prof. Barbara Szudrowicz - WOIIB

Centrum Usług Techniczno-OrganizacyjnychBudownictwaPolskiego Związku InŜynierynierów w i TechnikówBudownictwa w PoznaniuorazWielkopolska Okręgowa Izba InŜynierynierów w Budownictwai Międzynarodowe Targi PoznańskieS E M I N A R I U M nt.OCHRONA PRZED HAŁASEMASEM W PROJEKCIE,REALIZACJI I ODBIORZEBUDYNKU

OCHRONA PRZED HAŁASEM W PRZEPISACHI NORMACH BUDOWLANYCHBarbara SzudrowiczInstytut Techniki BudowlanejZakład Akustyki

Przepisy i normy dotyczące ochrony przedhałasem w budynkach mieszkalnych iuŜyteczności publicznej moŜna podzielić natrzy grupy odnoszące się do następującychzagadnień:warunków akustycznych w budynkachwarunków akustycznych w otoczeniubudynku,jakości akustycznej wyrobów budowlanych

Przepisy i normy dotyczące ochrony przedhałasem i drganiami w budynkachStan istniejącyProjekt nowego ujęcia

Przepisy i normy dotyczące ce ochrony przedhałasem asem i drganiamiw budynkach- stan istniejącyUstawa Prawo budowlane z 7 lipca 1994 r. zpóźniejszymi zmianami (tekst jednolity Dz.U z 2006 r. nr156 poz.1118 z późniejszymi zmianami) - obowiązekochrony przed hałasem i drganiami określony jestwprost poprzez wymienienie w grupie 6-ciupodstawowych wymagań, które muszą spełniaćbudynkiZmiany Ustawy z 2007 i 2008 r. nie dotyczą zagadnieńakustycznych

Przepisy i normy dotyczące ce ochrony przedhałasem asem i drganiami w budynkach- stan istniejącyRozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinnyodpowiadać budynki i ich usytuowanie (obecnie - małanowelizacja w notyfikacji UE– Dział IX określa w sposóbopisowy stopień i zakres ochrony, wskazując ogólnemetody zabezpieczeń i odwołując się do wyraŜonychliczbowo wymagań szczegółowych wg PN.„Mała nowelizacja” z 2008/2009 r. w zakresie zagadnieńakustycznych wprowadza wymagania dotyczące czasu pogłosui pozostałe stosunkowo drobne uściślenia, natomiast znacznierozbudowuje listę przywołanych norm PN-EN

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawiewarunków technicznych, jakim powinnyodpowiadać budynki i ich usytuowaniestanistniejący 2008/2009 r.Działu IX„Budynki i urządzenia z nimi związane powinny byćzaprojektowane i wykonane w taki sposób, abypoziom hałasu, na który będą naraŜeni uŜytkownicy,lub ludzie znajdujący się w ich sąsiedztwie, niestanowił zagroŜenia dla ich zdrowia, a takŜeumoŜliwiał im pracę odpoczynek i sen wzadawalających warunkach”.

Rozporządzenie w sprawie warunkówtechnicznych,..– Dział IX- stan istniejący 2008/2009 r.-Ochrona pomieszczeń przed hałasemzewnętrznym (powietrznym przenikającym dopomieszczenia z zewnątrz budynku),wewnętrznym bytowym powietrznymwewnętrznym bytowym uderzeniowym,instalacyjnym wytwarzanym przez urządzenia stanowiącetechniczne wyposaŜenie budynkupogłosowym powstającym w wyniku odbić faldźwiękowych od przegród ograniczających danepomieszczenie (obowiązek ochrony został wprowadzonyw ostatniej nowelizacji z 2008r

Rozporządzenie w sprawie warunkówtechnicznych,….– Dział IXstan istniejący 2008/2009 r.Charakterystyczne cechy ujęcia zagadnieńakustycznych:przedstawienie wymagań akustycznych w stosunku doparametrów akustycznych budynku powiązanych z konkretnymizakresami ochrony przed hałasem i drganiami w formiepowołania się (tematycznego) na normy PNzestawienie podstawowych środków ochrony – jakowymaganie do uwzględnienia w projekcie i realizacji budynku (wtym obowiązek wprowadzenia adaptacji dźwiękochłonnych wniektórych pomieszczeniach)

Rozporządzenie w sprawie warunkówtechnicznych....Dział IX- stan istniejący 2008/2000 r.-Normy zawierające skwantyfikowane wymaganiaprzywołane w rozporządzeniu- zestawienie w załączniku - PN-B-02151-3:1999 „Akustyka budowlana. Ochronaprzed hałasem w budynkach. Izolacyjność akustycznaprzegród w budynkach i izolacyjność akustycznaelementów budowlanych. Wymagania” PN-87/B-02151/02 „Akustyka budowlana. Ochronaprzed hałasem pomieszczeń w budynkach.Dopuszczalne wartości poziomu dźwiękuw pomieszczeniach” PN-88/B-02171 „Ocena wpływu drgań na ludziw budynkach”

