MICE DERGI - SAYI 24

YORUM
Gerek Armada Otelde, gerekse de estoranlarda
hedef kitlemiz her zaman yerli müşteri
olmuştur. ünkü yabancı müşteri en iyi ihtimalle
senede bir kez, ama yerli müşteri “eğer
memnun kalırsa” senede en az ya da 5
kez gelebiliyor. Dolayısıyla yerli müşteri çok
önemli. Ama son krizlerde önce yabancıları,
ekonomideki daralma yüzünden de yerli müşteri
sayısında da ciddi bir azalma söz konusu
oldu.
Kongre Turizmine ve diğer MICE
etkinliklerine dönersek; İstanbul’da
bağımsız ve otellerin içinde var olan
pek çok Kongre Merkezi var. Bu yatırımlara
önce İstanbul, sonra da Türkiye
ölçeğinde nasıl bakıyorsunuz?
Türkiye uzun süre ongre ve CE sektöründe
çok doğru adımlar attı. stanbul’dan
başlayalım Dünya üzerinde her gün yaklaşık,
250 şehre direkt uçuş yapılan, Avrupa, Afrika,
Ortadoğu ve Orta Asya’daki ülkelerin nerdeyse
tümüne erişimi olan kaç şehir vardır ki Böylesi
önemli tarihi, turistik ve loistik bir ortamda
CE sektörünün gelişmemesi mümkün değil.
Öte yandan, CE sektörü zeytin ağacı gibidir,
önce ekersin, en az 7 sene beklersin, sonra
mahsul alırsın. Biz ne yaptık Aldık fideyi,
ektik, büyüttük, tam hasat almaya başladığımızda
ağaçları kestik. imdi yeniden, sıfırdan
başlayıp, sektörü ağaca kaldırmamız gerekiyor.
Bugün tüm siyasi ve ekonomik sorunlar çözülse
dahi, eski günlerimize dönmemiz için en az
5 sene yatırım yapmamız, beklememiz gerekiyor.
Ayrıca belli bir koordinasyon ve planlama
dahilinde kararlaştırılmadan, planlama yapılmadan,
bağımsız ya da Otellerin bünyelerinde
yapılan veya yapılacak ongre erkezlerini de
iyi incelemek lazım. Bölgenin konumu, ulaşım
ya da loistik koşulları belli iken bunun üstünde
yapılan veya yapılacak yatırımlar da bir anlamda
servet kaybı değil mi Örneğin uşadası’nda
yapılan yatırımın başarısızlığı ortada,
sene de 10 gün dahi tam kapasite kullanamayacağın
bir merkeze yapılan bunca yatırıma
değer mi Salt siyasi, ya da menfaat amaçlı
yapılan, ya da yönlendirilen yatırımların başarısızlığı
ortada iken bunu göz ardı etmeyi
anlamakta zorlanıyorum. Bunun içinde doğru
planlama gerekir ve bu yapılırken kriterler
bellidir Örneğin ulaşım koşulları sınırlı olan
Gaziantep’e 2.000 küsur kişilik ongre erkezi
yatırımı değil, periferik dediğimiz, uçuş kolaylığı
olan merkezlere (Bu da stanbul, Antalya,
Ankara gibi büyük şehirlerin civarları oluyor)
yakın olan bölgelere öncelik verilmelidir. Bu
demek değildir ki Gaziantep, ya da Trabzon’da
Toplantı Salonu, ya da ongre erkezi yapılmasın
Yapılsın tabii, Trabzon çok önemli bir
şehir, ama belli bir fizibilite dahilinde, 2.000
kişilik değil de, bölgenin kaldırabileceği, verimli
kullanabileceği, makul kapasitelerde yapılsın,
milli servet heba olmasın.
Sürekli planlama üzerine vurgu
yapıyorsunuz?
