ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍ Ðà ÑÏÓÁËÈÊÀÑÛ ÒßÙÑÈË - Bakı Slavyan Universiteti

ÀÇßÐÁÀÉÚÀÍ ÐÅÑÏÓÁËÈÊÀÑÛ ÒßÙÑÈË ÍÀÇÈÐËÈÉÈÁÀÊÛ ÑËÀÂÉÀÍ ÓÍÈÂÅÐÑÈÒÅÒÈROMAN – GERMAN FİLOLOGİYASI KAFEDRASIüzrəÏÐÎÃÐÀÌËÀÐ(Bakalavr âÿ ìàýèñòðàòóðà ïèëëÿñè ö÷öí)ÁÀÊÛ — 2008

Filologiya (HS-020100), Rus dili və ədəbiyyatı (HS-020300),İbtidai təhsil pedaqogikası və metodikası (M-011600)ixtisasları üzrəPRAKTİK FRANSIZ DİLİNİNTƏDRİSİ PROQRAMI(Magistratura pilləsi üçün)

Tərtib edən:Rəyçilər:b.m. İ.İ. Dadaşovaf.e.d., prof. Ə.M. Zeynalovb.m. A.Ə. SəmədovaRedaktorlar: b.m. S.N. Əliyevam. S.S. Musayeva

İzahat vərəqəsiTərtib etdiyimiz program orta məktəbdə fransız dilini öyrənməyəntələbələrə bu dili öyrətrmək, onlarda yazı vərdişlərini düzgünaşılamaq, bu dildə öz fikirlərini sərbəst ifadə etmək bacarığı, müxtəlifçalışmalar vasitəsilə tanış olmayan mətnləri, qəzet və jurnalmateriallarını oxuyub tərcümə etmək və s. vərdişləri yaratmağı nəzərdətutur.Program praktik məşğələlər üçün tərtib olunub. Tədris planınauyğun olaraq jurnalistika fakültəsində 4 semestr, yəni 300 – 400saat həcmində dilin tədrisi nəzərdə tutulmuşdur.Program aşağıdakı hissələrdən ibarətdir:1.İzahat vərəqəsi2.Giriş3.Nitq fəaliyyətinin növləri4.Tədris materialı (fonetik, leksik, grammatik material).

GirişMüstəqillik əldə etmiş dövlətimiz indi dünya xalqları ilə mədəni,elmi, texniki, iqtisadi, humanitar əlaqələrini genişləndirir.Neft müqavilələri, səfirlik və şirkətlərin fəaliyyət göstərməsi,müxtəlif beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsi xarici dillərin öyrənilməsininvacibliyini ortaya çıxarır. Bundan əlavə, tələbələrin, magistrantlarınxarici dildə elmi – tədqiqat işlərinə dair ədəbiyyatdan istifadəetmə zəruriyyətini yaradır.Mövcud tədris proqramında xarici dillərin jurnalistika fakültəsindəlazımi səviyyədə öyrənilməsinə 300 – 400 saata qədər vaxtnəzərdə tutulur.Tədris programını tərtib edərkən jurnalistika fakültəsində bakalavrpilləsində təhsil alan tələbələrin bilik səviyyəsi nəzərə alınmışdır.Fransız dilinin tədrisi sahəsində tələbələrin qarşısında aşağıdakıtələblər qoyulur: fonetik və qrammatik materiaları mənimsəmək,yazılı və şifahi nitq bacarığı və vərdişləri qazanmaq, düzgüntələffüzə nail olmaq, naməlum mətnlərin fransız dilindən rus vəazərbaycan dillərinə tərcümə etmək və əksinə.Tədris programı hansı məqsəd və neçə mövzu, dilin fonetik,qrammatik sahələrində nəyi seçməklə işləmək, tədris proqramını dahada zənginləşdirmək üçün hansı mövzunu, dilin quruluş elementlərindənəyin tədrisdə nəzərdə tutulması, tədrisə ayrılan saatların miqdarınaciddi yanaşmağı nəzərə alır, dilə lazımı səviyyədə yiyələnmək tələbləriniirəli sürür.Jurnalistika fakültəsinin bakalavr pilləsində tələbələrin bilik səviyyəsikollokvium vasitəsilə hər semestr üç dəfə, sonda məqbullayoxlanılır.

Programın tələbləri.1. I kursun sonuna tələbələr fransız dilinin səs və fonem sisteminin,vurğunu, intonasiyanı, ritmik qrup və s. kimi fonetik hadisələribilməlidir.2. Tələbələr seçilmiş materiala uyğun olaraq ünsiyyət zamanımonoloji və dialoji nitq vərdişlərinə yiyələnməlidirlər.3. I kursun sonunda tələbələr həmsöhbətləri ilə olan danışıqzamanı dialoji və monoloji nitqi başa düşməli və söhbətə müdaxiləetməyi bacarmalıdır.4. Tələbələr hər kurs üçün nəzərdə tutulmuş material dairəsindəhəm müəyyən yazı vərdişlərinə yiyələnməli, həm də hər hansı birhadisəni nəql etməyi, məktub yazmağı, mühakimə etməyi bacarmalıdırlar.5. Təhsil aldıqları dövrlərdə tələbələr müasir fransız dilinin əsasvə köməkçi nitq hissələri ilə yaxından tanış olmalı, onlardan istifadə etməyibacarmalı, sadə və mürəkkəb cümlələr, baş və budaq cümlələrindəsöz sıralanması, cümlə üzvlərini, onların ifadə vasitələrini bilməlidirlər.Tədris materialıGiriş kursu. Fonetik materialFransız dili haqqında, fransız dil qrupu, bu dildə danışanölkələr haqqında məlumat.Fonem tərkibi.Fransız dilinin sait sistemi: ön sıra saitləri və arxa sıra saitlər;dodaqlanan və dodaqlanmayan saitlər; açıq və qapalı saitlər; ağız vəburun saitləri.Vurğu; ritmik grup və tarix uzunluq.Fransız dilinin samit sistemi: kar samitlər və cingiltili samitlər;sonantlar; burun samiti; yarımsamitlər.Heca bölgüsü.

Birləşmə və əlaqə.Cümlənin melodiki quruluşu – intonasiya.Nəqli, sual, əmr cümlələrinin intonasiyası.Giriş kursunda aşağıdakı qrammatik material haqqında məlumatvermək lazımdır:Morfologiya1. Artikl haqqında məlumat (müəyyən, qeyri müəyyən, birləşmiş,hissəvi ).2. Əsas və köməkçi sözlər,cümlədə söz sırası.3. Sual cümlələrin söz sırası.4. Şəxs, yiyəlik, işarə əvəzlikləri haqqında məlumat.5. Sifətlərin cinsi və kəmiyyəti haqqinda məlumat.6. Sözönü (à,de,chez,avec və s.) haqqında məlumat.7. C'est, il y a ifadələri.8. Fransız dilində I, II, III qrup feillər haqqında ümumi məlumat,köməkçi feillərin –( être, avoir ) indiki zamanı.9. I qrup feillərin indiki zamanda təsrifi, sual və inkar forması.10. Felin əmr forması.11. Miqdar və sıra sayları haqqında məlumat.12. Fellərin zamanları – Présent, Passé composé, Passé simple,İmparfait, Futur simple, Passé et Futur immédiat və başqaları.13.Subjonctif şəkliConditionel présent et passé feil şəkilləriSintaksisQeyri – müəyyən şəxsli və şəxssiz cümlələr. Tabeli və tabesizmürəkkəb cümlələr. Baş və budaq cümlələrin yeri, budaq cümlələrinnövləri.

Nitq mövzuları- Dünyanın məşhur qəzetləri.- Jurnalist çətin və maraqlı peşədir.- Xarici ölkədə müxbirin fəaliyyəti.- Respublikada və xaricdə adlı - sanlı jurnalistlər.- Məşhur şəxslər, kinoulduzlarla söhbət – intervyu.- Mass media nədir.- Jurnalist qaynar xəttlərdə (müharibədə, fəlakət baş verənyerlərdə).- Nə üçün mən jurnalist olmaq istəyirəm.- Mənim ən çox pərəstiş etdiyim jurnal və ya qəzet.- Geniş kütləni dinləmək yoxsa oxumaq daha çox nə maraqlandırır?- Insanlar T.V. də daha çox nə ilə maraqlanırlar.- Mən dostlarımı hansı cəhətlərinə görə xoşlayıram.- Mass medianın gənclərin həyatında rolu.- Azərbaycanın Fransa və fransızdilli ölkələrlə beynəlxalq əlaqələri.- Fransa dövlətinin təhsil sistemi.- Fransa dövlətinin adət - ənənələri, bayramları.- Azərbaycan dövlətinin adət - ənənələri, milli bayramları.- Dünyanın sülhsevər təşkilatları: BMT, Avropa Şurası, MDB,Yunesko, Aypara və s.- Azərbaycan mətbuatının tarixi haqqında.- Mirzə Cəlil və onun “Molla Nəsrəddin”i.- Jurnalistlərin xarici dillərə münasibəti.Mövzulardan tədrisin bütün mərhələlərində istifadə etməklə tələbələrinşifahi nitq bacarıq və vərdişlərini inkişaf etdirmək mümkündür.Tələbələr 1500 çap işarəsi həcmində bilməlidirlər.

Dərsliklər və vəsaitlər1. И.Н.Попова, М.А.Казакова, Т.М.Кoвальчук. Французскийязык. Москва. 2003.2. П.В.Мельникова. Учебник французского языка. Москва.3. Серия «Окно в Европу». Самоучитель французскогоязыка. Ростов на Дону. 2005.4. Г.А.Китайгородская. Французский язык. Москва. «Высшаяшкола» 1992г. Интенсивный курс. – Разговорник.5. Le Nouveau sans frontières. Cahier d'exercices. Clé international.Paris.6. Газеты:”Les Echos week - ende”, “Les Echos” de Paris.7. Книги для домашнего чтения. “Gigi” Récits d'après Colette;“Petites histoires”; “Les contes” и другие.8. S.Allahyarova “L'Azerbaïdjan et la France”; hier, aujourd'hui,demain (dərs vəsaiti) Baki – 2007.

Jurnalistika (HS-05000) ixtisası üzrəPRAKTİK İNGİLİS DİLİNİNTƏDRİSİ PROQRAMI(Magistratura pilləsi üçün)

Tərtib edənlər:Rəyçilər:Redaktorlar:İ.İ. Dadaşovaf.e.d., prof. Ə.M. Zeynalovb.m. A.O. Səmədovafil.e.n. S.H. Fətəliyevab.m. X.Ə. Ələsgərova

İzahat vərəqəsiBu proqramın əsas məqsədi jurnalistika şöbəsində ingilis diliniöyrənən tələbələrə dilə hərtərəfli yiyələnməsini təmin etmək, ingilisdilinin aspektlərini ana dilinə uyğun, muqayisəli surətdə öyrətməyinəzərdə tutur.Jurnalistika şöbəsinin bakalavr pilləsində ingilis dilini rus vəazərbaycan dillərində öyrədilməsinə, praktik məşğələlərin lazımı səviyyədəkeçirilməsinə daha çox yer verilir.Proqramın məqsədi dövrün tələblərinə uyğun olaraq ingilis dilini4 semestr ərzində xarici dildə çap olunmuş (xaricdə və azərbaycandaçap olunmuş) dövrü mətbuatla əlaqələndirilməsinə diqqəti dahada artırmaqdadır.Bu məqsədlə jurnalistika şöbəsində işlətmək üçün səmərəlidərsliklər, dərs vəsaitləri, xarici dildən ana dilinə tərcümə üçün (pereodik)dövrü mətbuat materialları – respublikada və xaricdə çapolunan qəzet və jurnallar da nəzərdə tutulur.Bakalavr pilləsində jurnalistika şöbəsində ingilis dilində, 4 semestrərzində - I kursda – 600 saat, II kursda … saat verilmişdir. IVsemestrin sonunda dərslər buraxılış imtahanı ilə nəticələnir.Program 4 hissədən ibarətdir:1.İzahat vərəqəsi.2.Giriş3.Nitq fəaliyyətinin növləri.4.Tədris materialları.

