obrada nastavne teme "tečnosti i gasovi" - Departman za fiziku ...

ρ = ρ p0(4.12)p 04.8. Atmosferski pritisakPod dejstvom gravitacije čestice vazduha u atmosferi svojom težinom deluju na slojeve ispod njih. Ovaj pritisakse naziva atmosferski i može se neposredno meriti Toričelijevom cevi. To je staklena cev dužine 1 m, ne mnogouzana da ne bi kapilarne pojave došle do izražaja. Napunjena je živom i otvoreni kraj je postavljen u plići sud saživom (slika 16). U gornjem delu cevi je vakuum (Toričelijeva praznina), a hidrostatički pritisak stuba žive ucevi se uravnotežava sa atmosferskim pritiskom:p 0= ρ ghZa normalni atmosferski pritisak visina stuba žive je 76 cm, dakle:p 0= 13600 9,81 0,76 mp 0= 101396,16 Pa m 3sm2Atmosferski pritisak zavisi od nadmorske kg visine, vlažnosti vazduha i temperature. Sa povećanjem nadmorskevisine smanjuje se gustina vazduha i važi formula (4.12):slika 16. Toričelijeva cevρ = ρ 0pp 0Pošto se samo na beskonačno maloj razlici visine dh može smatrati da jegustina vazduha nepromenjena, može se napisatidp = ρgdh (4.13)Ako gustinu vazduha na normalnom atmosferskom pritisku i temperaturi 0 0 C označimo sa ρ 0 , sledi:dp = ρ 0g dh p(4.14)= dp dh ρ 0g(4.15)pIntegraljenjem se dobijap 0p 0