Kurier Czaplinecki - Nr 155, lipiec 2019

Festyn i rajd w Kluczewie; 

Fotorelacja z Siemczyna; 

Wieści z sesji i z Ratusza; 

Ośrodki wypoczynkowe; 

Woj. Baza Zaop. i Zbytu; 

Odeszła Barbara Pieczyrak; 

O herbie Czaplinka (cz. 4); 

Smartfony.

2 Kurier Czaplinecki - Lipiec 2019 

PRYWATNY GABINET 

OTOLARYNGOLOGICZNY 

dr n. med. Izabela Kulec-Kaczmarska 

78-500 Drawsko Pomorskie 

ul. Poznańska 1b 

Rejestracja telefoniczna 500 067 815 

UBEZPIECZENIA 

CZAPLINEK 

CEZARY RADZISZEWSKI 

ul. Kościuszki 19, tel. 784-889-303 

E-mail: cradzisz@gmail.com 

Nici SILHOUETTE 

ul. Tęczowa 5 - 7 lok. 4 

78-600 Wałcz

Kurier Czaplinecki - Lipiec 2019 3 

Festyn i rajd w Kluczewie 

nia 13 lipca w sobotnie piękne i ciepłe popołudnie 

odbył się już piąty Festyn „Wakacyjne spotkanie 

z rodziną” w Kluczewie. 

Jest to impreza integracyjna wpisana w nasz kalendarz imprez. 

Były atrakcje dla dzieci i dla dorosłych, konkursy, dobre jedzenie, 

loteria fantowa, występy lokalnych wykonawców, zabawa z DJ. 

Festyn to duża impreza, która jest organizowana z inicjatywy 

serca wielu ludzi, którzy są w Kluczewie, którzy oferują swoją pomoc 

i swoje pomysły. Przy organizacji zaangażowanych jest wielu mieszkańców 

i serdecznie im dziękuję, że są ze mną, że możemy, mamy 

czas i cel, aby to organizować. Dziękuję również osobom, które brały 

udział w festynie: Pani dyrektor CzOK-u Oli Łuczyńskiej i jej zespołowi 

za pomoc w prowadzeniu naszej imprezy, Gminie Czaplinek, naszej 

wykonawczyni Dominice Łuczyszyn, Zespołowi działającemu przy 

Ośrodku Kultury i Turystyki w Barwicach, zespołowi OdNowa, 

Ochotniczej Straży Pożarnej z Czaplinka, Marcinowi Krężlowi. 

Dziękuję również sponsorom, a byli to: Gospodarstwo Rolne 

Alternatywa z Prosina, Nadleśnictwo Czaplinek, Pomorski Bank Spółdzielczy 

Oddział w Czaplinku, Spółdzielnia Produkcyjna Gniewko 

Kluczewo, oraz drobni sponsorzy, którzy w mniejszy sposób pomogli, 

były to sklepy i zakłady z Czaplinka, którym również dziękuję. 

Wszystkim osobom z sołectwa, które w mniejszy lub większy 

sposób pomogły w sposób finansowy lub rzeczowy, ale również wkładem 

swojej pracy. Osobno dziękuję mojej Radzie Sołeckiej, bo to było 

wielkie wyzwanie i duże zadanie do wykonania. 

Wcześniej, dnia 9 lipca gościliśmy jako Sołectwo Kluczewo, 

60 Ogólnopolski Wysoko kwalifikowany Rajd Pieszy, w którym brało 

udział około 100 osób. Jest to najpiękniejsza impreza pieszej turystyki 

kwalifikowanej PTTK w Polsce. 

Dzięki Referatowi Pana Janusza Ziętkiewicza udało się zrobić obiadokolację 

oraz poczęstunek dla uczestników. Dziękuje również osobom, 

które przygotowały posiłki. Był to wielki trud i wysiłek, ale udało się. 

Sołtys Kluczewa Krystyna Kryczka 

XVI Henrykowskie Dni w Siemczynie 

rótka fotorelacja z XVI Henrykowskich Dni w Siemczynie - 

29-30 czerwca 2019 r. (więcej na stronie: 

www.palacsiemczyno.pl oraz fb: "Pałac Siemczyno")


JAK POWSTAWAŁY OŚRODKI WYPOCZYNKOWE NAD J. DRAWSKO 

Jak krótka jest pamięć? Najkrótsza wtedy, kiedy ma się władzę. 

Eugeniusz Szulborski 

o wojnie nie było nad jeziorem Drawsko żadnych ośrodków 

turystyczno-wypoczynkowych. W Czaplinku istniał hangar na 

kajaki i łodzie (obecnie hotelik w Ośrodku Sportów Wodnych 

im. Antoniego Tołłoczki), budynek plażowy z restauracją – słynną, nie istniejąca 

już, „Podkową” („Strandbad”) oraz pomosty i hangar 

na łodzie na „Pięciu Pomostach”(tu przed wojną 

szkolili się młodzi naziści z „Ordensburg Krossinsee”). 

I jeszcze w okolicy obecnego amfiteatru była, 

nieistniejąca dzisiaj, restauracja („Kaffee und Restaurant 

Schützenhaus”), a obok niej strzelnica sportowa 

i korty tenisowe. W starym budynku LO mieścił się 

ośrodek szkoleniowy „Hitlerjugend”. W Starym 

Drawsku był obok ruin zamku hotelik z restauracją 

(nie istnieje), a w Piasecznie, gdzie jest obecnie Ośrodek 

„Wajk” stał na górze murowany budynek. 

Nie znaczy to, że Niemcy nie doceniali uroków 

j. Drawsko. Jak pokazują stare pocztówki i zdjęcia, na brzegu jeziora było bardzo 

wiele pomostów i rozbieralni, a korzystanie z przyjemności kąpieli i pływania 

było powszechne. Podobno w czaplineckim magistracie zarejestrowanych było 

ponad 3 tys. łodzi, kajaków i jachtów. W każdej nadjeziornej wsi były pomosty 

ze skoczniami i rozbieralnie. Na j. Czaplino istniał tor regatowy dla łodzi i kajaków, 

a na brzegu jeziora u wylotu ul. Kościuszki były tarasy z ławkami dla widowni. 

Rozgrywano też regaty na j. Drawsko i zachował się srebrny puchar 

z 1929 r. W folderze z 1938 r. miasto nazwane jest „Die Stadt der vielen Seen 

Und des Wassersports” co znaczy: „Miasto wielu jezior i sportów wodnych" 

i jest w nim mapka, jak dojechać koleją z Berlina do Czaplinka. 

Powstające po wojnie państwowe zakłady przemysłowe zobowiązane 

były do organizacji wypoczynku dla załóg i ich rodzin, a szczególnie dzieci. 

Pierwszy powstał w Czaplinku ośrodek wypoczynkowy Zakładów Włókienniczych 

im. Więckowskiego z Łodzi. Początkowo zajmował on budynek obecnego 

LO i tereny obok amfiteatru, w tym „Podkowę”. Tę przejęły potem zakłady 

Silników Elektrycznych „Tamel” z Tarnowa, a w końcu Zarząd Wojewódzki 

PTTK w Koszalinie. Przez wiele lat "Podkowa" była dzierżawiona ajentom 

i organizowano w niej Ogólnopolską Szkółkę Żeglarską. Niestety, obiektu nie 

remontowano i w końcu nadzór budowlany wydał decyzję wyburzenia tego 

pięknego obiektu. 

Następnym był Ośrodek Wypoczynkowy „Gromada”, który powstał 

naprzeciwko stacji benzynowej przy ul. Drahimskiej. Potem teren ten przejęła 

Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska" i wybudowała tam zajazd 

„Czapla" (dzisiaj nie istnieje). 

W latach czterdziestych Polski Związek Kajakowy przejął budynek 

w Piasecznie nad zatoką Rękawicką, postawił na zboczu zatoki domki kempingowe 

i urządził tam ośrodek treningowo-przygotowawczy dla polskiej kadry 

olimpijskiej kajakarzy i wioślarzy. Potem obiekt przejęły władze powiatu szczecineckiego, 

tworząc tam Powiatowy Ośrodek Sportów i Turystyki Wodnej 

(POSTiW), bardzo znany i popularny w całej Polsce. Po likwidacji powiatów 

ośrodek przejęło Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Turystyczne „Jantaria” z Koszalina, 

które upadło w 1991 r. Ośrodek długo stał pusty, degradując się, aż 

wreszcie w 2006 r. kupił go obecny właściciel, który nadał mu nazwę "Wajk" 

i bardzo o niego dba. 

W latach sześćdziesiątych Hufiec Harcerski z Koszalina zorganizował 

w Urazie stanicę wodną dla szkolenia i wypoczynku harcerzy. Przez wiele lat 

koszalińscy harcerze zdobywali tu stopnie żeglarskie. 

Kolejny ośrodek wypoczynkowy wybudowały nad jeziorem Żerdno 

Zakłady Konstrukcji Stalowych „Mostostal” z Poznania. Po transformacji 

ośrodek kupiła spółka "MK Caffe” i po przebudowie funkcjonował on przez 

szereg lat jako ośrodek wczasowy ”Nad Srebrnym”. a obecnie nosi nazwę 

„Camp Drawa”. 

