Binder1
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
πρόληψη<br />
Γράφει ο:<br />
Φώτιος Πανέτσος M.Sc.,Ph.D<br />
Υπεύθυνος Έρευνας & Ανάπτυξης<br />
ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗΣ, Εργαστήριο πρωτεομικής<br />
Οξειδωτικό στρες<br />
Τι σημαίνει και πως αντιμετωπίζεται<br />
Τι είναι το οξειδωτικό στρες;<br />
Πολύ δραστικά μόρια δημιουργούνται<br />
και καταστρέφονται μέσα στο<br />
σώμα μας σε μια σταθερή βάση<br />
κατά τη λειτουργία του. Αυτά τα<br />
μόρια είναι γνωστά ως ελεύθερες<br />
ρίζες.<br />
Οι ελεύθερες ρίζες δημιουργούνται<br />
από περιβαλλοντικούς παράγοντες<br />
αλλά και από τη φυσιολογική<br />
λειτουργία του οργανισμού. Σε έναν<br />
βαθμό ο οργανισμός τις χρησιμοποιεί<br />
για την άμυνά του (π.χ. για να<br />
καταστρέψει κάποιο βακτηρίδιο).<br />
Υπό κανονικές συνθήκες, ο οργανισμός<br />
διατηρεί αυτές τις ρίζες σε<br />
πολύ στενό έλεγχο και ισορροπία.<br />
Όταν αυτή η ισορροπία διαταραχτεί,<br />
έχουμε αυτό που ονομάζουμε<br />
οξειδωτικό στρες. Όταν συμβεί αυτή<br />
η απώλεια έλεγχου των ελεύθερων<br />
ριζών από τον οργανισμό αυτές<br />
επιτίθενται στα υγιή κύτταρά του τα<br />
οξειδώνουν και τα καταστρέφουν.<br />
Αντιοξειδωτικά<br />
και ελεύθερες ρίζες<br />
Οι ελεύθερες ρίζες σχηματίζονται όχι<br />
μόνο κατά τη διάρκεια της αναπνοής<br />
και του μεταβολισμού, διαδικασίες<br />
απαραίτητες για την επιβίωση ενός<br />
οργανισμού, αλλά επηρεάζονται και<br />
από εξωγενείς παράγοντες, όπως η<br />
υπεριώδης ακτινοβολία, η ραδιενεργός<br />
ακτινοβολία, το όζον, η περιβαλλοντική<br />
μόλυνση, τα φάρμακα και το<br />
κάπνισμα.<br />
Η άμυνα του οργανισμού εναντίον<br />
των σχηματιζόμενων ριζών<br />
περιλαμβάνει μία σειρά ουσιών, οι<br />
οποίες καλούνται αντιοξειδωτικά.<br />
Τα αντιοξειδωτικά περιλαμβάνουν<br />
βιταμίνες, ιχνοστοιχεία μετάλλων,<br />
ένζυμα (ιδιαίτερα δραστικά) και φυτικές<br />
ουσίες, που προσλαμβάνει με<br />
τη διατροφή.<br />
Η αύξηση των επιβαρυντικών περιβαλλοντικών<br />
παραγόντων αυξάνει<br />
και την πίεση στο σύστημα έλεγχου<br />
των ελευθέρων ριζών.<br />
Το οξειδωτικό στρες απεικονίζει<br />
με έναν τρόπο την ανισορροπία<br />
μεταξύ «δημιουργίας» και «καταστροφής»<br />
των ελεύθερων ριζών.<br />
Ικανοποιητικά επίπεδα αντιοξειδωτικών<br />
παραγόντων μπορούν να<br />
αντιμετωπίσουν σύντομες περιόδους<br />
οξειδωτικού στρες, ενώ παρατεταμένες<br />
περίοδοι οξειδωτικού<br />
στρες εξαντλούν τα αποθέματα των<br />
αντιοξειδωτικών παραγόντων του<br />
οργανισμού.<br />
Καταστάσεις υγείας που<br />
σχετίζονται με το οξειδωτικό<br />
στρες<br />
Οι δραστικές ελεύθερες ρίζες μέσω<br />
της κυκλοφορίας του αίματος έρχονται<br />
σε επαφή με όλα τα όργανα<br />
και τους ιστούς του οργανισμού.<br />
Επιτιθέμενες στα κύτταρα και ενεργοποιώντας<br />
μια σειρά από αντιδράσεις<br />
μπορούν να επιφέρουν σοβαρές<br />
συνέπειες σε ολόκληρο τον<br />
οργανισμό που να εμφανισθούν με<br />
τη μορφή διαφόρων ασθενειών,<br />
όπως:<br />
πρόωρη γήρανση,<br />
εμφάνιση θρομβώσεων, αρτηριοσκληρύνσεων<br />
ή καρδιακών προβλημάτων,<br />
χρόνιες φλεγμονές,<br />
ασθένειες ήπατος, νεφρών ή<br />
πνευμόνων,<br />
νευρο-εκφυλιστικές ασθένειες<br />
(Parkinson, Alzheimer κ.λπ.),<br />
καρκίνος.<br />
<br />
Εργαστηριακή εκτίμηση<br />
των επιπέδων οξειδωτικού στρες<br />
Σήμερα ένας εργαστηριακός έλεγχος<br />
σε δείγμα αίματος μας επιτρέπει<br />
να εκτιμήσουμε τα επίπεδα οξειδωτικού<br />
στρες ενός οργανισμού. Επι-<br />
24<br />
Bionews Άνοιξη - Καλοκαίρι 2016
Change language