numer 01 (30) 2007 - Forum Narzędziowe Oberon

ISSN 1509-426XOBERON®KWARTALNIK INFORMACYJNO-TECHNICZNYNUMER 01 (30) 2007Targiraport strona 10EDMraport strona 14Cięcie kształtoweraport strona 50

4KrótkoKrótkoKTO BYŁA WICHURA!Noc z 18 na 19 stycznia to huragany nie tylkow Niemczech. Nasze rodzime Kujawy też nawiedziłaszalona wichura. Łamała drzewa, słupy telefonicznepękały jak zapałki. Dodatkowo nowepokrycie dachu naszej krajalni też chciało ulecieć.Na zdjęciu poniżej zabezpieczanie dachu:Usuwanie szkód, to także zabezpieczenie i utylizacjaodpadów, okazało się, że styropianu było300kg, a papy termozgrzewalnej kilka ton. Zastanawiamsię, czy w gazecie dla narzędziowcównie zrobić rankingu czy zestawienia firm ubezpieczeniowychprzydatnych dla przedsiębiorcy.W historii naszej firmy było kilka awarii wartychopisania, na szczęście jest to już historia. Tegostyropianu udającego śnieg tej bezśnieżnej zimyteż już nie ma.francuski Industeel Arcelor zastrzegł w nazwie.Dodatkowa cyfra 400 mówi o twardości tej stali– 40 HRC w stanie dostawy. Dlaczego jednaksuper? Bo pomimo tej wysokiej twardości, obrabiasię skrawaniem jak tradycyjnie stosowanana formy stal 1.2311 a dużo większa twardośćtej stali niebagatelnie zwiększa czas życia formy.Innymi słowy – przy tym samym nakładziepracy na obróbkę – mamy lepsze narzędzie. Stalta dobrze się drąży, spawa. Posiada o 18% wyższąprzewodność cieplną niż 1.2311. I co ważnew porównaniu do stali typu 40HM posiada takąsamą twardość w całym przekroju, bez znaczącegospadku twardości w środku płyty. GatunekSUPERPLAST® 400 P jest produkowany do grubości820 mm w płytach, więc jednorodnatwardość w przekroju jest sprawą kluczową dlawytwórcy i jego klientów. Producent SUPER-PLAST® 400 P oferuje różne inne gatunki stalidla przetwórstwa tworzyw. Mam nadzieję, żepo wprowadzeniu tego gatunku na Polski rynekuda się przekonać klientów do pozostałych.HAAS ZAOPATRUJESZKOŁYAmerykańska firma HAAS, która sprzedała w zeszłymroku ponad 12.500 obrabiarek na całymświecie, także w naszym kraju sprzedaje sporomaszyn CNC. 17 sztuk trafiło w zeszłym roku dorozmaitych polskich szkół. Przykład takiej szkoły,włocławskiego Centrum Doskonalenia i Edukacjiprzedstawiamy w artykule na stronie 34. Proszęzobaczyć, jak Kopciuszek zmienia się w Księżniczkę,czyli jak można znaleźć swoją niszę w takiejpełnej narzekań branży jak szkolnictwo.BLECHbusiness 2007W końcu roku w Warszawie odbędzie się Kongresi Targi Technologii Obróbki Blach. StephenBrooks, dyrektor Mack Brooks Exhibition, firmybedącej organizatorem wystawy uważa, że„w Polsce pojawiła się ogromna potrzeba specjalistycznejwystawy skierowanej wyłączniedo przemysłu obróbki blach”. Jak będzie w Warszawieod 27-29 listopada przekonamy się sami.Więcej informacji w biurze przedstawicielskimorganizatora w Warszawie, tel. 022 639 72 53lub mail: polska@blechbusiness.com.NOWA SIEDZIBAAGIE CHARMILLESPod koniec zeszłego roku nastąpiło inauguracyjneotwarcie nowej siedziby Agie Charmilles Sp.z o.o.Na spotkanie przybyło wielu zaproszonych gości,nie tylko klientów firmy. Prezentacji firmy dokonałPan Mariusz Wardziński, powołany od tegoroku na stanowisko dyrektora.SUPERPLAST® 400 PPojawił się nowy gatunek na wkładki i korpusyform do tworzyw sztucznych na składziew OBERONIE. Że jest super – to już producent,Nowoczesny salon wystawowy to 700m 2 powierzchni,gdzie prezentowane są obrabiarkifirm Agie, Charmilles i Mikron. Nowa siedzibamieści także działy serwisu i części zamiennych.Życzymy powodzenia w nowym miejscui dalszego dynamicznego wzrostu sprzedażyobrabiarek.

ótkoKrótkoKrótko5NOWI PRZEDSTAWICIELEOd miesiąca pojawiły się nowe osoby w OBERONIEodwiedzające firmy naszych klientów. Tychobecnych, jak i potencjalnych. Ci przedstawicieleto odzew na prośby klientów, którzy doceniajątaką formę przedstawienia naszej oferty handlowej.Nasi pracownicy mogą dzięki osobistemukontaktowi łatwiej podać interesujące państwaszczegóły z naszej oferty handlowej. Przypominam,że OBERON to nie tylko stal narzędziowa.Nasza pełna oferta to:• Stal węglowa• Stal narzędziowa do pracy na zimno• Stal narzędziowa do pracy na gorąco• Stale na formy do tworzyw sztucznych• Miedź elektrolityczna• Stopy miedzi AMPCOLOY• Stopy aluminium 7075• Grafit POCO• Mocowania System3R• Mocowania MECATOOL• Szlifierki ręczne do form NSK Nakanishi• Dodatki do maszyn, jak wrzeciona i elektrowrzecionaNSK Nakanishi o obrotach do200.000 /min• Reklamy, artykuły sponsorowane w naszychwydawnictwach poświęconych przemysłowinarzędziowemu• Serwis cięcia metali do 800/ 1250mm i szerokości600/ 4000mm%(052) 35-424-00Proszę zamówić telefonicznie wizytę przedstawiciela,który przedstawi pełną ofertę na zadanyprzez Was temat.PLAKAT Z GATUNKAMISTALIKażdy kto odwiedzi nasze stoisko na targachw Kielcach może otrzymać plakat za darmow zamian za wizytówkę. Plakat to nie kalendarz,będzie służył kilka lat. Drukowany na grubym,kredowym papierze, wzmocniony listwami będzieidealną dekoracją biura narzędziowni lubwarsztatu. Plakat porównuje skład i parametryobróbki cieplnej podstawowych stali narzędziowych.Porównujemy normy polskie, niemieckie,szwedzkie, francuskie, amerykańskie i rosyjskiewedług norm z tych krajów tj. PN, DIN, SS, AF-NOR, AISI i GOST.Informujemy nieobecnych na targach, że plakatmożna zamówić z wysyłką z OBERONU. Cenyplakatu 700 x 1000 mm wraz z przesyłką i pakowaniemw grubej tekturowej tubie zależą odilości zamawianych egzemplarzy:- 1 egz. .................... 40zł/szt.- 2- 4 egz. ................25zł/szt.- 5-10 egz. .................17zł/szt.Zamówienia prosimy wysyłać faksem na numer:(0-52) 35-800-90lub dokonując przelewu z dopiskiem „plakat”na odpowiednią kwotę bezpośrednio na naszekonto.TUTAJ!MiejscenaTwojąreklamęCentrum TechnologiczneWanaty, ul. Warszawska 2E42-260 Kamienica Polskatel. 034 3261215 / fax 034 3261242mazak@metalteam.plOferujemy kompleksowe usługipomiarowe z wykorzystaniem nowejwspółrzędnościowej maszyny pomiarowej3D ze skaningiem i głowicą obrotowąw zakresie 800x1500x700 mm.NOWY NUMERW CZERWCUUwaga producenci, dostawcy, i przyszli czytelnicyForum Narzędziowego OBERON. Następny,31 numer ukaże się w czerwcu 2007. W numerzetym zamieścimy raporty:- frezarki, centra frezarskie- piły do cięcia metaliUwaga: numer zamykamy do 15 maja, tak byz dystrybucją na pewno zdążyć na targi MTPw Poznaniu.Proszę pamiętać, że dla klientów publikującychw kwartalniku FN, publikacja artykułóww Internecie na internetowych stronach ForumNarzędziowego jest bezpłatna! Zapraszamy nawww.forumnarzedziowe.pl

6Artykuł sponsorowanyInżynieria odwrotna i kontrola jakości w pomiarachMichał Wieczorowski,form i elementów z tworzyw sztucznychMarek RadkeInżynieria odwrotna (reverse engineering)staje się coraz bardziej powszechna w praktyceprzemysłowej. Niekiedy trochę małoelegancko nazywana jest przestrzennymkserowaniem lub kopiowaniem, ale tak naprawdęokreślenie to wcale nie jest dalekieod prawdy. Na tym to właśnie polega, żedla przedmiotu o swobodnym kształcie, doktórego nie ma dokumentacji można zrobićmodel CAD i dalej przekształcić go do wykonaniana obrabiarkach CNC. Cały processkłada się zatem z dwóch etapów: zdjęciadanych z gotowego przedmiotu i przekształceniago na model CAD oraz następnieprzygotowania technologii i wykonaniaformy lub kopii przedmiotu. Niby wydajesię proste, z drugim etapem poradzi sobieprzecież każda narzędziownia, ale zarazpojawia się kwestia części pierwszej: jakzebrać wiarygodne i dokładne dane pomiarowe,a do tego nie stracić na to tygodniaczy nawet miesiąca?Odpowiedzią i rozwiązaniem tak postawionegozadania jest system skanowania przestrzennegoATOS z firmy GOM pozwalający mierzyć,zbierać dobrej jakości dane 3D, przedstawiaćje graficznie i analizować oraz eksportować dopakietu oprogramowania Geomagic przekształcającegomodel na dane CAD.Skaner przestrzenny ATOS służy do digitalizacjiobiektów i znajduje zastosowanie inżynierii odwrotnejoraz analizie i kontroli jakości (kontrolapierwszej sztuki, montażu, produkcja i optymalizacjanarzędzi, monitorowanie produkcji,kontrola dostaw)Główne zalety tej relatywnie nowej technologiito:- skanowanie i wizualizacja całego przedmiotuw 3D oraz możliwość wysłania danych do CADalbo porównania z istniejącymi danymi CAD- szybki proces pomiarowy w porównaniu dosystemów pomiarowych z sondą dotykową, np.współrzędnościowych maszyn pomiarowych- wysoka rozdzielczość i dokładność, częstoprzewyższająca wymagania i oczekiwania stawianekonkretnym aplikacjom- mobilność systemów pozwalająca na pomiaryprzedmiotów w różnych miejscachIstotność takiej technologii pomiaru będzie dalejwzrastać w przyszłości w miarę skracania czasuwytwarzania przedmiotów, rozwoju produkcjioraz skracania czasu sprzężenia zwrotnegow jej monitorowaniu.System ATOS działa na zasadzie triangulacji:głowica sensora dokonuje projekcji różnychukładów prążków na obiekt mierzony a skanerobserwuje ich przebieg dwoma kamerami.Komputer automatycznie i z dużą dokładnościąoblicza współrzędne 3D dla każdego pixelakamery. Zależnie od jej rozdzielczości, wynikiemtakiego skanu jest chmura do 4 milionówpunktów dla każdego pojedynczego pomiaru.Aby dokonać całkowitej digitalizacji obiektu,wymaganych jest kilka - kilkanaście pojedynczychpomiarów z różnych ujęć. Transformacjaw globalny system współrzędnych dokonywanajest automatycznie za pomocą punktów referencyjnych.Każdy pojedynczy pomiar dopełniabudowę modelu 3D skanowanego obiektu.Wreszcie, na końcu procesu digitalizacji całyobiekt (jego powierzchnia) zostaje opisany siatkąwielokątów o wysokiej rozdzielczości.Poniżej przedstawiamy kilka typowych aplikacjisystemu:Koncept sytemu ATOS oparty na wymogachprzemysłu pozwala na szybki skaning optycznyprzedmiotów. Dokładności pozwalają na pomiarpromieni nawet do 0,2 mm. Dzięki tej technologiiuzyskujemy dokładny zapis matematycznypierwszej sztuki. Oprogramowanie ATOS umożliwiawczytanie danych konstrukcyjnych CADi porównanie wyniku pomiaru z tymi danymi.Kolorystyczna mapa odchyłek przedstawia namw prosty i zrozumiały sposób odchyłki tak dużejilości punktów pomiarowych.Możliwa jest naturalnie dalsza optymalizacjaformy, polegająca na jej poprawianiu na podstawiewyników skaningu i ponownej kontrolizmodyfikowanej pierwszej sztuki. Szybkiesprzężenie zwrotne geometrii detalu umożliwiastworzenia odpowiedniego narzędzia doprodukcji. Zastosowanie tej technologii oznaczanie tylko oszczędność czasu, lecz również materiałów,narzędzi i energii.Aplikacja 2: Przygotowanie powierzchni do dalszejobróbki w programach CAD i CAMPo skaningu optycznym skanerem przestrzennymATOS, geometria przedmiotu jest zapisanaw postaci siatki trójkątów, czyli pliku z rozszerzeniemSTL. Program GEOMAGIC umożliwiaw następnym kroku stworzenie powierzchni,którą można eksportować do programówkonstrukcyjnych CAD. Można dalej wprowadzićpoprawki technologiczne lub obliczyć liniepodziału.Aplikacja 1: Kontrola pierwszej sztuki - pomiarwentylatora od chłodnicy samochodu osobowegopomiar optycznywygenerowanie powierzchni NURBSAplikacja 3: Bezpośrednie frezowanie z danychpomiarowych

Zostañ wystawc¹Œwiatowe targi w dziedzinie konstrukcji, narzêdzii form, rozwoju wzorów przemys³owych i produktów5. - 8. Grudnia 2007Tereny targoweFrankfurt nad Menem, Niemcy“Od wzoru przemys³owego poprzez prototyp a¿ do serii”1.674 wystawców w 2006 rokuwww.euromold.comOrganizator: DEMAT GmbHPostfach 110 611D-60041 Frankfurt / Main, GermanyTel. : + 49-(0) 69 - 274 003-0Fax: + 49-(0) 69 - 274 003-40E-mail: euromold@demat.com

12. Targi Obrabiarek,Narz´dzi i Urzàdzeƒdo Obróbki Materia∏ów10 - 12. 10. 2007W Krakowie robi si´ dobre interesy!Targi w Krakowie Sp. z o.o.31-586 Krakówul. Centralna 41Atel.: 012 644 59 32,012 644 12 17fax: 012 644 61 41e-mail: tusiewicz@targi.krakow.plwww.eurotool.krakow.plPATRONATY HONOROWE:Wojewoda Ma∏opolskiMarsza∏ek Województwa Ma∏opolskiegoPrezydent Miasta KrakowaPatronat merytoryczny:Patronat prasowy:Instytut ZaawansowanychTechnologii WytwarzaniaPatronat internetowy:Patronat medialny:Wspó∏praca:

