You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
SARYARQA<br />
Павлодар облыстық газеті<br />
1929 <strong>жыл</strong>ғы 15 ақпаннан шығады<br />
SAMALY<br />
<strong>20</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі<br />
<strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong><br />
<strong>№94</strong> (<strong>15414</strong>)<br />
ssamaly29@gmail.com<br />
www.saryarka-samaly.kz<br />
facebook.com/saryarka15<br />
@saryarka_samaly<br />
ҚҰРЫЛЫС<br />
Қысқа<br />
қалдырмаңыздар!<br />
Нақпа-нақ<br />
Жыл басынан<br />
бері облыста<br />
93 106<br />
шаршы метр<br />
тұрғын үй<br />
пайдалануға<br />
берілді<br />
МЕДИЦИНА<br />
Жаңасы<br />
әзірленуде<br />
Елімізде денсаулық сақтау<br />
саласын дамытуға бағытталған<br />
<strong>20</strong><strong>20</strong>-<strong>20</strong>25 <strong>жыл</strong>дарға арналған<br />
жаңа мемлекеттік бағдарлама<br />
әзірленуде.<br />
«Ұлт саулығы»:<br />
Суретті түсірген – Валерий Бугаев.<br />
Биыл облыс аумағында кемінде 300 мың шаршы метр тұрғын<br />
үйді пайдалануға беру жоспарланған. Ол үшін тиісті жұмыстардың<br />
барлығы жүйелі әрі уақытылы жүргізілуі керек. Павлодар қаласындағы<br />
«Сарыарқа» шағын ауданында салынып жатқан тұрғын үйлер осы<br />
<strong>жыл</strong>дың 1 желтоқсанына дейін пайдалануға берілуі тиіс. Ал өзге<br />
жаңа шағын аудандарда инженерлік-коммуникациялық желілерді<br />
тарту мәселесін уақыт оздырмай шешу қажет.<br />
ҚАНДАЙ КӨМЕК АЛУҒА БОЛАДЫ?<br />
Жалғасы 4-бетте<br />
Медицина саласында қолға алынған реформа халықтың денсаулығын жақсартуды көздейді.<br />
Қазіргі уақытта адамдар медициналық сараптамадан өтуі үшін қаражатының 40 пайызын<br />
жұмсайды. Дәрі-дәрмек сатып алып, ақылы негізде емханаларға қаралады. Бұл отбасылық<br />
бюджетке салмақ түсіретіні белгілі. Ал алдағы <strong>жыл</strong>ы іске қосылатын жаңа жүйе аталған<br />
шығынның белгілі бір бөлігін сақтандыру есебінен жабатын болады.<br />
Толығырақ 6-бетте<br />
Жаңа бағдарлама жайында ҚР<br />
Денсаулық сақтау министрлігі денсаулық<br />
сақтауды дамытудың республикалық<br />
орталығында айтылды. Орталықтың бас<br />
директоры Айнұр Айыпханованың айтуынша,<br />
бұл ұйым бүгінде бағдарламаны<br />
түзуге күш салуда.<br />
- Біз «ҚР Денсаулық туралы» кодексін<br />
толығымен көшіреміз. Онда келесі<br />
<strong>жыл</strong>дың жаз уақытында енгізілетін төрт<br />
жаңашылдық бар. Мәселен, қоғамдық<br />
денсаулықты қорғау қызметіне,<br />
азаматтардың өз денсаулығына<br />
жауаптылығына қатысты мәселелер<br />
қозғалады. Бізде көбінде пациенттің<br />
денсаулығына, бәріне дәрігер жауапты<br />
деген пікір қалыптасып қалған. Бірақ<br />
біз осы ретте адамдардың санасын<br />
өзгертуге тырыспақпыз. Медициналық<br />
қызметкерлердің мәртебесін көтеру,<br />
электронды тұрғыдан саланы дамыту<br />
да өте маңызды фактор саналады, -<br />
дейді орталық басшысы.<br />
Жаңа бағдарлама биыл желтоқсан<br />
айында бекітіліп, келесі <strong>жыл</strong>ы қолданысқа<br />
енгізілмек.<br />
- Біз үш маңызды міндетті белгілеп<br />
алдық. Алдымен біз жаңа модельге<br />
лайықталған қар<strong>жыл</strong>ық денсаулық<br />
сақтауды құрдық. Яғни, алдағы алты<br />
<strong>жыл</strong>ға денсаулық сақтау саласының<br />
қар<strong>жыл</strong>ық моделін түздік. Біз бұл<br />
саланың шығындарын жалпы ішкі<br />
өнімнің 5 пайызына дейін жеткізбекпіз.<br />
Шығындардың негізгі үлесі медициналық<br />
қызметтер болмақ. Мемлекеттен алдағы<br />
<strong>жыл</strong>дары денсаулық сақтау саласына<br />
бағытталатын қаржыны еселеуді сұрап<br />
отырмыз, - деді Айнұр Айыпханова.<br />
Әзірлеген – Г.МАҒЖАН.
2 <strong>20</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong><br />
АҚПАРАТ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ТАМЫЗ КОНФЕРЕНЦИЯСЫ<br />
Ұ<strong>тамыз</strong> ба, ұтыламыз ба?<br />
Алдағы уақытта отандық білім беру саласында оң өзгерістер мен жағымды жаңалықтар орын<br />
алмақ. Бұл туралы Елордада мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың қатысуымен өткен<br />
дәстүрлі <strong>тамыз</strong> кеңесінде белгілі болды.<br />
Қазақстанның әр өңіріндегі екі мыңнан<br />
астам ұстаздың басын біріктірген алқалы<br />
жиын барысында білім, ғылым саласындағы<br />
заманауи өзгерістерді басқару мәселелері<br />
жан-жақты талқыланып, инновациялық идеялар<br />
ұсынылды. Кеңесте сөз алған ел Президенті<br />
Үкіметке, Білім және ғылым министрлігіне<br />
бірқатар тапсырмалар жүктеді. Ең алдымен<br />
ол отандық білім беру саласына тың серпін<br />
керектігін атап өтті.<br />
- Білім сапасын көтеру үшін кешенді<br />
шаралар қабылдау қажет. Бұл, алдымен,<br />
мұғалімдердің біліктілігіне, оқулықтардың<br />
сапасына, заман талабына сай инфрақұрылым<br />
мен материалдық қорға байланысты<br />
мәселелер. Аталған бағыттар бойынша<br />
тиімді жұмыс істеу қажет, яғни туындаған<br />
мәселелерді дер кезінде анықтап, оларды<br />
шешудің оңтайлы жолдарын ұсыну керек, –<br />
деді Қасым-Жомарт Тоқаев.<br />
Президент мұғалімдердің «барып кел,<br />
шауып келге» жүгіре беретін қолбалаға<br />
айналуына тыйым салу керектігін де тілге<br />
тиек етті.<br />
- Жергілікті әкімдіктердің өз өкілеттіліктерін<br />
асыра пайдаланып, мұғалімдерді білім<br />
беру саласына еш қатысы жоқ әкімшілік<br />
іс-шараларға тарту жағдайлары толастамай<br />
тұр. Аталған мәселелерді шешу үшін Үкіметке<br />
шұғыл, нақты шаралар қабылдауды тапсырамын,<br />
– деді ол. Сондай-ақ, қоғамда түрлі<br />
пікір тудырған үштілде білім беру ісін қайта<br />
қарауды тапсырды.<br />
- Жаратылыстану пәндерін ағылшын<br />
тілінде оқыту білім орталықтарының<br />
кадрлық мүмкіндігіне қарай, оқушылар мен<br />
ата-аналардың қалауы бойынша іске асуы<br />
тиіс. Сондықтан, ағылшын тілін оқытуды<br />
2-3-ші сыныптан немесе ата-аналардың<br />
қалауына қарай 5-ші сыныптан бастау<br />
орынды әрі тиімді болады деп санаймын, –<br />
деген өз ойымен бөлісті. Президент кеңесте<br />
мұғалімдер жалақысын арттыру қажеттігін<br />
де алға тартты.<br />
- Бұл саладағы еңбекақы ең төмен<br />
жалақылардың қатарында, яғни, ел эконо-<br />
ТАҒАЙЫНДАУ<br />
м и к а с ы б о й ы н ш а о р т а ш а ж а л а қ ы н ы ң<br />
65 пайызын құрайды. Білім беру жүйесіне<br />
білікті кадрларды тарту мақсатында<br />
Үкіметке төрт <strong>жыл</strong> ішінде мұғалімдердің<br />
еңбекақысын 2 есе көбейтуді тапсырамын, –<br />
деді ол. Сонымен қатар, Президент қала<br />
мен ауыл балаларының білім деңгейіндегі<br />
алшақтықтарды жоюды және тұрғылықты жері<br />
мен ата-аналарының әлеуметтік жағдайына<br />
қарамастан балаларға сапалы білім беруге<br />
жағдай жасауды тапсырды. Мемлекет басшысы<br />
баланы 6 жастан мектепке беру туралы<br />
талапқа қатысты да пікір білдірді.<br />
- Әлем елдерінің 60 пайызында мектепте<br />
білім беру 6 жастан басталады, яғни, мұндай<br />
жүйе баланың зияткерлік және әлеуметтік<br />
жағынан ертерек дамуына оң ықпал етеді.<br />
Үкіметке Білім мен ғылымды дамытудың <strong>20</strong>25<br />
<strong>жыл</strong>ға дейінгі жаңа бағдарламасы аясында<br />
12 <strong>жыл</strong>дық білім беру моделіне біртіндеп<br />
жоспарлы негізде көшуді қамтамасыз етуді<br />
тапсырамын, – деп атап өтті.<br />
Жиын барысында Президент жаңа<br />
буынды тәрбиелеудегі мұғалімдердің рөліне<br />
тоқталып, отандық білім беру саласын<br />
дамытуға қомақты үлес қосқан бір топ<br />
ұстазды «Құрмет» орденімен марапаттады.<br />
Олардың қатарында облысымыздағы<br />
дарынды балаларға арналған №8 мектеплицейінің<br />
(Павлодар қаласы) физика пәнінің<br />
мұғалімі Анатолий Билиданың бар екенін<br />
атап өткен жөн. Ұлағатты ұстаздан білім<br />
алған шәкірттер түрлі деңгейдегі білім додаларында<br />
топ жарып жүр. Сонымен қатар,<br />
Президент ғылымды қар<strong>жыл</strong>андыру жүйесінің<br />
ашықтығын қамтамасыз ету, ұлттық ғылыми<br />
кеңестердің жұмысын жетілдіру, үш ауысымды<br />
және шағын жинақты мектептердің мәселесін<br />
шешу қажет екеніне назар аударды.<br />
Екі ауданға әкімдер келді<br />
Ал еліміздің жуырда тағайындалған бас<br />
ұстазы Асхат Аймағамбетов <strong>тамыз</strong> кеңесінде<br />
алдағы уақытта осы салада орын алатын<br />
өзгерістерге тоқталды. Атап айтар болсақ,<br />
ҰБТ тапсыру электронды жүйеге көшірілуі<br />
мүмкін.<br />
- Біз Ұлттық бірыңғай тестілеу процедурасын<br />
трансформациялауды жоспарлап<br />
отырмыз. Осы ретте оқушылардың жүйені<br />
алдау жолдарын іздеу фактілерінің орын алып<br />
отырғандығын атап өткім келеді. Телефон<br />
алып кіріп, өзінің білімі мен дағдысымен<br />
емес, басқа да қосымша құрылғылардың<br />
көмегімен көбірек балл алуды ойлайды.<br />
Сол үшін біз Ұлттық бірыңғай тест тапсыруды<br />
біртіндеп электронды жүйеге көшіруді<br />
жоспарлап отырмыз. Мұндай ойымыз бар.<br />
Бізге ҰБТ гранттарды бөлудің ашықтығы<br />
мен әділдігіне кепіл беруі қажет, - деді ол.<br />
Сондай-ақ, министр мектеп бағдарламасынан<br />
алынып тасталған әліппе қайта енгізілетінін<br />
айтты.<br />
- Әліппе мәселесін көптен бері ұстаздарымыз,<br />
ата-аналар көтеріп жүр. Біз<br />
әліппені қайтару керек деп есептейміз. Ол<br />