W latach siedemdziesiątych XX w. wybudowano kolejne środki wypoczynkowe 

nad j. Drawsko: 

- Ośrodek "Zodiak" Fabryki Samochodów Małolitrażowych "FIAT" w Tychach 

(obecnie "Kusy Dwór"; 

- Ośrodek wypoczynkowy Głuszyckiej Przędzalni Czesankowej (obecnie włączony 

do "Kusego Dworu"); 

- Ośrodek wypoczynkowy Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego 

z Ostrowa Wlkp. (obecnie Ośrodek Omega); 

- Ośrodek Wypoczynkowy Kopalni Węgla Kamiennego "Gottwald" w Katowicach 

(która w 1990 r. zmieniła nazwę na "Kleofas") w Starym Drawsku. Po 

Ośrodki: Drawtur, Omega i Kusy Dwór 

zamknięciu kopalni ośrodek kupił inwestor ze Śląska i nazwał go "Aquarius". 

Przed kilkoma laty ośrodek został zamknięty, a jego obiekty wyprzedano. 

O narodzinach ośrodka DRAWTUR piszę obszerniej ponieważ osobiście 

w nich uczestniczyłem. 

W 1967 r. decyzją Ministra Przemysłu Maszynowego Janusza Hrynkiewicza 

(Honorowy Obywatel Czaplinka) Zakłady Przemysłu Elektronicznego 

KAZEL w Koszalinie utworzyły w Czaplinku Oddział Zamiejscowy, a we 

wrześniu tego roku zostałem jego kierownikiem. Byłem wodniakiem, więc nic 

dziwnego, że rychło „zwąchałem się” z miejscowymi żeglarzami. Szczególnie 

znaczący okazał się Sylwester 1967/68, kiedy to, po zawarciu sojuszu z Józkiem 

Serwachem, bratnią żeglarską duszą, popłynęliśmy w rejs… . W następnym 

roku powołaliśmy zakładowy Klub Żeglarski, który przyjął nazwę „Kaper", 

i który szybko się rozrósł, i liczył 65 członków, wśród których było: 4 instruktorów 

żeglarstwa, 15 sterników jachtowych, 15 żeglarzy jachtowych, 3 sterników 

motorowych II kl. i 10 sterników motorowych III kl. Klub posiadał 8 OMEG, 

łódź RAMBLER, motorówki i łodzie wiosłowe. Klub uczestniczył w wielu regatach, 

m.in. na j. Trzesiecko w Szczecinku, na Zalewie Zegrzyńskim, na j. Lubie, 

a także był współorganizatorem regat na j. Drawsko. Często, we współpracy 

z Radą Zakładową, organizowane były rejsy i biwaki dla załogi. Wspaniałym 

komandorem był śp. Józef Serwach. 

Przekonałem swego szefa Pawła Sowińskiego dyrektora „Kazelu”, 

aby podjąć budowę na "Pięciu Pomostach" ośrodka wypoczynkowego. Pierwszą 

koncepcję architektoniczną tego ośrodka opracował mgr inż. Czesław Naja, 

ówczesny Architekt Powiatowy w Szczecinku. 

Żeglarze, jak to ludzie czynu, nie czekając na jakieś tam dokumentacje 

i urzędowe pozwolenia, rozpoczęli konkretne działania. Otóż w tym czasie władze 

miejskie postanowiły zastąpić zrujnowane przez lód pomosty przy 

"Podkowie", pływającymi. Pozwoliły więc nam rozebrać stare pomosty i wziąć 

odzyskany materiał. Za 5 l wódki radzieccy saperzy, którzy akurat skończyli 

bicie pali pod pomosty w Piasecznie, ochoczo powyciągali pale zrujnowanego 

pomostu. Całą sobotę żeglarze zbijali tratwy i "na burłaka" przeciągali je na Pięć 

Pomostów. Niestety rano w poniedziałek okazało się, że miejscowy lud, niepomny 

świątecznego dnia, sprzątnął wszystko, co do ostatniej deszczułki i musieliśmy 

zrezygnować z ambitnych planów. 

W końcu 1969 r. czaplinecki oddział przejęły Zakłady Wytwórcze 

Sprzętu Teletechnicznego TELFA w Bydgoszczy, lecz nie zaprzestano projektowania 

ośrodka, a także budowy "na dziko". Pierwszym obiektem był domek 

typu "Corso", który został na plaży miejskiej po wystawie sprzętu turystycznego 

w 1971 r. Został on rozebrany i przeniesiony na „Pięć Pomostów”. Jerzy Góralczyk, 

który był wtedy "ojcem miasta" zlecił przygodnym turystom rozbiórkę 

"dzikiego" obiektu. Następnego dnia uparci pracownicy Wydziału ponownie 

domek postawili. Ta podjazdowa batalia trwał kilka dni i ostatecznie domek 

pozostał i stoi do dzisiaj. Tego roku postawiono jeszcze 4 domki tego typu. 

W 1972 r. rozpoczęto budowę innych obiektów: domek administracji, kuchnię 

turystyczną i zaplecze sanitarno-turystyczne oraz ogrodzenie terenu. 

W tym czasie powstało Zjednoczenie Przemysłu Teleelektronicznego 

TELKOM , a jego dyrektor Ryszard Grochocki, był zakochany w Czaplinku. 

Usamodzielnił zakład w Czaplinku i nadał rozmach budowie ośrodka na 

„Pięciu Pomostach”. 

Zakład przyjął nazwę Zakłady Podzespołów i Urządzeń Teletechnicznych 

TELKOM-TELCZA, a ja zostałem kierownikiem działu inwestycji. Zleciłem 

Biuru Projektów Przemysłu Elektronicznego i Teletechnicznego UNIPRO 

w Warszawie opracowanie dokumentacji technicznej I etapu budowy ośrodka, 

który miał kosztować 22 mln zł.


Makieta projektowanego ośrodka wypoczynkowego „Telkom” - (obecny „Drawatur”) 

Zorganizowałem też czterdziestoosobowy Wydział Budowlany, którym kierował 

Czesław Daszewski, doświadczony, świetny technik budowlany. Bardzo 

dbał o dyscyplinę i tępił pijaństwo pleniące się wśród budowlańców. W ośrodku, 

który teraz nazywa się DRAWTUR, pracuje do dzisiaj jeden z jego budowniczych, 

bosman Waldemar Trześniewski. Brakowało nam maszyn budowlanych, 

więc dyrektor Grochocki "załatwił" samojezdną koparko-spycharkę. Jej operatorem, 

został Władysław Sokolnicki. Ta koparko-spycharka w jego rękach pracowała 

potem jeszcze przez wiele lat na wszystkich czaplineckich budowach. 

1973 r. - Młodzieżowa spartakiada Zjednoczenia Telkom 

Aby spopularyzować ośrodek wśród pracowników TELKOMU w trakcie 

budowy, czerwcu 1973 r., odbyła się I Spartakiada Młodzieżowa Pracowników 

Zjednoczenia TELKOM pod patronatem Ministra Łączności. Uczestniczyło 

w niej 9 ekip zakładowych. Czaplinek stał się w branży sławny i przestano odtąd 

uważać, że budowa ośrodka w Czaplinku to kaprys dyrektora Ryszarda Grochockiego. 

W końcu 1973 r. moje obowiązki przejął inż. Andrzeja Szwaja i od tej 

chwili to on kierował budową ośrodka i zakładu. W 1975 r. zakończono I etap 

budowy ośrodka. Zbudowano: hangar na sprzęt (w części hangaru umieszczono 

tymczasowo stołówkę), kuchnię dla turystów, węzeł sanitarny dla turystów, 

5 domków TRAMP, 7 domków CORSO, segmenty domków murowanych, 

domek biura, pomosty, ujęcie wody ze stacją uzdatniania, oświetlenie terenu, 

sieć wodociągową i kanalizacyjną (kilka cystern kolejowych jako szamba), częściowo 

sieć ciepłowniczą i ogrodzenie terenu. 

W 1976 r. rozpoczęto prace projektowe i przygotowawcze do budowy II etapu. 

Kosztem 26 mln zł miano wybudować: piętrowy budynek hotelowy z zapleczem 

gastronomicznym i rozrywkowym oraz zapleczem plażowym, 

1973 r. - W ośrodku "Telkom". Od lewej: min. J. Hrynkiewicz, w środku 

dyr. „Telczy” R. Żukowski, z prawej A. Szwaja. 

1974 r. W ośrodku "Telkom". Od lewej: dyrektor zjednoczenia "Telkom" 

R. Grochocki, kierownik ośrodka L. Żukowska, dyr. „Telczy” R. Żukowski. 

kotłownię (ośrodek miał być całoroczny), oraz rozbudować pola kempingowe 

i zwiększyć liczbę domków murowanych. Ośrodek miał mieć 240 miejsc, 

w tym 180 czynnych przez cały sezon. Postępujący kryzys ekonomiczny państwa 

uniemożliwił realizację tych planów. 