GirişXarici dillərin tədrisini yüksək səviyyədə təşkil etmək, xaricidildə jurnalistin birbaşa, vasitəsiz, müstəqil ünsiyyət saxlamağı üçün,hətta xarici dildə jurnalist kimi fikrini yazılı surətdə ifadə etmək zəruriyyətindənmövcud proqramın tərtib edilməsi, Bakı Slavyan Universitetininxarici dillər kafedrasının üzərinə böyük məsuliyyət düşür.Xarici dillər kafedrası müasir tələblərə uyğunlaşmaq, xarici dilimənimsəməyi yüksək səviyyəyə qaldırmaq, yeni metodlar, yeni texnikivəsaitlərdən istifadə etmək, auditoriyada tələbələrlə dərsləri yüksəksəviyyədə keçirməyi əsas amil kimi qarşısına qoyur, jurnalistikaşöbəsində xarici dil (ingilis dili) dərslərini daha da canlandırmaq məqsədiləyaxşı tərtib edilmiş, müasir tələblərə uyğun dərslik və dərs vəsaitlərininzəruriliyini irəli sürür.(Hal-hazırda respublikada jurnalistika şöbəsində istifadə etməküçün samballı dərslik yoxdur. Ancaq Slavyan Universitetindəçap olunmuş vəsait Dövlət Universitetində istifadə olunan dərsliyinsurəti və Moskvada çap olunmuş (rus bölməsi üçün) E.F Telen tərəfindənyazılmış dərslikdən istifadə olunur.)Proqram hansı məqsəd və neçə mövzu, dilin leksik və Qrammatiksahələrindən jurnalistika ixtisasına dair mövzularla işləməyi,tədrisə ayrılan saatların miqdarına ciddi yanaşmağı nəzərə alır vədildə yüksək səviyyədə yiyələnmək tələbini irəli sürür. Bütün semestlərərzində, tədris prosesində tələbələrin şifahi nitq vərdişlərinin inkişafetdirilməsinə, lüğətdən istifadə etməklə respublikada çap olunan(Baku Sun, Azeri Times…) qəzet məqalələrini tərcümə etməyəvə onların məzmunu qısa şəkildə ifadə etməyi bacarmalıdır.Bundan əlavə, xarici dil dərslərində, dili öyrənilən ölkələrinictimai-siyasi həyatı ilə, jurnalistika elmi ilə yaxından tanış olmaqməqsədilə çoxlu əlavə mövzular müzakirə olunur, tədris edilir. (məs.Journalism in Amerika, Journalism in Great Britain, Political Life,Customs and Traditions of Great Britain and Amerika).Bakalavr pilləsində ingilis dili 4 semestr müddətində keçirilir.

IV Semestrin axırında buraxılış imtahanı keçirilir. Tələbələrimtahanda I əlavə oxu materiallarından tərcümə etməli, ingilis dilindəçıxan qəzet materialından tərcümə etməli və jurnalistika elminə dair15 mövzu ətrafında söhbət aparmağı bacarmalıdılar.Proqram1.Tələbələr tanış leksik material əsasında sadə, nəqli, sual, əmrcümlələri qurmağı bacarmalı, sual verməyi, suala cavab verməyi bacarmalıdır.2.Tələbələr ingilis dilində zaman formalarını bilməli, onlarıcümlələrdə işlətməyi və rus dilinə və ya ana dilinə tərcümə etməyibacarmalıdır.3.Onlar keçilən mətnləri oxuyub məzmununu başa düşməli,onları rus dilinə və ya ana dilinə tərcümə etməyi və mətnin məzmununuyığcam şəkildə ifadə etməyi bacarmalıdırlar.4. Sonrakı mərhələlərdə (III, IV, semestrdə) tələbələr artıq dərsliklərdənəlavə ingilis və amerikan yazıçılarının əsərlərini ingilis dilindəoxuyub tərcümə etməyi, ayrı-ayrı fəsilləri danışa bilməlidirlər.5.Şifahi nitqə həvəs oyatmaq məqsədilə qısa dialoq və söhbətlərdənistifadə edərək, tələbələr şıfahi nitq vərdişlərinə yiyələnməlidirlər.6.Tədrisin bütün mərhələlərində tələbələr ingilis dilində xariciölkələrdə çıxan (Böyük Britaniya və Amerikada) və əsasən Azərbaycandacap olunan qəzetlərdən məqalələr oxuyub tərcümə etməyibacarmalıdırlar.7.Tədrisin sonunda (IV semestrdə) jurnalistika şöbəsində imtahankeçirildiyinə görə tələbələr1) tanış olmayan mətnin məzmununu danışmaq,2) qəzet materialından (1500-2000 hərf işarəsi) tərcümə etmək,3) sərbəst mövzu (jurnalistika elminə aid olan) ətrafında söhbətetməyi bacarmalıdırlar.

Nitq fəaliyyəti üzrə tələbat1. Dinləmə və anlama.Tələbələr müəllimin, yaxud ünsiyyətdə olduğu hər bir şəxsin,ingilis dilində nitqini başa düşməli, söhbət etməyi bacarmalıdır. Dərsdəistifadə olunan maqnitafon yazılarının məzmununu başa düşməyi bacarmalıdırlar.2. Danışıq. Dialoji nitq.Tələbələr dərsdə oxuduqları, eşitdikləri mövzular haqqında söhbətaparmağı bacarmalıdırlar.Tələbə ünsiyyətdə olan şəxslə - qrup yoldaşı və ya əcnəbi şəxsləmüxtəlif situasiyada, müsahibin replikalarına cavab verməyi, onumaraqlandıran mövzuya uyğun suallar verməyi və hər cür xarakterlidialoqlarda iştirak etməyi bacarmalıdır.3.OxuTələbələr əsasən jurnalistika elminə dair keçirilən leksik vəqrammatik qaydaları özündə əks etdirən mətnləri səs və intonasiyacəhətdən aydın, ifadəli və düzgün oxumağı bacarmalıdır.Bundan əlavə, onlar naməlum ingilis və amarikan yazıçılarınınədəbi-bədii əsərlərindən mətnləri oxuyub başa düşməli, tərcümə etməyivə qısa məzmununu danışmağı bacarmalıdırlar.Ev oxusu materialı üzərində işləyərkən 3000-3500 hərf işarəsindənibarət mətni evdə sərbəst oxuyub tərcümə etməli və ev oxusudərslərində tərcümə olunmuş, mətni şifahi nitq bacarığını aşılamaqməqsədilə 15-20 dəqiqə ərzində öyrəndiklərini dərsdə müəllimə təhvilverməyi bacarmalıdır.Jurnalistika şöbəsində həftədə 1 dəfə bütün dərs ev oxusunasərf olunması məsləhət görülür. Həftə ərzində tələbə 4-5 səhifənievdə oxuyub dərsdə onu təhvil verməyi məqsədə uyğundur.

Dil materialı.FonetikaGiriş kursu (Təkrar 8-10 saat).Universitetə daxil olan tələbələr test imtahanlarını verəndənsonra qəbul olunduqlarına görə fonetik materialın yalnız 8-10 saatmüddətində təkrarı nəzərdə tutulur.Qrammatik material.Giriş kursunda verilmiş qrammatik materialda təkrar olunur.Burada əsasən artiklların təkrarına, sual növlərinin təkrarına (ümumi,alternativ, xüsusi, ayırıcı), fellərin zaman formalarına xüsusi diqqətyetirilir.Tədrisin məzmunuƏsas kurs ( saat)Tədrisin sonunda (IV semestrdə) jurnalistika şöbəsində oxuyanhər tələbə 4000-5000 leksik və frazeoloji vahidlərə yiyələnməlidir.Kurs başa çatanda (imtahan üçün) tələbələr aşağıdakı mövzularətrafında xarici dildə öz fikirlərini deməyi bacarmalıdır.1.Böyük Britaniyada jurnalistika.2.Amerikada jurnalistika3.Azərbaycanda qəzetlər, jurnallar (mətbuat)4.Yaxşı jurnalist kim hesab olunur?5.Dünyanın məhşur qəzetləri6.Jurnalizm çətin peşədir7.Xarici ölkədə müxbirin işi8. Adlı-sanlı jurnalistlər (xarici ölkələrdə, respublika miqyasında)9.Musahiblə söhbət-intervyu (məhşur şəxslər, kino ulduzlarıilə …)10. Kütləvi media nədir ?

11. Jurnalist qaynar xəttlərdə (müharibədə, fəlakət baş verənyerlərdə və hətta müxtəlif xeyirxah mərasimlərdə)12. Nə üçün mən jurnalist olmaq istəyirəm?13. Pərəstiş etdiyim jurnalist14. Jurnalistin bir iş günü15. İnsanlar nəyi oxumağı və jurnalistlərdən nəyi eşitməkistəyirlər ?16. İnsanlar TV-də daha çox nə ilə maraqlanırlar ?17. Radio və televiziyanın gənclərin həyatında rolu18. Azərbaycan, İngiltərə və ABŞ arasında beynəlxalq əlaqələr.19. Dünyanın sülhsevər təşkilatları – BMT, Avropa şurası,MDB, YUNESKO, Aypara və s.20. İlk ingilis qəzəti21. Çapın ixtirası, meydana gəlməsi, tarixi.22. Həsənbəy Zərdabi ilk Azərbaycan qəzetinin banisi kimi23. Mətbuat, qəzet və jurnallar (Azərbaycanda və Böyük Britaniyada)24. C. Məmmədquluzadə satirik jurnalistikanın banisi kimi25. Xarici və yerli müxbir işi26. Müasir Azərbaycan qəzetləri27. Dağlıq Qarabağ problemi - …….. , soyqırım …..28. Xarici dillərə jurnalistin münasibəti29. İlk çap qəzeti30. Dünyanın məhşur qəzetləri

YazıTədrisin I yarımilində yazı işləri1.Test keçirilməsi (18-20 saat dərs keçiriləndən sonra) semestrərzində 2 dəfə2.Xarici dildə çap olunan qəzet və jurnallardan yazılıtərcümələr ( evdə hazırlanmışı – 1000 – 1300 hərf çap işarəsi )3.İmla : 900-1000 çap işarəsiTədrisin II yarımilində yazı işləri1.Test – 1 dəfə2.İnşa (esse) – həcmi 15000 çap işarəsi3.Xarici dildə buraxılan qəzet və jurnallardan yazılı tərcümə, -dərs ili boyu – qəzetlərdən tərcümə günü dərslərində muzakirə.Məsləhət görülən dərsliklər və vəsaitlər:1.Universitet tərəfindın çap olunmuş vəsait “On Journalistics”– dərs vəsait: müəllif John Zangan2.“Jurnalistlər üçün ingilis dili”– müəllif E.F.Telenn, Moskva,20063.“Headway” – vəsaiti ( elementary, intermediate) I, II kurslarüçün.4. “English skills with Reading”5. Media Writer’s Handbook müəllif Jeorge Arnold6.“Academic Writing and Reading” müəllif : Jeorge Bishop,James SolanEv oxusu üçün kitablar1.“Jane Eyre” Charlotte Bronte.2.“Great Expectations”by Ch.Dickens3.“Pride and Prejudice” by Jane Austin

4. Jack London – selected stories5.Conan Doyle – stories6.Anita Garland “Lets`s Really Reform our schools”7.Sheila Akers “Power Learming”8.Ann Mc. Clintock. Finding a Career and a Job”9.Ben Carson and others. “Do it Better”.10. Lind Ellerby “Television Changed My Family Forever”Azərbaycanda nəşr olunan:Azəri NewsBaku SunBaku TimesQəzetlərThe TimesThe GuardianThe Herald TribuneVə xaricdə çap olunan qəzetlər

Jurnalistika (HS-05000) ixtisası üzrəPRAKTİK ALMAN DİLİNİNTƏDRİSİ PROQRAMI(Magistratura pilləsi üçün)

Òÿðòèá åäÿí:Ðåäàêòîð:Ðÿé÷èëÿð:äîñ. À.È. Àüàéåâb.ì. Ç.ß.Ìóñàéåâàdos. V.T. Hacıyevdos. A.Ə. Tatlıyeva

