09.10.2016 Views

JAKAJKUKUECHA CREENCIAS P´URHÉPECHA DANTE CERANO

2dKJ6Cv

2dKJ6Cv

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Jakajkuecha<br />

Dante Cerano<br />

ireteecharhu anapu enkani kurhanlorheka, wandakuarhu<br />

weratina monharhitantani karantskatarhu xarharasïndi nena<br />

o nai uranhasïni indé jarhati wnadakwecha; istu úpirindi<br />

xarhatani nena ka naisÏ inde ambe ukorheni jakí enka inde<br />

wandakwa urakorheaka; máteru neksïsi wandontskorheni jakí.<br />

Ma jasï enka jaká para erankuntani nenasï marhuajki indeeni<br />

jasï wandakwecha jakajkukueri jindeeeti enka arhinhaja<br />

“etnografía de la comunicación” enka kuerajka Dell Hymes,<br />

indeeri eratsekwa jimbo erankunhantasïndi nena urakorhesïni<br />

wnadkwa janhaskakueri iretarhi jimbó; kurhámarhekorhesïndi<br />

nesï wandajki, nensisï wandaxekujki, nani wandaxesïni, najatini<br />

wandaxesïni ka andisï isï wandajki. Materu erátsekwa enka wajka<br />

erankuntani neneski iini jasï wandakwa enka p´indekata jaká<br />

jakajkukuecheeri jindeesti enka kwerajka Yuri Lotman, jimá enka<br />

ernhaskajka eska juchaari mimixekwa jindeeska “semiosfera<br />

ma” ma parhakpeni arhikukwa ambé ka eska juchaari<br />

ireta wandajperata ka kurankutsperateeri ambe ukata jarhaska<br />

enkaksï k´uiripwecha janhaskajka; isï uranhasïndi jakajkukwecha.<br />

Isï jimbochka jatsiati naki wejki k´wiripu janhaskani nena urani<br />

indeeni jasï wandakwechani.<br />

Ixuchkani karantaska 516 echakwa wandakwecha<br />

janhaskakueeri ambé; iksï karakata jarhasti p´urhé<br />

jimbó ka turhisi jimbó; sano yamenduksï kurhajkateestiksï<br />

k´uiripwecha jinkuni enkaksï iini jasï wandakwa urajka;<br />

maru enkani ji kurhandiajka ka maruteru enkaksï materu<br />

k´uiripuechaksï kurhandika ka jindentsï ayenkuntani ménderu.<br />

Iksï wandákwecha 19 arhustakorhesti, enkaksï urhetku<br />

arhukorheka jindeestiksï ima enka k´wiripwecheani arhiajka;<br />

ju arhini wandakwa enka nanaka sapirhatiichani arhiajka, o<br />

warhiiti wambuchatiichani, o emeechani enkaksï charhaku<br />

erokorheni jaká; ka maruksï jindewati enka naweki jasï<br />

nanakeecha arhiajka. Ka máteru arhutantskuarhu karantaska<br />

jakajkukwechani enka mámaru k´uiripuecha míndanhantajka,<br />

indejksï jindeesti enkaksÏ mámaru ambeeri wandajka, ju arhini<br />

tsanharhikweri ambé, p´amenchakueri ka tsinakweri ambé,<br />

t´irekwei ambé, wintsajkweri ambe, ka máruteru ambé.<br />

Uanhekwa wandakwecha enkani ixú monharhitaka jindeestiksï<br />

12

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!