14RaportRaportEDMDane techniczne Jednostka miary/opis Proponowane maszyny Proponowane maszynyProducent OPS-Ingersoll Mitsubishi Accutex Agie Charmilles AgiePrzedstawiciel w Polsce Abplanalp Consulting Sp. z oo Agie Charmilles Sp. zo.o.Typ maszyny Gantry 500 EA-8 AMNC-43HypersparkExact 2 HSRoboform 550 Spirit 4Powierzchnia potrzebna dozainstalowania maszyny (prostokąt)mm x mm 2050x2250 1625x1717 1480x1900 3000 x 3000 3200 x 3000 3000 x 2000opisany na rzucie maszyny na podłogęWaga maszyny kg 4400 2000 1400 3200 4400 4000Materiał korpusu Żeliwo Żeliwo Żeliwo Żeliwo Żeliwo PolimerobetonMagazyn/zmieniacz elektrodIlośc pozycji20, (30) 4 Opcja/4 0-56 0-64 0-62Możliwość paletyzacji tak/nie Tak Tak Nie Tak Tak NieWydajność Mm3/min Brak danych Brak danych 390~770 1000 600 1000Żużycie energii kVa 9.1 6,8 7~9 8,3 10,0 4,7Możliwość polerowania w standardzie tak/nie Tak Tak Nie Tak Tak TakPrzesuw w osi x mm 525 300 400 350 600 700Przesuw w osi y mm 400 250 300 250 400 500Przesuw w osi z mm 450 250 350 350 450 400Wielkość stołu roboczego mm x mm 730x630 500x350 650x400 750 x 600 750 x 600 750 x 600Konstrukcja stołu nieruchomy/ruchomy Nieruchomy Nieruchomy Ruchomy Ruchomy Nieruchomy NieruchomyMaksymalny ciężar detalu położonegona stole roboczymkg 1000 550 800 400 1600 2000Maksymalna wielkość detalu, którymożna położyć na stole roboczymdł./szer./wys. (mm) 750x650x420 740x470x150 1080x560x340820x420x250lub650x580x2501200x850x4001100x750x350Wymiary wewnętrzne wanny dł./szer./gł. (mm) 750x650x420 770x500x250 1080x560x340 860 x 620 x 360 1220 x 870 x 470 1150 x 800 x 570Odległość głowicy od stołu roboczego min./max. 135/585 Brak danych 290/640 170 / 520 150 / 600 215 x 615Maksymalny ciężar elektrody z osią C 1) kg 100 25 15 50 25 50Maksymalny ciężar elektrody bez osi C 2) kg Brak danych Brak danych 75 100 100 113Maksymalna prędkość odskoku elektrody M/min 10 Brak danych Brak danych 9 7,5 6Rodzaj napędu DC/AC/liniowy AC AC DC AC AC ACOsie jednocześnie sterowanenumeryczniex/y/z/c Tak Tak tak X y z c x y z c x y z cElement pomiarowy przemieszczaniaenkonder/liniałoptycznyLiniał w osi z N-koder Liniał Liniał + enkoder Liniał + enkoder Liniał + enkoderMaksymalna moc generatora A 70 60 75/100 104 128 104Drążenie głębokie bez płukania tak/nie Tak Tak Tak Tak Tak TakSystem przeciwpożarowy tak/nie Tak Tak Tak Tak Tak TakMożliwa do osiągnięcia gładkość Ra VDI um 0,2 0,2 0,2 < 0,1 < 0,1 < 0,2Serwis na rynku polskim tak/nie Tak Tak Tak Tak Tak TakSkład części zamiennych tak/nie Tak Tak Tak Tak Tak TakCena katalogowa netto wersjipodstawowejEuro 150000 85000 40000 128 000 125 000 99 000 EuroZaopatrujemy w materiałyeksploatacyjnetak (jakie)/nie Tak Tak Tak Tak, wszystkie Tak, wszystko Tak, wszystkoStandardowy czas dostawy odzamówieniaDni 21 14 14 14 14 14Osoba do kontaktu Tomasz Piekarniak W zależności od regionu Prosimy o kontakt z biuremStrona www www.abplanalp.com.pl www.agie-charmilles.plemail tp@abplanalp.com.pl Info.pl@agie-charmilles.comTelefon 22 885 63 50 22 326 50 50Fax 22 858 78 54 22 326 50 99R

aportRaportProponowane maszyny Proponowane maszyny Proponowane maszynyRaport15SURE FIRST HSIU FONG MACHINERY NX-3 NX-6 NX-8 exeron ® GmbH exeron ® GmbH exeron ® GmbHAPX TECHNOLOGIE Sp. z o.o. ONA POLSKA Sp. z o.o. ROMATEX Matyjek TadeuszED-251 ZPNC-408 CNC-860 Elektrodrążarka wgłębna CNC EDM 310 EDM 313 EDM 3161500x1250 1520x1470 3920x3250 2.190x1.880 3.260x3.300 4.400x4.887 1812 x 1550 2315 x 2430 2600 x47001000 1500 3600 2 800 7 000 14.500 1700 4400 12500Żeliwo Żeliwo Żeliwo Odlew Odlew Odlew Beton polimeryczny Beton polimeryczny stal spawanaNieNieTak3/6/12Do 40 pozycji Do 40 pozycji Do 40 pozycji 4 albo 20 6 albo 20 12 albo 20 albo 30Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak TakMm3/min - - Do 500 Do 2 200 Do 2 200 Do 770 Do 1505 Do 15056 kVA 9kVA 12 kVA 10/13,5 11,5/15 13,5/17 8 12 18- - - Tak Tak Tak Tak Tak tak300 400 800 400 1 000 2 000 350 620 1500200 300 600 300 600 1 000 270 420 1150150 200 250 300 500 650 / 800 / 1 000 270 400 600600x300 700x400 1200x750 600 × 400 1 200 × 800 2 200 × 1 000 550 x 350 1000 x 600 1750 x 1350Ruchomy Ruchomy Nieruchomy Nieruchomy Nieruchomy Nieruchomy Nieruchomy Nieruchomy Nieruchomy500 500 4500 750 4 000 15 000 500 1500 8000600x300x240 700x400x350 1200x750x600 850×550×300 1650×950×500 2750x1450x900 – – –770x510x270 1000x600x415 2000x1000x600 900 × 600 × 330 1700×1000×600 2800x1500x900 770x520 / >300 1050x650x>400 1750x1350x>750150 / 500 250 / 650 450 / 900 530 800 1 220 400 550 1000- - - 50 50 50 25 50 50- - - 100 400 200 50 250 1000M/min - - 3,6 3,6 3,6 10 10 10DC DC DC DC DC DC AC AC AC- Z X/Y/Z/C X, Y, Z, C, B X, Y, Z, C, B X, Y, Z, C, B 4 4 4Odczyt ze skali /liniał optycznyLiniał optyczny Liniał optyczny Liniał optyczny Liniał optyczny Liniał optycznyEnkonder/liniałoptycznyEnkonder/liniałoptycznyLiniał optyczny75 75 100 200 400 400 60 60 / 100 100- - - Tak Tak Tak Tak Tak TakTak Tak Tak Nie Nie Nie Tak Tak Tak0,3-0,5 0,3-0,5 0,3-0,5 0,1 0,1 0,1 Ra=0,4 VDI 12 Ra=0,4 VDI 12 Ra=0,4 VDI 12Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak Tak TakTak Tak Tak Tak Tak TakPod indywidualne zamówienie klienta – – – – – –Wg zapotrzebowania klienta Tak (wszystkie) Tak (wszystkie) Tak (wszystkie) Tak (filtry, dielektryk, smar; części zamienne)45-60 45-60 60-90 20 60 150 70 100 120Rafał Filipek Janusz Wojdyga Robert Matyjek , tel. kom. 601 382 209 / Tomasz Wójtowicz , tel. kom. 601 095 018www.apx.pl www.ona-polska.com.pl www.romatex.plr.filipek@apx.pl; apx@apx.pl jwojdyga@ona-electroerosion.com romatex@romatex.pl22 759 62 00 22 789 68 27 22 549 91 31 lub 22 549 91 3222 759 63 44 22 789 67 15 22 549 91 34

16RaportRaportEDMRDane techniczneProducentJednostka miary/opisProponowane maszynySodickPrzedstawiciel w Polsce SoditronikTyp maszyny AD3L LN AQ35L LQ AQ55L LQ AQ75L LQ AQ15L LQPowierzchnia potrzebna dozainstalowania maszyny (prostokąt)opisany na rzucie maszyny na podłogęmm x mm 2800x2900 2600x2800 2800x3500 4200x400 4000x6400Waga maszyny kg 3200 4050 6000 11000Materiał korpusuMagazyn/zmieniacz elektrodIlośc pozycjiOdlewżeliwny,ceramikaTak4-5Odlewżeliwny,ceramikaTak4,5,16,32,50Odlewżeliwny,ceramikaTak5,7,16,32,50Odlewżeliwny,ceramikaTak16,3218000wymaganyfundamentOdlewżeliwny,ceramikaTak8Możliwość paletyzacji tak/nie Tak Tak Tak Tak TakWydajność Mm3/min 40A/855 40A/855 40A/855 40A/855 40A/855Żużycie energii kVa 13 13 13 13 18Możliwość polerowania w standardzie tak/nie Tak Tak Tak Tak TakPrzesuw w osi x mm 300 350 550 700 900Przesuw w osi y mm 250 250 400 500 1500(+500)Przesuw w osi z mm 250 250 350 350 600Wielkość stołu roboczego mm x mm 600x400 600x400 750x550 900x750 1000x2000Konstrukcja stołunieruchomy/ruchomyRuchomy w osi x Nieruchomy Nieruchomy Nieruchomy NieruchomyMaksymalny ciężar detalu położonego nastole roboczymkg 550 550 1000 2000 10000Maksymalna wielkość detalu, którymożna położyć na stole roboczymdł./szer./wys. (mm) b.d. b.d. b.d. b.d. b.d.Wymiary wewnętrzne wanny dł./szer./gł. (mm) 925x555x300 750x550x320 950x725x410 1100x950x500 1400x2500x800Odległość głowicy od stołu roboczego min./max. b.d. b.d 280/630 300/650 350/950Maksymalny ciężar elektrody z osią C 1) kg 25 25 25 25 25Maksymalny ciężar elektrody bez osi C 2) kg 50 50 50 100 100Maksymalna prędkość odskoku elektrod M/min 36 36 36 36 36Rodzaj napędu DC/AC/liniowy Liniowy Liniowy Liniowy Liniowy LiniowyOsie jednocześnie sterowane numerycznie x/y/z/c x/y/z/c x/y/z/c x/y/z/c x/y/z/c x/y/z/cElement pomiarowy przemieszczaniaenkonder/liniałoptycznyLiniał Liniał Liniał Liniał LiniałMaksymalna moc generatora A 4040opcja 8040opcja 80,120,16040opcja80,120,160,200Drążenie głębokie bez płukania tak/nie Tak Tak Tak Tak TakSystem przeciwpożarowy tak/nie Tak Tak Tak Tak TakMożliwa do osiągnięcia gładkość RaVD1um 0,1 0,1 0,1 0,1 0,1Serwis na rynku polskim tak/nie Tak z 10-cioletnią gwarancją dokładności pozycjonowania maszynSkład części zamiennych tak/nie Tak Tak Tak Tak TakCena katalogowa netto wersjipodstawowejeuro Na zapytanie Na zapytanie Na zapytanie Na zapytanie Na zapytanieZaopatrujemy w materiały eksploatacyjne tak (jakie)/nie filtry, dielektryki Steelfluid, klej przewodzący,grafitStandardowy czas dostawy odzamówieniadnifiltry 1- 2 dni, dielektryk 1-14 dni, grafit – 2-4 dni roboczychOsoba do kontaktuSprzedaż maszyn – Leszek KowalskiSerwis & materiały eksploatacyjne – Michał Bujalski, Anna KazubskaGrafit - Donata Frączek – (tel. kom.: 508-056-438)Strona wwwwww.soditronik.plemaillk@soditronik.plTelefon 22 810 02 97Fax 22 810 02 9780opcja200

Wymiana parku maszynowego- nowe czy używane?Firma Abplanalp Consulting działa na polskim rynku od 30 lat.Jesteśmy niekwestionowanym liderem na rynku Europy Centralnejw zakresie doradztwa technologicznego oraz dostaw obrabiarek.Rocznie Abplanalp dostarcza ponad 200 różnego typuobrabiarek. Od początku istnienia firmy dostarczyliśmy przeszło390 elektroerozyjnych obrabiarek. Prawdopodobnie i w Państwaw zakładzie pracuje obrabiarka dostarczona przez naszą firmę.Odpowiedzi na te pytania znalazła firma Accutex Technologies.Maszyny tej firmy w pełni zaspokajają potrzeby klientów ponieważstoją na bardzo wysokim poziomie technicznym i mająatrakcyjne dla klienta ceny. Obrabiarki te zostały skonstruowanew oparciu najnowsze zdobycze techniki końca lat ’90-tych.Podstawowe elementy decydujące o jakości, wydajności i niezawodnościpochodzą od światowej klasy producentów takich jakPanasonic, Heidenhain, Grundfos i innych.W rezultacie wprowadzenia wysokiej jakości części, renomowanychproducentów skonstruowano nowoczesne maszyny,charakteryzujące się wysokimi parametrami obróbczymiprzy zachowaniu bardzo atrakcyjnej ceny i niskich kosztóweksploatacji.L.p. Część Żywotność Cena w PLN1 Prowadniki drutu 0,25mm 1000-2000 godz. 520,- / szt2 Filtr 200-400 godz. 250,- / szt3 Kontakt 1000 godz. 275,- / szt4 Drut Ø 0,25mm 0,40kg/godz. 28,- / kgNowa siedziba Abplanalp plan 2007Abplanalp Consulting posiada w Warszawie Centrum Wystawowo-Techniczne z ekspozycją maszyn. Rozpoczęliśmy budowę nowej siedzibyfirmy, której otwarcie planowanie jest na koniec 2007 roku.Ze statystyk wynika, że pracujący w Polscepark maszynowy jest już przestarzały i wyeksploatowany.Renowacje starych maszyn są kosztowneponieważ części do tych maszyn są trudnodostępne oraz drogie.Sercem maszyn elektroerozyjnych, wycinarekdrutowych oraz drążarek wgłębnych sąukłady elektroniczne dla układów generatorai sterowania. Konstrukcje generatorów najszybciejpoddają się upływowi czasu. Prawdziwyprzełom w konstrukcji generatorów nastąpiłz drugiej połowie lat 90-tych. Większość producentówzaczęła wtedy produkować generatorynowej generacji. We wszystkich obrabiarkachAccutex zastosowano układy elektronicznenowej generacji.Przy planowaniu inwestycji przeplatają siętrzy podstawowe kryteria: warunki techniczne,cena i warunki płatności. Co decyduje o powodzeniuinwestycji? Zasobność portfela czywymagania techniczne? Funkcjonuje stereotypGenerator serii AUPytania te pojawiają się w przypadkunie do końca określonychwymagań stawianych maszynie.Z czego zrezygnować, co jest konieczne.że, wybiera się albo cenę albo technikę. Czy takjest rzeczywiście?5 Żywica 25l/250godz. 440,- / worek 25lPrzeliczając wartości z tabeli na godzinowe zużycie koszt pracyw/w wycinarki drutowej plasuje się w granicach 16 złotych.!Dla klienta bardzo istotne są warunki użytkowania maszynyoraz koszty eksploatacyjne. Pod pojęciem kosztów rozumiemycenę materiałów eksploatacyjnych (zużywających się). W późniejszymokresie użytkowania maszyny ważne są: koszt i dostępnośćczęści zamiennych, szybkość reakcji serwisu. Te dwa ostatnieparametry niosą za sobą ukryte koszty - czas przestoju maszyny.Maszyna kiedy stoi, to nie produkuje – proste stwierdzenie alewielokrotnie bagatelizowane.Firma Accutex poradziła sobie z doskonale z problemem diagnozowaniai usuwania usterek. Nowoczesna, modułowa budowageneratora ułatwia diagnostykę usterek oraz znacznie przyspieszaprace serwisowe. Abplanalp dostarcza części zamienne orazgwarantuje serwis do sprzedawanych maszyn. Maszyna jest takniezawodna, że wprowadziliśmy na nią 2-letnią gwarancję.

