JAKAJKUKUECHA CREENCIAS P´URHÉPECHA DANTE CERANO
2dKJ6Cv
2dKJ6Cv
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Jakajkuecha<br />
Dante Cerano<br />
ireteecharhu anapu enkani kurhanlorheka, wandakuarhu<br />
weratina monharhitantani karantskatarhu xarharasïndi nena<br />
o nai uranhasïni indé jarhati wnadakwecha; istu úpirindi<br />
xarhatani nena ka naisÏ inde ambe ukorheni jakí enka inde<br />
wandakwa urakorheaka; máteru neksïsi wandontskorheni jakí.<br />
Ma jasï enka jaká para erankuntani nenasï marhuajki indeeni<br />
jasï wandakwecha jakajkukueri jindeeeti enka arhinhaja<br />
“etnografía de la comunicación” enka kuerajka Dell Hymes,<br />
indeeri eratsekwa jimbo erankunhantasïndi nena urakorhesïni<br />
wnadkwa janhaskakueri iretarhi jimbó; kurhámarhekorhesïndi<br />
nesï wandajki, nensisï wandaxekujki, nani wandaxesïni, najatini<br />
wandaxesïni ka andisï isï wandajki. Materu erátsekwa enka wajka<br />
erankuntani neneski iini jasï wandakwa enka p´indekata jaká<br />
jakajkukuecheeri jindeesti enka kwerajka Yuri Lotman, jimá enka<br />
ernhaskajka eska juchaari mimixekwa jindeeska “semiosfera<br />
ma” ma parhakpeni arhikukwa ambé ka eska juchaari<br />
ireta wandajperata ka kurankutsperateeri ambe ukata jarhaska<br />
enkaksï k´uiripwecha janhaskajka; isï uranhasïndi jakajkukwecha.<br />
Isï jimbochka jatsiati naki wejki k´wiripu janhaskani nena urani<br />
indeeni jasï wandakwechani.<br />
Ixuchkani karantaska 516 echakwa wandakwecha<br />
janhaskakueeri ambé; iksï karakata jarhasti p´urhé<br />
jimbó ka turhisi jimbó; sano yamenduksï kurhajkateestiksï<br />
k´uiripwecha jinkuni enkaksï iini jasï wandakwa urajka;<br />
maru enkani ji kurhandiajka ka maruteru enkaksï materu<br />
k´uiripuechaksï kurhandika ka jindentsï ayenkuntani ménderu.<br />
Iksï wandákwecha 19 arhustakorhesti, enkaksï urhetku<br />
arhukorheka jindeestiksï ima enka k´wiripwecheani arhiajka;<br />
ju arhini wandakwa enka nanaka sapirhatiichani arhiajka, o<br />
warhiiti wambuchatiichani, o emeechani enkaksï charhaku<br />
erokorheni jaká; ka maruksï jindewati enka naweki jasï<br />
nanakeecha arhiajka. Ka máteru arhutantskuarhu karantaska<br />
jakajkukwechani enka mámaru k´uiripuecha míndanhantajka,<br />
indejksï jindeesti enkaksÏ mámaru ambeeri wandajka, ju arhini<br />
tsanharhikweri ambé, p´amenchakueri ka tsinakweri ambé,<br />
t´irekwei ambé, wintsajkweri ambe, ka máruteru ambé.<br />
Uanhekwa wandakwecha enkani ixú monharhitaka jindeestiksï<br />
12