<strong>20</strong>21 <strong>жыл</strong>ы өздеріңізге жақсы таныс қазақ<br />
тіліне бейімделген Ахмет Байтұрсыновтың<br />
әдістемесі негізінде енгізіледі. Біз қазір осыған<br />
байланысты жұмыс жүргізіп жатырмыз, -<br />
деді.<br />
Тағы бір айта кетерлігі, алдағы уақытта<br />
оқушылардың білімін бағалау жүйесі өзгереді<br />
деп жоспарлануда. Министр критериалды<br />
бағалау жүйесін сынға алып, мұны одан<br />
әрі жаңғыртатынын айтты.<br />
- Әлі күнге дейін критериалды бағалау<br />
жүйесі көп сұрақ туындатып отыр. Министрліктің<br />
ұстанымын айтар болсам, біз бағалаудың<br />
критериалды жүйесіне көштік, оны қайта<br />
қараудың қажеті жоқ. Жалпы педагогтар<br />
түсінеді, үйренді. Десек те, әлі де проблемалар<br />
барын мойындаймыз. Сондықтан бұл<br />
жүйені одан әрі жаңғыр<strong>тамыз</strong>, - деді Асхат<br />
Аймағамбетов.<br />
Осылайша, қазақстандық білім беру саласына біртіндеп тағы да жаңа<br />
реформалар енгізілмек. Одан ұ<strong>тамыз</strong> ба, әлде ұтыламыз ба? Ол<br />
жағы – уақыт еншісінде!<br />
Н.АҚЫТЕГІ.<br />
Кеше Ертіс және Успен аудандарының әкімдері тағайындалды. Ертіс ауданына<br />
Аян Бейсекин тағайындалса, Успен ауданын Николай Дычко басқармақ. Бұл<br />
қос тағайындау турасында облыс әкімі Болат Бақауов Instagram әлеуметтік<br />
желісіндегі парақшасында мәлім етті. Қос әкімнің кандитурасы Президент<br />
Әкімшілігі мен аудандық мәслихаттарда қолдау тапқан.<br />
- Николай Васильевичтің терең әрі<br />
жан-жақты білімі, шаруашылық икемдағдылары<br />
жүктелген мақсат-міндеттерді<br />
сәтті іске асыруға мүмкіндік береді. Оның<br />
кәсіби және саяси тәжірибесін, басқарушы<br />
лауазымдарда ұзақ <strong>жыл</strong> қызмет атқарғанын<br />
есепке алсақ, ол Успен ауданының дамуына<br />
тың серпін береді деп ойлаймын, - дейді<br />
облыс әкімі Б.Бақауов.<br />
Аймақ басшысы қазіргі кезде Успен<br />
ауданының экономикалық даму потенциалы<br />
аса зор екенін атап өтті. Өзге<br />
аудандармен салыстырғанда ол аумағы<br />
жағынан кішірек әрі адам саны аз болса да<br />
шекарада орналасқандықтан өңір үшін аса<br />
маңызды стратегиялық роль атқаратынын<br />
да тілге тиек етті.<br />
- Өкінішке қарай, соңғы кезде ауданға<br />
бірде-бір инвестор тартылған жоқ.<br />
Ауданның дамуы негізінен «Галицкое»<br />
ЖШС-ің есебінен жүріп жатыр. Аудандағы<br />
шағын және орта бизнестің дамуы<br />
т ы м б а я у . Т і п т і , а у д а н о р т а л ы ғ ы н д а<br />
бірде-бір заманауи сауда орталығы, қонақ<br />
үй, дәмхана жоқ. Қызмет көрсету саласы<br />
да кенжелеп қалған. Сондықтан жаңа әкім<br />
шағын және орта бизнесті белсендендіріп,<br />
кәсіпкерлік жобаларына сараптама жүргізуі<br />
тиіс. Егер жергілікті қауымдастықпен және<br />
кәсіпкерлермен тығыз жұмыс жүргізсе,<br />
Успен ауданының байырғы даңқын қайта<br />
жаңғыртуға болады, деп ойын түйді аймақ<br />
басшысы Б.Бақауов.<br />
Николай Васильевич 1965 <strong>жыл</strong>ы<br />
Солтүстік Қазақстан облысында туған.<br />
1994 <strong>жыл</strong>ы Мәскеу ашық мемлекеттік<br />
университетін «Экономика», <strong>20</strong>00 <strong>жыл</strong>ы<br />
Екібастұз инженерлік-техникалық институтын<br />
«Электрмен қамту» мамандықтары<br />
бойынша тәмамдаған. Әлеуметтану<br />
ғылымдарының кандидаты. Еңбек жолын<br />
1984 <strong>жыл</strong>ы Екібастұзкөмір өндірістік<br />
бөлімінің Солтүстік кенішінде экскаватор<br />
машинисінің көмекшісі болып бастаған.<br />
1999 <strong>жыл</strong>ға дейін электромонтердан бас<br />
энергетикке дейінгі мансаптық баспалдақтан<br />
өткен. Әр <strong>жыл</strong>дары «Богатырь<br />
Аксес Көмір» ЖШС Екібастұз филиалында,<br />
«Грань» ЖШС-де жұмыс істеген.<br />
<strong>20</strong>06 <strong>жыл</strong>дан бері мемлекеттік қызметте.<br />
<strong>20</strong>06–<strong>20</strong>13 <strong>жыл</strong>дары Екібастұз қаласы<br />
әкімінің орынбасары, <strong>20</strong>13–<strong>20</strong>15 <strong>жыл</strong>дары<br />
Павлодар индустриялық-инновациялық<br />
даму басқармасының басшысы болды.<br />
<strong>20</strong>15 <strong>жыл</strong>дан <strong>20</strong>17 <strong>жыл</strong> аралығында<br />
облыс әкімінің өнеркәсіп, кәсіпкерлік,<br />
сауда және туризмді дамыту мәселелері<br />
жөніндегі орынбасары қызметін атқарған.<br />
<strong>20</strong>17 <strong>жыл</strong>дан <strong>20</strong>18 <strong>жыл</strong> аралығында Ақсу<br />
қаласының әкімі лауазымында болды.<br />
<strong>20</strong>18 <strong>жыл</strong>дың қазан айынан бүгінге дейін<br />
«Nur Otan» партиясының Павлодар облыстық<br />
филиалы төрағасының бірінші орынбасары<br />
қызметін атқарды.<br />
Ертіс ауданын 32 жастағы Аян Бейсекин<br />
басқарады. Аймақ басшысы Ертіс ауданын<br />
басқаруға барған азаматтың өзін бұған дейін<br />
өңірімізде атқарған қызметтерінде білімі мен<br />
білігі бар, қажетті дағдылармен «қаруланған»<br />
сауатты басқарушы ретінде көрсеткенін атап<br />
өтті. Мемлекеттік саясат мәселелерін жақсы<br />
түсінетінін, өндірістік және кәсіпкерлік саланың<br />
қыр-сырын меңгергенін тілге тиек етті.<br />
- Жаңадан тағайындалған әкімнің тәжірибесін<br />
ескерсек, Ертіс ауданының экономикасын<br />
кластерлік дамытумен жаңа деңгейге<br />
көтереді деп ойлаймын. Жыл соңына дейін<br />
санаулы ай ғана қалды. Сондықтан мен Аян<br />
Бейсекинге ауданның әлеуметтік-экономикалық<br />
дамуының барлық индикаторларын орындауды<br />
және күрделі мәселелерді шешуді<br />
тапсырдым. Жалпы алғанда, ауданның<br />
экономикасын көтеріп, шағын және орта<br />
бизнестің жұмысын дамыту қажет, -<br />
деді облыс әкімі Болат Бақауов.<br />
Аян Уахитұлы 1987 <strong>жыл</strong>ғы, жоғары білімі<br />
бар. <strong>20</strong>08 <strong>жыл</strong>ы Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия<br />
ұлттық университетін мемлекеттік және<br />
жергілікті басқару бакалавры мамандығы<br />
бойынша және <strong>20</strong>13 <strong>жыл</strong>ы М.В.Ломоносов<br />
атындағы Мәскеу мемлекеттік университетін<br />
«Болашақ» бағдарламасы бойынша<br />
тәмамдаған. «Мемлекеттік басқару магистрі»<br />
біліктілігіне ие.<br />
Еңбек жолын <strong>20</strong>08 <strong>жыл</strong>ы «Республикалық<br />
дебатерлар ассоциациясы» республикалық<br />
қоғамдық бірлестігінің атқарушы директоры<br />
болып бастады. Кейін, <strong>20</strong>13 <strong>жыл</strong>ға дейін Астана<br />
мен Мәскеу қалаларының мемлекеттік емес<br />
құрылымдарында жұмыс істеді. <strong>20</strong>13 <strong>жыл</strong>дың<br />
шілде-қазан аралығында ҚР Мемлекеттік<br />
қызмет істері агенттігінің Павлодар облысы<br />
бойынша басқармасында персоналды басқару<br />
бөлімінің консультанты болып қызмет атқарды.<br />
<strong>20</strong>13–<strong>20</strong>14 <strong>жыл</strong>дар аралығында Железин<br />
ауданы әкімінің аппарат басшысы болды.<br />
<strong>20</strong>14 <strong>жыл</strong>дың маусым айы мен <strong>20</strong>15 <strong>жыл</strong>дың<br />
қыркүйек айы аралығында Солтүстік Қазақстан<br />
облысы әкімінің бас инспекторы, облыс<br />
әкімі аппараты ұйымдастыру-инспекторлық<br />
бөлімі индустриялық-инновациялық даму<br />
секторының меңгерушісі, Солтүстік<br />
Қазақстан облысы кәсіпкерлік және туризм<br />
басқармасы басшысының орынбасары<br />
қызметтерін атқарды. <strong>20</strong>15-<strong>20</strong>17 <strong>жыл</strong>дар<br />
аралығында Алматы қаласы кәсіпкерлік<br />
және индустриялық-инновациялық даму<br />
басқармасы басшысының орынбасары,<br />
<strong>20</strong>17 <strong>жыл</strong>ғы мамырдан <strong>20</strong>18 <strong>жыл</strong>ғы сәуірге<br />
дейін Железин ауданы әкімінің орынбасары<br />
болып қызмет етті. <strong>20</strong>18 <strong>жыл</strong>ғы<br />
28 сәуірден бастап осы күнге дейін<br />
Павлодар қаласы әкімінің экономикалық<br />
мәселелер жөніндегі орынбасары болып<br />
жұмыс істеді.<br />
Өз тілшіміз.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
АЙНА <strong>20</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong> 3<br />
Өңір<br />
Аймақ алда келеді<br />
Павлодар облысы - IT-технологияларды дамыту жағынан елімізде көшбасшылық орында. Аймағымызға жұмыс<br />
сапарымен келген ҚР Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрі Асқар Жұмағалиев<br />
осындай баға берді. Министр цифрландырудың элементтері енгізілген аймағымыздың бірқатар өндіріс орындарын,<br />
мекемелерін аралады.<br />
Интернет<br />
жетпейтін түкпір<br />
қалмайды<br />
Мәселен, Павлодар ауданының<br />
Шақат ауылдық мектебіне барып,<br />
бір <strong>жыл</strong> бұрын іске қосылған<br />
оптикалық-талшықты интернет<br />
желісінің ұстаздар қауымына<br />
берген нәтижесімен танысты.<br />
- Жоғары <strong>жыл</strong>дамдықты интернет<br />
желісі қосылып, көзіміз ашылды.<br />
Бұрын 4 мегабитпен интернетіміз<br />
баяу жұмыс істеді. Ұстаздарымыз<br />
қандай да бір ақпарат іздеу үшін<br />
қалаға ағылатын. Енді мұндай келеңсіздік<br />
келмеске кетті. Цифрландыру<br />
аясында ауылымызға талшықтыоптикалық<br />
желі тартылып, бүгінде<br />
25 кабинетімізде интернет еш<br />
кедергісіз жұмыс істеп тұр.<br />
Қазіргі <strong>жыл</strong>дамдық - 8 мегабит.<br />
