zobacz opis - Instytut Spawalnictwa

Instytut Spawalnictwamateriały szkolenioweTytuł: Badania wizualne złączy spawanych. Wydanie IIIOpracował: mgr inŜ. Janusz Czuchryj, mgr inŜ. Sławomir SikoraRok wydania: 2009Wydawca: Instytut SpawalnictwaLiczba stron: 274Format: B5SPIS TREŚCI1. WSTĘP............................................................................................................................. 72. PODSTAWY BADAŃ WIZUALNYCH ........................................................................... 82.1. Współczesny pogląd na budowę materii ............................................................... 82.2. Promieniowanie elektromagnetyczne .................................................................. 132.3. Dualizm falowo-korpuskularny światła.................................................................. 172.4. Optyka geometryczna .......................................................................................... 182.4.1. Prawo odbicia ...................................................................................... 202.4.2. Prawo załamania ................................................................................. 242.4.3. Wady układów optycznych .................................................................. 302.4.4. Dyspersja światła, barwy światła ......................................................... 312.4.5. Interferencja, ugięcie i polaryzacja światła .......................................... 352.5. Fotometria............................................................................................................. 402.5.1. NatęŜenie źródła światła (światłość) ................................................... 422.5.2. Strumień świetlny................................................................................. 432.5.3. NatęŜenie oświetlenia (oświetlenie) .................................................... 452.5.4. Luminancja (jaskrawość)...................................................................... 472.6. Zmysł wzroku ........................................................................................................ 502.6.1. Rola siatkówki i ośrodkowego układu nerwowego............................... 522.6.2. Ostrość wzroku.................................................................................... 542.6.3. Pole widzenia...................................................................................... 562.6.4. Kąt widzenia........................................................................................ 572.6.5. Widzenie barw..................................................................................... 582.6.6. Akomodacja i adaptacja oka............................................................... 622.6.7. Wybrane wady wzroku........................................................................ 642.6.8. Złudzenia optyczne............................................................................. 652.7. Podstawowe określenia i definicje stosowane w badaniach wizualnych ………... 672.8. Zasady ogólne badań wizualnych........................................................................... 703. BADANIA WIZUALNE ZŁĄCZY SPAWANYCH WEDŁUG NORMY PN-EN 970 ........ 763.1. Elementy złącza spawanego .................................................................................. 763.2. Pojęcie niezgodności i wady................................................................................... 783.3. Warunki badań........................................................................................................ 793.4. Personel.................................................................................................................. 803.5. Zakres badań.......................................................................................................... 803.6. Badania wizualne przygotowania elementów do spawania.................................... 813.7. Badania wizualne podczas spawania .................................................................... 823.8. Badania wizualne gotowych złączy spawanych .................................................... 823.8.1. Czyszczenie i obróbka........................................................................ 83Strona 1 z 3

