne do realizacji przedsięwzięcia<br />
objętego dofinansowaniem oraz spełnia obowiązujące normy i standardy.<br />
Wydatek na zakup wartości niematerialnej i prawnej może zostać uznany za wydatek kwalifikowalny,<br />
jeśli wartość ta spełnia następujące warunki:<br />
• zostanie nabyta od strony trzeciej na warunkach rynkowych,<br />
• zostanie ujęta w aktywach nabywcy,<br />
• podlega amortyzacji zgodnie z przepisami o rachunkowości.<br />
Koszt amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych może być<br />
uznany za wydatek kwalifikowalny, jeśli:<br />
• odpisy amortyzacyjne dotyczą aktywów, które są niezbędne do prawidłowej realizacji<br />
projektu i bezpośrednio wykorzystywane do jego wdrażania,<br />
• odpisy amortyzacyjne odnoszą się wyłącznie do okresu realizacji projektu i są dokonywane<br />
w oparciu o obowiązujące zasady wynikające z ustawy o rachunkowości, ustawy
51<br />
o podatku dochodowym od osób prawnych,<br />
• w przypadku środków trwałych, wydatki na ich nabycie nie zostały zgłoszone jako<br />
wydatki kwalifikowane, a środek trwały w ciągu 7 lat poprzedzających datę złożenia<br />
wniosku o udzielenie dofinansowania nie był współfinansowany ze środków krajowych<br />
lub wspólnotowych.<br />
W przypadku zastosowania w ramach projektu finansowania w drodze leasingu finansowego,<br />
wydatkiem kwalifikującym się do współfinansowania jest część raty leasingowej związanej<br />
ze spłatą kapitału dobra leasingowanego przez beneficjenta, wydatkami kwalifikującymi<br />
się do współfinansowania są wyłącznie raty leasingowe, których termin płatności przypada<br />
na okres ponoszenia wydatków kwalifikowalnych określonych w umowie o dofinansowanie<br />
oraz faktycznie zapłacone w tym okresie. Suma rat kapitałowych nie może przekraczać wartości<br />
początkowej środka trwałego.<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
Zawarcie umowy leasingowej pomiędzy wnioskodawcą/beneficjentem (leasingobiorcą) a leasingodawcą oznacza<br />
rozpoczęcie realizacji projektu.<br />
3.8.1 Wydatki niekwalifikowane<br />
Wydatki niekwalifikowane to wydatki, które nie podlegają współfinansowaniu ze środków przeznaczonych<br />
na realizację RPO WŁ.<br />
Katalog wydatków niekwalifikowanych ujęty został w Zasadach kwalifikowalności wydatków<br />
objętych dofinansowaniem w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa<br />
Łódzkiego na lata 2007 - 2013.<br />
Za niekwalifikowalne uznaje się, w szczególności, następujące kategorie wydatków:<br />
• odsetki od zadłużenia, koszty kredytu,<br />
• koszty prowizji pobieranych w ramach operacji wymiany walut,<br />
• koszty prowizji w ramach zobowiązań finansowych (z wyłączeniem projektów w ramach<br />
Działania III.4 dotyczących pozyskiwania kapitału zewnętrznego przez MŚP),<br />
• wydatek poniesiony na zakup środka trwałego, który był współfinansowany ze środków<br />
krajowych lub wspólnotowych w przeciągu 7 lat poprzedzających złożenie wniosku<br />
o dofinansowanie projektu,<br />
• zakup gruntów za kwotę przekraczającą 10% całkowitych wydatków kwalifikowalnych<br />
w ramach danego projektu,<br />
• podatek VAT, który może zostać odzyskany w oparciu o Ustawę o podatku od towarów<br />
i usług,
52<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• pokrycie kosztów kar i grzywien, a także kosztów postępowań sadowych oraz kosztów<br />
realizacji ewentualnych orzeczeń wydanych przez sąd,<br />
• pokrycie kosztów związanych z umową leasingu, a w szczególności: podatku, marży<br />
finansującego, odsetek od refinansowania kosztów, kosztów ogólnych, opłat<br />
ubezpieczeniowych,<br />
• wypełnienie formularza wniosku o dofinansowanie projektu,<br />
• koszty przeprowadzenia audytu projektu (z wyłączeniem projektów w ramach Działania<br />
III.4 dotyczących pozyskiwania kapitału zewnętrznego przez MŚP),<br />
• koszty nieodpłatnej pracy wykonywanej przez wolontariuszy.<br />
Za niekwalifikowalne będą uznane wydatki poniesione z naruszeniem prawa lub poniesione<br />
na podstawie zawartej z naruszeniem prawa umowy.<br />
Za niekwalifikowane w ramach projektu uznaje się również wszelkie koszty nieujęte w harmonogramie<br />
rzeczowo – finansowym ujętym we wniosku o dofinansowanie projektu, jak również<br />
przekraczające kwoty ustanowione w ww. wniosku.<br />
Wydatki niekwalifikowane związane z realizacją projektu zawsze ponosi beneficjent. Ma on<br />
obowiązek wliczenia wszystkich kosztów niekwalifikowalnych, niezbędnych do realizacji projektu<br />
do całkowitej wartości projektu.<br />
3.9 Zakaz podwójnego finansowania<br />
Podwójne finansowanie oznacza niedozwolone zrefundowanie całkowite lub częściowe danego<br />
wydatku dwa razy ze środków publicznych – wspólnotowych lub krajowych.<br />
Podwójnym finansowaniem jest w szczególności:<br />
• zrefundowanie tego samego wydatku w ramach dwóch różnych projektów współfinansowanych<br />
ze środków funduszy strukturalnych,<br />
• zrefundowanie kosztów podatku VAT ze środków funduszy strukturalnych, a następnie<br />
odzyskanie tego podatku ze środków budżetu państwa w oparciu o Ustawę o podatku<br />
od towarów i usług,<br />
• zakupienie środka trwałego z udziałem środków dotacji krajowej, a następnie zrefundowanie<br />
kosztów amortyzacji tego środka trwałego w ramach funduszy strukturalnych,<br />
• zrefundowanie ze środków funduszy strukturalnych wydatku poniesionego na środek<br />
trwały, który był współfinansowany ze środków krajowych lub wspólnotowych w przeciągu<br />
7 lat od daty złożenia przez beneficjenta wniosku o dofinansowanie projektu.<br />
Beneficjent w umowie o dofinansowanie oświadcza, że realizując projekt nie nastąpiło, nie następuje<br />
i nie nastąpi nakładanie się finansowania przyznawanego z funduszy strukturalnych
53<br />
Unii Europejskiej, innych bezzwrotnych funduszy lub programów Unii Europejskiej, a także<br />
z innych bezzwrotnych źródeł pomocy krajowej lub zagranicznej. Ponadto, za każdym razem,<br />
beneficjent składając wniosek o płatność, zobowiązany jest złożyć oświadczenie o braku podwójnego<br />
finansowania. Dodatkowo weryfikacja przedłożonej przez niego dokumentacji potwierdzającej<br />
poniesienie wydatków polega na sprawdzeniu, czy na fakturach lub w innych<br />
dokumentach księgowych o równoważnej wartości dowodowej nie znajdują się zapisy świadczące<br />
o finansowaniu wydatku z innych źródeł pomocy bezzwrotnej.<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
3.10 Cross – financing<br />
W obecnym okresie finansowania wprowadzony został nowy mechanizm elastyczności,<br />
tzw. cross-financing. Zasada ta jest określona w art. 34 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006<br />
i brzmi: „Bez uszczerbku dla odstępstw ustanowionych w rozporządzeniach szczególnych<br />
w sprawie funduszy, EFRR i EFS mogą finansować w sposób komplementarny i z zastrzeżeniem<br />
pułapu 10% finansowania wspólnotowego każdej osi priorytetowej programu operacyjnego,<br />
działania objęte zakresem pomocy z innego funduszu, pod warunkiem, że są one<br />
konieczne do odpowiedniej realizacji operacji i są bezpośrednio z nią powiązane”.<br />
Mechanizm cross-financing został wprowadzony na potrzeby realizacji programów w okresie<br />
2007-2013, w związku z rezygnacją z zasady finansowania programów operacyjnych z więcej<br />
niż jednego funduszu. Cross-financing to zasada elastycznego/krzyżowego finansowania<br />
projektów w ramach programu operacyjnego umożliwiająca finansowanie z Europejskiego<br />
Funduszu Społecznego (EFS) i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR)<br />
w sposób komplementarny działań objętych zakresem pomocy z innego funduszu, tj. odpowiednio<br />
w przypadku EFS – z EFRR oraz w przypadku EFRR – z EFS.<br />
Finansowanie krzyżowe może obejmować wydatki związane z zakresem merytorycznym projektu oraz powiązane<br />
wprost z głównymi zadaniami realizowanymi w ramach danego projektu.<br />
3.11 Ochrona środowiska<br />
Najważniejszym instrumentem stojącym na straży przestrzegania wspomnianych już zasad<br />
zrównoważonego rozwoju, jest procedura przeprowadzania oceny oddziaływania<br />
na środowisko.
54<br />
Dla wnioskodawców starających się o dofinansowanie projektu w ramach III Osi priorytetowej<br />
RPO WŁ polityka ochrony środowiska wyrażać się będzie przede wszystkim w:<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• zasadzie „zanieczyszczający płaci”,<br />
• przeprowadzaniu procedury oceny oddziaływania na środowisko (OOŚ),<br />
• przeprowadzaniu procedury OOŚ na obszarach należących do Europejskiej Sieci<br />
Ekologicznej Natura 2000.<br />
Zasada „zanieczyszczający płaci” – nakazuje każdemu podmiotowi, który zanieczyszcza<br />
środowisko ponosić odpowiednie opłaty. Celem tej zasady jest przekonanie zanieczyszczających<br />
do inwestowania środków, które są ponoszone na opłaty związane z gospodarczym<br />
korzystaniem ze środowiska, w nowe technologie zmniejszające ilość wprowadzanych zanieczyszczeń.<br />
Wydatek jednorazowo poniesiony na zastosowanie „czystych” technologii z założenia<br />
ma być bardziej opłacalne niż każdorazowe ponoszenie opłat za zanieczyszczanie<br />
środowiska.<br />
Ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ) – co do zasady dla każdego projektu inwestycyjnego<br />
należy przeprowadzić postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko.<br />
Ocena zwizualizowana jest w postaci raportu oddziaływania inwestycji na środowisko.<br />
Najważniejszym celem przeprowadzania takiej oceny jest zastosowanie optymalnego dla środowiska<br />
i społeczności wariantu inwestycji poprzez:<br />
• analizę wariantów lokalizacyjnych,<br />
• analizę możliwych do zastosowania technologii,<br />
• poznanie opinii społeczeństwa poprzez przeprowadzenie konsultacji społecznych.<br />
Przedsięwzięcia, dla których przeprowadza się procedurę oceny oddziaływania na środowisko<br />
dzielą się na dwie grupy:<br />
• przedsięwzięcia, dla których sporządzenie raportu OOŚ jest obowiązkowe,<br />
• przedsięwzięcia, dla których obowiązek sporządzenie raportu OOŚ został nałożony<br />
przez właściwy organ.<br />
Zasady przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko zostały określone w następujących<br />
dokumentach:<br />
1. Dyrektywie Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych<br />
przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne<br />
(tzw. dyrektywa OOŚ),<br />
2. Dyrektywie Rady nr 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych<br />
dzikiej fauny i flory (tzw. dyrektywa Siedliskowa),
55<br />
3. Dyrektywie Rady nr 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego<br />
ptactwa (tzw. dyrektywa Ptasia).<br />
W ramach prawa krajowego zasady i tryb przeprowadzania procedury oceny oddziaływania<br />
na środowisko określa ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji<br />
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach<br />
oddziaływania na środowisko. Z kolei, rodzaje przedsięwzięć mogących znacząco<br />
oddziaływać na środowisko określa Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r.<br />
w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
Przed dniem 15 listopada 2008 r. tj. dniem wejścia w życie ww. ustawy, warunki przeprowadzania<br />
procedury określała ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska.<br />
Ponadto, należy mieć na uwadze, że kwestie związane z postępowaniem w sprawie oceny oddziaływania<br />
na środowisko regulują również Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia<br />
5 maja 2009 r. w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla<br />
przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych.<br />
Wytyczne te również zostały przyjęte Uchwałą Nr 828/09 Zarządu Województwa Łódzkiego<br />
z dnia 2 czerwca 2009 r.<br />
Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 – to sieć obszarów, która powstała w celu zachowania<br />
stanu gatunków i siedlisk cennych przyrodniczo, nie wykluczając jednakże prowadzenia<br />
na nich działalności gospodarczej. Z zasady tej wynika zakaz realizacji inwestycji negatywnie<br />
oddziałujących na obszary Natura 2000, za wyjątkiem inwestycji spełniających warunki<br />
tzw. „imperatywu wynikającego z nadrzędnego celu publicznego”. Wymogi realizacji inwestycji<br />
na tych obszarach określone zostały w dyrektywach tzw. siedliskowej i ptasiej.<br />
3.12 Zamówienia publiczne<br />
Zgodnie z art. 5 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, środki z funduszy<br />
strukturalnych są środkami publicznymi. Beneficjenci zobowiązani są do zawierania umów,<br />
których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane, na zasadach określonych<br />
w przepisach o zamówieniach publicznych. Zasady, formy i tryb udzielania zamówień publicznych,<br />
organy właściwe w sprawach o zamówienia publiczne, a także m.in. środki ochrony<br />
prawnej określa ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych.<br />
Beneficjenci pomocy finansowej przewidzianej w ramach RPO WŁ są zobowiązani do stosowania ustawy Prawo<br />
zamówień publicznych według stanu prawnego aktualnego na dzień wszczęcia postępowania.
56<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
W świetle ustawy Prawo zamówień publicznych zamówieniami publicznymi są umowy odpłatne<br />
zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy<br />
lub roboty budowlane.<br />
W przypadku postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, wszczynanych po dniu<br />
24 października 2008 r., beneficjent zobowiązany jest do stosowania ustawy Prawo zamówień<br />
publicznych z dnia 29 stycznia 2004 r.<br />
W zakresie, w jakim ustawa Prawo zamówień publicznych wymaga dostosowania do prawa<br />
wspólnotowego, odpowiednie zastosowanie mają także regulacje Ministra Rozwoju<br />
Regionalnego z dnia 10 kwietnia 2009 r. w postaci „Zaleceń dla beneficjentów funduszy UE<br />
dotyczących interpretacji przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych”.<br />
Prawidłowe stosowanie przez beneficjentów przepisów w zakresie zamówień publicznych jest<br />
jednym z warunków rozliczenia realizowanego projektu. Beneficjent zobowiązany jest zapisami<br />
umowy o dofinansowanie projektu, przedstawia dokumenty w zakresie udzielanych<br />
zamówień publicznych.<br />
Beneficjent zobowiązany jest do informowania na żądanie <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy<br />
o wszczynanych postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, w tym wzoru ogłoszenia<br />
o zamówieniu oraz projektów umów i projektów aneksów do umów z wykonawcą realizującym<br />
dostawę urządzeń/sprzętu, usługi lub roboty budowlane, o wyniku postępowania<br />
o udzielenie zamówienia publicznego wraz z protokołem z postępowania w tym kosztorys ofertowy<br />
lub inny dokument określający wartość zamówienia.<br />
Do podstawowych zasad udzielania zamówień publicznych w trybie ustawy Prawo zamówień<br />
publicznych należą:<br />
• zasada konkurencji i zasada równości – postępowanie o udzielenie zamówienia przeprowadza<br />
się w sposób zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe<br />
traktowanie wykonawców,<br />
• zasada obiektywizmu i bezstronności – osoby zaangażowane w przygotowanie<br />
oraz przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia muszą być bezstronne<br />
i obiektywne (zasada dotyczy tylko zamawiającego),<br />
• zasada jawności – postępowanie o udzielenie zamówienia, z zastrzeżeniem pewnych<br />
wyjątków, jest jawne,<br />
• zasada prymatu trybów postępowania – podstawowymi trybami udzielania zamówienia<br />
są przetarg nieograniczony oraz przetarg ograniczony; udzielenie zamówienia<br />
w innym trybie (negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego, negocjacji<br />
bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki, zapytania o cenę albo licytacji elektronicznej)<br />
jest możliwe tylko w przypadkach określonych w ustawie,<br />
• zasada pisemności – postępowanie o udzielenie zamówienia, z zastrzeżeniem wyjątków<br />
określonych w ustawie, prowadzi się z zachowaniem formy pisemnej, w języku polskim.
57<br />
Beneficjent w ramach RPO WŁ jest zobowiązany do stosowania przepisów o zamówieniach publicznych tylko<br />
w takim zakresie, w jakim ustawa Prawo zamówień publicznych ma zastosowanie do beneficjenta i realizowanego<br />
przez niego projektu.<br />
W przypadku niepodlegania przez beneficjenta przepisom ustawy Prawo zamówień publicznych<br />
lub ze względu na wartość zamówienia nieprzekraczającą kwoty obligującej<br />
beneficjenta do stosowania tej ustawy, wszelkie wydatki poniesione przez beneficjenta przy wyłanianiu<br />
wykonawcy dla usług, dostaw lub robót budowlanych w ramach realizowanego projektu<br />
są kwalifikowalne, jeżeli polegały w szczególności na:<br />
OGÓLNE INFORMACJE O PROJEKCIE<br />
• wybraniu wykonawcy w oparciu o najbardziej korzystną ekonomicznie i jakościowo<br />
ofertę,<br />
• przestrzeganiu przy wyborze wykonawcy i wydatkowaniu przez beneficjenta środków,<br />
prawa wspólnotowego i krajowego m.in. w zakresie zapewnienia zasad przejrzystości,<br />
jawności prowadzonego postępowania, ochrony uczciwej konkurencji, swobody przepływu<br />
kapitału, towarów, dóbr i usług oraz równości szans wykonawców na rynku ofert<br />
(w tym w szczególności upublicznienia oferty, dostępu do informacji o ofercie, minimalnej<br />
ilości ofert, analizy ofert, równego i niedyskryminującego traktowania wykonawców,<br />
pisemności postępowania),<br />
• dołożeniu wszelkich starań w celu uniknięcia konfliktu interesów rozumianego jako brak<br />
bezstronności i obiektywizmu przy wyłanianiu przez beneficjenta wykonawcy do realizacji<br />
usług, dostaw lub robot budowlanych w ramach realizowanego projektu,<br />
• stosowaniu przepisów o finansach publicznych w zakresie wydatkowania środków publicznych,<br />
dokumentowaniu ww. czynności.<br />
W tym zakresie beneficjent powinien stosować „Zasady udzielania zamówień w stosunku<br />
do których beneficjenci nie są zobowiązani do stosowania ustawy Prawo zamówień<br />
publicznych, współfinansowanych ze środków Osi priorytetowej III: Gospodarka, innowacyjność,<br />
przedsiębiorczość, Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego<br />
na lata 2007-2013” (dalej Zasady), opublikowane na stronie www.cop.lodzkie.pl w zakładce<br />
Dokumenty/Dokumenty krajowe/Pozostałe.<br />
Przestrzeganie przez beneficjenta przepisów prawa w zakresie zamówień publicznych,<br />
jak również sprawdzenie prawidłowości przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówień<br />
publicznych (oraz ewentualne wymierzenie korekty finansowej) jest weryfikowane<br />
na poziomie składanych przez beneficjenta wniosków o płatność. Do wniosku beneficjent zobowiązany<br />
jest przedłożyć dodatkowo raport z udzielonego zamówienia.<br />
W przypadku stwierdzenia naruszeń przez beneficjenta w stosowaniu prawa wspólnotowego<br />
w dziedzinie zamówień publicznych lub ustawy Prawo zamówień publicznych lub Zasad,<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy wymierzać będzie korekty finansowe za naruszenia, zgodnie
58<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
z „taryfikatorem” – Wymierzanie korekt finansowych za naruszenia prawa zamówień publicznych<br />
związane z realizacją projektów współfinansowanych ze środków funduszy<br />
UE (opublikowanym na stronie internetowej www.cop.lodzkie.pl w zakładce Dokumenty/<br />
Dokumenty krajowe/Pozostałe).<br />
W przypadku, gdy nie jest możliwe oszacowanie nieprawidłowo wydatkowanej kwoty, wysokość<br />
korekty finansowej oblicza się jako iloczyn wskaźnika procentowego nałożonej korekty,<br />
wskaźnika procentowego współfinansowania ze środków funduszy UE i wysokości faktycznych<br />
wydatków kwalifikowanych dla danego zamówienia. Ten sam sposób obliczania korekty<br />
finansowej jest stosowany dla środków budżetu państwa.<br />
Kwota do zwrotu wyliczona po zastosowaniu taryfikatora podlega zwrotowi wraz z odsetkami<br />
liczonymi jak dla zaległości podatkowych, w sposób określony przez COP. Jeśli beneficjent<br />
w ramach realizowanego projektu ma przewidziane następne płatności, wówczas beneficjent<br />
może wyrazić zgodę na potrącenie stosownej kwoty z kolejnej płatności.<br />
Szczegółowe informacje oraz aktualnie obowiązujące akty wykonawcze do ustawy dostępne są na stronie internetowej<br />
Urzędu Zamówień Publicznych (UZP) – www.uzp.gov.pl
59<br />
ROZDZIAŁ 4. WYBÓR PROJEKTÓW DO DOFINANSOWANIA<br />
WYBÓR PROJEKTÓW DO DOFINANSOWANIA<br />
4.1 Ogólne informacje o naborze wniosków o dofinansowanie<br />
Reguły naboru, oceny i kwalifikowania projektów do dofinansowania w ramach RPO WŁ w trybie<br />
konkursowym zostały określone w Zasadach wyboru projektów w trybie konkursu zamkniętego<br />
w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata<br />
2007 – 2013.<br />
Procedura wyboru projektów do dofinansowania przyjęta w Zasadach ma zapewnić:<br />
• jawność i przejrzystość procesu oceny projektów,<br />
• profesjonalizm, rzetelność i bezstronność oceny projektów,<br />
• równe traktowanie beneficjentów,<br />
• poufność danych i informacji zawartych we wnioskach,<br />
a w efekcie przyczynić się do zakwalifikowania do dofinansowania projektów, które w największym<br />
stopniu służą osiągnięciu celów RPO WŁ przy racjonalnym wykorzystaniu środków finansowych.<br />
Konkurs jest jawny, co oznacza publiczny dostęp do informacji o sposobie jego<br />
przeprowadzenia oraz wynikach.<br />
Podstawą oceny projektów są kryteria formalne i merytoryczne zatwierdzone uchwałą<br />
Komitetu Monitorującego RPO WŁ. W Szczegółowym opisie kryteriów wyboru projektów w ramach<br />
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013<br />
potencjalni beneficjenci znajdą informacje dotyczące wymagań, których spełnienie na etapie<br />
oceny formalnej, jak i merytorycznej, pozwoli na uzyskanie pozytywnego wyniku procedury<br />
oceny projektu. Kryteria wyboru projektów wskazują na elementy projektu, które będą podlegać<br />
ocenie i do których beneficjent powinien się odnieść w przygotowywanej dokumentacji,<br />
nawet jeśli stosowane instrukcje czy zasady IZ RPO WŁ nie wymagają wprost ich podania.<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy najpóźniej do końca pierwszego kwartału danego roku kalendarzowego<br />
przygotowuje harmonogram konkursów, które planuje ogłosić w danym roku.<br />
Harmonogram konkursów jest przyjmowany przez Zarząd Województwa Łódzkiego, a następnie<br />
udostępniany na stronach internetowych www.cop.lodzkie.pl oraz rpo.lodzkie.pl
60<br />
W harmonogramie wskazane są w szczególności:<br />
• nazwa osi priorytetowej,<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• nazwy działań,<br />
• termin naboru wniosków.<br />
Harmonogram aktualizowany jest w ciągu roku na podstawie informacji dotyczących alokacji<br />
środków finansowych w ramach poszczególnych Działań Osi priorytetowych Regionalnego<br />
Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
4.2 Ogłoszenie i regulamin konkursu<br />
Na podstawie art. 28 pkt. 1 ust. 3 Ustawy o prowadzeniu polityki rozwoju, w ramach programów<br />
operacyjnych mogą być finansowane projekty w trybie konkursu. W RPO WŁ przewidziany<br />
został tryb konkursowy w formie konkursów zamkniętych. Konkurs zamknięty organizowany<br />
jest cyklicznie. W procedurze tej określa się z góry termin naboru wniosków, wyznaczając datę<br />
otwarcia i zamknięcia przyjmowania wniosków.<br />
W ramach III Osi priorytetowej RPO WŁ Instytucją organizującą konkurs jest COP (IP II).<br />
Regulamin konkursu przyjmowany jest przez Zarząd Województwa Łódzkiego, który publikowany<br />
na stronach internetowych www.cop.lodzkie.pl i www.rpo.lodzkie.pl<br />
Ogłoszenie o konkursie wraz z Regulaminem konkursu określają w szczególności:<br />
• cele konkursu,<br />
• poziom dofinansowania projektów,<br />
• warunki uczestnictwa w konkursie, w tym: rodzaj projektów podlegających dofinansowaniu,<br />
rodzaj podmiotów, które mogą ubiegać się o dofinansowanie,<br />
• zasady ogłaszania konkursu,<br />
• sposób sporządzenia i dostarczenia wniosku o dofinansowanie do <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy,<br />
• wzór wniosku o dofinansowanie projektu oraz termin, miejsce i sposób składania wniosków<br />
o dofinansowanie projektu,<br />
• sposób dokonywania oceny wniosków,<br />
• zakres i sposób poprawiania lub uzupełniania wniosku,<br />
• sposób podejmowania decyzji o zakwalifikowaniu projektów do dofinansowania,<br />
• środki odwoławcze przysługujące potencjalnym beneficjentom,<br />
• kryteria wyboru projektów,<br />
• wzór umowy o dofinansowanie projektu.
61<br />
Przyjmowanie wniosków w ramach następuje według zasad ściśle określonych w Regulaminie<br />
konkursu. Wniosek o dofinansowanie należy złożyć w Punkcie przyjmowania wniosków<br />
w <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, w terminie określonym w ogłoszeniu o naborze wniosków<br />
o dofinansowanie. Wniosek o dofinansowanie projektu można dostarczyć listem poleconym,<br />
przesyłką kurierską, przez posłańca lub osobiście.<br />
W przypadku złożenia wersji papierowej wniosku przez posłańca lub osobiście, osoba dostarczająca<br />
wniosek otrzyma dowód wpływu, opatrzony podpisem i datą złożenia wniosku.<br />
Za datę wpływu wniosku przyjmuje się dzień dostarczenia wniosku do <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy. Data wpływu, to data stempla jednostki, w której składany jest wniosek<br />
o dofinansowanie projektu.<br />
WYBÓR PROJEKTÓW DO DOFINANSOWANIA<br />
Wnioski dostarczone do <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy w terminie późniejszym niż określony w Regulaminie<br />
konkursu, zostaną pozostawione bez rozpatrzenia.<br />
Po dostarczeniu wniosku o dofinansowanie wydawane jest potwierdzenie jego złożenia.<br />
Otrzymanie potwierdzenia złożenia wniosku nie decyduje o spełnieniu kryterium jego kompletności oraz spełnieniu<br />
wymogów oceny formalnej.<br />
Wniosek wypełniany jest w języku polskim. Wniosek wypełniony odręcznie lub w innym języku<br />
nie będzie rozpatrywany. Nie należy ingerować w formularz wniosku o dofinansowanie, zmieniając<br />
jego formę i treść. Wypełniony formularz wniosku powinien być wydrukowany i podpisany<br />
wraz z imienną pieczątką, przez osobę/osoby upoważnione do reprezentowania beneficjenta,<br />
zgodnie z dokumentem potwierdzającym status prawny i dane beneficjenta oraz partnera projektu<br />
np. odpis z KRS, wypis z Ewidencji Działalności Gospodarczej, umowy spółki cywilnej.<br />
Każda strona oryginału wniosku i załączników powinna być parafowana. Wypełniony formularz<br />
wniosku o dofinansowanie projektu wraz załącznikami należy złożyć w dwóch egzemplarzach<br />
(oryginał i kopia). Do wersji papierowej formularza wniosku należy dołączyć tożsamą wersję<br />
elektroniczną wniosku. Do każdego egzemplarza wniosku w wersji papierowej należy dołączyć<br />
identyczny komplet załączników.<br />
Wniosek o dofinansowanie projektu należy wypełnić zgodnie z Instrukcją wypełniania wniosku (w Instrukcji znajdują<br />
się wskazówki ułatwiające wypełnienie poszczególnych punktów wniosku).
62<br />
4.3 Ocena wniosków o dofinansowanie<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Ocena formalna wniosków o dofinansowanie<br />
Ocena formalna wniosku dokonywana jest w terminie 50 dni roboczych od dnia zakończenia<br />
naboru wniosków. W uzasadnionym przypadku (np. dużej liczby wniosków lub zmian w przepisach<br />
prawa) Dyrektor <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy może wydłużyć termin oceny wniosków,<br />
podając stosowną informację na stronie internetowej www.cop.lodzkie.pl<br />
Oceny formalnej wniosku dokonują pracownicy <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy. Każdy wniosek<br />
oceniany jest zgodnie z zasadą „dwóch par oczu”.<br />
Ocena formalna jest oceną w systemie „TAK, NIE, NIE DOTYCZY” i polega na sprawdzeniu poprawności<br />
wniosku oraz załączników wymaganych w ramach danego konkursu pod względem<br />
spełnienia wymogów formalnych zawartych w dokumentacji, na podstawie kryteriów formalnych<br />
dopuszczających i administracyjnych.<br />
Kryteria dopuszczające:<br />
• poprawność złożenia wniosku o dofinansowanie,<br />
• poprawność sporządzenia wniosku o dofinansowanie,<br />
• kwalifikowalność beneficjenta/partnera,<br />
• kwalifikowalność projektu.<br />
Wnioski spełniające dopuszczające kryteria formalne podlegają ocenie pod kątem administracyjnych<br />
kryteriów formalnych.<br />
Kryteria formalne dopuszczające mają charakter bezwzględny – niespełnienie któregokolwiek z nich skutkuje<br />
odrzuceniem wniosku bez wezwania beneficjenta do poprawy wniosku.<br />
Kryteria administracyjne:<br />
• kompletność wniosku o dofinansowanie,<br />
• kwalifikowalność finansowa.<br />
W przypadku niespełnienia administracyjnych kryteriów formalnych beneficjent wzywany jest do poprawy/uzupełnienia<br />
wniosku o dofinansowanie wraz z załącznikami.<br />
Wezwanie do usunięcia braków we wniosku przekazywane jest faxem lub e-mailem.<br />
Wnioskodawca zobowiązany jest do dostarczenia uzupełnienionego/poprawionego wniosku<br />
w terminie 10 dni roboczych. Termin liczy się od następnego dnia roboczego po dniu wysłania<br />
wezwania do uzupełnienia.