Әр мұғалім қажеттісін алып,<br />
сабақты барынша заманауи өткізуге<br />
пайдаланып отыр. оқушыларымыз<br />
зияткерлік ойындарға қатысып,<br />
жүлделі орындарға ие болуда.<br />
Облыстық олимпиадаларға қатысып,<br />
жүлдегерлер қатарынан табылып<br />
желісі тартылмақ. «Қазақтелеком»<br />
АҚ-ның Шығыс өңірлік телекоммуникация<br />
дирекциясының бас<br />
директоры Ермек Қуанышбековтің<br />
мәлімдеуінше, негізінен оптикалықталшықты<br />
байланыс желісімен<br />
интернет секундына 100 мегабитке<br />
дейінгі <strong>жыл</strong>дамдық бере<br />
алады. Шақат мектебі 10 мегабитке<br />
қосылған. Бұл - өте оңтайлы<br />
<strong>жыл</strong>дамдық, дейді ол. Жылдамдық<br />
неғұрлым жоғары болса, соғұрлым<br />
құны да қымбат болатын көрінеді.<br />
Аталмыш ауылда мектептен бөлек<br />
жергілікті әкімдік, полиция пункті<br />
мен медициналық мекеме де<br />
қосылған.<br />
Айта кету керек, бұл жоба<br />
«Қазақтелеком» мен еліміздің<br />
Ақпарат және коммуникация<br />
министрлігі арасындағы мемлекеттікжекеменшік<br />
серіктестігі аясында<br />
жүзеге асуда. Жоба 14 <strong>жыл</strong>ға<br />
жоспарланыпты. Яғни, <strong>20</strong>18-<br />
<strong>20</strong><strong>20</strong> <strong>жыл</strong>дары байланыс желісін<br />
тартуға күш салынса, <strong>20</strong>32 <strong>жыл</strong>ға<br />
дейін қызмет көрсетілмек. Ермек<br />
Қунашбековтің айтуынша, Павлодар<br />
облысының 364 елді мекенінің<br />
87-сіне оптикалық-талшықты<br />
желі тартылған. Өткен <strong>жыл</strong>ы<br />
9 елді мекен, яғни, 36 мемлекеттік<br />
С<br />
жатыр. Мәселен, химия пәнінен<br />
Шақат мектебінің шәкірттері<br />
жоғары нәтиже көрсетті. Тіпті,<br />
цифрландырудың жемісін дене<br />
шынықтыру сабағында да кеңінен<br />
қолданудамыз. Бұл пәннің мұғалімі<br />
шахматтан балаларды ширату<br />
үшін интернеттен оқушыларға<br />
ұлы шахматшылардың ойындарын<br />
көрсетіп, ұтымды қадамдар<br />
жасау жағын үйретуде. Қазақтың<br />
ұлттық ойындарын, мысалы, асық<br />
ойнау түрлерін де осы интернет<br />
арқылы кеңінен насихаттауда, -<br />
дейді мектеп директоры Алмагүл<br />
Ысқақова.<br />
Сонымен қатар, интернетті<br />
тиімді пайдалану үшін мектептің<br />
тарих пәнінің мұғалімі виртуалды<br />
музей де құрып үлгерген. Мұнда<br />
өлкенің өрістеуіне үлес қосқан, елі<br />
үшін еңбек еткен азаматтардың<br />
өмірбаянын, өлке тарихын атааналармен,<br />
ауылдастармен, оқушылармен<br />
бірлесіп түзіп, электронды<br />
форматқа түсірген.<br />
Шақат ауылы бұл байланыс<br />
жүйесіне былтыр қосылыпты. Енді<br />
келесі <strong>жыл</strong>ы Павлодар ауданының<br />
Набережная елді мекеніне осы<br />
оптикалық-талшықты байланыс<br />
мекеме интернетке қосылған. Биыл<br />
Железин, Успенка және Тереңкөл<br />
аудандарында құрылыс жүргізілуде.<br />
Аймағымызда 500 шақырымдық<br />
желі тартылмақ. Мамандар жұмыстар<br />
уақытылы жүргізіліп жатқанын<br />
мәлімдеді. Енді «Қазақтелекомның»<br />
қоятын қондырғыларымен барынша<br />
көбірек іргелес елді мекендерді<br />
сымсыз байланыспен қамту үшін оған<br />
биік антенналық діңгектер орнату<br />
қажет көрінеді. Бұл ретте, облыс<br />
әкімі Болат Бақауов аймағымызға<br />
оның қаншасы қажет екенін есептеп<br />
беруді сұрады. Е.Қунашбековтің<br />
мәлімдеуінше, кем дегенде <strong>20</strong> метрлік<br />
діңгектерді орнатуға шамамен<br />
8-10 млн. теңге жұмсалады. Облыс<br />
басшысы ауылдардағы элеватор<br />
мұнараларын, басқа да биік орындарды<br />
пайдалануды қарастыруға<br />
болатынын атап өтті. Сондай-ақ,<br />
барынша халық тығыз орналасқан<br />
елді мекендерді көптеп қамту<br />
жағын ескеру керектігін де айтты.<br />
Министр Асқар Жұмағалиев<br />
сапар барысында аймағымыздың<br />
IT-технологияларды пайдалану<br />
деңгейіне кеңірек тоқталды.<br />
- Павлодарлық орта мектептердің<br />
білім деңгейі – елімізде<br />
бірінші орында. Оқушылардың<br />
қызықты әрі келешегінен көп үміт<br />
күттіретін жобаларына тәнті болдық.<br />
Кейбір авторларды Astana Hub-қа,<br />
Нұр-Сұлтан қаласына шақырып<br />
отырмыз. Олар жобаларын шетелге<br />
таныстыруға мүмкіндік алады. Бір<br />
жас компанияны Дубайға, енді бірін<br />
Ұлыбританияға жіберуге таңдап<br />
алдық. Жалпы, мемлекетіміз<br />
стартап-жобаларды, жас компанияларды<br />
дамытуға жан-жақты<br />
жағдай жасауда. Жеңілдіктер<br />
қарастырылған, - деді А.Жұмағалиев.<br />
Сондай-ақ, ауыл мен қаланы<br />
интернетпен толық қамту бағытында<br />
атқарылып жатқан жұмыстарды<br />
да атап өтті. Яғни, Елбасының<br />
тапсырмасымен «Цифрлық<br />
Қазақстан» бағдарламасы аясында<br />
республика көлемінде негізгі<br />
телекоммуникациялық желілерден<br />
шалғайда орналасқан 1270 елді<br />
мекенді қамту көзделіп отыр.<br />
оларға оптикалық-талшықты<br />
байланыс желісі тартылуда. Бірақ,<br />
ауылдықтарды интернетпен қамту<br />
мұнымен бітпейтінін айтты министр.<br />
- Интернеттендіру ісі жалғаса<br />
түседі. Яғни, оптикалық-талшықты<br />
байланыс желісіне енбеген әрі<br />
кең жолақты интернетке қол<br />
жеткізбеген елді мекендерді 4G,<br />
IT-технологиялардың есебінен<br />
қамтимыз. Сөйтіп, <strong>20</strong>25 <strong>жыл</strong>ға<br />
қарай интернет еліміздің барлық<br />
елді мекеніне жететін болады, -<br />
деді Асқар Жұмағалиев.<br />
Электронды<br />
қызметке<br />
сұраныс артуда<br />
ҚР Цифрлық даму, инновациялар<br />
және аэроғарыш өнеркәсібі<br />
министрі А.Жұмағалиев Павлодар<br />
қаласындағы халыққа мемлекеттік<br />
қызмет көрсететін бірқатар мекемелерді<br />
аралады.<br />
Жалпы, <strong>жыл</strong> басынан бері<br />
«Азаматтарға арналған үкімет»<br />
мемлекеттік корпорациясының облысымыздағы<br />
филиалы 150 мың<br />
электронды-цифрлық қолтаңба<br />
берген. Сондай-ақ, 350 мың павлодарлық<br />
мобильдік азаматтар базасына<br />
тіркелген. Өткен кезеңде<br />
723 мың мемлекеттік қызмет<br />
көрсетіліпті. Оның 504 мыңын<br />
тұрғындар Connection point жүйесі<br />
арқылы еш мекемеге бармай-ақ,<br />
өз күштерімен алған.<br />
Министр халыққа қызмет<br />
көрсету орталығы мен жаңадан<br />
ашылған Миграциялық қызметтер<br />
орталығында болды. Бұл орталықта<br />
еңбек мигранттарына барлық<br />
мемлекеттік қызмет бір терезе<br />
қағидасы бойынша көрсетіледі.<br />
Бұдан бөлек, ведомство басшысы<br />
Open Pavlodar фронт-офисіне бас<br />
сұқты. Мекемеге күніне 1500 адам<br />
келеді. Орташа есеппен алғанда<br />
1<strong>20</strong>0 қызмет көрсетіледі. Оның<br />
жартысынан көбі электронды түрде<br />
ұсынылады.<br />
Технологиялық<br />
жаңғырудың<br />
нәтижесі<br />
Сондай-ақ, ҚР Цифрлық даму,<br />
инновациялар және аэроғарыш<br />
өнеркәсібі министрі А.Жұмағалиев<br />
«Павлодар мұнай-химия зауыты»<br />
АҚ және «Павлодар» арнайы<br />
экономикалық аймағында орын<br />
тепкен «Гиссенхаус» ЖШС-де болды.<br />
Бұл кәсіпорындар өз өндірістерінде<br />
цирлық технологияларды белсенді<br />
түрде енгізіп, оң экономикалық<br />
көрсеткіштерге қол жеткізуде.<br />
Ведомство басшысы осы бағытта<br />
атқарылып жатқан жұмыстарға<br />
ерекше назар аударды.<br />
Павлодар мұнай-химия зауыты<br />
еліміздегі ірі әрі заманауи мұнай<br />
өңдеуші кәсіпорындардың бірі<br />
болып табылады. Мұндағы өндіріс<br />
толық модернизациядан өткізілді.<br />
Нәтижесінде шикі мұнайды өңдеу<br />
көрсеткіші мен сапасы артты.<br />
Жаңа автоматтандырылған изомерация<br />
кешені және күкірт өндіру<br />
құрылғылары орнатылды. Олардың<br />
жұмысы орталық басқару пункті<br />
арқылы реттеледі. Осылайша,<br />
ПМХЗ-да технологиялық бизнесүдерістерді<br />
жүргізу әдістеріне<br />
өзгерістер енгізілуде.<br />
Басты мақсат – цифрландыру.<br />
Осы бағытта Spiral Plan<br />
атты өндірісті оңтайландыруды<br />
жоспарлау жүйесі іске қосылған.<br />
Оның көмегімен зауыттың <strong>жыл</strong>дық<br />
өндірістік бағдарламасы жасалған.<br />
Бұл кәсіпорынның операциялық<br />
шығындарын үнемдеуге мүмкіндік<br />
берді. Атап өтерлігі, зауыттағы<br />
барлық дерлік өндірістік процестер<br />
орталық басқару пунктіндегі<br />
инженер-операторлардың көз<br />
алдында. Олар құрал-жабдықтардағы<br />
болмашы ақаулардың өзін алдарында<br />
тұрған экрандардан көре<br />
алады.<br />
«Гиссенхаус» ЖШС-да ҚР<br />
Цифрлық даму, инновациялар және<br />
аэроғарыш өнеркәсібі министріне<br />
«Павлодар» арнайы экономикалық<br />
аймағында орналасқан кәсіпорындар,<br />
олардың өндіс ерекшеліктері<br />
таныстырылды. Бүгінде, аталған<br />
аймақтың да жалпы аумағы<br />
электрондық жүйеге көшірілген.<br />
Яғни, кез-келген инвестор мұндағы<br />
кәсіпорындар, бос жер учаскелері,<br />
салықтық жеңілдіктер сияқты<br />
қызықтырған ақпараттарын осы<br />
электрондық жүйеден біле алады.<br />
Қосындыланған алюминий<br />
өндіріп, одан автокөліктерге<br />
арналған дисктер шығаратын<br />
«Гиссенхаус» кәсіпорны да өндірісін<br />
автоматтандыруға бет бұрған. ҚР<br />
Цифрлық даму, инновациялар және<br />
аэроғарыш өнеркәсібі министрі<br />
А.Жұмағалиев аталған зауыттардағы<br />
цифрландыру бағытында атқарылып<br />
жатқан жұмыстарға оң бағасын<br />
берді.<br />
Гүлжайна ТҮГЕЛБАЙ,<br />
Данияр ЖҰМАДІЛ.