Kupując obrabiarkę należy wziąć pod uwagę oferowany serwis.Niestety jest on jednym z najczęściej bagatelizowanych kryteriówwyboru maszyny. Bez serwisu nie można się obejść; nie ma rzeczyktóra się nie psuje.Serwis firmy Abplanalp jest obecnie jednym z najbardziej zaawansowanychw środkowej Europie.Koordynatorzy Abplanalp (3 osoby) pracują w interaktywnymsystemie informatycznym CSI2-najnowocześniejszym w swojejklasie w Polsce. Z serwisu wyodrębnił się dział aplikacji.Do dyspozycji serwisu jest skład części zamiennych i materiałóweksploatacyjnych. Ceny oferowanych przez nas części zamiennychsą bardzo niskie, wielokrotnie tańsze od podobnych elementówproducentów europejskich.Jeżeli zaś chodzi o ceny NOWYCH wycinarek Accutex to zaczynająsię od 250.000,00 PLN. Warto skorzystać z naszej oferty!Podane ceny maszyn zawierają wszystkie opcje takie jak automatycznenawlekanie drutu, chłodziarkę dielektryka, liniały optyczneoraz usługi takie jak transport, szkolenie oraz uruchomienie.Do każdego klienta podchodzimy indywidualnie, proponujemydogodne warunki płatności oraz krótki czas dostaw, posiadamywłasne magazyny maszyn w Polsce.Jeżeli zainteresowała Państwa nasza oferta to prosimy o kontakt.Chętnie złożymy Państwu oferty na odpowiednie maszynyi odpowiemy na wszystkie pytania.Również jesteście Państwo mile widziani w naszym CentrumWystawowo-Technicznym w Warszawie, gdzie posiadamy stałąekspozycję maszyn. Do dyspozycji naszych klientów są takżebiura aplikacji, szkoleń.Więcej informacji znajdziecie Państwo na naszej stronie:www.abplanalp.plUWAGA! Promocja targowa Plastpol 2007Wycinarka drutowaMITSUBISHI FA-10SDane techniczne:Przesuwy: 350x250x220 [mm]Max. detal 800x600x215 [mm]Ciężar detalu 500 [kg]Cena promocyjna…………………..95.000,00 EURWycinarka drutowaAccutex AU-300iADane techniczne:Przesuwy: 350x250x220 [mm]Max. detal 800x500x215 [mm]Ciężar detalu 300 [kg]Cena promocyjna…………………..75.000,00 USDCentrum Techniczneul. Wróblewskiego 3102-978 Warszawatel. 0-22 858 78 54fax 0-22 858 78 54e-mail:salon@abplanalp.plAbplanalp Consultingul. Marconich 11/1002-954 Warszawatel. 0-22 858 94 78fax 0-22 642 50 77e-mail:abplanalp@abplanalp.pl

0%opłaty wstępnejprzedpłatyC A P I T A Lwe współpracy zNie masz pieniędzy? Masz zamówienia?Potrzebujesz maszyny HAAS?Rozpocznij produkcję za pieniądzeLeasingu HAAS CAPITALDostaczamy Ci obrabiarkibez przedpłaty i bez opłaty wstępnej!„Ekspresowa” amortyzacja.Pamiętaj, że od 01.01.2007 roku kupując obrabiarkę możesz skorzystaćz jednorazowych odpisów amortyzacyjnych do kwoty 50.000 € rocznie!w w w. a b p l a n a l p . p lwww.HaasCNC.comw razie pytań - zadzwoń0 691 399 288, 0 691 399 488Centrum Techniczneul. Wróblewskiego 3102-978 Warszawatel. 0-22 858 78 54fax 0-22 858 78 54salon@abplanalp.plAbplanalp Consultingul. Marconich 11/1002-954 Warszawatel. 0-22 858 94 78fax 0-22 642 85 56abplanalp@abplanalp.pl

Artykuł sponsorowany21OpenHouse w PfrontenJak co roku wraz z rosnącą grupą Naszych Klientów uczestniczyliśmyw prezentacji maszyn koncernu Gildemeister podczas OpenHouse w zakładzie Deckel Maho w Pfronten, Niemcy. Mieliśmy okazjęzapoznać się ze znanymi już obrabiarkami i nowościami. Swojąświatową premierę miało centrum poziome DMC 55H duoBLOCK.Konstrukcja tej maszyny oparta jest na znanym już duoBLOCK’u, alew nieco mniejszej gabarytowo wersji. Na tej bazie powstaje równieżnowe centrum DMU 60 P duoBLOCK. DMC 55H ma przejazdyw osiach X/Y/Z odpowiednio 560/600/600 mm z posuwem szybkimdo 60 m/min. i palety o wymiarach 400x400mm. Wrzecionoo mocy 20 kW ma zakres prędkości obrotowej do 12 000 obr./min.Standard stanowią: transporter wiórów, liniały i magazyn na 45narzędzi SK 40.Nowościami były również systemy automatyzacji, jak np. systemEROWA czy robot KUKA, w które zostały wyposażone znane jużobrabiarki. Niestety zmienna pogoda mocno pokrzyżowała planynarciarzom, stąd większą niż zazwyczaj grupą odwiedziliśmy zamekNeuschwanstein, po czym zakończyliśmy miło wieczór na wspólnejkolacji.DMG Polska Sp. z o. o.ul. Fabryczna 763-300 PleszewTelefon: 062 742 81 51Fax: 062 742 81 14www.dmgpolska.pl

ZNAKOWANIE I IDENTYFIKACJA PRODUKTUOd prostych znaków wykonanych z hartowanej stali po zaawansowane urz¹dzenia znakuj¹ce sterowaneautomatycznie. Intrex oferuje szeroki zakres rozwi¹zañ aby oznaczyæ i zidentyfikowaæ Twój produkt:urz¹dzenia znakuj¹ce mikropunktowo Sic Markingdrukarki laserowe Electroxdrukarki ink jet Dominozestawy wizyjne (kody matrycowe) Sic Markingzestawy etykietuj¹ce IntrexOferowane przez Intrex urz¹dzenia wykorzystywane s¹ w wielu sektorach przemys³owych :motoryzacyjnym, lotniczym, mechanicznym, górniczym, kolejowym, hutniczym, budowlanym...czyli wszêdzie tam, gdzie potrzebne jest trwa³e, a zarazem efektywne znakowanie.tel. 061 841 72 03,fax. 061 841 72 07, e-mail:intrex@intrex.pl,www.intrex.pl,

Artykuł sponsorowany23SWISS MadeSzlifowanie cylindryczne: precyzja, uniwersalność, autonomia, produktywnośćFirma Fritz STUDER AG, czołowy dostawcazaawansowanych technologiiszlifowania cylindrycznego, kierujenową ofertę, opartą o popularny i najczęściejzamawiany model uniwersalnejszlifierki sterowanej numerycznie, S 33.Jej wewnętrzna funkcjonalność i elastycznośćwyposażenia zostały obecnierozszerzone o zintegrowany, prostysystem załadowczy smartLoad. Otoszczegóły.Szlifierka S 33 cnc to podstawowy modelw ofercie firmy STUDER, rozpoczynającyszeroką paletę maszyn sterowanych numerycznie.Zakres zastosowań – szlifowaniewałków, otworów, czół i kołnierzy, gwintóworaz powierzchni nieokrągłych, czyni ją niezwyklewszechstronną i elastyczną. Modułowabudowa pozwala uruchomić maszynęw podstawowym zakresie wyposażenia,a następnie w miarę użytkowania sięgać pokolejne aplikacje. Kilka szczegółów wyróżniającychS 33:• opatentowana technologia podstawymaszyny w oparciu o GRANITAN® S103– odlewaną wibracyjnie mieszaninę naturalnegogranitu i fazy plastycznej. Doskonałewłasności tłumienia drgań, odkształceńsprężystych i temperaturowych. Dziękiprzelotowym prowadnicom wzdłużnymna całej długości korpusu dostępna jestduża przestrzeń robocza,• prowadnice osi X i Z są fragmentemkorpusu. Pokryte tworzywem GARNITANS200 z perforacją polepszającą warunkismarowania, stanowią jeden z najtrwalszychelementów szlifierki, pracując przezminimum kilkanaście lat bez objawówzużycia,• własnej produkcji wrzeciona są obrabianewyłącznie na szlifierkach własnej produkcji– stąd doskonałe rezultaty w zakresie błędówkształtu w szlifowanych detalach,• oprogramowanie StuderGRIND orazStuderQUICK-SET zapewnia szybkiei wszechstronne przygotowanie, weryfikacjęi optymalizację technologii bez ryzykabłędów, jak również szybkie zdefiniowaniepunktów referencyjnych i baz przyprzezbrajaniu szlifierki,• szeroka paleta wyposażenia zapewniawysoką dokładność i powtarzalnośćprocesu, m.in. pomiary wewnątrzoperacyjnegłowicami cyfrowymi najnowszejgeneracji, 6-zakresowy układ wykrywaniapoczątku szlifowania Sensitron, czy układciągłego, dynamicznego wyważania ściernicna wrzecionie.Do wielu zalet wynikających z konstrukcjii parametrów szlifierki dołożono obecniekolejną – zintegrowany ze sterowaniemsystem załadowczo – odbiorczy smartLoad.Zwarta konstrukcja zabiera niewiele miejscawokół maszyny, a transport detali odbywasię dzięki górnej szynie, po której poruszasię para chwytaków. Detale pobierane sąz transportera łańcuchowego lub taśmowegoo zmiennej szerokości, na którym mogąbyć układane pojedynczo lub w układzie paletowym.Mogą być podawane na maszynęwyposażoną zarówno w kły, jak i w uchwytdo mocowania jednostronnego. Systemobsługuje detale o długości 20 – 300 mm,średnicy w zakresie 6 - 100 mm i masie do4 kg. Czas jednego cyklu załadowczo – odbiorczegooscyluje wokół 15 s, a dokładnośćpozycjonowania wzdłużnego wynosi ± 0,1mm.Kierujemy do Państwa ofertęspecjalną, dotyczącą pierwszych50 zamówionych szlifierek S 33cnc„SWISS Edition”, w okolicznościowejszacie graficznej widocznej na zdjęciu.Oferta wyróżnia się atrakcyjnymiwarunkami handlowymi, bezpłatnympakietem usług i wyposażeniemspecjalnym. To doskonała okazja, abystać się posiadaczem renomowanejszlifierki marki STUDER !Wyłącznym przedstawicielem handlowymfirmy Fritz STUDER AG w Polsce jest:GALIKA Sp. z o.o.ul. Spacerowa 12/400-592 Warszawatel. 022 8482446fax. 022 8498757r.gozdz@galika.pl, galika-wars@galika.plwww.galika.pl

24Artykuł sponsorowanyPolerowanie elektroerozyjne GammaTEC –– drążarka wgłębna Charmilles Roboform 350c / 550cEkonomiczne współzawodnictwo między producentami towarówkonsumpcyjnych prowadzi do skrócenia cyklów projektowania, a główniecyklów produkcyjnych. Na przeciw tym wymaganiom wychodziSzwajcarska firma Charmilles, będąca światowym liderem w dziedzinienajnowocześniejszych rozwiązań w zakresie obróbki elektroerozyjnej.Technologia GammaTEC, opracowana przez Charmilles, umożliwiaobróbce drążenia wgłębnego odegranie znaczącej roli w zwiększeniuproduktywności, a tym samym rentowności procesu produkcji.Optymalizacja warunków obróbki w celu skrócenia czasu produkcjiTechnologia GammaTEC, służąca do polerowania elektroerozyjnego, zostałazastosowana w najnowszych elektrodrążarkach wgłębnych CharmillesROBOFORM z serii X50c (dostępne są dwa modele w rozmiarach 350c oraz550c).dzięki efektywnej cyrkulacji wewnątrz zbiornika zostaje równomiernie rozprowadzonyw szczelinie iskrowej pomiędzy elektrodą a detalem obrabianym.W zależności od warunków pracy, pojedyncza dawka dodatku GammaMIX 50umożliwia ponad 400 godzin autonomicznej obróbki, nim niezbędna stanie siępełna filtracja dielektryka i ponowne dodanie domieszki.Bezkonkurencyjny współczynnik czasu drążenia//jakości powierzchniW przypadku obrabiania tej samej powierzchni drążenie w technologiiGammaTEC w porównaniu do metody konwencjonalnej drążenia wgłębnego:- znacznie obniża czas obróbki niezbędny do osiągnięcia tej samej chropowatościpowierzchni,- umożliwia osiągnięcie chropowatości powierzchni o kilkukrotnie lepszejgładkości w tym samym czasie obróbki,- osiąga klasy chropowatości powierzchni, które dotąd były nieosiągalnew pewnych obszarach zastosowań.Drążenie w technologii GammaTEC optymalizuje etapy produkcji formi narzędzi poprzez zagwarantowanie precyzyjnych i jednorodnych wykończeńpowierzchni, które dotąd były nieosiągalne w niektórych obszarach ze względuna ograniczenia techniczne lub zbyt długi czas polerowania. Otrzymany w tensposób efekt polerowania zwany „powierzchnią lustrzaną” umożliwia, w większościprzypadków obniżenie lub nawet całkowite wyeliminowanie kosztówwykańczania ręcznego.Dodatek GammaMIX 50Różnica pomiędzy konwencjonalnym drążeniem a szybkim wykańczaniempowierzchni na drążarkach Roboform X50 GammaTec polega dodaniu do dielektrykaspecjalnej domieszki o nazwie GammaMIX 50. Dodatek GammaMIX50 jest koncentratem cząsteczek przewodzących i dielektryka, zastosowanychw proporcjach umożliwiających jednorodne warunki obróbki EDM, który