63<br />
Beneficjent może poprawić/uzupełnić wniosek o dofinansowanie wraz z załącznikami<br />
jednokrotnie. Jeżeli w wyznaczonym terminie uzupełniony lub poprawiony wniosek<br />
nie zostanie dostarczony lub wskazany błąd nie zostanie właściwie poprawiony, wniosek<br />
nie podlega dalszej ocenie.<br />
Uzupełnieniu lub poprawie mogą podlegać wyłącznie elementy wskazane do poprawy<br />
lub uzupełnienia przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy. Wyjątek stanowi sytuacja, w której<br />
wprowadzane zgodnie z uwagami <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy zmiany, implikują kolejne<br />
zmiany, np. w przypadku tabel finansowych. Należy wówczas wprowadzić dodatkowe zmiany<br />
do wniosku o dofinansowanie projektu oraz odpowiednich załączników i przekazać na piśmie<br />
informację o ich wprowadzeniu. Jeśli beneficjent zauważy we wniosku o dofinansowanie projektu<br />
inne błędy formalne, poprawia je, informując jednocześnie o tym fakcie <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy, przedstawiając w piśmie przewodnim stosowne wyjaśnienia.<br />
WYBÓR PROJEKTÓW DO DOFINANSOWANIA<br />
W przypadku, gdy w projekcie wprowadzone zostaną dodatkowe zmiany, o których beneficjent<br />
nie poinformował <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, wniosek o dofinansowanie projektu podlega<br />
odrzuceniu.<br />
Informacja dotycząca zakończenia oceny formalnej wraz z listą wniosków pozytywnie ocenionych<br />
pod względem zgodności z kryteriami formalnymi publikowana jest na stronie<br />
www.cop.lodzkie.pl<br />
W terminie do 10 dni roboczych od dnia zakończenia oceny formalnej wszystkich wniosków<br />
o dofinansowanie złożonych w ramach danego konkursu, beneficjent informowany jest<br />
o wyniku oceny formalnej. W przypadku negatywnej oceny informacja zawiera uzasadnienie<br />
wyniku oceny oraz pouczenie o możliwości i trybie wniesienia środka odwoławczego.<br />
Ocena merytoryczna wniosków o dofinansowanie<br />
Wnioski o dofinansowanie pozytywnie ocenione na etapie oceny formalnej podlegają ocenie<br />
merytorycznej.<br />
Ocena merytoryczna wniosku o dofinansowanie powinna być przeprowadzona w terminie<br />
do 30 dni roboczych od dnia zakończenia oceny formalnej wszystkich złożonych wniosków.<br />
W uzasadnionych przypadkach (duża liczba wniosków, złożoność projektów) termin<br />
oceny merytorycznej może zostać przedłużony.<br />
Ocenę merytoryczną przeprowadza Komisja konkursowa w oparciu o kryteria merytoryczne<br />
dostępu, ogólne oraz szczegółowe w zakresie jakim mają zastosowanie dla danego działania<br />
oraz rodzaju projektów.
64<br />
Kryteria dostępu:<br />
• wykonalność techniczna/technologiczna projektu,<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• wykonalność finansowa,<br />
• wykonalność instytucjonalna,<br />
• realność wskaźników.<br />
Kryteria dostępu oceny merytorycznej mają charakter bezwzględny – niespełnienie któregokolwiek z nich skutkuje<br />
odrzuceniem wniosku.<br />
Wnioski spełniające merytoryczne kryteria dostępu podlegają dalszej ocenie dokonywanej<br />
na podstawie kryteriów ogólnych i szczegółowych, które decydują o miejscu projektu na liście<br />
rankingowej. Ocena polega na przyznaniu projektowi punktacji, w zależności od stopnia spełniania<br />
danego kryterium.<br />
Kryteria ogólne:<br />
• mają na celu zbadanie stopnia oddziaływania projektu na zagadnienia o charakterze<br />
uniwersalnym istotne dla każdego projektu, niezależnie od obszaru wsparcia, w ramach<br />
którego projekt będzie realizowany (odmienny zestaw kryteriów merytorycznych ogólnych<br />
przewidziano dla Działania III.6). Poszczególne kryteria mają zróżnicowaną wagę,<br />
tj. maksymalna ilość możliwych do uzyskania punktów, w zależności od poziomu istotności<br />
danego problemu.<br />
Kryteria szczegółowe:<br />
• w większości przypadków, mają na celu zbadanie stopnia oddziaływania projektu<br />
na istotne kwestie w poszczególnych dziedzinach wsparcia RPO WŁ. Ocena na podstawie<br />
tych kryteriów polega na przyznawaniu punktacji projektowi w zależności od stopnia<br />
tego oddziaływania.<br />
Projekt uzyskuje pozytywną ocenę i zostaje wpisany na listę rankingową, jeśli uzyska co najmniej 60% punktów<br />
z kryteriów ogólnych i szczegółowych.<br />
Ocena merytoryczna dokonywana jest niezależnie przez co najmniej dwóch członków Komisji<br />
konkursowej (zgodnie z zasadą „dwóch par oczu”). W przypadku, gdy różnica w ocenie punktowej<br />
danego kryterium przekracza 3 punkty (przed przemnożeniem przez wagi) przeprowadzana<br />
jest dodatkowa – ostateczna ocena projektu przez członka Komisji konkursowej,
65<br />
wskazanego przez Przewodniczącego Komisji konkursowej.<br />
Ocena punktowa projektu jest średnią ocen poszczególnych członków Komisji konkursowej<br />
oceniających projekt.<br />
W przypadku, gdy zdaniem Komisji konkursowej na etapie oceny merytorycznej wniosku istnieje<br />
potrzeba wezwania wnioskodawcy w celu złożenia wyjaśnień, wnioskodawca powinien<br />
złożyć stosowne wyjaśnienia na piśmie w terminie 3 dni roboczych.<br />
W sytuacji stwierdzenia przez oceniających braków lub błędów formalnych we wniosku, jest on<br />
zwracany do ponownej oceny formalnej.<br />
WYBÓR PROJEKTÓW DO DOFINANSOWANIA<br />
Informacja dotycząca zakończenia oceny merytorycznej wraz z listą wniosków pozytywnie ocenionych<br />
pod względem zgodności z kryteriami merytorycznymi publikowana jest na stronie<br />
www.cop.lodzkie.pl<br />
Wnioskodawca jest pisemnie informowany o wynikach oceny merytorycznej w terminie<br />
10 dni roboczych od zakończenia oceny merytorycznej wszystkich wniosków o dofinansowanie.<br />
W przypadku negatywnej oceny merytorycznej projektu ww. informacja musi zawierać<br />
uzasadnienie wyników oceny projektu oraz pouczenie o możliwości wniesienia środka odwoławczego<br />
wraz ze wskazaniem terminu przysługującego na jego wniesienie, sposobie wniesienia<br />
oraz właściwej instytucji, do której środek ten należy wnieść.<br />
4.4 Wycofanie projektu w czasie trwania procedury konkursowej<br />
Na pisemną prośbę beneficjenta, istnieje możliwość wycofania wniosku na każdym etapie<br />
trwania procedury konkursowej. W takim przypadku beneficjent składa do <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy pismo, w którym podaje przyczynę wycofania wniosku oraz wskazuje osobę<br />
upoważnioną do odbioru dokumentów (jeden egzemplarz wniosku wraz z załącznikami).<br />
Odbiór dokumentów następuje w siedzibie <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy po okazaniu dokumentu<br />
tożsamości. Jeden egzemplarz wniosku wraz z załącznikami pozostaje w <strong>Centrum</strong><br />
Obsługi Przedsiębiorcy.<br />
4.5 Wyłonienie projektów do dofinansowania<br />
Wyboru projektów do dofinansowania dokonuje Zarząd Województwa Łódzkiego w drodze<br />
uchwały o przyznaniu dofinansowania na podstawie listy rankingowej projektów. W przypadku,<br />
gdy alokacja przeznaczona na dany konkurs przewyższa lub jest równa wartości dofinansowania<br />
projektów, dofinansowanie może zostać przyznane wszystkim projektom. Kiedy<br />
alokacja na dany konkurs jest niższa niż wartość dofinansowania projektów, wybór projektów<br />
dokonywany jest w oparciu o listę rankingową projektów, a dofinansowanie uzyskują projekty,
66<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
które uzyskały największą liczbę punktów z oceny merytorycznej do wartości nie przekraczającej<br />
alokacji skierowanej na konkurs. Zarząd Województwa Łódzkiego może dokonać<br />
wyboru do dofinansowania projektów w kolejności odmiennej niż wskazana na liście<br />
rankingowej.<br />
Zarząd Województwa Łódzkiego może podjąć decyzję o utworzeniu listy rezerwowej projektów,<br />
które przeszły pozytywną ocenę merytoryczną, a nie zostały wyłonione do dofinansowania.<br />
W przypadku, gdy została rozdysponowana w części dostępna alokacja, a pozostała cześć<br />
nie pozwala na dofinansowanie w pełnej wysokości kolejnego projektu na liście rankingowej,<br />
możliwe jest obniżenie poziomu dofinansowania tego projektu. W przypadku, gdy beneficjent<br />
nie wyrazi zgody na obniżenie poziomu dofinansowania, zapytanie kierowane jest do kolejnego<br />
beneficjenta.<br />
Informację o projektach, które zostały wyłonione do dofinansowania zamieszcza się na stronie<br />
www.cop.lodzkie.pl. Informacja zawiera w szczególności:<br />
• liczbę zakwalifikowanych projektów w danym działaniu,<br />
• nazwy beneficjentów,<br />
• tytuły projektów,<br />
• wartości projektów (w tym środków z EFRR).<br />
W terminie nie dłuższym niż 10 dni roboczych od daty podjęcia przez Zarząd Województwa<br />
Łódzkiego decyzji o wyłonieniu projektów do dofinansowania, beneficjenci są pisemnie<br />
informowani o:<br />
• wyłonieniu projektu do dofinansowania,<br />
• niewyłonieniu projektu do dofinansowania wraz z uzasadnieniem i informacją o możliwości<br />
i trybie wniesienia środka odwoławczego.
67<br />
ROZDZIAŁ 5. PROCEDURA ODWOŁAWCZA<br />
PROCEDURA ODWOŁAWCZA<br />
5.1 Protest<br />
W przypadku projektów ocenionych negatywnie wnioskodawcy jest przekazywana informacja<br />
o wynikach oceny projektu wraz z uzasadnieniem wyników oceny projektu oraz pouczeniem<br />
o możliwości wniesienia środka odwoławczego wraz ze wskazaniem terminu przysługującego<br />
na jego wniesienie, sposobie wniesienia oraz właściwej instytucji, do której środek ten należy<br />
wnieść.<br />
Przez ocenę negatywną należy rozumieć sytuację, w której projekt nie został zakwalifikowany do dofinansowania.<br />
Szczegółowy tryb wnoszenia i rozpatrywania protestu został określony w Zasadach procedury<br />
odwoławczej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego<br />
na lata 2007-2013.<br />
Protest to pisemne wystąpienie wnioskodawcy o przeprowadzenie postępowania mającego<br />
na celu weryfikacje zarzutów podnoszonych w proteście i w efekcie przywrócenie złożonego<br />
wniosku o dofinansowanie do procedury wyboru. Weryfikacja zarzutów wskazanych w proteście<br />
obejmuje sprawdzenie zgodności złożonego wniosku o dofinansowanie z kryteriami<br />
oraz prawidłowości przeprowadzenia procedury wyboru.<br />
Protest należy wnieść na piśmie do IZ RPO WŁ za pośrednictwem <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, w terminie<br />
14 dni od dnia otrzymania przez wnioskodawcę informacji o negatywnym wyniku procedury wyboru. Bieg terminu<br />
na wniesienie protestu rozpoczyna się w dniu następującym po dniu, otrzymania ww. informacji.<br />
W proteście wnioskodawca zobowiązany jest wskazać wraz z uzasadnieniem wszystkie zarzuty<br />
do oceny lub decyzji, w których zdaniem wnioskodawcy czynność została przeprowadzona<br />
nieprawidłowo. Wnioskodawca ma możliwość jednokrotnego wniesienia protestu do danego<br />
zakresu procedury wyboru, który uniemożliwił dalszy jej przebieg.
68<br />
Protest musi zawierać:<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• dane wnioskodawcy, tożsame z danymi wskazanymi we wniosku o dofinansowanie<br />
projektu,<br />
• numer wniosku o dofinansowanie projektu,<br />
• wyczerpujące określenie zarzutów odnośnie przeprowadzonego postępowania<br />
ze szczegółowym wskazaniem zarzucanej nieprawidłowości lub błędu oraz odniesieniem<br />
się do konkretnych kryteriów i przywołaniem adekwatnych treści wniosku o dofinansowanie<br />
lub Zasad dotyczących procedury wyboru projektów, potwierdzających<br />
stanowisko wnioskodawcy.<br />
Protest jest rozpatrywany wyłącznie w oparciu o dokumentację złożoną w ramach naboru oraz<br />
uzupełnioną w trakcie oceny wniosku o dofinansowanie.<br />
Procedura odwoławcza nie służy uzupełnianiu i poprawianiu wniosku o dofinansowanie.<br />
5.2 Terminy w ramach procedury odwoławczej<br />
Przy obliczaniu terminów w zakresie procedury odwoławczej należy stosować następujące<br />
zasady:<br />
• termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia,<br />
• termin oznaczony w miesiącach kończy się z upływem dnia, którego nazwa lub data<br />
odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia nie było – w ostatnim<br />
dniu miesiąca,<br />
• jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia<br />
się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło,<br />
• jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo<br />
za wolny od pracy (według Ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy)<br />
lub sobotę, termin upływa dnia następnego,<br />
• dla obliczania terminów podanych w dniach brane są pod uwagę dni kalendarzowe,<br />
chyba, że co innego wynika wprost z informacji przekazywanej przez IZ RPO WŁ/IP II<br />
lub Zasad procedury odwoławczej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
Nadanie pisma w placówce pocztowej (analogicznie – przez kuriera) jest traktowane jako równoznaczne<br />
z jego wniesieniem.<br />
W takim przypadku decyduje data stempla pocztowego (lub dowodu nadania). Termin
na rozpatrzenie wniesionego protestu rozpoczyna swój bieg od dnia następującego po dniu<br />
otrzymania protestu przez IZ RPO WŁ/IP II.<br />
69<br />
5.3 Wycofanie protestu<br />
Wnioskodawca jest jedynym kompetentnym podmiotem do wycofania protestu. Kompetencję<br />
tę zachowuje do zakończenia procedury odwoławczej. Wycofanie protestu powinno nastąpić<br />
na piśmie. Jeżeli wnioskodawca wycofa protest przed upływem 14 dni od otrzymania informacji<br />
o negatywnej ocenie projektu, zachowuje do upływu ww. terminu prawo do ponownego<br />
jego wniesienia.<br />
PROCEDURA ODWOŁAWCZA<br />
5.4 Procedura rozpatrywania protestu<br />
Wstępna weryfikacja formalnej dopuszczalności protestu polega na zweryfikowaniu zgodności<br />
złożenia protestu z pouczeniem.<br />
Protest złożony:<br />
• po terminie,<br />
• w sposób sprzeczny z pouczeniem,<br />
• do niewłaściwej instytucji<br />
podlega odrzuceniu.<br />
W przypadku potwierdzenia przez Departament Polityki Regionalnej braku formalnej dopuszczalności<br />
protestu, DPR informuje wnioskodawcę o odrzuceniu protestu.<br />
Następnie, w sytuacji formalnej dopuszczalności protestu, weryfikacji podlega ocena celowości<br />
jego rozpatrzenia.<br />
W odniesieniu do oceny formalnej, niecelowy jest protest, który nie dotyczy wszystkich kryteriów<br />
formalnych ocenionych negatywnie na etapie oceny formalnej.<br />
W odniesieniu do oceny merytorycznej, niecelowy jest protest:<br />
• w zakresie kryteriów dostępu, który nie dotyczy wszystkich kryteriów merytorycznych<br />
dostępu ocenionych negatywnie na etapie oceny merytorycznej,<br />
• w zakresie kryteriów ogólnych i szczegółowych, gdy ponowna weryfikacja wszystkich<br />
kwestionowanych w proteście kryteriów nie daje teoretycznej możliwości uzyskania<br />
przez projekt minimum 60 % ogólnej liczby punktów.<br />
W przypadku uznania protestu za niecelowy, Departament Polityki Regionalnej przesyła wnioskodawcy<br />
informacje o oddaleniu protestu ze względu na jego niecelowość.
70<br />
Uznanie protestu za celowy powoduje właściwe rozpoznanie protestu tj. weryfikację zarzutów<br />
podniesionych w proteście.<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Uznanie zarzutów zawartych w proteście za zasadne skutkuje przekazaniem sprawy do ponownego<br />
rozpoznania. Ponownie przeprowadzona ocena dokonywana jest przy uwzględnieniu<br />
zarzutów podnoszonych przez wnioskodawcę.<br />
Uznanie protestu za niezasadny skutkuje oddaleniem protestu. Stosowna informacja przekazywana<br />
jest do wnioskodawcy, co kończy postępowanie w zakresie rozpatrzenia środka<br />
odwoławczego.<br />
Całość procedury rozpatrywania protestu liczona od dnia następującego po dniu wpływu protestu<br />
do dnia nadania do wnioskodawcy informacji o rozpatrzeniu protestu:<br />
• o przywróceniu projektu do procedury wyboru,<br />
• o oddaleniu protestu,<br />
• o odrzuceniu protestu<br />
trwa niedłużej niż 50 dni roboczych.<br />
W sytuacji przywrócenia projektu do procedury wyboru, terminy w zakresie ponownej oceny liczone są zgodnie<br />
z Zasadami dotyczącymi procedury wyboru projektów.<br />
Informacja o wynikach rozpatrzenia protestu (o przywróceniu projektu do procedury wyboru/<br />
oddaleniu protestu/odrzuceniu protestu) oraz informacja o wyniku ponownie przeprowadzonej<br />
oceny w konsekwencji złożonego protestu dokonywana jest przez IZ RPO WŁ/IP II pocztą<br />
za potwierdzeniem odbioru. W sytuacji braku możliwości doręczenia pisma do adresata, doręczenie<br />
uważa się za dokonane po otrzymaniu przez IZ RPO WŁ / IP II informacji o niemożliwości<br />
doręczenia.<br />
5.5 Postępowanie sądowo – administracyjne<br />
Po zakończeniu procedury odwoławczej przewidzianej w systemie realizacji programu operacyjnego<br />
wnioskodawca może wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.<br />
Skarga jest wnoszona przez wnioskodawcę w terminie 14 dni od dnia otrzymania<br />
informacji o wynikach procedury odwoławczej, bezpośrednio do właściwego wojewódzkiego<br />
sądu administracyjnego wraz z kompletną dokumentacją w sprawie, obejmującą wniosek<br />
o dofinansowanie wraz z informacją w przedmiocie oceny projektu, kopie wniesionych<br />
środków odwoławczych oraz informację o wynikach procedury odwoławczej. Skarga podlega<br />
opłacie sądowej.
71<br />
Zgodnie z ustawą Prawo o ustroju sądów administracyjnych, sądy administracyjne sprawują<br />
kontrolę działalności administracji publicznej. Kontrola ta sprawowana jest pod względem<br />
zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Od wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego<br />
przysługuje skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Skargę<br />
kasacyjną może wnieść zarówno wnioskodawca, który wniósł uprzednio skargę do wojewódzkiego<br />
sądu administracyjnego, jak również właściwa instytucja zarządzająca lub pośrednicząca.<br />
Wniesienie skargi obydwa się na zasadach określonych w ustawie Prawo o postępowaniu<br />
przed sądami administracyjnymi.<br />
PROCEDURA ODWOŁAWCZA<br />
5.6 Wpływ procedury odwoławczej na pozostałe projekty<br />
Wniesienie protestu przez beneficjenta nie ma wpływu na przebieg procedury wyboru pozostałych<br />
projektów w ramach danego konkursu.<br />
W ramach konkursu zostaje wydzielona pula 10 % środków alokacji przewidzianej na konkurs,<br />
która przeznaczona jest na dofinansowanie projektów wyłonionych w ramach zakończonej<br />
procedury odwoławczej. W przypadku niewyczerpania puli tych środków na wyłonienie projektów<br />
w wyniku zastosowanej procedury odwoławczej zostaną one przeznaczone na wyłonienie<br />
projektów z listy rezerwowej lub przeznaczane są na ogłaszanie kolejnych konkursów.<br />
W przypadku projektów, których ocena zakończyła się pozytywnie lub które zostały wybrane<br />
do dofinansowania, stosowane są wszelkie odpowiednie procedury (tj. kolejne etapy oceny,<br />
przygotowanie do podpisania umowy o dofinansowanie itp.).
73<br />
ROZDZIAŁ 6. OD UMOWY O DOFINANSOWANIE DO ROZLICZENIA<br />
PROJEKTU<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
6.1 Umowa o dofinansowanie<br />
Punktem wyjścia do podpisania umowy o dofinansowanie projektu jest uchwała Zarządu<br />
Województwa Łódzkiego dotycząca wyłonienia projektów do dofinansowania oraz pełna dokumentacja<br />
niezbędna do podpisania umowy o dofinansowanie projektu.<br />
Umowa o dofinansowanie projektu jest podpisywana przez Dyrektora <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy w terminie do 50 dni roboczych od daty podjęcia uchwały w sprawie wyłonienia<br />
projektów do dofinansowania. W szczególnym przypadku Dyrektor <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy może wydłużyć termin podpisywania umów o dofinansowanie.<br />
Umowa sporządzana jest według wzoru określonego przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy<br />
na podstawie kompletnego wniosku o dofinansowanie projektu, stanowiącego załącznik<br />
do umowy. Wzór umowy o dofinansowanie projektu stanowi minimalny zakres praw i obowiązków<br />
stron umowy i może być przez strony umowy zgodnie uzupełniany o inne postanowienia<br />
niezbędne i istotne do prawidłowej realizacji projektu. Postanowienia stanowiące uzupełnienie<br />
treści wzoru umowy o dofinansowanie projektu nie mogą być jednak sprzeczne z obowiązującymi<br />
przepisami.<br />
W piśmie informującym o przyjęciu projektu do dofinansowania beneficjent zostaje poinformowany<br />
o konieczności przygotowania stosownych informacji i dokumentów do umowy. Na tym<br />
etapie <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy wzywa również beneficjenta do złożenia informacji,<br />
oświadczeń/zaświadczeń dotyczących otrzymanej pomocy publicznej i pomocy de minimis.<br />
Tym samym <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy przed podpisaniem umowy o dofinansowanie<br />
projektu powtórnie (po raz pierwszy podczas oceny formalnej) weryfikuje, czy beneficjent<br />
od momentu złożenia wniosku w odpowiedzi na dany konkurs nie otrzymał pomocy publicznej<br />
na ten sam projekt z innych źródeł zewnętrznych lub nie otrzymał pomocy de minimis powyżej<br />
określonego limitu. Ponadto, jeśli beneficjent otrzyma jakąkolwiek pomoc de minimis w okresie<br />
między złożeniem dokumentów do umowy o dofinansowanie projektu a dniem podpisania
74<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
umowy, zobowiązany jest do poinformowania o tym <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy i dostarczenia<br />
stosownych zaświadczeń w celu weryfikacji obowiązującego limitu pomocy. Beneficjent<br />
zostaje zobligowany do przekazania dokumentów niezbędnych do podpisania umowy w terminie<br />
określonym przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy. W szczególnych przypadkach termin<br />
składania dokumentów w celu podpisania umowy może zostać wydłużony. Informacja<br />
o wydłużeniu terminu, w którym podpisana zostanie umowa o dofinansowanie projektu, przekazywana<br />
jest beneficjentowi pisemnie. W przypadku uchybień w dostarczonej dokumentacji,<br />
czy stwierdzenia braków, beneficjent otrzyma pismo wzywające do ich uzupełnienia lub skorygowania<br />
i pilnego dostarczenia do <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy.<br />
Jeżeli umowa o dofinansowanie podpisywana jest przez pełnomocnika beneficjenta, do <strong>Centrum</strong><br />
Obsługi Przedsiębiorcy należy dostarczyć również oryginał pełnomocnictwa szczegółowego<br />
w formie notarialnej, o ile takie pełnomocnictwo nie zostało dołączone do wniosku o dofinansowanie,<br />
wskazującego na umocowanie do działania w imieniu i na rzecz beneficjenta.<br />
W wyjątkowych przypadkach, za zgodą <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, termin na podpisanie<br />
umowy przez beneficjenta może zostać wydłużony.<br />
Przekroczenie terminu przez beneficjenta, bez uzyskania wcześniejszej zgody <strong>Centrum</strong><br />
Obsługi Przedsiębiorcy na jego przesunięcie, stanowi przesłankę do wycofania się <strong>Centrum</strong><br />
Obsługi Przedsiębiorcy z podpisania umowy o dofinansowanie z przyczyn leżących po stronie<br />
beneficjenta.<br />
Po zakończeniu procesu podpisywania umów na stronie internetowej www.cop.lodzkie.pl<br />
zostaje zamieszczona informacja na temat podpisanych umów o dofinansowanie realizacji<br />
projektu.<br />
Zgodnie z art. 206 ust. 2 Ustawy o finansach publicznych umowa o dofinansowanie projektu<br />
powinna określać w szczególności:<br />
• opis projektu lub zadania, w tym cel, na jaki przyznano środki i termin jego realizacji,<br />
• harmonogram dokonywania wydatków, obejmujący okres co najmniej jednego kwartału,<br />
• wysokość przyznanych środków,<br />
• zobowiązanie do poddania się kontroli i tryb kontroli realizacji projektu lub zadania,<br />
• termin i sposób rozliczenia projektu oraz ewentualnych zaliczek,<br />
• formy zabezpieczeń należytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy,<br />
• warunki rozwiązania umowy ze względu na nieprawidłowości występujące w trakcie realizacji<br />
projektu,<br />
• warunki i terminy zwrotu środków nieprawidłowo wykorzystanych lub pobranych w nadmiernej<br />
wysokości lub w sposób nienależny.<br />
Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu następuje w siedzibie <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy.
75<br />
6.2 Zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie<br />
Zgodnie z umową o dofinansowanie projektu, beneficjent zobowiązany jest do wniesienia<br />
zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy, w wybranej przez siebie formie, w terminie<br />
do 14 dni od daty zawarcia umowy o dofinansowanie projektu. Wartość zabezpieczenia musi<br />
obejmować wartości przyznanego dofinansowania wraz z kosztami ewentualnego postępowania<br />
egzekucyjnego.<br />
Zabezpieczenie należytego wykonania zobowiązań wynikających z umowy wnoszone jest<br />
w jednej z form określonych w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 16 grudnia<br />
2009 r. w sprawie warunków i trybu udzielania i rozliczania zaliczek oraz zakresu i terminów<br />
składania wniosków o płatność w ramach programów finansowanych z udziałem środków<br />
europejskich.<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
Najczęściej stosowaną formą wniesienia zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy jest weksel<br />
in blanco wraz z deklaracją wekslową. W przypadku wniesienia przez beneficjenta zabezpieczenia<br />
w tej formie, w razie bezskutecznego wezwania do zwrotu należności powstałych<br />
z tytułu nieprawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie, <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy<br />
ma prawo wypełnić weksel na sumę wekslową obejmującą: kwotę wypłaconego dofinansowania<br />
wraz z odsetkami oraz kosztami dochodzenia zapłaty weksla.<br />
Zabezpieczenie prawidłowej realizacji umowy ustanawiane jest na okres 5 lat (w przypadku<br />
mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw na 3 lata) od dnia zakończenia finansowej realizacji<br />
projektu. W przypadku prawidłowego wypełnienia przez beneficjenta wszelkich zobowiązań<br />
określonych w umowie o dofinansowanie projektu, <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy zwraca<br />
beneficjentowi ustanowione zabezpieczenie po upływie ww. okresu lub w przypadku nie odebrania,<br />
ulega ono protokolarnemu zniszczeniu.<br />
6.3 Zmiany w realizacji projektu<br />
Beneficjent zobowiązany jest do poinformowania <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy o wszelkich<br />
zmianach w trakcie realizacji projektu. Zmiany wprowadzane są aneksem do umowy, sporządzonym<br />
w formie pisemnej pod rygorem nieważności.<br />
Szczegóły dotyczące zakresu i trybu dokonywania zmian w projekcie reguluje umowa o dofinansowanie.<br />
Wprowadzane zmiany do umowy mogą być inicjowane zarówno przez beneficjenta, jak i przez<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy. Zmiany w umowie nie mogą prowadzić do zwiększenia przyznanej<br />
kwoty dofinansowania określonej w umowie.
