01.08.2019 Views

01 тамыз, 2019 жыл №86 (15406)

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

SARYARQA<br />

Павлодар облыстық газеті<br />

1929 <strong>жыл</strong>ғы 15 ақпаннан шығады<br />

SAMALY<br />

1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі<br />

2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong><br />

<strong>№86</strong> (<strong>15406</strong>)<br />

ssamaly29@gmail.com<br />

www.saryarka-samaly.kz<br />

facebook.com/saryarka15<br />

@saryarka_samaly<br />

Айыппұл арқалатты<br />

ЭКОЛОГИЯ<br />

Нақпа-нақ<br />

Биылғы алғашқы<br />

алты айда<br />

аймақта ауаға<br />

340 мың<br />

тонна зиянды<br />

заттар тараған<br />

САЯСАТ<br />

АШЫҚТЫҚ ЖӘНЕ<br />

КЕРІ БАЙЛАНЫС<br />

Соңғы үш <strong>жыл</strong>да аймағымыздағы алпауыт кәсіпорындардың өндіріс көлемінің<br />

артуымен қоршаған ортаға шығарылатын зиянды қалдықтардың да мөлшері<br />

көбейгені байқалады. Нақты айтсақ, 2<strong>01</strong>6 <strong>жыл</strong>дан бері ауаға тарайтын<br />

өндірістік қалдықтардың көлемі 163 мың тоннаға артқан. Салаға жауапты<br />

мекемелер жағдайды бақылауға ұстауға тырысуда. Бұл ретте, ауаның ластану<br />

деңгейін өлшейтін заманауи құрылғылардың пайдасы молынан тиюде, дейді<br />

мамандар.<br />

Eртіс Promenade:<br />

ӨНЕР ЖҰЛДЫЗДАРЫ – ПАВЛОДАРДА!<br />

Алдағы сенбі, яғни 3 <strong>тамыз</strong> күні «Ертіс Promenade» сахнасында<br />

«Alem band» тобы және актер әрі талантты әнші Дастан Оразбеков өнер<br />

көрсетеді. Аталмыш концерт кешкі сағат 19.00-де басталады.<br />

Айта кетерлігі, сенбі күні Орталық жағажайда республикалық өнер<br />

жұлдыздарымен қатар, Иса Байзақов атындағы облыстық филармония<br />

мен «Шаңырақ» халық шығармашылығы және ойын-сауық орталығының<br />

өнерпаздары сахнаға шығады деп жоспарлануда.<br />

Н.АҚЫТЕГІ.<br />

Суретті түсірген – Дархан Өмірзақов.<br />

Жалғасы 6-бетте<br />

ҚАРЖЫ<br />

БАСПАНА ЖӘНЕ<br />

ИПОТЕКА<br />

БІРТУАР<br />

ДӘУІРІНЕ ҮН<br />

ҚОСҚАН<br />

4-5<br />

беттер<br />

6<br />

бет<br />

14-15<br />

беттер


2 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> АҚПАРАТ<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

ТІЛ САЯСАТЫ<br />

Соңғы уақытта көрнекі ақпараттарда, жарнамаларда,<br />

басқа да маңдайшалардағы жазуларда<br />

қателер жиілеп кетті. Ал кәсіпкерлер<br />

болса ескертулерді онша-мұнша елемейді. Тіпті,<br />

кейбіреулері олқылықтың орнын толтыруға<br />

асықпайды. Енді тілдік саясатқа немқұрайлы<br />

қараған азаматтар әкімшілік жауапкершілікке<br />

тартылып, айыппұл төлеуі әбден мүмкін.<br />

Қате жазса -<br />

жазаланады<br />

ДЕПУТАТТАР - ӨҢІРДЕ<br />

Шаруалардың<br />

жұмысымен танысты<br />

Павлодар облысына жұмыс сапарымен ҚР Парламенті Сенатының депутаттары<br />

Манап Көбенов пен Нұржан Нұрсипатов келді. Меймандар Тереңкөл,<br />

Ақтоғай ауданына ат басын бұрып, ондағы бірқатар әлеуметтік нысандарды<br />

аралады. Егістік алқаптарында болып, шаруалармен жүздесті. Сондай-ақ,<br />

облыс орталығында полиция департаментінің жұмысымен танысты.<br />

Бұл туралы ҚР Мәдениет және спорт вице-министрі Нұрқиса<br />

Дәуешов ҚР Әділет министрлігінде өткен Заң жобалау қызметі<br />

мәселелері жөніндегі ведомствоаралық комиссия отырысында<br />

мәлімдеді.<br />

- Көшелердегі көрнекі ақпараттар, баннерлер, маңдайшалар,<br />

хабарландыру, жарнама, баға көрсеткіштері – қоғамдық<br />

идеологияға әсер ететін факторлардың бірі. Көрнекі ақпарат<br />

санының артуы оларды орналастыруда заң талаптарының<br />

сақталмау фактілеріне әкеп соғуда. Атап айтқанда, көрнекі<br />

ақпараттардың тек бір тілде берілуі, дұрыс аударылмауы<br />

немесе негізгі мазмұнының сақталмауы жиі байқалады, -<br />

деді министр орынбасары.<br />

Соңғы <strong>жыл</strong>дары жеке азаматтар тарапынан осы жайттарға<br />

қатысты мемлекеттік органдарға түскен шағымдар саны<br />

айтарлықтай көбейген.<br />

- Дұрыс рәсімделмеген көрнекі ақпаратқа қатысты жергілікті<br />

атқарушы органдарға 2<strong>01</strong>6 <strong>жыл</strong>ы – 4 665, 2<strong>01</strong>7 <strong>жыл</strong>ы – 10 441,<br />

ал 2<strong>01</strong>8 <strong>жыл</strong>ы 12 886 шағым түскен. Бұл ретте заңнамада<br />

бекітілген тікелей құзіреттің болмауына байланысты уәкілетті<br />

мемлекеттік органдар заңбұзушылықты дер кезінде ретке<br />

келтіре алмады. Бұл жекелеген азаматтардың мемлекеттік<br />

қызметшілер жұмысына сенімсіздікпен қарауына әсер етпей<br />

қоймады, - деді Н.Дәуешов.<br />

Республикалық, өңірлік бұқаралық ақпарат құралдары<br />

мен интернетте дұрыс рәсімделмеген көрнекі ақпараттар<br />

туралы жарияланымдар саны да арта түсіпті. 2<strong>01</strong>6 <strong>жыл</strong>ы<br />

175, 2<strong>01</strong>7 <strong>жыл</strong>ы 262, 2<strong>01</strong>8 <strong>жыл</strong>ы 397 материал жарыққа<br />

шыққан. Сондай-ақ, көрнекі ақпараттың бір тілде рәсімделуін<br />

немесе дұрыс аударылмауын азаматтар ҚР Конституциясының<br />

14-бабында бекітілген құқықтарына қысым жасау деп санайтын<br />

даулы жағдайлар туындаған.<br />

- 2<strong>01</strong>7 <strong>жыл</strong>ы 26 қазанда ҚР Тұңғыш Президенті –<br />

Елбасының қазақ тілі әліпбиін кириллицадан латын графикасына<br />

көшіру туралы №569 Жарлығы шыққаны белгілі. Осыған<br />

орай, кәсіпкерлердің кез келген көрнекі ақпаратты латын<br />

графикасында қате рәсімдеуі белең алды. Латын графикасында<br />

қате жазылған көрнекі ақпараттардың көбеюі мұндай<br />

жауапты кезеңде латын графикасына деген қате пікір мен<br />

теріс көзқарас қалыптастырады. Латын графикасына көшу<br />

жұмыстары басталған сәтте көрнекі ақпаратты рәсімдеудің<br />

өрескел орфографиялық қателері сирек тіркелсе, былтыр<br />

1 919 кемшілік анықталды, - деген ақпаратпен бөлісті вицеминистр.<br />

Мұндай жағдайлардың алдын алу үшін ҚР «Тіл туралы»<br />

заңының 21-бабындағы көрнекі ақпаратты орналастыруға<br />

қойылатын талаптарды қатаңдатуды ұсынды.<br />

- Заңның бұл бабына көрнекі ақпараттың орфографиялық<br />

дұрыс рәсімделуіне және бірнеше тілде берілетін ақпарат<br />

аудармасының дәлме-дәлдігіне қатысты талаптар мен<br />

толықтырулар енгізу қажет. Сонымен бірге, жергілікті атқарушы<br />

органдардың құзіретіне көрнекі ақпараттарды орналастыруды<br />

мемлекеттік бақылау бойынша және көрнекі ақпараттарға<br />

мониторинг жасау бойынша құзірет белгілеу керек. Бұл ретте<br />

министрлік кәсіпкерлікке әкімшілік кедергі келтірмеу үшін<br />

профилактикалық бақылау және қадағалау енгізуді ұсынады, -<br />

деді Н.Дәуешов.<br />

Өз тілшіміз.<br />

Сенат депутаттары Тереңкөл<br />

ауданына қарасты бірқатар елді<br />

мекендерде болып, ондағы салынып<br />

жатқан маңызды әлеуметтік нысандарды<br />

аралады. Алдымен Береговой<br />

ауылындағы орталықтандырылған<br />

су құбырларының құрылыс сапасын<br />

көріп қайтты. Бұдан кейін «Иртыш-<br />

Агро» шаруа қожалығының суармалы<br />

егістік алқаптарында болды.<br />

Мұнда жаңадан суару құрылғылары<br />

орнатылуда. Шаруашылық басшысы<br />

Игорь Щербак күнбағыс өсіруге<br />

ерекше ден қойып отыр. Алынған<br />

өнімді алысқа апармай-ақ, Береговой<br />

ауылында өңдеуді қолға<br />

алмақшы.<br />

Халық қалаулылары астық<br />

дақылдарын өсірумен айналысатын<br />

«Құндыз» шаруа қожалығында да<br />

болды. Шаруалардың жай-күйімен<br />

танысқан сенаторлар ауыл шаруашылығын<br />

одан әрі дамытудың<br />

жолдарын тілге тиек етті.<br />

Бұл туралы ҚР Бас прокуратурасының<br />

Құқықтық статистика<br />

және арнайы есепке алу<br />

комитетінің облыстық басқарма<br />

бастығының орынбасары Марат<br />

Ахметов өңірлік коммуникациялар<br />

қызметінде өткен брифинг барысында<br />

айтты. Жалпы, аталмыш<br />

мекеме мемлекеттік қызметтің төрт<br />

түрін көрсетеді. Яғни, сотталмағаны,<br />

әкімшілік құқық бұзушылықтар,<br />

архивтік анықтамалар беріп, прокуратура<br />

органдарынан берілетін<br />

ресми құжаттарға мөрқалып<br />

басады. Соңғы анықтама көп<br />

- Алдағы уақытта ел экономикасын<br />

дамытуда ауыл шаруашылығы<br />

саласының үлесі зор болмақ.<br />

Сондықтан бұл бағыттағы жұмыстарға<br />

ерекше мән беруіміз қажет. Әсіресе,<br />

жерлерді дұрыс игеру, күтіп - баптау<br />

мәселелеріне ден қою қажет. Ауыл<br />

шаруашылығы саласына заманауи<br />

технологияларды енгізіп, еңбек<br />

өнімділігін арттыруымыз керек, -<br />

деді ҚР Парламенті Сенатының<br />

депутаты М.Көбенов.<br />

Сенат депутаттары шетелдік сүтті<br />

бағыттағы асыл тұқымды ірі қара мал<br />

басын көбейтіп жатқан «ASTYK PV»<br />

ЖШС-де, Октябрьск елді мекеніндегі<br />

суармалы учаскелерінде болды.<br />

Мұнда жергілікті техникалық колледж<br />

түлектері жұмысқа тартылған. Олар<br />

заманауи техника тілін меңгеруде.<br />

Ал Ақтоғай ауданында халық<br />

қалаулылары Әуелбек ауылында<br />

салынып жатқан су құбырының<br />

құрылысымен танысып, «Ақтоғай-<br />

Тегін әрі <strong>жыл</strong>дам<br />

Агро» ЖШС-нің өндірістік базасында,<br />

картоп алқаптарында, «AgroTerra»<br />

ЖШС-нің, «Весна» және «Надежда»<br />

шаруа қожалықтарының егістік<br />

алқаптарында болды.<br />

Павлодар облысына жұмыс<br />

сапары барысында сенаторлар<br />

жергілікті полиция департаментінің<br />

жұмысымен, соның ішінде, патрульдік<br />

полиция, көші-қон қызметі, әкімшілік<br />

полиция қызметтері бөліністеріне<br />

енгізілген жаңашылдықтармен<br />

танысты. Заманауи талаптарға<br />

сай салынған фронт-офисте болды.<br />

Тұрғындардың құқық қорғау саласына<br />

қатысты қызметтерді жедел<br />

әрі сапалы алуына бағытталған<br />

бұл кеңседе тәжірибелі мамандар<br />

жұмыс істейді. Мекеме үш-төрт айдың<br />

ішінде 380-нен астам азаматқа<br />

қызмет көрсеткен.<br />

Өз тілшіміз.<br />

БРИФИНГ<br />

Бүгінгі күні барлық дерлік мекеме жұмысқа орналасуды қалайтын азаматтардан<br />

сотталмағаны туралы анықтаманы талап етеді. Бұл құжатты небары<br />

10 минут аралығында тегін алуға болады. Ол үшін электронды үкімет сайтына<br />

кіріп, цифрлық қолтаңба арқылы тапсырыс берсеңіз болғаны.<br />

Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА<br />

жағдайда шетелге қоныс аударатын<br />

облыс тұрғындарына қажет.<br />

Қызметтің бұл түрі ғана әзірше<br />

автоматтандырылмаған.<br />

- Цифрландыру аясында үш<br />

қызмет электронды түрде көрсетіледі.<br />

Ал шетелге кетуге ниетті<br />

азаматтардың құжаттарына мөрқалып<br />

басу ісі қағаз жүзінде қалып<br />

отыр. Аталмыш анықтама бес жұмыс<br />

күні ішінде дайындалады. Біз бұл<br />

қызметті де электронды форматқа<br />

көшіруді қалаймыз. Тиісті органдарға<br />

осы мақсатта QR-код жасауды да<br />

ұсындық. Бірақ бұл бастама өзге<br />

елдермен қосымша келісімдердің<br />

жасалуын талап етеді, - дейді<br />

М.Ахметов.<br />

Жыл басынан бері бұл басқарма<br />

42 мыңнан астам өтінішті қарастырған<br />

екен. Соның нәтижесінде құжаттардың<br />

2663-і қағаз жүзінде берілсе, қалғаны<br />

электронды түрде дайындалған.<br />

Оның ішінде сотталмағаны туралы<br />

шамамен 2600 анықтама бар. Бұл<br />

құжат 10 минут аралығында тегін<br />

жасалады. Қосымша тексерістер<br />

қажет болған жағдайда 3 күн<br />

аралығында дайындалуы мүмкін.<br />

Айта кетелік, 3 мемлекеттік қызмет<br />

ақысыз жүргізіледі. Тек ресми<br />

құжаттарға мөрқалып басу үшін<br />

0,5 айлық есептік көрсеткіш көлемінде<br />

мемлекеттік баж салығын<br />

төлеу қажет.


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

АЙНА 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> 3<br />

Кәсіптегі кедергілер<br />

Есік ашық<br />

Ел билігі бизнестің дамуына<br />

жан-жақты қолдау көрсету қажеттігін<br />

үнемі айтады. ҚР Президенті Қасым-<br />

Жомарт Тоқаев 15 шілде күні өткен<br />

Үкіметтің кеңейтілген мәжілісі барысында<br />

да бұл мәселеге баса назар<br />

аударған болатын.<br />

- Отандық бизнесті қолдау қажет.<br />

Ал оның дамуына негізсіз тексерістер,<br />

рейдерлік әрекеттермен кедергі жасайтындарды<br />

жазалау керек. Кәсіпкерлерге<br />

қиындық тудырған мемлекеттік орган<br />

өкілдеріне қатысты қатаң шаралар, тіпті<br />

қылмыстық жауапкершілік қарастыратын<br />

кез келді. Мұндай тәжірибе әлемнің<br />

бірқатар елінде қолданылады. Бизнестің<br />

дамуына тосқауыл жасайтын шенеуніктер<br />

түрменің арғы жағына тоғытылады.<br />

Үкіметке заңнамаға өзгерістер енгізуді<br />

тапсырамын, - деген еді Мемлекет<br />

басшысы.<br />

Өкінішке қарай, біздің аймақта да<br />

кәсіпкерлердің ісіне түрлі кедергі жасайтындар<br />

аз емес. Өткен <strong>жыл</strong>ы Павлодар<br />

облысы бизнесті жүргізуге жағдай<br />

жасау көрсеткіші бойынша елімізде<br />

көш соңында қалған еді. ҚР Сыбайлас<br />

жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі<br />

облыстық департаментінің басшысы Айдар<br />

Тастеміров көп жағдайда мемлекеттік<br />

мекемелер қызметкерлерінің қыспағына<br />

түскен бизнес өкілдерінің қайда барып,<br />

кімнен қолдау табарын білмейтінін<br />

айтады. Сондай-ақ, олардың басым<br />

бөлігі жемқорлық әрекеттері туралы<br />

хабарламайды.<br />

- Кәсіпкерлер мен инвесторлар<br />

жергілікті мемлекеттік органдармен жұмыс<br />

барысында жемқорлық әрекеттерінің<br />

орын алуына байланысты 16 факті<br />

тіркеліп, тиісті тергеу жұмыстары<br />

жүргізілуде. Олардың басым бөлігін<br />

біз өзіміз анықтадық. Өкінішке қарай,<br />

бүгінгі күні бизнесмендер олардың<br />

құқықтарын қорғайтын органның барын<br />

біле бермейді. Оған қоса, мемлекеттік<br />

қызмет өкілдеріне деген сенімсіздік<br />

бар. Біз бизнесмендермен бірлесе<br />

әрекет ету үшін «Ертіс-адалдық алаңы»<br />

жобасы аясында жұмыс істеп, ашық<br />

диалог алаңдары мен форумдар<br />

ұйымдастыруды қолға алдық. Бұл<br />

ретте әкімдік тарапынан қандай да<br />

бір келеңсіздікті байқаған кез келген<br />

азаматтың біздің департаментке келуіне<br />

болатынын атап өткім келеді. Ол үшін<br />

алдын ала қабылдауға жазылып, ұзақ<br />

уақыт күтудің, тексерістен өтудің қажеті<br />

жоқ, - дейді А.Тастеміров.<br />

Инвесторлар үйінде бизнесті және<br />

инвестицияларды қорғау жөніндегі<br />

өткен форум барысында облыс әкімінің<br />

орынбасары Асхат Оралов осы мекемеде<br />

сыбайлас жемқорлыққа қарсы<br />

іс-қимыл қызметкерлеріне арналған<br />

кабинет ашуды ұсынды.<br />

Жер дауы<br />

Бүгінгі күні кәсіпкерлердің басым<br />

бөлігін жерді жалға алу мәселесі<br />

мазалайды. Өз ісін ашып, кәсіп аясын<br />

кеңейтуді қалайтындар кейбір жергілікті<br />

әкімдіктерден жер ала алмай әлек.<br />

Мәселен, Қанат есімді павлодарлық<br />

кәсіпкер осыдан 3 <strong>жыл</strong> бұрын жер<br />

телімін алған екен. Бірақ әлі күнге дейін<br />

бұл аумақта бизнесін бастаған жоқ.<br />

Себебі мемлекеттік мекеме өкілдері<br />

кәсіпкердің ісі өндіріске емес, қызмет<br />

көрсетуге қатысты екенін алға тартып,<br />

түрлі құжатты талап етеді.<br />

Жиынға қатысқан өзге кәсіпкерлер<br />

де жерге қатысты түйткілдің көп екенін<br />

жасырмады. Мемлекет кәсіпкерлерге<br />

БИЗНЕС<br />

Жер үлестіру мен мемлекеттік сатып алулар. Дәл осы екі салада жең ұшынан жалғасқан<br />

сыбайлас жемқорлық, бармақ басты, көз қыстылық жиі кездеседі. Аталмыш мәселелерге<br />

қатысты оң шешім қабылдау үшін кейбір мемлекеттік мекемелердің қызметкерлері<br />

кәсіпкерлерді қыспаққа алып, қаржы талап етеді. Мұндай жағдайда бизнесмендердің<br />

дені қайда барып, кімнен қолдау табарын білмей, үнсіз келісуге мәжбүр болады.<br />

Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА<br />

жерді 6 айға немесе 1 <strong>жыл</strong>ға жалға<br />

береді. Осы уақыт аралығында кәсіпкер<br />

табыс таппақ түгілі бизнесті ашуына<br />

кеткен қаржысын қайтарып алмайды.<br />

Жалға алу мерзімі аяқталған соң<br />

қайтадан мемлекеттік мекемелердің<br />

табалдырығын тоздырып, құжаттар<br />

толтыруға тура келеді. «Мұндайда тиісті<br />

қызметкерлерге пара бермесең, бара<br />

бересің» дейді бизнесмендер. Сөйтіп,<br />

біреуі қаржы беріп құтылып, енді бірі<br />

сотқа жүгінуге мәжбүр болады. Айдар<br />

Тастеміровтің айтуынша, кейбір тұрғындар<br />

пара берушілердің де қылмыстық<br />

жауапкершілікке тартылатынын біле<br />

бермейді. Әйтеуір мәселенің оңтайлы<br />

шешілуі үшін қаржы берсем болғаны<br />

деп теріс ойлайды.<br />

Ал ақсулық кәсіпкер бизнесін жүргізіп<br />

отырған аймақта мұндай қиындықтың<br />

кездеспегенін айтты.<br />

- Жақында кәсібімді кеңейтпек<br />

болып, Ақсу қаласы әкімінің қоғамдық<br />

қабылдауына бардым. Өтініш жаздым<br />

да, көп ұзамай тиісті жер телімін жалға<br />

алдым. Өзге аудан-қалаларда осы<br />

бағытта мәселенің бар болуы таң<br />

қалдырып отыр. Өз ісін жүргізуге<br />

ниетті тұрғын үшін жер үлестіруде<br />

ешқандай кедергі болмауы тиіс деп<br />

ойлаймын, - деді ол.<br />

Сатып алуда да<br />

түйткіл бар<br />

Кәсіпкерлерді толғандыратын тағы<br />

бір мәселе – мемлекеттік сатып алулар.<br />

Көпшілік олардың әділ өтетініне күмәнмен<br />

қарайды. Мемлекет басшысы Қасым-<br />

Жомарт Тоқаев кеңейтілген мәжіліс<br />

барысында бұл жүйені жетілдіру қажет<br />

екенін айтқан болатын.<br />

- Мемлекеттік сатып алулар жүйесін<br />

жетілдіру жұмыстарын аяқтау қажет.<br />

Үрдістердің бірнеше рет өзгергеніне<br />

қарамастан, сатып алулар ашық,<br />

нәтижелі болып отырған жоқ, - деген<br />

еді Президент.<br />

Павлодарлық кәсіпкерлер де<br />

сатып алуда ашықтықтың жоқтығын<br />

айтып, налиды. Нақты бір компания<br />

шығаратын өнімдердің сипаттамасы<br />

көрсетіледі. Сөйтіп, оны алудан басқа<br />

амал қалмайды. Былайша айтқанда,<br />

кәсіпкерлерге балама түрлерін, басқа<br />

нұсқаларды қарастыруға мүмкіндік<br />

берілмейді. Тіпті, жарықтандырумен<br />

айналысатын кәсіпорындардан ауыр<br />

жүк көліктерінің болуын талап ететін<br />

көрінеді. Бизнес өкілдері мұның барлығы<br />

кәсіпті жүргізуге кедергі келтіретінін<br />

алға тартады.<br />

Ал Айдар Тастеміров мемлекеттік<br />

сатып алуларды алып тастау қажет<br />

деген ойымен бөлісті. Айтуынша, өзге<br />

Суретті түсірген - О.Бугаева.<br />

елдердің тәжірибесіне сүйеніп, басқа амалдарды<br />

қарастыруға болады. «Цифрландыру<br />

уақытында адам қызмет көрсетпеуі<br />

тиіс» дейді департамент басшысы.<br />

Сонымен қатар, Ертіс ауданындағы<br />

«Замандас» шаруа қожалығының<br />

басшысы Балғабай Бакишевтің айтуынша,<br />

бордақылау алаңдарына ірі қара<br />

тапсырғаны және тыңайтқыштарды<br />

пайдаланғаны үшін бірнеше <strong>жыл</strong> бойы<br />

субсидия ала алмай келеді. Өзге шаруалар<br />

да «ҚазАгро», «ҚазАгроҚаржы»<br />

ұйымдарымен, екінші деңгейлі банктермен<br />

байланыс орнату өте қиын екенін<br />

бүгіп қалмады. Кәсіпкерлердің тағы<br />

бір легі кейбір мемлекеттік мекеме<br />

қызметкерлерінің шетелдік инвесторлар<br />

мен жергілікті кәсіпкерлерге деген<br />

көзқарастары екі түрлі болатынына<br />

наразылық білдірді. «Өзге елден келген<br />

бизнесмендер үшін барлық жағдай<br />

жасалады, ал өзіміздікі тасада қала<br />

береді» деп кейіді олар.<br />

Жас кәсіпкерлерге -<br />

505 мың теңге<br />

Бұл ретте облыс әкімінің орынбасары<br />

Асхат Оралов кәсіпкерлердің<br />

талап-тілектері ескерусіз қалмайтынын<br />

айтты. Ашық форматтағы форумды<br />

айына немесе тоқсанына бір рет<br />

ұйымдастыру туралы ұсынысты ортаға<br />

салды. Сонымен қатар, аймақтың жас<br />

кәсіпкерлеріне жасалатын мүмкіндіктерді<br />

тілге тиек етті.<br />

- Биыл Жастар <strong>жыл</strong>ы аясында<br />

«Жастар – ел тірегі» бағдарламасы<br />

қабылданды. Ол екі бөлімнен тұрады.<br />

«Жас маман» бөлімінің аясында облыстың<br />

аудан-қалаларында 11 колледждегі<br />

мамандықтарды нарықтың сұранысына<br />

байланысты қайта қарау жоспарланып<br />

отыр. Ал «Жас кәсіпкер» бөлімі бойынша<br />

биыл 29 жасқа дейінгі павлодарлықтардың<br />

500-ден аса грантты иелену<br />

мүмкіндігі бар. Бизнес идеясын жүзеге<br />

асыру үшін бөлінетін қаржы көлемі –<br />

505 мың теңге. Бұл бірреттік акция<br />

емес. 2<strong>01</strong>9-2021 <strong>жыл</strong>дар аралығында<br />

республика көлемінде барлығы 30 мың<br />

грант берілмек. Аталған шаралар да<br />

облыстың шағын және орта бизнесін<br />

дамытуға оң серпін береді деген сенім<br />

мол, - дейді А.Оралов.<br />

Осылайша, Инвесторлар үйінде өткен<br />

бизнесті және инвестицияларды қорғау<br />

жөніндегі аймақтық форум жұмысы<br />

нәтижелі өтті. Жергілікті кәсіпкерлер<br />

көкейде жүрген сауалдарын қойып,<br />

талай <strong>жыл</strong>дан бері шешілмей келе<br />

жатқан түйткілді мәселелерін ортаға<br />

салды. Енді айтылған ұсыныс-тілектер<br />

көп күттірмей назарға ілігіп, оң шешім<br />

тапса игі.<br />

ИМАНДЫЛЫҚ<br />

Қа<strong>жыл</strong>ыққа<br />

дайындық<br />

Ертіс-Баян өңірінен қасиетті қа<strong>жыл</strong>ық<br />

парызын өтеуге баратындар дайындық<br />

шараларын бастап кетті.<br />

Қазақстан Мұсылмандары діни басқармасының<br />

Павлодар облысы бойыша өкілдігі мен қалалық<br />

қа<strong>жыл</strong>ар қауымдастығы бірлесіп бірнеше семинар<br />

ұйымдастырды. Семинар барысында қа<strong>жыл</strong>ық парызын<br />

орындау үшін қасиетті жерлерде және Мекке, Медине<br />

қалаларында болған уақытында не нәрсеге басты<br />

назар аудару қажет екендігі, сонымен қатар сапарға<br />

бірге шығатын имамдардың уағызына ден қою секілді<br />

мәселелер айтылды.<br />

Бұдан бөлек жеке басқа қажетті қандай заттар<br />

керек, бұл сапарға қандай сеніммен, қандай мақсатпен<br />

аттану керектігі де айтылды. Әлбетте, бес парыздың<br />

бірі болған қа<strong>жыл</strong>ық парызын өтеу барысында айтылатын<br />

дұғалар мен тілектерді толық әрі дұрыс жатқа<br />

білуі де маңызды екені ескерілді.<br />

Сондай-ақ, қа<strong>жыл</strong>ыққа ниет етушілерге өкілдік<br />

пен қа<strong>жыл</strong>ар қауымдастығы бірлесіп «Мәшһүр Жүсіп»<br />

мешітінде арнайы дастархан жайып, ата-бабалар<br />

рухына Құран бағыштап, ақыл-кеңес, алқалы баталар<br />

берілді.<br />

Амантай ТОЙШЫБАЙҰЛЫ.<br />

223 пәтер<br />

БАСПАНА<br />

Осы <strong>жыл</strong>дың соңына дейін 223 полиция<br />

қызметкері жаңа тұрғын үйге<br />

қоныстанады. Тәртіп сақшылары үшін<br />

облыс орталығындағы Иса Байзақов<br />

көшесі, 131-үй мекенжайында көпқабатты<br />

үй салынуда.<br />

Облыстық полиция департаменті баспасөз қызметінің<br />

хабарлауынша, тұрғын үй 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>дың қараша<br />

айында қолданысқа берілмек. Бұл ретте полиция<br />

қызметкерлерінің пәтер жалдау ақысы мемлекет тарапынан<br />

өтелетінін атап өту керек. Бүгінгі күні тұрғын үй<br />

өтемақысын облысымыздың жедел тергеу бөліністерінің<br />

100-ден аса қызметкері алады.<br />

– Биылғы 1 шілдеден бастап Үкіметтің<br />

2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>ғы 17 мамырдағы №290 Қаулысына сәйкес,<br />

жалға берілетін тұрғын үй бойынша өтемақыны қосымша<br />

учаскелік полиция инспекторлары, кәмелетке толмағандар<br />

істері жөніндегі учаскелік полиция инспекторлары<br />

және патрульдік полицияның саптық бөлініс<br />

қызметкерлері де алады. Үкіметтің 2<strong>01</strong>4 <strong>жыл</strong>ғы<br />

19 қарашадағы №1209 Қаулысына сәйкес жедел<br />

тергеу бөліністерінің қызметкерлеріне, сонымен бірге<br />

жалдамалы пәтерлерде тұратын арнайы бөліністер<br />

қызметкерлеріне отбасы құрамына және жалға берілетін<br />

пәтердің алаңына қарай жалға берілетін тұрғын үйдің<br />

ақшалай өтемақысы төленеді. Өтемақы көлемі отбасының<br />

бір мүшесіне 20 мың теңгені құрайды, - деп хабарлады<br />

облыстық полиция департаментінің баспасөз қызметі.<br />

2<strong>01</strong>6 <strong>жыл</strong>ғы желтоқсанда Павлодар қаласында<br />

жергілікті полиция қызметі қызметкерлеріне 110 орындық<br />

отбасылық жатақхана берілген болатын.<br />

Сонымен қатар, құқық қорғаушыларға қалалық<br />

және аудандық әкімдіктердің тұрғын үй қорынан<br />

қызметтік пәтерлер бөлінеді. Ауылдық жерлердегі<br />

баспаналардың басым бөлігі учаскелік полиция инспекторларына<br />

ұсынылады.<br />

pavlodarnews.kz.<br />

«Бірге – Таза Қазақстан»<br />

экологиялық акциясы<br />

Қазақстан Республикасының экология, геология<br />

және табиғи ресурстар министрлігі бастаған «Бірге –<br />

Таза Қазақстан» экологиялық акциясы бастау алды.<br />

Бұл ауқымды акцияның мақсаты - Біздің ормандарымызды,<br />

су қоймаларын, жайылмаларды, демалыс<br />

орындарын тұрмыстық қоқыспен ластау проблемасына<br />

адамдардың неғұрлым көп назарын аудару.<br />

Павлодар облысы «Бірге – Таза Қазақстан» жалпыреспубликалық<br />

акциясына қосылады.<br />

Волонтерлерді, экологиялық белсенділерді және<br />

барлық тұрғындарды эко-сенбілікке белсенді қатысуға<br />

шақырамыз.<br />

Қатысушыларға жұмыс үшін қолғаптар мен қаптар<br />

таратылады.<br />

Жиын ағымдағы <strong>жыл</strong>дың 3 <strong>тамыз</strong>ында сағат<br />

9.00-де келесі учаскелерде өтеді:<br />

- Усолка көпірі;<br />

- Ертіс өзені арқылы өтетін ескі автомобиль<br />

көпірінің артындағы учаске.<br />

Облыс жер қойнауын пайдалану, қоршаған орта<br />

және су ресурстары басқармасы.