Artykuł sponsorowany25Korzyści z efektu “lustrzanej powierzchni”Połączenie kontroli obróbki w czasie rzeczywistym z dynamicznym mechanizmemnastaw umożliwia technologii GammaTEC zmodyfikowanie charakterystykiwykończenia powierzchni. Przekrój poprzeczny części obrabianej, pojej obejrzeniu pod mikroskopem, ukazuje znaczne spłaszczenie nierównościpowierzchni. Dzięki temu odbita fala światła jest rozproszona i towarzyszyjej efekt lustrzanego połysku powierzchni obrabianej. W wielu przypadkachpolerowanie GammaTEC eliminuje ręczne prace polerskie, a głównie pozwalazachować kształt i wymiary drobnych detali na powierzchni formy. Dodatkowowypraski wytworzone w polerowanym gnieździe łatwiej z niego wyjąć,a jednocześnie powierzchnia wypraski charakteryzuje się zwiększoną przyczepnościąfarb i lakierów.Gwarantowana jednorodność obrabianej powierzchniZastosowanie domieszki w dielektryku umożliwia wykorzystanie nastawgeneratora o całkowicie odmiennej charakterystyce impulsów. Różnicaw napięciu doprowadzonym do elektrody i detalu powoduje, że mikrocząsteczkiporuszają się zgodnie z polem elektrycznym i wytwarzają typ iskrybliski ideału o zdecydowanie niższej energii, zachowując stałe warunki obróbki.To umożliwia szybsze otrzymanie wymaganego wykończenia powierzchni,zmniejszenie chropowatości Ra dla większych powierzchni oraz doskonałąjednorodność i powtarzalność gwarantowaną dla sukcesywnie obrabianychpowierzchni, nawet przez długi okres czasu.Obniżone zużycie elektrodyStosowanie technologii GammaTEC powoduje znaczne ograniczeniezużycia elektrody, zapewniając dodatkowo zwiększony poziom dokładnościwykonania, nawet w przypadku złożonych gniazd. Jednocześnie zwiększenieżywotności elektrody, dzięki wykorzystaniu technologii GammaTEC, gwarantujezmniejszenie ilości wymaganych w danej obróbce elektrod, co także jestoszczędnością materiału, czasu oraz redukcją kosztów.Uniwersalność i wydajność ROBOFORM 350c/550cDrążarki ROBOFORM 350c/550c są wyposażone w nowy podwójny układdielektryka, który jest przystosowany zarówno do obróbki GammaTEC jaki konwencjonalnej. Ta zwiększona wszechstronność umożliwia szeroki zakreszastosowań i pozwala na wysoki poziom wydajności nawet dla najbardziejskomplikowanych detali. Zastosowanie najnowocześniejszego sterowanianumerycznego Charmilles o nazwie DPControl pozwala na maksymalne wykorzystaniestrategii obróbki w celu optymalizacji czasu obróbki, co jest toczynnikiem krytycznym w wydajności procesu produkcji.Wszystkich zainteresowanych prosimy o kontakt celem zapoznaniasię z naszą ofertą.Serdecznie zapraszamy Państwa do naszej nowej siedziby:Agie Charmilles Sp. z o.o.Sękocin Nowy k/WarszawyAl. Krakowska 8105-090 RaszynTel. 022 326 50 50Fax 022 326 50 99info@agie-charmilles.plwww.agie-charmilles.pl

Ponad80ModoWszystkie Maszyny - To Nowe Modele 2007, pionowe centrum frezarskie VF-2SSdo obróbki wielkoseryjnej, przesuwy 762 x 406 x 508 mm, bezpośredni napęd wrzeciona,12 000 obr/min, szybkość dobiegów 35 m/min, 24-pozycyjny boczny magazyn narzędziowy.Mamy maszyny, któreMade in USAZdaniem naszych klientów – profesjonalny producent obrabiarekpod względem ich jakości, możliwości obróbki i ceny.Abplanalp Consulting | 02-954 Warszawa | ul. Marconich 11/10 | tel. +(48 22) 858 94 78 | fax +(48 22) 642 50 77 |Centrum Techniczne | 02-978 Warszawa | ul. Wróblewskiego 31 | tel. +(48 22) 858 78 54 | fax +(48 22) 858 78 54 |Haas Automation Europe | Brussels, BELGIUM | ++32 2-522-99 05 | www.HaasCNC.comHaas Factory Outlets - Regionalne Centra Wystawiennicze | Certyfikowany Serwis

deliwyboruCentrów pionowych /VMC/ | 60 modeliCentrów poziomych /HMC/ | 15 modeliStołów obrotowych | 40 modeliTokarek | 12 modeliWysoka Zdolność ProdukcyjnaObróbka 5-osiowaWysoka WydajnośćWysoka Prędkość ObróbkiObróbka Formspełnią Wasze oczekiwania.CNC wytwarza optymalne maszynyW pełni się z nimi zgadzamy.abplanalp@abplanalp.plsalon@abplanalp.plwww.abplanalp.pl

stale do zadañ specjalnychsta³a twardoœæ 370HB ±10 w ca³ym przekrojupoprawiona wzglêdem 1.2738 HH skrawalnoœæ³atwe polerowanie i teksturowaniezwiêkszona przewodnoœæ cieplna (krótsze cykle)bezproblemowa reperacja spawaniemdobra do azotowania, chromowaniagatunek opatentowanyOBERON ®Robert Dyrdaul. Cicha 15, 88 - 100 Inowroc³awtel. (0-52) 35-424-00, fax (0-52) 35-800-90www.oberon.pl

Niech się iskrzyZakład Wytwarzania Artykułówściernych ROBERT ANDRE, powstałw 1987r., projektuje, produkuje i dostarczaswoim odbiorcom szeroki asortymentuniwersalnych i specjalnych narzędziściernych przeznaczonych do precyzyjnegoi zgrubnego szlifowania orazprzecinania takich materiałów jak: stal,żeliwo, stal nierdzewna, metale nieżelazne,beton, ceramika a stosowanychw takich sektorach gospodarki jak: przemysłmaszynowy, budownictwo, stocznie,kolejnictwo, przemysł łożyskowy. Wyrobyfirmy sprzedawane są w Polsce, narynkach europejskich oraz na innychkontynentach.Zakład zatrudnia obecnie ponad 170pracowników a konsekwentnie realizowanyod początku istnienia firmy program rozwojuprzynosi efekty w zakresie wzrostuprodukcji, unowocześnienia infrastrukturytechnicznej, tworzenia nowych miejscpracy. Firma posiada ustabilizowanąpozycję na rynku narzędzi ściernychw Europie. Posiadając stosowne certyfikatybezpieczeństwa dla swoich produktów orazspełniając wymagania branżowych normmiędzynarodowych (w tym europejskiejnormy EN 12413). ANDRE chce zwiększaćasortyment produkowanych wyrobóww szczególności przeznaczonych na eksport.Taka strategia jest związana ze stałąkoniecznością wdrażania nowych technologiiprodukcyjnych i podnoszenia parametróweksploatacyjnych wytwarzanychnarzędzi ściernych w oparciu o współpracęz placówkami naukowo-badawczymi.Zakład otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia,a między innymi: WielkopolskiFilar Biznesu 2003, Złoty Medal MiędzynarodowychTargów Poznańskich 2004,III Nagroda w Ogólnopolskim Konkursie„Pracodawca – Organizator Pracy Bezpiecznej”2004, wyróżnienie w konkursie„Lider Przedsiębiorczości 2005” oraz nagrodęFAIR PLAY 2006.Spełnienie wymagań i oczekiwań użytkownikównarzędzi ściernych produkowanychprzez Zakład ANDRE oraz zapewnienie,że są one bezpieczne w użyciu, stanowipriorytet działań. Produkując narzędziaścierne, firma poświęca wiele troski środowiskunaturalnemu oraz bezpieczeństwupracy zatrudnionych pracowników.Został wprowadzony zintegrowany systemzarządzania jakością, środowiskiemi bezpieczeństwem zgodnie z wymaganiaminorm ISO 9001:2000, ISO 14001:2004,i PN 18001:2004.Zapraszamy do współpracy techniczneji handlowej.

Artykuł sponsorowany31Wybrane innowacje wprowadzone przez firmę FANUCw wiertarsko-frezarskim centrum obróbczym ROBODRILL orazw elektroerozyjnej wycinarce drutowej ROBOCUT w latach 2004-2006.Szybkoobrotowa, sterowananumerycznie wiertarkofrezarkaFANUC ROBODRILLiEL jest urządzeniem zaprojektowanymw celu zapewnieniawysokiej wydajnościobróbki. Głowica rewolwerowa z magazynem21 narzędzi pozwala na wykonywanie obróbekw szerokim zakresie : od wiercenia i gwintowania,poprzez frezowanie aż do obróbkikształtowej.• Wprowadzono opcję obrabiarki z wrzecionemo prędkości 24000 obr/min. • Zwiększone obrotywrzeciona pozwalają na obróbkę niektórych materiałóww technologii HSM .• Obrabiarka wyposażona w funkcję kompensacjidylatacji termicznej osi XYZ oraz wrzeciona.•System ten zwiększa precyzję obrabiarki oraz skracaczas rozruchu.• Wprowadzono sterowanie Fanuc FS-31iA5 zapewniającewysoką szybkość przetwarzania danychoraz niezawodność. •Sterowanie FANUC FS-31iA5umożliwia równoczesną pracę w 5 osiach.• Zmodernizowany Manual GUIDE i pozwala nałatwe dialogowe programowanie maszyny. Obsługawielu języków w tym języka polskiego.• Zastąpiono napędy servo serii ai napędami seriiais.• Udoskonalono funkcję sztywnego gwintowaniapoprzez nowy model synchronizacji obrotówz posuwem.•Zoptymalizowano funkcję posuwów maszyny.Stół obrotowo uchylnyROBODRILL 21iEL z opcją 4 i 5 osi wyposażanyw stół obrotowo uchylny firmy Tsudakoma modelTN100. Konstrukcja ta wykorzystuje kompaktowesilniki servo serii ais . Zmniejszenie gabarytów stołuobrotowo uchylnego nie wiąże się z obniżeniemparametrów urządzenia. Moment obrotowy i siłazacisku hamulca są porównywalne ze starszymi,większymi modelami. Wynika to z zastosowanianapędu bezpośredniego i przekładni z powiększonągłębokością zębów. Zastosowanie napędu bezpośredniegoobniża straty mocy.Pracownicy laboratoriów FANUC’A odpowiedzialniza badania i rozwój poszczególnych produktówulepszają konstrukcje oraz technologie.W dziedzinie obróbki elektroerozyjnej FANUCwciąż wprowadza nowe rozwiązaniaPrzykład obróbki detalu na obrabiarce ROBOCUTiCseriesFirma APX Technologie najlepsza w Europie!W dniach 22-23 stycznia 2007 roku w siedzibie Biura Technicznego Asian Plastic w Warszawie przy ul. Jagiellońskiej71, odbyło się spotkanie dealerów firmy Asian Plastic na Europę. W spotkaniu udział wzięli m.in. przedstawicielez Francji, Włoch, Rosji, Białorusi oraz Polski. Najważniejszym punktem spotkania było wręczenie polskiemu dealerowi- Firmie APX Technologie Sp. z o.o. z Warszawy Złotej Nagrody za najlepsze wyniki sprzedaży wtryskarekfirmy Asian Plastic w roku 2006 wśród krajów europejskich. Sukces ten Firma APX Technologie Sp. z o.o.zawdzięcza, zarówno największej liczbie sprzedanych maszyn, jak i najwyższej wartości sprzedaży wśród poszczególnychdealerów. Wnioski nasuwają się same. Mając doskonale zorganizowaną sieć sprzedaży oraz obsługętechniczno-serwisową Firma APX Technologie nie ma żadnych problemów z sprzedażą wtryskarek pochodzącychz rynku azjatyckiego, wyrastając przy tym na zdecydowanego lidera wśród przedstawicieli Asian Plastic w Europie.A to nie koniec dobrych informacji… Biuro Techniczne firmy Asian Plastic w Warszawie tworzy aktualnie tzw. „showroom”, wyposażony w wtryskarki do produkcji termoplastów. Korzystając z maszyn potencjalny klient będzie mógłwykonać próby przed ewentualnym zakupem wtryskarki. Przewidziano także szeroki dostęp do magazynu części.Zapraszamy na nasze stoiska na Targach: Metal Tools - Toruń, Targi PLASTPOL- Kielce, Targi Mach-TOOl Poznań, Targi EUROTOOL – Kraków, gdzie prezentowana będzie szeroka oferta firmy APX TechnologieSp. z o.o.Funkcja “AI cut”Ta funkcja pozwala na wykorzystanie optymalnychnastaw roboczych.Uzyskuje się je poprzez wprowadzenie jedynieinformacji na temat średnicy drutu, rodzaju i wysokościmateriału obrabianego, ustawienia dyszyprowadzących drut i wymaganej chropowatościpo obróbce.Praktyczny zestaw „nastaw R1” [obróbka zgrubnaz dużą prędkością] pozwala na wybór pomiędzyczterema trybami obróbki: ‘Duża prędkość’,‘Standard’,‘Bezpieczny1’ i ‘Bezpieczny 2’. Pozwala tooperatorowi na łatwy wybór optymalnych warunkówpracy w zależności od zmieniającej się wysokościmateriału obrabianego, typu cięcia : bez pochyleniadrutu bądź stożkowego. Zmiana trybu obróbkijest możliwa także w trakcie trwania obróbki.Bezobsługowy proces technologicznyFanuc ROBOCUT a-1iC wyposażony w robota przemysłowegoz jego sensorami wizyjnymi 3D pozwalana zastosowanie w bezobsługowym jednotygodniowymprocesie technologicznym .Elektroerozyjna Wycinarka Drutowaz jej robotem przemysłowymRobot przemysłowy spełnia funkcję “oka” oraz“ramienia” obrabiarki ROBOCUT.Robot znajduje przedmioty obrabiane, chwyta jei mocuje je na stole obróbczym obrabiarki ROBO-CUT. Po obróbce , robot odbiera przedmioty obrabianeszybko i dokładnie. Robot wykonuje wszystkiezadania , które nie mogą być wykonane przy użyciuzmieniacza palet.Zastosowanie Inteligentnych RobotówPrzemysłowychInteligentny robot przemysłowy FANUC seria LRMate 200iB z jego „okiem” FANUC VISION V-500iA/3DL manipuluje przedmiotami obrabianymiumieszczonymi przypadkowo. Pozwala na wyeliminowaniekosztownych składów przedmiotówobrabianych oraz uchwytów przedmiotówobrabianych. Pozwala to na znaczącą redukcjękosztów produkcji.APX Technologie Sp. z o.o.05-800 PruszkówAl. Jerozolimskie 424Atel.: 0-22 759 62 00, 22 759 61 76fax.: 0-22 759 63 44e-mail: apx@apx.plwww.apx.pl