76<br />
Beneficjent zgłasza do <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, w formie pisemnej, zmiany dotyczące<br />
realizacji projektu w terminie określonym w umowie o dofinansowanie.<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Zmiany w umowie mogą dotyczyć:<br />
• zmiany rachunku bankowego beneficjenta,<br />
• zmiany nazwy beneficjenta,<br />
• zmiany adresu siedziby/oddziału beneficjenta,<br />
• wzrostu całkowitej wartości projektu wynikającego ze zwiększenia kosztów niekwalifikowalnych<br />
w projekcie – aneks podpisywany jest po zakończeniu projektu, po kontroli<br />
końcowej potwierdzającej wzrost całkowitej wartości projektu,<br />
• zmiany w zakresie wartości wskaźników produktu – w procencie określonym w umowie<br />
o dofinansowanie,<br />
• zmiany w zakresie wskaźników rezultatów projektu w procencie określonym w umowie<br />
o dofinansowanie,<br />
• przesunięć pomiędzy kategoriami wydatków, przy zachowaniu niezmienionego zakresu<br />
rzeczowego projektu, gdy przekraczają one 15% całkowitych wydatków kwalifikowalnych,<br />
wskazanych w pierwotnej wersji wniosku o dofinansowanie.<br />
W przypadku braku akceptacji proponowanych przez beneficjenta zmian w umowie o dofinansowanie,<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy powiadamia pisemnie beneficjenta o odmowie<br />
wyrażenia zgody na aneks do umowy o dofinansowanie wraz z uzasadnieniem. Beneficjent<br />
zobowiązany jest do realizowania projektu zgodnie z warunkami umowy bądź odstąpienia<br />
od realizacji projektu.<br />
6.4 Rozwiązanie umowy o dofinansowanie<br />
Umowa o dofinansowanie projektu może zostać rozwiązana w wyniku zgodnej woli stron umowy,<br />
w wyniku wystąpienia niezależnych od beneficjenta okoliczności, które uniemożliwiają dalsze<br />
wykonywanie obowiązków w niej zawartych, na wniosek beneficjenta lub wypowiedzenia<br />
warunków umowy przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy. Wszystkie okoliczności stanowiące<br />
podstawę do rozwiązania umowy, jak również obowiązki beneficjenta wynikające z tego faktu,<br />
określa umowa o dofinansowanie projektu.<br />
Umowa może zostać rozwiązana przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy z zachowaniem<br />
miesięcznego terminu wypowiedzenia, jeżeli beneficjent m.in.:<br />
• nie rozpoczął realizacji projektu w terminie określonym w umowie z przyczyn przez siebie<br />
zawinionych,
77<br />
• zaprzestał realizacji projektu lub realizuje go w sposób niezgodny z umową bądź przepisami<br />
prawa lub procedurami właściwymi dla Programu,<br />
• nie wywiązał się z obowiązków wynikających z umowy,<br />
• nie przestrzegał procedur udzielania zamówień publicznych oraz przejrzystości i uczciwej<br />
konkurencji przy wydatkowaniu środków w ramach realizowanego projektu,<br />
• nie przedłożył wniosku o płatność, pomimo pisemnego wezwania przez <strong>Centrum</strong><br />
Obsługi Przedsiębiorcy,<br />
• w terminie określonym przez uprawnione instytucje, z przyczyn leżących po stronie beneficjenta,<br />
nie usunął stwierdzonych uchybień,<br />
• odmówił poddania się kontroli lub audytowi uprawnionych instytucji lub rażąco utrudniał<br />
przeprowadzenie kontroli lub audytu.<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie projektu ma<br />
prawo rozwiązać umowę bez wypowiedzenia, jeżeli beneficjent m.in.:<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
• nie wniósł zabezpieczenia prawidłowej realizacji umowy w terminie 14 dni od daty zawarcia<br />
umowy o dofinansowanie projektu,<br />
• wobec beneficjenta został złożony wniosek o ogłoszenie upadłości lub beneficjent pozostaje<br />
w stanie likwidacji lub podlega zarządowi komisarycznemu lub zawiesił swoją<br />
działalność lub jest przedmiotem postępowań o podobnym charakterze,<br />
• beneficjent wykorzystał w całości bądź w części przekazane środki na cel inny, niż określony<br />
we wniosku lub niezgodnie z umową,<br />
• beneficjent złoży podrobione, przerobione lub stwierdzające nieprawdę dokumenty<br />
w celu uzyskania dofinansowania w ramach umowy.<br />
Niezależnie od formy lub przyczyny rozwiązania umowy, beneficjent zobowiązany jest do przedstawienia<br />
wniosku o płatność końcową z wypełnioną częścią sprawozdawczą z zakończenia<br />
realizacji projektu oraz do przechowywania, archiwizowania i udostępniania dokumentacji<br />
związanej z realizacją projektu, zgodnie z zasadami udostępniania i archiwizacji projektu.<br />
W przypadku rozwiązania umowy beneficjent jest zobowiązany do zwrotu otrzymanego dofinansowania<br />
wraz z odsetkami w wysokości określonej, jak dla zaległości podatkowych,<br />
naliczanymi od dnia przekazania beneficjentowi dofinansowania, w terminie i na rachunek<br />
wskazany przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy.
78<br />
6.5 Wniosek o płatność<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Podstawą przekazania beneficjentowi środków finansowych (w formie zaliczki lub refundacji<br />
poniesionych wcześniej wydatków) w ramach III Osi priorytetowej Regionalnego Programu<br />
Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 jest złożenie w formie papierowej<br />
i elektronicznej, do <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, poprawnego, kompletnego i spełniającego<br />
wymogi formalne, merytoryczne i rachunkowe wniosku beneficjenta o płatność<br />
wraz z wszelkimi wymaganymi załącznikami. Formularz wniosku o płatność oraz dokładna<br />
instrukcja jego sporządzenia dostępne są na stronie www.cop.lodzkie.pl.<br />
W okresie programowania 2007-2013 proces wnioskowania o płatność został połączony z procesem<br />
sprawozdawania, co pozwoliło na wyeliminowanie z systemu wdrażania oddzielnych<br />
sprawozdań z postępu realizacji projektu. W obowiązującym formularzu wniosku beneficjenta<br />
o płatność, zapewniającym połączenie opisanych wyżej funkcji, można wyodrębnić dwie części:<br />
sprawozdawczą i sprawozdawczo – finansową.<br />
Funkcje wniosku o płatność<br />
sprawozdawcza<br />
sprawozdawczo - finansowa<br />
Wypełnienie przez beneficjenta części sprawozdawczej wniosku o płatność jest obligatoryjne<br />
i stanowi źródło informacji nt. przebiegu realizacji poszczególnych etapów projektu, osiągniętych<br />
wskaźników, problemów związanych z realizacją projektu, zadań planowanych w kolejnym<br />
okresie sprawozdawczym, a także zgodności projektu z zasadami polityk wspólnotowych.<br />
Opisany we wniosku postęp rzeczowy powinien być powiązany z postępem finansowym w taki<br />
sposób, aby rzeczowa realizacja projektu stanowiła uzasadnienie dla poniesionych wydatków.<br />
Dlatego też warunkiem koniecznym do zrefundowania wydatków na rzecz beneficjenta jest<br />
pozytywnie zweryfikowany wniosek o płatność, zarówno w części finansowej, jak i części dotyczącej<br />
przebiegu realizacji projektu.<br />
W części finansowej beneficjent przedstawia wydatki, które poniósł w trakcie realizacji projektu<br />
w okresie, za jaki składa wniosek o płatność oraz wnioskuje o przyznanie dofinansowania,<br />
w formie zaliczki i/lub refundacji, w określonej wysokości.<br />
Wniosek o płatność, pełniący funkcję sprawozdawczo – finansową może dotyczyć:<br />
• wnioskowania o przyznanie płatności zaliczkowej, przy czym przekazanie transzy płatności<br />
zaliczkowej następuje na podstawie umowy o dofinansowanie i wniosku o płatność<br />
zaliczkową. Warunkiem przekazania beneficjentowi dofinansowania w formie<br />
zaliczki jest zatwierdzenie wniosku o płatność oraz przedłożenie przez beneficjenta zabezpieczenia<br />
należytego wykonania postanowień umowy, w formie i na kwotę określoną
79<br />
w umowie o dofinansowanie. Zabezpieczenie należy wnieść w ciągu 14 dni roboczych<br />
od podpisania umowy o dofinansowanie,<br />
• rozliczenia płatności zaliczkowej, czyli rozliczenie środków przekazanych w ramach<br />
wcześniejszych transz zaliczkowych, z ewentualnym jednoczesnym wnioskowaniem<br />
o kolejne transze środków (w formie zaliczki lub refundacji). Wypłata kolejnej transzy<br />
zależna jest od rozliczenia dotychczas otrzymanych transz w wysokości określonej<br />
w umowie o dofinansowanie,<br />
• wnioskowania o przekazanie płatności pośredniej, czyli o przekazanie kwoty refundacji<br />
części wydatków kwalifikowalnych poniesionych w miarę postępu realizacji projektu<br />
przez beneficjenta,<br />
• wnioskowania o przekazanie płatności końcowej, czyli o przekazanie kwoty stanowiącej<br />
refundację określonej w umowie o dofinansowanie części lub całości wydatków kwalifikowalnych<br />
poniesionych na realizację projektu, jeżeli w trakcie realizacji projektu beneficjent<br />
złożył wniosek/wnioski o płatność pośrednią/zaliczkową, to płatność końcowa<br />
nie może stanowić mniej niż, określona w umowie o dofinansowanie, procentowa wartość<br />
ogólnej kwoty dofinansowania,<br />
• rozliczenia wydatków, czyli udokumentowanie wydatków poniesionych przez państwowe<br />
jednostki budżetowe finansujące całość wydatków ponoszonych w ramach projektów<br />
ze środków będących w ich dyspozycji.<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
6.6 Termin i forma składania wniosku o płatność<br />
Formularz wniosku o płatność należy złożyć w formie papierowej i elektronicznej (CD/DVD),<br />
przy czym obie wersje muszą być tożsame. Wszystkie strony wniosku o płatność powinny<br />
być przez beneficjenta zaparafowane, natomiast na ostatniej stronie beneficjent składa podpis<br />
wraz z pieczęcią imienną i pieczęcią firmową. Do wniosku o płatność warto dołączyć pismo<br />
przewodnie, w którym jasno określony będzie numer i nazwa projektu (numer projektu jest tożsamy<br />
z numerem wniosku o dofinansowanie) oraz okres, za jaki składany jest wniosek o płatność.<br />
W piśmie przewodnim bowiem beneficjent ma możliwość zawrzeć wszystkie dodatkowe<br />
informacje bądź wyjaśnienia, które stają się bardzo cenne i potrzebne podczas weryfikacji<br />
wniosku o płatność. Zaleca się by wniosek o płatność, wraz z wszelkimi wymaganymi do niego<br />
załącznikami był złożony w opisanym segregatorze (nazwa beneficjenta, numer i nazwa projektu,<br />
data sporządzenia wniosku o płatność).<br />
W przypadku płatności zaliczkowych i pośrednich beneficjent składa wniosek o płatność<br />
w terminach przewidzianych w aktualnym harmonogramie płatności, stanowiącym załącznik<br />
do umowy o dofinansowanie, nie częściej jednak niż raz na miesiąc. W przypadku płatności<br />
końcowej wniosek o płatność należy złożyć w terminie 30 dni kalendarzowych od dnia
80<br />
zakończenia realizacji projektu (zakończenia finansowego lub rzeczowego, w zależności<br />
o tego, które nastąpiło później).<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Jeżeli w okresie dłuższym niż 3 miesiące, licząc od daty końcowej okresu, za który beneficjent<br />
złożył poprzedni wniosek o płatność (w przypadku pierwszego wniosku o płatność termin<br />
ten liczony jest od dnia podpisania umowy o dofinansowanie), beneficjent nie ponosi żadnych<br />
wydatków albo ponosi wydatki, lecz nie występuje o ich refundację, zobowiązany jest złożyć<br />
wniosek o płatność z wypełnioną częścią dotyczącą przebiegu realizacji projektu.<br />
Za datę wpływu wniosku o płatność uznawany jest dzień dostarczenia wniosku do siedziby<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy. W przypadku nadesłania wniosku pocztą, decyduje<br />
data wpływu dokumentów do <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, a nie data stempla pocztowego.<br />
Integralną częścią wniosku o płatność, niezbędną podczas jego weryfikacji, są załączniki.<br />
Wspomniana, dodatkowa dokumentacja, dołączana do wniosku o płatność pozwala stwierdzić<br />
m.in., czy dany beneficjent nie jest wykluczony z możliwości ubiegania się o dofinansowanie,<br />
czy poniesione w ramach realizowanego projektu wydatki można uznać za kwalifikowane,<br />
czy beneficjent wnioskuje o dofinansowanie w prawidłowej wysokości oraz czy projekt realizowany<br />
jest zgodnie z harmonogramem rzeczowo – finansowym stanowiącym załącznik<br />
do umowy o dofinansowanie lub zgodnie z jego zaktualizowaną wersją zaakceptowaną przez<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy.<br />
Oryginały faktur lub innych dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej<br />
(spełniających wymogi określone w Ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości) należy<br />
opisać w sposób niebudzący wątpliwości, że wydatki zostały poniesione na realizację projektu<br />
współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach<br />
III Osi priorytetowej Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata<br />
2007-2013.<br />
Dokumenty księgowe załączone do wniosku o płatność należy opisać przed wykonaniem<br />
kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem. W przypadku, gdy beneficjent zostanie wezwany<br />
do uzupełnienia określonych zapisów w opisie faktury/innego dokumentu księgowego<br />
o równoważnej wartości dowodowej, uzupełnienia dokonuje na oryginale dokumentu, z którego<br />
następnie należy sporządzić kopię, poświadczoną za zgodność z oryginałem i dołączyć<br />
do korekty wniosku o płatność.<br />
Wszelkie poprawki na dokumentach należy dokonywać poprzez skreślenie i naniesienie poprawki,<br />
opatrując korektę datą jej dokonania i podpisem osoby upoważnionej do naniesienia<br />
poprawki. Niedopuszczalne jest dokonywanie skreśleń pojedynczych cyfr, np. w kwotach<br />
lub datach.
81<br />
Na pierwszej stronie faktury należy umieścić:<br />
• informację o współfinansowaniu projektu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego i (jeśli dotyczy) z budżetu państwa,<br />
• informację, że faktura jest załącznikiem do przedkładanego wniosku o płatność (data<br />
wniosku jest datą jego podpisania, z wyjątkiem wniosku o płatność końcową, w przypadku<br />
którego data ta odnosić się będzie do ostatniego zdarzenia w ramach projektu,<br />
np. zapłaty za fakturę, podpisania protokołu odbioru itp.),<br />
• numer ewidencyjny lub księgowy.<br />
Na drugiej stronie faktury należy umieścić:<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
• informację o tym do jakiego dokumentu został sporządzony opis (ze wskazaniem nazwy,<br />
numeru oraz daty podpisania danego dokumentu,<br />
• informację nt. umowy o dofinansowanie zawartej w ramach projektu (nr umowy<br />
oraz tytuł projektu),<br />
• określenie kategorii wydatków kwalifikowalnych wraz z kwotą przypadającą dla danej<br />
kategorii na podstawie opisywanej faktury. Należy pamiętać, że zarówno nazwa kategorii,<br />
jak i limit wydatków w ramach kategorii powinny zawsze odnosić się do aktualnej<br />
wersji harmonogramu rzeczowo – finansowego,<br />
• określenie kwoty cross – financingu,<br />
• określenie kwoty wydatku niekwalifikowanego w ramach przedstawionego dokumentu,<br />
• informację o zakresie stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych (należy pamiętać,<br />
że wybór nieprawidłowego trybu postępowania lub naruszenie zasad zawartych<br />
w ustawie Prawo zamówień publicznych może skutkować nałożeniem korekty<br />
finansowej),<br />
• informację o poprawności merytorycznej, formalnej i rachunkowej faktury wraz z datą<br />
i czytelnymi podpisami osób upoważnionych do zatwierdzenia dokumentu księgowego.<br />
Złożony na fakturze podpis powinien umożliwiać jednoznaczną identyfikację osoby dokonującej<br />
zatwierdzenia. Można w tym celu użyć pieczęci imiennej,<br />
• numer ewidencyjny bądź numer pozycji w księdze przychodów i rozchodów w przypadku<br />
księgowości uproszczonej.<br />
W przypadku faktur/innych dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej,<br />
charakteryzujących się małymi rozmiarami, uniemożliwiającymi dokonanie opisu, zawierającego<br />
wszystkie wymienione wyżej elementy, dopuszczalne jest dołączanie opisu na odrębnej<br />
kartce. W tej sytuacji dodatkowa kartka musi być na stałe połączona z fakturą/innym dokumentem<br />
księgowym o równoważnej wartości dowodowej, której dotyczy. Na fakturze należy<br />
wówczas dodatkowo zamieścić informację, że do danej faktury istnieje załącznik.
82<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Beneficjent wykazuje we wniosku o płatność dokumenty potwierdzające poniesione wydatki<br />
kwalifikowalne. Wydatek, który nie został w całości zapłacony, nie może być umieszczony i rozliczony<br />
we wniosku o płatność. W przypadku, gdy beneficjent ubiega się o refundację części<br />
poniesionych wydatków, powinien na odwrocie faktury lub innych dokumentów księgowych<br />
o równoważnej wartości dowodowej wskazać, jaka część wydatków podlega refundacji.<br />
Aby faktura została uznana za kwalifikowalną, należy dokonać jej zapłaty w okresie kwalifikowalności projektu<br />
wskazanym w zawartej z beneficjentem umowie o dofinansowanie.<br />
Dopuszczalne jest potwierdzenie poniesienia wydatku kwalifikowanego fakturą elektroniczną.<br />
Faktura elektroniczna, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 14 lipca 2005 r.<br />
w sprawie wystawiania oraz przesyłania faktur w formie elektronicznej, a także przechowywania<br />
oraz udostępniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej tych faktur, może<br />
być wystawiana, przesyłana i przechowywana w formie elektronicznej, pod warunkiem, że autentyczność<br />
jej pochodzenia i integralność jej treści jest zagwarantowana:<br />
• bezpiecznym podpisem elektronicznym w rozumieniu art. 3 pkt. 2 Ustawy z dnia<br />
18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym, weryfikowanym za pomocą ważnego<br />
kwalifikowanego certyfikatu lub<br />
• poprzez wymianę danych elektronicznych (EDI), zgodnie z umową w sprawie europejskiego<br />
modelu wymiany danych elektronicznych, jeżeli zawarta umowa, dotycząca tej<br />
wymiany, przewiduje stosowanie procedur gwarantujących autentyczność pochodzenia<br />
faktury i integralność danych.<br />
Faktury wystawione lub otrzymane w formie elektronicznej przechowuje się na terytorium kraju<br />
w sposób umożliwiający, na żądanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, organów podatkowych<br />
lub organów kontroli skarbowej, natychmiastowy, pełny i ciągły dostęp drogą elektroniczną tym<br />
organom do tych faktur, w szczególności zapewnienie możliwości udokumentowanego poboru<br />
i wykorzystania tych faktur przez te organy, w tym ich wydruku.<br />
W przypadku rozliczenia przekazywanych do <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy faktur/innych<br />
dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej wystawionych w walutach<br />
obcych, beneficjenci powinni stosować kursy przeliczeniowe zgodnie z obowiązującymi<br />
w tym zakresie krajowymi przepisami, dotyczącymi podatku dochodowego od osób fizycznych,<br />
podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od towarów i usług oraz zasadami<br />
rachunkowości.<br />
Otrzymywane przez beneficjenta faktury/inne dokumenty księgowe o równoważnej wartości<br />
dowodowej, wyrażone w walucie obcej, należy przeliczyć według kursu średniego NBP<br />
ustalonego dla danej waluty z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury, chyba,<br />
że przyjęta przez beneficjenta polityka rachunkowości przewiduje w tym zakresie inny rodzaj
83<br />
przeliczania faktur wystawianych w walutach obcych.<br />
W przypadku zapłaty zobowiązań/płatności gotówkowych, dokonywanych w walutach<br />
obcych, wartość transakcji należy przeliczać na złote według kursu faktycznie zastosowanego<br />
np. kurs sprzedaży, kurs kantorowy, kurs historyczny (ustalony według metody FIFO,<br />
LIFO lub kursów średnioważonych).<br />
Ze względu na możliwość zastosowania różnych technik przeliczania faktur beneficjent zobowiązany<br />
jest dołączyć do wniosku o płatność oświadczenie dotyczące sposobu przeliczania<br />
faktur w walutach obcych, odwołując się do przyjętej w firmie polityki rachunkowości.<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
W efekcie, ze względu na możliwość wystąpienia różnych kursów walut zastosowanych<br />
do przeliczenia faktur/innych dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej<br />
z dnia poprzedzającego wystawienie faktury/innego dokumentu księgowego o równoważnej<br />
wartości dowodowej i z dnia zapłaty, powstaną różnice kursowe:<br />
• ujemne różnice kursowe powstają, w przypadku, gdy wartość poniesionego kosztu<br />
wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego NBP jest<br />
niższa od wartości tego wydatku w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego<br />
kursu waluty z tego dnia,<br />
• dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość poniesionego kosztu wyrażonego<br />
w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego NBP jest wyższa<br />
od wartości tego wydatku w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego<br />
kursu walut z tego dnia.<br />
Zgodnie z Zasadami kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach<br />
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013 dla projektów,<br />
które wyłonione zostały do dofinansowania w ramach konkursów ogłoszonych<br />
przed 15 stycznia 2010 r. ujemne różnice kursowe są wydatkiem niekwalifikowanym.<br />
Natomiast dla projektów, które wyłoniono do wsparcia w ramach konkursów ogłoszonych<br />
później – ujemne różnice kursowe należy wliczyć do wydatków kwalifikowalnych.<br />
W przypadku faktury/innego dokumentu księgowego o równoważnej wartości dowodowej, wyrażonej<br />
w walucie obcej, za kwalifikowany można uznać wydatek faktycznie poniesiony, stanowiący<br />
zapłatę, dokonaną na podstawie tego dokumentu, przeliczonego na złote jedynie<br />
do wysokości kwoty zaksięgowanej jako koszt (przeliczonej po średnim kursie NBP z dnia<br />
poprzedzającego dzień wystawienia faktury/innego dokumentu księgowego o równoważnej<br />
wartości dowodowej).<br />
W przypadku, gdy wydatek faktycznie poniesiony jest niższy od kwoty księgowanej jako koszt,<br />
kwalifikowalna jest kwota faktycznie poniesionego wydatku.<br />
W przypadku, gdy wydatek faktycznie poniesiony jest wyższy od kwoty księgowanej jako koszt,<br />
kwalifikowalny jest wydatek do wysokości zaksięgowanej w kosztach.
84<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Przedstawiając do rozliczenia fakturę/dokument księgowy o równoważnej wartości dowodowej,<br />
wystawiony w walucie obcej, beneficjent zobowiązany jest dołączyć do wniosku o płatność załącznik<br />
o nazwie: Informacja dotycząca przeliczenia faktury w walucie obcej, pozwalający<br />
określić wartość różnic kursowych.<br />
We wspomnianym załączniku należy przeliczyć kwoty z faktur stosując:<br />
• średni kurs waluty NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury/innego dokumentu<br />
księgowego o równoważnej wartości dowodowej bądź inny kurs przyjęty w polityce<br />
rachunkowości i stosowany do księgowania faktur w walutach obcych,<br />
• kurs faktycznie zastosowany np. kurs sprzedaży, kurs kantorowy, kurs historyczny (ustalony<br />
według metody FIFO, LIFO lub kursów średnioważonych).<br />
Faktury i inne równoważne dowody księgowe wystawione w języku obcym należy przetłumaczyć<br />
na język polski przez tłumacza przysięgłego.<br />
W przypadku, gdy do wniosku o płatność załączona jest faktura, która została zapłacona<br />
na podstawie faktury pro forma, beneficjent ma obowiązek ją zachować i dołączyć do wniosku<br />
o płatność. Faktura pro forma stanowi jedynie załącznik do faktury właściwej i sama w sobie<br />
nie stanowi podstawy do kwalifikowania wydatku, ponieważ nie jest dokumentem księgowym<br />
i nie stanowi dowodu wykonania transakcji. Faktura pro forma wystawiona w języku obcym<br />
musi być przetłumaczona przez tłumacza przysięgłego.<br />
6.7 Weryfikacja wniosku o płatność<br />
Weryfikacja wniosku o płatność obejmuje dwa etapy: weryfikację formalno – merytoryczną<br />
oraz weryfikację formalno – rachunkową. Każdy ze wspomnianych wyżej etapów oceny realizowany<br />
jest przez minimum dwóch pracowników <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, zgodnie<br />
z zasadą „dwóch par oczu”.<br />
Weryfikacja formalno – merytoryczna polega na sprawdzeniu w szczególności:<br />
• czy wniosek o płatność został złożony w terminie zgodnie z umową o dofinansowanie,<br />
• czy beneficjent nie figuruje w wykazie podmiotów wyłączonych z możliwości ubiegania<br />
się o dofinansowanie,<br />
• czy wniosek o płatność został sporządzony na prawidłowym formularzu,<br />
• czy we wniosku o płatność zostały wypełnione wszystkie wymagane pola,<br />
• czy wszystkie wymagane do wniosku o płatność załączniki zostały dołączone,<br />
• czy dane dotyczące beneficjenta są zgodne z umową o dofinansowanie,<br />
• czy termin zapłaty za faktury lub inne dokumenty księgowe o równoważnej wartości<br />
dowodowej jest zgodny z okresem kwalifikowalności wydatków,
85<br />
• czy rozliczenie podatku VAT jest zgodne ze złożonym oświadczeniem o kwalifikowalności<br />
podatku VAT oraz przepisami prawa,<br />
• czy wydatki ujęte we wniosku beneficjenta o płatność są kwalifikowalne,<br />
• czy poniesione wydatki są związane z realizowanym projektem oraz zgodne z umową<br />
o dofinansowanie (harmonogramem rzeczowo – finansowym),<br />
• czy kwoty wydatków kwalifikowalnych pomniejszono o uzyskany dochód,<br />
• czy poprawnie obliczono kwotę wydatków kwalifikowalnych objętych wnioskiem,<br />
• czy poprawnie wyliczono wnioskowaną kwotę,<br />
• czy poprawnie rozliczono kwoty dofinansowania i wkładu własnego.<br />
Weryfikacja formalno – merytoryczna wniosku o płatność odbywa się również w oparciu o dodatkowe<br />
informacje otrzymane z Wydziału Kontroli Projektów.<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
Weryfikacja formalno – rachunkowa polega na sprawdzeniu w szczególności:<br />
• czy przekazano komplet dokumentacji od strony finansowej poświadczony przez beneficjenta<br />
„za zgodność z oryginałem”,<br />
• czy zadeklarowane wydatki zostały faktycznie poniesione/zapłacone,<br />
• czy dokumenty źródłowe (kserokopie faktur i innych dokumentów księgowych równoważnej<br />
wartości dowodowej) spełniają wszystkie elementy dowodu księgowego,<br />
• czy dane liczbowe na dowodach księgowych nie zawierają błędów rachunkowych (np.<br />
podatek VAT),<br />
• czy beneficjent nie ma przypisanych kwot do zwrotu, czy faktury lub dokumenty księgowe<br />
o równoważnej wartości dowodowej nie były finansowane z udziałem innych środków<br />
publicznych, przyznanych w związku z realizacją projektu,<br />
• czy wszystkie dokumenty będące załącznikami do faktur lub dokumentów księgowych<br />
równoważnej wartości dowodowej są podpisane przez osoby do tego upoważnione,<br />
• czy załączone wyciągi bankowe, potwierdzające zapłatę faktur lub dokumentów księgowych<br />
równoważnej wartości dowodowej opiewają na taką samą kwotę, co faktura.<br />
Jeżeli złożony przez beneficjenta wniosek o płatność zawiera błędy formalne, merytoryczne<br />
lub rachunkowe <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy wzywa beneficjenta do uzupełnienia/poprawienia<br />
wniosku. Poprawiony/uzupełniony wniosek o płatność podlega ponownej weryfikacji.<br />
Niedokonanie przez beneficjenta wymaganej poprawy/uzupełnienia wniosku o płatność, w terminie<br />
wyznaczonym przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, może w konsekwencji prowadzić<br />
do rozwiązania umowy o dofinansowanie.<br />
W przypadku wystąpienia rozbieżności pomiędzy kwotą wnioskowaną przez beneficjenta, a wysokością<br />
dofinansowania zatwierdzonego do wypłaty przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy,<br />
wynikającą w szczególności z uznania części poniesionych wydatków za niekwalifikowalne<br />
lub z korekt finansowych, beneficjent informowany jest o zaistniałym fakcie w formie pisemnej.