4 <strong>20</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong><br />
ДАМУ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
Қысқа қалдырмаңыздар!<br />
Басы 1-бетте<br />
Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА<br />
Аквапарк<br />
болады<br />
Сенбі күні облыс әкімі Болат<br />
Бақауов Павлодар қаласындағы<br />
бірқатар тұрғын үйдің құрылыс<br />
барысымен танысты. Алдымен<br />
жеке инвестор – «Әлем-PVL»<br />
жауапкершілігі шектеулі серіктестігі<br />
салып жатқан Ген.Дүйсенов көшесі,<br />
2/2 және Иса Байзақов көшесі, 133<br />
мекенжайындағы үйлерге барды.<br />
Екі нысанның сыртқы жұмыстары<br />
толығымен аяқталыпты. Бұл ретте<br />
құрылыс барысында пайдаланатын<br />
материалдардың 90 пайызы<br />
павлодарлық өнім екенін ерекше<br />
атап өту керек. Құрылысшылар<br />
тек цементті сырттан әкеледі. Ал<br />
кірпіш, терезе, есік, сантехникалық<br />
жабдықтар және тағы басқалары өз<br />
өңірімізде шығарылған. «Әлем-PVL»<br />
компаниясының өкілдері жер<br />
телімдері болса, алдағы уақытта<br />
да облыс орталығында тұрғын<br />
үйлердің құрылысын қолға алуға<br />
дайын екендіктерін білдірді.<br />
Сонымен қатар, «Hagi-Pavlodar»<br />
құрылыс компаниясы қалалық<br />
саябақ маңында аквапарк салуда.<br />
Серіктестік басшысы Валерий<br />
Феляевтің айтуынша, 1,6 гектар<br />
аумақты алып жатқан алаңда<br />
кішілерге де, үлкендерге де<br />
арналған су аттракциондары,<br />
қоғамдық тамақтану орны, фитнес<br />
залы болады. Тәулігіне шамамен<br />
500 адамға қызмет көрсетіледі деп<br />
күтілуде. Бірнеше ай бұрын негізі<br />
қаланған нысан келесі <strong>жыл</strong>дың<br />
соңында ел игілігіне берілмек.<br />
Облыстық сәулет және қала құрылысы<br />
басқармасының басшысы<br />
Нұрлан Қақамбетов келушілерге<br />
жайлы жағдай жасау үшін бас<br />
жоспарға өзгерістер енгізілуі мүмкін<br />
екенін алға тартты. Яғни, қоғамдық<br />
көліктер қатынасы, көліктер тұрағы<br />
мәселесі қайта қаралмақ.<br />
Жылдамдатуды<br />
жүктеді<br />
Бұдан соң аймақ басшысы<br />
Сарыарқа шағын ауданында<br />
құрылысы жүріп жатқан әр үйге<br />
барды. Солардың бірі - №27<br />
баспана. «Тұрғын үй құрылыс<br />
жинақ банкі» АҚ салымшыларына<br />
арналып салынып жатқан бұл үйдің<br />
«басы» бірнеше рет дауға қалған<br />
еді. Тіпті, шиеленісті іс сотқа<br />
дейін жетіп, алғашқы мердігер –<br />
«Артех-ПВ» жауапкершілігі шектеулі<br />
серіктестігімен жасалған келісімшарт<br />
өз күшін жойды. Осыдан бір ай<br />
бұрын «СК-Строитель» компаниясы<br />
құрылысты одан әрі жалғастырды.<br />
- Біз іске кіріскен тұста терезелердің<br />
небары 50 пайызы орнатылып,<br />
әрлеу жұмыстарының<br />
30 пайызы ғана жүргізілген еді.<br />
Бүгінде құрылыс алаңындағы<br />
50 адам барлық терезені қойып,<br />
әрлеу ісін 80 пайызға аяқтады.<br />
Инженерлік желілер тартылды.<br />
Қыркүйек айының соңында үйді<br />
қолданысқа береміз, - деді<br />
серіктестік басшысы Кенжебек<br />
Хасенов.<br />
Сарыарқа ауданындағы өзге<br />
үйлер осы <strong>жыл</strong>дың 1 желтоқсанына<br />
дейін тапсырылуы тиіс. Аймақ<br />
басшысы мердігерлерге дәл<br />
осындай талап қойды.<br />
- Құрылыс материалдары,<br />
жұмыс күші, қаржы – бәрі бар.<br />
Сондықтан құрылыс қарқынын үдету<br />
қажет. Қыркүйек-қазанда сыртқы,<br />
қарашада ішкі жұмыстарды аяқтап,<br />
1 желтоқсанға дейін тұрғындар<br />
жаңа үйлеріне қоныстануы тиіс.<br />
Ал құрылыс басқармасының әр<br />
маманы бір-бір үйге жауапты<br />
болып, жұмыс күнін осы алаңнан<br />
бастауы керек, - деді Б.Бақауов.<br />
«Астана Көктем-С» компаниясының<br />
директоры Дамир Досжанов<br />
белгіленген мерзімге дейін<br />
жұмыстарды аяқтауға уәде берді.<br />
- Сарыарқа ауданындағы №11<br />
үйдің құрылысын осы <strong>жыл</strong>дың<br />
маусым айында бастадық. Қазіргі<br />
кезде 30 адам жұмыс істеуде.<br />
Желтоқсан айына дейін үйді<br />
пайдалануға береміз, - деді<br />
Д.Досжанов.<br />
Ал «Жәрдем» ЖШС директоры<br />
Серік Ахметов <strong>жыл</strong> соңына дейін<br />
үлгермейтіндерін ашық айтты.<br />
Себебі мұндағы жұмыстар енді<br />
ғана басталып жатыр. «4 айдың<br />
аралығында 3 подъезді үйді салу<br />
оңай емес» деді С.Ахметов.<br />
Павлодар қаласының әкімі<br />
Қайрат Нүкеновтің айтуынша,<br />
бұрынғы Алюминстрой ауданында<br />
тағы 26 үйді сыру қажет. Ал<br />
қоныстанушылар үшін жаңадан екі<br />
үй салынады. Мұндағы пәтерлердің<br />
бір шаршы метрінің бағасы 160<br />
мың теңге шамасында болмақ.<br />
280 мың теңге<br />
бола ма?<br />
Сарыарқа ауданынан бөлек,<br />
облыс орталығында Достық және<br />
Суреттерді түсірген - Валерий Бугаев.<br />
Әуежай қалашығы аудандары салынуда.<br />
Бүгінгі күні Достықта <strong>жыл</strong>у<br />
желілері толығымен тартылды. Жыл<br />
соңына дейін орталықтандырылған<br />
жарық, кәріз, су жүйелері салынбақ.<br />
Баспаналардың басым бөлігі<br />
16 қабатты болмақ, тек бір үй<br />
18 қабаттан тұрады. Бірақ оның бір<br />
шаршы метрінің бағасы 280 мың<br />
теңге болады деп жоспарланған.<br />
- Облыста 18 қабатты үйді<br />
салатын кран жоқ. Бір шаршы<br />
метрі 280 мың теңге болатын үйді<br />
кімдер алады деп ойлайсыздар?<br />
Бұл орташа бағадан шамамен екі<br />
есеге қымбат. Пәтердің бағасын,<br />
жалпы 18 қабатты үйдің, Достық<br />
ауданының құрылысын қайта<br />
қараймыз, - деп қайырды Б.Бақауов.<br />
Ал Әуежай маңындағы үйлердің<br />
бір шаршы метрі 1<strong>20</strong> мың теңге<br />
шамасында болмақ. Мұндағы<br />
баспаналардың 100-180 шаршы<br />
метр болатынын ескерсек, үйлердің<br />
бағасы 22 млн. теңгеге дейін жетеді.<br />
Оларды «7-<strong>20</strong>-25» бағдарламасы мен<br />
«Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі»<br />
АҚ арқылы алуға болады. Облыс<br />
әкімі Болат Жұмабекұлы бір-екі<br />
күн дересінде аталмыш аудандағы<br />
үйлерге қатысты ақпараттық материалдар<br />
дайындап, жұртшылық<br />
назарына ұсынуды тапсырды.<br />
- Әуежай қалашығындағы баспаналар<br />
облигациялық қарыз есебінен,<br />
бір шаршы метрі 130-160 мың<br />
теңгеге салынуда. Мемлекеттік<br />
бағдарлама аясында бір шаршы<br />
метрі 1<strong>20</strong> мың теңгеге сатылады.<br />
Міндетті талап – баспаналы<br />
болуға ниетті тұрғынның<br />
жер алу есебінде болуы. Жалпы,<br />
бүгінде мұнда 73 пәтерлі 55 үй<br />
салынуда, оның төртеуі <strong>жыл</strong> соңына<br />
дейін аяқталады.<br />
Баспаналардың барлығы белгіленген<br />
4 типке сәйкес болады.<br />
Қазіргі кезде жарық пен су<br />
желілері тартылуда, келесі <strong>жыл</strong>ы<br />
орталықтандырылған <strong>жыл</strong>у жүйесі<br />
қосылады, - дейді облыстық құрылыс<br />
басқармасының басшысы Рүстем<br />
Раисов.<br />
Қаржы болса...<br />
Сонымен қатар, аймақ басшысы<br />
Ақсу қаласындағы бірқатар нысанның<br />
құрылыс барысын көріп қайтты.<br />
Азамат Аронов есімді кәсіпкер жол<br />
бойындағы сервис – мейрамхана<br />
мен 15 адамға арналған қонақ үй<br />
құрылысын бастапты. Жобаның<br />
жалпы құны – 150 млн. теңге.<br />
Қызмет көрсету орнының қашан<br />
қолданысқа берілері облыстық<br />
қазынадан бөлінетін қаржыға<br />
байланысты болып отыр.<br />
- Бұл жоба шілде айында<br />
өңірлік үйлестіру кеңесінің отырысында<br />
қаралған болатын. Жеке<br />
инвесторға қолдау ретінде облыстық<br />
бюджетті нақтылау кезінде қаржы<br />
қарастырылса, осы <strong>жыл</strong>дың<br />
соңында мейрамхана мен қонақ<br />
үй ел игілігіне беріледі. Ал биыл<br />
қаражат болмаса, тиісті жұмыстар<br />
келесі <strong>жыл</strong>дың мамыр-маусымына<br />
дейін созылуы мүмкін, - дейді<br />
Ақсу қаласы әкімінің орынбасары<br />
Мақсат Қонақбаев.<br />
Бұл ретте Болат Жұмабекұлы<br />
«Қарапайым заттар экономикасы»<br />
бағдарламасы аясында несие алу<br />
амалдарын қарастыруды да ұсынды.<br />
Ал қалалық қазандық құрылысында<br />
кідіріс жоқ. Шаһар<br />
басшысы Балғабай Ыбыраев тиісті<br />
жұмыстар белгіленген кестеге<br />
сәйкес жүргізіліп жатқанын айтты.<br />
- Бүгінгі күні Ақсу қаласы<br />
1<strong>20</strong> гигакалорий <strong>жыл</strong>у тұтынады.<br />
Ал жаңа қазандықтың қуаттылығы –<br />
180 гигакалорий. Яғни, алдағы<br />
уақытта салынатын тұрғын үйлер<br />
мен шағын, орта бизнес нысандарын<br />
<strong>жыл</strong>ытуға жетеді. Жоспар<br />
бойынша келесі <strong>жыл</strong>ғы <strong>жыл</strong>у маусымында<br />
қаладағы нысандар осы<br />
қазандық есебінен <strong>жыл</strong>ытылмақ, -<br />
дейді Б.Ыбыраев.<br />
Мердігер компания – «KBI<br />
Energy» ЖШС күрделі жөндеу<br />
жөніндегі директоры Әділбек<br />
Серғалиевтің сөзінше, жаңа<br />
нысанда Екібастұзда шығарылған<br />
6 қазандық қолданылатын болады.<br />
Көмірді де кеншілер шаһарынан<br />
жеткізбек.<br />
Аймақ басшысы көпбалалы<br />
отбасыларға салынып жатқан жеке<br />
үйлердің құрылыс барысымен де<br />
танысты. Мұндағы 28 баспанаға<br />
56 отбасы қоныстанбақ.<br />
- Бір апта дересінде жаңа<br />
үйлердің иелерін анықтап, байланыс<br />
орнату қажет. Олар қазірден-ақ<br />
үйлердің маңын көріктендіру,<br />
абаттандыру жұмыстарын қолға<br />
алғаны дұрыс, - деді Б.Бақауов.<br />
Сонымен қатар, облыс әкімі<br />
Ақсу қара металлургия колледжінің<br />
жатақханасы мен жедел басқару<br />
орталығының құрылыс алаңдарына<br />
барды. Атқарылған жұмыстарды оң<br />
бағалап, нысандарды белгіленген<br />
мерзімнен кешіктірмей тапсыруды<br />
жүктеді.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
АТАЖҰРТ <strong>20</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong> 5<br />
«НҰРЛЫ КӨШ»<br />
Қандастарымыз оралды<br />
Моңғолияның Баян-Өлгей және Қобда аймақтарында<br />
тұрған қандастарымыз тарихи отанына – Павлодар<br />
жеріне оралды. Барлығы 13 отбасы, 80 адам атабаба<br />
жеріне тұрақтады.<br />
Қоныстанушылар барлығы<br />
1500 шақырым жол жүріп келген.<br />
«Елге ел қосылса - құт» дегендей,<br />
олардың атажұртқа аяқ басуын<br />
жақсы ырымға балаған жергілікті<br />
басшылық ақ дастарқан басына<br />
шақырды.<br />
- Қазақстанға 80 қандасымыз<br />
қайтып келіп отыр. Бұл – үлкен<br />
қуаныш. Бірінші жарты<strong>жыл</strong>дықта<br />
250 адам көшіп келді. Бұл -<br />
бір <strong>жыл</strong>ға берілген квота саны.<br />
Жалпы, «Нұрлы көш» мемлекеттік<br />
