Konstrukcja dachu - Budujemy Dom

BUDOWANIE DOMU – SZTUKA WYBORÓW
Wybór
konstrukcji
fot.
dachowej
Konstrukcja dachu
fot. M. Szymanik
Tadeusz Lipski
Dach to jeden z najwaniejszych elementów budynku, poniewa chroni
wntrze domu przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi
oraz w znaczcy sposób wpywa na estetyk budowli. W zalenoci
od stopnia skomplikowania i uytych materiaów koszt jego wykonania
moe wynie nawet 40% wartoci budynku. Wane jest zatem
zachowanie umiaru zwaszcza na etapie projektowania domu.
42
BUDUJEMY DOM 5/2009

Konstrukcja dachu
Warto pamita, e w zalenoci od ksztatu
dachu, czy rodzaju pokrycia mona diametralnie
zmieni wygld i charakter kadego
budynku. Aby si o tym przekona wystarczy
porówna domy o jednakowych rzutach, ale
rónych dachach. Stosujc dach paski, dwuspadowy
lub wielopoaciowy, kryty pap, dachówk,
blach, gontem, czy trzcin, atwo
mona dopasowa wygld budynku do otaczajcej
zabudowy lub speni marzenia inwestora.
Oczywicie w najlepszej sytuacji s
osoby zamawiajce projekt indywidualny, poniewa
mog uzyska rozwizanie speniajce
ich wymagania estetyczne i funkcjonalne
nawet przy do ograniczonych rodkach finansowych.
Jednoczenie naley unika „poprawiania”
projektanta, czyli powikszania
poddasza przez podwyszanie cianek kolankowych,
czy zmian kta nachylenia poaci.
Pogarszaj si bowiem proporcje poszczególnych
elementów budynku (cian, dachu),
a tym samym wygld domu. Na dodatek czsto
wzrastaj koszty wykonania.
Trzeba jeszcze wiedzie, e najwikszy
wpyw na kocowy efekt i poziom wydatków
ma dobór odpowiedniej konstrukcji wiby
dachowej. Wprawdzie w domach jednorodzinnych
wykonuje si je niemal wycznie
z drewna, ale nie bez znaczenia jest to,
ile tego drewna zostanie uyte i jaki bdzie
stopie skomplikowania konstrukcji. Zwykle
prostota oznacza niewielkie koszty, brak problemów
wykonawczych i eksploatacyjnych
oraz zadowalajcy wygld. Najlepszym przy-
kadem s domy
yzdwus
dwuspadowymi dachami
– bazujce na wielowiekowych dowiadcze-
niach wiejskich
chaup.
Ich przeciwies-
twem s budynki z tak modnymi dachami
wielopoaciowymi.
Rodzaje konstrukcji
dachowych
Jest kilka powszechnie stosowanych typów
wiby dachowej. Ich wspóln cech jest geo-
metryczna niezmienno konstrukcji osiga-
na dziki zastosowaniu ukadów trójktnych.
W ten sposób nawet, tak lekkie konstrukcje,
jak wizary kratownicowe s wystarczajco
sztywne i odporne na porywy huraganowych
wiatrów lub nierównomierne obcienie
niegiem. Oczywicie ukady konstrukcji
dachowych znacznie si róni w zalenoci
od liczby podpór, rozpitoci pomidzy nimi,
rodzaju pokrycia, strefy klimatycznej itp.
Wizary krokwiowe i jtkowe – s najprostszymi,
najtaszymi i najatwiejszymi
do wykonania konstrukcjami dachowymi.
Nic zatem dziwnego, e s bardzo czsto
Kady projekt domu mona zmieni nie do poznania, stosujc odmienne formy dachu
BUDUJEMY DOM 5/2009 43

BUDOWANIE DOMU – SZTUKA WYBORÓW
krokwie to gówne belki none,
których zadaniem jest przenoszenie
ciaru pokrycia dachowego,
niegu, wiatru. Ich dugo zwykle
nie przekracza 5 m przy rozstawie
0,60–1,20 m. Przekrój najczciej
stosowanych krokwi to 3,8 ´ 12 cm do
8 ´ 16 cm
wiatrownice to deski o przekroju 3,8 ´ 10 cm
do 5 ´ 12 cm usztywniajce konstrukcj dachu.