32Artykuł sponsorowanyPowłoki BALINIT ®jakość nie do zdarciaOerlikon Balzers CoatingPoland Sp. z o.o.ul. Fabryczna 459-101 PolkowiceT 076 746 48 00F 076 746 48 01www.oerlikon.comDominującym zastosowaniem powłok PVD jest bez wątpienia pokrywanie narzędzi skrawających. Oerlikon Balzers Coating wyraźnie zaznaczyłw tym segmencie swoją obecność podejmując stałą współpracę z niemal wszystkimi producentami. Supertwarde i przeciwzużyciowe powłokiBALINIT ® zdobywają coraz większą popularność również w segmencie obróbki plastycznej. Ogromne korzyści z powlekania tłoczników i wykrojnikówzauważyło wielu producentów zajmujących się obróbką plastyczną na zimno i na gorąco.Front obróbki plastycznej to walka z coraz trudniejszymi materiałami, wzrastającymiwymaganiami, co do kształtu detali i ich jakości oraz z kosztami produkcji.W każdym z tych aspektów pokrycie narzędzia (tłocznika, stempla, matrycy,wykrojnika) powłoką BALINIT® ma korzystny wpływ na efekty produkcji.Dzięki wspólnym cechom takim jak: wysoka twardość, niski współczynnik tarcia,ochrona przed tworzeniem się narostów powłoki BALINIT® (tab.1) pozwalają:• zredukować zużycie cierne i adhezyjne narzędzia,• zmniejszyć liczbę i wielkość narostów,• zmniejszyć tarcie, a przy tym obciążenia pras,• poprawić dokładność wykrawania i tłoczenia detali,• poprawić jakość powierzchni detalu.BALINIT ® A BALINIT ® B BALINIT® FUTURANANO/TOPSkład powłoki TiN TiCN TiAlNTwardość mikro (HV 0,05) 2300 3000 3300Współczynnik tarciawzględem stali (na sucho)0,4 0,4 0,35Grubość powłoki (µm) 3 – 5 3 – 5 3 - 5Temperatura powlekania ( o C) < 500 < 500 < 500Tabela 1. Wybrane powłoki BALINIT ®Rodzaj powłoki dobierany jest w zależności od paramatrów procesu obróbki plastycznej, gatunku obrabianegomateriału i gatunku materiału narzędzia. Należy przy tym pamiętać, że jakość powierzchniprzed powlekaniem ma istotny wpływ na późniejszą pracę narzędzia. Przygotowanie powierzchnioraz dobór powłoki najlepiej skonsultować z doradcą technicznym Oerlikon Balzers Coating.Dzięki uprzejmości firmy Śrubex S.A. z Łańcuta, producenta elementów złącznych możemy prześledzićkorzyści wynikające z zastosowania powłoki BALINIT® B (TiCN). Powlekane są stemple ze staliszybkotnącej (foto 1), twardość HRC 63-64. Narzędzia służą do wytłaczania gniazd sześciokątnychw śrubach z łbem walcowym (foto 2). Wytrzymałość materiału obrabianego – Rm 560 – 600 MPa.Tłoczenie z użyciem medium smarującego.Fotografia 1. Stemple do gniazd sześciokątnych,wykonane z stali szybkotnęcejHRC 63 do 64 pokryte powłoką BALI-NIT®BFotografia 2. Fotografia prezentujeśruby z łbem walcowym z gniazdemsześciokątnym wykonywane w firmieŚrubex SAPodstawowa korzyść wynika ze wzrostu żywotności stempli (wykres 1).Taki sam stempel z powłoką BALINIT® B może wykonać 3 razy więcejdetali od stempla niepokrywanego. W niektórych przypadkach tenwspółczynnik jest jeszcze korzystniejszy. Wzrost żywotności narzędziwpływa również na spadek liczby przestojów potrzebnych do wymianyzużytych narzędzi. Istotną zaletą zastosowania powłoki BALINIT® Bokazała się większa gładkość obrobionej powierzchni, co przy detalachpoddawanych ocenie wizualnej jest znaczącym argumentem.Firma Oerlikon Balzers Coating chętnie odpowie na Państwa pytania,wskaże potencjalne korzyści i opłacalność wykorzystania serwisu powlekania.Zapraszamy do współpracy.Tomasz Czerwińskitomasz.czerwinski@oerlikon.com

Artykuł sponsorowany33Nowoczesne systemy pomiarowe na wyposażenie obrabiarek konwencjonalnychWymagana wysoka precyzjai komfort obsługiObróbka metali coraz częściej wymaga wysokiej precyzji. Często też potrzeba usprawnienia obsługi maszyny. Jeśli jest wykonywana naobrabiarkach konwencjonalnych to idealnym rozwiązaniem, poprawiającym jakość obróbki i komfort pracy, jest elektroniczny system pomiarowy.Od 1995 roku jesteśmy obecni na polskim rynku jako firma zajmująca się problemami automatyki przemysłowej, a w szczególności zagadnieniamizwiązanymi z techniką pomiarową.W tym czasie daliśmy się poznać jako pewny partner i dostawca wysokiej jakości sprzętu pomiarowego (w tym produkowanych przez nasczytników cyfrowych) oraz wykonawca specjalizowanych urządzeń pomiarowych.Zalety systemu pomiarowego• pomiar z pominięciem luzów na śrubie• rozdzielczość nawet 0,5 μm• jednoznaczny odczyt wymiaru• powtarzalność obróbki• minimalizacja braków• skrócenie czasu obróbki• funkcje obliczeniowePrzetworniki pomiaroweobsłużyć od 1 do 4 osi pomiarowych. Posiadają szereg funkcji ułatwiającychpracę na obrabiarce, takich jak: przeliczanie cale/milimetry, obliczaniezbieżności stożka, podzielnicę elektroniczną (podział okręgu i podział wgsiatki liniowej), możliwość podłączenia sondy krawędziowej. Ponadtoczytniki mają dodatkowe możliwości, które pozwalają wykorzystywać jejako urządzenia sterujące. Do tych funkcji należą: możliwość połączeniaz komputerem poprzez złącze RS232, sterowanie do 8 wyjść przekaźnikowych,obsługa do 8 wejść, możliwość wyprowadzenia po 1 sygnale analogowym0-10V dla każdej osi. Jako jedna z nielicznych firm na rynku umożliwiamystworzenie specjalizowanego oprogramowania dla nietypowych potrzeb.MontażOferowane przez nas systemy pomiarowe mogą być montowane nawiększości obrabiarek konwencjonalnych takich jak: tokarki, frezarki,szlifierki, elektrodrążarki, wiertarki współrzędnościowe itp.Oferujemy liniały optoelektroniczne i enkodery obrotowe firmyBrown&Sharpe-Precizika oraz taśmy magnetyczne firmy SIKO. Posiadamyw ofercie enkodery umożliwiające precyzyjny pomiar kąta z dokładnościaminawet do kilku sekund, znajdujące zastosowanie do pomiaru kąta na stołachobrotowych. Oferowane są liniały o długościach pomiarowych od 70mm do3280mm i rozdzielczościach od 0,5μm do 5μm.W niektórych wypadkach (długie przesuwy i mniejsze wymagania codo dokładności) korzystniejsze jest zastosowanie liniałów magnetycznych,ze względu na korzystniejszą cenę oraz lepszą odporność na pyły i płyny.Proponujemy zatem taśmy magnetyczne firmy SIKO. Taśmy pomiarowemogą być montowane poprzez naklejenie na wcześniej przygotowanepodłoże bądź za pośrednictwem specjalnie do tego przystosowanych profilialuminiowych.Czytniki cyfrowePrzykładowy montaż na frezarce.Zapewniamy fachowy montaż oraz pomoc w doborze optymalnego układupomiarowego, adekwatnego do potrzeb klienta. Dopuszczamy samodzielnymontaż na podstawie dostarczonej instrukcji.Do współpracy z przetwornikami pomiarowymi nasza firma produkujenowoczesne i niezawodne czytniki wykonane w najnowocześniejszejtechnologii, w oparciu o układy FPGA i montaż powierzchniowy. Mogą onetel: (012) 661-79-10www.labster.com.ple-mail: info@labster.com.pl30-127 Kraków, ul. Szablowskiego 6

34HAAS w szkolePrzedstawiamy nietypową szkołę zawodową, Centrum Doskonalenia i Edukacji we Włocławku. Piszę nietypową, bo kształcącą nietylko w potrzebnych i popularnych zawodach malarza, spawacza, ale i operatora maszyn CNC. Po boomie liceów ogólnokształcącychw zreformowanej polskiej edukacji system pomału wraca do równowagi i młodzież zaczyna myśleć nie tylko o LO i studiach typu marketingi zarządzanie. Zawód dający szybciej własne pieniądze i samodzielność zyskuje ponownie na znaczeniu, szczególnie że pracowaćmożna legalnie nie tylko w Polsce, nie tylko za złotówki.Historyczne budynki CDiE we WłocławkuCentrum Doskonalenia i Edukacji we Włocławku (w skrócie CDiE)w przypadku kształcenia praktycznego bazuje na warsztatach wybudowanychw początkach XX wieku. Budowę obecnych warsztatówrozpoczęto w 1922, a zakończono w 1926 roku. W owym czasie była towe Włocławku i okolicach jedyna szkoła techniczna. Pomieszczenia zajmowałyponad 10 tys. m 2 , a maszyny zasilane były z własnej elektrowni.Szkolono w zawodach mechanicznych i elektrycznych. Wybuch wojnyw 1939 zapoczątkował okupacje, podczas której mieściły się tu zakłady remontubroni. Koniec okupacji był typowy – Niemcy wywieźli wyposażenie,a budynki spalili.Odbudowę rozpoczęto po odzyskaniu niepodległości w 1945 roku. Warsztatywspółpracowały przez wiele lat z zakładami przemysłowymi Włocławka,Bydgoszczy, Płocka i Torunia. Po kryzysie szkolnictwa zawodowego sprzedkliku lat udaje się obecnie lepiej funkcjonować, widać szanse rozwoju. Ponad85-letnia tradycja będzie zachowana. Ilość uczniów, którzy opuścili muryszkoły przez te lata jest naprawdę duża. W dobrych latach, każdego tygodniaponad 1500 młodych osób pobierało tu praktyczną naukę zawodu.Powiew nowości i najnowszej techniki dotarł w te historyczne mury niedawno.W dniu 28.02.2007 w Centrum Doskonalenia i Edukacji we Włocławkuodbyło się uroczyste otwarcie pracowni obrabiarek sterowanych numerycznie,wyposażoną przez firmę Abplanalp w urządzenia firmy Haas. W otwarciuuczestniczyli przedstawiciele władz samorządowych, oświatowych, firmwspółpracujących z naszą placówką i zaproszeni goście, których witał dyrektorCDiE, Tadeusz Wiśniewski.Głównym celem tego uroczystego otwarcia było przybliżenie uczestnikomdziałań organizacyjno-wykonawczych związanych z procesem tworzenia irozwoju nowoczesnego, wielofunkcyjnego szkolnictwa zawodowego we Włocławkuw myśl zasady, że nie można uczyć pracy bez pracy i bez współpracyz rynkiem pracy. Nowo powstała pracownia CNC skutecznie i nowocześniewspomagać będzie proces dydaktyczny w takich zawodach jak:• technik mechanik, specjalność: komputerowe programowanie obrabiareksterowanych numerycznie,• operator obrabiarek skrawających,• technik mechatronik.Pracownia CNC zostanie również wykorzystana w procesie przekwalifikowywaniaosób dorosłych, w tym osób pozostających bez pracy z PowiatowegoUrzędu Pracy. Centrum liczy też na współpracę w tym zakresie z jednostkamisamorządu terytorialnego, uczelniami wyższymi, szkołami oraz przedstawicielamifirm. Szkoła działa nie tylko w dni powszednie do południa, ale kształciPracownia CNC w Centrum Doskonalenia i Edukacji we Włocławku

35Poza symulatorem pozostałe obrabiarki to Mini Tokarka TL1-HE. Jest to tokarkanarzędziowa ze sterowaniem CNC oraz ręcznym. Wymiary obrabianegodetalu 406 mm x 762 mm, przelot nad łożem 406 mm, długość obrabianegoprzedmiotu 752 mm. Moc wrzeciona 5,6 kW 1800obr/min (wrzeciono typuA2-5). Wyposażona jest w wyświetlacz LCD ze sterowaniem Haas, VQC(Wspomaganie Graficzne Projektowania), System Toczenia Intuicyjnego, 1MB,SO oraz RTAP. Wyposażona w osłonę przeciwwiórową, ręczny konik oraz innewymagane przez UE.Symulator obrabiarki Haasdorosłych w systemie wieczorowym i organizuje kursy weekendowe. Ciekawawydała mi się propozycja nauczania obsługi maszyn sterowanych numerycznieludzi akurat teraz bezrobotnych, a znających obsługę tokarek czy frezarekkonwencjonalnych.Firma Haas, która wyposażyła pracownię w podstawowe narzędzia, dostarczyłado Włocławka tokarkę CNC typu Haas TL-1HE Toolroom Lathe, frezarkęHass TM-1HE Toolroom Mill oraz symulator obrabiarki Haas. Są to w pełnifunkcjonalne, nowe (wyprodukowane w 2006) obrabiarki, dostarczone zesterowaniem Haas, (kompatybilnym z Fanuc). Pracownia zorganizowana jesttak, że uczniowie tworzący elementy w programie CAD/CAM Esprit wysyłająje do nauczyciela, który po akceptacji przesyła je do symulatora lub obrabiarki.Spodobała mi się idea symulatora Haas, notabene dostarczonego jako darowiznaod firmy Haas do CDiE.Jacek Olszewski – nauczyciel praktycznej nauki zawoduUczeń, który nie jest pewny swojej pracy, boi się połamania imaka czy niszczeniaoprawki na ”prawdziwej” maszynie ma możliwość puszczenia programui wizualizacji procesu na symulatorze. Na pewno wpływa to na spokojniejsząnaukę i nie powoduje wielkich stresów u uczniów.Nowo dostarczone wyposażenie do frezarki TM1 oglądają:Paweł Matejak – Szef sprzedaży firmy Haasmgr inż. Tadeusz Wiśniewski – Dyrektor CDiEmgr inż. Emilia Kawka-Patek - Wicedyrektor CDiE ds. CentrumKształcenia PraktycznegoRobert Dyrda – wydawca FNDruga obrabiarka, to frezarka ToolroomMill1 (TM-1HE). Najmniejszaz oferowanych przez Haas frezarek CNC ma przesuwy 762x305x406 mm(xyz) i wrzeciono z obrotami do 4000obr/min. Sterowanie z wyświetlaczemjak w tokarce czy dostarczonym symulatorze.Wybór CDiE padł na Haas’a ponieważ był to zakup pozwalający otrzymaćwiele ciekawych funkcji maszyn w podstawowej cenie. W Polsce znajduje sięblisko 400 obrabiarek firmy Haas, a na świecie 70.000 maszyn. W ubiegłym,rekordowym roku Haas wyprodukował ich 12.500.Taka jest polityka produkcji firmy Haas. Od roku założenia w 1983, firmaHaas Automation produkuje maszyny o najwyższej jakości i w atrakcyjnejcenie. Rozwijając firmę w oparciu o zysk wynikający z dużego obrotu, a niepoprzez wysoki zysk jednostkowy, firma Haas oferuje szerokie wyposażeniestandardowe, nowocześniejsze rozwiązania i trwalsze konstrukcje niż jakikolwiekinny producent maszyn CNC. Wszystko to oferowane jest za niższącenę.Sposób sprzedaży do szkół jest korzystny dla firmy produkującej obrabiarki.Wiadomo, że czym skorupka za młodu nasiąknie … a teraz w okolicachWłocławka absolwenci szkoły znając obrabiarki Haas będą niejako promowalitę markę u pracodawców.