Evet, çok net 100 kişi toplantı yapacak yere
1.000 kişilik yatırım yaparsan bu yanlış planlama
ve yanlış maliyet, dolayısıyla milli servet
kaybı demektir. Otelin avizesine, halısına gereksiz
paralar harcamak yerine, işletme maliyetlerini
nasıl düşürebilecekleri gözetilmelidir,
doğa ile barışık, çevresi ile uyumlu olmasına
dikkat edilmelidir. Aynı şekilde “Tanıtım yapılmıyor”
sözünü de anlayamıyorum, 50 senelik
turizm deneyimim süresince hiç bu kadar
çok tanındığımızı hatırlamıyorum. Tanıtım
elbette önemli, ama sen insanlarda “Tatil için
Türkiye’yi tercih etme duygusu” yaratabiliyor
musun esas buna bakmak lazım 5 sene önce
yurtdışında kime rastlasan ve Türkiye’nin lafı
açılsa “ne kadar şanslısınız, cennette yaşıyorsunuz”
filan diyorlardı, ama bugünkü algımız
ne yazık ki öyle değil
Tekrar planlama konusuna dönersek;
Devlet, ya da yerel birimler sadece
Hotel konumu ya da sayısını değil,
bunların kategorileri, çevre planlaması,
bu hotelleri, ya da bölge turizmini
destekleyecek yiyecek, içecek ve
alışveriş imkanları ile bunların yeri ve
sayısını da önceden belirlemeli, hatta
hizmet standardına dahi karar vermeli,
şehrin göbeğinde “ben Her şey
dahil hizmet vermek istiyorum” diyen
yatırımcıya müdahale etmeli diyoruz,
ama bir de Seyahat Acentesi gerçeği
var. Türkiye genelinde yerli ve yabancı
turistlere hizmet vermekte olan 8 bin
küsur olduğu tahmin edilen acenteleri
var. Eski Acenteci, şimdilerde Otelci
olan bir turizm duayeni olarak baktığında
bu Acentelerle olan işbirliğinizden
memnun musunuz, yoksa binlerce
Acente yerine iki tane “booking.com”
benzeri rezervasyon sitesini tercih mi
edersiniz?
Her şeyin fazlası zarar Türkiye’de herkes,
her işi yapıyor, bizde ne yazık ki iş kültürü bilinci
yok. şletmeler uzun ömürlü olamıyor,
sabır ve sebat mekanizmamız zayıf. Bu işi yapmaya
ehil olan kişiler gözetilmiyor, biz daha
Amerikan ekolü yaşıyoruz, bizde 100 TL’ye
alalım, 150’ye satalım mantığı geçerli Başarı
kriterimiz bu Dolayısıyla bazen Avrupalılara
hak vermemek imkansız, önemli olan tesis
hakkında uygum bir rekabet ortamında, doğru
bilgilendirme ile yapılması ve en rasyonel koşullarda
müşteriye ulaştırılması. Bunu her kim
yaparsa onunla işbirliği yapmaya hazırız. Öte
yandan TSAB ve booking.com arasında yaşanan
hukuki sürece de karşıyım En kolay şey
yasaklamak.. Sen yasaklayınca bir şey düzelmiyor
ki, sistemi allak bullak ediyorsun, sonrasını
düşünmüyorsun, zora düşünce de “Turizm
Bakanı gidip konuşsun” diyorsun. Bakan ne konuşsun,
olayı bilmiyor ki, hepsi bir yana devlet
bu konuda ticari muhatap değil Sen bozdun,
sen tamir edeceksin
Gelelim son soruya; 50 yılı devirmiş
bir turizmci olarak yaptığınız işten
hala zevk alıyor musunuz ve heyecan
duyuyor musunuz? Turizm sektörünün
geleceğini nasıl görüyorsunuz, bu
sektörde daha ne kadar aktif olarak
çalışmayı öngörüyorsunuz?
lk bölüme hemen yanıt vereyim Hayır, şu
anda almıyorum, heyecan da duymuyorum.
Turizm sektörünün geleceği konusunda ise ilk
5 seneyi zor, ikinci 5 seneyi ise 10’lerde yaşadığımız
gibi bir çabalama dönemi olarak görüyorum,
anlayacağınız bugün tüm sorunların
çözüldüğünü farz edersek, 2015 yılındaki potansiyelimize
ulaşmak ve kayıplarımızın telafisi
2027 yılını bulur. Ama birkaç seneye kadar
in ve Hint turizmi patlayacak, farklı bir kültürle
karşı karşıya kalacağız. Bırakın 2027 yılını
şu anda dahi çalışmayı düşünmüyorum. Daha
önce de belirttiğim gibi, bizde bir iş kültürü de
olamadığı için bu yatırımı kime ve hangi koşullarda
devredeceğimi de bilemiyorum.
Sayın Zoto, bize ayırdığınız zaman, verdiğiniz
değerli bilgiler için çok teşekkür
ediyorum…
142