You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ертең - ҚР Конституциясы күні!<br />
SARYARQA<br />
Павлодар облыстық газеті<br />
19<strong>29</strong> <strong>жыл</strong>ғы 15 ақпаннан шығады<br />
SAMALY<br />
<strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі<br />
<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />
<strong>№98</strong> (<strong>15418</strong>)<br />
ssamaly<strong>29</strong>@gmail.com<br />
www.saryarka-samaly.kz<br />
facebook.com/saryarka15<br />
@saryarka_samaly<br />
Бейбіт өмірдің берекесі<br />
Құрметті<br />
облыс<br />
тұрғындары!<br />
Арайлап таңымыз атып, алаңсыз біріміз жұмысқа, біріміз мектепбалабақшаға<br />
жол тар<strong>тамыз</strong>. Қалаған қызметте еңбек етіп, нәпақамызды<br />
табамыз. Егемен елдің ауасымен еркін тыныстап, ел аралап, жер<br />
танимыз. Мемлекеттердің іргелесімен де, ілгерісімен де иық тіресе,<br />
етене араласамыз. Ұрпақ өсіріп, ұлтымыздың болашағы үшін тірлік<br />
жасаймыз. Міне, осындай бейбіт әрі алаңсыз өмірімізге кепіл болып<br />
отырған құжат - әлбетте, Конституциямыз.<br />
СЕНБІДЕ<br />
Алдағы нөмірлерде:<br />
ҰСТАЗДЫҚ -<br />
БАҚЫТ БАСТАУЫ<br />
«Жас келсе – іске!» дейді дана халқымыз.<br />
Бүгінде өзінің дарынымен һәм қарым-қабілетімен,<br />
тынымсыз еңбектің арқасында әр салада<br />
жетістікке жетіп жүрген жастар аз емес. Соның<br />
бірі - облыс орталығындағы дарынды балаларға<br />
арналған Абай атындағы №10 лицей-мектебінің<br />
математика пәнінің мұғалімі Шора Әніс.<br />
ҚР Конституциясы күніне арналаған материалдар 4-5-беттерде<br />
СЕЙСЕНБІДЕ<br />
Суретті түсірген – Дархан Өмірзақов.<br />
АҚЫНЫН<br />
АРДАҚТАҒАН ЕЛ...<br />
Железин ауданының жұртшылығы<br />
ақын, сазгер Құдайберген Әлсейітовтің<br />
135 <strong>жыл</strong>дығын жоғары деңгейде тойлады.<br />
Мерейтой қарсаңында ғылыми-практикалық<br />
конференция ұйымдастырылып,<br />
облыс ақындары айтысқа қатысты.<br />
Баршаңызды егеменді еліміздің<br />
Ата Заңы – Қазақстан<br />
Республикасы Конституциясы<br />
күнімен құттықтаймын!<br />
Жиырма төрт <strong>жыл</strong> бұрын<br />
қазақ халқы өзінің тарихи<br />
таңдауын жасап, бүкілхалықтық<br />
референдумда еліміздің<br />
негізгі заңын – Конституцияны<br />
қабылдаған еді.<br />
Қазақстандық қоғамның<br />
бірлігіне жол бастап, азаматтардың<br />
құқықтары мен бостандықтарының<br />
қорғалуының<br />
кепілі болған Ата Заңымыздың<br />
нормалары уақыт өткен сайын<br />
өзінің өміршеңдігін танытып,<br />
елімізді жарқын болашаққа<br />
бастап келеді.<br />
Конституция бірлігіміздің<br />
тұрақтылығын, мемлекеттік<br />
құрылыс пен еліміздің тұтастығын<br />
бекітіп берді.<br />
Конституцияда атап көрсетілген<br />
мемлекеттік басқару<br />
жүйесі негізгі реформаларды<br />
жедел қарқынмен жүзеге<br />
асыруға мүмкіндік берді. Әрбір<br />
азаматтың өзін тең сезінуіне<br />
және құқықтарын сақтауына<br />
негіз болды.<br />
Құқықтық мемлекет орнатып,<br />
әлемнің өркениетті<br />
елдерімен жан-жақты экономикалық-саяси<br />
қарым-қатынас<br />
қалыптастыру, ірі реформаларды<br />
жүргізу, демократиялық<br />
принциптерді құрметтеу - Ата<br />
Заңымыздың аясында атқарылып<br />
жатқан келелі істер.<br />
Қадірлі жерлестер! Қуанышты<br />
мереке күні отбасыларыңызға<br />
сарқылмас құт-береке,<br />
мызғымас бірлік, ырысты<br />
ынтымақ тілеймін! Тәуелсіз<br />
Отанымыздың Ата Заңы еліміздің<br />
игілігі үшін қызмет етсін!<br />
Болат БАҚАУОВ,<br />
Павлодар облысының әкімі.
2 <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> АҚПАРАТ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
САЯСИ КЕҢЕС<br />
Мұқтаждық па, масылдық па?<br />
ТАҒАЙЫНДАУ<br />
Үш басқарманың<br />
басшылары<br />
таныстырылды<br />
Облыс әкімдігінде өткен жиында<br />
өңір басшысы Болат Бақауов<br />
жаңадан тағайындалған басшыларды<br />
таныстырды.<br />
Айта кетелік, облыстық ақпарат және<br />
қоғамдық даму ведомствосы бұған дейінгі ішкі<br />
саясат, дін және жастар саясаты жөніндегі<br />
басқармалардың бірігуі нәтижесінде құрылды.<br />
Дәл осылай мәдениет және тілдерді дамыту<br />
басқармаларын да қосу туралы шешім<br />
қабылданған болатын.<br />
Бұған дейін Павлодар облысы әкімінің<br />
аппарат басшысының орынбасары лауазымын<br />
атқарған<br />
Бауыржан Қапенов<br />
облыстық ақпарат<br />
және қоғамдық даму<br />
басқармасын басқарады.<br />
Атап өту керек,<br />
Бауыржан Қапенов<br />
бұрын 2011-2015 <strong>жыл</strong>дар<br />
аралығында өңірлік ішкі<br />
саясат басқармасына<br />
жетекшілік еткен.<br />
1985 <strong>жыл</strong>ы Павлодар<br />
педагогикалық институтын<br />
«Орта мектеп<br />
математика және физика мұғалімі» мамандығы<br />
бойынша, ал 1997 <strong>жыл</strong>ы Павлодар мемлекеттік<br />
университетінің Экономика және инжиниринг<br />
факультетін «Экономист-менеджер»<br />
мамандығы бойынша<br />
тәмамдаған.<br />
Бұған дейін ішкі<br />
саясат басқармасын<br />
екі <strong>жыл</strong> басқарған<br />
Ернұр Дәуенов<br />
облыстық мәдениет,<br />
тілдерді дамыту<br />
және архив ісі басқармасының<br />
басшысы<br />
болып тағайындалды.<br />
Ернұр Дәуенов<br />
1988 <strong>жыл</strong>ы туған. 2009 <strong>жыл</strong>ы С.Торайғыров<br />
атындағы Павлодар мемлекеттік университетін<br />
«Археология және этнология бакалавры»<br />
мамандығы бойынша бітірген, 2012 <strong>жыл</strong>ы<br />
Қазтұтынушылар одағының Қарағанды<br />
экономикалық университетін «Экономика<br />
және бизнес», ал 2015 <strong>жыл</strong>ы Павлодар<br />
мемлекеттік педагогикалық институтын<br />
«Биология» мамандығы бойынша тәмамдаған.<br />
Гуманитарлық ғылымдар магистрі дәрежесі<br />
бар.<br />
Сондай-ақ, облыстық<br />
мемлекеттік<br />
сатып алулар басқармасының<br />
басшысы<br />
болып Асылан<br />
Урманов тағайындалды.<br />
Ол Павлодар<br />
облысының мемлекеттік<br />
сатып алулар<br />
басқармасының мемлекеттік<br />
сатып алулар,<br />
жұмыстар бөлімінің<br />
басшысы лауазымынан<br />
меритократия<br />
принципімен ауысты. Асылан Урманов<br />
1981 <strong>жыл</strong>ы туған. 2002 <strong>жыл</strong>ы Алматы экономика<br />
және статистика институтын «Бухгалтерлік<br />
есеп және аудит» мамандығы бойынша, 2007<br />
<strong>жыл</strong>ы Қазақ құқықтану және халықаралық<br />
қатынастар институтын «Құқықтану» мамандығы<br />
бойынша тәмамдаған.<br />
Облыс әкімінің баспасөз қызметі.<br />
Жыл басынан бері аймағымызда атаулы әлеуметтік көмек алатын тұрғындардың саны бес есеге<br />
өскен. Өкінішке қарай, олардың барлығы көмекке мұқтаж жандар емес. Қатарында байлықтан<br />
балқып-шалқып отырса да, дүние-мүлкі мен табысын жасырып, көп балалы отбасыларға тиесілі<br />
қаражатқа жармасып жатқандар да бар екен. Бұл туралы «Nur Otan» партиясы Павлодар<br />
облыстық филиалында өткен саяси кеңес отырысында аймақ басшысы Болат Бақауов мәлім етті.<br />
Данияр ЖҰМАДІЛ<br />
Партия - жаңғыру<br />
жолында<br />
Бұдан былай «Nur Otan» партиясы<br />
жаңаша жұмыс істей бастамақ. Саяси<br />
құрылымның өкілдерінен қоғамның әр<br />
саласындағы кем-кетік тұстарды бақылауға<br />
алып, оң шешу талап етіледі.<br />
- Қазақстанның Тұңғыш Президенті<br />
«Сенім. Диалог. Болашаққа нық қадам –<br />
«Nur Otan» партиясының 7 серпіні»<br />
атты партия жұмысын жүйелі жаңғырту<br />
бағдарламасын ұсынғаны белгілі. Елбасы<br />
бағдарламаға сәйкес партияның белсенді<br />
мүшелерін топтастыру, жемқорлықпен<br />
күресті күшейту және партиядан лайықсыз<br />
мүшелерді шығару үшін шаралар<br />
қабылдауды, барлық деңгейде партия<br />
органдарының әлеуетін мейлінше жүзеге<br />
асыруды, биліктің барлық деңгейінде<br />
партиялық жауапкершілікті арттыруды<br />
тапсырды. Біз осы талап үдесінен шығу<br />
үшін партия филиалының жұмысын қайта<br />
қарайтын боламыз, - деді облыс әкімі<br />
Б.Бақауов.<br />
Қоғамның әр саласындағы шешімін<br />
күткен мәселелер партияның назарында<br />
болады. Әсіресе, халықтың мұң-мұқтажын<br />
назарда ұстап, олардың сұраныстарын<br />
қанағаттандыруда бірінші болып әрекет етуі<br />
қажет. Бұл ретте, саяси құрылымның түрлі<br />
деңгейдегі мәслихаттардағы фракциясының<br />
жұмысын барынша күшейту керек, деді<br />
аймақ басшысы. Бұл партия міндеттерін<br />
орындаудың және атқарушы органдарға<br />
ықпал етудің негізгі тетігі болмақ.<br />
- Әр деңгейдегі мәслихат депутаттарының<br />
жұмысын күшейту қажет.<br />
Аймағымызда инвестиция тарту,<br />
индустриялық, әлеуметтік саясат,<br />
мемлекет қаржысының тиімді игерілуі,<br />
жемқорлықпен күрес сияқты маңызды<br />
мәселелерді халық қалаулылары қатаң<br />
бақылауға алуы қажет. Барлық мемлекеттік<br />
бағдарламалардың сәтті жүзеге асуы да<br />
депутаттардың басты назарында болуы<br />
тиіс, - деді облыс әкімі.<br />
Сондай-ақ, Болат Жұмабекұлы депутаттар<br />
әр өңірдегі шешілмей жүрген<br />
барлық мәселелерді назарда ұстауы<br />
тиіс екенін баса айтты.<br />
- Мысалы, құқыққорғау, медицина,<br />
білім беру саласында кемшілік бар<br />
дейсіздер. Бірақ сол мәселелердің<br />
тереңіне бойлап көрдіңіздер ме? Қажет<br />
болса учаскелік полиция инспекторларымен<br />
сөйлесіңіздер, бас дәрігерлердің<br />
мәселелерін, пікірін біліңіздер. Мектеп<br />
директорларын тыңдаңыздар. Бүгінде<br />
тіпті балабақша, мектептерде мемлекет<br />
қаражатына қолсұғушылық оқиғалары<br />
жиілеп барады. Аққулы ауданының<br />
3 мектебінде қаржы жымқыру фактісі<br />
тіркелген. Жергілікті депутаттар қайда<br />
қарап отыр? – деп сынға алды аймақ<br />
басшысы.<br />
Бұдан былай қала, аудандық деңгейде<br />
партия филиалы төрағасының қызметін<br />
жергілікті әкімдер емес, елге сыйлы,<br />
сөзі өтімді азаматтар атқарады. Бұл<br />
жаңашылдық пилоттық түрде Павлодар<br />
ауданында жүзеге асырылмақ. Облыс әкімі<br />
бастауыш партия ұйымдарының жұмысын<br />
жетілдіруді, партия қатарын тазартуды<br />
тапсырды. Белсенділік танытпайтын,<br />
жарна төлемейтін, құқықбұзушылыққа<br />
жол берген азаматтар партия мүшелігінен<br />
шығарылуы тиіс.<br />
Біткен іске сыншы көп. Аймақ басшысы<br />
соңғы уақытта үйде жатып, әлеуметтік<br />
желі арқылы облыста атқарылып жатқан<br />
жұмыстарды сынаушылар көбейіп кеткенін<br />
айтты.<br />
- Олар - «жатып алып сынаушылар».<br />
Игілікті, жақсы өмірді қалайтын әрбір<br />
азамат өзгерісті өзінен бастап, ел дамуына<br />
үлес қосуы тиіс. Бұл ретте, зиялы қауым<br />
үлгі көрсетуі қажет. Ал партия елді,<br />
әсіресе, жастар қауымын ұлтжандылыққа,<br />
еңбекқорлыққа бастайтын құрылымға<br />
айналуы тиіс, - деді Б.Бақауов.<br />
Саяси кеңес отырысы барысында<br />
аудан, қала әкімдерінің тұрғындармен кері<br />
байланысы дұрыс жолға қойылмағанын<br />
сынға алды. Қоғамдық қабылдау сирек<br />
өткізіледі. Әлеуметтік желідегі жеке<br />
парақшалары тиісті деңгейде жүргізілмейді.<br />
Сондықтан осы бағыттағы жұмыстарға<br />
ерекше назар аударуды тапсырды. Болат<br />
Жұмабекұлы алдағы қыркүйек айынан<br />
бастап әр аптаның сейсенбісінде «Nur<br />
Otan» партиясы облыстық филиалының<br />
кеңсесінде тұрғындарды жеке мәселелері<br />
бойынша қабылдайтынын жеткізді.<br />
Әр отбасы<br />
тексеріледі<br />
Жиын барысында мемлекетте жүргізіліп<br />
жатқан әлеуметтік саясат мәселесі<br />
Суретті түсірген - Валерий Бугаев.<br />
ерекше сөз болды. Аймақ басшысы<br />
тұрғындарды Үкіметке алақан жая<br />
бермей, еңбек етуге шақырды. Оның<br />
айтуынша, соңғы бірнеше айдың ішінде<br />
облысымызда атаулы әлеуметтік көмек<br />
алатын азаматтардың қатары бес есеге<br />
өскен. <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дың бірінші тоқсанында<br />
мемлекет тарапынан төленетін қолдау<br />
қаражатын 1176 отбасы (5184 адам)<br />
алып келген болса, екінші тоқсанда бұл<br />
көрсеткіш 5919-ға (27111 адам) артқан.<br />
- Жыл басында бекітілген 1,6 миллиард<br />
теңгенің орнына атаулы әлеуметтік көмекке<br />
төленетін шығын 3,3 миллиард теңгеге<br />
жетті. Бұлай болмайды! Біз қоғамдағы<br />
сұрамшақтық «дәстүрді» жоюымыз керек.<br />
Мемлекетке алақан жая беруге болмайды.<br />
Әрине, шын көмекке мұқтаж отбасыларға<br />
қашанда қолдау көрсетеміз. Оған күмән<br />
болмасын. Бірақ әлеуметтік көмек тиесілі<br />
емес тұрғындар босқа үміттенбеуі тиіс, -<br />
деді аймақ басшысы.<br />
Өкінішке қарай, облысымызда<br />
атаулы әлеуметтік көмек алу үшін түрлі<br />
қитұрқылықтарға барған азаматтар аз<br />
емес. Кейбіреулері әдейі ажырасып<br />
жатса, енді бірі жапа-тармағай барлық<br />
дүние-мүлкін, қорасындағы малын<br />
туыстарының атына жазып тастаған.<br />
Басшыларымен келісіп, жұмыстағы<br />
еңбекақысын ең төменгі деңгейде<br />
көрсетіп, оны дәлелдейтін арнайы<br />
анықтама қағазын да алып келгендер<br />
табылған. Ал шын мәнінде олар 180 мың<br />
теңгеден еңбекақы алып отырған. Ол<br />
ол ма? Павлодарда екі қабатты зәулім<br />
үйде тұрып, жеке кәсібін дөңгелетіп,<br />
екеу-үшеуден темір тұлпары болса да,<br />
әлеуметтік төлем алып отырған бес<br />
отбасы анықталыпты.<br />
- Ал қоғамымызда отбасын, балашағасын<br />
асырау үшін екі-үш жұмысты қатар<br />
істеп, талмай еңбек етіп жатқан азаматтар<br />
бар. Олар да көп балалы. Бірақ еңбегін<br />
адал жолмен тауып отыр. Сондықтан<br />
партия өкілдері аймағымыздағы көмекке<br />
шын мұқтаж отбасылардың жағдайын<br />
жеке-жеке қарастыруы керек. Көмекке зәру<br />
тұрғындардан қолдауымызды аямаймыз.<br />
Бірақ жағдайы бола тұра, әлеуметтік<br />
төлемге алақан жайып, масылдық танытатындарды<br />
қолдауға міндетті емеспіз, -<br />
деді облыс әкімі Б.Бақауов.<br />
Сондай-ақ, аймақ басшысы көпбалалы<br />
және тұрмысы төмен отбасыларға көмек<br />
көрсетудің ұтымды жолы жұмыспен қамту,<br />
кәсіп ашуға көмектесу екенін ескертті.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
АЙНА <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 3<br />
КӘСІПКЕРЛІК<br />
Жүк тиеушілер де жоқ<br />
Облыс орталығында шыны өңдеп, одан сан түрлі өнім шығаратын «Стекломир» компаниясы<br />
биыл күзде кәсіп аясын кеңейтуді көздеп отыр. Ол үшін әлемнің алдыңғы қатарлы өндіріс<br />
орындарынан заманауи құралдарды сатып алып, жаңа өндірістік ғимаратқа орнатты. Алайда<br />
аталмыш салада еңбек етуге ниетті тұрғындар аз. Тіпті, жұмыспен қамту орталығы да мәселені<br />
шеше алмапты.<br />
Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА<br />
«Стекломир» жауапкершілігі шектеулі<br />
серіктестігі – елімізде шыны өңдейтін<br />
ірі зауыттардың бірі. Кәсіпорынның<br />
9 қалада филиалы бар, оның төртеуі –<br />
өндірістік аймақ. Өткен <strong>жыл</strong>ы Қазақстан<br />
сырттан сатып алған 5,5 млн. литр сұйық<br />
шынының 3 млн. литрін дәл осы кәсіпорын<br />
өңдепті. Мұнда күніне 3500 шыны пакеті<br />
шығарылады. «Стекломирдің» өнімдері<br />
Павлодар қаласындағы облыстық кітапхана,<br />
«Ертіс» қонақ үй кешені, «Крендель» сынды<br />
сәулеті келіскен әсем ғимараттар құрылысында<br />
қолданылды. Оған қоса, Ресей, Қырғызстан,<br />
Өзбекстан және Тәжікстан елдеріне экспортталады.<br />
Биыл кәсіпорын қуаттылығын арттырып,<br />
облыс орталығында тағы бір өндірістік<br />
ғимаратты іске қоспақ. Оны Италия, Германия<br />
және Қытайдың үздік деп саналатын<br />
кәсіпорындарында шығарылған құралдармен<br />
жабдықтап қойды. Осы күзде олар іске кіріскен<br />
соң қуаттылық тәулігіне 1 мың данаға артып,<br />
4500 шыны пакеті шығарылатын болады.<br />
Заманауи технологияларды сатып алуға<br />
1 млрд. 700 млн. теңге несие алып, өзінің<br />
800 млн. теңгесін жұмсапты. Жаңа жабдықтар<br />
жұмысының дені автоматтандырылған.<br />
Робот-құралдар шыныларды өздері алып,<br />
үстелге қойып, кесіп, тиісті жерге жеткізеді.<br />
Десе де, зауытта еңбек ететін жұмыс күші<br />
керек-ақ. Серіктестік директорының орынбасары<br />
Глеб Кущенконың айтуынша, сәуір<br />
айынан бастап басқа түгілі жүк тиеушілерді<br />
таппай әлек.<br />
- Бүгінгі күні 20 жұмыс<br />
орны бос тұр. Бұл -<br />
барлық қызметкердің<br />
10 пайызы. Шыны<br />
кесетін, бояйтын,<br />
жинайтын, балқытатын<br />
жұмысшыларды табу -<br />
қиынның қиыны. Тіпті,<br />
жүк тиеушілер жоқ.<br />
Ал олардың айлығы –<br />
150 мың теңге. Меніңше,<br />
бұл жүк таситын адамдар<br />
үшін жаман жалақы<br />
емес. Жұмыспен қамту<br />
орталығына өтініштер<br />
беріп едік, бірақ одан да<br />
қайыр болмады. Мұның<br />
барлығы жаңа өндірістік<br />
алаңның толыққанды<br />
жұмыс істеуіне қолбайлау болатын түрі<br />
бар, - дейді Г.Кущенко.<br />
Зауыттың жұмыс барысымен танысқан<br />
аймақ басшысы Болат Бақауов облыс<br />
аумағындағы құрылыстар барысында<br />
павлодарлық шыны өнімдерінің үлесін<br />
арттыру қажеттігін айтты. Кеңсе жиһаздарын<br />
дайындайтын «Троя» жауапкершілігі шектеулі<br />
серіктестігіне барған кезде де жергілікті<br />
кәсіпорындардың өнімін өз өңірімізде<br />
пайдалануға баса мән беруді тапсырды.<br />
- Мектептердегі бір химия немесе физика<br />
Екібастұздың әкімі ауысты<br />
Ержан Иманзайыпов Екібастұз қаласының әкімі лауазымына<br />
тағайындалды. Кеше облыс әкімі Болат Бақауов қала активіне<br />
жаңа басшыны таныстырды.<br />
Ержан Иманзайыповты таныстыру кезінде<br />
аймақ басшысы оның кандидатурасы<br />
Қазақстан Республикасы Президентінің<br />
Әкімшілігімен және қалалық мәслихат<br />
депутаттарымен келісілгенін айтты.<br />
- Екібастұзда индустриялық аймақ ашу<br />
мәселесін бақылауға алу қажет. Жаңа<br />
аймақты салуға қажет электр желісі мен<br />
станцияның құрылысы туралы шешім қабылданып<br />
үлгерді. Мемлекеттік-жекеменшік<br />
әріптестік механизмдері арқылы инвестициялар<br />
тартуға баса назар аудару керек.<br />
Соңғы үш <strong>жыл</strong>да Екібастұздың дамуына<br />
бюджеттен қомақты қаражат бөлінді. 2017<br />
<strong>жыл</strong>ы бұл сома 4,7 млрд. теңгені құраса,<br />
2018 <strong>жыл</strong>ы 9,9 млрд. теңге, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>ы<br />
13 млрд. теңге бөлінді. Екібастұзға бұрынсоңды<br />
мұндай қомақты қаржы бөлінбеген<br />
еді. Сондықтан да инвестициялар көлемі<br />
де арта түсуі тиіс, - деді Б.Бақауов.<br />
Ержан Иманзайыпов 1984 <strong>жыл</strong>ы дүниеге<br />
келген. Екі жоғары білімі бар. 2006 <strong>жыл</strong>ы<br />
С.Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік<br />
университетін «Өнеркәсіптік <strong>жыл</strong>у энергетикасы»<br />
мамандығы бойынша, 2010<br />
<strong>жыл</strong>ы Алматы экономика және статистика<br />
академиясын «Қаржы» мамандығы<br />
бойынша аяқтады. Еңбек жолын 2006 <strong>жыл</strong>ы<br />
Павлодар қаласының тұрғын үй-коммуналдық<br />
шаруашылығы, жолаушылар көлігі және<br />
автомобиль жолдары бөлімінің бас маманы<br />
болып бастады.<br />
2006 <strong>жыл</strong>дан 2007 <strong>жыл</strong>ға дейін ҚР<br />
Индустрия және сауда министрлігі Құрылыс<br />
және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық<br />
істері жөніндегі комитеттің жетекші маманы,<br />
2007-2011 <strong>жыл</strong>дары ҚР Табиғи монополияларды<br />
реттеу агенттігінің жетекші маманы,<br />
сарапшысы қызметтерін атқарды.<br />
2011 <strong>жыл</strong>дан 2013 <strong>жыл</strong>ға дейін Ақмола<br />
облысы бойынша Табиғи монополияларды<br />
реттеу департаменті директорының орынбасары,<br />
2013 <strong>жыл</strong>дан 2014 <strong>жыл</strong>ға дейін ҚР<br />
Табиғи монополияларды реттеу агенттігінің<br />
ТАҒАЙЫНДАУ<br />
Суреттерді түсірген - Валерий Бугаев.<br />
кабинетін жабдықтауға мемлекеттік қазынадан<br />
7 млн. теңге жұмсалады. Интерактивті<br />
тақтаның сырттан келетіні түсінікті. Ал<br />
парталар мен шкафтарды сіздер дайындап<br />
көріп, бағасын айтыңыздар. Егер тиімді<br />
әрі сапалы болса, павлодарлық өнімдерді<br />
қолданудың жолдарын қарастырайық, -<br />
деді Б.Бақауов.<br />
2011 <strong>жыл</strong>ы құрылған бұл кәсіпорын <strong>жыл</strong>ына<br />
80 мың дана корпустық, зертханалық жиһаз<br />
шығарады. Әзірге өнімдері Қазақстандағы<br />
ірі компаниялар мен өндіріс орындарында<br />
қолданылуда. Алдағы уақытта өзге<br />
елдердің нарығына шығу жоспары бар.<br />
Серіктестіктің коммерциялық директоры<br />
Серік Әбдірахмановтың айтуынша, бүгінде<br />
60-70 адам жұмыс істейді. Олардың орташа<br />
жалақысы – 80 мың теңге.<br />
Екі кәсіпорын да мемлекеттік бағдарламалар<br />
көмегімен жаңа құралдар сатып<br />
алып, ғимараттарды кеңейтуде. «Даму»<br />
кәсіпкерлікті дамыту қоры да жан-жақты<br />
қолдау көрсететін көрінеді. Ал келесі <strong>жыл</strong>ы<br />
«Стекломир» мен «Троя» «Қарапайым заттар<br />
экономикасы» бойынша жеңілдетілген несие<br />
алып, қуаттылықты одан әрі арттырмақ. Бұл<br />
ретте аймақ басшысы Б.Бақауов жауапты<br />
мекеме өкілдеріне жергілікті кәсіпорындардың<br />
көмектен кенде қалмауын қадағалауды<br />
тапсырды.<br />
Суретті түсірген - Валерий Бугаев.<br />
басқарма басшысы, директордың орынбасары<br />
болып жұмыс істеді.<br />
2014 <strong>жыл</strong>дан 2016 <strong>жыл</strong>ға дейін Павлодар<br />
қаласы әкімінің орынбасары, 2016 <strong>жыл</strong>дан<br />
2017 <strong>жыл</strong>ға дейін Екібастұз қаласы әкімінің<br />
орынбасары болды. 2017 <strong>жыл</strong>ғы қараша<br />
айынан бастап Павлодар облысы энергетика<br />
және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық<br />
басқармасының басшысы қызметін атқарды.<br />
Павлодар облысы әкімінің<br />
баспасөз қызметі.<br />
Құрметті<br />
Ертістің Павлодар<br />
өңірі тұрғындары!<br />
Сіздерді мемлекеттік мереке – Қазақстан<br />
Республикасының Конституциясы күнімен<br />
құттықтаймыз.<br />
Конституция мемлекеттік билік пен<br />
қоғамның қалыптасуы және нығаюы -<br />
ның қарқынды үрдісінің негізі, еліміздің<br />
экономикалық, әлеуметтік және мәдени<br />
дамуының қажетті алғышарты болып<br />
отыр.<br />
Бүгінде облысымыз негізінде нәтижелі<br />
әлеуметтік-экономикалық түрленудің<br />
көрінісіне куәміз. Индустриялық-инновациялық<br />
жобалар жүзеге асуда, әлеуметтік-мәдени<br />
салаға айрықша көңіл бөлінуде.<br />
Конституция - әрбіріміз үшін<br />
құқықтарымыз бен бақытымыздың,<br />
Қазақстанның әрбір азаматы жетістіктерінің<br />
кепілі.<br />
Осы мерекеге орай шын жүректен<br />
баршаңызға зор денсаулық, отбасыларыңызға<br />
береке-бірлік, ырыс пен ынтымақ тілейміз.<br />
Отанымыз әрі ортақ үйіміз –<br />
Қазақстан Республикасы <strong>жыл</strong>дан -<br />
<strong>жыл</strong>ға көркейіп, басты құндылықтарымыз<br />
– Тәуелсіздік, Келісім мен Бірлігіміз<br />
нығая берсін.<br />
Облыстық мәслихат депутаттары.<br />
Ендігі <strong>жыл</strong> -<br />
еріктілердікі!<br />
Мемлекет басшысының<br />
Жарлығымен келер <strong>жыл</strong><br />
«Волонтер <strong>жыл</strong>ы» деп<br />
жарияланды. Бұл туралы<br />
ҚР Президентінің ресми<br />
сайтында хабарланды.<br />
«Волонтерлікті дамыту мақсатында<br />
ҚАУЛЫ ЕТЕМІН: 1. 2020 <strong>жыл</strong> Волонтер<br />
<strong>жыл</strong>ы деп жариялансын. 2. Қазақстан<br />
Республикасының Үкіметі Волонтер<br />
<strong>жыл</strong>ын өткізу бойынша қажетті шаралар<br />
қабылдасын. 3. Осы Жарлықтың орындалуын<br />
бақылау Қазақстан Республикасы<br />
Президентінің Әкімшілігіне жүктелсін.<br />
4. Осы Жарлық қол қойылған күнінен<br />
бастап қолданысқа енгізіледі», - делінген<br />
аталған хабарламада.<br />
Дінислам БОЛАТХАНҰЛЫ,<br />
облыстық білім беру басқармасының<br />
басшысы:<br />
- Ел Президенті 2020 <strong>жыл</strong>ды<br />
еріктілер <strong>жыл</strong>ы деп жариялады.<br />
Біз осы бастаманы қолдаймыз және<br />
барлық жерде белсенді өмір позициясын<br />
көрсетуге, еріктілік қызметке<br />
қосылуға шақырамыз. Бұрын ұмытылған<br />
қозғалыстарды жаңғырту білім беру<br />
ұйымдарындағы тәрбие жұмысының<br />
бір бағыты болуы тиіс. Балалар үйлері,<br />
қарт адамдарға қамқорлық жасау,<br />
экологиялық, әлеуметтік акциялар<br />
және басқа да іс-шараларға біздің<br />
балалардың қатысуы олардың бойында<br />
адами қасиеттерді қалыптастыратын<br />
болады. Осы мақсатта Павлодардағы<br />
жоғары педагогикалық колледждің<br />
базасында штаб құрылады, ол Ертіс<br />
өңірінің барлық колледждері мен жоғары<br />
сынып оқушыларын бірыңғай еріктілік<br />
қозғалысқа біріктіретін болады.<br />
Н.АҚЫТЕГІ.