Artykuł sponsorowany37Najnowszy produkt szwajcarskiej firmy Bystronic został zaprojektowanyz myślą o tych, którzy cenią sobie czas i dokładność.Wykrawarka laserowa ByVention to przede wszystkim maszynaumożliwiająca precyzyjną obróbkę blach o standardowych formatacharkuszy 3000 mm x 1500 mm. Dzięki zastosowanemurezonatorowi CO2 o mocy 2200W,laser precyzyjnie wykrawa stalkonstrukcyjną do 8 mm, stal nierdzewną do 6 mm i aluminium do4 mm. ByVention jest odpowiedzią na dzisiejsze zapotrzebowanierynkowe. Z przeprowadzonej analizy przez Bystronic wynika, że80 procent przetwarzanych detali ogranicza się do grubości 8 milimetrów,a ich wielkość nie przekracza wymiarów 500 mm x 500mm. Ponadto, wykrawarka laserowa ByVention cechuje się bardzoprostą obsługą. Już po pół dniowym szkoleniu, operator jestwystarczająco obyty w obsłudze, aby wykorzystywać urządzeniedo skomplikowanych procesów cięcia. Wszystko to oferowanejest przez Bystronic przy cenie o 50 procent tańszej niż dotychczasowekonwencjonalne wykrawarki laserowe o powierzchniroboczej 772 mm x 1562 mm.ByVention– innowacyjność w zasięgu rękiciągłej eksploatacji. Wykrawarka objęta jest dwuletnią gwarancją orazdwu letnim serwisem konserwacyjnym. Oznacza to ominięcie kosztównaprawy oraz czasochłonnych przestojów urządzenia wpływających nawydajność w produkcji. Ostateczną cechą wyróżniającą urządzenie jestSPÓJNOŚĆ poprzez pakiet, w jakim wykrawarka oferowana jest na Polskimrynku. Koncepcja wszystko w jednym przekłada się na niską cenę,gdzie za relatywnie mały wkład inwestycyjny użytkownik otrzymujenie tylko w pełni funkcjonalne urządzenia do cięcia laserem, ale równieżpakiet oprogramowania Bysoft CAD/CAM, transport wraz z instalacją,podstawowe szkolenie i dwuletnią gwarancję z przeglądami konserwacyjnymi.Dzięki formie „wszystko w jednym” użytkownik może dokładnieokreślić swoje koszty inwestycyjne.Dzięki Bystronic został stworzony produkt, który swoim rozwiązaniemwidocznie wyróżnia się na tle konkurencji pod wielomawzględami. PROSTA OBSŁUGA maszyny umożliwiona jest dzięki programowiBysoft, w którym asystent pomocy automatycznie doradzaoperatorowi zdefiniowanie parametrów cięcia. Obsługa maszynyodbywa się za pomocą ekranu dotykowego, przyjaznego w obsłudze.Po krótkim przeszkoleniu użytkownik jest w pełni przygotowany dowykorzystywania zintegrowanych procesów cięcia. Prosta obsługamaszyny jest cechą, która jest doceniana nie tylko przez nowychoperatorów, ale również tych z wieloletnim doświadczeniem. KOM-PAKTOWA konstrukcja ByVention nadaje jej cechę najmniejszego urządzenialaserowego do cięcia standardowych formatów arkuszy blach.Rozmiar wykrawarki ogranicza się jedynie do 6000 mm x 6000 mm.Jednostka kontrolna wraz z urządzeniem chłodząco filtrującym zostałyzintegrowane z polimerowym szkieletem urządzenia tworząc jednąspójną całość. INTELIGENCJA urządzenia dotyczy nowego rozwiązaniaprzepływu materiału, który nie wymaga dodatkowego systemu stołówwymiennych. Zautomatyzowany proces posuwu arkuszy blach umożliwiaodbiór skończonych detali bez wstrzymywania procesu cięcia.Przyczynia się to do 30 procentowego wzrostu wydajności produkcji.ByVention jest gwarantem PEWNOŚCI ze względu na możliwość jejJeżeli jesteście Państwo zainteresowani powyższym urządzeniemprzyjdźcie i odwiedźcie nas 17 kwietnia (wtorek) 2007 roku. Przy inauguracyjnymotwarciu naszego Show Room w Jankach koło Warszawybędziecie mogli Państwo zapoznać się z naszymi produktami, wymienićdoświadczenie z innymi producentami z branży Job Shop, oraz poznaćkorzyści wynikające z inwestycji w technologię. Dla przybyłych czekamiła niespodzianka i wiele atrakcji. Zainteresowani proszeni są o kontakttelefoniczny lub mailowy.Adres:Bystronic Polska Sp. Z O.O.Aleja Krakowska 38, Janki05-095 WarszawaTel. 022 331 3770, fax. 022 331 3771Email: michal.goreczny@bystronic.comwww.bystronic.pl

38System 3R – stabilnośćmocowanego detalu na drążarkachdrutowych w firmie ElektrometRynek mocowań dedykowany drążarkom drutowymzawęża się. Po wchłonięciu przez system 3R szwajcarskiejfirmy Mecatool, pozostało kilka producentów mocowańna maszynach WEDM.Jednak dzięki daleko bardziej nowoczesnym rozwiązaniomSystem 3R jest liderem w porównaniu z konkurencjąZaawansowanie techniczne sięgające w przyszłość jeśli chodzio stabilność, precyzję mocowania, niwelację drgań podczaspłukania daje niesamowitą przewagę elementom systemu 3R.Głowica 3R-272HP z imadłem uniwersalnym na stole drążarki drutowejPodstawą mocowań firmy, system 3R dla maszyn WEDM,jest głowica narzędziowa 3HP – której głównym zadaniem jestmożliwość regulacji w trzech osiach. Budowa głowicy dzięki zastosowaniusprężyn elementów elastycznych działa jak amortyzatorna wyboistej drodze, po prostu niweluje drgania. Dziękitemu możemy uzyskać jeszcze dokładniejsze cięcie detali.Głowica 3HP dzięki nowoczesnej konstrukcji jest kompatybilnaz kilkunastoma imadłami 3R, pozwalającymi na montażi chwyt detalu.Zalety głowicy 3HP:1. wykorzystuje obrabiarki WEDM do maksimum2. drgania podczas płukania z zastosowaniem zmiennegociśnienia są niwelowane w związku z budową głowicy3. minimalizuje rezonans4. daje większą stabilność niż inne głowice oferowane na rynku5. zapewnia najwyższą precyzję obróbki detaluW Polsce bardzo popularnymzestawieniem jestgłowica 3HP z imadłemuniwersalny 3R-293.33 lubmocniejszym imadłem 3R-293.66HP. Dają one możliwośćzamocowania detaliokrągłych i kwadratowycho wadze 12kg i wielkości150x150mm lub Ø150mmbez użycia podpórek.Dysponując tym rozwiązaniemmamy bardzoskuteczny chwyt detalui podstawę do jego zamocowaniapoza maszyną i zmianę w ciągu minuty. Jest to czas,w którym wasza drążarka drutowa jest w pełni wykorzystanai zaczyna zarabiać pieniądze.Zatrzymajmy się na chwilę przy imadłach. Wszystkie firmymają podobne rozwiązania i znów sytuacja analogiczna - system3R poszedł o dwa kroki dalej i dał użytkownikom możliwośćskorzystania z imadeł o podwójnej sile. Chodzi o podstawowychwyt ściskający, ale (i to innowacja) dociągający detal, przezco jego instalacja, jest bardziej stabilna i pewna. Opatentowanerozwiązanie nosi nazwę „jaskółczy ogon”.Poza imadłem uniwersalnym, firma System3R oferuje szereginnych imadeł. Do różnorakich detali - małych, dużych, długichi krótkich, kwadratowych i okrągłych.Ostatnia sprzedaż tych elementów odbyła się koło Bydgoszczydo firmy ELEKTRO-MET (www.elektro-met.com). Firma tadysponująca kilkoma dobrymi maszynami drutowymi postanowiłazaadaptować głowice wraz z imadłami na nową maszynęRobofill 440 firmy Agie Charmilles i Robofill 240 SLP. Właściciel,pan Wojtek Morzyński po pierwszych testach zdecydował sięna ten krok w celu podniesienia wydajności pracy nowej maszynyi przyspieszenia instalacji detalu na maszynie.Już po tygodniu okazało się, że tak się stało. Firma ELEKTRO-MET z Zamościa koło Bydgoszczy, specjalizująca się w wycinaniudrutowym jest bardzo zadowolona z wydanych pieniędzy.Cały czas myśli o kolejnej rozbudowie systemu poprawiającemumożliwości jakościowe i przerobowe firmy.

39W firmie ELEKTRO-MET, jak również w innychfirmach, staram się zawsze być osobiście, bo czymjest teoria bez praktyki. System 3R daje możliwośćsprawdzenia imadeł głowic bezpośrednio na Waszychmaszynach. Jeśli jest taka potrzeba, proszędzwońcie. Jesteśmy po to by pomóc Wam najefektywniejwykorzystać maszyny.Do zobaczeniana targach PLASTPOLKielce 2007PozdrawiamRafał ChmielewskiTel 693 37 12 01Wyłączny dystrybutor System 3R na terenie Polski:OBERON Robert Dyrda, ul. Cicha 15, 88-100 Inowrocław,tel.: (052) 354 24 00 wew. 23, fax: (052) 358 00 90, e-mail: oberon@oberon.pl, www.oberon.pl

40Artykuł sponsorowanySzwajcarska firma EWAG - nazwa firmy od wyrazów Edel ( szlachetne)Werkzeuge ( narzędzia) AG ( spółka akcyjna) – zaczęła działalnośćw roku 1946 od produkcji narzędzi skrawających.Pierwsza szlifierka narzędziowa z serii WS powstała w roku 1957.Obecnie firma EWAG produkuje następujące szlifierki do produkcji i ostrzenianarzędzi z węglika spiekanego, HSS, PKD, CBN i innych materiałów:- Ewag WS 11 - SP- Ewag RS 15- Ewag Easygrind- Ewamatic line- Ewag rotolinePoniżej przedstawię Państwu manualne szlifierki WS 11-SP oraz RS 15Szlifierka uniwersalna Ewag WS 11 - SPManualna szlifierka uniwersalna WS 11-SP (rozwinięta wersja szlifierki WS11)nadaje się szczególnie do produkowania i ostrzenia wysoko precyzyjnych małychnarzędzi ( do Ø 25 mm ) oraz różnych elementów (części produkcyjnych),z węglika spiekanego, stali lub innych materiałów.Szlifierka narzędziowa Ewag RS 15Ewag RS 15 jest manualną uniwersalną szlifierką dla racjonalnej produkcji iostrzenia narzędzi z ostrzami z PKD i węglika spiekanego a także z HSS i innychmateriałów.Dzięki kontrolowanej i regulowanej sile docisku ściernicy oraz jej oscylacjioraz bezpośredniemu systemowi pomiaru przy pomocy projektora, na szlifierceRS 15 szczególnie narzędzia z ostrzami z PKD i CBN mogą, stosunkowo małymkosztem, zostać wykonane zgodnie z wysokimi wymogami użytkownika.Ostrzenie noży, płytek wieloostrzowych, trzpieniowych narzędzi rotacyjnychoraz głowic kształtowych to obszar działania RS 15.Różnorodność akcesoriów pozwala na operacje szlifowania także takichskomplikowanych powierzchni jak: wypukłe i wklęsłe promienie, powierzchniekuli, szlifowania powierzchni ostrza wierteł lufowych itp.Kinematyka maszyny umożliwia ostrzenie i mierzenie w jednym zamocowaniunarządzi cylindrycznych i stożkowych z rowkami spiralnymi i prostymi.Obszerna paleta akcesoriów umożliwia użytkownikowi szybkie dopasowaniemaszyny do wykonania praktycznie każdego narzędzia specjalnego np.pogłębiacza stopniowego lub elementu mechanizmu zegarka.Najwyższa dokładność w połączeniu z wydajnością i niezawodnością,przyczynia się istotnie do zwiększenia jakości narzędzi w wielu gałęziachprzemysłu.Więcej informacji:Zdzisław Babik – przedstawiciel firmy Walter Maschinenbauoraz firmy Ewag.e-mail: zdzislaw.babik@walter-machines.comtel. nr : 604 524 011

Artykuł sponsorowany41UGS światowy lider i dostawca oprogramowania i usług w dziedziniePLM (Product Lifecycle Management) wprowadził na światowyrynek CAD/CAM nowy produkt - NX CAM Express - dedykowany dośredniego segmentu rynku.NX CAM Express posiada cenę dostosowaną do rodzimego rynkui jest dostępny również w polskiej wersji językowej.Firma UGS Corp. (obecnie wchodząca w skład grupy Siemens) posiadaugruntowaną pozycję na rynku CAD/CAM. Pod względem przychodów(Ponad 1,2 miliarda $ za 2006 rok w obszarze PLM) plasuje się na 1-2 miejscuw ciągu ostatnich kilku lat. UGS jest producentem rodziny programówUnigraphics i Solid Edge.UGS jest ponadto właścicielem kernelu Parasolid, na którym oparte sąprogramy Unigraphics i Solid Edge. Parasolid jest licencjonowany równieżinnym producentom oprogramowania, CAD/CAM, co jest najlepsząrekomendacją sprawdzonych i wysokiej jakości rozwiązań. Obecnie ponad4 miliony stanowisk na świecie opartych jest o technologię firmy UGS.Moduł obróbki Unigraphics (NX CAM), wg raportu niezależnejfirmy CIMdata z 2006 roku, posiada wiodącą pozycję w przemyślenarzędziowym, samochodowym i lotniczym. Liczba stanowisk modułuNX CAM zainstalowanych na świecie w firmach wynosi około 43 000, cowraz z blisko 30-letnią obecnością rozwiązań UGS w przemyśle stanowiniewątpliwy kapitał wiedzy i doświadczenia.NX CAM Express jest niezależnym systemem CAM zbudowanym na bazieNX CAM, przeznaczonym do średnich i małych firm. Posiada konfiguracjedostosowane do potrzeb przemysłu produkcyjnego i narzędziowego.Umożliwia programowanie obrabiarek CNC w zakresie frezowania 2.5-5 osi(w tym HSM), wieloosiowych centrów tokarsko-frezarskich oraz wycinarekdrutowych. Posiada niespotykaną w innych systemach CAM kontrolę nadścieżką narzędzia i jakością wykonania powierzchni czerpiąc rozwiązaniabezpośrednio ze sprawdzonych funkcji NX CAM.Rys.1. Okno dialogowe kontroli obróbki trochoidalnej.Program jest dostosowany do pracy zarówno na Windows 32-bit orazWindows 64-bit i Linux. Umożliwia to wydajne programowanie obróbkidużych i skomplikowanych elementów.NX CAM Express posiada w pełni konfigurowalny interfejs dostosowanydo potrzeb i specyfiki pracy technologa-programisty. Poza standardowymifunkcjami umożliwia dowolne kształtowanie okien dialogowych operacjiobróbki – dodawanie/odejmowanie parametrów kontrolujących ścieżkęnarzędzia. Parametry obróbki są reprezentowane przez ilustracje,umożliwiające łatwą interpretację i zrozumienie poszczególnych opcjiobróbki.Magazyn narzędzi i operacje obróbki obsługują złożone kształt narzędzinp. od standardowych frezów walcowych do 10-parametrowych frezówbaryłkowych.Programowanie obróbki odbywa się za pomocą przejrzystych operacjiprzydzielonych do określonych typów obróbki. System posiada przejrzystądefinicję geometrii, która podzielona jest na część obrabianą, uchwytyi półfabrykat, co zapewnia bezkolizyjność ścieżek i duży komfort pracyprogramisty.Technolog ma możliwość tworzenia własnych szablonów doposzczególnych typów obróbki i części, które następnie na sekwencji okiendialogowych prowadzą go przez proces programowania określonej części.Rys. 2. Widok interfejsu podczas definicji obróbki 5-osiowejW skład pakietu NX CAM Express poza określonymi możliwościamiobróbki wchodzą ponadto:• komplet zaawansowanych translatorów importu/exportu plików dowspółpracy z systemami CAD. Oprócz wczytywania plików bryłowychi powierzchniowych istnieje możliwość importu i obróbki plików STL,• okienkowy kreator postprocesorów; warto nadmienić iż postprocesoryz NX można wykorzystać w NX CAM Express,• moduł weryfikacji obróbki umożliwiający pełną symulację ścieżek obróbkirównież przy udziale bryły obrabiarki z uwzględnieniem jej kinematykioraz na bazie kodu NC. Symulację można przeprowadzić od dowolnegomomentu procesu technologicznego.Cena oprogramowania została dostosowana do możliwościfinansowych naszych rodzimych firm. Specjalne warunki są oferowanefirmom posiadającym już inny system CAM.Poza przejrzystym i konfigurowalnym interfejsem program posiada polskąwersję językową, co przy łatwości tworzenia postprocesorów i pełnychmożliwości weryfikacji ścieżki stanowi niezwykle atrakcyjne rozwiązanie dlanaszego przemysłu.CAMdivision – wdrożenia systemów CAD/CAM, ul. Powstańców Śl. 95/1116 53-332 WrocławTel. (71) 796 32 50 Fax (71) 796 08 51info@camdivision.pl www.camdivision.pl