4 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong><br />

САЯСАТ<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

Берік Уәли, Президенттің баспасөз хатшысы:<br />

Күн тәртібінде - ашықтық және<br />

қоғаммен кері байланыс<br />

– Мемлекет басшысы Қасым-<br />

Жомарт Тоқаевтың Қазақстан<br />

Президенті қызметіне кіріскеніне<br />

4 айдан асты. Жалпы, өзіңіз де<br />

білесіз, ақпараттық кеңістікте<br />

қалыптасқан дәстүр бойынша,<br />

үш айдың ішінде атқарылған<br />

шаралардың қорытындысы<br />

жасалатын еді. Алайда, жаңа<br />

Президенттің 100 күндік жұмысы<br />

жөнінде көп ресми ақпарат<br />

жарияланбады. Мұның қандай<br />

да бір себебі болды ма? Әлде<br />

Президенттің өзі айтпақшы, сөзден<br />

гөрі нақты іске ден қойды ма?<br />

– Ең алдымен, тәуелсіз<br />

Қазақстанның тарихында екінші<br />

президенттің сайлануы – еліміз<br />

үшін үлкен тарихи кезең. Өздеріңіз<br />

де куә болдыңыздар, барша<br />

халықтың алдында ант бергеннен<br />

кейін Қасым-Жомарт Кемелұлы<br />

Мемлекет басшысы ретінде бірден<br />

жұмысқа білек сыбана кірісіп кетті.<br />

Міне, сол уақыттан бері көптеген<br />

маңызды іс-шаралар атқарылды.<br />

Халықаралық кездесулер өтті,<br />

өңірлерді аралады, шетелдерге<br />

сапарлады, келіссөздер жүргізді.<br />

Президент қызметінің 100<br />

күндігіне қатысты ресми БАҚ-та<br />

мақалалар жарияланып, телеарналарда<br />

сюжеттер беріліп<br />

жатты. Бірақ дәл осы 100 күндік<br />

қарсаңында Арыста күллі Қазақстан<br />

жұртшылығын алаңдатқан төтенше<br />

оқиға болды. Ол Арыстағы<br />

ағайынның ғана емес, бүкіл қазақтың<br />

қабырғасын қайыстырған өте қиын<br />

жағдай еді. Президент жергілікті<br />

билікке, құзырлы органдарға шұғыл<br />

тапсырмалар берді. Кешкісін, жұмыс<br />

күнінің соңына қарай Арысқа ұшып<br />

барды. Енді ол кездегі ахуалды<br />

өздеріңіз де жақсы білесіздер,<br />

БАҚ-тан көрдіңіздер.<br />

Міне, осындай күрделі уақытта<br />

«мен 100 күнде не бітірдім» деп<br />

емес, дәл сол сәтте көмекке зәру,<br />

бір ауыз демеу күткен елдің жанынан<br />

табылуы маңыздырақ болды. Арыс<br />

халқы сол күні Президенттің тікелей<br />

қамқорлығын сезінді деп ойлаймын.<br />

Жалпы, Мемлекет басшысының<br />

наурыз айынан бері атқарған<br />

жұмысы халықтың көз алдында.<br />

Осы уақыт аралығында Қазақстан<br />

Президенті 14 облысқа жұмыс<br />

сапарымен барды, 4 мемлекетте<br />

болды, 2 ірі халықаралық саяси<br />

ұйымның жұмысына қатысты. Оның<br />

арасында, өздеріңіз білесіздер,<br />

сайлау науқаны өтті.<br />

Сайлаудың ертесі күні Қасым-<br />

Жомарт Кемелұлы баспасөз<br />

мәслихатын өткізді. Оған жалпы,<br />

66 БАҚ-тан 107 журналист қатысты,<br />

оның 22-сі – Қазақстанда тіркелген<br />

шетелдік тілшілер. Сол прессконференцияда<br />

3 тілде 30-дан<br />

астам сұраққа жан-жақты жауап<br />

берді. Яғни, Президент барлық<br />

жағынан, мейлінше ашық болды.<br />

Алдағы уақытта да солай боларына<br />

сенімдімін.<br />

– Жалпы, Мемлекет басшысы<br />

осы баспасөз мәслихатынан бөлек<br />

төрт айда БАҚ-қа қанша сұхбат<br />

берді?<br />

– Президент Қасым-Жомарт<br />

Кемелұлы төрт айда шетелдік және<br />

отандық БАҚ-қа 10 сұхбат берді.<br />

Олардың қатарында Мемлекет<br />

басшысының лауазымына кірісе<br />

салысымен өздеріңізге, яғни<br />

«Egemen Qazaqstan» және «Айқын»<br />

республикалық газеттеріне берген<br />

сұхбаты, ресейлік «Коммерсант»,<br />

«Российская газета» басылымдары,<br />

«Россия» телеарнасы, Өзбекстанның<br />

«УзА» ұлттық ақпараттық агенттігі,<br />

америкалық White House Chronicle<br />

телехабары, Wall Street Journal газеті,<br />

израильдік Israel Hayom басылымы,<br />

Euronews телеарнасы, Bloomberg<br />

агенттігі және белгілі ресейлік журналист<br />

Алексей Пивоваровқа берген<br />

сұхбаттары бар. Соңғысы 21 шілдеде<br />

«31 канал» арнасынан фильм<br />

ретінде көрсетілді.<br />

– Президенттің өз жұмысын<br />

өңірлерді аралаудан,<br />

жұртшылықпен жүздесуден<br />

бастағанын айттыңыз. Берік<br />

Уәлиұлы, барша журналистер<br />

қауымы осы сапарлар<br />

жөнінде алғашқы ақпаратты<br />

сіздің әлеуметтік желідегі<br />

парақшаңыздан алып отырды.<br />

Әр ақпаратты Мемлекет басшысымен<br />

келісіп отырасыз ба, әлде<br />

шұғыл хабар тарату үшін өзіңіз<br />

де шешім қабылдай бересіз бе?<br />

– Иә, жаңа айтқанымдай Президент<br />

100 күнде емес, тіпті алғашқы<br />

екі айдың ішінде өңірлерді аралап<br />

шықты. Барған жерінің бәрінде<br />

жұртшылықпен кездесті. Қарапайым<br />

еңбек адамдары, кәсіпкерлер,<br />

бюджет қызметкерлері, жастар,<br />

бәрі де өз өңірінің дамуына аз<br />

болса да қолғабыс жасағысы<br />

келеді. Осындай маңызды кездесулер<br />

кезінде кейде Мемлекет<br />

басшысының бізге нұсқау, тапсырма<br />

беруге немесе біз таратқалы<br />

отырған ақпаратқа көз жүгіртіп<br />

шығуға қолы тие бермейді. Ондай<br />

жағдайда, әрине Президент<br />

Әкімшілігі Басшысының немесе<br />

бірінші орынбасарының келісімін<br />

алып жа<strong>тамыз</strong>. Жауапкершілікті<br />

өз мойныма алуға тура келетін<br />

сәттер де болады. Қазіргі ең<br />

жедел ақпарат тарату құралы –<br />

әлеуметтік желілер. Сондықтан көп<br />

жағдайда ақпаратты әлеуметтік<br />

желі арқылы таратуға тырысамыз.<br />

Мемлекет басшысы атап<br />

көрсеткен түйткілді мәселелердің<br />

шашауы шықпай, бұрмаланбай,<br />

елге шұғыл жетуін қамтамасыз<br />

етеміз, қадағалаймыз.<br />

Мысалы, төтенше жағдай болған<br />

Арыс қаласына баратынын Президент<br />

екі кештің арасында айтты.<br />

Шамамен түнгі сағат 22.00-ге таяу<br />

Арысқа жеттік. Президент бірден<br />

арыстықтар орналасқан көмек<br />

көрсету штабына ат басын тіреді.<br />

Халықпен кездесті, пікірлесті. Осы<br />

сәтті біздің қырағы камераларымыз<br />

да қалт жібермей, түсіріп<br />

жатты. Өте <strong>жыл</strong>дам әрекет ету<br />

керек болды. Мәселен, екі-үш<br />

нысанның арасы 15-20 минуттай<br />

ғана. Осы уақыт аралығында түсіріп<br />

алған бейнематериалды орталыққа<br />

жіберіп үлгермейсің. Оның үстіне<br />

қауіпсіздік үшін Арыста электр<br />

энергиясы сөндірілген, интернет<br />

өте әлсіз болды. Осындай кезде<br />

бар жауапкершілікті мойныма ала<br />

отырып, өзімнің ұялы телефоныма<br />

түсірген бейнематериалдарды<br />

әлеуметтік желіге әрең<br />

жүктеп, хабар таратуыма тура келді.<br />

Өйткені тек біздің әріптестеріміз –<br />

журналистер ғана емес, күллі жұрт<br />

Арысқа қарап, алаңдап отырған<br />

болатын. Барлық сайттар, телеарналар<br />

менің сол материалымды<br />

бөлісіп, шартарапқа таратып<br />

жатты. Президенттің Арыстағы<br />

оқиға орнында болған сәтінен<br />

және Шымкенттегі ауруханада<br />

зардап шеккендермен кездесуінен<br />

түсірген фото-бейнежазбаларымды<br />

сол сәтте ғана 3 мыңнан астам<br />

адам әлеуметтік желіде бөлісті.<br />

Мұны не үшін айтып отырмын?<br />

Кейде осындай шапшаң шешім<br />

қабылдауға тура келеді. Бұл жалпы<br />

ел үшін керек. Олай жасамасақ,<br />

жағдай күрделене түсетін еді.<br />

Өйткені әлеуметтік желілерде<br />

әркім жағдайды сан-саққа жүгіртіп<br />

жатты. Ал мұндай жағдайда әбжіл<br />

қимылдау керек, бірақ ешқандай<br />

қателікке жол берілмейді. Яғни,<br />

оперативтілік жауапкершіліктен<br />

босатпайды. Бәрі қолмен қойғандай,<br />

көзбен көргендей анық, нақ болуы<br />

керек.<br />

– Мемлекет басшысы алғашқы<br />

сапарын Түркістаннан бастады.<br />

Қожа Ахмет Яссауи кесенесіне,<br />

одан кейін киелі Маңғыстауға,<br />

Бекет атаның басына зиярат етті.<br />

Жалпы, еліміз киелі жерлерге<br />

кенде емес. Президент сол<br />

жерлердің бәрін аралап, бабалар<br />

рухына тағзым жасады. Шыны<br />

керек, бұған дейін Қасым-Жомарт<br />

Кемелұлы көбіне сыртқы саясатта,<br />

дипломатиялық миссиямен шетелдерде<br />

жүргендіктен, жұртшылық<br />

жалпы жақсы қабылдағанымен,<br />

ол кісіден дәл осындай қазақылық<br />

күтпеп еді...<br />

– Иә, айтпақ ойыңызды түсіндім.<br />

Қазақ – ата-бабасының рухын<br />

қастерлеген халық. Мемлекет<br />

басшысы өзінің алғашқы сапарын<br />

Түркістаннан бастағанын нағыз<br />

түркілік ұғымнан туындаған<br />

дүниетаным деп айтуға болады.<br />

Бұл Қасым-Жомарт Кемелұлының<br />

шетелде көп жүргенімен, ата-баба<br />

дәстүрін берік ұстанатынын және<br />

ұлттық рухы мықты екенін көрсетеді.<br />

Сонымен қатар Қазақстанның<br />

сыртқы саясатының салмағын қара<br />

нардай көтерген Қасым-Жомарт<br />

Тоқаевтың қазақы қалпынан еш<br />

айнымағанын, бабалар салған<br />

салтқа берік екенін білдіреді.<br />

Мемлекет басшысы ретінде<br />

жауапкершілігі аса зор міндетті<br />

киелі жерлерге келіп, бабалар<br />

рухына тағзым етуден бастағаны –<br />

ізгіліктің белгісі. Осыған байланысты<br />

Президенттің «Түркістанның<br />

жаңғыруы және жаңаруы даму<br />

жолымыздың дұрыстығын көрсетеді»<br />

дегенін де білесіздер.<br />

Киелі жерлері мен дана<br />

тұлғаларын ерекше қадірлей<br />

білген қазақ халқында «Мединеде –<br />

Мұхаммед, Түркістанда – Қожа<br />

Ахмет, Маңғыстауда – пір Бекет»<br />

деген ұлағатты сөз бар. ШҚО<br />

сапары барысында Жидебайға<br />

арнайы ат басын бұрып, Абай<br />

а<strong>тамыз</strong>дың басына барды, Алматыда<br />

Райымбек бабаға зиярат етті.<br />

Сондықтан Мемлекет басшысының<br />

еліміздің қасиетті жерлеріне зиярат<br />

жасап, айтулы тұлғаларына Құран<br />

бағыштап, халқының амандығы мен<br />

жұртының тыныштығын тілегені –<br />

өскелең ұрпаққа үлгі. «Өлі разы<br />

болмай, тірі байымайды» деген дана<br />

халқымыз. Сондықтан Президент<br />

аса үлкен лауазымды қызметке<br />

кірісер алдында осылайша бабалар<br />

рухына тағзым етіп, олардан<br />

рухани күш-қуат алған болар. Бұл<br />

әдептің дәстүрге айналуы түркілік<br />

тегіміз бен қазақы қанымыздың<br />

мықтылығын айшықтай түседі. Орайы<br />

келгенде айта кетейін, Мемлекет<br />

басшысы өткен Рамазан айында<br />

да мұсылман қауымымен бірге<br />

болып, мешітке барып, Құран<br />

оқытып тұрды. Яғни, қазақылық –<br />

Қасым-Жомарт Кемелұлының<br />

қанында бар қасиет.<br />

– Елбасы Нұрсұлтан<br />

Назарбаевтың халықаралық<br />

беделі зор. Тұңғыш Президентімізді<br />

күллі әлем қауымдастығы біледі,<br />

құрметтейді. Қасым-Жомарт<br />

Тоқаев қызметіне кіріскен сәттен<br />

бері бірнеше мемлекетке сапармен<br />

барды. Жалпы, Қазақстанның<br />

жаңа Президентін шетелдіктер,<br />

оның ішінде әлемдік саясатқа<br />

ықпалы бар саясаткерлер қалай<br />

қабылдады?<br />

– Қазақстанның Тұңғыш Президенті –<br />

Елбасымыз – әлем қауымдастығына<br />

сыйлы, өте беделді саясаткер тұлға.<br />

Егемен еліміздің дүние жүзіне танымал<br />

болуы, өзге елдермен терезесі тең<br />

мемлекетке айналуы Елбасының<br />

еңбегі екені сөзсіз.<br />

Елбасымен қатар еліміздің<br />

сыртқы саясатын қалыптастыру,<br />

әлемнің өркениетті елдерімен<br />

терезесі тең болуы жолында бүгінгі<br />

Президентіміз Қасым-Жомарт<br />

Кемелұлының да сіңірген еңбегін<br />

ешкім жоққа шығармас. Әлемдік<br />

қауымдастыққа да өте танымал және<br />

ықпалды саяси тұлға. Сондықтан<br />

жаңа Президентімізді әріптестері,<br />

басқа мемлекеттердің басшылары<br />

үлкен құрметпен қабылдады деп<br />

айта аламын.<br />

Осы аз ғана уақыттың ішінде,<br />

Мемлекет басшысы Ресей Федерациясына<br />

ресми сапармен,<br />

Өзбекстан Республикасына мемлекеттік<br />

сапармен, сондай-ақ<br />

Шанхай ынтымақтастық ұйымы<br />

және Азиядағы өзара ықпалдастық<br />

және сенім шаралары жөніндегі<br />

Кеңестің саммиттеріне қатысу үшін<br />

қырғыз еліне, одан әрі Тәжікстанға<br />

барды. Қай елде болмасын, өте<br />

<strong>жыл</strong>ы қабылдап, Президентімізге<br />

үлкен құрмет көрсетіп жатты. Бұл –<br />

біріншіден, әрине, Елбасының<br />

осыған дейінгі салған сара жолы,<br />

беделі, екіншіден, Қасым-Жомарт<br />

Кемелұлының әлемдегі ең ірі, ықпалды<br />

халықаралық саяси ұйым – БҰҰ-ның<br />

Бас хатшылығында жоғары лауазымда<br />

болуы, Женевадағы бөлімшесін<br />

басқаруы – мұның бәрі оның жеке<br />

басының саясаткер ретіндегі<br />

абыройын, беделін көрсетсе керек.<br />

Одан кейін Нұр-Сұлтан қаласында<br />

Астана экономикалық форумы,<br />

Еуразиялық экономикалық одақтың<br />

мерейтойлық саммиті, жақында ғана<br />

Президент жанындағы шетелдік<br />

инвесторлар кеңесінің жиыны өтті.<br />

Осы жиындар қарсаңында<br />

шетелдік делегациямен жеке құрамда,<br />

кейін кеңейтілген құрамда кездесулер<br />

өтіп жатты. Сонда байқағаным, әр<br />

елдің делегациясын қабылдағанда<br />

әуелі қазақша сөйлеп, барлық<br />

мемлекеттік рәсімдерді толық<br />

сақтап отырды. Кейін олармен<br />

аудармашысыз-ақ, солардың тілінде<br />

еркін әңгімелескеніне куә болдым.<br />

Мысалы, Президент Қасым-<br />

Жомарт Тоқаевтың бес тіл білетінін<br />

елдің бәрі біледі. Бірақ бір күнде<br />

бес тілде сөйлегенін ешкім көрмеген<br />

шығар. Біз соны көрдік. Астана<br />

экономикалық форумына арнайы<br />

келген Қытай Халық Республикасының<br />

Мемлекеттік кеңесі Премьерінің орынбасары<br />

Хань Чжэнмен қазақша<br />

бастап, сөзін қытайша жалғастырды.<br />

Одан кейін бұрын Францияның<br />

экономика және қаржы министрі<br />

болған, бүгінде Халықаралық<br />

валюта қорының басқарушы директоры<br />

Кристин Лагардпен французша<br />

тілдесті. Сондай-ақ форумға<br />

қатысушы шетелдік жетекші сарапшылармен<br />

өткен басқосуда ағылшын<br />

тілінде, ал Арменияның президенті<br />

Армен Саркисянмен және Ресей<br />

Сбербанкінің басқарма төрағасы<br />

Герман Грефпен орысша сөйлесті.<br />

Ақыры орайы келгенде айта<br />

кетейін, Бішкектегі ШЫҰ саммитінен<br />

кейінгі қонақасы кезінде Қытай мен<br />

Үндістан мемлекет басшыларының<br />

ортасында отырып, бірімен қытайша,<br />

екіншісімен ағылшынша әңгімелесіп<br />

отырды. Ал өзге елдің басшылары<br />

аудармашы арқылы сөйлесіп<br />

отырғанын көрдік. Қазақтың «жеті<br />

жұрттың тілін біл, жеті түрлі ілім<br />

біл» дейтін даналығы осы болса<br />

керек.<br />

Осы маңызды халықаралық алаңдардың<br />

барлығы – мемлекетіміздің<br />

және ел Президентінің дүние жүзінің<br />

саяси элитасында алатын орнын<br />

көрсетеді деп ойлаймын.<br />

Шетелдік әріптестері, жалпы<br />

шетелдік сары тісті саясаткерлер<br />

қалай қабылдады дегенге келсек...<br />

Мысалы, сайлау нәтижесінен<br />

кейін Президенттің атына 134 елдің<br />

мемлекет және үкімет басшыларынан,<br />

26 ірі халықаралық ұйымның<br />

жетекшілерінен құттықтау жеделхаттар<br />

келіп түсті. Олардың арасында<br />

Владимир Путин, Дональд Трамп,<br />

Си Цзиньпин, Эммануэль Макрон,


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

ӘЛЕУМЕТ<br />

1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> 5<br />

Ангела Меркель, Тереза Мэй, Режеп<br />

Тайип Ердоған, Антониу Гутерриш,<br />

Дональд Туск, Пан Ги Мун және<br />

басқа да көптеген ірі саясаткерлер<br />

бар. Одан бөлек, Қасым-Жомарт<br />

Кемелұлын жеке танитын әлемдік<br />

тұлғалар да өз құттықтауларын<br />

жолдап жатты. Олардың бәрі де<br />

Қазақстанмен ынтымақтастықты<br />

одан әрі жалғастырып, достық<br />

байланыстарды тереңдетуге ниетті<br />

екендіктерін жеткізді.<br />

Яғни, Қасым-Жомарт Кемелұлының<br />

әлемдік саясаттағы, халықаралық<br />

қауымдастықтағы беделінің<br />

өзі, еліміздің дамуына, елге инвестиция<br />

тартуда, шетелдік алпауыт<br />

компаниялармен серіктесіп жұмыс<br />

істеуде көп ықпалын тигізетініне<br />

сенімдімін.<br />

– Елдер мен олардың президенттері<br />

арасындағы өзара<br />

ынтымақтастық, достық қатынастар<br />

өз алдына. Ал баспасөз<br />

хатшылары қаншалықты белсенді<br />

байланыс орнатқан? Сіз осы<br />

уақыт аралығында қай елдердегі<br />

әріптестеріңізбен қандай қарымқатынастар<br />

орнатып жатырсыз?<br />

– Жалпы, халықаралық қатынастардың<br />

өзі дипломатиялық байланыстардан<br />

бөлек, жеке адами<br />

қарым-қатынастарға тікелей байланысты.<br />

Бұған Елбасы Нұрсұлтан<br />

Әбішұлының достық қарым-қатынастарға<br />

сүйене отырып, кезіндегі<br />

Ресейдің президенті Б.Ельцинмен,<br />

ҚХР және Өзбекстан басшыларымен<br />

шекара мәселесін ың-шыңсыз<br />

шешуі, сондай-ақ АҚШ-тың бұрынғы<br />

президенттері Дж.Буш, Б.Клинтонмен<br />

жақсы байланыстарының арқасында<br />

Қазақстанға АҚШ инвестициясының<br />

келуі секілді мысалдарды көптеп<br />

келтіруге болады.<br />

Сол сияқты Мемлекет басшысы<br />

Қасым-Жомарт Тоқаевтың да<br />

көптеген елдер басшыларымен және<br />

халықаралық ұйымдар жетекшілерімен,<br />

жекелеген беделді саясаткерлерімен<br />

жеке таныстығы, достығы бір төбе.<br />

Осы соңғы сапарлар барысында<br />

Ресей президентінің баспасөз<br />

хатшысы, президент әкімшілігі<br />

жетекшісінің орынбасары Дмитрий<br />

Песковпен, Өзбекстан президенті<br />

әкімшілігі жетекшісінің бірінші орынбасары,<br />

баспасөз хатшысының<br />

міндетін атқарушы Азиз Магруповпен,<br />

Беларусь президентінің баспасөз<br />

хатшысы Наталья Эйсмонтпен,<br />

Қырғызстан президентінің баспасөз<br />

хатшысы Толғонай Стамалиевамен,<br />

Тәжікстан президентінің баспасөз<br />

хатшысы Абдуфаттох Шарифзодамен<br />

жақын танысып, араласып<br />

кеттік. Бір-бірімізге хабарласып,<br />

мерекелерде құттықтап тұрамыз.<br />

Баспасөз хатшылары арасындағы<br />

жақсы қарым-қатынас, ең алдымен,<br />

біздің жұмысымыздың тиімділігін,<br />

сапасын арттырады. Сондықтан<br />

әріптестермен тығыз қарым-қатынас<br />

орнатудың маңызы зор. Мысалы,<br />

Президенттің Өзбекстанға мемлекеттік<br />

сапары кезінде Қазақстанның<br />

Өзбекстандағы <strong>жыл</strong>ының ашылу<br />

салтанатын әріптесім Азиз Магруповпен<br />

келісіп, 2 сағаттың ішінде<br />

іс-шараны біздің елімізде де көрсетуге<br />

мүмкіндік туғыздық.<br />

Сол сияқты, бұрын екі ел<br />

басшыларының Мәскеуде өтіп<br />

жатқан кездесулерінен тікелей<br />

трансляция жасау болмаған екен.<br />

Әрине, тілшілер тікелей байланысқа<br />

шығып, репортаждар беріп<br />

жатады. Алайда, Президенттердің<br />

1 сағатқа жуық баспасөзге арналған<br />

мәлімдемелерін тікелей көрсету<br />

жолға қойылмапты. Біз сол баспасөз<br />

мәслихатын республикалық «Хабар<br />

24» арнасынан толық трансляция<br />

жасауға мүмкіндік алдық.<br />

Содан кейін Қырғызстаннан<br />

ШЫҰ-ның, Тәжікстаннан АӨСШК-нің<br />

саммиттерінен тікелей қосылып,<br />

алқалы жиындардың жұмысын<br />

халыққа көрсеттік. Біз бұдан ұтпасақ,<br />

ұтылған жоқпыз. Мұның бәрі, ең<br />

бірінші кезекте президенттердің<br />

баспасөз хатшыларының ауызбірлігі,<br />

түсіністігі деп ойлаймын.<br />

– Мемлекет басшысы өз қызметіне<br />

кіріскен күннен бастап<br />

баспасөз қызметінің әлеуметтік<br />

желілердегі белсенділігі айтарлықтай<br />

артты. Желі қолданушылар<br />

көптеген мәліметтерді<br />

жедел оқу мүмкіндігіне ие болды.<br />

Бұл үрдіс немен байланысты?<br />

– Дұрыс айттыңыз, Президенттің<br />

баспасөз қызметі бүгінде барлық<br />

танымал әлеуметтік желі платформаларында<br />

бар. Біріншіден,<br />

бұл – қазіргі уақыттың талабы.<br />

Мұнымен санаспауға болмайды.<br />

Екіншіден, Мемлекет басшысы -<br />

2<strong>01</strong>1 <strong>жыл</strong>дан бері Твиттер әлеуметтік<br />

желісінің белсенді қолданушысы.<br />

БҰҰ Бас хатшысының орынбасары,<br />

Женевадағы бөлімшенің Бас директоры<br />

қызметінде жүріп, «виртуалды<br />

желінің» мүмкіндіктерін кең<br />

пайдаланған. Бүгінде Мемлекет<br />

басшысының твитінде 130 мыңға<br />

жуық оқырманы бар.<br />

Қазір Президент Твиттердегі<br />

парақшасынан еліміздегі қоғамдық,<br />

әлеуметтік-экономикалық, саяси<br />

мәселелерге немесе оқиғаларға<br />

қатысты пікірін жазып, ұсыныстары<br />

мен тапсырмаларын беріп отыр.<br />

280 таңбалы қысқа әрі нұсқа жазбаның<br />

ықпалы өте зор. Себебі қазіргі<br />

заман ұзақ-сонар баяндамаларды<br />

емес, мейлінше ықшамдылықты<br />

талап етеді. Сондай-ақ мұндай<br />

жұмыс стилінің басты ұтымды<br />

тұсы – уақыт үнемдейтіні. Президент<br />

үшін бұл – өте маңызды фактор.<br />

Себебі берілген тапсырманың дереу<br />

назарға алынып, қажетті шешімін<br />

табуы – басты мақсат.<br />

Егер салыстырмалы түрде айтатын<br />

болсақ, әлемдегі Твиттер желісін ең<br />

белсенді пайдаланатын саясаткер<br />

Дональд Трамп екен. Оның өзі твитін<br />

тек ағылшын тілінде жазады. Ал<br />

Қасым-Жомарт Кемелұлы қазақ,<br />

ағылшын және орыс тілдерінде, яғни<br />

3 тілде жазады. Біздің Президенттің<br />

осы артықшылығын кешегі фильмінде<br />

ресейлік журналист А.Пивоваров<br />

та атап өтті.<br />

Президент өзінің сайлауалды<br />

бағдарламасында, кейін өткізіп<br />

жүрген жиындарда да мемлекеттік<br />

органдардың барлық деңгейдегі бірінші<br />

басшылары әлеуметтік желілерге<br />

тіркеліп, сол арқылы жұмысты<br />

жеделдетуді, тиімділігін арттыруды<br />

тапсырып келеді. Бұдан бөлек, сәуір<br />

айында Қасым-Жомарт Кемелұлының<br />

Инстаграмм желісінде ресми<br />

аккаунты ашылды. Қазір онда жарты<br />

миллионнан астам оқырманы бар.<br />

Бұлар – Мемлекет басшысының<br />

жеке аккаунттарына қатысты.<br />

Сондай-ақ, ресми Ақорда сайтынан<br />

бөлек, баспасөз қызметінің<br />

Фейсбуктегі, Твиттердегі және<br />

Инстаграмдағы аккаунттары жедел<br />

түрде соңғы жаңалықтарды таратып<br />

отыр. Бұлардың тағы бір жақсы<br />

жағы – ақпаратты жедел таратып қана<br />

қоймайсыз, бірден кері байланыс<br />

орнайды. Яғни, оқырмандар өз<br />

пікірін білдіріп қана қоймай, сауал<br />

жолдап, ұсыныстарын жаза алады.<br />

– Берік Уәлиұлы, кері<br />

байланыс демекші, осыдан<br />

біраз бұрын akorda.kz ресми<br />

сайтында Президенттің виртуалды<br />

қабылдауы ашылды. Сол<br />

виртуалды байланысқа шығып,<br />

хат жазып, хабарласып жатқандар<br />

бар ма? Жалпы, оның тиімділігі<br />

қандай?<br />

– Иә, биыл 22 сәуірде www.akorda.<br />

kz сайтында Қазақстан Республикасы<br />

Президентінің виртуалды қабылдауы<br />

ашылды. Оның негізгі мақсаты –<br />

азаматтардың жеке немесе түрлі<br />

қоғамдық мәселелерге қатысты<br />

өтініштерін қарау, Ақорданың<br />

қоғаммен тікелей диалог орнатуына<br />

жол ашу, ел ішінде болып<br />

жатқан оқиғаларды бақылап отыру<br />

және жедел шаралар қабылдау.<br />

Виртуалды қабылдау ашылғалы,<br />

небары осы 3 айдың ішінде 1500-ге<br />

жуық хат келіп түсіпті. Оның жартысынан<br />

көбі қаралып, тиісті жауаптар<br />

берілді.<br />

Ал оның тиімділігі туралы айтар<br />

болсақ, есіңізде болса, маусым<br />

айының соңында Президент табысы<br />

аз, әлеуметтік тұрмысы төмен<br />

топтағы азаматтардың осы уақытқа<br />

дейін алған тұтыну несиелері мен<br />

олардың үстемелерін кешіру туралы<br />

Жарлыққа қол қойды. Бұл санатқа<br />

көпбалалы отбасылар, мүгедек<br />

балалары бар отбасылар, жалғыз<br />

асыраушысынан айырылған отбасылар,<br />

атаулы әлеуметтік көмек<br />

алатындар, жетім балалар кіреді.<br />

Олар – түрлі себептермен қиын<br />

жағдайға тап болып, өз аттарына<br />

алған кредиттік міндеттемелерін<br />

орындай алмай қалғандар.<br />

Ал бұл проблема қайдан шықты?<br />

Жаңағы айтып отырған Президенттің<br />

виртуалды қабылдауына ең көп<br />

жазылған мәселе осы кредит проблемасы<br />

екен. Сондықтан Мемлекет<br />

басшысы әлгіндей өтініштердің<br />

барлығын жинақтап, осындай шешім<br />

қабылдады. Күні кеше ғана өткен<br />

Үкіметтің кеңейтілген жиынында<br />

Президент мұның бір реттік акция<br />

екенін, қайта жалғасын таппайтынын<br />

ескертті. Міне, виртуалды<br />

қабылдаудың тиімділігінің нақты<br />

мысалы осы болса керек.<br />

Президенттің виртуалды қабылдауына<br />

келіп түсетін әрбір өтініш<br />

міндетті түрде қаралады, оның<br />

бәрін бірдей Мемлекет басшысының<br />

қарауы мүмкін емес, ол кісінің басқа<br />

да шаруалары жетіп жатыр. Бірақ<br />

әр хатты Президент Әкімшілігінің<br />

қызметкерлері, құзырлы органдар<br />

қарайды. Оларға жауап жазылуы,<br />

шешім қабылдануы – Президенттің<br />

жеке бақылауында.<br />

– Қазақстан тарихындағы<br />

екінші Президенттің алғашқы<br />

баспасөз хатшысы болу – тарихи<br />

оқиға. Жауапкершілік жүгі де<br />

жеңіл емес екені түсінікті. Жалпы,<br />

Президенттің баспасөз хатшысы<br />

қандай болуы тиіс?<br />

– Иә, Мемлекет басшысының<br />

баспасөз хатшысы болу – мен үшін,<br />

шын мәнінде, тарихи оқиға. Қасым-<br />

Жомарт Кемелұлы жауапкершілігі<br />

аса зор осы міндетті маған сеніп<br />

тапсырды. Президенттің сенімін<br />

ақтау үшін және елге, мемлекетке<br />

қалтқысыз қызмет ету үшін, журналист<br />

әріптестерімнің де көңілін<br />

қалдырмай, мейлінше ашық болуға<br />

тырысып, бар күш-жігерімді салып<br />

жұмыс істеп жатырмын.<br />

Баспасөз қызметі – Қазақстан<br />

Президентінің атқарып жатқан<br />

қызметінің айнасы. Мемлекет<br />

басшысының ақпарат кеңістігіндегі<br />

негізгі сенімді өкілі болғандықтан,<br />

баспасөз хатшысының жауапкершілігі<br />

өте жоғары. Қателесуге жол жоқ.<br />

Сондықтан баспасөз хатшысы<br />

осындай талаптарға сай болуға<br />

ұмтылуы тиіс.<br />

– Сұхбат барысында Қасым-<br />

Жомарт Кемелұлының 5 тіл<br />

білетінін айтып өттіңіз. Президент<br />

көп жерде қазақша сөйлеп<br />

жүр, дегенмен былайғы жұрт ол<br />

кісіні орыстілді деп ойлайды.<br />

Мемлекет басшысы қазақтілді<br />

БАҚ-ты оқи ма?<br />

– Әрине «Egemen Qazaqstan»,<br />

«Айқын», «Астана ақшамы» газеттерін<br />

күнделікті оқиды. Олардан басқа «Ана<br />

тілі», «Түркістан», «Қазақ әдебиеті»,<br />

«Жас қазақ», «Алматы ақшамы»<br />

секілді апталықтарды қарап, бақылап<br />

отырады. Егер жақсы мақалалар,<br />

сұхбаттар шықса, асықпай оқып,<br />

астын сызып, тіпті кейбіріне қатысты<br />

бұрыштама соғып жатады. Мерзімді<br />

басылымдарға шыққан сыни немесе<br />

проблемалық мақалаларды оқып,<br />

құзырлы органдарға арнайы тапсырмалар<br />

беретін кездері де болады.<br />

Қоғамдағы маңызды мәселелерді<br />

көтеретін телехабарларды<br />

көріп, әлеуметтік желі арқылы<br />

өзінің пікірін білдіріп отыратынын<br />

өздеріңіз де жақсы білесіздер.<br />

Мәселен, өзім жүргізген «1-студия»<br />

саяси ток-шоуына қатысты кезінде<br />

Қасым-Жомарт Кемелұлы твит<br />

жазып, <strong>жыл</strong>ы лебізін білдірді. Бұл<br />

ұжым үшін үлкен қуаныш болған<br />

еді. Сол сияқты ұлттық арнадағы<br />

«Дара жол» бағдарламасына да<br />

ықыласын білдіріп, шығармашылық<br />

ұжымға және журналист Дана<br />

Нұржігітке алғысын білдірген болатын.<br />

«Таңшолпан» бағдарламасының да<br />

тұрақты көрермені. «Шалқар» радиосын<br />

үнемі тыңдап отырады. «Нағыз<br />

қазаққа жақын әңгімелер айтылады»<br />

деп пікір білдіргені есімде.<br />

Яғни, қазақ газеттерін оқиды,<br />

тележобаларды қарайды, қазақ<br />

радиохабарларын тыңдайды.<br />

– Әңгімеңізге рақмет.<br />

Әңгімелескен -<br />

Серік Әбдібек,<br />

«Egemen Qazaqstan».<br />

мезгіл мәселесі<br />

Қысқа<br />

қамдана бастады<br />

Облыс аумағындағы әлеуметтік нысандарға көмір<br />

жеткізу басталып кетті. Аймақтағы білім беру,<br />

денсаулық, мәдениет пен спорт нысандарын<br />

<strong>жыл</strong>ыту үшін 135 мың тонна қатты отын қажет.<br />

Ал жеке үйлердегі тұрғындардың қажеттілігі –<br />

427 мың тонна.<br />

Аймағымызда 575 білім беру, 333 денсаулық және 285 мәдениет<br />

нысаны бар. Оларды көмірмен қамту үшін мемлекеттік қазынадан<br />

1 млрд. 100 млн. теңге бөлінді. Жергілікті әкімдіктер ұсынған<br />

мәліметке сүйенсек, әлеуметтік нысандардың 60 пайызы <strong>жыл</strong>у<br />

маусымына дайын. Бұл ақпараттың шындыққа қаншалықты жанасатынын<br />

арнайы құрылған облыстық штаб тексереді. Мамандар<br />

<strong>тамыз</strong> айының соңына дейін ауыл-ауылды аралап, мекемелердің<br />

дайындығын пысықтауды жоспарлап отыр.<br />

Облыстық энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық<br />

басқармасының өкілдері тұрғындарға көмірді қазірден-ақ сатып<br />

алуға кеңес береді.<br />

- Елді мекендердегі сату нүктелерінде көмір бар. Қатты отынның<br />

бір тоннасының бағасы 6700-14500 теңге аралығында. Сұраныс<br />

артқан тұста көмір бағасы шарықтап кетпесі үшін тиісті шараларды<br />

қолданамыз. Десе де, тұрғындардың ертерек қамданып,<br />

уақыт оздырмай сатып алғаны дұрыс, - дейді облыстық энергетика<br />

және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасының<br />

бөлім басшысы Амангелді Рүстемов.<br />

Қ.ТІЛЕКТЕСҚЫЗЫ.<br />

Терроризммен күрес<br />

Дайындықты<br />

пысықтады<br />

Облыс орталығындағы «ПавлодарЭнерго» АҚ<br />

қарасты №3 <strong>жыл</strong>у-электр орталығы аумағында<br />

терроризм актілерін алдын алуға және оның<br />

салдарын жоюға бағытталған жоспарлы<br />

оқу-жаттығу өтті.<br />

Шараның мақсаты – терроризмге қарсы күрес жөніндегі<br />

Павлодар жедел штабы күштері мен құралдарының өздеріне<br />

жүктелген міндеттерді орындауға қатысты дайындығын тексеру.<br />

Терроризмге қарсы күрес жөніндегі облыстық жедел штабының<br />

хабарлауынша, оқу-жаттығу барысында күрделіліктің түрлі элементі<br />

қолданылып, шынайы өмірге барынша жақын тапсырмалар беріліп,<br />

орындалды.<br />

Өз тілшіміз.


6 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> ЭКОНОМИКА<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

ҚАРЖЫ<br />

Бүгінде баспана алу - қазақстандықтар үшін өткір тұрған мәселелердің<br />

бірі. Статистика комитетінің мәліметінше, былтыр сатып алу-сату<br />

келісімдерінің саны ел ішінде 23,9%-ға артқан. Жеке пәтерде немесе<br />

үлкен жайлы үйде тұруды барлық адам армандайды. Сол себепті<br />

нарықта ипотекалық өнімдерге деген сұраныс артып отыр.<br />

Баспана және ипотека<br />

Айыппұл<br />

арқалатты<br />

Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ<br />

Мамандарды<br />

тыңдаңыз<br />

Шынында, ипотекалық несиелендіру<br />

бағдарламасы – бүгінде<br />

табысы орташа, тұрақты азаматтардың<br />

тұрғын үй алу мәселесінде<br />

жиірек арқа сүйейтін құралына<br />

айналды. Осыдан 4-5 <strong>жыл</strong> бұрын<br />

қарыздың бұл түрін беру бойынша<br />

шектеулер болса, қазірде оның<br />

бірнеше нұсқасы бар.<br />

Мамандардың кеңес беруінше,<br />

әр ұсыныстың жақсы тұстарымен<br />

бірге кемшіліктері де бар. Кейбір<br />

жағдайларда несие бойынша сәтті<br />

мөлшерлемеге ақша жинағымен<br />

кепілдік беріледі. Тұрғын үй жинағы<br />

жүйесі ережелеріне сай, ақша<br />

тұрақты түрде үш <strong>жыл</strong> бойы<br />

жиналуы керек. Кейбір несие<br />

ұйымдары бағасы қайталама<br />

нарықтағы мөлшерден қымбат<br />

болатын, алайда қарыз алу бойынша<br />

тиімді <strong>жыл</strong>дық мөлшерлемесі төмен<br />

бірінші нарықтағы баспаналарды<br />

ғана қарастырады. Қайталама<br />

нарықтағы баспаналар ұзақ уақыт<br />

бойы тұралауда болғандықтан, шарттары<br />

бойынша жаңадан салынған<br />

үйлер ғана емес, сонымен бірге<br />

өзге де жай-күйі жақсы үйлер<br />

мен пәтерлерді қарастыруға<br />

болатын жаңа ипотекалық өнімдер<br />

сұранысқа ие.<br />

«Хиттің» де<br />

ерекшелігі бар<br />

Айтқандай, бүгінде тұрғын үй<br />

сатып алу нарығында «Бәйтерек»<br />

холдингінің ұсынуымен «Баспана-Хит»<br />

ипотекалық бағдарламасы іске<br />

қосылды. Оған қатысушылар –<br />

екінші деңгейлі банктер. Бағдарлама<br />

бойынша құжат қабылдау 2<strong>01</strong>8<br />

<strong>жыл</strong>дың 30 қазанында басталды.<br />

Әуелде несие беруші банктер<br />

аз болып еді, кейін қатары<br />

көбейді. Ресейлік Сбербанкке<br />

дейін ұсынады. Талап бойынша<br />

20 пайыздық бастапқы жарна<br />

салу қажет. Пәтеріңізді өзіңіз<br />

нарықтан тауып, қожайынымен<br />

келіскен соң, құжаттарыңызды<br />

мақұлдауға өткізесіз. Белгілі<br />

мерзім ішінде жауабын алып, әрі<br />

қарай мақұлдаудан соң рәсімдеуге<br />

кірісесіз.<br />

«7-20-25» бағдарламасының<br />

ерекшелігі, пәтерді тек жаңа<br />

үйлерден сатып алуға тиіссіз. Ал<br />

«Баспана Хит» бойынша, таңдау<br />

өз еркіңізде, екінші нарықтан<br />

да таба аласыз. Жаңа үйлерден<br />

гөрі бұрын салынған үйлердің<br />

арзандау екенін ескерсек, ол<br />

да - айтарлықтай жақсы ұсыныс.<br />

Айтпақшы, несиенің өсім пайызы<br />

да көп емес. Жылдық ставкасы<br />

10,75-11 пайыз көлемінде.<br />

Проценттік мөлшер Ұлттық банктің<br />

базалық критерийлеріне байланысты<br />

ай сайын аз-маз өзгертулерге<br />

ұшырауы мүмкін (кейде төмендесе,<br />

кейде өседі). Бірақ бәрібір дәл<br />

қазір осы бағдарлама бойынша<br />

үмітін ақтауға талпынушылар<br />

қатары көбірек. 15 <strong>жыл</strong>ға дейін<br />

ұсынылатын «Баспана Хит» несиесінің<br />

аймақтар үшін ең жоғарғы сомасы<br />

15 млн. теңге болса, Алматы,<br />

Нұр-Сұлтан, Ақтау қалалары үшін<br />

25 млн. теңгеге дейін беріледі.<br />

«Орданың»<br />

ұсынары<br />

Қазақстан нарығында «Қазақстан<br />

ипотекалық компаниясы» АҚ-ның<br />

да атауы танымал. 2005-2007<br />

<strong>жыл</strong>дарға арналған мемлекеттік<br />

бағдарламасын іске асырған<br />

бірыңғай оператор осы ипотекалық<br />

ұйым болатын. Жаңа салынған<br />

үйлерден бюджеттік қызметкерлерге<br />

арзандатылған, <strong>жыл</strong>дық өсімі<br />

10 пайыз болатын жаңа пәтерлер<br />

сатып алуға мүмкіндік берген еді.<br />

Қазіргі кезде аталмыш ұйым<br />

өзінің қызметін жетілдіруде. Өткен<br />

<strong>жыл</strong>дың қазан айында ҚИК өзінің<br />

«Орда» бағдарламасын жария етті.<br />

«Орданың» да өзіндік ерекшелігі<br />

бар. Баспана алуда көпшілігі<br />

бастапқы жарнаны төлеуге<br />

қиналады. Мәселен, басқа<br />

бағдарламаларда пәтер бағасы<br />

10 млн. теңге тұрса, 20 пайыздық<br />

жарнасы – 2 млн. теңге. Бұл да<br />

болса қомақты сома. «Орданың»<br />

айырмашылығы – бастапқы жарна<br />

орнына қолда бар пәтерді, <strong>жыл</strong>жымайтын<br />

мүлікті қоюға болады.<br />

Бастапқы жарна мөлшері кіріс<br />

жағдайы толық дәлелденген<br />

соң, пәтер құнының 30 пайызы<br />

деңгейінде, ал кірісті толық көрсете<br />

алмасаңыз, жарна мөлшері –<br />

50 пайыз. Бастапқы жарна ретінде<br />

сіздің немесе үшінші тараптың<br />

меншігіндегі пәтерді, әкімшілік<br />

немесе коммерциялық нысанды,<br />

жер телімімен бірге жеке үйді,<br />

т.б. қоюға мүмкіндік бар. Несиенің<br />

<strong>жыл</strong>дық өсімі 12 пайызды құрайды,<br />

егер кіріс толық дәлелденбесе,<br />

14 пайызға жетеді.<br />

«ҚИК» ИҰ» АҚ басқарушы директоры<br />

Арман Мұхатов «басқалардан<br />

несие беру айырмашылығы нақты<br />

жағдайға байланысты. Айырмашылық<br />

пайыздық мөлшерлеме,<br />

комиссия, шарттарға тәуелді болуы<br />

мүмкін. Мысалы, «Орда» ипотекасы<br />

бастапқы жарнаның орнына,<br />

сонымен бірге кірісті жартылай<br />

растаудың орнына қосымша кепіл<br />

беру мүмкіндігін қарастырып<br />

жатыр», дейді. Өз мүмкіндігіңізді білу,<br />

қар<strong>жыл</strong>ық мәселелерді шамамен<br />

есептеу мақсатында www.1.kmc.<br />

kz сайтын пайдалануға болады.<br />

Мұнда «Орда» ипотекасы бойынша<br />

несиелік есептеуіш құрылғы<br />

орнатылған. «Орда» ипотекасына<br />

тұрақты кірісі бар ҚР еңбекке<br />

жарамды кез келген азаматы қол<br />

жеткізе алады. Меншікте өзге<br />

баспананың болуы қарыз беру<br />

туралы шешімге ықпал етпейді.<br />

Ерік-жігер -<br />

өзіңізден<br />

Жалпы, қай банкте болмасын,<br />

азаматтардың отбасылық қар<strong>жыл</strong>ық<br />

мүмкіндігі сарапталады. Бұл орайда,<br />

жұрт арасында ащы күлкі туғызса<br />

да айтайық, әр жан иесі есепке<br />

алынады. Яғни, жеңілдік есебінде<br />

емес. Отбасылық бюджеттің<br />

шығындаушысы ретінде. Былай<br />

қарасаңыз, әр бала – бақыт, береке.<br />

Ал банктер үшін басқа ұғым екен.<br />

Ол туралы көп ой толғауға болады.<br />

Бірақ амал қанша?<br />

Банктердің түсінігі бойынша,<br />

бәрі заңнамаға сәйкес болуы керек.<br />

Қарыз алушының кірісі оның<br />

барлық қажеттіліктерін өтеуге және<br />

ауыртпалық түсірмеуге жеткілікті<br />

болуы маңызды. Қарауындағы адамдарды<br />

асырауға кететін шығындар<br />

(отбасының ересек мүшелеріне<br />

15 АЕК, 15 жастан кіші балаларға<br />

15 АЕК-ке дейінгі мөлшерде); төлеп<br />

отырған несиені ай сайын төлеуге<br />

жұмсалатын шығындар, оның ішінде<br />

алып жатқан ипотекалық қарыз<br />

да кіреді; коммуналдық төлемдер,<br />

салықтар да есептеледі.<br />

Шындығында, ипотекалық несие жеке баспанамен<br />

қамтылудың нарықтық құралы ретінде кеңінен<br />

қолданылуда. Әрине, ұзақ мерзімдік қарыз алу<br />

туралы шешім қабылдайтын - өзіңіз. Сондай-ақ, оны<br />

төлейтін де - өзіңіз. Яғни, тиімдісін, тәуекелділігін<br />

есептей отырып, нәтиже шығарсаңыз, пәтер жалдаудан<br />

гөрі қалайда ұтатын боласыз.<br />

Басы 1-бетте<br />

Данияр ЖҰМАДІЛ<br />

Өңірлік коммуникациялар<br />

қызметінде өткен брифинг барысында<br />

аймағымыздың қазіргі<br />

кездегі экологиялық ахуалы<br />

сөз болды. Павлодар облысы<br />

бойынша экология департаменті<br />

басшысының міндетін атқарушы<br />

Әсел Мұхаметжанованың айтуынша<br />

өткен жарты <strong>жыл</strong>да өндіріс<br />

орындарында 32 тексеру өткізілген.<br />

Нәтижесінде, бірқатар кемшіліктер<br />

анықталыпты. Атап айтқанда,<br />

кәсіпорындарға жалпы сомасы<br />

2,6 млн. теңге шамасында<br />

48 айыппұл салынған. Оның басым<br />

бөлігі өтелген. Дейтұрғанмен,<br />

аталған кемшіліктер салдарынан<br />

қоршаған ортаға келтірілген<br />

залал мөлшері 94,6 млн. теңгеге<br />

бағаланып отыр. Сондықтан<br />

экология басқармасы залалдың<br />

орнын толтыру үшін ресми түрде<br />

19 ескерту қағазын берген. Бүгінге<br />

дейін жалпы сомасы 39 млн.<br />

теңге болатын 10 ескерту орындалыпты.<br />

Бұдан бөлек, үстіміздегі <strong>жыл</strong>дың<br />

алғашқы жарты<strong>жыл</strong>дығында<br />

қоршаған ортаға шығаратын<br />

зиянды қалдықтар мөлшері<br />

жоғары саналатын өндіріс орындарында<br />

да тексеру жүргізілген.<br />

Бұл жоспарлы бақылау шарасы<br />

алпауыт кәсіпорындардың жүргізіп<br />

отырған экологиялық саясатының<br />

мінсіз емес екенін дәлелдеп отыр.<br />

Мысалы, Павлодардағы алюминий<br />

зауытының гидрометаллургиялық<br />

цехынан шығатын түтінді<br />

тексеру нәтижесінде күкіртті<br />

сутек анықталған. Мамандар<br />

аталған зиянды заттан қоршаған<br />

ортаға келтірілген залал мөлшері<br />

39 млн. теңгені құрайтынын<br />

айтуда.<br />

- Осы тектес кемшілік<br />

2<strong>01</strong>6 <strong>жыл</strong>ы тіркелген болатын.<br />

Онда алюминий зауытында<br />

күкірт сутегінің шамадан тыс<br />

мөлшері анықталды. Алайда,<br />

кәсіпорын сараптама нәтижесімен<br />

келіспей, сотқа шағым түсірді.<br />

Сот зауыттың пайдасына шешім<br />

шығарды. Өкінішке қарай, үш<br />

<strong>жыл</strong> бұрын тексеру барысында<br />

қолданған құралдарымыздың<br />

сапасы нақты көрсеткіштерді<br />

дәлелдеуге мүмкіндік бермеді.<br />

Осы жағдайдан кейін жергілікті<br />

бюджеттен тиісті көлемде қаражат<br />

бөлініп, заманауи «Каскад»<br />

атты газанализатор құрылғысын<br />

сатып алдық. Бұл құрылғы<br />

ауаға шығарылатын өндірістік<br />

қалдықтардағы күкірт сутегінің<br />

мөлшерін дәлме-дәл көрсетеді, -<br />

дейді Ә.Мұхаметжанова. Бұған<br />

қарамастан, алюминий зауытының<br />

басшылығы жергілікті экология<br />

басқармасының бұл жолғы тексеріс<br />

нәтижесімен де келіспей отыр.<br />

Іс сотта қаралмақ.<br />

Сондай-ақ, жоғарыда аталған<br />

тексеру нәтижесі бойынша<br />

алюминий зауытының №2 кальцинация<br />

пешінен шығарылатын<br />

азот оксидінің мөлшері рұқсат<br />

етілген шектік көрсеткіштен<br />

асып кеткені де анықталған.<br />

Кемшілік мұнымен шектелмейді.<br />

Зауыттағы күлді гидрожою жүйесін<br />

бөлшектеу барысында ауаға көп<br />

мөлшерде құрғақ күл тарағаны<br />

белгілі болды. Қазіргі уақытта<br />

облыстық экология басқармасы<br />

«Қазақстан Ғарыш Сапары» ҰК<br />

АҚ-ның әуеғарыштық түсірілімдер<br />

жүйесі арқылы залал келтірілген<br />

аумақты анықтауда.<br />

Ақсу ферроқорытпа зауытының<br />

қоршаған ортаны қорғау шаралары<br />

аясында санитарлыққорғау<br />

аумағына отырғызған<br />

ағаш көшеттерінің 75 пайызы<br />

өспей қалғаны анықталды. Қазіргі<br />

кезде кәсіпорын аталған аумақты<br />

қалпына келтіру бойынша жоба<br />

дайындауда.<br />

Ә.Мұхаметжанованың сөзіне<br />

сүйенсек, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>дың алғашқы<br />

алты айында аймағымызда өндіріс<br />

орындарымен ауаға 340 мың<br />

тонна көлемінде зиянды заттар<br />

шығарылған.<br />

- Есептік көрсеткіштерге көз<br />

жүгіртсек, 2<strong>01</strong>6–2<strong>01</strong>8 <strong>жыл</strong>дар<br />

аралығында қоршаған ортаға<br />

тараған өндірістік қалдықтардың<br />

көлемі 163 мың тоннаға артқанын<br />

байқауға болады. Бұл «Болат<br />

Нұржанов атындағы №1 ГРЭС»<br />

және «Еуразиялық энергетикалық<br />

корпорациясы» құрамындағы Ақсу<br />

<strong>жыл</strong>у-электр станциясындағы<br />

өндіріс көлемінің артуымен,<br />

«Қазақстан алюминийі» зауытындағы<br />

шикізат базасының алмасуымен<br />

байланысты болып отыр, -<br />

дейді басқарма басшысының<br />

міндетін атқарушы.


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

ҚАМқорлық 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> 7<br />

Бас тақырып<br />

Кімнің несиесі «кешіріледі»?<br />

Елімізде тұрғындардың тұтынушылық несиелерінің жалпы сомасы 3 трлн. теңгеден асып<br />

жығылады. Қазақстандықтар қар<strong>жыл</strong>ық жағынан қиын-қыстау кезеңдерде тығырықтан шығу<br />

үшін, өзге де қажеттіліктеріне дәл осындай көлемдегі қарызды екінші деңгейлі банктерден алған.<br />

Олардың қатарында әлеуметтік әлжуаз топ өкілдері де бар. Олар үшін ай сайын несиені өтеу<br />

тіпті қиын. Сондықтан осы <strong>жыл</strong>дың 26 маусымында ҚР Президенті «ҚР азаматтарының борыш<br />

жүктемесін азайту» туралы Жарлыққа қол қойған еді. Бұл жаңашылдық қалай жүзеге асады?<br />

Мұндай мүмкіндік кімдерге беріледі? Осы және өзге де сауалдарға ҚР Ұлттық банкі Павлодар<br />

филиалының директоры Баян Мергенбаева жауап берді.<br />

- Баян Төлегенқызы, Мемлекет<br />

басшысының Жарлығы нақты<br />

қандай қадамдарды қамтиды?<br />

Кімдердің несиелері «кешіріледі»?<br />

- Бірінші бағыт әлеуметтік осал<br />

топ өкілдерінің несиелік жүктемесін<br />

азайтуды көздейді. Көпбалалы,<br />

асыраушысынан айырылған,<br />

мүмкіндігі шектеулі балалары бар,<br />

атаулы әлеуметтік көмек алатын<br />

отбасылар мен жетім, ата-анасының<br />

қамқорлығынсыз қалған азаматтар<br />

(29 жасқа дейінгі) екінші деңгейлі<br />

банктен жалпы сомасы 3 млн.<br />

теңгеден аспайтын несие алған<br />

болса, негізгі борыш пен сыйақы,<br />

барлығы 300 мың теңге мемлекет<br />

тарапынан өтеледі. Бұл ретте 1 маусымға<br />

дейін алған қарыз сомасы<br />

ғана ескеріледі. Акцияның бірреттік<br />

қана екенін ерекше атап өту керек.<br />

Тағы бір ескерер жайт – несие<br />

кепілсіз болуы тиіс. Яғни, акцияға<br />

ипотекалық несиелер, кепілді несиелер<br />

қатыспайды.<br />

- Мұндай мүмкіндікті иелену<br />

үшін тұрғындар банктерге барып,<br />

өтініш жазуы керек пе?<br />

- Жоқ. Екінші деңгейлі банктерге<br />

де, микроқар<strong>жыл</strong>ық ұйымдарға да<br />

бармайды. Барлық жұмысты кредитор<br />

өзі жүргізеді. Алдымен ҚР Еңбек<br />

және халықты әлеуметтік қорғау<br />

министрлігі қолдау көрсетілетін<br />

азаматтардың тізімін жасайды.<br />

Кейін бұл тізім мемлекеттік<br />

несиелік бюродағы мәліметтермен<br />

сәйкестендіріліп, екінші деңгейлі<br />

банктерге жолданады.<br />

2 қыркүйекке дейін<br />

қаржы институттарына<br />

тиісті қаражат аударылып,<br />

9 қыркүйекке<br />

дейін банктер мен<br />

микроқар<strong>жыл</strong>ық ұйымдар<br />

несиелік бюроға қарыз<br />

сомасының төмендегені<br />

немесе жабылғаны туралы<br />

ақпаратты жолдайды.<br />

Тұрғындар да хабарламалар,<br />

қоңыраулар<br />

арқылы хабардар<br />

етілуі тиіс. Оған қоса,<br />

«е-халық» порталында акцияның<br />

қорытындылары жарияланады.<br />

Сол арқылы қарыз алушы өз<br />

несиесінің «кешірілу» жүйесі туралы<br />

толық ақпаратты біле алады.<br />

Байқағаныңыздай, тұрғындарға<br />

банктердің табалдырығын тоздырып,<br />

құжаттарды толтырудың қажеттілігі<br />

жоқ.<br />

- Бұл ретте тұрғындарды<br />

«ерлі-зайыптылардың екеуінің<br />

де несиесі өтеле ме?» деген сауал<br />

мазалайды...<br />

- Тізімді ҚР Еңбек және халықты<br />

әлеуметтік қорғау министрлігі<br />

дайындады. Әр адамның несиесі<br />

жеке қарыз болып есептеледі.<br />

Сондықтан отбасының бір ғана<br />

емес, екі өкілінің де борышы өтелуі<br />

әбден мүмкін.<br />

- Бір адамның бірнеше несиесі<br />

болса, қайсысы өтеледі?<br />

- Несие кепілсіз әрі тұтынушылық<br />

болуы тиіс. Оған қоса, банктен<br />

алған қарыздың барлық сомасы<br />

1 маусымдағы жағдай бойынша<br />

3 млн. теңгеден аспауы керек.<br />

Оның бір немесе бірнеше банктен<br />

берілуі маңызды емес. Ал қайсысы<br />

бірінші кезекте «кешірілетініне»<br />

келер болсақ, алдымен <strong>жыл</strong>дық<br />

пайыздық мөлшерлемесі ең көп<br />

несие ескеріледі. Кейін қай несиенің<br />

сомасы көп екені және қайсысының<br />

өзгелерден бұрын берілгені назарға<br />

алынады. Мемлекет қазынасынан<br />

300 мың теңге аударылған күннің<br />

өзінде тұрғынның әлі банкке қайтарар<br />

қарызы болса, жаңадан келісімшарт<br />

пен несиені өтеу күні, сомасы<br />

белгіленеді. Ол бұған дейін ай<br />

сайын төлеген сомадан едәуір<br />

аз болатыны анық.<br />

- Бүгінгі күні кей тұрғындар<br />

оларға мұндай жеңілдіктің<br />

жасалғанын қаламайды. «Бұдан соң<br />

тағы несие ала алмай қаламыз»,<br />

«Бақытты отбасы» ипотекалық<br />

бағдарламасына қатыса алмаймыз»<br />

деп қауіптенеді. Шынымен, несиесі<br />

«кешірілген» азаматтар «қара<br />

тізімге» ене ме?<br />

- Бұл ретте борышкерлердің<br />

несиенің өтелгенін қалаймын<br />

немесе қаламаймын деген тілектері<br />

ескерілмейді. Жоғарыда атап<br />

өткенімдей, тізімді министрлік түзеді.<br />

Бұл орган қызметкерлері тұрмысы<br />

төмен, қиын жағдайға тап болған<br />

отбасылардың ешқайсысын назардан<br />

тыс қалдырмайды. Сондай-ақ,<br />

мүмкіндікке ие әлеуметтік топ<br />

өкілдерінің несиені уақытылы немесе<br />

кешіктіріліп өтелуі назарға алынбайды.<br />

Ал бұдан соң тағы несие<br />

ресімдеуіне болады. Мемлекеттік<br />

қолдау қайта соған жол ашып отыр.<br />

Тұрғындардың «қара тізімге»<br />

ілікпей, несиелік «тарихының»<br />

жақсаруы үшін 300 мың теңге<br />

көлемінде қарызын өтеу шарасы<br />

қолға алынды. Десе де, екінші<br />

деңгейлі банктерге қойылатын<br />

талап күшейтіледі. Азаматтардың<br />

берешекке белшесінен батпауы әрі<br />

айлық табысын жүйелі жұмсауы<br />

үшін несие күнкөріс деңгейі<br />

төмен азаматтарға берілмейтін<br />

болады. Яғни, бір айдағы кіріс<br />

көлемі 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>ы 29698 теңгеден<br />

төмен болмауы тиіс. Бұл мәселе<br />

Президент Жарлығының үшінші<br />

бағытында қарастырылған.<br />

- Білуімше, бұл құжаттың<br />

екінші бағыты тұрғындардың<br />

барлығына бірдей қатысты.<br />

Осы туралы толығырақ айтып<br />

өтсеңіз...<br />

- Иә, Жарлықтың екінші<br />

бағытын жүзеге асыру барысында<br />

несие алушының әлеуметтік<br />

мәртебесі маңызды емес. Кепілсіз<br />

тұтынушылық несиелер бойынша<br />

айыппұлдар мен өсімпұлдар болса,<br />

яғни сіз несиені уақытылы төлемей,<br />

соның салдарынан банк күн сайын<br />

сіздің қарызыңызға қосымша сома<br />

белгілесе, бұл сома мемлекет<br />

тарапынан өтеледі. 1 шілдеге<br />

дейін есептелген өсімпұлдар<br />

мен айыппұлдарды төлемейсіз.<br />

Ал қарыздың қалған бөлігін<br />

өтеуге міндеттісіз. 30 шілдеге<br />

дейін екінші деңгейлі банктер<br />

мен микроқар<strong>жыл</strong>ық ұйымдар<br />

осындай айыппұлдарды арқалаған<br />

азаматтардың барлығының қарызын<br />

«кешірді». Енді ертеңге дейін несие<br />

алушыларға атқарылған операция<br />

туралы хабарлама жолдауы тиіс.<br />

- Бұл шара коллекторлық<br />

компанияларға берілген несиелерге<br />

де қатысты ма?<br />

- Қарыз сомасы коллектордың<br />

басқаруына өтсе, оған қатысты<br />

ешқандай жеңілдік қолданылмайды.<br />

- Аталмыш жаңашылдық<br />

туралы толығырақ ақпаратты<br />

қайдан, қалай алуға болады?<br />

- Егер тұрғындардың көкейінде<br />

жауапсыз қалған сұрақтар болса,<br />

Ұлттық банктің Павлодар филиалына,<br />

Павлодар қаласы, Ак.Сәтбаев<br />

көшесі, 44-үй мекенжайындағы<br />

ғимаратқа келуіне әбден болады.<br />

Біздің мамандар кеңес беріп,<br />

сауалдарға жауап беруге әзір.<br />

Сондай-ақ, тұрғындар кепілсіз<br />

тұтынушылық қарызды өтеу туралы<br />

ақпаратты алу үшін «Азаматтарға<br />

арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясына<br />

немесе «электрондық<br />

үкімет» порталына жүгіне алады<br />

(жобалап алғанда ағымдағы <strong>жыл</strong>дың<br />

15 қыркүйегінен кейін).<br />

Мемлекеттік корпорация өз<br />

кезегінде «электрондық үкімет»<br />

шлюзі арқылы «Е-халық» ақпараттық<br />

жүйесіне өтініш жасап, тұрғындарға<br />

кепілсіз тұтынушылық қарыздың<br />

өтелуі жөнінде ақпарат ұсынады.<br />

Егер де тұрғындар «электрондық<br />

үкімет» веб-порталы арқылы өтінсе,<br />

онда ақпарат өтініш берушінің «жеке<br />

кабинетіне» жіберіледі.<br />

- Сұхбатыңызға рақмет!<br />

Сұхбаттасқан –<br />

Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА.