бағдарламасы аясында «Отандастар»<br />
қорының қолдауымен 330 адам<br />
қоныс аударды. Моңғолия жерінен<br />
13 отбасы көшіп келді, оларда<br />
кәмелетке толмаған 48 бала тәр-<br />
Қобда аймағынан келген<br />
Кенжехан Төлеу облыс басшылығына<br />
<strong>жыл</strong>ы қабылдау ұйымдастырғаны<br />
үшін алғысын білдірді.<br />
- Мен 82 жастағы анамды<br />
және 6 баламды бірге көшіріп<br />
әкелдім. Моңғолия елінде біз мал<br />
шаруашылығымен айналыстық,<br />
мұнда да берген баспанаға<br />
қоныстанып, ұсынған жұмысты<br />
қиынсынбай істеуге дайынбыз.<br />
Еңбек етуден жасқанбаймыз, -<br />
деді ол.<br />
Әулеттің үлкен ұлы мектепті<br />
тәмамдаған, ағылшын тілін<br />
меңгерген, ол әрі қарай білімін<br />
жалғастырғысы келеді. Кіші ұл<br />
болса, бастауыш сыныпта оқиды.<br />
биеленуде. Оларды балабақшамектепке<br />
орналастыру, ересек қандастарды<br />
жұмыспен қамту мәселелері<br />
шешілуде. Бүгінде шетелдерде<br />
тұратын, тарихи отанына қайтуға<br />
бекінген қандастарымызды көшіріп<br />
алуға ниеттіміз. Павлодар облысы<br />
оларды қабылдауға әзір,-деді облыс<br />
әкімінің орынбасары Асхат Оралов.<br />
«Біз қазақ болған соң, ата-баба<br />
тілін құрметтеп, болашағымызды<br />
Қазақстанмен байланыстыруды құп<br />
көрдік», дейді ол.<br />
Дүниежүзілік қазақтар қауымдастығы<br />
облыстық филиалының<br />
жетекшісі Болат Заутұлының<br />
айтуынша, көшіп келушілер елге<br />
800 килограм киім-кешек, заттармен<br />
жеткен. Жол-жөнекей қол ұшын<br />
бергендер аз болмаған.<br />
- Көшіріп әкелер алдында біз<br />
бұл отбасылардың тұрмысы қандай<br />
екеніне зер салдық. Қазақстанға<br />
көшсем дейтін отбасылардың<br />
жағдайымен танысып алдық.<br />
Сондай-ақ, киім-кешек, заттарды<br />
өткізуде шекараларда қандай<br />
кедергілер туындайтынын анықтадық.<br />
Ресей Федерациясының мемлекеттік<br />
шекарасы - Ташанте өткізу пунктінен<br />
өтерде иммигранттардың қандай<br />
қиындыққа тап болатынын білдік.<br />
Мәселелер туындамас үшін көші-қон<br />
кезінде Омбыдағы Қазақстан<br />
консулдығына арқа сүйедік.<br />
Қандастарымыз барлық жүктерімен<br />
аман-есен тарихи жеріне жетті.<br />
Қазіргі кезде отбасылар қалалық<br />
бейімдеу орталығына орналастырылды,<br />
деді ол.<br />
Облыстық жұмыспен қамту<br />
және әлеуметтік бағдарламаларды<br />
үйлестіру басқармасының басшысы<br />
Қайрат Нұрмағамбетовтің айтуынша,<br />
жаңадан қоныстанушыларға Май<br />
ауданы, Тереңкөл ауданы және<br />
Екібастұз қаласы ауылдық аймағына<br />
қарасты елдімекендерде тұрақтау<br />
ұсынылатын болады. Әрине, олар<br />
ұзаққа орын тебу мәселесін өздері<br />
шешеді. Қандастардың арасында<br />
ауылдық жерлерде қажет етілетін<br />
кәсіби мамандар бар.<br />
Көшіп келуші отбасылардың<br />
әрбір мүшесіне 88500 теңгеден жол<br />
шығыны мемлекеттік бағдарлама<br />
аясында өтеледі. Оларға облыстағы<br />
аудандардан бір <strong>жыл</strong> бойы тегін<br />
тұру құқығымен баспаналар жалға<br />
беріледі. Оларды кейін сатып алу<br />
мүмкіндігі де ұсынылады. Жыл<br />
соңына дейін Қытай, Моңғолия<br />
және Қарақалпақстан, Ресей<br />
жерлерінен 300 отбасы көшіп<br />
келеді деп күтілуде.<br />
Н.ҚАНАТБЕКҰЛЫ.<br />
Суреттерді түсірген - О.Саяхат<br />
САЛТ-САНА<br />
Дәстүріміздің жаршысы - аналар<br />
Шынында да қариясы кемел,<br />
апалары мейірлі, жезделері<br />
зейінді, қарындасы көрікті,<br />
әйелдері ақ некелі ел қашанда<br />
мәдениеті жағынан ең озық<br />
ел болмақ.<br />
Бауыржан Момышұлы отбасы тәрбиесіне<br />
байланысты мынадай бата берген екен:<br />
Қарияны кемел, сыпайы ғып бер,<br />
Ағаларды райлы ғып бер,<br />
Апаларды мейірлі ғып бер,<br />
Жезделерді зейінді ғып бер,<br />
Құдағиды кеңпейілді ғып бер,<br />
Қарындасты көрікті ғып бер,<br />
Інілерді бөрікті ғып бер,<br />
Әйелді ақ некелі ғып бер,<br />
Баланы қаны толық, шекелі ғып бер,<br />
Жиендерді жетелі ғып бер – деп, бүгінгі<br />
ұрпақты жақсы тәрбиеге шақырады.<br />
Екібастұз қаласындағы «Ана ұлағаты»<br />
қоғамдық бірлестігіндегі аналардың ұрпақ<br />
тәрбиелеу жолындағы игі істері ауыз<br />
толтырарлықтай. «Қыздар тәрбиесі», «Ибалы<br />
келіндер», «Әжелер өнегесі», «Жеңге мен<br />
қайын-сіңлі», «Ауыл тынысы, Шіркін, лайф»<br />
түрлі тақырыптағы шаралар бір төбе болса,<br />
осы жолы өтіп жатқан «Рухани жаңғыру»<br />
бағдарламасы аясындағы шаралар да<br />
ерекше мазмұнды.<br />
Тағы да Баукеңнің «Мен үш нәрседен<br />
қорқамын: Біріншісі – баласына бесік жырын<br />
айта алмайтын анадан; Екіншісі – бір–бірімен<br />
қазақша сөйлесе алмайтын қазақтан, Үшіншісі<br />
– немересіне ертегі айтпайтын әжеден» деген<br />
ұлағатты сөздерін тілге тиек етіп, «Құрсақ<br />
тойын» тойлап, «Бесік жырын» әндетіп,<br />
«Тұсаукесер» дәстүрлерін көрсетіп, «Сәлем<br />
- сөздің анасы» тақырыбында жас келіннің<br />
«Сәлемдесу, Сәлем салу» ғұрпына көзін<br />
жеткізіп, көрші–қолаңмен сыйластықта «Тізе<br />
бүгу», «Кешірім сұрау» әдебіне үйретіп,<br />
немерелерге жаңа тұрпаттағы ертегі айтып<br />
беру, «Мүшел жастың» қыр-сырын ашып,<br />
«Ат тергеу» дәстүрін сахналық көрініспен<br />
шынайы көрсету сияқты тамаша шаралар<br />
өтті.<br />
Осындай шаралардың сәтті өтуіне «Ана<br />
ұлағаты» қоғамдық бірлестігінің мүшелері -<br />
Балжан Сиқымбаева, Сағира Кәрімжанова,<br />
Рабиға Кенжекеева, Ләззат Шушаева,<br />
Сәуле Мұсабекова апайлар ұйытқы болып,<br />
өздерінің отбасындағы келін мен ененің<br />
өнегесін, қайын мен қайынсіңлі сыйластығын,<br />
туыстық татулық пен жұбайлар арасындағы<br />
жарасымдылықты өмір тәжірибелерінен<br />
алып, жастарға үлгі-өнеге ретінде шынайы<br />
көрсете білді.<br />
Әсіресе, поляк, белорус, қазақ тілдерінде<br />
орындалған «Бесік жыры», ананың әлдиі<br />
көрермен жастарға ерекше ұнады. «Тілі -<br />
басқа, мақсаты - бір» бауырлас халықтың<br />
аналары сәбилерін бауырына қысып, мейірлене<br />
қарап, әлди жырын айтуы кімді болмасын<br />
тебірентері анық!<br />
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Болашаққа<br />
бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласында:<br />
«Жаңғырған қоғамның өзінің тамыры<br />
тарихының тереңінен бастау алатын рухани<br />
коды болады... Жаңа тұрпатты жаңғырудың<br />
ең басты шарты – сол ұлттық кодыңды<br />
сақтай білу», – деп атап өткен болатын.<br />
Демек, бүгінгідей жаһандану заманында<br />
бізді жамандықтан құтқарып қалатын негізгі<br />
құндылықтарымыз дініміз, дәстүріміз, тарихымыз,<br />
ұлттық кодымыз екен. Яғни ұлттық<br />
құндылығына бекем болған елдің ұпайы<br />
да арта түспек.<br />
Бұл жолда Екібастұз қаласындағы «Ана<br />
ұлағаты» қоғамдық бірлестігі мүшелерінің<br />
алда атқаратын жұмыстары ұшан-теңіз!<br />
Бақытжамал ТҮСІПТЕГІ,<br />
«Ана ұлағаты» қоғамдық<br />
бірлестігінің мүшесі,<br />
Екібастұз қаласы.
6 <strong>20</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong> ҰЛТ САУЛЫҒЫ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
Қандай көмек алуға болады?<br />
Елімізде <strong>20</strong><strong>20</strong> <strong>жыл</strong>ы<br />
міндетті әлеуметтік<br />
медициналық сақтандыру<br />
жүйесі іске қосылады.<br />
Мұндай жаңашылдық<br />
тұрғындарға не береді?<br />
Қызмет сапасы қалай<br />
бақыланады?<br />
Айдана ҚУАНЫШЕВА<br />
Міндетті<br />
сақтандырудың<br />
мәнісі<br />
Аталмыш жүйе арқылы жұртшылық<br />
екі түрлі пакет бойынша медициналық<br />
көмек алатын болады. Алғашқысы -<br />
кепілдендірілген тегін медициналық көмек<br />
пакеті. Бұған ауыр әрі шұғыл жағдайда<br />
көмек көрсету, санитарлық авиация,<br />
созылмалы ауруларды бақылау, ауыр<br />
жағдайдағыларды стационарда емдеу<br />
шаралары енгізіледі. Демек, мемлекет<br />
тарапынан берілген кепілдік көмек<br />
шеңберінде сақтандырылған немесе<br />
сақтандырылмағанына қарамастан<br />
барлық адамдар емхана дәрігерлеріне<br />
қаралып, стационарларда ем қабылдайды.<br />
Әлеуметтік маңызы бар сырқаттар<br />
аталмыш пакет негізінде тегін емделеді.<br />
Ал медициналық оңалту қызметін туберкулезге<br />
шалдыққандар ғана пайдалана<br />
алады. Жұқпалы емес аурулар<br />
мен қоршаған ортаға қауіп төндіретін<br />
жұқпалы аурулар да емделеді. Тұрғындар<br />
алғашқы медициналық-санитарлық көмекті<br />
тіркеуде тұрған емханаларынан алады.<br />
Яғни, адамдар екпе, скринингтен өту,<br />
жүкті әйелдер мен бір жасқа дейінгі<br />
балаларды дәрігерлік бақылау, созылмалы<br />
аурулар мен әлеуметтік маңызы<br />
бар ауруларды динамикалық бақылау<br />
сияқты медициналық қызмет түрлерін<br />
пайдалана алады.<br />
Міндетті әлеуметтік медициналық<br />
сақтандыру екінші пакетке жатады. Яғни,<br />
табысы аз, қалтасы қымбат шараларды<br />
көтермейтін МРТ, компьютерлік томография,<br />
қанмен және қан компоненттерімен<br />
қамтамасыз ету, медициналық оңалту<br />
және қалпына келтіруге бағытталған<br />
ем-дом шаралары, емдік тамақтану<br />
сынды шаралар жатады.<br />
Павлодар қалалық №4 емхананың<br />
бас дәрігері Арман Отарбековтың айтуынша,<br />
мұндай көмекті алғысы келетін<br />
адам емханада тіркелуі тиіс.<br />
Мемлекет назарындағы басты мәселе –<br />
ұлт саулығы. Медицина саласында қолға<br />
алынған реформа халықтың денсаулығын<br />
жақсартуды көздейді. Қазіргі уақытта<br />
адамдар медициналық сараптамадан<br />
өтуі үшін қаражатының 40 пайызын<br />
жұмсайды. Дәрі-дәрмек сатып алып,<br />
ақылы негізде емханаларға қаралады. Бұл<br />
отбасылық бюджетке салмақ түсіретіні<br />
белгілі. Ал алдағы <strong>жыл</strong>ы іске қосылатын<br />
жаңа жүйе аталған шығынның белгілі<br />
бір бөлігін сақтандыру есебінен жабатын<br />
болады. Тегін медициналық көмекті<br />
мемлекеттік клиникалардан бөлек,<br />
жекеменшік медициналық мекемелер<br />
де көрсететін болады, дейді ол.<br />
Бас дәрігердің сөзінше, мемлекет<br />
<strong>20</strong><strong>20</strong> <strong>жыл</strong>ы халықтың 15 санатына<br />
жеңілдік беріліп, жарнаны мемлекет<br />
төлейді. Олардың қатарында балалар,<br />
жұмыссыздар, мүгедек баласы барлар,<br />
Алтын алқа, Күміс алқа иегерлері, Ұлы<br />
Отан соғысының ардагерлері, жоғары<br />
оқу орындары мен колледждерде білім<br />
алатын студенттер, 3 жасқа дейінгі бала<br />
күтімімен айналысатындар, т.б. жатады.<br />
Қызмет сапасы<br />
тексеріледі<br />