4 <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> діңгек<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
Бейбіт елдің арқауы,<br />
Күретамыр<br />
Ата Заңымыздың әрбір азаматтың өмірінде алатын орны бөлек екенін білеміз. Бұл дегеніңіз,<br />
бүкіл тіршілігімізбен тұтастай байланысып жатыр. Әр адамның конституциялық құқығы<br />
әрдайым бәрінен биік қойылатыны да шындық. Ал бұл басты құқықтық құжатпен күнделікті<br />
жұмыс істеп, әрбір заңнамалық шешім қабылдарда барлық баптары мен тармақтарын жіті<br />
назарға алатын құрылымдар да бар. Мәселен, заң шығару органдары. Осы ретте, Қазақстан<br />
Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты Айзада Құрмановамен тілдескен едік.<br />
Басты Заңды<br />
басшылыққа аламыз<br />
- Айзада Амангелдіқызы, Ата Заңымыз<br />
мемлекеттің басты құқықтық құжаты<br />
екенін білеміз. Сіз үшін Конституцияның<br />
құны қандай?<br />
- Бұл басты заңымыз бүкіл мемлекетіміз<br />
бен қоғамымыздың дамуының берік<br />
іргетасы ғой. Баршамыздың тең құқылы<br />
екенімізді меңзейтін құжат. Құқықтарымыз<br />
бен бостандықтарымызға кепіл болады.<br />
Яғни, еліміздің барлық азаматтарының,<br />
мемлекеттің саяси әрі өзара жауапкершілік<br />
қағидаттарына кепілдік беретін маңызды<br />
саяси және құқықтық құрал деп білемін. Бұл<br />
Заңымыз елімізді әлемге тәуелсіз мемлекет<br />
ретінде әйгілеп тұр. Жарқын істеріміздің<br />
қайнар бастауы десе болады. Ата Заңымыз<br />
қабылданған сәттен бастап Тәуелсіздіктің<br />
туы желбіреп, дербес, егеменді елдер<br />
қатарына қосылдық, алға қарай дамуымыздың<br />
жаңа сатысына көтерілдік. Конституциямыз<br />
еліміздің бірлігінің, тұтастығының белгісі<br />
іспеттес. Елбасымыз айтқандай, Ата заң<br />
мемлекеттік биліктің қайнар көзі – халықтың<br />
өзі екенін айқындады, жаңа Конституция<br />
қабылдау арқылы Қазақстан жаңа дәуірге<br />
қадам басты. Осындай бақытқа кенелтіп<br />
отырған басты құжатымыз құнды болмауы<br />
мүмкін бе?!<br />
- Заманның өзгеруіне қарай заңнамалық<br />
құжаттарға түрлі өзгерістердің енгізіліп<br />
тұруы заңды екенін көпшілік біледі. Осы<br />
ретте, халықтың құқықтары қорғалып,<br />
міндеттерінің орындалуына бағытталған<br />
қандай заң жобаларының әзірленуінде<br />
қалдырған қолтаңбаңыз бар? Жалпы,<br />
көпке көріне бермейтін жұмысыңыз<br />
жайлы айта кетсеңіз?<br />
- Мәжіліс қабырғасында 21 заңға<br />
толықтырулар мен өзгерістер енгізуге<br />
атсалыстым. Соның ішінде «Қазақстан<br />
Республикасының кейбір заңнамалық<br />
актілеріне мемлекеттік функцияларды<br />
бәсекелес ортаға беру мәселелері бойынша<br />
өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»<br />
және Қазақстан Республикасының кейбір<br />
заңнамалық актілеріне мемлекеттік қызметтер<br />
көрсету мәселелері бойынша өзгерістер<br />
мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан<br />
Республикасы Заңының (Бастамашы заң)<br />
жетекшісі болдым. Мемлекеттік қызметтер<br />
көрсету мәселелері бойынша өзгерістер<br />
мен толықтырулар енгізу туралы заңға<br />
777 ұсыныс келіп түсті. Аптасына 3-4 рет<br />
жұмыс тобының отырысы өтеді. Сонда осы<br />
келіп түскен ұсыныстардың әрқайсысын<br />
жеке-жеке талқылап, ойымызды ортаға<br />
саламыз. Осы заң аясында дөңгелек<br />
үстелдер, көшпелі отырыстар және тағы<br />
да басқа іс-шаралар өткізіп, ұсыныстілектердің<br />
қаншалықты қисынды яки<br />
қисынсыз екенін пісіріп аламыз. Жалпы,<br />
кез келген заңнамалық өзгерістерді қолға<br />
алмас бұрын оның конституциялық талаптарға<br />
қаншалықты сай келетіні ескеріледі. Бұл<br />
дегеніңіз әр қадамымызда басты заңды<br />
басшылыққа аламыз.<br />
Конституциялық новеллаларды өмірге<br />
енгізу үшін үш бағытта жұмыс жүргізіледі.<br />
Біріншіден, заңдар және басқа құқықтық<br />
актілер қабылданады, яғни жаңартылған<br />
Конституцияға қолданыстағы заңнаманы<br />
сәйкестендіруге күш салынады. Екіншіден,<br />
жаңа құқық қолдану практикасын<br />
қалыптастыруға мән беріледі. Үшіншіден,<br />
қоғамдық сананы, соның ішінде азаматтар<br />
мен мемлекеттік қызметшілердің құқықтық<br />
мәдениетін жаңғырту қолға алынады.<br />
- Сіздің ойыңызша, Конституцияның<br />
әр бабында жазылған талаптар орындалып<br />
жатыр ма?<br />
- Қоғамның өркендеуіне қарқын қосып,<br />
Қазақстан халқының бірлігіне жол бастаған<br />
Ата Заңда бекітілген республикамыздың<br />
тұғырлы қағидаттары бүгінде өзінің<br />
өміршеңдігін дәлелдеп келеді деп ойлаймын.<br />
Қазақстан халықаралық қоғамдастықта<br />
лайықты орын алғанына да куәміз. Әрбір<br />
қазақстандық болашаққа бағдар алған<br />
мемлекетіміздің тұрақты дамуының кепілі<br />
Конституцияның мемлекет пен қоғам үшін<br />
ғана емес, өзінің жеке басы мен отбасы<br />
үшін де маңыздылығын терең сезінеді.<br />
Әлбетте, талаптар орындалуда. Орындалуы<br />
жан-жақты қадағаланатынын да<br />
көпшілік біледі.<br />
- Айзада Амангелдіқызы, атаулы күнге<br />
орай айтарыңыз болса, мархабат...<br />
- Еліміздің тыныштығын тілеймін! Жалпы,<br />
адамзат қоғам, әлеумет болып басы құралған<br />
тұста бір заңға, ортақ ережелерге бағынуы –<br />
заңдылық. Ежелде қазақ халқы да өз<br />
заманының заңына мойынсынды. Ұлт болып<br />
ұйысу үшін, ел болып құрылу үшін заң<br />
шеңберінде тірлік етпесе болмайтынын<br />
түсінді. Сондықтан, бар байлғымыздың<br />
қорғаны Ата заңымыздың қадір-қасиетін<br />
терең түсінуіміз керек. Ұрпағымыз осыны<br />
ұғынуы керек. Бастысы, Тәуелсіздігіміз<br />
нығайып, бірлігіміз бекемдей түссін. Ел<br />
іргесі бүтін болсын.<br />
- Сұхбатыңызға рақмет!<br />
Сұхбаттасқан –<br />
Гүлжайна ТҮГЕЛБАЙ.<br />
Ынтымақтастық<br />
Халықаралық қатынасқа үндейді<br />
Ғасырлар тоғысында Тәуелсіздікке қол жеткізіп, үшінші<br />
мың<strong>жыл</strong>дыққа іргесі берік ел ретінде нық қадам басқан<br />
Қазақстан әлемдік деңгейде танымал болып, халықаралық<br />
ұйымдарды басқарды. Өз тарихында ең жоғары халықаралық<br />
мәртебеге ие болып келеді. Бұл – алыс-жақын шет елдермен<br />
татулығымыздың нәтижесі.<br />
Халықаралық деңгейдегі заң талаптарына<br />
деген құрметіміздің, әлемдік қауымдастықпен<br />
біте қайнасқанымыздың нәтижесінде ел<br />
беделі артып келеді. ҚР Конституциясының<br />
8-ші бабында: «Қазақстан Республикасы<br />
халықаралық құқықтың принциптерi мен<br />
нормаларын құрметтейдi, мемлекеттер<br />
арасында ынтымақтастық пен тату көршiлiк<br />
қарым-қатынас жасау, олардың теңдiгi<br />
мен бiр-бiрiнiң iшкi iстерiне араласпау,<br />
халықаралық дауларды бейбiт жолмен шешу<br />
саясатын жүргiзедi, қарулы күштi бiрiншi<br />
болып қолданудан бас тартады», - делінген.<br />
Иә, дос болғанға құшағы ашық туыспыз.<br />
Қазақстанның бейбіт, достық ниеті әлемдік<br />
саясат сахнасында танылып үлгерді.<br />
Еліміз өзінің сыртқы саясатын ұлттықмемлекеттік<br />
мүддесіне сай жүргізіп келеді.<br />
Бүгінде Біріккен Ұлттар Ұйымының толық<br />
құқылы мүшесіміз. Еліміздің Хельсинки<br />
келісіміне қосылуы, Лиссабон хаттамасына<br />
қол қоюы және Ядролық қаруды таратпау<br />
туралы шартқа үндеуі халықаралық беделін<br />
нығайтып, егемендігін, қауіпсіздігін және<br />
шекараларының мызғымастығын баянды<br />
етті. Бұған АҚШ-пен «Демократиялық<br />
серіктестік туралы хартияға» қол қоюы,<br />
НАТО–ның «Бейбітшілік мүддесіндегі<br />
серіктестік» бағдарламасына қосылу, АҚШ,<br />
Ресей, Ұлыбритания, Франция және Қытай<br />
сияқты ядролы державалардың Қазақстанға<br />
берген қауіпсіздік кепілдіктері жәрдемдесті.<br />
Тиісті халықаралық институттармен, бірінші<br />
кезекте ЮНЕСКО-мен қайырымдылық және<br />
мәдени салаларда тығыз байланыс жасап<br />
отыр. Осындай жетістіктеріміздің қатарында<br />
еліміздің 56 мемлекетті біріктіретін Еуропадағы<br />
ынтымақтастық және қауіпсіздік ұйымына,<br />
1,5 миллиардтан астам халқы бар 57<br />
қатысушы мемлекеттің қолдауына ие<br />
болған Ислам ынтымақтастық ұйымына<br />
төрағалығын атауға болады. Сондай-ақ,<br />
Шанхай ынтымақтастық ұйымы, Еуразиялық<br />
экономикалық одақ сияқты аса ірі аймақтық<br />
ұйымдарды құрудың бастауында біздің еліміз<br />
тұрғанын да атап өткен абзал.<br />
Жалпы, Қазақстан шет елдермен тек<br />
дипломатиялық байланыс қана орнатып қоймай,<br />
сонымен қатар, олармен мәдени-экономикалық<br />
байланысты күшейтіп, сол арқылы алдыңғы<br />
қатарлы өркениетті елдердің қатарына<br />
қосылды. Төрткіл дүниемен тең деңгейде<br />
дипломатиялық және экономикалық қарымқатынастар<br />
орнатты. Тәуелсіздік <strong>жыл</strong>дары<br />
еліміздің сыртқы саясаттағы күш-жігерінің<br />
арқасында орасан зор тарихи маңызы бар<br />
міндеттер орындалды. Қазақстан Орталық<br />
Азияның көшбасшысына, құрметті әріптеске,<br />
халықаралық лаңкестікке, есірткінің жайылуы<br />
мен ядролық қарудың таралуына қарсы<br />
белсене күресетін мемлекетке айналды.<br />
Тәуелсіздік <strong>жыл</strong>дарында Қазақстан әлемдік<br />
қауымдастықтың толыққанды мүшесі болды,<br />
оның бастамалары тәжірибе жүзінде әрқашан<br />
кең қолдау тапты және нақты іс жүзіне<br />
асырылып отырды. Бүгін біздің еліміз<br />
халықаралық дәрежеде танылудың жаңа<br />
сапалық деңгейіне көтерілді.<br />
Д.АЙТПАЙ.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
БАҒДАР <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 5<br />
ізгіліктің бастауы!<br />
NURLY ERTIS<br />
Ербол мен Кәмшат бүгінде ұл-қызының өзінің кең үйінде емін-еркін ойнап жүргеніне<br />
сүйсінеді. Міне, осы бақытты сәт үшін Елордадан Екібастұзға қоныс аударған. Өйткені,<br />
олар балаларының өзгенің босағасына қарамай, өз шаңырағында өсіп-өнгенін қалады.<br />
Гүлжайна ТҮГЕЛБАЙ<br />
Осылайша, бұл отбасының талай <strong>жыл</strong>ғы<br />
арманы «Nurly Ertis» бағдарламасы, яғни,<br />
мемлекет қолдауымен орындалып отыр.<br />
- Отбасын құрғалы Нұр-Сұлтан қаласында<br />
жеті <strong>жыл</strong> пәтер жалдап тұрдық. Қал<strong>тамыз</strong>ға<br />
қарай қаланың шетінен пәтер жалдауға<br />
тура келді. Оның өзі өте тар. Тапқанымыз<br />
пәтер ақысынан аспайды. Оның сыртында<br />
балалардың киім-кешегі, ас-суы бар дегендей.<br />
Балаларымыз тар бөлмеде таршылық көрмесін<br />
деп елімізде қолға алынған бағдарлама<br />
арқылы Екібастұзға көшуді жөн көрді, -<br />
дейді Кәмшат Әмірқұлқызы.<br />
Екібастұзға қоныс аударған көпбалалы<br />
отбасыға бірден үш бөлмелі пәтердің кілті<br />
табысталған. Алғашқы бір <strong>жыл</strong>ы тегін тұрмақ.<br />
Одан кейінгі төрт <strong>жыл</strong>да айына 13 мың теңге<br />
және коммуналдық қызмет ақысын төлейді.<br />
Кейін пәтердің қалған құнын өтеп, баспананы<br />
өз аттарына аударып алуға рұқсат.<br />
Кәмшат Айымбетова кеншілер қаласына<br />
қажетті мамандар қатарынан. Ол – кардиолог.<br />
Түркістандағы Халықаралық қазақтүрік<br />
университетін емдеу ісі бойынша<br />
тәмамдаған. Оқудан соң бір <strong>жыл</strong> терапевт<br />
болып еңбек еткен. Одан кейін 2009-2012<br />
<strong>жыл</strong>дар аралығында Алматы қаласындағы<br />
Асфендияров атындағы қазақ ұлттық медицина<br />
университетінің резидентурасын оқып, кардиолог<br />
мамандығын алып шығады. Елордаға<br />
қоныс аударып, біраз еңбек етеді. Тұрмысқа<br />
шығып, алты <strong>жыл</strong>дай декреттік демалыста<br />
бала күтімімен үйде отырыпты.<br />
Төрт баласын тәрбиелеп, аяқтандырған<br />
ана өткен <strong>жыл</strong>ы қайтадан еңбекке араласады.<br />
Нұр-Сұлтан қаласындағы 7-ші емханада<br />
кардиолог болып қызметін атқарыпты. Ал<br />
биыл <strong>тамыз</strong>дың 2-сінде Екібастұзға табан<br />
тіреп, медицина саласындағы еңбегін<br />
сабақтай түсті.<br />
Алпысбай ХОНЖ<br />
Балалардың бақыты<br />
- Екібастұз қалалық 3-ші ауруханаға жұмысқа<br />
орналастым. Ұжым өте жақсы қарсы алды.<br />
Білгенімді ел игілігіне жұмсауға күш салып<br />
жатырмыз. Үйіміз жайлы. Көршілермен де етене<br />
араласып кеттік. Бастысы, балаларымыздың<br />
кең үйде мәре-сәре болып жүргені қуантады, -<br />
дейді көпбалалы ана.<br />
Отағасы Ербол Сәдіковтің мамандығы –<br />
құрылысшы. Балаларды мектеп пен балабақшаға<br />
орналастырғанға дейін үйдегі ұл-қызын қарап<br />
отыр. Алдағы апта балаларының бірі бақшаға,<br />
бірі мектепке барған соң ол да «екі қолға<br />
бір күрек» алуға әзір.<br />
Ербол мен Кәмшаттың тұңғышы Жанерке -<br />
6 жаста. Ұлы Жасұлан беске толыпты.<br />
Кенжелері егіз Нұрислам мен Нұрайым -<br />
үште. Жанерке биыл мектеп табалдырығын<br />
аттайды. Баратын мектебі таңдалып, құжаттары<br />
тапсырылыпты. Сондай-ақ, «Мектепке жол»<br />
акциясы аясында қолдау көрсетілмек. Бір<br />
сөзбен айтқанда, жас отбасы кеншілер<br />
қаласынан жайлылық тапты. Балаларына<br />
тұрақты мекенге қол жеткізді. Енді ел қатарлы<br />
сіңісіп кетуге әрекет етпек. Мұның бәрі -<br />
мемлекеттің әр отбасының болашағына<br />
бейжай қарамайтынының, Конституцияда<br />
көрсетілген қамқорлықтың көрінісі. Өйткені,<br />
Ата заңымызда халықтың белгілі бір санаттағы<br />
мұқтаж азаматтарға заңнамада белгіленген<br />
нормаларға сәйкес мемлекеттік тұрғын үй<br />
қорларынан олардың шама-шарқы көтеретін<br />
ақыға баспана берілетіні айқын жазылған.<br />
МӘДЕНИЕТ<br />
Болашақ кешеден басталады<br />
Өткенсіз болашақ жоқ. Кешегіге<br />
көз салып, тарихымызды түгендеу<br />
үшін мәдени мұраларымыздың орны<br />
ерекше. Кең-байтақ еліміздегі тарихи<br />
ескерткіштер мен киелі орындар -<br />
біздің баға жетпес байлығымыз.<br />
Ата Заңымыздың 37-бабында «Қазақстан<br />
Республикасының азаматтары тарихи және мәдени<br />
мұралардың сақталуына қамқорлық жасауға, тарих<br />
пен мәдениет ескерткiштерiн қорғауға мiндеттi»<br />
делінген.<br />
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев тарихи ескерткіштер<br />
мен еліміздің мәдени мұраларына қашан да ерекше<br />
назар аударды. Тұңғыш Президентіміз өз сөзінде: «Біз<br />
өзіміздің ұлттық мәдениетіміз бен дәстүрлерімізді<br />
осы әралуандығымен және ұлылығымен қосып<br />
қорғауымыз керек, мәдени игілігімізді бөлшектеп<br />
болса да жинастыруымыз керек. Елдің дұрыс таңдап<br />
алынған бағытының арқасында біз көптеген биіктерге<br />
бүкпесіз ашық саясат жүргізуге, Қазақстанға ғана<br />
тән экономикалық даму жолына, игілікті әлеуметтік<br />
реформаларға, біздің мемлекетімізді айнытпай<br />
тануға игі ықпалын тигізіп отырған табыстарға қол<br />
жеткіздік. Бірақ басқа бір қабат — нәзік және сонымен<br />
бірге қыртысы қалың рухани қабат бар, Қазақстан<br />
тамыры терең жайылған ұлы тарихы бар ел екенін<br />
көрсете және дәлелдей отырып, дүниежүзілік аренада<br />
біз елімізді осы қабат арқылы паш етеміз» деп атап<br />
көрсетті. 2003 <strong>жыл</strong>ы Елбасының Қазақстан халқына<br />
Жолдауында ұсынған «Мәдени мұра» бағдарламасы<br />
алға қойған тарихи мақсатқа жетудегі алғашқы қадам<br />
болды. Ал «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру»<br />
және «Ұлы Даланың жеті қыры» атты Елбасының<br />
мақалалары рухани және мәдени құндылықтарымызға<br />
арналған жұмыстарды ширата түскені анық.<br />
Жұмабек ҚАМЗИН,<br />
қоғам белсендісі, «Құрмет» орденінің<br />
иегері:<br />
- Күні кеше ғана Мемлекет басшысы<br />
Қасым-Жомарт Тоқаев «Ұлытау – <strong>2019</strong>»<br />
халықаралық туристік форумында Алтын<br />
Орданың негізін қалаушы тарихи тұлға -<br />
Жошы ханның есімін ұлықтауды, кесенесін<br />
мәдени туризм нысанына айналдыру<br />
қажет екені туралы ұсыныс айтқан<br />
еді. Бұл шынымен де көңілге қонымды<br />
дүние болды. Біз тарихымызға және<br />
мәдени ескерткіштер мен еліміздегі киелі<br />
орындарға бейжай қарамауымыз керек.<br />
Тарихтан Шыңғыс хан өз ұлыстарын<br />
Бөртеден туған төрт ұлына бөліп бергенін<br />
білеміз. Олардың біреуі Моңғолия жерінде<br />
қалса, екі ұлы Иран мен Әзербайжанға<br />
басшылық етті. Ал Жошы қазақ даласын<br />
басқарды. Павлодар облысы Ертіс<br />
ауданындағы Үлгілі ауылы маңында<br />
Төретұмсық деген тарихи ескі мекен<br />
бар. Дәл осы жерде қазақ хандарының<br />
түп атасы – Жошы хан XIII ғасырда<br />
алғаш Ту тігіп, ордасын көтергені<br />
туралы әр жерде айтылады. Шынымен<br />
де осы аумақ Жошының қонысы болды<br />
деу ақылға қонымды секілді. Себебі,<br />
Төретұмсықтан 50 шақырым жерде<br />
Ресей шекарасы тұр. Демек, еліміздің<br />
солтүстігіндегі Қыпшақ ұлысы осы<br />
жерден бастау алған болуы мүмкін.<br />
Біз бүгінде Төретұмсық жерін зерттеу<br />
туралы жергілікті археолог-ғалымдарға<br />
қолқа салдық. Олар алдағы уақытта<br />
бұл аумаққа зерттеу жұмыстарын<br />
жүргізуді жоспарлауда. Бір қызығы,<br />
дәл осы жерде XVIII ғасырда Абылай<br />
ханның немере ағасы – Сұлтанбет<br />
сұлтан да өзінің екінші резиденциясын<br />
тіккен. Сұлтанбет сұлтан II<br />
Екатеринаның қолынан алтын қылыш<br />
пен алтын төсбелгі алып, Қазақстан<br />
мен Ресейдің арасына дипломатиялық<br />
қарым-қатынастарды орнатуда елеулі<br />
еңбек сіңірген тұлға. 1771 <strong>жыл</strong>ы Балқаш<br />
маңында қазақтар мен қалмақтар<br />
арасында болған атақты «Шаңды<br />
жорық» шайқасына Ертіс өңірінен<br />
50 мың қолды бастап, Абылай ханға<br />
қолдау көрсеткен белгілі қолбасшы. Біз<br />
тарихи деректерді нақтылау мақсатында<br />
Ресейдің бірнеше мұрағатына барып,<br />
450-ден астам қолжазба әкеліп, тарихи<br />
тың деректерге куә болдық. Бүгінде<br />
қоғамда әркім өз ата-бабасын түгендейтін<br />
қате пікір қалыптасқан секілді. Олай<br />
болмауы керек. Туыстыққа тартып,<br />
тарихи шындықты бұрмалауға жол<br />
бермесек екен деймін. Тарихи-мәдени<br />
орындар мен тұлғаларды зерттеу<br />
кезінде нақты дәлелдер, құжаттар<br />
қажет. Себебі, Елбасы өзінің бір<br />
сөзінде: «Тарихпен кәсіби тарихшылар<br />
ғана айналыссын» деген болатын. Айта<br />
кететін тағы бір жайт, бүгінде Тұңғыш<br />
Президентіміздің «Болашаққа бағдар:<br />
рухани жаңғыру» және «Ұлы Даланың<br />
жеті қыры» бағдарламалық мақалалары<br />
мәдениетіміз бен тарихымызды<br />
түгендеуге жол ашқаны сөзсіз. Алайда,<br />
еліміздегі киелі жерлер мен сакралды<br />
орындардың мемлекет қамқорлығына<br />
алынбағандығы өкінішті. Тарихи орындарды<br />
атадан-балаға жеткізуге атүсті<br />
қарамасақ екен деймін.<br />
ТЕМІРҚАЗЫҚ<br />
Негізгі заң<br />
не дейді?<br />
Елдігіміздің айғағы, мемлекеттіліктің<br />
нышаны - Конституциямызда<br />
өмірдің бар саласы<br />
қамтылған. Яғни, дүниеге<br />
келген азаматтың міндеттері,<br />
құқықтары, еркіндігі сараланып<br />
көрсетілген. Ал біз<br />
сол баптарды қалай түсініп<br />
жүрміз, ол - басқа мәселе.<br />
Гүлжайна ТҮГЕЛБАЙ<br />
Сіз бен біздің құқығымыздың қорғаны –<br />
бұл құжат. Ата Заңда еліміз демократиялық,<br />
зайырлы, құқықтық және әлеуметтік<br />
мемлекет ретінде екені белгіленді, ең<br />
қымбат қазынасы - адам және адамның<br />
өмірі, құқықтары мен бостандықтары<br />
деп жазылды. Бұл құжат - қай саланы<br />
болсын реттейтін, басқа заңдар бағынатын<br />
негізгі тірегіміз. Жалпы, қоғамымыздағы<br />
қарым-қатынасты, билік пен халық<br />
арасындағы байланысты айқындайды.<br />
Бір сөзбен айтқанда, елдің берекесін,<br />
бірлігін, тыныштығын қамтамасыз ететін<br />
қуатты күш – Конституция.<br />
Әр азаматтың заң алдында тең құқылы<br />
екені де негізгі заңда белгіленген. Ата<br />
Заңда тәрбие де тұнып тұр. Еліміз ежелден<br />
қартайған ата-анаға қамқорлық танытуды<br />
баланың жауапкершілігі екенін жастайынан<br />
құлағына құйып өсірген. Міне, осы<br />
үлкенге қамқорлық негізгі заңымызда<br />
да тайға таңба басқандай жазылған.<br />
Яғни, кәмелетке толған әрі еңбекке<br />
қабілетті балалар еңбекке жарамсыз атаанасына<br />
қамқорлық жасауға міндетті.<br />
Ата-аналардың да балалары алдындағы<br />
қамқорлығы, оларға тәлім-тәрбие беруі<br />
де негізгі заңның негізгі баптарының<br />
біріне арқау болған.<br />
Денсаулығымызды қорғауға әр азамат<br />
құқылы екені де Ата заңда айтылған.<br />
Яғни, тегін кепілдендірілген медициналық<br />
қызмет меңзеліп тұр. Тіпті, ақылы қызметтің<br />
өзі заң шеңберінде жүзеге асырылатыны<br />
ескертілген ең негізгі құқықтық<br />
құжатымызда.<br />
Орта білім тегін берілетінін білеміз.<br />
Бұл - конституциялық құқығымыз. Соңғы<br />
кезде кәсіптік, жоғары білімге деген<br />
қолжетімділік аясы да кеңіп келеді.<br />
Қараңызшы, биылдың өзінде 54 мыңға<br />
жуық білім гранты бөлінді. Конкурсқа<br />
64 мыңнан астам жас өтініш берген.<br />
90 пайызы тегін білімге қол жеткізіп<br />
тұр деген сөз. Оған қоса, әлеуметтік<br />
аз қамтылған отбасылардың балаларына<br />
берілетін гранттар тағы бар. Ата<br />
Заңымыз осылай әрбір азаматына «оқы!»<br />
дейді. Оқытуға жағдайын да жасайды.<br />
Негізгі заңымызда татулық ту етілген.<br />
Саяси тұрақтылық басты байлығымызға<br />
баланған. Содан кейін экономиканы еселеу<br />
мүмкін екені меңзеледі. Сол экономиканы,<br />
елімізді дамытуға үлес қосу үшін әркімнің<br />
жанына жақын жұмыспен айналысуына да<br />
құқығы бар. Яғни, кәсібін, етер қызметін<br />
еркін таңдап, ең бастысы сол еңбегінен<br />
еліне пайдасы болса, болғаны. Тынығатын<br />
сәттерді де заңымыз қарастырған.<br />
Қарап отырсақ, бейбіт өмір кешіп, заң<br />
аясында қалауымызша тіршілік етуімізге ең<br />
негізгі заңымыз кепілдік беріп, қамқорлық<br />
танытып отыр. Негізгі заңымыз көзге<br />
көріне бермейтін, көбіміз байқамайтын<br />
берік қамал іспеттес. Ал оның қайтарымы<br />
ретінде әркім Отанының әлем елдері<br />
ортасында берекесі ортаймай, өрге бастауына<br />
барын салуы тиіс. Өзінің ғана емес,<br />
өзгенің де құқықтарын, бостандықтары<br />
мен абыройын, қадір-қасиетін құрметтеуге<br />
міндетті екенін ұмытпауы қажет.
6<br />
<strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ЗҰЛМАТ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
Мұрат<br />
АЯҒАНОВ<br />
Көмірдің<br />
«келешегі»<br />
ОЙ-ТАМЫЗЫҚ<br />
Бір әттеген-айы, елімізде 2014<br />
<strong>жыл</strong>дан бері көмір өндірісіндегі<br />
көрсеткіштер құлдырап келеді.<br />
Әсіресе, бұл жағдай біздің<br />
өңірде айқын аңғарылады.<br />
Бұған себеп, Ресейдегі ірі электр<br />
станцияларының екібастұздық<br />
көмірден бас тартуы мен электр<br />
энергиясы экспортының шектелуі.<br />
Мамандардың пікірінше, қара<br />
алтын өндірісін бұл тығырықтан<br />
тек көмір химиясы ғана алып<br />
шығады.<br />
Аңдап қарасақ, бұл саладағы химияны дамытатын<br />
уақыт жеткен сыңайлы. Қазақ даласында<br />
алғаш тас көмірдің қоры ашылғалы бері біздің<br />
ел көмірді тек отын ретінде ғана пайдаланып<br />
келеді. Алайда дамыған мемлекеттердің басым<br />
бөлігі оны баяғыда химиялық салаға айналдырып<br />
алғанын біле бермейміз. Кәдімгі көмірден<br />
химиялық жолмен бояу, дәрі-дәрмек, жақпамай,<br />
нафталин, пластмасса, капрон, иіс май, сахарин,<br />
сия және т.б. өнімдер жасауға болады. Көмір<br />
қоры жағынан Қазақстан әлемдегі көшбасшы<br />
елдердің ондығына енетінін, Павлодар облысы<br />
еліміздегі көмір өндірісінің 60 пайызын құрап<br />
отырғанын ескерсек, бұл тұста біздің өңір үшін<br />
үлкен әлеует жатқанын байқауға болар.<br />
Көмірге байланысты сұраныстың уақыт өткен<br />
сайын азайып бара жатқаны оны құр сатудан<br />
еш пайда түспейтінін баяғыда-ақ аңғартқан.<br />
Қазақстан - «жасыл экономикаға» иек артқан<br />
мемлекеттердің бірі. Қоршаған ортаға тасталатын<br />
өндірістік қалдықтардың ішінде көмір шаң-тозаңы<br />
мен көмірмен жұмыс істейтін кәсіпорындардың<br />
үлесі орасан зор. Сондықтан жақын болашақта<br />
көмір өнеркәсібі тиімсіз болып шығуы ғажап<br />
емес. Бұл көмір өндірісі тұралап қалады деген<br />
сөз емес. Яғни, бұл саланы әртараптандыру,<br />
көмірдің химиялық өңдеуге баса назар аударатын<br />
уақыт жетті.<br />
Көмір өнеркәсібі елдегі басым салалардың<br />
бірі болып қала беруі үшін «қара алтынды» газофикациялау,<br />
тұрмысқа қажетті түрлі химиялық<br />
заттар өндіру алдыңғы орынға шығуы керек.<br />
Қысқасын айтқанда, әлемдік трентдегі көмір<br />
генерациясынан біздің ел де қалып қоймай,<br />
отандық кәсіпорындарды химиялық бағытта<br />
біріктіретін идеологиялық орталық құрылуы<br />
тиіс біздіңше.<br />
Кей мамандардың пікірінше, көмір химиясының<br />
арнайы бағдарламасы жоқ. Сондықтан мұнай<br />
бағасы арзандағанда оны дамыту тіпті тиімсіз<br />
болып қалмақ-мыс. 2040 <strong>жыл</strong>ға дейін біздің ел<br />
көмір тұтынуды 70 млн. тоннаға дейін азайтпақ<br />
ниеті бар екенін ескерсек, <strong>жыл</strong> сайын миллиондап<br />
қатты отынды қаза беру де пайда әкелмейді.<br />
Дей тұрғанмен, қазірде көмір электр энергиясы<br />
өндірісінің 70 пайызын, бастапқы қуат көздерінің<br />
60 пайызын қамтамасыз етуде. Соған қарағанда<br />
оның орта мерзімді дамудағы маңызы алдағы<br />
20-30 <strong>жыл</strong>да жойылмайды деген сөз.<br />
«Көмір химиясы және технология институты»<br />
ЖШС-нің басшысы Болат Ермағамбеттің<br />
сөзіне сүйенсек, отандық көмір өнеркәсібінің<br />
экстенсивті бағыты сарқылуға жақын. Ендігісін сапа<br />
көрсеткіштері сандық көрсеткіштерді алмастыруы<br />
маңызды. Заманға сай технологиялар көмірден<br />
130-дан астам жартылай химиялық өнімдерді<br />
бөліп ала алады. Ал олардан 5 мың түрлі тауар<br />
шығаруға болады. Көмірді химиялық өңдеу ұлттық<br />
өнеркәсіптің басты бағытына айналғанда мұнай<br />
мен одан жасалатын өнімдерге тәуелділік те<br />
азаятынын әлем елдерінің тәжірибесі дәлелдеп<br />
отыр. Мәселен, Еуропа, Қытай, АҚШ, Канада<br />
және Австралия секілді мемлекеттер химиялық<br />
кластердің көмегімен мұнай импортының біраз<br />
бөлігін шектеген. Ендеше «жасыл экономиканы»<br />
мақсат еткен еліміз бұл тың салаға дендеп<br />
енетін уақыт жеткен сыңайлы.<br />
Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ<br />
Державалар<br />
текетіресі және<br />
ұлт қасіреті<br />
Қазақ елі қиял-ғажайып ертегісінің<br />
өзінде сұмдық-құбыжықтың символы<br />
ретінде алты басты аждаһадан артық<br />
бейнені ойлап таппаған еді. 1949 <strong>жыл</strong>ы<br />
адамзат атаулының қас жауы – атом<br />
бомбасын Семей жерінде сынақтан<br />
өткізу басталғанда, жер-көкті аласапыран<br />
ететін мұндай орасан алапаттың<br />
өмірде барына куә болды.<br />
Бұл әскери тірліктің, Америка Құрама<br />
Штаттары мен КСРО арасындағы қырғиқабақтың<br />
салдарынан туындаған іс еді.<br />
1945 <strong>жыл</strong>ы Ұлы Отан соғысы аяқталғанда,<br />
өзінің жер бетіндегі үстемдігін паш етуді<br />
көрсеткісі келген АҚШ әуе күштері<br />
Жапонияның Хиросима және Нагасаки<br />
қалаларының бейбіт тұрғындарының үстінен<br />
атом бомбаларын тастады. Бұл осыған<br />
дейін әлем естіп-көрмеген сұмдық еді.<br />
Арада төрт <strong>жыл</strong> өткенде қуаттылығы<br />
бұдан бірнеше есе артық жарылыстар<br />
Қазақстанның Семей қаласының<br />
маңында сынақтан өктізілетінін біздің<br />
жұрт болжаған да емес.<br />
1947 <strong>жыл</strong>ы <strong>тамыз</strong>да КСРО Министрлер<br />
кеңесінің шешімімен шартты түрде «№2<br />
оқу полигоны» деп аталған Атом полигонын<br />
құру туралы қаулы қабылданды. Полигон<br />
құрылысы үшін Семейден батысқа қарай<br />