8 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> МЕЗГІЛ<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

БІЛІМ<br />

Жаңа жатақхананың<br />

құрылысымен танысты<br />

ҚР Парламенті Сенатының депутаттары Манап Көбенов пен Нұржан<br />

Нұрсипатов жұмыс сапары барысында С.Торайғыров атындағы Павлодар<br />

мемлекеттік университетінде болып, 600 орынға шақталған жаңа<br />

жатақхананың құрылыс барысымен танысты.<br />

Жаңа нысан Павлодар мемлекеттік<br />

университеті студенттерінің жатын орын<br />

қажеттіліктерін азайтады. Жобаға сәйкес<br />

600 орындық жатақхана 2020 <strong>жыл</strong>дың наурызында<br />

қолданысқа беріледі. Нысанның осындай<br />

қысқа мерзімдегі құрылысы ПМУ, жоба<br />

инвесторы мен мердігер ұйым арасындағы<br />

үш жақты консорциумдық келісім негізінде<br />

жүзеге асырылуда.<br />

Жоба құны - 1 млрд. 300 млн. теңге.<br />

ПМУ инженерлік-техникалық бөлімнің<br />

жетекшісі Бауыржан Катаевтың айтуынша,<br />

жоғары оқу орны жаңа үш жақты схема<br />

бойынша тұрғын ғимаратын салып жатқан<br />

еліміздегі алғашқы университет болмақ. Бұл<br />

тұрғыда ПМУ-дің келісім формасы өзге оқу<br />

орындары үшін үлгіге айналады.<br />

Бауыржан Катаевтың айтуынша, бұрынғы<br />

келісімшарттық схемалар бюджеттік қаржыны<br />

тарту немесе мемлекеттік-жекеменшік<br />

әріптестік формасына негізделген. Нәтижесінде<br />

университеттің меншік құқығы болмайды.<br />

Айта кетерлігі, осы тектес тұрғын корпустарын<br />

салу тәжірибесі көрсеткендей,<br />

1,5-2 <strong>жыл</strong>дық мерзімді қарастырады. Ал жаңа<br />

серіктестік формасы нысанды бір <strong>жыл</strong>дан<br />

соң қолданысқа беруге мүмкіндік береді<br />

Үш жақты келісім өз кезегінде инвесторға<br />

нысанды қысқа мерзімде қолданысқа беруге<br />

ынталандырады. Сонда оның үлестік қатысуы<br />

80 пайызды құрайды, ал университеттің үлесі –<br />

20%. Осылайша, инвестор мердігерлерді<br />

де ынталандырады.<br />

Нәтижесінде инвестор құйған қаржысының<br />

80% алады, сол үшін құрылысты сапалы<br />

әрі тез жүргізеді.<br />

Алғашқы жоба 1 млрд. 400 млн. теңгенің<br />

бюджетімен 500 орынға қарастырылған. Бірақ,<br />

инвестор өз жобасын ұсынып, жатақханадағы<br />

орындарды 600-ге көбейтті, ал бағасын<br />

100 млн. теңгеге төмендетті.<br />

Бүгінде жатақхананың төменгі қабаты<br />

мен іргетасы дайын.<br />

Нысанды салу барысында отандық құрылыс<br />

материалдары қолданылып, жергілікті мамандар<br />

шақырылады. С.Торайғыров атындағы ПМУ<br />

студенттік құрылыс отрядтары да атсалысады.<br />

С.Торайғыров атындағы ПМУ-дің<br />

ақпараттық агенттігі.<br />

(2<strong>01</strong>56)<br />

ОҚЫС ОҚИҒА<br />

Елімізде жазғы мезгілде<br />

суға шомылуға рұқсат<br />

етілген 600-ден астам<br />

арнайы жағажай болса,<br />

шомылып, балық<br />

аулайтын 50 мыңнан<br />

астам аумақ бар.<br />

75 бала!<br />

Бұл туралы Астанада өткен<br />

брифингте ҚР ІІМ Төтенше жағдайлар<br />

комитетінің төрағасы Владимир Беккер<br />

мәлімдеді.<br />

- Шілде айы - шомылу маусымының<br />

нағыз қызған кезі. Өкінішке қарай,<br />

суда қайғылы жағдайлар тіркелуде. Шомылу маусымы басталғалы бері елімізде<br />

214 адам суға кетсе, соның 75-і – балалар, - дйді Владимир Беккер.<br />

214 адамның 198-і адам шомылуға рұқсат етілмеген орындарда ажал құшқан.<br />

Қайғылы оқиғалардың көп бөлігі Түркістан, Алматы, Ақмола мен Шығыс Қазақстан<br />

облысында орын алса, солардың қатарында Павлодар облысы да бар. Биылғы<br />

<strong>жыл</strong>ы біздің аймақта 18 адам суға кеткен.<br />

Ажалдан құтқарып қалды<br />

Бір отбасының үш баласын суға кетіп бара жатқан жерінен<br />

құтқарып қалған Аққулы ауданы ПБ кезекші бөлімінің аға<br />

инспекторы, полиция аға лейтенанты Ғалымбек Жұмабаевты<br />

батыл әрекеті үшін Ішкі істер департаменті бастығының міндетін<br />

атқарушы, полиция подполковнигі Жасқайрат Қайыров бағалы<br />

сыйлық – қол сағатпен марапаттады.<br />

Еске сала кетейік, биылғы <strong>жыл</strong>ғы шілде айында инспектор Ғалымбек Жұмабаев<br />

үш әпкелі-сіңлілі қыздарды Ертіс өзенінің ортасына қарай қатты ағыс суы әкетіп<br />

бара жатқан жерінен құтқарып қалған болатын. Полицей суға бата жаздаған<br />

қыздарға қарай малтып, олардың жағаға шығуына көмектесті. Суға кете жаздаған<br />

қыздар - Аққулы ауылының тұрғындары, 1996, 1999 және 2002 <strong>жыл</strong>ы туған әпкелісіңлілер.<br />

Ажалдан аман қалған қыздардың ата-анасы полицейге алғыс білдірді.<br />

СТАТИСТИКА<br />

Жалпы өңірлік өнім<br />

(2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>ғы қаңтар-наурыз)<br />

Өз тілшіміз.<br />

ҚАУІПСІЗДІК<br />

Олқылықтарды<br />

жою үшін<br />

Павлодар қаласының тұрғындарынан жаяу жүргіншілер мен<br />

көлік қозғалыстарына қауіп төндіретін көшедегі құдықтардың<br />

жағдайы туралы шағымдар жиі айтылады. Осыған байланысты<br />

тиісті орындар шара қолданып, құдық иелеріне айыппұл салмақ.<br />

2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>ғы қаңтарнаурызда<br />

облыс<br />

аумағында өндірілген<br />

жалпы өңірлік өнімнің<br />

(ЖӨӨ) көлемі<br />

562,6 млрд. теңгені<br />

құрады.<br />

Жан басына шаққандағы<br />

жалпы өңірлік өнім - 746,3<br />

мың теңге.<br />

Бұл 2<strong>01</strong>8 <strong>жыл</strong>дың<br />

сәйкес кезеңімен<br />

салыстырғанда<br />

0,9 пайызға көп.<br />

Ал республикалық<br />

деңгейде біздің<br />

аймақтың<br />

жалпы өңірлік<br />

өнім көлемнің<br />

үлестік салмағы<br />

4,3 пайызға тең<br />

болды.<br />

Қазір Павлодар қаласының көшелерінде<br />

19 мың құдық бар. Оның 16 мыңы -<br />

су бұру, сумен жабдықтау жүйелеріне,<br />

қалғандары <strong>жыл</strong>умен жабдықтау желілеріне<br />

қатысты.<br />

Апта сайын Павлодар қаласының<br />

тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық<br />

бөлімі жол-көлік инспекциясы органдарымен<br />

бірлесіп, «Жол қозғалысына қауіп<br />

төндіретін жерасты коммуникациялары<br />

құдықтарын ұстау ережелерін бұзу» -<br />

ҚР Әкімшілік құқық бұзушылық туралы<br />

Кодексінің 632-бабын сақтау мақсатында<br />

рейдтік іс-шаралар өткізіп тұрады.<br />

- Бұл заңнама инженерлік желілер<br />

меншік иелерінің құдықтарды талаптағыдай<br />

ұстауларына міндеттейді, - дейді қалалық<br />

тұрғын үй коммуналдық шаруашылық бөлімі<br />

коммуналдық шаруашылық секторының<br />

бас маманы Темір Қасқабаев. - Егер<br />

құдықтардың жай-күйі талаптағыдай<br />

болмаса, онда жол-көлік инспекциясы<br />

құдықтардың меншік иелеріне олқылықтарды<br />

жою туралы ескертеді. Егер олқылық<br />

жойылмаса әкімшілік айыппұл салынады,<br />

- дейді.<br />

Әкімшілік айыппұл жеке тұлғалар үшін<br />

5 АЕК-тен, ал заңды тұлғалар үшін 15 АЕК-тен<br />

басталады. Жаяу жүргіншілер жүретін жолда<br />

құдық асфальтбетон жабындының деңгейінен<br />

төмен немесе жоғары болса немесе люк<br />

ашылса, көлік оқиғасы қаупін төндіреді.<br />

– Жол-техникалық инспекциясымен<br />

бірге соңғы рейд 25 шілдеде Катаев<br />

және Радищев көшелерінде өтіп, алты<br />

учаскеде олқылықтар анықталды. Полиция<br />

қызметкерлері осы мәселелер туралы<br />

тиісті орындарға ұйғарымдар жіберді,<br />

- дейді Темір Қасқабасов.<br />

Өз тілшіміз.<br />

Облыстық статистика департаменті.<br />

Бұл көрсеткіш<br />

бойынша<br />

Павлодар<br />

облысы<br />

6-орында.


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />

1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> 9<br />

5 <strong>тамыз</strong>, дүйсенбі<br />

03.10 Таң намазының кіруі, 05.13 Күннiң шығуы, 13.03 Бесiн намазы,<br />

18.18 Екiнтi намазы, 20.42 Ақшам намазы, 22.45 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Końil tolqyny»<br />

6:25 «Masele».<br />

7:00 «TAŃS H O L P A N » .<br />

9:30 «Қарақшы мен<br />

капитан».<br />

10:00 «Qyzyq eken...»<br />

10:50 «Қайран күндер».<br />

12:35 «Ай жүзін бұлт<br />

басқанда».<br />

14:10 «Końil tolqyny»<br />

15:00 «Гүлпері».<br />

16:00 «Shańyraq».<br />

17:00 AQPARAT<br />

17:15 «Bizben birge!».<br />

1 8 : 1 0 « Қ А Й Р А Н К Ү Н Д Е Р » .<br />

20:00 AQPARAT<br />

20:30 «Сүйе білсең».<br />

21:30 «ГҮЛПЕРІ».<br />

22:30 «BIZBEN BIRGE!».<br />

23:20 «Құбылай хан».<br />

0:10 «ӘзілMAN»<br />

1:10 AQPARAT<br />

1:40 «Shańyraq».<br />

2:30 «Qareket»<br />

3:25 «100 бизнес бастауы»<br />

3:35 AQPARAT<br />

ERTIS<br />

8:00 Арнаның ашылуы .<br />

Әнұран.<br />

8:02 «ERTIS aqparat»<br />

9:00 «ERTIS TAŃY»<br />

10:30 «Мөлдір махаббат»<br />

11:15 «1 СТУДИЯ»<br />

12:00 «РУХАНИ TOUR. ҰЛЫ<br />

ДАЛАҒА САЯХАТ»<br />

12:10 "Дэйзи мен Олли"<br />

12:30 "Түсім бе екен?" Т/х<br />

13:00 "Отінді өшірме" Т/х<br />

14:20 «Әйел тағдыры» Т/х<br />

15:05 - 17:55 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:20 «РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ»<br />

18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 «1 СТУДИЯ»<br />

19:45 «Іздедім сені» Т/х<br />

20:35 "Көшпенділер" Д/ф<br />

21:00 "Әйел тағдыры" Т/х<br />

22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:20 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:40 "Тігіншілер" Т/х<br />

0:00 «ERTIS aqparat»<br />

0:20 «ERTIS aqparat»<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Тамаша"<br />

7:00 "Қызық times"<br />

8:00 Жаңалықтар<br />

8:10 "Болт и Блип"<br />

9:00 Новости<br />

9:10 "Болт и Блип"<br />

10:30 "Прежде, чем я усну"<br />

12:00 Жаңалықтар<br />

12:10 "Тарих. Тағдыр. Тұлға"<br />

13:00 Новости<br />

13:10 "Забудь и Вспомни"<br />

14:50 "Өз үйім 2"<br />

15:50 "Ақылдың кілті.<br />

Өмірдастан"<br />

17:30 "Менің тағдырым"<br />

18:00 "Жұмбақ жандар"<br />

18:45 "Аға"<br />

19:30 "Бәсеке 2"<br />

20:00 Қорытынды<br />

жаңалықтар<br />

20:30 "Zerde"<br />

21:00 Итоги дня<br />

21:30 "Жеті ән".<br />

22:20 "Время"<br />

23:10 "Жұмбақ жандар"<br />

0:00 "Ақылдың кілті.<br />

Өмірдастан"<br />

1:40 "Әсем әуен"<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "Күлдірген"<br />

7:00 "KazNet"<br />

7:50 Мультфильм<br />

10:00 "Абысындар"<br />

11:00 Сериал "След"<br />

12:00 Х/ф "Замуж в 30"<br />

14:20 Мультфильм<br />

15:00 Үздік әндер<br />

16:00 "Қорғансыз"<br />

17:00 "Ел аузында"<br />

18:00 "Кешіккен хат"<br />

20:00 Жаңалықтар<br />

20:30 Новости "20:30"<br />

21:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

22:00 "Абысындар"<br />

23:30 "Бір туған"<br />

0:30 "Кешіккен хат"<br />

2:30 Жаңалықтар<br />

3:00 Новости "20:30"<br />

3:30 "Ән мен әзіл"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />

6:40 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />

7:10 «ТАМАДА BATTLE»<br />

8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />

11:00 «ПОЛЕ ЧУДЕС»<br />

12:00 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />

15:00 «ДВОЕ ПРОТИВ<br />

СМЕРТИ».<br />

16:55 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />

18:00 «БАСТЫ<br />

Ж АҢ А ЛЫҚТАР»<br />

18:45 «ПЕНДЕМІЗ ҒОЙ»<br />

20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />

20:45 «МЕНТОВСКИЕ<br />

ВОЙНЫ 8»<br />

22:00 «П@УТINA»<br />

23:00 «МЕНТОВСКИЕ<br />

ВОЙНЫ 8».<br />

0:45 «НАУЧИ МЕНЯ ЖИТЬ»<br />

2:00 «П@УТINA»<br />

2:45 «ПЕНДЕМІЗ ҒОЙ»<br />

3:45 «ТОЙ БАЗАР»<br />

СТВ<br />

06.00 Заттыбек<br />

Көпбосынұлы «Ақ<br />

маржан»<br />

шығармашылық ән<br />

кеші<br />

08.00 «Жұлдыз FM»<br />

радиосында «Таңғышоу»<br />

11.00 «Ән шашу»<br />

11.20 «Смех с доставкой<br />

на дом»<br />

12.10 «Асыл-Ана»<br />

«Мақсат-Мақсат»<br />

дуэтінің<br />

шығармашылық кеші<br />

13.40 «Ән шашу»<br />

14.35 «Қазақстан - байтақ<br />

өлке»<br />

15.20 «Ән шашу»<br />

17.45 «Неизведанный<br />

Казахстан».<br />

18.20 «Преступления<br />

страсти».<br />

19.25 «Тайны нашего кино»<br />

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

20.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

20.30 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

21.55 «Қазақтың Майрасы»<br />

00.00 «Хроники московского<br />

быта»<br />

00.40 «Мой герой»<br />

<strong>01</strong>.20- «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+31<br />

05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />

06:00 Ризамын<br />

07:00 Информбюро<br />

08:00 What’s App<br />

09:00 «Маша и Медведь»<br />

10:00 Дайджесты<br />

тематические<br />

12:30 «Мехектің өмірі»<br />

14:00 «Зверополис»<br />

16:30 «Реальные пацаны»<br />

17:30 «Сваты»<br />

20:00 Информбюро<br />

21:00 «Адасқан ғұмыр»<br />

23:00 «Әзілдер жинағы»<br />

00:00 «Үш қыздың құпиясы»<br />

<strong>01</strong>:00 Алдараспан, Нысана,<br />

Шаншар әзілдері<br />

04:00 «Келіндер бәйгесі»<br />

04:40 Ризамын<br />

05:30 Әзіл студио<br />

НТК<br />

07.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

07.25 «Бүлдір-күлдір»<br />

07.50 «Жұлдыздар шеруі»<br />

08.35 «Екі езу»<br />

09.00 «Байқа, балақай!»<br />

09.30 «ПАТРУЛЬ»<br />

11.00 «ПАССАЖИРЫ»<br />

13.40 «НА НОЖАХ»<br />

15.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

15.25 «Байқа, балақай!»<br />

16.20 «INSTATV.KZ»<br />

16.40 «ҚЫЗЫҚ TIMES»<br />

18.05 «Екі езу»<br />

18.40 "Жұлдызды Weekend"<br />

19.30 «ОДНАЖДЫ В<br />

РОССИИ»<br />

20.00 «ИНКАССАТОР»<br />

21.50 «ПЛЕННИК»<br />

00.00 «Іңкәр жүрек»<br />

00.40 «Екі езу»<br />

<strong>01</strong>.20 "Жұлдызды Weekend"<br />

02.00 «Тематик-шоу»<br />

КТК<br />

07.05 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />

07.20 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />

ЖАСЫ”.<br />

08.40 “ҚАЙСАР ЖЕСІР”.<br />

09.30 “ЮРМАЛА”<br />

10.30 “ВСЁ К ЛУЧШЕМУ-2”<br />

14.30 “ПУТЕШЕСТВИЕ К<br />

ЦЕНТРУ ДУШИ”,<br />

16.30 “АТАЛАР СӨЗІ”.<br />

17.10 “МЕРЕКЕЛІК<br />

КОНЦЕРТ”<br />

18.00 “СҮЙІКТІ ДЕНИЗ-2”.<br />

19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20.00 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />

21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />

21.30 “ЛИЧНОСТЬ НЕ<br />

УСТАНОВЛЕНА”<br />

23.30 “ПЛАКУЧАЯ ИВА”<br />

<strong>01</strong>.10 “АТАЛАР СӨЗІ”<br />

<strong>01</strong>.50 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />

ЖАСЫ”.<br />

03.00 “ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ<br />

0 3 . 4 0<br />

ШЫРАҚТЫ”<br />

06.50<br />

“К Т К ” ҚОРЖ ЫНЫН А Н”<br />

Т/х «Элиф»<br />

ИРБИС<br />

06.30 «Бала тілі бал»<br />

08.00 «Ән қанатында»<br />

10.00 Фильм «Жандарм<br />

в Нью-Йорке»<br />

12.00 «Звёздные врата»<br />

15.00 «Болашақ»<br />

16.00 «Ән қанатында»<br />

17.40 «Иман нұры»<br />

18.00 Новости<br />

18.40 «Айтарым бар»<br />

19.30 Новости<br />

20.10 «Джонни Мнемоник»<br />

22.30 Новости<br />

23.10 «Болашақ»<br />

00.00 Новости<br />

00.40 «ТАСС уполномочен<br />

заявить...»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

7 АРНА<br />

06.00 Т/х «Жаңа келін»<br />

08.50 М/с «Монкарт»<br />

10.00 М/ф «Король обезьян»<br />

11.50 Скетчком «Q-елі»<br />

12.30 Т/х «Жазмыш»<br />

13.40 Т/х «Жаңа келін»<br />

14.40 «Отпетые<br />

напарники»<br />

16.50 «Сердце из стали»<br />

19.00 «Следователь<br />

Протасов»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

21.05 Т/х «Элиф»<br />

23.10 Т/х «Әкесінің баласы»<br />

00.20 «Добро пожаловать<br />

в рай»<br />

02.30 Т/п «Кзландия»<br />

03.00 Т/х «Элиф»<br />

03.45 Т/х «Жазмыш»<br />

04.30 Т/п «Жеңіп көр»<br />

05.15 Т/п «Қуырдақ»<br />

03.12 Таң намазының кіруі, 05.15 Күннiң шығуы, 13.03 Бесiн намазы,<br />

18.17 Екiнтi намазы, 20:41 Ақшам намазы, 22.42 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Końil tolqyny»<br />

6:30 AQPARAT<br />

7:00 «TAŃS H O L P A N » .<br />

9:30 «Қарақшы мен<br />

капитан».<br />

10:00 «Qyzyq eken...»<br />

10:50 «Қайран күндер».<br />

12:35 «Қайсар».<br />

13:00 «Парыз».<br />

14:00 «Końil tolqyny»<br />

15:00 «Гүлпері».<br />

16:00 «Shańyraq».<br />

17:00 AQPARAT<br />

17:15 «Bizben birge!».<br />

18:10 «ҚАЙРАН КҮНДЕР».<br />

20:00 AQPARAT<br />

20:30 «Сүйе білсең».<br />

21:30 «ГҮЛПЕРІ».<br />

22:30 «BIZBEN BIRGE!».<br />

23:20 «Құбылай хан».<br />

0:10 «ӘзілMAN»<br />

1:10 AQPARAT<br />

1:40 «Shańyraq».<br />

2:30 «Qareket»<br />

3:25 «Jan jylyy».<br />

3:45 AQPARAT<br />

ERTIS<br />

8:00 Арнаның ашылуы.<br />

Әнұран.<br />

8:02 «ERTIS aqparat»<br />

8:50 "Жиһанкез Кемми"<br />

9:00 «ERTIS TAŃY»<br />

10:30 «Іздедім сені» Т/х<br />

11:15 «1 СТУДИЯ»<br />

12:00 «РУХАНИ TOUR. ҰЛЫ<br />

ДАЛАҒА САЯХАТ»<br />

12:10 "Дэйзи мен Олли"<br />

12:30 "Түсім бе екен?" Т/х<br />

13:00 "Отінді өшірме" Т/х<br />

14:20 «Әйел тағдыры» Т/х<br />

15:05 - 17:55 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:20 «SPORT SPRINT»<br />

18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

6 <strong>тамыз</strong>, сейсенбі<br />

19:00 «1 СТУДИЯ»<br />

19:45 «Іздедім сені» Т/х<br />

20:35 "Көшпенділер" Д/ф<br />

21:00 "Әйел тағдыры" Т/х<br />

22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:20 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:40 "Тігіншілер" Т/х<br />

0:00 «ERTIS aqparat»<br />

0:20 «ERTIS aqparat»<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Тамаша"<br />

7:00 "Қызық times"<br />

8:00 Жаңалықтар<br />

8:10 "Макс Грин и<br />

инопланетяне"<br />

9:00 Новости<br />

9:10 "Макс Грин и<br />

инопланетяне"<br />

10:10 "Тур де Хабар"<br />

10:45 "Тракторшының<br />

махаббаты"<br />

11:30 "Бәсеке"<br />

12:00 Жаңалықтар<br />

12:10 "Тайны. Судьбы.<br />

Имена"<br />

13:00 Новости<br />

13:10 "Атлантида"<br />

14:50 "На крыльях любви"<br />

15:40 "Көрімдік"<br />

16:30 "Өз үйім 2"<br />

17:30 "Менің тағдырым"<br />

18:00 "Жұмбақ жандар"<br />

18:45 "Тракторшының<br />

махаббаты"<br />

19:30 "Бәсеке 2"<br />

20:00 Қорытынды<br />

жаңалықтар<br />

20:30 "Zerde"<br />

21:00 Итоги дня<br />

21:30 "Өз үйім 2"<br />

22:30 "На крыльях любви"<br />

23:30 Футбол. Borussia -<br />

St Gallen. Прямая<br />

трансляция из<br />

Австрии<br />

1:30 "Әсем әуен"<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "KazNet"<br />

7:50 Мультфильм<br />

10:00 "Абысындар"<br />

11:30 Сериал "След"<br />

13:30 Мультфильм<br />

14:30 "MoneyTime"<br />

14:45 "ТенгеманияNEXT"<br />

15:00 Үздік әндер<br />

16:00 "Қорғансыз"<br />

17:00 "Ел аузында"<br />

18:00 "Кешіккен хат"<br />

20:00 Жаңалықтар<br />

20:30 Новости "20:30"<br />

21:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

22:00 "Абысындар"<br />

23:30 "Бір туған"<br />

0:30 "Кешіккен хат"<br />

2:30 Жаңалықтар<br />

3:00 Новости "20:30"<br />

3:30 "Ән мен әзіл"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />

7:10 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />

11:00 «КОГДА ПРОШЛОЕ<br />

ВПЕРЕДИ».<br />

12:00 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />

15:00 «ДВОЕ ПРОТИВ<br />

СМЕРТИ».<br />

16:55 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />

18:00 «БАСТЫ<br />

Ж АҢ А ЛЫҚТАР»<br />

1 8 : 4 5 « К Е Ш Қ А Л М А Й Ы Қ »<br />

20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />

20:45 «МЕНТОВСКИЕ<br />

ВОЙНЫ 8»<br />

22:00 «П@УТINA»<br />

23:00 «МЕНТОВСКИЕ<br />

ВОЙНЫ 8».<br />

0:45 «НАУЧИ МЕНЯ ЖИТЬ»<br />

2:00 «П@УТINA»<br />

2:45 «КЕШ ҚАЛМАЙЫ Қ »<br />

3:45 «ТОЙ БАЗАР»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

07.20 «Территория происшествий»<br />

07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

07.50 «Ән шашу»<br />

08.00 «Жұлдыз FM» радиосында<br />

«Таңғы шоу»<br />

11.00 «Ән шашу»<br />

11.20 «Прощание.<br />

Ян Арлазоров».<br />

12.10 «Ән шашу»<br />

12.40 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />

13.40 «Ән шашу»<br />

14.35 «Қазақстан - байтақ<br />

өлке»<br />

15.20 «Ән шашу»<br />

17.45 «Неизведанный<br />

Казахстан».<br />

18.30 «Виталий Соломин.<br />

Я принадлежу сам<br />

себе»<br />

19.25 «Тайны нашего кино»<br />

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

20.20 «Территория происшествий»<br />

20.30 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

21.55 Шәмшия Ахметованың<br />

«Армансыз<br />

күнім болмайды»<br />

атты шығармашылық<br />

кеші<br />

00.00 «Знак качества»<br />

00.40 «Мой герой»<br />

<strong>01</strong>.20 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+31<br />

05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />

06:00 Ризамын<br />

07:00 Информбюро<br />

08:00 What’s App<br />

09:00 «Маша и Медведь»<br />

10:00 «Әзілдер жинағы»<br />

10:20 «Адасқан ғұмыр»<br />

12:30 «Мехектің өмірі»<br />

14:30 «Тимон и Пумба»<br />

15:00 Премьера! «Стич»<br />

16:00 «Реальные пацаны»<br />

17:30 «Сваты»<br />

20:00 Информбюро<br />

21:00 «Адасқан ғұмыр»<br />

23:00 «Әзілдер жинағы»<br />

00:00 «Үш қыздың құпиясы»<br />

<strong>01</strong>:00 Алдараспан, Нысана,<br />

Шаншар әзілдері<br />

04:00 «Келіндер бәйгесі»<br />

04:40 Ризамын<br />

05:30 Әзіл студио<br />

КТК<br />

07.05 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

07.30 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />

ЖАСЫ”.<br />

08.50 “ҚАЙСАР ЖЕСІР”.<br />

10.00 НОВОСТИ<br />

10.30 “ЛИЧНОСТЬ НЕ<br />

УСТАНОВЛЕНА”,<br />

12.30 “ПЛАКУЧАЯ ИВА”<br />

14.30 “ПУТЕШЕСТВИЕ<br />

К ЦЕНТРУ ДУШИ”,<br />

16.30 “АТАЛАР СӨЗІ”.<br />

17.10 “МЕРЕКЕЛІК<br />

КОНЦЕРТ”<br />

18.00 “СҮЙІКТІ ДЕНИЗ-2”.<br />

19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20.00 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />

21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />

21.30 “ЛИЧНОСТЬ НЕ<br />

УСТАНОВЛЕНА”<br />

23.30 “ПЛАКУЧАЯ ИВА”<br />

<strong>01</strong>.10 “АТАЛАР СӨЗІ”<br />

<strong>01</strong>.50 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />

ЖАСЫ”.<br />

03.00 “ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ<br />

ШЫРАҚТЫ”<br />

03.40 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />

ИРБИС<br />

06.30 Новости<br />

07.10 «Болашақ»<br />

08.00 «Ән қанатында»<br />

10.00 Новости<br />

10.40 «Приключения<br />

Буратино»<br />

12.00 Новости<br />

12.40 «Джонни Мнемоник»<br />

15.00 Новости<br />

15.40 Новости<br />

16.20 «Salem Show»<br />

16.40 «Ән қанатында»<br />

17.00 Документальный<br />

фильм<br />

18.00 Новости<br />

18.40 «Айтарым бар»<br />

19.30 Новости<br />

20.10 Фильм «Куколка»<br />

22.30 Новости<br />

23.10 «Болашақ»<br />

00.00 Новости<br />

00.40 «ТАСС уполномочен<br />

заявить...»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

07.25 «Бүлдір-күлдір»<br />

07.45 «Жұлдыздар шеруі»<br />

08.35 «Екі езу»<br />

09.00 «Байқа, балақай!»<br />

09.30 «ПАТРУЛЬ»<br />

11.0 0 «ИНК АС С АТОР »<br />

13.10 «НА НОЖАХ»<br />

1 4 . 3 0 « С ОЮ ЗМ УЛЬТФИ ЛЬМ»<br />

15.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

15.25 «Байқа, балақай!»<br />

16.20 "Talqylaiyq"<br />

16.45 «Тек күлкі үшін»<br />

17.20 «INSTATV.KZ»<br />

18.05 «Екі езу»<br />

18.40 "Жұлдызды Weekend"<br />

19.30 «ОДНАЖДЫ В<br />

РОССИИ»<br />

20.00 «СОЛТ»<br />

21.50 «ДЖЕК РАЙАН:<br />

ТЕОРИЯ ХАОСА»<br />

00.00 «Іңкәр жүрек»<br />

00.40 «Екі езу»<br />

<strong>01</strong>.20 "Жұлдызды Weekend"<br />

02.00 «Тематик-шоу»<br />

7 АРНА<br />

06.00 Т/х «Жаңа келін»<br />

06.50 Т/х «Элиф»<br />

09.00 М/с «Монкарт»<br />

10.20 Т/с «Следователь<br />

Протасов»<br />

12.50 Т/х «Жазмыш»<br />

13.50 Т/х «Жаңа келін»<br />

15.00 «Лучше не бывает»<br />

17.00 «Принцесса с Севера»<br />

18.00 «Спецотряд «Кобра 11»<br />

19.00 «Следователь<br />

Протасов»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

21.05 Т/х «Элиф»<br />

23.10 Т/х «Әкесінің баласы»<br />

00.20 «Спецотряд «Кобра 11»<br />

02.20 Т/п «Кзландия»<br />

03.00 Т/х «Элиф»<br />

03.45 Т/х «Жазмыш»<br />

04.30 Т/п «Жеңіп көр»<br />

05.15 Т/п «Қуырдақ»


10 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

7 <strong>тамыз</strong>, сәрсенбі<br />

03.15 Таң намазының кіруі, 05.17 Күннiң шығуы, 13.03 Бесiн намазы,<br />

18.16 Екiнтi намазы, 20.39 Ақшам намазы, 22.39 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Końil tolqyny»<br />

6:30 AQPARAT<br />

7:00 «TAŃS H O L P A N » .<br />

9:30 «Қарақшы мен<br />

капитан».<br />

10:00 ( «Qyzyq eken...»<br />

10:50 «Қайран күндер».<br />

12:35 «ТҰЛҒА».<br />

13:00 «Парыз».<br />

14:00 «Końil tolqyny».<br />

15:00 «Гүлпері».<br />

16:00 «Shańyraq».<br />

17:00 20:00 AQPARAT<br />

17:15 «Bizben birge!».<br />

18:10 «ҚАЙРАН КҮНДЕР».<br />

20:30 «Сүйе білсең».<br />

21:30 «ГҮЛПЕРІ».<br />

22:30 «BIZBEN BIRGE!».<br />

23:20 «Құбылай хан».<br />

0:10 «ӘзілMAN»<br />

1:10 3:35 AQPARAT<br />

1:40 «Shańyraq».<br />

2:35 «100 бизнес бастауы».<br />

2:45 «Qareket»<br />

ERTIS<br />

8:00 Арнаның ашылуы.<br />

8:02 «ERTIS aqparat»<br />

9:00 «ERTIS TAŃY»<br />

10:30 «Іздедім сені»<br />

11:00 «ЖАСТАР ЗАМАНЫ»<br />

12:00 «SPORT SPRINT»<br />

12:10 «Дэйзи мен Олли»<br />

12:30 «Көшпенділер»<br />

13:00 «Қызыл алма»<br />

14:20 «Әйел тағдыры»<br />

15:05 - 17:55 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:20 «ЖЕРҰЙЫҚ»<br />

18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 «1 СТУДИЯ»<br />

19:45 «Іздедім сені»<br />

20:35 «Көшпенділер»<br />

21:00 «Әйел тағдыры»<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Końil tolqyny»<br />

6:30 AQPARAT<br />

7:00 «TAŃS H O L P A N » .<br />

9:30 «Қарақшы мен<br />

капитан».<br />

10:00 «Qyzyq eken...»<br />

10:50 «Қайран күндер».<br />

12:35 «Serpin»<br />

13:00 «Парыз».<br />

14:00 «Końil tolqyny».<br />

15:00 «Гүлпері». Телехикая.<br />

16:00 «Shańyraq».<br />

17:00 AQPARAT<br />

17:15 «Bizben birge!».<br />

18:10 «ҚАЙРАН КҮНДЕР».<br />

20:00 AQPARAT<br />

20:30 «Сүйе білсең».<br />

21:30 «ГҮЛПЕРІ».<br />

22:30 «BIZBEN BIRGE!».<br />

23:20 «Құбылай хан».<br />

0:10 «ӘзілMAN»<br />

1:10 AQPARAT<br />

1:40 «Shańyraq».<br />

2:30 «Serpin»<br />

2:55 «Qareket»<br />

3:50 AQPARAT<br />

ERTIS<br />

8:00 Арнаның ашылуы .<br />

Әнұран.<br />

8:02 «ERTIS aqparat»<br />

8:50 "Жиһанкез Кемми"<br />

9:00 «ERTIS TAŃY»<br />

10:30 «Іздедім сені» Т/х<br />

11:15 «1 СТУДИЯ»<br />

12:00 «ЖЕРҰЙЫҚ»<br />

12:10 "Дэйзи мен Олли"<br />

12:30 "Көшпенділер" Д/ф<br />

13:00 "Қызыл алма" Т/х<br />

14:20 «Әйел тағдыры» Т/х<br />

15:05 - 17:55 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:20 «ЦИФРЛЫҚ<br />

ҚАЗАҚСТАН»<br />

18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 «1 СТУДИЯ»<br />

19:45 «Іздедім сені» Т/х<br />

20:35 "Көшпенділер" Д/ф<br />

21:00 "Әйел тағдыры" Т/х<br />

22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:20 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:40 "Тігіншілер" Т/х<br />

0:00 «ERTIS aqparat»<br />

22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:20 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:40 «Тігіншілер»<br />

0:00 0:20 «ERTIS aqparat»<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Тамаша"<br />

7:00 "Қызық times"<br />

8:00 Жаңалықтар<br />

8:10 "Юху и его друзья"<br />

9:00 Новости<br />

9:10 "Юху и его друзья"<br />

10:15 "ХабарLine"<br />

10:45 "Аға"<br />

11:30 "Бәсеке 2"<br />

12:00 Жаңалықтар<br />

12:10 "Важно знать"<br />

12:30 "Алтын бесік"<br />

13:00 Новости<br />

13:10 "Забудь и Вспомни"<br />

14:50 "Шашу"<br />

15:50 "Ақылдың кілті.<br />

Өмірдастан"<br />

17:30 "Сені іздедім"<br />

18:00 "Жұмбақ жандар"<br />

18:45 "Аға"<br />

19:30 "Бәсеке 2"<br />

20:00 Қорытынды<br />

жаңалықтар<br />

20:30 "Zerde"<br />

21:00 Итоги дня<br />

21:30 "Жеті ән". Үздік әндер<br />

22:20 "Время"<br />

23:10 "Жұмбақ жандар"<br />

0:00 "Ақылдың кілті.<br />

Өмірдастан"<br />

1:40 "Әсем әуен"<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "KazNet"<br />

7:50 Мультфильм<br />

10:00 "Абысындар"<br />

11:30 Сериал "След"<br />

13:30 Мультфильм<br />

14:30 "MoneyTime"<br />

14:45 "ТенгеманияNEXT"<br />

15:00 "Ел аузында"<br />

16:00 "Қорғансыз"<br />

17:00 Үздік әндер<br />

18:00 "Кешіккен хат"<br />

20:00 Жаңалықтар<br />

20:30 Новости "20:30"<br />

21:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

22:00 "Абысындар"<br />

23:30 "Бір туған"<br />

0:30 "Кешіккен хат"<br />

2:30 Жаңалықтар<br />

3:00 Новости "20:30"<br />

3:30 "Ән мен әзіл"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />

7:10 «БАСТЫ ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />

11:00 «КОГДА ПРОШЛОЕ<br />

ВПЕРЕДИ».<br />

12:00 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />

15:00 «ДВОЕ ПРОТИВ<br />

СМЕРТИ».<br />

16:55 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />

1 8 : 0 0 «Б АС Т Ы Ж А Ң А ЛЫҚ ТА Р »<br />

18:45 «ПЕНДЕМІЗ ҒОЙ»<br />

ПЛЮС ПОВТОР НОЧЬЮ<br />

20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />

20:45 «МЕНТОВСКИЕ<br />

ВОЙНЫ 9»<br />

22:00 «П@УТINA»<br />

23:00 «МЕНТОВСКИЕ<br />

ВОЙНЫ 9».<br />

0:45 «НАУЧИ МЕНЯ ЖИТЬ»<br />

2:00 «П@УТINA»<br />

2:45 «ПЕНДЕМІЗ ҒОЙ»<br />

3:45 «ТОЙ БАЗАР»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

07.20 «Территория происшествий»<br />

07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

07.50 «Ән шашу»<br />

08.00 «Жұлдыз FM» радиосында<br />

«Таңғы шоу»<br />

8 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі<br />

03.18 Таң намазының кіруі, 05.18 Күннiң шығуы, 13.03 Бесiн намазы,<br />

18.14 Екiнтi намазы, 20.37 Ақшам намазы, 22.36 Құфтан намазы.<br />

0:20 «ERTIS aqparat»<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Тамаша"<br />

7:00 "Қызық times"<br />

8:00 Жаңалықтар<br />

8:10 "Юху и его друзья"<br />

9:00 Новости<br />

9:10 "Юху и его друзья"<br />

10:15 "ХабарLine"<br />

10:45 "Аға"<br />

11:30 "Бәсеке 2"<br />

12:00 Жаңалықтар<br />

12:10 "Біздің назарда"<br />

12:30 "Бабалар ізімен"<br />

13:00 Новости<br />

13:10 "Забудь и Вспомни"<br />

14:50 "Шашу"<br />

15:30 "Ақылдың кілті.<br />

Өмірдастан"<br />

17:10 "Қарақатпен шай"<br />

18:00 "Жұмбақ жандар"<br />

18:45 "Аға"<br />

19:30 "Бәсеке 2"<br />

20:00 Қорытынды<br />

жаңалықтар<br />

20:30 "Zerde"<br />

21:00 Итоги дня<br />

21:30 "Жеті ән".<br />

22:20 "Время"<br />

23:10 "Жұмбақ жандар"<br />

0:00 "Ақылдың кілті.<br />

Өмірдастан"<br />

1:40 "Әсем әуен"<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "KazNet"<br />

7:50 Мультфильм<br />

10:00 "Абысындар"<br />

11:30 Сериал "След"<br />

13:30 Мультфильм<br />

14:30 "MoneyTime"<br />

14:45 "ТенгеманияNEXT"<br />

15:00 "Ел аузында"<br />

16:00 "Қорғансыз"<br />

17:00 Үздік әндер<br />

18:00 "Кешіккен хат"<br />

20:00 Жаңалықтар<br />

20:30 Новости "20:30"<br />

21:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

22:00 "Абысындар"<br />

23:30 "Бір туған"<br />

0:30 "Кешіккен хат"<br />

2:30 Жаңалықтар<br />

3:00 Новости "20:30"<br />

3:30 "Ән мен әзіл"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />

7:10 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />

11:00 «КОГДА ПРОШЛОЕ<br />

ВПЕРЕДИ».<br />

12:00 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />

15:00 «ДВОЕ ПРОТИВ<br />

СМЕРТИ».<br />

16:55 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />

18:00 «БАСТЫ<br />

Ж АҢ А ЛЫҚТАР»<br />

18:45 «БІР СҰРАҚ»<br />

20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />

20:45 «МЕНТОВСКИЕ<br />

ВОЙНЫ 9»<br />

22:00 «П@УТINA»<br />

23:00 «МЕНТОВСКИЕ<br />

ВОЙНЫ 9».<br />

0:4 5 «НАУЧИ МЕНЯ ЖИТЬ»<br />

2:00 «П@УТINA»<br />

2:45 «БІР СҰРАҚ»<br />

3:45 «ТОЙ БАЗАР»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

07.20 «Территория происшествий»<br />

07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

07.50 «Ән шашу»<br />

08.0 0 «Жұлдыз FM» радиосында<br />

«Таңғы шоу»<br />

11.00 «Ән шашу»<br />

11.20 «Виталий Соломин.<br />

Я принадлежу сам<br />

себе».<br />

12.10 «Ән шашу»<br />

12.40 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />

13.40 «Ән шашу»<br />

14.35 «Қазақстан байтақ<br />

өлке»<br />

15.20 «Ән шашу»<br />

17.45 «Осторожно,<br />

мошенники!»<br />

18.25 «Неизведанный<br />

Казахстан».<br />

19.05 «Нина Сазонова.<br />

Основной инстинкт».<br />

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

20.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

11.00 «Ән шашу»<br />

11.20 «90-е. Королевы<br />

красоты».<br />

12.10 «Ән шашу»<br />

12.40 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />

13.40 «Ән шашу»<br />

14.35 «Қазақстан байтақ<br />

өлке»<br />

15.20 «Ән шашу»<br />

17.45 «Неизведанный<br />

Казахстан».<br />

18.20 «Георгий Юматов.<br />

О герое былых<br />

времён».<br />

18.55 «Тайны нашего кино»<br />

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

20.20 «Территория происшествий»<br />

20.30 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

21.55 «Сағынышым - сары<br />

дала» Әбдіғани<br />

Бәзілханұлының кеші<br />

00.00 «Дикие деньги.<br />

Потрошители звёзд».<br />

00.40 «Мой герой»<br />

<strong>01</strong>.20 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+31<br />