Rozporządzenie w sprawie warunkówtechnicznych....Dział IX- stan istniejący 2008/2009 r.-Normy zawierające skwantyfikowane wymaganiaprzywołane w rozporządzeniu–zestawienie w załączniku -Normy PN-B-02151-3:1999 i PN-87/B-02151/02będą nowelizowaneZakład Akustyki ITB przygotował juŜ załoŜeniado nowelizacji tych norm

Rozporządzenie w sprawie warunkówtechnicznych....Dział IX- stan istniejący 2008/2009 r.-Normy PN EN wprowadzone nowelizacją 2008/2009 r.–zestawienie w załącznikuPlik norm określających metody badań:parametrów akustycznych budynku (metodybadan terenowych izolacyjności akustycznej,poziomu hałasu i czasu pogłosu)parametrów akustycznych wyrobówbudowlanych

Rozporządzenie w sprawie warunkówtechnicznych....Dział IX- stan istniejący 2008/2009 r-rJako środki ochrony przed hałasem i drganiamiRozporządzenie uwzględnia Lokalizację budynku, ukształtowanie bryły budynku i środkiograniczenia hałasu zewnętrznego Rozplanowanie pomieszczeń w budynku ze względu nalokalizację źródeł hałasu zewnętrznego i wewnętrznego Zastosowanie przegród wewnętrznych i zewnętrznycho odpowiedniej izolacyjności akustycznej Dobór pod względem akustycznym systemów instalacyjnych,stosowanie zabezpieczeń przeciwdrganiowychi przeciwdźwiękowych Adaptacje dźwiękochłonne pomieszczeń

Rozporządzenie w sprawie warunkówtechnicznych....Dział IX- stan istniejący 2008/2009 r. -Środki ochrony przed hałasem i drganiamiNowelizacja z 2008/2009 r. wprowadza szereg uściśleńi uszczegółowień ( wnioski wynikające z praktyki)

Projektowane zmianyRozporządzeniaNowa koncepcja ujęta w opracowaniu ITB„PROPOZYCJE TREŚCI TECHNICZNEJPORZEPISÓW TECHNICZNO-BUDOWLANYCHDLA BUDYNKÓW”Dwie części Rozporządzenia:- Część I obligatoryjna – zestaw minimalnychwymagań (w znacznej mierze skwantyfikowanych)- Część II – opcjonalna (sposób realizacji wymagań)

Projektowane zmiany RozporządzeniaW części I:- zagadnienia akustyczne -Zestawienie środków ochrony przeciwdźwiękoweji przeciwdrganiowej (swoisty przewodnik dlaprojektanta i wykonawcy budynku)Wszystkie wymagania dotyczące parametrówakustycznych budynku (izolacyjność przegródwewnętrznych i zewnętrznych, dopuszczalnepoziomy hałasu, czas pogłosu) wprowadzonebezpośrednio do treści projektu Rozporządzenia)

Projektowane zmiany Rozporządzenia- zagadnienia akustyczne w częśęści I-IWymagania dotyczące izolacyjności akustycznej – uwzględnionozałoŜenia do nowelizacji normy PN-B-02151-3:1999Wymagana izolacyjność akustyczna przegród zewnętrznych –powiązano z parametrami ocena hałasu zewnętrznego stosowanymi wdokumentach Ministerstwa Środowiska, wprowadzono wymaganiaminimalneWymagana izolacyjność akustyczna przegród wewnętrznych – wpoziomie wymagań nie ma istotnych zmian (poza zaostrzeniem wymagań wstosunku do izolacyjności od dźwięków uderzeniowych stropów wbudynkach mieszkalnych wielorodzinnych); poziom wymagań dla budynkówmieszkalnych wielorodzinnych odpowiada standardowi podstawowemu wgzałoŜeń do nowelizacji PN

Projektowane zmiany Rozporządzenia- zagadnienia akustyczne w częśęści I-IDopuszczalne poziomy hałasu – (uwzględnionozałoŜenia do nowelizacji normy PN-87/B-02151/02(wprowadzono wskaźniki oceny wg PN-EN ISO 16032:2006i PN-EN ISO 10052:2007)Dopuszczalne poziomy hałasu odnoszą się do:hałasów pochodzących od konkretnych urządzeństanowiących techniczne wyposaŜenie budynku poziomy wczasie cyklu działania urządzenia)hałasów przenikających do pomieszczeń chronionych zinnych pomieszczeń nie związanych funkcjonalnie z danymbudynkiem

Projektowane zmiany Rozporządzenia- zagadnienia akustyczne -Czas pogłosu– (uwzględniono załoŜenia do nowej części(4) normy PN-B-02151)W części I (obligatoryjnej) podano optymalne czasy pogłosu zewzględu na słyszalność i zrozumiałość mowy w wybranychpomieszczeniach w budynkach uŜyteczności publicznej wzaleŜności od funkcji i objętości pomieszczenia (np. salekonferencyjne klasy szkolne, sale gimnastyczne, baseny bezdostępu publiczności)W części II (opcjonalnej) podano maksymalne czasy pogłosu zewzględu na ochronę przed hałasem pogłosowym (np. korytarze,klatki schodowe kawiarnie, restauracje itp..)