ÝÈÐÈØÑîâåòëÿð Èòòèôàãû äàüûëäûãäàí ñîíðà þëêÿìèç äöíéà õàëãëàðû èëÿñèéàñè, èãòèñàäè, åëìè, ìÿäÿíè ÿëàãÿëÿðè ýåòäèêúÿ ýåíèøëÿíäèðèð, ðåñïóáëèêàìûçûíåëìè, òåõíèêè, èãòèñàäè èìêàíëàðû èëÿ éàõûíäàí òàíûøîëàí õàðèúè äþâëÿòëÿðèí ìàðàüû äà ñöðÿòëÿ àðòìàãäà äàâàì åäèð. Áàüëàíìûøîíëàðëà íåôò ìöãàâèëÿëÿðè, áèð ÷îõ õàðèúè þëêÿ ñÿôèðëèêëÿðè âÿøèðêÿòëÿðèí ðåñïóáëèêàìûçäà à÷ûëìàñû, áåéíÿëõàëã êîôðàíñ âÿ òîïëàíòûëàðûíêå÷èðèëìÿñè âÿ áó êèìè äèýÿð ùàäèñÿëÿð õàðèúè äèëëÿðèí íÿ äÿðÿúÿäÿâàúèáëèéèíè îðòàéà ÷ûõàðûð. Åëÿ áó ñÿáÿáäÿí äÿ þëêÿìèçèí ÿðàçèñèíäÿõàðèúè äèëëÿðèí þéðÿíèëìÿñèíÿ ìàðàã àðòìûøäûð.Õàðèúè äèëëÿðèí þéðÿíèëìÿñèíÿ åùòèéàú òÿêúÿ òÿùñèë îúàãëàðûíäàäóéóëìóð. Áó ìàðàã âÿ åùòèéàú åëÿúÿ äÿ äþâëÿò ñòðóêòóðëàðû ÿìÿêäàøëàðû,õàðèúè äþâëÿòëÿðëÿ ÿëàãÿñèíèí îëóá-îëìàìàñûíäàí àñûëû îëìàéàíàäè ïåøÿ ñàùèáëÿðè òÿðÿôèíäÿí äÿ äóéóëóð. Òÿáèè êè, äèëëÿðèí þéðÿíèëìÿñèíÿîëàí òÿëÿáàò òÿùñèëèí áöòöí ïèëëÿëÿðèíäÿ õàðèúè äèëëÿðèí òÿäðèñèãàðøûñûíäà éåíè âÿçèôÿëÿð ãîéóð. Áóíëàð éåíè ïðîãðàìëàðûí, äÿðñëèêâÿ äÿðñ âÿñàèòëÿðèíèí ìöàñèð òÿëÿáëÿð áàõûìûíäàí òÿðòèá åäèëèá,íÿøð îëóíìàñûíäàí èáàðÿòäèð. Õàðèúè äèëëÿðèí ëàçûìè ñÿâèééÿäÿ þéðÿíèëìÿñèö÷öí âàúèá øÿðòëÿðäÿí áèðè äÿ òÿäðèñ ïëàíûíäà áó äèëëÿðèí òÿäðèñèíÿàéðûëìûø ñààòëàðûí ìèãäàðûäûð.Ïðîãðàìû òÿðòèá åäÿðêÿí áèç îíóí æóðíàëèñòèêà øþáÿñèíèí ùÿìáàêàëàâð, ùÿì äÿ ìàýèñòðàòóðà ïèëëÿëÿðèíäÿ òÿùñèë àëàí òÿëÿáÿëÿðèíèíÿçÿðäÿ òóòìóøóã. Òÿäðèñ ïëàíëàðûíäà áàêàëàâð âÿ ìàýèñòð ïèëëÿëÿðèö÷öí õàðèúè äèëÿ àéðû-àéðûëûãäà ìöõòÿëèô ìèãäàðäà ñààòëàð íÿçÿðäÿòóòóëìóøäóð. Åëÿ áó ñÿáÿáäÿí äÿ ïðîãðàìäà áóíëàðû àéðû-àéðû áþëìÿëÿðäÿâåðìÿéè ìÿãñÿäÿóéüóí ñàéìûøûã. Áóíà áàõìàéàðàã, ùÿðèêè ïèëëÿ òÿëÿáÿëÿðè ãàðøûñûíäà àëìàí äèëèíèí òÿäðèñè ñàùÿñèíäÿ åéíèòÿëÿáëÿð ãîéóëóð: äèëèí þéðÿíèëìÿñè ö÷öí âàúèá ñàéûëàí ëåêñèêà, åéíèáàõûìäàí ôîíåòèê âÿ ãðàììàòèê ìàòåðèàë, âàùèä éàçûëû âÿ øèôàùè íèòãáàúàðûã âÿ âÿðäèøëÿðè ãàçàíìàã, äöçýöí òÿëÿôôöçÿ éèéÿëÿíìÿê.Áàêàëàâð âÿ ìàýèñòð ïèëëÿëÿðè ö÷öí òÿðòèá îëóíìóø ïðîãðàìäàêûôÿðã ñààòëàðûí ìèãäàðûíäàí àñûëû îëàðàã, øèôàùè íèòãèí èíêèøàôû ö÷öí äàùàâàúèá îëàí ìÿêàíëàðûí ñå÷èëìÿñèíäÿ, èõòèñàñ éþíöìöíäÿäèð.Àëìàí äèëèíè èêèíúè äèë êèìè þéðÿíÿí òÿëÿáÿ äèëèí ôîíåòèê, ãðàììàòèêâÿ ëåêñèê ãàéäàëàðû èëÿ éàõûíäàí òàíûø îëìàëû âÿ áó äèëäÿ þç

ôèêèðëÿðèíè èôàäÿ åäÿðêÿí îíëàðäàí äöçýöí èñòèôàäÿ åòìÿéè áàúàðìàëûäûð.ßëäÿ åòäèéè áèëèêëÿðÿ ÿñàñÿí áàêàëàâð àëìàí äèëèíäÿí öíñèééÿòâàñèòÿñè êèìè èñòèôàäÿ åäÿ áèëÿð. Áåëÿ áèð âàúèá ìÿñÿëÿíè äÿ óíóòìàãîëìàç — áàêàëàâð àëìàí äèëèíèí ÷ÿòèí ãðàììàòèê ãàéäàëàðûíà åëÿ éèéÿëÿíìÿëèäèðêè, ýÿëÿúÿêäÿ áó äèëäÿí èñòèôàäÿ åòìÿê çÿðóðÿòè éàðàíàðêÿí,áèëèéèíè òÿêìèëëÿøäèðìÿêäÿ ìöñòÿãèë èøëÿéÿ áèëñèí.Àëìàí äèëèíèí ôîíåòèê âÿ ãðàììàòèê ãàéäàëàðûíûí éåêíÿñÿêñõåìëÿð øÿêëèíäÿ þéðÿäèëìÿñè äÿ ìÿãñÿäÿ óéüóí ñàéûëà áèëìÿç.Áó ãàéäàëàð Àçÿðáàéúàí âÿ àëìàí õàëãëàðûíûí òàðèõè, èíúÿñÿòè,ÿäÿáèééàòû, ìóñèãèñè, àäÿò ÿíÿíÿëÿðè, áàéðàìëàðû, ìÿòáóàòû, ðàäèîñó,òåëåâèçèéàñû, ñèéàñè âÿ ìÿäÿíè ùÿéàòûíû ÿùàòÿ åäÿí ìþâçóëàðûí þéðÿíèëìÿñè,ìöçàêèðÿñè âÿ íÿãëè çàìàíû òÿðòèá îëóíìàëûäûð. Àëìàí äèëèíèáó ôîðìàäà ìÿíèìñÿìÿ ùÿð ùàíñû áèð òÿëÿáÿéÿ êîíêðåò ìþâçóÿòðàôûíäà éàðàíàí íèòãäÿ ôÿàë èøòèðàê åòìÿê èìêàíû âåðèð.Ìþâçóëàðûí àðäûúûëëûüû ãóðóëàðêÿí îíëàðûí ëåêñèê âàùèäëÿðèíèíõöñóñèééÿòëÿðèíÿ, äàíûøûãäà èñòèôàäÿ îëóíàúàã ñþçëÿðèí ãðàììàòèêãàéäàëàðûíûí òÿòáèãèíÿ ôèêèð âåðèëìÿëèäèð. Áóðàäà ãðàììàòèê ìàòåðèàëûíñàäÿäÿí ìöðÿêêÿáÿ, àñàíäàí ÷ÿòèíÿ äîüðó ìÿíèìñÿíèëìÿñè ïðèíñèïèíÿðèàéÿò îëóíìàëûäûð.Ïðîãðàì ìÿíèìñÿìÿéÿ ìöÿëëèì íÿçàðÿòè âÿ áèëèéèí éîõëàíûëìàñûíàýþñòÿðèëÿí òÿëÿáëÿðëÿ áèòèð. Êå÷èðèëÿí ìàòåðèàëûí ñîðüóñó âÿìöõòÿëèô èøëÿðèí àïàðûëìàñû èëÿ øèôàùè, åëÿúÿ äÿ éàçûëû íèòã âÿðäèøëÿðèíèíäöçýöíëöéö éîõëàíûëûð.Áóðàäà ÿñàñ âÿçèôÿ ùÿð ñåìåñòðèí ñîíóíäà ìÿãáóë ãÿáóë åòìÿêëÿòÿäðèñèí íàèëèééÿòèíè, óüóðëó âÿ ÷àòûøìàéàí òÿðÿôëÿðè öçÿ ÷ûõàðûá,îíëàðû àðàäàí ãàëäûðìàãäàí èáàðÿòäèð.

ÈÇÀÙÀÒ ÂßÐßÃßÑÈÈíäè õàðèúè äèëëÿðÿ ìöíàñèáÿò íå÷ÿ èëëÿð áóíäàí ÿââÿëêè ìöíàñèáÿòäåéèë. Áèð ÿúíÿáè äèëëÿ êèôàéÿòëÿíìÿéèá èêèíúè, ùÿòòà ö÷öíúöõàðèúè äèë þéðÿíìÿê èñòÿéÿíëÿðèí ñàéû ýöíö-ýöíäÿí àðòûð. Áöòöíáóíëàð ñÿáÿáñèç äåéèëäèð. Ðåñïóáëèêàìûçûí ãÿðáèí ÿí ãàáàãúûë äþâëÿòëÿðèèëÿ áèðáàøà ñèéàñè, èãòèñàäè, ìÿäÿíè ÿëàãÿëÿð éàðàòìàñû, òÿáèèêè, õàðèúè äèëè áèëìÿäÿí ãåéðè-ìöìêöíäöð. Áó ñÿáÿäÿí äÿ õàðèúè äèëëÿðèíòÿäðèñèíÿ ðåñïóáëèêàìûçäà ñîí èëëÿð ìöíàñèáÿò êþêöíäÿí äÿéèøèëìèøäèð.Ïðîãðàìûí ïðàêòèê àëìàí äèëèíèí òÿäðèñè ãàðøûñûíäà ãîéäóüóÿñàñ âÿçèôÿ îíäàí èáàðÿòäèð êè, æóðíàëèñòëèê ïåøÿñèíè äÿðèíäÿí áèëÿíâÿ ýåíèø äöíéàýþðöøÿ ìàëèê îëàí ìöòÿõÿññèñèí àëìàí äèëèíäÿ ñÿðáÿñòäàíûøìàã áàúàðûüûíà éèéÿëÿíìÿéè òÿìèí åòñèí.Áó ïðîãðàì àëìàí äèëèíè óíèâåðñèòåòäÿ èêèíúè õàðèúè äèë êèìèþéðÿíìÿéÿ áàøëàéàí òÿëÿáÿëÿðèí áèëèê ñÿâèééÿñèíÿ ÿñàñÿí òÿðòèáåäèëìèøäèð. Îðòà ìÿêòÿáäÿ èíýèëèñ âÿ éà ôðàíñûç äèëè þéðÿíìèø âÿ óíèâåðñèòåòÿäàõèë îëìóø àáèòóðèéåíò þç àðçóñó èëÿ àëìàí äèëèíè èêèíúè õàðèúèäèë êèìè ñå÷èð, òÿäðèñ ïëàíûíäà ýþñòÿðèëÿí 5 ñåìåñòð ÿðçèíäÿ áó äèëè þéðÿíèð.Áó ñÿáÿáäÿí äÿ îíëàð àëìàí äèëèíè ÿëèôáàäàí þéðÿíìÿéÿ áàøëàéûðëàð.Ïðîãðàì äà áóíó íÿçÿðÿ àëàðàã òÿðòèá îëóíìóøäóð.ÁÀÊÀËÀÂÐ ÏÈËËßÑÈÍÄß ÏÐÎÃÐÀÌÒßËßÁËßÐÈ1. Áèðèíúè êóðñóí ñîíóíà òÿëÿáÿëÿð àëìàí äèëèíèí ñÿñ âÿ ùÿðôñèñòåìèíèí äàíûøûã âÿ éàçû ö÷öí âàúèá îëàí ôîíåòèê ùàäèñÿëÿðèíè(âóðüó, èíòîíàñèéà, ôàñèëÿ) — áèëìÿëèäèðëÿð.2. Áó ìöääÿò ÿðçèíäÿ êå÷èëìèø ìàòåðèàë äàèðÿñèíäÿ ðÿñìè âÿãåéðè-ðÿñìè öíñèééÿò çàìàíû ìîíîëîæè âÿ äèàëîæè íèòã âÿðäèøëÿðèí ìàëèêîëìàã. ßââÿëúÿäÿí ùàçûðëàíìûø íèòã, áèð âÿ éà áèð íå÷ÿ íÿôÿðëÿàïàðûëäûüû êèìè, áåëÿ ùàçûðëûã îëìàäàí äà àïàðûëà áèëÿð. Áóðà íÿãë åòìÿ,ìÿëóìàò âåðìÿ, êîíêðåò èôàäÿëÿð äàèðÿñèíäÿ ãûñà ñèòóàñèéàëàð ãóðìàãäàõèëäèð.3. Áèðèíúè êóðñóí ñîíóíäà òÿëÿáÿëÿð ùÿìñþáÿòè èëÿ îëàí äàíûøûãçàìàíû äèàëîæè íèòãè, åëÿúÿ äÿ ìîíîëîæè íèòãè áàøà äöøìÿëèäèðëÿð.

