ULUSLARARASI FAALİYET RAPORU 2015
2bbDWff
2bbDWff
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
HASTALIKLAR VE <strong>FAALİYET</strong>LER SÖZLÜĞÜ<br />
sonrasında uygulanacak olan ARV tedavisini<br />
içermektedir.<br />
MSF <strong>2015</strong>’te HIV/AIDS ile yaşayan 340.700 kişiye<br />
sağlık hizmeti vermiş ve 247.000 kişiye ARV<br />
tedavisi uygulamıştır.<br />
..........................................................................<br />
Kala Azar (Visceral leishmaniasis)<br />
Kala Azar hastalığı, Akdeniz havzasında<br />
görülmesine rağmen, yüksek gelir seviyesine<br />
sahip ülkelerde bilinmez. Hintçe’de “kara<br />
ateş” anlamına gelen Kala Azar, tropikal,<br />
parazitik bir hastalıktır ve tatarcık sineklerinin<br />
bazı türlerinin ısırması yoluyla bulaşır.<br />
Yılda yaklaşık 200.000 - 400.000 kişi, 76<br />
ülkede endemik olan Kala Azar hastalığına<br />
yakalanır. Hastalığa yakalananların %90’ı<br />
Bangladeş, Hindistan, Güney Sudan, Sudan<br />
ve Brezilya’dadır. Kala Azar’ın karakteristik<br />
olarak ateş, kilo kaybı, dalak ve karaciğerde<br />
büyüme, anemi ve bağışıklık sisteminin<br />
zayıflaması olarak kendini gösterir. Tedavi<br />
edilmediği takdirde neredeyse her vakada<br />
ölümle sonuçlanır.<br />
Hastalık, Asya’da son derece hızlı sonuç<br />
veren testlerle teşhis edilebilir. Fakat bu<br />
testler Afrika’da uygulanabilecek kadar<br />
yüksek hassasiyete sahip değildir çünkü<br />
çoğu zaman dalak, kemik iliği ve lenf<br />
düğümlerinden alınan örneklerin mikroskop<br />
altında analiz edilmesi gerekir. Bu aşamaların<br />
her biri, gelişmekte olan ülkelerde mevcut<br />
olmayan kaynakları gerektiren zorlu ve uzun<br />
süreçleri içerir.<br />
Son yıllarda Kala Azar tedavisine yönelik<br />
seçenekler artmıştır. Liposomal amphotericin<br />
B, tek başına veya kombinasyon tedavisisin<br />
bir parçası olarak Asya’da bir numaralı tedavi<br />
yöntemi olmuştur. Bu yöntem çok daha<br />
güvenlidir ve kısa sürede etki eder. Ancak<br />
intravenöz uygulaması gerektirdiğinden yerel<br />
kliniklerde bu tedavinin yapılması sıkıntılıdır.<br />
Afrika’da hala en geçerli ve uygun tedavi<br />
yöntemi beş duyarlıklı antimonlu ilaç ve<br />
toksik olduğu kadar son derece acılı enjeksiyon<br />
uygulaması gerektiren paromomisin<br />
kullanımıdır. Daha basit bir tedavi öngören<br />
yeni yöntemler geliştirilmektedir ve çok<br />
yakında kullanılabilir hale gelmesi beklenmektedir.<br />
Bir kişide hem Kala Azar hem de<br />
HIV görüldüğü takdirde, durum çok daha<br />
karmaşık bir hal alır çünkü bu iki virüs yüksek<br />
oranda etkileşime girer ve bireyin bağışıklık<br />
sistemine saldırarak direnci kırar.<br />
MSF <strong>2015</strong>’te Kala Azar teşhisi konan 5.400 hastayı<br />
tedavi etmiştir.<br />
..........................................................................<br />
Kızamık<br />
Kızamık son derece bulaşıcı olan viral bir<br />
hastalıktır. Virüs vücuda girdikten 8 ila 13<br />
gün sonra ilk belirtiler kendini göstermeye<br />
başlar. Burun akıntısı, öksürük, göz enfeksiyonu,<br />
kızarıklıklar ve yüksek ateş, henüz<br />
tedavisi olmayan bu hastalığın en belirgin<br />
semptomlarıdır. Hastalar izole bir yerde A<br />
vitamini ile tedavi edilir. Bu süreçte görme<br />
