Kilimo bora cha zao

2.8.2 Wadudu, Ndege na Wanyama Waharibifu(i) WaduduWadudu wanaoweza kushambulia vanilla ni pamoja na katapila najongoo.Katapila• Hukata ncha ya mmea inayokuaKudhibiti• Kagua shamba mara kwa mara ili kutambua kuwepo kwa wadudu hao nakuwaua.Jongoo• Hukwangua shina na kuacha michubukoKudhibiti• Kagua shamba mara kwa mara na kuwaua.(ii) NdegeKuku• Huharibu mmea kwa kuparura juu ya ardhi na kusababisha kujeruhi nakukata mizizi. Uharibifu huu husababisha mmea kuwa katika mazingirarahisi ya kushambuliwa na vimelea kama Fusarium batatis ambao huozeshamizizi ya mmea.Kudhibiti• Zuia kuku wasiingie shambani.(iii) Konokono• Husababisha uharibifu zaidi kipindi cha mvua. Wanapotambaa kwenyemmea huacha utando, hasa katika sehemu inayochipua na kusababishammea kudumaa.18 Kilimo cha Zao la Vanilla