«Әлеуметтік медициналық сақтандыру<br />
қоры» Павлодар облыстық филиалы<br />
азаматтарға көрсетілетін медициналық<br />
көмек сапасын жүйелі түрде бақылап,<br />
ай сайынғы қызметтерін төлейді. Төлем<br />
көрсетілген қызметтердің сапасына<br />
жүргізілген мониторингтің қорытындысы<br />
бойынша есептеледі.<br />
Филиалдың медициналық қызметтер<br />
сапасын мониторингілеу бөлімінің басшысы<br />
Алмагүл Ахметжанованың айтуынша,<br />
мониторинг көрсетілген медициналық<br />
қызметтердің сапасы мен көлемін<br />
Табиғи тамақ тиімді<br />
Жаңа туған нәрестенің дұрыс тамақтанып, денсаулығының<br />
мықты болуы маңызды. Мамандар нәресте дұрыс өсуі үшін<br />
табиғи сүтпен қоректенуі керек екенін айтады.<br />
Павлодар қалалық №4 емхананың<br />
педиатры Зейнеп Боранбаеваның<br />
айтуынша, кішкентай нәрестені ана<br />
сүтімен тамақтандырған дұрыс. Өйткені<br />
табиғи сүттің құрамында 500-ден астам<br />
пайдалы дәрумен бар. Ондағы ағуыз,<br />
майлар, көмірсу, дәрумендер тез әрі<br />
жеңіл қорытылады. Ал дәріханалар<br />
мен дүкендерде сатылатын жасанды<br />
ұнтақтың құрамында бар-жоғы 50-70-ке<br />
жуық дәрумен кездеседі. Баланы мұндай<br />
жолмен тамақтандыру оның дене<br />
салмағына, ой-өрісінің дамуына кері<br />
әсерін тигізетінін білген жөн. Ана сүті –<br />
бала үшін <strong>жыл</strong>ы, таза, биологиялық<br />
қасиеттерге бай, табиғи тағам.<br />
- Ана сүті баланың жас ерекшелігіне<br />
байланысты өзгеріп тұрады. Тіпті,<br />
нәресте ауырып қалған жағдайда оның<br />
құрамында өзгеріс пайда болады. Табиғи<br />
сүт нәрестенің иммунитетін көтеретін<br />
А дәруменіне толы. Ана сүтінің мол<br />
болуы баланы дұрыс тамақтандыруына<br />
байланысты. Бала 4 айға толғанға дейін<br />
бақылайды. Медициналық сақтандыру<br />
қоры қызметтің нақты көрсетілген немесе<br />
көрсетілмегенін, емдеу хаттамаларының<br />
талапқа сай толтырылуын, нәтижесін<br />
тексереді. Қандайда бір олқылықтарға<br />
жол берген медицина ұйымына айыппұл<br />
салынады. Ал емдеу барысында өрескел<br />
заң бұзушылықтар орын алған жағдайда<br />
іс құқық қорғау органдарына жіберіледі.<br />
Павлодар облысында 63 медициналық<br />
ұйым тегін медициналық көмек көрсетеді,<br />
оның 28-і – жекеменшік.<br />
- Ағымдағы <strong>жыл</strong>дың екінші тоқсанында<br />
стационарлық көмектің сапасына жасалған<br />
мониторинг нәтижесі бойынша ақаулар<br />
саны 37%-ға, салынған айыппұл сомасы<br />
19%-ға төмендеді. Сондай-ақ, стационарды<br />
алмастыратын көмек бойынша<br />
ақаулар саны 2 есе азайған. Бұл<br />
қызмет көрсетушілерге экономикалық<br />
тұрғыда қолданылған шаралар нәтижесі<br />
мен олардың азаматтарға көрсеткен<br />
медициналық көмек сапасының<br />
жақсарғанын көрсетеді. Бұл бағыттағы<br />
жұмыстар жалғасатын болады, - дейді<br />
Алмагүл Ахметжанова.<br />
Медициналық көмек көрсетуде<br />
ақаулардың алдын алу үшін айыппұлдан<br />
бөлек, қор сарапшылары медициналық<br />
қызметкерлер арасында түсіндіру,<br />
медициналық қызметтердің сапасын<br />
сараптау, емделушілердің құқығын қорғау<br />
мен ауруларды басқару бағдарламасын<br />
жүргізу сұрақтары бойынша жұмыс<br />
жүргізеді. Сонымен қатар, көрсетілген<br />
медициналық көмектің сапасын<br />
мониторингілеу нәтижесін тұрақты түрде<br />
жариялап отыруды жоспарлауда. Қор<br />
мамандары бұл шараның дәрігерлерді<br />
тәртіпке шақырып, халыққа сапалы<br />
медициналық көмек көрсетуге ынталандыра<br />
түседі деген сенімде.<br />
күндіз әрбір екі сағат сайын, түнде<br />
әрбір 3 сағат сайын емізген жөн. Егер<br />
нәресте ұйықтап жатса, тамақтандыру үшін<br />
ояту маңызды. Ал аталмыш мерзімнен<br />
асқан баланы тамақты сұрауына байланысты<br />
емізуге болады. Ұйықтап жатса,<br />
тамақтандыру үшін оятпауға болады, -<br />
дейді педиатр.<br />
Зейнеп Боранбаеваның сөзінше,<br />
физикалық және психологиялық себептерге<br />
байланысты балаға 2 жасқа дейін<br />
табиғи сүт берген дұрыс. Бала бір жасқа<br />
толғаннан кейін сүттің құрамында жоғарыда<br />
айтқан иммунитетті көтеретін дәрумен<br />
саны одан сайын арта түседі. Ана сүті<br />
балаға <strong>жыл</strong>улық, махаббат сыйлайтынын<br />
да ескерген жөн. Қосымша тамақты<br />
6 ай өткен соң ғана бере бастаған<br />
дұрыс. Ана сүтінің құрамында қорғаныш<br />
факторлары барын білген жөн. Олар<br />
нәрестені ішек инфекцияларының, түрлі<br />
тыныс жолдарының ауруларынан қорғайды.<br />
Бастысы, балалар басқа аурулармен<br />
сирек ауырады<br />
- Әрбір ана дайын ботқаны дұрыс<br />
әзірлеуді меңгеруі керек. Бұл ретте<br />
Павлодар қалалық №4 емхананың мамандары<br />
жас және болашақ аналарды үйретіп,<br />
шеберлік сағаттарын ұйымдастыруды қолға<br />
алған. Балалар корпусындағы 224 кабинетте<br />
аптаның әр жұмасы күні болашақ<br />
аналарға баланы дұрыс тамақтандыру<br />
бойынша дәріс өткізіледі. Бұдан бөлек,<br />
6 айға толған балаларға дұрыс ботқа<br />
әзірлеуді үйрететін ресурс орталығы<br />
жұмыс істейді. Келем деушілерге есігіміз<br />
ашық, - дейді дәрігер.<br />
А.АСҚАРҚЫЗЫ.<br />
ТЕМІРҚАЗЫҚ<br />
Беттің үйлестірушісі -<br />
Айдана<br />
ҚУАНЫШЕВА<br />
8 (7182) 66-15-31<br />
Өмір<br />
жасыңызды<br />
ұзартыңыз!<br />
Әлеуметтік парақшаларда қан<br />
тапсыру арқылы өзгелерге өмір<br />
сыйлау жөнінде ақпараттарды жиі<br />
оқимыз. Көмек сұрайтындарды<br />
да көптеп кездестіреміз.<br />
Медицина саласының мамандары қан<br />
тапсырған адам өз өмірін ұзарта алатынын<br />
айтады. Жиі қан тапсыратын тұрақты донорлар<br />
өмір сүру уақытын 5 <strong>жыл</strong>ға ұлғайта алады.<br />
Шыны керек, дене жарақатын алып, қанын<br />
көп жоғалтқан адамға көмек ауадай қажет<br />
екенін білеміз. Донорлық қан арқылы ауыр<br />
дертке шалдыққандарды өлімнен арашалап<br />
қалуға болады.<br />
Өзгеге өмір сыйлау арқылы адам өзін-өзі<br />
жаңартады екен. Яғни, өзгеге донор болу<br />
денсаулыққа пайдалы дейді ақ халаттылар.<br />
Мұндай қайырымды іс арқылы кез келген адам<br />
жүрек-қан тамыры, бауыр, ас қорыту, ұйқы<br />
безі жұмысының бұзылуын алдын алады. Мына<br />
қызыққа қараңыз. Қанды өте көп мөлшерде<br />
жоғалтқан адам бұрындары басқаға донор<br />
болып, қанын берген болса, ол науқастың<br />
өлімнен аман қалу мүмкіндігі зор екен. Тұрақты<br />
түрде қан тапсыру арқылы адам ағзасын<br />
жаңартатын көрінеді. Қан тапсыру арқылы<br />
медициналық тексерістен өтіп, денсаулығын<br />
толық бақылай алады. Бұл ретте адамдар<br />
гемоглобин мөлшерін, қан тобын анықтап,<br />
терапевт маманның қабылдауында болады.<br />
Тіпті, қазір жиі кездесетін қан қысымы,<br />
инфаркт сынды аурулардың да алдын алуға<br />
болады. Бірақ барлық адам мұндай қайырымды<br />
іске бара алмайды. Мәселен, ауыр дертке,<br />
вирустық гепатит, онкологиялық ауруларға<br />
шалдыққандар өзгеге қан құя алмайды.<br />
Тұмау жұқтырғандардың өзі 1 ай уақыттан<br />
кейін ғана, жазылған соң қан тапсыра алады.<br />
Баршамызға белгілі, елімізде сирек<br />
кездесетін қан тобы – 4. Олардың үлесі<br />
11 пайызға тең екен. Ал қалған қан топтарына<br />
жататын адамдардың саны 30 пайызды<br />
құрайды. Ең көп кездесетін қан тобы –<br />
бірінші.<br />
Шыны керек, қан тапсыруға қатысты<br />
жарнамаларды көргенде, аса мән бермей<br />
жа<strong>тамыз</strong>. Біздің көмегімізге мұқтаж жандардың<br />
барын ескерсек, ойлануға болатын сияқты.<br />
Мұндай игі іс арқылы денсаулығыңызға<br />
пайда тигізуден бөлек, өзгеге өмір сыйлау<br />
арқылы қайырымды іс жасауға болады. Өмір<br />
жасыңызды ұзартқыңыз келсе, іске сәт!
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ЖАРНАМА <strong>20</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong> 7<br />
ТАҒЗЫМ<br />
Бұл мақаланы төмендегі<br />
суретке түсінік бере кетуден<br />
бастағанды жөн көрдім. Мына<br />
фотосуретке қырық <strong>жыл</strong>дан асты.<br />
Ол 1974 <strong>жыл</strong>дың 26 қаңтарында<br />
түсірілген. Бұрынғы Лебяжі, қазіргі<br />
Аққулы ауданының Шарбақты<br />
орта мектебінде аудандағы білім<br />
ордаларының директорлары мен<br />
орынбасарларының семинары өтті.<br />
Оған барлық мектептен мамандар<br />
қатысқан еді. Бұл - сол сәттен<br />
естелік.<br />
Шарбақты орта мектебі<br />
облыстық деңгейде өндірістік<br />
оқу бригадасының бәсекелестік<br />
жарысында үштіктің қатарында,<br />
кабинеттік оқу жүйесін іске асыруда<br />
ауданда бірінші орында болғаны<br />
әлі есімде. Спорттық сайыста<br />
да аты шыға бастаған болатын.<br />
Сол кездегі бірге еңбек еткен<br />
әріптестеріме мыңнан бір алғыс<br />
айтып, басымды иемін.<br />
Мен енді қолымдағы суреттегі<br />
біраз мектеп басшыларына<br />
ауысамын. Менің әңгімем Потанин<br />
атындағы орта мектепте Семейдің<br />
педагогикалық институтын тәмәмдап<br />
келіп, табаны күректей қырық<br />
<strong>жыл</strong>дан аса еңбек етіп, 25 <strong>жыл</strong><br />
сол мектептің директорлығынан<br />
абыройлы зейнеткерлікке шыққан<br />
азаматымыз туралы болмақ. Ол -<br />
Қалел Теміржанұлы Теміржанов.<br />
Тірі болса Аққулы ауданының 80<br />
<strong>жыл</strong>дық мерейтойы қарсаңында<br />
ел құрметіне бөленер еді. Осы<br />
орайда Жүсіп Баласағұнның «Құтты<br />
білік» дастанындағы:<br />
«Құдай өзі шыбын жанды<br />
сыйлады,<br />
Бәрін өзі, қайта алды, қимады» -<br />
Ұмытылмас азамат<br />
Халыққа сыйлы ел ағаларын, олардың елеулі еңбегін кейінгі буынға үлгі ету –<br />
артында қалған ұрпағы мен ағайын-туыс, дос-жарандарының міндеті деп білемін.<br />
деген сөзі еріксіз еске оралады.<br />
Теміржановтар отбасындағы сол<br />
қаралы қайғыға 12 <strong>жыл</strong> болып<br />
қалған екен. Мына бір шағын<br />
суретте солдан оңға қарай бірінші<br />
тұрған Мырзабеков Ораз, екінші<br />
әңгімеге құлақ түре, зер салып<br />
тыңдап тұрған, сұңғақ бойлы<br />
сымбатты азамат Қалекең бүгінде<br />
тірі болса 80 жасқа толар еді.<br />
Үшінші әңгіме айтып тұрған<br />
Ямышев орта мектебінің сол кездегі<br />
директоры – Ұлы Отан соғысының<br />
ардагері Қызыл жұлдыз және Құрмет<br />
белгісі ордендерінің, бірнеше<br />
медальдар мен КСРО жоғарғы<br />
кеңесінің құрмет грамотасының<br />
иегері Смаилов Қапсаттар Жәбекұлы,<br />
төртінші Әлібаев Қабидолла Әлиұлы,<br />
бесінші соғыс және еңбек ардагері,<br />
көптеген медальдар мен республика<br />