Przybija si je do spodu krokwi, czyli od strony
poddasza. Funkcj wiatrownic moe równie
peni pene deskowanie poaci, a czasami
nawet aty
belki to elementy
none stropu podasza:
strychu lub pomieszcze
mieszkalnych. Ich rozstaw
jest taki sam jak krokwi,
a przekrój dobrany
w zalenoci od rozpitoci
cian oraz przeznaczenia
poddasza
muraty to belki, których zadaniem jest
równomierne rozoenie obcie pochodzcych
od wizarów dachowych. Kotwione s do cian nonych
co 2,5–4 m i na kadym kocu. Najczciej stosuje si bale
o przekroju kwadratowym 10 ´ 10 cm do 14 ´ 14 cm
aty to listwy drewniane stosowane
przy niektórych rodzajach pokrycia dachu (np.
dachówk, blach). Ich przekrój
od 2,5 ´ 3,8 cm do 4 ´ 6 cm i rozstaw dobierany
jest w zalenoci konstrukcji elementów
pokryciowych, ich ciaru oraz
kta nachylenia dachu
Schemat konstrukcji wiby krokwiowej
krokwie, dziki zastosowaniu jtek,
mog by dusze ni 4,5 m. Mona
wówczas stosowa bale o stosunku
boków wikszym od 1:4, cho nie
zaleca si projektowania belek
wszych ni 5 cm
wiatrownice to deski o przekroju 3,8 ´ 10 cm do 5 ´ 12 cm
usztywniajce konstrukcj dachu. Przybija si je do spodu
krokwi, czyli od strony poddasza. Funkcj wiatrownic moe
równie peni pene deskowanie poaci,
a czasami nawet aty
jtki to poziome rozpory
usztywniajce wizar usytuowane
w 1/2 do 2/3 dugoci krokwi.
Najczciej stosuje si bale
o szerokoci krokwi i wysokoci
przekroju wynikajcym z oblicze
statycznych. Przy jtkach zwykle
projektuje si elementy mocowane
do krokwi z obu stron
muraty to belki, których zadaniem jest równomierne rozoenie obcie
pochodzcych od wizarów dachowych. Kotwione s do cian nonych co 2,5–4,0 m
i na kadym kocu. Najczciej stosuje si bale o przekroju kwadratowym 10 ´ 10 cm do 14 ´ 14 cm
aty to listwy drewniane
stosowane przy niektórych
rodzajach pokrycia dachu. W dachach
o niewielkim nachyleniu mog
stanowi wystarczajce usztywnienie
konstrukcji przed dziaaniem wiatru
Schemat konstrukcji wiby krokwiowo-jtkowej
stosowane nie tylko w domach jednorodzinnych.
W zasadzie tworz je zaledwie 2 elementy,
tzw. krokwie poczone na ksztat
odwróconej litery V. Czasami bywaj wzmocnione
(usztywnione) dodatkowymi belkami
poziomymi, czyli jtkami umieszczonymi
w 1/3 dugoci krokwi. Ukady te obciaj
podpory (ciany) nie tylko siami pionowymi,
ale i poziomymi i dlatego nazywane
s rozporowymi. Konieczne jest zatem zastosowanie
dodatkowych elementów bdcych
w stanie przenie siy rozcigajce. Mog to
by drewniane belki stropowe (penice rol
cigów), na których oparte s koce krokwi,
ale znacznie czciej stropy elbetowe oparte
na cianach zewntrznych.
Wizary krokwiowe zaleca si stosowa
przy rozstawie cian do 7,2 m oraz przy kcie
nachylenia dachu wynoszcym 30–50º,
a wizary jtkowe przy rozpitoci podpór
5–12 m i nachyleniu poaci 25–67º.
Wiby rozporowe najlepiej sprawdzaj si
w budynkach o nieskomplikowanym rzucie,
z dachem dwuspadowym i bez cianek kolankowych.
Wizary patwiowo-kleszczowe – to z kolei
konstrukcje najbardziej uniwersalne.
Niestety s do skomplikowane, poniewa
tworzy je wiele rónych elementów. Oprócz
krokwi i jtek s jeszcze supy, patwie, kleszcze,
miecze, podwaliny, czasami drewniane
cianki kolankowe. Tak dua liczba elementów
oznacza nie tylko skomplikowane obliczenia
statyczne, ale równie okrelone trudnoci
wykonawcze – w konsekwencji znaczne
koszty. Zwaszcza, e zwykle wymagane s
dodatkowe wzmocnienia niej pooonych
stropów przez supy, podcigi lub ciany. To
dlatego, e w ukadach patwiowo-kleszczowych
reakcje pionowe osigaj znaczne wartoci.
