7th Infocom Albanian telecom Forum Overview

OVERVIEW
7 th Infocom Albanian
Telecom Forum 2016
“Shaping the digital future”
Ekonomitë botërore janë të lidhura gjithnjë e më shumë me teknologjinë
digjitale në një ndërveprim dhe zhvillim të vazhdueshëm, ndërsa vendet që
integrojnë teknologjitë digjitale në biznes, por edhe në sektorin publik janë
ato që rrisin nivelin e tyre të konkurrencës. Ekonomia botërore nuk do të
ketë vend për vendet që nuk do të përfshihen në evolucionin digjital, pasi
ndërlidhja do të jetë faktori nr. 1 për pjesëmarrje në ekosistemin e tregut.
Ekspertët thonë se ndoshta 4G ka ndryshuar formën e telefonisë celulare,
por 5G dhe bota e ndërlidhur e IoT do ndryshojnë botën rreth nesh.
1

OVERVIEW
The broadband challenge
Dihet që Shqipëria nuk mundet thjesht të kufizojë
veten duke bërë hapa për zhvillimin digjital. Ajo duhet
të bëjë kapërcime. Por, për këto kapërcime, do të
ketë nevojë për ndihmën, e cila mund të ofrohet me
siguri nga Evropa. Pasi pozicioni gjeografik që zotëron
është kyç dhe ky fakt është i pamohueshëm, ndaj
me patjetër duhet të jetë pjesë e "Agjendës Digjitale
2020" dhe "Tregut të vetëm digjital", që gjendet në
zhvillim e sipër. Natyrisht, infrastruktura e rrjetit të gjerë
është skeleti bazë i Shoqërisë së Informacionit dhe
rritja e tij automatikisht rrit efikasitetin e ekonomisë,
pasi ajo përshpejton dhe lehtëson adoptimin e
teknologjive të reja në shtëpitë dhe bizneset.
Sesioni ju dedikua teknologjive të rrjetit fiks dhe atij
wireless, të cilat ndihmojnë Shërbimet e Komunikimit
dhe Informacionit të jenë të aksesueshme në sa më
shumë njerëz dhe sektorë. Një temë e nxehtë ishin
dhe politikat rregulluese, të cilat duhet të gjejnë
balancën ndërmjet zotëruesve të pjesës më të
madhe të infrastrukturës së vendit si dhe anashkalimin
e monopolove. Kjo do të thotë që Rregullatori ka një
rol jetik për të ruajtur konkurrencën, pa “ndrydhur”
investimet e nevojshme.
EaaS - Everything as a Service
Cloud computing, ka provuar tashmë në praktikë
dhe në terma ekonomikë, që është më shumë se
2

një mjet i thjeshtë për uljen e kostove të biznesit.
Ndaj, gjithnjë e më shumë besojnë se ajo është
një platformë globale që nxit biznesin me mënyra
krejtësisht të reja.
Në konferencën e fundit në Barcelonë MWC 2016,
u bë e qartë, që tani e gjithë fuqia e përpunimit do
të transferohet tek cloud!
Koncepti i “Everything as a Service” fillon të marrë
formë, për sa kohë kompanitë janë në kërkim të
mënyrave për të përcjellë nevojat, shqetësimet dhe
rreziqet në duart e specialistëve. Prandaj, ekspertiza
e përqëndruar krijon ekonomitë e shkallës dhe
modele fleksibël bashkëpunimi midis ofruesve të
shërbimeve dhe ndërmarrjeve.
Folësit e këtij sesioni u fokusuan më së shumti në
implementime të Internet of Things. Nga zgjidhjet
“Machine 2 Machine” (Makineri me Makineri) në
Ekosisteme të Zgjuara, të gjitha prezantimet nxirrnin
në përfundimin se sa më të ndërlidhura të jenë
sistemet tona, aq më shumë ndërveprim do mund
të arrihet dhe shërbime të reja do të lindin. Shërbime
si: kontrolli i konsumit të energjisë, manaxhimi
inteligjent i trafikut, aplikacione në shëndetësi,
ndërtim dhe operim infrastrukture.
Veç adoptimit të Cloud-it nga ndërmarrjet e vogla
dhe të mesme, Shqipëria duhet të përfitojë nga
pozicioni i favorshëm që zotëron, për tu bërë një
qendër për “data hosting”, jo vetëm për tregun
vendor, por për të gjithë rajonin e Ballkanit.
The Revolution Internet of Things (IoT)
Çdo gjë tregon se e kemi kapërcyer fazën fillestare,
në të cilën përdoruesit ndërveprojnë me pajisjet dhe
po drejtohemi me shpejtësi në ndërveprimin mes
pajisjeve, duke krijuar Internet of Things.
3