86<br />
6.8 Dowody zapłaty potwierdzające poniesienie wydatków kwalifikowalnych<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Do każdej faktury/innego dokumentu księgowego o równoważnej wartości dowodowej, przedstawionego<br />
do rozliczenia w ramach złożonego wniosku o płatność, należy dołączyć potwierdzone<br />
za zgodność z oryginałem kserokopie dowodów zapłaty, jako dowodu na poniesienie<br />
wydatków kwalifikowalnych. Należy pamiętać, że na fakturze lub innym dokumencie księgowym<br />
należy umieścić informację o sposobie dokonania zapłaty tzn. „płatność przelewem”<br />
lub „płatność gotówką”.<br />
Dowodami zapłaty w przypadku dokonania płatności w formie przelewu mogą być<br />
m.in. potwierdzenia dokonania przelewu i wyciągi z rachunku bankowego, przy czym należy<br />
podkreślić, że nie ma potrzeby dołączać wszystkich stron danego wyciągu, a jedynie te strony,<br />
na których wskazana jest płatność za daną fakturę dołączoną do wniosku o płatność. W powyższym<br />
przypadku dana strona wyciągu musi zawierać informacje pozwalające na identyfikację<br />
posiadacza rachunku bankowego, ewentualnie dołączyć pierwszą stronę danego wyciągu.<br />
Dowodami zapłaty w przypadku płatności gotówkowych mogą być raporty kasowe wraz z załącznikami<br />
np. KW, KP, na których należy umieścić czytelne podpisy lub pieczątki imienne<br />
pozwalające zidentyfikować osoby składające podpisy w postaci parafek. Należy podkreślić,<br />
że ze względu na przejrzystość i łatwość dokumentowania ponoszenia wydatków kwalifikowalnych<br />
zaleca się, aby beneficjenci dokonywali wszelkich płatności w formie przelewów<br />
bankowych.<br />
Wszystkie operacje bankowe związane z projektem powinny być dokonywane z wyodrębnionego rachunku bankowego<br />
beneficjenta, wskazanego w umowie o dofinansowanie.<br />
W tytułach przelewów należy szczegółowo określić, za jaką fakturę/inny dokument księgowy<br />
o równoważnej wartości dowodowej dokonywana jest dana płatność.<br />
Jeśli beneficjent dokonał zapłaty z innego rachunku bankowego niż wskazany w umowie o dofinansowanie,<br />
należy w piśmie przewodnim do wniosku o płatność wyjaśnić powyższą niezgodność,<br />
tłumacząc powody niewywiązywania się z zapisów umowy o dofinansowanie.<br />
Beneficjent, poza wymienionymi wcześniej załącznikami, zobowiązany jest dołączyć do wniosku<br />
o płatność następujące, niezbędne w procesie weryfikowania wniosku dokumenty:<br />
• potwierdzone za zgodność z oryginałem kserokopie umów wraz z aneksami, kontraktów,<br />
które beneficjent zawarł z wykonawcami, o ile związane są z wydatkami przedstawionymi<br />
do refundacji. Umowy zawarte w języku obcym muszę zostać przetłumaczone<br />
na język polski przez tłumacza przysięgłego. Należy zwrócić szczególna uwagę,<br />
czy dane dotyczące stron umowy oraz dane dotyczące przedmiotu umowy są poprawnie<br />
zapisane. Ponadto, umowy z kontrahentami muszą być zawarte po dacie złożenia
87<br />
wniosku o dofinansowanie w ramach konkursu na dofinansowanie projektów. Zawarcie<br />
ww. umów przed datą złożenia wniosku o dofinansowanie jest podstawą do uznania<br />
wydatków poniesionych na podstawie powyższych umów za niekwalifikowalne.<br />
Aby płatności wynikające z podpisanych przez beneficjenta umów/kontraktów, zamówień,<br />
czy faktur zostały uznane za wydatek kwalifikowalny muszą:<br />
• być dokonane w okresie realizacji projektu,<br />
• potwierdzone za zgodność z oryginałem kserokopie dokumentów potwierdzających<br />
odbiór/wykonanie prac oraz protokoły odbioru środków trwałych, jeśli zostały wskazane<br />
w umowach zawartych z wykonawcą, dokument odbioru powinien jednoznacznie<br />
określać, że dane urządzenie/prace zostały wykonane i dostarczone zgodnie z umową,<br />
• potwierdzone za zgodność z oryginałem kserokopie dokumentów potwierdzających<br />
przyjęcie nabytych (wytworzonych) środków trwałych do ewidencji,<br />
• w przypadku zakupu używanego środka trwałego w ramach realizowanego projektu<br />
należy załączyć: oświadczenie sprzedawcy, że środek trwały nie był współfinansowany<br />
ze środków krajowych lub wspólnotowych oraz oświadczenie beneficjenta potwierdzającego<br />
spełnienie przez używany środek trwały odpowiednich norm oraz o jego wartości<br />
rynkowej, wymagane jest także, aby przedstawiona została wycena rzeczoznawcy w zakresie<br />
ceny zakupionych używanych środków trwałych,<br />
• zaświadczenia z urzędu skarbowego o statusie podatnika VAT, które należy złożyć wraz<br />
z pierwszym wnioskiem o płatność w danym roku kalendarzowym. Wyjątkiem jest sytuacja,<br />
gdy beneficjent w danym roku złożył już powyższe zaświadczenie, np. dołączając<br />
je do dokumentacji niezbędnej do podpisania umowy o dofinansowanie. Ponadto,<br />
formularz wniosku o płatność zawiera dodatkowo oświadczenie dotyczące kwalifikowalności<br />
podatku VAT, które musi zostać każdorazowo wypełnione i podpisane przez<br />
beneficjenta, składającego wniosek o płatność,<br />
• aktualny harmonogram płatności,<br />
• oświadczenie o prowadzeniu wyodrębnionej ewidencji księgowej poprzez wybór odpowiedniej<br />
opcji w formularzu wniosku o płatność,<br />
• beneficjenci, którzy nie podlegają obowiązkowi stosowania przepisów ustawy Prawo<br />
zamówień publicznych, lecz zobowiązani są do przestrzegania Zasad udzielania zamówień<br />
w stosunku do których beneficjenci nie są zobowiązani do stosowania ustawy<br />
Prawo zamówień publicznych, współfinansowanych ze środków Osi priorytetowej III:<br />
Gospodarka, innowacyjność, przedsiębiorczość Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013, powinni załączać raport z udzielonego zamówienia<br />
do każdego zakupionego środka trwałego lub usługi rozliczanych w danym<br />
wniosku o płatność,<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU
88<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• informację o terminie osiągnięcia zakładanego w projekcie poziomu wskaźników rezultatu<br />
w sytuacji, gdy beneficjent składając wniosek o płatność końcową, nie osiągnął<br />
docelowej wartości wszystkich wskaźników rezultatu,<br />
• w przypadku, gdy beneficjent nie wykorzystuje całości przyznanej mu na podstawie<br />
umowy o dofinansowanie dotacji, zobowiązany jest do złożenia oświadczenia o zakończeniu<br />
realizacji projektu. Oświadczenie to należy dołączyć do wniosku o płatność<br />
końcową. Zgodnie z oświadczeniem, złożenie wniosku końcowego stanowi ostateczne<br />
rozliczenie projektu. Oznacza to, że wyczerpana zostaje możliwość ubiegania się o inne<br />
płatności, niż wynikające ze złożonych wniosków o płatność na podstawie umowy o dofinansowanie.<br />
Przedłożenie faktur związanych z ww. projektem, po dacie złożenia wniosku<br />
o płatność końcową, nie stanowić będzie podstawy do ich refundacji,<br />
• potwierdzone za zgodność z oryginałem kserokopie listy płac wraz z niezbędnymi załącznikami<br />
m.in. deklaracją rozliczeniową ZUS DRA, innymi miesięcznymi raportami<br />
imiennymi, dokumentami potwierdzającymi zaangażowanie pracownika w projekt (umowa<br />
o pracę, zakres czynności, karta czasu pracy),<br />
• inne niezbędne dokumenty beneficjent zobowiązany jest, zgodnie z zapisami umowy<br />
o dofinansowanie, do przedstawienia wszelkich informacji i wyjaśnień związanych z realizacją<br />
projektu. W zawiązku z powyższym do wniosku o płatność należy dołączyć<br />
wszelkie dokumenty, które są niezbędne do weryfikacji wydatków przedstawionych<br />
we wniosku, np. dokumenty związane z leasingiem finansowym.<br />
Celem wyeliminowania błędów w składanym przez beneficjenta wniosku o płatność oraz weryfikacji<br />
poprawności przygotowanej dokumentacji zaleca się przeprowadzenie „małego testu<br />
poprawności wniosku”.<br />
Niniejszy dokument ma jednak jedynie charakter pomocniczy. W trakcie sporządzania wniosku<br />
o płatność należy przede wszystkim posługiwać się Instrukcją wypełniania wniosku beneficjenta<br />
o płatność, która zamieszczona jest na stronie www.cop.lodzkie.pl<br />
Pozytywna weryfikacja wniosku w oparciu o poniższą listę nie stanowi wprawdzie podstawy<br />
do przekazania środków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa<br />
Łódzkiego na lata 2007-2013, jednakże może przyspieszyć proces zatwierdzenia wniosku<br />
o płatność, a tym samym wypłaty środków.
89<br />
Lp.<br />
Przed złożeniem wniosku o płatność sprawdź:<br />
1 Czy wniosek sporządzono na aktualnym formularzu<br />
2 Czy dołączono pismo przewodnie<br />
3 Czy wypełniono wszystkie pola we wniosku<br />
4 Czy każda strona wniosku została zaparafowana<br />
Czy na ostatniej stronie wniosku złożono podpis wraz z datą oraz pieczęcią imienną<br />
5<br />
i firmową<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
6<br />
Czy przygotowano elektroniczną wersję wniosku i czy jest ona tożsama z wersją<br />
papierową<br />
7 Czy dołączono harmonogram płatności<br />
8<br />
Czy dołączono aktualne zaświadczenie z urzędu skarbowego o statusie podatnika VAT<br />
(dotyczy każdego pierwszego w danym roku kalendarzowym wniosku o płatność)<br />
9 Czy dołączono wszystkie kserokopie faktur wykazanych w Tabeli 7 wraz z ich opisami<br />
10<br />
Czy dokumenty księgowe nie zawierają błędów o charakterze formalnym<br />
i rachunkowym<br />
11 Czy do każdej faktury dołączono potwierdzenie zapłaty<br />
12<br />
13<br />
Czy dołączono kserokopie umów/zamówień, kserokopie faktur pro forma, jeśli mają<br />
związek z wykazanymi w Tabeli 7 fakturami<br />
Czy dostarczono protokoły odbioru oraz dokumenty potwierdzające włączenie zakupionych<br />
środków trwałych do rejestru środków trwałych<br />
14 Czy do dokumentów w języku obcym dołączono ich tłumaczenie<br />
15<br />
16<br />
17<br />
Czy do faktur wyrażonych w walucie obcej dołączono informacje dotyczące przeliczania<br />
faktury<br />
Czy w przypadku zakupu używanego środka trwałego dołączono stosowne oświadczenia<br />
sprzedawcy i beneficjenta<br />
Czy przy potwierdzeniu za zgodność z oryginałem dostarczonych kserokopii umieszczono<br />
datę oraz podpis i pieczęć imienną osoby potwierdzającej za zgodność
90<br />
6.9 Wskaźniki realizacji projektu<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Każdy beneficjent zobowiązany jest do systematycznego monitorowania postępu realizacji<br />
projektu i sporządzania sprawozdań w odniesieniu do upływającego okresu sprawozdawczego,<br />
zgodnie z zawartą umową o dofinansowanie.<br />
Monitoring każdego z projektów pozwala na monitorowanie całego programu, co pozwala<br />
na realizację celów strategicznych i cząstkowych określonych w programie (tzw. monitoring<br />
rzeczowy) oraz prowadzi do pełnej absorpcji alokowanych środków (tzw. monitoring finansowy).<br />
Monitorowanie wspomaga proces zarządzania środkami strukturalnymi, dostarczając<br />
danych o charakterze rzeczowym i finansowym.<br />
Beneficjent, podpisując umowę o dofinansowanie, powinien również monitorować zmiany<br />
w przepisach prawa wspólnotowego i krajowego, w tym wytycznych i zasad dotyczących<br />
współfinansowania projektów ze środków unijnych. Zasady i wytyczne obowiązujące przy realizacji<br />
projektów dostępne są na stronach internetowych Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 pod adresem www.rpo.lodzkie.pl oraz na stronie<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy: www.cop.lodzkie.pl.<br />
Za pomocą wskaźników realizacji projektu określa się miarę celów, jakie mają zostać osiągnięte<br />
w wyniku zrealizowania projektu, wielkość zaangażowanych zasobów, uzyskanych produktów,<br />
efektów oraz innych zmiennych.<br />
Wśród wskaźników monitoringowych wyróżnia się:<br />
• wskaźniki produktu – odnoszące się do rzeczowych efektów, które zostały osiągnięte<br />
bezpośrednio na skutek realizacji projektu i wydatkowania otrzymanych środków.<br />
Liczone są w jednostkach materialnych, np. długość nowowybudowanych dróg, liczba<br />
budynków poddanych renowacji, liczba przedsiębiorstw, które otrzymały pomoc, liczba<br />
zorganizowanych szkoleń, liczba zakupionych środków trwałych, powierzchnia nabytych<br />
gruntów, liczba zakupionych usług, itp. Wartości docelowe wszystkich wskaźników<br />
produktu muszą być osiągnięte w okresie realizacji projektu.<br />
• wskaźniki rezultatu – odpowiadające bezpośrednim i natychmiastowym efektom wynikającym<br />
z wdrożenia projektu. Dostarczają one informacji o zmianach w sytuacji beneficjenta,<br />
jego otoczenia lub otoczenia ostatecznych odbiorców, jakie nastąpiły w wyniku<br />
zrealizowania projektu. Wskaźniki rezultatu mogą przybierać formę wskaźników materialnych<br />
(np. skrócenie czasu podróży, liczba skutecznie przeszkolonych osób, liczba<br />
nowych, zmodernizowanych produktów/usług, itp.) lub finansowych (np. wzrost kwoty<br />
przychodów ze sprzedaży produktów/usług, zmniejszenie kosztów transportu, itp.).<br />
Dokonując wyboru wskaźników na etapie aplikowania o środki unijne, należy przeanalizować<br />
wskaźniki pod kątem ich adekwatności do celów realizacji projektu. Wskaźniki należy zdefiniować<br />
w taki sposób, aby dostarczały one informacji, na podstawie których możliwe będzie
91<br />
zmierzenie postępu w realizacji projektu i ewentualne określenie działań naprawczych (jeśli<br />
pojawią się odchylenia względem wcześniej zdefiniowanych celów), a także w taki sposób,<br />
aby ich wartości docelowe dały odpowiedź na pytanie, czy projekt przyniósł zakładane efekty.<br />
Niezwykle istotne jest, aby przy wyborze wskaźników kierować się następującymi kryteriami:<br />
• trafność – wskaźnik powinien odpowiadać charakterowi projektu oraz powinien wyrażać<br />
oczekiwane efekty związane z realizacją projektu,<br />
• mierzalność – wskaźnik powinien być możliwy do zmierzenia w wartościach liczbowych,<br />
• wiarygodność – wskaźnik powinien być tak zdefiniowany, aby jego weryfikacja była<br />
możliwa,<br />
• dostępność – wskaźnik powinien być możliwy do wygenerowania.<br />
Wskaźniki muszą być przede wszystkim realne, czyli powinny w pełni opisywać charakter projektu<br />
oraz mogą zostać osiągnięte przy danych nakładach i założonym sposobie realizacji<br />
projektu.<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
Sporządzając wniosek o dofinansowanie projektu beneficjent wybiera wskaźniki, które zobowiązany<br />
jest stale monitorować i przedkładać sprawozdania z przebiegu realizacji projektu.<br />
Przy doborze wskaźników beneficjent, kierując się typem projektu, powinien w pierwszej kolejności<br />
wykorzystać wskaźniki, które agregowane są w Krajowym Systemie Informatycznym.<br />
Lista tych wskaźników zawarta jest w załączniku nr 3 Lista wskaźników kluczowych przechowywanych<br />
w Krajowym Systemie Informatycznym (SIMIK 07-13) do Wytycznych w zakresie<br />
warunków gromadzenia i przekazywania danych w formie elektronicznej. Jeżeli użycie powyższych<br />
wskaźników nie jest możliwe ze względu na charakter projektu (wskaźniki nie oddają<br />
w pełni celów, jakie realizuje projekt), beneficjent powinien wybrać wskaźniki, które określone<br />
są w Szczegółowym Opisie Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013. Można także wybrać wskaźniki z listy wskaźników<br />
opracowanej przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy. Lista ta (Wykaz wskaźników dla pomiaru<br />
efektów rzeczowych realizacji projektu) opracowywana jest dla każdego konkursu ogłaszanego<br />
w ramach III Osi priorytetowej i zamieszczana na stronie internetowej www.cop.lodzkie.pl<br />
(w zakładce Konkursy).<br />
W wyjątkowych sytuacjach, gdy ze względu na specyficzny charakter projektu, żadna z ww. metod<br />
doboru wskaźników nie okaże się skuteczna, beneficjent ma możliwość samodzielnie sformułować<br />
wskaźniki. Są to tzw. wskaźniki autorskie, których propozycje beneficjent składa<br />
w <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy i po uzyskaniu akceptacji na ich podstawie przedkłada<br />
sprawozdania z postępu realizacji projektu. Beneficjent zobligowany jest zastosować co najmniej<br />
po jednym wskaźniku produktu i rezultatu. Nie ma ograniczenia, co do maksymalnej<br />
liczby stosowanych wskaźników. Należy również pamiętać, aby wybrane wskaźniki produktu<br />
i rezultatu były ze sobą w sposób logiczny powiązane. Jeśli zdarzy się sytuacja, w której dobrane<br />
wskaźniki nie odzwierciedlają w pełni wszystkich efektów rzeczowych projektu, beneficjent
92<br />
może wybrać większą liczbę wskaźników, pamiętając jednak o tym, iż będzie zobowiązany<br />
do pomiaru ich wartości oraz przedkładania sprawozdań przez cały okres realizacji projektu.<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Zgodnie z Wytycznymi Ministra Rozwoju Regionalnego wszyscy beneficjenci, niezależnie<br />
od typu danego projektu, mają obowiązek złożyć deklarację odnośnie nowych miejsc pracy.<br />
W przypadku, gdy koszty związane z utworzeniem nowego miejsca pracy zostały pokryte<br />
ze środków funduszy oraz utworzone zostały w trakcie realizacji projektu (tj. od momentu jego<br />
rozpoczęcia do chwili złożenia wniosku beneficjenta o płatność końcową), beneficjent podaje<br />
odpowiednią wartość wskaźnika produktu.<br />
W przypadku nowych miejsc pracy utworzonych bezpośrednio w efekcie realizacji projektu,<br />
które nie spełniają łącznie warunków określonych dla zakwalifikowania ich jako wskaźnik produktu<br />
i jednocześnie powstały najpóźniej do końca fazy operacyjnej projektu (tj. do 12 miesięcy<br />
od momentu złożenia wniosku beneficjenta o płatność końcową), beneficjent podaje<br />
odpowiednią wartość wskaźnika rezultatu.<br />
Powyższe wskaźniki horyzontalne służą do pomiaru liczby pracowników zatrudnionych na podstawie<br />
umowy o pracę. Wykazywane nowoutworzone miejsca pracy muszą być związane<br />
bezpośrednio z realizacją projektu, a trwałość każdego z nich powinna być przewidywana<br />
przez beneficjenta na co najmniej 2 lata od daty utworzenia danego miejsca pracy (etatu),<br />
liczba pracowników wykazywana jest w tzw. ekwiwalencie pełnego czasu pracy (EPC – oryg.<br />
FTE), przy czym etaty częściowe podlegają sumowaniu, lecz nie są zaokrąglane do pełnych<br />
jednostek.<br />
We wniosku o dofinansowanie beneficjent zobowiązany jest podać następujące wartości<br />
dla przyjętych w projekcie wskaźników:<br />
• bazowe – wartości wskaźnika istniejące w chwili rozpoczęcia projektu. W przypadku<br />
wskaźnika produktu wartość wynosi zawsze zero,<br />
• pośrednie – wartości wskaźnika osiągnięte w trakcie realizacji projektu,<br />
• docelowe – wartości wskaźnika, jakie beneficjent zamierza osiągnąć w wyniku realizacji<br />
projektu.<br />
Beneficjent zobowiązany jest do osiągnięcia zadeklarowanych wskaźników oraz do ich utrzymania<br />
przez pięć lat od dnia zakończenia projektu (w przypadku przedsiębiorców z sektora<br />
MŚP są to 3 lata). Wyjątkiem są wskaźniki dotyczące miejsc pracy.<br />
Jeżeli zakładane we wniosku aplikacyjnym wskaźniki nie zostaną osiągnięte, istnieje ryzyko<br />
zastosowania wobec beneficjenta sankcji w postaci rozwiązania umowy o dofinansowanie,<br />
braku refundacji, pomniejszenia przyznanej w umowie kwoty dofinansowania lub konieczności<br />
zwrotu otrzymanej dotacji.<br />
Beneficjent podpisując umowę o dofinansowanie zobowiązuje się do systematycznego pomiaru<br />
wartości założonych we wniosku o dofinansowanie wskaźników realizacji projektu.
93<br />
W szczególności wskaźników wybranych z listy zaimplementowanej do Krajowego Systemu<br />
Informatycznego.<br />
W przypadku, gdy beneficjent ma problem ze zrealizowaniem zadeklarowanych we wniosku<br />
aplikacyjnym wskaźników, o problemach tych musi niezwłoczne powiadomić w formie<br />
pisemnej <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy. Konieczność sporządzenia aneksu do umowy<br />
o dofinansowanie, a w określonych przypadkach – konieczność przeprowadzenie powtórnej<br />
oceny merytoryczno – technicznej wniosku o dofinansowanie, w szczególności pod kątem<br />
osiągnięcia celów projektu, zależy od skali zmian wartości wskaźników.<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
Jeśli <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy nie wyrazi zgody na zmianę wskaźników produktu<br />
i rezultatu, beneficjent zobowiązany jest do realizacji projektu zgodnie z obowiązującą umową<br />
(wnioskiem o dofinansowanie) albo rezygnacji z dalszej realizacji projektu. W przypadku<br />
rozwiązania umowy beneficjent zobowiązany jest do zwrotu otrzymanej wcześniej dotacji<br />
wraz z odsetkami naliczonymi jak dla zaległości podatkowych.<br />
W sytuacji, gdy cel projektu realizowanego przez beneficjenta, mimo nieosiągnięcia zakładanych<br />
wskaźników, zostanie osiągnięty, wartość przyznanej dotacji ulega proporcjonalnemu<br />
zmniejszeniu.<br />
Beneficjent zobowiązany jest do realizacji projektu zgodnie i w oparciu o wniosek o dofinansowanie<br />
oraz harmonogram rzeczowo – finansowy zatwierdzony przez <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy. Biorąc pod uwagę zmieniające się otoczenie i ewoluujący rynek oraz częste<br />
zmiany kursów walut, beneficjentowi stworzono możliwość wprowadzania zmian w harmonogramie<br />
rzeczowo – finansowym. Dopuszcza się, przy zachowaniu niezmienionego zakresu<br />
rzeczowego dokonywanie przesunięć między kwotami kategorii wydatków, przy czym przesunięcia<br />
te możliwe są jedynie w ramach przyznanej umową kwoty dofinansowania oraz określonego<br />
poziomu procentowego.<br />
Należy pamiętać, że zmian należy dokonać zawsze w stosunku do pierwotnego wniosku<br />
o dofinansowanie.<br />
Sprawozdawczość jest głównym narzędziem procesu monitorowania, który realizowany jest<br />
na wszystkich poziomach instytucjonalnych wdrażania środków unijnych, a więc od pojedynczego<br />
projektu począwszy, na całości programu operacyjnego skończywszy. Jak wspomniano<br />
wcześniej w okresie programowania 2007-2013 proces sprawozdawczości został połączony<br />
z procesem wnioskowania o płatność.<br />
Sprawozdawczość na poziomie projektu to przede wszystkim zbieranie informacji na temat:<br />
• przebiegu realizacji poszczególnych etapów projektu w postaci danych liczbowych<br />
i finansowych,<br />
• osiągniętych wskaźników,<br />
• problemów związanych z realizacją projektu,
94<br />
• zadań planowanych w kolejnym okresie sprawozdawczym,<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• informacji na temat wypełniania przez beneficjenta zobowiązań w zakresie zgodności<br />
projektu z zasadami polityk wspólnotowych.<br />
Szczegółowe obowiązki beneficjenta w zakresie sprawozdawczości określa umowa<br />
o dofinansowanie.<br />
Funkcję sprawozdawczą na poziomie projektu spełnia część wniosku o płatność, dotycząca<br />
przebiegu realizacji projektu. Beneficjent składając wniosek o płatność w celu refundacji poniesionych<br />
wydatków, wnioskowania o zaliczkę lub jej rozliczenia wypełnia jednocześnie obowiązek<br />
sprawozdawania. Wypełnia bowiem zarówno część finansową, jak i część dotyczącą<br />
przebiegu realizacji projektu. W powyższym przypadku nie ma już obowiązku sporządzania<br />
odrębnego sprawozdania z realizacji projektu.<br />
Wniosek o płatność pełniący jedynie funkcję sprawozdawczą składa się tylko wówczas,<br />
gdy okres pomiędzy złożeniem wniosków zaliczkowych/rozliczających zaliczkę/refundacyjnych<br />
jest dłuższy niż 3 miesiące. Wynika to z obowiązku składania wniosków o płatność nie rzadziej<br />
niż raz na 3 miesiące (i nie częściej niż raz na miesiąc). W przypadku pierwszego wniosku<br />
o płatność termin ten liczy się od dnia podpisania umowy o dofinansowanie.<br />
Niewykonanie przez beneficjenta obowiązku sprawozdania powoduje wstrzymanie dofinansowania i może stanowić<br />
podstawę do rozwiązania umowy o dofinansowanie.<br />
6.10 Odrębna ewidencja księgowa<br />
Podmioty prowadzące działalność gospodarczą, w celu rozliczenia się z Urzędem Skarbowym,<br />
zobowiązane są do prowadzenia ewidencji księgowej (uproszczonej bądź pełnej) zgodnie<br />
z zasadami określonymi przez obowiązujące przepisy prawa.<br />
Każdy beneficjent środków unijnych, w tym środków pochodzących z III Osi priorytetowej<br />
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013, zobowiązuje<br />
się dodatkowo do księgowego wyodrębnienia zdarzeń gospodarczych związanych<br />
z otrzymaniem dotacji oraz z wydatkowaniem pochodzących z niej środków.<br />
Beneficjent zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji księgowej zgodnie z zasadami określonymi<br />
przez obowiązujące przepisy prawa oraz do prowadzenia wyodrębnionej ewidencji<br />
księgowej dla potrzeb projektu w następujący sposób:<br />
• prowadząc księgi rachunkowe i sporządzając sprawozdania finansowe (pełna księgowość<br />
prowadzona zgodnie z Ustawą o rachunkowości): zobowiązany jest do prowadzenia<br />
wyodrębnionej ewidencji księgowej projektu w ramach już prowadzonych ksiąg
95<br />
rachunkowych, poprzez wprowadzenie na potrzeby projektu odrębnych kont syntetycznych,<br />
analitycznych i pozabilansowych lub odpowiedniego kodu księgowego,<br />
• prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów: zobowiązany jest do oznaczania<br />
w księdze przychodów i rozchodów dokumentów związanych z realizacją projektu,<br />
w sposób wykazujący jednoznaczny związek danej operacji gospodarczej z projektem,<br />
• nie będąc zobowiązanym na podstawie aktualnych przepisów do prowadzenia ewidencji<br />
księgowej, zobowiązany jest do prowadzenia wykazu – wyodrębnionej ewidencji dokumentów<br />
księgowych dotyczących operacji związanych z realizacją projektu.<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
Obowiązek prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej dotyczy beneficjentów oraz wszystkich partnerów, w zakresie<br />
tej części projektu, za której realizację odpowiadają.<br />
Beneficjent, składając wniosek o płatność, każdorazowo oświadcza, iż prowadzi wyodrębnioną<br />
ewidencję księgową, określając jednocześnie jej rodzaj. Podczas weryfikacji wniosku<br />
o płatność, sprawdzane jest, czy beneficjent dokonuje poprawnych zapisów na dokumentach<br />
księgowych. Natomiast na etapie kontroli na miejscu, zespół kontrolny sprawdza, czy beneficjent<br />
wywiązał się z obowiązku prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej.<br />
6.11 Przekazywanie płatności<br />
Nowy system przepływów finansowych wynikający z Ustawy o finansach publicznych z dnia<br />
27 sierpnia 2009 r. wdraża m.in. zmiany w systemie finansowania realizacji projektów, ale również<br />
w systemie instytucjonalnym poprzez wprowadzenie instytucji Płatnika, kórego rolę pełni<br />
Bank Gospodarstwa Krajowego. Po pozytywnej ocenie formalno-merytorycznej oraz formalno-rachunkowej<br />
wniosku o płatność, następuje zlecenia płatności do Banku Gospodarstwa<br />
Krajowego, w części odpowiadającej dofinansowaniu z budżetu środków europejskich oraz<br />
dokonanie przelewu płatności z rachunku bankowego <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, w części<br />
odpowiadającej współfinansowaniu krajowemu z budżetu państwa w formie dotacji celowej.<br />
W zakresie płatności przekazywanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego obowiązuje terminarz<br />
płatności środków europejskich na dany rok kalendarzowy publikowany na stronie<br />
internetowej Banku Gospodarstwa Krajowego. Terminarz ten określa datę płatności na rzecz<br />
beneficjenta w zależności od okresu złożenia zlecenia przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy<br />
do Banku Gospodarstwa Krajowego.<br />
Środki z budżetu środków europejskich są przekazywane bezpośrednio do beneficjenta w formie<br />
płatności wypłacanej przez Bank Gospodarstwa Krajowego, natomiast część dofinansowania<br />
stanowiąca współfinansowanie ze środków budżetu państwa jako wkład krajowy jest<br />
przekazywana beneficjentowi w formie dotacji celowej z rachunku bankowego <strong>Centrum</strong> Obsługi
96<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Przedsiębiorcy. W konsekwencji, beneficjent zobowiązany do dokonania zwrotu środków<br />
i ewentualnych od nich odsetek powinien dokonać zwrotu odpowiednio na rachunek bankowy<br />
Banku Gospodarstwa Krajowego i na rachunek bankowy <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy.<br />
Środki przekazane beneficjentowi w ramach zaliczki, w jednej bądź kilku transzach, mogą być<br />
wykorzystane jedynie na płatności dokonywane po otrzymaniu zaliczki. Wysokość zaliczki<br />
(procentowy udział zaliczki w całości dofinansowania) ustala <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy,<br />
mając na uwadze dostępność środków, typ beneficjenta oraz specyfikę realizowanego projektu.<br />
Zaliczka może być wypłacona beneficjentowi jedynie po ustanowieniu i wniesieniu zabezpieczenia<br />
prawidłowej realizacji umowy o dofinansowanie. Wypłata kolejnej transzy zależna<br />
jest od rozliczenia dotychczas otrzymanych transz zaliczki, w wysokości określonej w umowie<br />
o dofinansowanie. Zaliczka przekazywana jest beneficjentowi jedynie na wyodrębniony<br />
rachunek bankowy, przeznaczony do obsługi projektu/zaliczki. Otrzymaną zaliczkę beneficjent<br />
powinien wykorzystać na płatności związane z realizowanym projektem bez zbędnej zwłoki,<br />
w terminie określonym w umowie o dofinansowanie. W dniu zapłaty za fakturę/inny dokument<br />
księgowy o równoważnej wartości dowodowej, beneficjent zobowiązany jest do przelania<br />
na wyodrębniony rachunek bankowy, służący do obsługi projektu/zaliczki, środków finansowych<br />
odpowiadających wkładowi własnemu. Rozliczenia otrzymanej zaliczki lub jej transzy<br />
należy dokonać składając do <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy wniosek o płatność, potwierdzający<br />
poniesione wydatki, w terminie określonym w umowie o dofinansowanie. Przez rozliczenie<br />
zaliczki należy rozumieć również zwrot, na rachunki bankowe wskazane przez <strong>Centrum</strong><br />
Obsługi Przedsiębiorcy, niewykorzystanej części dofinansowania wraz z narosłymi odsetkami.<br />
Beneficjent może wydać zaliczkę tylko na część wydatków kwalifikowanych, odpowiadających procentowi dofinansowania<br />
określonego w umowie o dofinansowanie.<br />
Wypłata dofinansowania w formie refundacji lub płatności zaliczkowych na rachunek wskazany<br />
w umowie o dofinansowanie następować będzie w terminie 21 dni roboczych od zatwierdzenia<br />
wniosku o płatność, po spełnieniu zapisów zawartych w umowie oraz pod warunkiem<br />
dostępności środków na rachunku bankowym <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy oraz Ministra<br />
Finansów.<br />
Płatność końcowa, stanowiąca określony w umowie o dofinansowanie procent całości<br />
przyznanego dofinansowania, może zostać przekazana beneficjentowi po spełnieniu następujących<br />
warunków:<br />
• zatwierdzeniu przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy wniosku o płatność końcową,<br />
• akceptacji przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy części sprawozdawczej z realizacji<br />
projektu zawartej we wniosku o płatność końcową (w tym sprawdzeniu stopnia zrealizowania<br />
wskaźników projektu),
97<br />
• potwierdzeniu przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, w informacji pokontrolnej, prawidłowej<br />
realizacji projektu oraz usunięciu uchybień lub nieprawidłowości stwierdzonych<br />
w zaleceniach pokontrolnych.<br />
Wstrzymanie wypłaty przyznanego dofinansowania może nastąpić w przypadku, gdy:<br />
• beneficjent ma przypisane kwoty do zwrotu,<br />
• stwierdzono nieprawidłowości w realizowaniu postanowień umowy o dofinansowanie<br />
projektu, (m.in. w przypadku zawinionego przez beneficjenta nieterminowego realizowania<br />
projektu oraz w przypadku niewłaściwego stosowania przez beneficjenta zapisów<br />
ustawy Prawa zamówień publicznych),<br />
• beneficjent nie realizuje projektu zgodnie z zapisami zawartymi we wniosku o dofinansowanie<br />
projektu,<br />
• dokumentowanie realizacji projektu jest niezgodne z postanowieniami umowy o dofinansowanie<br />
projektu,<br />
• beneficjent utrudnia kontrolę realizacji projektu,<br />
• informacja pokontrolna (jeżeli projekt podlegał takiej kontroli) o przeprowadzonej kontroli<br />
na miejscu zawiera informacje o uchybieniach lub nieprawidłowościach, jakie nastąpiły<br />
w trakcie realizacji projektu,<br />
• brak jest środków finansowych na rachunku <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy,<br />
• wszczęto procedurę aneksowania umowy o dofinansowanie.<br />
Jeśli wystąpiły ww. okoliczności, beneficjent zostanie pisemnie poinformowany o przyczynie<br />
wstrzymania płatności, a w uzasadnionych przypadkach zobligowany do usunięcia istniejących<br />
uchybień i złożenia wyjaśnień.<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
6.12 Zwrot środków przez beneficjenta<br />
Zwrot środków z dotacji rozwojowej przekazanej beneficjentowi do końca 2009 roku dokonywany<br />
był na rachunek IP II, zarówno w części pochodzącej z EFRR jak i z budżetu państwa.<br />
Zwrot środków przekazanych beneficjentowi po dniu 1 stycznia 2010 r. dokonywany jest<br />
przez beneficjenta na dwa odrębne rachunki:<br />
• na rachunek IP II zwracane są środki w części odpowiadającej środkom z budżetu państwa<br />
na współfinansowanie,<br />
• na rachunek Banku Gospodarstwa Krajowego zwracane są środki w części odpowiadającej<br />
środkom z budżetu środków europejskich.<br />
W przypadku zwrotu środków europejskich i środków z budżetu państwa, a także należnych<br />
od nich odsetek należy wykonać przelewy na odpowiednie rachunki Banku Gospodarstwa
98<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Krajowego oraz <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, stosując się do wskazań <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy zawartych w piśmie do beneficjenta. W tytule przelewów należy podać następujące<br />
informacje:<br />
• nazwa programu (RPO WŁ 2007-2013) i numer umowy o dofinansowanie,<br />
• rok, w jakim beneficjentowi zostały przekazane środki,<br />
• tytuł zwrotu, tj. kwota należności głównej oraz kwota odsetek (jeśli beneficjent zobowiązany<br />
jest do zwrotu odsetek),<br />
• klasyfikacja budżetowa zwracanych środków (zgodnie ze wskazaniami <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy).<br />
Dokonując zwrotu środków, beneficjent zobowiązany jest do ścisłego stosowania się do instrukcji<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy w tym zakresie, w szczególności do właściwego naliczenia<br />
odsetek oraz podziału kwoty należności głównej oraz odsetek przy dokonywaniu zwrotu<br />
na rachunek Banku Gospodarstwa Krajowego i na rachunek <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy.<br />
Wszelkie konsekwencje wynikające z niewłaściwie dokonanego zwrotu środków obciążają beneficjenta.<br />
6.13 Trwałość projektu<br />
Przyznane i wypłacone beneficjentowi dofinansowanie nie będzie podlegać zwrotowi tylko<br />
wówczas, gdy zachowana zostanie trwałość projektu. Zgodnie z postanowieniami art. 57<br />
Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. uchylającym Rozporządzenie<br />
(WE) nr 1260/1999, trwałość projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych<br />
musi być zachowana przez okres pięciu lat od daty zakończenia projektu. W przypadku<br />
projektów realizowanych przez mikro, małych i średnich przedsiębiorców okres ten<br />
wynosi trzy lata od daty zakończenia projektu. Projekt uważa się za zakończony w momencie,<br />
gdy wszystkie operacje w jego ramach zostaną faktycznie przeprowadzone i nastąpi zrefundowanie<br />
wydatków poniesionych przez beneficjenta.<br />
Projekt przez cały okres trwałości nie może zostać poddany znaczącej modyfikacji, czyli takim<br />
zmianom, które:<br />
a. będą miały wpływ na jego charakter lub warunki jego realizacji, lub spowodują uzyskanie<br />
nieuzasadnionej korzyści przez przedsiębiorstwo lub podmiot publiczny,<br />
b. będą wynikały ze zmiany charakteru własności elementu infrastruktury albo z zaprzestania<br />
działalności produkcyjnej.<br />
Znacząca modyfikacja oznacza jednoczesne spełnienie co najmniej jednego z warunków
99<br />
wymienionych w pkt. a) i co najmniej jednego z warunków wymienionych w pkt. b).<br />
Należy jednak podkreślić, że obowiązek utrzymania trwałości projektu nie oznacza zakazu<br />
wymiany poszczególnych aktywów nabytych w ramach projektu. Przykładowo w sytuacji zakupu<br />
sprzętu komputerowego, który ze względu na szybki postęp technologiczny staje się<br />
przestarzały w dość krótkim czasie – beneficjent ma prawo do jego wymiany na nowy, ale pod<br />
warunkiem poinformowania o tym zamiarze <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy i uzyskania jego<br />
zgody. Zgoda ta zależna jest od tego, czy wymiana maszyny lub sprzętu nie wpłynie negatywnie<br />
na cel założony w projekcie. Ponadto, utrzymanie trwałości projektu będzie nakładało<br />
na beneficjenta obowiązek zakupu nowego środka trwałego w miejsce starego, zakupionego<br />
w ramach przyznanego dofinansowania, w przypadku gdy np. ulegnie zużyciu, zniszczeniu<br />
lub kradzieży.<br />
OD UMOWY DO ROZLICZENIA PROJEKTU<br />
W okresie trwałości projektu beneficjent zobowiązany jest do składania do <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy do dnia 31 stycznia każdego roku Oświadczenia o przestrzeganiu zasady<br />
trwałości projektu. Ponadto, trwałość projektu badana jest poprzez monitorowanie stopnia<br />
utrzymania zadeklarowanych przez beneficjenta wskaźników realizacji projektu. Z tego względu<br />
kontrola u beneficjenta może być przeprowadzana nie tylko w trakcie realizacji projektu,<br />
ale także w dowolnym czasie w okresie trwałości projektu (czyli w ciągu 5 lub 3 lat od daty<br />
zakończenia jego realizacji).<br />
Nieutrzymanie trwałości projektu jest nieprawidłowością i w konsekwencji beneficjent zobowiązany<br />
jest zwrócić dofinansowanie, wraz z odsetkami jak dla zaległości podatkowych, zgodnie<br />
z poleceniem zwrotu i w terminie wyznaczonym przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy.
