Operativni Sistemi - Univerzitet u Novom Sadu

Proces koji je suspendovan, prestaje da se takmič i za resurse, oslobađaju se resursi koje je
zaouzeo, ali ostaje i dalje proces.
Proces koji je u stanju suspendovan i blokiran prelazi u stanje suspendovan i spreman, ako postaje
spreman, tj. ako može da nastavi sa radom (npr. proces pošalje zahtev skeneru da skenira sliku, č eka da
skener završi sa radom, pa se blokira, u međuvremenu se suspendira, pa postaje suspendovan i blokiran,
kada skener završi skeniranje, proces prelazi iz stanja suspendovan i blokiran u stanje suspendovan i
spreman.)
Iz stanja suspendovan i blokiran u stanje blokiran i iz stanja suspendovan i spreman u stanje
spreman procesi mogu preć i samo explicitno, tj. zahtevom korisnika.
Iz stanja spreman u stanje suspendovan i spreman proces prelazi iz nekog od sledeć ih razloga :
- prevelik broj spremnih procesa – procesi se suspendiraju kao zaštita od
preoptereć ivanja sistema
- explicitno suspendiranje procesa od strane korisnika (npr. da bi korisnik mogao
proveriti neke međurezultate izvršavanja procesa – i nakon toga mogao nastaviti rad
bez ponovnog pokretanja celog programa.)
- izbegavanje zaglavljivanja (dead lock) – do zaglavljivanja se dolazi kada dva (ili
više) procesa blokiraju jedan drugi u izvršavanju (npr. procesu P1 treba resurs A koji
je kod procesa P2, a procesu P2 treba resurs B koji drži P1 – ovi procesi su se
zaglavili, jer nijedan od njih ne može nastaviti sa radom – u ovom sluč aju jedan od
procesa se suspenduje, pa drugi može da odradi svoj zadatak, pa kada se resursi
oslobode i prvi ć e moć i da završi svoj rad).
PCB – Process Control Block
Posmatrajmo sledeć u situaciju: imamo multiprogramirano okruženje sa dva procesa. Proces P1 se
izvršava dok ne dođe do blokiranja zbog č ekanja na neki događaj (npr. skeniranje). Tada krenemo sa
izvršavanjem procesa P2 koji se nakon nekog vremena isto postaje blokiran. U međuvremenu se desi
događaj na koji je č ekao proces P1 i sada možemo nastaviti sa izvršavanjem. Da bismo znali, gde treba
nastaviti, potrebno je pamtiti neke informacije o procesu. Upravo tome služi PCB tj. Process Control
Block. Svakom procesu se dodeljuje jedinstveni PCB koji sadrži informacije koje su potrebne za nastavak
izvršavanja tog procesa. Te informacije uključ uju:
- jedinstveni identifikator procesa (pid – process ID)
- stanje procesa
- prioritet procesa (iz liste č ekanja biramo najpre procese sa već im prioritetima)
- adresa memorije gde se nalazi proces
- adrese zauzetih resursa
12