05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />

06:00 Ризамын<br />

07:00 Информбюро<br />

08:00 What’s App<br />

09:00 «Маша и Медведь»<br />

10:00 «Әзілдер жинағы»<br />

10:30 «Адасқан ғұмыр»<br />

12:30 «Мехектің өмірі»<br />

14:30 «Тимон и Пумба»<br />

15:00 «Стич»<br />

16:00 «Реальные пацаны»<br />

17:30 «Сваты»<br />

20:00 Информбюро<br />

21:00 «Адасқан ғұмыр»<br />

23:00 «Әзілдер жинағы»<br />

00:00 «Үш қыздың құпиясы»<br />

<strong>01</strong>:00 Алдараспан, Нысана,<br />

Шаншар әзілдері<br />

04:00 «Келіндер бәйгесі»<br />

04:40 Ризамын<br />

05:30 Әзіл студио<br />

20.30 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

21.55 «Әсеттің әсем<br />

әндер-ай» Әсет<br />

Бейсеуовке арналған<br />

кеш.<br />

00.00 «Дикие деньги.<br />

Герман Стерлигов».<br />

00.40 «Мой герой»<br />

<strong>01</strong>.20 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+31<br />

05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />

06:00 Ризамын<br />

07:00 Информбюро<br />

08:00 What’s App<br />

09:00 «Маша и Медведь»<br />

10:00 «Летающие звери»<br />

11:30 «Үш қыздың құпиясы»<br />

12:30 «Мехектің өмірі»<br />

14:30 «Тимон и Пумба»<br />

16:00 «Реальные пацаны»<br />

17:50 «Улетный экипаж»<br />

20:00 Информбюро<br />

21:00 «Шанхайские рыцари»<br />

23:40 «Әзілдер жинағы»<br />

00:00 «Үш қыздың құпиясы»<br />

<strong>01</strong>:00 «Пришельцы в<br />

Америке»<br />

02:20 Алдараспан,<br />

Нысана, Шаншар<br />

әзілдері<br />

04:00 «Келіндер бәйгесі»<br />

04:40 Ризамын<br />

05:30 Әзіл студио<br />

КТК+31<br />

05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />

06:00 Ризамын<br />

07:00 Информбюро<br />

08:00 What’s App<br />

09:00 «Маша и Медведь»<br />

10:00 «Әзілдер жинағы»<br />

10:30 «Адасқан ғұмыр»<br />

12:30 «Мехектің өмірі»<br />

14:30 «Тимон и Пумба»<br />

15:00 «Стич»<br />

16:00 «Реальные пацаны»<br />

17:30 «Сваты»<br />

20:00 Информбюро<br />

21:00 «Адасқан ғұмыр»<br />

23:00 «Әзілдер жинағы»<br />

00:00 «Үш қыздың құпиясы»<br />

<strong>01</strong>:00 Алдараспан, Нысана,<br />

Шаншар әзілдері<br />

04:00 «Келіндер бәйгесі»<br />

04:40 Ризамын<br />

05:30 Әзіл студио<br />

КТК<br />

07.05 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

07.30 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />

ЖАСЫ”.<br />

08.50 “ҚАЙСАР ЖЕСІР”.<br />

10.00 НОВОСТИ<br />

10.30 “ЛИЧНОСТЬ НЕ<br />

УСТАНОВЛЕНА”<br />

12.30 “ПЛАКУЧАЯ ИВА”<br />

14.30 “ПУТЕШЕСТВИЕ<br />

К ЦЕНТРУ ДУШИ”,<br />

16.30 “АТАЛАР СӨЗІ”.<br />

17.10 “МЕРЕКЕЛІК<br />

КОНЦЕРТ”<br />

18.00 “СҮЙІКТІ ДЕНИЗ-2”.<br />

19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20.00 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />

21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />

21.30 “ЛИЧНОСТЬ НЕ<br />

УСТАНОВЛЕНА”<br />

23.30 “МОДЕЛЬ<br />

СЧАСТЛИВОЙ ЖИЗНИ”<br />

<strong>01</strong>.10 “АТАЛАР СӨЗІ”<br />

<strong>01</strong>.50 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />

ЖАСЫ”.<br />

03.00 “ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ<br />

ШЫРАҚТЫ”<br />

03.40 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />

ИРБИС<br />

06.30 Новости<br />

07.10 «Болашақ»<br />

08.00 «Ән қанатында»<br />

10.00 Новости<br />

10.40 «Приключения<br />

Буратино»<br />

12.00 15.00 Новости<br />

12.40 «Куколка»<br />

15.40 Новости<br />

16.20 «Саяхаттандырылмағандықтарыңыздан»<br />

16.35 «Ән қанатында»<br />

17.00 Документальный<br />

фильм<br />

18.00 Новости<br />

18.40 «Айтарым бар»<br />

19.30 Новости<br />

20.10 «Кто подставил<br />

Кролика Роджера»<br />

22.30 00.00 Новости<br />

23.10 «Болашақ»<br />

00.40 «ТАСС уполномочен<br />

КТК<br />

07.05 КЕШКІ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

07.30 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />

ЖАСЫ”.<br />

08.50 “ҚАЙСАР ЖЕСІР”.<br />

10.00 НОВОСТИ<br />

10.30 “ЛИЧНОСТЬ НЕ<br />

УСТАНОВЛЕНА”<br />

12.30 “МОДЕЛЬ<br />

СЧАСТЛИВОЙ<br />

ЖИЗНИ”<br />

14.30 “ПУТЕШЕСТВИЕ К<br />

ЦЕНТРУ ДУШИ”,<br />

16.30 “АТАЛАР СӨЗІ”.<br />

17.10 “МЕРЕКЕЛІК<br />

КОНЦЕРТ”<br />

18.00 “СҮЙІКТІ<br />

ДЕНИЗ-2”.<br />

19.30 КЕШКІ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20.00 “АСТАРЛЫ<br />

АҚИҚАТ”<br />

21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />

21.30 “ЛИЧНОСТЬ<br />

НЕ УСТАНОВЛЕНА”<br />

<strong>01</strong>.10 “АТАЛАР СӨЗІ”<br />

<strong>01</strong>.50 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />

ЖАСЫ”.<br />

03.00 “ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ<br />

ШЫРАҚТЫ”<br />

03.40 “КТК”<br />

ҚОРЖЫНЫНАН”<br />

ИРБИС<br />

06.30 Новости<br />

07.10 «Болашақ»<br />

08.00 «Ән қанатында»<br />

10.00 Новости<br />

10.40 «Про Красную<br />

Шапочку»<br />

12.00 Новости<br />

12.40 «Кто подставил<br />

Кролика Роджера»<br />

15.00 Новости<br />

15.40 Новости<br />

16.20 «Ән қанатында»<br />

17.00 Документальный<br />

фильм<br />

18.00 Новости<br />

18.40 «Айтарым бар»<br />

19.30 Новости<br />

20.10 «Интересно знать...»<br />

20.40 Фильм «Тартюф»<br />

22.30 Новости<br />

23.10 «Болашақ»<br />

заявить...»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

07.25 «Бүлдір-күлдір»<br />

07.45 «Жұлдыздар шеруі»<br />

08.35 «Екі езу»<br />

09.00 «Байқа, балақай!»<br />

09.30 «ПАТРУЛЬ»<br />

11.00 «СОЛТ»<br />

13.10 «НА НОЖАХ»<br />

1 4 . 3 0 «СОЮЗМУЛЬТФИЛЬМ»<br />

15.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

15.25 «Байқа, балақай!»<br />

16.20 "Talqylaiyq"<br />

16.45 «Тек күлкі үшін»<br />

17.20 «INSTATV.KZ»<br />

18.05 «Екі езу»<br />

18.40 "Жұлдызды Weekend"<br />

19.30 «ОДНАЖДЫ В<br />

РОССИИ»<br />

20.00 «ВО ВЛАСТИ СТИХИИ»<br />

21.50 «УДАЛЕННАЯ<br />

МЕСТНОСТЬ»<br />

23.50 «Іңкәр жүрек»<br />

00.30 «Екі езу»<br />

<strong>01</strong>.20 "Жұлдызды Weekend"<br />

02.00 «Тематик-шоу»<br />

7 АРНА<br />

06.00 «Жаңа келін»<br />

06.50 «Элиф»<br />

09.00 «Монкарт»<br />

10.20 19.00 «Следователь<br />

Протасов»<br />

12.50 «Жазмыш»<br />

13.50 «Жаңа келін»<br />

15.00 «Лучше не бывает»<br />

17.00 «Принцесса с Севера»<br />

18.00 «Спецотряд «Кобра 11»<br />

21.00 Лотерея 777+<br />

Лотерея 6/49<br />

21.05 «Элиф»<br />

23.10 «Әкесінің баласы»<br />

00.20 «Спецотряд «Кобра 11»<br />

02.20 «Кзландия»<br />

03.00 «Элиф»<br />

03.45 «Жазмыш»<br />

04.30 «Жеңіп көр»<br />

05.15 «Қуырдақ»<br />

00.00 Новости<br />

00.40 «ТАСС уполномочен<br />

заявить...»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

07.25 «Бүлдір-күлдір»<br />

07.45 «Жұлдыздар шеруі»<br />

08.35 «Екі езу»<br />

0 9 . 0 0 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />

09.30 «ПАТРУЛЬ»<br />

11.00 «ВО ВЛАСТИ<br />

СТИХИИ»<br />

13.20 «НА НОЖАХ»<br />

14.40 « С О Ю З М У Л ЬТ-<br />

ФИЛЬМ»<br />

15.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

15.25 «Байқа, балақай!»<br />

16.20 "Talqylaiyq"<br />

16.45 «Тек күлкі үшін»<br />

17.20 «INSTATV.KZ»<br />

18.05 «Екі езу»<br />

18.40 "Жұлдызды Weekend"<br />

19.30 «ОДНАЖДЫ В<br />

РОССИИ»<br />

20.00 «ЗАЛОЖНИЦА»<br />

2 1 . 5 0 « Ш А Л Ь Н А Я К А Р Т А »<br />

23.50 «INSTATV.KZ»<br />

00.30 «Екі езу»<br />

<strong>01</strong>.20 "Жұлдызды Weekend"<br />

02.00 - 04.00 «Тематик-шоу »<br />

7 АРНА<br />

06.00 Т/х «Жаңа келін»<br />

07.00 Т/х «Элиф»<br />

09.00 М/с «Монкарт»<br />

10.20 Т/с «Следователь<br />

Протасов»<br />

12.50 Т/х «Жазмыш»<br />

13.50 Т/х «Жаңа келін»<br />

15.00 Т/с «Хозяйка»<br />

17.00 «Любовь с оружием»<br />

18.00 «Спецотряд<br />

«Кобра 11»<br />

19.00 «Следователь<br />

Протасов»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

21.05 Т/х «Элиф»<br />

23.10 Скетчком «Q-елі»<br />

00.20 Т/с «Спецотряд<br />

«Кобра 11»<br />

02.20 Т/п «Кзландия»<br />

03.00 Т/х «Элиф»<br />

03.45 Т/х «Жазмыш»<br />

04.30 Т/п «Жеңіп көр»<br />

05.15 Т/п «Қуырдақ»


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />

1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> 11<br />

03.21 Таң намазының кіруі, 05.20 Күннiң шығуы, 13.03 Бесiн намазы,<br />

18.13 Екiнтi намазы, 20.35 Ақшам намазы, 22.33 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Końil tolqyny»<br />

6:30 AQPARAT<br />

7:00 «TAŃS H O L P A N » .<br />

9:30 «Қарақшы мен<br />

капитан».<br />

10:00 «Qyzyq eken...»<br />

10:50 «Қайран күндер».<br />

12:35 «ҰЛЫ ДАЛА ҰЛАҒАТЫ».<br />

13:00 «Парыз».<br />

14:00 «100 бизнес бастауы»<br />

14:10 «Końil tolqyny»<br />

15:00 «Гүлпері».<br />

16:00 «Shańyraq».<br />

17:00 AQPARAT<br />

17:15 «Bizben birge!».<br />

1 8 : 1 0 « Қ А Й Р А Н К Ү Н Д Е Р » .<br />

20:00 AQPARAT<br />

20:30 «Сүйе білсең».<br />

21:30 «ГҮЛПЕРІ».<br />

22:30 «BIZBEN BIRGE!».<br />

23:20 «Құбылай хан».<br />

0:10 «ӘзілMAN»<br />

1:10 «Parasat maidany»<br />

1:45 AQPARAT<br />

2:15 «Shańyraq».<br />

3:05 «Minber». Cаяси<br />

3:55 AQPARAT<br />

ERTIS<br />

8:00 Арнаның ашылуы.<br />

Әнұран.<br />

8:02 «ERTIS aqparat»<br />

8:50 "Жиһанкез Кемми"<br />

9:00 «ERTIS TAŃY»<br />

10:30 «Іздедім сені» Т/х<br />

11:15 «1 СТУДИЯ»<br />

12:00 «ЦИФРЛЫҚ<br />

ҚАЗАҚСТАН»<br />

12:10 "Дэйзи мен Олли"<br />

12:30 "Көшпенділер" Д/ф<br />

13:00 "Қызыл алма" Т/х<br />

14:20 «Әйел тағдыры» Т/х<br />

15:05 - 17:55 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

18:20 "РУХАНИЯТ"<br />

18:30 «ERTIS AQPA R AT»<br />

10 <strong>тамыз</strong>, сенбі<br />

АСТАНА<br />

6:00 "Ән мен әзіл"<br />

6:30 "KazNet"<br />

7:50 Мультфильм<br />

10:00 "Абысындар"<br />

11:30 Сериал "След"<br />

13:30 Мультфильм<br />

14:00 "Жетімдер"<br />

16:00 "Қорғансыз"<br />

17:00 Үздік әндер<br />

18:00 "Кешіккен хат"<br />

20:00 Жаңалықтар<br />

20:30 Новости "20:30"<br />

21:00 "Үмітіңді үзбе"<br />

22:00 "Абысындар"<br />

23:30 "Бір туған"<br />

0:30 "Кешіккен хат"<br />

2:30 Жаңалықтар<br />

3:00 Новости "20:30"<br />

3:30 "Ән мен әзіл"<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />

6:45 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

7:45 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ»<br />

8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />

11:00 «КОГДА ПРОШЛОЕ<br />

ВПЕРЕДИ».<br />

12:00 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />

15:00 «ЧЕЛОВЕК У ОКНА»<br />

16:50 «ЖДИ МЕНЯ».<br />

КАЗАХСТАН»<br />

18:00 «БАСТЫ<br />

Ж АҢ А ЛЫҚТАР»<br />

18:45 «ЗАҢ СӨЙЛЕСІН»<br />

2 0 : 0 0 « ГЛ А ВН Ы Е Н О В О С Т И »<br />

20:45 «ПОЛЕ ЧУДЕС»<br />

21:55 «НЕРАСКРЫТЫЙ<br />

ТАЛАНТ»<br />

23:00 «П@УТINA»<br />

0:00 «НЕРАСКРЫТЫЙ<br />

ТАЛАНТ».<br />

2:00 «П@УТINA»<br />

2:45 «ЗАҢ СӨЙЛЕСІН»<br />

3:45 «ТОЙ БАЗАР»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

03.24 Таң намазының кіруі, 05.21 Күннiң шығуы, 13.03 Бесiн намазы,<br />

18.12 Екiнтi намазы, 20.33 Ақшам намазы, 22.30 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Qyzyq eken...»<br />

7:00 AQPARAT<br />

7:30 «Сәлем, Қазақстан!»<br />

8:50 «Қарақшы мен<br />

капитан».<br />

9:35 «ҚАНАТТЫ ДОСТАР».<br />

10:50 «Қайран күндер».<br />

12:40 «Bizben birge!».<br />

14:25 «Құнанбай»<br />

16:15 «Тәтті ару».<br />

18:10 «ҚАЙРАН КҮНДЕР».<br />

20:00 «Masele».<br />

20:40 «Бzil бlemi»<br />

22:30 «Jaidarman».<br />

0:05 «Талантты Рипли<br />

Мырза»<br />

2:25 «Dara jol»<br />

3:20 «Parasat maidany»<br />

ERTIS<br />

8:00 Арнаның ашылуы .<br />

Әнұран.<br />

8:<strong>01</strong> "Сиқырлы әткеншек"<br />

8:30 "Түсім бе екен!" Д/ф<br />

9:00 "Сұлтан Бейбарс"<br />

11:20 "Жарай ма?"<br />

Е.Айдардың концерті<br />

12:20 "РУХАНИЯТ"<br />

12:30 "Көшпенділер" Д/ф<br />

13:00 "Үй болу қиын" Т/х<br />

14:00 - 16:00 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

16:00 «ДОБРЫЙ ДЕНЬ»<br />

16:40 «SPORT SPRINT»<br />

17:00 "Айналайын" Т/х<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

АПТА ҚОРТЫНДЫСЫ<br />

18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 "ҚАЗАҚСТАН<br />

ТЫНЫСЫ"<br />

9 <strong>тамыз</strong>, жұма<br />

19:00 «1 СТУДИЯ»<br />

19:45 «Іздедім сені» Т/х<br />

20:35 "Көшпенділер" Д/ф<br />

21:00 "Әйел тағдыры" Т/х<br />

22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:20 «ERTIS AQPARAT»<br />

22:40 "Тігіншілер" Т/х<br />

0:00 «ERTIS aqparat»<br />

0:20 «ERTIS aqparat»<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Тамаша"<br />

7:00 "Қызық times"<br />

8:00 Жаңалықтар<br />

8:10 "Болт и Блип"<br />

9:00 Новости<br />

9:10 "Болт и Блип"<br />

10:15 "Тур де Хабар"<br />

10:45 "Тракторшының<br />

махаббаты"<br />

11:30 "Бәсеке 2"<br />

12:00 Жаңалықтар<br />

12:10 "Народный контроль"<br />

12:35 "Бабалар ізімен"<br />

13:00 Новости<br />

13:10 "Атлантида"<br />

14:50 "Ақылдың кілті.<br />

Өмірдастан"<br />

16:35 "Пәленшеевтер"<br />

17:10 Тұсаукесер! "Ережесіз<br />

әңгіме"<br />

18:00 "Жұмбақ жандар"<br />

18:45 "Тракторшының<br />

махаббаты"<br />

19:30 "Бәсеке 2"<br />

20:00 Қорытынды<br />

жаңалықтар<br />

20:30 "Zerde"<br />

21:00 Итоги дня<br />

21:30 Докум. фильм.<br />

"BAQ лига -<br />

футбольный мир<br />

журналистов"<br />

22:00 Футбол. Шальке –<br />

Вильярреал. Прямая<br />

трансляция из<br />

Австрии<br />

0:00 "Khabar boxing"<br />

1:30 "Әсем әуен"<br />

19:40 "Тағылымгер" К/ф<br />

21:40 "Асыл ана"<br />

С. Майгазиевтың<br />

концерті<br />

23:30 "Жиһанкез" Д/ф<br />

ХАБАР<br />

6:00 "Ұят болмасын"<br />

6:45 Концерт. Азия тобы<br />

"Махаббат аралы"<br />

8:30 "Я - чемпион"<br />

9:00 "Нильс Хольгерсон"<br />

10:00 "Тарих. Тағдыр.<br />

Тұлға"-<br />

Абай Құнанбаев<br />

10:50 Кино. "Абай"<br />

13:00 "Бір туынды тарихы"<br />

13:30 Концерт. Тоқтар мен<br />

Бейбіт "Уақыт"<br />

15:30 Кино. "Құнанбай"<br />

17:15 "Бәсеке 2"<br />

19:15 "Жұлдызды<br />

жекпе-жек"<br />

21:00 Ақпарат арнасы -<br />

"7 күн" сараптамалық<br />

бағдарламасы<br />

22:00 "Предчувствие"<br />

23:40 "Шашу"<br />

1:40 "Әсем әуен"<br />

АСТАНА<br />

6:00 «Ән мен әзіл»<br />

7:50 Мультфильм<br />

9:30 «MoneyTime»<br />

9:45 «ТенгеманияNEXT»<br />

10:00 «Абысындар»<br />

11:30 «MoneyTime»<br />

11:45 «ТенгеманияNEXT»<br />

12:00 М/ф «Пингвины из<br />

Мадагаскара»<br />

19:00 «Ел аузында»<br />

21:00 «Үмітіңді үзбе»<br />

22:00 «Абысындар»<br />

2:00 «KazNet»<br />

3:00 «Күлдірген»<br />

әзіл-сықақ<br />

3:30 «Ән мен әзіл»<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «ВНЕ ВРЕМЕНИ» т/х<br />

6:50 «ТАМАША CITY»<br />

7:45 «БАСТЫ<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />

8:30 «ҰШҚАЛАҚ»<br />

9:00 «ЗА ПОЛЧАСА ДО<br />

ВЕСНЫ»<br />

12:55 «ФАБРИКА ГРЕЗ»<br />

13:20 «П@УТINA+»<br />

14:25 «КЕШКІ КЕЗДЕСУ»<br />

15:45 «СПАСТИ МУЖА».<br />

2 0 : 0 0 « ГЛ А В Н Ы Е Н О В О С Т И »<br />

20:30 «КОГДА ЕГО СОВСЕМ<br />

НЕ ЖДЕШЬ»<br />

22:00 «П@УТINA+»<br />

23:00 «КОГДА ЕГО СОВСЕМ<br />

НЕ ЖДЕШЬ».<br />

0:10 «ИНТЕРСТЕЛЛАР»<br />

3:15 «П@УТINA+»<br />

4:00 «КЕШКІ КЕЗДЕСУ»<br />

СТВ<br />

06.00 «Ән шашу»<br />

07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

07.20 «Территория происшествий»<br />

07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

08.00 Большое кино «Гардемарины,<br />

вперед!»<br />

08.30 «Игорь Скляр. Под<br />

страхом славы»<br />

09.15 «Ән шашу»<br />

10.00 «ҚЫЗЫЛ АЛМА»<br />

10.55 «Ән шашу»<br />

07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

07.20 «Территория происшествий»<br />

07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

07.50 «Ән шашу»<br />

08.0 0 «Жұлдыз FM» радиосында<br />

«Таңғы шоу»<br />

11.00 «Ән шашу»<br />

11.20 «Разлучники и<br />

разлучницы. Как<br />

уводили любимых».<br />

12.10 «Ән шашу»<br />

12.40 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />

13.40 «Ән шашу»<br />

14.35 «Қазақстан - байтақ<br />

өлке»<br />

15.20 «Ән шашу»<br />

17.45 «Неизведанный<br />

Казахстан»<br />

18.25 «Игорь Скляр. Под<br />

страхом славы».<br />

19.20 Большое кино «Гардемарины,<br />

вперед!»<br />

20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />

20.20 «Территория<br />

происшествий»<br />

20.30 «Қазақстан - байтақ<br />

өлке»<br />

21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />

21.55 «Аққуды әнмен<br />

қайырған» Ұлжан<br />

Айнақұлованың ән<br />

кеші<br />

00.00 «Приют<br />

комедиантов»<br />

<strong>01</strong>.30 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+31<br />

05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />

06:00 Ризамын<br />

07:00 Информбюро<br />

08:00 What’s App<br />

09:00 «Маша и Медведь»<br />

10:00 «Әзілдер жинағы»<br />

10:30 «Адасқан ғұмыр»<br />

12:30 «Мехектің өмірі»<br />

14:30 «Тимон и Пумба»<br />

15:00 «Стич»<br />

16:00 «Реальные пацаны»<br />

17:30 «Сваты»<br />

20:00 Информбюро<br />

21:00 «Адасқан ғұмыр»<br />

23:00 «Әзілдер жинағы»<br />

00:00 «Үш қыздың құпиясы»<br />

<strong>01</strong>:00 Алдараспан, Нысана,<br />

12.10 «Жүрек тынысы»<br />

13.00 «Ән шашу»<br />

14.15 «Перизат Тұрарованың<br />

ән кеші»<br />

15.40 «Трагедии советских<br />

кинозвёзд».<br />

16.40 «Ән шашу»<br />

17.15 «Время Шелкового<br />

пути»<br />

17.55 «Неизведанный<br />

Казахстан»<br />

18.30 «Закулисные войны<br />

юмористов».<br />

19.15 «Смех с доставкой<br />

на дом»<br />

20.30 «ҚЫЗЫЛ АЛМА»<br />

21.30 «Әндер мен <strong>жыл</strong>дар»<br />

00.00 «Георгий Юматов.<br />

О герое былых<br />

времён».<br />

<strong>01</strong>.00 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+31<br />

05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />

06:00 Ризамын<br />

07:00 Әзіл студио<br />

08:00 Алдараспан, Нысана,<br />

Шаншар әзілдері<br />

09:00 «Маша и Медведь»<br />

09:20 «Готовим с Адель»<br />

10:40 «Әзілдер жинағы»<br />

11:30 Дайджесты<br />

тематические<br />

13:10 «Странные чары»<br />

15:30 «Звездный десант»<br />

18:30 «Война динозавров»<br />

20:30 «Хороший динозавр»<br />

22:30 Дайджесты<br />

тематические<br />

00:30 Алдараспан, Нысана,<br />

Шаншар әзілдері<br />

02:00 Ризамын<br />

03:00 Әзіл студио<br />

04:30 Алдараспан, Нысана,<br />

Шаншар әзілдері<br />

Шаншар әзілдері<br />

04:00 «Келіндер бәйгесі»<br />

04:40 Ризамын<br />

05:30 Әзіл студио<br />

КТК<br />

07.05 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

07.30 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />

ЖАСЫ”.<br />

08.50 “ҚАЙСАР ЖЕСІР”.<br />

10.00 НОВОСТИ<br />

10.30 “ЛИЧНОСТЬ<br />

НЕ УСТАНОВЛЕНА”<br />

14.30 “ПУТЕШЕСТВИЕ К<br />

ЦЕНТРУ ДУШИ”,<br />

16.30 “АТАЛАР СӨЗІ”.<br />

17.10 “МЕРЕКЕЛІК<br />

КОНЦЕРТ”<br />

18.00 “СҮЙІКТІ ДЕНИЗ-2”.<br />

19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

20.00 “ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ<br />

ШЫРАҚТЫ-2”.<br />

21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />

21.30 “ЗОЛОТЦЕ”.<br />

<strong>01</strong>.30 “АТАЛАР СӨЗІ”<br />

02.00 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />

ЖАСЫ”.<br />

03.10 “ӘЙЕЛ ҚЫРЫҚ<br />

ШЫРАҚТЫ”<br />

03.50 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />

ИРБИС<br />

06.30 Новости<br />

07.10 «Болашақ»<br />

08.00 «Ән қанатында»<br />

10.00 Новости<br />

10.40 «Про Красную<br />

Шапочку»<br />

12.00 Новости<br />

12.40 Фильм «Тартюф»<br />

14.30 «Интересно знать...»<br />

15.00 Новости<br />

15.40 Новости<br />

16.20 «Ән қанатында»<br />

17.00 Документальный<br />

фильм<br />

18.00 Новости<br />

19.00 «Ән қанатында»<br />

19.30 Новости<br />

20.10 Фильм «Туз»<br />

22.30 Новости<br />

23.10 «Talk Like»<br />

00.00 Новости<br />

00.40 «ТАСС уполномочен<br />

КТК<br />

07.05 “ҮЛКЕН ҮЙ-3”<br />

08.30 “БІЗДІҢ КОНЦЕРТ”<br />

09.30 “НЕ ВМЕСТЕ”<br />

11.10 “ПРОШУ ПОВЕРИТЬ<br />

МНЕ НА СЛОВО”<br />

15.20 “ДВЕ ЖЕНЫ”<br />

19.00 “ШӘМШІ ӘНДЕРІНІҢ<br />

КЕШІ”<br />

21.00 “ВСЁ К ЛУЧШЕМУ”,<br />

00.40 “СПАСИТЕ НАШУ<br />

СЕМЬЮ”<br />

02.00 “ҮЛКЕН ҮЙ-3”<br />

03.00 “НӘРЕСТЕ НАЗАСЫ”<br />

04.10 “БІЗДІҢ КОНЦЕРТ”<br />

ИРБИС<br />

07.30 Новости<br />

08.10 «Talk Like»<br />

09.00 Новости<br />

09.40 Фильм «Туз»<br />

12.00 Новости<br />

12.40 «ТАСС уполномочен<br />

заявить...»<br />

15.00 Новости<br />

15.40 Новости<br />

16.20 «Ән қанатында»<br />

18.00 «Бала тілі бал»<br />

20.00 Фильм «Белый клык»<br />

22.00 «Графиня де Монсоро»<br />

23.00 «Salem Show»<br />

23.20 «Болашақ»<br />

00.00 Фильм «Титаник»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

07.45 «Бүлдір-күлдір»<br />

08.10 «Жұлдыздар шеруі»<br />

09.05 «Екі езу»<br />

09.30 «БЕН 10»<br />

10.30 «МАША И МЕДВЕДЬ»<br />

1 0 . 5 0 « П И К С Е Л И »<br />

13.00 «МЕГАМОЗГ»<br />

14.50 «PRO - КИНО»<br />

15.00 «Джеки Чанның<br />

оқиғасы»<br />

заявить...»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

07.25 «Бүлдір-күлдір»<br />

07.45 «Жұлдыздар шеруі»<br />

08.35 «Екі езу»<br />

09.00 «Байқа, балақай!»<br />

09.30 «ЗАЛОЖНИЦА»<br />

11.30 «ПРИКЛЮЧЕНИЕ<br />

МИСТЕРА ПИБОДИ<br />

И ШЕРМАНА»<br />

1 3 . 3 0 «СОЮЗМУЛЬТФИЛЬМ»<br />

15.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

15.25 «Байқа, балақай!»<br />

16.00 «ЕҢ КҮЛКІЛІ<br />

ӘРТІСТЕР»<br />

17.00 «INSTATV.KZ»<br />

17.40 «Екі езу»<br />

18.10 "Опмай-Опмай"<br />

1 9 . 0 0 « П И К С Е Л И »<br />

21.00 «МИССИЯ НЕВЫПОЛ-<br />

НИМА: ПРОТОКОЛ<br />

ФАНТОМ»<br />

00.00 «Дарынды тұлға»<br />

<strong>01</strong>.40 «Екі езу»<br />

02.00 "Опмай-Опмай"<br />

02.40 «Жұлдыздар шеруі»<br />

7 АРНА<br />

06.00 Т/х «Жаңа келін»<br />

06.50 Т/х «Элиф»<br />

09.00 М/с «Монкарт»<br />

10.20 «Следователь<br />

Протасов»<br />

12.50 «Жазмыш»<br />

13.50 «Жаңа келін»<br />

15.00 «Лучше не бывает»<br />

17.00 «Принцесса с Севера»<br />

18.00 «Спецотряд «Кобра 11»<br />

19.00 Х/ф «Агент Коди<br />

Бэнкс-2: Пункт<br />

назначения -Лондон»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

21.05 Т/х «Элиф»<br />

23.10 Т/х «Әкесінің баласы»<br />

00.20 Х/ф «Достать<br />

коротышку»<br />

02.20 Т/п «Кзландия»<br />

03.00 Т/х «Элиф»<br />

03.45 Т/х «Жазмыш»<br />

04.30 Т/п «Жеңіп көр»<br />

05.30 Т/п «Қуырдақ»<br />

15.25 «Байқа, балақай!»<br />

16.20 «ЕҢ КҮЛКІЛІ<br />

ӘРТІСТЕР»<br />

17.10 «Екі езу»<br />

17.30 «ОРЫSTAR в<br />

Шымкенте»<br />

18.30 «ТЕРМИНАТОР:<br />

ГЕНЕЗИС»<br />

21.00 «МИССИЯ НЕВЫ-<br />

ПОЛНИМА: ПЛЕМЯ<br />

ИЗГОЕВ»<br />

00.00 «Менің туысқаным<br />

Рэйчел»<br />

<strong>01</strong>.40 «Екі езу»<br />

02.00 "Опмай-Опмай"<br />

02.40 «Жұлдыздар шеруі »<br />

7 АРНА<br />

06.00 «Қыздар арасында»<br />

07.00 «Қуырдақ»<br />

07.30 «Гу-гулет»<br />

08.00 «Айнаонлайн»<br />

08.30 «Әуежай»<br />

09.00 «Леди-баг и<br />

Суперкот»<br />

11.00 «Распрекрасный<br />

принц»<br />

12.50 «Агент Коди Бэнкс-2:<br />

Пункт назначения<br />

-Лондон»<br />

15.00 «Саяхаттандырылмағандықтарыныздан»<br />

15.30 Скетчком «Q-елі»<br />

16.0 0 « S a l e m S h o w »<br />

16.30 «Әкесінің баласы»<br />

17.45 «Достать коротышку»<br />

20.00 «TELE Bingo»<br />

20.25 «Salem Show»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

21.05 «Ну что, приехали?»<br />

23.10 «Ну что, приехали:<br />

Ремонт»<br />

<strong>01</strong>.10 «Логово»<br />

03.00 Скетчком «Q-елі»<br />

03.30 Т/п «Гу-гулет»<br />

04.00 Скетчком «Q-елі»<br />

05.00 Т/п «Жеңіп көр»


12 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

11 <strong>тамыз</strong>, жексенбі<br />

03.27 Таң намазының кіруі, 05.23 Күннiң шығуы, 13.03 Бесiн намазы,<br />

18.11 Екiнтi намазы, 20.31 Ақшам намазы, 22.27 Құфтан намазы.<br />

QAZAQSTAN<br />

6:00 Әнұран<br />

6:05 «Qyzyq eken...»<br />

6:50 «Қазақ даласының<br />

құпиялары».<br />

7:20 «Сәлем, Қазақстан!»<br />

8:40 «Dara jol»<br />

9:30 «Aqsayyt».<br />

9:50 «Қарақшы мен<br />

капитан».<br />

10:50 «Қайран күндер».<br />

12:40 «Ұлттық арнада -<br />

ұмытылмас әндер»<br />

14:25 «Жанайқай».<br />

16:10 «Końildi tapqyrlar<br />

alańy». «А» тобы<br />

18:10 «ҚАЙРАН КҮНДЕР».<br />

20:00 «ҚАЙСАР».<br />

20:25 «Azil alemi»<br />

22:25 «Шабдалы»<br />

0:05 «Bey».<br />

1:30 «Aqsayyt».<br />

1:50 «Dara jol»<br />

2:40 «Қайсар».<br />

3:05 «Minber».<br />

ERTIS<br />

8:00 Әнұран.<br />

8:<strong>01</strong> "Сиқырлы әткеншек"<br />

8:30 "Түсім бе екен!" Д/ф<br />

9:00 "Құрақ көрпе" К/ф<br />

10:35 "Әзіл әлемі"<br />

12:00 "Көшпенділер" Д/ф<br />

12:30 "Жиһанкез" Д/ф<br />

13:00 "Үй болу қиын" Т/х<br />

14:00 - 16:00 ге дейін<br />

ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />

16:00 «ДОБРЫЙ ДЕНЬ»<br />

16:40 «ЖЕРҰЙЫҚ»<br />

17:00 "Айналайын" Т/х<br />

18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />

АПТА ҚОРТЫНДЫСЫ<br />

18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />

19:00 "БАҚЫТТЫ ОТБАСЫ"<br />

19:20 "Өт жаңды" К/ф<br />

22:10 "Әндер мен <strong>жыл</strong>дар"<br />

09:30, 11:00, 13:10, 14:00,<br />

18:55, 19:40, 20:30, 21:20,<br />

22:20, 23:55 "Жарнама"<br />

ХАБАР<br />

6:00 «Ұят болмасын»<br />

6:45 Концерт. Тоқтар мен<br />

Бейбіт «Уақыт»<br />

8:30 «Нильс Хольгерсон»<br />

9:35 Сказка. «Земля<br />

Изобилия»<br />

10:35 «Джио научит»<br />

11:00 «Қызық times»<br />

12:00 «Қарақатпен шай»<br />

12:50 «Алашұлы» тобының<br />

ән кеші<br />

14:35 «Предчувствие»<br />

16:15 «Тракторшының<br />

махаббаты»<br />

19:15 «Topjarǵan»<br />

21:00 «7 күн»<br />

22:00 «Счастливое число<br />

Слевина»<br />

23:45 «Шашу»<br />

АСТАНА<br />

6:00 «Ән мен әзіл»<br />

7:50 Мультфильм<br />

9:30 «MoneyTime»<br />

9:45 «ТенгеманияNEXT»<br />

10:00 «Абысындар»<br />

11:30 «MoneyTime»<br />

11:45 «ТенгеманияNEXT»<br />

12:00 М/ф «Пингвины из<br />

Мадагаскара»<br />

19:00 «Ел аузында»<br />

21:00 «Үмітіңді үзбе»<br />

22:00 «Абысындар»<br />

2:00 «KazNet»<br />

3:00 «Күлдірген»<br />

әзіл-сықақ<br />

3:30 «Ән мен әзіл»<br />

ЕВРАЗИЯ<br />

6:00 «ВНЕ ВРЕМЕНИ» т/х<br />

7:40 «ТАМАША CITY»<br />

8:35 «ҰШҚАЛАҚ»<br />

8:45 «ВОСКРЕСНЫЕ<br />

БЕСЕДЫ»<br />

9:00 «МАЧЕХА»<br />

12:50 «CONTENT»<br />

13:30 «ТОЧЬ-В-ТОЧЬ»<br />

16:20 «МУЖ НА ЧАС»<br />

1 8 : 3 5 « К Е Ш Қ А Л М А Й Ы Қ »<br />

20:00 «ОТКРЫТОЕ ОКНО»<br />

22:00 «П@УТINA+»<br />

22:45 «ОТКРЫТОЕ ОКНО».<br />

23:45 «МАЛЫШ НА ДРАЙВЕ»<br />

2:05 «П@УТINA+»<br />

2:35 «ТАМАША CITY»<br />

3:20 «КЕШ ҚАЛМАЙЫҚ»<br />

СТВ<br />

06.00 «Жан анам»<br />

08.00 «Страницы памяти<br />

моей страны»<br />

08.25 «Нина Сазонова.<br />

Основной инстинкт».<br />

09.25 «Тайны нашего кино».<br />

10.00 «ҚЫЗЫЛ АЛМА»<br />

Телехикаясы<br />

10.55 «Ән шашу»<br />

12.20 «Өмір тынысы»<br />

13.00 «Күнім, сен<br />

сөнбеші!» Ернар<br />

Айдардың<br />

шығармашылық кеші<br />

15.40 «От Шурика до<br />

Шарикова.<br />

Заложники одной<br />

роли».<br />

16.40 «Ән шашу»<br />

17.20 «Олег Стриженов.<br />

Никаких<br />

компромиссов».<br />

18.10 «Бір заман»<br />

Б.Қажымұқанов пен<br />

С.Жолбарыстың ән<br />

кеші<br />

19.45 «Дорога людей.<br />

Абулхаир Хан.»<br />

20.30 «ҚЫЗЫЛ АЛМА»<br />

Телехикаясы<br />

21.30 «Жүрек тынысы»<br />

22.20 «Жұлдызым» Мадина<br />

Садуақасованың ән<br />

кеші.<br />

00.00 «Преступления<br />

страсти».<br />

Документальный<br />

фильм.<br />

<strong>01</strong>.00 «Ән - көңілдің ажары»<br />

КТК+31<br />

05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />

06:00 Алдараспан, Нысана,<br />

Шаншар<br />

08:00 «Странные чары»<br />

10:00 «БОЛЬШОЙ ЗАКУП»<br />

10:30 «Звездный десант»<br />

13:30 Дайджесты<br />

тематические<br />

16:00 «Хороший динозавр»<br />

18:10 «Джон Картер»<br />

21:00 «Мама, мы дома»<br />

22:00 Дайджесты<br />

тематические<br />

00:00 Ризамын<br />

03:00 Әзіл студио<br />

04:30 Ризамын<br />

КТК<br />

07.05 “ҚҰДАЛАР-2” т/х<br />

08.00 “МЕРЕКЕЛІК<br />

КОНЦЕРТ”<br />

08.50 “БІЗДІҢ КОНЦЕРТ”<br />

09.50 “КРИВОЕ ЗЕРКАЛО”<br />

11.10 “ЗОЛОТЦЕ”, (повтор)<br />

1 5 . 3 0 “ О П А С Н Ы Е С В Я З И ” ,<br />

19.20 “СЕН ДЕ, МЕН ДЕ”<br />

21.00 “ОЖИДАЕТСЯ<br />

УРАГАННЫЙ ВЕТЕР”<br />

00.40 “СПАСИТЕ НАШУ<br />

СЕМЬЮ”<br />

02.00 “БЕЛГІСІЗ ҚАНЫШЕР”<br />

03.40 “ҚҰДАЛАР-2”, т/х<br />

04.30 “БІЗДІҢ КОНЦЕРТ”<br />

07.05 “СЕН ДЕ, МЕН ДЕ”<br />

09.00 “БАСТЫ РӨЛДЕ”<br />

09.30 “ЮРМАЛА”<br />

11.20 “ОЖИДАЕТСЯ<br />

УРАГАННЫЙ ВЕТЕР”,<br />

15.00 “КӨРІПКЕЛ”<br />

16.00 “ЖАРАЛЫ ЖҮРЕК”,<br />

17.40 “ШЫМКЕНТ ШОУ”<br />

18.30 “АЙХАЙ 25”, Төреғали<br />

Төреәлінің ән-шашуы<br />

21.00 “НОВЫЙ МУЖ”, .<br />

00.40 “Я СТЕСНЯЮСЬ<br />

СВОЕГО ТЕЛА”<br />

02.10 “ЖАРАЛЫ ЖҮРЕК”<br />

03.30 “БАСТЫ РӨЛДЕ”<br />

04.30- 05.20 “КӨРІПКЕЛ”<br />

ИРБИС<br />

07.30 «Бала тілі бал»<br />

09.00 «Белый клык»<br />

11.00 «Графиня де Монсоро»<br />

12.00 Фильм «Титаник»<br />

15.00 «Болашақ»<br />

16.00 «Ән қанатында»<br />

18.00 «Бала тілі бал»<br />

20.00 «Жандарм женится»<br />

22.00 «Графиня де<br />

Монсоро»<br />

23.00 «Саяхаттандырылмағандықтарыңыздан»<br />

23.15 «Болашақ»<br />

00.00 «Король-рыбак»<br />

03.00 «Ән қанатында»<br />

НТК<br />

07.00 «Джеки Чанның<br />

о қ и ғ а с ы »<br />

07.45 «Бүлдір-күлдір»<br />

08.10 «Жұлдыздар шеруі»<br />

09.05 «Екі езу»<br />

09.30 «БЕН 10»<br />

10.00 «МАША И МЕДВЕДЬ»<br />

1 0 . 1 0 « М Е Г А М О З Г»<br />

12.00 «ТЕРМИНАТОР:<br />

ГЕНЕЗИС»<br />

14.50 «PRO - КИНО»<br />

15.00 «Джеки Чанның<br />

оқиғасы»<br />

15.25 «Байқа, балақай!»<br />

16.10 «Екі езу»<br />

16.30 «ОРЫSTAR в<br />

Шымкенте»<br />

17.30 «ҚЫЗЫҚ TIMES»<br />

18.50 «ШОПОГОЛИК»<br />

21.00 «2<strong>01</strong>2»<br />

00.20 К/ф «Сәлем жанұя»<br />

02.00 «Екі езу»<br />

0 2 . 2 0 « Ж ұ л д ы з д а р ш е р у і »<br />

7 АРНА<br />

06.00 «Қыздар арасында»<br />

07.00 «Қуырдақ»<br />

07.30 «Гу-гулет»<br />

08.00 «Айнаонлайн»<br />

08.30 «Әуежай»<br />

09.00 «Леди-баг и<br />

Суперкот»<br />

10.20 «Я люблю своего<br />

мужа»<br />

15.00 Скетчком «Q-елі»<br />

15.30 Т/п «Япырай»<br />

16.00 Т/п «Гу-гулет»<br />

16.30 «Саяхаттандырылмағандықтарыныздан»<br />

17.00 «Әкесінің баласы»<br />

21.00 Лотерея 777<br />

21.05 «Охотники на ведьм»<br />

23.10 «Ветреная река»<br />

<strong>01</strong>.40 Т/п «Кзландия»<br />

03.00 Т/п «Япырай»<br />

03.30 Т/п «Айнаонлайн»<br />

03.45 Скетчком «Q-елі»<br />

05.00 Т/п «Жеңіп көр»<br />

ҚЫЗЫҚ!<br />

Кездейсоқтық па, әлде...<br />

Пирамидалар қай кезде болсын бүкіл дүниежүзі<br />

ғалымдарының назарын аударып келді. Өз заманында<br />

Плиний де: «Пирамидалардың даңқы бүкіл әлемге<br />

жайылды» деп жазған еді.<br />

Атом сағаттары<br />

Атомдардың ыдырау <strong>жыл</strong>дамдығы бір қалыптан<br />

бұлжымайды. Оған темпе ра тураның құбылуы да,<br />

қысымы да, қоршаған орта да әсер етпейді.<br />

Радиоак тивтілік про цесін уақыттың дәл өлшемін<br />

анықтау үшін пайдаланудың мәні де осында.<br />

Құз жартас пайда болған кезде оның бір<br />

бөлшегінде белгілі бір мөлшерде радиоак тивті<br />

уран бар екен делік. Мыңдаған <strong>жыл</strong>дар өткенде<br />

әлгі құз енді мұхиттың түбіне шөгіп, жанартау<br />

кратеріне айналады. Сосын ол терең жер астына<br />

сіңіп кетеді де, қайтадан жер бетіне лықсып<br />

шығады. Бірақ осыншама өзгерістерден өтіп<br />

жатқанмен, уран атомының ядролары белгілі<br />

бір уақытта ғана ыдырайды. Сөйтіп, бірсыпыра<br />

өзгерістерді басынан кешкен соң әлгі құздың<br />

тасындағы уранның мөлшері кеміп, бірте-бірте<br />

қалайының атомына айналады. Бұл үдеріс мүлде<br />

баяу жүретіні соншалық, әлгі уранның жартысы<br />

қалайыға айналуы үшін бір миллиард <strong>жыл</strong> керек.<br />

Құз жарқабақтан тәжірибе үшін алынған кішкене<br />

Содан бері мыңдаған <strong>жыл</strong>дар өтсе де,<br />

бүгінде сол пікірге қосылуға тура келуде.<br />

Қайта пирамидалар қазіргі біздің түсінігіміздей<br />

емес, олардың жасы әлдеқайда кәрі әрі<br />

оларды салудың мақсаты да басқаша деген<br />

пікірлер нығайып келеді.<br />

Ресми ғылым Гизадағы Ұлы пирамиданы<br />

біздің ғасырымызға дейінгі 2520 <strong>жыл</strong>дар<br />

шамасында мазар ретінде салынған деп<br />

дәлелдейді.<br />

Бірақ оның тұрған орны мен аумағы да<br />

Хеопс пирамидасының жер бетіндегі құпиясы<br />

ашылмаған ең жұмбақ құрылыстардың бірі<br />

екенін дәлелдейді. Себебі нақтылы жүргізілген<br />

есептерге қарағанда, пирамида жер шарын<br />

тура екі жарты шарға бөліп тұрған сызықтың<br />

дәл үстінде орналасқандығы айқындалды.<br />

Бұл кездейсоқтық па немесе құрылысшылардың<br />

асқан даналығы мен тәжірибесінің<br />

нәтижесі ме?<br />

тас сынығын өте күрделі де сезімтал электрон<br />

аппаратына салып, егжей-тегжейлі зерттегеннен<br />

кейін радиоактивті материал мен қалайының<br />

мөлшерін дәл, нақпа-нақ анықтауға болады. Ал<br />

бұл құбылысқа қарай отырып, өзгерістердің қашан<br />

басталғанын, біз зерттеп отырған жартастың қашан<br />

пайда болғанын есептеп шығару қиын емес.<br />

Жердің геологиялық тарихына байланысты<br />

барлық дәуір тап осылай есептеледі. Өткен<br />

ғасырдың елуінші <strong>жыл</strong>дарында тағы бір атом<br />

сағаты табылды. Бұл сағат неғұрлым қысқалау<br />

кезең аралығын ғана өлшейді, бірақ есебі соншалық<br />

дәл. Әсіресе тас болып қатқан денелер мен тірі<br />

организм қалдықтарының жас мөлшерін анықтауда<br />

теңдесі жоқ құрал.<br />

Шамамен 60 мың <strong>жыл</strong>дай аралықты есептейтін<br />

бұл сағат көміртегінің радиоактивті түрлерін<br />

өлшеуге негізделген.<br />

Ғаламтордан әзірленді.<br />

«Халық радиосының» хабарлары<br />

5 <strong>тамыз</strong> - 11 <strong>тамыз</strong><br />

5 <strong>тамыз</strong> - дүйсенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

Қазақстан Республикасының Әнұраны<br />

11.15 «Айқын»<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» - саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

14.15 «Мәңгілік сарын»<br />

15.15 «Дневной обход»<br />

16.15 «Маман кеңесі»<br />

18.10-19.00 «Көзқарас»<br />

22.15 «Тұғыры биік тұлғалар»<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы роликтер.<br />

6 <strong>тамыз</strong> - сейсенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

Қазақстан Республикасының Әнұраны<br />

10.00 Қазақша концерт<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

14.15 «Айқын»<br />

15.15 «Жыр жауһарлары»<br />

16.15 «Айқын»<br />

17.15 «Салт сыры»<br />

19.15 «Қалқан»<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы роликтер.<br />

7 <strong>тамыз</strong>- сәрсенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

Қазақстан Республикасының Әнұраны<br />

11.00 «О главном» (ор) - тікелей<br />

эфир<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

14.15 «Классикалық саз әлемі»<br />

15.15 «Айтпақшы»<br />

17.15 «Тарих тағылымы»<br />

18.10 «Концерт»<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы роликтер.<br />

8 <strong>тамыз</strong> - бейсенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

Қазақстан Республикасының<br />

Әнұраны<br />

11.15 «Айқын»<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

15.15 «Путь к успеху»<br />

16.15«Айқын»<br />

17.10 «Ашық студия» - тікелей<br />

эфир<br />

18.15 «Поэзия минуттары»<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5<br />

FM жиілігінде жалғасуы туралы<br />

роликтер.<br />

9 <strong>тамыз</strong> - жұма<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

Қазақстан Республикасының Әнұраны<br />

11.15 «Әсем әуендер» концерт<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

14.15 «Таным»<br />

15.15 «Сельские будни» (ор)-<br />

тікелей эфир<br />

16.15 «Жыр жауһарлары»<br />

17.15 «Руханият»<br />

18.00 Қазақша концерт<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5<br />

FM жиілігінде жалғасуы туралы<br />

роликтер.<br />

10 <strong>тамыз</strong> - сенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

Қазақстан Республикасының Әнұраны<br />

11.30 «Таным» (қайталау)<br />

12.10-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

14.00 «Ұлы дала әуендері»<br />

16.00 «Аламан»<br />

17.00 «Ұлы дала мәдениеті мен<br />

тарихынан»<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы роликтер.<br />

11 <strong>тамыз</strong> - жексенбі<br />

7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />

Қазақстан Республикасының Әнұраны<br />

10.00 «Жизнь вокруг нас»<br />

11.00 «Тұғыры биік тұлғалар»<br />

12.00-14.00 «Тілек Тime» саздысәлем<br />

бағдарламасы<br />

15.00 «Сөзсандық»<br />

15.25 «Айқын»<br />

21.30 «Ұлы дала әуендері» (повтор)<br />

23.55 Бағдарламаның 100,5 FM<br />

жиілігінде жалғасуы туралы<br />

роликтер.<br />

Жаңалықтар – 7.10 бастап 22.00-ге дейін әр сағатта. Бағдарламада өзгерістер<br />

болуы мүмкін.