101<br />
ROZDZIAŁ 7. PROMOCJA PROJEKTU<br />
PROMOCJA PROJEKTU<br />
7.1 Obowiązki w zakresie informacji i promocji<br />
Informowanie opinii publicznej na temat przedsięwzięć realizowanych przy wsparciu środków<br />
Unii Europejskiej w ramach RPO WŁ 2007-2013 to główny cel działań informacyjnych i promocyjnych<br />
prowadzonych przez beneficjentów.<br />
Już na etapie przygotowywania projektu wnioskodawca powinien przewidzieć, obliczyć koszty,<br />
a następnie opisać we wniosku, planowany sposób promocji. Narzędzia promocji powinny<br />
być dobrane w taki sposób, aby dostosować je do rodzaju i skali projektu przy równoczesnym<br />
uwzględnieniu wkładu finansowego środków publicznych w prowadzonej inwestycji.<br />
Obowiązek promocji i informowania opinii publicznej o pomocy otrzymanej z Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego w ramach RPO WŁ 2007-2013 rozpoczyna się z dniem podpisania umowy o dofinansowanie projektu.<br />
Powyższa reguła obowiązuje wszystkich beneficjentów, bez względu na termin rozpoczęcia<br />
realizacji projektu. Należy zaznaczyć również, że beneficjent, który zrealizował swój projekt<br />
przed podpisaniem umowy, ma obowiązek poinformowania opinii publicznej o otrzymanej pomocy<br />
np. poprzez zamieszczenie informacji na swojej stronie internetowej, w wydanym w tym<br />
celu folderze lub ulotce informacyjnej, zamieszczenie informacji w siedzibie firmy.<br />
Jednocześnie podpisując umowę o dofinansowanie projektu beneficjent zobowiązuje się<br />
do zamieszczania w dokumentach, które przygotowuje w związku z realizacją projektu, (w tym<br />
korespondencja prowadzona z <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy) informacji o udziale Unii<br />
Europejskiej we współfinansowaniu projektu oraz oznaczenia dokumentów i miejsca realizacji<br />
projektu.<br />
Podsumowując, beneficjent zobowiązany jest wypełniać zapisy dotyczące informacji i promocji<br />
wynikające z postanowień umowy o dofinansowanie projektu. Powyższe jest weryfikowane<br />
podczas kontroli na miejscu bądź w siedzibie beneficjenta.
102<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Szczegółowe zasady prowadzenia działań informacyjno – promocyjnych oraz zasady stosowania znaków graficznych<br />
zapisane są w Księdze Identyfikacji Wizualnej Narodowej Strategii Spójności 2007/2008 oraz Zasadach<br />
promocji projektów dla beneficjentów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata<br />
2007-2013, które dostępne są na stronie internetowej: www.cop.lodzkie.pl w zakładce Informacja i promocja.<br />
Do głównych zasad oznakowania materiałów informacyjnych zaliczymy:<br />
• umieszczanie na wszystkich materiałach całych nazw Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego lub Programu Regionalnego a nie ich skrótów, ponieważ mogą one<br />
nie być powszechnie znane,<br />
• stosowanie angielskich wersji logotypów w przypadku realizacji projektu za granicą (misje<br />
i targi zagraniczne), wyjątkiem jest logotyp <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, który<br />
nie posiada wersji angielskiej, zatem w przypadku realizacji projektu za granicą stosuje<br />
się go w wersji oryginalnej.<br />
7.2 Elementy obowiązkowe na materiałach informujących o dofinansowaniu<br />
projektu<br />
Logotypy:<br />
1. Logotyp 2 Unii Europejskiej z dopiskiem „Unia Europejska” i „Europejski Fundusz Rozwoju<br />
Regionalnego”,<br />
2. Logotyp Programu Regionalnego,<br />
3. Logotyp Województwa Łódzkiego 3 ,<br />
4. Logotyp <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy.<br />
Opis<br />
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego opcjonalnie oraz ze środków budżetu państwa/budżetu samorządu województwa<br />
łódzkiego (w przypadku, gdy takie współfinansowanie występuje).<br />
2 Logotyp – zestawienie logo (emblematu, symbolu, znaku) oraz tekstowego odwołania do nazwy instytucji, podmiotu.<br />
3 Projekt Systemu Identyfikacji Wizualnej Województwa Łódzkiego inspirowany jest twórczością i dedykowany<br />
pamięci łódzkiej artystki Katarzyny Kobro.
103<br />
Hasło określone przez Instytucję Zarządzającą RPO WŁ<br />
Fundusze Europejskie dla rozwoju regionu łódzkiego<br />
Na materiałach promocyjnych niewielkich rozmiarów (np. breloczek, pendrive), na których<br />
nie ma możliwości technicznych, aby zamieścić wszystkie ww. elementy, należy umieścić<br />
przynajmniej:<br />
• logotyp Unii Europejskiej,<br />
• logotyp Programu Regionalnego według poniższego wzoru rozmieszczenia znaków<br />
na małych materiałach.<br />
PROMOCJA PROJEKTU<br />
4x<br />
5x<br />
Znaki graficzne należy rozmieszczać na materiałach informacyjnych w następujący sposób:<br />
7.3 Instrumenty informacji i promocji<br />
W związku z otrzymanym dofinansowaniem projektu beneficjent ma obowiązek stosować<br />
instrumenty informacyjne i promocyjne wskazujące na zakres wsparcia z Europejskiego<br />
Funduszu Rozwoju Regionalnego. W trakcie realizacji projektu beneficjent stosuje odpowiednie<br />
narzędzie promocyjne w postaci: tablicy, tabliczki lub plakietki informacyjnej. Następnie,<br />
nie później niż sześć miesięcy po zakończeniu realizacji projektu, ww. instrumenty powinny<br />
zostać zastąpione tablicami lub tabliczkami pamiątkowymi i pozostać przez okres co najmniej<br />
pięciu lat, a w przypadku MŚP – trzech lat od daty zakończenia projektu określonego w umowie<br />
o dofinansowanie. Wzory tablic obrazujących rozmieszczenie elementów obowiązkowych<br />
na poszczególnych materiałach znajdują się w „Zasadach promocji projektów dla beneficjentów<br />
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013”.
104<br />
Instrumenty stosowane w trakcie realizacji projektu<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
RODZAJ<br />
INSTRUMENTU<br />
Tablica<br />
informacyjna<br />
Tabliczka<br />
informacyjna<br />
ZASTOSOWANIE WYMIARY ZAKRES INFORMACJI<br />
projekty infrastrukturalne<br />
i budowlane<br />
minimum<br />
o wartości równej<br />
lub wyższej<br />
1,5m x 2m<br />
niż 500 000<br />
EUR 4<br />
minimum 1m x<br />
0,7m – w przypadku<br />
budowy,<br />
projekty infrastrukturalne<br />
budynków<br />
remontu całych<br />
i budowlane lub minimum<br />
o wartości poniżej<br />
500 000 w przypadku<br />
0,6m x 0,4m –<br />
EUR 5<br />
modernizacji<br />
pomieszczeń<br />
lub części<br />
obiektu<br />
- nazwa inwestycji (numer i tytuł<br />
projektu);<br />
- całkowita (zaokrąglona do pełnych<br />
złotych) wartość projektu;<br />
- kwota dofinansowania z EFRR (zaokrąglona<br />
do pełnych złotych)<br />
- nazwa beneficjenta;<br />
- hasło określone przez Instytucję<br />
Zarządzającą RPO WŁ „Fundusze<br />
Europejskie dla rozwoju regionu<br />
łódzkiego”;<br />
- 4 logotypy w ustalonej kolejności<br />
– zajmujące co najmniej 25% całej<br />
powierzchni;<br />
- opis: Projekt współfinansowany przez<br />
Unię Europejską z Europejskiego<br />
Funduszu Rozwoju Regionalnego<br />
(oraz ze środków budżetu państwa/<br />
budżetu samorządu województwa<br />
łódzkiego – opcjonalnie) – co najmniej<br />
25% całej powierzchni.<br />
- logotypy: Programu Regionalnego<br />
Plakietka<br />
informacyjna<br />
środek trwały<br />
bez względu<br />
na wartość<br />
dofinansowania<br />
proporcjonalne<br />
do wymiarów<br />
zakupionego<br />
środka trwałego,<br />
minimum<br />
8cm x 5cm.<br />
i Unii Europejskiej;<br />
- opis: Projekt współfinansowany przez<br />
Unię Europejską z Europejskiego<br />
Funduszu Rozwoju Regionalnego<br />
(opcjonalnie oraz ze środków budżetu<br />
państwa/budżetu samorządu województwa<br />
łódzkiego)<br />
4 Wartość wkładu publicznego określa się na podstawie kursu euro obowiązującego w momencie złożenia<br />
wniosku o dofinansowanie. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zaleca stosowanie kursu stanowiącego średnią<br />
miesięcznych obrachunkowych kursów stosowanych przez Komisję Europejską z ostatnich sześciu miesięcy<br />
poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o dofinansowanie. Miesięczne obrachunkowe kursy wymiany Komisji<br />
Europejskiej opublikowane są pod adresem:<br />
http://ec.europa.eu/budget/inforeuro/index.cfmfuseaction=currency_historique¤cy=153&Language=en.<br />
5 j. w.
105<br />
Instrumenty stosowane w trakcie okresu trwałości projektu<br />
RODZAJ<br />
INSTRUMENTU<br />
ZASTOSOWANIE WYMIARY ZAKRES INFORMACJI<br />
- nazwa inwestycji;<br />
- całkowita wartość projektu;<br />
- kwota dofinansowania z EFRR;<br />
PROMOCJA PROJEKTU<br />
- nazwa beneficjenta;<br />
- hasło określone przez instytucję<br />
Tablica<br />
pamiątkowa<br />
projekty infrastrukturalne<br />
i budowlane<br />
o wartości równej<br />
lub wyższej<br />
niż 500 000<br />
EUR 6<br />
minimum 90cm x<br />
70cm (w szczególnych<br />
przypadkach<br />
minimum 30cm x<br />
25cm)<br />
zarządzającą RPO WŁ „Fundusze<br />
Europejskie dla rozwoju regionu<br />
łódzkiego”;<br />
- 4 logotypy w ustalonej kolejności –<br />
co najmniej 25% całej powierzchni;<br />
- opis: Projekt współfinansowany<br />
przez Unię Europejską<br />
z Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego (oraz ze środków<br />
budżetu państwa/budżetu samorządu<br />
województwa łódzkiego – opcjonalnie)<br />
– co najmniej 25% całej<br />
powierzchni.<br />
6 j. w.
106<br />
- nazwa inwestycji;<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
projekty infrastrukturalne<br />
i budowlane<br />
poniżej<br />
500 000 EUR 7<br />
minimum 50cm x<br />
30cm (w szczególnych<br />
przypadkach<br />
minimum 30cm x<br />
20cm)<br />
- całkowita wartość projektu;<br />
- kwota dofinansowania z EFRR;<br />
- nazwa beneficjenta;<br />
- hasło określone przez instytucję<br />
zarządzającą RPO WŁ: „Fundusze<br />
Europejskie dla rozwoju regionu<br />
łódzkiego”;<br />
- 4 logotypy w ustalonej kolejności –<br />
co najmniej 25% całej powierzchni;<br />
- opis: Projekt współfinanso-<br />
Tabliczka<br />
pamiątkowa<br />
wany przez Unię Europejską<br />
z Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego (oraz ze środków<br />
budżetu państwa/budżetu samorządu<br />
województwa łódzkiego – opcjonalnie)<br />
– co najmniej 25% całej<br />
powierzchni.<br />
- logotypy: Programu Regionalnego<br />
i Unii Europejskiej;<br />
środki trwałe<br />
o wartości wkładu<br />
publicznego<br />
powyżej 500 000<br />
EUR 8<br />
minimum 20cm x<br />
15cm<br />
- opis: Projekt współfinansowany<br />
przez Unię Europejską<br />
z Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego (oraz ze środków<br />
budżetu państwa/budżetu samorządu<br />
województwa łódzkiego<br />
– opcjonalnie)
107<br />
plakietkę informacyjną<br />
pozostawia<br />
- logotypy: Programu Regionalnego<br />
i Unii Europejskiej;<br />
Plakietka<br />
informacyjna<br />
środki trwałe<br />
o wartości wkładu<br />
publicznego<br />
poniżej 500 000<br />
EUR 9<br />
się w miejscu<br />
realizacji projektu<br />
proporcjonalne<br />
do wymiarów zakupionego<br />
środka<br />
trwałego, minimum<br />
8cm x 5cm.<br />
- opis: Projekt współfinansowany<br />
przez Unię Europejską<br />
z Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego (oraz ze środków<br />
budżetu państwa/budżetu samorządu<br />
województwa łódzkiego<br />
– opcjonalnie)<br />
PROMOCJA PROJEKTU<br />
Tablice/tabliczki pamiątkowe powinny być umieszczane:<br />
• na początku i na końcu drogi w przypadku budowy drogi, zamiast dwóch tablic można<br />
zamontować jedną tablicę dwustronną usytuowaną na początku lub na końcu drogi;<br />
• na zewnątrz budynku w przypadku budowy, remontu, modernizacji całych budynków;<br />
• w części, której dotyczył projekt, w przypadku modernizacji pomieszczeń lub części<br />
obiektu;<br />
• na zakupionych przedmiotach w formie tabliczki pamiątkowej lub plakietki informacyjnej<br />
(w zależności od wartości projektu) w przypadku zakupu maszyn, urządzeń lub innego<br />
rodzaju sprzętu ruchomego. Jeżeli jednak umieszczenie tabliczki/plakietki jest niemożliwe<br />
lub niezasadne zaleca się umieszczenie jej w pomieszczeniu, w którym znajduje się<br />
środek trwały. W takim przypadku, oprócz niezbędnych informacji, należy na tabliczce/<br />
plakietce napisać przynajmniej nazwę projektu.<br />
7.4 Pozostałe działania informacyjno – promocyjne<br />
Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Łódzkiego<br />
na lata 2007-2013 zaleca beneficjentom częste informowanie opinii publicznej o rozpoczęciu<br />
projektu, etapach jego realizacji i zakończeniu projektu. Kampania może być prowadzona<br />
w ramach działań informacyjno – promocyjnych za pomocą m.in.:<br />
7 j. w.<br />
8 j. w.<br />
9 j. w.<br />
• konferencji, szkoleń, seminariów, spotkań informacyjnych, wystaw, targów (tzw. narzędzia<br />
informacyjno – promocyjne),<br />
• ogłoszeń prasowych, stron internetowych, plakatów informacyjnych, ulotek, folderów,<br />
gadżetów, prezentacji multimedialnych (tzw. narzędzia komunikacji audiowizualnej<br />
i publikacji). Wszystkie publikacje powinny zawierać omówione wcześniej znaki<br />
graficzne, czytelne i umieszczone w widocznym miejscu. W przypadku spotkań informacyjno<br />
– szkoleniowych organizatorzy zobowiązani są do zapewnienia uczestnikom
108<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
prezentacji multimedialnych, materiałów szkoleniowych oraz do wręczenia uczestnikom<br />
certyfikatów/zaświadczeń po zakończeniu szkolenia, na których również umieszczone<br />
są logotypy.<br />
Obowiązek prowadzenia działań informacyjno – promocyjnych jest zapisany w umowie o dofinansowanie<br />
projektu. Brak lub niewłaściwe przeprowadzenie działań informacyjno – promocyjnych<br />
może skutkować wstrzymaniem wypłaty środków lub koniecznością zwrotu dotacji.<br />
Ogólne zasady (wytyczne) dotyczące kwalifikowalności wydatków w zakresie informacji i promocji<br />
znajdują się w Zasadach kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach<br />
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013,<br />
dostępnych na stronie internetowej: www.cop.lodzkie.pl w zakładce Dokumenty: Zasady<br />
IZ RPO WŁ.<br />
Dodatkowych informacji, dotyczących wymagań odnośnie promocji projektów UE dla beneficjentów<br />
III Osi priorytetowej RPO WŁ na lata 2007-2013, udziela Zespół Promocji w <strong>Centrum</strong><br />
Obsługi Przedsiębiorcy: promocja@cop.lodzkie.pl
109<br />
ROZDZIAŁ 8. KONTROLA PROJEKTU<br />
KONTROLA PROJEKTU<br />
8.1. Rodzaje kontroli<br />
Zawierając umowę o dofinansowanie beneficjent zobowiązuje się do poddania kontroli w trakcie<br />
całego okresu realizacji projektu oraz w okresie tzw. „trwałości projektu”. Obligatoryjnie<br />
przeprowadzana jest kontrola na zakończenie realizacji projektu tj. po złożeniu przez beneficjenta<br />
wniosku o płatność końcową, a przed akceptacją tego wniosku i ostatecznym rozliczeniem<br />
projektu.<br />
Przedmiotem kontroli jest ustalenie zgodności dostarczenia wyrobów i zrealizowania usług<br />
z umową o dofinansowanie projektu. Ponadto, weryfikowana jest prawdziwość i prawidłowość<br />
wydatków przedstawionych przez beneficjenta we wnioskach o płatność. Sprawdza się również,<br />
czy podczas realizacji projektu przestrzegane są przepisy prawa krajowego i wspólnotowego<br />
dotyczące w szczególności: kwalifikowalności wydatków, udzielania pomocy państwa<br />
(razem z przepisami dotyczącymi łączenia pomocy), konkurencji, ochrony środowiska i równości<br />
szans oraz stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych. Jeśli beneficjent nie jest zobowiązany<br />
do ich stosowania, stosuje się „Zasady udzielania zamówień w stosunku, do których<br />
beneficjenci nie są zobowiązani do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych współfinansowanych<br />
ze środków Osi priorytetowej III: Gospodarka, innowacyjność, przedsiębiorczość,<br />
Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013”.<br />
Kontrola projektu może być realizowana na miejscu realizacji projektu lub na dokumentach<br />
(przy założeniu przeprowadzenia przynajmniej jednej kontroli na miejscu). Sprawdzenie dokumentacji<br />
finansowej i technicznej projektu może odbywać się zarówno w siedzibie beneficjenta,<br />
jak i w siedzibie instytucji wykonującej kontrolę, po dostarczeniu przez beneficjenta<br />
odpowiednich dokumentów. Kontrola dokumentacji może nastąpić w każdym momencie realizacji<br />
projektu.<br />
Kontrole realizowane przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy można podzielić na:<br />
• planowe – wykonywane przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy na podstawie rocznego<br />
planu kontroli, (kontrola na miejscu realizacji projektu):<br />
––<br />
w trakcie realizacji projektu,<br />
––<br />
na zakończenie realizacji projektu,<br />
––<br />
kontrola trwałości projektu.