Za to siy poziome s minimalne, co
oczywicie jest bardzo du zalet tego typu
wizarów.
Konstrukcje patwiowo-kleszczowe wykonuje
si w budynkach o rozstawie cian do
16 m i przy kcie nachylenia dachu 6–70º.
Stosowanie tego rodzaju wiby zalecane
jest w budynkach z uytkowym poddaszem,
44
BUDUJEMY DOM 5/2009

Konstrukcja dachu
krokwie czyli belki none mog osiga dugo nawet 12 m
i wtedy oczywicie s czone z kilku elementów. Najczciej
stosowane przekroje belek to: od 5 ´ 14 cm do 8 ´ 20 cm
patwie to elementy cian stolcowych,
na których opieraj si tzw. wizary
porednie (utworzone przez pary
krokwi). S dwukierunkowo zginane
i przenosz znaczne obcienia. Z tego
wzgldu projektuje si belki o stosunku
boków od 5:7 do 1:2, np. o wymiarach
od 10 ´ 14 cm do 10 ´ 20 cm
muraty to belki, których zadaniem
jest równomierne rozoenie obcie
pochodzcych od
wizarów dachowych. Kotwione
s do cian nonych co 2,5–4,0 m
i na kadym kocu. Najczciej stosuje
si bale o przekroju kwadratowym
10 ´ 10 cm do 14 ´ 14 cm
supy to gówne elementy none tzw. ciany stolcowej przekazujce
obcienia z dachu na strop lub ciany niszej kondygnacji. Zwykle maj
przekrój kwadratowy od 10 ´ 10 cm do 14 ´ 14 cm lub zbliony do kwadratu
(wtedy usytuowane s duszym bokiem w paszczynie mieczy)
kleszcze to podwójne belki
o przekrojach od 2,5 ´ 14 cm do
5 ´ 16 cm. Z obu stron obejmuj
krokwie oraz supy. Razem tworz
tzw. wizary gówne, które ustawia
si w odstpach co 3–5 m
miecze to elementy zarówno
usztywniajce ciany stolcowe, jak
i zmniejszajce odstpy pomidzy
punktami podparcia patwi.
Najczciej umieszczone s po obu
stronach supów i maj przekrój od
8 ´ 8 cm do 10 ´ 21 cm
belki podwalinowe maj za zadanie
rozoenie obcie od supów na
jak najwiksz powierzchni stropu
(ciany niszej kondygnacji). Musz
by zatem do masywne. Zwykle
stosowane przekroje to
od 10 ´ 12 cm do 14 ´ 18 cm
Schemat konstrukcji wiby patwiowo-kleszczowej
krokwie to belki o wymiarach od 3,8 ´ 8,9 cm
do 5 ´ 15 cm. Tak niewielkie przekroje wynikaj
z charakteru pracy kratownicy (podparcia
krzyulcami) oraz ich niewielkiego rozstawu,
najczciej co 60–90 cm
krzyulce to elementy
usztywniajce czce
krokwie z pasami dolnymi
o wymiarach 3,8 ´ 8,9 cm
lub 5 ´ 10 cm
wiatrownice zwykle
wykonuje si
z desek o gruboci
2,5–3,8 cm
pasy dolne kratownic to elementy czone
na dugoci najczciej o wymiarach
3,8 ´ 8,9 cm lub 5 ´ 10 cm. W przypadku
zagospodarowania poddasza (np. strych)
stosuje si belki o wysokoci 14–15 cm
Schemat konstrukcji wiby z wizarów kratowych
cianami kolankowymi (brak si poziomych),
o skomplikowanym rzucie (na planie krzya,
litery L) lub w dachach wielopoaciowych.
Wizary kratownicowe – to nowoczesny
rodzaj konstrukcji dachowych, które maj
mnóstwo zalet. Pozornie s skomplikowane,
jednak w rzeczywistoci przypominaj wiby
rozporowe tylko z krzyulcami zamiast jtek.
S do atwe do wykonania, lekkie i tanie,
poniewa wykonuje si je z desek, a nie
bali. Poza tym stanowi jednoczesne podparcie
dla pokrycia dachowego i sufitów nad
ostatni kondygnacj, co pozwala na znaczne
oszczdnoci czasu i robocizny. Na dodatek
ich wykonania moe si podj nawet majsterkowicz.