BALAPAN<br />

KAZAKH TV QAZSPORT БІРІНШІ АРНА ЕЛ АРНА<br />

КАБЕЛЬДІК ЖӘНЕ СПУТНИКТІК ТЕЛЕДИДАР<br />

1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong><br />

ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА 13<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

ДҮЙСЕНБІ, 5 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> Күн айнасы 0:16 Ролик 0:20 Азия өрнегі 0:40 Тарих<br />

таңбасы 1:10 Нарық пен халық 1:25 Құмсағат 1:40 Ролик<br />

1:45 Орталық Азияға саяхат 2:15 Жаңа буын 2:30 Заманауи<br />

өнер 2:50 Киелі мекен 3:00 Күн айнасы 3:15 Цифрлық<br />

Қазақстан 3:30 Тылсым дүние 4:10 Сәулет өнері 4:40<br />

Отандастар 5:10 Көне Шығыс өнері 5:30 Сынақ 6:00 Күн<br />

айнасы 6:15 Ролик 6:20 Азия өрнегі 6:40 Тарих таңбасы 7:10<br />

Нарық пен халық 7:25 Ролик 7:30 Құмсағат 7:45 Орталық<br />

Азияға саяхат 8:15 Жаңа буын 8:30 Заманауи өнер 8:50<br />

Киелі мекен 9:00 Күн айнасы 9:15 Цифрлық Қазақстан<br />

9:30 Тылсым дүние 10:10 Сәулет өнері 10:40 Отандастар<br />

11:10 Көне Шығыс өнері 11:30 Сынақ 12:00 Күн айнасы<br />

12:20 Азия өрнегі 12:40 Тарих таңбасы 13:10 Нарық пен<br />

халық 13:25 Ролик 13:30 Құмсағат 13:45 Орталық Азияға<br />

саяхат 14:15 Жаңа буын 14:30 Заманауи өнер 14:50 Киелі<br />

мекен 15:00 Күн айнасы 15:25 Тылсым дүние 16:05 Сәулет<br />

өнері 16:35 Отандастар 17:05 Көне Шығыс өнері 17:25<br />

Сынақ 17:55 Ролик 18:00 Күн айнасы 18:15 Ролик 18:20<br />

Азия өрнегі 18:40 Заманауи өнер 19:00 Нарық пен халық<br />

19:15 Жаңа буын 19:30 Тарих таңбасы 20:00 "Төле би"<br />

20:30 Құмсағат 20:45, 22:30 Ролик 20:50 Киелі мекен<br />

21:00 Күн айнасы 21:20 Ролик 21:25 Тылсым дүние 22:05<br />

Сәулет өнері 22:35 Отандастар 23:05 Көне Шығыс өнері<br />

23:25 Сынақ 23:55 Ролик.<br />

СЕЙСЕНБІ, 6 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> Күн айнасы 0:16 Ролик 0:20 Стартап мекені 0:40<br />

Дарынды ұрпақ 0:55 Ұлттық ойындар. 1:20 Бабалар ізімен<br />

1:40 Кездесу орны - Қазақстан 2:10 Алтын тамыр 2:35<br />

Көшпенділер мектебі 3:00 Күн айнасы 3:15 Орта Азия<br />

Өркениеті 3:40 Саятшылық өнері 4:05 Беймәлім мекен<br />

4:40 Ортақ шаңырақ 5:00 Байтақ ел 5:25 Ролик 5:30<br />

Табиғатпен тілдесу 6:00 Күн айнасы 6:15 Kүй құдыреті<br />

6:35 Ұлттық ойындар. 6:55 Стартап мекені 7:20 Бабалар<br />

ізімен 7:40 Кездесу орны - Қазақстан 8:10 Алтын тамыр<br />

8:35 Көшпенділер мектебі 9:00 Күн айнасы 9:15 Орта Азия<br />

Өркениеті 9:40 Саятшылық өнері 10:10 Беймәлім мекен<br />

10:40 Ортақ шаңырақ 11:00 "Төле би" 11:30 Көшпенділер<br />

мектебі 11:55 Ролик 12:00 Күн айнасы 12:15 Kүй құдыреті<br />

12:35 Ұлттық ойындар. 12:55 Стартап мекені 13:15 Ролик<br />

13:20 Бабалар ізімен 13:40 Кездесу орны - Қазақстан<br />

14:10 Алтын тамыр 14:35 Орта Азия Өркениеті 15:00<br />

Күн айнасы 15:20 Еларалық қатынас 15:40 Саятшылық<br />

өнері 16:05 Беймәлім мекен 16:35 Ролик 16:40 Ортақ<br />

шаңырақ 17:00 Байтақ ел 17:30 Табиғатпен тілдесу 18:00<br />

Күн айнасы 18:20 Стартап мекені 18:40 Кездесу орны -<br />

Қазақстан 19:10 Алтын тамыр 19:35 Ролик 19:40 Бабалар<br />

ізімен 20:00 "Төле би" 20:30 Көшпенділер мектебі 20:55<br />

Ролик 21:00 Күн айнасы 21:20 Еларалық қатынас 21:40<br />

Саятшылық өнері 22:05 Беймәлім мекен 22:35 Ролик<br />

22:40 Ортақ шаңырақ 23:00 Байтақ ел 23:25 Табиғатпен<br />

тілдесу. 23:55 Ролик.<br />

CӘРСЕНБІ, 7 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> Күн айнасы 0:16 Ролик 0:20 Шартарапқа танылған өнер<br />

0:35 Тарих. Тұлға. Тағылым 0:55 Адам болу- парызым 1:10<br />

Орта Азия Өркениеті 1:35 Ролик 1:40 Тоғысқан мәдениет<br />

1:55 Дала дәмі 2:15 Kүй құдыреті 2:35 Ұлы дала құпиялары<br />

3:00 Күн айнасы 3:15 Еларалық қатынас 3:35 Кездесу<br />

орны - Қазақстан 4:05 Киелі мекен 4:15 Ролик 4:20 Заманауи<br />

өнер 4:40 Рахат - саяхат! 5:10 Ертегілер елінде<br />

5:15 Казарт 5:40 Қазақстан: әлемдік әріптестік 6:00 Күн<br />

айнасы 6:15 Шартарапқа танылған өнер 6:30 Тарих. Тұлға.<br />

Тағылым 6:50 Ролик 6:55 Адам болу- парызым 7:10 Орта<br />

Азия Өркениеті 7:35 Тоғысқан мәдениет 7:50 Ролик 7:55<br />

Дала дәмі 8:15 Kүй құдыреті 8:35 Ұлы дала құпиялары<br />

9:00 Күн айнасы 9:15 Еларалық қатынас 9:35 Кездесу<br />

орны - Қазақстан 10:05 Рахат - саяхат! 10:35 Казарт 11:00<br />

"Төле би" 11:30 Тарих. Тұлға. Тағылым 11:50 Киелі мекен<br />

12:00 Күн айнасы 12:15 Шартарапқа танылған өнер 12:30<br />

Заманауи өнер 12:50 Ролик 12:55 Адам болу- парызым<br />

13:10 Орта Азия Өркениеті 13:35 Тоғысқан мәдениет 13:50<br />

Ролик 13:55 Дала дәмі 14:15 Kүй<br />

құдыреті 14:35 Ұлы<br />

дала құпиялары 15:00 Күн айнасы 15:20 Еларалық қатынас<br />

15:40 Кездесу орны - Қазақстан 16:10 Киелі мекен 16:25<br />

Заманауи өнер 16:45 Рахат - саяхат! 17:15 Казарт 17:40<br />

Қазақстан: әлемдік әріптестік 18:00 Күн айнасы 18:15<br />

Шартарапқа танылған өнер 18:30 Тарих. Тұлға. Тағылым<br />

18:55 Адам болу - парызым 19:10 Орта Азия Өркениеті<br />

19:35 Ролик 19:40 Дала дәмі 20:00 "Төле би" 20:30 Ролик<br />

20:35 Казарт 21:00 Күн айнасы 21:25 Еларалық қатынас<br />

21:45 Кездесу орны - Қазақстан 22:15 Рахат - саяхат!<br />

22:45 Заманауи өнер 23:10 Ертегілер елінде 23:15 Ұлы<br />

дала құпиялары 23:40 Қазақстан: әлемдік әріптестік.<br />

БЕЙСЕНБІ, 8 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> Күн айнасы 0:16 Ролик 0:20 Азия өрнегі 0:40 Тарих<br />

таңбасы 1:10 Нарық пен халық 1:25 Құмсағат 1:40 Ролик<br />

1:45 Байтақ ел 2:10 Жаңа буын 2:25 Ролик 2:30 Заманауи<br />

өнер 2:50 Киелі мекен 3:00 Күн айнасы 3:15 Цифрлық<br />

Қазақстан 3:30 Тылсым дүние 4:10 Сәулет өнері 4:35<br />

Ролик 4:40 Отандастар 5:10 Көне Шығыс өнері 5:30 Сынақ<br />

6:00 Күн айнасы 6:15 Ролик 6:20 Азия өрнегі 6:40 Тарих<br />

таңбасы 7:10 Нарық пен халық 7:25 Ролик 7:30 Құмсағат<br />

7:45 Байтақ ел 8:10 Жаңа буын 8:25 Ролик 8:30 Заманауи<br />

өнер 8:50 Киелі мекен 9:00 Күн айнасы 9:15 Отандастар<br />

9:45 Тылсым дүние 10:25 Сәулет өнері 10:50 Киелі мекен<br />

11:00 "Төле би" 11:30 Ролик 11:35 Көне Шығыс өнері 11:55<br />

Ролик 12:00 Күн айнасы 12:15 Ролик 12:20 Азия өрнегі<br />

12:40 Тарих таңбасы 13:10 Нарық пен халық 13:25 Ролик<br />

13:30 Құмсағат 13:45 Байтақ ел 14:10 Жаңа буын 14:25<br />

Ролик 14:30 Заманауи өнер 14:50 Киелі мекен 15:00 Күн<br />

айнасы 15:20 Ролик 15:25 Тылсым дүние 16:05 Сәулет<br />

өнері 16:30 Ролик 16:35 Отандастар 17:05 Көне Шығыс<br />

өнері 17:25 Сынақ 17:55 Ролик 18:00 Күн айнасы 18:15<br />

Ролик 18:20 Азия өрнегі 18:40 Заманауи өнер 19:00 Нарық<br />

пен халық 19:15 Жаңа буын 19:30 Тарих таңбасы 20:00<br />

"Төле би" 20:30 Құмсағат 20:45 Ролик 20:50 Киелі мекен<br />

21:00 Күн айнасы 21:20 Ролик 21:25 Тылсым дүние 22:05<br />

Сәулет өнері 22:30 Ролик 22:35 Отандастар 23:05 Көне<br />

Шығыс өнері 23:25 Сынақ 23:55 Ролик.<br />

ЖҰМА, 9 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> Күн айнасы 0:16 Ролик 0:20 Kүй құдыреті 0:40 Ұлттық<br />

ойындар. 1:00 Стартап мекені 1:20 Ролик 1:25 Бабалар<br />

ізімен 1:45 Кездесу орны - Қазақстан 2:15 Алтын тамыр<br />

2:40 Ортақ шаңырақ 3:00 Күн айнасы 3:15 Тарих. Тұлға.<br />

Тағылым 3:35 Отандастар 4:05 Сынақ 4:35 Ролик 4:40 Байтақ<br />

ел 5:05 Табиғатпен тілдесу 5:35 Ролик 5:40 Қазақстан:<br />

әлемдік әріптестік 6:00 Күн айнасы 6:15 Ролик 6:20 Kүй<br />

құдыреті 6:40 Ұлттық ойындар. 7:00 Ролик 7:05 Бабалар<br />

ізімен 7:25 Кездесу орны - Қазақстан 7:55 Дарынды<br />

ұрпақ 8:10 Ертегілер елінде 8:15 Алтын тамыр 8:40 Ортақ<br />

шаңырақ 9:00 Күн айнасы 9:15 Тарих. Тұлға. Тағылым 9:35<br />

Отандастар 10:10 Сынақ 10:40 Тоғысқан мәдениет 11:00<br />

"Төле би" 11:30 Бабалар ізімен 11:50 Киелі мекен 12:00<br />

Күн айнасы 12:15 Kүй құдыреті 12:35 Ұлттық ойындар.<br />

12:55 Стартап мекені 13:15 Ролик 13:20 Бабалар ізімен<br />

13:40 Кездесу орны - Қазақстан 14:10 Ертегілер елінде<br />

14:15 Алтын тамыр 14:40 Ортақ шаңырақ 15:00 Күн айнасы<br />

15:20 Тарих. Тұлға. Тағылым 15:40 Отандастар 16:10 Сынақ<br />

16:40 Ролик 16:45 Kүй құдыреті 17:05 Байтақ ел 17:30<br />

Қазақстан: әлемдік әріптестік 17:50 Киелі мекен 18:00<br />

Күн айнасы 18:15 Ұлттық ойындар. 18:35 Кездесу орны<br />

- Қазақстан 19:05 Ертегілер елінде 19:10 Ролик 19:15<br />

Бабалар ізімен 19:35 Алтын тамыр 20:00 "Төле би" 20:35<br />

Ролик 20:40 Қазақстан: әлемдік әріптестік 21:00 Күн айнасы<br />

21:20 Ролик 21:25 Тарих. Тұлға. Тағылым 21:45 Отандастар<br />

22:15 Киелі мекен 22:30 Концерт группы "Меццо".<br />

СЕНБІ, 10 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> Күн айнасы 0:16 Ролик 0:20 Көшпенділер мектебі 0:45<br />

Ұлттық энциклопедия 1:00 Гала концерт «Ұлы дала ұландары»<br />

2:25 Киелі Орындар 2:35 Орта Азия Өркениеті 3:00 Күн<br />

айнасы 3:15 Ролик 3:20 Еларалық қатынас 3:40 Кездесу орны<br />

- Қазақстан 4:10 Ролик 4:15 Рахат - саяхат! 4:45 Ертегілер<br />

елінде 4:50 Адам болу- парызым 5:05 Беймәлім мекен 5:35<br />

Казарт 6:00 Күн айнасы 6:15 Шартарапқа танылған өнер<br />

6:30 Көшпенділер мектебі 6:55 Киелі Орындар 7:05 Орта<br />

Азия Өркениеті 7:35 Тоғысқан мәдениет 7:50 Дала дәмі 8:10<br />

Салауатты ұлт 8:35 Ұлы дала құпиялары 9:00 Күн айнасы<br />

9:15 Ролик 9:20 Еларалық қатынас 9:40 Кездесу орны -<br />

Қазақстан 10:10 Ролик 10:15 Адам болу - парызым 10:30<br />

Рахат - саяхат! 11:00 Ертегілер елінде 11:05 Казарт 11:30<br />

Орталық Азияға саяхат 12:00 Күн айнасы 12:15 Шартарапқа<br />

танылған өнер 12:30 Көшпенділер мектебі 12:55 Ұлттық<br />

энциклопедия 13:10 Ролик 13:15 Орта Азия Өркениеті 13:40<br />

Тоғысқан мәдениет 13:55 Ролик 14:00 Дала дәмі 14:20 Kүй<br />

құдыреті 14:40 Ағайын 15:00 Күн айнасы 15:20 Еларалық<br />

қатынас 15:40 Балалар шығармашылығының халықаралық<br />

фестивалінің гала-концерті»Жұлдызай» 16:40 Ролик 16:45<br />

Адам болу- парызым 17:00 Рахат - саяхат! 17:30 Салауатты<br />

ұлт 18:00 Күн айнасы 18:20 «Кемпір» 19:50 Ролик<br />

19:55 Көшпенділер мектебі 20:20 Дала дәмі 20:40 Kүй<br />

құдыреті 21:00 Күн айнасы 21:20 Ролик 21:25 Концерт<br />

Ернара Айдара «Қазақтың жігіттері» 23:23 Ролик 23:25<br />

Киелі Орындар 23:35 Орта Азия Өркениеті.<br />

ЖЕКСЕНБІ, 11 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> Ролик 0:05 Х/ф «Кемпір» 1:35 Ортақ шаңырақ 1:55<br />

Көшпенділер мектебі 2:20 Киелі Орындар 2:30 Жеті қазына<br />

2:55 Ролик 3:00 Кездесу орны - Қазақстан 3:30 Орта Азия<br />

Өркениеті 3:55 Заманауи өнер 4:15 Орталық Азияға саяхат<br />

4:50 Сәулет өнері 5:15 Ағайын 5:35 Жеті қазына 6:00<br />

Көне Шығыс өнері 6:20 Ортақ шаңырақ 6:40 Саятшылық<br />

өнері 7:05 Ұлттық энциклопедия 7:20 Байтақ ел 7:45 Орта<br />

Азия Өркениеті 8:10 Заманауи өнер 8:30 Орталық Азияға<br />

саяхат 9:00 Сәулет өнері 9:25 Көне Шығыс өнері 9:50<br />

Дала дәмі 10:10 Ұлттық ойындар. 10:30 Бабалар ізімен<br />

10:50 Кездесу орны - Қазақстан 11:20 Ролик 11:25 Жеті<br />

қазына 11:50 Көшпенділер мектебі 12:15 Саятшылық өнері<br />

12:40 Сынақ 13:10 Ролик 13:15 Ортақ шаңырақ 13:35 Ұлы<br />

дала құпиялары 14:00 Киелі Орындар 14:10 Табиғатпен<br />

тілдесу 14:40 Ролик 14:45 Ағайын 15:05 Азия өрнегі 15:25<br />

Орталық Азияға саяхат 15:55 Ролик 16:00 Х/ф «Шлагбаум»<br />

17:02 Ролик 17:05 Көне Шығыс өнері 17:25 Рахат - саяхат!<br />

17:55 Саятшылық өнері 18:20 Бабалар ізімен 18:40 Заманауи<br />

өнер 19:00 Концерт «Әлемнің жарығы» 20:05 Жеті<br />

қазына 20:30 Көшпенділер мектебі 20:55 Байтақ ел 21:20<br />

Ролик 21:25 Ұлы дала құпиялары 21:50 Ортақ шаңырақ<br />

22:10 Киелі Орындар 22:20 Орталық Азияға саяхат 22:50<br />

Ролик 22:55 Х/ф «Шлагбаум».<br />

ДҮЙСЕНБІ, 5 ТАМЫЗ<br />

7:30 Әнұран 7:35 "Бой сергіт". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық"<br />

7:50 "Роботкөлік Поли. Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға<br />

саяхат" 8:15 "Сиқырлы әткеншек". 8:30 "Желден жүйрік көліктер".<br />

8:45 "Әли мен Айя" 9:00 "Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Ертегілер еліне<br />

саяхат" 9:15 "Элвин және алақоржындар". 9:30 "Қоңыраулы қала".<br />

9:45 "Еркелер" 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15 "Мен және менің<br />

роботым". 10:30 "Бобби мен Билл". 10:45 "Данышпан қарға" 10:55<br />

"Чемпион" 11:00 "Ертегілер еліне саяхат" 11:10 "Роботкөлік Поли. Жол<br />

жүру ережелері". 11:20 "Сиқырлы әткеншек". 11:35 "Ауырма,балақай"<br />

11:55 "Кел, шырқайық" 12:00 "Күлдір-бүлдір" 12:25 "Көжектер" 12:35<br />

"Балапан және оның достары" 12:45 "Әли мен Айя" 12:55 "Қоңыр қаз"<br />

13:00 "Зак дауыл". 13:25 "Үйдеміз - үйренеміз" 13:30 "Мен және<br />

менің роботым". 13:45 "Сиқырлы әткеншек". 14:00 "Кім тапқыр"<br />

ақпараттық-танымдық LIVE 14:30 "Тентек" 15:00 "Көжектер" 15:10<br />

"Бобби мен Билл". 15:25 "Желден жүйрік көліктер". 15:40 "Элвин және<br />

алақоржындар". 15:50 Тұсаукесер! "I-balapan" танымдық . 2-маусым<br />

16:00 "Әли мен Айя" 16:10 "Қоңыраулы қала". 16:25 "Балапан және<br />

оның достары" 16:35 Тұсаукесер! "Жұмбақ жер" (2-маусым) 16:55<br />

"Қоңыр қаз" 17:00 "Дара тұлға" 17:05 "Мен және менің роботым".17:20<br />

"Ғажайыпстанға саяхат" 17:35 "Қоңыраулы қала". 17:45 "Данышпан қарға"<br />

17:55 "Чемпион" 18:00 "Күлдір-бүлдір" 18:20 "Кемеңгер клубы"<br />

18:40 "Үйрен де жирен" 19:00 "Қағаздар". 19:50 "Көжектер" 20:00<br />

Тұсаукесер! "Жұлдызым". 2-маусым 20:10 "Тәжірибе алаңы" жобасы 20:15<br />

Тұсаукесер! "Сезім қаласы" 20:45 Тұсаукесер! "I-balapan" танымдық.<br />

20:55 "Қоңыраулы қала". 21:10 "Желден жүйрік көліктер". 21:25<br />

"Балапан және оның достары" 21:35 "Зак дауыл". 22:00 "Ертегілер<br />

еліне саяхат" 22:10 Тұсаукесер! "Сиқырлы бөлме". Кешкі ертегі.22:20<br />

"Дара тұлға" 22:25 "Бесік жыры".<br />

СЕЙСЕНБІ, 6 ТАМЫЗ<br />

7:30 Әнұран 7:35 "Бой сергіт". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық" 7:50<br />

"Роботкөлік Поли.Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />

8:15 "Сиқырлы әткеншек". 8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45 "Әли<br />

мен Айя" 9:00 "Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Ертегілер еліне саяхат" 9:15<br />

"Элвин және алақоржындар". 9:30 "Қоңыраулы қала". 9:45 "Еркелер"<br />

10:00 "Үйрен де жирен" 10:15 "Мен және менің роботым". 10:30 "Бобби<br />

мен Билл". 10:45 "Данышпан қарға" 10:55 "Шахмат патшалығы" 11:00<br />

"Ертегілер еліне саяхат" 11:10 "Роботкөлік Поли.Жол жүру ережелері".<br />

11:20 "Сиқырлы әткеншек". 11:35 Тұсаукесер! "Баламен сұхбат" 11:55<br />

"Дара тұлға" 12:00 "Күлдір-бүлдір" 12:25 "Көжектер" 12:35 "Балапан<br />

және оның достары" 12:45 "Әли мен Айя" 12:55 "Қоңыр қаз" 13:00 "Зак<br />

дауыл". 13:25 Үйдеміз - үйренеміз 13:30 "Мен және менің роботым".<br />

13:45 "Сиқырлы әткеншек". 14:00 "Кім тапқыр" ақпараттық-танымдық<br />

LIVE 14:30 "Тентек"-сы 15:00 "Көжектер" 15:10 "Бобби мен Билл". 15:25<br />

"Желден жүйрік көліктер". 15:40 "Элвин және алақоржындар". 15:50<br />

"Шексіздік" 16:00 "Әли мен Айя" 16:10 "Қоңыраулы қала". 16:25 "Балапан<br />

және оның достары" 16:35 "Кемеңгер клубы" 16:55 Тұсаукесер! "Жұмбақ<br />

жер" ның күнделігі (2-маусым) 17:00 "Дара тұлға" 17:05 "Мен және<br />

менің роботым". 17:20 "Ғажайыпстанға саяхат" 17:35 "Қоңыраулы қала".<br />

17:45 "Данышпан қарға" 17:55 "Чемпион" 18:00 "Күлдір-бүлдір" 18:20<br />

"Кемеңгер клубы" 18:40 "Үйрен де жирен" 19:00 Тұсаукесер! "Әмиян" .<br />

2-маусым 19:50 "Көжектер" 20:00 "Дала ойындары" 20:10 "Тәжірибе алаңы"<br />

жобасы 20:15 "Биле, балапан" 20:45 "Шексіздік" 20:55 "Қоңыраулы қала".<br />

21:10 "Желден жүйрік көліктер". 21:25 "Балапан және оның достары"<br />

21:35 "Зак дауыл". 22:00 "Ертегілер еліне саяхат" 22:10 Тұсаукесер!<br />

"Сиқырлы бөлме". 22:20 "Дара тұлға" танымдық 22:25 "Бесік жыры".<br />

CӘРСЕНБІ, 7 ТАМЫЗ<br />

7:30 Әнұран 7:35 "Бой сергіт". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық" 7:50<br />

"Роботкөлік Поли.Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />

8:15 "Сиқырлы әткеншек". 8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45 "Әли<br />

мен Айя" 9:00 "Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Ертегілер еліне саяхат" 9:15<br />

"Элвин және алақоржындар". 9:30 "Қоңыраулы қала". 9:45 "Еркелер" 10:00<br />

"Үйрен де жирен" 10:15 "Мен және менің роботым". 10:30 "Бобби мен<br />

Билл". 10:45 "Данышпан қарға" 10:55 "Қоңыр қаз" 11:00 "Ертегілер еліне<br />

саяхат" 11:10 "Роботкөлік Поли.Жол жүру ережелері". 11:20 "Сиқырлы<br />

әткеншек". 11:35 "Ауырма, балақай!" 11:55 "Кел, шырқайық" 12:00 "Күлдірбүлдір"<br />

12:25 "Көжектер" 12:35 "Балапан және оның достары" 12:45<br />

"Әли мен Айя" 12:55 "Қоңыр қаз" 13:00 "Зак дауыл". 13:25 "Үйдеміз -<br />

үйренеміз" 13:30 "Мен және менің роботым". 13:45 "Сиқырлы әткеншек".<br />

14:00 "Кім тапқыр" ақпараттық-танымдық LIVE 14:30 "Тентек" 15:00<br />

"Көжектер" 15:10 "Бобби мен Билл". 15:25 "Желден жүйрік көліктер".<br />

15:40 "Элвин және алақоржындар". 15:50 "Қос алқа" 16:00 "Әли мен<br />

Айя" 16:10 "Қоңыраулы қала". 16:25 "Балапан және оның достары"<br />

16:35 Тұсаукесер! "Дос болайық" 16:55 "Дара бала"-ның күнделігі.<br />

2-маусым 17:00 "Дара тұлға" 17:05 "Мен және менің роботым". 17:20<br />

"Ғажайыпстанға саяхат" 17:35 "Қоңыраулы қала". 17:45 "Данышпан<br />

қарға" 17:55 "Чемпион" 18:00 "Күлдір-бүлдір" 18:20 "Кемеңгер клубы"<br />

18:40 Тұсаукесер! "Жұмбақ жер" 19:00 "Balaland" 19:15 "Көке"-сы 19:50<br />

"Көжектер" 20:00 Тұсаукесер! "Жұлдызым". 2-маусым 20:10 "Тәжірибе<br />

алаңы" 20:15 "Биле, балапан" 20:45 "Қос алқа" 20:55 "Қоңыраулы қала".<br />

21:10 "Желден жүйрік көліктер". 21:25 "Балапан және оның достары"<br />

21:35 "Зак дауыл". 22:00 "Ертегілер еліне саяхат" 22:10 Тұсаукесер!<br />

"Сиқырлы бөлме". 2-маусым. Кешкі ертегі. 22:20 "Дара тұлға" танымдық<br />

22:25 "Бесік жыры".<br />

БЕЙСЕНБІ, 8 ТАМЫЗ<br />

7:30 Әнұран 7:35 "Бой сергіт". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық"<br />

7:50 "Роботкөлік Поли.Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға<br />

саяхат" 8:15 "Сиқырлы әткеншек". 8:30 "Желден жүйрік көліктер".<br />

8:45 "Әли мен Айя" 9:00 "Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Ертегілер еліне<br />

саяхат" 9:15 "Элвин және алақоржындар". 9:30 "Қоңыраулы қала".<br />

9:45 "Еркелер" 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15 "Мен және менің роботым".<br />

10:30 "Бобби мен Билл". 10:45 "Данышпан қарға" 10:55 "Чемпион"<br />

11:00 "Ертегілер еліне саяхат" 11:10 "Роботкөлік Поли.Жол жүру<br />

ережелері". 11:20 "Сиқырлы әткеншек". 11:35 "Ауырма, балақай"<br />

11:55 "Дара тұлға" танымдық 12:00 "Күлдір-бүлдір" 12:25 "Көжектер"<br />

12:35 "Балапан және оның достары" 12:45 "Әли мен Айя" 12:55<br />

"Қоңыр қаз" 13:00 "Зак дауыл". 13:25 "Үйдеміз - үйренеміз" 13:30<br />

"Мен және менің роботым". Мультхикая. 6-бөлім. Франция, 2<strong>01</strong>3ж.<br />

13:45 "Сиқырлы әткеншек". 14:00 "Кім тапқыр" ақпараттық-танымдық LIVE<br />

14:30 "Тентек"-сы 15:00 "Көжектер" 15:10 "Бобби мен Билл". 15:25<br />

"Желден жүйрік көліктер". 15:40 "Элвин және алақоржындар". 15:50<br />

"Шексіздік" 16:00 "Әли мен Айя" 16:10 "Қоңыраулы қала". 16:25<br />

"Балапан және оның достары" 16:35 "Бала time" LIVE 16:55 "Қоңыр<br />

қаз" 17:00 "Дара тұлға" танымдық 17:05 "Мен және менің роботым".<br />

17:20 "Ғажайыпстанға саяхат" 17:35 "Қоңыраулы қала". 17:45 "Данышпан<br />

қарға" 17:55 "Чемпион" 18:00 "Күлдір-бүлдір" 18:20 "Кемеңгер клубы"<br />

18:40 "Үйрен де жирен" 19:00 "Balaland" 19:15 "Көке"-сы 19:50<br />

"Көжектер" 20:00 "Дала ойындары" 20:10 "Тәжірибе алаңы" жобасы<br />

20:15 Тұсаукесер! "Сезім қаласы" 20:45 "Шексіздік" 20:55 "Қоңыраулы<br />

қала". 21:10 "Желден жүйрік көліктер". 21:25 "Балапан және оның<br />

достары" 21:35 "Зак дауыл". 22:00 "Ертегілер еліне саяхат" 22:10<br />

Тұсаукесер! "Сиқырлы бөлме". 2-маусым. Кешкі ертегі. 22:20 "Дара<br />

тұлға" 22:25 "Бесік жыры".<br />

ЖҰМА, 9 ТАМЫЗ<br />

7:30 Әнұран 7:35 "Бой сергіт". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық"<br />

7:50 "Роботкөлік Поли.Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға<br />

саяхат" 8:15 "Сиқырлы әткеншек". 8:30 "Желден жүйрік көліктер".<br />

8:45 "Әли мен Айя" 9:00 "Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Ертегілер еліне<br />

саяхат" 9:15 "Элвин және алақоржындар". 9:30 "Қоңыраулы қала".<br />

9:45 "Еркелер" 9:55 "Қоңыр қаз" 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15 "Мен<br />

және менің роботым". 10:30 "Бобби мен Билл". 10:45 "Данышпан<br />

қарға" 10:55 "Шахмат патшалығы" 11:00 "Ертегілер еліне саяхат" 11:10<br />

"Роботкөлік Поли. Жол жүру ережелері". 11:20 "Сиқырлы әткеншек".<br />

11:35 "Дос болайық" 11:55 "Кел, шырқайық" 12:00 "Күлдір-бүлдір" 12:25<br />

"Көжектер" 12:35 Тұсаукесер! "Дала ойындары" 12:45 "Данышпан қарға"<br />

12:55 "Қоңыр қаз" 13:00 "Зак дауыл". 13:25 "Үйдеміз - үйренеміз"<br />

13:30 "Мен және менің роботым". 13:45 "Сиқырлы әткеншек". 14:00<br />

"Кім тапқыр" ақпараттық-танымдық LIVE 14:30 "Әмиян" 15:05 "Кел,<br />

шырқайық" 15:10 "Бобби мен Билл". 15:25 "Желден жүйрік көліктер".<br />

15:40 "Элвин және алақоржындар". 15:50 Тұсаукесер! "I-balapan". 16:00<br />

"Әли мен Айя" 16:10 "Қоңыраулы қала". 16:25 "Балапан және оның<br />

достары" 16:35 "Бала time" LIVE 16:55 "Қоңыр қаз" 17:00 "Дара тұлға"<br />

17:05 "Мен және менің роботым". 17:20 "Ғажайыпстанға саяхат" 17:35<br />

"Қоңыраулы қала". 17:45 "Данышпан қарға" 17:55 "Алтын қазық" этнотанымдық<br />

ның күнделігі 18:00 "Күлдір-бүлдір" 18:20 "Кемеңгер клубы"<br />

18:40 "Жұмбақ жер" 19:00 "Balaland" 19:15 "Көке" 19:50 "Көжектер"<br />

20:00 "168 сағат" жаңалықтар 20:10 Тұсаукесер! "Дара бала" 20:45<br />

Тұсаукесер! "I-balapan". 20:55 "Қоңыраулы қала". 21:10 "Желден жүйрік<br />

көліктер". 21:25 "Дала ойындары" 21:35 "Зак дауыл". 22:00 "Ертегілер<br />

еліне саяхат" 22:10 "Сиқырлы бөлме". Кешкі ертегі. 22:20 "Дара тұлға"<br />

22:25 "Бесік жыры".<br />

СЕНБІ, 10 ТАМЫЗ<br />

7:30 Әнұран 7:35 "Бой сергіт". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық"<br />

7:50 "Роботкөлік Поли.Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға<br />

саяхат" 8:15 "Сиқырлы әткеншек". 8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45<br />

"Алан мен Қозықа" 8:55 "Viva, classica" концерті 9:45 "Көжектер" 10:00<br />

"Зак дауыл". 10:30 "Балапан және оның достары" 10:45 "Қоңыраулы<br />

қала". 11:00 "Бобби мен Билл". 11:15 "Роботкөлік Поли.Жол жүру<br />

ережелері". 11:30 "Мен және менің роботым". 11:45 "Кел, шырқайық"<br />

11:50 "Сарайшыққа саяхат" 12:00 "Дейзи мен Олли". 13:00 "Айдар"<br />

13:10 "Сиқырлы әткеншек". 13:25 "Зак дауыл". 13:50 "Кемеңгер клубы"<br />

14:10 "Биле, балапан" 14:45 "Желден жүйрік көліктер". 15:00 "Алан мен<br />

Қозықа" 15:10 "Бобби мен Билл". 15:25 "Элвин және алақоржындар".<br />

15:40 "Әли мен Айя" 15:55 "Данышпан қарға" 16:05 "Қоңыраулы қала".<br />

16:20 "Ғажайыпстанға саяхат" 16:30 "Сиқырлы әткеншек". 16:45 "Мен<br />

және менің роботым". 17:00 "Дара тұлға" танымдық 17:05 "Сарайшыққа<br />

саяхат" 17:15 "Ертегілер еліне саяхат" 17:25 "Балапан және оның<br />

достары" 17:35 "Чемпион" 17:40 "Көжектер" 17:50 "Желден жүйрік<br />

көліктер". 18:05 "Қоңыраулы қала". 18:20 "Еркелер" 18:30 "Мен және<br />

менің роботым". 18:45 "Әли мен Айя" 18:55 "Сезім қаласы" 19:30 "Бобби<br />

мен Билл". 19:45 Тұсаукесер! "Айдар" 20:00 "Мен және менің роботым".<br />

20:10 "Қоңыраулы қала". 20:20 "Жұлдызым". 20:35 "Шахмат патшалығы"<br />

20:40 "Ертегілер еліне саяхат" 20:50 "Элвин және алақоржындар". 21:05<br />

"Марин және оның достары: Мұхиттағы қызықтар". 22:10 "Сиқырлы<br />

бөлме". 22:20 "Дара тұлға" 22:25 "Бесік жыры".<br />

ЖЕКСЕНБІ, 11 ТАМЫЗ<br />

7:30 Әнұран 7:35 "Бой сергіт". 7:45 "Кел, шырқайық" 7:50 "Роботкөлік<br />

Поли.Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат" 8:15 "Сиқырлы<br />

әткеншек". 8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45 "Алан мен Қозықа"<br />

8:55 "Viva, classica" концерті 9:45 "Көжектер" 10:00 "Зак дауыл". 10:30<br />

"Балапан және оның достары" 10:45 "Қоңыраулы қала". 11:00 "Бобби<br />

мен Билл". 11:15 "Роботкөлік Поли.Жол жүру ережелері". 11:30 "Мен<br />

және менің роботым".11:45 "Дара тұлға" 11:50 "Сарайшыққа саяхат"<br />

12:00 "Дейзи мен Олли". 13:00 Тұсаукесер! "Ертемір" 13:10 "Сиқырлы<br />

әткеншек". 13:25 "Зак дауыл". 13:50 "Ауырма, балақай" 14:10 "Биле,<br />

балапан" 14:45 "Желден жүйрік көліктер". 15:00 "Алан мен Қозықа"<br />

15:10 "Бобби мен Билл". 15:25 "Элвин және алақоржындар". 15:40<br />

"Әли мен Айя" 15:55 "Данышпан қарға" 16:05 "Қоңыраулы қала".<br />

16:20 "Ғажайыпстанға саяхат" 16:30 "Сиқырлы әткеншек". 16:45<br />

"Мен және менің роботым".17:00 "Дара тұлға" 17:05 "Сарайшыққа<br />

саяхат" 17:15 "Ертегілер еліне саяхат" 17:25 "Балапан және оның<br />

достары" 17:35 "Баламен сұхбат" ойын-сауық 17:50 "Алтын қазық"<br />

этно-танымдық (2-маусым) 18:35 "Мен және менің роботым".18:45<br />

"Әли мен Айя" 18:55 "Сезім қаласы" жобасы. 19:30 "Бобби мен<br />

Билл". 19:45 "Ертемір" 20:00 "Мен және менің роботым".20:10<br />

"Қоңыраулы қала". 20:20 "Жұлдызым". 20:30 "Жұмбақ жер" 20:45<br />

"Элвин және алақоржындар". 21:05 "Марин және оның достары:<br />

Мұхиттағы қызықтар". 22:10 "Сиқырлы бөлме". Кешкі ертегі. 22:20<br />

"Дара тұлға" 22:25 "Бесік жыры".<br />

ДҮЙСЕНБІ, 5 ТАМЫЗ<br />

05:00 "Доброе утро" 08:00<br />

Новости 08:05 "Доброе утро"<br />

09:20 "Поле чудес" 0:5 "Модный<br />

приговор" :05 "Жить здорово!"<br />

2:00 Новости 2:25 "Время покажет"<br />

5:00 Новости (с субтитрами) 5:30<br />

"Давай поженимся!" 6:5 "Мужское/<br />

Женское" 7:05 "Время покажет"<br />

8:00 Вечерние новости (с субтитрами)<br />

8:25 "Время покажет"<br />

8:50 "На самом деле" 20:00<br />

"Пусть говорят" 2:00 "Время"<br />

2:30 Премьера. "Экспроприатор".<br />

Многосерийный фильм<br />

23:5 "Эксклюзив" с Дмитрием<br />

Борисовым 00:45 "Время<br />

покажет" 03:00 Новости 03:05<br />

"Время покажет" 04:20 "Играй,<br />

гармонь любимая!"<br />

СЕЙСЕНБІ, 6 ТАМЫЗ<br />

05:00 "Доброе утро" 08:00 Новости<br />

08:05 "Доброе утро" 09:20 "Пусть<br />

говорят" 0:5 "Модный приговор"<br />

:05 "Жить здорово!" 2:00 Новости<br />

2:25 "Время покажет" 5:00 Новости<br />

(с субтитрами) 5:30 "Давай поженимся!"<br />

6:5 "Мужское / Женское"<br />

7:05 "Время покажет" 8:00 Вечерние<br />

новости (с субтитрами) 8:25 "Время<br />

покажет" 8:50 "На самом деле" 20:00<br />

"Пусть говорят" 2:00 "Время" 2:30<br />

Премьера. "Экспроприатор". Многосерийный<br />

фильм 23:5 "Семейные<br />

тайны" с Тимуром Еремеевым<br />

00:40 "Время покажет" 03:00<br />

Новости 03:05 "Время покажет"<br />

04:20 "Играй, гармонь любимая!"<br />

CӘРСЕНБІ, 7 ТАМЫЗ<br />

05:00 "Доброе утро" 08:00 Новости<br />

08:05 "Доброе утро" 09:20 "Пусть<br />

говорят" 0:5 "Модный приговор"<br />

:05 "Жить здорово!" 2:00 Новости<br />

2:25 "Время покажет" 5:00 Новости<br />

(с субтитрами) 5:30 "Давай поженимся!"<br />

6:5 "Мужское / Женское"<br />

7:05 "Время покажет" 8:00 Вечерние<br />

новости 8:25 "Время покажет"<br />

8:50 "На самом деле" 20:00 "Пусть<br />

говорят" 2:00 "Время" 2:30 "Экспроприатор".<br />

Многосерийный фильм<br />

23:5 Премьера. "Про любовь"<br />

00:05 "Время покажет" 03:00<br />

Новости 03:05 "Время покажет"<br />

03:35 "Мужское/ Женское" 04:20<br />

"Играй, гармонь любимая!"<br />

БЕЙСЕНБІ, 8 ТАМЫЗ<br />

05:00 "Доброе утро" 05:0 "Про<br />

любовь" 08:00 Новости 08:05<br />

"Доброе утро" 09:20 "Пусть<br />

говорят" 0:5 "Модный приговор"<br />

:05 "Жить здорово!" 2:00 Новости<br />

2:25 "Время покажет" 5:00<br />

Новости (с субтитрами) 5:30<br />

"Давай поженимся!" 6:5 "Мужское<br />

/ Женское" 7:05 "Время покажет"<br />

8:00 Вечерние новости (с субтитрами)<br />

8:25 "Время покажет" 8:50<br />

"На самом деле" 20:00 "Поле<br />

чудес" 2:00 "Время" 2:30 Премьера.<br />

Международный музыкальный<br />

фестиваль "Жара" 23:35 "Вечерний<br />

Ургант" 00:20 Дензел Вашингтон<br />

в триллере "Вне времени" 02:05<br />

Гоша Куценко, Андрей Панин,<br />

Николай Чиндяйкин, Евгений<br />

Сидихин, Нина Русланова в<br />

фильме "Мама, не горюй - 2"<br />

03:50 Премьера. Дарья Храмцова,<br />

Юлия Хлынина, Полина<br />

Максимова, Данил Стеклов в<br />

фильме "Только не они".<br />

ЖҰМА, 9 ТАМЫЗ<br />

05:00 "Доброе утро" 08:00 Новости<br />

08:05 "Доброе утро" 09:20 "Пусть<br />

говорят" 0:5 "Модный приговор"<br />

:00 "Жить здорово!" 2:00 Новости<br />

2:25 "Время покажет" 5:00 Новости<br />

5:30 "Давай поженимся!" 6:5<br />

"Мужское/ Женское" 7:05 "Время<br />

покажет" 8:00 Вечерние новости<br />

8:25 "Время покажет" 8:50 "На<br />

самом деле" 20:00 "Поле чудес"<br />

2:00 "Время". 2:30 "Три аккорда"<br />

23:00 "Вечерний Ургант" 23:50<br />

Премьера. Юбилейный концерт<br />

"ВДНХ - 80 лет!" 0:20 Кэмерон<br />

Диас в комедии "Подальше от<br />

тебя" 03:30 "Мама, не горюй"<br />

04:50 "Про любовь".<br />

СЕНБІ, 10 ТАМЫЗ<br />

06:00 Новости 06:0 Георгий<br />

Вицин, Юрий Никулин, Евгений<br />

Моргунов фильме "Пёс Барбос<br />

и необычный кросс" 06:20 Олег<br />

Стриженов в комедии "Его звали<br />

Роберт" 07:40 Олег Стриженов<br />

в фильме "Неподсуден" 09:05<br />

"Играй, гармонь любимая!" 09:45<br />

"Слово пастыря" 0:00 Новости<br />

0:25 "Олег Стриженов. Любовь<br />

всей жизни" :5 "Честное слово" с<br />

Юрием Николаевым 2:00 Новости<br />

2:0 "Михаил Боярский. Один на<br />

всех" 7:00 "Иван Царевич и Cерый<br />

Волк". 8:25 "Кто хочет стать миллионером?"<br />

с Дмитрием Дибровым<br />

9:40 "Сегодня вечером" 2:00 "Время"<br />

2:20 "Сегодня вечером" 22:45<br />

Премьера. Французская комедия<br />

"Бывшие" 00:05 Комедия "Статус:<br />

Свободен" 0:45 Фильм "Огненные<br />

колесницы" 03:45 "Про любовь"<br />

04:30 "Наедине со всеми"<br />

ЖЕКСЕНБІ, 11 ТАМЫЗ<br />

06:00 Новости 06:40 «Научи меня<br />

жить». Многосерийный фильм<br />

08:25 «Часовой» 08:50 «Здоровье»<br />

09:40 «Непутёвые заметки» с<br />

Дм. Крыловым 0:00 Новости<br />

0:25 Жанна Бадоева в проектепутешествии<br />

«Жизнь других»<br />

:5 «Наедине со всеми» 2:00<br />

«Курбан-Байрам». Трансляция<br />

из Уфимской соборной мечети<br />

2:40 «Видели видео?» 3:55<br />

«Людмила Хитяева. «Я не могу<br />

быть слабой» 4:50 Комедия «Стряпуха»<br />

5:55 «Иван Царевич и<br />

Серый Волк - 2». 7:0 «КВН».<br />

Премьер-лига 8:25 «Точь-в-точь»<br />

2:00 «Время» 2:50 Премьера.<br />

«Поместье в Индии». Многосерийный<br />

фильм 23:30 Джеймс<br />

Франко в фильме «Восстание<br />

планеты обезьян» 0:0 Фильм<br />

«Судебное обвинение Кейси<br />

Энтони» 02:40 Юлия Пересильд<br />

в фильме «Конверт» 04:00 «Про<br />

любовь»<br />

ДҮЙСЕНБІ, 5 ТАМЫЗ<br />

8:05 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат Казахстана.<br />

Мужчины (-55, -61кг) 10:00 НОВОСТИ 10:05 "Дәстүрлі<br />

жарыс жалғасын тапты". Арнайы репортаж 10:20<br />

"Футбол тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 10:25<br />

"МОЯ ВЫСОТА". Асия Турсунова 10:45 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