Kontrola spełnienia wymagańakustycznych przez budynkiBrak podstaw prawnych w zakresie obowiązku weryfikacjiparametrów akustycznych (dotyczy to zarówno fazyprojektowania jak i wykonawstwa).Skończone niepowodzeniem próby wprowadzenie donowelizowanego Rozporządzenia w sprawie zakresu izawartości projektu budowlanego obowiązkuzadeklarowania przez projektanta stopnia spełnieniawymagań akustycznych kwantyfikowanych iniekwantyfikowanych.- Uwaga: błędne informacje w prasietechnicznej

Wymagania – wyroby budowlane(podstawy legislacyjne)Ustawa o wyrobach budowlanych z dnia16 kwietnia 2004 r.Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11sierpnia 2004r. w sprawie systemów oceny zgodności,wymagań, jakie powinny spełniać notyfikowane jednostkiuczestniczące w ocenie zgodności, oraz sposobuoznaczania wyrobów budowlanych znakiem CE (dot.wyrobów znajdujących się na rynku europejskiego)

Wymagania – wyroby budowlane(podstawy legislacyjne)Rozporządzenie Ministra Infrastrukturyz dnia 11 sierpnia 2004r. w sprawie sposobudeklarowania zgodności wyrobów budowlanychoraz sposobu znakowania ich znakiembudowlanym (dot. wyrobów znajdujących się narynku krajowym)

Ustawa o wyrobach budowlanychz dnia 16 kwietnia 2004 r. „...wyrób moŜe być wprowadzony do obrotu,jeŜeli nadaje się do stosowania przywykonywaniu robót budowlanych, w zakresieodpowiadającym jego właściwościom uŜytkowymi przeznaczeniu, to jest ma właściwości uŜytkoweumoŜliwiające prawidłowo zaprojektowanym iwykonanym obiektom budowlanym, w których mabyć zastosowany w sposób trwały, spełnieniewymagań podstawowych”.

Wyroby budowlane - wymaganiaAby projektant mógł, zgodnie z przepisami, ocenićmoŜliwość spełnienie wymagań akustycznychprzez obiekt budowlany musi znać parametryakustyczne wyrobów budowlanychprzewidzianych do zastosowania w tym obiekcie.Producent określonych wyrobów budowlanychpowinien zadeklarować ich właściwościakustyczne

Wyroby budowlane - wymaganiaNormy PN-EN (wyrobu) zharmonizowane, jeŜelidotyczą wyrobów mających wpływ na parametryakustyczne budynku zawierają: wyszczególnienie parametrów , za pomocąktórych określa się jakość akustyczną danegowyrobunormy pomiarowe lub sposób obliczeńsposób potwierdzania właściwościakustycznychPrzykłady: norma na okna i drzwi zewnętrzne, naściany osłonowe, płyty warstwowe….

Wyroby budowlane - wymaganiaDla wyrobów nie objętych normami wydawane saAprobaty Techniczne lub RekomendacjeTechniczne (dotyczy to takŜe przypadków, gdynorma wyrobu nie uwzględnia właściwościwyrobu mających wpływ na spełnieniewymagań podstawowych przez budynek)Przepisy określają sposób potwierdzenia zgodnościwłaściwości wyrobu z wymaganiami podanymiw dokumencie odniesienia.Parametry akustyczne – system potwierdzaniazgodności 3 i 4 (deklaracja producenta)

Wyroby budowlane – potwierdzaniezgodności właściwowciwości akustycznychDobrowolne potwierdzanie właściwościakustycznych wyrobów przez uzyskanie znakuITB: A-ITB, AQ-ITB (procedury - jako pierwsze -opracowane dla okien).Potwierdzanie właściwości akustycznych napodstawie Raportów z badań wykonanych przezAkredytowane Laboratorium Akustyczne ITB(pomiary w warunkach laboratoryjnych orazw budynkach) – zestawienie danych przezProducenta)

Wyroby budowlane –zestawieniewłaściwości akustycznychInstrukcja ITB nr 369/2002 „Właściwościdźwiękoizolacyjne przegród budowlanych i ichelementów” (w nowelizacji 2009 r.)Instrukcja ITB nr 364/2004 „Zasady doboru podłógz uwagi na izolacyjność od dźwiękówuderzeniowych stropów masywnych”(w nowelizacji 2009 r.)Instrukcja dotycząca wyrobów i ustrojówdźwiękochłonnych (prawdopodobny terminwydania 2009/2010 r.)

Dziękujkuję za uwagę