Pierwszym kierownikiem Ośrodka została żona dyrektora TELCZY 

pani Leonarda Żukowska. Ośrodek był dużym balastem dla zakładu. Finansowanie 

jego działalności z funduszu zakładowego i dopłat korzystających zeń 

zakładów było zawikłane, a stałe angażowanie się dyrekcji TELCZY i jej służb 

w przygotowanie do sezonu absorbujące. Zapadła więc decyzja o przekazaniu 

go dla Państwowych Zakładów Teletransmisyjnych TELKOM -PZT w Warszawie. 

Jego kierownikiem został delegowany z tych zakładów Karol Soszalski. 

W tamtych czasach w ośrodku wypoczywali pracownicy przedsiębiorstw zjednoczenia 

TELKOM (w szczytowym okresie było to 10 przedsiębiorstw, w których 

pracowało około 20 tys. ludzi). 

W 1991 r. kierownikiem został Robert Rycerski z TELKOM_PZT. 

W 1993 r. Zakłady Telkom-PZT kupił francuski koncern ALCATEL i w otwartym 

przetargu sprzedał ośrodek, a kupił go Robert Rycerski, obecny właściciel. 

Dzisiaj czasy PRL-u odmalowuje się jedynie w czarnych barwach, a jest 

to fałsz. W swoich artykułach o Telczy i ośrodkach wypoczynkowych ukazuję 

jak wiele dokonano w ówczesnych czasach w Czaplinku dzięki aktywności 

i ciężkiej pracy jego mieszkańców. 

Krzywicki Wiesław 

***** 

Tak jak napisano powyżej od 1993 r. pod nazwą DRAWTUR prowadzimy 

wspólnie z żoną, a potem przy pomocy dzieci nasz obiekt, starając się aby 

dzieło naszych poprzedników, pasjonatów rozwoju turystyki w Czaplinku, było 

godnie kontynuowane. Sukces naszego przedsięwzięcia (bo uważamy, że to jest 

sukces) jest wynikiem i konsekwencją bardzo ciężkiej pracy naszej i ludzi, 

z którymi los pozwolił nam pracować. To wyjątkowy zespół, dla którego nie ma 

rzeczy niemożliwych. 

Poziom usług w czasach obecnych nie da się w żaden sposób odnieść 

do wymagań gości sprzed lat. Bogactwo oferty, czystość, dbałość o stałe podnoszenie 

wyśrubowanych standardów poziomu usług oraz rosnące z roku na rok 

wymagania gości, nie pozwalają nam na chwilowy nawet oddech i spoczęcie na 

laurach. "Stale do przodu" - to nasza dewiza. Będąc zapalonymi turystami wzorujemy 

się na najlepszych w Europie. Podróżujemy, podglądamy, uczymy się 

i wcielamy w życie standardy państw – turystycznych gigantów – Włochów, 

Hiszpanów, Francuzów czy Niemców. Można w chwili obecnej stwierdzić, że 

poziom usług ich i nasz w wielu dziedzinach się wyrównał. A relacja cena – 

poziom usług jest, według nas wiele korzystniejsza u nas. Trzeba wielu wyrzeczeń, 

aby w warunkach tak krótkiego sezonu wygenerować środki na stały rozwój. 

Obciążenia dla budżetu (gminy, starostwa i budżetu państwa) grubo przekraczają 

25 tys. zł rocznie, stałe koszty, czyli energia, płace to kolejne 250 tys. zł. 

To co zostaje na inwestycje to kropla w morzu potrzeb. Receptą na rozwój jest 

dokładne planowanie wydatków. Dzięki jednak wielu życzliwym nam ludziom 

oraz, co koniecznie trzeba podkreślić, postrzeganiu przez naszych gości Polski 

jako kraju bezpiecznego i stosunkowo taniego, przyszłość rysuje się raczej 

w jasnych barwach. 

Na koniec, po trzydziestu latach naszej pracy w Czaplinku, pragniemy 

podziękować za współpracę wszystkim byłym i obecnemu burmistrzowi oraz 

podległym im urzędnikom magistratu, dyrektorom i pracownikom Zakładu 

Gospodarki Komunalnej, Bankowi Spółdzielczemu w Czaplinku, współpracującym 

z nami przedsiębiorstwom prywatnym, a w szczególności Państwu Spera 

z firmy SPEWKO, naszym pracownikom byłym i obecnym oraz wszystkim, 

których w życiu codziennym i naszej działalności spotykamy na swojej drodze. 

Robert Rycerski


O HERBIE CZAPLINKA (cz. 4) 

trzech poprzednich częściach artykułu przedstawiony 

został zarys dziejów czaplineckiego herbu miejskiego 

od 1617 do 1934 r. Zaprezentowane zostały różne 

wersje herbu. Czwarta część poświęcona jest tej wersji, która stosowana 

była od 1935 roku do pierwszych lat powojennych. 

* * * 

Jak już wiemy z wcześniejszych części artykułu, w posiadaniu 

czaplineckiej Izby Muzealnej są plansze, na których zaprezentowano 

dawne pieczęcie urzędowe stosowane w Czaplinku do 1945 r. Opatrzone 

są one podpisami informującymi, w jakich latach były w użytku 

poszczególne 

wzory pieczęci. 

Wizerunki herbu 

miejskiego 

znajdujące się 

na tych pieczęciach 

umożliwiają 

prześledzenie 

zmian, 

jakim podlegał 

w przeszłości 

1. Pieczęć miejska z lat 1935 – 1945 (źródło: plansza w 

Izbie Muzealnej w Czaplinku). 

herb naszego 

miasta. Na jednej 

z plansz 

zaprezentowana 

jest pieczęć z 

napisem „Stadt 

Tempelburg”, 

będąca w użytku 

w latach 

1935 – 1945. 

Widzimy ją na 

fot. nr 1. Widoczny 

na tej 

pieczęci herb miasta wyraźnie różnił się od poprzedniej wersji herbu. 

Przede wszystkim zza wież nie wyłania się już sylwetka pruskiego 

orła. Wieże zwieńczone są ostro zakończonymi hełmami. Na środkowej 

wieży, niższej od dwóch pozostałych, widzimy ptaka, który zwrócony 

jest w stronę przeciwną niż na poprzedniej wersji herbu z pruskim 

orłem, znaną z pieczęci stosowanych do 1934 roku i zaprezentowanych 

w II i III części artykułu. Jaki ptak znajduje się na środkowej 

wieży? Niestety, na podstawie sylwetki trudno jest go zidentyfikować 

w sposób jednoznaczny. 

Herb miejski trafiał nie tylko na urzędowe pieczęcie. Widzimy 

go m.in. również w ozdobnym nagłówku papieru korespondencyjnego 

używanego do 1945 r. przez ostatniego niemieckiego burmistrza naszego 

miasta (fot. nr 2). Ciekawostką jest to, że oprócz herbu miejskiego 

w nagłówku umieszczone zostały także sylwetki żaglówek oraz 

Ciekawostką jest 

to, że w pierwszych 

latach powojennych 

pisma wysyłane przez 

czaplinecki Zarząd 

Miejski opatrzone były 

podpisem burmistrza 

umieszczonym obok 

pieczęci magistratu z 

herbem wzorowanym 

na tym, który stosowany 

był przez Niemców do 

1945 r. W dokumentach 

archiwalnych przebadanych 

podczas zbierania 

materiałów do opracowania 

pt. „Czaplinek 

1945 – 1948 w świetle 

starych dokumentów” 

(opublikowanego 

w III cz. książki 

„Czaplinek 1945 – 

2009” wydanej w 2010 

r. przez Stowarzyszenie 

Przyjaciół Czaplinka) 

odnalazłem pisma z taką 

3. Herb z winiety czasopisma „Tempelburger 

Stadt- und Landbote” nr 294/47 

z 17.12.1942 r. (ze zbiorów własnych). 

pieczęcią, pochodzące 

z lat 1945 – 1947. Pieczęć 

magistratu z herbem Czaplinka 

zaprezentowana jest 

na fot. nr 4. Na fot. nr 5 

widzimy natomiast pismo 

Zarządu Miejskiego 

z 29.08.1945 r. z pieczęcią 

magistratu i z podpisem 

ówczesnego burmistrza 

Stefana Balewskiego. 

Można przypuszczać, 

że pieczęć z herbem 

Czaplinka mogła być stosowana 

aż do wejścia w 

życie „Ustawy z dnia 20 

marca 1950 r. o terenowych 

organach jednolitej 

4. Pieczęć magistratu z herbem miejskim 

z pierwszych lat powojennych (ze zbiorów władzy państwowej 

własnych). 

(Dz.U. 1950 nr 14 poz 

130)” oraz przepisów wykonawczych 

do tej ustawy, która w praktyce znosiła samorząd lokalny 

przez nadanie radom narodowym statusu terenowych organów władzy 

2. Herb w nagłówku papieru korespondencyjnego używanego przez 

ostatniego niemieckiego burmistrza (ze zbiorów własnych). 

pawilonu wzniesionego w 1937 r. przy plaży miejskiej. Jak widać, 

plażowy pawilon był w tamtym czasie traktowany jako wizytówka 

miasta. Ponadto w nagłówku znalazła się również krótka informacja 

o walorach turystycznych naszego miasta, które zostało określone jako 

„Tempelburg am Drazigsee” (czyli Tempelburg nad jeziorem Drawsko). 