140 шақырым жерде жан-жағы шағын<br />
таулармен қоршалған және халық көп<br />
шоғырландырылған жерден алшақ территория<br />
таңдалып алынды. «Әскерилердің<br />
Балапан, Телкем, Ақтанберлі, Сарыөзен,<br />
Байкал, «Тәжірибе алаңы» атаған жазықта,<br />
кейіннен Дегелең тауы мен Балапан<br />
бұйратының қойны-қонышын ұңғып, жер<br />
астына да бойлап, ядролық жарылыстар<br />
жасағаны – қазірде жария шындық», –<br />
деп жазады «Семей қасіреті» кітабының<br />
авторы, жазушы Медеу Сәрсеке.<br />
Мәліметтерге сүйенсек, Қазақстан<br />
аумағында атом бомбаларын сынақтан<br />
өткізу үшін арнайы 18 млн. гектар жер<br />
бөлініп берілген. 1949 <strong>жыл</strong>дың <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>ында<br />
Семей облысында таңғы сағат<br />
7-де жерден 38 метр биіктікте қуаты<br />
20 килотондық алғашқы атом бомбасы<br />
жарылып, сынақтан өтті. «Эпикиндіктен<br />
әртүрлі қашыққа салынған тұрғын<br />
үйлер мен өндірістік ғимараттардың<br />
дені кәдімгі топырақ үймесіне айналған.<br />
Құрастырмалы қабырғалы үйлер де<br />
солардың жолын құшыпты. Жоғары<br />
кернеулі электр бағандары да күшті<br />
толқынға төзе алмай, жел ығына қарай<br />
жантайған», – деп жазады М.Сәрсеке.<br />
Жарылыстан кейін пайда болған<br />
нарттай жанған радиоактивті газдардың<br />
саңырауқұлақ секілді бұлты 16 километр<br />
биіктікке көтерілген. Осы жарылыстан<br />
кейін радиусы ондаған километр болатын<br />
жерде дала шөптері бірнеше күн бойы<br />
көгілдір сәуле шығарып тұрған екен.<br />
Ғалымдардың есептеуінше, 1963 <strong>жыл</strong>дар<br />
аралығында аса қуатты бомбалардың<br />
жарылысынан 2 миллионнан аса жазықсыз<br />
халық 300-400 рентген мөлшерінде радиация<br />
қабылдаған.<br />
М.Сәрсеке: «Семей полигонында<br />
болған 470 жарылыстың 307-сі Дегелең<br />
мен Балапан бұйратынан қазылған<br />
131 штольняда және әртүрлі тереңдіктегі<br />
ұңғымаларда жасалған. Кейбір сәтте,<br />
әрине, жарылыстың күш-қуатын арттыру<br />
үшін ядролық зарядтар қат-қабат жарылған.<br />
Мысалы, 1978 <strong>жыл</strong>ғы 27 шілдеде 104-штольняда<br />
бір мезгілде бес жарылыс жасалыпты.<br />
Демек, 1961 <strong>жыл</strong>дан 1991 <strong>жыл</strong>ға<br />
<strong>29</strong> ТАМЫЗ – ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЯДРОЛЫҚ<br />
Аты өшкен<br />
ХХ ғасырда қазақ халқының басына орнаған аштық, соғыс<br />
сияқты зұлмат-апаттар аз болғандай, ядролық сынақтан зардап<br />
шегу қасіреті де бұйырды. Адамзат бұрын-соңды көрмеген<br />
аждаһаның зәрінен тұтас қазақ ұлты жапа көрді. 1949 <strong>жыл</strong>дан<br />
бастап 1989 <strong>жыл</strong>ға дейін қырық <strong>жыл</strong> бойы толассыз жарылыстар<br />
Абай, Шәкәрім туған Шыңғыстау баурайына ғана емес,<br />
тұтас қазақ даласына кесірін тигізді. Салдарынан дімкәс ұрпақ,<br />
кемтар сәбилер дүниеге келіп, полигон маңындағы жаратылыс,<br />
тіршілік, табиғат атаулы сұмдыққа ұрынды. Биыл әлемдегі<br />
төртінші арсенал аталатын полигонның үні өшкеніне – 30 <strong>жыл</strong>.<br />
дейін айналасы небары 22 шақырым<br />
шағын тау күні-түні тоқтаусыз жүрген<br />
жарылыс дүмпуіне тап болған», – дейді.<br />
1965 <strong>жыл</strong>ы қаңтар айында<br />
жасалған жарылыс-сынақта 3,5 миллион<br />
текше метр топырақ көкке ұшқан. Бұл<br />
сынақтың мақсаты жасанды су қоймасын<br />
жасау еді. Сынақ нәтижесінде пайда<br />
болған «көл» көрінісі «Айна» түріндегі<br />
су қоймасы бетінің диаметрі 400 метр,<br />
тереңдігі 100 метр шамасында. Жасанды<br />
көл радиоактивті ыдыраудың қалдықтарымен<br />
ластанған.<br />
Өкінішке қарай, ядролық қарулар<br />
сынағы табаны күректей 40 <strong>жыл</strong> бойы<br />
жалғасты.<br />
Мәліметтерге сүйенсек, 1949-1989<br />
<strong>жыл</strong>дар аралығында 456 әр түрлі<br />
ядролық жарылыстар жасалса, соның<br />
ішінде 116 сынақ әуе мен жер астында<br />
ұйымдастырылған. Осы жарылыстардың<br />
әсерінен радиоактивті шөгінділер жарылыс<br />
болған эпицентрден жан-жаққа бұлттар мен<br />
жел арқылы таралды. Сынақ жүргізілген<br />
жерлерде радиацияның деңгейі 448<br />
Бэр-ге дейін жеткен. Семей ядролық<br />
полигонында ауада және жер бетінде<br />
сыналған ядролық зарядтардың жалпы<br />
қуаты Хиросимаға тасталған бомбадан<br />
2,5 мың есе асып түсті.<br />
Зардабы<br />
300 <strong>жыл</strong>ға жетеді<br />
Тақырыпты зерттеу барысында<br />
назарымызға Қазақстан Республикасы<br />
Білім және ғылым министрлігі Ғылым<br />
комитетінің «Мемлекет тарихы институты»<br />
Мемлекет тарихы институтының<br />
ғылыми қызметкері Гүлмира Көбенованың<br />
еңбегінде келтірілген Семей ядролық<br />
полигонының зардаптары туралы<br />
мәліметтер ұшырасты.<br />
Ғалымның есебінше, ядролық<br />
сынақтардан 1,5 миллион адам зардап<br />
шекті. Жерасты жарылысынан адамдар<br />
түрлі ауруларға ұшырап, сол сырқаттың<br />
қасіретін әлі де арқалаумен келеді. Бұл<br />
сырқаттардың тұқым қуалайтындығы<br />
ғылыми негізде дәлелденді, оның қасіреті<br />
300 <strong>жыл</strong>ға дейін созылуы мүмкін.<br />
Семей ядролық полигонындағы<br />
сынақтардың әсері туралы алғашқы шын<br />
да жүйелі деректер Қазақ КСР Ғылым<br />
академиясы жүргізген кең ауқымды<br />
медициналық-экологиялық зерттеулердің<br />
нәтижесінде алынды. Зерттеулерді,<br />
ғылыми экспедицияларды профессор<br />
Тарихи суреттер ғаламтордан алынды.<br />
Б.Атшабаров басқарды. Радиацияның<br />
адамға ықпалының механизмі қазіргі<br />
кезде едәуір жақсы парықталған.<br />
Бұл орайда ең қауіптісі – иондалатын<br />
радиацияның ықпалы гендік кодты<br />
дауасыз өзгерістерге соқтыруға мүмкін<br />
екендігі.<br />
Семей және Павлодар облыстарының<br />
радиациялық сәулеленудің<br />
ықпалына ұшыраған басқа аумақтардың<br />
тұрғындарының арасында сырқат санының<br />
ұдайы өсіп келе жатқаны байқалады.<br />
Бұлар өкпе мен сүт бездерінің рагы,<br />
лимфогемобластоз және басқа да қатерлі<br />
ісікті патологиялары. Жалпы алғанда,<br />
рак ісігі сынақтар басталғалы бері үш<br />
есе өсті. Бұл аймақтағы аурулардың<br />
есеп-қисабы 1990 <strong>жыл</strong>ға дейін мұқият<br />
жасырылып келді.<br />
Жалпы, Семей өңіріндегі полигонға<br />
жақын бұрынғы бес аудан халқының<br />
денсаулық жағдайын сараласақ, әсіресе,<br />
екі әйелдің бірінде тамақ бездерінің<br />
ауруы асқынып қабынуы, ауруға<br />
шалдығушылардың иммунитеттері<br />
нашарлығы байқала бастаған.<br />
Республика бойынша орташа жас<br />
ұзақтығы ерлерде – 59, әйелдерде –<br />
62 жас болса, полигон аймағына жататын<br />
аудандарда ерлерде – 52-55, әйелдерде<br />
58 жас күйінде қалып келеді.<br />
Сынақтан адамдар ғана емес, жер де<br />
азап шегеді. Жылма-<strong>жыл</strong> радионуклидтердің<br />
жинала беруі жердің құнарлылығын<br />
азайтады. Жерде орасан зор микроэлементтер:<br />
темір, мыс, магний және<br />
басқа металдар әрттүрлі дәнді дақылдар<br />
адам организміне сіңеді.<br />
Жетпісінші <strong>жыл</strong>дарға дейін зарядтар<br />
салынған штольнялар мен скважиналардың<br />
түптері мен шығар ауыздары дұрыстап<br />
бетон қақпақтармен жабылмапты да.<br />
Соның салдарынан улы инертті газдар,<br />
ауыр металдар, басқа да радиациялық<br />
заттар жер бетіне жайылған. Мұны<br />
мамандардың өздері де жоққа шығармайды.<br />
Сынақ кезінде бөлініп шығар<br />
зиянды ауыр металл изотоптарының ең<br />
қауіптілері – «Стронций-90», «Плутоний-238»,<br />
«Цезий-137», тағы басқалары. Мәселен,<br />
стронцийдің ұсақ микробөлшекке айналып,<br />
қоршаған ортаға зиянсыз күйге енуі үшін<br />
56 <strong>жыл</strong> керек екен. Ал цезийге – 30,<br />
плутонийге – 2100 <strong>жыл</strong> қажет. Бір ғана<br />
жарылыс өткізуде осындай он мыңдаған<br />
изотоптар мен қосындылардың пайда<br />
болатынын ескерсек, барлық сынақтан<br />
кейінгі жеріміздің, ел-жұртымыздың<br />
денсаулығын ойлап көріңіз», дейді ғалым<br />
өз еңбегінде.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ТАРИХ <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 7<br />
СЫНАҚТАРҒА ҚАРСЫ КҮРЕС КҮНІ<br />
полигон<br />
Ақ ту көтерген<br />
«Невада-Семей»<br />
Әлемдегі 2 алпауыт әскери<br />
держава – АҚШ пен КСРО арасындағы<br />
қырғи-қабақтың салдарынан<br />
туындаған ядролық сынақтар жалғаса<br />
берер ме еді, кім білсін. Халқымыз<br />
арада 40 <strong>жыл</strong> өткенде сынақ алаңын<br />
жаппаса, араны одан әрі ашылып, ұлтты<br />
жаппай қырып-жойып бара жатқанына<br />
қатты алаңдады.<br />
1989 <strong>жыл</strong>дың ақпанның 12-18<br />
күндері аралығында әскерилер ешкімге<br />
ескертпей, Семей полигонында кезекті<br />
сынақты өткізді. Сынақ кезінде жердің<br />
жарығынан оқшау (инертті) газдар<br />
ауаға бөлініп шыққан екен. Улы газ<br />
алдымен Курчатов қаласының маңындағы<br />
Шаған қаласын басып, артынан жел<br />
тұрып, газды Алтай өңіріне айдап<br />
әкетеді. Бұл жайтты естіген сол кездегі<br />
Қазақ КСР Коммунистік партиясының<br />
Семей облыстық комитетінің бірінші<br />
хатшысы Кешірім Бозтаев КСРО<br />
Орталық комитетіне сынақты тоқтатып,<br />
сол жердің халқына көмек көрсетуді<br />
талап еткен мазмұнда шифрограмма<br />
жібереді. Бұл атом қаруының сыналуына<br />
қарсы ашық түрде жасалған<br />
шаралардың бірі болатын.<br />
Бұл даңқты ақынымыз, қоғам<br />
қайраткері Олжас Сүлейменовтің<br />
КСРО Жоғары Кеңесіне депутаттыққа<br />
кандидат ретінде түсіп жатқан уақыт еді.<br />
О.Сүлейменов қазақ қасіретін Мәскеуге<br />
жеткізуге бел буады. Орталық телеарнада<br />
сайлауалды бағдарламасымен<br />
шығуға тиіс О.Сүлейменов эфирде<br />
кенеттен бірнеше күн бұрын болған<br />
Семейдегі апаттық жағдай туралы<br />
мәлімдеме жасайды. Радиоактивтік<br />
заттардың ауаға бөлініп шыққанын,<br />
атом сынақтары үлкен қауіп туғызып<br />
отырғанын айтып, ядролық полиондар<br />
жабылуға тиіс, деп ұран көтереді.<br />
Бұл 1989 <strong>жыл</strong>дың 28 ақпаны<br />
болатын. Олжас Омарұлының сөзін<br />
жұртшылық сілтідей тынып тыңдады.<br />
Ақын алапатты тоқтатуға әлемдегі<br />
антиядролық топтар өкілдерін, Біріккен<br />
Ұлттар ұйымы, ЮНЕСКО, Бүкіләлемдік<br />
Денсаулық сақтау ұйымы, МАГАТЭ<br />
тәрізді халықаралық ұйымдарды үндеді.<br />
Қойылған талаптар қатарында ядролық<br />
материалдар өндіретін кәсіпорындардың<br />
әрекетін тоқтату, олардың жұмысын<br />
табиғатқа және адамзатқа келтірілген<br />
залалдарды жоюға бейімдеу, атом<br />
өнеркәсібі қалдықтарын көму, оған<br />
қоғамдық бақылау жасау, экологиялық<br />
карта әзірлеу, жарамсыз жерлерді<br />
халық шаруашылығы қолданысынан<br />
шығару болды. Сондай-ақ, нақты жапа<br />
шегушілер санын айту міндеттелді.<br />
Осылайша, «Невада-Семей» атты<br />
жаңа қозғалыс өмірге келді. Митинг<br />
өткеннен кейінгі алғашқы күндерде-ақ<br />
Семей полигонын шұғыл жабу туралы<br />
Үндеудің астына 2 миллионнан астам<br />
қазақстандық азамат қол қойды. Кеңес<br />
өкіметі көлемінде Қазақстанда алғашқы<br />
антиядролық қоғамдық қозғалыстың<br />
құрылғаны туралы шетелдік баспасөз<br />
мәліметтер таратып жатты.<br />
Антиядролық қозғалысқа қатысушы<br />
Қарағандының 130 мың шахтері<br />
егер ядролық сынақ тоқтамаған<br />
жағдайда мерзімі шектеусіз ереуілге<br />
шығатындарын мәлімдеген болатын.<br />
Оларды Семей, Павлодар, Өскемен,<br />
Жезқазған жұмысшылары қолдады.<br />
Павлодар өңірінде қозғалысқа<br />
үндеу қосуға бүгінде белгілі ақын,<br />
қоғам қайраткері, ол кезде Трактор<br />
заводының жұмысшысы Арман Қани<br />
белсене араласты. Ел басындағы<br />
қасіретті сейілтуге қатысқан күндерді<br />
күрескер ақын былай деп еске алады:<br />
Өкінішке қарай, Павлодарда<br />
жұртшылықтың басым көпшілігі ақпарат<br />
тапшылығы салдарынан бейбітшіл<br />
Алматы мәлімдемесінен хабарсыз<br />
қалды... Павлодар облысында Олжас<br />
Сүлейменовтің мәлімдемесі жайында<br />
ақпарат тарату және «Невада» қозғалысын<br />
қолдаушылардың қолын жинау мәселесі<br />
өздігінен туындады. Бұл орайдағы<br />
іс-шараларды жүзеге асыруға Ертістің<br />
Кереку өңірі жұртшылығына белгілі ақын,<br />
осы жолдардың авторы бел буды. Сол<br />
күндері Павлодар қаласының Орталық<br />
алаңына таяу орналасқан «ЦУМ» әмбебап<br />
дүкенінің алдында қолыма плакат ұстап<br />
тұрған маған мыңдаған бейбітсүйгіш<br />
адамдар ризашылық сезімін білдірді,<br />
мүсіркей қарағандар да, мысқылдап<br />
келеке қылғандар да бой көрсетті!<br />
Олжас Сүлейменов пен қазақстандық<br />
шығармашыл зиялылар, Қазақстан<br />
әдебиетіндегі танымал тұлғалардың бейбіт<br />
бастамасына және Семей полигонының<br />
зардабына жергілікті шығармашылық<br />
адамдары бейжай қараған жоқ! Полигонды<br />
жабу және қозғалысты қолдау<br />
туралы талапхатқа облыстық партия<br />
комитетінің органы болып табылатын<br />
«Сарыарқа самалы» мен «Звезда Прииртышья»<br />
газеттері, облыстық телевизия<br />
мен радио журналистерінің басым<br />
көпшілігі бірден қол қойды! Қозғалыстың<br />
Павлодар облысында қанат жаюына<br />
жер-жердегі шығармашылық адамдары:<br />
Ғабит Сапаров, Қайыр Жүнісқалиев<br />
(енді марқұм), Серік Мұхтаров,<br />
Қанат Шайғазин, Өмірбек Құшманов<br />
(енді марқұм), Ризолла Бұланбаев<br />
(Май ауданы), Жұмағали Қоғабаев<br />
(Екібастұз қаласы), Сүлеймен Баязитов<br />
(Баянауыл ауданы) іс-әрекетімен де,<br />
шығармаларымен де зор үлес қосты.<br />
Солардан үлгі алған он мыңдаған соғыс<br />
және еңбек ардагерлері, түрлі салада<br />
еңбек етушілер, студенттер, тіпті<br />
оқушылар да бейбітшіл істі қолдауға<br />
жұмыла кірісті!<br />
Павлодар қаласы Ильич аудандық<br />
партия комитетінің хатшысы<br />
З.Н.Кожанованың қозғалыстың облыстық<br />
құрылымын жергілікті билікке толық<br />
тәуелді әрі жасанды түрде құру<br />
пиғылын аңғарғандықтан, аталған<br />
сайлау қарсаңында нағыз белсенділерді<br />
жаныма топтастырдым. Соның<br />
нәтижесінде, қоғамдық жауапты<br />
қызметке бізбен қарым-қатынасы<br />
тығыз, Павлодар пединститутының<br />
«Ғылыми коммунизм» пәнінен дәріс<br />
оқитын оқытушысы Амантай Қалиевтің<br />
өтуін сәтті ұйымдастырдым...<br />
Май ауданы Чапаев кеңшары (қазіргі<br />
Саты ауылы) партия ұйымының хатшысы<br />
Мереке Әбілқасымов Қызылқұрама<br />
кеңшары (қазіргі Баскөл ауылы)<br />
партия ұйымының хатшысы Қабиден<br />
Байғожин және өзгелер де бірнеше<br />
бейбіт акциялардың ұйымдастырылуына<br />
белсене атсалысты.<br />
Алматы, Семей, Қарағанды тәрізді<br />
қалалар мен облыстардағыдан біршама<br />
уақыт кешірек қолға алынған және<br />
негізінен Май ауданында өткізілген<br />
антиядролық митингілер өзіндік сипаттарымен<br />
ерекшеленді. Айталық, аудан<br />
орталығы Белогорьеде (қазіргі Көктөбе)<br />
өткізілген митингінде бейбіт талаптармен<br />
бірге «Невада-Семей» қозғалысын<br />
қолдаушылардың бірі, «Қазақ тілі» қоғамы<br />
облыстық ұйымының сол кездегі төрағасы<br />
Жеңіс Мардановтың және осы жолдар<br />
авторының ұсынысымен Қазақстан<br />
компартиясы Павлодар облыстық<br />
комитетінің І хатшысы Ю.А.Мещеряковқа<br />
және облыстық атқару комитетінің<br />
төрағасы Ж.Ғ.Ысқақовқа сенімсіздік<br />
білдіру жөнінде қарар қабылданды.<br />
Өкінішке қарай, облыс басшылығына<br />
қатысты шешімді қозғалыстың облыстық<br />
бөлімшесінің сол кездегі төрағасы оқымай<br />
кетті. Дегенмен, көп ұзамай тележурналист<br />
ретінде облыстық телевизиядан<br />
полигон туралы «Зардап» атты хабар<br />
дайындағанымда әлгі сенімсіздік туралы<br />
шешімді жұртшылыққа мен жария еттім» -<br />
дейді А.Қани.<br />
Тұтас республиканы шарпыған<br />
«Семей-Невада» қозғалысының алғашқы<br />
күндерде қол жеткізген табысы 1989<br />
<strong>жыл</strong>ы жоспарланып тұрған 18 ядролық<br />
сынақтың 11-ін тоқтатуы болды.<br />
Жарылыстың соңғысы 19 қазан күні<br />
өткізілді.<br />
1989 <strong>жыл</strong>ы 20 қараша күні КСРО<br />
Жоғарғы Кеңесі Семей және Новоземельск<br />
полигондарында ядролық<br />
жарылыстарды тоқтату туралы қаулы<br />
қабылдады. Семей ядролық полигоны<br />
толықтай 1991 <strong>жыл</strong>ы <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong><br />
күні Қазақстан Республикасының<br />
Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың<br />
№409 Жарлығымен жабылды.<br />
Сөйтіп, тиянақтылық пен табандылық<br />
танытқан қазақ халқы өз мақсатына<br />
жетті. Қазақстанның көптеген қалалары<br />
мен аймақтарында, сондай-ақ Ресей,<br />
АҚШ, Италия, Жапония, Түркия, т.б.<br />
елдерде «Невада-Семей» қозғалысының<br />
бөлімшелері құрылған. Қозғалыстың<br />
белсенді қызметінің арқасында БҰҰ<br />
БА-ның 53-сессиясы «Қазақстандағы<br />
Семей өңірі адамдары денсаулығы мен<br />
экологиясын сауықтыру және экономикасын<br />
дамыту мақсатындағы халықаралық<br />
ынтымақтастық пен іс-қимылды үйлестіру»<br />
қарарын қабылдады.<br />
Бүгінде Президент Нұрсұлтан<br />
Назарбаевтың бастамасымен <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong><br />
Халықаралық ядролық сынаққа қарсы<br />
күн болып белгіленді. Еліміз бейбітсүйгіш<br />
саясатымен әлемдік қоғамдастықта<br />
өзіндік орнын алған елдердің санатында<br />
танылып келеді. Сонымен қатар<br />
Елбасының бастамасымен ядролық<br />
қарусыз әлем құруға бағытталған<br />
«АТОМ» жобасы жүзеге асырылуда.<br />
Тұтас қазақ халқының жер бетінен жоғалып кету қаупін<br />
туындатқан ХХ ғасырдағы зауалдың беті қайтарылды.<br />
Десе де, бұл - халқымыз үшін тарихи сабақ. Әлі де<br />
қасіреттің салдарын оңалту үшін үкімет деңгейінде<br />
көптеген іс-шаралар жүргізілуі керек. Бастысы, халық<br />
орнында. Ал орнында бар ұлт әлбетте оңалар деп<br />
сенеміз.<br />
ОЙ-ТАМЫЗЫҚ<br />
Нұржайна<br />
ШОДЫР<br />
«Өзіміздікі»<br />
өтпей ме?<br />
Білім күні жақындаған сайын<br />
дүкендер мен базарлардың<br />
сөресі мектепке қажетті заттарға<br />
лық толатыны - шындық.<br />
Таңдау көп, тек ақшаң болса,<br />
болғаны. Өкініштісі, осылардың<br />
ішінде «өзімізде» өндірілетін<br />
тауарлардың үлесі өте аз.<br />
Оқуға баратын баланың басты қажеттілігі мектеп<br />
формасы екені анық. Қазіргі таңда бұрынғыдағыдай<br />
әркім «тапқанын» киіп жүре бермейді. Бұл -<br />
заңсыздық. Себебі, осыдан үш-төрт <strong>жыл</strong> бұрын<br />
елдегі жалпы білім беру мекемелеріне бірыңғай<br />
мектеп формасы енгізілген. Сол талап бойынша<br />
әр білім ордасының әкімшілігі ата-аналармен<br />
келісе отырып, оқушылар үшін бірыңғай мектеп<br />
формасының үлгісін таңдаған еді. Нәтижесінде,<br />
бұған дейін облыстағы мектеп оқушылары қара,<br />
қара көк, сондай-ақ, сұр және күрең тор көзді<br />
матадан тігілген форма киіп келді. Ал биылғы<br />
оқу <strong>жыл</strong>ынан бастап аймақтағы барлық мектеп<br />
оқушылары жаппай қара көк түсті форма киюге<br />
көшті. Бұл жөнінде облыстың бас ұстазы Дінислам<br />
Болатханұлы Facebook әлеуметтік желісіндегі<br />
парақшасында пост жариялады. Онда: «Биыл ҚР<br />
Білім және ғылым министрлігінің ұсынысына сәйкес,<br />
мектеп формасы бойынша бір ғана талап қойып<br />
отырмыз, ол - мектеп формасы көк түсті болу<br />
керек! Ал, қалған мәселені ата-ана өзі шешеді.<br />
Осылайша біздер осы мәселедегі алып қашпа<br />
әңгімелерді тоқтатқымыз келеді. Егер форманы<br />
алдын ала сатып алып қойсаңыздар, оны киюге<br />
толық құқықтарыңыз бар, ауыстыруға міндетті<br />
емессіздер! Бір ғана өтініш, павлодарлық тігіншілерді<br />
қолдап, солардың өнімдерін алсаңыздар, ұлттық<br />
экономиканың дамуына мол үлес қосар едіңіздер», -<br />
деген еді. Басқарма басшысының бұл сөзі естір<br />
құлаққа жетті. Яғни, облысымызда жергілікті<br />
тігіншілер тіккен мектеп формасына сұраныс бар.<br />
Іздеп жүргендерді де кездестірдік. Бірақ, бүгінгі<br />
күні павлодарлық тігіншілердің қолынан шыққан<br />
мектеп формасын табу өте қиын. Тіпті, жоқ деп<br />
айтуға да болады. Оған өзіміз де көз жеткіздік.<br />
Өткен демалыс күндері облыс орталығындағы<br />
мектеп формасы сатылады деген бірнеше дүкен<br />
мен базарларды аралап шықтық. Аталған сауда<br />
орындарында Түркия, Ресей, Қырғызстан, Өзбекстан<br />
елдерінен әкелінген мектеп формаларынан көз<br />
сүрінеді. Сапасы мен үлгісіне сай бағасы да<br />
құбылып тұр. Өкінішке қарай, осылардың арасынан<br />
өз өңірімізде тігілген киімді кездестіре алмадық.<br />
Сонымен қатар, облысымызда оқу <strong>жыл</strong>ының<br />
басталуына арналған түрлі жәрмеңкелер мен<br />
қайырымдылық акциялары да ұйымдастырылуда.<br />
Ол жақтан да «өзіміздің» өнімдерді іздедік. Жоқ.<br />
Бұған қарап, көкейімізде «өзіміздікі» өтпей ме?»<br />
деген сұрақ туындады.<br />
Сөйтсек, жергілікті тігін цехтары мен ательелердің<br />
көпшілігі мектеп формасын тек тапсырыс арқылы<br />
ғана тігеді екен. Яғни, дайын өнімдері жоқтың<br />
қасы. Ал ата-аналардың баласын ертіп ательелерді<br />
аралап, тапсырыс беріп, одан кейін бірнеше рет<br />
өлшенуге келіп жүргісі келмейтіні анық. Себебі,<br />
қаладағы жұмысбасты ата-аналар үшін де, арлы-берлі<br />
сабылып жүруді қалтасы көтермейтін ауылдықтар<br />
үшін де дүкен сөрелеріндегі дайын форманы киіп<br />
көріп, сатып ала салған әлдеқайда тиімді екені<br />
сөзсіз. Сондықтан жергілікті тігіншілерге қолдау<br />
көрсету үшін, яғни, отандық өнімге деген сұранысты<br />
арттыру үшін арнайы жоба мен нәтижелі жоспар<br />
қажет сияқты.<br />
Қазіргі таңда облыс көлемінде 100 мыңнан<br />
астам оқушы білім алады. Кем дегенде олардың<br />
жартысы мектеп формасын сатып алды дейік. Ал<br />
бір балаға арналған мектеп формасының орташа<br />
бағасы шамамен 10 мың теңге (екі киім) тұрады.<br />
Сонда ойлап қараңыз, тек биылғы оқу <strong>жыл</strong>ында<br />
мектеп формасына жұмсалған миллиондаған қаражат<br />
өзге елдердің қазанына құйылып жатыр. Осыншама<br />
қыруар қаржыны неге өз кәсіпкерлерімізге беріп,<br />
солардың ісін алға бастыруға үлес қоспасқа? Сіз<br />
қандай ой айтасыз, құрметті оқырман?
8 <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />
АЛАҢ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
Алдағы уақытта қазақстандықтарға тұрмыстық және техникалық<br />
тауарларды несиеге алу қиындай түспек. Қазіргі уақытта Ұлттық Банк<br />
тұтынушылық бағытта пайдалануға берілетін кепілсіз несиенің жаңа<br />
ережесін әзірлеуде. Яғни, банк беретін қарыз ақша бұрынғыдай<br />
қолжетімді болмайды. Талап күшейтіледі. Смартфон, тоңазытқыш,<br />
теледидар сынды тауарларды тек қарызды төлеуге мүмкіндігі бар<br />
адамдар ғана алатын болады. Сонда несие беру талабын күшейту<br />
қаншалықты тиімді? Жаңа талап қарызға белшеден батудан құтқара<br />
ма? Бұл мәселені «Алаңның» талқысына салып көрдік.<br />
Таяуда облыстық жастар<br />
бастамаларын дамыту<br />
орталығында еліміздің<br />
әр өңірінің белсенді<br />
жастары бас қосты. Олар<br />
«Жастардың өзін-өзі<br />
басқару органдарының<br />
жүйесін дамыту» әлеуметтік<br />
жобасы аясында «STUD<br />
CAMP-<strong>2019</strong>» республикалық<br />
жазғы лагеріне қатысты.<br />
Ізденіс<br />
жетіспейді<br />
Қарлығаш ХАШЫМҚЫЗЫ<br />
Жазғы лагерь «Жастар <strong>жыл</strong>ы» аясында<br />
ұйымдастырылды. Оған Қазақстанның<br />
түкпір-түкпірінен 100-ге жуық жастар ісі<br />
жөніндегі комитет басшылары, белсенді<br />
студенттер мен көшбасшылар арнайы<br />
қатысты.<br />
- Жазғы лагерьді ұйымдастырудағы<br />
басты мақсатымыз - еліміздегі белсенді<br />
жастар арасындағы достық қарымқатынасты<br />
нығайтып, өзара тәжірибе<br />
алмасуына мұрындық болу. Сонымен<br />
қатар, студенттердің әлеуметтік<br />
мәселелерін көтере отырып, оны<br />
шешудің жолдарын ұсыну - форумның<br />
басты міндеті, - деді Жастар бастамаларын<br />
дамыту орталығының арт<br />
бөлімінің жетекшісі Аида Байтемірова.<br />
Екі күнге ұласқан жиынның бірінші<br />
күні аталмыш орталықта өз ортасында<br />
белсенді, түрлі салада жетістікке жетіп<br />
жүрген жастармен кездесуден басталды.<br />
Мұнда «Мисс Қазақстан-<strong>2019</strong>» сұлулық<br />
байқауының жеңімпазы, павлодарлық<br />
Мәдина Батық та болды. Ол өз кезегінде<br />
биылғы жеңісінен кейінгі өмірі жайында<br />
сыр шертіп, жастарды үздіксіз ізденіске<br />
шақырды.<br />
- Кез келген адамның биік белесті<br />
бағындыруға мүмкіндігі бар. Тек тынбай<br />
еңбектену қажет. Қазіргі таңда менің<br />
замандастарымның көбі өз саналарына<br />
сіңіріп алған түрлі сылтауларымен-ақ<br />
өздерінің мүмкіндіктеріне шектеу қойып<br />
алған. Мысалы, бізге жеке кәсібімізді<br />
бастап, жаңа өмірге қадам басуымызға<br />
мемлекеттен мүмкіндік беріліп отыр, кез<br />
келген мамандықты тегін меңгеруімізге<br />
болады... Айта берсе жетеді. Ол үшін<br />
үздіксіз ізденіс пен тынымсыз еңбек<br />
керек. Қалғанының бәрі бар, - деді<br />
М.Батық.<br />
Сонымен қатар, жастар дәстүрлі<br />
емес білім беру бойынша шеберлік<br />
сағаттарына қатысып, республикалық<br />
пікірталас турнирінде сөз таластырды.<br />
Шара соңында жазғы лагерьге<br />
қатысушылар мен командалар бағалы<br />
сыйлықтарға ие болып, Алғыс хаттармен<br />
марапатталды. Бұдан кейін белсенді<br />
жастар шаһардың көрікті жерлерін<br />
аралап, кешке кемемен серуендеп,<br />
«Ертіс Promenade» сахнасында өткен<br />
жергілікті және шетел жұлдыздарының<br />
өнерін тамашалады.<br />
- Банк саласының қызметкерлері<br />
несие беруден бұрын, сол қаражаттың<br />
қайтып келуіне алаңдауы тиіс. Қарыз<br />
сомасы аз болса да, тұтынушының төлей<br />
алу қабілеті назарға алынуы керек.<br />
Сондықтан несие алуға өтініш берген<br />
адамнан тек қана жеке куәлігі талап<br />
етілмейді. Оның төлеу мүмкіндігі мен<br />
әлеуметтік дәрежесі де есепке алынады.<br />
Несие беру кезінде отбасы мүшелерінің<br />
жан басына шаққандағы шығын көлемі<br />
де ескеріледі. Кепілсіз несие ұсынуда<br />
банк капиталына да жоғары талап<br />
Қобланбек ҚОЖИН,<br />
Павлодар қалалық мәслихатының депутаты:<br />
- Еліміз нарықтық экономикаға көшкен уақыттан бері халық<br />
арасында қар<strong>жыл</strong>ық тәртіп дұрыс жүргізілмеді. Салдарынан халықтың<br />
40 пайызы банктен алған несиелерін қайтара алмай жүр. Қазіргі<br />
уақытта ломбард, микроқар<strong>жыл</strong>ық орталықтардың қызметін Ұлттық<br />
Банк бақылай алмайды. Мұндай ұйымдар пайызды өздері қояды.<br />
Қар<strong>жыл</strong>ық сауаты жоқ адамдар солардан ақша алып, бірнеше есе<br />
қып қайтарады. Өтей алмаса, пайыз күн сайын өсе береді. Сондықтан<br />
біз өз халқымызды заң бойынша реттелмеген шығыннан қорғауымыз<br />
керек. Сондықтан Ұлттық Банкте қолға алынып жатқан іс дұрыс деп<br />
есептеймін. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың сайлауалды<br />
штабы құрылған кезде «Бірге» атты акция жүргізілді. Сол ауқымды<br />
шара аясында халықтың пікірі тыңдалған болатын. Тұрғындар несиені<br />
кешіру, өтеу, пайызын азайту бойынша көп ұсыныс тастаған еді.<br />
БӘРЕКЕЛДІ!<br />
Несие беру талабын<br />
күшейту қаншалықты тиімді?<br />
- Бұқаралық ақпарат құралдары<br />
арқылы осы жаңалықты естіп, уайымдай<br />
бастағаным рас. Себебі қазір екінің бірі<br />
кредит алады. Адам банктен еріккеннен<br />
несие алмайды ғой. Мұқтаждықтан, қажет<br />