42Artykuł sponsorowanyInnowacyjne Rozwiązania cz. IIISystemy CAD/CAM oferują programiście opcje, które umożliwiająoptymalizację ścieżek obróbki. EdgeCAM dostarcza swoim użytkownikomwiele unikalnych funkcji, które stawiają go w czołówce systemówCAM w polu innowacyjności.1. Ścieżka wielokrotna (niebieska), spiralna (żółta i zielona),z płaskimi regionami (czerwona)W poprzednich artykułach została krótko omówiona obróbka frezarska 2.5-i 3-osiowa. Zanim przejdziemy do omówienia obróbek 4- i 5-osiowych pokażemywybrane funkcje optymalizacji ścieżek na przykładzie jednego z najczęściejstosowanych cykli obróbki wykańczającej jakim jest Profilowanie. Opisanefunkcje optymalizacji są stosowane również w innych cyklach.Cykl Profilowania - optymalizacjaW cyklu Profilowania system generuje ścieżkę na płaszczyźnie XY i następnena kolejnych poziomach Z. Standardowo na jednym poziomie Z jest generowanajedna ścieżka, w uzasadnionych przypadkach np. dużej wartości naddatki,ścieżka może mieć charakter wielokrotny.Parametrem kontrolującym ścieżkę jest głębokość skrawania, która może byćlokalnie zagęszczana przez parametr chropowatości. Zagęszczenie ścieżki niejest przenoszone na inne elementy które tego nie wymagają.3. Obróbka rowka po krzywej tworzącejCykl potrafi automatycznie zoptymalizować kierunek ścieżek napłaskich regionach w zależności od najdłuższej ścianki.W przypadku standardowych obróbek otworów elementy do wierceniamożna wyszukiwać wg średnic, a do optymalizacji kolejności obróbki służą odpowiedniekryteria. Do obróbki wykańczającej otworów można stosować cyklProfilowania. Przy standardowych ścieżkach na stałym poziomie Z, aby uniknąćwejścia i wyjścia narzędzia w tym samym miejscu, można go przesunąć. Innąmożliwością obróbki jest zastosowanie ścieżki spiralnej. Kod z ścieżki spiralnejmożna generować w formie łuków helikalnych co znacznie skraca kodi poprawia jakość wykonywanych powierzchni.Program umożliwia obróbkę frezami tarczowymi elementów typu kanałkitechnologiczne lub ścianek o kątach ujemnych.2. Zasada lokalnego zagęszczenia ścieżki parametrem chropowatośćCykle w pełni wykorzystują możliwość generowania kodu NC z wykorzystanieminterpolacji kołowej oraz korekcji promienia narzędzia.Cykl umożliwia obróbkę rowków spotykanych przy formach do gumy (kanałówodpowietrzających) czy formach odlewniczych. Do ich obróbki wystarczy wskazaćkrzywą tworzącą rowka.W przypadku obróbek elementów klasy korpus, jeśli zastosowana głębokośćskrawania nie trafia w płaską półkę, dno lub czoło wyspy, jest ona automatyczniedostosowywana. Płaskie regiony lub powierzchnie zbliżone do płaskichmogą być obrobione w tym samym cyklu.4. Obróbka resztek mniejszym narzędziemMożliwości definicji punktów wejścia narzędzia są praktycznie nieograniczone,a wysokość przejazdów do kolejnych elementów można optymalizować.Przy wejściach przy dnie elementu gdzie występuje jeszcze naddatek ścieżkawejścia jest automatycznie podnoszona.Opcje HSM umożliwiają kontrolę minimalnego promienia ścieżki, tworzeniaprzejść do kolejnej ścieżki po spirali lub łuku oraz odpowiedniego zachowaniasię narzędzia na ostrych narożach. W przypadku posiadania obrabiareko małej ilości pamięci można wyłączyć opcje HSM, co pozwala na skrócenie koduNC. Inną możliwością jest generowanie kodu tylko dla wybranego narzędzia.- Wdrożenia – Prezentacje - Bezpłatne wersje testowe:www.edgecam.plNicom Profesjonalne Systemy InżynierskieCentrala: Rzeszów; Ul. Wyspiańskiego 27A, Tel. (17) 853 00 62, 853 02 73Oddział: Poznań; ul. Głogowska 277/279, Tel. (61) 830 42 37Serdecznie zapraszamy do odwiedzenia naszego stoiska na targach:PLASTPOL w Kielcach - 29.05-01.06.2007MACH-TOOL w Poznaniu - 11-14.06.2007

44Artykuł sponsorowanyPARTsolutions – Bibliotekiznormalizowanych części mechanicznychdla systemów CADAplikacja PARTsolutions pomaga zwiększyć efektywnośćpracy firmy, a może również przyczynić się do oszczędnościczasu projektowania. Jest to coś więcej niż typowa bibliotekaelementów znormalizowanychPARTsolutions zawiera przeszło 100 katalogów wyrobówod poważnych i znaczących producentów, a także częścizgodne z normami DIN, EN, ANSI, AFNOR oraz zgodnez normami specjalnymi, takimi jak LN, MILSPEC, NASM,BAHN Norm, czy też z normami firm m.in. PHILIPS,VOLKSWAGEN, DAIMLER-CHRYSLER. Do dyspozycji sąrównież szczegóły konstrukcyjne, takie jak: otwory, rowki,żłobki, karby oraz około 20 000 innych szablonów do opracowaniaścieżek NC w programach CAM. W bazie danychmożna znaleźć dodatkowe informacje: uwagi i zaleceniaprojektanta oraz wytyczne dotyczące montażu, itp.Wyszukiwanie potrzebnych częściAby spośród tak wielkiej liczby danych nie przeoczyć tych,których chcemy użyć, aplikacja posiada wiele różnych sposobówwyszukiwania. Części można wyszukiwać wedługproducentów, rozmiaru, klasyfikacji albo według daty modyfikacji.Można również użyć opisu części albo znaleźćdaną część przy pomocy porównania geometrycznego.Wyszukiwanie można dowolnie ograniczać, segregowaćprzy pomocy najróżniejszych parametrów, a także porównywaćczęści między sobą.Praca z aktualnymi danymiW systemie PARTsolutions pracuje się zawsze z najnowszymidanymi dostarczonymi przez poszczególne firmy.Dzięki temu można mieć pewność, że praca nawet przyprojektach, na których realizację przewidziano mało czasu(od zlecenia do wdrożenia) odbywa się z użyciem aktualnychdanych. Przez cały czas (24 godz. na dobę, 365 dniw roku) dostępne są – poprzez Internet – uaktualnieniakatalogów.PRZYKŁAD połączenia śrubowegoutworzonego w module PARTconnectionTekst: Marek MomotPRZYKŁAD wału utworzonego w module PARTshaft

Artykuł sponsorowany45KOM-ODLEW Komputerowe Systemy Inżynierskie Sp. z o. o.Zapewniamy kompleksową komputeryza cję praczwiązanych z projektowaniem oraz konstruowaniemwyrobu i oprzyrządowania, tworzeniemdo kumentacji, analizami inżynierskimi, w tym symulacjąodlewania oraz obróbką mechanicznąprzy pomocy maszyn sterowanych numerycznie.Oferujemy programy CAD/CAM/CAE:LOGAproducentów,których wyrobyznajdują się wPARTsolutionsUnigraphics NX – zintegrowany system CAD/CAM/CAE/PDM, w tym zaawansowane narzędziado projektowania form wtryskowych, analizynaprężeń, itp.Solid Edge – komputerowo wspomagane projektowanie,w tym specjalistyczne moduły do projektowaniaform wtryskowych, analizy naprężeń, itp.MAGMASOFT – komputerowa symulacja odlewaniametali z półautomatyczną optymalizacjątechnologii odlewania.3D-SIGMA – komputerowa symulacja wtrysku różnorodnychtworzyw sztucznych (termoplastycznych,termoutwardzalnych, elastomerów, proszków metali).Integralność znaczy oszczędnośćBezpośrednio z używanego systemu CADmożna przejść do bazy PARTsolutions i za pomocądostępnych funkcji wybrać potrzebnączęść, bez względu na to, czy chodzi o złożenie,element, połączenie rozłączne, samodzielneczęści czy też o stworzenie np. wałukorbowego. Aplikacja PARTsolutions automatyczniezaproponuje optymalną konfigurację.Dodatkowym ułatwieniem jest możliwośćwybrania odpowiedniego formatu eksportu.Dane są generowane z wszystkimi właściwościami,szkicami i innymi informacjami. Dziękiintegralności między systemami CAD a PARTsolutions,możliwe jest definiowanie częścii przesyłanie ich do systemu CAD.PRZYKŁADOWYelement z modułuPARTdataManagerMożliwości połączeniaz systemami PLM/ERPPARTsolutions można również integrowaćz innymi systemami informatycznymiprzedsiębiorstwa. W wielu firmach PARTsolutionswykorzystywany jest jako systemzintegrowany z EDM/PLM. Możliwa jestintegracja Life-Cycle albo Non-Life-Cycle,w której PARTsolutions jest za każdym razemgłównym punktem wyjścia przy zarządzaniuczęściami, a jednocześnie pomaga w lepszejefektywności pracy i optymalizacji cyklówprodukcji.Marek Momot pracuje jako specjalista CAD/CAEw firmie Kom-Odlew Komputerowe SystemyInżynierskie Sp. z o.o.EdgeCAM – komputerowe wspomaganie wytwarzania.VERICUT – weryfikacja i optymalizacja programówsterujących obrabiarkami numerycznymi.PARTsolutions – baza części dla systemówCAD zgodna z normami DIN, EN, ANSI oraz ponad100 katalogów gotowych zaprojektowanychkomponentów.DeskArtes Expert Series – import i naprawaplików IGES, STL (Rapid Prototypig) oraz kreatywneprojektowanie wzornictwa przemysłowego.Sprzęt komputerowy, w tym kontrolery ruchu 3D doprogramów CAD.KOM-ODLEW Komputerowe SystemyInżynierskie Sp. z o.o.30-439 Kraków, ul. Bluszczowa 25FTel: 012 262 30 14, 012 262 30 15,Fax: 012 262 30 16,e-mail: biuro@kom-odlew.plwww.kom-odlew.pl

46Artykuł sponsorowanyGlobalne rozwiązania 3DWspółrzędnościowej Maszyny PomiarowejBazując na 25-letnim doświadczeniu, firma Metrologic Group ® proponuje zupełnie nowy, innowacyjny pakiet programowy dlaWspółrzędnościowych Maszyn Pomiarowych i Przenośnych Systemów Pomiarowych 3D.Przejrzystość i łatwość obsługi programów tej firmy pozwala wydobyć to co najlepsze z każdego systemu pomiarowego.Zgodnie z potrzebami pomiarowymi, Metrologic Group ® proponuje rozwiązania pomiarowe zaadaptowane do konkretnej maszyny pomiarowej:μ-Log XG ® lub Metrolog XG ®μ-Log XG ® - najnowsze rozwiązanie skracająceczas inspekcji w zastosowaniach warsztatowychμ-Log XG ® to w pełni funkcjonalny pakiet inspekcyjny współpracującyz każdym typem maszyny pomiarowej, nowej bądź używanej, manualnejlub CNC, pozwalając na standaryzację wszystkich systemów pomiarowychfirmy za pomocą jednej aplikacji.Aktualizacja wyników w czasie rzeczywistym!Podczas pomiaru wszystkie wyniki są przeliczane w czasie rzeczywistym.Daje to możliwość monitorowania wyników na każdym etapieprocesu pomiarowego.Nowe możliwości pomiarowe!Aktualizacja wyniku w oparciu o usunięte lub dodane punkty dodatkoweodbywa się w czasie rzeczywistym. Proces pomiarowy został maksymalnieuproszczony, a elastyczna analiza wyników pozwala w szybki sposóbpoprawić jakość produkcji.Łatwe programowanie!Dzięki przyjaznemu interfejsowi zorientowanemu na programistę, tworzenie programów pomiarowych części jest łatwe i wydajne. Integracjaprzeźroczystego tła programu z widokiem 3D pozwala na równoległą kontrolę wykonywanego programu i powiązanych z nim wyników.Raporty inspekcji na żądanie!Asystent raportu pozwala w łatwy sposób generować raportz inspekcji zarówno krok po kroku jak i korzystając z gotowychformularzy w postaci graficznej lub tekstowej. Istnieje możliwośćdowolnej konfiguracji formatu raportu zgodnie z wymaganiamiużytkownika.Inteligentny widok!W oprogramowaniu położono nacisk na szybkość wykonywaniapomiarów, opierając się o łatwy dostęp do funkcji bez zbędnegootwierania dużej liczby okien. Wszystkie krytyczne dane (wyniki,programy,…) mogą być wyświetlane równolegle bez „ukrywania”bieżących operacji.Wyniki na bieżąco!W pełni interaktywny tryb wizualizacji pozwala na wyświetlenie wszystkich danych w czasierzeczywistym. Odnosi się to zarówno do wyników pomiarów uzyskanych podczas inspekcji, jaki charakterystyk elementów skonstruowanych na ich podstawie.Łatwość użytkowania!Interfejs graficzny pozwala na łatwy i szybki dostęp do wszystkich funkcji programu. Nowa,intuicyjna struktura pozwala skrócić czas nauki programowania i ułatwia natychmiastowe wykorzystaniejego funkcjonalności.