OVERVIEW
Udhëheqësit botëror të teknologjisë digjitale kanë
hyrë tashmë fuqishëm në fushën e IoT, dhe Analitikës,
duke zhvilluar mjete programuese dhe sisteme të
integruara grumbullimi e shkëmbimi për marrjen dhe
dhënien e vendimeve.
Dita kur pajisjet shtëpiake që do të shiten do të
disponojnë adresë IP dhe WiFi si dhe instalimet
inteligjente elektrike do jenë pjesë bazike e shtëpisë,
po afron!
Respektivisht dhe në nivel qyteti, aplikimet e shkallës
së gjerë në menaxhimin e energjisë, furnizimin me
ujë, menaxhimin e trafikut dhe ndriçimit janë në
dispozicion, madje edhe mjetet të pavarura të
transportit publik, janë integruara në strukturën
urbane. Edhe telefonat inteligjentë janë kthyer në
bileta për mjetet e transportit, për transaksionet
si dhe blerjet, dhe po na drejton në mënyrë të
qëndrueshme në rrugën e “smart living”.
Tashmë Bashkimi Evropian ka vënë lart në agjendën
e saj “Internet of Things”, duke njoftuar se për 2016
do të financojë 140 milionë euro në projekte pilot.
Në listën e saj gjenden aplikacione për fushat e
shëndetësisë, bujqësisë, wearables dhe ndërlidhjes
së automjeteve.
Për më tepër, pjesë e konferencës së sivjetshme ishte
dhe “2nd Regional Telecom Regulators Summit”, nën
kujdesin e AKEP, me pjesmarrës nga Rregullatorë të
të gjithë Ballkanit.
4

Opportunities in a Digital Era: Startup - Social - e-business
Digital Skills: The key for success!
Edhe pse ne supozojmë se brezi i ri ka marrëdhënie të
mirë me teknologjitë digjitale, kjo nuk do të thotë që
ky familjarizim përkthehet automatikisht në njohuri.
Megjithatë, duke pasur parasysh që sipërmarrja si
dhe jeta e përditshme lidhen gjithnjë e më ngushtë
me teknologjitë digjitale, koncepti i arsimit digjital po
bëhet gjithnjë e më i rëndësishëm.
Përveç kësaj, zhvilluesit e aplikacioneve digjitale,
së shpejti do të bëhen një pjesë e madhe e fuqisë
punëtore të vendit dhe do të jenë në gjendje për
të prodhuar nivele të lartë shërbimesh, jo vetëm
për vendin, por edhe në tregun ndërkombëtar që
dëshpërimisht kërkon punonjës digjital.
Por a është vendi i gatshëm për të mirëpritur
këtë brez të ri të biznesit? Ekziston një kuadër i
përshtatshëm ligjor? Si bizneset digjitale mund të
zhvillohen me anë të ekonomisë tradicionale dhe ta
transformojnë atë nga brenda? A janë kompanitë
gati për transformimin digjital dhe cilat janë stadet
e tij?
e-commerce: Every business is digital
business
Bashkimi Europian, një prej çështjeve kryesore në
agjendën e saj ka zhvillimin e tregtisë elektronike
ndërkufitare. Ai synon në vitet e ardhshme të largojë
të gjitha pengesat që sot shfaqen si barrierë. Pengesa
të tilla si transporti, konkurrenca dhe besimi.
Rol të veçantë dhe madje "kyç" për e-business
janë pagesat elektronike. Siguria dhe shpejtësia
5