болған соң барады. Осыдан 3 ай бұрын<br />
туысым жаңа теледидар сатып алған<br />
еді. Банк арқылы 120 мың теңгені бір<br />
<strong>жыл</strong>ға бөлді. Оған солай тиімді. Өйткені<br />
жалақымен күн көріп жүрген халық<br />
мұндай соманы бірден төлей алмайды.<br />
Қазір адамдардың басым көпшілігі ұялы<br />
телефон, ноутбуктерді несиеге рәсімдеп<br />
жатады. Алдағы уақытта мұндай мүмкіндік<br />
барлығына берілмесе, жағдай қиындай<br />
түспек. Ұлттық Банк өкілдері жаңа талап<br />
Ерболат ДОСАЕВ,<br />
ҚР Ұлтық Банкінің төрағасы:<br />
(пікір интернеттен әзірленді)<br />
қойылады. Бұл жаңашылдық банктерді агрессивті несие<br />
саясатынан қорғайтын болады. Басты мақсат – проблемалық<br />
қарыздың санын азайту.<br />
Мойнында берешегі көп адамдардың көбеюіне жол<br />
бермеу. Осылайша, несие тұрақты еңбекақысы бар, төлеуге<br />
қабілетті тұлғаларға беріледі.<br />
Бүгінгі атаулы әлеуметтік көмек<br />
тұтынушылық несие алу үшін<br />
беріліп отырған жоқ. Қазіргі<br />
уақытта халықтың кепілсіз<br />
несиелері бойынша өсімпұлдар<br />
мен айыппұлдар алынып тасталып,<br />
қарыз кешірілуде. Бұл - үлкен<br />
көмек. Міне, мемлекет халықтың<br />
пікірін ескерді. Өкінішке қарай,<br />
бұл бағытта екінші деңгейлі<br />
банктер мен Ұлттық Банктің<br />
Павлодар облыстық филиалы<br />
тұрғындар арасында түсіндіру<br />
жұмыстарын жүргізбей отыр.<br />
Сондықтан мәслихат депутаттары<br />
мен мониторинг тобының<br />
көмегіне жүгініп жатқандар көп. Осы санатқа жататындардың<br />
көбі ережені толық білмейді. Міне, осы бағыттағы жұмысты<br />
күшейтіп, халықты пайызы көп шығыннан шектеуіміз керек.<br />
Фархат БОРАМБАЕВ,<br />
Ақсу қаласының тұрғыны:<br />
проблемалық қарыз санын азайтуға көмектеседі деп отыр.<br />
Банк несие беруден бас тартса, үйге қажетті тауар алуға<br />
бекінген адам ломбардтар мен қолма-қол ақша беретін<br />
микроқар<strong>жыл</strong>ық орталықтарға жүгінеді. Ал оларға сол<br />
қаржыны екі-үш еселеп қайтару керектігін білеміз. Қарызға<br />
белшеден бату деген – осы. Тұрмыстық тауарға несие беру<br />
кезінде әлеуметтік дәреже ескеріледі дейді. Одан да сол<br />
тұрмысы төмен, аз қамтамасыз етілген отбасыларға төмен<br />
пайызбен кредит берген тиімдірік болмақ.<br />
«Алаңды» үйлестірген – Айдана ҚУАНЫШЕВА.<br />
«Қазақ поэзиясының інжу-маржандары»<br />
Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тікелей қолдауымен<br />
жақында «Қазақ поэзиясының інжу-маржандары» деген атпен<br />
әдеби антология жарыққа шықты. Аталмыш бірегей топтама<br />
он үш кітаптан тұрады.<br />
Қазақ ақындарының ең таңдаулы<br />
шығармалары жинақталған туындылар<br />
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен<br />
жүзеге асып жатқан «Рухани<br />
жаңғыру» бағдарламасының аясында<br />
атқарылды. Топтамаға қазақтың 13<br />
ақынының шығармалары енгізілген. Атап<br />
айтқанда, Абай Құнанбайұлы, Шәкәрім<br />
Құдайбердіұлы, Мағжан Жұмабаев, Ілияс<br />
Жансүгіров, Қасым Аманжолов, Жұбан<br />
Молдағалиев, Жұмекен Нәжімеденов,<br />
Тұманбай Молдағалиев, Қадір Мырза Әлі,<br />
Мұқағали Мақатаев, Фариза Оңғарсынова,<br />
Олжас Сүлейменов пен Мұхтар Шахановтың<br />
ең таңдаулы өлеңдері бар.<br />
- Он үш ақынның інжу-маржан өлеңдерінің<br />
бір қорап болып шығуы - бұрын-соңды<br />
болмаған жағдай, - дейді ҚР Жазушылар<br />
одағының басқарма төрағасы Ұлықбек<br />
Есдәулет.<br />
– Бұрын мұндай топтама жекелеген<br />
адамдардың, Жазушылар одағының,<br />
министрліктің немесе баспалардың бастамасымын<br />
шығып тұрған болса, бұл кітаптар<br />
Мемлекет басшысының Қасым-Жомарт<br />
Тоқаевтың бастамасымен жарық көрді.<br />
13 ақынның өлеңдері жинақталған 13 кітаптың<br />
әрбіріне Президент өзі алғы сөзін жазды.<br />
«Тіл-Қазына» ұлттық орталығының бас<br />
директоры, жазушы Әлібек Асқаровтың<br />
айтуына қарағанда, алғашқыда антологияға<br />
30 шақты ақынның еңбектері ұсынылған.<br />
- Соның ішінде 13 ақынды Президенттің<br />
өзі таңдап алды. Негізі 11-і - өмірден<br />
өтіп кеткен ақындар. Екі ақынның қазір<br />
көзі тірі. Олар – Олжас Сүлейменов пен<br />
Мұхтар Шаханов. Олжастың да өлеңдері<br />
орысша емес, Қадыр Мырза Әлі аударған<br />
қазақша нұсқада берілді.<br />
Алдағы уақытта осындай топтамалар<br />
жарық көріп тұратын болады. Ендігі кезекте<br />
проза жанры қолға алынбақ. Жалпы,<br />
қазақта он үш - киелі сан. Сондықтан дәл<br />
13 ақынның өлеңі топтама болып шығуы<br />
да бекер емес. Алдағы уақытта антологияларды<br />
13 автордың еңбектерімен<br />
шығарып отыру ұсынылды.<br />
Әзірлеген – С.ТАУҚЫЗЫ.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />
<strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 9<br />
2 қыркүйек, дүйсенбі<br />
04.21 Таң намазының кіруі, 05.59 Күннiң шығуы, 12.57 Бесiн намазы,<br />
17.36 Екiнтi намазы, 19.44 Ақшам намазы, 21.21 Құфтан намазы.<br />
QAZAQSTAN<br />
6:00 Әнұран<br />
6:05 «Kóńil tolqyny»<br />
6:25 «Másele».<br />
7:00 «TAŃSHOLPAN».<br />
10:00 «Қайран күндер».<br />
12:00 «Apta».<br />
12:45 «100 бизнес бастауы»<br />
13:00 AQPARAT<br />
13:10 «Kóńil tolqyny»<br />
14:10 «47 баланың анасы».<br />
15:00 «Жат мекен».<br />
16:00 «Shańyraq». Ток-шоу.<br />
17:00 AQPARAT<br />
17:15 «BIZBEN BIRGE...».<br />
1 8 : 1 0 « Қ А Й Р А Н К Ү Н Д Е Р » .<br />
20:00 AQPARAT<br />
20:35 «ASHYQ ALAŃ».<br />
21:30 «ЖАТ МЕКЕН».<br />
22:30 «47 БАЛАНЫҢ<br />
АНАСЫ».<br />
23:30 «Құбылай хан».<br />
0:20 AQPARAT<br />
0:55 «Shańyraq».<br />
1:45 «Apta».<br />
2:35 «Másele».<br />
3:10 AQPARAT<br />
ERTIS<br />
8:00 Арнаның ашылуы.<br />
Әнұран.<br />
8:02 «ERTIS aqparat»<br />
9:00 «ERTIS TAŃY»<br />
10:30 «Іздедім сені»<br />
11:05 «Робокор Полли»<br />
11:15 «1 СТУДИЯ»<br />
12:00 «ДЕНСАУЛЫҚ»<br />
12:10 «Құбалай хан»<br />
13:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
13:15 «ERTIS AQPARAT»<br />
13:25 «ӨЗЕКТІ СҰХБАТ»<br />
13:35 «Таңдау»<br />
15:05 - 17:55 ге дейін<br />
ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />
18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
04.24 Таң намазының кіруі, 06.01 Күннiң шығуы, 12.57 Бесiн намазы,<br />
17.35 Екiнтi намазы, 19:42 Ақшам намазы, 21.19 Құфтан намазы.<br />
QAZAQSTAN<br />
6:00 Әнұран<br />
6:05 «Kóńil tolqyny»<br />
6:30 AQPARAT<br />
7:00 «TAŃS H O L P A N » .<br />
10:00 «Қайран күндер».<br />
12:00 Көңіл толқыны<br />
13:00 AQPARAT<br />
13:10 «JAN JYLÝY».<br />
13:35 «ТҰЛҒА».<br />
14:10 «47 баланың анасы».<br />
15:00 «Жат мекен».<br />
16:00 «Shańy r a q » . Т о к - ш о у .<br />
17:00 AQPARAT<br />
17:15 «BIZBEN BIRGE...».<br />
1 8 : 1 0 « Қ А Й Р А Н К Ү Н Д Е Р » .<br />
20:00 AQPARAT<br />
20:35 «ASHYQ ALAŃ».<br />
21:30 «ЖАТ МЕКЕН».<br />
22:30 «47 БАЛАНЫҢ<br />
АНАСЫ».<br />
23:30 «Құбылай хан».<br />
0:20 AQPARAT<br />
0:55 «Ashyq alań».<br />
1:45 «Shańyraq». Ток-шоу.<br />
2:35 «Jan jylýy».<br />
2:55 «Aqsaýyt»<br />
3:15 AQPARAT<br />
ERTIS<br />
8:00 Арнаның ашылуы.<br />
Әнұран.<br />
8:02 «ERTIS aqparat»<br />
9:00 «ERTIS TAŃY»<br />
10:30 «Іздедім сені»<br />
11:00 «ЖАСТАР ЗАМАНЫ»<br />
12:00 «РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ»<br />
12:10 «Құбалай хан»<br />
13:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
13:15 «ERTIS AQPARAT»<br />
13:25 «ӨЗЕКТІ СҰХБАТ»<br />
13:35 «Таңдау»<br />
15:05 - 17:55 ге дейін<br />
ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />
18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
18:20 «SPORT SPRINT»<br />
18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />
19:00 «1 СТУДИЯ»<br />
19:45 «Іздедім сені»<br />
18:20 «РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ»<br />
18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />
19:00 «1 СТУДИЯ»<br />
19:45 «Іздедім сені»<br />
20:50 «Жаңында жүр<br />
жақсы адам» Д/ф<br />
21:15 «Таңдау»<br />
22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
22:20 «ERTIS AQPARAT»<br />
22:40 «Тігіншілер»<br />
0:00 «ERTIS aqparat»<br />
0:20 «ERTIS aqparat»<br />
ХАБАР<br />
6:00 "Тамаша"<br />
7:00 "Юху и его друзья"<br />
7:30 "Таңғы хабар"<br />
8:00 Жаңалықтар<br />
8:10 "Таңғы хабар"<br />
9:00 Новости<br />
9:10 "Таңғы хабар"<br />
10:00 "Юху и его друзья"<br />
10:30 "Журналистік зерттеу"<br />
циклі. "Білім күні"<br />
10:50 Жаңалықтар<br />
11:00 Спецвыпуск. Послание<br />
Президента РК<br />
12:00 Новости<br />
12:15 "Люди в черном 3"<br />
14:00 "Бөрі"<br />
14:45 "Қарлығаш ұя<br />
салғанда"<br />
15:30 "Мерейлі отбасы"<br />
16:00 "Ережесіз әңгіме"<br />
17:00 "Bilim"<br />
17:45 "Келинка тоже<br />
человек"<br />
19:30 Қорытынды<br />
жаңалықтар<br />
20:10 "Балтакөлде бақытым"<br />
20:40 Документальный<br />
фильм.<br />
21:00 Итоги дня<br />
21:40 Спецвыпуск. Послание<br />
Президента РК<br />
3 қыркүйек, сейсенбі<br />
20:50 «Жаныңда жүр<br />
жақсы адам» Д/ф<br />
21:15 «Таңдау»<br />
22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
22:20 «ERTIS AQPARAT»<br />
22:40 «Тігіншілер»<br />
0:00 «ERTIS aqparat»<br />
0:20 «ERTIS aqparat»<br />
ХАБАР<br />
6:00 "Тамаша"<br />
7:00 "Юху и его друзья"<br />
7:30 "Таңғы хабар"<br />
8:00 Жаңалықтар<br />
8:10 "Таңғы хабар"<br />
9:00 Новости<br />
9:10 "Таңғы хабар"<br />
10:00 "Юху и его друзья"<br />
10:30 "Балтакөлде бақытым"<br />
11:00 "Таңғажайып әлем"<br />
12:00 Жаңалықтар. Новости<br />
12:25 "Бір туынды тарихы"<br />
13:00 "Келинка тоже<br />
человек"<br />
14:30 "Бөрі"<br />
15:30 "Мерейлі отбасы"<br />
16:00 "Ережесіз әңгіме"<br />
17:00 "Қоғамдық талқылау"<br />
17:45 "Жена - не стена"<br />
19:30 Қорытынды<br />
жаңалықтар<br />
20:10 "Балтакөлде бақытым"<br />
21:00 Итоги дня<br />
21:40 "Қарлығаш ұя<br />
салғанда 2"<br />
22:30 "Бөрі"<br />
23:15 "Таңғажайып әлем"<br />
0:00 Қорытынды<br />
жаңалықтар<br />
0:40 "Ауырмайтын<br />
жол ізде"<br />
1:15 "Ойжүйрік"<br />
АСТАНА<br />
6:00 «Ән мен әзіл»<br />
7:00 «KazNet»<br />
7:40 «Әзілстан»<br />
жасырын камера<br />
8:40 Мультфильм<br />
(Маша и медведь)<br />
10:00 «Абысындар»<br />
22:40 "Бөрі"<br />
23:30 "Таңғажайып әлем"<br />
0:30 "Ауырмайтын<br />
жол ізде"<br />
1:00 "Ойжүйрік"<br />
АСТАНА<br />
6:00 «Ән мен әзіл»<br />
6:30 «Күлдірген»<br />
7:00 «KazNet»<br />
8:00 Мультфильм<br />
(Маша и Медведь)<br />
10:00 «Абысындар»<br />
11:00 «Косатка»<br />
12:00 «Человек из стали»<br />
15:00 «BI-Group» фильм<br />
15:20 «Кешіккен хат»<br />
18:00 «Бір болайық»<br />
20:00 Жаңалықтар<br />
20:30 Новости «20:30»<br />
21:00 «Үмітіңді үзбе»<br />
22:00 «Абысындар»<br />
23:00 «Жаза»<br />
0:00 «Кешіккен хат»<br />
2:00 Жаңалықтар<br />
2:30 Новости «20:30»<br />
3:00 «Ән мен әзіл»<br />
ЕВРАЗИЯ<br />
6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />
6:50 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />
7:20 «BASTY BAGDARLAMA»<br />
8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />
11:00 «ПОЛЕ ЧУДЕС»<br />
12:00 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />
14:50 «ЭКСПРОПРИАТОР»<br />
16:55 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />
18:00 «БАСТЫ<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
18:45 «БІР СҰРАҚ»<br />
20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />
20:45 «ДИНОЗАВР»<br />
22:00 «П@УТINA»<br />
23:00 «ДИНОЗАВР».<br />
Продолжение<br />
0:35 «П@УТINA»<br />
11:00 «Косатка»<br />
12:00 «Той жыры»<br />
12:50 Мультфильм<br />
(Маша и Медведь)<br />
14:10 «Жаза»<br />
15:20 «Кешіккен хат»<br />
18:00 «Бір болайық»<br />
20:00 Жаңалықтар<br />
20:30 Новости «20:30»<br />
21:00 «Үмітіңді үзбе»<br />
22:00 «Абысындар»<br />
23:00 «Жаза»<br />
0:00 «Кешіккен хат»<br />
2:00 Жаңалықтар<br />
2:30 Новости «20:30»<br />
3:00 «Ән мен әзіл»<br />
ЕВРАЗИЯ<br />
6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />
6:40 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />
7:10 «БАСТЫ<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />
11:00 Премьера.<br />
«ВОЛШЕБНИК».<br />
12:00 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />
14:50 Дневной кинотеатр.<br />
«ЭКСПРОПРИАТОР»<br />
16:55 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />
18:00 «БАСТЫ<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
18:45 «БІР СҰРАҚ»<br />
20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />
20:45 «ДИНОЗАВР»<br />
22:00 «П@УТINA»<br />
23:00 «ДИНОЗАВР».<br />
Продолжение<br />
0:35 «П@УТINA»<br />
1:20 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />
3:55 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />
СТВ<br />
06.00 «Ән шашу»<br />
07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />
07.20 «Территория<br />
происшествий»<br />
07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />
07.50 «Ән шашу»<br />
08.00 «Жұлдыз FM» радио-<br />
1:20 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />
3:55 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />
СТВ<br />
06.00 «Жасай бер, қазақ!»<br />
Ескендір Хасанғалиев.<br />
08.00 «Жұлдыз FM» радиосында<br />
«Таңғы шоу»<br />
11.00 «Ән шашу»<br />
11.20 «Кровные враги».<br />
12.10 Жадыра Арыстанова<br />
«Ақ баян»<br />
атты ән кеші<br />
13.40 «Ән шашу»<br />
14.35 «Қазақстан -<br />
байтақ өлке»<br />
15.20 «Ән шашу»<br />
17.25 «Игорь Старыгин.<br />
Последняя дуэль»<br />
18.20 «Тайны нашего кино»<br />
18.55 «ГЛУХАРЬ-2».<br />
«Пропасть».<br />
20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />
20.20 «Территория<br />
происшествий»<br />
20.30 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />
21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />
21.55 Сазгер<br />
Д.Сыздықовтың<br />
«Бақ құсы»<br />
атты ән кеші<br />
00.00 «ГЛУХАРЬ-2».<br />
«Пропасть».<br />
00.50 «Хроники<br />
московского быта»<br />
01.30 «Ән - көңілдің ажары»<br />
КТК+31<br />
05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />
06:00 Ризамын<br />
07:00 Алдараспан, Нысана,<br />
Шаншар әзілдері<br />
08:00 «Адасқан ғұмыр»<br />
08:30 What’s App<br />
09:30 «Әзілдер жинағы»<br />
10:20 «Три богатыря и<br />
Шамаханская царица»<br />
12:20 «Три богатыря.<br />
На дальних берегах»<br />
14:10 «Три богатыря и<br />
принцесса Египта»<br />
сында «Таңғы шоу»<br />
11.00 «Ән шашу»<br />
11.20 «Прощание.<br />
А.Райкин».<br />
12.10 «Ән шашу»<br />
12.40 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />
13.40 «Ән шашу»<br />
14.35 «Қазақстан -<br />
байтақ өлке»<br />
15.20 «Ән шашу»<br />
17.25 «Леонид Гайдай.<br />
Человек, который<br />
не смеялся»<br />
18.20 «Свадьба в<br />
Малиновке».<br />
18.55 «ГЛУХАРЬ-2».<br />
«Один-три-семь».<br />
20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />
20.20 «Территория<br />
происшествий»<br />
20.30 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />
21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />
21.55 «Жас қайын»<br />
Индира Расылханның<br />
ән кеші<br />
00.00 «ГЛУХАРЬ-2».<br />
«Один-три-семь».<br />
00.50 «Знак качества»<br />
01.30 «Ән - көңілдің ажары»<br />
КТК+31<br />
05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />
06:00 Ризамын<br />
07:00 Информбюро<br />
08:00 «Адасқан ғұмыр»<br />
08:30 What’s App<br />
09:30 «Әзілдер жинағы»<br />
10:30 «Келіндер бәйгесі»<br />
12:30 «Мехектің өмірі»<br />
14:30 «Тимон и Пумба»<br />
15:00 «Стич»<br />
16:00 «80-е»<br />
18:00 «Ольга»<br />
20:00 Информбюро<br />
21:00 «Интерны»<br />
23:00 «Реальные пацаны»<br />
00:00 «Үш қыздың құпиясы»<br />
01:00 Алдараспан, Нысана,<br />
Шаншар әзілдері<br />
04:00 Ризамын<br />
05:30 Әзіл студио<br />
КТК<br />
007.05 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />
07.20 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
16:00 «80-е»<br />
18:00 «Ольга»<br />
20:00 Информбюро<br />
21:00 «Интерны»<br />
23:00 «Реальные пацаны»<br />
00:00 «Үш қыздың құпиясы»<br />
01:00 Алдараспан, Нысана,<br />
Шаншар әзілдері<br />
04:00 Ризамын<br />
05:30 Әзіл студио<br />
КТК<br />
07.05 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />
07.25 “ЖЕННЕТТІҢ КӨЗ<br />
ЖАСЫ”.<br />
08.30 “ҚАЙСАР ЖЕСІР”.<br />
09.45 “ЮРМАЛА”<br />
10.50 “МОЖНО МНЕ ТЕБЯ<br />
ОБНЯТЬ”,<br />
14.40 “КУРИЦА”,<br />
16.40 “ӨКІНІШ”.<br />
18.00 “ҚАРА ТЕҢІЗ”.<br />
19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
20.00 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />
21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />
21.40 “ШЕФ-3.<br />
НОВАЯ ЖИЗНЬ”,<br />
23.40 “ТАЙНАЯ ЛЮБОВЬ”,<br />
01.15 “ӨКІНІШ”.<br />
02.15 “ЖЕННЕТТІҢ<br />
КӨЗ ЖАСЫ”.<br />
03.15 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />
04.00 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />
ИРБИС<br />
06.30 «Бала тілі бал»<br />
08.00 «Fresh Тан»<br />
10.00 «Один прекрасный<br />
день»<br />
12.00 «Гений»<br />
15.00 «Болашақ»<br />
16.00 «Ән қанатында»<br />
17.40 «Иман нұры»<br />
18.00 Новости<br />
18.40 «Айтарым бар»<br />
19.30 Новости<br />
20.10 «Первый рыцарь»<br />
22.30 Новости<br />
23.10 «Болашақ»<br />
00.00 Новости<br />
00.40 «Четыре танкиста<br />
и собака»<br />
07.45 “ЖЕННЕТТІҢ<br />
КӨЗ ЖАСЫ”.<br />
09.00 “ҚАЙСАР ЖЕСІР”.<br />
10.00 НОВОСТИ<br />
10.40 “ШЕФ-3.<br />
НОВАЯ ЖИЗНЬ”,<br />
12.40 “ТАЙНАЯ ЛЮБОВЬ”,<br />
14.40 “ЗА ТРИ ДНЯ<br />
ДО ЛЮБВИ”,<br />
16.40 “ӨКІНІШ”.<br />
18.00 “ҚАРА ТЕҢІЗ”.<br />
19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
20.00 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”,<br />
21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />
21.40 “ШЕФ-3.<br />
НОВАЯ ЖИЗНЬ”,<br />
23.40 “ТАЙНАЯ ЛЮБОВЬ”,<br />
01.15 “ӨКІНІШ”.<br />
02.15 “ЖЕННЕТТІҢ<br />
КӨЗ ЖАСЫ”.<br />
03.15 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />
04.00 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />
ИРБИС<br />
06.30 Новости<br />
07.10 «Болашақ»<br />
08.00 «Fresh Тан»<br />
10.00 Новости<br />
10.40 «Шерлок Холмс и<br />
доктор Ватсон:<br />
Сокровища Агры»<br />
12.00 Новости<br />
12.40 «Первый рыцарь»<br />
15.00 Новости<br />
15.40 Новости<br />
16.20 «Ән қанатында»<br />
17.00 Документальный<br />
18.00 Новости<br />
18.40 «Айтарым бар»<br />
19.30 Новости<br />
20.10 «Парад планет»<br />
22.30 Новости<br />
23.10 «Болашақ»<br />
00.00 Новости<br />
00.40 «Четыре танкиста<br />
и собака»<br />
03.00 «Ән қанатында»<br />
НТК<br />
07.00 «Астропрогноз»<br />
07.10 «Разминка»<br />
03.00 «Ән қанатында»<br />
НТК<br />
07.00 «Астропрогноз»<br />
07.10 «Разминка»<br />
0 7 . 2 5 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />
08.20 «Жұлдыздар шеруі»<br />
09.05 «Екі езу»<br />
09.30 «ЛЫСЫЙ НЯНЬКА:<br />
С П Е Ц З А Д А Н И Е »<br />
1 1 . 3 0 « Т Р О Н : Н А С Л Е Д И Е »<br />
14.05 «ГУБКА БОБ<br />
К ВА ДРАТНЫЕ ШТА НЫ»<br />
1 4 . 5 0 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />
15.50 «Көңілді жануарлар»<br />
16.40 «Екі езу»<br />
17.10 «INSTATV.KZ»<br />
17.30 «Ауылдастар»<br />
19.00 «РЕВЮ»<br />
19.30 «ОДНАЖДЫ<br />
В РОССИИ»<br />
2 0 . 0 0 « 5 - я В О Л Н А »<br />
2 2 . 0 5 « К О Р Р У П Ц И О Н Е Р »<br />
00.10 «Ауылдастар»<br />
02.00 «91- TV»<br />
02.50 «РЕВЮ»<br />
03.15 «Жұлдыздар шеруі»<br />
7 АРНА<br />
06.00 Скетчком «Q-елі»<br />
06.30 «Қуырдақ»<br />
06.50 «Элиф»<br />
08.50 М/ф «Леди Баг и<br />
Супер кот»<br />
09.25 «О самом главном»<br />
10.40 «Вокруг света<br />
за монетой»<br />
12.50 «Человек-невидимка»<br />
15.10 «Тек қана қыздар»<br />
15.50 «Жаңа келін»<br />
18.15 «Мажор-3»<br />
19.20 «Форс-мажор»<br />
20.30 «Домик на счастье»<br />
21.00 Лотерея 777<br />
21.05 «Домик на счастье»<br />
21.40 «Тек қана қыздар»<br />
22.40 «Элиф»<br />
00.45 «Машина времени»<br />
02.00 «Сваха»<br />
03.00 «Жаңа келін»<br />
04.30 «Элиф»<br />
05.15 «Айнаонлайн»<br />
08.35 «Екі езу»<br />
09.00 «РЕВЮ»<br />
09.30 «МИР НАИЗНАНКУ.<br />
НЕПАЛ»<br />
1 0 . 3 0 « Г Д Е Л О Г И К А ? »<br />
1 1 . 3 0 « 5 - я В О Л Н А »<br />
13.55 «ОДНАЖДЫ<br />
В РОССИИ»<br />
14.25 «ГУБКА БОБ<br />
К ВА ДРАТНЫЕ ШТА НЫ»<br />
1 4 . 5 0 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />
15.50 «Көңілді жануарлар»<br />
16.40 «Екі езу»<br />
17.10 «INSTATV.KZ»<br />
17.30 «Ауылдастар»<br />
19.00 «РЕВЮ»<br />
19.30 «ОДНАЖДЫ<br />
В РОССИИ»<br />
20.00 «10 000 ЛЕТ<br />
Д О Н.Э.»<br />
2 2 . 0 0 « С У Д Ь Я Д Р Е Д Д »<br />
00.00 «Ауылдастар»<br />
01.50 «91- TV»<br />
02.40 «РЕВЮ»<br />
03.05 «Жұлдыздар шеруі»<br />
7 АРНА<br />
06.00 Скетчком «Q-елі»<br />
06.30 «Қуырдақ»<br />
06.50 «Элиф»<br />
08.50 «Леди Баг и<br />
Супер кот»<br />
09.25 «О самом главном»<br />
10.40 «Машина времени»<br />
11.50 «Сваха»<br />
12.50 «Форс-мажор»<br />
13.50 «Мажор-3»<br />
15.10 «Тек қана қыздар»<br />
15.50 «Жаңа келін»<br />
18.15 «Мажор-3»<br />
19.20 «Форс-мажор»<br />
20.30 «Домик на счастье»<br />
21.00 Лотерея 777<br />
21.05 «Домик на счастье»<br />
21.40 «Тек қана қыздар»<br />
22.40 «Элиф»<br />
00.45 «Машина времени»<br />
02.00 «Сваха»<br />
03.00 «Жаңа келін»<br />
0 7 . 2 5 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! » 04.30 «Элиф»<br />
07.50 «Жұлдыздар шеруі» 05.15 «Айнаонлайн»
10 <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
(<br />
4 қыркүйек, сәрсенбі<br />
04.26 Таң намазының кіруі, 06.03 Күннiң шығуы, 12.56 Бесiн намазы,<br />
17.33 Екiнтi намазы, 19.39 Ақшам намазы, 21.16 Құфтан намазы.<br />
QAZAQSTAN<br />
6:00 Әнұран<br />
6:05 «Kóńil tolqyny»<br />
6:30 AQPARAT<br />
7:00 «TAŃS H O L PA N ».<br />
10:00 «Қайран күндер».<br />
12:00 «Kóńil tolqyny»<br />
13:00 AQPARAT<br />
13:10 «KELBET»<br />
13:40 «Ауылдастар»<br />
1 4 : 1 0 « 4 7б а л а н ы ң а н а с ы » .<br />
15:00 «Жат мекен».<br />
16:00 «Shańyraq». Ток-шоу.<br />
17:00 20:00 AQPARAT<br />
17:15 «BIZBEN BIRGE...».<br />
1 8 : 1 0 « Қ А Й Р А Н К Ү Н Д Е Р » .<br />
20:35 «ASHYQ ALAŃ».<br />
21:30 «ЖАТ МЕКЕН».<br />
22:30 «47 БАЛАНЫҢ<br />
АНАСЫ».<br />
23:30 «Құбылай хан».<br />
0:20 AQPARAT<br />
0:55 «Ashyq alań».<br />
ERTIS<br />
8:00 Арнаның ашылуы .<br />
Әнұран.<br />
8:02 «ERTIS aqparat»<br />
9:00 «ERTIS TAŃY»<br />
10:30 «Іздедім сені»<br />
11:05 «Робокор Полли»<br />
11:15 «1 СТУДИЯ»<br />
12:00 «SPORT SPRINT»<br />
12:10 «Құбалай хан»<br />
13:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
13:15 «ERTIS AQPARAT»<br />
13:25 «ӨЗЕКТІ СҰХБАТ»<br />
13:35 «Таңдау»<br />
15:05 - 17:55 ге дейін<br />
ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />
18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
18:20 «АМАНАТ»<br />
18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />
19:00 «ӘКІМ САҒАТЫ»<br />
тікелей эфир<br />
19:45 «Іздедім сені»<br />
20:50 «Жаныңда жүр<br />
жақсы адам» Д/ф<br />
21:15 «Таңдау»<br />
22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
22:20 «ERTIS AQPARAT»<br />
22:40 «Тігіншілер»<br />
0:00 «ERTIS aqparat»<br />
0:20 «ERTIS aqparat»<br />
ХАБАР<br />
6:00 "Тамаша"<br />
7:00 "Юху и его друзья"<br />
7:30 8:10 "Таңғы хабар"<br />
8:00 Жаңалықтар<br />
9:00 Новости<br />
9:10 "Таңғы хабар"<br />
10:00 "Юху и его друзья"<br />
10:30 "Балтакөлде бақытым"<br />
11:00 "Таңғажайып әлем"<br />
12:00 Жаңалықтар. Новости<br />
12:25 "Алтын бесік"<br />
13:00 "Жена - не стена"<br />
14:30 "Қарлығаш ұя<br />
салғанда 2"<br />
15:30 "Мерейлі отбасы"<br />
16:00 "Ережесіз әңгіме"<br />
17:00 "Одна история"<br />
с Майей Бекбаевой<br />
17:45 "Брат или брак"<br />
19:30 0:00 Қорытынды<br />
жаңалықтар<br />
20:10 "Балтакөлде бақытым"<br />
20:45 Prime time<br />
21:00 Итоги дня<br />
21:40 "Қарлығаш ұя<br />
салғанда 2"<br />
22:30 "Бөрі"<br />
23:15 "Таңғажайып әлем"<br />
0:40 "Ауырмайтын<br />
жол ізде"<br />
1:15 "Ойжүйрік"<br />
АСТАНА<br />
6:00 «Ән мен әзіл»<br />
7:00 «KazNet»<br />
7:40 «Әзілстан»<br />
жасырын камера<br />
8:40 Маша и медведь<br />
10:00 «Абысындар»<br />
11:00 «Косатка»<br />
13:00 Специальный<br />
репортаж<br />
«Город без окон»<br />
13:15 «Маша и Медведь»<br />
14:10 «Жаза»<br />
15:20 «Кешіккен хат»<br />
18:00 «Бір болайық»<br />
20:00 Жаңалықтар<br />
20:30 Новости «20:30»<br />
21:00 «Үмітіңді үзбе»<br />
22:00 «Абысындар»<br />
23:00 «Жаза»<br />
0:00 «Кешіккен хат»<br />
ЕВРАЗИЯ<br />
6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />
6:40 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />
7:10 «БАСТЫ ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />
11:00 Премьера.<br />
«ВОЛШЕБНИК».<br />
12:00 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />
14:50 Дневной кинотеатр.<br />
«ЭКСПРОПРИАТОР»<br />
16:55 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />
18:00 «БАСТЫ ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
18:45 «БІР СҰРАҚ»<br />
20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />
20:45 «ДИНОЗАВР».<br />
Заключительные серии<br />
22:00 «П@УТINA»<br />
23:00 «ЗНАКОМСТВО»<br />
0:35 «П@УТINA»<br />
1:20 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />
5 қыркүйек, бейсенбі<br />
04.28 Таң намазының кіруі, 06.04 Күннiң шығуы, 12.56 Бесiн намазы,<br />
17.31 Екiнтi намазы, 19.37 Ақшам намазы, 21.13 Құфтан намазы.<br />
QAZAQSTAN 22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
22:20 «ERTIS AQPARAT»<br />
6:00 Әнұран<br />
22:40 «Тігіншілер»<br />
6:05 «Kóńil tolqyny»<br />
0:00 «ERTIS aqparat»<br />
6:30 AQPARAT<br />
0:20 «ERTIS aqparat»<br />
7:00 «TAŃS H O L PA N ».<br />
10:00 «Қайран күндер». ХАБАР<br />
12:00 «Kóńil tolqyny» 6:00 "Тамаша"<br />
13:00 AQPARAT<br />
7:00 "Юху и его друзья"<br />
13:10 «Serpin»<br />
7:30 "Таңғы хабар"<br />
13:40 «Ауылдастар» 8:00 Жаңалықтар<br />
1 4 : 1 0 « 4 7б а л а н ы ң а н а с ы » .<br />
8:10 "Таңғы хабар"<br />
9:00 Новости<br />
15:00 «Жат мекен».<br />
9:10 "Таңғы хабар"<br />
16:00 «Shańyraq». Ток-шоу. 10:00 "Юху и его друзья"<br />
17:00 AQPARAT<br />
10:30 "Балтакөлде бақытым"<br />
17:15 «BIZBEN BIRGE...». 11:00 "Таңғажайып әлем"<br />
18:10 «ҚАЙРАН КҮНДЕР». 12:00 Жаңалықтар. Новости<br />
20:00 AQPARAT<br />
12:25 Біздің назарда<br />
20:35 «ASHYQ ALAŃ». 13:00 "Брат или брак"<br />
21:30 «ЖАТ МЕКЕН». 14:30 "Қарлығаш ұя<br />
22:30 «47 БАЛАНЫҢ<br />
салғанда 2"<br />
15:30 "Мерейлі отбасы"<br />
АНАСЫ».<br />
16:00 "Қарақатпен шай"<br />
23:30 «Құбылай хан». 16:45 Тарих. Тағдыр. Тұлға.<br />
0:20 AQPARAT<br />
17:45 "Я - жених"<br />
0:55 «Ashyq alań». 19:30 Қорытынды<br />
1:45 «Serpin»<br />
жаңалықтар<br />
2:05 «Shańyraq». 20:10 "Балтакөлде бақытым"<br />
2:55 AQPARAT<br />
20:50 Открытый диалог<br />
21:00 Итоги дня<br />
ERTIS<br />
21:40 "Қарлығаш ұя<br />
8:00 Арнаның ашылуы. салғанда 2"<br />
Әнұран.<br />
22:30 "Бөрі"<br />
8:02 «ERTIS aqparat» 23:15 "Таңғажайып әлем"<br />
9:00 «ERTIS TAŃY» 0:00 Қорытынды<br />
10:30 «Іздедім сені»<br />
жаңалықтар<br />
11:05 «Робокор Полли» 0:40 "Мектеп"<br />
11:15 «ӘКІМ САҒАТЫ» 1:15 "Менің тағдырым"<br />
12:00 «АМАНАТ»<br />
АСТАНА<br />
12:10 «Құбалай хан»<br />
6:00 «Ән мен әзіл»<br />
13:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
7:00 «KazNet»<br />
13:15 «ERTIS AQPARAT»<br />
7:40 «Әзілстан»<br />
13:25 «ӨЗЕКТІ СҰХБАТ»<br />
жасырын камера<br />
13:35 «Таңдау»<br />