Artykuł sponsorowany47Metrolog XG ® : Rozwiązanie wysokiego poziomu do zastosowańlaboratoryjnychµ-Log ® : Rozwiązanie pomiarowe do zastosowań warsztatowych• Oprogramowanie kompatybilne z każdym rodzajem WMP i systemem pomiarowym (kompletna lista urządzeń kompatybilnych z pakietamiMetrologic Group ® znajduje się na stronie www.comtec3d.pl).• Dostęp do rozbudowanego a zarazem przyjaznego interfejsu użytkownika – interaktywne wyświetlanie wyników• Pełna integracja modeli CAD (Bezpośredni konwerter: Catia V4/V5, Pro E, UG, STEP, Iges i wiele innch)• Oprogramowanie w języku polskim (dostępne również w 17 innych językach)Metrolog XG ®µ-Log ®• Obsługa programów DMIS i GM2• Przyjazny interfejs użytkownika• Szybkie algorytmy obliczeniowe certyfikowane przez PTB i NIST • Automatyczna aktualizacja cech obiektów• Programowanie wysokiego poziomu (pętle, warunki, zmienne…) • Asystent pomiaru manualnego• Funkcja szybkiego skaningu• Implementacja funkcji Leap Frog• Specjalny interfejs do głowic optycznych• Szybka edycja raportów pomiarowych• Możliwość zbierania chmury punktów (nawet kilka milionów) • Pakiet z wbudowanym interfejsem sprzętowym• Moduł analizy statystycznej• Dostęp do wszystkich tolerancji zgodnych z normą ISO• Dostęp do tolerancji i innych informacji w pliku CAD• Rozwiązanie oparte na jądrze CADMetrologic Group ® zyskał zaufanie przemysłu motoryzacyjnego i lotniczego dzięki niezawodnym produktom i bliskim kontaktom z klientami.Comtec 3D jako przedstawiciel na Polskę zapoczątkował udaną współpracę z firmą Toyota Motor Manufacturing Poland i Grupą FIAT.– producent wysokiej klasy maszyn współrzędnościowych: Spark, Sea,Land, Vulkan i Sky– producent bezstykowych sensorów optycznych OptiScan HR Class– producent systemów do weryfikacji i kalibracji WMP tj. TetraCheck,BarCheck, CubeCheckComtec 3D Oficjalny przedstawiciel na rynku polskimMetrologic Group ® oraz grupy Innovalia MetrologySprzedaż, wsparcie techniczne i serwis produktów• Szkolenia w zakresie ideologii pomiarów i pakietów pomiarowych.• Pomiary na życzenie klienta i outsourcing.• Instalacja nowych systemów 3D i modernizacje maszyn pomiarowych WMP.• Certyfikacje i kalibracje maszyn zgodnie z wymaganiami norm ISO.• Regulacje mechaniczne maszyn pomiarowych.ul. Kondratowicza 4/73, 03-242 WarszawaTel./Fax. : 00 48 22 741 69 78comtec3d@comtec3d.pl www.comtec3d.pl

48Charakterystykagrafitu na elektrodyWłaściwe wykonanie obróbki przy pomocy drążarki wgłębnej (EDM) jest zależne od wielu czynników, takich jak:materiału stosowanego na elektrodę, materiału w którym dokonwać będziemy obróbki, jak i parametrów maszyny.Wybór odpowiedniego gatunku grafitu dla pracy, jaką mamy do wykonania, może być decydującym czynnikiem, któryokreśli opłacalność naszej pracy. Różnice pomiędzy grafitami innych producentów opisywałem w poprzednim numerzeFN – dzisiaj chciałbym skupić się na fizycznych własnościach, które je cechują. POCO® Graphite, międzynarodowydostawca grafitu na elektrody, podkreśla znaczenie tych parametrów i ich wpływ na elektrodrążenie.Własności GrafituWyróżniamy pięć kluczowych własności grafitów używanych na elektrodydo drążenia :Ziarno i Jego Rozmiar. Jest to bardzo ważna własność grafitu, choćby dlatego,że wszystkie gatunki klasyfikowane są właśnie ze względu na ziarno. Powołującsię na amerykańskiego producenta grafitu POCO® , którego siedzibamieści się w Teksasie podział grafitu ze względu na występujące w nim ziarnowygląda następująco : angstrofine (< 1µm), ultrafine (< 2-5µm), superfine(< 6-10µm), fine (< 11-20µm).Ziarna są łączone ze sobą przy użyciu chemicznych i mechanicznych sposobówprodukcji. Gatunki grafitu, których rozmiar ziarna będzie niewielki,a struktura ich ułożenia równomierna i jednolita będą z całą pewnością zużywaćsię mniej.Wielkość ziarna określa także jakość powierzchni, jaką będzie można osiągnąćprzy pomocy danego gatunku. Ponieważ kształt elektrody jest dokładniewypalany w powierzchni metalu, satysfakcjonująca jakość powierzchni niemoże zostać osiągnięta przy użyciu grafitu o dużym ziarnie lub niejednolitymich ułożeniu w jego strukturze.Jednolita Mikrostruktura. Wydaje się być najważniejszą właściwościągrafitu, pozwalającą zapewnić uzyskanie wyników zgodnych z oczekiwaniami.Znanym na świecie dostawcom grafitów, takim jak POCO®, wieloletniedoświadczenia w produkcji tego materiału, pozwoliły uzyskać identyczną– idealnie spójną mikrostrukturę, powtarzalną z roku na rok, z bloku na blok.Niestety nie wszyscy producenci grafitów mogą to zagwarantować. W związkuz tym, trudno przewidzieć jak drążył będzie grafit jednego gatunku, kupowanyna przestrzeni dłuższego okresu czasu.To właśnie przewidywalność produkcji wydaje się być tutaj najistotniejszaw przypadku, kiedy w grę wchodzą duże koszty poniesione na zakup odpowiedniegomateriału, jak i czas, który mamy do dyspozycji. Przykładem mogąbyć formy wtyskowe o dużych rozmiarach, ze ściśle określonymi tolerancjamiwymiarów oraz narzędzia używane w przemyśle lotniczym, szczególnie kiedygłówną rolę odgrywa uzyskanie właściwej jakości powierzchni, bez dodatkowegoręcznego polerowania kształtów.Wytrzymałość na zginanie i ściskanie. Te własności grafitu są dobrymiwskaźnikami tego, jak grafit zachowywał się będzie podczas obróbki, szczególniejeśli są to kształty niegrube i podatne na uszkodzenia. Wytrzymałość nazginanie jest miarą tego, jak pod wpływem nacisków i naprężeń poszczególneziarna grafitu mogą zostać maksymalnie wygięte bez zmiany lub uszkodzeniajego struktury. Z kolei wytrzymałość na ściskanie to miara tego, jakie maksymalneciśnienie mogą znieść ziarna grafitu zanim pękną lub ulegną uszkodzeniu.Gatunki grafitu, których wytrzymałość na zginanie lub ściskanie jest niskasą bardziej podatne na łamanie i wyszczerbianie podczas ich obróbki.Elektrody grafitowe o cienkich, żeberkowych kształtach, bez odpowiedniejwytrzymałości na zginanie mogą ulegać uszkodzeniom pod wpływem choćbyciśnienia powstającego podczas płukania otworu. Dla szczegółowych, ekstremalniedokładnych prac, wymagających bardzo delikatnej obróbki, gatunkigrafitu powinny posiadać co najmniej wytrzymałość na zginanie rzędu 90 MPa.Takie własności zapewniają gatunki grafitu z grupy angstrofine i ultrafine.Twardość. Jest własnością grafitu, pozwalającą przewidzieć jak obrabiaćsię będzie dany gatunek, podczas wykonywania elektrody. Bardzo ważne jest,aby grafit posiadał niską twardość a wysoką odporność na zginanie i ściskanie- przy zachowaniu takich parametrów jego obróbka przyniesie najlepsze rezultaty.Im twardszy grafit, tym trudniej go obrobić bez wyszczerbień. Test Shora(jednostka twardości), mierzący twardość, pod względem jego elastyczności,jest używany do określania jakości grafitu. Większość grafitów do EDM posiadatwardość na poziomie od 45 do 85 Shore. Gatunki, których twardość jest napoziomie od 55 do 75 Shore obrabiają się zdecydowanie najlepiej.ZastosowaniaWydrążone dokładne zagłębienia, które ze względu na ich wymiar niemogą zostać dodatkowo polerowane, wymagają uzyskania odpowiedniejjakości powierzchni, pozwalającej ominąć problem dodatkowej obróbki. Oznaczato, że już na etapie drążenia operatorzy zmuszeni są do użycia odpowiedniegogatunku grafitu i jednocześnie parametrów maszyny w celu uzyskaniaoczekiwanych jakości powierzchni. Dlatego też raz jeszcze warto podkreslić, iżosiągnięcie satysfakcjonujących rezultatów umożliwi grafit dobry gatunkowo,o określonych wyżej parametrach.Grafity z grupy ultrafine (ziarno < 2-5µm) zapewniają wykonanie takiegodrążenia bez dodatkowych wykończeń powierzchni. Bardzo małe ziarna,które oferują te grafity, wraz z połączeniem wysokich odporności na czynniki

49zewnętrzne oraz jednolite rozmieszczenie ziaren w rezultacie owocuje wyprodukowaniembardzo szczegółowego detalu, w ściśle określonej tolerancji,uzyskując przy tym idealną jakość powierzchni.Grafity tej grupy idealnie nadają się na elektrody o cienkich np. żeberkowychkształtach. Naroża takich elektrod zużywają się mniej, aniżeli grafitówz nierównomiernym ułożeniem ziaren i porów. Takie same elektrody wykonanez grafitu gruboziarnistego mogą się łamać i wyszczerbiać podczas ich obróbki.Drążenie w Stopach MiedziDrążenie elektrodami grafitowymi w stopach, które zawierają znaczną ilośćmiedzi w swoim składzie może być narażone na znaczne zużycie się elektrod.W takich przypadkach należy pamiętać o wydłużeniu jednego z parametrówdrążenia - on-time. Na pomoc idą wtedy także grafity impregnowane miedzią– EDM-C3 i EDM-C200, pozwalające osiągnąć porównywalne rezultaty, uzyskująprzy tym znacznie mniejsze zużycie elektrody – ważne jest oczywiścieustawienie właściwych parametrów drążenia.Najlepsze efekty daje polaryzacjanegatywna oraz wysokie natężenie prądu.ElektrodyZużywanie się elektrod podczas elektrodrążenia jest bardzo ważnymelementem tego procesu, gdyż duża zużywalność oznacza nic innego jakkonieczność częstej ich regeneracji, na co z kolei potrzeba czasu i pieniędzy.Liczne ziarna grafitu znajdują się w szczelinie pomiędzy elektrodą a materiałemdrążonym obniżają estetykę wykonywania detalu oraz co najważniejszespowalniają proces EDM. Płukanie nie zawsze jest praktyczną metodą radzeniasobie z tym problemem. Często pomocne jest wówczas zwiększenie szczelinydetalu. Dodatkowo rekomenduje się używanie grafitów, których odporności nazginanie i ściskanie są wysokie a struktura jednolita. W przeciwnym wypadkuwiększe ziarna grafitu będą się gromadzić w szczelinie.Grafity takie są znacznie bardziej odporne na zużycie od grafitów z niejednolitąstrukturą lub o ziarnie większym niż 5 µm. Kolejną istostną cechągrafitów dobrych jakościowo jest fakt, że ich zużycie powinno być rozłożonerównomiernie, w przeciwnym wypadku wykonanie detalu we właściwej tolerancjimoże być problematyczne.Orbitowanie elektrody jest pomocne w oczyszczeniu szczeliny z niechcianychziaren grafitu oraz uzyskaniu lepszej jakości powierzchni. Ponadto podczasdrążenia cienkimi kształtami orbitowanie wymaga materiału wystarczjącomocnego, aby wyeliminować możliwe przypadki łamania, czy wykruszaniagrafitu.PodsumowaniePoznanie oraz zrozumienie czynników decydujących o sukcesie drążenia jestbardzo istotne, gdyż pomaga w osiągnięciu określonych założeń i celów. Abywydrążyć otwór zgodny z oczekiwaniami, należy użyć gatunku grafitu odpowiadającegowymaganiom, które zakładamy przed rozpoczęciem pracy. Jako,że powierzchnia końcowa otworu jest lustrzanym odbiciem kształtu elektrody,wybór optymalnego ziarna grafitu okazuje się koniecznością. Dobór odpowiedniegogatunku grafitu do pracy, jaką mamy do wykonania nie zawsze jestsprawą tak oczywistą, jak mogłoby się to wydawać. Dlatego też warto zapytaćdystrybutora o to, który gatunek i przy użyciu jakich parametrów sprawdzi sięnajlepiej podczas naszej pracy.PozdrawiamDawid Huliszd.hulisz@oberon.pltel.kom. 693-371-241OBERON Robert Dyrda jest wyłącznymdystrybutorem grafitu amerykańskiejfirmy POCO. Zapewniamydoradztwo techniczne oraz niezbędneksiążki, pozwalające ustawić parametrydrążenia do żądanego typu pracy. Gwarantujemy 1-2 dniowe terminy realizacjizamówionego materiału. Posiadamy najbogatszą ofertę na polskim rynku.Zapraszamy do współpracy !!!Wyłączny dystrybutor POCO na terenie Polski:OBERON Robert Dyrdaul. Cicha 15, 88-100 Inowrocławtel.: (052) 354 24 00 wew. 27,fax: (052) 358 00 90e-mail: oberon@oberon.pl, www.oberon.plJednolitość strukturygrafitu widocznapod mikroskopemnie zawsze jest takasama. Na zdjęciachwidać (w 100-krotnympowiększeniu)strukturę grafitówz grupy ultrafine,czterech różnychproducentów.Ciemne plamy topory, jasne plamy toziarna grafitu.

50RaportRaportCięcie kształtoweRZ naszej praktyki, polegającej na cięciu stali szybko, prosto i tylko wzdłuż linii prostych, wynika, że są klienci, którzy są zainteresowani wykonaniem dla nichbardziej skomplikowanych niż prostokąty kształtów. Czasem chodzi o koło, czasem pierścień, a często zupełnie zadziwiające kształty (jak te widoczne na fotografiach,lub np. litery, loga). Naszą ideą było wykonanie zestawienia tych urządzeń jak to robimy w przypadku drążarek, centrów frezarskich itd. Okazało się jednak,że producenci, czy też dystrybutorzy urządzeń do cięcia kształtowego (lasery, plazma, woda) są tak zapracowani, albo mają tylu klientów, że nie było szans nawypełnienie przez nich bardziej szczegółowej tabeli.Mam nadzieję, że za rok będzie lepiej i potencjalny klient będzie w stanie na podstawie zebranych przez nas danych łatwiej zdecydować się na konkretnąmetodę cięcia i typ urządzenia. Duży zakres grubości i rodzajów ciętych materiałów, czyli stal konstrukcyjna, narzędziowa, nierdzewna, żaroodporna, aluminiumpowoduje, że trudno znaleźć taką jedną i właściwą maszynę.Zatem niech dziś pomocą będzie poniższa lista, na szczegóły przyjdzie czas.Robert Dyrdawww.eckert.com.plwww.cieciewoda.plwww.jetsystem.plwww.kmt-waterjet.comwww.artech.net.plwww.bystronic.plwww.cloos.plwww.eckert.com.plwww.ecometal.plwww.floweurope.comwww.heg.plwww.mathiasmachines.comwww.plastmet.biz.plwww.pl.trumpf.comwww.waterjet.sewww.omax.comwww.dawin.pl

aport