Xem chi tiết

KT QU NGHIÊN CU NH HNG CA MT S CH PH M C CHSINH TRNG N KH NNG RA HOA U QU VÀ NNG SUT CACÂY IU TI CAM RANH, TNH KHÁNH HOÀTS. Nguyn Thanh Phng;KS. oàn Công Nghiêm; KS. Lê Th AnhVin KHKT Nông nghip Duyên Hi Nam Trung B1. T VN iu (Anacardium occidentale L.) là cây công nghip lâu nm, nhanh cho snphm, áp ng c nhu cu xut khu em li ngun ngoi t khá ln cho nn kinh tnc ta. Theo Hip hi cây iu Vit Nam, din tích iu c nc hin nay khong350.000 ha vi tng sn lng khong 290.000 tn. Sn lng xut khu nhân ht iut ti 85.000 tn, ng th hai trên th gii sau n . Vit Nam ch yu cây iu ra hoa mt cách t nhiên và ra hoa theo mùa v, ítchu s tác ng ca con ngi. Do ó chu nh hng rt ln ca giá c th trng cónhng nm c mùa thì mt giá, nhng nm c giá thì li mt mùa do thi tit ãlàm cho ngi dân trng iu gp rt nhiu khó khn vt v. Ngoài ra, cây iu cònchu nh hng rt ln ca thi tit, khí hu, nó nh hng trc tip n nng sut chtlng ca cây iu. Hin nay, Vit Nam vic s dng các ch phm c ch sinhtrng tin hành x lý ra hoa qu trái v ã c thc hin trên nhiu loi cây (cam,quýt, nhãn, xoài, su riêng, na…) và ã thu c nhng thành qu nht nh. Nhngtrên cây iu thì n thi im hin nay v n cha có tài nào nghiên c u v l!nh vcnày, ây là mt l!nh vc hoàn toàn mi. Nu thành công s" m ra mt hng i micho ngành sn xut iu nc ta.Ti t#nh Khánh Hòa, iu c la ch$n là cây công nghip dài ngày pháttrin m rng theo hng sn xut hàng hóa chuyên canh phc v cho tiêu dùng ni avà xut khu.Cam Ranh (c%) là a ph&ng cc nam ca t#nh Khánh Hòa có khí hu khô hnnh các t#nh Ninh Thun, Bình Thun. Lng ma ca Cam Ranh ch# t 1.441mm/nm, lng b'c h&i mt nc trung bình 1.450 mm/nm. Nhng iu kin khí huli thích hp vi yêu cu sinh thái ca cây iu vì có mùa khô trong giai on ra hoa vàu qu. Tuy nhiên, do n(ng hn nên nh hng không nh) n nng sut và cht lngiu. Qua s' liu iu tra nm 2003 cho thy cây iu c%ng c trng khá sm vàonhng nm trc 1975 vi s' lng nh) và phân tán. n nay, toàn t#nh trên 3.000 haiu tp trung ch yu huyn Khánh V!nh, Cam Lâm, th xã Cam Ranh, nng sutbình quân 4,2 t/ha (t&ng &ng 60% nng sut iu c nc), sn lng 1.212 tn(ch# áp ng c 10,52% công sut ca 3 doanh nghip ch bin ht iu trên a bànt#nh). Trong tng din tích t nhiên 70.000 ha ca th xã Cam Ranh (c%) có 27.544 hat hoang i núi. Trong mt thi gian dài, din tích t i núi s dng cha có hiuqu. Din tích r*ng b