Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
АТАЖҰРТ <strong>20</strong> <strong>тамыз</strong>, сейсенбі, <strong>20</strong>19 <strong>жыл</strong> 5<br />
«НҰРЛЫ КӨШ»<br />
Қандастарымыз оралды<br />
Моңғолияның Баян-Өлгей және Қобда аймақтарында<br />
тұрған қандастарымыз тарихи отанына – Павлодар<br />
жеріне оралды. Барлығы 13 отбасы, 80 адам атабаба<br />
жеріне тұрақтады.<br />
Қоныстанушылар барлығы<br />
1500 шақырым жол жүріп келген.<br />
«Елге ел қосылса - құт» дегендей,<br />
олардың атажұртқа аяқ басуын<br />
жақсы ырымға балаған жергілікті<br />
басшылық ақ дастарқан басына<br />
шақырды.<br />
- Қазақстанға 80 қандасымыз<br />
қайтып келіп отыр. Бұл – үлкен<br />
қуаныш. Бірінші жарты<strong>жыл</strong>дықта<br />
250 адам көшіп келді. Бұл -<br />
бір <strong>жыл</strong>ға берілген квота саны.<br />
Жалпы, «Нұрлы көш» мемлекеттік<br />
бағдарламасы аясында «Отандастар»<br />
қорының қолдауымен 330 адам<br />
қоныс аударды. Моңғолия жерінен<br />
13 отбасы көшіп келді, оларда<br />
кәмелетке толмаған 48 бала тәр-<br />
Қобда аймағынан келген<br />
Кенжехан Төлеу облыс басшылығына<br />
<strong>жыл</strong>ы қабылдау ұйымдастырғаны<br />
үшін алғысын білдірді.<br />
- Мен 82 жастағы анамды<br />
және 6 баламды бірге көшіріп<br />
әкелдім. Моңғолия елінде біз мал<br />
шаруашылығымен айналыстық,<br />
мұнда да берген баспанаға<br />
қоныстанып, ұсынған жұмысты<br />
қиынсынбай істеуге дайынбыз.<br />
Еңбек етуден жасқанбаймыз, -<br />
деді ол.<br />
Әулеттің үлкен ұлы мектепті<br />
тәмамдаған, ағылшын тілін<br />
меңгерген, ол әрі қарай білімін<br />
жалғастырғысы келеді. Кіші ұл<br />
болса, бастауыш сыныпта оқиды.<br />
биеленуде. Оларды балабақшамектепке<br />
орналастыру, ересек қандастарды<br />
жұмыспен қамту мәселелері<br />
шешілуде. Бүгінде шетелдерде<br />
тұратын, тарихи отанына қайтуға<br />
бекінген қандастарымызды көшіріп<br />
алуға ниеттіміз. Павлодар облысы<br />
оларды қабылдауға әзір,-деді облыс<br />
әкімінің орынбасары Асхат Оралов.<br />
«Біз қазақ болған соң, ата-баба<br />
тілін құрметтеп, болашағымызды<br />
Қазақстанмен байланыстыруды құп<br />
көрдік», дейді ол.<br />
Дүниежүзілік қазақтар қауымдастығы<br />
облыстық филиалының<br />
жетекшісі Болат Заутұлының<br />
айтуынша, көшіп келушілер елге<br />
800 килограм киім-кешек, заттармен<br />
жеткен. Жол-жөнекей қол ұшын<br />
бергендер аз болмаған.<br />
- Көшіріп әкелер алдында біз<br />
бұл отбасылардың тұрмысы қандай<br />
екеніне зер салдық. Қазақстанға<br />
көшсем дейтін отбасылардың<br />
жағдайымен танысып алдық.<br />
Сондай-ақ, киім-кешек, заттарды<br />
өткізуде шекараларда қандай<br />
кедергілер туындайтынын анықтадық.<br />
Ресей Федерациясының мемлекеттік<br />
шекарасы - Ташанте өткізу пунктінен<br />
өтерде иммигранттардың қандай<br />
қиындыққа тап болатынын білдік.<br />
Мәселелер туындамас үшін көші-қон<br />
кезінде Омбыдағы Қазақстан<br />
консулдығына арқа сүйедік.<br />
Қандастарымыз барлық жүктерімен<br />
аман-есен тарихи жеріне жетті.<br />
Қазіргі кезде отбасылар қалалық<br />
бейімдеу орталығына орналастырылды,<br />
деді ол.<br />
Облыстық жұмыспен қамту<br />
және әлеуметтік бағдарламаларды<br />
үйлестіру басқармасының басшысы<br />
Қайрат Нұрмағамбетовтің айтуынша,<br />
жаңадан қоныстанушыларға Май<br />
ауданы, Тереңкөл ауданы және<br />
Екібастұз қаласы ауылдық аймағына<br />
қарасты елдімекендерде тұрақтау<br />
ұсынылатын болады. Әрине, олар<br />
ұзаққа орын тебу мәселесін өздері<br />
шешеді. Қандастардың арасында<br />
ауылдық жерлерде қажет етілетін<br />
кәсіби мамандар бар.<br />
Көшіп келуші отбасылардың<br />
әрбір мүшесіне 88500 теңгеден жол<br />
шығыны мемлекеттік бағдарлама<br />
аясында өтеледі. Оларға облыстағы<br />
аудандардан бір <strong>жыл</strong> бойы тегін<br />