Instytut Spawalnictwamateriały szkoleniowe3.8.2. Kształt i wymiary .................................................................................. 863.8.3. Grań i lico spoiny ................................................................................. 873.8.4. Obróbka cieplna po spawaniu ............................................................. 873.9. Badania wizualne naprawionych złączy spawanych .............................................. 883.9.1. Spoiny usuwane częściowo ................................................................ 883.9.2. Spoiny usuwane w całości................................................................... 883.9.3. Badania po naprawie .......................................................................... 883.9.4. Protokół badań wizualnych.................................................................. 894. OCENA JAKOŚCI ZŁĄCZY SPAWANYCH Z METALI NA PODSTAWIE BADAŃWIZUALNYCH ............................................................................................................. 904.1. Poziomy jakości złączy spawanych........................................................................ 904.2. Poziomy akceptacji wskazań ............................................................................... 1084.3. Przykłady oceny jakości złączy spawanych z metali............................................ 1085. BADANIA WIZUALNE POŁĄCZEŃ SPAWANYCH W PÓŁPRODUKTACH ZTWORZYW TERMOPLASTYCZNYCH....................................................................... 1255.1. Charakterystyka polimerów.................................................................................. 1255.2. Badania wizualne złączy spawanych z tworzyw termoplastycznych według normyPN-EN 13100-1 .................................................................................................... 1275.3. Klasyfikacja niezgodności w złączach spawanych z tworzyw termoplastycznych.............................................................................................................................. 1295.4. Ocena jakości złączy spawanych z tworzyw termoplastycznych......................... 1346. ŚRODKI DO BADAŃ WIZUALNYCH.......................................................................... 1486.1. Sprawdziany, szablony, przymiary i przyrządy...................................................... 1486.2. Mikroskop.............................................................................................................. 1526.3. Lusterka ................................................................................................................ 1556.4. Lupy....................................................................................................................... 1566.5. Spoinomierze ....................................................................................................... 1626.6. WyposaŜenie do badań endoskopowych ............................................................ 1646.6.1. Boroskopy......................................................................................... 1656.6.2. Fiberoskopy ...................................................................................... 1676.6.3. Wideoskopy....................................................................................... 1716.6.4. Postępowanie z wyposaŜeniem endoskopowym............................... 1776.7. Źródła światła ....................................................................................................... 1796.8. Środki czystości .................................................................................................... 1827. ZASADY ORGANIZACJI BADAŃ WIZUALNYCH...................................................... 1847.1. Organizacja badań wizualnych ............................................................................ 1847.2. Instrukcja badania wizualnego............................................................................. 1857.3. Przykłady instrukcji badania wizualnego złączy spawanych ............................... 1908. INFORMACJE UZUPEŁNIAJĄCE............................................................................... 1978.1. Badania makroskopowe złączy spawanych......................................................... 1978.2. Fraktografia przełomów........................................................................................ 2008.3. Barwy nalotowe i pomiary temperatury ............................................................... 2038.4. Wprowadzenie do korozji .................................................................................... 2058.5. Kwalifikowanie i certyfikowanie personelu badań nieniszczących według normyPN-EN 473 .......................................................................................................... 2158.6. Dyrektywa 97/23/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Wspólnoty Europejskiej………………………………………………………………………………………….... 2259. WYKAZ NORM WYKORZYSTANYCH I ZWIĄZANYCH ............................................ 23310. LITERATURA............................................................................................................... 235Strona 2 z 3

Instytut Spawalnictwamateriały szkolenioweZAŁĄCZNIK: „MAKSYMALNE WYMIARY NIEZGODNOŚCI SPAWALNICZYCHDLA POZIOMÓW JAKOŚCI B, C i D WEDŁUG WYMAGAŃ NORMY PN-EN ISO5817”................................................................................................................................. 237WSTĘPW obowiązujących normach zdefiniowano pojęcie specjalnych procesówprodukcyjnych, do których zaliczono równieŜ spawanie. Spawanie stanowi zatem proces,którego wynik nie moŜe być w pełni sprawdzony przez kontrolę i badania wyrobu orazgdzie niedostatki przebiegu procesu mogą się ujawnić podczas eksploatacji wyrobu. Z tegopowodu zarówno ilość, jak i wielkość niezgodności spawalniczych w wykonywanychzłączach powinna być moŜliwie najmniejsza.Do wykrywania oraz określania wymiarów niezgodności spawalniczych stosuje sięróŜne metody badań nieniszczących. Jednak metodą podstawową, obowiązkowostosowaną dla wszystkich konstrukcji spawanych, są badania wizualne. Dlategoopracowano poradnik, którego zawartość powinna ułatwić czytelnikowi przyswojenieinformacji zarówno z zakresu teoretycznej jak i praktycznej realizacji badań wizualnych,natomiast personelowi badań nieniszczących słuŜyć pomocą przy wykonywaniu ichcodziennych obowiązków słuŜbowych.W opracowaniu omówiono współczesny pogląd na budowę materii, pojęcie falielektromagnetycznej i jej rozprzestrzenianie się w przestrzeni oraz falowo-korpuskularnycharakter światła. W zakresie optyki geometrycznej omówiono prawa, którym światłopodlega oraz zjawiska wynikające z oddziaływania światła z materią. W sposób zwięzływyjaśniono podstawowe wielkości fotometryczne i proces reakcji człowieka na światłodzięki posiadanemu zmysłowi wzroku. Zgodnie z wymaganiami obowiązujących normpodano i omówiono sposoby przeprowadzania badań wizualnych złączy spawanych ze stalii tworzyw termoplastycznych oraz zasady oceny jakości tych złączy. Wykonywanie badańwizualnych wymaga stosowania odpowiednich środków. Środki te opisano w odrębnychpodrozdziałach opracowania. Informacje uzupełniające obejmują dane na temat badańmakroskopowych złączy spawanych, fraktografii przełomów, barw nalotowych i róŜnegotypu korozji. Dla łatwego dotarcia czytelników do materiałów źródłowych zestawiono, nakońcu opracowania, wykaz norm i wykorzystanej literatury.Strona 3 z 3