OVERVIEW
për kryerjen e pagesave, është kthyer në faktor
kryesor suksesi, pasi toleranca e konsumatorit ndaj
gabimeve apo dështimeve është pothuajse zero.
Por cilat janë platformat kryesore të zhvillimit të
e-business, dhe cilët janë në sektorë kryesor në
produkte dhe shërbime ku do të zbatohen këto
platforma? Cilët janë sektorët që tradicionalisht
lulëzon e-commerce? Ekzistojnë sektorë të tjerë
përveç tregtisë me
pakicë, mediave sociale, logjistikës dhe turizmit që
do mund të zhvilloheshin falë teknologjive digjitale?
Çfarë duhet të ketë parasysh dikush që çelë një
dyqan elektronik? Cilët janë faktorët kryesor të
suksesit dhe çfarë mësojmë nga dështimet? Cila
është marrëdhënia e e-commerce me mediat
sociale? Si mund të transformojë vizitat dhe
përdoruesit në para?
Social Media: Perception or Reality?
Rrjetet sociale janë një mjedis dinamik që vazhdimisht
evoluon. Rregullat e lojës ndryshojnë vazhdimisht,
pasi nëse përjashtojmë llogaritë personale, rrjetet
sociale nuk janë kanale neutrale të shpërndarjes
së informacionit, por kompani që interesohen për
6

ezultatet dhe fitimet direkte apo indirekte.
Kjo do të thotë se ata që dëshirojnë të përdorin
këto platforma si një mjet, duhet të dinë detaje mbi
funksionimin, rregullat, dhe kufijtë e tolerancës së
tyre.
Gjithashtu, vetë shërbimet e rrjetit social mund të
përdoren në mënyrë të dyshimtë dhe të shndërrohen
në kërcënime, kështu që është mirë që dikush të
njohë rreziqet dhe si të përballet me to.
E vetmja gjë e sigurt, është se mediat sociale janë
mjeti më i mirë i marketingut dhe nëse dikush di ta
përdorë siç duhet mund të arrijë shumë gjëra.
Cilat Media Sociale ekzistojnë? Si përdoren? Cili
është mjeti i duhur për çdo rast? Cilat janë fiset e
mediave sociale? Cilat janë mjetet që i drejtohen
marketistave? Si planifikohet një fushatë komunikimi
në mediat sociale? Cila është strategjia më e
mirë? Sa e rëndësishme është përmbajtja për
engagement? Cilat janë sekretet e vogla, mitet
dhe të vërtetat e mëdha? Së fundi: A janë mediat
sociale një punë me të ardhme?
Startup, Build up & Scale up: The 3D
Business!
Duke marrë parasysh që realiteti i ri i biznesit kalon
përmes fushës së teknologjisë, një përqindje e
madhe e të interesuarve i është drejtuar këtyre
sektorëve.
Në këtë sesion, u analizua “skenën” Startup
Shqiptare aq edhe mjedisi ndërkombëtar. U
Përmend gjithashtu sipërmarrja 3D dhe stadet e saj,
nga idejimi e deri tek përfundimi. Cila është rruga
7

OVERVIEW
që çon idenë drejt një plani të strukturuar biznesi?
Ekziston terren i përshtatshëm për krijimin bizneseve
startup në Shqipëri? A mundet vendi të joshë biznese
startup nga vende të tjera dhe të kthehet në startup
nation? Cilat janë kushtet për të filluar një startup?
Çfarë duhet marrë parasysh? Cilat janë shanset,
sfiat dhe kurthet?
Ekzistojnë instanca financimi dhe cilat janë
kërkesat për të realizuar planin dhe për të siguruar
qëndrueshmërinë? Cilat janë historitë e suksesshme
dhe çfarë mësojmë prej tyre? Cilat janë praktikat
më të mira? A është Amerika Eldorado bashkëkohor
për bizneset startup?
Fundja, tek të gjitha bizneset startup në të gjithë
botën, mbetet një synim i vetëm: që bizneset e reja
të kalojnë fazën e ashtuquajtur “Lugina e Vdekjes”
(Death Valley) dhe kompania të qëndrojë e pavarur
me këmbët e saj.
Eventi u mbyll me një pushim kafeje, për një
ndërveprim dhe shkëmbim idesh midis pjesmarrësve,
ku sigurisht pati dhe pyetje sikurse diskutime nga
partnerët vendas dhe të huaj.
Eventi u mbajt nën kujdesin e Ministres
së Inovacinoit dhe Administratës
Publike, AKEP, Protik & AIF, në kuadër
të Javës së Inovacionit 2016.
8