Wizary kratownicowe stosuje si gównie
w domach o rozpitoci cian zewntrznych
do 12 m i kcie nachylenia dachu 14–23º.
Idealnie sprawdzaj si w budynkach bez
uytkowego poddasza z dachami jedno lub
dwuspadowymi. To najlepszy rodzaj wiby
w domach parterowych (take pitrowych) zaprojektowanych
na planie wyduonego prostokta.
Doskonale nadaj si do prefabrykacji.
Czynniki wpywajce
na wybór wiby
Ksztat i wygld dachu zaley od wielu parametrów.
Najwaniejsze s warunki zapisane
w miejscowym planie zagospodarowania
przestrzennego, poniewa trzeba si do nich
dostosowa. Mog okrela np. kt nachylenie
dachu, wysoko kalenicy, a nawet kolor
i rodzaj pokrycia dachowego. Kolejnym czynnikiem,
z którym trzeba si liczy jest wizja
architekta. W kocu kady twórca chce
zrealizowa (przeforsowa) swoje pomysy.
Nastpnym s wymagania inwestorów – niestety
nie zawsze racjonalne. Nie mona te zapomnie
o warunkach regionalnych, czyli klimacie,
terenie, lokalnej architekturze. Trzeba
równie uwzgldni i inne wane elementy.
Rozpito cian nonych – dobierana jest
przez projektanta i zaley gównie od przeznaczenia
budynku oraz jego wielkoci,
a w konsekwencji ma wpyw na rodzaj konstrukcji
dachowej.
BUDUJEMY DOM 5/2009 45

BUDOWANIE DOMU – SZTUKA WYBORÓW
(np. sanek, rowerów) oraz na zainstalowanie
urzdze wentylacji mechanicznej z rekuperatorem.
30–60º to kt nachylenia dachu najlepszy
dla tradycyjnych rozwiza konstrukcyjnych.
Oczywicie krokwie oraz inne elementy
wiby mona wykonywa z belek
dwuteowych, czy kratownic, a nie tylko
z drewnianych bali. Pokrycie dachu mona
wykona z kadego materiau take z gontu,
trzciny, czy wiórów osikowych. Przy takim
nachyleniu poaci sensownym rozwizaniem
jest projektowanie poddasza uytkowego.
Zagospodarowanie poddasza – na
mieszkalne – czsto jest wynikiem niewielkiej
szerokoci i wielkoci dziaki budowlanej,
a czasami wyranym yczeniem
inwestora. Trzeba jednak pamita,
e stanowi spore utrudnienie konstrukcyjne
przy oferowaniu bardzo ograniczonego
komfortu. Zapewnienie wysokoci uytdachy
krokwiowe
najczciej projektuje
si do niewielkich
budynków mieszkalnych
i gospodarczych
ekonomiczne dachy kratownicowe zapewniaj
podparcie zarówno dla sufitu podwieszonego,
jak i pokrycia dachowego. Mona je stosowa
przy kcie nachylenia poaci zaledwie 14°
6–7 m
9 m
uniwersalne konstrukcje patwiowo-
-kleszczowe najczciej projektuje
si do domów o duej szerokoci,
w których przewiduje si
wykorzystanie poddasza
na cele mieszkalne
konstrukcje jtkowe
bardzo popularne
w domach z poddaszami
uytkowymi powinny mie
kt nachylenia poaci
wikszy od 35°
10–12 m
Od szerokoci budynku zaley
dugo gównych elementów konstrukcyjnych dachu – krokwi.
Przy dugoci przekraczajcej 4,5 m znacznie wzrastaj naprenia,
a tym samym wymiary przekroju poprzeczngo, co oczywicie jest
nieekonomiczne. Z tego wzgldu dachy krokwiowe opiera si na cianach
o rozstawie nie wikszym ni 7 m. Przy wikszej rozpitoci podpór
zewntrznych stosuje si dodatkowe podparcie krokwi jtkami lub
patwiami. Dziki temu wymiary krokwi pozostaj w rozsdnych granicach
9 m
Kt nachylenia dachu przede wszystkim zaley od sposobu wykorzystania
poddasza. Przy usytuowaniu mieszkania pod skosami, wskazana jest
jtkowa lub patwiowo-kleszczowa konstrukcja dachu. Jeli jest poddasze
nieuytkowe, mona zdecydowa si na dach kratownicowy. Wany jest
równie dobór pokrycia dachowego, styl budynku oraz lokalne przepisy
6–7 m oznacza niedu rozpito podpór
(cian), która jest najbardziej odpowiednia
dla najprostszych wizarów krokwiowych,
jtkowych lub kratownicowych. Oznacza atwo
wykonania wszelkich konstrukcji oraz
niewielki koszt wykonania dachu.