Była to ciekawa forma promowania miejscowości przy wykorzystaniu 

korespondencji prowadzonej przez burmistrza. 

Herb miejski w wersji stosowanej od 1935 r. znalazł się, oczywiście, 

również w winiecie wydawanej w Czaplinku gazety 

„Tempelburger Stadt - und Landbote”. Na fot. nr 3 widzimy herb pochodzący 

z winiety numeru 294/47 z 17 grudnia 1942 r. 

5. Pismo Zarządu Miejskiego z 29.08.1945 r. z pieczęcią magistratu z herbem 

miejskim (ze zbiorów własnych). 

państwowej. Z pewnością od tamtej pory – podobnie jak w innych 

miastach – na okrągłej urzędowej pieczęci miejskiej znajdowało się 

godło Polski. (cdn.) 

Zbigniew Januszaniec


URZĄDZENIA ELEKTRONICZNE UZALEŻNIAJĄ 

martfon – przenośne, multimedialne urządzenie, łączące w sobie 

funkcje telefonu komórkowego i komputera przenośnego. Pierwszy 

smartfon powstał w 1992 r. – było to prototypowe urządzenie 

o nazwie Simon, które IBM pokazał na targach COMDEX i wprowadził na rynek 

w 1993 r. Oprócz funkcji telefonu komórkowego oferowało 

ono kalendarz, książkę adresową, kalkulator, notatnik, pocztę 

elektroniczną i gry. Użytkownik korzystał z rysika. 

Z biegiem lat, smartfony oprócz funkcji telefonu, zaczęły 

łączyć funkcje poczty elektronicznej, przeglądarki sieciowej, 

pagera, GPS, jak również cyfrowego aparatu fotograficznego, 

dyktafonu i kamery wideo, zarządzania informacjami 

osobistymi oraz obsługę dokumentów biurowych. 

Historia telefonów komórkowych sięga nieco dalej niż 

45 lat wstecz, choć 3 kwietnia 1973 r. jest datą symboliczna. 

Już w 1908 r. w amerykańskim Kentucky, opatentowano urządzenie znane jako 

telefon bezprzewodowy. Pierwsze prototypy dzisiejszych komórek powstały już 

w latach 40. XX w. dzięki inżynierom z AT&T. Były to jednak w rzeczywistości 

dwukierunkowe radia (działające na zasadzie dupleksu), które pozwalały ludziom 

komunikować się m.in. z taksówkarzami i służbami ratowniczymi. Jednak 

w walce AT&T kontra Motorola, to ta druga firma jako pierwsza odniosła sukces 

w branży, którą już można w pełni nazwać jako telefonia komórkowa. Zaraz po 

przełomowym, udanym połączeniu bezprzewodowym Coopera, Motorola wprowadziła 

do sprzedaży pierwszą komórkę. Zarówno ona, jak i inne urządzenia 

tamtego okresu, nazywane są często telefonami 0G, przy czym dzisiejszy sprzęt 

bazuje już naturalnie na technologii 3G oraz 4G. 

O tym, aby uczynić telefony mobilnymi zaczęto myśleć w latach 

20. ub.w. Zanim jednak telefon taki mogliśmy wrzucić do kieszeni (a początkowo 

do sporego plecaka), obrano nieco inny kierunek mobilności: zaczęto instalować 

urządzenia do komunikacji na odległość w samochodach. Można powiedzieć, że 

niemal kolejnych 100 lat naukowcy spędzili na niesłabnących wciąż badaniach 

nad rozwojem komunikacji mobilnej, która jest bardzo interesująca, ale zacznę od 

tej najnowszej. 

2000 – na półkach sklepowych pojawiła się Nokia 3310, sprzedano 126 mln szt. 

W Japonii powstał The Sharp J-SH04. Był on jako pierwszy wyposażony w aparat 

fotograficzny, jednak działał tylko na terenie Japonii. Europa otrzymała pierwszy 

aparat w telefonie w 2002 r., wraz z Nokią 7650. 

2003 – standard 3G zaczął być wprowadzany na całym świecie, rozpoczynając 

erę mobilnego internetu i torując drogę do rozwoju smartfonów. 

2007 – zadebiutował pierwszy iPhone od Apple. Dostępny był na razie jedynie 

w Wielkiej Brytanii w wersji 02 i kosztował 500 $. 

2008 – pojawił się pierwszy telefon z Androidem. 

2009 – sieć 02 z powodzeniem zademonstrowała połączenie 4G w Wielkiej Brytanii. 

Technologia, którą dostarczył Huawei, osiągnęła szczytową szybkość 

transmisji danych do 150 Mb/sek. 2009, to także rok powstania WhatsAppa, co 

umożliwiło klientom wysyłanie i odbieranie połączeń i wiadomości przez internet. 

Ten system przesyłania wiadomości ma obecnie 1,2 mld użytkowników wysyłających 

ponad 10 mld wiadomości dziennie, przez co jest o 50% bardziej popularny 

niż tradycyjne wiadomości tekstowe. 

2010 – Samsung wypuścił swój pierwszy smartfon Galaxy S. 

2016 – uruchomiono przełomową aplikację Pokemon GO. Darmowa gra wykorzystuje 

rozszerzoną rzeczywistość, kamerę oraz lokalizację smartfona, aby pokazać 

postacie Pokemonów w sposób, jakby znajdowały się one w prawdziwym świecie. 

2017 – Apple wyszedł na rynek z nowym iPhonem X, przy którym po raz pierwszy 

zrezygnowano z fizycznego przycisku Home. 

Czym jednak byłaby dziedzina telefonii komórkowej, bez samych aparatów 

komórkowych? To właśnie urządzenia i ich możliwości od zawsze interesowały 

nabywców najbardziej. Tych modeli było kilkadziesiąt, więc nie warto 

o nich pisać. Od kilku lat rynek telefonów komórkowych jest dość jednolity, to 

znaczy większość urządzeń to podobne do siebie smartfony, które prześcigają się 

jedynie mocniejszymi podzespołami, designem, czy ilością zaimplementowanych 

funkcji, takich jak np. wodoodporność. Zwiększa się ilość kamerek, megapikseli, 

a przy tym zmniejsza wielkość ramek i wydaje się, że dzisiejsze innowacje już nie 

są tak przełomowe, jak te, które miały miejsce w ostatnich dziesięcioleciach. 

W Polsce z Facebooka korzysta blisko 19 mln internautów. A jeszcze 

niespełna 10 lat temu porównywalne szczyty popularności osiągały portale takie 

jak Nasza Klasa czy komunikator Gadu-Gadu. Obecnie internetowa reklama 

tabletu jest bardzo wyrazista i wręcz nachalna. Zachwala walory produktu: 

„edukacyjne” gry, „kreatywne” zabawy i „bezpieczne” aplikacje. Tablet ma być 

jednocześnie dla dorosłych i dla dzieci. W serwisie You Tube można znaleźć setki 

podobnych, bo „tablety dla dzieci” powoli stają się standardowym gadżetem oferowanym 

przez producentów urządzeń mobilnych. I, jeśli wierzyć opisom w 

internetowych sklepach z elektroniką, niemal warunkiem prawidłowego rozwoju 

„łączącym naukę z zabawą”. Słowa kluczowe to edukacja, kreatywność i bezpieczeństwo. 

Ciekawe, że te same argumenty pojawiają się w wypowiedziach rodziców. 

„Dzięki tabletowi mój syn może się uczyć angielskiego i tabliczki mnożenia”, 

pisze jedna z matek na forum Kafeteria.pl. „Przecież nie sprzedawano by 

urządzeń, które są dla dzieci szkodliwe”, dodaje druga. 

Jedno jest pewne – urządzenia mobilne stają się elementem codzienności. 

Pytanie, czy mogą pomóc w nauczeniu się jej, czy raczej wychowują pokolenie 

nieudolnych społecznie cyfrowych nałogowców? 

Tablety i smartfony potrafią działać na dziecięcy mózg jak opiaty – ich 

używanie może powodować wydzielanie tych samych substancji, które uwalniają 

się pod wpływem narkotyków. Czas spędzony ze smartfonem czy tabletem mija 

szybciej, mózg jest bardziej pobudzony – wyjaśnia pedagożka dr Marta Majorczyk 

z Uniwersytetu SWPS. – Po odłożeniu urządzenia dziecko często odczuwa 

głód wcześniejszych bodźców, bywa rozdrażnione i pobudzone. Poza tym, inaczej 

niż dorosły, nie jest w stanie rozpoznać u siebie zmęczenia bodźcami. Z drugiej 

strony, korzystanie z urządzeń gwarantujących intensywne doświadczenia 

powoduje wydzielanie się dopaminy i pobudzanie ośrodka przyjemności w mózgu, 

tak jak dzieje się to w przypadku substancji psychoaktywnych. Pozbawione 

tej stymulacji dziecko odczuwa nudę, z którą nie potrafi sobie poradzić. W takiej 

sytuacji łatwo o uzależnienie. 