4. Òÿëÿáÿëÿð ùÿð êóðñ ö÷öí íÿçÿðäÿ òóòóëìóø ìàòåðèàë äàèðÿñèíäÿéàçû âÿðäèøëÿðèíÿ éèéÿëÿíìÿëèäèðëÿð. Áóðà ùÿð ùàíñû òÿñâèð, íÿãë,èíøà, ìöùàêèìÿ, ìÿêòóá éàçìà âÿ ñ. äàõèëäèð.5. Òÿùñèë äþâðöíäÿ òÿëÿáÿëÿð àëìàí äèëèíèí ÿñàñ âÿ êþìÿê÷è íèòãùèññÿëÿðè èëÿ òàíûø îëìàëû, îíëàðà àèä îëàí ãàéäàëàðû áèëìÿëè, øèôàùè âÿéàçûëû íèòãëÿðèíäÿ îíëàðäàí äöçýöí èñòèôàäÿ åòìÿéè áàúàðìàëûäûðëàð.6. Ìöàñèð àëìàí äèëèíèí ñèíòàêñèñèíè áèëìÿëèäèðëÿð. Áóðà ñàäÿ âÿìöðÿêêÿá úöìëÿ, ñàäÿ úöìëÿäÿ, ìöðÿêêÿá úöìëÿíèí áàø âÿ áóäàãúöìëÿëÿðèíäÿ ñþç ñûðàëàíìàñû, úöìëÿ öçâëÿðè, îíëàðûí ÿñàñ èôàäÿ âàñèòÿëÿðèâÿ ñ. àèääèð.ÒßÄÐÈÑ ÌÀÒÅÐÈÀËËÀÐÛ(ÁÀÊÀËÀÂÐ)Áèðèíúè ìÿðùÿëÿÝèðèø êóðñó (50 ñààò)- Àëìàí äèëè ùàããûíäà öìóìè ìÿëóìàò. Áó äèëäÿ äàíûøàíõàëãëàð. Àëìàí äèëè ãðóïó áàðÿäÿ ìÿëóìàò.- Àëìàí äèëèíèí ñÿñ ãóðóëóøóíóí áÿçè õöñóñèééÿòëÿðè: Àëìàí äèëèñàèò ñÿñëÿðèíèí õöñóñèééÿòëÿðè: óçóí âÿ ãûñà, à÷ûã âÿ ãàïàëû ñàèòëÿð.- Àëìàí äèëè ñàìèòëÿðèíèí áÿçè õöñóñèééÿòëÿðè: Êàð âÿ úèíýèëòèëèñàìèòëÿð. Úèíýèëòèëè ñàìèòëÿðèí ùåúàíûí âÿ éà ñþçöí ñîíóíäà êàðëàøìàñû.- Àëìàí äèëèíäÿ ùåúà. Âóðüóëó âÿ âóðüóñóç ùåúà. À÷ûã âÿ ãàïàëûùåúàëàð. Ùåúàëàðûí ñÿòèðäÿí-ñÿòðÿ êå÷èðèëìÿäÿ ðîëó.Èíòîíàñèéà. Ñþç, ôðàçà èíòîíàñèéàëàðû. Íÿãëè, ñóàë âÿ ÿìð úöìëÿëÿðèíäÿèíòîíàñèéàÀëìàí äèëèíèí ÿëèôáàñû, ùÿðô âÿ ùÿðô áèðëÿøìÿëÿðè; îíëàðûí îõóãàéäàëàðû. Äóðüó èøàðÿëÿðè; îíëàðäàí èñòèôàäÿ ãàéäàëàðû.Ýèðèø êóðñóíäà àøàüûäàêû ãðàììàòèê ìàòåðèàëûí êå÷èëìÿñè íÿçÿðäÿòóòóëóð:Íÿãëè úöìëÿäÿ ñþç ñûðàëàíìàñû;Ñóàë ñþçñöç ñóàë úöìëÿëÿðè âÿ îíëàðäà ñþç ñûðàëàíìàñû;Ñóàë ñþçëö ñóàë úöìëÿëÿðè âÿ îíëàðäà ñþç ñûðàëàíìàñû;«Ñåèí» êþìÿê÷è ôåëèíèíÏðàñåíñ-äÿ òÿñíèôè;Øÿõñ ÿâÿçëèêëÿðè;

Çÿèô ôåëëÿðèí Ïðàñåíñ-äÿ òÿñíèôè;«Íèúùò», «Êåèí» èíêàð ÿâÿçëèêëÿðè;Ìèãäàð ñàéëàðû (100-äÿê)Êþêöíäÿ [a], [e] ñàèòëÿðè îëàí ãöââÿòëè ôåëëÿðèí Ïðàñåíñ-äÿòÿñíèôè;Ìöðÿêêÿá ñþçëÿðèí ÿìÿëÿ ýÿëìÿñè;Ôåëèí ÿìð ôîðìàñû (Èìïåðàòèâ).Áèðèíúè ìÿðùÿëÿíèí ñîíóíäà òÿëÿáÿëÿðèí ìÿíèìñÿäèéè ôÿàëëåêñèêà 250-300 ëåêñèê âàùèä òÿøêèë åäèð.Èêèíúè ìÿðùÿëÿßñàñ êóðñ (250-350 ñààò)Ýèðèø êóðñóíäà þéðÿíèëìèø ôîíåòèê âÿ ãðàììàòèê ìàòåðèàë âàñèòÿñèëÿîõó, éàçû âÿ íèòã âÿðäèøëÿðèíÿ êå÷èëìÿëèäèð. Áóðà ñàäÿ-ýåíèøâÿ ìöðÿêêÿá úöìëÿëÿðäÿ ñþçëÿðèí éåðè, òÿñäèãëÿìÿ, ñàäàëàìà, ìöðàúèÿò,ÿìð âÿ ñóàë ìÿçìóíëó èíòîíàñèéàëàð àèääèð.Ãðàììàòèê ìàòåðèàë1. ÌîðôîëîýèéàÀðòèêë: ìöÿééÿí âÿ ãåéðè-ìöÿééÿí àðòèêëëÿðèí èøëÿíìÿñè; ùàëëàíìàñûâÿ äöøìÿñè.Èñèì: Öìóìè âÿ õöñóñè èñèìëÿð. Èñìèí úèíñ êàòåãîðèéàñû. Ôîðìàâÿ ìÿçìóíà ýþðÿ èñèìëÿðèí úèíñëÿðèíèí ìöÿééÿí îëóíìàñû. Èñìèíùàëëàíìàñû. Õöñóñè èñèìëÿðèí ùàëëàíìàñûíûí ìþâúóä îëàí õöñóñèééÿòëÿðè.Èñèì äöçÿëäÿí øÿêèë÷èëÿð. Ìöðÿêêÿá èñèìëÿð âÿ îíëàðûíúèíñèíèí ìöÿééÿí îëóíìàñû. Èñìèí úÿì øÿêëèíèí äöçÿëìÿñè.Ñèôÿò: Ñèôÿòèí ùàëëàíìàñû, îíëàðûí òÿéèí êèìè èøëÿíìÿñè. Ñèôÿòèíäÿðÿúÿëÿðè (Ðîñèòèâ, Êîìïàðàòèâ, Ñóïåðëàòèâ). Äÿðÿúÿ ìöñòÿñíàëûüûîëàí ñèôÿòëÿð.Çÿðô: Çÿðôèí ìÿíà íþâëÿðè, úöìëÿäÿêè ðîëó, Çÿðôèí äÿðÿúÿëÿðè.Äÿðÿúÿ ìöñòÿñíàëûüû òÿøêèë åäÿí çÿðôëÿð.ßâÿçëèê: Øÿõñ ÿâÿçëèêëÿðèíèí ùàëëàíìàñû. Éèéÿëèê, èøàðÿ, èíêàð,ñóàë ÿâÿçëèêëÿðè; îíëàðûí ùàëëàíìàñû âÿ úöìëÿäÿêè ðîëó. Ãåéðè-ìöÿééÿí«ìàí», øÿõññèç «åñ» ÿâÿçëèêëÿðè; îíëàðûí úöìëÿäÿêè ðîëó.

Ôåë: Ôåëèí çàìàíëàð öçðÿ òÿñíèôè: (Ïðàñåíñ, Èìïåðôåêò, Ïåðôåêò,Ôóòóðóì I). Ôåëèí ö÷ ÿñàñ ôîðìàñû (Èíôèíèòèâ-Èìïåðôåêò-Ïàðòèçèï II).Ôåëèí íþâëÿðè. Òÿñèðëè âÿ òÿñèðñèç, ãàéûäûø âÿ ìîäàë ôåëëÿð. Ôåëëÿðèíèäàðÿñè. Àéðûëàí âÿ àéðûëìàéàí þí øÿêèë÷èëè ôåëëÿð. Ôåëèí Ïàññèâ ôîðìàñû,îíóí çàìàíëàð öçðÿ òÿñíèôè âÿ èøëÿíìÿñè. Ïàðòèçèï I âÿ îíóí èøëÿíìÿñè.Ñàé. Ìèãäàð ñàéëàðû. Ñûðà ñàéëàðûíûí äöçÿëäèëìÿñè âÿ èøëÿäèëìÿñè.Êÿñð ñàéëàðû.Áàüëàéûúûëàð. Ìöðÿêêÿá òàáåñèç áàüëàéûúûëàð (entweder…oderweder…noch; ñowohl…als auch; nicht nur… sondern aush;bald…áàëä;) òàáåëèëèê áàüëàéûúûëàðû (daβ,ob,wenn, als,weil, da).Ñþçþíöëÿð: Äàòèâ, Äàòèâ-Àêêóñàòèâ, Àêêóñàòèâ, Ýåíèòèâ ùàëëàðûíûòÿëÿá åäÿí ñþçþíëÿðè. Ñþçþíëÿðèíèí ÷îõìÿíàëûëûüû. Îíëàðûí àðòèêëÿ ãîâóøìàñû.1. ÑèíòàêñèñÃåéðè-ìöÿééÿí øÿõñëè âÿ øÿõññèç úöìëÿëÿð.Òàáåñèç ìöðÿêêÿá úöìëÿ. Òàáåëè ìöðÿêêÿá úöìëÿ. Áàø âÿáóäàã úöìëÿíèí éåðè. Áóäàã úöìëÿëÿðèí ìÿíàúà íþâëÿðè. Òàìàìëûã,òÿéèí, ñÿáÿá, ìÿãñÿä, çàìàí, éåð, øÿðò áóäàã úöìëÿëÿðè.Ãåéä. Ïðîãðàìäà âåðèëìèø áó ãðàììàòèê ìàòåðèàëûí êå÷èëìÿñèíäÿÿñàñ ìÿãñÿä òÿëÿáÿëÿðèí áó ãàéäàëàðû êîð-êîðàíÿ ÿçáÿðëÿìÿëÿðèäåéèë, áó ãðàììàòèê ìàòåðèàëëàðû áèëìÿêëÿ éàíàøû àëìàí äèëèíäÿäàíûøàðêÿí îíëàðäàí ÷ÿòèíëèê ÷ÿêìÿäÿí èñòèôàäÿ îëóíìàñûíû òÿìèíåòìÿêäÿí èáàðÿòäèð.ËåêñèêàÒÿëèìèí èêèíúè ìÿðùÿëÿñèíèí ñîíóíäà àêòèâ ëåêñèêàíûí öìóìèùÿúìè òÿëèìèí áèðèíúè ìÿðùÿëÿñèíèí ëöüÿò åùòèéàòû äàõèë îëìàãëà 1800-2000 ëåêñèê âàùèä òÿøêèë åäèð. Ëöüÿò åùòèéàòûíûí ýåíèøëÿíäèðèëìÿñè öìóìèåëìè ëåêñèêà, òåðìèíîëîýèéà, åëÿúÿ äÿ èúòèìàè-ñèéàñè ëöüÿò ùåñàáûíà ùÿéàòàêå÷èðèëèð. Áó èø åëÿúÿ äÿ åâ îõóñó âàñèòÿñè èëÿ ýåíèøëÿíäèðèëèð.

