Security Manager - ΤΕΥΧΟΣ 73
Περιοδικό για την ασφάλεια.
Περιοδικό για την ασφάλεια.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
συμπεριφορές τους, αλλά αποσυμπλέκονται από τον ατομικό<br />
χαρακτήρα μιας συμπεριφοράς τους και εκδηλώνουν<br />
αμέσως μια συμπεριφορά που διαπνέεται από τους όρους<br />
και τις αξίες του πλήθους που τους πλαισιώνει, γινόμενοι<br />
την ίδια στιγμή τα συνεκτικά στοιχεία της πλήθους που τους<br />
φιλοξενεί. Αν το πλήθος βρίσκεται σε μια ποδοσφαιρική συνάντηση<br />
τα μέλη του θα αυτοπροσδιορίζονται ως οπαδοί και<br />
θα φέρονται με προσδοκόμενο τρόπο, όπως θα φέρονται με<br />
αντίστοιχο τρόπο όταν βρεθούν σε μια συναυλία. Κι επειδή<br />
η συμπεριφορά των πολλών έχει ισχυρή επιρροή κι εφαρμοστική<br />
ισχύ πάνω στις ατομικές συμπεριφορές, πάντα σε<br />
ένα πλήθος θα επιβάλλονται οι συμπεριφορές των πολλών<br />
επί των λίγων. Ο ίδιος αυτός μηχανισμός που περιγράφουμε<br />
παραπάνω επηρεάζει και τον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι<br />
Αρχές ένα πλήθος, έτσι που αν ένα πλήθος εμφανίζει ήπιες<br />
συμπεριφορές θα αντιμετωπιστεί (συνήθως) με ήπιους σχεδιασμούς.<br />
Πάγιοι και περιστασιακοί παράγοντες<br />
εκδήλωσης συμπεριφορών<br />
Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες που παίζουν το ρόλο καταλύτη<br />
για την εκδήλωση μιας συμπεριφοράς, αφού επηρεάζουν<br />
το πόσο ευάλωτο είναι το άτομο στην επιρροή του πλήθους<br />
(ως μέρος πάντα αυτού του πλήθους). Οι παράγοντες<br />
αυτοί μπορεί να είναι πάγιοι ή περιστασιακοί, στην πρώτη<br />
περίπτωση όταν είναι αμετάβλητα στοιχεία του ατόμου και<br />
στην δεύτερη όταν η παρουσία τους στο άτομο εξαρτάται<br />
από τις συνθήκες, με το φύλο είναι ένας τέτοιος παράγοντας<br />
ο οποίος μπορεί να επηρεάσει το πως συμπεριφέρονται τα<br />
μέλη ενός πλήθους. Ένα πλήθος αντρών για παράδειγμα ή<br />
ένα πλήθος που πλειοψηφούν οι άντρες είναι πιθανότερο να<br />
συμπεριφερθεί πιο επιθετικά από ότι ένα πλήθος γυναικών<br />
ή ένα πλήθος που πλειοψηφούν οι γυναίκες.<br />
Παράγοντες πρόβλεψης συμπεριφορών<br />
του πλήθους<br />
Είναι εφικτό να αξιολογήσουμε πως είναι πιθανό να συμπεριφερθεί<br />
ένα πλήθος αν γνωρίζουμε κάποια χρήσιμα στοιχεία:<br />
••<br />
Το ύφος και την ποιότητα της ηγεσίας του πλήθους και<br />
πιο συγκεκριμένα του ηγέτη του, αφού όσο πιο προβεβλημένο<br />
ηγέτη διαθέτει το πλήθος τόσο μεγαλύτερη<br />
είναι η ροπή του σε αντικοινωνικές εκδηλώσεις.<br />
••<br />
Το οργανωτικό επίπεδο του πλήθους, εκεί που όσο πιο<br />
οργανωμένο είναι ένα πλήθος τόσο περισσότερες πιθανότητες<br />
έχει να εμφανίσει προσχεδιασμένες αντικοινωνικές<br />
δράσεις.<br />
••<br />
Το βαθμό συνοχής και ψυχολογικής ομοιογένειας του<br />
πλήθους, δηλαδή το πόσο κοινή στοχοθέτηση και συνοχή<br />
έχουν τα άτομα που αποτελούν το πλήθος. Σε αυτή<br />
την περίπτωση η ευκολότερη ομαδοποίηση επιφέρει<br />
ευκολότερες αντιδράσεις στην οποιαδήποτε δράση κάποιας<br />
«αντίπαλης» ομάδα, θεσμικής όπως η Αστυνομία<br />
ή άτυπης όπως ένα άλλο πλήθος που συνυπάρχει σε κοντινό<br />
χώρο.<br />
••<br />
Το βαθμό της εκρηκτικότητας και της συναισθηματικής<br />
φόρτισης που παρουσιάζει το πλήθος, εκεί δηλαδή που<br />
δεν επέρχεται το επιθυμητό προσδοκόμενο αποτέλεσμα<br />
και προκαλούνται δυσάρεστες εξελίξεις.<br />
Αναταραχές<br />
Ο άνθρωπος είναι ένα από τα πολλά ζώα που όμως ξεχώρισε<br />
λόγω της νοημοσύνης του και του μοναδικού χαρακτηριστικού<br />
που έχει, να μαθαίνει δηλαδή γρήγορα από τις εμπειρίες<br />
του. Παρόλα αυτά δεν έχει απωλέσει εντελώς ούτε τη<br />
ζωώδη φύση του αλλά ούτε και την αγελαία συμπεριφορά<br />
του όταν του δίνεται η ευκαιρία και νοιώθει ασφαλής από<br />
τις συνέπειες. Υπό την κάλυψη του πλήθους λοιπόν υπάρχει<br />
η σοβαρή πιθανότητα της «μετάλλαξης» ενός νομοταγούς<br />
πολίτη σε έναν άτακτο και δυνάμει επικίνδυνο ταραξία, αφού<br />
κυρίως η ανωνυμία (και άλλα χαρακτηριστικά που είδαμε<br />
παραπάνω) ενδυναμώνει τις όποιες προϋπάρχουσες ή νεότευκτες<br />
παραβατικές ροπές και τάσεις, με την θεωρία να λέει<br />
ότι η ανωνυμία μέσα στο πλήθος προκαλεί στα άτομα την<br />
απώλεια της αίσθησης αυτεπίγνωσης, της αυτεπιστασίας,<br />
της ατομικής υπευθυνότητας και της ατομικής ταυτότητάς<br />
τους. Αυτά οδηγούν στην αποδυνάμωση των ηθικών ενδοιασμών<br />
και κάνουν τον άνθρωπο πιο ευπαθή στις «οδηγίες»,<br />
«προσταγές» ή ροπές του πλήθους, οδηγώντας τον τελικά σε<br />
ενέργειες αντίθετες με όσα νόμιζε ότι πιστεύει ή πρεσβεύει<br />
μέχρι εκείνη τη στιγμή. Πολλαπλάσια είναι η επενέργεια αυτής<br />
της υποστολής στην ηθική ενός ανθρώπου-μέλους ενός<br />
security manager. 41