bozuklukları, viral ağız enfeksiyonu, dehidrasyon,<br />
protein eksikliği ve solunum yolları<br />
enfeksiyonu görülebilir.<br />
Gelişmiş ülkelerde kızamık kapan insanlar<br />
en fazla iki ila üç hafta içinde iyileşir ve<br />
ölüm oranı çok düşüktür. Ancak gelişmekte<br />
olan ülkelerde ölüm oranı yüzde 3 ila 15<br />
arasında seyrederken, bazı bölgelerde bu<br />
oran %20’ye kadar yükselir). Ölüm nedenleri<br />
genellikle ishal, su kaybı, ciddi solunum<br />
yolları enfeksiyonu ve beyin iltihabıdır.<br />
Güvenilir ve uygun maliyetli aşılar piyasada<br />
bulunabilmektedir. Büyük ölçekli aşı<br />
kampanyaları da vaka sayısında ve ölüm<br />
oranlarında ciddi düşüş yaşanmasını sağlamıştır.<br />
Ancak sağlık sisteminin yetersiz<br />
olduğu ve hizmetlere ulaşımın zor olduğu<br />
ülkelerde insanlar kızamık kapmaya çok<br />
yatkındır.<br />
MSF <strong>2015</strong>’te yaşanan salgınlarda 45.900 kızamık<br />
hastasını tedavi etmiş ve 1.537.400 kişiyi kızamığa<br />
karşı aşılamıştır.<br />
..........................................................................<br />
Kolera<br />
Kolera, Vibrio cholerae bakterisinin su<br />
yoluyla bulaşması sonucunda gelişen<br />
ve sindirim sisteminin akut enfeksiyonuyla<br />
sonuçlanan bir hastalıktır. Kirli su ve yiyeceklerin<br />
tüketilmesi veya kontamine yüzeylere<br />
direkt temas yoluyla bulaşır. Hastalık,<br />
endemik olmayan bölgelerde bir anda ciddi<br />
bir salgına dönüşebilir. Enfekte olan bireylerin<br />
çoğu orta düzeyde bir enfeksiyon<br />
rahatsızlığı yaşar. Bazılarındaysa hastalık<br />
bu aşamaya bile gelmez. Ancak hastalık<br />
çok şiddetli bir şekilde de kendini gösterebilir.<br />
Kolera, çok ciddi su kaybına yol açan<br />
kesintisiz ishal ve kusma yaşandığı takdirde<br />
dehidrasyon sonucu ölüme yol açabilir.<br />
Tedavi, hastanın kaybettiği su miktarının ağız<br />
veya damar yoluyla rehidrasyonu ve kaybedilen<br />
tuz ve minerallerin takviye edilmesini<br />
içerir. Kolera genellikle nüfusun çok yoğun<br />
olduğu, sıhhi temizliğin sağlanamadığı ve<br />
su kaynaklarının güvenilir olmadığı bölgelerde<br />
görülür. Bir salgından şüphelenildiği<br />
takdirde, tüm hastalar enfeksiyon kontrol<br />
önlemleri altında bir tedavi merkezine yerleştirilmeli<br />
ve enfeksiyonun daha fazla kişiye<br />
bulaştırılması engellenmelidir. Katı hijyen<br />
kuralları takip edilerek bol miktarda temiz ve<br />
sağlıklı içme suyu tedarik edilmelidir.<br />
MSF <strong>2015</strong>’te 32.600 kolera hastasını tedavi<br />
etmiştir.<br />
..........................................................................<br />
Meningokokal Menenjit<br />
Meningokokal menenjit beyin ve omurilik<br />
etrafındaki zarın bakteriyel enfeksiyondur.<br />
Ani ve şiddetli baş ağrısı, kasılmalar, ateş,<br />
kusma, ışığa karşı hassasiyet ve boyun<br />
bölgesinde sertleşme gibi belirtilerle kendini<br />
gösterir. Semptomlar görülmeye başladıktan<br />
yalnızca saatler sonra ölüm gerçekleşebilir.<br />
Enfekte hastaların neredeyse %50’si tedavi<br />
görmeye başlamadan hayatını kaybeder.<br />
Menenjite sebep olan bakteriyi birçok insan<br />
belirti göstermeden veya farkında olmadan<br />
taşıyor olabilir ve öksürük veya hapşurma<br />
yoluyla bu bakteriyi diğer kişilere bulaştırabilir.<br />