110<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• doraźne – wykonywane przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy poza planem kontroli,<br />
które przeprowadzane są w szczególności po powzięciu informacji o niewłaściwej realizacji<br />
projektu, nieprawidłowościach lub podejrzeniu ich wystąpienia w procesie realizacji<br />
projektu. Kontrola doraźna może również zostać zlecona przez pracownika <strong>Centrum</strong><br />
Obsługi Przedsiębiorcy, który podczas dokonywania oceny merytorycznej bądź rachunkowej<br />
stwierdził występowanie uchybień bądź ma podejrzenie o występowaniu nieprawidłowości.<br />
Kontrola taka może być zlecona na skutek:<br />
––<br />
niestosowania się do zapisów umowy o dofinansowanie projektu,<br />
––<br />
kiedy beneficjent nie rozpoczął realizacji projektu w ciągu 12 miesięcy od złożenia<br />
wniosku o dofinansowanie,<br />
––<br />
przedłożenia nieprawdziwych dokumentów i inne.<br />
• na dokumentach (planowe lub doraźne) wykonywane przez <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy w każdym momencie realizacji projektu.<br />
KONTROLA PLANOWA odbywa się przynajmniej 1 raz w trakcie realizacji projektu, obligatoryjnie<br />
po złożeniu przez beneficjenta wniosku o płatność końcową.<br />
Beneficjent o terminie kontroli powiadamiany jest pisemnie. Przed planowanym rozpoczęciem<br />
czynności kontrolnych zespół kontrolujący potwierdza telefonicznie termin oraz miejsce kontroli.<br />
na podstawie kontroli przeprowadzonej w miejscu realizacji projektu zespół kontrolujący<br />
opracowuje informację pokontrolną. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości zaistniałych<br />
podczas realizacji projektu zespół kontrolujący ma prawo wydać beneficjentowi zalecenia<br />
pokontrolne.<br />
W przypadku KONTROLI DORAŹNEJ beneficjent jest powiadamiany o terminie kontroli<br />
na dzień przed planowanym rozpoczęciem czynności kontrolnych. Kolejne czynności adekwatnie<br />
do tych, wykonywanych w trakcie kontroli planowej.<br />
8.2 Przeprowadzenie czynności kontrolnych<br />
Czynności kontrolnych dokonują członkowie zespołu kontrolującego <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy, na podstawie imiennego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli, wydanego<br />
przez Dyrektora COP. Zespół kontrolujący składa się z co najmniej dwóch osób,<br />
z których jedna pełni funkcję kierownika zespołu kontrolującego.<br />
Członkowie zespołu kontrolującego przed przystąpieniem do czynności kontrolnych są zobowiązani<br />
do okazania upoważnienia wraz z dokumentem tożsamości. Zespół kontrolujący<br />
przeprowadza kontrolę realizacji projektu zgodnie z zakresem kontroli określonym w zawiadomieniu<br />
o kontroli.<br />
Osoby kontrolujące upoważnione są do:<br />
• swobodnego poruszania się po terenie jednostki kontrolowanej (z wyjątkiem miejsc
111<br />
podlegających szczególnej ochronie z uwagi na tajemnicę państwową),<br />
• wglądu do wszelkich dokumentów związanych z działalnością jednostki kontrolowanej<br />
i związanych z zakresem kontroli,<br />
• przeprowadzania oględzin obiektów i składników majątkowych w zakresie objętym<br />
kontrolą,<br />
• zbierania od pracowników jednostki kontrolowanej ustnych i pisemnych wyjaśnień w zakresie<br />
dotyczącym tematu kontroli,<br />
• zabezpieczenia ewentualnych materiałów dowodowych dla potrzeb kontroli.<br />
Ze strony beneficjenta, podczas przeprowadzanej kontroli obecna jest uprawniona lub upoważniona<br />
osoba. Beneficjent zobowiązany jest zapewnić kontrolującym warunki i środki<br />
niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli, a w szczególności udostępnić pomieszczenie<br />
na czas kontroli, umożliwić dostęp do posiadanych urządzeń biurowych, np. telefon,<br />
faks, kserokopiarka.<br />
Kontrola realizacji projektu odbywa się w czasie wyraźnie wskazanym w upoważnieniu do kontroli,<br />
w dniach i godzinach pracy obowiązujących w jednostce kontrolowanej.<br />
KONTROLA PROJEKTU<br />
Co do zasady zakres przeprowadzanej kontroli obejmuje:<br />
• sprawdzenie projektu pod kątem zgodności jego realizacji z umową o dofinansowanie<br />
i obowiązującymi przepisami prawa wspólnotowego i krajowego,<br />
• sprawdzenie projektu pod kątem zgodności realizacji z zasadami polityk wspólnotowych<br />
w tym w szczególności w zakresie: konkurencyjności, ochrony środowiska, niedyskryminacji,<br />
społeczeństwa informacyjnego, zakazu podwójnego finansowania wydatków,<br />
• ocenę kwalifikowalności wydatków, sposobu ich dokumentowania i prowadzenia odrębnej<br />
ewidencji księgowej,<br />
• sprawdzenie poprawności księgowania wydatków poniesionych w ramach realizowanego<br />
projektu,<br />
• sprawdzenie wniosków beneficjenta o płatność z księgami rachunkowymi beneficjenta<br />
w części dotyczącej projektu,<br />
• sprawdzenie wiarygodności sprawozdań z realizacji projektu przekazywanych<br />
przez beneficjenta,<br />
• sprawdzenie stanu realizacji projektu i jego zgodności z harmonogramem<br />
rzeczowo-finansowym,<br />
• sprawdzenie wizualizacji i promocji projektu.<br />
Celem umożliwienia sprawnego przeprowadzenia kontroli, beneficjent powinien przedłożyć do wglądu wszystkie<br />
dokumenty zgodne z tematyką kontroli. Podczas kontroli beneficjent ma obowiązek dysponować oryginałami dokumentów<br />
lub kopiami poświadczonymi notarialnie.
112<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Odnoszącą się do finansowej<br />
realizacji<br />
projektu, potwierdzającą<br />
poniesione<br />
i określone w umowie<br />
wydatki kwalifikowane<br />
oraz niekwalifikowane<br />
Odnoszącą się do polityk<br />
wspólnotowych<br />
w zakresie: konkurencyjności,<br />
ochrony<br />
środowiska, niedyskryminacji,<br />
społeczeństwa<br />
informacyjnego,<br />
zakazu podwójnego finansowania<br />
wydatków<br />
Odnoszącą się<br />
do wskaźnika rezultatu<br />
w związku z tworzeniem<br />
nowych miejsc<br />
pracy i innych wskaźników<br />
rezultatu<br />
Odnoszącą się do stosowania<br />
ustawy Prawo<br />
zamówień publicznych<br />
BENEFICJENT NA POTRZEBY CZYNNOŚCI KONTROLNYCH<br />
WINIEN PRZYGOTOWAĆ NASTĘPUJĄCĄ DOKUMENTACJĘ:<br />
Dokumentacja finansowo – księgowa:<br />
• dokumenty księgowe dotyczące projektu/faktury VAT, rachunki<br />
i inne dokumenty o równoważnej wartości księgowej,<br />
• przelewy, wyciągi bankowe potwierdzające dokonanie wydatków,<br />
KW, KP, raporty kasowe, wydruk z ksiąg rachunkowych,<br />
• polityka (zasady) rachunkowości wraz z Zakładowym Planem<br />
Kont (jeśli dotyczy),<br />
• wyodrębniona ewidencja księgowa projektu/wydruki obrotów<br />
i sald kont, na których dokonywano zapisów dotyczących<br />
projektu,<br />
• dokumenty dotyczące sposobu wyliczenia części finansowania<br />
ze środków własnych beneficjenta,<br />
• dokumentacja poświadczająca przyjęcie składników majątkowych<br />
na stan (księgi inwentarzowe, karty środków trwałych, dowody<br />
OT).<br />
Wszelka dokumentacja mogąca potwierdzić prawidłowość realizacji<br />
projektu pod tym względem m.in.:<br />
• umowy o pracę, listy płac,<br />
• lista szkoleń zawodowych,<br />
• certyfikaty środowiskowe np. ISO 14 000,<br />
• ogłoszenia o naborze na wolne stanowiska pracy.<br />
• umowy o pracę wraz z drukami ZUS ZUA,<br />
• listy płac – dla potwierdzenia kosztów osobowych,<br />
• deklaracje ZUS DRA, RCA, PIT-2,<br />
• certyfikaty, patenty, licencje, kopie faktur, oferty handlowe.<br />
Dokumenty i materiały z przeprowadzonych postępowań w zakresie<br />
stosowania procedur określonych w ustawie Prawo zamówień<br />
publicznych
113<br />
Odnosząca się do beneficjentów<br />
nie objętych<br />
ustawą Prawo<br />
zamówień publicznych<br />
Odnoszącą się do innych<br />
kontroli realizacji<br />
projektu<br />
Odnoszącą się<br />
do prowadzonych<br />
działań informacyjnych<br />
i promocyjnych,<br />
zgodnie z zasadami<br />
w tym zakresie<br />
dostępnymi na stronie<br />
www.cop.lodzkie.pl<br />
Odnoszącą się<br />
do otrzymanej pomocy<br />
publicznej innej niż<br />
de minimis oraz pomocy<br />
de minimis<br />
Dokumenty i materiały z przeprowadzonych postępowań w zakresie<br />
stosowania procedur określonych w „Zasadach udzielania<br />
zamówień…”:<br />
• dotyczy I rozdziału – dokumenty potwierdzające określenie wartości<br />
szacunkowej (dostaw, usług), zapytania ofertowe min. 3,<br />
wybór najkorzystniejszej oferty, raport z udzielenia zamówienia,<br />
umowę,<br />
• dotyczy II rozdziału – dokumenty potwierdzające określenie wartości<br />
szacunkowej (dostaw, usług), upublicznienie ogłoszenia<br />
o zamówieniu, umieszczone na tablicy ogłoszeń w siedzibie firmy<br />
– zdjęcie, wydruk ze strony internetowej, ogłoszenie w prasie<br />
o zasięgu ogólnopolskim lub regionalnym, dokumenty o wyborze<br />
najkorzystniejszej oferty, raport z udzielenia zamówienia, umowę.<br />
Ponadto, w przypadku stałej współpracy: np. faktury, rozrachunki<br />
z kontrahentami, umowy.<br />
Protokoły i dokumenty z audytów i innych kontroli przeprowadzonych<br />
u beneficjenta,<br />
Dokumenty i materiały potwierdzające wywiązywanie się z obowiązków<br />
w zakresie informacji i promocji (w tym wykonanie tablic informacyjnych<br />
i pamiątkowych):<br />
• ogłoszenie w prasie, ulotki, foldery, naklejki, strona internetowa,<br />
gadżety itp.,<br />
• oznaczenia dokumentów związanych z realizacją projektu/korespondencja<br />
z COP, zapytania ofertowe,<br />
• dokumentacja fotograficzna dotycząca udziału w targach zagranicznych,<br />
misjach.<br />
Zaświadczenie o udzielonej pomocy de minimis, zestawienie<br />
tabelaryczne z uzyskanej pomocy publicznej/innej niż pomoc<br />
de minimis oraz pomocy de minimis<br />
KONTROLA PROJEKTU
114<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Odnoszącą się do nabycia<br />
nieruchomości<br />
Utworzenia nowego<br />
lub rozbudowy istniejącego<br />
przedsiębiorstwa<br />
Odnosząca się do nabycia<br />
gruntu<br />
Odnoszącą się<br />
do wskaźników<br />
produktu<br />
• operat szacunkowy/wycena nieruchomości sporządzone<br />
przez rzeczoznawcę majątkowego potwierdzające, że cena nabycia<br />
nie przekracza wartości rynkowej nieruchomości, określonej<br />
na dzień nabycia,<br />
• oświadczenia podmiotu zbywającego nieruchomość, iż nie była<br />
ona zakupiona w okresie ostatnich 7 lat z wykorzystaniem środków<br />
publicznych,<br />
• umowa ze zbywcą/zbywcami.<br />
• projekt budowlany,<br />
• dziennik budowy,<br />
• kosztorys inwestorski,<br />
• umowa z wykonawcą/wykonawcami,<br />
• protokół odbioru,<br />
• zgłoszenie lub decyzja o pozwoleniu na użytkowanie,<br />
• książka obiektu (jeżeli dotyczy),<br />
• dokumentacja zdjęciowa stanu przed i w trakcie wykonywania<br />
prac budowlanych.<br />
• opinia rzeczoznawcy majątkowego potwierdzającej, że cena<br />
nabycia nie przekracza wartości rynkowej gruntu, określonej<br />
na dzień nabycia,<br />
• oświadczenia podmiotu zbywającego grunt, iż nie był on nabyty<br />
w okresie 7 lat poprzedzających datę zakupu z wykorzystaniem<br />
środków publicznych krajowych lub pochodzących z funduszy<br />
Unii Europejskiej,<br />
• umowa nabycia.<br />
Dokumentacja techniczna do zakupionych w ramach projektu środków<br />
trwałych:<br />
• instrukcje obsługi,<br />
• karty gwarancyjne,<br />
• specyfikacje techniczne,<br />
• świadectwa zgodności,<br />
• podręczniki użytkowników,<br />
• dokumentacja techniczno – ruchowa ( DTR ),<br />
• księgi Urzędu Dozoru Technicznego ( UDT ),<br />
• kopie stron z dokumentacji technicznej pozwalające zidentyfikować<br />
zgodność oznaczeń sprzętu z dowodem jego zakupu,<br />
• odpisy amortyzacyjne.
115<br />
Odnoszącą się<br />
do zakupu używanego<br />
środka trwałego<br />
Odnoszącą się do innych<br />
dokumentów<br />
związanych z realizacją<br />
projektu, o których<br />
udostępnienie zwróci<br />
się zespół kontrolujący<br />
Odnoszącą się do archiwizacji<br />
dokumentów<br />
• oświadczenia sprzedającego dotyczące tego, iż środek trwały<br />
nie został nabyty z wykorzystaniem środków publicznych w okresie<br />
7 lat,<br />
• oświadczenia sprzedającego określające zbywcę środka trwałego,<br />
miejsce i datę jego zakupu,<br />
• oświadczenia beneficjenta o tym, iż cena używanego środka<br />
trwałego nie przekracza jego wartości rynkowej i jest niższa<br />
niż cena podobnego, nowego środka trwałego,<br />
• wycena niezależnego rzeczoznawcy.<br />
• np. ostatni wypis z Ewidencji Działalności Gospodarczej/<br />
Krajowego Rejestru Sądowego,<br />
• dokumenty rejestrowe: umowa spółki wraz z aneksami/statut,<br />
• zawarte umowy i aneksy,<br />
• opis stanowiska pracy, listy obecności,<br />
• potwierdzenie wydatków: na analizy, opinie, ekspertyzy usługi<br />
księgowe i porady prawne, doradztwo ekspertów finansowych<br />
i technicznych niezbędne do realizacji projektu związane z merytoryczną<br />
obsługą projektu,<br />
• korespondencja,<br />
• dokumentacja wynikająca z umowy leasingowej (jeśli dotyczy),<br />
• dokumentacja wynikająca z umowy kredytowej (jeśli dotyczy),<br />
• oryginał raportu z audytu zewnętrznego (jeśli dotyczy).<br />
• dokumentacja dot. zabezpieczenia i przechowywania dowodów<br />
księgowych w ramach realizowanego projektu,<br />
• przyjęta procedura sposobu archiwizacji dokumentów.<br />
KONTROLA PROJEKTU<br />
Podczas kontroli zespół kontrolujący sporządza dokumentację zdjęciową wskaźników produktu<br />
danego projektu. W przypadku zakupu środków trwałych zespół kontrolujący fotografuje<br />
każdy z nich.<br />
Kontrolujący w trakcie kontroli posługują się listą sprawdzającą.<br />
W razie ujawnienia w toku kontroli okoliczności wskazujących na uzasadnione podejrzenie popełnienia<br />
przestępstwa, jednostka kontrolująca (<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy) zawiadamia<br />
o tym fakcie właściwy organ i w razie potrzeby odpowiednio zabezpiecza dowody.<br />
Ustalenia kontroli są dokonywane na podstawie zebranych w toku kontroli dokumentów w formie<br />
papierowej (lub innych nośnikach danych), wyjaśnień pracowników, opinii biegłych, zdjęć<br />
itp. Wymienione dokumenty, wyjaśnienia lub opinie są podstawą ustaleń zawartych w informacji<br />
pokontrolnej.
116<br />
Wynik przeprowadzonej kontroli jest przedstawiany przez zespół kontrolujący w formie informacji<br />
pokontrolnej.<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Beneficjentowi przysługuje:<br />
• prawo odmowy podpisania informacji pokontrolnej z jednoczesnym podaniem uzasadnienia<br />
tej odmowy,<br />
• prawo zgłoszenia, przed podpisaniem informacji pokontrolnej, zastrzeżeń do treści zawartych<br />
w informacji pokontrolnej wraz z uzasadnieniem.<br />
W razie zgłoszenia zastrzeżeń przez beneficjenta, zespół kontrolujący dokonuje ich analizy<br />
i w miarę potrzeby podejmuje dodatkowe czynności kontrolne. W przypadku uznania uwag<br />
i zastrzeżeń za zasadne, wprowadzane są zmiany w informacji pokontrolnej.<br />
W przypadku uznania za niezasadne zastrzeżeń do informacji pokontrolnej zgłoszonych<br />
przez beneficjenta, treść informacji pokontrolnej pozostaje bez zmian.<br />
W wyniku stwierdzenia podczas przeprowadzanej kontroli uchybień lub nieprawidłowości w realizacji<br />
projektu, <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy wydaje zalecenia pokontrolne beneficjentowi<br />
i wskazuje termin ich wykonania.<br />
Beneficjent zobowiązany jest do wykonania zaleceń pokontrolnych i pisemnego poinformowania<br />
COP o sposobie ich realizacji w wyznaczonym terminie.<br />
W przypadku zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności, beneficjent może zwrócić się na piśmie<br />
do <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy o przesunięcie terminu realizacji ww. zaleceń.<br />
W zależności od charakteru wydanych zaleceń pokontrolnych COP może przeprowadzić również<br />
kontrolę sprawdzającą na miejscu lub zobowiązać beneficjenta do dostarczenia do swojej<br />
siedziby dokumentacji potwierdzającej ich wykonanie. Pracownik COP weryfikuje, czy przekazane<br />
przez beneficjenta informacje są wystarczające i wiarygodne, aby uznać zalecenia<br />
pokontrolne za wdrożone.<br />
W wyniku kontroli zespół kontrolujący może na podstawie ustaleń kontroli sformułować wniosek<br />
o rozwiązanie umowy. W przypadku stwierdzenia istnienia przesłanek do zawiadomienia<br />
właściwych organów o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, kierownik zespołu kontrolującego<br />
przygotowuje projekt zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.<br />
Beneficjent zobowiązany jest do zwrotu zakwestionowanych środków wraz z odsetkami w wysokości<br />
określonej jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania tych środków,<br />
na rachunki bankowe: Banku Gospodarstwa Krajowego i <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy,<br />
w ramach których beneficjent otrzymywał dofinansowanie<br />
Pozytywny wynik kontroli skutkuje uruchomieniem procedury wypłacenia należnych środków<br />
pieniężnych na wyodrębniony rachunek bankowy wskazany przez beneficjenta w umowie<br />
o dofinansowanie projektu.
117<br />
Powiadomienie o kontroli<br />
Kontrola na miejscu<br />
KONTROLA PROJEKTU<br />
Informacja pokontrolna<br />
1. Podpisanie informacji<br />
2. Zgłoszenie zastrzeżeń<br />
3. Odmowa podpisania informacji pokontrolnej<br />
Zalecenia pokontrolne<br />
Odpowiedź na zalecenia pokontrolne<br />
W wyniku przeprowadzonej kontroli może nastąpić:<br />
• uznanie częściowej płatności,<br />
• uznanie pełnego dofinansowania,<br />
• wstrzymanie procesu weryfikacji wniosku o płatność,<br />
• wstrzymanie płatności do czasu wyjaśnienia nieprawidłowości,<br />
• wnioskowanie o rozwiązanie umowy o dofinansowanie projektu (zespół kontrolujący<br />
po przeprowadzeniu kontroli może wnioskować o rozwiązanie umowy o dofinansowanie<br />
wskazując podstawę tego rozwiązania),<br />
• wystosowanie wniosku o wszczęcie kontroli do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych,<br />
• zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa.
118<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Niezależnie od kontroli przeprowadzanych przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, prawo<br />
do kontrolowania prawidłowości realizacji projektów mają również inne jednostki zaangażowane<br />
w proces wdrażania funduszy strukturalnych w Polsce, na przykład:<br />
• Regionalna Izba Obrachunkowa,<br />
• Instytucja Koordynująca regionalne programy operacyjne,<br />
• Instytucja Audytowa,<br />
• Najwyższa Izba Kontroli,<br />
• Komisja Europejska,<br />
• Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych – OLAF,<br />
• Europejski Trybunał Obrachunkowy.<br />
8.3 Nieprawidłowości<br />
Nieprawidłowością nazywamy naruszenie przepisu prawa wspólnotowego wynikające z działania<br />
lub zaniechania podmiotu gospodarczego, które powoduje lub mogłoby spowodować<br />
szkodę w budżecie ogólnym Unii Europejskiej w drodze finansowania nieuzasadnionego wydatku<br />
z budżetu ogólnego (zgodnie z brzmieniem art. 2 pkt. 7 Rozporządzenia Rady (WE)<br />
nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju<br />
Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego<br />
rozporządzenie (WE) nr 1260/1999). Zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej<br />
do odpowiedniego stosowania przepisów prawa wspólnotowego niezbędne jest odpowiednie<br />
stosowanie prawa krajowego. W związku z powyższym naruszenie prawa krajowego również<br />
powoduje powstanie nieprawidłowości. Nieprawidłowość występuje także wtedy, gdy prawo<br />
krajowe jest bardziej restrykcyjne (rygorystyczne) niż przepisy wspólnotowe.<br />
Informacje o nieprawidłowościach mogą pochodzić z różnych źródeł i dotyczyć każdego z etapów<br />
realizacji projektu. Działaniami mającymi m.in. na celu wykrycie nieprawidłowości są poszczególne<br />
etapy weryfikacji wniosku o dofinansowanie, a po przyznaniu dotacji i podpisaniu<br />
umowy o dofinansowanie – weryfikacja składanych wniosków o płatność oraz kontrole przeprowadzane<br />
u beneficjenta. Podmioty realizujące projekty unijne, w tym beneficjenci III Osi<br />
priorytetowej RPO WŁ podlegają także kontroli OLAF, które walczy z korupcją i oszustwami<br />
w celu ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej.<br />
Źródłem informacji o nieprawidłowościach mogą być także informacje z zewnątrz – np. donos,<br />
informacja prasowa, wyrok sądu, zgłoszenie faktu w ramach współpracy organów ścigania,<br />
lub wyniki kontroli innej instytucji (GIKS, UKS, NIK, RIO, organy ścigane). O przypadku wystąpienia<br />
nieprawidłowości niekiedy informuje również sam beneficjent.
119<br />
Przykładowe obszary, w których najczęściej występują nieprawidłowości<br />
1. Zamówienia publiczne:<br />
• niezastosowanie ustawy Prawo zamówień publicznych, pomimo istnienia takiego<br />
wymogu,<br />
• wybór niewłaściwego trybu dokonania zamówienia,<br />
• nieuprawniony podział zamówienia na części w celu ominięcia obowiązku zastosowania<br />
ustawy Prawo zamówień publicznych,<br />
• niewłaściwe ogłoszenie dotyczące zamówienia,<br />
• niedotrzymanie terminów dotyczących ogłoszenia o zamówieniu lub terminu rozpatrywania<br />
ofert,<br />
• błędne oszacowanie wartości zamówienia lub celowe jego zaniżenie celem ominięcia<br />
obowiązku zastosowania ustawy Prawo zamówień publicznych,<br />
• naruszenie zasady konkurencyjności, niedyskryminacji i równego traktowania,<br />
• niedozwolone zmiany SIWZ w trakcie trwania postępowania o udzielenie zamówienia<br />
publicznego,<br />
• wybór oferty z rażącym naruszeniem ustawy Prawo zamówień publicznych,<br />
• zatajenie związków kapitałowych i osobowych zamawiającego z wykonawcą,<br />
• zawarcie umowy bez posiadanego pozwolenia na budowę i opracowanej dokumentacji<br />
projektowej,<br />
• przeprowadzenie fikcyjnego postępowania.<br />
2. Fałszowanie dokumentów:<br />
• sfałszowane lub podrobione dokumenty (ZUS, KRUS, US),<br />
• sfałszowane dokumenty lub nieprawdziwe oświadczenia potwierdzające spełnianie kryteriów<br />
otrzymania dofinansowania,<br />
• przedstawienie fałszywych dokumentów lub nieprawdziwych oświadczeń potwierdzających<br />
zrealizowanie działań/dostaw/usług/robót (protokoły odbioru dostaw/usług/robót,<br />
faktury, potwierdzenia zapłaty, potwierdzenia dokonania przelewu, ewidencja czasu pracy,<br />
ewidencja magazynowa, wyceny, kosztorysy).<br />
3. Dokumentacja finansowo-księgowa:<br />
• różnice pomiędzy kserokopią dokumentu przekazanego do <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy a oryginałem przechowywanym w siedzibie beneficjenta,<br />
• brak opisów lub niewłaściwie opisane dokumenty finansowe.<br />
4. Wydatki niekwalifikowane<br />
• podwójne sfinansowanie tego samego wydatku (np. VAT),<br />
KONTROLA PROJEKTU
120<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• przestawienie do refundacji zakupu środka trwałego, który był współfinansowany<br />
ze środków wspólnotowych lub dotacji krajowych w okresie 7 lat poprzedzających zakup<br />
środka trwałego przez beneficjenta,<br />
• zawyżanie kosztów osobowych (premie, nagrody, podwyżki),<br />
• zawyżanie cen nabywanych towarów i usług,<br />
• dokonywanie fikcyjnych zakupów w celu wyłudzenia dotacji,<br />
• przedkładanie do refundacji wydatków zbędnych lub niezwiązanych z realizacją projektu,<br />
• nieuwzględnienie przychodów uzyskiwanych przez beneficjenta w związku z realizowanym<br />
projektem (wynajem pomieszczeń, urządzeń),<br />
• nieujawnienie uzyskanych rabatów bądź upustów,<br />
• brak realizacji przez beneficjenta działań przewidzianych w projekcie,<br />
• nieprawidłowości przy działaniach promocyjnych,<br />
• nieprawidłowości w zakresie sprawozdawczości,<br />
• nieutrzymanie trwałości projektu.<br />
Beneficjenci zobowiązani są do zgłaszania <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy każdego przypadku<br />
dokonanego przez siebie naruszenia prawa. <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy dokonuje<br />
analizy i oceny, czy zgłoszone przez beneficjenta naruszenie jest nieprawidłowością w rozumieniu<br />
prawa. W przypadku stwierdzenia, że beneficjent wykorzystał całość lub część dofinansowania<br />
niezgodnie z przeznaczeniem, bez zachowania obowiązujących procedur lub pobrał<br />
całość lub część dofinansowania w sposób nienależny albo w nadmiernej wysokości, beneficjent<br />
zobligowany jest do ich zwrotu, wraz z odsetkami, jak dla zaległości podatkowych.<br />
Beneficjent powinien dokonać zwrotu środków w sposób określony przez <strong>Centrum</strong> Obsługi<br />
Przedsiębiorcy, odpowiednio na rachunek bankowy Banku Gospodarstwa Krajowego i na rachunek<br />
bankowy <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy.<br />
W pierwszej kolejności beneficjent otrzymuje od <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy wezwanie<br />
do dokonania zwrotu środków lub wyrażenia zgody na potrącenie odpowiedniej kwoty z kolejnej<br />
płatności w terminie 14 dni od daty doręczenia wezwania. Po bezskutecznym upływie<br />
terminu wskazanego w wezwaniu, <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy wydaje (w trybie art. 207<br />
Ustawy o finansach publicznych) decyzję, określającą kwotę przypadającą do zwrotu wraz<br />
z odsetkami w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania<br />
środków. Decyzja zawiera także informacje o wstrzymaniu płatności w ramach projektu<br />
do czasu zwrotu środków (o ile kolejne płatności są przewidywane) oraz o skutkach<br />
niezastosowania się do decyzji, takich jak: możliwość rozwiązania umowy o dofinansowanie,<br />
uruchomienie procedury windykacyjnej zgodnie z przepisami o postępowaniu egzekucyjnym<br />
w administracji. Decyzja administracyjna zawiera również pouczenie o możliwości wniesienia<br />
odwołania w terminie 14 dni kalendarzowych. Niewniesienie w powyższym terminie odwołania<br />
od decyzji oznacza, że decyzja staje się ostateczna.