Èìòàùàí áèëåòèíèí íöìóíÿñè1. Èõòèñàñ öçðÿ ìÿòíèí òÿðúöìÿñè (ëöüÿòëÿ)2. Îõóäóüó èúòèìàè-ñèéàñè ìÿòíèí ìÿçìóíóíóí íÿãëè (àëìàíäèëèíäÿ)3. Ñèéàñè ìÿçìóíëó ìÿãàëÿíèí òÿðúöìÿñèÑèéàñè íèòã âÿðäèøëÿðèíèí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè ö÷öí àøàüûäàêûìþâçóëàð ìÿñëÿùÿò ýþðöëöð:Íèòã ìþâçóëàðû1. Àèëÿ, ãîùóìëóã ÿëàãÿëÿðè2. Ìÿíçèë, åâ, éàòàãõàíà3. Êèòàáõàíàäà4. Àëìàí äèëè äÿðñèòäÿ5. Óíèâåðñèòåòèìèçäÿ6. Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû. Áàêû7. Àëìàíèéà Ôåäåðàòèâ Ðåñïóáëèêàñû. Áåðëèí8. Ãàíëû éàíâàð9. Øÿùèäëÿð õèéàáàíû10. Äàüëûã Ãàðàáàü ïðîáëåìè11. Èë, çàìàí12. Ùÿêèìèí éàíûíäà13. Àëìàí ìÿòáóàòû (ãÿçåòëÿð)14. Àëìàí æóðíàëëàðû15. Àëìàí ðàäèîñó16. Àëìàí òåëåâèçèéàñû17. Àïàðûúû ìÿëóìàò àýåíòëèêëÿðè18. Àçÿðáàéúàí ìÿòáóàòûíûí òàðèõè ùàããûíäà19. Ìèðçÿ Úÿëèë âÿ îíóí «Ìîëà Íÿñðÿääèí»è20. Ìöàñèð Àçÿðáàéúàí ìÿòáóàòû (ãÿçåòëÿð)21. Àçÿðáàéúàí ðàäèîñó22. Àçÿðáàéúàí òåëåâèçèéàñû23. Ìÿí ìöñàùèáÿ ýþòöðöðÿì24. Áàéðàìëàð, àäÿò âÿ ÿíÿíÿëÿð

25. Õàðèúè äèëëÿðÿ æóðíàëèñò ìöíàñèáÿòèÏðîãðàì òþâñèééÿ îëóíàí íèòã ìþâçóëàðûíäàí òÿäðèñèí áöòöíìÿðùÿëÿëÿðèíäÿ èñòèôàäÿ îëóíìàñûíû íÿçÿðäÿ òóòóð. Áó òÿëÿáÿëÿðèíøèôàùè íèòã áàúàðûã âÿ âÿðäèøëÿðèíèí éàðàíìàñû, èíêèøàô åòäèðèëìÿñèáàõûìûíäàí âàúèáäèð âÿ ìöùöì ÿùÿìèééÿò êÿñá åäèð.Ìàýèñòðàòóðà ïèëëÿñèíèí ïðîãðàìòÿëÿáëÿðèÉåíè òÿùñèë ñèñòåìèíèí òÿëÿáëÿðèíÿ ýþðÿ áàêàëàâð ïèëëÿñèíè ìöâÿôôÿãèééÿòëÿáèòèðìèø âÿ ìöñàáèãÿäÿí êå÷ìèø ùÿð áèð ýÿíú þç òÿùñèëèíèìàýèñòð ïèëëÿñèíäÿ äàâàì åòäèðìÿê ùöãóãóíà ìàëèêäèð.Ìþâúóä äþâëÿò ñÿíÿäèíÿ ýþðÿ ÷îõïèëëÿëè àëè òÿùñèë ñèñòåìèíäÿìàýèñòðàòóðà àëè òÿùñèëèí 2-úè ïèëëÿñèäèð âÿ îíóí ìÿãñÿäè êîíêðåò èõòèñàñöçðÿ ñÿðáÿñò éàðàäûúûëûã ýþñòÿðìÿéÿ ãàäèð ìöòÿõÿññèñëÿð ùàçûðëàìàãäûð.Áó ïðîãðàìûí ìÿãñÿäè ìöòÿõÿññèñèí ýÿëÿúÿê ôÿàëèééÿòèíäÿåëìè-òÿäãèãàò èøëÿðèíè éåðèíÿ éåòèðÿúÿéèíè íÿçÿðÿ àëìàãëà áàêàëàâðïèëëÿñè ö÷öí íÿçÿðäÿ òóòóëìóø, ìþâúóä ïðîãðàìû äàâàì åòäèðìÿêäÿíèáàðÿòäèð. Ïðîãðàì ùàë-ùàçûðäà ãöââÿäÿ îëàí «Àëè òÿùñèë èñòèãàìÿòëÿðèâÿ èñòèãàìÿòëÿðèí ñèéàùûñû»íà ÿñàñëàíàðàã òÿðòèá îëóíóð.Ìàýèñòðàòóðà ïèëëÿñèíäÿ Áàêû Ñëàâéàí Óíèâåðñèòåòèíäÿ ôÿàëèééÿòäÿîëàí òÿäðèñ ïëàíûíäà 48 ñààò âàõò àéðûëìûøäûð êè, áó äà òÿäðèñèí1-úè ñåìåñòðè ö÷öí íÿçÿðäÿ òóòóëìóøäóð. Áèðèíúè ñåìåñòðèí ñîíóíäàòÿëÿáÿëÿðèí àëìàí äèëèíäÿêè áèëèêëÿðè «ìÿãáóë» âàñèòÿñè èëÿ éåêóíëàøäûðûëûð.Òÿùñèëèí áó ïèëëÿñèíè áèòèðÿí âÿ ìàýèñòð åëìè äÿðÿúÿñèíè àëàíùÿð áèð ýÿíú àøàüûäàêû áàúàðûã âÿ âÿðäèøëÿðÿ éèéÿëÿíìÿëèäèð:1. Õàðèúè äèëäÿ, êîíêðåò îëàðàã àëìàí äèëèíäÿ öíñèééÿòÿ ýèðìÿéè,þçö áàðÿäÿ àëìàí ùÿìêàðëàðû èëÿ ñþùáÿò åòìÿéè áàúàðìàëûäûð;2. Ìàýèñòð èøèíèí éàçûëûá ìöäàôèÿ îëóíìàñûíäà èõòèñàñûíà àèäàëìàí äèëèíäÿ îëàí åëìè-ìåòîäèêè ÿäÿáèééàòäàí èñòèôàäÿ åòìÿéè;3. Åëìè-ìåòîäèê êîíôðàíñ âÿ ñåìèíàðëàðäà þç òÿäãèãàò èøèáàðÿäÿ ôèêðèíè áó äèëäÿ èôàäÿ åòìÿéè;4. Àçÿðáàéúàí âÿ Àëìàíèéà ùàããûíäà áó äèëäÿ öìóìè ìÿëóìàòâåðìÿéè âÿ áó çàìàí àïàðûëàí ñþùáÿòëÿðè áàøà äöøìÿéè;

5. Êèòàá, êîìïöòåð âÿ êàòàëîãëàðûí âåðäèéè ìÿëóìàòëàðû îõóéóááàøà äöøìÿéè âÿ îíëàðäàí éåðè ýÿëäèêúÿ þç ìÿãñÿäè ö÷öí èñòèôàäÿåòìÿéè;6. Ãÿçåò âÿ æóðíàë ìÿãàëÿëÿðèíè îõóéóá áàøà äöøìÿéè âÿ òÿðúöìÿåòìÿéè;7. Àëìàí äèëèíäÿ êè÷èê ùÿúìëè ìÿëóìàòëàð, ìÿãàëÿëÿð âÿìöñàùèáÿëÿð éàçìàüû áàúàðìàëûäûð.Áöòöí áóíëàðà íàèë îëìàã ö÷öí ìàýèñòð ïèëëÿñèíäÿ òÿùñèë àëàíòÿëÿáÿëÿð èëê íþâáÿäÿ áàêàëàâð ïèëëÿñèíäÿ êå÷èëìèø äèë ìàòåðèàëûíûìöñòÿãèë òÿêðàð åòìÿëè âÿ áó äèëäÿ þç áèëèêëÿðèíè äàùà äà òÿêìèëëÿøäèðìÿëèäèðëÿð.Áó ìÿãñÿäëÿ ñå÷èëÿí ìþâçóëàð òåìàòèêàéà, øèôàùè âÿéàçûëû íèòãèí òÿëÿáëÿðèíÿ óéüóí îëìàëûäûð. Àëìàíèéàíûí èúòèìàè-ñèéàñèãóðóëóøó, òÿùñèë ñèñòåìè, àäÿò-ÿíÿíÿëÿðè, ìÿäÿíèééÿòè, ÿäÿáèééàòû,èíúÿñÿíÿòè, ìÿòáóàòû, èíôîðìàñèéà àýåíòëèêëÿðè ùàããûíäà äàùà ýåíèøáèëèê ÿëäÿ åòìÿê ìÿãñÿäè èëÿ áó ìþâçóëàðäà àëìàí äèëèíäÿ ñþùáÿòëÿð,ìöñàùèáÿëÿð, ÷ûõûøëàð òÿøêèë îëóíìàëûäûð.Òÿùñèëèí áó ïèëëÿñè ö÷öí íÿçÿðäÿ òóòóëìóø àëìàí äèëè ïðîãðàìûìàýèñòðàíòëàðûí ãàðøûñûíäà àøàüûäàêûëàðûí þùäÿñèíäÿí ýÿëìÿéè áèðâÿçèôÿ êèìè ãîéóð: ïðîãðàì öçðÿ ãðàììàòèê, ëåêñèê, ñþçäöçÿëòìÿãàéäàëàðûíà ÿñàñëàíàðàã ìöñàùèáèíèí ñþéëÿäèêëÿðèíè; öíñèééÿò çàìàíûìÿòíäÿ íàìÿëóì ñþçëÿðèí ìÿíàñûíû êîíòåêñòÿ èñòèíàäÿí áàøàäöøìÿëèäèð.- áàêàëàâð ïèëëÿñèíäÿ ÿëäÿ åòäèêëÿðèíÿ ÿñàñëàíàðàã ìàýèñòð ïèëëÿñèíäÿùÿð ùàíñû áèð ìþâçó ÿòðàôûíäà ñþùáÿò åòìÿéè áàúàðìàëûäûð.- ßââÿëëÿð ÿëäÿ îëóíìóø áèëèêëÿð ÿñàñûíäà òÿäðèñ îëóíàí ìþâçóëàðÿòðàôûíäà àëìàí äèëèíäÿ äöçýöí âÿ éûüúàì ôîðìàäà äàíûøìàüû, îõóäóãëàðûâÿ éà äèíëÿäèêëÿðè ùÿð ùàíñû áèð ñöæåòè, ìÿëóìàòû, ìÿãàëÿíè, ìÿòíèíìÿçìóíóíó áó äèëäÿ íÿãë åòìÿéè áàúàðìàëûäûðëàð.- Øèôàùè íèòã âÿðäèøëÿðèíè èíêèøàô åòäèðìÿê ö÷öí òÿäðèñ ïëàíû öçðÿàéðûëìûø î ñààòëàðûí áèð ùèññÿñè åâ îõóñóíà âåðèëìÿëèäèð. Îõó çàìàíûïàð÷àíûí öìóìè ìÿçìóíóíó òóòìàã áàúàðûüûíà éèéÿëÿíìÿëèäèð.- Îðôîãðàôèéà, éàçû ãàéäàëàðû âÿ äóðüó èøàðÿëÿðè ùàããûíäà îëàíáèëèêëÿðèíÿ ÿñàñëàíàðàã èìëà, èôàäÿ âÿ èíøà éàçìàüû áàúàðìàëûäûð.Øèôàùè íèòã âÿðäèøëÿðèíèí èíêèøàô åòäèðèëìÿñè ö÷öí àøàüûäàêû ìþâçóëàðìÿñëÿùÿò ýþðöëöð:1. Áàêû Ñëàâéàí Óíèâåðñèòåòè

2. Àçÿðáàéúàí âÿ Àëìàíèéàäà òÿùñèë ñèñòåìè3. Àçÿðáàéúàí âÿ ÀÔÐ-èí äþâëÿò ãóðóëóøó4. Àëìàí âÿ Àçÿðáàéúàí ìÿëóìàò àýåíòëèêëÿðè5. «Ñïèãåë» âÿ «Ìîëëà Íÿñðÿääèí» æóðíàëëàðû6. «Õàëã» âÿ «Âîëêññòèììå» ãÿçåòëÿðè7. Ìÿí ìöñàùèáÿ ýþòöðöðÿì8. Äöíéàíûí àïàðûúû ìÿëóìàò àýåíòëèêëÿðè9. Æóðíàëèñòèí ôÿàëèééÿòèíäÿ õàðèúè äèëèí ðîëó10. Ìÿòáóàòñûç éàøàìàã ìöìêöíäöðìö?ÉÀÇÛ ÈØËßÐÈÈìëà — 500-800 ÷àï èøàðÿñè ùÿúìèíäÿÈôàäÿ — 800-1200 ÷àï èøàðÿñè ùÿúìèíäÿÒÿðúöìÿ—èõòèñàñà àèä îðèæèíàë ìÿòíèí éàçûëû âÿ øèôàùè òÿðúöìÿñè—1000-1200 ÷.è.Òÿäðèñ ìàòåðèàëûíûí ìÿíèìñÿíèëìÿñè 1-úè ñåìåñòðèí ñîíóíäà«ìÿãáóë»ëà éåêóíëàøäûðûëûð.ßÄßÁÈÉÉÀÒ1. Ô.Éàäèýàð. Äåóòñúù èí 2 Òåèëåí, Ìààðèô, Áàêû, 2000.2. ß.ßëèéåâà Äåóòñúù èí 2 Òåèëåí, Áàêû, 2001.3. Àëëåñ Ýóòå. Àëìàí äèëèíèí òåëåâèçèéà êóðñó, Ì., 1997.4. Äåð Weg. Die Zeitschrift fur Äåóòñúùlernende, Ausgaben.5. Tatsachen uber Äåóòñúùland. Frankfurt, Main, 1996.6. Îõó êèòàáëàðû: 1) Ýåñúùèúùòå2) Ôàóñò