Omurilik sıvısından alınan bir örneğin<br />
incelenmesiyle hastalık teşhis edilebilir ve<br />
tedavi özel antibiyotik kullanımını gerektirir.<br />
Ancak tedaviyle bile hastaların %10’dan<br />
fazlası hayatını kaybeder ve hastalığı atlatan<br />
her beş kişiden biri, işitme kaybı ve öğrenme<br />
bozuklukları gibi hastalığın diğer etkilerine<br />
maruz kalır.<br />
Menenjit dünyanın her yerinde görülen bir<br />
hastalıktır, fakat enfeksiyonların ve ölümle<br />
sonuçlanan vakaların çoğu Afrika’da görülür.<br />
“Menenjit Kuşağı” olarak adlandırılan ve<br />
doğu-batı ekseninde Etiyopya’dan Senegal’e<br />
kadar olan bölge dahilinde, salgınların<br />
çoğundan meningokoksik bakteri sorumludur.<br />
Yeni geliştirilen bir aşı en az 10 yıllık<br />
bir koruma sağlarken, sağlıklı bakteri taşıyıcılarının<br />
da hastalığı bulaştırmasının önüne<br />
geçer. Benin, Burkina Faso, Kamerun,<br />
Çad, Gana, Mali, Nijer, Nijerya, Senegal ve<br />
Sudan’da yapılan aşı kampanyaları sonucunda<br />
hastalığın görülme sıklığı büyük<br />
ölçüde azalmıştır.<br />
MSF <strong>2015</strong>’te menenjit salgınlarında 326.100 kişiyi<br />
aşılamıştır.<br />
..........................................................................<br />
Ruh Sağlığı Tedavisi<br />
Şiddete tanıklık etme, sevdiklerini kaybetme,<br />
geçim kaynaklarının zarar görmesi veya<br />
herhangi bir sebepten ötürü acı çekmek<br />
gibi travmatik olaylar, bir insanın ruh sağlığını<br />
olumsuz yönde etkiler. Sınır Tanımayan<br />
Doktorlar (MSF) bu kişilere psikososyal<br />
destek sağlayarak bireylerin uzun süreli<br />
psikolojik sorunlarını aşmalarına yardımcı<br />
olur.<br />
Psikososyal destek, hastaların yaşadıkları<br />
travmalarla başa çıkabilmek için kendi<br />
yöntemlerini geliştirmelerine odaklanır.<br />
Danışmanlarımız, hastaların yaşadıkları<br />
travmalar hakkında konuşmaları için onları<br />
cesaretlendirir ve duygularını süzgeçten<br />
geçirmelerine yardımcı olur. Bu sayede<br />
bireylerin stresini azaltmayı amaçlar. MSF,<br />
aynı zamanda tamamlayıcı bir çalışma olarak<br />
gruplar için psikolojik danışmanlık da verir.<br />
MSF <strong>2015</strong>’te 223.900 kişiye ruh sağlığı hizmeti<br />
vermiştir.<br />
..........................................................................<br />
Sıtma<br />
Sıtma hastalığı virüs taşıyan sivrisineklerden<br />
bulaşır. Semptomlar ateş, eklemlerde<br />
ağrı, baş ağrısı, devamlı kusma,<br />
kasılma ve komadır. Şiddetli sıtma çoğu<br />
zaman Plasmodium falciparum parazitinden<br />
kaynaklanır ve bu durum organlara ciddi<br />
hasar vererek tedavi edilmediği takdirde<br />
ölümle sonuçlanır. Sınır Tanımayan Doktorlar<br />
(MSF) tarafından yürütülen saha araştırmaları,<br />
artemisinin temelli kombinasyon terapisinin,<br />
şu ana kadar bu parazitin yol açtığı<br />
sıtma vakalarında en etkili yöntem olduğunu<br />
kanıtlamaya yardımcı olmuştur. Dünya<br />
Sağlık Örgütü’nün 2010 yılında hazırladığı<br />
kılavuzlar, çocuklarda görülen şiddetli sıtma<br />
vakaların tedavisinde arthemeter yerine artesunate<br />
kullanımının desteklenmesi yönünde<br />
değiştirilmiştir.<br />
Uzun etkili böcek kovucu ilaçlarla işlem<br />
görmüş cibinlikler sıtmayı kontrol altında<br />
12 Sınır Tanımayan Doktorlar
Change language