16.06.2015 Views

Polski Klub Ekologiczny Dwumiesięcznik Okręgu ... - O nas

Polski Klub Ekologiczny Dwumiesięcznik Okręgu ... - O nas

Polski Klub Ekologiczny Dwumiesięcznik Okręgu ... - O nas

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

FORUM EKOLOGICZNE<br />

v - prędkość strumienia powietrza w m/s,<br />

ρ - gęstość powietrza w kg/m 3 .<br />

t – czas w s,<br />

we wzorze (1)<br />

A v t ρ – masa strumienia powietrza przepływająca<br />

w czasie t przez powierzchnię<br />

A w kg.<br />

Powierzchniowa gęstość mocy, czyli<br />

energia na jednostkę czasu i powierzchni,<br />

określa się wzorem<br />

(2)<br />

Z wzoru wynika, że powierzchniowa<br />

gęstość mocy zależy od prędkości strumienia<br />

powietrza w trzeciej potędze i gęstości<br />

powietrza. Wiatr o dwukrotnie większej<br />

prędkości posiada ośmiokrotnie większą<br />

powierzchniową gęstość mocy. Dlatego<br />

lokalizacja turbin wiatrowych w miejscach<br />

gdzie wieją silne wiatry ma kluczowe znaczenie<br />

dla ich efektywności technicznej<br />

i ekonomicznej. W praktycznych obliczeniach<br />

przyjmuje się, że średnia gęstość<br />

powietrza wynosi ρ=1.225 kg/m 3 . W rzeczywistości<br />

gęstość powietrza jest zmienna<br />

i zależy głównie od temperatury (rys.3) i ciśnienia<br />

atmosferycznego (rys.4). I to wcale<br />

nie w znikomym stopniu. Z powodu zmian<br />

temperatury w zakresie od -25 do +40 o C,<br />

zmiana gęstości powietrza sięga 20,4 %. Zaś<br />

z powodu spotykanych wahań ciśnienia atmosferycznego<br />

między wyżem a niżem (nawet<br />

~80 hPa) zmiana gęstości powietrza sięga<br />

7,7 %. Zatem lodowaty wiatr „na wyżu”<br />

może być nawet o 28 % „bardziej gęsty” niż<br />

upalny wiatr podczas niżu atmosferycznego.<br />

Zmiana gęstości powietrza przekłada się<br />

wprost na moc strumienia powietrza. Czyli<br />

o ile procent „bardziej gęsty wiatr”, o tyle<br />

procent większa jest jego moc przy tej samej<br />

prędkości strumienia powietrza.<br />

Nie cała energia kinetyczna wiatru może<br />

zostać wykorzystana przez łopaty turbiny.<br />

Albert Betz (ur. 1885r.) przeszedł do historii<br />

jako pionier energetyki wiatrowej.<br />

Niemiecki fizyk pracował naukowo na Uniwersytecie<br />

w Göttingen nad zagadnieniami<br />

aerodynamiki, hydromechaniki i mechaniki<br />

płynów. W 1910 roku opublikował pracę<br />

naukową na temat teoretycznych granic<br />

najlepszego wykorzystania energii wiatru<br />

w silnikach wiatrowych. Stopień wy-<br />

1,5<br />

Gęstość powietrza w kg/m 3<br />

Stopień wykorzystania energii strumienia powietrza<br />

3<br />

Gęstość powietrza w kg/m 3<br />

Stopień wykorzystania energii strumienia powietrza<br />

gęstość powietrza w kg/m 3<br />

1,5<br />

1,4<br />

1,4<br />

1,3<br />

1,3<br />

1,2<br />

1,2<br />

1,1<br />

1,1<br />

1<br />

-30<br />

-10 10 30 50<br />

temperatura powietrza w °C<br />

Rys.3. Gęstość powietrza suchego w funkcji temperatury przy ciśnieniu normalnym.<br />

1,350<br />

1,300<br />

1,250<br />

1,200<br />

1,150<br />

1,100<br />

920<br />

930<br />

940<br />

950<br />

960<br />

970<br />

980<br />

990<br />

1000<br />

1010<br />

1020<br />

ciśnienie powietrza w hPa<br />

Rys.4. Gęstość powietrza suchego w funkcji ciśnienia przy temperaturze 273 K<br />

0,7<br />

0,6<br />

0,5<br />

0,4<br />

0,3<br />

0,2<br />

0,1<br />

0<br />

0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1<br />

Stosunek prędkości strumienia powietrza za i przed łopatą<br />

0 0,1 0,2 Stosunek 0,3 prędkości 0,4 strumienia 0,5powietrza 0,6za i przed 0,7 łopatą 0,8 0,9 1<br />

Rys. 5. Graficzna ilustracja prawa Betz’a.<br />

Temperatura powietrza w 0 C<br />

ZIELONA PLANETA 6(105)/2012 15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!