Filologiya (HS-020100), Rus dili və ədəbiyyatı (HS-02300),İbtidai təhsilin pedaqogikası və metodikası (M-011600)ixtisasları üzrəPRAKTİK FRANSIZ DİLİNİNTƏDRİSİ PROQRAMI(Bakalavr və magistratura pilləsi üçün)

Òÿðòèá åäÿíëÿð:Ðÿé÷èëÿð :Ðåäàêòîðëàð :á.ì. Ñ.Í.ßëèéåâàá.ì. È.È.Äàäàøoâàb.m.H.P.Rəhimovdos. E. N.Fərəcullayevaá.ì. Ù.ß.Àááàñîâì. Ñ.Ñ.Ìóñàéåâà

Èçàùàò âÿðÿãÿñè.Ðåñïóáëèêàìûçûí ñèéàñè ìöñòÿãèëëèê ÿëäÿ åòìÿêëÿ, îíóí äöíéàþëêÿëÿðè èëÿ ìÿäÿíè, åëìè, èãòèñàäè ÿëàãÿëÿðèíèí ýåíèøëÿíìÿñè,ìöñòÿãèë ìöíàñèáÿòëÿð éàðàòìàã ìÿúáóðèééÿòè õàðèúè äèëëÿðèí òÿäðèñèíèéöêñÿê ñÿâèééÿäÿ òÿøêèë åäèëìÿñè çÿðóðèëèéèíè îðòàéà ÷ûõàðûá.Áóíà ýþðÿ äÿ îíóí òÿäðèñèíäÿ êå÷ìèø ìåòîäîëîæè, ïåäàüîæè, ïñèõîëîæèáàõûøëàðûí, ìþâúóä ïðîãðàìëàðûí, äÿðñëèê âÿ âÿñàèòëÿðèí éåíèäÿíòÿðòèá îëóíìàñû çÿðóðèëèéè éàðàíûá.Áàêû Ñëàâéàí Óíèâåðñèòåòèíèí õàðèúè äèëëÿð êàôåäðàñûíäà äà áóìÿíàäà ìöÿééÿí èøëÿð ýþðöëöá.Òÿðòèá åòäèéèìèç ïðîãðàì õàðèúè äèëëÿðèí áàøãà ôÿííëÿðëÿ äàùàìöíàñèá ÿëàãÿ éàðàòìàñûíà õèäìÿò åòìÿëèäèð.Ïðîãðàì óíèâåðñèòåòèí îðòà ìÿêòÿáäÿ ôðàíñûç äèëèíè þéðÿíìÿéÿíòÿëÿáÿëÿðèíÿ áó äèëè þéðÿòìÿê, îíëàðäà éàçû âÿðäèøëÿðèíè äöçýöíàøûëàìàã, áó äèëäÿ þç ôèêèðëÿðèíè ñÿðáÿñò èôàäÿ åòìÿê áàúàðûüû, ìöõòÿëèô÷àëûøìàëàð âàñèòÿñèëÿ òàíûø îëìàéàí ìÿòíëÿðè, ãÿçåò âÿ æóðíàëìàòåðèàëëàðûíû îõóìàã âÿ ñ. âÿðäèøëÿðè éàðàòìàüû íÿçÿðäÿ òóòóð.Ïðîãðàì ïðàêòèê ìÿøüÿëÿëÿð ö÷öí òÿðòèá îëóíóá. Òÿäðèñ ïëàíûíàóéüóí îëàðàã áàêàëàâð ïèëëÿñèíäÿ ïåäàãîæè ôàêöëòÿäÿ 5 ñåìåñòð,ôèëîëîæè ôàêöëòÿäÿ 7 ñåìåñòð, èáòèäàè ìÿêòÿá ìåòîäèêàñû ôàêöëòÿñèíäÿ 3ñåìåñòð, ìàýèñòðàòóðà ïèëëÿñèíäÿ 1 ñåìåñòð äèëèí òÿäðèñè íÿçÿðäÿ òóòóëìóøäóð.Õàðèúè äèëëÿðè þéðÿíìÿéèí áèð øÿðòè äÿ îíà àéðûëàí ñààòëàðûíìèãäàðûäûð.Ïðîãðàì àøàüûäàêè ùèññÿëÿðäÿí èáàðÿòäèð:1. Èçàùàò âÿðÿãÿñè.2. Ýèðèø.3. Íèòã ôÿàëèééÿòèíèí íþâëÿðè.4. Òÿäðèñ ìàòåðèàëû (ôîíåòèê, ëåêñèê, ýðàììàòèê, ìîðôîëîæè,ñèíòàêñèñ ìàòåðèàë).

ÝèðèøÌöñòÿýèëëèê ÿëäÿ åòìèø äþâëÿòèìèç èíäè äöíéà õàëãëàðû èëÿìÿäÿíè, åëìè, òåõíèêè, èãòèñàäè ÿëàãÿëÿðèíè ýåíèøëÿíäèðèð.Íåôò ìöãàâèëÿëÿðè, ñÿôèðëèê âÿ øèðêÿòëÿðèí ôÿàëèééÿò ýþñòÿðìÿñè,ìöõòÿëèô áåéíÿëõàëã òÿäáèðëÿðèí êå÷èðèëìÿñè õàðèúè äèëëÿðèí þéðÿíèëìÿñèíèíâàúèáëèéèíè îðòàéà ÷ûõàðûð. Bundan ÿlavÿ, tÿlÿbÿlÿrin, magistrantlarınxarici dildÿ elmi — tÿdqiqat èølÿrinÿ dair ÿdÿbiyyatdanistifadÿ etmÿlÿrinÿ imkan yaratmaq mÿqsÿdini dÿ qarşısına qoyur.Ìþâúóä òÿäðèñ ïðîãðàìëàðûíäà õàðèúè äèëëÿðèí ëàçûìû ñÿâèééÿäÿþéðÿíèëìÿñè ö÷öí ôèëîëîæè ôàêöëòÿäÿ, ïåäîãîæè âÿ èáòèäàè òÿùñèëïåäàãîýèêàñû âÿ ìåòîäèêàñû øþáÿñèíäÿ îíëàðà àéðûëìûø ñààòëàðûí ìèãäàðû420 ñààòà ãÿäÿð íÿçÿðäÿ òóòóëìóøäóð. Áó ñÿáÿáäÿí äÿ éåíè ôÿííïðîãðàìëàðûíûí òÿðòèáèíÿ åùòèéàú äóéóëóð.Êàôåäðà öçâëÿðè ïðîãðàì òÿðòèá åäÿðêÿí ôèëîëîæè ôàêöëòÿíèí, èáòèäàèòÿùñèë ïåäàãîýèêàñû âÿ ìåòîäèêàñû øþáÿñèíèí áàêàëàâð âÿ ìàýèñòðïèëëÿñèíäÿ òÿùñèë àëàí òÿëÿáÿëÿðèí áèëèê ñÿâèééÿñèíè íÿçÿðÿ àëìûøëàð.Ùÿì áàêàëàâð, ùÿì äÿ ìàýèñòð ïèëëÿñè òÿëÿáÿëÿðèíèí ãàðøûñûíäàôðàíñûç äèëèíèí òÿäðèñè ñàùÿñèíäÿ åéíè òÿëÿáëÿð ãîéóëóð: ôîíåòèê âÿãðàììàòèê ìàòåðèàëûí ìÿíèìñÿíèëìÿñè, éàçûëû âÿ øèôàùè íèòã áàúàðûüûâÿ âÿðäèøëÿðè ãàçàíìàã, äöçýöí òÿëÿôôöçÿ íàèë îëìàã.Ïðîãðàìûí òÿðòèáèíäÿ òÿëÿáÿëÿðèí ãàðøûñûíäà òÿôôÿêêöð òÿðçèíèèíêèøàô åòäèðìÿê ö÷öí éàðàäûúû òàïøûðûãëàð öçÿðèíäÿ èøëÿìÿëÿðèíè òÿìèíåêìÿê ìÿãñÿäè äÿ ãîéóëìóøäóð.Ïðîãðàì ùàíñû ìÿãñÿä âÿ íå÷ÿ ìþâçó, äèëèí ôîíåòèê, ýåíåòèêâÿ ãðàììàòèê ñàùÿëÿðèíäÿ íÿéè ñå÷ìÿêëÿ èøëÿìÿê, òÿäðèñ ïðîãðàìûíûäàùà äà çÿíýèíëÿøäèðìÿê ö÷öí ùàíñû ìþâçóíóí, äèëèí ãóðóëóø åëåìåíòëÿðèíäÿíÿéèí òÿäðèñäÿ íÿçÿðäÿ òóòóëìàñû, òÿäðèñÿ àéðûëàí ñààòëàðûíìèãäàðûíà úèääè éàíàøìàüû íÿçÿðÿ àëûð, äèëÿ ëàçûìû ñÿâèééÿäÿéèéÿëÿíìÿê òÿëÿáëÿðèíè èðÿëè ñöðöð.Áàêàëàâð ïèëëÿñèíäÿ òÿäðèñèí áöòöí ôàêóëòÿëÿðäÿ òåñò öñóëó èëÿéàçûëû éîõëàìà êå÷èðèëèð, òÿëÿáÿëÿðèí áèëèê ñÿâèééÿñè êîëëîêâèóìâàñèòÿñèëÿ éîõëàíûëûð.

Áàêàëàâð ïèëëÿñèíäÿ ïðîãðàì òÿëÿáëÿðè.1. Û êóðñóí ñîíóíà òÿëÿáÿëÿð ôðàíñûç äèëèíèí ñÿñ âÿ ùÿðô ñèñòåìè,âóðüó, èíòîíàñèéà, ñÿñ àðòûìû, ñÿñ áèðëÿøìÿñè, ñÿñ äöøöìö, ðèòìèêýðóï âÿ ñ. êèìè ôîíåòèê ùàäèñÿëÿðè áèëìÿëèäèð.2. Òÿëÿáÿëÿð ñå÷èëìèø ìàòåðèàëà óéüóí îëàðàã öíñèééÿò çàìàíûìîíîëîæè âÿ äèîëîæè íèòã âÿðäèøëÿðèíÿ éèéÿëÿíìÿëèäèðëÿð.3. Û êóðñóí ñîíóíäà òÿëÿáÿëÿð ùÿìñþùáÿòëÿðè èëÿ îëàí äàíûøûãçàìàíû äèàëîæè âÿ ìîíîëîæè íèòãè áàøà äöøìÿëèäèðëÿð.4. Òÿëÿáÿëÿð ùÿð êóðñ ö÷öí íÿçÿðäÿ òóòóëìóø ìàòåðèàë äàèðÿñèíäÿùÿì ìöÿééÿí éàçû âÿðäèøëÿðèíÿ éèéÿëÿíìÿëè, ùÿì äÿ ùÿðùàíñû áèð ùàäèñÿíè íÿãë åòìÿéè, ìÿêòóá éàçìàüû, ìöùàêèìÿ åòìÿéèáàúàðìàëûäûðëàð.5. Òÿùñèë àëäûãëàðû äþâðëÿðäÿ òÿëÿáÿëÿð ìöàñèð ôðàíñûç äèëèíèíÿñàñ âÿ êþìÿê÷è íèòã ùèññÿëÿðè èëÿ éàõûíäàí òàíûø îëìàëû, îíëàðäàíèñòèôàäÿ åòìÿéè áàúàðìàëû, ñàäÿ âÿ ìöðÿêêÿá úöìëÿëÿð, áàø âÿ áóäàãúöìëÿëÿðèíäÿ ñþç ñûðàëàíìàñû, úöìëÿ öçâëÿðèíè, îíëàðûí èôàäÿâàñèòÿëÿðèíè áèëìÿëèäèðëÿð.Òÿäðèñ ìàòåðèàëû (áàêàëàâð)Ýèðèø êóðñó. Ôîíåòèê ìàòåðèàë. 10 ñààò.Ýèðèø êóðñóíäà àøàüûäàêè ýðàììàòèê ìàòåðèàë ùàããûíäà ìÿëóìàòâåðìÿê ëàçûìäûð :Fransız dili haqqında, fransız dil qrupu, bu dildə danışan ölkələrhaqqında məlumat.Səs sistemi və hərf sistemi.Fransız dilinin sait sistemi: ön sıra saitləri və arxa sıra saitlər;dodaqlanan və dodaqlanmayan saitlər; açıq və qapalı saitlər; ağız vəburun saitləri.Ritmiq və tarix uzunluq.Fransız dilinin samit sistemi: kar samitlər və cingiltili samitlər;sonantlar; burun samiti;yarımsamitlər.Heca bölgüsü; vurğu; ritmik grup.Birləşmə və əlaqə.Nitqin melodiki şəkli – intonasiya.

