Agata Abramowicz - Centrum Badań Translacyjnych i Biologii ...

Agata AbramowiczCentrum Badań Translacyjnych i Biologii Molekularnej NowotworówSeminarium magisterskie 2013

Standaryzowane według wieku współczynniki zachorowalności na nowotwory złośliwe piersi w skali świata(Garcia i inni,2007)Najwyższa zachorowalnośćwystępuje w: AmerycePółnocnej, Australii orazPółnocnej i ZachodniejEuropieNajniższa zachorowalnośćdotyczy krajów Afryki i AzjiPołudniowo-Wschodniej23% ogółu zachorowańna nowotwory płci żeńskiejstanowi rak piersi

współczynniki standaryzowaneRak piersi jest najczęstszymnowotworem złośliwymu kobiet w PolsceW 2010 roku zanotowanook. 15,8 tyś. zachorowańi ponad 5,2 tyś. zgonów.Rak piersi jest najczęstsząprzyczyną zgonówspowodowanychnowotworami w Polsce –codziennie umiera 14 kobiet181614121086420Umieralność na raka piersi u kobiet w podziale na województwa, Polska2010, źródło Krajowa Baza Danych Nowotworowych11,3 11,5 11,7 11,9 12,1 12,3 13,0 13,6 13,6 13,7 13,9 14,2 14,5 14,6 14,815,3 15,3Mieszkanki miast chorują 1,5-krotnie częściej niżmieszkanki wsi.W 2011 roku w Polsce żyłook. 55 000 kobietz rozpoznaniem raka piersi.

Rak piersi wywodzi się z komóreknabłonka przewodów lub zrazikówgruczołu sutkowego.żebramięsień piersiowywiększypłaty gruczołusutkowegoprzewódmlecznytkankatłuszczowahttp://commons.wikimedia.org

Rakprzedinwazyjny(in situ)Rak inwazyjnyRakprzewodowyDCISRakprzewodowyRakzrazikowyLCISRakzrazikowyRakrdzeniastyRakśluzotwórczyRakcewkowy

4,02,1 - 4,01,1 - 2,0• płeć żeńska• wiek• mutacje genów BRCA1,BRCA2• dwie lub więcej krewne I-stopnia z rakiem piersirozpoznanym w młodymwieku• przebyty rak piersi wwywiadzie• atypowa hiperplazja• jedna krewna I-stopnia zrakiem piersi wwywiadzie• ekspozycja napromieniowaniejonizujące• pomenopauzalna wysokagęstość kości• późna pierwszadonoszona ciąża (>30lat)• pierwsza miesiączkaprzed 12 rokiem życia• późna menopauza(>55lat)• brak donoszonej ciąży• brak karmienia piersią wwywiadzie• długotrwałe stosowaniedoustnych środkówantykoncepcyjnychi hormonalnej terapiizastępczej

Grupa IGrupa IIGrupa III• stan pachowych węzłówchłonnych• wielkość guza• stopień złośliwościhistologicznej• typ histologiczny raka• stopień ekspresjireceptorów estrogenowychi progesteronowych• wiek• stopień ekspresji receptorac-ErbB-2 (Her2/neu)• obecność zatorów komórekraka w naczyniachkrwionośnych i chłonnychw okolicy guza• odsetek komórek w fazie S• markery proliferacji: Ki-67 iMIB-1• ocena angiogenezy• ekspresja receptoranaskórkowego czynnikawzrostu EGFR• zawartośćtransformującego czynnikawzrostu alfa TGFα• zawartość katepsyny D• zawartość białka pS2• zawartość DNA

Mammografia• Zdjęcie radiologiczne piersi. W badaniu tymwykorzystuje się różnicę w pochłanianiu promieni Xprzechodzących przez poszczególne tkanki.• Czułość wynosi 80-90%.• Guzy o średnicy 2-3mmUSG• W tym badaniu ultradźwięki odbijają się od tkanek oróżnej gęstości i ich sygnał przetwarzany jest naobraz.• Szczególnie cenna w diagnostyce piersi o dużejzawartości tkanki gruczołowej• Możliwość różnicowania guzów litych i torbieli• Zwłaszcza dla kobiet w wieku 20-40 latBiopsja• cienkoigłowa• gruboigłowa• próżniowa stereotaktyczna• chirurgiczna – tzw. otwarta

Leczeniechirurgiczne• Mastektomia• Leczenie oszczędzające• Limfadenektomia pachowaRadioterapia• Standardowa• Śródoperacyjna• BrachyterapiaLeczeniesystemowe• Chemioterapia• Hormonoterapia

Mężczyźni chorują 100 razy rzadziej niż kobiety, arak piersi u mężczyzn stanowi ok. 1% wszystkichprzypadków raka piersi.Mężczyźni mają mniej tkanki gruczołowej niżkobiety, dlatego łatwiej dochodzi u nich dorozprzestrzenienia się nowotworu poprzezciągłość w obrębie klatki piersiowejW chwili rozpoznania zazwyczaj są starsi i mająwyższy stopień zaawansowania choroby wporównaniu z kobietami.W Polsce w 2010 roku zdiagnozowano 107nowych przypadków, a 45 mężczyzn zmarło.

Szewczyk K. 2011. Epidemiologia i profilaktyka raka piersi. In: Rak piersi. Kornafel J. (Ed.). Centrum MedyczneKształcenia Podyplomowego, Warszawa. pp. 5-13Tarkowski R.. 2011.Czynniki prognostyczne u chorych na raka piersi. In: Rak piersi. Kornafel J. (Ed.). CentrumMedyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa. pp. 141-148Murawa D., Dyzmann-Sroka A., Kycler W., Lamch K., Kubiak A., Jędrzejczak A., Trojanowski M., Szczepański Ł.2010. ABC Raka Piersi. Wielkopolskie Centrum OnkologiiOpiłka M.N. 2010. LEPetytorium. Chirurgia. Elsever. pp. 39-44Płużański A. 2010. Słownik terminów onkologicznych. Gastroenterologia Kliniczna 4: 117-120Mould R.F. 2008. Statystyka zachorowań na nowotwory ze szczególnym uwzględnieniem raka prostaty, okrężnicyi odbytnicy, płuca oraz piersi i szyjki macicy. Nowotwory Journal of Oncology 3:213-220Kufel-Grabowska J. 2011. Rak piersi u mężczyzn. Onkol. Pol. 14, 2:80-82Garcia M., Jemal A., Ward E.M. i inni. 2007. Global Cancer Facts & Figures 2007. America Cancer Society,Atlantahttp://www.onkologia.org.pl/pl/p/7/http://www.breastcancer.org/http://www.rakpiersi.pl/Strona-glowna.htmlhttp://www.who.int/