10:55 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат Казахстана.<br />

Женщины (-67 кг). Прямой эфир 13:00<br />

НОВОСТИ 13:10 ПРОФЕССИОНАЛЬНЫЙ БОКС.<br />

Геннадий ГОЛОВКИН (Казахстан) – Стив РОЛЛС<br />

(Канада), Али АХМЕДОВ (Казахстан) – Маркус<br />

МакДэниел (США) 14:30 ЖАҢАЛЫҚТАР 14:40 "ЖЕКЕ<br />

БАПКЕР". Айзада Мүптілда 14:55 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕ-<br />

ТИКА. Чемпионат Казахстана. Женщины (-55, -59<br />

кг). Прямой эфир 17:00 НОВОСТИ 17:10 ХОККЕЙ.<br />

КХЛ.<br />

«БАРЫС» (Астана) - «ЙОКЕРИТ» (Хельсинки)<br />

(үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 19:35 «SPORT.<br />

KZ». Ақпараттық сараптамалық бағдарлама 19:55<br />

"Футбол тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе<br />

20:00 ФУТБОЛ. Второй квалификационный раунд<br />

ЛЕ УЕФА. Ответный матч. «АСТАНА» (Казахстан)<br />

– «САНТА КОЛОМА» (Андорра) (в перерыве -<br />

НОВОСТИ) 22:00 ЖАҢАЛЫҚТАР 22:10 "QAZSPORT"<br />

қонағы". Тастанбек Есентаев 22:30 ХОККЕЙ. КХЛ.<br />

«САЛАВАТ ЮЛАЕВ» (Уфа) - «БАРЫС» (Астана) (в<br />

перерыве - НОВОСТИ, үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР)<br />

1:00 «SPORT.KZ».<br />

СЕЙСЕНБІ, 6 ТАМЫЗ<br />

8:05 «SPORT.KZ». 8:25 ХОККЕЙ. КХЛ. Плей-офф.<br />

«БАРЫС» (Астана) – «ТОРПЕДО» (Нижний Новгород)<br />

(в перерыве - НОВОСТИ) 10:40 "Футбол тарихынан<br />

сыр шертетін күн". Күнтізбе 10:45 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

10:55 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат Казахстана.<br />

Мужчины (-73 кг). Прямой эфир 13:05 НОВОСТИ<br />

13:15 «КӨКПАР». Ұлттық ойын 13:55 "QAZSPORT"<br />

қонағы". Тастанбек Есентаев 14:20 "Молодчики 2.0.<br />

Возвращение в элиту". Специальный репортаж<br />

14:40 ЖАҢАЛЫҚТАР 14:55 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА.<br />

Чемпионат Казахстана. Женщины (-64, -71 кг).<br />

Прямой эфир 17:00 НОВОСТИ 17:10 ДЗЮДО.<br />

Этап Мирового Гран-При. Будапешт (Венгрия).<br />

1 день 19:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 19:45 ФУТБОЛ. Второй<br />

квалификационный раунд ЛЕ УЕФА. Ответный<br />

матч. «КАЙРАТ» (Казахстан) - «ХАПОЭЛЬ БЕЭР-<br />

ШЕВА» (Израиль) (в перерыве - НОВОСТИ) 21:50<br />

"Футбол тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе<br />

21:55 ЖАҢАЛЫҚТАР 22:05 ММА. M-1 Challenge<br />

103. Шэньчжэнь (Китай) (в перерыве - НОВОСТИ)<br />

1:15 ЖАҢАЛЫҚТАР.<br />

CӘРСЕНБІ, 7 ТАМЫЗ<br />

8:05 ХОККЕЙ. КХЛ. Плей-офф. «БАРЫС» (Астана)<br />

– «ТОРПЕДО» (Нижний Новгород) 10:15 НОВОСТИ<br />

10:20 "ӨЗ БИІГІМ". Айбек Есқараев 10:40 "Футбол<br />

тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 10:45<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР 10:55 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат<br />

Казахстана. Мужчины (-81 кг). Прямой эфир 13:00<br />

НОВОСТИ 13:10 "ЖЕКЕ БАПКЕР". Меруерт Рыспек<br />

13:30 «КӨКПАР». Ұлттық ойын 14:10 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />

14:20 "БОЛЬШАЯ ХОККЕЙНАЯ СТУДИЯ" 14:50<br />

ХОККЕЙ. Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9. "НЕФТЕХИМИК"<br />

(Нижнекамск) - "АВТОМОБИЛИСТ" (Екатеринбург).<br />

Прямой эфир (в перерыве - НОВОСТИ, үзілісте<br />

- ЖАҢАЛЫҚТАР) 17:35 "Шоқырдың төл шәкірті".<br />

Деректі фильм 18:05 "Дәстүрлі жарыс жалғасын<br />

тапты". Арнайы репортаж 18:20 "СПОРТ ТАРЛАН-<br />

ДАРЫ". Деректі топтама. 3 бөлім 18:50 НОВОСТИ<br />

19:00 ХОККЕЙ. Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9. Выездная<br />

студия. Прямой эфир 19:20 ХОККЕЙ. Кубок Президента<br />

- 2<strong>01</strong>9. "БАРЫС" (Нур-Султан) - "АК БАРС"<br />

(Казань). Прямой эфир (үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР)<br />

22:05 НОВОСТИ 22:15 "Футбол тарихынан сыр<br />

шертетін күн". Күнтізбе 22:20 "QAZSPORT" қонағы".<br />

Асқар Салықбаев, Жанқош Тұраров 22:40 MTK<br />

Global. Вечер профессионального бокса. Жанкош<br />

ТУРАРОВ (Казахстан) - Мауро Максимиляно ГОДОЙ<br />

(Аргентина), Нордин ОУБАЛИ (Франция) - Артур<br />

ВИЛЬЯНУЭВА (Филиппины) (үзілісте- ЖАҢАЛЫҚТАР).<br />

БЕЙСЕНБІ, 8 ТАМЫЗ<br />

8:05 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат Казахстана.<br />

Женщины (-76, -87, +87 кг) 10:10 НОВОСТИ<br />

10:20 "QAZSPORT" қонағы". Асқар Салықбаев,<br />

Жанқош Тұраров 10:40 "Футбол тарихынан сыр<br />

шертетін күн". Күнтізбе 10:45 ЖАҢАЛЫҚТАР 10:55<br />

ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат Казахстана.<br />

Мужчины (-89 кг). Прямой эфир 13:00 НОВОСТИ<br />

13:10 "СПОРТ ТАРЛАНДАРЫ". Деректі топтама.<br />

3 бөлім 13:40 І АЗИЯ ЧЕМПИОНАТЫ. КӨКПАР.<br />

Финал 14:40 ЖАҢАЛЫҚТАР 14:50 ХОККЕЙ.<br />

Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9. "АК БАРС" (Казань)<br />

- "САЛАВАТ ЮЛАЕВ" (Уфа). Прямой эфир (в<br />

перерыве - НОВОСТИ, үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР)<br />

17:35 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат Казахстана.<br />

Мужчины (-96 кг) 19:30 ФУТБОЛ. Превью<br />

к матчу. Прямой эфир 19:50 ФУТБОЛ. Третий<br />

квалификационный раунд ЛЕ УЕФА. «АСТАНА»<br />

(Казахстан). Прямой эфир (в перерыве - НОВОСТИ)<br />

22:00 ЖАҢАЛЫҚТАР 22:10 "СПОРТ ТАРЛАНДАРЫ".<br />

Деректі топтама. 4 бөлім 22:40 НОВОСТИ 22:50<br />

ХОККЕЙ. Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9. "БАРЫС"<br />

(Нур-Султан) - "НЕФТЕХИМИК" (Нижнекамск)<br />

1:10 ЖАҢАЛЫҚТАР 1:20 "Футбол тарихынан<br />

сыр шертетін күн". Күнтізбе.<br />

ЖҰМА, 9 ТАМЫЗ<br />

8:05 ХОККЕЙ. Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9. "БАРЫС"<br />

(Нур-Султан) - "НЕФТЕХИМИК" (Нижнекамск)<br />

10:15 НОВОСТИ 10:25 "Футбол тарихынан сыр<br />

шертетін күн". Күнтізбе 10:30 "ЖЕКЕ БАПКЕР".<br />

Фариза Алдоңғарова 10:45 ЖАҢАЛЫҚТАР 10:55<br />

ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат Казахстана.<br />

Мужчины (-102 кг). Прямой эфир 13:00 ФУТБОЛ.<br />

Третий квалификационный раунд ЛЕ УЕФА.<br />

«АСТАНА» (Казахстан) 14:50 ХОККЕЙ. Кубок<br />

Президента - 2<strong>01</strong>9. "АК БАРС" (Казань) - "НЕФТЕ-<br />

ХИМИК" (Нижнекамск). Прямой эфир (в перерыве<br />

- НОВОСТИ, үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР)<br />

17:35 НОВОСТИ 17:45 "СПОРТ ТАРЛАНДАРЫ".<br />

Деректі топтама. 4 бөлім 18:15 "Летняя Универсиада-2<strong>01</strong>9:<br />

Жаркие медали Неаполя". Специальный<br />

репортаж 18:35 "ЖЕКЕ БАПКЕР". Фариза<br />

Алдоңғарова 18:55 "Говорящие с ветром". Специальный<br />

репортаж 19:10 ЖАҢАЛЫҚТАР 19:20<br />

ХОККЕЙ. Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9. "САЛАВАТ<br />

ЮЛАЕВ" (Уфа) - "АВТОМОБИЛИСТ" (Екатеринбург).<br />

Прямой эфир (в перерыве - НОВОСТИ,<br />

үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 22:05 НОВОСТИ 22:15<br />

ФУТБОЛ. Второй квалификационный раунд ЛЕ<br />

УЕФА. Ответный матч. «ОРДАБАСЫ» (Казахстан)<br />

– «МЛАДА БОЛЕСЛАВ» (Чехия) 0:05 "Футбол<br />

тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 0:10<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР 0:20 "QAZSPORT" қонағы". Асқар<br />

Салықбаев, Жанқош Тұраров.<br />

СЕНБІ, 10 ТАМЫЗ<br />

8:05 ХОККЕЙ. Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9. "САЛАВАТ<br />

ЮЛАЕВ" (Уфа) - "АВТОМОБИЛИСТ" (Екатеринбург)<br />

10:15 НОВОСТИ 10:25 "ӨЗ БИІГІМ". Қайрат<br />

Сарқұлов 10:40 "Футбол тарихынан сыр шертетін<br />

күн". Күнтізбе 10:45 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат<br />

Казахстана. Мужчины (-109, +109 кг) 12:40<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР 12:50 ХОККЕЙ. Кубок Президента<br />

- 2<strong>01</strong>9. "НЕФТЕХИМИК" (Нижнекамск) - "САЛАВАТ<br />

ЮЛАЕВ" (Уфа). Прямой эфир (в перерыве -<br />

НОВОСТИ) 15:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 15:45 "QAZSPORT"<br />

қонағы". Асқар Салықбаев, Жанқош Тұраров 16:05<br />

"ХХ Международный турнир среди молодежи:<br />

Сохраняя традиции. Специальный репортаж 16:20<br />

НОВОСТИ 16:30 ХОККЕЙ. Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9.<br />

Выездная студия. Прямой эфир 16:50 ХОККЕЙ.<br />

Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9. "АВТОМОБИЛИСТ"<br />

(Екатеринбург) - "БАРЫС" (Нур-Султан). Прямой<br />

эфир (үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 19:35 НОВОСТИ<br />

19:45 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат Казахстана.<br />

Мужчины (-102 кг) 21:45 "ЖЕКЕ БАПКЕР".<br />

Фариза Алдоңғарова 22:05 ЖАҢАЛЫҚТАР 22:15<br />

"Футбол тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе<br />

22:20 ФУТБОЛ. Третий квалификационный раунд<br />

ЛЕ УЕФА. «АСТАНА» (Казахстан) (в перерыве -<br />

НОВОСТИ) 0:30 ЖАҢАЛЫҚТАР 0:40 "Теңізден<br />

талай медаль теріп алдық". Арнайы репортаж<br />

0:55 ФУТБОЛ. Первый квалификационный раунд<br />

ЛЕ УЕФА. Ответный матч. «ТОБОЛ» (Казахстан)<br />

- «ЖЕНЕСС» (Люксембург).<br />

ЖЕКСЕНБІ, 11 ТАМЫЗ<br />

8:05 ХОККЕЙ. Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9. «АВТОМО-<br />

БИЛИСТ» (Екатеринбург) - «БАРЫС» (Нур-Султан)<br />

10:15 НОВОСТИ 10:25 «МОЯ ВЫСОТА». Александр<br />

Рябов 10:40 «Футбол тарихынан сыр шертетін<br />

күн». Күнтізбе 10:45 ТЯЖЕЛАЯ АТЛЕТИКА. Чемпионат<br />

Казахстана. Мужчины (-109, +109 кг) 12:40<br />

ЖАҢАЛЫҚТАР 12:50 ХОККЕЙ. Кубок Президента<br />

- 2<strong>01</strong>9. «АВТОМОБИЛИСТ» (Екатеринбург) - «АК<br />

БАРС» (Казань). Прямой эфир (в перерыве -<br />

НОВОСТИ) 15:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 15:45 «QAZSPORT»<br />

қонағы». Тастанбек Есентаев 16:05 «Говорящие с<br />

ветром». Специальный репортаж 16:20 НОВОСТИ<br />

16:30 ХОККЕЙ. Кубок Президента - 2<strong>01</strong>9. Выездная<br />

студия. Прямой эфир 16:50 ХОККЕЙ. Кубок Президента<br />

- 2<strong>01</strong>9. «САЛАВАТ ЮЛАЕВ» (Уфа) - «БАРЫС»<br />

(Нур-Султан). Прямой эфир (үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР)<br />

19:35 НОВОСТИ 19:45 ФУТБОЛ. Суперкубок<br />

УЕФА. «РЕАЛ» (Мадрид, Испания) – «АТЛЕТИКО»<br />

(Мадрид, Испания) 22:20 ЖАҢАЛЫҚТАР 22:30<br />

«Футбол тарихынан сыр шертетін күн». Күнтізбе<br />

22:35 ФУТБОЛ. Третий квалификационный раунд<br />

ЛЕ УЕФА. «АСТАНА» (Казахстан) (в перерыве -<br />

НОВОСТИ) 0:45 ЖАҢАЛЫҚТАР.<br />

ДҮЙСЕНБІ, 5 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> «25-ші шақырым» 1:20<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті»<br />

2:55 «Көршілер» 3:50 «Келінжан»<br />

06:00-12:00 6:00 «Кездейсоқ<br />

кездесу» 7:45 «Казахстан:<br />

Легенды степи» цикл документальных<br />

передач 8:00 Кино.<br />

«Талан» 9:45 «Бір туынды тарихы»<br />

циклінен деректі фильм 10:10<br />

«Тот, кто нежнее» 11:50 «Кино.<br />

Театр» 12:00-18:00 12:00 «25-ші<br />

шақырым» 13:20 «Өмірдастан.<br />

Ақылдың кілті» 14:50 «Көршілер»<br />

15:50 Казахстан театральный.<br />

«Сирена и Виктория» 18:00-<br />

00:00 18:00 Кино. «Балықшылар»<br />

19:15 «Ұлт мақтанышы». 19:45<br />

«Летопись степи» 20:00 Кино.<br />

«Қазақи оқиға» 21:30 «Линия<br />

судьбы» 22:00 Кино. «Шакал»<br />

23:35- «Екі жүрек - бір тағдыр».<br />

СЕЙСЕНБІ, 6 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> «25-ші шақырым» 1:20<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті» 2:50<br />

«Көршілер» 3:50 Кино. «Шакал»<br />

5:25 «Екі жүрек - бір тағдыр»<br />

5:50 «Киножурнал» 06:00-12:00<br />

6:00 Кино. «Балықшылар» 7:15<br />

Деректі фильм «Ұлт мақтанышы».<br />

Евгений Брусиловский. Соңғы<br />

махаббат симфониясы 7:45 «Летопись<br />

степи» 8:00 Кино. «Қазақи<br />

оқиға» 9:30 «Линия судьбы»<br />

10:00 Кино. «Шакал» 11:35 «Екі<br />

жүрек - бір тағдыр» 12:00-18:00<br />

12:00 «25-ші шақырым» 13:20<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті»<br />

14:50 «Көршілер» 15:50 Казахстан<br />

театральный. «Иванов» 17:05<br />

«Өмір жолы» 17:35 «Больше<br />

жизни. Истории любви великих<br />

людей» 18:00-00:00 18:00 Кино.<br />

«Әнші Сона» 19:20 «Өмір. Театр.<br />

Кино» 20:00 «Мұстафа Шоқай»<br />

22:35 - Кино. «Баксы».<br />

СӘРСЕНБІ, 7 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> «25-ші шақырым» 1:20<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті» 2:55<br />

«Көршілер» 3:55 Кино. «Баксы»<br />

5:25 «Өмір жолы» 06:00-12:00<br />

6:00 Кино. «Әнші Сона» 7:20<br />

«Өмір. Театр. Кино» 8:00 Кино.<br />

«Мұстафа Шоқай» 10:35 Кино.<br />

«Баксы» 12:00-18:00 12:00 «25-ші<br />

шақырым» 13:20 «Өмірдастан.<br />

Ақылдың кілті» 14:50 «Көршілер»<br />

15:50 Казахстан театральный.<br />

«Иванов» 17:05 «Өмір жолы» 17:35<br />

«Больше жизни. Истории любви<br />

великих людей» 18:00-00:00<br />

18:00 «Асиф, Васиф, Агасиф»<br />

19:15 Деректі фильм «Ғасырлар<br />

үні». Айтыс өнерінің алтын діңгегі<br />

19:45 «Этимология образа» 20:00<br />

Кино. «Жерұйық» 22:00 «Шиза»<br />

23:30- «Сахна сырлары».<br />

БЕЙСЕНБІ, 8 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> «25-ші шақырым» 1:25<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті» 3:00<br />

«Көршілер» 4:00 Кино. «Шиза»<br />

5:30 «Сахна сырлары» 06:00-<br />

12:00 6:00 Кино. «Асиф, Васиф,<br />

Агасиф» 7:15 Деректі фильм<br />

«Ғасырлар үні». Айтыс өнерінің<br />

алтын діңгегі 7:45 «Этимология<br />

образа» 8:00 Кино. «Жерұйық»<br />

10:00 Кино. «Шиза» 11:30 «Сахна<br />

сырлары» 12:00-18:00 12:00 «25-ші<br />

шақырым»<br />

13:20«Өмірдастан.<br />

Ақылдың кілті» 14:50 «Көршілер»<br />

15:50 Казахстан театральный.<br />

«Эти свободные бабочки» 17:00<br />

«Өмір жолы» 17:30 «Екі жүрек<br />

- бір тағдыр» 18:00-00:00 18:00<br />

Кино. «Анашым, аяулым» 19:30<br />

Деректі фильм «Ұлт мақтанышы».<br />

Ақын Тағдыры (Сәкен Сейфуллин)<br />

20:00 Кино. «Сказка о прекрасной<br />

Айсулу» 21:15 «Кино. Театр» 21:25<br />

Кино. «Cүйрік» 22:30- Кино. «Кек».<br />

ЖҰМА, 9 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> «25-ші шақырым» 1:25<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті»<br />

3:00 «Көршілер» 4:00 Кино. «Кек»<br />

5:30 «Тағдыр жолы» 06:00-12:00<br />

6:00 «Анашым, аяулым» 7:30<br />

«Ұлт мақтанышы». Ақын Тағдыры<br />

(Сәкен Сейфуллин) 8:00 «Сказка<br />

о прекрасной Айсулу» 9:15 «Кино.<br />

Театр» 9:25 Кино. «Cүйрік» 10:30<br />

Кино. «Кек» 12:00-18:00 12:00 «25-ші<br />

шақырым» 13:20 «Өмірдастан.<br />

Ақылдың кілті 2» 15:00 «Көршілер»<br />

16:00 Казахстан театральный. «Эти<br />

свободные бабочки» 17:30 «Өмір<br />

жолы» 18:00-00:00 18:00 «Мен<br />

осындамын» 20:00 «Біздің қаланың<br />

ханзадасы» 21:20 «Кинобизнес»<br />

21:45 «Аманат».<br />

СЕНБІ, 10 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> «25-ші шақырым» 1:20<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті 2»<br />

3:00 «Көршілер» 4:00 Кино. «Біздің<br />

қаланың ханзадасы» 5:20 «Кинобизнес»<br />

5:45 «Этимология образа»<br />

06:00-10:00 6:00 «Мен осындамын»<br />

8:00 «Біздің қаланың ханзадасы»<br />

9:20 «Кинобизнес» 9:45 «Этимология<br />

образа» 10:00-12:00 10:00 «Тайна<br />

поющего острова» 11:05 «Серке<br />

туралы жыр» 11:10 «Қадырдың<br />

бақыты» 12:00-18:00 12:00 «25-ші<br />

шақырым» 13:20 «Өмірдастан.<br />

Ақылдың кілті 2» 15:00 «Көршілер»<br />

16:00 «Мужская история» 18:00-<br />

00:00 18:00 Кино. «Лотерея» 19:35<br />

«Кинобизнес» 20:00 Кино. «Абай»<br />

22:20 Деректі фильм «Ғасырлар<br />

үні». Абайдың әндері 23:05- «Тарих.<br />

Тағдыр. Тұлға». Абай Құнанбайұлы<br />

ЖЕКСЕНБІ, 11 ТАМЫЗ<br />

0:<strong>01</strong> «25-ші шақырым» 1:20<br />

«Өмірдастан. Ақылдың кілті 2»<br />

3:00 «Көршілер» 4:00 «Мужская<br />

история» 06:00-10:00 6:00<br />

«Лотерея» 7:35 «Ғасырлар үні».<br />

Абайдың әндері 8:15 «Келін»<br />

9:35 «Кинобизнес» 10:00-12:00<br />

10:00 «Жолың болсын, балапаным»<br />

11:10 «Алпамыс» 11:35<br />

Мультфильм «Тастүлек» 12:00-<br />

18:00 12:00 «25-ші шақырым»<br />

13:20 «Өмірдастан. Ақылдың<br />

кілті 2» 15:00 «Көршілер» 16:00<br />

«Мужская история» 18:00-00:00<br />

18:00 «Арман командасы» 20:10<br />

«Я - ваш родственник» 21:25<br />

«Линия судьбы» 22:00 «Кітап»<br />

23:35 «Бір туынды тарихы»<br />

циклінен деректі фильм.


14 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> БІРТУАР<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

СӘБИТ ДӨНЕНТАЕВТЫҢ ТУҒАНЫНА - 125 ЖЫЛ<br />

Дәуіріне үн қосқан<br />

«...найзағайға нан пісіріп жатқан алмағайып уақытта» халқының тәуелсіздігін мұрат тұтып, ойымен<br />

де, сөзімен, шығармашылығымен де ағысқа қарсы тұрған қазақ қаламгерлері аз болмады ана<br />

заманда. Олардың қатарында жерлесіміз, қазақ поэзиясының «бозторғайы» атанған Сәбит Дөнентаев<br />

та бар еді. Ол өз дәуірінің тіршілік кілтипандарын әр алуан жанрда қаламымен дәйектей білді,<br />