деңгейінде грамоталар алған<br />
Лебяжі орта мектебінің директоры<br />
Әбетов Қайырбай Әбетұлы,<br />
алтыншы Байтілеуов Шоқан – Бірінші<br />
май орта мектебінің директоры.<br />
Бұл күнде Ораз отбасымен бірге<br />
зейнеткерлік өмір кешуде. Суреттегі<br />
азаматтардың әрқайсысының<br />
қалдырған ізі, педагогикалық<br />
тағзымдық еңбектері жастарға<br />
шынайы үлгі.<br />
Аудандық оқу бөлімінде<br />
еңбек етіп жүргенімде облыстық<br />
білім басқармасы мектептердегі<br />
инспекторлық тексеріс кезінде<br />
директорлар мен орынбасарларының<br />
сабағына міндетті түрде қатысып,<br />
мұғалімдерді де қатыстырып,<br />
сабақтарын жан-жақты талдап,<br />
үлгі ететін.<br />
Облыстық білім басқармасының<br />
сол кездегі инспекторы, бүгінгі<br />
күні Павлодар мемлекеттік<br />
университетінің кафедра меңгерушісі,<br />
педагогика ғылымдарының<br />
докторы, профессор Жұматаева<br />
Еңлік Өсербайқызы екеуіміз және<br />
Қалел Теміржанов сол мектептен<br />
2-3 мұғалімді алып, 10-сыныптағы<br />
қазақ әдебиеті сабағына қатыстық.<br />
Сол күнгі сабақ үстінде облыс<br />
инспекторының: «Қабидолла<br />
Сол жақтан екінші тұрған - Қ.Теміржанов<br />
Әлиевич, мына мұғаліміңіз сабақты<br />
өте шебер жүргізеді екен. Дауыс<br />
ырғағы да керемет, класта масаның<br />
ызыңы болса естілгендей өте баяу,<br />
ақырын сөйлейді. Оқушылары<br />
мұғаліміне әбден үйреніскені<br />
байқалады. Нағыз басшы әр мұғалім<br />
осындай болуы керек. Мен барған<br />
соң Тәжекеңе толық жеткіземін»,<br />
- деген сөзі көңіліме жағымды,<br />
бойыма досым үшін мақтанышты<br />
ұялатқан болатын. Тәжекең дегені,<br />
облыстық оқу басқармасын 24<br />
<strong>жыл</strong>дан аса басқарған, педагогика<br />
ғылымдарының кандидаты, біздің<br />
басшымыз болған Шәймерденов<br />
Тәжібай Рахметоллаұлы. Бүгінде<br />
ол 91 жаста, еңбек демалысында.<br />
Бір–екі ай бұрын ғана Қазақ<br />
ССР оқу министрінің құрмет грамотасымен<br />
марапатталған Қалекең<br />
көп ұзатпай кеудесіне Қазақ ССР<br />
халыққа білім беру ісінің озығы<br />
деген төсбелгіні таққаны ата-аналар<br />
мен ұжымының алдында абыройын<br />
асқақтата түскені хақ. Осы жерде,<br />
авторы есімде қалмағанмен, өлең<br />
шумақтарының жолдарын ұмытпаған<br />
екенмін. Оны Қалел Теміржанұлы<br />
туралы әдейі айтқандай болып<br />
тұр. Қалекеңе тели кетсем артық<br />
болмас. Онда былай делінген:<br />
«Жақсының жаны жомарт,<br />
жүзі жарқын,<br />
Аузынан шыққан сөздің бәрі<br />
де – алтын.<br />
Сыры сай, сымбатына<br />
армен асқақ,<br />
Ісімен риза еткен туған<br />
халқын» -<br />
деген теңеуді қисынды пайдалануды<br />
дұрыс көрдім.<br />
Қалекеңнің қасиетті қара<br />
шаңырағының <strong>жыл</strong>уын кемітпей,<br />
отбасына жақсылығы мен ықыласты<br />
шуағын төгіп отырған балаларының<br />
анасы, сүйіп қосылған жары<br />
Күлбағиза (Күлкен) Нығметқызы мен<br />
балалары – өзінің көшірмесіндей<br />
тұңғышы Ақылбек Қалелұлы, кіші<br />
ұлы Асылбек Қалелұлы, қашан да<br />
туған-туысқа мейірімді Ләйлә қызы,<br />
немере, шөберелері де әкесінің,<br />
атасының нақыл өсиетті сөздерін<br />
жүректерінде сақтап, ұзақ ғұмыр<br />
кешулеріне тілектеспін.<br />
Балалары, ұрпағы, тіршілікте<br />
бірге алыс-берістері болған<br />
дәм-тұздары араласқан құдақұдағилары,<br />
көрші-қолаңдары,<br />
қимас достары, кезінде тәлім алып,<br />
ақыл кеңесінен өмірге жол ашқан<br />
шәкірттері барда әріптес досымыз,<br />
марқұм Қалел Теміржанұлының<br />
есімі көптің жүрегінде сақталады,<br />
сақталуға тиіс!<br />
Қабидолла ӘЛІБАЕВ,<br />
Қазақстанның білім беру<br />
саласының Құрметті қызметкері,<br />
Аққулы ауданының<br />
Құрметті азаматы.<br />
SARYARQA<br />
SAMALY<br />
МЕНШІК ИЕСІ:<br />
«Павлодар облысы әкімінің<br />
аппараты» мемлекеттік<br />
мекемесі (Павлодар қаласы)<br />
«Ертіс Медиа» ЖШС,<br />
«Saryarqa samaly»<br />
облыстық газеті<br />
Газетке Қазақстан Республикасы<br />
Ақпарат және коммуникациялар<br />
министрлігі Ақпарат<br />
комитетінің мерзімді басылымды,<br />
ақпарат агенттігін және<br />
желілік басылымды есепке<br />
қою, қайта есепке қою туралы<br />
19.06.<strong>20</strong>19 ж. №17747-Г куәлігі<br />
берілген.<br />
Газет 1979<br />
<strong>жыл</strong>ы<br />
«Құрмет<br />
белгісі»<br />
орденімен,<br />
<strong>20</strong>14 <strong>жыл</strong>ы<br />
«Алтын<br />
жұлдыз»<br />
жалпыұлттық<br />
сыйлығымен<br />
марапатталды.<br />
ЖШС директоры<br />
Асқар ШӨМШЕКОВ<br />
Бас редактор<br />
Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ<br />
Телефоны: 66-15-30<br />
ЖШС-нің мекенжайы:<br />
Павлодар қаласы,<br />
Қ.Сұрағанов көшесі, 21-үй.<br />
Редакцияның мекенжайы:<br />
140000, Павлодар қаласы,<br />
Астана көшесі, 143-үй.<br />
Теле/факс 66-15-30<br />
Газеттің электронды<br />
поштасы:<br />
ssamaly29@gmail.com.<br />
Бас редактордың<br />
орынбасары - 66-14-61.<br />
Жауапты хатшы - 65-12-74.<br />
Әлеуметтік бөлім - 66-14-63,<br />
66-15-31, 66-15-32.<br />
Экономика, саясат- 66-14-64,<br />
66-15-28, 66-14-65.<br />
«Айналайын» - 66-14-63.<br />
«Жас times» - 66-15-32.<br />
Жарнама бөлімі:<br />
s_samaIy_reklama@maiI.ru<br />
66-15-42, 66-15-40.<br />
Маркетинг және тарату<br />
бөлімі - 66-15-41.<br />
Фототілші, корректорлар -<br />
65-12-74.<br />
Хабарландыру<br />
«ПАВЛОДАРЭНЕРГО» АҚ «№7 ст., №8 ст. қазандық агрегаттарын,<br />
№7 ст. турбоагрегатын орнатумен «ПАВЛОДАРЭНЕРГО» АҚ<br />
3-ЖЭО-сын ұлғайту» ТЭН-не алдын ала ҚОӘБ жобасы бойынша<br />
жария тыңдауын өткізетінін хабарлайды.<br />
Жария тыңдау <strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong>ғы 19 қыркүйек күні сағат 11.00–де<br />
Павлодар қ., Торайғыров көш., 76 («ПАВЛОДАРЭНЕРГО» АҚ оқу<br />
орталығының ғимараты) мекенжайы бойынша өткізіледі. Қатысушыларды<br />
тіркеу 10.30-да басталады.<br />
Жобаға тапсырыс беруші: «ПАВЛОДАРЭНЕРГО» АҚ, тел. 8(7182)39-<br />
95-06, электронды пошта: info@pavlodarenergo.kz.<br />
Жобалық құжаттаманы әзірлеуші: «Институт “КазНИПИЭнергопром»<br />
АҚ, Алматы қ., Абылай хан даңғылы, 58/А, тел. 8 (7272)<br />
73-47-87, электронды пошта: main@knep.kz.<br />
Мемлекеттік экологиялық сараптама жүргізу жөніндегі орган:<br />
«Павлодар облысы бойынша экология департаменті» РММ.<br />
Жобалық материалдар www.tabigatpv.gov.kz сайтында орналастырылған.<br />
Жұртшылық өкілдері жобаның қағаз нұсқасымен мына мекенжай<br />
бойынша таныса алады: Павлодар қ., Солтүстік өнеркәсіптік аймақ,<br />
3-ЖЭО –ның өту ғимараты, Қайта құру және модернизациялау<br />
басқармасы кабинеті.<br />
Жоғарыда көрсетілген жоба бойынша ескертулер мен ұсыныстар<br />
E.Bogachonok@pavlodarenergo.kz, main@knep.kz электронды мекенжайлары<br />
бойынша қабылданады.<br />
Жария тыңдауды ұйымдастыруға жауапты тұлға – «Павлодар<br />
облысының жер қойнауын пайдалану, қоршаған орта және су<br />
ресурстары басқармасы» ММ, Балтабаева М.К. (32-93-79,<br />
65-25-59, baltabaeva.dpr@pavlodar.gov.kz).<br />
(<strong>20</strong>171)<br />
Тиімді жарнама!<br />
«Халық радиосы»- 100.5 FM толқыны өз жарнамаңызды<br />
«Бизнес FM» бағдарламасында орналастырудың ерекше<br />
мүмкіндігін ұсынады. Дыбыс роликтерін әзірлеу және жалға<br />
беру бағасы 3000 теңгеден бастап, ал хабарландырудың<br />
әрбір сөзі үшін 100 теңге, 10 сөзден асса, бағасы 80<br />
теңге болады. Жарнамаңыз күніне 24 рет шығып,<br />
тыңдаушылардың 90%-дан астамын қамтиды. Бұл<br />
жарнама беруші үшін ең тиімді де нәтижелі болатыны<br />
сөзсіз! «Халық радиосы» толқынындағы «Бизнес FM»<br />
бағдарламасы Сізді міндетті түрде естиді!<br />
Кәріпбек Төкенұлын еске аламыз<br />
Ұлағатты ұстаз, қадірлі әкеміз Кәріпбек Төкенұлы<br />
1931 <strong>жыл</strong>ы 5 ақпанда, бұрынғы Семей облысы<br />
Абралы ауданында дүниеге келген. Жоғары оқу<br />
орнын бітірген соң, Павлодар облысының Ермак<br />
ауданында инспектор, содан соң қазақ тілі<br />
әдебиетінен 40 <strong>жыл</strong>дай сабақ берді. Ұстаздық<br />
қызмет атқарды.<br />
Әкеміз Қаттарқызы Лизамен жұбайлық<br />
өмір кешіп, 9 бала өсіріп, жеткізіп, ұлын ұяға,<br />
қызын қияға қондырып, әкелік борышын адал<br />
атқарған жан еді.<br />
Бұл дүниеден өтіп кеттің, жан әке,<br />
Жан едің ғой біз өлімге қимайтын.<br />
Жалғастырар өміріңді ұрпақ бар,<br />
Жарық дүние болып кетті сізге тар.<br />
Ақылшымыз, асқар таудай әкеміз,<br />
Енді міне, болып қалдық сізге зар,<br />
Бір <strong>жыл</strong> болды сіз өмірден өткелі,<br />
Не деген ең, өмір деген өтпелі.<br />
Атам қайда? – деп немерелер сұрайды.<br />
Естияр боп олардың да жеткені,<br />
Жатқан жеріңіз жарық, ауыр топырағың жеңіл, иман байлығын<br />
берсін.<br />
Әкеміздің <strong>жыл</strong>ына арналған ас <strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong>дың 24-і <strong>тамыз</strong> күні,<br />
сағат 13.00-де, Павлодарское ауылының мешітінде беріледі.<br />
Еске алушылар: балалары және інісі Жомарт.<br />
(858)<br />
ÆÀÐÍÀÌÀ<br />
66-15-40 66-15-42<br />
Газеттің нөмірі «Saryarqa<br />
samaly»-ның компьютер<br />
oрталығында теріліп, беттелді.<br />
Газет аптасына үш рет шығады,<br />
апталық таралымы 12531 дана,<br />
бүгінгі көлемі 2 б.т.<br />
«Дом печати» ЖШС баспаханасында<br />
басылды. ҚР Павлодар<br />
қаласы, Астана көшесі, 143-үй.<br />
Газеттің сапалы басылуына<br />
баспахана жауап береді.<br />
Телефоны. 8 (7182) 61-80-26.<br />
Басылуға қол қойылған<br />
уақыты 17.00.<br />
Тапсырыс - 1641<br />
Хаттар, қолжазбалар,<br />
фотографиялар мен суреттер<br />
рецензияланбайды және<br />
қайтарылмайды.<br />
Көлемі А4 (14 кегль)<br />
форматындағы<br />
2 беттен асатын материалдар<br />
қабылданбайды.<br />
Редакция оқырмандардан<br />
түскен барлық хаттарды тегіс<br />
жариялауды және оларға жауап<br />
беруді міндетіне алмайды.<br />
Жарнамалық<br />
материалдардың<br />
мазмұнына жарнама<br />
берушілер жауап береді.<br />
Нөмірді әзірлеу барысында<br />
интернет ресурстарынан<br />
алынған фотосуреттер де<br />
пайдаланылды.<br />
Авторлардың пікірлері редакция<br />
ұстанған көзқарасқа сәйкес<br />
келмеуі де мүмкін.<br />
«Saryarqa samaly»-нда<br />
жарияланған материалдарды<br />
көшіріп немесе өңдеп басу<br />
үшін редакцияның жазбаша<br />
рұқсаты алынып, газетке<br />
сілтеме жасалуы міндетті.<br />
Баспа индексі 65441.