8:40 Мультфильм<br />
15:05 - 17:55 ге дейін<br />
10:00 «Абысындар»<br />
ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />
11:00 «Косатка»<br />
18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
13:00 «KazNet»<br />
18:20 «ДЕНСАУЛЫҚ»<br />
13:15 Мультфильм<br />
18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />
14:10 «Жаза»<br />
19:00 «ӘКІМ САҒАТЫ»<br />
15:20 «Кешіккен хат»<br />
тікелей эфир 18:00 «Бір болайық»<br />
19:45 «Іздедім сені» 20:00 Жаңалықтар<br />
20:50 «Жаныңда жүр 20:30 Новости «20:30»<br />
жақсы адам» Д/ф 21:00 «Үмітіңді үзбе»<br />
21:15 «Таңдау»<br />
22:00 «Абысындар»<br />
23:00 «Жаза»<br />
0:00 «Кешіккен хат»<br />
2:00 Жаңалықтар<br />
2:30 Новости «20:30»<br />
3:00 «Ән мен әзіл»<br />
ЕВРАЗИЯ<br />
6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />
6:40 «ТОЙ ЗАКАЗ»<br />
7:10 «БАСТЫ<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />
11:00 Премьера.<br />
«ВОЛШЕБНИК».<br />
12:00 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />
14:50 Дневной<br />
кинотеатр.<br />
«ЭКСПРОПРИАТОР».<br />
Заключит. серии<br />
16:55 «ПУСТЬ ГОВОРЯТ»<br />
18:00 «БАСТЫ<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
18:45 «БІР СҰРАҚ»<br />
20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />
20:45 «ЖЕНСКАЯ ВЕРСИЯ.<br />
ДЕДУШКИНА ВНУЧКА»<br />
22:00 «П@УТINA»<br />
23:00 «ЖЕНСКАЯ ВЕРСИЯ.<br />
ДЕДУШКИНА<br />
ВНУЧКА».<br />
Продолжение<br />
0:35 «П@УТINA»<br />
1:20 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />
3:55 «ТОЙ ЗАК АЗ»<br />
СТВ<br />
06.00 «Ән шашу»<br />
07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />
07.20 «Территория<br />
происшествий»<br />
07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />
07.50 «Ән шашу»<br />
08.0 0 «Жұлдыз FM» радио--<br />
сында «Таңғы шоу»<br />
11.00 «Ән шашу»<br />
11.20 «Хроники<br />
московского быта».<br />
12.10 «Ән шашу»<br />
12.40 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />
13.40 «Ән шашу»<br />
14.35 «Қазақстан -<br />
байтақ өлке»<br />
15.20 «Ән шашу»<br />
17.25 «Осторожно,<br />
мошенники!»<br />
18.00 «Нина Ургант.<br />
Сказка для бабушки».<br />
СТВ<br />
06.00 15.20 «Ән шашу»<br />
07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />
07.20 «Территория<br />
происшествий»<br />
07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />
07.50 «Ән шашу»<br />
08.00 «Жұлдыз FM» радиосында<br />
«Таңғы шоу»<br />
11.00 «Ән шашу»<br />
11.20 «Евгений<br />
Евстигнеев.<br />
Мужчины не плачут».<br />
12.10 «Ән шашу»<br />
12.40 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />
13.40 «Ән шашу»<br />
14.35 «Қазақстан - байтақ<br />
өлке»<br />
17.25 «Большие деньги<br />
советского кино».<br />
18.20 «Актерские судьбы.<br />
Татьяна Пилецкая<br />
и Юлиан Панич».<br />
18.55 «ГЛУХАРЬ-2».<br />
«Холодная война».<br />
20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />
20.20 «Территория<br />
происшествий»<br />
20.30 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />
21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />
21.55 «Заттыбек<br />
Көпбосынұлының<br />
жаңа ән<br />
бағдарламасы»<br />
00.00 «ГЛУХАРЬ-2».<br />
«Холодная война».<br />
00.50 «Кровные враги».<br />
КТК+31<br />
06:00 Ризамын<br />
07:00 Информбюро<br />
08:00 «Адасқан ғұмыр»<br />
08:30 What’s App<br />
09:30 «Әзілдер жинағы»<br />
10:30 «Келіндер бәйгесі»<br />
12:30 «Мехектің өмірі»<br />
14:30 «Тимон и Пумба»<br />
15:00 «Стич»<br />
16:00 «80-е»<br />
18.55 «ГЛУХАРЬ-2».<br />
«За что?».<br />
20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />
20.20 «Территория<br />
происшествий»<br />
20.30 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />
21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />
21.55 «Айттым сәлем,<br />
сағынып» Рамазан<br />
Стамғазиевтің<br />
концерті.<br />
00.00 «ГЛУХАРЬ-2».<br />
«За что?».<br />
00.50 «Александр Кайдановский.<br />
По лезкию<br />
бритвы»<br />
01.30 «Ән - көңілдің ажары»<br />
КТК+31<br />
05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />
06:00 Ризамын<br />
07:00 Информбюро<br />
08:00 «Адасқан ғұмыр»<br />
08:30 What’s App<br />
09:30 «Әзілдер жинағы»<br />
10:30 «Келіндер бәйгесі»<br />
12:30 «Мехектің өмірі»<br />
14:30 «Тимон и Пумба»<br />
15:00 «Стич»<br />
16:00 «80-е»<br />
18:00 «Ольга»<br />
20:00 Информбюро<br />
21:00 «Интерны»<br />
23:00 «Реальные пацаны»<br />
00:00 Алдараспан, Нысана,<br />
Шаншар әзілдері<br />
01:00 «Мустафа Шокай»<br />
03:20 Ризамын<br />
05:30 Әзіл студио<br />
КТК+31<br />
05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />
06:00 Ризамын<br />
07:00 Информбюро<br />
08:00 What’s App<br />
09:00 «Маша и Медведь»<br />
10:00 «Әзілдер жинағы»<br />
10:30 «Адасқан ғұмыр»<br />
12:30 «Мехектің өмірі»<br />
14:30 «Тимон и Пумба»<br />
15:00 «Стич»<br />
16:00 «Реальные пацаны»<br />
17:40 «Сваты»<br />
20:00 Информбюро<br />
21:00 «Адасқан ғұмыр»<br />
23:00 «Әзілдер жинағы»<br />
00:00 «Үш қыздың құпиясы»<br />
01:00 Алдараспан, Нысана,<br />
18:00 «Ольга»<br />
20:00 Информбюро<br />
21:00 «Интерны»<br />
23:00 «Реальные пацаны»<br />
00:00 Алдараспан, Нысана,<br />
Шаншар әзілдері<br />
01:00 КИНО «Невезучие»<br />
КТК<br />
07.05 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />
07.20 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
07.45 “ЖЕННЕТТІҢ<br />
КӨЗ ЖАСЫ”.<br />
09.00 “ҚАЙСАР ЖЕСІР”.<br />
10.00 НОВОСТИ<br />
10.40 “ШЕФ-3.<br />
НОВАЯ ЖИЗНЬ”,<br />
12.40 “ТАЙНАЯ ЛЮБОВЬ”,<br />
14.40 “ЗА ТРИ ДНЯ<br />
ДО ЛЮБВИ”,<br />
16.40 “ӨКІНІШ”.<br />
18.00 “ҚАРА ТЕҢІЗ”.<br />
19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
20.00 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”,<br />
21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />
21.40 “ШЕФ-3.<br />
НОВАЯ ЖИЗНЬ”,<br />
23.40 “ТАЙНАЯ ЛЮБОВЬ”,<br />
ИРБИС<br />
06.30 Новости<br />
07.10 «Болашақ»<br />
08.00 «Fresh Тан»<br />
10.00 Новости<br />
10.40 «Шерлок Холмс и<br />
доктор Ватсон:<br />
Сокровища Агры»<br />
12.00 Новости<br />
12.40 «Парад планет»<br />
15.00 15:40 Новости<br />
16.20 «Ән қанатында»<br />
17.00 Документальный<br />
18.00 00:00 Новости<br />
18.40 «Айтарым бар»<br />
19.30 22:30 Новости<br />
20.10 «Шугарлендский<br />
экспресс»<br />
23.10 «Болашақ»<br />
НТК<br />
07.00 «Астропрогноз»<br />
Шаншар әзілдері<br />
04:00 «Келіндер бәйгесі»<br />
04:40 Ризамын<br />
05:30 Әзіл студио<br />
КТК<br />
07.05 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />
07.20 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
07.45 “ЖЕННЕТТІҢ<br />
КӨЗ ЖАСЫ”.<br />
09.00 “ҚАЙСАР ЖЕСІР”.<br />
10.00 НОВОСТИ<br />
10.40 “ШЕФ-3.<br />
НОВАЯ ЖИЗНЬ”,<br />
12.40 “ТАЙНАЯ ЛЮБОВЬ”,<br />
14.40 “ЗА ТРИ ДНЯ<br />
ДО ЛЮБВИ”,<br />
16.40 “ӨКІНІШ”.<br />
18.00 “ҚАРА ТЕҢІЗ”.<br />
19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
20.00 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”,<br />
21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />
21.40 “ШЕФ-3.<br />
НОВАЯ ЖИЗНЬ”,<br />
23.40 “ТАЙНАЯ ЛЮБОВЬ”,<br />
01.15 “ӨКІНІШ”.<br />
02.15 “ЖЕННЕТТІҢ<br />
КӨЗ ЖАСЫ”.<br />
03.15 “АСТАРЛЫ АҚИҚАТ”<br />
04.00 “КТК”<br />
ҚОРЖЫНЫНАН”<br />
ИРБИС<br />
06.30 Новости<br />
07.10 «Болашақ»<br />
08.00 «Fresh Тан»<br />
10.00 Новости<br />
10.40 «Шерлок Холмс и<br />
доктор Ватсон:<br />
Двадцатый век<br />
начинается»<br />
12.00 Новости<br />
12.40 «Шугарлендский<br />
экспресс»<br />
15.00 Новости<br />
15.40 Новости<br />
16.20 «Ән қанатында»<br />
17.00 Документальный<br />
18.00 Новости<br />
18.40 «Айтарым бар»<br />
19.30 Новости<br />
20.10 «Позови меня<br />
в даль светлую»<br />
22.30 Новости<br />
23.10 «Болашақ»<br />
00.00 Новости<br />
00.40 «Четыре танкиста<br />
07.10 «Разминка»<br />
0 7 . 2 5 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />
07.50 «Жұлдыздар шеруі»<br />
08.35 «Екі езу»<br />
09.00 «РЕВЮ»<br />
09.30 «МИР НАИЗНАНКУ.<br />
НЕПАЛ»<br />
1 0 . 3 0 « Г Д Е Л О Г И К А ? »<br />
1 1 . 3 0 «10 0 0 0 Л Е Т Д О Н .Э.»<br />
13.40 «ОДНАЖДЫ<br />
В РОССИИ»<br />
14.25 «ГУБКА БОБ<br />
КВАДРАТНЫЕ<br />
ШТАНЫ»<br />
1 4 . 5 0 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />
15.50 «Көңілді жануарлар»<br />
16.40 «Екі езу»<br />
17.10 «INSTATV.KZ»<br />
17.30 «Ауылдастар»<br />
19.00 «РЕВЮ»<br />
19.30 «ОДНАЖДЫ<br />
В РОССИИ»<br />
2 0 . 0 0 « П О С Е Й Д О Н »<br />
22.00 «ОХРАННИК»<br />
00.00 «Ауылдастар»<br />
01.50 «91- TV»<br />
7 АРНА<br />
06.00 Скетчком «Q-елі»<br />
06.30 «Қуырдақ»<br />
06.50 «Элиф»<br />
08.50 «Леди Баг и<br />
Супер кот»<br />
09.25 «О самом главном»<br />
10.40 «Машина времени»<br />
11.50 «Сваха»<br />
12.50 «Форс-мажор»<br />
13.50 «Мажор-3»<br />
15.10 «Тек қана қыздар»<br />
15.50 «Жаңа келін»<br />
18.15 «Мажор-3»<br />
19.20 «Форс-мажор»<br />
20.30 «Домик на счастье»<br />
21.00 Лотерея LOTO<br />
6/49 / 777 / KENO<br />
21.05 «Домик на счастье»<br />
21.40 «Тек қана қыздар»<br />
22.40 «Элиф»<br />
00.45 «Машина времени»<br />
и собака»<br />
03.00 «Ән қанатында»<br />
НТК<br />
07.00 «Астропрогноз»<br />
07.10 «Разминка»<br />
0 7 . 2 5 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />
07.50 «Жұлдыздар шеруі»<br />
08.35 «Екі езу»<br />
09.00 «РЕВЮ»<br />
09.30 «МИР НАИЗНАНКУ.<br />
НЕПАЛ»<br />
1 0 . 3 0 « Г Д Е Л О Г И К А ? »<br />
11 . 3 0 « П О С Е Й Д О Н »<br />
13.40 «ОДНАЖДЫ В<br />
РОССИИ»<br />
14.25 «ГУБКА БОБ<br />
КВАДРАТНЫЕ<br />
ШТАНЫ»<br />
1 4 . 5 0 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />
15.50 «Көңілді жануарлар»<br />
16.40 «Екі езу»<br />
17.10 «INSTATV.KZ»<br />
17.30 «Ауылдастар»<br />
19.00 «РЕВЮ»<br />
19.30 «ОДНАЖДЫ<br />
В РОССИИ»<br />
2 0 . 0 0 « Н Е И З В Е С Т Н Ы Й »<br />
22.10 «КРЕДО УБИЙЦЫ»<br />
00.20 «Ауылдастар»<br />
02.10 «91- TV»<br />
03.00 «РЕВЮ»<br />
03.25 «Жұлдыздар шеруі»<br />
7 АРНА<br />
06.00 Скетчком «Q-елі»<br />
06.30 «Қуырдақ»<br />
06.50 «Элиф»<br />
08.50 «Леди Баг и<br />
Супер кот»<br />
09.25 «О самом главном»<br />
10.40 «Машина времени»<br />
11.50 «Сваха»<br />
12.50 «Форс-мажор»<br />
13.50 «Мажор-3»<br />
15.10 «Тек қана қыздар»<br />
15.50 «Жаңа келін»<br />
18.15 «Мажор-3»<br />
19.20 «Форс-мажор»<br />
20.30 «Домик на счастье»<br />
21.00 Лотерея 777<br />
21.05 «Домик на счастье»<br />
21.40 «Тек қана қыздар»<br />
22.40 «Элиф»<br />
00.45 «Машина времени»<br />
02.00 «Сваха»<br />
03.00 «Жаңа келін»<br />
04.30 «Элиф»<br />
05.15 «Айнаонлайн»
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />
<strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 11<br />
04.30 Таң намазының кіруі, 06.06 Күннiң шығуы, 12.56 Бесiн намазы,<br />
17.<strong>29</strong> Екiнтi намазы, 19.35 Ақшам намазы, 21.10 Құфтан намазы.<br />
QAZAQSTAN<br />
6:00 Әнұран<br />
6:05 «Kóńil tolqyny»<br />
6:30 AQPARAT<br />
7:00 «TAŃS H O L PA N ».<br />
10:00 «Қайран күндер».<br />
12:00 «Kóńil tolqyny»<br />
13:00 AQPARAT<br />
13:10 «IMAN ÓZEGI»<br />
13:35 «ҰЛЫ ДАЛА ҰЛАҒАТЫ».<br />
1 4 : 1 0 « 4 7б а л а н ы ң а н а с ы » .<br />
15:00 «Жат мекен».<br />
16:00 «Shańyraq». Ток-шоу.<br />
17:00 AQPARAT<br />
17:15 «BIZBEN BIRGE...».<br />
18:10 «ҚАЙРАН КҮНДЕР».<br />
20:00 AQPARAT<br />
20:35 «КӨЗҚАРАС»<br />
20:45 «ASHYQ ALAŃ».<br />
21:30 «ЖАТ МЕКЕН».<br />
2 2 : 3 0 « 47Б А Л А Н Ы Ң А Н А С Ы ».<br />
23:30 «Құбылай хан».<br />
0:20 «PARASAT MAIDANY»<br />
0:55 AQPARAT<br />
1:30 «Көзқарас»<br />
1:40 «Ashyq alań».<br />
2:30 «Iman ózegi»<br />
2:50 «Kóńil tolqyny»<br />
ERTIS<br />
8:00 Арнаның ашылуы.<br />
Әнұран.<br />
8:02 «ERTIS aqparat»<br />
9:00 «ERTIS TAŃY»<br />
10:30 «Іздедім сені»<br />
11:05 «Робокор Полли»<br />
11:15 «ӘКІМ САҒАТЫ»<br />
12:00 «ДЕНСАУЛЫҚ»<br />
12:10 «Құбалай хан»<br />
13:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
13:15 «ERTIS AQPARAT»<br />
13:25 «ӨЗЕКТІ СҰХБАТ»<br />
13:35 «Таңдау»<br />
15:05 - 17:55 ге дейін<br />
ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />
18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
18:20 «ЖАСТАР KZ»<br />
18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />
19:00 «1 СТУДИЯ»<br />
7 қыркүйек, сенбі<br />
7:40 «Әзілстан»<br />
жасырын камера<br />
8:40 Мультфильм<br />
(Маша и медведь)<br />
10:00 «Абысындар»<br />
11:00 «Косатка»<br />
13:00 «KazNet»<br />
13:15 Мультфильм<br />
(Маша и Медведь)<br />
14:10 «Жаза»<br />
15:20 «Кешіккен хат»<br />
18:00 «Бір болайық»<br />
20:00 Жаңалықтар<br />
20:30 Новости «20:30»<br />
21:00 «Үмітіңді үзбе»<br />
22:00 «Абысындар»<br />
23:00 «Жаза»<br />
23:50 «Оңай емес»<br />
0:30 «Кешіккен хат»<br />
2:30 Жаңалықтар<br />
3:00 Новости «20:30»<br />
3:30 «Ән мен әзіл»<br />
ЕВРАЗИЯ<br />
6:00 «ТОЙ БАЗАР»<br />
6:45 «БАСТЫ<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
7:45 «ЖҰМА УАҒЫЗЫ»<br />
8:00 «ДОБРОЕ УТРО»<br />
11:00 Премьера.<br />
«ВОЛШЕБНИК».<br />
12:00 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />
14:50 «ЛЮБОВНИКИ»<br />
16:50 «ЖДИ МЕНЯ».<br />
КАЗАХСТАН»<br />
18:00 «БАСТЫ<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
18:45 «ЗАҢ СӨЙЛЕСІН»<br />
20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />
20:45 «ПОЛЕ ЧУДЕС»<br />
21:55 «КРЫЛЬЯ»<br />
23:00 «П@УТINA»<br />
0:00 «КРЫЛЬЯ».<br />
Продолжение<br />
1:40 «П@УТINA»<br />
2:25 «ҚАЛАУЛЫМ»<br />
СТВ<br />
06.00 «Ән шашу»<br />
04.32 Таң намазының кіруі, 06.07 Күннiң шығуы, 12.55 Бесiн намазы,<br />
17.27 Екiнтi намазы, 19.32 Ақшам намазы, 21.07 Құфтан намазы.<br />
QAZAQSTAN<br />
6:00 Әнұран<br />
6:05 «Qyzyq eken...»<br />
7:00 AQPARAT<br />
7:30 «Сәлем, Қазақстан!»<br />
9:00 «Мен және менің<br />
роботым».<br />
9:25 «TOLAǴAI»<br />
10:00 «Қайран күндер».<br />
12:00 «АУЫЛДАСТАР»<br />
12:35 «АЙДАҺАР МІНГЕН<br />
ШАБАНДОЗ».<br />
14:00 «Бақытты әйел».<br />
15:45 «ТОЙ ЖЫРЫ»<br />
17:40 «MÁDENIET<br />
JAÝHARLARY»<br />
1 8 : 1 0 « Қ А Й Р А Н К Ү Н Д Е Р » .<br />
20:00 «MÁSELE».<br />
20:35 «Ázil álemi»<br />
22:40 «ЖҮЗІКТЕР ӘМІРШІСІ»<br />
1:35 «Mádeniet jaýharlary».<br />
2:05 «Másele».<br />
2:40 «Достар».<br />
ERTIS<br />
8:00 Арнаның ашылуы.<br />
Әнұран.<br />
8:01 «Сиқырлы әткеншек»<br />
8:30 «Ұлы дала ұлағаты»<br />
9:00 «Кешіккен бақыт»<br />
10:00 «Әндер мен <strong>жыл</strong>дар»<br />
11:50 «SPORT SPRINT»<br />
12:00 «1 СТУДИЯ»<br />
12:40 «ЦИФРЛЫҚ<br />
ҚАЗАҚСТАН»<br />
12:50 «Зак дауыл»<br />
13:00 «Үй болу қиын»<br />
14:00 - 16:00 ге дейін<br />
ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />
16:00 «1 СТУДИЯ»<br />
16:40 «ЦИФРЛЫҚ<br />
ҚАЗАҚСТАН»<br />
17:00 «Айналайын»<br />
6 қыркүйек, жұма<br />
19:45 «Іздедім сені»<br />
20:50 «Жаныңда жүр<br />
жақсы адам» Д/ф<br />
21:15 «Таңдау»<br />
22:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
22:20 «ERTIS AQPARAT»<br />
22:40 «Тігіншілер»<br />
0:00 «ERTIS aqparat»<br />
0:20 «ERTIS aqparat»<br />
ХАБАР<br />
6:00 "Тамаша"<br />
7:00 "Юху и его друзья"<br />
7:15 "Макс Грин и<br />
инопланетяне"<br />
7:30 "Таңғы хабар"<br />
8:00 Жаңалықтар<br />
8:10 "Таңғы хабар"<br />
9:00 Новости<br />
9:10 "Таңғы хабар"<br />
10:00 "Юху и его друзья"<br />
10:15 "Макс Грин и<br />
инопланетяне"<br />
10:30 "Балтакөлде бақытым"<br />
11:00 "Таңғажайып әлем"<br />
12:00 Жаңалықтар.<br />
12:25 Народный контроль<br />
13:00 "Я - жених"<br />
14:30 "Қарлығаш ұя<br />
салғанда 2"<br />
15:30 "Мерейлі отбасы"<br />
16:00 "Давайте говорить"<br />
с Айгуль Мукей<br />
17:00 "Бабалар ізімен"<br />
17:30 "Религия. Сегодня"<br />
17:50 "Той любой ценой"<br />
19:30 Қорытынды<br />
жаңалықтар<br />
20:10 "Балтакөлде бақытым"<br />
21:00 Итоги дня<br />
21:40 "Папе снова 17"<br />
23:15 Khabar boxing<br />
0:45 Қорытынды<br />
жаңалықтар<br />
1:15 "Мектеп"<br />
1:45 "Әсем әуен"<br />
АСТАНА<br />
6:00 «Ән мен әзіл»<br />
7:00 «KazNet»<br />
18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
АПТА ҚОРТЫНДЫСЫ<br />
18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />
ИТОГИ НЕДЕЛИ<br />
19:00 «ҚАЗАҚСТАН<br />
ТЫНЫСЫ»<br />
19:30 «Серуен» К/ф<br />
21:30 «Әйел бақыты»<br />
концерт<br />
22:30 «Он и она» Х/ф<br />
ХАБАР<br />
6:00 "Ұят болмасын"<br />
6:45 "Беу, туған жер!"<br />
8:45 Өзін-өзі тану<br />
9:00 "Нильс Хольгерсон"<br />
9:40 "Нико 2"<br />
11:00 "Шебер аспаз"<br />
11:30 "Жұлдызды<br />
жекпе-жек"<br />
13:00 "Қарақатпен шай"<br />
13:45 "Сен ғана"<br />
15:45 "Папе снова 17"<br />
17:30 "Балтакөлде бақытым"<br />
20:00 "Қызық times"<br />
21:00 "7 күн"<br />
22:00 "Загадочная история<br />
Бенджамина<br />
Баттона"<br />
0:30 "Бөрі"<br />
АСТАНА<br />
6:00 «Ән мен әзіл»<br />
6:30 «KazNet»<br />
7:00 «Күлдірген»<br />
7:30 «Әзілстан»<br />
жасырын камера<br />
8:00 Мультфильм<br />
10:00 «Абысындар»<br />
11:00 «Q-travel»<br />
11:30 Мультфильм<br />
«Пушистый монстр»<br />
13:00 «Жена-не стена»<br />
15:20 Үздік әзілдер<br />
17:00 «Ел аузында»<br />
18:00 «Бір болайық»<br />
20:00 «Избранное<br />
за неделю»<br />
20:45 «Біздің ауыл-2»<br />
21:10 «Үмітіңді үзбе»<br />
22:10 «Абысындар»<br />
23:10 «Путешествие 2:<br />
Таинственный остров»<br />
1:40 «KazNet»<br />
2:40 «Күлдірген»<br />
ЕВРАЗИЯ<br />
6:00 «ОА» ТЕЛЕХИКАЯСЫ<br />
6:50 «ТАМАША CITY»<br />
7:45 «БАСТЫ<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
8:30 «ҰШҚАЛАҚ»<br />
9:00 «ХРАНИ ТЕБЯ,<br />
Л Ю Б О В Ь М О Я »<br />
12:50 «ФАБРИКА ГРЕЗ» с<br />
Ольгой Артамоновой<br />
13:15 «П@УТINA+»<br />
13:55 «ТРИ АККОРДА»<br />
15:55 «ОСТОРОЖНО! ВХОД<br />
РАЗРЕШЕН»<br />
18:00 «СЕНБІЛІК<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
18:35 «КЕШКІ КЕЗДЕСУ»<br />
20:00 «ГЛАВНЫЕ НОВОСТИ»<br />
20:30 «РОДСТВЕННЫЕ<br />
СВЯЗИ»<br />
22:00 «П@УТINA+»<br />
23:00 «РОДСТВЕННЫЕ<br />
СВЯЗИ».<br />
Продолжение<br />
0:20 Ночной кинотеатр.<br />
Том Хэнкс в фильме<br />
«ИНФЕРНО»<br />
2:45 «П@УТINA+»<br />
3:30 «КЕШКІ КЕЗДЕСУ»<br />
07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />
07.20 «Территория<br />
происшествий»<br />
07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />
07.50 «Ән шашу»<br />
08.0 0 «Жұлдыз FM» радиосында<br />
«Таңғы шоу»<br />
11.00 «Ән шашу»<br />
11.20 «Последний<br />
проигрыш<br />
Александра<br />
Абдулова».<br />
12.10 «Ән шашу»<br />
12.40 «АЯУЛЫ АРМАН»<br />
13.40 «Ән шашу»<br />
14.35 «Қазақстан -<br />
байтақ өлке»<br />
15.20 «Ән шашу»<br />
17.20 «Рудольф Нуреев.<br />
Неукротимый гений».<br />
18.15 «Каникулы offline».<br />
20.00 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />
20.20 «Территория<br />
происшествий»<br />
20.30 «Қазақстан -<br />
байтақ өлке»<br />
21.30 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ»<br />
21.55 «Сағындырған<br />
әндер-ай»<br />
00.00 «Татьяна Конюхова.<br />
Я не простила<br />
предательства»<br />
00.40 «10 самых...»<br />
01.10 «Ән - көңілдің ажары»<br />
КТК+31<br />
05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />
06:00 Ризамын<br />
07:00 Информбюро<br />
08:00 «Адасқан ғұмыр»<br />
08:30 What’s App<br />
09:30 «Әзілдер жинағы»<br />
10:30 «Келіндер бәйгесі»<br />
12:30 «Мехектің өмірі»<br />
14:30 «Тимон и Пумба»<br />
15:00 «Стич»<br />
16:00 «80-е»<br />
18:00 «Ольга»<br />
20:00 Информбюро<br />
21:00 «Интерны»<br />
23:00 «Реальные пацаны»<br />
00:00 Алдараспан, Нысана,<br />
Шаншар әзілдері<br />
01:00 «Биржан Сал»<br />
03:00 Ризамын<br />
СТВ<br />
06.00 «Ән шашу»<br />
07.00 «ТӘУЛІК ТЫНЫСЫ».<br />
07.20 «Территория<br />
происшествий»<br />
07.30 «ПАНОРАМА ДНЯ»<br />
08.00 «Актерские судьбы.<br />
Татьяна Пилецкая<br />
и Юлиан Панич».<br />
08.30 «Большие деньги<br />
советского кино».<br />
09.15 «Ән шашу»<br />
10.00 «ҚЫЗЫЛ АЛМА»<br />
10.55 «Ән шашу»<br />
12.10 «Қазақстан -<br />
байтақ өлке»<br />
12.40 «Ән шашу»<br />
14.15 «Күміс көмей,<br />
жез таңдай»<br />
15.40 «Татьяна Конюхова.<br />
Я не простила<br />
предательства»<br />
16.30 «Ән шашу»<br />
17.15 «Время Шелкового<br />
пути»<br />
18.00 «Пятая стихия»<br />
Жамиля Серкебаева.<br />
20.30 «ҚЫЗЫЛ АЛМА»<br />
21.30 «Ән салшы, Роза!»<br />
00.00 «Приют<br />
комедиантов».<br />
01.30 «Ән - көңілдің ажары»<br />
КТК+31<br />
05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />
06:00 Ризамын<br />
07:00 Әзіл студио<br />
08:00 Алдараспан, Нысана,<br />
Шаншар әзілдері<br />
09:00 «Маша и Медведь»<br />
09:20 «Готовим с Адель»<br />
10:40 «Анашым,<br />
біз үйдеміз!»<br />
12:20 Дайджесты<br />
тематические<br />
14:40 «Аладдин и<br />
король разбойников»<br />
16:40 «Starперцы»<br />
19:00 «Иллюзия обмана»<br />
05:30 Әзіл студио<br />
КТК<br />
07.05 “КТК” ҚОРЖЫНЫНАН”<br />
07.20 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
07.45 “ЖЕННЕТТІҢ<br />
КӨЗ ЖАСЫ”.<br />
09.00 “ҚАЙСАР ЖЕСІР”.<br />
10.00 НОВОСТИ<br />
10.40 “ШЕФ-3.<br />
НОВАЯ ЖИЗНЬ”,<br />
12.10 “ТАЙНАЯ ЛЮБОВЬ”,<br />
14.40 “ЗА ТРИ ДНЯ<br />
ДО ЛЮБВИ”,<br />
16.40 “ӨКІНІШ”.<br />
18.00 “ҚАРА ТЕҢІЗ”.<br />
19.30 КЕШКІ ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
20.00 “ҚАРАПАЙЫМ-<br />
ХАНШАЙЫМ”,<br />
21.00 ВЕЧЕРНИЕ НОВОСТИ<br />
21.40 “ПРОПАВШИЙ<br />
БЕЗ ВЕСТИ”<br />
01.10 “ӨКІНІШ”.<br />
02.10 “ЖЕННЕТТІҢ<br />
КӨЗ ЖАСЫ”.<br />
03.10 “МЕРЕКЕЛІК<br />
КОНЦЕРТ ”<br />
ИРБИС<br />
06.30 Новости<br />
07.10 «Болашақ»<br />
08.00 «Fresh Тан»<br />
10.00 Новости<br />
10.40 «Шерлок Холмс и<br />
доктор Ватсон:<br />
Двадцатый век<br />
начинается»<br />
12.00 Новости<br />
12.40 «Позови меня<br />
в даль светлую»<br />
15.00 Новости<br />
15.40 Новости<br />
16.20 «Ән қанатында»<br />
17.00 Документальный<br />
18.00 Новости<br />
18.30 «Ән қанатында»<br />
19.30 Новости<br />
20.10 «Полёты во сне<br />
и наяву»<br />
22.30 Новости<br />
23.10 «Болашақ»<br />
00.00 Новости<br />
00.40 «Палач»<br />
03.00 «Ән қанатында»<br />
21:30 «Айта берсын»<br />
22:30 Дайджесты<br />
тематические<br />
00:30 Алдараспан, Нысана,<br />
Шаншар әзілдері<br />
02:00 Ризамын<br />
03:00 Әзіл студио<br />
04:30 Алдараспан, Нысана,<br />
Шаншар әзілдері<br />
КТК<br />
07.05 “ҚҰДАЛАР”<br />
08.05 “БІЗДІҢ КОНЦЕРТ”<br />
09.00 “ҚАРАПАЙЫМ<br />
ХАНШАЙЫМ”<br />
10.00 “ПРОПАВШИЙ БЕЗ<br />
ВЕСТИ”,<br />
14.00 “Я ТЕБЯ НИКОМУ<br />
НЕ ОТДАМ”<br />
18.00 “ӘНДЕР МЕН<br />
ЖЫЛДАР”<br />
20.00 “ҚАРАПАЙЫМ<br />
ХАНШАЙЫМ”.<br />
21.00 “БОЛЬШИЕ НОВОСТИ”.<br />
22.00 “ОБРАТНАЯ<br />
СТОРОНА ЛЮБВИ”<br />
01.30 “ТУРИСТ”<br />
02.50 “ҚҰДАЛАР”<br />
03.40 “БІЗДІҢ КОНЦЕРТ”<br />
ИРБИС<br />
07.30 Новости<br />
08.10 «Болашақ»<br />
09.00 Новости<br />
09.40 «Полёты во сне<br />
и наяву»<br />
12.00 Новости<br />
12.40 «Палач»<br />
15.00 Новости<br />
15.40 Новости<br />
16.20 «Ән қанатында»<br />
18.00 «Бала тілі бал»<br />
20.00 «Город Ангелов»<br />
22.00 «Поющие<br />
в терновнике»<br />
23.00 «Болашақ»<br />
00.00 «Парк Юрского<br />
периода 2:<br />
Затерянный мир»<br />
03.00 «Ән қанатында»<br />
НТК<br />
07.00 «Астропрогноз»<br />
07.10 «Разминка»<br />
0 7 . 2 5 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />
07.50 «Жұлдыздар шеруі»<br />
08.35 «Екі езу»<br />
09.00 «РЕВЮ»<br />
09.30 «МИР НАИЗНАНКУ.<br />
НЕПАЛ»<br />
1 0 . 3 0 « Г Д Е Л О Г И К А ? »<br />
1 1 . 3 0 « Н Е И З В Е С Т Н Ы Й »<br />
13.40 «ОДНАЖДЫ<br />
В РОССИИ»<br />
14.25 «ГУБКА БОБ<br />
К ВА ДРАТНЫЕ ШТА НЫ»<br />
1 4 . 5 0 « Б а й қ а , б а л а қ а й ! »<br />
15.50 «Көңілді жануарлар»<br />
16.40 «Екі езу»<br />
17.05 «Тек күлкі үшін»<br />
17.40 «ОПМАЙ,ОПМАЙ»<br />
18.40 «INSTATV.KZ»<br />
1 9 . 0 0 « Э Д Д И « О Р Е Л »<br />
21.00 «СУМЕРКИ»<br />
23.15 «ОДНАЖДЫ<br />
В РОССИИ»<br />
00.00 «ҚЫЗЫҚ TIMES»<br />
01.30 «91- TV»<br />
02.20 «ОПМАЙ,ОПМАЙ»<br />
03.20 «Жұлдыздар шеруі»<br />
7 АРНА<br />
06.00 Скетчком «Q-елі»<br />
06.30 «Қуырдак»<br />
06.50 Т/х «Элиф»<br />
08.50 «Леди Баг и<br />
Супер кот»<br />
09.25 «О самом главном»<br />
10.40 «Машина времени»<br />
11.50 «Сваха»<br />
12.50 «Форс-мажор»<br />
13.50 «Мажор-3»<br />
15.10 «Тек қана қыздар»<br />
15.50 «Жаңа келін»<br />
18.15 «Мажор-3»<br />
19.20 «Форс-мажор»<br />
20.30 «Домик на счастье»<br />
21.00 Лотерея 777<br />
21.05 «Домик на счастье»<br />
21.40 «Тек қана қыздар»<br />
22.40 «Элиф»<br />
00.45 «Проект «А»»<br />
03.00 «Жаңа келін»<br />
04.30 «Элиф»<br />
05.15 «Айнаонлайн»<br />
НТК<br />
07.00 «Бүлдір-күлдір»<br />
07.45 «Байқа, балақай!»<br />
08.40 «Екі езу»<br />
09.10 «INSTATV.KZ»<br />
09.30 «БЕН 10»<br />
10.00 «МАША И МЕДВЕДЬ»<br />
10.20 «СУМЕРКИ»<br />
12.50 «БОСС-МОЛОКОСОС»<br />
14.45 «PRO - КИНО»<br />
15.00 «Көңілді жануарлар»<br />
15.45 «Байқа, балақай!»<br />
16.30 «Тек күлкі үшін»<br />
17.00 «Екі езу»<br />
17.30 «Жұлдызды Weekend»<br />
18.30 «INSTATV.KZ»<br />
18.50 «МИСС<br />
КОНГЕНИАЛЬНОСТЬ»<br />
21.00 «ТЕЛОХРАНИТЕЛЬ<br />
К И Л Л Е Р А »<br />
23.25 «ҚЫЗЫҚ TIMES»<br />
00.40 «Екі езу»<br />
01.10 «Жұлдыздар шеруі»<br />
02.00 – 04.00 «Тематик-шоу»<br />
7 АРНА<br />
06.00 «Қыздар арасында»<br />
06.50 «Қуырдақ»<br />
07.30 «Гу-гулет»<br />
08.00 «Айнаонлайн»<br />
08.30 «Әуежай»<br />
09.00 «Джинглики»<br />
09.30 «Найди меня<br />
в Париже»<br />
10.30 «Вокруг света<br />
за монетой»<br />
11.40 «Человек-невидимка»<br />
12.45 «Астерикс и Обеликс<br />
против Цезаря»<br />
15.00 «Саяхаттандырылмағандықтарыныздан»<br />
15.20 «Тек қана қыздар»<br />
18.30 «А»жобасы»<br />
2 0.3 0 « S a l e m S h o w »<br />
21.00 Лотерея 777<br />
21.05 «Помпеи»<br />
23.20 «Последний легион»<br />
01.30 «Кzландия»<br />
03.00 Скетчком «Q-елі»<br />
03.30 «Гу-гулет»<br />
04.00 Скетчком «Q-елі»<br />
05.00 «Жеңіп көр»
12 <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
8 қыркүйек жексенбі<br />
04.34 Таң намазының кіруі, 06.09 Күннiң шығуы, 12.55 Бесiн намазы,<br />
17.26 Екiнтi намазы, 19.30 Ақшам намазы, 21.04 Құфтан намазы.<br />
QAZAQSTAN<br />
6:00 Әнұран<br />
6:05 «Qyzyq eken...»<br />
6:55 «Замана бұлбұлдары».<br />
7:25 «Сәлем, Қазақстан!»<br />
8:50 «AQSAÝYT»<br />
9:15 «Dara jol»<br />
10:00 «Қайран күндер».<br />
12:00 «АУЫЛДАСТАР»<br />
12:35 «Жүзіктер әміршісі»<br />
16:00 «Айтыстың аққуы».<br />
Айнұр Тұрсынбаеваның<br />
концерті<br />
17:40 «BIR KÚN»<br />
18:10 «ҚАЙРАН КҮНДЕР».<br />
20:00 «APTA». Тікелей эфир<br />
20:45 «РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ:<br />
ЕКІ ЖЫЛДЫҚ АСУ».<br />
21:15 «Ázil álemi»<br />
23:00 «Jaidarman».<br />
0:40 «Bir kún»<br />
1:10 «Dara jol»<br />
1:55 «Aqsaýyt»<br />
2:15 «Достар».<br />
ERTIS<br />
8:00 Арнаның ашылуы.<br />
Әнұран.<br />
8:01 «Сиқырлы әткеншек»<br />
8:30 «Ұлы дала ұлағаты»<br />
9:00 «Кешіккен бақыт»<br />
10:00 «Қүс қанат ғұмыр»<br />
М.Беспаевтың<br />
концерті<br />
11:50 «ЖЕРҰЙЫҚ»<br />
12:00 «1 СТУДИЯ»<br />
12:40 «ЖАСТАР KZ»<br />
12:50 «Зак дауыл»<br />
13:00 «Үй болу қиын»<br />
14:00 - 16:00 ге дейін<br />
ТЕХНИКАЛЫҚ ҮЗІЛІС<br />
16:00 «1 СТУДИЯ»<br />
16:40 «Для тебя<br />
и для мира» Д/ф<br />
17:00 «Айналайын»<br />
18:00 «ERTIS AQPARAT»<br />
АПТА ҚОРТЫНДЫСЫ<br />
18:30 «ERTIS AQPARAT»<br />
ИТОГИ НЕДЕЛИ<br />
19:00 «ҚАЗАҚСТАН<br />
ТЫНЫСЫ»<br />
19:30 «Да Винчи құпиясы»<br />
21:55 «Өмір өзен»<br />
Қ.Бекіштің концерті<br />
ХАБАР<br />
6:00 "Ұят болмасын"<br />