Z internetu przynajmniej raz w tygodniu korzysta w Polsce aż 98% dzieci 

w wieku 9 –16 lat. Większość z nich zagląda do sieci codziennie lub prawie codziennie. 

Z ostatniego badania EU Kids Online przeprowadzonych wśród dzieci 

z 25 państw Europy wynika, że niedojadanie lub niedosypianie z powodu surfowania 

po sieci deklaruje prawie 20% nastolatków. Ponad 30% odczuwa dyskomfort, 

kiedy nie ma dostępu do sieci, a 35% przyznaje, że internet ma niekorzystny 

wpływ na ich relacje z rodziną lub przyjaciółmi. 

Według badań Fundacji Dzieci Niczyje (obecnie Fundacji Dajemy Dzieciom 

Siłę) z 2015 r. własne komórki i tablety posiadało już ¼ maluchów w wieku 

0-6 lat. Z mobilnych urządzeń elektronicznych korzystało 1/3 rocznych dzieci, 2/3 

dwulatków i ponad ¾ trzylatków. Wśród czterolatków odsetek ten wyniósł ponad 

90%, a wśród pięcio- i sześcioletnich przedszkolaków prawie 100%. 

Bardzo często podłożem uzależnienia są problemy rodzinne, np. uzależnienie 

jednego lub obojga rodziców, brak poczucia bezpieczeństwa, miłości, akceptacji 

czy choroba psychiczna rodzica, rozwód lub separacja. 

Dr Marta Majorczyk: - Żeby prawidłowo się rozwijać, dziecko powinno 

korzystać ze wszystkich zmysłów. Kilkulatek oglądający książeczkę używa rączek 

do przewracania kartek, dotyku, wzroku, a nawet smaku. Kiedy książka jest 

czytana przez rodzica, dziecko najczęściej siedzi u niego na kolanach, mama może 

potem zadawać pytania, nawiązuje się komunikacja. Z tabletu czy smartfona 

rzadko korzysta się w ten sposób. Dziecko poddane ciągłej stymulacji traci zainteresowanie 

rzeczywistością. To naturalne – szybko zmieniające się obrazki 

i dźwięki są dla niego ciekawsze niż książka. 

Nadmierne korzystanie z internetu przez dzieci ma ogromny wpływ na 

ich rozwój emocjonalny. Psychologowie od kilku lat wskazują na uzależnienie od 

silnych emocji, jakie niesie internet, w tym przede wszystkim od tempa, w jakim 

toczą się gry komputerowe i towarzyszącej im adrenaliny. Jeśli osnową tej gry jest 

współpraca, to dziecko nauczy się współpracy, ale jeśli strzelanina i bezmyślne 

zabijanie, to będzie przyswajać agresję. 

Do nadmiaru bodźców, znieczulenia, braku komunikacji czy problemów 

ze snem dochodzą konsekwencje czysto fizjologiczne. Wśród nich dr Kirwił 

wymienia problemy z kręgosłupem szyjnym i otyłość, coraz częstszą wśród najmłodszych 

dzieci. 

Najbardziej podatne na uzależnienie od sieci są dzieci nieśmiałe i nadwrażliwe, 

niepewne siebie i z niską samooceną oraz nieumiejące konstruktywnie 

poradzić sobie ze stresem. W sieci mogą tworzyć sztuczny wizerunek i udawać. 

Mogą też w każdej chwili wycofać się z kontaktów. Nie muszą konfrontować się 

z sytuacjami, które je przerastają. Redukują w ten sposób lęk i napięcie, ale też 

uciekają od prawdziwego życia i są coraz bardziej bezbronne w realu. Częstym 

powodem ucieczki w świat wirtualny są niepowodzenia w szkole, odrzucenie 

przez rówieśników, konflikty. 

Elektronika ułatwia życie i nie ma sensu z nią walczyć. W dzisiejszych 

czasach dobra znajomość obsługi sprzętu tego typu jest po prostu niezbędna. Warto 

jednak, aby dziecko nauczyło się z niej korzystać we właściwy sposób. Dlatego 

nie zakazujmy mu używania komputera, tabletu czy smartfona, ale wprowadźmy 

zasady. Takie postanowienia warto zapisać na kartce i powiesić w widocznym 

miejscu tak, aby domownicy mieli do niego dostęp. 

„Dzieci, które odnoszą więcej korzyści z nowych technologii, najpewniej 

ktoś wcześniej wprowadził w wirtualny świat. Taki model wydaje się najlepszy – 

gdy rodzice inicjują doświadczenia z internetem i wchodzą w wirtualny świat 

razem z dzieckiem, a im jest starsze, stopniowo pozwalają mu na coraz więcej 

autonomii”, dodaje Lucyna Kirwil. 

Zakazy tylko podsycają zainteresowanie i dodają wartości zakazanemu 

owocowi. Lepiej nie zakazywać korzystania z komputera czy komórki, ale edukować 

od najmłodszych lat. Wtedy być może jest szansa, że przekazywanie dziecku 

smartfona czy tabletu nie będzie jedynym sposobem kontaktu z nim. Pokażmy 

dzieciom, że realny świat jest piękniejszy od cyfrowego, a ten ostatni ma być 

pomocny w życiu, a nie je zastępować. 

Opracował: Brunon Bronk


Wojewódzka Baza Zaopatrzenia i Zbytu w Czaplinku (cz. 1) 

ozazdrościłem panu Wiesławowi Krzywickiemu pięknego art. 

„Był taki zakład Telcza”. Ten wspomnieniowy tekst o wielce 

zasłużonym dla Czaplinka zakładzie zainspirował mnie, aby 

napisać – przypomnieć przedsiębiorstwo, które co prawda nie zatrudniało tyle 

osób co Telcza, ale miało niebagatelny wpływ na inwestycje, rozwój sfery produkcyjnej, 

usług w dawnym woj. koszalińskim, oraz województwach 

ościennych. Tak jak w każdym kraju na 

świecie, tak i u nas jednym z najważniejszych działów 

produkcji gospodarki narodowej było rolnictwo. Było 

tym działem, o którym można powiedzieć najbardziej 

zacofany w ówczesnym powojennym okresie. Na terenach 

zachodnich i północnych, zwanych wówczas 

„Ziemiami Odzyskanymi”, łatwiej było gospodarować, 

gdyż ziemia nie była tak rozdrobniona jak w Polsce centralnej 

i południowo-wschodniej. Duże obszary ziemi 

i gospodarstwa stały się Państwowymi Gospodarstwami 

Rolnymi (PGR). Natomiast niezbyt liczne gospodarstwa indywidualne prawie 

na siłę kolektywizowano. Ekonomiści od dawna twierdzą, nie bez racji, że pracownik 

inaczej pracuje i podchodzi do własności państwowej czy wspólnej 

(spółdzielczej), jak do swojej prywatnej. Zmorą ówczesnego rolnictwa były 

obowiązkowe dostawy produktów rolnych (mięsa i zboża). 

O ile jednak te mniej wydajne instytucje powstawały, zachodziła konieczność 

ich technicznej obsługi. 1 kwietnia 1953 r. powołany został Państwowy 

Ośrodek Maszynowy, popularnie zwany „POM”. Takie przedsiębiorstwa 

powstawały w każdym powiecie, niektóre od razu przewidziane do obsługi rolnictwa, 

jako zakłady mechanizacji rolnictwa. POM-y początkowo spełniały rolę 

polityczną, bo zakładały Rolnicze Spółdzielnie Produkcyjne, które i tak prawie 

wszystkie po wiośnie politycznej w 1956 r. ulegały samolikwidacji 

(rozwiązaniu). POM-y i ZNMR przeszły w całości na świadczenie usług oraz 

wprowadzanie postępu technicznego, mechanizację i elektryfikację w Państwowych 

Gospodarstwach Rolnych, pozostałym na terenie działalności RSP, oraz 

innych przedsiębiorstw rolniczych, tak usługowych, jak i produkcyjnych. 

Portiernia, lata siedemdziesiąte 

POM-y dysponowały nowoczesnymi, jak na ówczesne czasy, maszynami, 

które pozwalały poszerzać sferę usług i produkcji. W szczególności coraz 

liczniejsza i fachowa załoga pozwalała na wykonywanie serwisów gwarancyjnych 

na posiadanym przez PGR-y fabrycznie nowym sprzęcie rolniczym. POMy 

stawały się przedsiębiorstwami nie tylko świadczącymi usługi doradcze, remontowe, 

ale także produkcyjne. Tak na przykład ZNMR-y remontowały 

i regenerowały sprzęt do ciągników i wszelkich maszyn rolniczych. POM-y 

zaczęły produkować gotowy sprzęt małoseryjny dla rolnictwa. Montowano 

silosy zbożowe, dojarki mechaniczne, produkowano przyczepy samozbierające, 

przyczepy ciągnikowe, przenośniki taśmowe, kojce dla bydła, wyposażenie 

chlewni itp. Remontowano gorzelnie, produkowano urządzenia do wydobywania 

torfu, i proste, ale wymagające dużo materiałów hutniczych „rury” do suszenia 

siana, wszelkiego rodzaju suszarnie traw i zielonek. To także były pionierskie 

produkcje POM-ów. 