thu h+p do vic khai thác r*ng b*a bãi, do phá r*ng làm r y, che ph ca thm thc vt thp, t hoang i núi có xu hng m rng, gây mt cânb,ng sinh thái, nh hng nghiêm tr$ng n sn xut nông nghip và i s'ng. Câyiu ca th xã Cam Ranh có nhng lúc thng trm v din tích, nhng nh nhng nmgn ây giá ht iu n nh, thu nhp ca ngi trng iu c tng lên nên n naycó h&n 500 ha iu tp trung. Nh có nhng mô hình trng iu t hiu qu v kinh t

tháng 3 (t* ngày 19-20/3) ã có 2 ngày ma liên tc vi lng ma khá ln 28,6 mm.t ma này ã cung cp m cho t nuôi qu và ht iu cho tt c các côngth c thí nghim ã c u qu.Nh vy, vi 3 t n hoa và u qu iu nm 2008 ca CT4 ti Cam Lâm ãkhông trùng vi các t ma (xem Bng 2.12) nên kh nng u qu nhiu, c bit ítb sâu bnh phá hi. Hai công th c CT2, CT3 b nh hng ca t ra hoa vào tháng01/2008 và 3 công th c CT6, CT5, CT3 ra hoa c 2 t 1 và t 3 ã b nh hng doma.Trong nm 2008, hu ht các công th c u ra chi hoa, trong ó các công th cCT5, CT3 và CT4 có t/ l ra chi t* 73,1 - 86,2% và cao h&n các công th c còn li. S'chùm/ m 2 , s' qu/ chùm u cao h&n 'i ch ng, trong ó ti CT4 s' qu/ chùm là 5,4cao nht và cao h&n tt c các công th c còn li. Nh vy, nng sut CT4 là 719,7 kg/ha,cao h&n 'i ch ng 215,4% và vt h&n các công th c còn li 10,0 – 78,4%. (Bng 2.3)C%ng nh nm 2007, trong iu kin kh(c nghit ca c vùng nhng CT4 v n rachi hoa và cho thu hoch, các công th c còn li thì nng sut rt thp, thm chí không rahoa u qu. Nh vy, thí nghim 2 nm liên tip thì CT4 (S dng cht c ch là KNO 3rc di g c ri ti nc) u ra hoa và cho nng sut cao trong thí nghim.Bng 2.3. Tình hình sinh trng, phát tri(n và nng su t ca cây i!u trong thínghi$m c ch sinh trng nm 2008 t"i Cam An B#c, Cam Lâm, Khánh HoàCông thcChi!u 'ng SNng So v)i iS qu/cao cây kính tán chùm/su t chng(m) (m) m 2 chùm(kg/ha) (%)CT1 (Phun Potassium1-2% và xit cành)4,2 5,0 9,2 4,7 654,3 195,8CT2 (Phun KNO 3 1-2%)4,1 4,7 9,3 4,6 602,4 180,3CT3(PhunParloputazol 1-2%)3,7 4,3 8,3 4,8 475,0 142,1CT4 (R(c KNO 3150g/cây di g'c và 4,1 5,1 8,7 5,4 719,7 215,4ti nc)CT5 (Phun Potassium1-2%)4,0 5,2 8,3 3,2 403,5 120,7CT6 (Không phun 'i4,3 5,6 6,3 2,9 334,2 100,0ch ng)Cv% - - - - 8,2 -LSD 5% - - - - 58,4 -Nh vy, bc u ã xác nh c mt công th c có hiu qu trong vic x lýra hoa u qu iu ti vùng khô hn Cam Lâm là công th c 4 (S dng cht c chKNO 3 rc di g c ri ti nc).

