You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KAPAK KONUSU<br />
27<br />
YENİ NESİLLERİN PİYASASI<br />
PAYLAŞIM EKONOMİSİ<br />
ARAŞTIRMA<br />
Aslına bakacak olursak medeniyetin<br />
başından beri insanlar<br />
benzer mantıkta iş modelleriyle<br />
çalışıyorlar. Devletlerin sağladığı<br />
kamu hizmetlerini genel anlamda “ürün<br />
veya hizmete erişim” temeline oturtmak<br />
mümkün. Bu kez farklı olan bu “erişimin”<br />
çeşitli “platformlar” aracılığıyla<br />
kapitalist serbest bir piyasada alınan/kiralanan/satılan<br />
bir “şey” olması olabilir.<br />
Bu yüzden daha önce görülmemiş bir<br />
ivmede yayılıyor.<br />
• Teknolojik gelişmeler online paylaşım<br />
platformlarını ve aktarım masraflarında<br />
azalmayı mümkün kılıyor.<br />
Bilgi teknolojileri kapasite ölçümlerini<br />
daha verimli hale getiriyor. İletişim<br />
teknolojileri ürün ve hizmet<br />
sahipleriyle , ürün ve hizmete ihtiyaç<br />
duyanlar arasındaki bağlantıyı kuruyor.<br />
• İklim değişikliği ve kaynak kıtlığı<br />
mülkiyet sahipliğinin fırsat maliyetini<br />
arttırıyor. Tüketiciler çevresel etkilere<br />
karşı daha bilinçli hale geliyor.<br />
Çevresel kaygılar tüketim kararlarını<br />
etkiliyor.<br />
• Hızlı şehirleşme toplumları kitlesel<br />
yaşamaya mecbur ediyor. Örneğin;<br />
araç paylaşım hizmetleri yalnızca nüfusun<br />
yoğun olduğu alanlarda karlı<br />
bir iş modeli.<br />
• Demografik ve toplumsal değişim<br />
bireysel statüleri “bir şeye” sahip olmaya<br />
dayalı olmaktan çıkarıyor ve<br />
temeline “bir şeye” erişime bağlıyor.<br />
Yeni nesiller, karşılıklı güven konusunda<br />
da daha cesur.<br />
OWNING vs ACCESS<br />
PROPERTIES vs ASSETS<br />
Paylaşım ekonomisinin yükselişine<br />
yalnızca ekonomik çıkmazlara bir çözüm<br />
olması değil, yeni neslin sosyal ve politik<br />
eğilimlerinin de yol açtığı tartışılagelen<br />
itici güçlerden biri. OpenDemocracy’de<br />
yayınlanan bir makale (Adam Parsons,<br />
“Sharing Economy: Short Introudction<br />
to Its Political Evolution”) son yıllarda<br />
görülen ve kitlelere yayılan siyasi hareketlerin<br />
( Occupy Wall Street, Arap Baharı,<br />
Gezi Parkı, Rio 2013, Hong Kong<br />
Umbrella Movement vb.) direkt olarak<br />
kamusal alanların ve/veya gelirlerin paylaşımına<br />
odaklı başladığını hatırlatıyor.<br />
Bu hareketler sırasındaki paylaşım anlayışının<br />
yeni neslin geleneksel piyasa<br />
dinamiklerini alt üst edecek eğilimleri<br />
hakkında fikir verdiğini söylüyor. Ürün<br />
ve hizmetlerin paylaşımının gelecekte<br />
politik gücün de paylaşımına yani katılımcı<br />
demokrasinin yükselişini sağlayabilir.<br />
Ancak yazarın bununla birlikte<br />
Airbnb, Uber gibi hizmetlerin henüz<br />
yalnızca entellektüel etkilerle hareket<br />
eden “burjuva bohemlerin” alanında olduğunu<br />
ve düşük gelirli tabana yayılmadığı<br />
sürece veriminin de sınırlı olacağı<br />
yorumunu eklediğini söylemek lazım.<br />
“Airbnb başarısını neredeyse sıfır olan<br />
marjinal giderlerine borçlu. Bu tarz işletmeler<br />
ekonomide paradigma değişikliğine<br />
yol açacak.”<br />
Jeremy Rifkin, ‘The Zero-Marginal<br />
Cost Society’ kitabının yazarı<br />
Günümüzün en popüler örnekleri<br />
Airbnb, Uber, Zipcar,BlaBlaCar benzeri<br />
şirketler. Elinizde değerli bir “şey” var,<br />
kullanmıyorsunuz ama kolayca paylaşılabilir.<br />
Evinizin bir odası, kullanmadığınız<br />
bir ev, kullanmadığınız bir araba<br />
veya işe giderken arabanızın boş şoför<br />
yanı koltuğu bu tarz “şeylerden” biri olabilir.<br />
Mobil teknolojilerimizi ve interneti<br />
kullanan bu platformlar ihtiyacı olanları<br />
businessandinnovation.org
Change language