6:45 "Сен ғана"<br />
8:30 Самопознание<br />
8:45 "Клео -<br />
забавный щенок"<br />
9:15 "Планета 51"<br />
10:45 "Шебер аспаз"<br />
11:15 "Қызық times"<br />
12:15 "Сені іздедім"<br />
13:00 Тайны. Судьбы.<br />
Имена<br />
13:45 "Загадочная история<br />
Бенджамина<br />
Баттона"<br />
16:15 "Қарлығаш ұя<br />
салғанда 2"<br />
19:15 "Topjarǵan"<br />
21:00 "7 күн"<br />
22:00 "Большая неделя"<br />
23:00 "Меч дракона"<br />
1:00 "Әсем әуен"<br />
АСТАНА<br />
6:00 «Ән мен әзіл»<br />
6:30 «KazNet»<br />
7:00 «Қаламгер» деректі<br />
7:30 «Әзілстан»<br />
8:00 Мультфильм<br />
10:00 «Абысындар»<br />
11:00 «KazNet»<br />
11:30 «Супергерои»<br />
12:50 «Путешествие 2:<br />
Таинственный остров»<br />
15:20 Үздік әзілдер<br />
17:00 «Той жыры»<br />
18:00 «Бір болайық»<br />
20:00 «Саяси ринг»<br />
20:45 «Репортер<br />
представляет»<br />
21:00 «Үмітіңді үзбе»<br />
22:00 «Абысындар»<br />
23:00 «Восхождение<br />
Юпитер»<br />
2:00 «Ән мен әзіл»<br />
3:00 «Күлдірген»<br />
ЕВРАЗИЯ<br />
6:00 «ОА» ТЕЛЕХИКАЯСЫ<br />
7:00 «ТАМАША CITY»<br />
7:55 «СЕНБІЛІК<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР»<br />
8:30 «ҰШҚАЛАҚ»<br />
8:40 «ВОСКРЕСНЫЕ<br />
БЕСЕДЫ»<br />
9:00 «НИКОМУ НЕ ГОВОРИ»<br />
12:50 «CONTENT»<br />
13:30 «ЛЕДНИКОВЫЙ<br />
ПЕРИОД. ДЕТИ».<br />
Гала-концерт<br />
16:00 «НЕВЕСТА<br />
НА ЗАКАЗ»<br />
18:00 «BASTY BAGDARLAMA»<br />
1 8 : 3 5 « К Е Ш Қ А Л М А Й Ы Қ »<br />
20:00 «АНАЛИТИКА»<br />
20:55 «ЛЮБОВЬ ПОД<br />
М И К Р О С К О П О М »<br />
22:00 «П@УТINA+»<br />
23:00 «ЛЮБОВЬ ПОД<br />
МИКРОСКОПОМ».<br />
0:50 «АЛЕКСАНДР<br />
ШИРВИНДТ. ИРОНИЯ<br />
СПАСАЕТ ОТ ВСЕГО»<br />
2:00 «П@УТINA+»<br />
2:45 «КЕШ ҚАЛМАЙЫ Қ »<br />
3:45 «ТАМАША CITY»<br />
СТВ<br />
06.00 «Жалғас Кеңесұлының<br />
шығармашылық кеші»<br />
08.00 «Страницы памяти<br />
моей страны»<br />
08.30 «Леонид Гайдай.<br />
Человек, который<br />
не смеялся».<br />
09.25 Большое кино<br />
«Свадьба<br />
в Малиновке».<br />
10.00 «ҚЫЗЫЛ АЛМА»<br />
10.55 «Ән шашу»<br />
12.20 «Өмір тынысы»<br />
13.00 «Әндер мен <strong>жыл</strong>дар»<br />
15.40 «Последний прои<br />
грыш Александра<br />
Абдулова».<br />
16.30 «Ән шашу»<br />
18.00 «Неизведанный<br />
Казахстан»<br />
18.55 «Нина Ургант.<br />
Сказка для бабушки».<br />
19.45 «Эликсир жизни -<br />
кумыс».<br />
20.30 «ҚЫЗЫЛ АЛМА»<br />
21.30 Өмірқұл Айниязовтың<br />
«Жұмыр жердің<br />
жұмағы» атты<br />
ән кеші<br />
00.00 «Рудольф Нуреев.<br />
Неукротимый гений».<br />
01.00 «Ән - көңілдің ажары»<br />
КТК+31<br />
05.58 ҚР ӘНҰРАНЫ<br />
06:00 Ризамын<br />
07:00 Әзіл студио<br />
08:00 «Айта берсын»<br />
09:00 «Маша и Медведь»<br />
10:00 «БОЛЬШОЙ ЗАКУП»<br />
10:30 Дайджесты<br />
тематические<br />
10:50 «Аладдин и король<br />
разбойников»<br />
12:50 «Starперцы»<br />
15:30 «Иллюзия обмана»<br />
18:10 «Иллюзия обмана 2»<br />
21:00 «Анашым,<br />
біз үйдеміз!»<br />
22:30 Дайджесты<br />
тематические<br />
00:00 Ризамын<br />
03:00 Әзіл студио<br />
04:30 Ризамын<br />
КТК<br />
07.05 “ӘНДЕР МЕН<br />
ЖЫЛДАР”<br />
09.00 “ҚАРАПАЙЫМ-<br />
ХАНШАЙЫМ”<br />
10.00 “СМЕЯТЬСЯ<br />
РАЗРЕШАЕТСЯ”<br />
12.00 “ОБРАТНАЯ<br />
СТОРОНА ЛЮБВИ”<br />
16.00 “ӨКІНІШ”.<br />
20.30 “ДАУ-ДАМАЙСЫЗ”.<br />
21.00 “ПОРТРЕТ НЕДЕЛИ”<br />
с Артуром<br />
Платоновым<br />
22.00 “СЛУГИ НАРОДА”<br />
22.30 “ЗЕЛЕНАЯ КАРЕТА”,<br />
00.30 “Я СТЕСНЯЮСЬ<br />
СВОЕГО ТЕЛА”,<br />
01.40 “АР САЛМАҒЫ”<br />
03.00 “БАСТЫ РӨЛДЕ”<br />
03.25- “КӨРІПКЕЛ”<br />
ИРБИС<br />
07.30 «Бала тілі бал»<br />
09.00 «Город Ангелов»<br />
11.00 «Поющие<br />
в терновнике»<br />
12.00 «Парк Юрского<br />
периода 2:<br />
Затерянный мир»<br />
15.00 «Болашақ»<br />
16.00 «Ән қанатында»<br />
18.00 «Бала тілі бал»<br />
20.00 «Хищник»<br />
22.00 «Поющие<br />
в терновнике»<br />
23.00 «Болашақ»<br />
00.00 «Амистад»<br />
03.00 «Ән қанатында»<br />
НТК<br />
07.00 «Бүлдір-күлдір»<br />
07.45 «Байқа, балақай!»<br />
08.40 «Екі езу»<br />
09.10 «INSTATV.KZ»<br />
09.30 «БЕН 10»<br />
10.00 «МАША И МЕДВЕДЬ»<br />
10.20 «БОСС-<br />
М О Л О К О С О С »<br />
12.20 «ТЕЛОХРАНИТЕЛЬ<br />
К И Л Л Е Р А »<br />
14.45 «PRO - КИНО»<br />
15.00 «Көңілді жануарлар»<br />
15.45 «Байқа, балақай!»<br />
16.30 «Тек күлкі үшін»<br />
17.00 «Екі езу»<br />
17.40 «Жұлдызды Weekend»<br />
18.40 «INSTATV.KZ»<br />
19.00 «НЕВЕРОЯТНЫЙ<br />
БЁРТ УАНДЕРСТОУН»<br />
2 1 . 0 0 « В Р Е М Я »<br />
23.10 «ҚЫЗЫҚ TIMES»<br />
00.30 «Екі езу»<br />
01.00 «Жұлдыздар шеруі»<br />
02.00 «Тематик-шоу»<br />
7 АРНА<br />
06.00 «Қыздар арасында»<br />
06.50 «Қуырдақ»<br />
07.30 «Гу-гулет»<br />
08.00 «Айнаонлайн»<br />
08.30 «Әуежай»<br />
09.00 «Джинглики»<br />
09.30 «Найди меня<br />
в Париже»<br />
10.00 «TELE Bingo»<br />
10.30 «Вокруг света<br />
за монетой»<br />
11.40 «Человек-невидимка»<br />
12.45 «Помпеи»<br />
15.00 «Келінім, сен тыңда»<br />
17.10 Скетчком «Q-елі»<br />
17.40 «Япырай»<br />
18 .10 « S a l e m S h o w »<br />
18.30 «Саяхаттандырылмағандықтарыныздан»<br />
18.50 Концерт<br />
С.Майгазиева<br />
«Асыл ана»<br />
2 0. 3 0 « S a l e m S h o w »<br />
21.00 Лотерея 777<br />
21.05 «Астерикс и Обеликс<br />
против Цезаря»<br />
23.25 «Джанго<br />
освобожденный»<br />
03.00 «Япырай»<br />
03.30 «Айнаонлайн»<br />
04.00 Скетчком «Q-елі»<br />
ТУРИЗМ<br />
«Ертіс меридианы» мәреге жетті<br />
Баянауыл ұлттық<br />
паркінде <strong>жыл</strong> сайын<br />
дәстүрлі түрде өтетін<br />
«Ертіс меридианы»<br />
Қазақстан мен ТМД<br />
елдері туристері<br />
достастығының<br />
кезекті слеті жуырда<br />
ұйымдастырылды.<br />
Шараға еліміздің әр<br />
облысынан, сондай-ақ<br />
Нұр-Сұлтан және<br />
Шымкент қалаларынан<br />
13 команда қатысты.<br />
Жыл сайын слетке көршілес Ресей елінен спортшылар<br />
келетін. Өкініштісі, биыл олар жарыста төбе<br />
көрсете алмады. Жастар <strong>жыл</strong>ына арналған туристік<br />
слет 4 күнге созылды. Жарыстың алғашқы күнінде<br />
қатысушылар 4 кезеңнен тұратын жеке-командалық<br />
сында шеберлік байқасты. Белсенділік танытқан<br />
туристер теориямен қоса тәжірибелік тапсырмаларды<br />
да ұқыптылықпен орындады. Жасыбай<br />
көлінде қайықпен жүзіп, судағы құтқару операциясына<br />
қатысты. Тауға өрмеледі. Сайыстың қалған<br />
үш күнінде де спортшылар көптеген спорттық<br />
сайыстарға қатысты.<br />
Жарыстың түрлі кезеңдерінде туристер теориялық<br />
білім мен практикалық дағдыларын көрсетуі<br />
тиіс. Әсіресе, кросс-жарысы қызыққа толы өтті.<br />
5 шақырымдық әр түрлі қиындыққа толы жолдан<br />
өту 18 кезеңнен тұрды. Аталған қашықтықты<br />
бағындыру жолында әр команда өздері ұстанған<br />
түрлі тактикалармен ерекшеленді. Шараға атсалысқан<br />
13 команда арасында бірнеше <strong>жыл</strong> қатарынан<br />
«Ертіс меридианына» қатысқан командалар бар.<br />
Мәселен, Нұр-Сұлтан қаласынан келген «Астана-<br />
Жігер» командасы аталған слетке осымен 7 <strong>жыл</strong><br />
ЖАРНАМА 66-15-40<br />
қатарынан қатысуда. Жарысқа төрелік еткен ұлттық<br />
санаттағы төреші Людмила Шепелева шараның негізгі<br />
мақсаты спортшылардың жеңіске жетуі емес, олардың<br />
дәстүрлі слетке қатысуы, бір-бірімен жиі кездесіп<br />
тәжірибе алмасуы екендігіне тоқталып өтті.<br />
Төрт күнге созылған спорттық сайыста Қарағандыдан<br />
келген «Созвездие» командасы үздік атанды. Екінші<br />
орынды «Павлодар» командасы еншіледі. Нұр-Сұлтан<br />
қаласының намысын қорғаған «Астана-Жігер» спортшылары<br />
үздік үштікті түйіндеді. Ал Павлодар өңірінің<br />
намысын қорғаған тағы бір команда «Ертіс-Павлодар»<br />
7-ші орыннан көрінді.<br />
Естеріңізде болса, «Ертіс меридианын» тұңғыш<br />
рет облыстық «Звезда Прииртышья» газеті 1987<br />
<strong>жыл</strong>ы ұйымдастырған еді. Он <strong>жыл</strong>ға жуық дәстүрлі<br />
түрде өткізілген шара 1997-1998 <strong>жыл</strong>ы қар<strong>жыл</strong>ай<br />
қиындыққа байланысты ұйымдастырылған жоқ. Слет<br />
жұмысы 1999 <strong>жыл</strong>ы өңірлік спорт басқармасының<br />
қолдауымен қайта жанданды. Бүгінде «Ертіс меридианы»<br />
ТМД елдерінің туристері бас қосып, тәжірибе<br />
алмасатын құрылтайына айналып үлгерді.<br />
Әзірлеген – А.ӘБДІЛҰЛЫ.<br />
66-15-42<br />
«Халық радиосының» хабарлары<br />
2 қыркүйек - 8 қыркүйек<br />
2 қыркүйек - дүйсенбі<br />
7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />
ҚР Әнұраны<br />
8.00 – 10.00 «Таң.kz»<br />
11.15 «Айқын»<br />
12.10-14.00 «Тілек Тime» -<br />
сазды-сәлем бағдарламасы<br />
15.15 «Дневной обход»<br />
16.15 «Маман кеңесі»<br />
18.10 «Көзқарас»<br />
22.15 «Поэзия минуттары»<br />
23.55 Бағдарламаның 100,5<br />
FM жиілігінде жалғасуы туралы<br />
роликтер<br />
3 қыркүйек - сейсенбі<br />
7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />
ҚР Әнұраны<br />
8.00 – 10.00 «Таң.kz»<br />
10.00 Қазақша концерт<br />
12.10-14.00 «Тілек Тime»<br />
сазды-сәлем бағдарламасы<br />
14.15 «Айқын»<br />
15.15»На тему дня»<br />
16.15 «Жыр жауһарлары»<br />
17.15 «Салт сыры»<br />
19.15 «Қалқан»<br />
23.55 Бағдарламаның 100,5<br />
FM жиілігінде жалғасуы туралы<br />
роликтер<br />
4 қыркүйек - сәрсенбі<br />
7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />
ҚР Әнұраны<br />
8.00 – 10.00 «Таң.kz»<br />
11.00 «Басты міндеттер» (ор) -<br />
тікелей эфир<br />
12.10-14.00 «Тілек Тime»<br />
сазды-сәлем бағдарламасы<br />
14.15 «Классикалық саз әлемі»<br />
15.15 «Тұғыры биік тұлғалар»<br />
қайталау<br />
17.15 «Тарих тағылымы»<br />
18.10 «Қоржын шоу»<br />
23.55 Бағдарламаның 100,5<br />
FM жиілігінде жалғасуы туралы<br />
роликтер<br />
5 қыркүйек - бейсенбі<br />
7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />
ҚР Әнұраны<br />
8.00 – 10.00 «Таң.kz»<br />
11.15 «Айқын»<br />
12.10-14.00 «Тілек Тime»<br />
сазды-сәлем бағдарламасы<br />
15.15 «Путь к успеху»<br />
16.15«Айқын»<br />
17.10 «Ашық студия» -<br />
тікелей эфир<br />
18.15 «Поэзия минуттары»(қайталау)<br />
23.55 Бағдарламаның 100,5<br />
FM жиілігінде жалғасуы туралы<br />
роликтер<br />
6 қыркүйек - жұма<br />
7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />
ҚР Әнұраны<br />
8.00 – 10.00 «Таң.kz»<br />
12.10-14.00 «Тілек Тime»<br />
сазды-сәлем бағдарламасы<br />
14.15 «Таным»<br />
16.15 «Жастар жалыны»<br />
17.15 «Руханият»<br />
18.15 «Әсем әуендер» концерт<br />
20.15 «Акцент»<br />
23.55 Бағдарламаның 100,5<br />
FM жиілігінде жалғасуы туралы<br />
роликтер<br />
7 қыркүйек - сенбі<br />
7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />
ҚР Әнұраны<br />
11.30 «Таным» (қайталау)<br />
12.10-14.00 «Тілек Тime»<br />
сазды-сәлем бағдарламасы<br />
14.00 «Ұлы дала әуендері»<br />
16.00 «Аламан»<br />
17.00 «Ұлы дала мәдениеті мен<br />
тарихынан»<br />
20.00 «Жастар жалыны»<br />
23.55 Бағдарламаның 100,5<br />
FM жиілігінде жалғасуы туралы<br />
роликтер<br />
8 қыркүйек - жексенбі<br />
7.00 Радиостанцияның ашылуы.<br />
ҚР Әнұраны<br />
11.00 «Тұғыры биік тұлғалар»<br />
12.00-14.00 «Тілек Тime»<br />
сазды-сәлем бағдарламасы<br />
15.00 «Сөзсандық»<br />
15.15 «Wunder land»<br />
16.00 «Halyg radiosynda» Апта»<br />
21.00 «Halyg radiosynda» Апта»<br />
21.30 «Ұлы дала әуендері»<br />
23.55 Бағдарламаның 100,5<br />
FM жиілігінде жалғасуы туралы<br />
роликтер<br />
Жаңалықтар – 7.10 бастап 22.00-ге дейін әр сағатта. Бағдарламада<br />
өзгерістер болуы мүмкін.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ТЕЛЕБАҒДАРЛАМА <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 13<br />
BALAPAN QAZSPORT БІРІНШІ АРНА ЕЛАРНА<br />
ДҮЙСЕНБІ, 2 ҚЫРКҮЙЕК<br />
7:30 Әнұран 7:35 "Алақай, балақай!". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық"<br />
7:50 "Роботкөлік Поли. Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />
8:15 "Жиһанкез Кеми". 8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45 "Әли мен Айя"<br />
9:00 "Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Ертегілер еліне саяхат" 9:15 "Элвин және<br />
алақоржындар". 9:30 "Майя". 9:45 "Еркелер" 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15<br />
"Мен және менің роботым". 10:30 "Джеки Чанның жаңа хикаялары". 10:45<br />
"Данышпан қарға" 10:55 "Чемпион" 11:00 "Бала боп" 11:10 "Роботкөлік<br />
Поли. Жол жүру ережелері". 11:20 "Жиһанкез Кеми". 11:35 "Жас ғалым"<br />
LIVE 11:55 "Кел, шырқайық" 12:00 "Сынық сынып" 12:25 "Көжектер" 12:35<br />
"Балапан және оның достары" 12:45 "Әли мен Айя" 12:55 "Қоңыр қаз"<br />
13:00 "Зак дауыл". 13:25 "Үйдеміз - үйренеміз" 13:30 "Мен және менің<br />
роботым". 13:45 "Жиһанкез Кеми". 14:00 "Кім тапқыр" LIVE 14:30 "Томпақ"<br />
15:00 "Көжектер" 15:10 "Джеки Чанның жаңа хикаялары". 15:25 "Желден<br />
жүйрік көліктер". 15:40 "Элвин және алақоржындар". 15:50 "I-balapan" 16:00<br />
"Әли мен Айя" 16:10 "Майя". 16:25 "Балапан және оның достары" 16:35<br />
"Жұмбақ жер" 16:55 "Қоңыр қаз" 17:00 "Дара тұлға" 17:05 "Мен және менің<br />
роботым". 17:20 "Ғажайыпстанға саяхат" 17:35 "Майя". 17:45 "Данышпан<br />
қарға" 17:55 "Чемпион" 18:00 "Сынық сынып" 18:20 "АВС+" 18:40 "Үйрен<br />
де жирен" 19:00 "Құрастырушы Лева". 19:50 "Көжектер" 20:00 "Жұлдызым"<br />
20:10 "Қоңыр қаз" 20:15 "Хайди". 20:45 "I-balapan" 20:55 "Майя". 21:10<br />
"Желден жүйрік көліктер". 21:25 "Балапан және оның достары" 21:35 "Зак<br />
дауыл". 22:00 "Ертегілер еліне саяхат" 22:10 "Сиқырлы бөлме". Кешкі ертегі.<br />
22:20 "Дара тұлға" 22:25 "Бесік жыры".<br />
СЕЙСЕНБІ, 3 ҚЫРКҮЙЕК<br />
7:30 Әнұран 7:35 "Алақай, балақай!". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық"<br />
7:50 "Роботкөлік Поли. Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />
8:15 "Жиһанкез Кеми". 8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45 "Әли мен Айя"<br />
9:00 "Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Ертегілер еліне саяхат" 9:15 "Элвин және<br />
алақоржындар". 9:30 "Майя". 9:45 "Еркелер" 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15<br />
"Маймылдар мекені". 10:30 "Джеки Чанның жаңа хикаялары". 10:45 "Данышпан<br />
қарға" 10:55 "Шахмат патшалығы" 11:00 "Мүмкіндік" 11:10 "Роботкөлік Поли.<br />
Жол жүру ережелері". 11:20 "Жиһанкез Кеми". 11:35 "Баламен сұхбат" 11:55<br />
"Дара тұлға" 12:00 "Сынық сынып" 12:25 "Көжектер" 12:35 "Балапан және<br />
оның достары" 12:45 "Әли мен Айя" 12:55 "Қоңыр қаз" 13:00 "Зак дауыл".<br />
13:25 Үйдеміз - үйренеміз 13:30 "Маймылдар мекені". 13:45 "Жиһанкез<br />
Кеми". 14:00 "Кім тапқыр" LIVE 14:30 "Томпақ" 15:00 "Көжектер" 15:10 "Джеки<br />
Чанның жаңа хикаялары". 15:25 "Желден жүйрік көліктер". 15:40 "Элвин және<br />
алақоржындар". 15:50 "Шексіздік" 16:00 "Әли мен Айя" 16:10 "Майя". 16:25<br />
"Балапан және оның достары" 16:35 "Баламен сұхбат" 16:55 "Қоңыр қаз"<br />
17:00 "Дара тұлға" 17:05 "Маймылдар мекені". 17:20 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />
17:35 "Майя". 17:45 "Данышпан қарға" 17:55 "Қоңыр қаз" 18:00 "Сынық сынып"<br />
18:20 "АВС+" 18:40 "Үйрен де жирен" 19:00 "Әмиян" 19:50 "Көжектер" 20:00<br />
"Ғажайыпстанға саяхат" 20:10 "Қоңыр қаз" 20:15 "Хайди". 20:45 "Шексіздік"<br />
20:55 "Майя". 21:10 "Желден жүйрік көліктер". 21:25 "Балапан және оның<br />
достары" 21:35 "Зак дауыл". 22:00 "Ертегілер еліне саяхат" 22:10 "Сиқырлы<br />
бөлме". Кешкі ертегі. 22:20 "Дара тұлға" 22:25 "Бесік жыры"<br />
CӘРСЕНБІ, 3 ҚЫРКҮЙЕК<br />
7:30 Әнұран 7:35 "Алақай, балақай!". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық" 7:50<br />
"Роботкөлік Поли. Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат" 8:15<br />
"Жиһанкез Кеми". 8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45 "Әли мен Айя" 9:00<br />
"Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Ертегілер еліне саяхат" 9:15 "Айдаһар Дигби".<br />
9:30 "Майя". 9:45 "Еркелер" 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15 "Маймылдар<br />
мекені". 10:30 "Джеки Чанның жаңа хикаялары". 10:45 "Данышпан қарға"<br />
10:55 "Қоңыр қаз" 11:00 "Бала боп" 11:10 "Роботкөлік Поли. Жол жүру<br />
ережелері". 11:20 "Жиһанкез Кеми". 11:35 "Жас ғалым" LIVE 11:55 "Кел,<br />
шырқайық" 12:00 "Сынық сынып" 12:25 "Көжектер" 12:35 "Балапан және<br />
оның достары" 12:45 "Әли мен Айя" 12:55 "Қоңыр қаз" 13:00 "Зак дауыл".<br />
13:25 "Үйдеміз - үйренеміз" 13:30 "Маймылдар мекені". 13:45 "Жиһанкез<br />
Кеми". 14:00 "Кім тапқыр" LIVE 14:30 "Томпақ" 15:00 "Көжектер" 15:10 "Джеки<br />
Чанның жаңа хикаялары". 15:25 "Желден жүйрік көліктер". 15:40 "Айдаһар<br />
Дигби". 15:50 "Қос алқа" 16:00 "Әли мен Айя" 16:10 "Майя". 16:25 "Балапан<br />
және оның достары" 16:35 "Дос болайық" 16:55 "Дара бала" ның күнделігі<br />
17:00 "Дара тұлға" 17:05 "Маймылдар мекені". 17:20 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />
17:35 "Майя". 17:45 "Данышпан қарға" 17:55 "Чемпион" 18:00 "Сынық<br />
сынып" 18:20 "АВС+" 18:40 "Үйрен де жирен" 19:00 "Алтын қазық" 19:50<br />
"Көжектер" 20:00 "Жұлдызым" 20:10 "Қоңыр қаз" 20:15 "Хайди". 20:45 "Қос<br />
алқа" 20:55 "Майя". 21:10 "Желден жүйрік көліктер". 21:25 "Балапан және<br />
оның достары" 21:35 "Зак дауыл". 22:00 "Ертегілер еліне саяхат" 22:10<br />
"Сиқырлы бөлме". Кешкі ертегі. 22:20 "Дара тұлға" 22:25 "Бесік жыры"<br />
БЕЙСЕНБІ, 4 ҚЫРКҮЙЕК<br />
7:30 Әнұран 7:35 "Алақай, балақай!". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық" 7:50<br />
"Роботкөлік Поли. Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат" 8:15<br />
"Жиһанкез Кеми". 8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45 "Әли мен Айя" 9:00<br />
"Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Ертегілер еліне саяхат" 9:15 "Айдаһар Дигби".<br />
9:30 "Майя". 9:45 "Еркелер" 10:00 "Үйрен де жирен" 10:15 "Маймылдар<br />
мекені". 10:30 "Джеки Чанның жаңа хикаялары". 10:45 "Данышпан қарға"<br />
10:55 "Чемпион" 11:00 "Мүмкіндік" 11:10 "Роботкөлік Поли. Жол жүру<br />
ережелері". 11:20 "Жиһанкез Кеми". 11:35 "Ауырма, балақай" 11:55 "Дара<br />
тұлға" 12:00 "Сынық сынып" 12:25 "Көжектер" 12:35 "Балапан және оның<br />
достары" 12:45 "Әли мен Айя" 12:55 "Қоңыр қаз" 13:00 "Зак дауыл". 13:25<br />
"Үйдеміз - үйренеміз" 13:30 "Маймылдар мекені". 13:45 "Жиһанкез Кеми".<br />
14:00 "Кім тапқыр" LIVE 14:30 "Томпақ" 15:00 "Көжектер" 15:10 "Джеки<br />
Чанның жаңа хикаялары". 15:25 "Желден жүйрік көліктер". 15:40 "Айдаһар<br />
Дигби". 15:50 "Шексіздік" 16:00 "Әли мен Айя" 16:10 "Майя". 16:25 "Балапан<br />
және оның достары" 16:35 "Бала time" LIVE 16:55 "Қоңыр қаз" 17:00 "Дара<br />
тұлға" 17:05 "Маймылдар мекені". 17:20 "Ғажайыпстанға саяхат" 17:35<br />
"Майя". 17:45 "Данышпан қарға" 17:55 "Жұмбақ жер" 18:00 "Сынық сынып"<br />
18:20 "АВС+" 18:40 "Үйрен де жирен" 19:00 "Balaland" 19:15 "Қуыр,қуыр<br />
қумырмаш!" 19:50 "Көжектер" 20:00 "Ғажайыпстанға саяхат" 20:10 "Қоңыр қаз"<br />
20:15 "Хайди". 20:45 "Шексіздік" 20:55 "Майя". 21:10 "Желден жүйрік көліктер".<br />
21:25 "Балапан және оның достары" 21:35 "Зак дауыл". 22:00 "Ертегілер<br />
еліне саяхат" 22:10 "Сиқырлы бөлме". Кешкі ертегі. 22:20 "Дара тұлға"<br />
22:25 "Бесік жыры"<br />
ЖҰМА, 5 ҚЫРКҮЙЕК<br />
7:30 Әнұран 7:35 "Алақай, балақай!". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық" 7:50<br />
"Роботкөлік Поли. Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат" 8:15<br />
"Жиһанкез Кеми". 8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45 "Әли мен Айя" 9:00<br />
"Үйдеміз - үйренеміз" 9:05 "Ертегілер еліне саяхат" 9:15 "Айдаһар Дигби".<br />
9:30 "Майя". 9:45 "Еркелер" 9:55 "Қоңыр қаз" 10:00 "Үйрен де жирен"<br />
10:15 "Маймылдар мекені". 10:30 "Джеки Чанның жаңа хикаялары". 10:45<br />
"Данышпан қарға" 10:55 "Шахмат патшалығы" 11:00 "Бала боп" 11:10<br />
"Роботкөлік Поли. Жол жүру ережелері". 11:20 "Жиһанкез Кеми". 11:35 "Дос<br />
болайық" 11:55 "Кел, шырқайық" 12:00 "Сынық сынып" 12:25 "Көжектер"<br />
12:35 "Дала ойындары" 12:45 "Данышпан қарға" 12:55 "Қоңыр қаз" 13:00<br />
"Зак дауыл". 13:25 "Үйдеміз - үйренеміз" 13:30 "Маймылдар мекені". 13:45<br />
"Жиһанкез Кеми". 14:00 "Кім тапқыр" LIVE 14:30 "Әмиян" 15:05 "Кел, шырқайық"<br />
15:10 "Джеки Чанның жаңа хикаялары". 15:25 "Желден жүйрік көліктер".<br />
15:40 "Айдаһар Дигби". 15:50 "I-balapan" 16:00 "Әли мен Айя" 16:10 "Майя".<br />
16:25 "Балапан және оның достары" 16:35 "Бала time" LIVE 16:55 "Қоңыр<br />
қаз" 17:00 "Дара тұлға" 17:05 "Маймылдар мекені". 17:20 "Ғажайыпстанға<br />
саяхат" 17:35 "Майя". 17:45 "Данышпан қарға" 17:55 "Алтын қазық" 18:00<br />
"Сынық сынып" 18:20 "АВС+" 18:40 "Жұмбақ жер" 19:00 "Balaland" 19:15<br />
"Қуыр,қуыр қумырмаш!" 19:50 "Көжектер" 20:00 "168 сағат" жаңалықтар<br />
20:10 "Дара бала" 20:45 "I-balapan" 20:55 "Майя". 21:10 "Желден жүйрік<br />
көліктер". 21:25 "Дала ойындары" 21:35 "Зак дауыл".<br />
22:00 "Ертегілер еліне саяхат" 22:10 "Сиқырлы бөлме". Кешкі ертегі. 22:20<br />
"Дара тұлға" 22:25 "Бесік жыры"<br />
СЕНБІ, 6 ҚЫРКҮЙЕК<br />
7:30 Әнұран 7:35 "Алақай, балақай!". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық"<br />
7:50 "Роботкөлік Поли. Жол жүру ережелері". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />
8:15 "Жиһанкез Кеми". 8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45 "Алан мен<br />
Қозықа" 8:55 "Viva, classica" концерті 9:45 "Көжектер" 10:00 "Зак дауыл".<br />
10:30 "Балапан және оның достары" 10:45 "Майя". 11:00 "Джеки Чанның<br />
жаңа хикаялары". 11:15 "Роботкөлік Поли.Жол жүру ережелері". 11:30<br />
"Маймылдар мекені". 11:45 "Кел, шырқайық" 11:50 "Сарайшыққа саяхат"<br />
12:00 "Дуда мен Дада". 13:00 "Айдар" 13:10 "Жиһанкез Кеми". 13:25 "Зак<br />
дауыл". 13:50 "АВС+" 14:10 "Бауырлар додасы" 14:45 "Желден жүйрік<br />
көліктер". 15:00 "Алан мен Қозықа" 15:10 "Джеки Чанның жаңа хикаялары".<br />
15:25 "Айдаһар Дигби". 15:40 "Әли мен Айя" 15:55 "Данышпан<br />
қарға" 16:05 "Майя". 16:20 "Ғажайыпстанға саяхат" 16:30 "Жиһанкез Кеми".<br />
16:45 "Маймылдар мекені". 17:00 "Дара тұлға" 17:05 "Сарайшыққа саяхат"<br />
17:15 "Ертегілер еліне саяхат" 17:25 "Балапан және оның достары" 17:35<br />
"Чемпион" 17:40 "Көжектер" 17:50 "Желден жүйрік көліктер". 18:05 "Майя".<br />
18:20 "Еркелер" 18:30 "Маймылдар мекені". 18:45 "Әли мен Айя" 18:55<br />
"Хайди". 19:30 "Айдаһар Дигби". 19:45 "Айдар" 20:00 "Маймылдар мекені".<br />
20:10 "Майя". 20:20 "Жұлдызым" 20:35 "Шахмат патшалығы" 20:40 "Ертегілер<br />
еліне саяхат" 20:50 "Айдаһар Дигби". 21:05 "Марин және оның достары:<br />
Мұхиттағы қызықтар". 22:10 "Сиқырлы бөлме". Кешкі ертегі. 22:20 "Дара<br />
тұлға" 22:25 "Бесік жыры"<br />
ЖЕКСЕНБІ, 7 ҚЫРКҮЙЕК<br />
7:30 Әнұран 7:35 "Алақай, балақай!". Таңғы жаттығу 7:45 "Кел, шырқайық" 7:50<br />
"Күн сәулелі көжектер". 8:00 "Ғажайыпстанға саяхат" 8:15 "Жиһанкез Кеми".<br />
8:30 "Желден жүйрік көліктер". 8:45 "Алан мен Қозықа" 8:55 "Viva, classica"<br />
концерті 9:45 "Көжектер" 10:00 "Зак дауыл". 10:30 "Балапан және оның<br />
достары" 10:45 "Майя". 11:00 "Джеки Чанның жаңа хикаялары". 11:15 "Күн<br />
сәулелі көжектер". 11:30 "Маймылдар мекені". 11:45 "Дара тұлға" 11:50<br />
"Сарайшыққа саяхат" 12:00 "Дуда мен Дада". 13:00 "Ертемір" 13:10<br />
"Жиһанкез Кеми". 13:25 "Зак дауыл". 13:50 "Ауырма, балақай" 14:10 "Бауырлар<br />
додасы" 14:45 "Желден жүйрік көліктер". 15:00 "Алан мен Қозықа" 15:10<br />
"Джеки Чанның жаңа хикаялары". 15:25 "Айдаһар Дигби". 15:40 "Әли мен<br />
Айя" 15:55 "Данышпан қарға" 16:05 "Майя". 16:20 "Ғажайыпстанға саяхат"<br />
16:30 "Жиһанкез Кеми". 16:45 "Маймылдар мекені". 17:00 "Дара тұлға"<br />
17:05 "Сарайшыққа саяхат" 17:15 "Ертегілер еліне саяхат" 17:25 "Балапан<br />
және оның достары" 17:35 "Баламен сұхбат" 17:50 "Алтын қазық" 18:35<br />
"Маймылдар мекені". 18:45 "Әли мен Айя" 18:55 "Хайди". 19:30 "Айдаһар<br />
Дигби". 19:45 "Ертемір" 20:00 "Маймылдар мекені". 20:10 "Майя". 20:20<br />
"Жұлдызым" 20:30 "Ертегілер еліне саяхат" 20:45 "Айдаһар Дигби". 21:05<br />
"Марин және оның достары: Мұхиттағы қызықтар". 22:10 "Сиқырлы бөлме".<br />
Кешкі ертегі. 22:20 "Дара тұлға" 22:25 "Бесік жыры"<br />
ДҮЙСЕНБІ, 2 ҚЫРКҮЙЕК<br />
8:05 ХОККЕЙ. Кубок Казахстана. «АКТОБЕ» - «ТЕМИРТАУ» (в<br />
перерыве - НОВОСТИ) 10:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 10:45 "Футбол<br />
тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 10:50 ФУТБОЛ. Чемпионат<br />
Франции. "АНЖЕ" - "ДИЖОН" (в перерыве - НОВОСТИ)<br />
13:05 ЖАҢАЛЫҚТАР 13:15 ДЗЮДО. Чемпионат мира (Токио).<br />
Женщины (-45 кг), мужчины (-60 кг). Предварительные<br />
поединки 18:20 НОВОСТИ 18:30 "АЗАМАТ". Деректі фильм<br />
19:00 ЖАҢАЛЫҚТАР 19:10 ДЗЮДО. Чемпионат мира (Токио).<br />
Женщины (-45 кг), мужчины (-60 кг). Финалы 21:25 НОВОСТИ<br />
21:35 В гостях у "QAZSPORT". Ерлан Кожасбай 21:55 «SPORT.<br />
KZ». 22:15 ВЕЛОСПОРТ. «Тур Алматы-<strong>2019</strong>». 1 день 23:15<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР 23:25 "Футбол тарихынан сыр шертетін күн".<br />
Күнтізбе 23:30 ФУТБОЛ. Испанская Ла лига. "ВИЛЬЯР-<br />
РЕАЛ" - "РЕАЛ" (Мадрид) (в перерыве - НОВОСТИ) 1:40<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
СЕЙСЕНБІ, 3 ҚЫРКҮЙЕК<br />
8:05 «SPORT.KZ». 8:25 ФУТБОЛ. Английская Премьер-лига.<br />
"МАНЧЕСТЕР СИТИ" - "БРАЙТОН" (в перерыве - НОВОСТИ)<br />
10:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 10:45 "Футбол тарихынан сыр шертетін<br />
күн". Күнтізбе 10:50 В гостях у "QAZSPORT". Ерлан Кожасбай<br />
11:10 НОВОСТИ 11:20 ДЗЮДО. Чемпионат мира (Токио).<br />
Женщины (-57 кг), мужчины (-73 кг). Финалы 13:45 «SPORT.KZ».<br />
14:05 ФУТБОЛ. Немецкая бундеслига. "АЙНТРАХТ" – "ФОРТУНА"<br />
(үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 16:10 НОВОСТИ 16:20 ДЗЮДО.<br />
Чемпионат мира (Токио). Женщины (-63 кг), мужчины (-81 кг).<br />
Финалы 18:45 ЖАҢАЛЫҚТАР 18:55 ХОККЕЙ. КХЛ. Выездная<br />
студия. Прямой эфир 19:20 ХОККЕЙ. КХЛ. «БАРЫС» (Казахстан)<br />
- «АМУР» (Россия). Прямой эфир (в перерыве -<br />
НОВОСТИ, үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 22:05 НОВОСТИ 22:15<br />
"ТОПЖАРҒАНДАР". Деректі топтама. 5 бөлім 22:45 "Футбол<br />
тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 22:50 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
23:00 ВЕЛОСПОРТ. «Тур Алматы-<strong>2019</strong>». 2 день<br />
CӘРСЕНБІ, 4 ҚЫРКҮЙЕК<br />
8:05 ХОККЕЙ. КХЛ. «БАРЫС» (Казахстан) - «АМУР» (Россия)<br />
10:25 НОВОСТИ 10:35 "Футбол тарихынан сыр шертетін күн".<br />
Күнтізбе 10:45 "Чемпионат мира-<strong>2019</strong>: сборная Казахстана по<br />
вольной борьбе. 11:05 "ТОПЖАРҒАНДАР". Деректі топтама.<br />
5 бөлім 11:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 11:45 ФУТБОЛ. Итальянская<br />
серия А. "ПАРМА" - "ЮВЕНТУС" 13:55 НОВОСТИ 14:05<br />
«КӨКПАР». Ұлттық ойын 14:45 "ШӘКІРТ". Деректі фильм<br />
15:15 ЖАҢАЛЫҚТАР 15:25 ДЗЮДО. Чемпионат мира (Токио).<br />
Женщины (-70 кг), мужчины (-90 кг). Финалы 17:50 НОВОСТИ<br />
18:00 "СПОРТ ТАРЛАНДАРЫ". Деректі топтама. 11 бөлім<br />
18:30 ЖАҢАЛЫҚТАР 18:40 "Футбол тарихынан сыр шертетін<br />
күн". Күнтізбе 18:45 Әлем чемпионаты-<strong>2019</strong>: еркін күрестен<br />
Қазақстан құрамасы. Арнайы репортаж 19:05 НОВОСТИ<br />