2.2. Hi$u qu kinh t ca các công thc thí nghi$m c ch sinh trng cây i!u6 nm tu&i t"i xã Cam An B#c, Cam Lâm, Khánh HoàBng 2.4. Hi$u qu kinh t ca các công thc thí nghi$m c ch sinh trng câyi!u 6 nm tu&i t"i xã Cam An B#c, Cam Lâm, Khánh Hoà nm 2008Công thcCT1 (Phun Potassium1-2% và xit cành)CT2 (Phun KNO 3 1-2%)CT3 (PhunParloputazol 1-2%)CT4 (R(c KNO 3150g/cây di g'c vàti nc)CT5 (Phun Potassium1-2%)CT6 (Không phun -'i ch ng)Nngsu t(kg/ha)Tng thu thêm sov)i i chngTng chi(1.000)Kg/ ha 1.000 Vt t CôngT&ngtng chi(1.000)Lãiròng(1.000)T, su tl+inhun(l-n)654,3 320,1 3.841,2 3.000,0 266,0 3.266,0 575,2 0,17602,4 268,2 3.218,4 1.200,0 266,0 1.466,0 1.752,4 1,19475,0 140,8 1.689,6 4.000,0 266,0 4.266,0 -2.576,4 -0,60719,7 385,5 4.626,0 1.800,0 266,0 2.066,0 2.560,0 1,23403,5 69,3 831,6 3.000,0 266,0 3.266,0 -2.434,4 -0,75334,2 - - - - - - -Ghi chú:Nm 2008 giá ht iu thô là 12.000 ng/kg; Potassium Clorat giá 150.000/kg; KNO 3 giá 60.000 /g; Parlobutazol giá 200.000 /kg+ Tng chi = Chi phí phân khoáng+ Tng thu = Tin thu tri t nng sut tng thêm các công thc (kg/ha tngso vi i chng x giá ht iu thô ti thi im nm 2008). /0"/ / /123 0(+34+ 125!"/0" !"#$ % % % %&'"() # *+,"-+. /6/Các công th c thí nghim c ch sinh trng khác nhau cây iu ã cho nngsut cao h&n 'i ch ng t* 69,3 – 385,5 kg/ha, cao nht là CT4 (R(c KNO 3 150g/câydi g'c và ti nc) vt h&n 'i ch ng 385,5 kg/ha và thp nht là CT5 (PhunPotassium 1-2%) ch# vt h&n 'i ch ng 69,3 kg/ha. Lãi ròng tng thâm các côngth c CT4, CT2, CT1 h&n 'i ch ng t* 575.200 – 2.560.000 /ha, cao nht là CT4 có lãiròng tng thêm so vi 'i ch ng là 2.560.000 /ha. Mc dù, CT3 và CT5 có nng sut

tng thêm h&n 'i ch ng là 63,9 – 104,8 kg/ha nhng ã l- t* 2.434.400 – 2.576.400/ha. Nh vy, các công th c c ch sinh trng khác nhau ã cho hiu qu kinh tkhác nhau. Trong ó, các công th c CT4 (Rc KNO 3 150g/cây di g c và ti nc)cho nng sut và hiu qu kinh t cao nht.3. KT LUN VÀ NGH.3.1. Kt lunQua 2 nm thí nghim các công th c c ch sinh trng khác nhau vn iukinh doanh 6 nm tui ã cho nng sut khác nhau và vt h&n công th c 'i ch ngkhông x lý t* 69,3 – 385,5 kg/ha. ã xác nh c công th c: CT4 (S dng cht cch KNO 3 rc di g c ri ti nc) cho hiu qu kinh t cao nht.3.2. nghBc u có th S dng cht c ch KNO 3 rc di g c iu ri ti nc chocác vn iu kinh doanh. Tuy nhiên, vic s dng mt s' ch phm c ch sinh trngcho cây iu là rt mi ti Vit Nam nên cn tip tc thí nghim thêm 1 - 2 v na có kt qu y h&n.TÀI LI/U THAM KHO(1) Phm Vn Côn (2003), Các bin pháp iu kin sinh trng, phát trin, ra hoa, ktqu cây n trái, Nhà xut bn Nông nghip, Hà Ni.(2) Trn Vn Hu, Cht iu hoà sinh trng (Tài liu t internet)(3) Nguy.n Vn Liêm (2008), Bin pháp x lý ra hoa u trái trên cây xoài.(4) Nguy.n Thanh Ph&ng (2003), Nghiên cu mt s cht kích thích sinh trng trêncây iu ti tnh Bình nh, Báo cáo khoa h$c(5) T Minh S&n, Ngô Hng Bình, Phan Thanh Hi, H Huy Cng (2005) Nghiên c umt sô bin pháp k0 thut nh, hoàn thin quy trình ci to vn xoài nng sut thp vùng duyên hi Nam Trung b.(6). Nguy.n Quang Thch, Nguy.n Mnh Khi, Trn Hnh Phúc (2000), Etylen và ngdng trong trng trt. Nhà xut bn Nông nghip, Hà Ni.