121<br />
Zwrotu środków należy dokonać w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, na rachunki<br />
wskazane przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy. W sytuacji, gdy beneficjent nie dokona zwrotu<br />
środków na podstawie decyzji, dokonane zostaje potrącenie nieprawidłowo wykorzystanego<br />
lub pobranego dofinansowania wraz z należnymi odsetkami z kwoty kolejnej płatności w ramach<br />
projektu, będącego przedmiotem dofinansowania, o ile kolejne płatności są przewidziane.<br />
Jeśli nie jest możliwe dokonanie potrącenia z kolejnej płatności, a beneficjent nie dokonał zwrotu<br />
środków w wyznaczonym terminie, wówczas <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy podejmuje<br />
czynności zmierzające do odzyskania należnych środków w trybie postępowania egzekucyjnego<br />
w administracji lub w drodze powództwa cywilnego. Wydatki związane z prowadzeniem<br />
czynności zmierzających do odzyskania środków w całości obciążają beneficjenta.<br />
KONTROLA PROJEKTU<br />
Pomniejszenie kwoty refundacji do wypłaty nastąpić może także w przypadku stwierdzenia<br />
przez <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, IZ RPO WŁ lub inne upoważnione podmioty, niewłaściwego<br />
poświadczenia wydatków. Wówczas kwotę stanowiącą podstawę do wypłaty pomniejsza<br />
się o wydatki niekwalifikowalne, które zostały nieprawidłowo poświadczone przez <strong>Centrum</strong><br />
Obsługi Przedsiębiorcy, jako kwalifikowalne na podstawie wcześniej złożonych wniosków<br />
o płatność.<br />
<strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy podejmie czynności zmierzające do odzyskania należnych<br />
środków dofinansowania wraz z odsetkami z wykorzystaniem dostępnych środków prawnych<br />
w sytuacji gdy:<br />
• okaże się, że kwota dofinansowania wykorzystanego niezgodnie z przeznaczeniem,<br />
bez zachowania obowiązujących procedur, lub pobranego w całości lub w części<br />
w sposób nienależny albo w nadmiernej wysokości wraz z odsetkami naliczonymi w wysokości<br />
określonej jak dla zaległości podatkowych jest wyższa niż kwota pozostała<br />
do refundacji,<br />
• nie jest możliwe potrącenie, a beneficjent nie dokonał zwrotu środków pomimo wezwania.<br />
Odsetki w wysokości jak dla zaległości podatkowych naliczane są od dnia przekazania dofinansowania<br />
na rachunek bankowy beneficjenta do dnia zwrotu środków. Koszty czynności<br />
zmierzających do odzyskania środków obciążają w całości beneficjenta.<br />
W przypadku, gdy beneficjent wykorzystał całość lub część dofinansowania niezgodnie z przeznaczeniem,<br />
z naruszeniem obowiązujących procedur lub pobrał całość lub część dofinansowania<br />
w sposób nienależny lub w nadmiernej wysokości – beneficjent podlega wykluczeniu<br />
na okres 3 lat z możliwości otrzymania dofinansowania środków przeznaczonych na realizację<br />
programów finansowanych z udziałem środków europejskich, jeśli zachodzi jedna z poniższych<br />
okoliczności:<br />
• beneficjent przedłożył, w celu otrzymania płatności, jako autentyczne dokumenty podrobione<br />
lub przerobione lub potwierdzające nieprawdę,
122<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• na skutek okoliczności leżących po stronie beneficjenta nie zrealizował on pełnego zakresu<br />
rzeczowego projektu w przypadku projektów infrastrukturalnych lub nie zrealizował<br />
celu projektu,<br />
• beneficjent nie zwrócił środków w terminie określonym w decyzji o konieczności zwrotu<br />
środków,<br />
• beneficjent, partner, podmiot upoważniony do dokonywania wydatków, osoba uprawniona<br />
do wykonywania w ramach projektu czynności w imieniu beneficjenta, popełniła<br />
przestępstwo potwierdzone prawomocnym wyrokiem sądowym, które doprowadziło<br />
do wykorzystania całości lub części dofinansowania niezgodnie z przeznaczeniem, z naruszeniem<br />
obowiązujących procedur, lub do pobrania całości lub części dofinansowania<br />
w sposób nienależny lub w nadmiernej wysokości.<br />
8.4 Audyt zewnętrzny projektu<br />
Podstawą prawną dla przeprowadzenia audytu zewnętrznego projektu współfinansowanego<br />
z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach RPO WŁ jest:<br />
1. Art. 70 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego<br />
przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,<br />
Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie<br />
(WE) nr 1260/1999.<br />
2. Art. 13-17 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiającego<br />
szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego<br />
przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,<br />
Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz rozporządzenia<br />
(WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu<br />
Rozwoju Regionalnego.<br />
3. § 11 umowy o dofinansowanie projektu w ramach III Osi priorytetowej: Gospodarka, innowacyjność,<br />
przedsiębiorczość Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa<br />
Łódzkiego na lata 2007-2013.<br />
Audyt zewnętrzny projektu jest prowadzony w celu uzyskania zapewnienia, że:<br />
• projekt jest realizowany zgodnie z obowiązującym prawem wspólnotowym i krajowym<br />
(w tym m.in. z zasadami i wytycznymi wydanymi przez MRR, IZ RPO WŁ, IP II i innych instytucji<br />
uprawnionych do wydawania zasad i wytycznych), wnioskiem o dofinansowanie<br />
i umową o dofinansowanie,<br />
• wydatki poniesione w ramach projektu są kwalifikowalne,
123<br />
• informacje i dokumenty przekazane do IP II oraz innych uprawnionych instytucji są<br />
zgodne z prawdą i wynikają z dostępnych w siedzibie beneficjenta dokumentów źródłowych<br />
(przede wszystkim z dokumentów finansowo – księgowych i rzeczowych)<br />
oraz z prowadzonej przez niego ewidencji księgowej,<br />
• rzetelnie przeprowadzony audyt projektu stanowi niezależne potwierdzenie prawidłowości<br />
realizacji projektu współfinansowanego ze środków EFRR w ramach RPO WŁ.<br />
Przeprowadzony audyt jest jednym z elementów niezbędnych do rozliczenia projektu<br />
przez IP II.<br />
Obowiązek przeprowadzenia audytu zewnętrznego nakłada na beneficjenta umowa<br />
o dofinansowanie:<br />
KONTROLA PROJEKTU<br />
• ust. 1. w przypadku, gdy całkowita wartość projektu określona w umowie, wynosi<br />
co najmniej 10 mln PLN beneficjent, po poniesieniu co najmniej 50% wydatków całkowitej<br />
wartości projektu, a przed terminem zakończenia realizacji projektu, zobowiązuje<br />
się do przeprowadzenia audytu zewnętrznego projektu, lub po poniesieniu wszystkich<br />
wydatków i/lub zakończeniu realizacji projektu – w przypadku, gdy umowa o dofinansowanie<br />
została zawarta po dacie zakończenia realizacji projektu.<br />
• ust. 2. wyniki audytu zewnętrznego projektu, beneficjent przekazuje do IP II niezwłocznie,<br />
nie dłużej niż w terminie do 5 dni po otrzymaniu sprawozdania.<br />
Audyt powinien obejmować dokumenty związane z realizacją projektu tj. wszystkie dokumenty<br />
od początku realizacji projektu do dnia rozpoczęcia audytu w zakresie:<br />
• gotowości organizacyjnej beneficjenta i jego procedury wewnętrzne,<br />
która obejmuje:<br />
––<br />
ocenę wielkości i przygotowania kadr,<br />
––<br />
ocenę sprzętu niezbędnego do realizacji projektu,<br />
––<br />
identyfikację zadań wrażliwych (przede wszystkim dokonywanie wyboru wykonawców/dostawców,<br />
zawieranie umów, odbiór robót, dostaw i usług, zatwierdzanie faktur<br />
do wypłaty, dokonywanie płatności, księgowanie operacji finansowych),<br />
––<br />
ocenę podziału zadań w projekcie, w tym rozdziału kluczowych funkcji,<br />
––<br />
sprawdzenie istnienia i jakości pisemnych procedur postępowania oraz wzorów<br />
dokumentów,<br />
––<br />
ocenę bezpieczeństwa IT.<br />
• operacji finansowych obejmujących:<br />
––<br />
sprawdzenie, czy opracowane przez beneficjenta procedury zarządzania środkami<br />
finansowymi zapewniają rzetelną i terminową realizację i dokumentowanie operacji,<br />
––<br />
sprawdzenie, czy procedury wewnętrzne beneficjenta gwarantują rzetelność przygotowywanych<br />
wniosków o płatność,
124<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
––<br />
sprawdzenie zgodności przygotowanych wniosków o płatność z dokumentami<br />
źródłowymi, ewidencją księgową oraz z wnioskiem o dofinansowanie i umową<br />
o dofinansowanie,<br />
––<br />
ocenę prawidłowości i wiarygodności poniesionych w ramach projektu wydatków<br />
(faktycznie poniesione, zgodne z zapisami w dokumentacji projektowej, w terminie<br />
realizacji projektu, zasadne, celowe i oszczędne 10 , nie odbiegają od cen w regionie,<br />
został wniesiony wkład własny przez beneficjenta, płatności zostały przekazane<br />
na rachunki wykonawców wskazane w zawartych z nimi umowach),<br />
––<br />
kontrolę faktur i ich zgodności z zapisami umów z wykonawcami (w tym prawdziwość<br />
i wiarygodność dowodów księgowych),<br />
––<br />
badanie poprawności księgowania (zgodność z zakładowym planem kont, wyodrębniona<br />
ewidencja księgowa, zgodność zapisów w ewidencji księgowej z treścią dokumentów<br />
źródłowych),<br />
––<br />
badanie, czy nie zaistniała sytuacja podwójnego finansowania tych samych wydatków/kosztów<br />
(w szczególności zakupu środków trwałych, wyposażenia, amortyzacji,<br />
podatku od towarów i usług).<br />
Audyt realizacji projektu:<br />
• sprawdzenie zgodności realizacji projektu z przepisami prawa (m.in. prawo zamówień<br />
publicznych, pomoc publiczna, prawo budowlane, ochrona środowiska, przepisy o rachunkowości<br />
oraz o finansach publicznych),<br />
• ocena zgodności realizacji projektu z dokumentami programowymi (RPO, U RPO WŁ,<br />
zasady i wytyczne wydane przez MRR, IZ RPO WŁ, IP II, podręczniki procedur),<br />
• sprawdzenie zgodności realizacji projektu z zapisami wniosku o dofinansowanie i umowy<br />
o dofinansowanie,<br />
• potwierdzenie zgodności zakresu umów zawartych z wykonawcami z dokumentacją<br />
projektu (wniosek o dofinansowanie z załącznikami) oraz z dokumentacją z postępowania<br />
o udzielenie zamówienia publicznego (specyfikacja istotnych warunków zamówienia<br />
z załącznikami, ogłoszenie o zamówieniu, oferta wybranego wykonawcy),<br />
• sprawdzenie planowanego sposobu monitorowania osiągania celów projektu,<br />
• potwierdzenie zgodności informacji zawartych w części sprawozdawczej wniosku<br />
o płatność ze stanem faktycznym,<br />
• sprawdzenie, czy cele projektu zostały zrealizowane i czy osiągnięto zakładany na dany<br />
okres poziom wskaźników.<br />
10 Zgodnie z art. 44 ust. 3 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. 2009, nr 157,<br />
poz. 1240 ze zmianami)
125<br />
Wizyta na miejscu realizacji projektu:<br />
• w przypadku audytu zewnętrznego projektu inwestycyjnego (budowa, remont, zakupy):<br />
sprawdzenie czy zrealizowana inwestycja jest zgodna z zapisami we wniosku o dofinansowanie,<br />
umowie o dofinansowanie i w aneksach do tej umowy oraz w dokumentacji powykonawczej,<br />
w protokołach odbioru robót w toku, w protokołach odbioru zakupionego<br />
sprzętu oraz potwierdzenie poprawności/prawidłowości funkcjonowania zrealizowanej<br />
inwestycji (np. zakupiony sprzęt).<br />
• w przypadku audytu projektu o charakterze niematerialnym (np. uczestnictwo w targach<br />
międzynarodowych, seminariach, konferencjach): sprawdzenie zgodności realizacji<br />
działań z zapisami wniosku o dofinansowanie (np. wielkość i wyposażenie sali,<br />
liczba uczestników, wyżywienie, materiały konferencyjne, sprawdzenie zgodności zakresu<br />
rzeczowego wydarzenia z zakresem podanym w programie wydarzenia i innych<br />
dokumentach).<br />
• potwierdzenie prawidłowości promocji unijnego źródła dofinansowania, tzn. potwierdzenie,<br />
że działania promocyjne i informacyjne były prowadzone zgodnie z zapisami<br />
we wniosku o dofinansowanie, umowie o dofinansowanie i w obowiązujących beneficjenta<br />
zasadach i wytycznych (m.in. tablice, oznaczenia pomieszczeń i materiałów rozdawanych<br />
uczestnikom targów międzynarodowych, materiały i gadżety reklamowe oraz<br />
inne materiały zakupione na potrzeby działań promocyjnych i informacyjnych itp.).<br />
Beneficjent nie zleca audytorom przeprowadzenia wizyty w miejscu fizycznej realizacji projektu,<br />
jeżeli realizacja ta odbywa się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.<br />
KONTROLA PROJEKTU<br />
Prawidłowość i rzetelność prowadzenia i archiwizowania dokumentacji<br />
Audytorzy dokonują potwierdzenia, że:<br />
• wprowadzono mechanizmy zapewniające właściwy obieg i sposób archiwizowania<br />
wszystkich dokumentów związanych z realizacją audytowanego projektu (m.in. wniosek<br />
o dofinansowanie, umowa o dofinansowanie i aneksy, wnioski o płatność, oryginały<br />
dowodów księgowych, dokumentacja przetargowa, korespondencja prowadzona w ramach<br />
realizacji projektu, w tym korespondencja prowadzona w wersji elektronicznej),<br />
• istnieje możliwość odtworzenia przebiegu realizacji projektu w wymaganych umową<br />
terminach,<br />
• wprowadzone mechanizmy (w postaci wewnętrznych regulacji) są zgodne z zapisami<br />
umowy o dofinansowanie.<br />
Zgodność projektu z politykami wspólnotowymi<br />
W ramach zgodności projektu z politykami wspólnotowymi audytorzy dokonują oceny,
126<br />
czy projekt nie jest sprzeczny (dopuszczalna jest wyłącznie zgodność lub neutralność) z następującymi<br />
politykami:<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
• polityką równych szans,<br />
• polityką konkurencji i zamówień publicznych,<br />
• polityką ochrony środowiska i polityką zrównoważonego rozwoju,<br />
• polityką społeczeństwa informacyjnego,<br />
• polityką zatrudnienia.<br />
Wdrożenie zaleceń pokontrolnych<br />
W ramach sprawdzenia wykonania zaleceń pokontrolnych audytorzy upewniają się, że nieprawidłowości/uchybienia<br />
stwierdzone w trakcie kontroli prawidłowości realizacji projektu, prowadzonych<br />
przed realizacją audytu zostały usunięte (jeżeli kontrole takie były prowadzone).<br />
Analiza powodzenia projektu<br />
W ramach analizy powodzenia projektu audytorzy dokonują oszacowania, czy występują<br />
zagrożenia:<br />
• prawidłowej realizacji projektu i terminowości jego zakończenia (dotyczy audytu prowadzonego<br />
w trakcie realizacji projektu),<br />
• osiągnięcia i utrzymania założonych celów projektu przez okres wskazany we wniosku<br />
o dofinansowanie (dotyczy audytu prowadzonego w trakcie realizacji projektu oraz audytu<br />
prowadzonego po zakończeniu realizacji projektu).<br />
Przedstawiony powyżej zakres audytu jest wymaganym minimum. Beneficjent może rozszerzyć<br />
zakres audytu o inne elementy, które jego zdaniem powinny zostać poddane audytowi.<br />
Po przeprowadzeniu audytu zewnętrznego, audytor zobowiązany jest do przygotowania sprawozdania<br />
z audytu zgodnie z zapisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 kwietnia<br />
2008 r. w sprawie szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania audytu wewnętrznego.<br />
Beneficjent ma obowiązek niezwłocznego przekazania do IP II sprawozdanie z audytu<br />
(nie później niż w terminie 5 dni od dnia otrzymania tego sprawozdania). Beneficjent jest<br />
zobowiązany do udostępnienia sprawozdania z audytu upoważnionym organom kontrolnym.<br />
Przekazane sprawozdanie z audytu będzie poddane weryfikacji przez IP II. COP zastrzega<br />
sobie prawo do zwrócenia się z prośbą o wyjaśnienie uchybień oraz uzupełnienie bądź poprawienie<br />
sprawozdania przez audytora.
127<br />
Instytucja właściwa do przeprowadzenia kontroli na zakończenie realizacji projektu, w planowaniu<br />
czynności kontrolnych i rozliczaniu projektów, bierze pod uwagę rezultaty przeprowadzonego<br />
audytu.<br />
8.5 Archiwizacja i przechowywanie dokumentów<br />
Beneficjenci, którzy realizują projekty w ramach III Osi priorytetowej Regionalnego Programu<br />
Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013 mają obowiązek udostępniania<br />
i archiwizacji, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa, dokumentacji związanej z projektem.<br />
Obowiązek ten wynika z:<br />
KONTROLA PROJEKTU<br />
• art. 90 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego<br />
przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,<br />
Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenia<br />
(WE) nr 1260/1999,<br />
• art. 19 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiającego<br />
szczegółowe zasady wykonywania Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiającego<br />
przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego,<br />
Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz Rozporządzenia<br />
(WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu<br />
Rozwoju Regionalnego,<br />
• Ustawy o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku, art. 4 ust.3 pkt.6, art. 71, art. 74<br />
dotyczące przechowywania dokumentacji księgowej,<br />
• Ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej z dnia 30 kwietnia<br />
2004 roku, art. 39,<br />
• Umowy o dofinansowanie projektu w ramach III Osi priorytetowej: Gospodarka, innowacyjność,<br />
przedsiębiorczość Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa<br />
Łódzkiego na lata 2007 – 2013.<br />
Zgodnie z treścią umowy o dofinansowanie projektu beneficjent jest zobowiązany do archiwizacji<br />
dokumentów co najmniej do 31 grudnia 2020 r. W przypadku, gdy beneficjentowi<br />
udzielono pomocy publicznej, dokumenty potwierdzające jej przyznanie należy przechowywać<br />
przez okres 10 lat od dnia podpisania umowy o dofinansowanie, jednak nie krócej<br />
niż do dnia 31 grudnia 2020 r. <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy ma prawo przedłużyć termin<br />
obowiązku archiwizacji dokumentów, pisemnie informując beneficjenta o zaistniałym fakcie<br />
przed upływem wskazanego terminu.<br />
Beneficjent zobligowany jest do przechowywania dokumentacji w formie oryginałów. W przypadku,<br />
gdy nie ma możliwości przechowywania oryginałów dokumentacji, dopuszcza się archiwizację<br />
kopii dokumentów potwierdzonych za zgodność z oryginałem. Jeśli w projekcie
128<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
wykorzystano dokumenty w postaci elektronicznej (zdjęcia cyfrowe, elektroniczne informacje<br />
ze stron www) dopuszcza się możliwość gromadzenia tych dokumentów na nośnikach CD<br />
lub DVD. Za nieprawidłowe uznaje się działanie polegające na skanowaniu dokumentacji projektowej<br />
w celu przechowywania jej w tej formie.<br />
Dokumentacja, która powinna być przechowywana w terminie wskazanym w umowie o dofinansowanie,<br />
obejmuje zarówno wydatki kwalifikowalne, jaki i niekwalifikowalne w obrębie<br />
dofinansowanego projektu. do ww. dokumentów, które bezwzględnie powinny być przechowywane<br />
zaliczamy w szczególności:<br />
• oryginał umowy o dofinansowanie projektu oraz wszelkie zawarte aneksy,<br />
• oryginały korespondencji prowadzonej z różnymi podmiotami i organami w trakcie realizacji<br />
projektu dotyczącej projektu,<br />
• kopie wniosków o płatność wraz z załącznikami potwierdzone za zgodność z oryginałem,<br />
• oryginały dokumentów potwierdzających poniesienie wydatków (faktury, rachunki, paragony,<br />
listy płac, deklaracje ZUS, US, potwierdzenie przelewu/wpłata gotówki, wyciągi<br />
z rachunku bankowego, itp.),<br />
• wydruki operacji gospodarczych z księgi rachunkowej dotyczące realizowanego projektu<br />
w przypadku beneficjentów, którzy prowadzą pełną księgowość na podstawie ustawy<br />
o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r.,<br />
• wydruki z książki przychodów i rozchodów, ryczałtu ewidencjonowanego lub karty podatkowej<br />
w przypadku beneficjentów, którzy nie są zobligowani do prowadzenia pełnej<br />
księgowości,<br />
• zestawienia poniesionych wydatków, w przypadku beneficjentów, którzy przed podpisaniem<br />
umowy o dofinansowanie nie dysponowali wyodrębnioną ewidencją,<br />
• deklaracje VAT za okres realizacji projektu oraz w okresie 5 lat od jego zakończenia, jeśli<br />
VAT jest kosztem kwalifikowanym w ramach projektu,<br />
• oryginały papierowych wersji zaewidencjonowanych operacji gospodarczych dotyczących<br />
realizowanego projektu w przypadku odręcznego prowadzenia w tym celu księgi<br />
rachunkowej, książki przychodów i rozchodów, ryczałtu ewidencjonowanego, karty<br />
podatkowej,<br />
• oryginały dokumentów dotyczących inwestycji budowlanych oraz zakupów sprzętu<br />
i wyposażenia,<br />
• oryginały aktów notarialnych, umów zawartych w związku z realizowanym projektem<br />
oraz aneksów do tych umów,<br />
• akta osobowe, karty czasu pracy, listy obecności pracowników finansowanych w ramach<br />
projektu,
129<br />
• oryginały dokumentów potwierdzających przeprowadzenie działań o charakterze promocyjnym<br />
(materiały z konferencji, szkoleń organizowanych w ramach projektu – zaproszenia,<br />
listy uczestników, materiały szkoleniowe, zdjęcia z przeprowadzonych szkoleń,<br />
konferencji, zdjęcia tablic informacyjnych, zdjęcia tablic pamiątkowych, ulotki, plakaty,<br />
oryginały gazet, czasopism, w których zamieszczono ogłoszenia i inne informacje<br />
dotyczące projektu, nagrania radiowe i telewizyjne – jeżeli w ten sposób informowano<br />
o realizowanym projekcie, wydruki ze stron internetowych, na których zamieszczono<br />
informacje promocyjne, inne dowody dotyczące promocji projektu),<br />
• w przypadku beneficjentów zobowiązanych do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych<br />
– wszystkie niezbędne dokumenty zgodne z wymogami tej ustawy,<br />
• dokumentacja związana z wyborem wykonawców usług, robót budowlanych, dostaw<br />
związanych z realizowanym projektem,<br />
• oryginały informacji z kontroli przeprowadzonych przez uprawnione do tego podmioty (informacje<br />
pokontrolne, protokoły, wyniki kontroli, zalecenia pokontrolne wraz z dokumentacją<br />
potwierdzającą wykonanie zaleceń i usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości),<br />
• raporty z audytu zewnętrznego,<br />
• sprawozdania sporządzane w okresie trwałości projektu i korespondencja z nimi<br />
związana.<br />
KONTROLA PROJEKTU<br />
W celu należytego przechowywania dokumentacji dotyczącej projektu, beneficjent zobowiązany<br />
jest do:<br />
• przechowywania całej dokumentacji dotyczącej realizowanego projektu w archiwum zakładowym<br />
(jeśli przepisy prawa nakładają na niego obowiązek prowadzenia archiwum<br />
zakładowego),<br />
• przechowywania dokumentacji dotyczącej realizowanego projektu w siedzibie lub oddziale<br />
jednostki (jeśli nie jest zobligowany do prowadzenia archiwum zakładowego, np.<br />
przedsiębiorca, stowarzyszenie, fundacja),<br />
• poinformowania <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy, z zachowaniem formy pisemnej,<br />
o zmianie miejsca archiwizacji dokumentów w terminie co najmniej 14 dni, przed dokonaniem<br />
zmiany ww. miejsca,<br />
• poinformowania <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy o przekazaniu całej dokumentacji<br />
dotyczącej realizowanego projektu do archiwum państwowego, w przypadku likwidacji<br />
przez beneficjenta prowadzonej działalności, w terminie co najmniej 14 dni, przed dokonaniem<br />
przekazania dokumentacji.
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
130
ROZDZIAŁ 9. ŁÓDZKI REGIONALNY FUNDUSZ POWIERNICZY<br />
(JEREMIE)<br />
131<br />
ŁÓDZKI REGIONALNY FUNDUSZ POWIERNICZY<br />
9.1 Informacje ogólne<br />
Województwo Łódzkie jest jednym z pięciu regionów w kraju, które zdecydowało się skorzystać<br />
z furtki jaką daje JEREMIE i wesprzeć za pomocą Funduszu Powierniczego aktywność gospodarczą<br />
głównie mikro i małych przedsiębiorstw, których banki nie chcą finansować choćby<br />
ze względu na wysokie ryzyko lub brak zdolności kredytowej.<br />
JEREMIE – (Joint European Resources for Micro to Medium Enterprises) jest unijną inicjatywą<br />
zapoczątkowaną na spotkaniu ministerialnym w Brukseli w dniu 11 października 2005<br />
przez Komisję Europejską, Europejski Funduszu Inwestycyjny i Europejski Bank Inwestycyjny.<br />
Program wpisuje się w założenia odnowionej Strategii Lizbońskiej na rzecz wzrostu gospodarczego<br />
i zatrudnienia i ma na celu zwiększenie dostępności do funduszy na rozwój mikro,<br />
małych i średnich przedsiębiorstw działających w Unii Europejskiej, poprzez alternatywne,<br />
w stosunku do kredytów komercyjnych, źródła finansowania. Ma dostarczać kapitał na inwestycje<br />
podmiotom, które z różnych powodów, nie mogą skorzystać z dostępnych na rynku<br />
kredytów bankowych.<br />
Pierwszym krokiem do wdrożenia inicjatywy JEREMIE w danym kraju, czy regionie było sporządzenie<br />
rzetelnej analizy luki finansowej, która wskazała największe bariery w finansowaniu<br />
MŚP w badanym regionie i w efekcie pozwoliła zastosować najbardziej adekwatne instrumenty<br />
finansowe. Pomoc oferowana w ramach JEREMIE nie ma charakteru bezpośredniego dofinansowania,<br />
ale udzielana jest w formie rynkowych instrumentów finansowych, co sprawia, że jest<br />
to pomoc zwrotna. Istotą JEREMIE jest bowiem dostarczenie środków unijnych do przedsiębiorców<br />
za pośrednictwem instytucji finansowych. Inicjatywa ta różni się od tradycyjnych dotacji<br />
unijnych odnawialnym mechanizmem finansowania. Konieczność zwrotu otrzymanych<br />
środków umożliwia ponowne wprowadzenie tych pieniędzy w obieg. Zwrotność środków zapewnia<br />
wystąpienie efektu rolowania, czyli wielokrotnego wykorzystania tych samych kapitałów<br />
do pomnażania wartości przedsiębiorstwa. Z szacunków UE wynika, że na bazie każdego
132<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
euro powstaną instrumenty finansowe o wartości od 2 do 10 euro. Powstały w ten sposób<br />
efekt mnożnikowy przyniesie o wiele większe korzyści dla małych i średnich przedsiębiorstw<br />
niż system dotacji, gwarantując ciągłość i stabilność systemu wsparcia.<br />
W Polsce JEREMIE wdrażany jest na poziomie krajowym w Programie Operacyjnym Rozwój<br />
Polski Wschodniej i regionalnym – w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych.<br />
9.2 Łódzki Regionalny Fundusz Powierniczy w ramach inicjatywy JEREMIE<br />
W maju 2009 r. <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy w ramach III Osi Regionalnego Programu<br />
Operacyjnego Województwa Łódzkiego ogłosiło konkurs w ramach Działania III.4 Rozwój<br />
otoczenia biznesu na wyłonienie Menadżera Funduszu Powierniczego. W rezultacie, Zarząd<br />
Województwa Łódzkiego wybrał projekt Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie,<br />
któremu Komisja Konkursowa przyznała największą ilość punktów w wyniku oceny merytorycznej.<br />
BGK ma ogromne doświadczenie we wspieraniu mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw,<br />
co potwierdza fakt, że został on również menadżerem w pozostałych czterech<br />
województwach: wielkopolskim, dolnośląskim, pomorskim i zachodniopomorskim.<br />
JEREMIE - Kwota wynikaj ca z umowy<br />
w mln z<br />
ódzkie<br />
188,63<br />
Pomorskie<br />
287,39<br />
Wielkopolskie<br />
501,3<br />
Zachodniopomorskie<br />
280<br />
Dolnosl skie<br />
405,73<br />
0 200 400 600
133<br />
25 września 2009 r. w Urzędzie Marszałkowskim w Łodzi zawarto umowę na utworzenie i zarządzanie<br />
Łódzkim Regionalnym Funduszem Powierniczym, w ramach którego udzielane będą<br />
m.in. pożyczki i poręczenia przedsiębiorcom z naszego regionu. Umowa została podpisana<br />
pomiędzy Województwem Łódzkim a Bankiem Gospodarstwa Krajowego w Warszawie. Bank<br />
otrzymał kwotę w wysokości blisko 189 mln złotych, w ramach której będzie udzielana pomoc<br />
dla sektora MŚP w województwie łódzkim.<br />
ŁÓDZKI REGIONALNY FUNDUSZ POWIERNICZY<br />
9.3 Zasady działania Łódzkiego Regionalnego Funduszu Powierniczego<br />
Instytucja Zarządzająca przekazała całą alokację Menadżerowi – Bankowi Gospodarstwa<br />
Krajowego w Warszawie, który w oparciu o opracowaną Strategię Inwestycyjną, w trybie<br />
konkursowym dokona wyboru pośredników finansowych. Mogą nimi zostać banki, fundusze<br />
pożyczkowe, poręczeniowe działające na terenie województwa łódzkiego lub mające<br />
odpowiedni potencjał, aby takie działanie rozpocząć. Wyłonieni pośrednicy – instytucje finansowe,<br />
stosując uzgodnione z BGK odpowiednie instrumenty finansowe, m.in.: pożyczki,<br />
reporęczenia oraz poręczenia portfelowe będą bezpośrednio wspierać przedsiębiorców<br />
środkami otrzymanymi z Funduszu Powierniczego. Przez cały okres obowiązywania umowy<br />
między Województwem Łódzkim a Bankiem Gospodarstwa Krajowego, fundusze przekazane<br />
do Funduszu Powierniczego, będą w ciągłym obrocie tzn. mogą wielokrotnie zostać użyte<br />
przez przedsiębiorców.<br />
Szczegółowe informacje dotyczące Inicjatywy JEREMIE oraz Łódzkiego Regionalnego<br />
Funduszu Powierniczego znajdują się na stronach: www.bgk.com.pl, www.jeremie.com.pl oraz<br />
w siedzibie Banku Gospodarstwa Krajowego.<br />
BANK GOSPODARSTWA KRAJOWEGO<br />
DEPARTAMENT INSTRUMENTÓW INŻYNIERII FINANSOWEJ<br />
Al. Jerozolimskie 7<br />
00-955 Warszawa<br />
tel. 22 599 81 00<br />
fax. 22 823 88 25<br />
e-mail: diif@bgk.com.pl
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
134
135<br />
10. SŁOWNICZEK POJĘĆ<br />
SŁOWNICZEK POJĘĆ<br />
Audyt – jest działalnością niezależną, obiektywnie zapewniającą i doradczą,<br />
której celem jest dodanie wartości danej organizacji poprzez zapewnienie prawidłowego funkcjonowania<br />
przedsiębiorstwa pod względem gospodarności, legalności, celowości, rzetelności,<br />
przejrzystości i jawności. Audyt jest zazwyczaj wykonywany przez odrębną komórkę,<br />
podporządkowaną bezpośrednio kierownikowi instytucji (audyt wewnętrzny) lub przez podmiot<br />
zewnętrzny (audyt zewnętrzny).<br />
Badania przemysłowe – badania mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności<br />
celem opracowywania nowych produktów, procesów i usług lub wprowadzenia znaczących<br />
ulepszeń do istniejących produktów, procesów lub usług. Badania te obejmują tworzenie elementów<br />
składowych systemów złożonych, szczególnie do oceny przydatności technologii rodzajowych,<br />
z wyjątkiem prototypów objętych zakresem prac rozwojowych.<br />
BAT – (Best Available Techniques) – najlepsze dostępne metody – najbardziej efektywny oraz<br />
zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności, wykorzystywany<br />
jako podstawa ustalania granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu<br />
eliminowanie emisji lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczanie emisji i wpływu<br />
na środowisko jako całość, z tym że pojęcie:<br />
• technika oznacza zarówno stosowaną technologię, jak i sposób, w jaki dana instalacja<br />
jest projektowana, wykonywana, eksploatowana oraz likwidowana,<br />
• dostępne techniki oznacza techniki o takim stopniu rozwoju, który umożliwia ich praktyczne<br />
zastosowanie w danej dziedzinie przemysłu, z uwzględnieniem warunków<br />
ekonomicznych i technicznych oraz rachunku kosztów inwestycyjnych i korzyści dla środowiska,<br />
a które to techniki prowadzący daną działalność może uzyskać,<br />
• najlepsza technika oznacza najbardziej efektywną technikę w osiąganiu wysokiego<br />
ogólnego poziomu ochrony środowiska jako całości.