Zakłady świadczące usługi dla rolnictwa posiadały coraz lepszą, coraz 

bardziej fachową kadrę, rozszerzano corocznie zakres produkcji i usług, zatrudniając 

coraz więcej młodych, wykształconych osób. Np. w naszym czaplineckim 

POM-ie zatrudniano średnio około 150-200 osób, wliczając w to kierowców, bo 

świadczono także usługi transportowe, oraz dostarczano paliwo do budowanych 

przez POM stacji paliw w PSR oraz RSP. 

Z biegiem lat te lekceważone i wyśmiewane PGR-y prężniały, z deficytowych 

stawały się dochodowe, miały coraz większe wymagania co do techniki 

i obsługi, więc POM-y musiały się do tego przystosowywać. Nabrało to 

przyspieszenia zwłaszcza w czasach „gierkowskich”. Największą barierą 

w rozwoju i intensyfikacji usług był wszechobecny w owych czasach niedostatek 

materiałów. Po wojnie, po straszliwych zniszczeniach wojennych brakowało 

właściwie wszystkiego, materiałów i surowców, a także energii elektrycznej, bo 

nie wszystkie wsie czy osiedla, nie wspominając o indywidualnych 

zagrodach, były zelektryfikowane. Aby zapanować nad tym bałaganem 

potrzeb materiałowych wprowadzono centralnie system 

„nakazowo-rozdzielczy”. 

Przedsiębiorstwa obsługujące techniczną stronę rolnictwa otrzymywały 

jakieś szczątkowe przydziały materiałowe w różnych częściach kraju, w różnych 

niepokrewnych hurtowniach. Transport tegoż towaru bardzo często przekraczał 

koszty zakupu przywożonego materiału. W dziale gospodarki materiałowej 

ówczesnego Ministerstwa Rolnictwa zastanawiano się, jak rozwiązać ten 

problem. Problem tym pilniejszy, gdyż przed POM-ami postawiono nowe dodatkowe 

zadanie. POM-y w ramach posiadanych grup instalacyjnomontażowych, 

wyodrębniły i zatrudniły dodatkowo fachowców elektryków, 

aby pomogły w modernizacji i elektryfikacji wszystkich wsi. Na wschodzie 

kraju trzeba było wszystko robić od nowa, tam przyzwyczajono się już do ogarków, 

czy lamp naftowych. U nas też było co robić, gdyż nie wszystkie wsie były 

zelektryfikowane. Tam gdzie były zelektryfikowane, to była stara poniemiecka. 

Tysiące km linii wysokiego napięcia na słupach drewnianych, już zmurszałych. 

Stare transformatory małej mocy, to samo można powiedzieć o instalacjach 

w zabudowaniach. Zakłady energetyczne oraz powołany do tego „ELTOR” nie 

wyrabiały się, więc ciężar tych prac przejmowały właśnie grupy instalacyjne 

POM. Koszty zdobycia oraz transportu materiałów rozkładały finansowo te 

zakłady. Co prawda system finansowania był wówczas trochę anachroniczny, 

bo wszystko było finansowane z budżetu państwa, ale też były w rozrachunku 

wewnętrznym, a to miało wpływ na tzw. trzynaste pensje. W całym kraju powołano 

więc przy POM-ach przedsiębiorstwa, które w ramach przydziałów, lub 

bez, ściągały materiały, szczególnie te deficytowe, i dzieliły między poszczególne 

zakłady. Takich przedsiębiorstw w kraju powstało 14. Teren woj. koszalińskiego, 

słupskiego oraz części pilskiego miała obsługiwać Baza Wojewódzka na 

terenie POM w Czaplinku, jako dział na samodzielnym rozrachunku 

ekonomicznym. 

Dzisiaj Czytelnik tego artykułu zastanawia się, jaki to miało sens, 

powstanie dodatkowego pośrednika? Oj, miało niebagatelny! Czaplinek położony 

był w wymienionym obszarze prawie centralnie. Niewysoka marża sprzedaży 

z nawiązką rekompensowała koszty transportu po całej Polsce, do tego należy 

jeszcze doliczyć czas pracowników, którzy w tym czasie powinni pracować 

na budowach. 

Ówczesny dyrektor POM Tadeusz Rychliczek 12 listopada 1963 r. 

zaproponował mi pracę i zorganizowanie zaopatrzenia. 14 listopada już byliśmy 

w Warszawie w Ministerstwie Rolnictwa, gdzie postawiono przed nami zadanie. 

Z perspektywy czasu z mojej strony to było szaleńcze przedsięwzięcie. 

Z wykształcenia ichtiolog, wszystko było nowe, wszystkiego trzeba było się 

uczyć. Dałem się skusić za znacznie wyższą pensję i obietnicę mieszkania. Dałem 

radę, a pasje z niezrealizowanego zawodu, realizowałem w czasie urlopu 

wędkarstwem. 

Baza zaczęła prężnieć. Sprowadzany towar był początkowo składowany 

w magazynach POM. Kierował nim nieodżałowany śp. Wacek Czymbor. 

Po kilku miesiącach kierownikiem powstałej Wojewódzkiej Bazy 

Zaopatrzenia i Zbytu (tak się nazywała) został Bronisław Lebiedzki, głównie 

zajmował się sprzedażą i organizacją. Mnie powierzono stanowisko i funkcję 

kierownika zaopatrzenia. Jako, że Baza była wydziałem w całej strukturze organizacyjnej 

POM, to dyrektorem był Tadeusz Rychliczek, a głównym księgowym 

Józef Komorowski. Praktycznie pracę tegoż wydziału nadzorowała odpowiedzialna 

za gospodarkę materiałową takaż sama komórka organizacyjna 

w Wojewódzkim Zjednoczeniu Przedsiębiorstw Mechanizacji Rolnictwa 

w Koszalinie, na czele której stał naczelnik Franciszek Rymasz. Zjednoczenie 

TOR w Koszalinie starało się w ramach przydziału z Ministerstwa zapewnić 

Bazie odpowiednie uzbrojenie techniczne, przede wszystkim transport samochodowy 

i wózki widłowe. Nie zapomnę o starym zdezelowanym Lublinku 

z demobilu, oraz powojennym ZiŁ-15, którym kierował starszy doświadczony 

kierowca pan Kornacki. Na stałe przydzielono także ciągniki, którymi jeździli 

pan Albert Hanusewicz i pan Stefański. Pełni odwagi, nie bali się odległości, bo 

po betonowe słupy energetyczne trasa wiodła aż po Ostrów Wlkp. 

Powstająca Baza Zaopatrzenia miała pełne ręce roboty, ale o tym 

w następnej części art. 

Józef Antoniewicz


Wieści z sesji i z Ratusza 

tym roku nie byłem jeszcze osobiście na żadnej sesji Rady Miejskiej. 

Każdą natomiast obserwowałem pilnie na przekazie internetowym. 

I dobrze chyba robię, bo inaczej musiałbym doraźnie 

zabierać polemiczny głos w sprawach, na temat których różne bzdury i niedorzeczności 

wypowiadają niektórzy uczestnicy obrad. Jedni 

zapomnieli nad czym w przeszłości głosowali, inni popisują 

się niekompetencją i niewiedzą, jeszcze inni po prostu arogancją 

powiązaną z pomówieniami. Wszystko to nie przystoi ani 

władzy stanowiącej, ani władzy wykonawczej. Dlatego też, 

mimo że o wielu zdarzeniach pisałem na fb i wcześniej na 

łamach Kuriera, muszę i będę niektóre tematy przypominał lub 

rozszerzał w kolejnych „Wieściach z sesji i z Ratusza”. Jedne 

ku przestrodze, drugie ku nauce, inne ku pamięci. 

Na sesje zapraszany jest Zbigniew Dudor, jako członek Zarządu Powiatu, 

który wykazuje wiele anielskiej cierpliwości, a nawet wyrozumiałości, dla 

różnego rodzaju dyletantów i impertynentów. Jest jednocześnie bardzo dobrym 

łącznikiem między Gminą a Powiatem. 

Absolutorium 2018 

Instytucja absolutorium służy kontroli i ocenie wykonania budżetu 

przez Burmistrza, dokonywanej corocznie przez Radę Miejską. Udzielenie absolutorium 

oznacza stwierdzenie przez Radę Miejską prawidłowości działania 

organu wykonawczego Gminy, czyli Burmistrza. Procedura absolutoryjna jest 

dość długa, i prowadzona przez różne organy. W uproszczeniu wygląda ona 

następująco: 

- Skarbnik przygotowuje sprawozdanie finansowe i sprawozdanie z wykonania 

budżetu, które otrzymują Radni do zapoznania się z nimi, w tym Komisja Rewizyjna. 

Te dokumenty kierowane są także do Regionalnej Izby Obrachunkowej 

celem wydania opinii; 

- następnie opinia RIO przedstawiana jest Komisji Rewizyjnej, wnioskującej 

o udzielenie, bądź nieudzielenie Burmistrzowi absolutorium; 

- później wniosek Komisji Rewizyjnej kierowany jest do RIO, celem wydania 

opinii o powyższym wniosku; 

- ostatecznie podczas sesji Rady Miejskiej głosowany jest projekty uchwały 

o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i sprawozdania z wykonania budżetu, 

projekt uchwały o udzieleniu Burmistrzowi absolutorium z tytułu wykonania 

budżetu oraz – i to jest nowość – udzielenie Burmistrzowi wotum zaufania. 

