Polski Klub Ekologiczny DwumiesiÄcznik OkrÄgu ... - O nas
Polski Klub Ekologiczny DwumiesiÄcznik OkrÄgu ... - O nas
Polski Klub Ekologiczny DwumiesiÄcznik OkrÄgu ... - O nas
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
FORUM EKOLOGICZNE<br />
Fot. 4. Wydmy Słowińskiego Parku Narodowego, fot. Michał Śliwiński<br />
których zaobserwować można wkraczającą<br />
na wydmy kolczurkę klapowaną Echinocystis<br />
lobata, należącą do grupy gatunków<br />
inwazyjnych.<br />
Opisywane siedliska należą w większości<br />
do kategorii rzadkich i silnie zagrożonych,<br />
głównie wskutek stosowania różnych<br />
form technicznej i biologicznej ochrony<br />
brzegu, aktywności turystycznej oraz <strong>nas</strong>ilającej<br />
się w ostatnich latach abrazji. Największym<br />
zagrożeniem dla kidziny jest<br />
presja rekreacyjna, wymuszająca „sprzątanie<br />
plaż” i całkowite jej usuwanie w okresie<br />
wegetacyjnym. Inicjalne formy wydm<br />
o wyjątkowo niestabilnym charakterze, wydmy<br />
białe oraz szare są szczególnie wrażliwe<br />
na zadeptywanie, uruchomienie piasków<br />
i rozwiewanie. Nasadzenia drzew od<br />
dawna prowadzone na wydmach od strony<br />
lądu wybitnie zwęziły pierwotną szerokość<br />
naturalnego pasa wydm bezleśnych. Dodatkowo,<br />
abrazja brzegu będąca największym<br />
niebezpieczeństwem naturalnym,<br />
nakłada się na wszystkie zagrożenia antropogeniczne.<br />
W celu zachowania wydm<br />
należałoby objąć je ochroną rezerwatową,<br />
z bezwzględnym zakazem aktywności człowieka<br />
i jego ingerencji w naturalne procesy<br />
przyrodnicze. Wybrzeże klifowe, poddane<br />
przede wszystkim zmianom intensywności<br />
postępującej abrazji, wymaga ochrony biernej<br />
polegającej na utrzymaniu naturalnych<br />
procesów oddziałujących na klify. Nadmorskim<br />
wydmom z zaroślami rokitnika zagrażają<br />
sztuczne <strong>nas</strong>adzenia sosny i innych<br />
drzew, które stopniowo wypierają wybitnie<br />
światłolubnego rokitnika. Podobnie wrażliwe<br />
na zacienienie są siedliska z zaroślami<br />
wierzby płożącej. Do najważniejszych zabiegów<br />
ochronnych należy więc usuwanie<br />
spontanicznie wkraczających drzew i krzewów<br />
zacieniających siedlisko. Wrzosowiska<br />
bażynowe są z kolei szczególnie wrażliwe<br />
na działanie silnych, sztormowych<br />
wiatrów zasypujących rośliny grubą warstwą<br />
nawianego piasku. Krzewinki niszczone<br />
są również przez zadeptywanie. Skuteczną<br />
ochroną wrzosowisk bażynowych,<br />
znajdujących się poza istniejącymi obszarami<br />
chronionymi, byłoby wyłączenie ich<br />
z użytkowania turystyczno-rekreacyjnego<br />
i wprowadzenie zakazu zalesiania w celu<br />
powstrzymania stopniowego przekształcania<br />
wrzosowisk w zbiorowiska borowe.<br />
Zbiorowiska wilgotnych zagłębień międzywydmowych<br />
należałoby objąć ochroną<br />
z odpowiednio dużymi kompleksami wydm<br />
i zagłębień, tak aby w ich obrębie znalazły<br />
się wszystkie stadia rozwojowe zbiorowisk.<br />
Ponadto należałoby zakazać jakiejkolwiek<br />
aktywności człowieka na tym obszarze,<br />
podobnie jak w Słowińskim Parku Narodowym,<br />
gdzie strefa ochrony ścisłej wyłączona<br />
jest z działalności gospodarczej. Lasy<br />
mieszane i bory na wydmach nadmorskich<br />
posiadają obecnie status lasów ochronnych,<br />
w których preferowane jest naturalne odnawianie<br />
dębu i brzozy oraz właściwa przebudowa<br />
drzewostanów.<br />
Mgr Karolina Konopska<br />
Mgr Michał Śliwiński<br />
Fot. 5. Nasadzenia wierzb na wymach, fot. Karolina Konopska<br />
Literatura<br />
Borówka R. (red.). 2004. Przyroda Pomorza Zachodniego.<br />
– Oficyna In Plus, Szczecin.<br />
Herbich J. (red.). 2004. Poradniki ochrony siedlisk i<br />
gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny.<br />
Tom. 1. Siedliska morskie i przybrzeżne, nadmorskie<br />
i śródlądowe solniska i wydmy. – Ministerstwo<br />
Środowiska, Warszawa.<br />
Piotrowska H. 1991. The development of the vegetation<br />
in the active deflation hollows of the Łeba<br />
Bar (N Poland). – Fragm. Flor. Geobot. 35(1–2):<br />
173–215.<br />
ZIELONA PLANETA 6(105)/2012 13