You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Röportaj<br />
++Diyabet<br />
(Şeker<br />
Hastalığı)<br />
ve Göz<br />
Doç. Dr. Ateş Yanyalı<br />
Diyabetli kişilerin<br />
vücutlarında,<br />
pankreas<br />
dokusundan<br />
salgılanan<br />
insülin üretim ve<br />
kullanımında sorun<br />
vardır. Dolayısıyla,<br />
diyabetli kişiler<br />
aldıkları besindeki<br />
şekeri yeterince<br />
kullanamazlar.<br />
Bu da, kanda<br />
şeker miktarının<br />
artmasına yani<br />
hiperglisemiye yol<br />
açar.<br />
Kandaki şeker miktarının<br />
devamlı yüksek olması böbrek<br />
yetmezliği, kalp-damar hastalığı<br />
ve körlük gibi ciddi komplikasyonlara<br />
yol açabilir. Dünyada,<br />
her on saniyede bir kişi diyabete<br />
bağlı bir nedenden dolayı hayatını<br />
kaybetmektedir. Diyabet,<br />
gelişmiş ülkelerde, erişkinlerde<br />
görme azalması ve kaybının en<br />
önemli nedenlerinden biridir.<br />
◊ Diyabetli kişilerde<br />
görme neden azalmaktadır?<br />
- Diyabet, gözün arka<br />
bölümünde görme işleminde<br />
çok önemli bir yeri olan retina<br />
tabakasındaki (ağ tabaka)<br />
damarlara hasar verir. Retina<br />
tabakasının tutulmasına<br />
diabetik retinopati denir. Retina<br />
damarlarında oluşan hasar,<br />
makulada (görme merkezi)<br />
ödeme (su toplanması) yol<br />
açarak yavaş ve ilerleyici bir<br />
şekilde görmeyi azaltabilir.<br />
Bunun dışında, göz içersine<br />
kanama yaparak ani görme<br />
kayıplarına yol açabilir. Ayrıca,<br />
retina tabakasına verdiği hasar<br />
dışında, erken yaşlarda katarakt<br />
oluşumuna ve görmenin<br />
azalmasına yol açabilir.<br />
◊ Retina gözün başka<br />
bölümlerinde de hasar<br />
oluşturabilir mi?<br />
- Görme sinirini tutarak<br />
görme azalmasına yol açabilir.<br />
Glokom dediğimiz göz<br />
tansiyonu artışına yol açabilir.<br />
Ayrıca, kafa sinirlerini tutarak<br />
göz kaslarının felcine yol<br />
açabilir.<br />
◊ Diyabetli kişiler<br />
hastalığın gözlerine<br />
vurduğunu nasıl anlarlar?<br />
- Diyabetli kişiler genellikle<br />
görmeleri azaldığında göz<br />
doktoruna muayeneye<br />
gitmektedirler. Ancak,<br />
unutulmamalıdır ki gözdeki<br />
hasar başladığında hastaların<br />
hiçbir şikayeti olmayabilir.<br />
Bu da, diyabetli kişilerin göz<br />
şikayetleri başlamadan göz<br />
doktoruna gitmelerinin ve<br />
doktorun tavsiye ettiği sıklıkta<br />
düzenli takip edilmelerinin<br />
önemini göstermektedir.<br />
Buluğ çağı, gebelik, katarakt<br />
ameliyatından sonra, insülin<br />
kullanımına geçiş gibi<br />
dönemlerde muayeneler daha<br />
sık yapılmaktadır. Hastaların<br />
kan şeker düzeyleri çok<br />
iyi kontrol altında tutulsa<br />
bile, retina muayeneleri<br />
mutlaka yapılmalıdır. Erken<br />
safhada yakalanan hastaların<br />
tedavilerinde daha başarılı<br />
olmaktayız.<br />
◊ Diyabete bağlı göz<br />
hastalığı oluşumunda rol<br />
oynayan risk faktörleri<br />
nelerdir?<br />
- En önemli risk faktörü<br />
diyabetin süresidir. Hastalığın<br />
süresi arttıkça, hastalığın<br />
retina tabakasına verdiği<br />
hasar riski artmakta ve görme<br />
azalmaktadır. Kan şekerinin<br />
iyi kontrol edilememesi<br />
de hastalığın gelişimine ve<br />
ilerlemesine yol açmaktadır.<br />
Özellikle glikolize hemoglobin<br />
(HbA1c) düzeyinin artması<br />
diyabetin göze hasar verme<br />
riskini artırmaktadır.<br />
Hipertansiyonun kontrol altına<br />
alınamaması, kan yağlarının<br />
(kolesterol, trigliserid)<br />
yüksekliği, sigara içimi, gebelik<br />
ve böbrek hastalığı da hastalığı<br />
olumsuz yönde etkilemektedir.<br />
142
Change language