Nəqli, sual, əmr cümlələrin intonasiyası.Û. Ìîðôîëîýèéà1. Àðòèêë ùàããûíäà ìÿëóìàò (ìöÿééÿí, ãåéðè ìöÿééÿí,áèðëÿøìèø, ùèññÿâè âÿ ñ.)2. ßñàñ âÿ êþìÿê÷è ñþçëÿð, úöìëÿäÿ ñþç ñèðàñû; inkar cml3. Sóàë úöìëÿëÿðäÿ ñþç ñûðàñû.4. Øÿõñ, éèéÿëèê, èøàðÿ ÿâÿçëèêëÿðè ùàããûíäà ìÿëóìàò âåðìÿê.5. Ôðàíñûç äèëèíäÿ (Û, ÛÛ, ÛÛÛ ãðóï) ôåëëÿð ùàããûíäà öìóìè ìÿëóìàò,êþìÿê÷è ôåëëÿðèí ("êòðå", "àâîèð") èíäèêè çàìàíû.6. Sèôÿòëÿðèí úèíñè âÿ êÿìèééÿòè ùàããûíäà ìÿëóìàò âåðìÿê.7. Ñþçþíö (à, äå, úùåç, àâåú) ùàããûíäà ìÿëóìàò âåðìÿê.8. Èë é à èôàäÿñè.9. Û ãðóï ôåëëÿðèí èíäèêè çàìàíäà òÿñðèôè, ñóàë ñþçëÿðè, èíêàðùèññÿúèêëÿðè.10. Ôåëèí ÿìð ôîðìàñû.11. Ìèãäàð âÿ ñûðà ñàéëàðû ùàããûíäà ìÿëóìàò âåðìÿê.ÛÛ. ÑèíòàêñèñÃåéðè — ìöÿééÿí øÿõñëè âÿ øÿõñèç úöìëÿëÿð. Òàáåëè âÿòàáåñèç ìöðÿêêÿá úöìëÿëÿð. Áàø âÿ áóäàã úóìëÿëÿðèí éåðè, áóäàãúóìëÿëÿðèí íþâëÿðè.Íèòã ìþâçóëàðû1. Àèëÿ, òÿðúöìåéè ùàë.2. Ôðàíñûç äèëè äÿðñèíäÿ.3. Åâ, ìÿíçèë, éàòàãõàíà.4. Éåìÿê âàõòëàðû, òÿëÿáÿ éåìÿêõàíàñû.5. Óíèâåðìàãäà.6. Øÿùÿðëÿðèìèç (Áàêû, Ýÿíúÿ, Ñóìãàéûò).7. Ôðàíñà, äþâëÿò ãóðóëóøó, ðÿìçëÿðè.8. Ïàðèñ, ìóçåéëÿðè, òàðèõè àáèäÿëÿðè.9. Ôðàíñûç àäÿò âÿ ÿíÿíÿëÿðè.

10. ßíÿíÿâè ôðàíñûç áàéðàìëàðû.11. Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò ãóðóëóøó.12. Àçÿðáàéúàíûí äþâëÿò ðÿìçëÿðè.13. Êîíñòèòóñèéà ùàããûíäà (Ôðàíñà).14. Àçÿðáàéúàí áàéðàìëàðû.15. Ýàíëû éàíâàð.16. Øÿùèäëÿð õèéàáàíû.17. Øÿùÿð, íÿãëèééàò âàñèòÿëÿðè.18. Èäìàí, îëèìïèéà îéóíëàðû òàðèõè.19. Èëèí ôÿñèëëÿðè.20. Òÿëÿáÿíèí èø ýöíö âÿ àñóäÿ âàõòû.21. Ñÿéàùÿò.22. Êèíî, òåàòð, ìóçåé. Ñÿðýè.23. Ïî÷ò, òåëåôîí,ðàäèî, òåëåâèçèéà.24. Àüàúëàð âÿ ýöëëÿð.25. Ìåéâÿ âÿ òÿðÿâÿçëÿð âÿ ñ.Ìþâçóëàðäàí òÿäðèñèí áöòöí ìÿðùÿëÿëÿðèíäÿ èñòèôàäÿ åòìÿêëÿòÿëÿáÿëÿðèí øèôàùè íèòã áàúàðûã âÿ âÿðäèøëÿðèíè èíêèøàô åòäèðìÿêìöìêöíäöð.Ìàýèñòðàòóðà ïèëëÿñèíèí ïðîýðàì òÿëÿáëÿðèÌàýèñòðàòóðà àëè òÿùñèë ñèñòåìèíèí ÛÛ ïèëëÿñè îëìàãëà êîíêðåò åëìèèñòèãàìÿò öçðÿ éöêñÿê èõòèñàñëû ìöòÿõÿññèñëÿð ùàçûðëàíìàñûíà õèäìÿòåäèð.Áàêàëàâð ïèëëÿñèíè ìöâÿôôÿãèééÿòëÿ áèòèðìèø ùÿð áèð ìÿçóí ìàýèñòðàòóðàïèëëÿñèíäÿ òÿùñèëèíè äàâàì åòäèðÿðêÿí íÿçÿðäÿ òóòóëìóø ÿñàñÿíáèëèê âÿ áàúàðûãëàðûíäàí èñòèôàäÿ åäÿðÿê ñÿðáÿñò éàðàäûúûëûã ýþñòÿðÿáèëìÿëèäèð.Áàêû Ñëàâéàí Óíèâåðñèòåòèíäÿ òÿäðèñèí ìàýèñòðàòóðà ïèëëÿñèíäÿõàðèúè äèëÿ 54 ñààò âàõò àéðûëìûøäûð êè, áó äà òÿäðèñèí Û ñåìåñòðè ö÷öííÿçÿðäÿ òóòóëìóøäóð. Û ñåìåñòðèí ñîíóíäà òÿëÿáÿëÿðèí õàðèúè äèëäÿêèáèëèêëÿðè "ìÿãáóëëà" éåêóíëàøäûðûëûð.Òÿùñèëèí ìàýèñòðàòóðà ïèëëÿñèíè áèòèðÿí âÿ ìàýèñòð åëìè äÿðÿúÿñèíèàëàí ùÿð áèð ýÿíú àøàüûäàêè áàúàðûã âÿ âÿðäèøëÿðÿ éèéÿëÿíìÿëèäèð.

1. Ôðàíñûç äèëèíäÿ êîíêðåò îëàðàã þçö áàðÿäÿ ñþùáÿò åòìÿéè,ÿúíÿáè ùÿìêàðû èëÿ öíñèééÿòÿ ýèðìÿéè áàúàðìàëûäûð.2. Äàùà ñîíðà ìàýèñòð èøèíèí éàçûëûá ìöäàôèÿ îëóíìàñûíäà èõòèñàñûíàýþðÿ ôðàíñûç äèëèíäÿ îëàí åëìè — ìåòîäèê ÿäÿáèééàòäàíèñòèôàäÿ åòìÿéè;3. Åëìè — ìåòîäèê êîíôðàíñ âÿ ñåìèíàðëàðäà þç òÿäãèãàòìþâçóñó áàðÿäÿ ôèêðèíè ôðàíñûç äèëèíäÿ èôàäÿ åòìÿéè;5. Þç þëêÿñè âÿ äèëèíè þéðÿíäèéè þëêÿ ùàããûíäà áó äèëäÿ ìÿëóìàòâåðìÿéè;6. Ãÿçåò âÿ æóðíàë ìÿãàëÿëÿðèíè îõóéóá áàøà äöøìÿéè áàúàðìàëûäûð.Áóíëàðà íàèë îëìàã ö÷öí òÿùñèëèí áó ïèëëÿñèíäÿ òÿùñèë àëàí òÿëÿáÿëÿðèëê íþâáÿäÿ áàêàëàâð ïèëëÿñèíäÿ êå÷èëìèø äèë ìàòåðèàëûíû òÿêðàðåòìÿëè âÿ áó äèëäÿ þç áèëèêëÿðèíè äàùà äà òÿêìèëëÿøäèðìÿëèäèðëÿð. Áóìÿãñÿäëÿ ñå÷èëÿí ìþâçóëàð òåìàòèêàéà, øèôàùè âÿ éàçûëû íèòãèí òÿëÿáëÿðèíÿóéüóí îëìàëûäûð. Ôðàíñàíûí èúòèìàè - ñèéàñè ãóðóëóøó, òÿùñèëñèñòåìè, àäÿò — ÿíÿíÿëÿðè, ìÿäÿíèééÿòè, ÿäÿáèééàòû âÿ èíúÿñÿíÿòèáàðÿäÿ äàùà ýåíèø áèëèê ÿëäÿ åòìÿê ìÿãñÿäè èëÿ áó ìþâçóëàðäàñþùáÿòëÿð, ìöñàùèáÿëÿð, ÷ûõûøëàð òÿøêèë îëóíìàëûäûð.Íèòã ìþâçóëàðû1. Áàêû Ñëàâéàí Óíèâåðñèòåòè.2. Ñîðáîí Óíèâåðñèòåòè.3. Ìèëëè éåìÿêëÿð.4. Áÿçè õÿñòÿëèêëÿð. Ïîëèêëèíèêàäà.5. Àçÿðáàéúàíûí òÿáèÿòè, èãëèìè, úîüðàôè ìþâãåéè, ñÿðâÿòëÿðè.6. Ôðàíñà Àçÿðáàéúàí ÿäÿáè ÿëàãÿëÿðè.7. Àçÿðáàéúàíûí òÿùñèë ñèñòåìè.8. Ôðàíñà òÿùñèë ñèñòåìè.9. Ôðàíñà, ìèëëè áàéðàìëàðû. Ôðàíñà âÿ ôðàíñûçëàð.10. Ôðàíñàíûí ýþðêÿìëè éàçû÷û âÿ øàèðëÿðè.11. Ïàðèñèí òàðèõè.12. Ôðàíñànın ñèéàñè ùÿéàòè. ßñàñ ñèéàñè ïàðòèéàëàð.

Éàçû èøëÿðèÈìëà 500 — 800 ÷àï èøàðÿñè ùÿúìèíäÿÈôàäÿ 800 — 1200 ÷àï èøàðÿñè ùÿúìèíäÿÒÿðúöìÿ — èõòèñàñà àèä îðèæèíàë ìÿòíèí éàçûëû âÿ øèôàùè òÿðúöìÿñè1000 — 1200 ÷àï èøàðÿñè. Òÿäðèñ ìàòåðèàëûíûí ìÿíèìñÿíèëìÿñèÛ ñåìåñòðèí ñîíóíäà ìÿãáóëëà éîõëàíûëûð.

Äÿðñëèêëÿð âÿ âÿñàèòëÿð1. И.Н.Попова, М.А.Казакова, Т.М.Ковальчук. Французскийязык. Москва . 2002 г.2. Ю.И.Суслова, В.Н.Рыбалко. Учебник французского языка.Москва . 1975г.3. Л.А.Гончар, Т.Ю.Тетёнкина. Французский язык. (пособиепо устной речи). Москва. 1988.4. Коротко о Франции. (Перевод: пресс – служба ПосольстваФранции в Российской Федерации) Москва. 1996.5. П.В.Мельникова. Учебник французского языка. Москва.

PRAKTİK ƏRƏB DİLİNİNTƏDRİSİ PROQRAMI(Magistratura pilləsi üçün)

Tərtib edənlər:Rəyçilər :Redaktorm. Aslanova N.Cf.e.n.N.K.Əfəndiyeva, N.F.Sadıqovaf.e.n.N.N.Məmmədov

İzahat vərəqəsiTələb olunmuş bu proqram ərəb dilini universitetdə öyrənməyəbaşlayan tələbələr üçün nəzərdə tutulmuşdur. Bu proqramınməqsədi ərəb dilini öyrənən tələbələrin dilə hərtərəfli yiyələnmələri,düzgün tələffüz, danışıq, yazı vərdişlərinin düzgün aşılanmasını təminetməkdir.Proqramda bu günün tələblərinə uyğun olaraq praktik məqsədlərədaha çox əhəmiyyət verilmiş, səmərəli dərsliklərdən, dərs vəsaitlərindən,xaricdə və respublikada nəşr olunan lüğətlərdən istifadəolunmuşdur. Proqram ərəb dilinin başqa fənlərlə münasib surətdəəlaqə yaratmasına xidmət edir. Tədris planına uyğun olaraqərəb dilinin tədrisinə bakalavr pilləsində 7 semestr, magistraturapilləsində 1 semestr nəzərdə tutulmuşdur.Proqram aşağıdakı hissələrdən ibarətdir.1. İzahat vərəqəsi2. Giriş3. Tədris materialı

GirişÖlkəmiz siyasi müstəqillik əldə etdikdən sonra, onun ərəb ölkələriləmədəni və iqtisadi əlaqələri daha da genişlənmişdir. Respublikamızdabir çox ərəb ölkələrinin səfirlik və şirkətlərinin açılması,beynəlxalq konfransların keçirilməsi ölkəmizdə ərəb dilinintədrisinə marağı artırır. Təbii ki, bu baxımdan Bakı Slavyan Universitetininxarici dillər kafedrasının üzərinə də böyük məsuliyyət düşür.Kafedra ümumi universitet proqramını əsas tutaraq ərəb dilinindigər xarici dillər kimi (ingilis, fransız, alman) yüksək səviyyədətədris edilməsinə böyük əhəmiyyət verir. Yeni proqramda ərəb dilinintədrisinə 420 saat nəzərdə tutulmuşdur.Proqramı filoloji fakültənin Azərbaycan və rus bölmələri, bakalavrvə magistr pillələri üçün tərtib olunmuşdur.Proqram tərtib edərkən filoloji fakültənin bakalavr və magistrpilləsində təhsil alan tələbələrin yüksək bilik səviyyəsini nəzərə almışıq.Bugünkü tələbələrin ətraf aləmə baxış dairəsi genişdir, onlarana dilinin qayda qanunlarını (orta məktəb səviyyəsində) yaxşı bilirlər,bu səbəbdən də ərəb dili öyrənməkdə çətinlik çəkmirlər.Proqram dilə lazımı səviyyədə yiyələnmək tələblərini irəli sürür.Ərəb dilini ikinci dil kimi öyrənən tələbələr həmin dilin qanun vəqaydalarına elə yiyələnməlidirlər ki, bu dildə öz fikirlərini sərbəstifadə etməyi bacarsınlar.Tələbələrin bilik səviyyəsi kollokvium vasitəsilə yoxlanılır, IVkursun 7-ci semestrində isə imtahan keçirilir.