қоғам сыры мен сипатын, әр қилы қайшылықтарды бейнеледі.<br />

Биыл - Сәбит Дөнентаевтың туғанына<br />

125 <strong>жыл</strong>. Осыған байланысты қаламгердің<br />

шығармашылығы хақында филология<br />

ғылымының докторы Сейфитдин Сүтжановпен<br />

әңгімелескен едік.<br />

Сейфитдин СҮТЖАНОВ:<br />

- Қазақ елі Тәуелсіздік алғалы бері<br />

тұңғыш Президент Н.Ә.Назарбаевтың<br />

сындарлы саясатының арқасында талай<br />

асулардан өтіп, келелі кеңестер өткізіп,<br />

белгілі бел-белестерді артқа тастады.<br />

Осы тұста халқымыздың рухани толыптолысуы<br />

тұрғысында көптеген іс-шаралар<br />

өткізілді және әлі де өткізілу үстінде. Сонау<br />

16-ғасырда Керей, Жәнібек сұлтандардың<br />

бастауымен өз алдына жеке отау тігіп, хандық<br />

құрған кезеңінен бері бірігіп тұтасқан не<br />

бодандыққа түскен күйініш пен сүйінішке<br />

толы алмағайып, небір зұлмат замандарды<br />

бастан кешкен халқымыздың тарихталайын<br />

да, қиын-қыстау тағдырын да<br />

танып-білудеміз. Әсіресе, өткен ғасырлар<br />

өртеңінде, аумалы-төкпелі кезеңде күн кешкен<br />

Алаш арыстарын ақтауға, істерін жақтауға<br />

жан салып кірісудеміз. Әрине, сол тұсқа<br />

ұлт зиялылары «заманына қарай амалын»<br />

жасап, халқының хал-ахуалын жақсарту<br />

қамымен «бас кетсе де, тартынбас» қарекет<br />

қылды. Өйткені олардың алдында «Хакім<br />

Абай» бастаған сара жол жатты. Олар<br />

ұстазы Абайша ұлағат айтып, «қараңғы<br />

қазақтың көгін» жарқыратып, жұлдыздай<br />

жанды, айдай аспандады. Солардың бірі,<br />

тіпті бірегейі – бүгінгі күні туғанына 125<br />

<strong>жыл</strong> толған, жан-жақты талант иесі, сатира<br />

жанрының саңлағы – Дөнентайдың Сәбиті.<br />

Бұған дәлел болар дәйектемені ақынның<br />

төл туындысынан да, аудармасынан да<br />

табарымыз хақ. Сөз басында Сәбиттің<br />

өмірбаянына тоқталып өткен жөн болар...<br />

Ақын-демократ, қаламгер, мұғалімағартушы,<br />

қоғам қайраткері Сәбит<br />

Дөнентаев 1894 <strong>жыл</strong>ы Семей облысының<br />

Павлодар уезiнiң Ақсу болысында туған.<br />

Руы - Арғын ішінде Бәсентиін. Әкесі<br />

Дөнентай кедей болса да, зерделі кісі<br />

еді. Баласының сауатын ашып, хат таныту<br />

негізінде көп еңбектенеді. Сәбит алғаш<br />

Қасым қажы дегеннің медресесінде оқиды.<br />

Өз бетінше оқып, орысша хат таниды.<br />

Медреседе жүргенде-ақ Абай, Ғабдолла<br />

Тоқай шығармаларымен танысып, соларға<br />

еліктеп алғашқы өлеңдерін жаза бастайды.<br />

Медресені бітірген соң, ауылда мұғалім<br />

болады. 1916 <strong>жыл</strong>ығы патша жарлығымен<br />

«бұратана» аталатын халықтардың жігіттері<br />

майданға алынды. Солардың арасында<br />

Сәбит те болған. Алдымен Екібастұздың<br />

көмір қазатын руднигінде болып, кейін Рига<br />

қаласының өңірінде окоп, ор (траншея)<br />

қазған. 1917 <strong>жыл</strong>ғы Ақпан төңкерісінен<br />

кейін туған жеріне қайтты. Ақпан төңкерісін<br />

қолдап басқа Алаш азаматтарымен<br />

ұлт-азаттық қозғалысына қосылып, қазақ<br />

халқына автономия беруіне, халқының өмір<br />

деңгейін көтеруіне, өзгеріс пен дамуына<br />

шақырады. Семейде мұғалімдер семинариясында<br />

оқиды. Сол кезде Семей<br />

қазақтың ұлттық қозғалысының мәдени,<br />

саяси, рухани орталығына айналған еді,<br />

Алаш қаласы деп аталды. Ал семинария<br />

зиялы азаматтар оқып бітірген білім<br />

ордасы саналды. Мұнда Жүсіпбек Аймауытов,<br />

Мұхтар Әуезовтер оқыған, кейін<br />

семинарияда Шәкен Айманов білім алады.<br />

Кеңес үкіметі орнаған соң, Сәбит<br />

Дөнентаев жаңа үкіметті қолдайды, ол<br />

қазақ халқының жағдайын жақсартады,<br />

жесір-жетімдердің қамын ойлайды деп сенді.<br />

Мектептерде мұғалім болып жұмыс істейді,<br />

үгіт-насихат жасайды, сауатсыздардың көзін<br />

ашады. Оңдай ағартушылар сол кезде керек<br />

еді. Баянауылда сотта жұмыс істеді. Кейін<br />

орнына Қаныш Сәтбаев келді. Қалың малға<br />

тыйым салу, әйелдердің тең құқықтары үшін<br />

күреске үлес қосты. Сәбит Дөнентаев -<br />

қаламгерлігімен қоса, аудармашы, журналист<br />

ретінде де жақсы танылған адам.<br />

Ол 1923 <strong>жыл</strong>дан бастап, Семейдің «Қазақ<br />

тілі» газетінде қызмет етті. Сол кезде<br />

шығып тұрған қазақ газеттерінде түрлі<br />

тақырыптағы мақала, очерк, қоғамдағы<br />

түйткілдерді түйреген мақалалары жарық<br />

көріп тұрды. С.Дөнентаев қазақ әліпбиінің<br />

латын әрпінен құрастырылғанын құптап,<br />

бағалады.<br />

Өкінішке қарай, ауыр тұрмыс салдарынан<br />

денсаулығы бірте-бірте нашарлайды.<br />

Ол сонда да өзі ұнатқан мамандығын,<br />

қаламын тастаған жоқ. Өмірінің соңына<br />

дейін шығармашылықпен айналысты. Кітабын<br />

жарыққа шығарғысы келді. Алайда, халық<br />

ағарту жұмысының алдыңғы қатарында<br />

жүрген Сәбит Дөнентаев 1933 <strong>жыл</strong>ы 23<br />

мамырда Семей қаласында қайтыс болды.<br />

Сол қалада жерленді.<br />

Әйелі Қорлығайын Қожақызы Мәннәнбай<br />

байдың немересі еді. Сәбиттің әкесі Дөнентай<br />

өмір бойы сол байдың малын баққан<br />

екен. Оның немере қызын қалыңмалсыз<br />

алған деседі. Баласы Мақсұт 1922 <strong>жыл</strong>ы<br />

қызылшадан қайтыс болған. Ал қызы - Сәулет<br />

1924 <strong>жыл</strong>ы Павлодар облысының Құркөл<br />

ауылында туған. Қысқаша баяндағанда<br />

Сәбиттің өмірбаяны осылай өріледі...<br />

Сая МОЛДАЙЫП:<br />

- Жақсы, рақмет! Жалпы, Сәбит<br />

Дөнентаевтың өткен ғасырдағы қазақ<br />

әдебиетіне қомақты үлес қосқаны, қоғам<br />

ағысы мен сапырылысқан салқар өмірін<br />

табиғи тұрғыдан айшықтай білгені анық.<br />

Осы тақырыпқа тоқталсаңыз...<br />

С.С.: - Иә, Сәбит Дөнентайұлы ХХ<br />

ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің<br />

тақырып ауқымы, жанрлық сипаты және<br />

көркемдік деңгейі тұрғысынан өсіп,<br />

өркендеуіне айтулы үлес қосты. Сөйте<br />

тұра, оның шығармашылығы толыққанды<br />

күйінде насихатталып, зерттелген жоқ.<br />

Оған себеп - Дөнентайұлының «байшыл,<br />

ұлтшыл әдебиет» өкілі атануы, соған орай<br />

туындылары тосқауылға душар болуы еді.<br />

Тіпті елуінші <strong>жыл</strong>дардың <strong>жыл</strong>ымық кезінде<br />

де идеологияға сәйкес келмегендіктен,<br />

оның шығармалары толық жарық көрмей,<br />

оқулық пен хрестоматиялардан алынып<br />

тасталды не көбі қысқартылды. Ал бұл<br />

шығармаларды Сәбиттің ұлттық идеяға<br />

негіздеп, халықтық сипатта жазғандығы<br />

анық еді. Сәбит ұлтының ұланы, дәуірінің<br />

дауылпазы ретінде сол тұстағы халқының<br />

қамына қын<strong>жыл</strong>ып, қаракеттерін кейде<br />

сынап, кейде әжуалап та отырды. Әрине,<br />

онысы болашаққа терең бойлағандықтан,<br />

туындаған өткір мысқылы, өртеңде өткен<br />

өмірдің өкініші екені анық.<br />

Ресей аймағында бұратана халықтар<br />

саналып келген түркі ұлыстары өткен ғасыр<br />

басында төңкерістер әсерінен түлеп,<br />

тіршіліктерін түзей бастады.<br />

Керекулік перзенттің қалам қарымынан<br />

туындаған шығармалар 1915 <strong>жыл</strong>ы туысқан<br />

халық астанасы –Уфа қаласында жарық<br />

көрді де, екінші кітабы қайтыс болғаннан<br />

кейін, яғни 1935 <strong>жыл</strong>ы ғана баспа бетін<br />

көрді. Ақынның қос жинағы да, жүрекжарды<br />

таза ниетіне орай, басқаның шапағаты,<br />

көмегі арқасында басылып шықты. Тұңғыш<br />

топтамасы өз кезінің көзі ашық, көкірегі ояу<br />

азаматы Қасым қажының тікелей қар<strong>жыл</strong>ай<br />

көмегімен жарық көрді. Ал өзі көзі тірісінде<br />

жинап, қаттаған шығармаларын жинақ етіп<br />

шығарушы әдебиетші Р.Жаманқұлов (1935<br />

<strong>жыл</strong>ы) болатын. Одан кейін С.Дөнентаевтың<br />

туындылары 1950 <strong>жыл</strong>ы («Өлеңдер» атты<br />

шағын жинағы), 1957-1958 <strong>жыл</strong>дары жарық<br />

көрді. Араға <strong>жыл</strong>дар салып, тек 1989<br />

<strong>жыл</strong>ы ғана ғалым Б.Кенжебаевтың аманатын<br />

арқалаған Қ.Ергөбековтің құрастыруымен<br />

ақынның туындылары «Бозторғай» деген<br />

атпен кітап болып шықты.<br />

С.М.: - Дей тұрғанмен, қаламгердің<br />

шығармашылығы терең зерттелмегені<br />

аңғарылады. Тіпті советтік дәуірді<br />

жырлады деп айып таққандар да болды.<br />

Бұл пікір әлі де айтылып қалып жүр.<br />

Бұған не дер едіңіз?<br />

С.С.: - Ғасыр басындағы әдебиеттің<br />

көрнекті өкілі, сатирик ақын, публицист,<br />

аудармашы С.Дөнентаев туралы байыпты зерттеулер<br />

жүргізген Е.Ысмайылов, Б.Кенжебаев,<br />

Б.Ысқақов сынды ғалым-әдебиетшілер болды.<br />

Олар Сәбит шығармашылығын дәуірлеуде<br />

бірізділік, ұшқарылық байқатты. Әрине,<br />

бұл кеңестік идеология салқынының әсері<br />

екені рас. Мәселен, ғалым Е.Ысмайылов<br />

ақын шығармаларын екі дәуірге бөліп<br />

қарастырса (1912-1918; 1918-1933), әдебиет<br />

тарихының білгірі Б.Кенжебаев үшке бөлді,<br />

бірінші - 1913-1917 ж.ж ағартушылық<br />

демократтық бағыты; екіншісі - 1917-1920<br />

ж.ж ұлтшылдық бағыты және үшіншісі -<br />

1924-1933 <strong>жыл</strong>дар советтік идея бағыты.<br />

Ал «Сәбит Дөнентаевтың ақындық жолы»<br />

атты монография жазушы Балташ Ысқақов<br />

та осы дәуірлеуден дараланбай, аумалытөкпелі<br />

заманға орай, аталмыш ақынның<br />

шығармашылық жолы түрлі бағытта дамығанын<br />

дәлелдеуге тырысқан.<br />

С.М.: - Ал бүгінгі күннің биігінен<br />

қарастырсақ ше...<br />

С.С.: - Бүгінгі күн тұрғысынан ой<br />

топшылап, тәуелсіз ел мінбесінен сөйлер<br />

болсақ, Дөнентаев творчествосын басқаша,<br />

яғни 1913-24 <strong>жыл</strong>дар, 1924-1933 <strong>жыл</strong>дар<br />

деп екіге бөліп қарастырған жөн. Олай<br />

дейтініміз, Сәбит Совет «шындығына»<br />

сенімдікпен қарап, 1924 <strong>жыл</strong>ға дейін<br />

азаттық-ағартушылық бағыт ұстанып келді.<br />

Тек одан кейін ғана Кеңестің «кереметін»<br />

айтып, жазуға ден қойды. Әлбетте, тума<br />

талант, қарымды қаламгерлер өз дәуірінің<br />

тынысын танып, үн қоса білмек. Сәбит те<br />

замана сазын дөп басып, айта білді. Шоқан,<br />

Ыбырай, Абай дәстүрлерін жалғастырушы<br />

өз тұрғыластары секілді ол да халқына<br />

қалам қарымымен қызмет қылуға шамашарқынша<br />

шағынды. Мысалы, «Замандастар»<br />

өлеңінде:<br />

Қызмет көрсет халқыңа,<br />

Игі іс қалсын артыңа.<br />

Діндесіңді бауыр тұт,<br />

Қарамай қазақ, сартына.<br />

Аз нәрсеге мас болып,<br />

«Мен пәлен» деп шалқыма.<br />

Пайдалы басқа өнерден,<br />

Ұлт керегі дегеннен.<br />

Жан қиналып жолында,<br />

Бас кетсе де тартынба, - деп, ұлт<br />

мүддесін үлпектеген ұлы істі ұлағат етеді.<br />

Мұнысы таза азаматтық-ағартушылық бағыт<br />

екені айқын. Халқының бұғаудағы бабын,<br />

құлдықтағы қамын қабырғасы қайыса ойлаған<br />

«Алаш ардақтылары», түгел түркілік түлектер<br />

іспетті Дөнентайұлы азаттыққа апаратын<br />

бірден-бір жол ағартушылық деп түсінді.<br />

С.М.: - «Игі іс қалсын артыңда...», «Ұлт<br />

керегі дегеннен, Жан қиналып жолында,<br />

Бас кетсе де тартынба» деген жолдары<br />

бүгінгі күннің ұлт руханиятын меңзеп<br />

тұрғандай.<br />

С.С.: - Әрине. Ақын шығармашылығының<br />

өміршеңдігі де осында ғой. Бажайлап қарасақ,<br />

сол тұста тіл, дін, діл бірлігін ұсынып, түркі<br />

халықтарының тұтастығына негізделген<br />

концепция Сәбит шығармашылығында да<br />

сабақтастық тауып жатты. Оны «халқын<br />

өрге сүйреген» елінің ертеңіне елеңдеуші<br />

«Қазақтың білгендеріне» арнауынан байқау<br />

қиын емес:<br />

Оңсын милләт десеңіз,<br />

Алалықты сүймеңдер.<br />

Түзу жетсін мақсатқа,<br />

Арттарыңнан жүргендер, - деген<br />

жолдарда «Алаш ұранды әдебиеттің» алға<br />

қойған позициясы жатыр. Осы негіздегі<br />

шығармалары – «Сарыарқа анамызға»,<br />

«Адаспаспыз», «Бостандық», «Алаштың<br />

алғашқы құрбандарына», «Ризамыз»<br />

деген сияқты туындыларынан аңғаруға<br />

болар. Жалпы, Сәбит шығармаларында<br />

сол тұстағы қазақ халқының қоғамдықсаяси,<br />

шаруашылық, мәдени-ағартушылық<br />

мәселелері көтеріліп, қанаудағы елдің ауыр<br />

хал-ахуалы, тұрмыс жайы сөз болды. Сөйтіп<br />

ескі қоғамдық құрылыс, отарлау саясаты<br />

сыналды. Бұны «Заман кімдікі», «Қайда<br />

кеткен?», «Қиялым», «Бірлік», «Биік тау»,<br />

«Менің жайым», «Бозторғай», т.б өлеңдерінен<br />

байқау қиын емес.<br />

Сонымен қатар, әйел теңсіздігі, жер-су,<br />

оқу-ағарту, мәдениет сияқты әлеуметтік<br />

мәселелер де Сәбит назарынан тыс қалған<br />

жоқ. Әсіресе, әлеуметтік теңсіздіктің өзекті<br />

мәселесі – әйел теңсіздігі сол кезең қаламгерлерінің<br />

басты тақырыбына айналды.<br />

Ақынның «Ерікті Айша», «Жәмила қыз»,<br />

«Әйелдер мейрамына», т.б. шығармалары<br />

осы тақырыпты арқау етті. Сөйте тұра,<br />

бұл мәселені ақын Сәбит Дөнентаев өз<br />

творчествосының үзілмес тақырыбына<br />

айналдырды, бірде монолог, бірде<br />

диалог, бірде кейіпкер мұңы, келесісінде<br />

кейіпкер шаттығы формасында жырлау


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

БІРТУАР 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> 15<br />

арқылы қазақ даласын ескілік шырмауы<br />

матаған әлеуметтік мәселелерді қозғай<br />

білді. Шынында да, «Жәмила қыз» бен<br />

«Ерікті Айша» жырларының тақырыбы бір<br />

болғанмен, бейнелеу формасы әртүрлі,<br />

бірінде:<br />

Жәмиласы зарлап жүр,<br />

Көзден жасы парлап жүр, – деп, қалың<br />

малға сатылған қазақ қызының аянышты<br />

күйі суреттелсе, екіншісінде:<br />

Ерікті Айша,<br />

Толған Айша<br />

Жарқылда да жарық бол!<br />

Басқа Айшалар<br />

Сендер де бар,<br />

Күңдіктен шық, қарық бол! – дегендей,<br />

жаңа заман жыршысы ретінде әйел<br />

бостандығы жырға қосылды. Сайып келгенде,<br />

Сәбит таза азаттық-ағартушылық бағыт<br />

ұстанды. Оның ойынша, қараңғы халықтың<br />

бойына оқу-білім ұрығын себу арқылы<br />

прогреске шақыру басты да, ұлттық та<br />

мақсаты болуы тиіс. Бұл отаршылдық<br />

бұғауында болған түркі жұртының текті<br />

ұлдары түгел талап еткен ұлы сұранымы,<br />

уақыт талабы еді. Екі ғасыр ширегінде өмір<br />

сүріп (бірі ерте, бірі кеш – С.С), жұртының<br />

жыртығын жамап, өрісін кеңейтпек болған<br />

түркі түлектері: татар Насыри, Маржани,<br />

Гаспралы, әзербайжан Ахундов, өзбек Бехбуди,<br />

қазақ Ыбырай, Абайлар өздерінен кейінгіге<br />

жол салды, мұнара орнатты. «Алдыңғы<br />

толқын ағалар» салған сара жол қазақ<br />

Ахмет, Міржақып, Сұлтанмахмұт, татар<br />

Ғ.Ибрагимов, А.Тоқай, башқұрт Ш.Бабич,<br />

өзбек Фитрат, Чолпан, Авлони секілді<br />

дәстүр жалғастырушы жалынды жыршыларды<br />

азабы мол тартысқа, айқайы көп<br />

көкпарға салды.<br />

С.М.: - Сәбит Дөнентаев шығармашылығының<br />

тағы бір қыры - аудармашылығы,<br />

содан болар, туындыларында шет<br />

жұрт әдебиетінің сарынын аңғаруға<br />

болады. Бұл жайында не айтар едіңіз?<br />

С.С.: - Сәбит - Такташ, Дәрдименд,<br />

Шайхызада Бабич сияқты көрнекті ақынжазушылар<br />

шығармашылығымен жақсы<br />

таныс болды. Тіпті Ғабдолла Тоқайдың<br />

«Рамазан айында Ібілістің шайтандарына<br />

айтқаны» дейтін мысал өлеңін аударып,<br />

қазақ оқырмандарына табысады.<br />

Оның мысал өлеңдерінің сюжет, мотив,<br />

идеяларынан шығыс-түркі классикалық<br />

әдебиет үлгілерімен үндестігі сезіледі.<br />

Мұны ақын шығармашылығын біршама<br />

терең зерттеген Балқаш Ысқақов та атап<br />

көрсетеді: «Сәбит Шығыстың классикалық<br />

әдебиетінің үлгі-өнегелік, гуманистік,<br />

адамгершілік жақтарын алады да, оны<br />

өзінің творчестволық елегінен өткізіп<br />

қорытты» дей келе, ақынның «Бір көлдегі<br />

үш балық», «Бит пен бүрге», «Көзі тоймаған<br />

ит», «Екі теке», «Ауырған арыстан», «Ұры<br />

мен баласы», т.б. мысал шығармаларының<br />

түп тамыры көне үнді классикалық туындыларында<br />

жатыр дегенге саяды. Мәселен,<br />

«Ұры мен баласы» атты мысал өлеңінде<br />

имани қасиет уағыздалып:<br />

«Апырмау, о кім, балам, қашан көрді?<br />

Қай жермен жүріп, қайда, қалай келді?»<br />

Жас бала сол уақытта әкесіне:<br />

«Ол - бізді көріп тұрған Құдай» – деді.<br />

Ақын Құдайдың барын растау арқылы адамдарды<br />

гуманизмге шақырды. Мысал өлеңге<br />

тән сипат - айтар ой-түйінді астарлап,<br />

тұспалдап жеткізу болса, Сәбит бұл тәсілді<br />

шебер меңгергенін байқатады. Мысалы:<br />

«Қожа» шығармасында бір қожаның күлкілі<br />

қылығын баяндай келіп, төмендегідей<br />

түйінді пікір жасайды:<br />

Зор ғибрат, мұнда мағына болмаса да,<br />

Әншейін бір күлкі үшін жазғым келді.<br />

Алайда біздің жұртты араласақ,<br />

Табарсыз Қожа сынды талай ерді, -<br />

дейді.<br />

Сол уақыттағы білімсіздік пен қырсыздықтан<br />

туындайтын қараңғы халық<br />

арасында жиі кездесетін аңсар, ақымақ<br />

қылықтар сатирик ақынның өткір тілімен,<br />

уытты қаламымен өрнектеліп берілген.<br />

Бұл – Сәбиттің айрықша аталуға тиіс<br />

шығармашылық қыры десек болады. Оның<br />

«Көркем қызға», «Жәмилә қыз», «Әйелдер<br />

ТҮЙІН:<br />

мейрамына», «Мен зынданда», «Ерікті<br />

Айша», «Әйелдердің он<strong>жыл</strong>дық тойына»<br />

деп аталатын өлеңдерінде әлеуметтік<br />

мәселе бірде диалог, бірде монолог, бірде<br />

қыз мұңы түрінде беріледі. Сондай-ақ,<br />

«Шілде», «Жарық ағаш», «Бірінші май»,<br />

«Жазғытұры жар басында», «Күздің сыры»,<br />

«Май туады» деген өлеңдерінде табиғат<br />

көрінісін фон ретінде алып, адам өмірі<br />

жайында толғанады.<br />

Ақынның балаларға арнаған өлеңдерінің<br />

өзі бір төбе. Мұны екі бағытта қарастырсақ,<br />

бірі тікелей балалар әдебиетіне жататын<br />

туындылар болса, екінші бір тобында<br />

бала көзқарасымен қарай отырып, үлкен<br />

әлеуметтік мәселе көтереді. Осы орайда<br />

«Балалық», «Балалықты сағыну», «Ұры мен<br />

баласы» сынды өлеңдерін атап өтуге болады.<br />

Мысал өлеңдеріне тоқталар болсақ, татар<br />

классигі Ғабдолла Тоқайдан біршама туынды<br />

аударған. «Рамазан айында» деген сатиралық<br />

өлеңі мен «Калила мен Дамнадан» тәржіма<br />

жасаған, «Бір көлдегі үш балық», «Бит<br />

пен бүрге» мысалдары еркін аударманың<br />

озық үлгісіне жатады. Мысал өлеңдерінің<br />

сипаты да өзгеше. «Ібілістің шайтандарына<br />

айтатыны», «Ауырған арыстан», «Көзі<br />

тоймайтын ит», «Екі теке», «Көктөбетке»,<br />

«Сұңқар мен қарғалар», «Бозторғай», «У<br />

жеген қасқырға», тағы да басқа туындылары<br />

- мысал жанрына кеп құйылған<br />

қомақты үлес. Ақын мысал өлеңдерінде<br />

жан–жануарларды мысал етіп алады да,<br />

солардың іс–әрекеті арқылы қоғамдағы<br />

ашкөздік, аярлық, жағымпаздық, қаскөйлік,<br />

жалқаулық, парақорлық сияқты жағымсыз<br />

қасиеттерді өткір сынға алып, халықты<br />

еңбекке, бірлікке шақырады. Мысал<br />

өлеңдеріндегі осындай ерекшеліктерге<br />

байланысты оларды үлкен де, кіші де<br />

оқиды.<br />

Сәбит Дөнентаевтың публицистикалық<br />

мақалаларында негізінен ел тұрмысындағы<br />

өзгерістер, адам психологиясындағы<br />

жаңалық, әлеуметтік теңсіздік және өнер<br />

тақырыбы, кедейлердің қатарға қосылуы,<br />

уақыт, заман туралы толғаныс, тағы басқа<br />

мәселелер сөз болды.<br />

С.М.: - Қазақ әдебиетінің «бозторғайы»<br />

атанған ақынның өлеңдері, балаларға<br />

арналған туындылары өміршең, өйткені<br />

өмірдің өзінен алынған әрі баланың тез<br />

жаттап алуына, жадында сақтауына,<br />

жаманнан жиреніп, жақсыдан үлгі<br />

алуына бағытталған. Ендеше, қаламгер<br />

шығармаларының балалар, жастар<br />

арасында насихатталуы қай деңгейде<br />

деп ойлайсыз?<br />

С.С.: - Қаламгердің шығармашылығы<br />

хақында кезінде М.Әуезов, Ә.Жиреншин,<br />

Ы.Дүйсенбаев, Б.Кенжебаев, С.Қирабаев,<br />

Т.Кәкішев сынды әдебиет сыншылары мен<br />

ғалымдары тұшымды, тұжырымды пікірлер<br />

айтты. Өз кезінде, кейінгі уақытта ақын<br />

шығармалары орта мектептердегі ана тілі,<br />

әдебиет пәні және жоғары оқу орындарының<br />

оқулықтарына енгізілді. Алайда, кейінгі<br />

<strong>жыл</strong>дары азайды, оқулықтарда бірен-сараны<br />

ғана бар. Ұстаз әрі ғалым Т.Кәкішев ағамыз,<br />

С.Дөнентаевтың 110 <strong>жыл</strong>дық мерейтойы<br />

кезінде ақын шығармашылығы жан-жақты<br />

әрі толыққанды жете зерттелмей жүргені<br />

жайында сөз еткен болатын. Осы мәселені<br />

жұртшылық болып көтерген дұрыс.<br />

Түйіндей айтқанда, С.Дөнентаев өзі<br />

өмір сүрген қоғамның саяси-әлеуметтік<br />

қатпарын жиі сезініп, халқының қажетін<br />

өтеу, сұранысын екшеу тұрғысында қалам<br />

қарымын аямады. Бұл тұрғыда ол қазақтың<br />

бай ауыз әдебиетімен ғана шектелмей,<br />

Абай, Дәрдменд, Тоқай сынды классиктердің<br />

шығармашылығынан да нәр алды. Соларға<br />

еліктеп алғашқы туындыларын жазды.<br />

Сәбит ғасыр басындағы қазақ әдебиетінің<br />

тақырыптық, жанрлық, идеялық тұрғыда<br />

өркендеуінде ерекше үлес қосып, әсіресе,<br />

сатира саласының дамуына айтарлықтай<br />

еңбек етті. Бұл салада оның ежелгі және<br />

жаңа шығыс-түркі поэзиясынан сусындап,<br />

үлгі алғаны аңғарылады. Сөйтіп, дәуір<br />

талабына орай түркі түлектерімен, Алаш<br />

азаматтарымен бірлестік тапқанын анық<br />

аңғарамыз.<br />

С.М.: - Әңгімеңізге рақмет!<br />

Иә, қай заманда, қай дәуірде болмасын суреткер өз уақытының, өзі<br />

өмір сүрген қоғамның үні болмағы хақ. Адам табиғаты, қоғам табиғаты,<br />

үндестіктер мен қайшылықтар Сәбит Дөнентаевтың көркемдік әлемінде –<br />

кейіпкерлер галереясында анық көрініс табады. Бүгінгі күннің кейіпкерін<br />

сынап отырғандай.<br />

Дөнентаев шығармашылығының өміршеңдігі де осы!<br />

Өмірді өлеңмен<br />

өрнектеген<br />

Біздің ел, жалпы қазақ халқы үшін белгілі тұлғалардың бірі -<br />

Құркөл ауылының тумасы Сәбит Дөнентаев. Ол әйгілі демократ,<br />

сатирик, ақын, аудармашы, журналист ретінде танылды.<br />

А<strong>тамыз</strong>дың жазған өлеңдері мен мысалдары әлі күнге дейін<br />

өзінің құндылығын жойған жоқ.<br />

Оның алғашқы өлеңдер жинағы «Уақ-түйек»<br />

деген атпен шықты. Кейіннен «Бозторғай»<br />

деген кітабы жарыққа шықты. Мұнымен<br />

қатар «Қазақ тілі мен әдебиеті», «Жаңа<br />

адым», «Қазақ тілі», «Социалистік шығыс»<br />

газеттерінде тілші, бөлім басшысы сияқты<br />

лауазымды қызметтерді атқарды. Ұрпақтары<br />

атаның 90, 100, 110, 120 <strong>жыл</strong>дық мерейтойларын<br />

елімізде кең көлемде атап өтті.<br />

Сәбит Дөнентайұлы 1913 <strong>жыл</strong>дан бастап<br />

шығармашылықпен шұғылданып, 16-17<br />

<strong>жыл</strong> қалам ұстаған жан. Басқалардан<br />

ерекшелігі, онда бұқарашылдықтың тегі<br />

бар еді. Ол байларды да мадақтамайды,<br />

сынайды. Қазақтың байлары мен кедейлерін<br />

бірлікке, жастарын білім алуға үндейді.<br />

«Ай, заманым, балалық», «Жұмыскердің<br />

өкініші», «Ата мен бала» деген өлеңдері<br />

өткенді көксеуді емес, керісінше, өткенге<br />

өкін, қарап қалма, оқы үйрен, әйтпесе<br />

ел болмайсың, дейді. Ақын орыс патшасына,<br />

саясатына қарсы көп өлең жазды.<br />

«Бүркіт» деген өлеңі - соның бір мысалы.<br />

Сәбиттің төңкеріске дейін жазған<br />

өлеңдерінің үлкен саяси мәні бар, өзінің<br />

алдындағы көрнекті ұлтшыл ақындарға<br />

сын көзбен қарады. Бірі жағынан, елді<br />

жеткізетін жолбасшы десе, екінші жағынан,<br />

қысылған күні басынан пайдасы аспайтын,<br />

«басына қилы заман туғанда, жақыныңа<br />

жаттан жау боласың, алдымен өзің жейсің»<br />

деген көзқарасты айтты. Оған мына өлеңі<br />

мысал:<br />

«Ах ұрып жұртым» дейсің, «елім» дейсің,<br />

Қалғаны елдің артта өлім дейсің.<br />

Халыққа жайшылықта ақыл айтып,<br />

Жолына жан қиюға шегінбейсің.<br />

Қарның тоқ, жұмысыңның жоқ кезінде,<br />

Милетке қызметке ерінбейсің.<br />

Басына қайғы келіп, сасса жұртың,<br />

Неліктен маңайынан көрінбейсің.<br />

Көрсетіп жол-жобаны бастау түгіл,<br />

Табалап, ұрсып, зекіп, жәбірлейсің.<br />

Қабағың қатып бір күн, қарның ашса,<br />

Бас салып сол милетті «өзің жейсің».<br />

Сәбит а<strong>тамыз</strong> әр өлеңінде өзінің бұқара<br />

халыққа жанашыр жан екендігін көрсетеді.<br />

Кейбір жетесі жетілмеген байшыл, ұлтшыл<br />

оқығандар сөз жүзінде қара халықтың<br />

сойылын соққан болады, ал іс жүзінде өз<br />

мәселесін шешіп алған күні бұқара халыққа<br />

кеуде қағып, қарсы болады. Сондайларға:<br />

Жігіт-ақсың, маңдайсың,<br />

Келбеттісің, қандайсың.<br />

Ағайынға айбарлы,<br />

Биік-ақсың, дардайсың.<br />

Бетіңе адам келтіріп,<br />

Алдыңа жан салмайсың.<br />

Елі төмен болғанды,<br />

Ілтипатқа алмайсың.<br />

Ант ауғандай күн болса,<br />

Амалдайсың, алдайсың.<br />

Басшы қылып бағынса,<br />

Түгіменен жалмайсың, - дейді.<br />

Бұл өлеңде байшыл басшылардың түйені<br />

түгімен жұтатын қасқыр екені айтылады.<br />

Сәбит атаның мұндай өлеңдері баршылық.<br />

Ол ел бастаған ұлтшыл оқығандардың<br />

ұлтшылдық туын қолға алатынына сенеді.<br />

Елдің қолын жеткізетін ұлтшыл оқығандар<br />

дегенді айтады.<br />

Қазақтан шыққан білгендер,<br />

Халқыңды өрге сүйреңдер.<br />

Қазаққа да туды ай, күн,<br />

«Жарық мұнда, жүр» деңдер, десе,<br />

енді бір өлеңінде:<br />

Жабысайық өнерге,<br />

Ынтықпай қарап өлерге.<br />

Өзіміз керек демесек,<br />

Керек қып бізді келер ме!... - деп,<br />

халықты өнерлі болуға, білімге ден<br />

қоюға шақырады. Осы өлеңдерінің өзі<br />

бұл кісінің шығармаларының өміршеңдігін<br />

көрсетеді. Соның дәлелі Қазақстанның<br />

Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев:<br />

«...біздің егеменді еліміздің тұтқасын берік<br />

ұстау үшін жастар терең білімді болып,<br />

цифрлық технологияны меңгеріп, өркениет<br />

көшінің соңында қалып қоймауын» жиі<br />

айтады. Ендеше, осыдан бір ғасыр бұрын<br />

жазылған бұл өлеңінің құны қандай?!<br />

Иә, а<strong>тамыз</strong>дың артындағы мол қазына<br />

келер ұрпақ үшін асыл қазына. Сондықтан<br />

біздің Ақсу елі әйгілі қаламгерді еске алып,<br />

шығармаларын насихаттап, мерейтойларын<br />

ұйымдастырады. Сәбит Дөнентаевтың<br />

есімі Ақсу қалалық мәдениет сарайына,<br />

бір көше, Құркөлдегі мектепке берілген.<br />

Сол сияқты «Сарыарқа самалы» газетінің<br />

дабыл қағуымен Ақсу қаласының Құрметті<br />

азаматы Қуат Есімхановтың басшылығымен<br />

Семейдегі Сәбит а<strong>тамыз</strong>дың зираты тазартылып,<br />

қоршалып, ретке келтірілді. Дұға<br />

бағышталып, ас берілді.<br />

Биылғы <strong>тамыз</strong>дың 3-і күні туған жері<br />

Құркөлде ақынның туғанына 125 <strong>жыл</strong>дық<br />

мерейтойы аталып өтпек.<br />

Есімің ел есінде<br />

Елді ойлап ертеден алаң едің,<br />

Сауат ашсын мына жұрт, сендір дедің.<br />

Ұстаз болдың, сот болдың, газет ашып,<br />

Ұлы болдың көзі ашық момын елдің.<br />

Орны бөлек ерекше өлеңдерің,<br />

Сол кездің өрнектедің өмірлерін.<br />

Мысалменен мысқылдап кемшілікті,<br />

Қаламменен тиді ғой елге себің.<br />

Қилы-қилы заманда басың тықпай,<br />

Алаштың қозғалысын тұрдың құптай.<br />

Сол зиялы қауымды қолдадың деп,<br />

Көпке шейін қалды ғой атың шықпай.<br />

Тарих көші уақытпен өзгереді,<br />

Аталардың заманы өзге еді.<br />

Қазақ елі Тәуелсіз мемлекет боп,<br />

Өз тарихы Отанның тізбеленді.<br />

Егеменді ел болдық етек жинап,<br />

Көп нәрселер жүруші ед көңіл қинап.<br />

Сәбит ата, есімің ел есінде,<br />

Ұрпақтарың жатыр ғой сарай сыйлап.<br />

Сен ойлаған қиялдар іске асып,<br />

Қазақстан ел болды алға басып.<br />

Ел ертеңі ғылымда қалды деп ең,<br />

Жастарың жүр білімнен тауып нәсіп.<br />

Туған жерге салынып өндірістер,<br />

Танымастай болып жатыр өзгерістер.<br />

Беріліп аурухана, мектептер көп,<br />

Атқарылып жатыр ғой игі істер.<br />

Елі ерін есіне ала берсін,<br />

Ұрпақтары жатыр ғой жалғап ісін.<br />

Сәбит ата, жасай бер ғасырларға,<br />

Қазақ барда мәңгілік ескерткішің!<br />

Қаршыға ШАЯХМЕТОВ,<br />

Ақсу қаласының<br />

Құрметті азаматы.<br />

Сұхбаттасқан - Сая МОЛДАЙЫП.


16 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> ИМАНДЫЛЫҚ<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

11 ТАМЫЗ - ҚҰРБАН АЙТТЫҢ БІРІНШІ КҮНІ<br />

Құрбан айт және қа<strong>жыл</strong>ық<br />

Санаулы күндерден кейін барша мұсылман қауымы дініміздің<br />

ошағы саналатын Мекке қаласында бас қосып, қа<strong>жыл</strong>ық ғибадатын<br />

жасайды. Биыл қа<strong>жыл</strong>ық парызының бірінші күні – <strong>тамыз</strong> айының<br />

11-іне сәйкес келеді. Сонымен қатар, осы күні барша мұсылман<br />

халқы Құрбан айт мерекесін тойлауды бастайды.<br />

Қа<strong>жыл</strong>ықтын сауабы<br />

Қа<strong>жыл</strong>ықтың тарихы Ибраһим<br />

пайғамбардан (оған Алланың сәлемі болсын)<br />

басталады. Қасиетті Құран Кәрімде адамзатты<br />

қа<strong>жыл</strong>ыққа шақырғаны жөнінде «Хаж»<br />

сүресінде айтылған. Алла Тағала Құран<br />

Кәрімде: «Хаж және Умраны Алла үшін толық<br />

орындаңдар», - деп бұйырады. Бұл аят сүйікті<br />

Пайғамбарымызға (с.ғ.с.) хижраның 9-шы<br />

<strong>жыл</strong>ында түскен екен. Содан бері қа<strong>жыл</strong>ық<br />

сапарға бару барша мұсылманға парыз<br />

болды. Алла Елшісі (с.ғ.с.) бір хадисінде:<br />

«Умра және қа<strong>жыл</strong>ық етіп жүрген қа<strong>жыл</strong>ар –<br />

Алланың қонақтары. Олар Алладан дұға<br />

тілесе, Алла олардың күнәсін кешіреді»<br />

десе, екінші бір хадисте «Шариғат жолымен<br />

жасалған қа<strong>жыл</strong>ықтың сауабы – жаннат» -<br />

дейді. Жалпы, шариғат шарты бойынша<br />

қа<strong>жыл</strong>ық ғибадаты балиғат жасына жеткен,<br />

ақыл-есі дұрыс, бас бостандығы бар,<br />

қа<strong>жыл</strong>ық сапарға барып-келуге қар<strong>жыл</strong>ық<br />

мүмкіндігі жететін мұсылмандарға парыз.<br />

Пайғамбарымыз (с.ғ.с.): «Кімде-кім Алла<br />

үшін қа<strong>жыл</strong>ық жасап, жаман сөз, жағымсыз<br />

әрекеттерден тыйылып, күнәдан сақтанса,<br />

бүкіл күнәларынан анадан жаңа туғандай<br />

арылған болып қайтады», - деп қа<strong>жыл</strong>ықтың<br />

маңызына ерекше тоқталған.<br />

Құрбан айттың<br />

қасиеті<br />

Биылғы Құрбан айт мерекесі <strong>тамыз</strong><br />

айының 11-де, мұсылман күнтізбесі бойынша<br />

зулхиджа айының 10-да басталады екен.<br />

Біз де шамамыз келгенше бұл мерекені<br />

барынша шариғатымызға сай өткізуге дайындалудамыз.<br />

Осы күні таңертең барлық<br />

мешіттерде айт намазын оқимыз, дұға<br />

етеміз, түрлі рухани іс-шараларды өткіземіз.<br />

Айт мерекесі жамағат арасындағы бiрлiктi<br />

күшейтiп, бауырластықты арттыруға себеп<br />

болуға тиіс. Сондықтан, айт намазын оқуға<br />

мешiтке барған мұсылмандар бiр-бiрiмен<br />

көрiсiп, араларындағы достық пен ағайындықты<br />

нығайтсын, көшеде жолыққан адамға<br />

ашық жүзбен қарасын, туған-туыстарынан<br />

хабар алсын, бір-бірінен кешірім сұрасын,<br />

әке-шешелеріне құрмет-қошемет көрсетсін.<br />

Ондай адамның Алланың ризашылығына<br />

бөленiп, о дүниеде жүзi жарық, мол сауапқа<br />

ие болары сөзсiз.<br />

Құрбан шалу<br />

Қасиетті Құран Кәрімде: «Намаз оқы<br />

және құрбан шал», – деген аят бар.<br />

Пайғамбарымыз (с.ғ.с.): «Кімде-кім мүмкіншілігі<br />

бола тұра құрбан шалмаса, біздің намаз<br />

оқитын жерімізге жақындамасын», – деген.<br />

«Құрбан» сөзі жақын болу дегенді білдіреді.<br />

Құрбан айт күндері малды бауыздау арқылы<br />

мұсылман Алла Тағалаға жақындай түседі.<br />

Сондықтан Осы күні Құрбан айт намазынан<br />

кейін ақылды, балиғат жасына толған,<br />

мұсылман, бай адамға құрбан шалып,<br />

көпшілікке ілтипат көрсету – уәжіп. Сол<br />

күні құрбандыққа аталған мал бауыздалмай<br />

қалса, оны 11-12 зулхиджа яғни, Құрбан<br />

айттың екінші және үшінші күндері шалса<br />

да болады. Бірақ үшінші күні күн батқанға<br />

дейін бауыздауы керек. Малын уақытында<br />

бауыздай алмаған адам құрбандығын, яки<br />

оның құнын мұқтаждарға үлестіреді. Құрбан<br />

малын кешке немесе түнде бауыздау –<br />

мәкруһ.<br />

Қой, ешкі және қошқар – әрқайсысы<br />

бір адамның атынан, ал сиыр және түйе –<br />

әрқайсысы жеті адамның атынан құрбан<br />

шалынады. Құрбандыққа шалынатын қой,<br />

ешкі және қошқардың бір жаста, сиырдың<br />

екі жаста, түйенің бес жаста болуы шарт.<br />

Семіз әрі тың болса, онда ұрғашы тоқтыны<br />

(алты айдан бір жасқа дейінгі қойды) да<br />

союға болады. Бірақ бір жасқа толмаған<br />

қошқарды құрбан шалу дұрыс емес. Ауқатты<br />

адам құрбандық етін үшке бөліп, бір<br />

үлесін кедейлерге үлестіреді, екіншісін<br />

қонақтарға береді, үшіншісін өзінің отбасына<br />

қалдырады. Осылай жасау – мұстахап (сауапты<br />

амал). Жағдайы орташа немесе бала-шағасы<br />

көп адам құрбандық етін өз отбасы үшін<br />

алып қалса да болады. Құрбандық терісін<br />

немесе оның құнын кедейлерге садақа ету –<br />

мұстахап. Оны сатып, ақшасын пайдалануға<br />

болмайды. Бірақ оны сатпай, илеп пайдаланса<br />

болады. Құрбандық малын соятын<br />

кезде мына дұғаны оқиды:<br />

«Иә, Алла, менің намазым мен<br />

ғибадаттарым, расында, бүкіл әлемнің<br />

иесі – Алла Тағала үшін, өмірім мен өлімім<br />

де – Оның қолында. Оның серігі жоқ.<br />

Иә, Алла, мына құрбандықты пәленшеұлы<br />

пәленшеден қабыл ет!»<br />

Құрбандыққа ақ немесе көк түсті,<br />

ағзалары сау, үлкен мүйізді, семіз қошқарды<br />

сою – абзал. Тентек, қотырлы, тоқал<br />

және піштірілген малдар да құрбандыққа<br />

жарайды. Өте арық, жүре алмайтын, ақсақ,<br />

құлағының немесе құйрығының үштен бірі<br />

кесілген, мүйізінің үштен бір бөлігі сынған,<br />

бір көзі соқыр жануарлар құрбандыққа<br />

жарамайды.<br />

Амантай ТОЙШЫБАЙҰЛЫ,<br />

Мәшһүр Жүсіп орталық мешітінің<br />

баспасөз хатшысы.<br />

ТАҒЫЛЫМ<br />

Қасиеттің қасіреті<br />

Адамның қандай яки кім екенін білу үшін, оның ашуын шығару<br />

керек дейді ғұламалар. Яғни, бұл сөздің астарында кикілжің<br />

мен ұрыс-керісте адамның беймәлім қырлары, шынайы келбеті<br />

жатыр деген сөз. Дегенмен, ашу деген не? Оған ыза, кейіс, реніш,<br />

араздық деген жалпы анықтамаларды тіркеп жатады.<br />

Сайып келгенде, ашу - ол адамның оқыс<br />

мінезі, ішкі рухын билейтін қатер, ақылынан<br />

жұрдай еткіздіретін дұшпан, санасын есуастандыратын<br />

тылсым жау, тұла бойдағы<br />

қасиеттің қасіреті!<br />

Алла Тағала ақылды үш тайпаны жаратқан.<br />

Олар - адам, періште, шайтан. Періште тек<br />

жақсылықты, шайтан тек жамандықты ғана<br />

ойлайды. Ал, адамда осы екеуі де, яғни<br />

жақсылық та, жамандық та бар. Пендесіне<br />

келгенде ұлы Алла Тағала - шебердің шебері,<br />

көркем Жаратушы. Ойлап қарасаң, адамзат<br />

рухын жазира далаға, жүрегін жарқыраған<br />

күнге, бойын жайқалған талға ұқсатқан.<br />

Ойын мезгілді жапыраққа, санасын жазға,<br />

ақылын тауға, құнды қасиеттерін бір-біріне<br />

ұқсаттырмай әсем бір дара табиғат етіп<br />

жаратқан. Ал ашу - осы байлықтарды дүр<br />

сілкіндіретін құбылыс. Күшіне мінсе, адамның<br />

күнін тұтылдырып, талын қуратады, жапырағын<br />

сарғайтып, жазын күз етеді. Тауын құлатып,<br />

табиғатын жайпайды, даласын құлазытады.<br />

Құтты бір адам ішіне жасырынған қару,<br />

тіпті алмас қылыш десем болады. Оның<br />

қайралған өткір жүзі рухты сындырып, жүректі<br />

қатайтуы мүмкін. Ойды өзгертіп, сананы<br />

есіркетуі, ақылды өшіруі әбден мүмкін.<br />

Мәселен, қара жер сілкінісі ұйқыдан бас<br />

көтермейтін маубасты, ерінуден жалықпайтын<br />

жалқауды зыр жүгіртеді. Ол кезеңде адамнан<br />

қорықпайтындар Алладан қорқып, зәре құттары<br />

қалмай, иманын бір сәтке иіреді. Алайда,<br />

аяғының асты неліктен сілкінді немесе ол<br />

Алланың ашуы мен қаһары екендігін білмейді<br />

де, ешбір ойламайды, көңіл бөлмейді де.<br />

Ашу да осы тәріздес, бойдағы барлық<br />

ағзаларды оқыс бір мезетте сілкіп тастайды.<br />

Ондайда ми шатысады, жүрек дірілдейді,<br />

тамыр солқылдайды, қол-аяқ қалшылдайды,<br />

дене қысымы көтеріледі. Ақылдан береке<br />

кетеді, ой желінеді, ұйқы қашады. Тәбет<br />

жоғалады, жүйке ауруы өмірлік кеселге<br />

айналады, ағза тез қартаяды. Бұл аздай,<br />

айналаға сүйкімсіз, ұсқынсыз, парықсыз,<br />

шыдамсыз, ұрысқақ, жек көрінішті кейіпте<br />

көрінеді. Ал, енді ойлана берейік, ашудың<br />

адамзатқа берері бар ма, керегі бар ма?<br />

Тұрмыс тауқыметін біздің арғы да, бергі<br />

де ата-әжелеріміз бастарынан өткерді. Біздің<br />

алдымыздағы тәтті де дәмді тағамды, қымбат<br />

та сәнді киген киімдерімізді кимей-ақ абыройлы<br />

күйде дүниеден өтті. Алайда олар бірде-бір<br />

жазмыштарына ренжімеді, қиындықтарға төзе<br />

білді. Алладан күдерлерін үзбеді, ұрпағына<br />

бақыт тілеумен болды. Ал сол қасиетті<br />

дұғаның буынан болар, бүгінгі біз бастан бір<br />

қисық сөз асырмайтын халдеміз. Бұл күнде<br />

ашуланбайтын адамды шырақ алып іздеуге<br />

болатын шығар, таба алар ма екенбіз?<br />

Сонау дәуірлерде Мұхаммед (с.ғ.с)<br />

пайғамбарымыздың үстіне лас нәрсені<br />

төкті де, бір рулы ел таспен шөкелеп, елді<br />

мекендеріне кіргізбеді де. Басын жарып,<br />

маңдайын қарс айырды да. Алланың сөзін<br />

жеткізгенде құлақ аспағандар, жиіркене жек<br />

көрген сұсты көздер, кеудесінен итергендер,<br />

мазақ еткендер, кейіс сөзбен қарғағандар,<br />

мейірімін пайдаланғандар, қастандық<br />

жасағандар, өлтіруге асыққандар да болды.<br />

Ал сөз көтере алмай жүрген біздің біреуімізге<br />

осы істердің кем дегенде бірі жасалса, кім боламыз,<br />

қасиетімізді сақтай алар ма екенбіз?<br />

Бір сахаба Мұхаммед (с.ғ.с)<br />

пайғамбарымыздан ақыл-кеңес сұрап, алдына<br />

келгенде «Лә тәғдәб» яғни «Ашуланба!» дегенді<br />

үш рет айтып қайырған. Алла Тағала Құран<br />

Кәрімінде «Кәзиминаль ғойз» деп ашуын<br />

жұтқандарды ұлықтаған. Себебі, дүниедегі<br />

қақтығыстың баршасы осы ашудан бастау<br />

алады. Алайда, ашуды қай жерде қолданып<br />

яки одан қайтқан дұрыс. Десек те, оның<br />

мұсылманға қажет орны, дін мен ар-ұятқа<br />

қатысты болғанда. Нәпсісі емес, Алла үшін<br />

ашуға берілу бар. Алайда, өз мәселесінде<br />

мұсылман кешірімді болғаны жөн.<br />

Бірде Бәни Махзум руынан бір абыройлы<br />

әйелдің ұрлығы әшкереленіп, қолға түсіп,<br />

ұсталады. Жазасы - қол кесу. Сонда<br />

пайғамбарға (с.ғ.с) бір адам келіп ортаға<br />

түседі. Пайғамбарымыз (с.ғ.с) бұған қатты<br />

ашуланғанда, ашуы жүзінен көрінеді. Себебі,<br />

бұл Алланың заңын тоқтату еді.<br />

- Аллаға ант! Егер Мұхаммедтің қызы<br />

Фатима ұрлық істегенде, сөзсіз қолын кесер<br />

едім - дегені бар. Ал, ибн Масғұд сахабаның<br />

біраз қаражаты ұрланғанда:<br />

- Егер, ол осы дүниеге мұқтаж болса, онда<br />

сол қаражат оған береке әкелсін, бұйырсын.<br />

Ал егер ұрлығы нәпсі, үйреншікті әдеті үшін<br />

болса, онда осы соңғысы болсын, қойсын, -<br />

деген дұғада болған. Мінекей, ашуын Алла<br />

жолына төсеп, оны ақылға жыққан деген<br />

осындай болады. Біз болсақ, қарнымыз<br />

ашса да, шахуатымыз толық қанбаса да,<br />

жатып ашуланамыз. Әбу Ханифаның (р.ғ)<br />

ұстазы ибн Мүбарактан «Жақсы мінезді<br />

толықтай бір ауыз сөзге сыйғызып жинақтап<br />

бер» дегенінде «Ашуды тастау - ең жоғарғы<br />

мінез!» дегені бар.<br />

Бірде Ибраһим (ғ.с) пайғамбардың үйіне<br />

құдайы қонақ болып отқа сыйынушы (мәжуси)<br />

келеді. Қонағы төрдегі жанып тұрған отты<br />

көріп, оған иіліп сәжде жасайды. Оның бұл<br />

қылығына ашуланған Ибраһим (ғ.с) үйінен<br />

оны қуып жібереді. Сонда Жаратқан Алла<br />

ашулы пайғамбарына:<br />

- Сенің жат қылықты адамға осынша<br />

ашуланғаныңда, соншама кәпірді жаратқан<br />

Мен ашулансам не болар еді? - деген екен.<br />

Ашуды не қайырады, сабырлық па,<br />

салқын су ма? Негізінде, дәрет алудың,<br />

оның ішінде салқын сумен дәреттенудің<br />

адамзатқа берер маңызы өте зор. Себебі,<br />

тазалық, серпіліс, басылу, салқындау деген<br />

белгілерді бойдан байқауға болады. Одан<br />

басқа, хадисте ашуланған адам тұрып тұрса<br />

- отырсын, отырса - жатсын, делінген. Яғни<br />

әрекеттену, сыртқа шығу, серуендеу, жүру,<br />

қимылдау. Тағы бір ұсыныс, оймен асығыс<br />

шешім қабылдамау, жауап беруді кейінге<br />

қалдыру, көңілді басқа жаққа аудару. Дегенмен,<br />

кез келген мұсылман әлемдердің Раббысы<br />

Алла Тағаланы, Оның Елшісі Мұхаммед (с.ғ.с)<br />

пайғамбарды, өмірден өткен ата-бабасын,<br />

келешек ақыретін есіне алса, ашудың орнына<br />

ақыл келеді, ақылына ақыл қосылатыны<br />

шүбәсіз хақ.<br />

Нұрлан қажы БАЙЖІГІТҰЛЫ,<br />

дінтанушы, имам.


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

ЕМ-ДӘМ<br />

Ұмытшақсыз ба?<br />

ЗЕЙІН 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> 17<br />

Латын графикасына негізделген қазақ<br />

тілі әліпбиі<br />

Есте сақтау қабілетіңіз нашарласа, өмірде көп нәрсе<br />

жоғалтасыз. Мамандар есте сақтау қабілетінің<br />

нашарлауына мидағы ақпараттың көптігі, дұрыс<br />

тамақтанбау, ұйқы қанбауы, бір орында отырып<br />

жұмыс істеу, жағымсыз әдеттер мен күйзеліс себеп<br />

болады дейді.<br />

Өмір болған соң бәрі де<br />

кездеседі, бастысы, дер кезінде<br />

ем-дом алып, денсаулықты қалпына<br />

келтіру керек. Адамның жадын<br />

қалпына келтіру үшін мынадай<br />

сусындарды пайдаланған жөн: күніне<br />

3 рет 1/3 стақан қияр сусынын<br />

ішсе, есте сақтау қабілетіңізді<br />

арттырады. Жарты стақаннан<br />

қияр мен қызанақ сусынына<br />

1 шай қасық сарымсақ суын<br />

қосып ішеді. Бұл емдік сусынды<br />

күніне екі рет - таңертең және<br />

кешке ішу керек. Емді үзбей 1 ай<br />

жүргізсе, оң нәтижесі байқалады.<br />

Сондай-ақ, жарты стақаннан сәбіз<br />

бен қызылша шырынын күнде<br />

таңертең ашқарынға ішсе - дауа.<br />

Қаражидек (черника) көздің көру<br />

EM-DÁM<br />

Ómir bolǵan soń bári de<br />

kezdesedi, bastysy, der kezinde<br />

em-dom alyp, densaýlyqty qalpyna<br />

keltirý kerek. Adamnyń jadyn<br />

qalpyna keltirý úshin mynadaı<br />

sýsyndardy paıdalanǵan jón: kúnine<br />

3 ret 1/3 staqan qıar sýsynyn ishse,<br />

este saqtaý qabiletińizdi arttyrady.<br />

Jarty staqannan qıar men qyzanaq<br />

sýsynyna 1 shaı qasyq sarymsaq<br />

sýyn qosyp ishedi. Bul emdik<br />

sýsyndy kúnine eki ret - tańerteń<br />

jáne keshke ishý kerek. Emdi úzbeı<br />

1 aı júrgizse, oń nátıjesi baıqalady.<br />

Sondaı-aq, jarty staqannan sábiz ben<br />

qyzylsha shyrynyn kúnde tańerteń<br />

ashqarynǵa ishse - daýa. Qarajıdek<br />

(chernıka) kózdiń kórý qabiletin<br />

қабілетін жақсартатыны белгілі. Оның<br />

есте сақтау қабілетті арттырып,<br />

мидың жұмысын жандандыратын да<br />

қасиеті де бар екен. Ол үшін күніне<br />

2 рет жарты стақан қаражидек<br />

шырынын таңертең және кешке<br />

ішіңіз. 2 ірі пиязды еттартқыштан<br />

өткізіп, сүзіп алып, оған сондай<br />

көлемде бал араластырып,<br />

1 ас қасықтан 2 апта жеу керек.<br />

Мұның да есте сақтау қабілетін<br />

арттыруға пайдасы зор.<br />

Апельсиннің қабығы<br />

Апельсин қабығының денсаулыққа<br />

пайдасы өте көп. Ол<br />

қандағы холестерин мөлшерін<br />

азайтады. Оны былай пайдалануға<br />

Umytshaqsyz ba?<br />

Este saqtaý qabiletińiz nasharlasa, ómirde kóp nárse<br />

joǵaltasyz. Mamandar este saqtaý qabiletiniń nasharlaýyna<br />

mıdaǵy aqparattyń kóptigi, durys tamaqtanbaý, uıqy<br />

qanbaýy, bir orynda otyryp jumys isteý, jaǵymsyz ádetter<br />

men kúızelis sebep bolady deıdi.<br />

МУЗЫКА ӘЛЕМІ<br />

jaqsartatyny belgili. Onyń este<br />

saqtaý qabiletti arttyryp, mıdyń<br />

jumysyn jandandyratyn da qasıeti<br />

de bar eken. Ol úshin kúnine 2 ret<br />

jarty staqan qarajıdek shyrynyn<br />

tańerteń jáne keshke ishińiz. 2<br />

iri pıazdy ettartqyshtan ótkizip,<br />

súzip alyp, oǵan sondaı kólemde<br />

bal aralastyryp,<br />

1 as qasyqtan 2 apta jeý kerek.<br />

Munyń da este saqtaý qabiletin<br />

arttyrýǵa paıdasy zor.<br />

Apelsınniń qabyǵy<br />

Apelsın qabyǵynyń densaýlyqqa<br />

paıdasy óte kóp. Ol qandaǵy<br />

holesterın mólsherin azaıtady.<br />

Қазақстандық сазгер әлемдік<br />

футбол турнирінде<br />

«Реал», «Бавария», «Тоттенхэм» қатысатын<br />

әлемдік турнирдің музыкасын қазақстандық<br />

композитор жазды. Отандық композитор әрі<br />

музыка әрлеушісі Сырым Нәбиқұловты «Audi<br />

Cup 2<strong>01</strong>9» турнирінің ұйымдастырушылары<br />

арнайы шақырған екен.<br />

Францияда жалғасты<br />

болады: апельсин қабығын аршып<br />

алғаннан кейін жақсылып шайып,<br />

ұсақтап турайды. Сосын үстіне<br />

қайнаған су құйып, біраз уақыт<br />

қоя тұрады. Бұл хош иісті сусын<br />

дәмді, пайдалы әрі қандағы<br />

холестеринді түсіреді.<br />

Апельсин қабығының тағы да<br />

бір пайдасы: оның құрамында<br />

нитраттар мен нитриттер көп<br />

кездеседі. Сол себепті бұл жемісті<br />

қабығымен бірге жей берсе де<br />

болады. Тіпті ішіндегі сүйектерінің<br />

де пайдасы бар.<br />

Күніне бір рет апельсин қабығын<br />

шайнап тұрсаңыз, вирустық инфекциядан<br />

аман қаласыз. Сондықтан<br />

қабықты лақтырмай, денсаулыққа<br />

пайдаланған жөн.<br />

Деніңіз сау болсын!<br />

Ағзада магний тапшы болса,<br />

қандай хал кешесіз? Келесі<br />

бейсенбілік «Зейінді» күтіңіз!<br />

Әзірлеген - С.ТАУҚЫЗЫ.<br />

Ony bylaı paıdalanýǵa bolady:<br />

apelsın qabyǵyn arshyp alǵannan<br />

keıin jaqsylyp shaıyp, usaqtap<br />

týraıdy. Sosyn ústine qaınaǵan<br />

sý quıyp, biraz ýaqyt qoıa turady.<br />

Bul hosh ıisti sýsyn dámdi, paıdaly<br />

ári qandaǵy holesterındi túsiredi.<br />

Apelsın qabyǵynyń taǵy da bir<br />

paıdasy: onyń quramynda nıtrattar<br />

men nıtrıtter kóp kezdesedi. Sol<br />

sebepti bul jemisti qabyǵymen<br />

birge jeı berse de bolady. Tipti<br />

ishindegi súıekteriniń de paıdasy<br />

bar.<br />

Kúnine bir ret apelsın qabyǵyn<br />

shaınap tursańyz, vırýstyq<br />

ınfeksıadan aman qalasyz.<br />

Sondyqtan qabyqty laqtyrmaı,<br />

densaýlyqqa paıdalanǵan jón.<br />

Denińiz saý bolsyn!<br />

Aǵzada magnı tapshy bolsa,<br />

qandaı hal keshesiz? Kelesi<br />

beısenbilik «Zeıindi» kútińiz!<br />

Ázirlegen - S.TAÝQYZY.<br />

Белгілі сазгер «Audi Cup 2<strong>01</strong>9» турнирінің<br />

композициясын жазу үшін шамамен 1 айға<br />

жуық тер төккен. Жаңа музыкалық туынды<br />

турнирдің салтанатты ашылу рәсімінде және<br />

марапаттау сәтінде ойналады. Жақында Мюнхеннің<br />

«Allianz Arena» стадионында «Audi Cup» екі<br />

күндік футбол турнирі өтеді. Оған әлемнің<br />

200 елінен 1 млрд.-тан астам адам келмек.<br />

Келіңіздер!<br />

Көріңіздер!<br />

Құрметті қала тұрғындары<br />

және қонақтары!<br />

2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>дың 5 - 11 <strong>тамыз</strong> күндері<br />

аралығында өтетін мәдени<br />

іс-шаралар<br />

С.Торайғыров<br />

атындағы облыстық<br />

кітапхана<br />

5-11 <strong>тамыз</strong> күндері<br />

аралығында сағат 11.00-де<br />

кинозалда «Алақай! Балақай!»<br />

фильм, мультфильмдер көрсетіледі.<br />

10 <strong>тамыз</strong> күні сағат<br />

16.00-де «Theaterclub» клубының<br />

отырысы.<br />

Г.Н.Потанин атындағы<br />

облыстық тарихиөлкетану<br />

музейі<br />

6-11 <strong>тамыз</strong> күндері сағат<br />

10.00. -18.00.-ге дейін «Рухани<br />

жаңғыру» бағдарламасының<br />

аясында Аққулы ауданының<br />

«Тамыры терең туған жер» атты<br />

көрмесінің салтанатты ашылуы.<br />

5-11 <strong>тамыз</strong> күндері аралығында<br />

мектеп жанындағы лагерьлерде<br />

демалатын оқушылар үшін<br />

музей экскурсиясы.<br />

Ақсу тарихи -<br />

өлкетану музейі<br />

7 <strong>тамыз</strong> сағат 11.00-де<br />

«Біздің қала поэзия, музыка<br />

және БАҚ-та» атты мерзімді<br />

басылымдарға шолу.<br />

Д.П. Багаевтың<br />

музей-үйі<br />

5-11 <strong>тамыз</strong> күндері<br />

сағат 9.00-ден 17.00-ге дейін<br />

«Нур-Сұлтан - Еуразия жүрегі»<br />

атты фотокөрме.<br />

Павлодар облыстық<br />

көркемсурет<br />

музейі<br />

5 - 11 <strong>тамыз</strong><br />

күндері аралығында<br />

музей қорынан «Қазақстан өнері.<br />

Топтама маржандары» атты көрме<br />

(кескіндеме, сызба, мүсіндеме).<br />

5-11 <strong>тамыз</strong> күндері аралығында<br />

ArtaktiV топ суретшілерінің «Туған<br />

қала» атты көрмесі.<br />

5 - 11 <strong>тамыз</strong> аралығында<br />

күндері аралығында шебер<br />

В.С.Сычуктың табиғи материалдардан<br />

жасаған «Өмір бояулары»<br />

атты көрмесі.<br />

П.Васильевтің<br />

музей-үйі<br />

Тамыз айы бойы тапсырыс<br />

бойынша мемлекеттік және орыс<br />

тілдерінде «Қазақ поэзиясының<br />

сұңқары» (С.Сейфуллин», «Я был<br />

сыном своей степи» (Ғ.Мүсірепов)<br />

«Қараңғы қазақ көгіне,<br />

өрмелеп шығып күн болам!»<br />

(С.Торайғыровтың өмірі мен<br />

шығармашылығы туралы) –<br />

мемлекеттік тілде; «Есениндік<br />

орта ақындары»; «П.Васильев<br />

поэзиясындағы махаббат лирикасы».<br />

Шафердің музей-үйі<br />

8 <strong>тамыз</strong> күні сағат 11.00-<br />

де ақын Абай Құнанбайұлының<br />

туған күніне «К порывам юные<br />

сердца зову» көрмесі.<br />

«Шаңырақ» ОХШО<br />

5 <strong>тамыз</strong> күні сағат 11.00 - де<br />

«Ұлы даланың 7 қыры» мақаласы<br />

аясында Павлодар ауданы<br />

Красноармейка ауылына «Ұлы<br />

даланың өнерпаздар керуені»<br />

іс-сапары.<br />

8 <strong>тамыз</strong> күні сағат 11.00 - де<br />

Ұлы даланың 7 қыры» мақаласы<br />

аясында Железин ауданы<br />

Железин ауылы «Ұлы<br />

даланың өнерпаздар керуені»<br />

іс-сапары.<br />

Әзірлеген –<br />

С.ТАУҚЫЗЫ.<br />

Абайдың 175 <strong>жыл</strong>дығына орайластырылған<br />

эстафета Францияда жалғасты. Нақтырақ<br />

айтқанда, «Болашақ» бағдарламасының<br />

түлегі Шынар Шәкенова бастаған эстафета<br />

Париждегі елшілікке табыс етілген<br />

болатын.<br />

Абай өлеңдерін оқуға дипломаттарымыз да белсенді<br />

атсалысты. Абай өлеңдері Париждің ең көрнекті жерлерінде<br />

оқылған. Елшілік қызметкерлері эстафетаны қазақ тілін<br />

меңгеріп жүрген француз аудармашысына табыс етіп,<br />

осыдан кейін марафонға Франция әдебиетінің<br />

құрметті профессоры Альбер Фишлер қатысты.<br />

– Қазақ тілін үйреніп жүргеніме бір жарым<br />

<strong>жыл</strong>дай болды. Сол себептен Абай құрметіне<br />

ұйымдастырылған жарысқа қатыстым, - дейді<br />

Шарль Снежко. - Тіл меңгеруде біраз жетістікке<br />

жеттім, ойымды білдіре аламын. Алайда әдеби<br />

тілде сөйлеп, Қазақстан мәдениетін терең<br />

білгім келеді. Тіл үйренгенде, мәдениетті де<br />

зерттейсің, сондықтан бұл - мен үшін қажет<br />

дүние, - дейді ол.<br />

Ғаламтордан әзірленді.