RIO uchwałą z dnia 30 kwietnia 2019 r. pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie 

z wykonania budżetu gminy Czaplinek za 2018 r. 

Zaplanowany w wysokości 3 253 801 zł deficyt budżetowy, został wykonany 

w wysokości 2 458 910 zł, czyli o 794 890 zł mniejszy niż planowano. 

Zadłużenie gminy na koniec roku wyniosło 23 590 019 zł, co stanowi 

42,26% wykonanych dochodów. 

Komisja Rewizyjna po rozpatrzeniu sprawozdań budżetowych i opinii 

RIO uznała, że Burmistrz realizując zadania budżetowe kierował się zasadą celowości, 

legalności, rzetelności i oszczędności w gospodarowaniu publicznymi 

środkami finansowymi. Wobec tego wnioskowała u udzielenie Mu 

absolutorium. 

Podczas IX Sesji Rady Miejskiej 27 czerwca b.r. obecnych było 11 Radnych, 

nieobecni: M. Czerniawski, T. Marciniak, A. Ławrukiewicz, W. 

Wojtowicz. 

Uchwałę o udzieleniu wotum zaufania Burmistrzowi podjęto 

jednomyślnie – 11 za, uchwałę absolutoryjną także jednomyślnie – 11 za. 

Radni głosujący za udzieleniem absolutorium wykazali się logiką, trzeźwością 

umysłu i odpowiedzialnością za to co robią. Burmistrz M. Naruszewicz, 

odbierając gratulacje przytomnie stwierdził, że splendor związany z udzieleniem 

wotum zaufania i absolutorium należy się przede wszystkim poprzedniej ekipie. 

Amfiteatr i fontanna 

Od lat były czynione w Ratuszu i CzOK-u starania o remont amfiteatru, 

który tego wymaga z uwagi na swoje lata. Przeglądaliśmy programy, do których 

można by było aplikować o dofinansowanie remontu obiektu, jak też szukaliśmy 

chętnych do dzierżawy obiektu. Niedawno uruchomiony został Bar Ranczo, 

który wykorzystuje do działalności gospodarczej część gastronomiczną. 

Wraz z nastaniem nowego dyrektora CzOK-u liczyliśmy m.in. na poważne 

zajęcie się amfiteatrem. W kolejnych budżetach przeznaczaliśmy fundusze 

na inwestycje cząstkowe. W 2015 r. wyremontowany został dach za ponad 

90 tys. zł. W 2016 r. powstało nowe ogrodzenie za 30 tys. zł. W 2017 r. zabezpieczono 

80 tys. zł na przebudowę sceny, ale niestety, Pan Dyrektor nie potrafił 

wykorzystać tego funduszu na ten cel, i środki te przeznaczono na inne działania. 

W ciągu prawie 4 lat dyrektorowania nie przygotowano żadnej aplikacji na większe 

inwestycje w amfiteatrze i nie złożono żadnego wniosku o dofinansowanie ze 

środków zewnętrznych. Jedynie wyremontowano WC i od sponsora pozyskano 

oświetlenie, które niestety już ktoś ukradł. 

W tym roku Burmistrz sprytnie zrezygnował z budowy świetlicy 

w Byszkowie, a uwolnione środki przeznaczył m.in. na remont sceny amfiteatru. 

Zadziałał tu tzw. metodą faktów dokonanych. Zlecił przebudowę sceny bez 

uprzedniego zawarcia umowy z wykonawcą, i nie mając zabezpieczonych 

w budżecie na ten cel środków finansowych. Radni pod presją konieczności 

remontu sceny i już prowadzonych prac, uchwalili zmiany w budżecie, tym 

samym odsuwając budowę byszkowskiej świetlicy w bliżej nieokreśloną przyszłość. 

Pisał o tym obszernie 7 czerwca „Głos Drawska”. Ewidentnie pogwałcono 

tutaj ustawę o finansach publicznych (i nie tylko) – a jest to pewnego rodzaju 

znak czasu, którego objawienia dopiero przyjdą. 

Pan Burmistrz, przystępując do przebudowy fontanny na czaplineckim 

Rynku stwierdził, że nigdzie nie widział „zakratowanej” fontanny, ja natomiast 

nie widziałem w żadnym amfiteatrze betonowej posadzki. Ale nie ma co 

wybrzydzać, dobrze że jest chociaż taka. 

Hitem ostatnich dni stała się wspomniana fontanna. Demontaż ogrodzenia, 

wymiana posadzki i instalacja świateł w połączeniu z wodotryskiem 

mają to miejsce uatrakcyjnić. Swego czasu fontannę ogrodzono, aby nie narażać 

dzieci, zwłaszcza uczuleniowców, na niebezpieczeństwo kontaktu z brudną 

bakteriologicznie wodą. Teraz woda posiada obieg zamknięty i jest odkażana. 

W upalne dni może stanowić uzupełnienie lub alternatywę dla kurtyny wodnej, 

która od kilku już lat jest latem ustawiana na Rynku. 

Remont fontanny nie byłby niczym szczególnym, chociaż chwalebnym, 

gdyby nie pewne ale. Przez ostatnie lata nie inwestowano ani w Rynek, ani 

w fontannę z uwagi na plany jego przebudowy. Już we wrześniu 2009 r. powstała 

koncepcja zagospodarowania Rynku (przewidywano budowę nowej 

fontanny) i ul. Sikorskiego (deptaka). Później koncepcja była rozwijana, i zakładała 

rewitalizację ulic przyległych, wraz z ulicami łączącymi Rynek z Nadbrzeżem 

Drawskim (ścieżką pieszo-rowerową). Jednym z projektów była wizualizacja 

Rynku z nową fontanną autorstwa arch. Tomasza Tomaniaka – jak na zdjęciu. 

Dlatego nie było sensu przebudowy fontanny przed rewitalizacją całej przestrzeni 

ścisłego centrum miasta. 

Natomiast obecna decyzja o modernizacji fontanny wskazuje na to, że 

na najbliższe lata możemy się pożegnać z remontami Rynku i przyległych ulic. 

Mamy za to efekt propagandowy, że coś się dzieje, coś się zmienia – 

zapewne niewielkim kosztem (którego jeszcze w całości nie znamy), a na pewno 

jeszcze mniejszym wysiłkiem. 

Patrole i WC 

Dużą aktywnością podczas sesji i różnymi inicjatywami wykazuje się 

Przewodniczący Zarządu Osiedla Nr 1 Bernard Bieniecki. Na ostatniej sesji 

zapytał Burmistrza o bezpieczeństwo mieszkańców i turystów podczas obecnego 

sezonu. Dotychczas, od wielu już sezonów turystycznych, z uwagi na zwiększony 

ruch ludności i pojazdów w miesiącach letnich, ulice Czaplinka i teren 

Gminy były dodatkowo patrolowane w różnych godzinach doby. Gmina zawierała 

umowy na tego rodzaju zadanie z Komendantem Wojewódzkim Policji, 

który kierował na nasz teren młodych adeptów Policji ze szkół policyjnych. 

Kiedy nie było to możliwe, patrole wykonywali w ramach dodatkowych zadań 

policjanci z Komendy Powiatowej lub z czaplineckiego Komisariatu, nieraz we 

współdziałaniu z naszą Strażą Miejską. Ten system dobrze się w przeszłości 

sprawdzał. 

Pan Burmistrz odpowiedział, że w tym sezonie dodatkowych patroli 

nie będzie, ponieważ ani Policja, ani SM nie są w stanie ich wystawić. Nikt nie 

dopytywał, czy i jakie działania podejmował Burmistrz, i z kim rozmawiał w tej 

sprawie. Widać, że sprawa bezpieczeństwa na tym polu została ewidentnie zaniedbana. 

Zapewne nie miał się tym kto zająć, albo też zabrakło dobrej woli?


Dalej Pan Bernard wnioskował, aby szczególnie na czas sezonu turystycznego 

na trasie ścieżki pieszo-rowerowej w ul. Nadbrzeże Drawskie umieścić 

chociaż jedno przenośne WC. 

Pan Burmistrz zamiast krótko zdecydować, że jutro będzie stała w odpowiednim 

miejscu toi-toi, zaczął swoim zwyczajem rozmydlać i zaciemniać problem. 

Z wywodu można było dowiedzieć się, że miejsc na załatwienie potrzeb 

fizjologicznych na Nabrzeżu nie ma, bo nie ma też punktów gastronomicznych, 

a lokali gastronomicznych nie ma, ponieważ nie ma mpzp, który umożliwiałby 

ich lokowanie. I taki plan trzeba przygotować. Nikt na takie dictum nie zaprotestował. 