19:15 СМЕШАННЫЕ ЕДИНОБОРСТВА. M-1 Challenge 104.<br />
Оренбург (Россия) 22:15 ЖАҢАЛЫҚТАР 22:25 ХОККЕЙ. КХЛ.<br />
«БАРЫС» (Казахстан) - «АМУР» (Россия) (в перерыве -<br />
НОВОСТИ, үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР)<br />
БЕЙСЕНБІ, 5 ҚЫРКҮЙЕК<br />
8:05 ФУТБОЛ. Раунд плей-офф. ЛЕ УЕФА. Ответный матч.<br />
БАТЭ (Беларусь) - «АСТАНА» (Казахстан) 10:05 НОВОСТИ<br />
10:10 Әлем чемпионаты-<strong>2019</strong>: еркін күрестен Қазақстан<br />
құрамасы. Арнайы репортаж 10:30 "СПОРТ ТАРЛАНДАРЫ".<br />
Деректі топтама. 11 бөлім 11:00 ЖАҢАЛЫҚТАР 11:10 "Футбол<br />
тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 11:15 ФУТБОЛ. Лига<br />
Чемпионов УЕФА. Плей-офф. "АЯКС" (Нидерланды) – АПОЭЛ<br />
(Кипр) (в перерыве - НОВОСТИ) 13:25 ЖАҢАЛЫҚТАР 13:35<br />
ДЗЮДО. Чемпионат мира (Токио). Женщины (-78 кг), мужчины<br />
(-100 кг). Финалы 15:45 НОВОСТИ 15:55 ФУТБОЛ. Испанская<br />
Ла лига. "ВИЛЬЯРРЕАЛ" - "РЕАЛ" (Мадрид) 17:55 "Чемпионат<br />
мира-<strong>2019</strong>: сборная Казахстана по вольной борьбе.<br />
Специальный репортаж 18:15 "СПОРТ ТАРЛАНДАРЫ". Деректі<br />
топтама. 12 бөлім 18:45 ЖАҢАЛЫҚТАР 18:55 ХОККЕЙ. КХЛ.<br />
Выездная студия. Прямой эфир 19:20 ХОККЕЙ. КХЛ. «БАРЫС»<br />
(Казахстан) - «АДМИРАЛ» (Россия). Прямой эфир (в перерыве<br />
- НОВОСТИ, үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 22:05 НОВОСТИ<br />
22:15 ХОККЕЙ. ВХЛ. Сезон <strong>2019</strong>-2020. «САРЫАРКА» (Казахстан)<br />
– «РУБИН» (Россия) 0:30 ЖАҢАЛЫҚТАР 0:40 "Футбол<br />
тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 0:45 ФУТБОЛ. Английская<br />
Премьер-лига. "МАНЧЕСТЕР СИТИ" - "БРАЙТОН"<br />
ЖҰМА, 6 ҚЫРКҮЙЕК<br />
8:05 ХОККЕЙ. КХЛ. «БАРЫС» (Казахстан) - «АДМИРАЛ» (Россия)<br />
(в перерыве - НОВОСТИ) 10:30 ЖАҢАЛЫҚТАР 10:40 "СПОРТ<br />
ТАРЛАНДАРЫ". Деректі топтама. 12 бөлім 11:10 НОВОСТИ<br />
11:20 "Футбол тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 11:25<br />
ФУТБОЛ. Испанская Ла лига. "ВИЛЬЯРРЕАЛ" - "РЕАЛ"<br />
(Мадрид) 13:25 ЖАҢАЛЫҚТАР 13:35 ХОККЕЙ. ВХЛ. Сезон<br />
<strong>2019</strong>-2020. «САРЫАРКА» (Казахстан) – «РУБИН» (Россия)<br />
15:50 НОВОСТИ 16:00 ФУТБОЛ. Английская Премьер-лига.<br />
"МАНЧЕСТЕР СИТИ" - "БРАЙТОН" 18:00 ЖАҢАЛЫҚТАР 18:10<br />
"ТОПЖАРҒАНДАР". Деректі топтама. 6 бөлім 18:40 НОВОСТИ<br />
18:50 ФУТБОЛ. Отборочный турнир Чемпионата Европы U21.<br />
КАЗАХСТАН - ИСПАНИЯ. Прямой эфир 21:00 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
21:10 В гостях у "QAZSPORT". Ерлан Кожасбай 21:30 ФУТБОЛ.<br />
Превью к матчу. Прямой эфир 21:50 ФУТБОЛ. Отборочный<br />
турнир EURO 2020. КИПР – КАЗАХСТАН. Прямой эфир<br />
(в перерыве - НОВОСТИ) 0:00 "Футбол тарихынан сыр<br />
шертетін күн". Күнтізбе 0:05 ЖАҢАЛЫҚТАР 0:15 ХОККЕЙ.<br />
КХЛ. «БАРЫС» (Казахстан) - «АДМИРАЛ» (Россия)<br />
СЕНБІ, 7 ҚЫРКҮЙЕК<br />
8:05 ФУТБОЛ. Отборочный турнир Чемпионата Европы U21.<br />
КАЗАХСТАН - ИСПАНИЯ 10:05 НОВОСТИ 10:15 "Футбол<br />
тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 10:20 В гостях<br />
у "QAZSPORT". Ерлан Кожасбай 10:40 "ТОПЖАРҒАНДАР".<br />
Деректі топтама. 6 бөлім 11:10 ЖАҢАЛЫҚТАР 11:20 ФУТБОЛ.<br />
Отборочный турнир EURO 2020. КИПР – КАЗАХСТАН (в перерыве<br />
- НОВОСТИ) 13:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 13:45 "Чемпионат<br />
мира-<strong>2019</strong>: сборная Казахстана по вольной борьбе. Специальный<br />
репортаж 14:05 НОВОСТИ 14:15 ДЗЮДО. Чемпионат<br />
мира (Токио). Женщины (+78 кг), мужчины (+100 кг). Финалы<br />
16:20 "СПОРТТЫҚ АЙМАҚ". Ақтөбе облысы 16:40 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
16:50 ХОККЕЙ. ВХЛ. Сезон <strong>2019</strong>-2020. «САРЫАРКА» (Казахстан)<br />
– «ЕРМАК» (Россия). Прямой эфир (в перерыве - НОВОСТИ)<br />
19:30 ЖАҢАЛЫҚТАР 19:40 Әлем чемпионаты-<strong>2019</strong>: еркін<br />
күрестен Қазақстан құрамасы. Арнайы репортаж 20:00 В<br />
гостях у "QAZSPORT". Ерлан Кожасбай 20:20 НОВОСТИ<br />
20:30 ХОККЕЙ. КХЛ. «БАРЫС» (Казахстан) - «АМУР» (Россия)<br />
22:45 ЖАҢАЛЫҚТАР 22:55 "Футбол тарихынан сыр шертетін<br />
күн". Күнтізбе 23:00 ФУТБОЛ. Отборочный турнир EURO<br />
2020. КИПР – КАЗАХСТАН<br />
ЖЕКСЕНБІ, 8 ҚЫРКҮЙЕК<br />
8:05 ХОККЕЙ. ВХЛ. Сезон <strong>2019</strong>-2020. «САРЫАРКА» (Казахстан)<br />
– «ЕРМАК» (Россия) 10:20 НОВОСТИ 10:30 "Футбол<br />
тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 10:35 ФУТБОЛ.<br />
Лига Чемпионов УЕФА. Плей-офф. АПОЭЛ (Кипр) –<br />
"АЯКС" (Нидерланды) 12:40 ЖАҢАЛЫҚТАР 12:50 ХОККЕЙ.<br />
КХЛ. «КУНЬЛУНЬ РЕД СТАР» (Китай) – «БАРЫС» (Казахстан).<br />
Прямой эфир (в перерыве - НОВОСТИ, үзілісте -<br />
ЖАҢАЛЫҚТАР) 15:30 НОВОСТИ 15:40 "Чемпионат мира-<br />
<strong>2019</strong>: сборная Казахстана по женской борьбе. Специальный<br />
репортаж 16:00 ДЗЮДО. Чемпионат мира (Токио).<br />
Микс. Финалы 18:35 ЖАҢАЛЫҚТАР 18:45 Әлем чемпионаты-<strong>2019</strong>:<br />
еркін күрестен Қазақстан құрамасы. Арнайы<br />
репортаж 19:05 "СПОРТИВНЫЙ РЕГИОН". Актюбинская<br />
область 19:25 НОВОСТИ 19:35 Әлем чемпионаты-<strong>2019</strong>:<br />
әйелдер күресінен Қазақстан құрамасы. Арнайы репортаж<br />
19:55 ЖАҢАЛЫҚТАР 20:05 ХОККЕЙ. КХЛ. «КУНЬЛУНЬ<br />
РЕД СТАР» (Китай) – «БАРЫС» (Казахстан) (в перерыве<br />
- НОВОСТИ, үзілісте - ЖАҢАЛЫҚТАР) 22:30 "Футбол<br />
тарихынан сыр шертетін күн". Күнтізбе 22:35 НОВОСТИ<br />
22:45 СМЕШАННЫЕ ЕДИНОБОРСТВА. M-1 Challenge 104.<br />
Оренбург (Россия) 1:45 ЖАҢАЛЫҚТАР<br />
ДҮЙСЕНБІ, 2 ҚЫРКҮЙЕК<br />
05:00 "Доброе утро" 08:00 Новости<br />
08:05 "Доброе утро" 09:20 "Поле<br />
чудес" 0:5 "Модный приговор" :05<br />
"Жить здорово!" 2:00 Новости 2:25<br />
"Время покажет" 5:00 Новости (с<br />
субтитрами) 5:30 "Давай поженимся!"<br />
6:5 "Мужское/Женское" 7:05 "Время<br />
покажет" 8:00 Вечерние новости (с<br />
субтитрами) 8:25 "Время покажет"<br />
8:50 "На самом деле" 20:00 "Пусть<br />
говорят" 2:00 "Время" 2:30 Премьера.<br />
"Экспроприатор". Многосерийный<br />
фильм 23:5 "Эксклюзив" с Дмитрием<br />
Борисовым 00:45 "Время покажет"<br />
03:00 Новости 03:05 "Время покажет"<br />
04:20 "Играй, гармонь любимая!"<br />
СЕЙСЕНБІ, 3 ҚЫРКҮЙЕК<br />
05:00 "Доброе утро" 08:00 Новости 08:05<br />
"Доброе утро" 09:20 "Пусть говорят"<br />
0:5 "Модный приговор" :05 "Жить<br />
здорово!" 2:00 Новости 2:25 "Время<br />
покажет" 5:00 Новости 5:30 "Давай<br />
поженимся!" 6:5 "Мужское/Женское"<br />
7:05 "Время покажет" 8:00 Вечерние<br />
новости 8:25 "Время покажет" 8:50 "На<br />
самом деле" 20:00 "Пусть говорят"<br />
2:00 "Время" 2:30 "Экспроприатор".<br />
23:0 "Семейные тайны" с Тимуром<br />
Еремеевым 00:40 "Время покажет"<br />
03:00 Новости 03:05 "Время покажет"<br />
04:20 "Играй, гармонь любимая!"<br />
CӘРСЕНБІ, 4 ҚЫРКҮЙЕК<br />
05:00 "Доброе утро" 08:00 Новости<br />
08:05 "Доброе утро" 09:20 "Пусть<br />
говорят" 0:5 "Модный приговор" :05<br />
"Жить здорово!" 2:00 Новости 2:25<br />
"Время покажет" 5:00 Новости 5:30<br />
"Давай поженимся!" 6:5 "Мужское/<br />
Женское" 7:05 "Время покажет" 8:00<br />
Вечерние новости 8:25 "Время покажет"<br />
8:50 "На самом деле" 20:00 "Пусть<br />
говорят" 2:00 "Время" 2:30 "Экспроприатор".<br />
23:0 "Про любовь" 00:00<br />
"Время покажет" 03:00 Новости 03:05<br />
"Время покажет" 03:5 "Наедине со<br />
всеми" 03:55 "Мужское/Женское".<br />
БЕЙСЕНБІ, 5 ҚЫРКҮЙЕК<br />
05:00 "Доброе утро" 08:00 Новости<br />
08:05 "Доброе утро" 09:20 "Пусть<br />
говорят" 0:5 "Модный приговор" :05<br />
"Жить здорово!" 2:00 Новости 2:25<br />
"Время покажет" 5:00 Новости 5:30<br />
"Давай поженимся!" 6:5 "Мужское/<br />
Женское" 7:05 "Время покажет" 8:00<br />
Вечерние новости 8:25 "Время покажет"<br />
8:50 "На самом деле" 20:00 "Пусть<br />
говорят" 2:00 "Время" 2:30 "Экспроприатор".<br />
23:0 "Вечерний Ургант"<br />
23:55 "На ночь глядя" 00:45 "Время<br />
покажет" 03:00 Новости 03:05 "Время<br />
покажет" 04:20 "Играй, гармонь любимая!"<br />
ЖҰМА, 6 ҚЫРКҮЙЕК<br />
05:00 "Доброе утро" 05:0 "Играй,<br />
гармонь любимая!" 08:00 Новости 08:05<br />
"Доброе утро" 09:20 "Пусть говорят"<br />
0:5 "Модный приговор" :05 "Жить<br />
здорово!" 2:00 Новости 2:25 "Время<br />
покажет" 5:00 Новости 5:30 "Давай<br />
поженимся!" 6:5 "Мужское/Женское"<br />
7:05 "Время покажет" 8:00 Вечерние<br />
новости 8:25 "Время покажет" 8:50<br />
"На самом деле" 20:00 "Поле чудес"<br />
2:00 "Время" 2:30 Международный<br />
музыкальный фестиваль "Жара" 23:35<br />
"Вечерний Ургант" 00:20 "Пьер Ришар.<br />
Белый клоун" 0:5 Джонни Депп в<br />
комедии "Бенни и Джун" 02:55 Роман<br />
Мадянов, Яков Кучеревский, Мария<br />
Берсенева в фильме "Бабло" 04:25<br />
"Наедине со всеми".<br />
СЕНБІ, 7 ҚЫРКҮЙЕК<br />
05:25 "Играй, гармонь любимая!" 05:45<br />
"Научи меня жить". 06:00 Новости<br />
06:0 "Научи меня жить" 07:40 Вия<br />
Артмане в фильме "Родная кровь"<br />
09:05 "Играй, гармонь любимая!" 09:45<br />
"Слово пастыря" 0:00 Новости 0:35<br />
"Людмила Гурченко. Карнавальная<br />
жизнь" 2:00 Новости 2:0 Людмила<br />
Гурченко в комедии "Карнавальная<br />
ночь" 3:25 "Людмила Гурченко. Карнавальная<br />
жизнь" 6:55 Людмила Гурченко<br />
в фильме "Девушка с гитарой" 8:25<br />
"Кто хочет стать миллионером?" с<br />
Дмитрием Дибровым 9:40 "Сегодня<br />
вечером" 2:00 "Время" 2:20 "Сегодня<br />
вечером" 22:45 Джессика Честейн в<br />
фильме "Большая игра" 0:00 Изабелла<br />
Росселлини в фильме Дэвида Линча<br />
"Синий бархат" 03:00 Ефим Петрунин,<br />
Любовь Аксёнова, Роман Курцын в<br />
комедии "Гуляй, Вася!" 04:35 "Про<br />
любовь".<br />
ЖЕКСЕНБІ, 8 ҚЫРКҮЙЕК<br />
06:00 Новости 06:40 "Научи меня жить".<br />
08:25 "Часовой" 08:45 "Здоровье" 09:40<br />
"Непутёвые заметки" с Дм. Крыловым<br />
0:00 Новости 0:35 Жанна Бадоева в<br />
проекте-путешествии "Жизнь других"<br />
:20 "Видели видео?" 2:00 Новости<br />
2:0 "Видели видео?" 3:00 "Трагедия<br />
Фроси Бурлаковой" 3:55 Екатерина<br />
Савинова, Анатолий Папанов в комедии<br />
"Приходите завтра..." 5:35 "Иван<br />
Царевич и Серый Волк - 3". Анимационный<br />
фильм 6:45 Юрий Никулин,<br />
Георгий Вицин, Евгений Моргунов<br />
в фильме Леонида Гайдая "Самогонщики"<br />
7:05 "КВН". Премьер-лига<br />
8:25 "Точь-в-точь" 2:00 "Время" 2:50<br />
"Поместье в Индии". 23:30 Кейси<br />
Аффлек, Мишель Уильямс в фильме<br />
"Манчестер у моря" 0:45 Наталия<br />
Медведева, Никита Панфилов, Ирина<br />
Гринёва, Гарик Харламов в комедии<br />
"30 свиданий" 03:20 "Про любовь"<br />
04:05 "Наедине со всеми".<br />
ДҮЙСЕНБІ,2 ҚЫРКҮЙЕК<br />
0:01 Телехикая «Ана жүрегі» 1:30 «Агент<br />
Z» 3:00 Телехикая «Тракторшының махаббаты»<br />
4:30 Телехикая «Зәуре» 06:00-<br />
12:00 6:00 Кино. «Он үшінші немере»<br />
7:10 Деректі фильм «Ұлт мақтанышы».<br />
Әлімхан Ермеков 7:35 «Линия судьбы»<br />
8:00 Кино. «Алпамыс идет в школу» 9:15<br />
«Сахна сырлары» 9:45 Кино. «Кемпір»<br />
11:30 «Өмір жолы» 12:00-18:00 12:00<br />
Телехикая «Ана жүрегі» 13:30 Телесериал<br />
«Агент Z» 15:00 Телехикая<br />
«Тракторшының махаббаты» /2013/ 16:30<br />
Телехикая «Зәуре» 18:00-00:00 18:00<br />
Кино. «Жеңіс семсері» 19:45 Деректі<br />
фильм «Ғасырлар үні». Біржан сал 20:15<br />
Кино. «Біз осында тұрамыз» /1956/ 21:35<br />
«Тарих. Тағдыр. Тұлға» 22:30- Кино.<br />
«Остров возрождения»<br />
СЕЙСЕНБІ, 3 ҚЫРКҮЙЕК<br />
0:01 Телехикая «Ана жүрегі» 1:30 Телесериал<br />
«Агент Z» 3:00 Телехикая «Тракторшының<br />
махаббаты» 4:30 Телехикая «Зәуре» 06:00-<br />
12:00 6:00 Кино. «Жеңіс семсері» 7:45<br />
Деректі фильм «Ғасырлар үні». Біржан<br />
сал 8:15 Кино. «Біз осында тұрамыз»<br />
9:35 «Тарих. Тағдыр. Тұлға» 10:30 Кино.<br />
«Остров возрождения» 12:00-18:00 12:00<br />
Телехикая «Жас Ұлан» 13:15 Телехикая<br />
«Бөрі» 15:00 Телехикая «Тракторшының<br />
махаббаты» 16:30 Телехикая «Зәуре»<br />
18:00-00:00 18:00 Кино. «Аңшы бала»<br />
19:25 Д/ф «Тау баласы» 20:20 Кино.<br />
«Ботагөз» 22:00 Кино. «В ожидании<br />
моря» 23:50- «Этимология образа»<br />
СӘРСЕНБІ, 4 ҚЫРКҮЙЕК<br />
0:01 Телехикая «Жас Ұлан» 1:15 Телехикая<br />
«Бөрі» 3:00 Телехикая «Тракторшының<br />
махаббаты» 4:30 Телехикая «Зәуре»<br />
06:00-12:00 6:00 Кино. «Аңшы бала»<br />
7:25 Деректі фильм «Тау баласы»<br />
8:20 Кино. «Ботагөз» 10:00 Кино. «В<br />
ожидании моря» 11:50 «Этимология<br />
образа» 12:00-18:00 12:00 Телехикая<br />
«Жас Ұлан» 13:15 Телехикая «Бөрі» 15:00<br />
«Тракторшының махаббаты» 16:30 Телехикая<br />
«Қыз жолы» /1 сезон/ 18:00-<br />
00:00 18:00 Кино. «Сиқырлы демеуші»<br />
19:20 Деректі фильм «Ғасырлар үні».<br />
Ғашықтық әндері 20:00 Кино. «Перекресток»<br />
21:35 Документальный фильм<br />
«Шакен Айманов: человек и легенда»<br />
22:40- Кино. «Махаббат бекеті»<br />
БЕЙСЕНБІ, 5 ҚЫРКҮЙЕК<br />
0:01 Телехикая «Жас Ұлан» 1:15 Телехикая<br />
«Бөрі» 3:00 Т/х «Тракторшының<br />
махаббаты» 4:30 Т/х «Қыз жолы» 06:00-<br />
12:00 6:00 Кино. «Сиқырлы демеуші»<br />
7:20 Деректі фильм «Ғасырлар үні».<br />
Ғашықтық әндері 8:00 Кино. «Перекресток»<br />
9:35 Документальный фильм<br />
«Шакен Айманов: человек и легенда»<br />
10:40 Кино. «Махаббат бекеті» 12:00-<br />
18:00 12:00 Телехикая «Жас Ұлан»<br />
13:15 Телехикая «Бөрі» 15:00 Телехикая<br />
«Тракторшының махаббаты» 16:30 Телехикая<br />
«Қыз жолы» 18:00-00:00 18:00<br />
Кино. «Супер Баха» 19:20 «Кино. Театр»<br />
19:30 Деректі фильм «Төзім» 20:30 Кино.<br />
«Ақырғы аманат» 22:00 Кино. «Жел<br />
қызы» 23:35- Деректі фильм «Қазақтың<br />
сәндік-қолданбалы өнері»<br />
ЖҰМА, 6 ҚЫРКҮЙЕК<br />
0:01 Телехикая «Жас Ұлан» 1:15 Телехикая<br />
«Бөрі» 3:00 Т/х «Тракторшының<br />
махаббаты» 4:30 Телехикая «Қыз жолы»<br />
06:00-12:00 6:00 Кино. «Супер Баха»<br />
7:20 «Кино. Театр» 7:30 «Төзім» 8:30<br />
Кино. «Ақырғы аманат» 10:00 Кино.<br />
«Жел қызы» 11:35 «Қазақтың сәндікқолданбалы<br />
өнері» 12:00-18:00 12:00<br />
Телехикая «Жас Ұлан» 13:20 Телехикая<br />
«Бөрі» 15:05 «Ғашық жүрек» 16:20 Телехикая<br />
«Қыз жолы» 17:50 «Кино. Театр»<br />
18:00-00:00 18:00 Кино. «Лотерея» 19:35<br />
«Кинобизнес» 20:00 Кино. «Біздің сүйікті<br />
дәрігер» 21:35 «Тағдыр жолы» 22:00-<br />
Кино. «Сказ о розовом зайце»<br />
СЕНБІ, 7 ҚЫРКҮЙЕК<br />
0:01 Телехикая «Жас Ұлан» 1:20 Телехикая<br />
«Бөрі» 3:05 «Ғашық жүрек» 4:20<br />
Телехикая «Қыз жолы» /1 сезон/ /2015/<br />
5:50 «Кино. Театр» 06:00-10:00 6:00 Кино.<br />
«Лотерея» /2012/ 7:35 «Кинобизнес» 8:00<br />
Кино. «Біздің сүйікті дәрігер» /1957/ 9:35<br />
«Тағдыр жолы» 10:00-12:00 10:00 Кино.<br />
«Шок и Шер» /1972/ 11:10 Мультфильм<br />
«Аңшы» /2010/ 11:25 Мультфильм «Қозы,<br />
ешкі һәм торы» /2010/ 11:35 Мультфильм<br />
«Мүшел» /2010/ 11:50 Мультфильм<br />
«Жерұйық» /2011/ 12:00-18:00<br />
12:00 Телехикая «Қазақ хандығы» /Қазақ<br />
елі/ 13:20 Телехикая «Бөрі» /2018/ 15:00<br />
Телехикая «Ғашық жүрек» /2012/ 16:30<br />
Телехикая «Қыз жолы» /1 сезон/ /2015/<br />
17:20 «Кино. Театр» 17:30 «Tiltanym»<br />
18:00-00:00 18:00 Кино. «Жаңғақ тал»<br />
/2015/ 19:35 «Кинобизнес» 20:00 Кино.<br />
«Гауһартас» 21:35 «Бір туынды тарихы»<br />
циклінен деректі фильм 22:00 Кино.<br />
«Тараз» /2016/ 23:30- «Портреты заговорили»<br />
ЖЕКСЕНБІ, 8 ҚЫРКҮЙЕК<br />
0:01 Телехикая «Қазақ хандығы» /Қазақ<br />
елі/ 1:20 Телехикая «Бөрі» /2018/ 3:00<br />
Телехикая «Ғашық жүрек» /2012/ 4:30<br />
Телехикая «Қыз жолы» /1 сезон/ /2015/<br />
06:00-10:00 6:00 Кино. «Жаңғақ тал»<br />
/2015/ 7:35 «Кинобизнес» 8:00 Кино.<br />
«Гауһартас» /1975/ 9:35 «Бір туынды<br />
тарихы» циклінен деректі фильм 10:00-<br />
12:00 10:00 Кино. «Звучи, тамтам!» /1967/<br />
11:15 Мультфильм «Оттан жаралғандар»<br />
/2011/ 11:30 Мультфильм «Алтын сақа»<br />
/2012/ 11:40 Мультфильм «Байқоңыр»<br />
/2012/ 11:50 Мультфильм «Әлжан» /2012/<br />
12:00-18:00 12:00 Телехикая «Қазақ<br />
хандығы» /Қазақ елі/ 13:20 Телехикая<br />
«Бөрі» /2018/ 15:00 Телехикая «Ғашық<br />
жүрек» /2012/ 16:30 Телехикая «Қыз<br />
жолы» /1 сезон/ /2015/ 18:00-00:00<br />
18:00 Кино. «Кінәратсыз күнә» /2005/<br />
19:40 Деректі фильм «Елім деп соққан<br />
жүрек» /2014/ 20:45 Кино. «Менің атым<br />
Қожа» /1963/ 22:20- Кино. «Той любой<br />
ценой» /2018/<br />
Ескерту: Құрметті оқырмандар! Kazakh TV арнасы уақытында келмегендіктен газетке жарияланбады.<br />
КАБЕЛЬДІК ЖӘНЕ СПУТНИКТІК ТЕЛЕДИДАР
14 <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ой-сана<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
Академик, жазушы<br />
Ғарифолла Есім<br />
Жаңа сөз<br />
ЭССЕ<br />
Жел соқты. Саяси жел. Ел<br />
жаңалық күтуде. Жел – табиғат<br />
емшісі. Ескі ескіріп, жаңа, жас<br />
жапырақтар көктейді. Бұл - әлемнің<br />
табиғи заңы. Солай болған, солай<br />
бола бермек. Жаңа мемлекеттік<br />
басшы Қасым-Жомарт Тоқаев халық<br />
қолдауымен билікке орнықты.<br />
Жұрт одан заман сөзін күтуде.<br />
Ол жаңа сөз болмақ. Жаңа сөз,<br />
жаңа саяси тұжырым. Өзгеше қалай<br />
болмақ?! Заманға желкілдеп жастар<br />
енді. Олардың қуаты орасан, ол<br />
қуат қызықтырады, ынталандырады,<br />
күдіктендіреді, үрейлендіреді.<br />
Хакім Абай айтқандай, «Жастарға<br />
жаппас жала жоқ».<br />
Ілгеріде қоғамда үнсіздік орнығып<br />
еді. Үрей болғанда үн шықпайды<br />
емес пе?! Үн шығуы үшін саяси<br />
өріс қажет! Саяси өрісті толқындап<br />
заман туғызады...<br />
***<br />
Санаға шідер салған дәуір болды.<br />
Есімде, мінезді <strong>жыл</strong>қы еркінсіп<br />
кетпесін деп, аяғына тұсау салатын.<br />
Алдыңғы екі аяғы және артқы<br />
бір аяғына. Оны халық «шідер»<br />
дейді. Сол шідер біздің түйсігімізге,<br />
сезімімізге, санамызға салынды.<br />
Сол санамен 70 <strong>жыл</strong> жүрдік.<br />
Тәуелсіздік шідерді шешті,<br />
бірақ өзімізді «шідерлі ат» секілді<br />
сезінуімізді қоя алмадық. Еркіндікке<br />
көндігу де қиын екен.<br />
Тұлпарға тән еркіндікке, яғни<br />
сана, сезім, түйсік тәуелсіздігіне<br />
шыға алмадық. Тәуелсіздікке<br />
жиырма тоғыз <strong>жыл</strong>, әлі өз ана<br />
тілімізде сөйлесуді ерсі санаймыз.<br />
Өзге тілде сарнаймыз. Бұл - сол<br />
баяғыда салынған «шідер» тұсаудың<br />
салдары. Ендігі жерде Тәуелсіздік<br />
жастары өсіп шықты, олар түгілі,<br />
сірә 40-тан бергі жастар шідертұсауды<br />
білгісі келмейді. Олар -<br />
еркін ойдың иелері. Жаңа сөз<br />
қажет болса, солар сөйлесін!<br />
***<br />
Жаңғыру үнемі жаңашылдықты<br />
талап етеді. Жаңғыру – жаңару.<br />
Бұл партия мәселесіне аса қажет.<br />
Партиялар заман талабына<br />
сай өзгеріп отырады. Нұр-Отан<br />
ауыр мәселелерді шешті, алайда<br />
заман өзгерді, адам, қоғам сапалы<br />
өзгеріске түсті. Хакім Абай:<br />
Жас қартаймақ, жоқ тумақ,<br />
туған өлмек,<br />
Тағдыр жоқ өткен өмір<br />
қайта келмек.<br />
Басқан із, көрген қызық артта<br />
қалмақ,<br />
Бір құдайдан басқаның, бәрі<br />
өзгермек, - деген.<br />
Өзгеріс – жаңалық. Оны<br />
түсінбеген саяси басшы елді<br />
өрге қалай сүйремек? Шәкәрім:<br />
«Мен жетелеп өлемін, өрге қарай<br />
қазақты», - деп айтып еді.<br />
«Nur Otan» екі мәселені түпкілікті<br />
шеше алмады, бірі - жемқорлық.<br />
Екіншісі - экономиканы либералдық<br />
рельске түсіре алмағаны.<br />
Иә, әкімшілік басқару өз<br />
нәтижесін берді, бірақ әр нәрсенің<br />
өзі және көлеңкесі бар. Көлеңкесі –<br />
теневая экономика.<br />
Кәсіпкерлерге экономикалық<br />
еркін өріс қажет. Кәсіпкерге керегі<br />
заң, одан өзгенің бәрі - бөгет.<br />
Жаңа партия қажет. Оның<br />
либералдық принципке құрылуы -<br />
табиғи жағдай. Ескі өзімен-өзі<br />
кетпейді, оған «ем» қажет. Ем -<br />
жаңа саяси тұжырымдама.<br />
Елбасы реформатор болды.<br />
Нәтиже айқын. Заман өзгерді,<br />
ендігі жерде өзге мәндегі саяси<br />
реформа қажет. Бұл - ақылды<br />
жанға таңның атып, күннің батуы<br />
сияқты түсінікті жағдай.<br />
Таң қалатын ешнәрсе жоқ.<br />
Жаңа партия жаңа заман талабынан<br />
туындайтын саясаттағы,<br />
басқарудағы жаңа сөз болмақ!<br />
Заманды кім билемек? Мәңгілік<br />
сауал. Осы тақырыпқа арнайы ХІІ<br />
ғасырда Жүсіп Баласағұн «Құт білімі»<br />
деген көлемді шығарма жазған.<br />
Қашан болмасын заманды билей<br />
алатын Кемел-Тұлға қажет. Билік<br />
символы – әділеттілік.<br />
Кемел-Тұлға кім, оны халық біледі,<br />
уақыт анықтайды. Кемелдікке жету<br />
осал шаруа емес. Мұсылмандық<br />
дүниетанымда кемелдіктің кілті<br />
де – қанағат, әділдіктің мазмұны<br />
да – қанағат.<br />
***<br />
Жаңа партияға біз секілді<br />
жасы келгендерді қабылдаудың<br />
еш қажеті жоқ. Партия жастардікі<br />
болуы - табиғи жағдай. Қазақ<br />
«қырықта қамал алады» дейтін,<br />
яғни негізінен қырық жастағылар<br />
партиясы болғаны жөн.<br />
Біздің қуат «Nur Otan»-мен<br />
сарқылды. Жаңа сөз - жастардікі.<br />
Біз - ақсақалдармыз. Жастармен<br />
желкілдеген жөн емес! Жастарға<br />
жол ашу қажет! Мағжан ақын «Мен<br />
жастарға сенемін», дегенде өз<br />
заманындағы жас толқынды айтқан.<br />
Бүгінгі толқын жастар қандай?<br />
Жастар толқын–толқын. Ресми<br />
жастар деп он төрт жас пен отыз<br />
жасқа дейінгілерді айтады. Ол да<br />
дұрыс шығар, алайда жастарды<br />
саяси, әлеуметтік, мәдени және<br />
демографиялық құндылықтар<br />
жүйесіне орай былайша жіктеймін.<br />
Бірінші толқын - қырық пен<br />
елу жас аралығындағылар. Мен<br />
бұларды «қола ұрпақ» өкілдері<br />
деймін. Қазақтың қырықта қамал<br />
алады дейтіндері - осы жас<br />
шамасындағылар. Бұл жағдай<br />
Украинада өткен сайлауда айқын<br />
көрінді, билікке қырықтан жаңа асқан<br />
азамат келді. Демек, осы жастағы<br />
азаматтарды қақпайламай, оларға<br />
өріс ашқан жөн. Бұл жастағылардан<br />
елге пайдалы әсер коэффициенті<br />
көп.<br />
Екінші толқын - отыз жастан<br />
қырыққа дейінгілер, мен бұл<br />
жастағыларды «күміс ұрпақ» деймін.<br />
Қазақтың тағы да «отызда орда<br />
бұзады» деген аталы сөзі бар. Бұл<br />
ұрпақта қуат ересен мол, демек<br />
Пайдалы Әсер Коэффициенті<br />
(ПӘК) де мол. Келешек ресурс<br />
осы отыздағылардан шықпақ.<br />
Үшінші толқын - жиырма жастан<br />
отызға дейінгілер, бұларды «алтын<br />
ұрпақ» деу орынды. ПӘК – бұл<br />
жастағыларда орасан, тек бағыттай,<br />
бағдарлай, баули білу қажет. Бұлар -<br />
тәуелсіздік құрдастары, бұлар -<br />
ХХІ ғасыр азаматтары.<br />
Төртінші толқын - өмірге еніп<br />
жатқан бөбектерден бастап, жиырма<br />
жасқа дейінгілер. Бұлар «бриллиант<br />
ұрпақ» болмақ. Бұлардың ПӘК-і<br />
орасан мол. Осы ұрпақ билікке<br />
жеткенде, ат жалын тартып азамат<br />
болғанда қазақ елі бұрын болмаған<br />
керемет жағдайға өтеді, тамаша<br />
ғұмыр кешеді.<br />
Біз, алпыстан асқандар, осы<br />
толқын–толқын жастардың арбасына<br />
керексіз жүкті артпай, келешекке<br />
аса қажетті құндылықтарды<br />
артсақ, оларға жасаған ағалық,<br />
аталық борышымыз болмақ.<br />
***<br />
Жастар және құндылық дегенде<br />
тағы бірер айтар мәселе бар.<br />
Ол жастардың мәдени бағытынталарында.<br />
Қазақ елінің жастары<br />
бұл бағытта біртекті емес.<br />
Біріншіден, қазір батысшыл<br />
бағыттағы жастар толысып келеді,<br />
олардың тілі де, мәдениеті де –<br />
ағылшын. Бала жасынан, тіптен<br />
балабақшадан ағылшындық тәрбиеде<br />
болған жастардың діни сезімдерінің<br />
өзгеше болуына да таңқалуға<br />
болмайды. Бәрімізге белгілі,<br />
ағылшын тілі мен протестанттық<br />
тәрбие - бірге. Сонда нәтиже не<br />
болмақ? Балаларын, немерелерін<br />
осылайша тәрбиелеп оқытуды<br />
өркениеттік деп түсінетін қазақ<br />
ата-аналар қаншама. Ағылшын<br />
тіліндегі арнайы орта мектепті<br />
тәмамдағандар, әрине оқуларын<br />
әрі қарай Англияда, Америкада<br />
жалғастырмақ. Сөйтіп, қазақ<br />
жастарының түйсік-сезім-саналарына<br />
бөгде мәдениет мейлінше сіңе<br />
бермек. Оларға ұлттық ортадан<br />
ағылшын тіліндегі орта жақын<br />
бола бермек.<br />
Екінші араб тілі және ислам діні<br />
негізіндегі бірыңғай мұсылмандық<br />
бағытқа бұрылған жастар да қаншама.<br />
Олар үшін ұлттық құндылықтардан<br />
араб тіліндегі құндылықтар жақын.<br />
Бұл - айтарлық мәселе.<br />
Үшінші бағыт - орыс тілі және<br />
мәдениеті негізінде тәрбие, білім<br />
алған қазақ жастары. Олардың<br />
дені қазақша сөйлемейді. Қазақ<br />
тілін өлі тілдер қатарына қосатындары<br />
да бар. Қазақ тілі тұрмыстық тіл,<br />
ол тілде ғылым, техника, технология<br />
болуы мүмкін емес деушілер<br />
де шығуда. КСРО құрамында<br />
болғанымызда мұндай көзқарас<br />
үстем болды, ал Тәуелсіздік<br />
<strong>жыл</strong>дары өзгеруі керек еді, ол<br />
болмай тұрғаны. Бұл қауіпті.<br />
Төртінші бағыт - бұл күнненкүнге<br />
күшейе беретін қытай тілі<br />
негізіндегі жат тәрбие. Құндылықтар<br />
жүйесі қытай құндылықтар жүйесімен<br />
бәсекеге түскенде, қалай боларын<br />
болжау қиын.<br />
Бесінші бағыттағы жастар,<br />
ол өзіміздің төл мәдениетімізбен,<br />
ана тілінен сусындап келе жатқан<br />
дәстүрлі тәрбие кеңістігіндегі жастар.<br />
Бұлар қазақ елінің іргетасы, бүгіні<br />
және келешегі. Олардың жастардың<br />
ішінде үлес-салмағы басым болса<br />
керек. Сірә, арнайы социологиялық<br />
зерттеулер қажет болар.<br />
Осы бес бағыттағы жастар<br />
арасында ауытқуда, толқуда, ойлануда,<br />
ізденісте жүргендер бар,<br />
олардың да қаншама екенін нақты<br />
айту қиын.<br />
Осы мәселені неге арнайы сөз<br />
етіп отыр дейсіз ғой, айтайын.<br />
1926 <strong>жыл</strong>ы дүниеден өткен араб<br />
Халел Жебран деген суретшіойшыл<br />
болған. Сол кісінің кезінде<br />
қазір бүлініп жатқан Сирия туралы<br />
айтқаны бар. «В Сирии, например,<br />
все образование как милостыня<br />
получено от Запада, и до сих пор<br />
мы едим хлеб этой подачки, как<br />
голодные и алчущие. Этот хлеб<br />
позволяет нам жить, но, даруя<br />
жизнь, он несет одновременно<br />
и смерть. Дает жизнь, потому<br />
что будит наши духовные силы и<br />
вливает свежую струю в наши умы,<br />
убивает, потому что разобщает<br />
наши мысли, ослабляет единство,<br />
расторгает союзы разъединяет<br />
сообщества. Ведь страна наша<br />
превратилась в небольшие колониальные<br />
территории, разные по<br />
характеру и склонностям. Каждая<br />
колония привязана к одной из<br />
западных наций, живет под ее<br />
знаменем и воспевает ее достоинства<br />
и славу. Юноша, вкусивший<br />
немного науки в американской<br />
школе, легко превращается в доверенное<br />
лицо Америки. Юноша,<br />
испивший глоток науки в иезуитской<br />
школе, становится посланником<br />
Франции. Юноша, надевший<br />
рубашку, сшитую из материи<br />
русской школы, делается представителем<br />
России. И так далее:<br />
каждая школа каждый год выпускает<br />
своих представителей. Самое<br />
яркое доказательство того, как<br />
далеко в настоящее время зашли<br />
различияч во взглядах и устремлениях,<br />
дает вопрос относительно<br />
политическую будущего Сирии».<br />
Халел Джебран диагнозды дөп<br />
қойған, Сирия бүлінді. Неге? Тіл бірлігі<br />
болмады. Сол заманда Сирияда<br />
кім Халел Джебранды тыңдады?
