Przewodnik po Radzionkowie - Na weekend do Radzionkowa ...

Ze szkolnego zeszytuPrzekazując w Państwa ręce niniejszy przewodnik,serdecznie zapraszam do złożeniawizyty w Radzionkowie. Warto, bo choć Radzionkównie jest dużym miastem, kryje mnóstwohistorycznych, kulturalnych i sportowychniespodzianek. Będziecie Państwo zaskoczeni,że w radzionkowskiej Kuchni Babki Anyzjeść można śląski kołocz, wypiekany wedługstarej, podawanej niegdyś z ust do ust receptury.W jednym z niewielu w Polsce MuzeumChleba sami upieczecie bułkę, malowniczymiścieżkami pospacerujecie po Księżej Górze,gdzie do Państwa dyspozycji są też m.in. kąpielisko,korty tenisowe i boiska sportowe. Z pewnościąurzeknie Was neogotycki kościół pw.św. Wojciecha i stuletnie kamienice. W trakciezwiedzania zobaczycie miejsca publicznychegzekucji z czasów II wojny światoweji krzyż wotywny, jaki postawiono po wielkimpożarze miasta.Wreszcie - warto odwiedzić niewielki Radzionków,żeby poznać ludzi o wielkim sercu.Zapraszam.Burmistrz RadzionkowaGabriel Tobor„Moja babcia 50 lat temu miała 15 lat. Kończyła szkołę podstawową i zaczynała uczyć sięw szkole handlowej. Jeszcze z opowiadań swojego ojca pamięta, że były różne sposoby pisowninazwy Radzionków, np. Raczncow, Radzicow, Radzankow, Radzanow, Radzenkow itp. Wiadomobyło, że nazwa ta kojarzyła się z wyrazem „radzić” . Radzionków był więc miejscowością,w której ktoś rad przebywa, albo że komuś się doradza, aby się tu osiedlił. Czasem mówiono też, żeRadzionków jest posiadłością lub wioską niejakiego Radzinka (brata św. Wojciecha)”- napisał w wypracowaniu Patryk,uczeń VI klasy Szkoły Podstawowej nr 1 im. Adama Mickiewicza w Radzionkowie.kąd wzięła się nazwa Radzion-Zwolenników drugiej tezy Sków?chłopca jest więcej. Miasto wzięłoswoją nazwę prawdopodobnie odimienia Radzin lub Radzinek, cowiąże się z wizytą św. Wojciecha,patrona Polski, na terenach, któredziś administracyjne leżą w granicachRadzionkowa. Wedługprastarej legendy, świętemu w podróżymisyjnej towarzyszył brat- Radzin Gaudenty.Obaj misjonarze mieli byćzałożycielami miejscowości, comógłby potwierdzać fakt, że radzionkowskaświątynia od najdawniejszychczasów była poświęconaśw. Wojciechowi. Miejscowibadacze dziejów dodatkowo zwracająuwagę na wydźwięk imieniadomniemanego praojca Radzionkowa.Wyraża to samo, co łacińskieGaudenty, czyli uciechę, radość.Pierwsza pisemna wzmiankao Radzionkowie pochodzi z 1326roku, jednak sama miejscowość musiałaistnieć o wiele wcześniej. Rozwójosady nierozerwalnie łączy się z rozkwitemgórnictwa, a rudy srebrno- ołowiowe zaczęto wydobywać tujuż w XIII wieku.Pięć wieków później, gdy Radzionkówdzierżył hrabiowski ródHenckel von Donnersmarck, rozpoczętowydobycie galmanu. W 1877fedrować zaczęła tu kopalnia węglakamiennego „Radzionków”.Przełom XIX i XX wieku toczas powstawania kolejnych koloniirobotniczych. Zbudowano wówczaswodociąg, urząd pocztowy, ratuszgminny, remizę strażacką. Mieszkańcyzakładali w tym czasie liczne i aktywniedziałające organizacje społeczno- polityczne oraz kulturalne.Po klęsce Niemiec w I wojnieświatowej, trzech powstaniachśląskich oraz plebiscycie w dniu 26czerwca 1922 roku, Radzionków zostałprzejęty przez administrację polską.W okresie międzywojennym,gdy naczelnikiem gminy był JerzyZiętek – późniejszy wojewoda katowicki,powstało wiele inwestycjikomunalnych, które służą mieszkańcomRadzionkowa po dzieńdzisiejszy: kompleks Księżej Górywraz ze szkołą szybowcową, OgródkiJordanowskie, Szkoła Podstawowanr 2. W tym czasie powstał też stadionsłynnego dziś „Ruchu” Radzionków.W czasie II wojny światowejwielu mieszkańców Radzionkowa,dzieląc losy wszystkich Ślązaków,służyło w wojskach polskich i niemieckich,walcząc na wszystkichfrontach. W samym Radzionkowiedziałało kilka niezbyt licznych organizacjikonspiracyjnych (ich dwaj działaczestracili życie w egzekucjach publicznych).Prawa miejskie, decyzją ówczesnegoPrezesa Rady MinistrówJózefa Cyrankiewicza, Radzionkówotrzymał w sierpniu 1951 roku.Utracił je jednak na skutek reformyadministracyjnej w roku 1975, którawłączyła miasto do sąsiedniego Bytomia.Nadzieja na odzyskanie prawmiejskich pojawiła się po upadkukomunizmu w 1989 roku. Prężniedziałała w tym kierunku grupamieszkańców, zrzeszona w RadzionkowskimTowarzystwie Społeczno -Kulturalnym.Marzenia spełniły się 1 stycznia1998 roku. Radzionków odzyskałprawa miejskie i znów stał sięosobną, autonomiczną gminą.Dziś władze miasta i jegomieszkańcy z dumą i optymizmemspoglądają w przyszłość. W ciągu kilkulat, które upłynęły od tamtej sylwestrowejnocy, udało się stworzyć przyjaznąnowym inwestorom atmosferę,przywrócono sprawną administracjęsamorządową, a miasteczko zaistniałona kulturalnej, sportowej i akademickiejmapie Polski.3