Radni kadencji 2010-2014 powinni pamiętać, że uchwalili miejscowy 

plan zagospodarowania przestrzennego (mpzp) dla Nadbrzeża, który przewiduje 

dla wielu przyległych działek m.in. funkcję usług gastronomii. Brakuje tylko 

chętnych na prowadzenie tego rodzaju działalności. Oczywiście Burmistrz całej 

wiedzy na temat Gminy nie posiądzie od razu, ale nie powinien wypowiadać się 

autorytatywnie w sprawach, w których nie jest zorientowany. 

Ponadto dowiedzieliśmy się, że hotele, restauracje czy knajpki powinny 

zapewnić spacerowiczom i przygodnym przechodniom miejsca do wypróżniania 

się. Pogląd rewolucyjny! Ale pewnie nie do zaakceptowania przez właścicieli 

obiektów. 

Przy tej filozofii wydaje się, że gmina rok temu niepotrzebnie wydała 

ponad 70 tys. zł na publiczną toaletę przy zbiegu ulic Jagiellońskiej i Rzecznej. 

Znacznie taniej byłoby postawić strzałki kierujące potrzebujących do najbliższych 

toalet w „Pomorskiej”, w „Cafe Trocki”, „Czapliniance”, czy 

w UM, IT lub OSW. 

Pomosty 

Pod koniec ub.r. na fb miała miejsce wymiana myśli nt. pięknego pomostu widokowego, 

jaki zafundował sobie Szczecinek. Forumowicze ubolewali, że takiego 

obiektu nie ma u nas. A dlaczego jeszcze nie ma? Koszt budowy powyższego 

pomostu wyniósł ok. 2,1 mln zł, z tego połowa to dofinansowanie zewnętrzne. 

Wiadomo, że duży może więcej. Roczny budżet Szczecinka na 2019 r. po 

stronie dochodów wynosi ponad 161,4 mln zł, natomiast dochody naszego budżetu 

to 51,7 mln zł, czyli jest ponad trzykrotnie mniejszy. Stąd nasze możliwości 

inwestycyjne są o tyle mniejsze. Ponadto Szczecinek nie musi realizować 

takich zadań jak gmina Czaplinek, jak chociażby obowiązku dowozu dzieci do 

szkół (ponad 700 tys. zł), czy obowiązku utrzymywania Ochotniczych Straży 

Pożarnych (ponad 300 tys. zł) – co kosztowało nas w ub.r. ponad milion zł. Czyli 

jest to dokładnie kwota wkładu własnego Szczecinka w budowę pomostu. 

Podobne kwoty 

na powyższe dwa zadania 

wydawaliśmy 

w latach poprzednich. 

Przez ostatnie 8 budżetów 

(dwie moje kadencje) 

nazbierałoby się tego 

ok. 8 mln zł. Gdyby te 

fundusze wydać tylko na 

pomosty w mieście i na 

Nadbrzeże Drawskie 

(ścieżkę pieszorowerową), 

to Czaplinek 

Nowy pomost w Piasecznie 

w tym fragmencie miasta 

wyglądałby na pewno dużo lepiej niż nadbrzeże w Szczecinku. 

Przez ostatnie lata, w ramach rozbudowy infrastruktury turystycznej, 

zbudowaliśmy na terenie gminy szereg pomostów na j. Drawsko w: Kluczewie, 

Starym Drawsku, Siemczynie, na Bielawie, dwa na OSW; na terenie gminy w: 

Broczynie, Pławnie (na 

j. Krzemno), Rzepowie, 

Sikorach, Żerdnie, Machlinach, 

Głęboczku 

i Piasecznie. W sumie 

dotychczas zbudowaliśmy 

14 pomostów, za 

sumę ok. 1,2 mln zł. 

W kolejce czekają 

następne pomosty: na 

Nadbrzeżu Drawskim w 

miejsce „pomostu żelaznego” 

i przy byłej bazie 

WOPR, kolejny na wyspie 

Bielawie, w Psich 

Nowy pomost w Głęboczku 

Głowach, Ostrorogu, Byszkowie, Łące i Nowym Drawsku. Czekają na realizację 

platformy do wędkowania dla niepełnosprawnych. Na pewno trzeba w przyszłości 

na plaży miejskiej postawić pomost podobny do szczecineckiego. 

Adam Kośmider 

Odeszła Barbara Pieczyrak 

lipca b.r. zmarła Barbara Pieczyrak, pogrzeb odbył się 19 

lipca. Odeszła jedna z ostatnich kombatantek naszej Gminy. 

Niemal do ostatnich dni, w nielicznym już gronie 

Kombatantów, czynnie uczestniczyła we wszystkich uroczystościach patriotyczno-religijnych 

organizowanych w Czaplinku. 

Barbara Pieczyrak z d. Grochowska urodziła się 19 grudnia 1933 r. we 

wsi Wilcze, koło Bydgoszczy. Rodzice Franciszek i Wiktoria z d. Krzemińska 

byli rolnikami. Ponieważ gospodarstwo było nieduże, ojciec oprócz pracy na 

roli, najmował się do różnych ciężkich prac, jak np. budowa drogi. 

Niedługo przed wojną, za ciężko zarobione pieniądze, ojciec kupuje od Niemca 

w Śmiłowie w powiecie więcborskim 7-hektarowe gospodarstwo. Wieś, mimo 

że w Polsce, była prawie niemiecka, bo było tylko siedmiu polskich gospodarzy, 

a reszta to Niemcy. 

Na początku wojny ginie od bomby lotniczej dwóch braci Barbary. Niedługo 

potem, w dniu 18 października 1939 r., rodzinę spotyka następna tragedia. 

Rano przyjeżdża Gestapo i aresztuje ojca, pewnie za to, że ośmielił się kupić od 

Niemca gospodarstwo. Ojca, wraz z innymi schwytanymi Polakami, rozstrzeliwują 

w lesie koło Karolewa. Jest tam dzisiaj zbiorowa mogiła i pomnik. 

Los nie szczędzi dalszych nieszczęść. Nocą w 1941 r. przyjeżdża znów 

Gestapo i zabiera całą ocalałą dotąd rodzinę, a więc babcię, mamę i siedmioro 

dzieci do obozu w Potulicach. Udaje się im trwać razem do 1944 r., kiedy to 

Niemcy wiozą ich w nieznane. Osadzają ich w Kabatach koło Warszawy. Są 

pozostawieni bez środków do życia, ale udaje się im przetrwać w skrajnej nędzy 

do wyzwolenia w styczniu 1945 r. I wraca rodzina do Śmiłowa, gdzie zastają 

zdewastowane zabudowania, bez sprzętów i inwentarza. Muszą jakoś sobie 

radzić. 

Tu Barbara idzie do szkoły podstawowej w Więcborku, kończy ją z 

powodzeniem, mimo wojennych opóźnień. Ma 17 lat, kiedy postanawia rozpocząć 

samodzielne życie. W 1950 r. jedzie do Wałcza i podejmuje pracę w Państwowym 

Ośrodku Maszynowym, jako księgowa materiałowa. 

W 1952 r. wychodzi za mąż i po roku przenosi się do Czaplinka, gdzie uzyskuje 

wykształcenie średnie w Liceum Ogólnokształcącym. 

Po utworzeniu Wojewódzkiej Bazy Zaopatrzenia Przedsiębiorstw Mechanizacji 

Rolnictwa podejmuje w niej pracę, aż do przejścia na emeryturę w 1991 r. 

Posiadała liczne odznaczenia za wzorową pracę zawodową oraz Honorowy 

Tytuł "ZASŁUŻONA DLA GMINY CZAPLINEK". 

Cześć Jej pamięci! 

Zarząd 

Stowarzyszenia Przyjaciół Czaplinka 

KURIER CZAPLINECKI - miesięcznik lokalny, kolportowany bezpłatnie, dostępny w formie elektr.: www.dsi.net.pl; www.czaplinek.pl. 

Tel. Redakcji 603 413 730, e-mail: redakcja.kuriera@wp.pl. Redaguje zespół. Wydawca: Stowarzyszenie Przyjaciół Czaplinka. Konto: Pomorski 

Bank Spółdzielczy O/Czaplinek 93 8581 1027 0412 3145 2000 0001, NIP 2530241296, REGON 320235681, Nr rej. sąd.: Ns-Rej Pr 25/06. 

Nakład 1500 egz. Druk: Drukarnia Waldemar Grzebyta, tel. +48 67 2158589. Redakcja zastrzega sobie prawo zmiany tytułów, skracania redakcyjnego, 

opracowania i adiustacji otrzymanych tekstów, selekcjonowania i kolejności publikacji. Nie zwracamy materiałów nie zamówionych 

i nie ponosimy odpowiedzialności za treść listów, reklam, ogłoszeń. Drukujemy tylko materiały podpisane, można zastrzec personalia tylko do 

wiadomości redakcji. Nadesłane i publikowane teksty i listy nie muszą odpowiadać poglądom redakcji. Ceny reklam: moduł podstawowy 

(10,3 x 4,5) w kolorze - 60 zł, czarno-biały - 30 zł, ogłoszenie drobne - 10 zł, kolportaż ulotek - 200 zł.

Kurier Czaplinecki - Lipiec 2019 11

Kurier Czaplinecki - Nr 155, lipiec 2019

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?