10–12 m to spora rozpito w domu jednorodzinnym,
która ogranicza wybór konstrukcji
dachu, najczciej do patwiowokleszczowej
lub kratownicowej. Zwykle do
znacznie komplikuje wykonanie dachu.
Kt nachylenia dachu – moe by narzucony
odgórnie przez decyzj o warunkach zabudowy
i zagospodarowania terenu lub dostosowany
do stylu budynku (np. paskie
dachy w domach modernistycznych, strome,
czterospadowe w dworkach), czy uwarunkowany
rodzajem pokrycia dachowego (papa,
strzecha, róne rodzaje blachy, dachówek).
2–10º to bardzo may spadek, niemal wymusza
stosowanie stropodachu, czyli konstrukcji
bardziej przypominajcej strop
ni dach. Wizary wykonuje si zazwyczaj
z drewnianych belek dwuteowych lub kratownicowych,
czasami z drewna klejonego.
Z uwagi na zachowanie szczelnoci wybór
pokrycia ograniczony jest do wszelkiego rodzaju
materiaów bitumicznych lub pokry
blaszanych. Tak may kt nachylenia dachu
stosuje si gównie w domach pitrowych lub
o nowoczesnej architekturze.
14–23º to spadek idealny dla trójktnych
wizarów kratowych. Wybór materiaów pokryciowych
jest wtedy znacznie wikszy.
Mog to by blachy i blachodachówki, pyty
wóknowo-cementowe, czy dachówki ceramiczne
i cementowe (z pewnymi ograniczeniami).
Dachy o takim spadku szczególnie
dobrze wygldaj w budynkach parterowych,
ale mona je stosowa równie w domach pitrowych.
Przestrze poddasza doskonale nadaje
si do przechowywania rónych rzeczy
46
BUDUJEMY DOM 5/2009

Konstrukcja dachu
belka kalenicowa
krokwie z drewnianych belek dwuteowych
obustronne nakadki wzowe
(z desek) niezbdne do usztywnienia
i lokalnego wzmocnienia wiotkich
belek dwuteowych
dwugaziowe jtki z desek
fot. Semmelrock
Nowoczesny wizar dachowy z drewnianych belek dwuteowych
Prosty dach dwuspadowy – najlepsze
rozwizanie dla maego domu
Dach wielopoaciowy jest efektowny, ale jego
wykonanie naley do skomplikowanych
fot. Balex Metal
kowej (min. 2,5 m), oraz odpowiedniego
owietlenia pomieszcze (okna poaciowe,
lukarny lub okna w cianach szczytowych)
oczywicie ma wpyw na wybór konstrukcji
dachowej. Tradycyjne wiby jtkowe,
a zwaszcza patwiowo-kleszczowe
(w ograniczonym stopniu kratownicowe)
s najkorzystniejszym rozwizaniem.
Liczba poaci – w zasadniczy sposób wpywa
na wygld budynku oraz stopie skomplikowania
konstrukcji dachowej. Zaley
od decyzji architekta, a czasami inwestora.
Oczywicie dachy jedno- lub dwuspadowe
s najatwiejsze do wykonania i najtasze.
Najczciej s to konstrukcje rozporowe lub
kratownicowe. Z kolei dachy wielopoaciowe
nale do najdroszych i do trudnych
zarówno przy projektowaniu, jak i realizacji.
W tym przypadku korzystniejsze s tradycyjne
wiby jtkowe i patwiowo-kleszczowe.
Wiby z drewna, ale jakiego?
Do tej pory konstrukcje dachowe domów jednorodzinnych
najczciej wykonywano z litych
bali drewnianych. To bardzo dobre rozwizanie
pod warunkiem, e stosuje si
materia w projektowanej klasie (z ograniczon
liczb sków) o wilgotnoci nie przekraczajcej
18%. Niestety takie drewno jest drogie
i trudno dostpne. Wiedz o tym projektanci
i dlatego bardzo czsto przewymiarowuj
konstrukcj. Oczywicie ma to odzwierciedlenie
w kocowym koszcie wykonania wiby.