18 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> КӨЗҚАРАС<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

Көркем шығарма оқудың<br />

пайдасы қандай?<br />

Өнердің ішіндегі ең бір қастерлісі – көркем әдебиет. Бала күнімізден-ақ «көп оқу<br />

керек» дегенді құлағымызға құйып өсірді. Әдеби шығарма адамның бүкіл ойы мен<br />

қиялын баурап, биік қоғамдық идеяларға, арман-мұраттарға жетелейді деп жа<strong>тамыз</strong>.<br />

Бірақ заманауи кейінгі зерттеулер мұны қаншалықты растайды? Құндылықтар<br />

алмасқан дәуірдегі ескірген сенім емес пе? Көркем әдебиет оқудың адамға пайдасы<br />

қандай?<br />

Қазақстанда орта есеппен елдегі ірі<br />

дүкен санатындағы Меломан/Marwin желісі<br />

арқылы күн сайын 6 мың кітап сатылады.<br />

Кітапқа құмар қалалардың көшін<br />

Алматы бастаса, одан кейінгі орынды<br />

Нұр-Сұлтан қаласы еншілейді. Қалған<br />

көрсеткіш Шымкент, Қарағанды, Ақтөбе<br />

болып жалғасады. Дүкеннің баспасөз<br />

қызметінің хабарлауынша, оқырмандарды<br />

көбіне қызықтыратыны заманауи әде биет<br />

пен классикалық - шығар малар қатары.<br />

«Жылдан - <strong>жыл</strong>ға қазақстандық әдебиет<br />

сатылымы сатылап өсуде. Биыл 2<strong>01</strong>8 <strong>жыл</strong>мен<br />

салыстырғанда қазақстандық әдебиет айналымы<br />

2 есеге, саты лымдағы үлесі 3%-дан<br />

10%-ға дейін артты. Қазақ тілінде өзін-өзі<br />

дамыту, бизнес саласындағы әде биеттер<br />

өте танымал. Ал кла ссикалық шығармалар<br />

мен ба лалар әдебиеті тұрақты сұра ныс қа<br />

ие», дейді олар. Көріп отырғанымыздай,<br />

ойын-сауық түр лерінің көптігіне қарамастан,<br />

оқыр мандар әлі де болса оқудан қол<br />

үзген жоқ.<br />

Түбі бір шындықты өзек ет кен көркем<br />

шығарма адам кө ңіл күйінде сан алуан<br />

құбылыс туғызып, өмірге деген көзқарас<br />

қалыптастырады. Тілдік талғам аясында<br />

тіл білімінің теориясы мен практикасын<br />

ұштастырады. Әйткенмен осы көркем<br />

әдебиет бүгінгі заманның талап-тілектері<br />

тұрғысынан бізге қаншалықты ықпал ете<br />

алады?<br />

Сая Бақимова – психология заңдылықтары<br />

мен меха низмдерін зерттеп<br />

жүрген қазақ стандық жас маман. Көркем<br />

әде биет оқудың артықшылығы тура сында<br />

психоаналитиктің пікіріне жүгініп көрген<br />

едік, жеке іс-тәжірибесінен мысал келтірген<br />

маман «көркем шы ғар маны көп оқу<br />

эмоциялық интеллекті дамытуға септігін<br />

тигізеді» деп біледі. «Психолог ретінде<br />

айтарым – көркем әдебиетті оқитын адамдармен<br />

жұмыс істеу мүлдем әдебиет<br />

оқы майтын адаммен жұмыс істе геннен<br />

басқаша. Жақсы да, жаман да емес,<br />

бас қаша. Мы салы, эмоциялық ин тел лектіні<br />

да мытудың бір жолы – се зінетін эмоцияларды<br />

жақсы тану, атын атай алу. Яғни,<br />

бізде болатын эмоциялардың барынша<br />

палитрасын беру үшін бізге сәйкесінше<br />

сондай бай сөздік қор керек. Ал оны қалай<br />

дамытуға болады? Оның маңызды бөлігі –<br />

көркем әдебиет. Эмоциялық интеллектті<br />

дамытудан басқа рөлі жайлы өзім сүйенетін<br />

психоанализ теориясынан айтсам, бұл жерде<br />

клиенттің еркін ассоциациясы маңызды»,<br />

деген психолог образды ойлай білетін<br />

адам мазмұнға бай, мағына жағынан<br />

бірнеше деңгейден тұратын терең ассоциацияларды<br />

көбірек ұсына алатынын<br />

айтады. Әйткенмен, көркем әдебиет те бар<br />

дерттің дауасы емес. Кейде адам шынайы<br />

өмірден қашу үшін қиялдан шығарылған<br />

өмірге ұмтылуы мүмкін. Психологтың<br />

сөзінше, шынайы өмірдегі белгілі бір эмоциялардан<br />

қашу да көркем әдебиет пен<br />

фильмдерге шектен тыс тәуелділік туғызуы<br />

мүмкін деген мәселенің тағы бір ұшығын<br />

шығарды.<br />

Заман шындығын сөз еткен,<br />

автобиографиялық немесе мемуарлық<br />

ыңғайдағы бел ле тристика сипатындағы<br />

шығар малардың оқырмандарды бірден<br />

баурап алатыны рас. Мұны не гізсіз<br />

айтыла салған жа лаң пікір деп ойламаңыз,<br />

әлемдегі ең ірі баспа санатындағы Оксфорд<br />

уни верситетінің баспасынан шы ғатын<br />

әлеуметтік нейробио логия бағытындағы<br />

ғылыми жур налға (Social Cognitive and<br />

Affective Neuroscience) жария ланған зерттеу<br />

мақалада осы мәселе ту етіп көтерілген.<br />

Атал ған зерт теу еңбегінде көркем әде -<br />

биет ті оқудың адамдардың әлеу меттіктанымдық<br />

қабілетін жақсартатыны, атап<br />

айтқанда қайырымдылыққа, азаматтық<br />

белсенділікке қатысу ниетінен бастап ғасырлар<br />

бойы бүкіл әлемдегі зорлық-зомбылық<br />

деңгейінің біртіндеп төмендеуіне дейін<br />

әсер ететіндігі жазылған. Жекелеген адам<br />

тағдыры арқылы көрінетін қайшылығы<br />

мол қиын жағдайлар оқырманды уақиға<br />

желісіне тереңдетіп, өз бетінше шешім<br />

іздеуге итермелейді. «Әдебиет – өмірді<br />

таныту, тәлім-тәрбие берудің негізгі нысанасы»<br />

деген пікірді алғаш ұсынған Аристотель<br />

трагедиялық кейіп керлер оқырман<br />

бойында аяныш пен үрей тудыратынын<br />

айтады.<br />

Ал Торонто университетінің қолданбалы<br />

психология жә не жеке тұлғаны дамыту<br />

ка фе драсының профессоры Кит Оутли<br />

көркем әдебиетті «сана ның пилотажды<br />

жаттығуы» деп атайды. Яғни, ұшқыштардың<br />

жерден алысқа бармай-ақ әуе лайнерін<br />

басқаруды үйренгені сынды, көркем<br />

әдебиетті жиі оқитындар да өз бетінше<br />

әлеу мет тік дағдыларын жақсарта алса керек.<br />

Ғалымның зерттеуінше, әдеби персонажбен<br />

өзімізді ұқ састырып, арман-мақсат жолында<br />

оп-оңай мүдделес жандарға айналып<br />

кетеміз. Кітап кейіпкеріне қауіп төнген<br />

сәтте жүрек соғысы жиілеп, уайымнан<br />

шаршауымыз да бек мүмкін. Дегенмен<br />

үрейге булыққан Раскольниковпен (Ф.М.<br />

Достоевский, «Қылмыс пен жаза») бірге<br />

қашып-пыс қа нымызбен, романның бетін<br />

жапқанымызда-ақ сол күңгірт оқиғаның шуы<br />

бізден жырақтап сала беріп, жан-дүниеміз<br />

тыныштанады емес пе? Осындағы<br />

сюжеттің ізін қуып түсініп отыру үшін,<br />

кейіпкерлер арасындағы қарым-қатынас пен<br />

...Түбі бір шындықты өзек ет кен көркем шығарма<br />

адам кө ңіл күйінде сан алуан құбылыс туғызып, өмірге<br />

деген көзқарас қалыптастырады. Тілдік талғам<br />

аясында тіл білімінің теориясы мен практикасын<br />

ұштастырады. Әйткенмен осы көркем әдебиет<br />

бүгінгі заманның талап-тілектері<br />

,,<br />

тұрғысынан<br />

бізге қаншалықты ықпал ете алады?...<br />

бір-біріне деген ой, жоспарларын білуіміз<br />

қажет. Бұл үшін психикалық жағдайды<br />

модельдеу, таным формасы қабілетіне ие<br />

болу керек деп түсіндіреді психологтар.<br />

Осыдан барып кейіпкер басындағы ой<br />

айқын ажыратылып, оқырман миында осы<br />

іс-әрекетке жауап беретін қызметтер іске<br />

қосылады.<br />

Ал енді негізгі сауалымызға қайта<br />

оралайық, көркем әдебиет оқитындардың<br />

негізінен дерек ті немесе ғылыми әдебиет<br />

оқи тындарға немесе мүлдем кітап бетін<br />

ашпайтындарға қарағанда ең жақсы әлеуметтік<br />

дағдыларға ие екенін дәлелдеуге бола ма?<br />

Бұл ретте Оутли іске асырған эксперимент<br />

шығарманың ой-санаға күшті ықпал ететінін<br />

көрсетіп берді. Ол студенттерге көркем және<br />

көркем емес әдебиет авторларының тізімін<br />

таратып, арасынан білетіндерін белгілеп<br />

қоюды өтінді. Олардың алдамайтынын<br />

тексеру үшін тізімге жалған есімдер де<br />

қосылды. Автор ларды қаншалықты көп<br />

білсе, соншалықты көп оқыған дығының<br />

көрсеткіші болмақ. Содан кейін Оутли<br />

топтағы қатысушыларға фотографияларды<br />

көрсету ар қылы Mind in the Eyes тестін<br />

өткізді (көру арқылы психикалық жағдайды<br />

оқу). Оларға суреттегі адамның жай-күйі, бет<br />

әлпетіне қарап оның көңіл-күйін айтып беру<br />

міндеттелді. Бір қарағанда фото суреттен<br />

әлденені аңға ра қою қиын, сондықтан<br />

адам ның жағдайын анықтау қаты сушыларға<br />

оңайға түсе қоймады. Белгілі бол ғандай,<br />

тәжірибе нәтижесінде көркем әдебиетпен<br />

көп шұғыл данғандар қырағылық танытып,<br />

тұлғааралық қабылдау шкаласы бойынша<br />

жоғарғы көрсеткішке ие болған. Әрине,<br />

көркем әдебиет төңірегіндегі кейінгі зерттеулер<br />

мұнымен ғана шектелмесі анық.<br />

Мәселен, әлеуметтік неврология бойынша<br />

Принстон зертханасының психологы Диана<br />

Тамирдің зерттеуінше, беллетрис тиканы жиі<br />

оқитын адамдардың әлеуметтік интеллектісі,<br />

яғни өзінің және өзгелердің мінез-құлқын<br />

адекватты түсіну, баға лау қабілеті жоғары<br />

болып шыққан. Басқаша айтқанда, өзгенің<br />

қуа нышы мен сүйінішін жақсы сезініп,<br />

шынайы түсіне алады. Оның айтуынша,<br />

миды сканерден өткізгенде өзгелердің не<br />

ойлайтыны туралы толғанған кезде пайда<br />

болатын белсенділік көркем әдебиет оқыған<br />

кезде мидың тура сол тұсында байқалған.<br />

Хош, кітап оқитындар өзгелердің эмоциясын<br />

жақсы түсінді делік, бұдан келіп кетері<br />

бар ма деуіңіз заңды. Ғалымдар мұны тексеру<br />

үшін психологиядағы ең танымал әрі оңай<br />

әдісті қолданды. Тәжірибені бастамас бұрын<br />

қатысушылар эмпатия деңгейін тексеретін<br />

сауалдаманы толтырды. Бұдан соң, қысқа<br />

әңгімелерді оқып, шығарма әсері туралы,<br />

ондағы бас кейіпкер жайында, сондай-ақ<br />

сюжеттің жалғасын қаншалықты білгісі<br />

келеді деген сыңайдағы сұрақтарға жауап<br />

берді. Осы тұста аяқ астынан жерге алты<br />

қалам түсіп кетеді. Тәжірибе көр сеткендей,<br />

әңгіменің әсеріне жақсы қаныққан оқырман<br />

жердегі қаламды бірінші болып көтеруге<br />

ұмтылған. Зерттеу жұмысының автор лары,<br />

тәжірибеге қатысу шылардың арасындағы<br />

көркем шығармаға барынша ден қойған<br />

оқушының басқаларға риясыз қызмет<br />

көрсетуге дайындығы байқалғанын<br />

айтады. Иә, тәжіри бенің аты тәжірибе, ал<br />

өмірде мүлдем басқаша болуы да әбден<br />

мүмкін. Біздің сезіміміз бен әрекетімізге,<br />

өзгелерге деген жана шырлығымызды<br />

жаңалық репортаждары да оята алады.<br />

Бірақ көркем әдебиет оқырманды<br />

кейіпкердің ішкі әлеміне терең бойлай<br />

алатын артықшылыққа ие етеді. Әдебиеттің<br />

сөз өнері ғана емес, парасат пен нәзік<br />

сезімталдыққа бастар жол екенін ұғынған<br />

әлемдегі жекелеген кейбір оқу орындары<br />

өздерінің бағдарламаларына гуманитарлық<br />

модульдерді енгізіп жатыр. Мысалы, Ирвайн<br />

қаласындағы Калифорния университетінің<br />

отбасылық медицина факультеті «көркем<br />

әдебиет оқу үздік дәрігер болуға көмектеседі»<br />

деп санап, болашақ дәрігерлерге арналған<br />

гуманитарлық бағдарлама әзірлеп<br />

шығарды.<br />

Осы орайда сыршыл суреткер Әуезовтің<br />

«Әдебиеттің зор міндетінің бірі – елдің мінезін<br />

түзеу», деген сөзі ойға оралады. Қа лай<br />

болған күнде де көркем әдеби шығарманың<br />

қоғамдық, тәрбиелік маңыздылығымен<br />

белгілі бір деңгейде эстетикалық<br />

сезімімізге әсер ете алатындығы<br />

турасындағы зерттеулер мен маман дар<br />

пікірі бір арнаға тоғысып отыр. Демек,<br />

әдебиеттің құдіретін, әлеуметтік мәнін<br />

күллі қоғамды өзгертушілік күшін<br />

осы тұрғыдан тану шарт. Әдебиет<br />

ескірмейді!<br />

Ая ӨМІРТАЙ,<br />

«Egemen Qazaqstan»


САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

ХАБАРЛАМА 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> 19<br />

ОҚЫС ОҚИҒА<br />

Өрттен құтқарды<br />

Кеше Павлодар қаласындағы<br />

Қайырбаев көшесі, 98-үй мекенжайында<br />

орналасқан көпқабатты<br />

үйдегі подъездердің бірінде электр<br />

қалқан тұтанып, ғимарат іші түтінге<br />

толды.<br />

Облыстық төтенше жағдайлар департаментіне<br />

хабар сағат 8.37-де түскен. Оқиға орнына<br />

дереу жеткен өрт сөндірушілер тұрғындарды<br />

баспалдақпен эвакуациялады. Сол кезде әйел<br />

адамға көмектесіп, уақыт оздырмас үшін<br />

құтқарушылардың бірі оның баласын далаға<br />

көтеріп шығарыпты.<br />

- Сол уақытта есік алдындағы тағы бір<br />

тұрғын пәтерде жеті жасар қызы қалғанын<br />

айтып, ішке кірмек болды. Бірақ подъезд іші<br />

көк түтін болғандықтан, өрт сөндірушілер әйел<br />

адамды тоқтатып, одан пәтер кілтін алып үйге<br />

өздері кірді. Ұйқыда жатқан қызды көрпеге<br />

орап, сыртқа аман-есен алып шықты, - деп<br />

хабарлайды төтенше жағдайлар департаментінің<br />

баспасөз қызметі.<br />

Жедел жәрдем қызметкерлері екі баланың<br />

денсаулығын тексеріп, өмірлеріне қауіп жоқ<br />

екенін айтты. Өрт сөндірушілердің жедел әрі<br />

тиянақты әрекетінің нәтижесінде ешкім жапа<br />

шеккен жоқ. Қызыл жалын толығымен сағат<br />

9:23-те сөндірілді.<br />

Толығымен<br />

жанып кетті<br />

Облыс орталығындағы Торайғыров<br />

көшесі, 72-үй мекенжайындағы<br />

тұрғын үйдің бесінші қабатында<br />

санитарлық торап пен электр<br />

қалқан толығымен жанып кетті.<br />

Өрт сөндірушілер келгенге дейін 100 адам<br />

сыртқа шығып үлгерді. Олардың арасында<br />

12 бала бар. Сонымен қатар, мамандар<br />

15 адамды эвакуациялады. Өрттің себебі мен<br />

шығын көлемі есептелуде.<br />

Сонымен қатар, 30 шілдеде Железин ауданына<br />

қарасты Прииртышск ауылы маңында №16<br />

өрт сөндіру бекетінен 55 шақырымда ашық<br />

аумақта К-700 «Кировец» тракторы түгелдей<br />

жанып кетті.<br />

- Оқиға 16 шаршы метр аумақты қамтыды.<br />

Сол күні Павлодарда Лесозавод мөлтек ауданында<br />

Зеленая көшесінде кірпіштен қаланған<br />

екіқабатты тұрғын үйдің шиферлік шатырдың<br />

ағаш құрылыстары отқа оранды. Өрт 80 шаршы<br />

метрге жайылды. Оқиға себептері мен келтірген<br />

залалы анықталуда, - деп хабарлады төтенше<br />

жағдайлар департаменті.<br />

Жүк көлігінің<br />

астында қалды<br />

Павлодар қаласындағы кәсіпорындардың<br />

бірінің аумағында өз<br />

көлігін жөндеп жатқан азамат<br />

мерт болды.<br />

Облыстық полиция департаментінің баспасөз<br />

орталығының хабарлауынша, 53 жастағы ер<br />

адам «КамАЗ» көлігін жөндемекші болып, техниканы<br />

көтергішпен тіреп қойған. Жүк көлігін<br />

көтеріп тұрған құрал шыдас бермей, «КамАЗ»<br />

тұрғынның үстіне құлаған. Ол жедел жәрдем<br />

қызметкерлері келгенге дейін тіл тартпай<br />

кетті. Оқға тіркеліп, тиісті сараптамалар<br />

тағайындалды.<br />

Әзірлеген – Қ.ТІЛЕКТЕСҚЫЗЫ.<br />

SARYARQA<br />

SAMALY<br />

МЕНШІК ИЕСІ:<br />

«Павлодар облысы әкімінің<br />

аппараты» мемлекеттік<br />

мекемесі (Павлодар қаласы)<br />

«Ертіс Медиа» ЖШС,<br />

«Saryarqa samaly»<br />

облыстық газеті<br />

Газетке Қазақстан Республикасы<br />

Ақпарат және коммуникациялар<br />

министрлігі Ақпарат<br />

комитетінің мерзімді басылымды,<br />

ақпарат агенттігін және<br />

желілік басылымды есепке<br />

қою, қайта есепке қою туралы<br />

19.06.2<strong>01</strong>9 ж. №17747-Г куәлігі<br />

берілген.<br />

Газет 1979<br />

<strong>жыл</strong>ы<br />

«Құрмет<br />

белгісі»<br />

орденімен,<br />

2<strong>01</strong>4 <strong>жыл</strong>ы<br />

«Алтын<br />

жұлдыз»<br />

жалпыұлттық<br />

сыйлығымен<br />

марапатталды.<br />

ХАБАРЛАНДЫРУ<br />

Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы сайлау<br />

туралы» Конституциялық заңының 14-бабы 2) және 11)-тармақтарына<br />

сәйкес Павлодар қалалық аумақтық сайлау комиссиясы 2<strong>01</strong>9<br />

<strong>жыл</strong>ғы 26 шілдедегі №12 қаулысымен Павлодар қаласының Ленин<br />

кенті әкімін сайлауды 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>ғы 11 қыркүйекке белгілеу туралы<br />

хабарлайды.<br />

ХАБАРЛАНДЫРУ<br />

Павлодар қаласының Ленин кенті әкімін 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>ғы<br />

11 қыркүйекке сайлау өткізуіне байланысты Павлодар қалалық<br />

аумақтық сайлау комиссиясы өзінің кұрамын жариялайды.<br />

Павлодар қалалық аумақтық сайлау комиссиясы<br />

Павлодар қ., Қайырбаев к-сі, 32, 105-кабинет, телефоны:<br />

32-22-80<br />

Төраға - Маржықбаев Александр Ертайұлы<br />

Төрағаның орынбасары - Шепеленко Борис Дмитриевич<br />

Хатшы - Молдабекова Надия Мұратқызы<br />

Комиссия мүшелері - Бәшірбаев Ораз Қабылдаұлы,<br />

Гуторов Сергей Алексеевич, Кузьменкова Лариса Ивановна,<br />

Кузят Наталия Петровна<br />

(2<strong>01</strong>55)<br />

Павлодар қаласының тұрғындары мен басшылығының<br />

назарына!<br />

"Павлодарские тепловые сети" ЖШС «ПАВЛОДАРЭНЕРГО» АҚ<br />

ЖЭО-2, ЖЭО-3 қосылған <strong>жыл</strong>у жүйелерін жөндеуден кейін, 2<strong>01</strong>9<br />

<strong>жыл</strong>ғы 05-11 <strong>тамыз</strong> аралығында тығыздыққа гидравликалық сынауларды<br />

өткізеді.<br />

Осыған байланысты 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>ғы 05-11 <strong>тамыз</strong> аралығында<br />

Павлодар қаласының мына көшелер шегіндегі тұрғын үйлерде ыстық<br />

су болмайды: Солтүстік бөлігі: Қамзинк-сі – Малайсары к-сі – Естай<br />

к-сі – Пахомов к-сі Ак. Марғұлан к-сі – Астана к-сі – Набережный к-сі –<br />

Хим. қалашығы – Мир к-сі– Торайғыров к-сі – Чкалов к-сі Лесозавод<br />

кенті, Солтүстік өнеркәсіптік аймақ. Қолайсыздық тудырған<br />

жағдайда кешірім сұраймыз. Көрсетілген кезеңде белгіленген <strong>жыл</strong>у<br />

жүйелері аумағында сақ болуды өтінеміз.<br />

Ескертулер мен құқық бұзушылықтар болған жағдайда мына<br />

телефон нөмірлеріне хабарласыңыздар: 57-07-51 («ПТС» ЖШС диспетчер<br />

қызметі); 55-24-61, 55-28-91 (эксплуатациялық ауд ан).<br />

(2<strong>01</strong>54)<br />

Мәпітов Ризат Кәмәлұлын еске аламыз<br />

Әкетайым, асылым, асқарым-ай,<br />

Өте шықты бұл өмір қас қағымдай.<br />

Немереңнің қызығын көрер шақта,<br />

Жер қойнына, сұм ажал, тастадың-ай.<br />

Бір <strong>жыл</strong> өтті, Әкей жоқ арамызда,<br />

Әке еді ғой қамқоршы панамыз да.<br />

Аңқылдаған ақкөңіл жайдарым-ай,<br />

Сағынумен Сізді еске аламыз да...<br />

Жыл толды алып жүрек тоқтағалы,<br />

Жыл толды Әкемізді жоқтағалы.<br />

Алайда, Әкеміздің нұр бейнесі<br />

Көңілдерде мәңгілік саақталады!<br />

2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong>ғы 10 <strong>тамыз</strong>да сағат 15.00-де Павлодар қаласы<br />

Мәшhүр Жүсіп мешітінің орта залында Ризат Кәмәлұлы<br />

Мәпітовтің өмірден өткеніне 1 <strong>жыл</strong> толуына орай ас беріліп,<br />

құран бағышталады.<br />

Еске алушылар: Мәпітовтер әулеті, жары – Қаратай,<br />

балалары Уалихан – Гүлбахыт, Болат – Айнұр, немересі –<br />

Абылайхан.<br />

Тиімді<br />

жарнама!<br />

«Халық радиосы» - 100.5 FM толқыны өз жарнамаңызды «Бизнес FM»<br />

бағдарламасында орналастырудың ерекше мүмкіндігін ұсынады. Дыбыс<br />

роликтерін әзірлеу және жалға беру бағасы 3000 теңгеден бастап, ал<br />

хабарландырудың әрбір сөзі үшін 100 теңге, 10 сөзден асса, бағасы 80<br />

теңге болады. Жарнамаңыз күніне 24 рет шығып, тыңдаушылардың<br />

90%-дан астамын қамтиды. Бұл жарнама беруші үшін ең тиімді де<br />

нәтижелі болатыны сөзсіз! «Халық радиосы» толқынындағы «Бизнес FM»<br />

бағдарламасы Сізді міндетті түрде естиді!<br />

Телефондарымыз: 66-15-40, 65-12-75.<br />

Ардақтылар<br />

Ат жалын тартып мінгеннен бері ағамыз Ехсан Ағзамұлы<br />

ауыл жігіттерінің алды болды. Соғыс кезінде ауыл<br />

бригадирі жас баланы колхоздың жұмысына салды.<br />

Таңның атысы, күннің батысы өгізбен жер жыртты,<br />

лобогрейка айдады, пішен тасыды. Еңбекқор азамат<br />

кейін механик болды. Өзіне серік болар Темірханқызы<br />

Дәмет жеңгемізге қосылып, шаңырақ көтерді.<br />

Дәмет жеңгеміз де<br />

еңбекқор жан болып<br />

шықты, ол соғыс кезіндегі<br />

еңбегі үшін «Еңбек»<br />

медалімен марапатталған<br />

екен. Жеңгеміз газетжурнал,<br />

әдеби кітаптарды<br />

көп оқитын. Оның<br />

кітапқұмарлық қасиеті балаларына<br />

да ауған секілді.<br />

Қыздарды педагогикалық,<br />

медициналық институттарды<br />

жақсы бітіріп шықты.<br />

Ұлдары - механик. Ехсан<br />

аға өз заманында оқи<br />

алмады, сондықтан Дәмет жеңгей<br />

екеуі балаларының жоғары білім<br />

алуларына қамқорлық жасады.<br />

Семей ауылшаруашылық институтын<br />

бітірген күйеу баласы<br />

Шаймұхаммед Әйткенов пен жоғары<br />

білімді мұғалім қызы Раушан жас<br />

мамандар ретінде Торғай облысына<br />

жұмысқа жіберілді. Қауия<br />

Ехсанқызы МАИ қызметкері Мақсұт<br />

Абылайұлына тұрмысқа шықты. Рауия<br />

мен Меңсұлу Семей медициналық<br />

институтын бітірді. Ехсанның осы<br />

балаларынан тараған ұрпақ - Аян,<br />

Алмагүл, Гүлмира, Айнұр, Айғаным,<br />

Арман - бәрі оқуларын бітірген,<br />

қызметте. Бір өкініштісі - Ехсан<br />

ағаның ғұмыры қысқа болып, осы<br />

балалардың қызығын көре алмай<br />

кетті. Кейінгі немере-жиендері - Әсет,<br />

Естай, Сәуле, Абай, Заринаны Дәмет<br />

апа қызықтады. «Құдайдан тілеп<br />

алған» Қоныс пен Қуаныш балалары<br />

Әсел, Индира, Арайлымдарға<br />

Дәмет апа шаң жуытпай отыратын.<br />

«Уақытты тоқтатуға шамаң бар ма!<br />

Бәрі өтеді, ғасыр, замандар да...»<br />

дегендей, зымырап өтіп жатқан<br />

уақыт! Дәмет жеңгеміз өткен <strong>жыл</strong>ы<br />

90 жасқа келіп көз жұмды.<br />

Дәмет Темірханқызының қайтыс болғанына <strong>жыл</strong> толуына орай<br />

биылғы <strong>тамыз</strong>дың 4-і күні балалары Мәшһүр Жүсіп мешітінің<br />

үлкен залында сағат 12.00-де дұға оқытып, ас бермек.<br />

Ұйымдастырушылар атынан - Жұмажан қажы ТӨЛЕБАЕВ.<br />

Облыстық «Сарыарқа самалы» газеті редакциясының ұжымы белгілі<br />

сазгер, ардақты ұстаз, ҚР Мәдениет қайраткері, Май ауданының<br />

Құрметті азаматы<br />

Қайырбек Мұфтанұлы Сәтиевтің<br />

қайтыс болуына байланысты отбасы мен туған-туыстарының қайғысына<br />

ортақтасып, көңіл айтады.<br />

ЖШС директоры<br />

Асқар ШӨМШЕКОВ<br />

Бас редактор<br />

Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ<br />

Телефоны: 66-15-30<br />

ЖШС-нің мекенжайы:<br />

Павлодар қаласы,<br />

Қ.Сұрағанов көшесі, 21-үй.<br />

Редакцияның мекенжайы:<br />

140000, Павлодар қаласы,<br />

Астана көшесі, 143-үй.<br />

Теле/факс 66-15-30<br />

Газеттің электронды<br />

поштасы:<br />

ssamaly29@gmail.com.<br />

Бас редактордың<br />

орынбасары - 66-14-61.<br />

Жауапты хатшы - 65-12-74.<br />

Әлеуметтік бөлім - 66-14-63,<br />

66-15-31, 66-15-32.<br />

Экономика, саясат- 66-14-64,<br />

66-15-28, 66-14-65.<br />

«Айналайын» - 66-14-63.<br />

«Жас times» - 66-15-32.<br />

Жарнама бөлімі:<br />

s_samaIy_reklama@maiI.ru<br />

66-15-42, 66-15-40.<br />

Маркетинг және тарату<br />

бөлімі - 66-15-41.<br />

Фототілші, корректорлар -<br />

65-12-74.<br />

Газеттің нөмірі «Saryarqa<br />

samaly»-ның компьютер<br />

oрталығында теріліп, беттелді.<br />

Газет аптасына үш рет шығады,<br />

апталық таралымы 12531 дана,<br />

бүгінгі көлемі 5 б.т.<br />

«Дом печати» ЖШС баспаханасында<br />

басылды. ҚР Павлодар<br />

қаласы, Астана көшесі, 143-үй.<br />

Газеттің сапалы басылуына<br />

баспахана жауап береді.<br />

Телефоны. 8 (7182) 61-80-26.<br />

Басылуға қол қойылған<br />

уақыты 17.00.<br />

Тапсырыс - 1500<br />

Хаттар, қолжазбалар,<br />

фотографиялар мен суреттер<br />

рецензияланбайды және<br />

қайтарылмайды.<br />

Көлемі А4 (14 кегль)<br />

форматындағы<br />

2 беттен асатын материалдар<br />

қабылданбайды.<br />

Редакция оқырмандардан<br />

түскен барлық хаттарды тегіс<br />

жариялауды және оларға жауап<br />

беруді міндетіне алмайды.<br />

Жарнамалық<br />

материалдардың<br />

мазмұнына жарнама<br />

берушілер жауап береді.<br />

Нөмірді әзірлеу барысында<br />

интернет ресурстарынан<br />

алынған фотосуреттер де<br />

пайдаланылды.<br />

Авторлардың пікірлері редакция<br />

ұстанған көзқарасқа сәйкес<br />

келмеуі де мүмкін.<br />

«Saryarqa samaly»-нда<br />

жарияланған материалдарды<br />

көшіріп немесе өңдеп басу<br />

үшін редакцияның жазбаша<br />

рұқсаты алынып, газетке<br />

сілтеме жасалуы міндетті.<br />

Баспа индексі 65441.


20 1 <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, 2<strong>01</strong>9 <strong>жыл</strong> ИІРІМ<br />

САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />

МЕРЕЙ<br />

«Айтыстың Қара нары» 70-те<br />

Ақтоғай ауданында<br />

«Мәдениет саласының<br />

үздігі», «Ақтоғай<br />

ауданының Құрметті<br />

азаматы», «айтыстың Қара<br />

нары» атанған Бейсенбі<br />

Мұқажанұлының 70 жасқа<br />

толуына орай «Елім деп<br />

соққан жүрегі» атты<br />

шығармашылық кеші өтті.<br />

Бейсенбі Мұқажанұлының еңбек жолы<br />

сол кездегі көп жастар сияқты колхоздың<br />

қойын бағудан басталған. Алайда, бойына<br />

біткен өнер мен ерекше қабілеттің арқасында<br />

шығармашылыққа ойысып, қырық <strong>жыл</strong>ға<br />

жуық уақыт мәдениет саласында еңбек<br />

етті. Отыз жеті мүшел жасында алғаш<br />

жыр додасына шығып, жеңімпаз атанған<br />

ақынның жеңісті жолы еліміздің әр өңірінде<br />

өткен республикалық, халықаралық ақындар<br />

айтысында жалғасын тапты. Атап айтқанда,<br />

алдыңғы аға буын, белгілі жерлестеріміз<br />

Естай мен Қимадиденнің ұйқасты сөз<br />

өнерін сабақтап, еліміздің Семей, Көкшетау,<br />

Петропавл, Тараз, Алматы, Ақтау, Ақмола,<br />

Павлодар қалаларында өткен республикалық<br />

жыр додаларында, сондай-ақ көршілес<br />

Ресей Федерациясының Омбы облысындағы<br />

халықаралық айтыста өңіріміздің намысын<br />

абыроймен қорғады. Сол айтыстарда өзінің<br />

суырып салма ақындығы, орындаушылық<br />

шеберлігімен танылып, халықтың ыстық<br />

ықыласына бөленді, «айтыстың Қара нары»<br />

атанды.<br />

Бойына біткен ақындық өнерді келер<br />

ұрпаққа үйрету мақсатында, аудан көлемінде<br />

қабілетті жастарды іздеп тауып, «Жас<br />

ақындар» мектебін ұйымдастырды. Бейсенбі<br />

Мұқажанұлы еліміз егемендік алған 1991<br />

СПАРТАКИАДА<br />

<strong>жыл</strong>дан бастап күні бүгінге дейін аудандық<br />

мәдениет үйінде қызмет істейді. Аудан,<br />

облыс көлемінде өтетін бұқаралық-мәдени<br />

іс-шараларға, өңірдің қоғамдық өміріне<br />

белсене қатысады. Еңбек жолындағы<br />

жетістіктері ескеріліп, аудан, облыс, республика<br />

деңгейінде түрлі марапаттарға да ие<br />

болды. Бүгінгі күні ол – «Ақтоғай ауданының<br />

Құрметті азаматы», «Мәдениет саласының<br />

үздігі» төсбелгілерімен марапатталған.<br />

Ақынның шығармашылық кешінің ашылу<br />

салтанатында Павлодар облысы әкімі<br />

аппаратының басшысы Ағыбай Әмірин аймақ<br />

басшысы Болат Жұмабекұлының арнайы<br />

құттықтауын жеткізіп, ақын иығына шапан<br />

жапты. Сондай-ақ, Павлодар қаласының<br />

«Павлодар» бәрін жеңді<br />

Белгілі ғалым, академик Қаныш Сәтбаевтың 120 <strong>жыл</strong>дығына<br />

орай облыс аумағында спорттың олимпиадалық, ұлттық<br />

және халықтық түрлері бойынша кешенді спартакиада өтуде.<br />

Соның аясында Екібастұз қаласында футболдан жарыс ұйымдастырылды.<br />

№1 балалар-жасөспірімдер спорт<br />

мектебінің стадионында Екібастұз қаласының<br />

ауылдық аймағы, Баянауыл мен Павлодар<br />

ауданы құрамалары жасыл алаңда сынға<br />

түсті. Алғашқы жарыс күні павлодарлықтар<br />

Өңірімізде Қ.Сәтбаевтың<br />

туғанына 120 <strong>жыл</strong> толуына<br />

арналған олимпиадалық,<br />

ұлттық және халықтық<br />

спорт түрлері бойынша<br />

22-ші облыстық кешенді<br />

спартакиада ойындары<br />

өтуде.<br />

Спорттың 16 түрін қамтыған айтулы<br />

жарыстың іріктеу кезеңдеріне ауылдар мен<br />

аудандардан 20 мыңдай адам қатысқан.<br />

Аудандар арасындағы қорытынды есеп<br />

бойынша Ақсу ауылдық аймағының командасы<br />

көш бастап келеді. Облыстық спорт<br />

және дене шынықтыру басқармасының бас<br />

маманы Еламан Махамбетовтің сөзінше,<br />

22-ші облыстық спартакиада биыл сәуір<br />

айында басталған, <strong>тамыз</strong> айының ортасында<br />

қорытындысы шығады деп жоспарлануда.<br />

Қазіргі уақытқа дейін спорттың шаңғы<br />

жарысы, қысқы президенттік көп сайыс,<br />

баянауылдық аяқдопшыларды 3:1 есебімен<br />

ұтты. Екібастұздық спортшылар да Баянауылдан<br />

келген футболшылардан айласын<br />

асырды. Ойын қорытындысы – 7:3.<br />

Екінші жарыс күні Павлодар ауданы мен<br />

Ақсу алда келеді<br />

жазғы президенттік көп сайыс, волейбол,<br />

ерлер мен әйелдер волейболы, стол теннисі,<br />

қазақ күресі, тоғызқұмалақ, дойбы және<br />

шахмат түрлері бойынша жарыс аяқталды.<br />

- Әзірге Ақсу ауылдық аймағы көш бастаса,<br />

Павлодар ауданы екінші, Аққулы ауданы<br />

үшінші орындарды еншілеп тұр. Алда ұлттық<br />

әкімі Қайрат Нүкеновтің, Ақтоғай ауданының<br />

әкімі Қаршыға Арыновтың құттықтаулары<br />

мен сый-сыяпаттары табыс етілді.<br />

Шара барысында өткен ғасырдың 70-80-<br />

<strong>жыл</strong>дарында ақын шаңырағында құрылған<br />

отбасылық ансамбль қайта жанданып,<br />

көрермендерді өнерімен тәнті етті. Ата<br />

жолын жалғаған немересі Мәншүк арнау<br />

айтып, жырдан шашу шашты. Шара барысында<br />

ақын шығармашылығына, естеліктеріне<br />

негізделген әдемі сұхбат өріліп, облыстық<br />

«Желдірме» ақындар мектебінің жетекшісі,<br />

белгілі айтыскер Асығат Тұрғанбек бастаған<br />

ақындардың тартымды сөз қағысымен,<br />

жергілікті өнерпаздардың әсем әнімен<br />

жалғасты.<br />

Өз тілшіміз.<br />

Екібастұз ауылдық аймағының футболшылары<br />

өзара мықтыны анықтады. Павлодар<br />

бұл жолы да бабында екенін байқатып,<br />

қарсылас команданы 7:2 есебімен ойсырата<br />

жеңді.<br />

Осылайша, павлодарлықтар жартылай<br />

финалға жолдама алды. Топ жарып<br />

шыққан бұл команда 7-8 <strong>тамыз</strong>да облыс<br />

орталығында Ақтоғай ауданының футболшыларымен<br />

кездесіп, кезекті жолдаманы<br />

сарапқа салады.<br />

Қ.ТІЛЕКТЕСҚЫЗЫ.<br />

спорт түрлері, яғни, аударыспақ, кір тасын<br />

көтеру, қол күресу, асық ату, арқан тарту<br />

ойындары бойынша бақ сынайтын болады.<br />

Сонымен қатар, футболдың финалдық ойындары<br />

өтеді, - дейді Е.Махамбетов.<br />

Т.МАРХАБА.<br />

Бөгелмей өтіп<br />

жаз кетті<br />

КӨҢІЛДІҢ КӨЗІ<br />

Ертөре ОРАЗАЙ,<br />

АҚШ Мемлекеттік<br />

Департаменті қар<strong>жыл</strong>андыратын<br />

Эдмунд<br />

Маски атындағы грант<br />

иегері<br />

БІР ӨЛЕҢ<br />

Есенғали РАУШАНОВ<br />

Көркем гүл көрсе қонақтай,<br />

Көбелек бекер мәз бопты.<br />

Бөгелек қаққан торы аттай,<br />

Бөгелмей өтіп жаз кетті.<br />

Тағы бір жазға қысқарды,<br />

Талайсыз ғұмыр тарығып.<br />

Тағдыр дейтұғын мыстанды,<br />

Жібіткен бар ма жалынып.<br />

Бақ дейтін құсты қайтарып,<br />

Қондырған бар ма қолына?<br />

Өсер ме гүлдер жайқалып,<br />

Тікенек біткен жолыма.<br />

Қол-аяғымды тең шырмап,<br />

Төбемнен кәрі төніп құз.<br />

Қу мыстан ойнап, мен шындап,<br />

Талай да жерге келіппіз.<br />

...Өмірзая ұлмын мен де бір,<br />

Төзімі құрыш көктемір.<br />

Өгей шешенің өрмегін<br />

Үзе қашатын жетпегір...<br />

Бейімделу керек<br />

Уақыт өткен сайын осыдан 10 немесе<br />

20 <strong>жыл</strong> бұрынғыдай төрт немесе бес<br />

<strong>жыл</strong>ға созылатын, барлығын бір ғимаратқа<br />

жинап алып оқытатын әдіс ескіргендігін<br />

көріп келеміз. Ұзақтан оқу, яғни қай қалада<br />

тұрсаңыз да, білім алу үшін басқа жаққа<br />

көшіп барудың қажеті де төмендей түсуде.<br />

Ең алаңдататыны – жаңа дағдыларды<br />

қажет ететін жаңа мамандықтардың пайда<br />

болуы. Мамандықтар классификаторына<br />

көз салсақ, кейбір мамандықтарға деген<br />

сұраныс азайып келеді. Мысалы, Алматының<br />

өзінде баяғыдағыдай таксопарктер жоқ,<br />

қонақүйлердің бәсекелестері көбейді,<br />

полиция қызметкерлері жұмысының біраз<br />

бөлігі бейнебақылау камераларымен<br />

ауыстырылды. Осының барлығы жаңа<br />

технологиялардың арқасы. Демек, уақыт<br />

талабына сай, көшпен бірге ілгерілеуіміз<br />

керек. ...Бүгінгі әлем өте тұрақсыз. Сандық<br />

технологиялар, интернеттің баршаға<br />

ортақтығы, әлеуметтік жүйелердің әрбір<br />

азаматтың өміріне кіруі де халықаралық<br />

саясатқа, халықаралық қатынастарға да<br />

әсерін тигізіп жатыр. Ақпараттың санаулы<br />

секундтарда әлемге тарауы бұрынғыдай көп<br />

нәрселерді жасыруға мүмкіндік бермейді.<br />

Бұл – жақсы жағы. Ал жағымсыз жағы –<br />

әлеуметтік желілердің теріс пиғылда, арам<br />

ойларын жүзеге асыру үшін қолданылуы<br />

да саясатта орын алып отыр. Uber, Ebay,<br />

Alibaba адамдарды кәсіпкерлікке баулуда.<br />

Білім саласына келер болсақ, Google,<br />

Youtube арқылы білімімізді жетілдіруге<br />

болады. Осындай жетістіктердің арқасында<br />

халықтар арасындағы қатынас та жақсара<br />

түседі деген ойдамын. Қырғиқабақ соғыс<br />

немесе екі полярлы әлем кезіндегі басшылар<br />

саяси сахнадан кетісімен, жаңа ұрпақ<br />

келіп, мәдениетті түрде бәсекелестік,<br />

соғыссыз, қантөгіссіз заман орнайды деп<br />

сенемін. Келіспеушіліктен туындайтын<br />

қақтығыстар тек экономикалық қысым<br />

жасау арқылы ғана жасалуы мүмкін.<br />

Алдағы он <strong>жыл</strong>да роботизация, сандық<br />

технологиялардың дамуына орай мемлекеттер<br />

арасындағы қарым-қатынастарда<br />

да жағымды өзгерістер болады деп<br />

үміттенемін.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!