136<br />
B+R – badania (B) i rozwój (R), działalność badawczo – rozwojowa służąca zmniejszaniu<br />
różnic technologicznych między regionami i tworzeniu lepszych warunków równej konkurencji.<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Beneficjent – osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca<br />
osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, korzystająca z publicznych<br />
środków wspólnotowych i krajowych na podstawie umowy o dofinansowanie projektu<br />
lub na podstawie decyzji wydanej przez uprawiony organ.<br />
Centra zaawansowanych technologii – konsorcja naukowe, składające się z jednostek naukowych<br />
prowadzących badania o uznanym poziomie światowym oraz z innych podmiotów,<br />
działających na rzecz badań naukowych i prac rozwojowych, rozwoju innowacji i wdrożeń.<br />
Cross-financing – elastyczny sposób finansowania projektów, polegający na dofinansowaniu<br />
w ramach projektu z udziałem środków z EFRR komplementarnych działań wchodzących<br />
w zakres EFS oraz dofinansowaniu w ramach projektu z udziałem środków z EFS komplementarnych<br />
działań wchodzących w zakres EFRR. Jeżeli projekt dotyczy inwestycji infrastrukturalnej<br />
możliwe jest włączenie do projektu tzw. wydatków miękkich (czyli np. kosztów szkoleń<br />
czy doradztwa) pod warunkiem, że poniesienie takich wydatków jest uzasadnione osiągnięciem<br />
spójności projektu. Możliwość ta dotyczy maksymalnie do 10 % wydatków objętych dofinansowaniem<br />
– w szczególnych przypadkach pułap ten może być podwyższony do 15 %.<br />
Dni robocze – należy przez to rozumieć dzień od poniedziałku do piątku z wyjątkiem dni uznanych<br />
za ustawowo wolne od pracy (wg Ustawy o dniach wolnych od pracy z dnia 18 stycznia<br />
1951 r. – Dz. U. z 1951 r. Nr 4, poz. 28 z późn. zm.).<br />
Dokumenty programowe (operacyjne) – dokumenty w postaci programów, opracowywane<br />
na potrzeby wydatkowania środków wstępnie przyznanych (alokowanych) danemu obszarowi<br />
lub sektorowi przez Komisję Europejską w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu<br />
Spójności. Określają w szczególności:<br />
• cele i główne kierunki wydatkowania środków na podstawie analizy aktualnej sytuacji<br />
i trendów rozwojowych danego obszaru lub sektora,<br />
• kryteria i sposoby realizacji projektów,<br />
• osoby i instytucje odpowiedzialne za wykonanie określonych zadań,<br />
• szacowaną wielkość i podział środków z uwzględnieniem współfinansowania ze wszystkich<br />
źródeł budżetowych.
137<br />
Duży projekt – projekt, którego koszt realizacji został określony na poziomie 25 mln euro (sektor<br />
ochrony środowiska) lub 50 mln euro (dla pozostałych sektorów). Projekty takie są przekazywane<br />
do Komisji Europejskiej w celu potwierdzenia przez nią wysokości wkładu funduszu.<br />
Earmarking – zasada obowiązująca w okresie programowania 2007-2013, zgodnie z którą<br />
państwa członkowskie zostały zobowiązane do przeznaczenia na realizację działań bezpośrednio<br />
przyczyniających się do osiągnięcia celów Strategii Lizbońskiej odpowiednio 60%<br />
całości środków polityki spójności w ramach celu Konwergencja oraz 75% – w ramach celu<br />
Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie.<br />
SŁOWNICZEK POJĘĆ<br />
EFRR (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) – jeden z funduszy strukturalnych, którego<br />
zadaniem jest zmniejszanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionów należących do Unii<br />
Europejskiej. EFRR współfinansuje realizację celów 1, 2 i 3 polityki spójności Unii Europejskiej.<br />
W szczególności fundusz ten udziela wsparcia inwestycjom produkcyjnym, rozwojowi infrastruktury,<br />
lokalnym inicjatywom rozwojowym oraz małym i średnim przedsiębiorstwom.<br />
Ewaluacja (ocena) programu – ocena jakości (stopnia) realizacji programu (tzn. jego faktycznych<br />
rezultatów) w stosunku do wcześniejszych założeń (tzn. oczekiwanych efektów).<br />
W przeciwieństwie do monitorowania lub kontroli ewaluacja odnosi się do efektów długoterminowych<br />
(oddziaływania). Zasadniczym celem ewaluacji jest stałe ulepszanie skuteczności<br />
i efektywności programów realizowanych przez władze publiczne. Przeprowadzana jest w celu<br />
osiągnięcia pozytywnych efektów społecznych i gospodarczych związanych bezpośrednio<br />
z danym programem oraz zwiększania przejrzystości i promowania działań podejmowanych<br />
przez władze publiczne.<br />
Fundusz Spójności (Kohezji) – instrument ekonomiczno-polityczny Komisji Europejskiej<br />
nienależący do funduszy strukturalnych i wdrażany na poziomie wybranych państw, a nie<br />
regionów. Jego celem jest ułatwienie integracji słabiej rozwiniętych krajów poprzez budowę<br />
m.in. wielkich sieci transportowych oraz obiektów infrastruktury ochrony środowiska o dużym<br />
obszarze oddziaływania.<br />
Fundusze strukturalne – zasób finansowy Unii Europejskiej umożliwiający pomoc w restrukturyzacji<br />
i modernizacji gospodarki krajów członkowskich drogą interwencji w kluczowych sektorach<br />
i regionach (poprawa struktury). Na fundusze strukturalne w okresie programowania<br />
2007 – 2013 składają się Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Europejski<br />
Fundusz Społeczny (EFS).
138<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Gospodarka oparta na wiedzy – gospodarka, która cechuje się szybkim rozwojem dziedzin<br />
związanych z przetwarzaniem informacji i rozwojem nauki, głównie gałęzi przemysłu zaliczanych<br />
do tzw. wysokiej techniki, a także technik i usług społeczeństwa informacyjnego.<br />
Innowacyjność – zdolność przedsiębiorstw do tworzenia i wdrażania innowacji oraz faktyczna<br />
umiejętność wprowadzania nowych i zmodernizowanych wyrobów, nowych lub zmienionych<br />
procesów technologicznych lub organizacyjno-technicznych.<br />
Instytucje otoczenia biznesu (IOB) – instytucje non-profit, niedziałające dla zysku lub przeznaczające<br />
zysk na cele statutowe, zgodnie z zapisami w statucie lub równoważnym dokumencie.<br />
Instytucje te oferują przedsiębiorcom usługi wspierające w szerokim zakresie, dzięki<br />
posiadanej bazie materialnej, technicznej oraz zasobom ludzkim i kompetencjom niezbędnym<br />
do świadczenia usług na rzecz przedsiębiorców. Do instytucji otoczenia biznesu zaliczane są<br />
w szczególności:<br />
• organizacje reprezentujące przedsiębiorców (np. stowarzyszenia przedsiębiorców, izby<br />
gospodarcze, samorządy przedsiębiorców, cechy rzemieślnicze),<br />
• ośrodki szkoleniowo – doradcze (np. ośrodki/centra wspierania przedsiębiorczości/biznesu,<br />
kluby i centra przedsiębiorczości działające w ramach fundacji i stowarzyszeń,<br />
ośrodki doradztwa, zakłady szkolenia zawodowego, centra szkolenia ustawicznego),<br />
• ośrodki innowacji i przedsiębiorczości (inkubatory przedsiębiorczości, inkubatory technologiczne,<br />
parki/parki naukowo –technologiczne, parki technologiczne),<br />
• instytucje proinnowacyjne działające na rzecz innowacyjności (centra transferu technologii,<br />
instytucje sfery B+R),<br />
• fundusze (pożyczkowe, poręczeń kredytowych).<br />
IP II (Instytucja Pośrednicząca II stopnia) – (zgodnie z ustawą o zasadach prowadzenia polityki<br />
rozwoju: Instytucja Wdrażająca) podmiot publiczny lub prywatny, któremu na podstawie<br />
porozumienia lub umowy została powierzona, w ramach programu operacyjnego, realizacja<br />
zadań odnoszących się bezpośrednio do beneficjentów. Dla RPO WŁ na lata 2007 – 2013<br />
funkcję tą pełni <strong>Centrum</strong> Obsługi Przedsiębiorcy.<br />
IZ (Instytucja Zarządzająca) – w przypadku Regionalnego Programu Operacyjnego Instytucją<br />
Zarządzającą jest Zarząd Województwa, który jest odpowiedzialny za przygotowanie, realizację<br />
i nadzorowanie Programu Operacyjnego.
139<br />
Jednostki naukowe (w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach<br />
finansowania nauki (Dz. U. Nr 238 poz. 2390 ze zm.)) – to jednostki prowadzące w sposób<br />
ciągły badania naukowe lub prace rozwojowe, do których zaliczymy:<br />
• podstawowe jednostki organizacyjne szkół wyższych lub wyższych szkół zawodowych<br />
w rozumieniu statutów tych szkół,<br />
• placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk,<br />
• jednostki badawczo-rozwojowe,<br />
• międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych przepisów,<br />
• jednostki organizacyjne posiadające status jednostki badawczo-rozwojowej,<br />
• Polską Akademię Umiejętności,<br />
• inne jednostki organizacyjne, niewymienione wcześniej, posiadające osobowość prawną<br />
i siedzibę w Polsce.<br />
SŁOWNICZEK POJĘĆ<br />
KK (Komisja Konkursowa) – zespół osób posiadających wiedzę ekspercką, przeprowadzających<br />
ocenę merytoryczną wniosków o dofinansowanie projektów w oparciu o Regulamin konkursu<br />
i zatwierdzone przez KM RPO WŁ kryteria wyboru projektów. W skład komisji wchodzą<br />
posiadający odpowiednie doświadczenie zawodowe pracownicy komórek organizacyjnych<br />
Urzędu Marszałkowskiego w Łodzi, wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych,<br />
osoby dokonujące oceny projektów niebędące pracownikami instytucji wskazanych<br />
wcześniej (asesorzy), wybierani przez IZ RPO WŁ/IP II w drodze otwartego naboru.<br />
Klaster gospodarczy – geograficzne skupisko wzajemnie powiązanych firm, wyspecjalizowanych<br />
dostawców, jednostek świadczących usługi, zakładów działających w pokrewnych<br />
sektorach i związanych z nimi instytucji (np. uniwersytetów, jednostek normalizacyjnych i stowarzyszeń<br />
branżowych).<br />
Konsorcjum naukowe – grupa jednostek organizacyjnych, w skład której wchodzi co najmniej<br />
jedna jednostka naukowa, podejmujących na podstawie umowy wspólne przedsięwzięcie<br />
obejmujące badania naukowe, prace rozwojowe lub inwestycje służące potrzebom badań<br />
naukowych lub prac rozwojowych.<br />
Konwergencja – proces zmniejszania różnic pomiędzy krajami UE oraz upodobnienie struktur<br />
społeczno – gospodarczych.<br />
Kryteria wyboru projektów – określony zestaw wymogów formalnych i merytorycznych,<br />
które muszą spełnić projekty, aby uzyskać dofinansowanie ze środków pomocowych.
140<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Kryterium efektywności – pozwala ocenić poziom „ekonomiczności” programu/projektu,<br />
czyli stosunek poniesionych nakładów do uzyskanych wyników i rezultatów. Nakłady rozumiane<br />
tu są jako zasoby finansowe, zasoby ludzkie i poświęcony czas.<br />
Kryterium skuteczności – pozwala ocenić, do jakiego stopnia cele przedsięwzięcia zdefiniowane<br />
na etapie programowania zostały osiągnięte.<br />
Kryterium trafności – pozwala ocenić w jakim stopniu cele programu/projektu odpowiadają<br />
potrzebom i priorytetom na danym poziomie analizy np. na poziomie krajowym, UE.<br />
Kryterium trwałości – pozwala ocenić na ile można się spodziewać, że pozytywne zmiany<br />
wywołane oddziaływaniem programu/projektu będą trwać po jego zakończeniu. Kryterium<br />
to ma zastosowanie przy ocenie wartości programu/projektu w kategoriach jego użyteczności,<br />
w dłuższej perspektywie czasowej.<br />
Kryterium użyteczności – pozwala ocenić, do jakiego stopnia oddziaływanie programu odpowiada<br />
potrzebom grupy docelowej.<br />
Kwalifikowalność projektu – możliwość zatwierdzenia projektu do współfinansowania<br />
ze środków funduszy strukturalnych, jeśli jest zgodny z wymogami danego funduszu i z politykami<br />
wspólnotowymi oraz jest spójny z zatwierdzonym programem operacyjnym i spełnia<br />
szczegółowe kryteria określone dla danego działania w uszczegółowieniu Programu<br />
Operacyjnego.<br />
Kwalifikowalność wydatków – możliwość zatwierdzenia wydatku, jeżeli został poniesiony<br />
w ramach zatwierdzonego projektu realizowanego z udziałem funduszy strukturalnych i spełnia<br />
warunki szczegółowe określone w Rozporządzeniu Komisji nr 448/2004. O kwalifikowalności<br />
wydatków decydują kolejno przepisy wspólnotowe, przepisy zawarte w uszczegółowieniach<br />
programów operacyjnych oraz innych przepisach przyjętych przez Instytucję Zarządzającą,<br />
np. Zasady kwalifikowalności wydatków.<br />
Linia demarkacyjna – zestaw kryteriów wskazujących dla określonych typów projektów miejsce<br />
(Program Operacyjny) ich realizacji, w celu uniemożliwienia wielokrotnego finansowania<br />
ze środków różnych funduszy UE. Kryteria odnoszą się do zasięgu terytorialnego/charakteru<br />
projektów, wartości (kosztów kwalifikowanych) projektów, rodzaju beneficjenta.
141<br />
MŚP – mikroprzedsiębiorstwa, małe lub średnie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 załącznika<br />
I do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 70/2001 z dnia 12.01.2001 r. w sprawie zastosowania<br />
art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw<br />
(Dz. Urz. WE L 10 z 13.01.2001, str. 33 z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne<br />
rozdz. 8, t. 2, str. 141 z późniejszymi zmianami).<br />
Nieprawidłowość – jakiekolwiek naruszenie przepisu prawa wspólnotowego wynikające<br />
z działania lub zaniechania podmiotu gospodarczego (osoba fizyczna, prawna lub inny podmiot<br />
biorący udział we wdrażaniu pomocy z funduszy, z wyjątkiem państwa członkowskiego<br />
wykonującego swoje prerogatywy władzy publicznej), które powoduje lub mogłoby spowodować<br />
szkodę w budżecie ogólnym UE w drodze finansowania nieuzasadnionego wydatku<br />
z budżetu ogólnego.<br />
SŁOWNICZEK POJĘĆ<br />
NSRO (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 wspierające wzrost gospodarczy<br />
i zatrudnienie) – Narodowa Strategia Spójności – podstawowy dokument strategiczny,<br />
określający krajowe priorytety, na które będą przeznaczone unijne fundusze w okresie<br />
programowania 2007-2013.<br />
Ocena oddziaływania na środowisko (OOŚ) – badanie polegające na określeniu, opisie<br />
i ocenie bezpośrednich i pośrednich skutków danego przedsięwzięcia dla: człowieka<br />
oraz komponentów środowiska przyrodniczego (fauny, flory, wód, gleb, powietrza, klimatu,<br />
krajobrazu), oddziaływania między tymi elementami, dóbr materialnych i dziedzictwa kultury.<br />
Ocena wpływu na środowisko powinna być dokonana zgodnie z prawem polskim i odpowiednimi<br />
dyrektywami UE dotyczącymi ochrony środowiska naturalnego.<br />
Okres programowania – wieloletni okres, na który zaplanowany jest budżet Wspólnoty<br />
Europejskiej. Obecny okres programowania obejmuje lata 2007-2013.<br />
Okres trwałości projektu – liczony od momentu zakończenia projektu okres, w którym projekt<br />
nie może zostać poddany zasadniczym modyfikacjom, które będą miały wpływ na jego charakter,<br />
cele lub warunki realizacji oraz które związane będą ze zmianą własności elementów<br />
projektu lub zaprzestaniem działalności produkcyjnej. Okres ten wynosi co najmniej pięć lat,<br />
za wyjątkiem projektów realizowanych przez podmioty należące do sektora MŚP. Wówczas<br />
okres ten wynosi trzy lata.
142<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Organizacje pozarządowe – niebędące jednostkami sektora finansów publicznych (w rozumieniu<br />
przepisów o finansach publicznych) i niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby<br />
prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej utworzone na podstawie przepisów<br />
Ustaw z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie<br />
(Dz. U. 2003 nr 96 poz. 873). Organizacjami pozarządowymi w rozumieniu ustawy nie są:<br />
• partie polityczne,<br />
• związki zawodowe i organizacje pracodawców,<br />
• samorządy zawodowe,<br />
• fundacje, których jedynym fundatorem jest Skarb Państwa lub jednostka samorządu<br />
terytorialnego, chyba że:<br />
––<br />
przepisy odrębne stanowią inaczej,<br />
––<br />
majątek tej fundacji nie jest w całości mieniem państwowym, mieniem komunalnym<br />
lub mieniem pochodzącym z finansowania środkami publicznymi w rozumieniu ustawy<br />
o finansach publicznych lub<br />
––<br />
fundacja prowadzi działalność statutową w zakresie nauki, w szczególności na rzecz<br />
nauki,<br />
• fundacje utworzone przez partie polityczne,<br />
• kluby sportowe będące spółkami działającymi na podstawie przepisów Ustawy z dnia<br />
18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 81, poz. 889, z późn. zm.).<br />
Park przemysłowy – zespół wyodrębnionych nieruchomości, w którego skład wchodzi<br />
co najmniej nieruchomość, gdzie znajduje się infrastruktura techniczna pozostała po restrukturyzowanym<br />
lub likwidowanym przedsiębiorcy. Park przemysłowy tworzony jest na podstawie<br />
umowy cywilnoprawnej, której jedną ze stron jest jednostka samorządu terytorialnego, stwarzający<br />
możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorcom, w szczególności<br />
małym i średnim (Ustawa z 29 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o finansowym wspieraniu<br />
inwestycji oraz Ustawa o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej<br />
dla przedsiębiorców Dz. U.03159.1537).
143<br />
Park technologiczny – zespół wyodrębnionych nieruchomości wraz z infrastrukturą techniczną,<br />
utworzony w celu dokonywania przepływu wiedzy i technologii pomiędzy jednostkami naukowymi<br />
w rozumieniu art. 3 pkt. 4 Ustawy z 12 stycznia 1991 r. o Komitecie Badań Naukowych<br />
(Dz. U. z 2001 r. Nr 33, poz. 389 oraz z 2003 r. Nr 39, poz. 335) a przedsiębiorcami, na którym<br />
oferowane są przedsiębiorcom, wykorzystującym nowoczesne technologie, usługi w zakresie<br />
doradztwa w tworzeniu i rozwoju przedsiębiorstw, transferu technologii oraz przekształcania<br />
wyników badań naukowych i prac rozwojowych w innowacje technologiczne. Ponadto, park<br />
technologiczny stwarza tym przedsiębiorcom możliwość prowadzenia działalności gospodarczej<br />
przez korzystanie z nieruchomości i infrastruktury technicznej na zasadach umownych<br />
(Ustawa z 29 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o finansowym wspieraniu inwestycji oraz ustawy<br />
o warunkach dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla przedsiębiorców<br />
Dz. U.03159.1537).<br />
SŁOWNICZEK POJĘĆ<br />
Pomoc publiczna – wsparcie spełniające wszystkie kryteria, o których mowa w art. 87 Traktatu<br />
Ustanawiającego Wspólnotę Europejską (opubl.: Dz. U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2 z późn.<br />
zm.), do których zaliczymy:<br />
––<br />
jest przyznawane przez Państwo lub pochodzi ze środków państwowych,<br />
––<br />
udzielane jest na warunkach korzystniejszych niż oferowane na rynku,<br />
––<br />
ma charakter selektywny (uprzywilejowuje określone przedsiębiorstwo lub przedsiębiorstwa<br />
albo produkcję określonych towarów),<br />
––<br />
grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję oraz wpływa na wymianę handlową między<br />
Państwami Członkowskimi UE.<br />
Udzielanie pomocy publicznej w UE jest niezgodne ze wspólnym rynkiem (a zatem jest niedopuszczalne)<br />
z wyjątkiem sytuacji opisanych w TWE. Wyjątki te zostały skatalogowane w przepisach<br />
art. 87 ust. 2 i 3 TWE.<br />
POŚ (prognoza oddziaływania na środowisko) – ma na celu zidentyfikowanie środowiskowych<br />
skutków realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego, a więc ustalenie,<br />
czy przedsięwzięcia planowane w ramach programu gwarantują bezpieczeństwo środowiska<br />
przyrodniczego oraz sprzyjają jego ochronie i zrównoważonemu rozwojowi.
144<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Prace rozwojowe – nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie<br />
wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej<br />
wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych<br />
lub ulepszonych produktów, procesów lub usług, w szczególności:<br />
• tworzenie projektów, rysunków, planów oraz innej dokumentacji do tworzenia nowych<br />
produktów, procesów i usług pod warunkiem, że nie są one przeznaczone do celów<br />
komercyjnych,<br />
• opracowywanie prototypów o potencjalnym wykorzystaniu komercyjnym oraz projektów<br />
pilotażowych w przypadkach, gdy prototyp stanowi końcowy produkt komercyjny,<br />
a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna<br />
(w przypadku, gdy projekty pilotażowe lub demonstracyjne mają być następnie<br />
wykorzystywane do celów komercyjnych, wszelkie przychody uzyskane z tego tytułu<br />
należy odjąć od kwoty kosztów kwalifikowanych pomocy publicznej),<br />
• działalność związana z produkcją eksperymentalną oraz testowaniem produktów, procesów<br />
i usług pod warunkiem, że nie są one następnie wykorzystywane komercyjnie.<br />
Prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do produktów,<br />
linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet<br />
jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.<br />
Projekt celowy – przedsięwzięcie przewidziane do realizacji w ustalonym okresie, na określonych<br />
warunkach, prowadzone przez przedsiębiorcę lub inny podmiot posiadający zdolność<br />
do bezpośredniego zastosowania wyników projektu w praktyce.<br />
Projekt zintegrowany – całość działań prowadzonych w różnych dziedzinach, ściśle spójnych<br />
i powiązanych ze sobą, zmierzających do rozwoju terytorialnego, lub też projekt realizowany<br />
przez kilku beneficjentów w ramach jednej osi priorytetowej. Konieczne jest określenie jednostki<br />
wiodącej, której zadaniem będzie koordynacja wszystkich podejmowanych działań i podmiotów,<br />
które je realizują.<br />
Refundacja wydatków – zwrot beneficjentowi określonej w umowie o dofinansowanie części<br />
faktycznie poniesionych i zapłaconych wydatków kwalifikowalnych na realizację projektu, rozliczonych<br />
i udokumentowanych we wniosku o płatność.
145<br />
(RJR) Liczba Rocznych Jednostek Roboczych – odpowiada liczbie pracowników zatrudnionych<br />
na pełnych etatach w ciągu jednego roku z uwzględnieniem zatrudnienia pracowników<br />
zatrudnionych na niepełnych etatach oraz pracowników sezonowych, którzy stanowią ułamkowe<br />
części rocznych jednostek roboczych. do liczby zatrudnionych wlicza się również właścicieli<br />
– kierowników przedsiębiorstwa i partnerów (wspólników).<br />
Rozwój regionalny – wzrost potencjału gospodarczego regionów oraz trwała poprawa ich<br />
konkurencyjności i poziomu życia mieszkańców, co przyczynia się do rozwoju społeczno –<br />
gospodarczego kraju.<br />
SŁOWNICZEK POJĘĆ<br />
Rozwój zrównoważony – rozwój społeczno – gospodarczy, w którym następuje proces integrowania<br />
działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi<br />
przyrodniczej oraz trwałości podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania<br />
możliwości zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczności lub obywateli<br />
zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń.<br />
RPO WŁ – Regionalny Program Operacyjny Województwa Łódzkiego na lata 2007-2013, program<br />
przygotowany i zarządzany przez Zarząd Województwa Łódzkiego, służący realizacji<br />
Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia (Narodowej Strategii Spójności), składający się<br />
ze spójnego zestawienia osi priorytetowych prowadzących do podniesienia konkurencyjności<br />
i zrównoważonego rozwoju regionu.<br />
Strategia Lizbońska – program społeczno-gospodarczy Unii Europejskiej, który ma na celu<br />
stworzenie do 2010 r. na terytorium Europy najbardziej konkurencyjnej i dynamicznej gospodarki<br />
na świecie, opartej na wiedzy, zdolnej do długotrwałego rozwoju, tworzącej większą liczbę<br />
lepszych miejsc pracy oraz charakteryzującej się większą spójnością społeczną.<br />
SWW – Strategiczne Wytyczne Wspólnoty dla Spójności Gospodarczej, Społecznej<br />
i Terytorialnej na lata 2007-2013 (Decyzja Rady z dnia 6 października 2006 r. w sprawie strategicznych<br />
wytycznych Wspólnoty dla spójności (2006/702/WE)) (Dziennik Urzędowy Unii<br />
Europejskiej L291 z 21.10.2006).
146<br />
TEN (Trans European Networks) – sieć infrastruktury obejmująca połączenia transportowe<br />
(TEN-T), energetyczne (TEN-E) i telekomunikacyjne w ramach Unii Europejskiej.<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
Transport intermodalny – przewóz ładunków przy użyciu co najmniej dwóch różnych gałęzi<br />
transportu (np. transport samochodowy i kolejowy, kolejowy i morski etc.).Najważniejszą regułą<br />
jest wykorzystanie tylko jednej jednostki ładunkowej na całej trasie przewozów.<br />
Transport multimodalny – przewóz towarów przez więcej niż jeden środek transportu<br />
(np. samochodowy lub kolejowy i morski, kolejowy i samochodowy).<br />
U RPO WŁ – Szczegółowy Opis Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego<br />
Województwa Łódzkiego na lata 2007 – 2013 – dokument przygotowany i zatwierdzony przez<br />
Instytucję Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Łódzkiego<br />
na lata 2007-2013 precyzujący postanowienia Programu i zawierający szczegółowe informacje<br />
na temat jego wdrażania.<br />
Wniosek o dofinansowanie – standardowy formularz składany przez beneficjenta w celu uzyskania<br />
wsparcia ze środków pomocowych. Zakres informacji zawartych we wniosku obejmuje<br />
m.in.: informacje o podmiocie zgłaszającym wniosek, informacje na temat projektu, charakterystykę<br />
działań podejmowanych podczas realizacji projektu, planowane rezultaty i wydatki,<br />
wymagane dokumenty w formie załączników.<br />
Wskaźniki produktu – wskaźniki odnoszące się do działalności podejmowanych w trakcie<br />
realizacji projektu. Liczone są w jednostkach materialnych lub monetarnych (np. długość zbudowanej<br />
drogi, ilość przedsiębiorstw, które uzyskały pomoc).<br />
Wskaźniki rezultatu – wskaźniki odpowiadające bezpośrednim z natychmiastowych efektów<br />
wynikających z realizacji projektu. Dostarczają one informacji o zmianach np. wzrost wartości<br />
eksportu, obniżenie kosztów produkcji. Wskaźniki te mogą przybierać formę wskaźników<br />
materialnych (skrócenie czasu podróży, liczba skutecznie przeszkolonych, liczba wypadków<br />
drogowych itp.) lub finansowych (zwiększenie się środków finansowych sektora prywatnego,<br />
zmniejszenie kosztów transportu).<br />
Wydatki kwalifikowalne – ogół kosztów, które kwalifikują się do refundacji ze środków funduszy<br />
strukturalnych lub Funduszu Spójności.
147<br />
Zasada „dwóch par oczu” – zasada, zgodnie z którą weryfikacji wniosków o dofinansowanie<br />
dokonują co najmniej dwie upoważnione do tego osoby, poświadczając dokonanie weryfikacji<br />
własnym podpisem.<br />
Zasada n+2/n+3 – jedna z reguł zarządzania finansowego publicznymi środkami wspólnotowymi.<br />
Oznacza ona, że państwo członkowskie, które do końca roku n+2/n+3 złożyło wnioski<br />
o płatność, opiewające na kwotę mniejszą niż roczna transza środków alokowanych w roku n,<br />
bezpowrotnie traci kwotę różnicy. W okresie programowania 2007-2010 będzie obowiązywała<br />
zasada n+3, a w latach 2011-2013 – zasada n+2.<br />
SŁOWNICZEK POJĘĆ
149<br />
11. PRZYKŁADY PROJEKTÓW ZREALIZOWANYCH<br />
W RAMACH III OSI PRIORYTETOWEJ REGIONALNEGO<br />
PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO<br />
NA LATA 2007-2013<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
150
151<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
152
153<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
154
155<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
156
157<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
158
159<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
160
161<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
162
163<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
164
165<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
166
167<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
168
169<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
170
171<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
172
173<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
174
175<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
176
177<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
178
179<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
180
181<br />
PROJEKTY ZREALIZOWANE
NOTATKI<br />
183<br />
NOTATKI
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
184
185<br />
NOTATKI
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
186
187<br />
NOTATKI
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
188
189<br />
NOTATKI
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
190
191<br />
NOTATKI
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong><br />
192
<strong>Centrum</strong> Obsługi <strong>Centrum</strong> Przedsiębiorcy Obsługi Przedsiębiorcy<br />
Instytucja Pośrednicząca Instytucja Pośrednicząca II stopnia II stopnia<br />
ul. Roosevelta ul. 15, Roosevelta 90-056 Łódź 15, 90-056 Łódź<br />
tel. 42 230 15 tel. 50, 42 fax 230 4215 230 50, 15 fax 5142 230 15 51<br />
e-mail: cop@cop.lodzkie.pl, e-mail: cop@cop.lodzkie.pl, www.cop.lodzkie.pl www.cop.lodzkie.pl<br />
ISBN 978-83-928565-8-0<br />
ISBN 978-83-928565-8-0<br />
Projekt współfinansowany Projekt współfinansowany przez Unię Europejską przez Unię Europejską<br />
z Europejskiego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Funduszu Regionalnego Rozwoju Regionalnego<br />
oraz z budżetu oraz samorządu z budżetu województwa samorządu województwa łódzkiego łódzkiego<br />
Fundusze Europejskie Fundusze Europejskie dla rozwoju regionu dla rozwoju łódzkiego regionu łódzkiego<br />
Egzemplarz Egzemplarz bezpłatny bezpłatny<br />
PODRĘCZNIK <strong>BENEFICJENTA</strong> III OSI PRIORYTETOWEJ RPO WŁ NA LATA 2007-2013