8 <strong>20</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong> ИІРІМ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ШОҢ БИ ЕДІГЕҰЛЫНЫҢ ТУҒАНЫНА – 265 ЖЫЛ<br />
Құран оқудан жарысты<br />
Биыл Баянауыл сыртқы округінің аға сұлтаны, «Төртуыл»<br />
одағының төбе биі, тарихи тұлға Шоң би Едігеұлының туғанына –<br />
265 <strong>жыл</strong>. Бабамыздың мерейтойы қазақ халқының маңдайына<br />
біткен біртуар тұлғаларды сыйлаған мекен - Торайғыр ауылында<br />
аталып өтті. Мұнда ерекше шара, Құран оқудан облыстық сайыс<br />
ұйымдастырылды.<br />
СПОРТ<br />
Жексенбі күні - Халықаралық<br />
спорт күніне орай «Ertis Half<br />
Marathon – Достық өзені»<br />
атты жартылай марафоны<br />
өтті. Шараға 600-ден астам<br />
адам қатысты.<br />
Марафон<br />
мәресіне жетті<br />
Айдана ҚУАНЫШЕВА<br />
Арғысы Айдабол, Тайкелтір, Едіге,<br />
Шоң, Торайғыр билер, ақын Сұлтанмахмұт<br />
Торайғыров, Қамар Қасымов, Шәкен<br />
Айманов сынды асыл перзенттер дүниеге<br />
келген өңір аймағымыздың ғана емес,<br />
еліміздің мақтанышы десек қателеспейміз.<br />
Осынау киелі өлкеде Шоң би Едігеұлының<br />
туғанына 265 <strong>жыл</strong> толуына орай, Елбасы<br />
Н.Назарбаевтың «Ұлы Даланың жеті қыры»<br />
мақаласындағы «Ұлы Даланың ұлы есімдері»<br />
жобасын жүзеге асыру мақсатында Құран<br />
оқудан облыстық жарыс ұйымдастырылды.<br />
Ауқымды шараға облыстық Мәшһүр Жүсіп<br />
орталық мешіті мен «Мәшһүр Жүсіп» қоры<br />
қолдау көрсетті. Сонымен қатар, Павлодар<br />
қалалық мәдениет және тілдерді дамыту<br />
бөлімінің тілдер секторының меңгерушісі<br />
Мейрам Нұғыман, ауылдық мәдениет үйінің<br />
қызметкерлері де атсалысты.<br />
Қамар Қасымов атындағы Мәдениет<br />
үйінде өткен облыстық жарыс 2 бөлімнен<br />
тұрды. Алғашқы бағыт бойынша бақ<br />
сынағандар жеребе арқылы таңдаған<br />
Құранның 1 парасын жатқа оқып, қазылар<br />
алқасы тарапынан қойылған сұраққа жауап<br />
берді. Ал екінші бөлімде қатысушылар<br />
Құран Кәрімді мәнерлеп оқудан жарысты.<br />
Оларға да қосымша тапсырмалар берілді.<br />
Сайыс үміткерлеріне Баянауыл ауданы<br />
«Мұса Мырза» мешітінің ұстазы Берікбай<br />
Германұлы кесімді баға беріп, төрелік етті.<br />
Сонымен қатар, Павлодар қаласындағы<br />
«Омар Әл-Фаруқ» мешітінің бас имамы<br />
Есембек Советұлы, облыстық Мәшһүр<br />
Жүсіп орталық мешітінің азаншысы Дәулет<br />
Сембайұлы, Екібастұз қалалық орталық<br />
мешітінің ұстазы, қари Ақбарқожа Омарұлы,<br />
Баянауыл ауданы, Майқайың кентінің наиб<br />
имамы Бірлік Скандарұлы төрелік етті.<br />
Қазақстан Мұсылмандары діни басқармасының<br />
Павлодар облысы бойынша өкіл<br />
имамның орынбасары, Мәшһүр Жүсіп орталық<br />
мешітінің наиб имамы Қанат Қабай жарысқа<br />
арнайы келіп, қатысушыларды құттықтап,<br />
ұйымдастырушыларға алғысын білдірді.<br />
- Пайғамбарымыз (с.ғ.с) хадистерінде<br />
«Сендердің ең жақсыларың – Құранды<br />
үйреніп, оны басқаларға үйреткендерің» деп<br />
келтіреді. Сондықтан Мұсылман адамының<br />
ең басты ұстанымы Құран болуы керек.<br />
Оны тек жаттап қана қоймай, өмір бойы<br />
ұстанатын жолына айналдыруы керек.<br />
Өзбекстан, Қырғызстанда қарилар өте<br />
көп кездеседі. Елімізде Шымкент жастары<br />
Құранды жаттауға көптеп келуде. Біздің<br />
өңірде де осы Құранды жаттайтын қарилар<br />
мен шәкірттерді оқытуымыз қажет. Басқа<br />
аудандарда да осындай жарыс өткізілсе<br />
дейміз, - деді Қанат Қабдіразақұлы.<br />
Жарысқа аудан, қала мешіттерінен 30-дан<br />
астам үміткер қатысты. Олардың арасында<br />
мешіт шәкірттері мен медресе түлектері,<br />
«Құран жаттау» орталығының шәкірттері<br />
болды. Барлығы жоғары дайындықпен<br />
келіп, қасиетті Құранның аяттарын шынайы<br />
ықыласпен оқыды. Атап өтерлігі, жарыста<br />
бақ сынағандардың қатарында имандылыққа<br />
бет бұрған мектеп жасындағы шәкірттердің<br />
қатары да көп болды. Қазылар алқасы<br />
қатысушыларды тізім бойынша шақырып,<br />
берілген тапсырмадан бөлек, қосымша<br />
сұрақтарын қойып, үміткерлердің білімі<br />
мен білігін бағалады.<br />
Жүлдегерлерді филология ғылымдарының<br />
кандидаты, профессор Ертай Жүсіпов<br />
марапаттады.<br />
- Әлемдегі мұсылмандардың көпшілігі<br />
Аллаға мың шүкір етсе, біз қазақ одан екі<br />
есе көп шүкір айтуымыз керек. Өйткені<br />
Алла Тағала бізді қазақ қып жаратты.<br />
Көп ұлттарда мұндай әулие, билер жоқ.<br />
Бейбіт аспан астында Құран оқудан жарыс<br />
өткізіп жатқанымызға шүкір етейік. Барлық<br />
ұйымдастырушыларға, қол ұшын созған<br />
азаматтарға Алла разы болсын, - деді ол.<br />
Қазылар алқасының шешімімен құранды<br />
жатқа оқу секциясы бойынша 3-орынды<br />
Ақсу қаласынан келген Бауыржан Әлімбеков<br />
алды. Ал Ақтоғай ауданының атынан бақ<br />
сынаған Ержан Амралинов жүлделі екінші<br />
орынға ие болды. Құранды нақышына<br />
келтіріп оқыған екібастұздық Райымбек<br />
Тілеубердинов жеңімпаз атанып, бірінші<br />
орынды қанжығасына байлады. Ал Құранды<br />
мәнерлеп оқу секциясы бойынша 3-орынды<br />
Май ауданынан келген Жағыпар Ғабдылғазиз<br />
иеленсе, екінші орынды павлодарлық<br />
Олжас Сираж жеңіп алды. Жүлделі бірінші<br />
орынды Екібастұз қалалық мешіті атынан<br />
сынға түскен Хайрол Нұрахмет еншіледі.<br />
Жүлдегерлердің барлығына ақшалай сыйлық<br />
табыс етілді. Өзге қатысушыларға Алғыс<br />
хат пен, Шоң би Едігеұлының мерейтойына<br />
арнап шығарылған төсбелгі және Ыбырай<br />
Алтынсариннің «Кел, балалар, оқылық»<br />
атты кітабы сыйға тартылды.<br />
Райымбек ТІЛЕУБЕРДИНОВ,<br />
Құранды жатқа оқу секциясының жеңімпазы:<br />
- Құранды оқумен 1 <strong>жыл</strong> айналысып<br />
келемін. Жаз мезгілінде Оңтүстік<br />
Қазақстан облысындағы Сарыағашқа<br />
жолым түсіп, Құранды жаттап,<br />
ұстаздардың уағызын тыңдадым. Бұл<br />
жарысқа бір апта дайындалдым. Өзім<br />
Екібастұз қалалық мешітінің шәкіртімін.<br />
Құран жаттауды Алла Тағала нәсіп етті.<br />
Сол үшін шүкіршілік етемін.<br />
Торайғыр ауылы,<br />
Баянауыл ауданы.<br />
Қарлығаш ХАШЫМҚЫЗЫ<br />
«Ertis Half Marathon – Достық өзені»<br />
марафонына Павлодар облысының<br />
тұрғындарынан бөлек, Нұр-Сұлтан, Орал,<br />
Алматы, Шымкент, Семей, Қарағанды,<br />
Теміртау, Қостанай, Көкшетау өңірлерінен,<br />
сонымен қатар Ресейдің Омбы және<br />
Новосібір қалаларынан спортшылар<br />
арнайы келді.<br />
Шараға қатысушылар жүгіруден бақ<br />
сынады. Мұндағы жартылай марафонның<br />
жалпы ұзындығы – 21 шақырым.<br />
Экиден эстафетасының да ұзындығы<br />
осыған тең. Сонымен қатар, балалар<br />
1 шақырымды бағындыру керек болса,<br />
мектеп жасындағылар үшін VIP жүгіру<br />
100 метр және жаппай жүгіру мен<br />
скандинавиялық жаяу жүріс 1,6 шақырымды<br />
құрады. Жарысқа қатысушы ерлер<br />
5 шақырымға жүгіріп, КСРО рекордшысы,<br />
спорт шебері Александр Кузнецовтың<br />
жүлдесі үшін бақ сынаса, әйелдер<br />
3 шақырымды жүгіріп өтіп, 1998 <strong>жыл</strong>ғы<br />
Нагано Олимпиадасының қола жүлдегері<br />
конькиші Людмила Прокашеваның кубогі<br />
үшін сайысқа түсті.<br />
Running Pavlodar құрама командасының<br />
үйлестірушісі Сапаргелді Әбдірашев<br />
марафонға көптеген спорттық сайыстардың<br />
чемпиондары арнайы келгенін айтады.<br />
- Бұл шараны өткізуге біз 3 <strong>жыл</strong><br />
дайындалдық. Нәтижесінде марафонға<br />
қатысуға еліміздің әр түкпірінен және<br />
көршілес Ресей елінен спорштылар<br />
келді. Мұндағы ең көп адам қатысқан<br />
түрі экиден эстафетасы болды. Яғни<br />
21 шақырымды бағындыруға 250 адам<br />
жүгірді. Атап өтерлігі, шарамызға қысқы<br />
жүзуден 80 жастағы әлем чемпионы<br />
Евгений Житнов, мүгедектер арбасындағы<br />
марафоншы Аркадий Губарев және жүзден<br />
астам марафонға қатысушы Амегульсин<br />
Мұсылмановалар қонақ болып келді, -<br />
дейді Сапаргелді Әбдірашев.<br />
Марафон жүлдегерлері «Eртіс<br />
Promenade» сахнасында арнайы марапатталды.<br />
Шара соңы жергілікті өнерпаздардың<br />
концертіне ұласты.<br />
Амегульсин МҰСЫЛМАНОВА,<br />
72 жаста, марафонға қатысушы:<br />
- Бұл - мен қатысып отырған<br />
111-ші марафон. Оның ішінде 103-і<br />
42 шақырымға арналған. Мен 5, 10<br />
шақырымдағы жүгірістерді санап<br />
отырған жоқпын. Жүгіру менің<br />
өмірімде ерекше орын алады. Қазір<br />
жүгірістен бөлек, биатлон, триатлонмен<br />
айналысамын. Сондықтан<br />
мен үшін бүгінгі 21 шақырым аса<br />
бір қиындық тудырып отырған жоқ.<br />
Ендігі мақсатым - Азия мен Малайзияда<br />
өтетін чемпионатқа қатысу.<br />
«EРТІС PROMENADE»<br />
Эдвард – Павлодарда!<br />
Сенбі күні «Eртіс Promenade» сахнасында<br />
румыниялық сазгер Эдвард Майя мен отандық<br />
эстрада жұлдыздары «Action» тобы өнер көрсетті.<br />
Қарлығаш ХАШЫМҚЫЗЫ<br />
Дәл осы күні павлодарлықтар «Мұнай-газ кешені қызметкерлерінің<br />
күнін» атап өтті. Айтулы датаға орай Ертіс-Баян өңіріне ат басын<br />
бұрған өнер иелері жерлестерімізге ерекше көңіл-күй сыйлай білді.<br />
- «Eртіс Promenade» жобасы қала тұрғындары үшін демалыс<br />
күндерін тиімді өткізетін орынға айналды. Себебі, біз мұнда өзіміздің<br />
сүйікті әншілерімізбен жүздесіп, олардың әндерін жанды дауыста<br />
тыңдай аламыз. Тіпті, концерттен кейін өңірге келген өнер иелерімен<br />
естелікке суретке түсуімізге де мүмкіндік бар. Бізге әр аптаның<br />
сенбісінде қазақстандық және шетелдік жұлдыздармен қауышуға<br />
мүмкіндік берген ұйымдастырушыларға зор алғысымызды білдіреміз, -<br />
дейді қала тұрғыны Азиза Болат.<br />
Сенбілік кеш әдеттегідей жергілікті өнерпаздардың концертімен<br />
басталып, отандық «Action» тобының шығармаларымен сабақтасты.<br />
Өнерлі топ түрлі жанрдағы хит әндерді орындап, көрермен көңілінен<br />
шыға білді. Тіпті, марқұм Батырхан Шүкеновтің репертуарынан<br />
ерекше орын алған «Джулия» әнін жерлестеріміз өнерлі топпен<br />
бірге шырқады. Ал айтулы күннің басты қонағы болған румыниялық<br />
Эдвард Майяны жерлестеріміз <strong>жыл</strong>ы қабылдады. Өз кезегінде<br />
әнші Павлодардағы ән кешін Қазақстанда туған анасына арнайтынын<br />
жеткізді.