Tədris materialı Giriş kursuƏrəb dili haqqında məlumat. Ədəbi d i l i n bütün ərəb ölkələrindərəsmi dövlət dili olması. Ərəb dilinin ədəbi dilə və dialektlərəayrılması. Ərəb dilinin bəzi əlamətdar xüsusiyyətləri. Ərəb dilinintarixi mərhələləri.Fonetika.Sait və samitlər. Ərəb dilində əsasən 3 sait və 28 samit foneminolması. Spesifik ərəb dili samitləri, onların tələffüz və transkripsiyası.Bəzi saitlərin tələffüzcə dəyişməsi (qalınlaşdırılması (ə-a, i-ı)).Heca. Açıq və qapalı heca. Qısa və uzun heca.Vurğu. Səs birləşmələri. Assimilyasiya və qeminasiyası fonetikhərflərlə göstərilməsi. Köməkçi oxu işarələri - hərəkələr. Fəthə.Kəsra. Damma. Tənvin, fəthə, tənvin kəsrə, tənvin damma. Sukun. Təşdid.Həmzə. Məddə. Vəslə. Şəmsiyyə və Qəməriyyə hərflərin xüsusiyyətləri.Həmzə dayaqlarının yazılması.Əsas kurs MorfologiyaNitq hissələrinin müasir ərəbşünaslıqda işlədilən bölgüsü. Əsasnitq hissələri: isim, sifət, say, əvəzlik, fel və zərf. Köməkçi nitq hissələri:ön qoşma, bağlayıcı, ədat, nida. Modal sözlər və onların müxtəlifnitq hissələrinə aid olması.İsim. İsmin tərifi və qrammatik kateqoriyaları. İsimlərin müəyyənliyivə qeyri-müəyyənliyi. İsimlərin kəmiyyəti: tək, təsniyə və cəmformaları.İsmin halları. Adlıq, yiyəlik və təsirlik halları. Üç hallı, ikihallı isimlər. İsimlərin hallanma növləri. Tərkib hallanmasının xüsusiyyətləri.İsimlərin mənaca növləri. İsimlərin quruluşca növləri. Nisbisifətlərin isimləşməsi yolu ilə düzələn isimlər. Feldən düzələn isimlər.Məkan və zaman bildirən isimlər.Məsdərlər. Şəxs əvəzlikləri. Bitişən əvəzliklər. Fel. Felin tərkibi.Felin III şəxs tək müzəkkər keçmiş zaman formasının şərti

olaraq məsdər kimi götürülməsi. Təsirli və təsirsiz fellər. Fellərinməlum və məchulda olması.Fellərin mənaca növləri. Bablar. Salim və qeyri-salim fellər(mudaaf, həmzəli, missal, boş naqis fellər). Fellərin arzu, şərt, əmrformaları. Köməkçi fellər. "Olmaq", "çevrilib olmaq", "olmamaq"bildirən fellər.Zərf. Zərflərin mənaca növləri. Ad qruplu sözlərin ön qoşmalarlabirləşməsindən əmələ gələn düzəltmə zərflər.Ön qoşma. Ön qoşmaların tərifi və quruluşca növləri.Bağlayıcı. Bağlayıcıların mənaca növləri.Ədat. Ədatların mənaca növləri. Müəyyənlik ədatı (artikl)Nida. Nidanın nitqdə vəzifəsi.Sifət. Sifətin tərifi. Nisbi sifətlər. Keyfiyyət bildirən sifətlər. Sifətindərəcələri.Say. Miqdar sayları. Sıra sayları. Kəsr sayları.Əvəlik. Əvəzliklərin mənaca növləri. Şəxs əvəzlikləri. İşarəəvəzlikləri. Təyini əvəzliklər.Sintaksis.Söz birləşmələri. Uzlaşan təyini söz birləşmələri. İzafət birləşmələrininnövləri.İzafət zənciri.Cümlə. Cümlənin məqsəd və intonasiyaya görə növləri: nəqli,sual təhriki və nida cümlə növləri.Sadə cümlə. Cümlənin baş üzvləri. Mübtəda. Mübtədanın adqruplu sözlərlə və habelə, söz qrupu ilə ifadə olunması. Xəbər.Xəbərin ad qruplu sözlərlə və fellərlə ifadəsi.İsmi xəbər: Sadə, tərkibi və mürəkkəb formaları. Feli xəbərinsadə, tərkibi və mürəkkəb olmaq üzrə üç növə bölünməsi. İkinci dərəcəlicümlə üzvləri. Təyin. Uzlaşan və uzlaşmayan təyin. Tamamlıq.Vasitəsiz və vasitəli tamamlıq. Mütləq tamamlıq.Zərflik. Zərfliyin mənaca növləri: tərzi-hərəkət, zaman, yer,səbəb, məqsəd zərfliyi. Cümlənin həmcins üzvləri,

Mürəkkəb cümlə. Mübtəda, xəbər, təyin, tamamlıq, tərzi-hərəkət,zaman, yer, səbəb, məqsəd, nəticə, güzəşt budaq cümlələri.Cümlə üzvlərinin sıralanması.Leksikologiya.Ümumi məlumat. Ərəb dilinin lüğət fondu və lüğət tərkibi.Xalis ərəb mənşəli, ümumi sami mənşəli və digər dillərdən alınmasözlər. Sözlərin məna qrupları. Frazeoloji birləşmələr. Atalar sözlərivə məsəllər. Ərəb dilinə aid lüğətlər.Nitq mövzuları1. Ailə2. Universitet kitabxanası3. Vətənimiz4. Ərəb ölkələrinin mədəniyyəti5. Misir6. İslam7. Azərbaycan - ərəb əlaqələri8. Ərəb ölkələrinin dövlət quruluşu9. Qahirə10. Azərbaycan Demokratik Respublikası11. İlin fəsilləri12. Görkəmli ərəb alimləri13. Ərəb dili dərsində14. Qarabağ problemi15. Yaxın şərq problemi16. Bakının kitabxanalarıTövsiyə olunan nitq mövzularından tədrisin bütün dövrlərindəistifadə olunması nəzərdə tutulur. Bu, tələbələrin şifahi nitq vərdişlərininyaranması baxımından vacibdir.

Bakalavr pilləsində proqram tələbləri1. I kursun sonunda tələbələr ərəb dilinin səs və hərf sistemininelementlərini (hərflər düzgün tələffüz, vurğu və s.) bilməlidirlər.2. Ərəb dilində ilk oxu, yazı, tərcümə vərdişləri yaratmaq,alınmış bilik dairəsində ərəb mətnləri üzərində müstəqil çalışmaq.3. I kursun sonunda tələbələr həmsöhbət ilə olan nitqi başadüşməlidirlər.4. Tələbələr hər kurs üçün nəzərdə tutulmuş leksik və qrammatikmateriallarda yiyələnməlidirlər.5. Ərəb dilinin əsas nitq hissələri ilə tanış olmalı, onlardanşifahi və yazılı nitq düzgün istifadə etməyi bacarmalıdırlar.6. Müasir ərəb dilinin sintaksisinin əsaslarını bilməlidirlər.Bura ismi və feli cümlələri, mürəkkəb cümlənin baş və budaq cümlələrindəsöz sıralanması və s. aiddir.Nitq mövzuları1. Ailə2. Universitet kitabxanası3. Vətənimiz4. Ərəb Ölkələrinin mədəniyyəti5. Misir6. İslam7. Azərbaycan - ərəb əlaqələri8. Ərəb ölkələrinin dövlət quruluşu9. Qahirə10. Azərbaycan Demokratik Respublikası11. Min fəsilləri12. Görkəmli ərəb alimləri13. Ərəb dili dərsində14. Qarabağ problemi15. Yaxın şərq problemi16. Bakının kitabxanaları

Tövsiyə olunan nitq mövzularından tədrisin bütün dövrlərindəistifadə olunması nəzərdə tutulur. Bu, tələbələrin şifahi nitq vərdişlərininyaranması baxımından vacibdir.Magistratura pilləsinin proqram tələbləriBu proqramın əsas məqsədi - mütəxəssisin gələcək elmi-tədqiqatişlərini yerinə yetirəcəyini nəzərə almaqla, bakalavr pilləsi üçünnəzərdə tutulmuş proqramı davam etdirməkdir. Magistratura pilləsindəBakı Slavyan Universitetində xarici dilə 54 saat vaxt ayrılmışdır.Magistr elmi dərəcəsini alan hər bir magistrant aşağıdakıvərdişlərə yiyələnməlidir:1. Ərəb dilində ünsiyyətə girməyi və bu dildə söhbət etməyi2. Elmi-metodik konfrans və seminarlarda öz tədqiqatmövzusu barədə fikrini bu dildə İfadə etməyi.3. Azərbaycan və Ərəb Şərqi mədəniyyəti, tarixi haqqındaərəb dilində ümumi məlumat verməyi.4. Qəzet və jurnal məqalələrini oxuyub, başa düşməyi və tərcüməetməyi. Bunlara nail olmaq üçün magistrantlar bakalavr pilləsindəkeçilmiş materialı təkrar etməli və öz biliklərini daha da təkmilləşdirməlidirlər.bu məqsədlə şifahi nitqin inkişafı üçün mövzularseçilir.Magistratura pilləsi üçün nəzərdə tutulmuş ərəb dili proqrammagistrantların qarşısında aşağıdakı vəzifələri qoyur:- proqram üzrə leksik, qrammatik, stilistik qaydalar, yeni sözehtiyatına əsaslanaraq, müsahibinin söylədiklərini başa düşməlidir.- bakalavr və magistr pilləsində əldə etdikləri biliklərə əsaslanaraqhər hansı bir mövzu ətrafında söhbət etməyi bacarmalıdır- əldə olunmuş biliklər əsasında tədris olunan mövzular ətrafındaərəb dilində yığcam formada danışmağı.- şifahi nitq vərdişlərini inkişaf etdirmək üçün tədris planı üzrəayrılmış saatların bir hissəsini ev oxusuna verilməlidir.- yazı qaydaları haqqında olan biliklərinə əsaslanaraq imla,ifadə və inşa yazmağı bacarmalıdır.

Nitq mövzuları1. Bakı Slavyan Universiteti2. Magistr elmi işi haqqında3. Azərbaycan təbiəti, iqlimi4. Ərəb Şərqinin mədəniyyəti5. Ərəb Ölkələrinin dövlət quruluşu6. Azərbaycan Respublikasının dövlət quruluşu7. Azərbaycan - ərəb tarixi və mədəni əlaqələri8. Misirin tarixi abidələri9. Ərəb xilafətinin tarixi10. Ərəb Şərqinin görkəmli yazıçı və şairləri11. Azərbaycanın görkəmli yazıçı və şairləri12. İslamın tarixi və müasir aləmdə roluDərsliklər və vəsaitlər1. Ə. Məmmədov, Ərəb dili, Maarif, Bakı, 1971.2. А. Мамедов. Учебник арабского языка. Баку, 2001.3. А. Ковалев. Учебник арабского языка. Москва, 1960.4. О. Фралова. Мы говорим по-арабски. Москва, 1997.5. Шагаль В.Э. Учебник арабского языка. Москва, 1983

MÜNDƏRİCATPraktik fransiz dilinin tədrisi proqramı.................................. 3Praktik ingilis dilinin tədrisi proqramı....................................... 11Praktik alman dilinin tədrisi proqramı....................................... 21Praktik fransiz dilinin tədrisi proqramı...................................... 33Praktik ərəb dilinin tədrisi proqramı.......................................... 43

Àçÿðáàéúàí Ðåñïóáëèêàñû Òÿùñèë ÍàçèðëèéèÁàêû Ñëàâéàí Óíèâåðñèòåòè«Êèòàá àëÿìè» Íÿøðèééàò-Ïîëèãðàôèéà Ìÿðêÿçè