тұру құқығымен баспаналар жалға<br />
беріледі. Оларды кейін сатып алу<br />
мүмкіндігі де ұсынылады. Жыл<br />
соңына дейін Қытай, Моңғолия<br />
және Қарақалпақстан, Ресей<br />
жерлерінен 300 отбасы көшіп<br />
келеді деп күтілуде.<br />
Н.ҚАНАТБЕКҰЛЫ.<br />
Суреттерді түсірген - О.Саяхат<br />
САЛТ-САНА<br />
Дәстүріміздің жаршысы - аналар<br />
Шынында да қариясы кемел,<br />
апалары мейірлі, жезделері<br />
зейінді, қарындасы көрікті,<br />
әйелдері ақ некелі ел қашанда<br />
мәдениеті жағынан ең озық<br />
ел болмақ.<br />
Бауыржан Момышұлы отбасы тәрбиесіне<br />
байланысты мынадай бата берген екен:<br />
Қарияны кемел, сыпайы ғып бер,<br />
Ағаларды райлы ғып бер,<br />
Апаларды мейірлі ғып бер,<br />
Жезделерді зейінді ғып бер,<br />
Құдағиды кеңпейілді ғып бер,<br />
Қарындасты көрікті ғып бер,<br />
Інілерді бөрікті ғып бер,<br />
Әйелді ақ некелі ғып бер,<br />
Баланы қаны толық, шекелі ғып бер,<br />
Жиендерді жетелі ғып бер – деп, бүгінгі<br />
ұрпақты жақсы тәрбиеге шақырады.<br />
Екібастұз қаласындағы «Ана ұлағаты»<br />
қоғамдық бірлестігіндегі аналардың ұрпақ<br />
тәрбиелеу жолындағы игі істері ауыз<br />
толтырарлықтай. «Қыздар тәрбиесі», «Ибалы<br />
келіндер», «Әжелер өнегесі», «Жеңге мен<br />
қайын-сіңлі», «Ауыл тынысы, Шіркін, лайф»<br />
түрлі тақырыптағы шаралар бір төбе болса,<br />
осы жолы өтіп жатқан «Рухани жаңғыру»<br />
бағдарламасы аясындағы шаралар да<br />
ерекше мазмұнды.<br />
Тағы да Баукеңнің «Мен үш нәрседен<br />
қорқамын: Біріншісі – баласына бесік жырын<br />
айта алмайтын анадан; Екіншісі – бір–бірімен<br />
қазақша сөйлесе алмайтын қазақтан, Үшіншісі<br />
– немересіне ертегі айтпайтын әжеден» деген<br />
ұлағатты сөздерін тілге тиек етіп, «Құрсақ<br />
тойын» тойлап, «Бесік жырын» әндетіп,<br />
«Тұсаукесер» дәстүрлерін көрсетіп, «Сәлем<br />
- сөздің анасы» тақырыбында жас келіннің<br />
«Сәлемдесу, Сәлем салу» ғұрпына көзін<br />
жеткізіп, көрші–қолаңмен сыйластықта «Тізе<br />
бүгу», «Кешірім сұрау» әдебіне үйретіп,<br />
немерелерге жаңа тұрпаттағы ертегі айтып<br />
беру, «Мүшел жастың» қыр-сырын ашып,<br />
«Ат тергеу» дәстүрін сахналық көрініспен<br />
шынайы көрсету сияқты тамаша шаралар<br />
өтті.<br />
Осындай шаралардың сәтті өтуіне «Ана<br />
ұлағаты» қоғамдық бірлестігінің мүшелері -<br />
Балжан Сиқымбаева, Сағира Кәрімжанова,<br />
Рабиға Кенжекеева, Ләззат Шушаева,<br />
Сәуле Мұсабекова апайлар ұйытқы болып,<br />
өздерінің отбасындағы келін мен ененің<br />
өнегесін, қайын мен қайынсіңлі сыйластығын,<br />
туыстық татулық пен жұбайлар арасындағы<br />
жарасымдылықты өмір тәжірибелерінен<br />
алып, жастарға үлгі-өнеге ретінде шынайы<br />
көрсете білді.<br />
Әсіресе, поляк, белорус, қазақ тілдерінде<br />
орындалған «Бесік жыры», ананың әлдиі<br />
көрермен жастарға ерекше ұнады. «Тілі -<br />
басқа, мақсаты - бір» бауырлас халықтың<br />
аналары сәбилерін бауырына қысып, мейірлене<br />
қарап, әлди жырын айтуы кімді болмасын<br />
тебірентері анық!<br />
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев «Болашаққа<br />
бағдар: рухани жаңғыру» атты мақаласында:<br />
«Жаңғырған қоғамның өзінің тамыры<br />
тарихының тереңінен бастау алатын рухани<br />
коды болады... Жаңа тұрпатты жаңғырудың<br />
ең басты шарты – сол ұлттық кодыңды<br />
сақтай білу», – деп атап өткен болатын.<br />
Демек, бүгінгідей жаһандану заманында<br />
бізді жамандықтан құтқарып қалатын негізгі<br />
құндылықтарымыз дініміз, дәстүріміз, тарихымыз,<br />
ұлттық кодымыз екен. Яғни ұлттық<br />
құндылығына бекем болған елдің ұпайы<br />
да арта түспек.<br />
Бұл жолда Екібастұз қаласындағы «Ана<br />
ұлағаты» қоғамдық бірлестігі мүшелерінің<br />
алда атқаратын жұмыстары ұшан-теңіз!<br />
Бақытжамал ТҮСІПТЕГІ,<br />
«Ана ұлағаты» қоғамдық<br />
бірлестігінің мүшесі,<br />
Екібастұз қаласы.