Szukajc oszczdnoci nie tylko pienidzy,
ale take robocizny i czasu, warto rozway
trzy warianty.
REKLAMA
BUDUJEMY DOM 5/2009 47

BUDOWANIE DOMU – SZTUKA WYBORÓW
krokiew
krokiew
perforowana
pytki stalowe
Tradycyjny sposób czenia krokwi w kalenicy na nakadk
Wspóczesny sposób czenia krokwi w kalenicy za pomoc pytek stalowych
krokiew
krokiew
Tradycyjne poczenie krokwi z jtk na pójakóczy ogon
jtka
perforowana
pytki stalowe
jtka
Wspóczesny sposób czenia krokwi z jtk za pomoc pytek stalowych
krokiew
krokiew
murata
murata
Tradycyjne poczenie krokwi z murat
stalowe czniki
Wspóczesny sposób czenia krokwi z murat stalowymi cznikami
1. Wykonanie poczenia poszczególnych
elementów konstrukcji nie na tradycyjne
wizania ciesielskie, ale za pomoc stalowych,
ocynkowanych czników do drewna
np. firmy Simpson (dawniej BMF). To dlatego,
e ciela wykonujcy wib dachow
powinien by fachowcem o wysokich kwalifikacjach
i sporym dowiadczeniu. Niestety,
obecnie zatrudnienie takich pracowników
jest do kosztowne. Poza tym bardzo trudno
ich znale i namówi do pracy na budowie
domu jednorodzinnego. Dobrym rozwizaniem
jest zatem, takie zaprojektowanie
wiby, aby móg j wykona kady, nawet
niewykwalifikowany robotnik. Umoliwiaj
to odpowiednio wyprofilowane ksztatki
z ocynkowanej blachy, z fabrycznie przygotowanymi
otworami na gwodzie lub wkrty.
Ich stosowanie umoliwia docinanie elementów
konstrukcyjnych „na styk” – bez
adnych skomplikowanych pocze ciesielskich.
S tak skonstruowane, e po wbiciu
gwodzi w zaznaczone przez projektanta
otwory (nie zawsze we wszystkie wykonane
otwory) zapewniaj odpowiedni wytrzyma-
o pocze wzowych.
2. Wykonanie elementów wiby z gotowych
drewnianych belek dwuteowych np. firmy
Kronopol, które zwykle charakteryzuj si
lepszymi parametrami od odpowiedników
z litego drewna i jednoczenie s od nich
2–3 krotnie lejsze. To dlatego, e póki belek
dwuteowych wykonane s z czterostronnie
struganych i fazowanych listew sosnowych,
a rodniki najczciej z pyt OSB, wiórowych
lub pilniowych. Przy tym dugo dostpnych
elementów wynosi nawet 12 m,
czyli prawie dwukrotnie wicej od wymiarów
standardowych bali drewnianych (max.
6,3 m). Dodatkowymi zaletami tego rozwizania
s: moliwo czenia belek za pomoc
stalowych czników oraz znaczne ograniczenie
powstawania liniowych mostków
termicznych. Natomiast pewnym utrudnieniem
konieczno stosowania dodatkowych
usztywnie w wzach konstrukcyjnych.
3. Zamówienie sprefabrykowanej konstrukcji
dachowej w specjalistycznym zakadzie,
co najczciej jest opacalne w przypadku
stosowania duej liczby jednakowych wizarów
kratowych. Oszczdza si gównie
na robocinie, poniewa ich wykonanie jest
do pracochonne, cho niezbyt skomplikowane.
Trzeba te liczy si z pewnymi ograniczeniami.
Budynek powinien mie ksztat
wyduonego prostokta, na budow powinna
prowadzi utwardzona droga (konieczno
dojazdu dwigu i duych samochodów
ciarowych). Istotna moe by take odlego
budowy od zakadu prefabrykacji.
Uwaga! Kada wiba dachowa musi by
zaprojektowana przez uprawnionego konstruktora.
Nie wolno jej zmienia we wasnym
zakresie, gdy grozi to katastrof budowlan.
Wszystkie drewniane elementy konstrukcji
dachowej powinny by impregnowane
preparatami przeciwgrzybicznymi i ogniochronnymi
(najlepiej metod cinieniowo-
-próniow).
48
BUDUJEMY DOM 5/2009