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
Қандай дерттің болмасын емі бар.<br />
Сөз рухани дерт туралы болғанда<br />
ойланып, толғанып атқаратын<br />
іс көп. Сириядағы орын алған<br />
қауіптің алдын алу үшін елімізде<br />
қазақтығымызды нығайтуымыз<br />
қажет. Бес бағыттағы жастарды<br />
біріктіріп, бір тілде сөйлейтін елдің<br />
азаматтары етіп топтастыру аса<br />
қажет. Қазақ тілі – ұлттық идея!<br />
***<br />
Қазақ тілінде тарихымыз,<br />
тұрмысымыз, ойлау жүйеміз, арманмұңымыз,<br />
сенім-қиялымыз, кешегіміз,<br />
бүгінгіміз, келешегіміз, қысқаша<br />
айтқанда, ел болып өмір сүру<br />
дәстүр-тәжірибеміз сұрыпталған.<br />
Елдік мүдде төңірегінде топтастыратын<br />
қазақ болу идеясы.<br />
Қазақ елі мәңгілік болуы үшін<br />
қазақтана бастауымыз керек. Ол<br />
туралы Сұлтанмахмұт Торайғыров<br />
1919 <strong>жыл</strong>ы жазып еді:<br />
Мен – қазақ, қазақпын деп<br />
мақтанамын,<br />
Ұранға Алаш деген атты<br />
аламын.<br />
Сүйгенім - қазақ өмірі,<br />
өзім қазақ,<br />
Мен неге қазақтықтан<br />
сақтанамын?<br />
Бүгінгі күні басты мақсат -<br />
қазақ болу, Қазақ елі болу, ол<br />
елді мәңгілік ету. Бұдан асқан биік<br />
идея болуы мүмкін бе?<br />
Бізге ұлттық тәрбие емес, тамыры<br />
терең, қарға тамырлы халықтың<br />
тәрбиесі керек, азаматтық, елдік<br />
тәрбие қажет. Жас ұрпақты азамат<br />
етіп өсіру – Қазақ елінің патриоттарын<br />
даярлау деген нысаналы<br />
бағыт.<br />
Қазақ халқында «азамат» деген<br />
өте мағыналы сөз. Азамат атану,<br />
адамның жеке тәуелсіздікке көтеріліп,<br />
оны мемлекеттік (елдік) мүддемен<br />
ұштастыруы.<br />
Бабаларымыз ұлдарына «Азамат»<br />
деп ат қойғанда, осы мақсатты<br />
көздеген. Махамбет Өтемісұлы:<br />
Арғымақ, сені сақтадым,<br />
Құлағың сенің серек деп.<br />
Азамат, сені сақтадым,<br />
Бір күніме керек деп, - деген еді.<br />
Қазақ елінің азаматы болу –<br />
мемлекетшіл болу деген сөздің<br />
синонимі. Ел болу халқымыздың<br />
сан ғасырдан бергі арманы емес пе<br />
еді, ел сөзінен үріккендер ойында<br />
не бар екен. Әнұранында «ел»<br />
деген сөз жеті рет қайталанады.<br />
Жастарға, тіптен, балабақшаларда<br />
өсіп жатқан бүлдіршіндерге<br />
де ел деген ұнайды.<br />
***<br />
Өркениетке қазақ болып енуіміз<br />
керек, ол үшін азаматтық сана,<br />
яғни елшілдік, діни сана және<br />
байлық пен кедейлік мәселесі.<br />
Қазақ болуға қауіп те, үміт те<br />
осы үшеуіне қатысты.<br />
Жаңа сөз айтуда да осы үш<br />
мәселеге саяды. Осы үшеуін заманауи<br />
тұрғыда тарқата білу деген<br />
жаңа сөз болмақ.<br />
***<br />
Біздің ұрпақ көп сөз айтты.<br />
Керегісі де, қажеті жоғы да болды.<br />
Пайдалылары да, залалдылары<br />
да болды. Ендігі сөз – жастарда.<br />
Мінбер – жастардікі. Ақыл заманмен<br />
толысатын – феномен. Қырықтан<br />
бергі жастар - ақылдылар, себебі<br />
замандары солай, жаңа сөз<br />
солардікі...<br />
Мәселе сабақтастықта. Сабақтастық<br />
- жалғасу, жіптің үзілмеуі.<br />
Бұл - дұрыс қағида. Сонымен қатар,<br />
сабақтастық ішкі мазмұны бар,<br />
оның мәнісі мынада. Сабақтастық<br />
болуы үшін сыншылдық қажет.<br />
Өткенге сыни көзқарас қажет,<br />
сонда ненің сабақтас екенін<br />
анықтай аласыз. Сабақтастық<br />
әншейін реттік сан емес, ол -<br />
эволюция, ол өзгеріс, ол ескіден<br />
жаңаға өту. Сонда ескіден нелер<br />
өтуі керек, нелер өтпей қалуы<br />
керек деген сараптамасыз нағыз<br />
сабақтастық болуы мүмкін емес.<br />
Мысалы, ауыл шаруашылығына<br />
қатысты экономикалық жүйе тиімділігі<br />
жеткіліксіз. Ауыл экономикасы шаруа<br />
қожалықтарына бірікпеген жеке<br />
шаруаларға тиесілі десек, қателік<br />
жоқ. Білім мен ғылым саласындағы<br />
ұстаздар еңбек ақылары мүлдем<br />
сын көтермейтін деңгейде, профессорлар<br />
қауымы кедейлер қауымы,<br />
бұл қалай?!<br />
***<br />
Сөз соңында бәрімізге қатысты<br />
әңгіме. Нарықты білдік, нарықтық<br />
қатынастарға ендік деп бір<br />
марқайдық. Ол - жақсы. Нарық<br />
қатынастағы елдер қатарына<br />
қосылдық. Алайда біз нарықтық<br />
қатынастарға Еуропа елдерінен<br />
кеш ендік және де авторитарлық<br />
социалистік жүйеден келдік. Ол<br />
қоғамның дерттерінен, әдеттерінен<br />
арылу мүмкін бе еді деген сауалды<br />
өзімізге қоюымыз керек секілді.<br />
Айтарым, нарықтық қатынастарға<br />
әбден енген елдер, оның бар<br />
пайдасын көре отыра, енді<br />
нарықтық кемшілігін сезіп, біліп,<br />
танып айта бастауда. Сірә, бұл<br />
тақырыпты қозғау бізге ертерек<br />
көрінеді, алайда мәселе барын<br />
біліп қойған жөн. Айталық, Нобель<br />
сыйлығының лауреаты, американдық<br />
экономист Пол Кругман былай<br />
дейді: «Нарық экономикасының<br />
заңдылығы бойынша, бір адамның<br />
шығыны екінші адамның табысына<br />
айналатыны - белгілі аксиома.<br />
Бірақ билік басындағы кейбір<br />
саясаткерлер бұл заңдылықты<br />
жете түсіне бермейді. Демек,<br />
экономикалық дағдарыстар мен<br />
репрессиялардың кейбір себептері<br />
саясат тізгінін ұстағандардың әлжуаз<br />
экономикалық доктриналарынан<br />
туындайды».<br />
Шетелдік экономистердің бір<br />
парасы экономиканы адамшылықтан<br />
(моральдан) тыс қарамауды айтуда.<br />
Экономика - адамшылық ұғымы<br />
деген тезис жатымды. Мәселені<br />
қалай қойсаң да біз бәрібір адам<br />
мүддесіне орала береміз. Экономика<br />
адамға емес, керісінше адам<br />
экономикаға тәуелді болмағаны -<br />
табиғи түсінік. Адам мүддесі<br />
деген мемлекетте кедейлер мен<br />
байлардың арасы алшақ болмауы<br />
деген мағына бермек. Әйгілі коэффициент<br />
Джини соны айғақтамай<br />
ма? Байлық бір пайыз адамдардың<br />
қолында болса, тоқсан тоғыз пайыз<br />
адамдардың күні не болмақ, міне<br />
нарықтық экономиканың аса қауіпті<br />
салдары.<br />
Қазақ еліндегі кедейлер мен<br />
байлар арақатынасы қандай?<br />
Ар, ұят, намыс дегендер біздің<br />
елде экономикалық ұғымдарға<br />
айналды ма? Бұл жайында экономистер<br />
не дейді?<br />
Біреудің бай болуы көпшіліктің<br />
кедей болуына тікелей қатысты<br />
болса не болмақ? Сауал экономист<br />
мамандарға.<br />
Дәстүрлі қазақ қоғамында<br />
кедейлік пен байлық дәстүрмен<br />
реттеліп отырғаны экономикалық<br />
тәжірибе емес пе екен?!<br />
***<br />
P.S. Ақсақал – қажеттілік.<br />
Ақсақал аса белсенді болмай,<br />
көбінесе сабыр сақтағаны жөн.<br />
Оның ақылын қажет етушілер<br />
болса жақсы. Ақсақалдан ақыл<br />
сұрау түсінікке қонымды. Ақсақал<br />
ерсілі-қарсылы сөздерге араласа<br />
берсе, ұнасымды бола ма?<br />
Ақсақал – кеңесші қызметін<br />
атқарса, құба-құп, бірақ ақсақал<br />
сөз айтпай қалмайтын бір жағдай<br />
бар, ол - Ел қауіпсіздігіне байланысты<br />
мәселе. Ел басына күн туса,<br />
ақсақалдар қалай үнсіз қалмақ?!<br />
***<br />
Ақсақалдың билік ыңғайына<br />
қарай бас изей беруі де құптарлық<br />
іс емес. Сараламай, сынға салмай,<br />
бәрін құптай беру ақсақал мінезі<br />
емес. Мұндайда мүмкін ақсақалдың<br />
үнсіз қалғаны жөн болар.<br />
Ақылдылар «ақсақал үнсіздігін»<br />
талқыға сала алады?! Ақсақалдық -<br />
атақ жинаумен емес, құрметпен<br />
қалыптасатын феномен.<br />
***<br />
Құрмет пен атақты<br />
шатастырмаған жөн. Құрмет<br />
адамның қасиетімен келеді. Хакім<br />
Абайдың «арсыз болмай атақ жоқ»<br />
дегенін қалай түсінеміз?!<br />
ҚОҒАМ <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 15<br />
Мәуелі бәйтерегіміз<br />
«Құс ұшуға жаралған, адам бақытты болуға жаралған» дейді халық даналығы.<br />
Бақыт - бүкіл өмірдің арқауы. Иә бақытты болу үшін өмірдің әр күні, сағаты<br />
мен минуты себеп бола алады. Дәл бүгін біздің әулетіміз үшін есте қалар<br />
ерекше күн. Қанаттыға қақтырмай, тұмсықтыға шоқытпай, мәпелеп өсірген<br />
ата-анамыз Сатыбалды Жомарттегі мен Манзал Мұқаметқалықызының<br />
отасқандарына алпыс <strong>жыл</strong> толып отыр.<br />
Әкеміз 1941 <strong>жыл</strong>ы қазіргі Аққулы ауданына қарасты<br />
Малыбай ауылында дүниеге келген. Қарапайым отбасында<br />
тәрбиеленген әкеміз - еңбекқорлықпен даңқы<br />
шыққан жан. Үйдің ересегі болған соң бауырларына<br />
қамқорлық жасау, өз алдарына отау етіп шығару<br />
сынды тірліктер оның мойнында болды. Ата-анамыз<br />
Қайырбай а<strong>тамыз</strong> бен Қалиса әжемізді құрметтеп,<br />
күтіп-бақты. Перзенттік парыздарын толық орындап,<br />
арулап жер қойнына тапсырды.<br />
- Үлкенге – құрмет, кішіге – ізет деген қағидаға<br />
берік болыңдар. Бiз - қашанда ата-әжелерiмiздi<br />
қадiрлеп өскен елдiң ұрпағымыз. «Орнында бар<br />
оңалар» деген, Аллаға шүкір, өстік, өндік. Үлкендерден<br />
үйренер, тәлiм алар ұрпақтар келешекте де<br />
осылай ой түйiп, iзгiлiкке жете беретiн болады, -<br />
деп үнемі жадымызға салып отырады ата-анамыз.<br />
Әулетіміз қатарынан кем болмай өсіп-өркендеп<br />
келеді. Текті әулеттің ұрпағы деген тәмсілді біз<br />
де жықпай, ата-ана аманатын асқақта<strong>тамыз</strong> деп<br />
ойлаймыз. Жүрек <strong>жыл</strong>уын ұрпағына төгіп, бәріне де<br />
уақыт тапқан ата-ананың еңбегін біз, балалары, үлкен<br />
махаббатпен қайтарып, еліміздің саналы азаматтары<br />
болып өсіп жеттік. Мәуелі бәйтерекке айналған<br />
ат-анамыздың ізбасарлары Амантай, Ертай, Ербол, Берік<br />
есімді ұлдары мен Нұрғайша, Ағайша, Анар, Камал<br />
есімді қыздары бар. Аллаға шүкір, қазір 19 немере,<br />
1 шөбере, 6 жиеншар сүйіп отыр.<br />
Әке-шешеміз ортасында сыйлы жандар, ағайынтуыспен<br />
қуанышта да, қайғыда да бірге күн кешіп<br />
келеді.<br />
- Өткенін ұмытқан ұлттың болашағы да бұлыңғыр<br />
болады. Тәубесін айтып, өткендерге дұға бағыштау -<br />
үлкен сауапты іс, - дейді әкеміз.<br />
«Өлі разы болмай, тірі байымайды» демекші, үнемі<br />
өмірден ерте кетіп, талай қызығымызды көре алмаған<br />
туған-туыстарымызды еске алып отырады. Шамар<br />
КӘСІПКЕРЛІК<br />
Кәсіпкерлік басшысы Самал Жәнібекованың айтуынша,<br />
сәуір-шілде айлары аралығында өткен алғашқы<br />
курс барысында 34 адам оқудан өтті.<br />
- Біздің оқу орталығы тұрғындарға жиһазды<br />
құрастырады, тігуді үйретеді. Оқудан өту үшін<br />
жұмыссыздар Павлодар қалалық жұмыспен қамту<br />
орталығына хабарласу керек. Кейін мемлекеттік<br />
тапсырыс аясында тегін оқиды. Оған қоса, шәкіртақы<br />
беріледі. Өткен оқу маусымында шәкіртақының<br />
көлемі 15 мың теңге болса, жаңа курстан өтушілерге<br />
21 мың теңге төленеді. Оқуды тәмамдағандардың<br />
50 пайыздан астамы жұмысқа орналасты. Олардың<br />
екеуі біздің цехта жұмысын жалғастырды. Өзгелерімен<br />
келіссөздер жүргізілуде, - дейді Самал Жәнібекова.<br />
Аталмыш кәсіпкерліктің «CREATIVO» жиһаз студиясы<br />
тек жекелеген тапсырыстар бойынша жұмыс істейді.<br />
Бір айда тапсырыс берушінің дизайны негізінде<br />
10-20 жиһаз дайындалады. Сонымен қатар, 5-10 ескі<br />
жиһазды жаңартады. Студияның өнімдері Нұр-Сұлтан,<br />
Өскемен, Жезқазған, Павлодар, Екібастұз, Ақсу<br />
қалаларының тұрғындары тарапынан зор сұранысқа ие.<br />
МЕРЕЙТОЙ<br />
апамыз, Қаратай ағамыз, Байзулла, Шоқан, Дүйсен,<br />
Сағидулла ағаларымыз, Науаділхамит нағашы, Аман<br />
жезде, Ақай, Зина, Шолпан, Надя тәтелеріміздің<br />
жатқан жері жарық, жандары жұмақта болсын<br />
деп тілейміз.<br />
Бақытты адам тек өз ережелерімен өмір сүреді.<br />
Оны өсек сөз қызықтырмайды, өзгенің сыңаржақ<br />
пікіріне құлақ аспаса керек. Жаратқанға әрдайым<br />
алғыс айтады. Қиындыққа мойымайды.<br />
Міне, тағдырдың иірім жолдарында қиыншылыққа<br />
төзіп, өмір атты теңіздің асау толқындарында<br />
қайығының ескегіне берік болған аяулы ата-анамыз<br />
осы күні бақ-дәулеттің жағалауына жеткен бақыты<br />
жандар болып отыр. Бабалардан қалған ұрпақтар<br />
сабақтастығын жалғастырып, саясы мол түсетін<br />
мәуелі бәйтерекке айналған өздеріңізге Алла ұзақ<br />
ғұмыр берсін, аяулы жандар.<br />
А.ЖАКУПОВА.<br />
Жұмыссыздарды тегін оқытады<br />
Павлодар қаласындағы «Жәнібекова»<br />
жеке кәсіпкерлігі жұмсақ жиһаз жасап,<br />
ескілерін жаңартумен қатар, жұмыссыз<br />
тұрғындарға аталмыш кәсіптің қырсырын<br />
үйретуде.<br />
Құндыз ҚАБЫЛДЕНОВА<br />
Кәсіп аясын кеңейтіп, тұтынушыларға қолайлы<br />
жағдай жасау үшін Самал Жәнібекова «Қарапайым<br />
заттар экономикасы» бағдарламасы аясында<br />
жеңілдетілген несие алып, жиһаз цехы, оқу<br />
орталығы мен кеңсені біріктіретін жеке ғимарат<br />
сатып алмақ.<br />
- Қазіргі күні қала сыртындағы өндірістік цехты<br />
жалға алып отырмыз. Ал кеңсеміз орталық көшелердің<br />
бірінде орналасқан. Жұмысты жүйелі етіп, шығынды<br />
азайту үшін мемлекеттік бағдарламаға қатысуды<br />
жөн деп шештік. Екінші деңгейлі банк арқылы<br />
16 млн. теңгені 7 <strong>жыл</strong>ға 6 пайыздық мөлшерлемемен<br />
аламыз, - дейді кәсіпкер.<br />
Алдағы уақытта Самал Дүйсенбайқызы сертификация<br />
орталығын ашып, жиһаз жасау бойынша<br />
оқудан өткен азаматтар мен кәсіпорындарға сапа<br />
туралы сертификат беруді жоспарлап отыр.<br />
С
16 <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> ӘЛЕУМЕТ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
«Бірінші<br />
сыныпқа -<br />
бірінші рет!»<br />
Осындай атаумен Павлодар қалалық білім беру<br />
бөлімі биыл мектеп табалдырығын алғаш рет<br />
аттағалы отырған оқушыларға арнап қайырымдылық<br />
шарасын ұйымдастырды.<br />
Республикалық «Мектепке жол» акциясы аясында шаһардағы<br />
көпбалалы және аз қамтамасыз етілген отбасыларындағы 1-сыныпқа<br />
баратын 20 оқушыға көмек көрсетілді. Оларға кеңсе тауарлары,<br />
сөмкелер және мектепке қажетті басқа да заттар тарту етілді.<br />
Қалалық білім беру бөлімі өкілдерінің айтуынша, қайырымдылық<br />
шарасының басты мақсаты – тұрмысы төмен отбасыларынан шыққан<br />
оқушыларға, жетім және ата-ана қамқорлығынсыз қалған балаларға<br />
материалдық әрі қар<strong>жыл</strong>ық көмек көрсету. Сол арқылы олардың<br />
әлеуметтік себептер бойынша мектепке бармауының алдын алу.<br />
Айта кетерлігі, мұндай акция шаһарда бұған дейін де үздіксіз<br />
өткізілуде. Акция аясында бүгінгі күнге дейін қаладағы кәсіпкерлер,<br />
кәсіпорындар, мемлекеттік мекемелер, үкіметтік емес ұйымдар және<br />
сауда үйлері 1 6548,4 мың теңгенің көмегін көрсеткен. Бұл қомақты<br />
қаржыға 2 645 балаға мектепке қажетті заттар мен киім-кешектер<br />
сатып алынған.<br />
Н.АҚЫТЕГІ.<br />
ОРАҚ - <strong>2019</strong><br />
Көкөністен<br />
кенде болмаймыз<br />
Аймағымызда егін орағы қыза түсті. Апта басындағы<br />
көрсеткішке сүйенсек, облыс шаруалары<br />
90 мың тоннаға жуық астық жинаған. Ауа райы райы<br />
кедергі келтірмесе, маңызды науқанды бір айдың<br />
көлемінде толық аяқтау жоспарланып отыр.<br />
Данияр ЖҰМАДІЛ<br />
Әзірге күзгі жиын-терім<br />
науқаны уақытылы жүргізілуде.<br />
Аймақ шаруаларының басым бөлігі<br />
астық жинауға кірісіп кетті. Биыл<br />
облыс бойынша егістік алқабы<br />
1097,8 мың гектарды құрап отыр.<br />
Бұл - өткен <strong>жыл</strong>мен салыстырғанда<br />
87,3 мың гектарға көп көрсеткіш.<br />
Үстіміздегі <strong>жыл</strong>ы майлы дақылдар<br />
мен картоп, көкөністің алқабы<br />
да ұлғайған.<br />
Облыстық ауыл шаруашылығы<br />
басқармасының ұсынған деректеріне<br />
сүйенсек, диқандар 140 мың<br />
гектарға жуық алқапта дәнді<br />
дақылдарды жинап үлгерген.<br />
Шамамен 100 мың гектарда астық<br />
бастырылды. Нәтижесінде 90 мың<br />
тоннаға жуық бидай қамбаға<br />
жеткізілді. Жаз айларындағы<br />
жауын-шашынның аздығы астықтың<br />
шығымдылығына әсер<br />
етпей қоймады. Бүгінде облыс<br />
бойынша орташа есеппен гектарынан<br />
9,1 центнер өнім жиналуда.<br />
Тереңкөл және Шарбақты<br />
ауданында көрсеткіш сәл жоғары,<br />
10 центнерден асып отыр.<br />
Биыл 1,9 мың гектар алқапта<br />
картоп отырғызылған болатын.<br />
Оның өнімділігі көңіл көншітерліктей.<br />
Гектарынан – 2<strong>29</strong> центнер.<br />
Қазіргі кезде облыс бойынша<br />
50 мың тоннаға жуық картоп<br />
жиналды.<br />
Ал шөп шабу науқаны аяқталуға<br />
жақын. Жоспарланған алқаптың<br />
95 пайызына шалғы түсті. Шаруалар<br />
1 млн. 343 мың гектар алқапта<br />
шөп шапты. Облыс бойынша<br />
850 мың тонна шамасында мал<br />
азығы дайындалды. Соның ішінде<br />
500 мың тоннадан астам шөп<br />
қыстақтарға жеткізілген.<br />
Сәуле Османова:<br />
«Жоғарыдан талап<br />
қойылмай тұр»<br />
- Сәуле Ғабдулжапарқызы, «Тілдер онкүндігі»<br />
өңірімізде бірнеше <strong>жыл</strong> қатарынан ұйымдастырылуда.<br />
Нәтижесі қандай? Онкүндік мемлекеттік тілдің<br />
терең тамыр жаюына оң ықпал ете алды ма?<br />
- Біз 26 <strong>тамыз</strong> бен 6 қыркүйек аралығын Павлодар<br />
облысында «Тілдер онкүндігі» деп жарияладық. Негізі<br />
бұл жоба өңірде <strong>жыл</strong> сайын ұйымдастырылады.<br />
Биыл да <strong>жыл</strong>дағы дәстүріміз бойынша, облыстың<br />
қалалары мен аудандарында елімізде тұратын этнос<br />
өкілдерінің мәдениетін, тарихын және тұрмысын<br />
насихаттайтын 150-ден астам іс-шара өтетін<br />
болады. Оның ішінде қала, аудан және облыс<br />
деңгейлерінде тілдер мерекесіне орай кездесулер,<br />
дөңгелек үстелдер, байқаулар мен конкурстар, тәрбие<br />
сабақтар мен викториналық сайыстар және басқа<br />
да түрлі деңгейдегі шаралар бар.<br />
Негізінен онкүндік <strong>жыл</strong> сайын Қазақстан халқы<br />
тілдерінің фестивалі аясында өтеді. Қазақстан көпұлтты<br />
мемлекет болған соң, біздің басты байлығымыз –<br />
татулық. «Тілдер онкүндігінде» тек қазақ тілінің<br />
ғана емес, елімізде тұратын барлық ұлттар мен<br />
ұлыстардың мәдениеті мен тілінің болашағына назар<br />
аударамыз. Мақсатымыз - Елбасымыздың бекіткен<br />
Тіл саясатын жүзеге асыру.<br />
- Дұрыс-ақ, жалпы қазіргі таңда мемлекеттік<br />
тіл мәртебесін көтеру мақсатында қандай шаралар<br />
атқарылып жатыр?<br />
- Біздің басқарма мемлекеттік тілдің мәртебесін<br />
арттыру мақсатында түрлі жобалар мен оқу семинарларын<br />
ұйымдастыруды әдетке айналдырған. Бұдан<br />
бөлек, облыстық іс-шаралар жоспары шеңберінде<br />
506 адамды латын қарпі негізінде қазақ тіліне оқыту<br />
жоспарланған. Біз тіл үйренуге ниеттілерді санатына<br />
қарай крустарға жібереміз. Мысалы, қазақ<br />
тілінің флеш тренингтік курсы, «Тіл керуені» тілдік<br />
мәдени-туристік жобасы, «Отбасымен бірге үш тілді<br />
үйренейік», «Изучаем всей семьей» атты отбасылық<br />
тілдік бранчы және «Тілдік келісім» жобасы бар.<br />
Бүгінгі күні аталған курс, жобалары 300-ден астам<br />
адам оқып шықты.<br />
Айта кетерлігі, биылғы <strong>жыл</strong>ы өткізілген шаралардың<br />
барлығы «Тілдерді дамыту мен қолданудың 2017-<br />
<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дарға арналған облыстық іс-шаралар<br />
жоспарына» сәйкес ұйымдастырылуда.<br />
- Жақында екі басқарманың біріктірілгенін<br />
білеміз. Бұл өзгеріс не береді?<br />
- Бұл өзгеріс «Облыстық бюджеттен қар<strong>жыл</strong>андырылатын<br />
кейбір атқарушы органдарды қайта<br />
ұйымдастыру және қайта атау туралы» қаулыға<br />
сәйкес жүзеге асты. Басқармалар біріккенімен,<br />
қазақ тілін дамыту және оның мемлекеттік тіл<br />
ретіндегі мәртебесін кеңейту, қазақ тілі әліпбиінің<br />
латын графикасына көшу туралы Елбасының тапсырмасы<br />
орындалуы тиіс. Сондай-ақ, ҚР Үкіметімен<br />
тілдерді дамыту мен қолданудың 2020-2025 <strong>жыл</strong>дарға<br />
арналған мемлекеттік бағдарламасы әзірленуде.<br />
Осыған орай тілдерді дамыту басқармасы дербес<br />
құрылым ретінде болуы тиімді деп есептеймін.<br />
Негізі, әр басқарманың алдына қойған өз<br />
мақсаттары мен міндеттері бар. Бүгінгі күні ҚР<br />
Үкіметімен әзірленіп жатқан тілдерді дамыту мен<br />
қолданудың 2020-2025 <strong>жыл</strong>дарға арналған мемлекеттік<br />
БАС ТАҚЫРЫП<br />
«Тілі мәңгі жасаған халық еш өлмейді», - депті әйгілі жазушы, академик Шыңғыс<br />
Айтматов. Елдігіміздің айғағы болған мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеру үшін<br />
жуырда аймақта «Тілдер онкүндігі» бастау алды. Жыл сайын ұйымдастырылатын<br />
бұл жобаның берері қандай? Өңірде қазақ тілін үйренуге ниеттілер көп пе? Осы<br />
және өзге де сауалдарымызға Павлодар облысы мәдениет, тілдерді дамыту<br />
және архив ісі басқармасы басшысының орынбасары Сәуле Османова жауап<br />
берді.<br />
Жалпы, екі тарап бір келісімге келгенде іс медиация<br />
тәртібімен шешіледі. Бұл ретте сот шешімі<br />
2 ай ішінде шығарылуы тіис. Медиация тәртібі<br />
арқылы жүргізілетін істерде сот шығыны болмайды.<br />
Келісім жасалған кезде төленген мемлекеттік баж<br />
заң аясында қайтарылады. Егер қос тарап келісім<br />
берсе, істі бірнеше сағат ішінде шешуге мүмкіндік<br />
бар.<br />
бағдарламасы және Қазақ тілі әліпбиін латын графикасына<br />
2025 <strong>жыл</strong>ға дейін кезең-кезеңімен көшіру<br />
жөніндегі іс-шаралар жоспары аясында жұмыстар<br />
өз деңгейінде атқарылатын болады...<br />
- Сіз осы салада ұзақ уақыт қызмет еткен<br />
тәжірибелі басшысыз. Салаға қандай өзгеріс<br />
пен жаңашылдық әкелдіңіз?<br />
- Біз мемлекеттік тіл саясатын орындау жолында<br />
көптеген жұмыстар атқардық. Облыс әкімдігімен<br />
3 индикатор бойынша арнайы меморандумға<br />
қол қойдық. Мемлекеттік тіл, ағылшын тілі және<br />
үштұғырлы тіл саясатын жүзеге асыру мақсатында<br />
алға қойған талапты орындадық. Сондай-ақ соңғы<br />
3 <strong>жыл</strong>да жергілікті мемлекеттік органдарда іс<br />
жүргізу құжаттары 100 пайыз қазақшаланды. Біз<br />
осыған қол жеткіздік. Былтырғы <strong>жыл</strong>ы қазан айында<br />
Президент әкімшілігінен арнайы тексеріс келді.<br />
Олар облыс орталығы мен аудандарға барып,<br />
барлығы 5 мемлекеттік мекеменің іс-қағаздарын<br />
тексерді. Жұмысымызға оң баға берді.<br />
- Сөзіңіз аузыңызда. Егер мемлекеттік мекемелердің<br />
іс қағаздары 100 пайыз қазақшаланған<br />
болса, онда неге мемлекеттік қызметшілер қазақ<br />
тіліне шорқақ? Жергілікті билік органдарында<br />
ұйымдастырылатын шаралардың көбі орыс<br />
тілінде өтеді ғой...<br />
- Мемлекеттік қызметшілер арасында мемлекеттік<br />
тілді дамыту үшін біз <strong>жыл</strong> сайын тегін оқыту<br />
курстарын ұйымдастырамыз. Жергілікті мекемелерге<br />
алдын ала ұсыныс хат жібереміз. Өтініш<br />
білдіргендердің барлығы да тегін оқу курсына<br />
қабылданады. Меніңше, мемлекеттік қызметшілердің<br />
көбі қазақ тілін біледі. Тек сөйлемейді. Өйткені<br />
оларға жоғарыдан талап қойылмай тұр. Егер<br />
мемлекеттік қызметшілер міндетті түрде жұмыс<br />
бабында екі тілде сөйлеуі керек деген талап күшіне<br />
енсе, жағдай басқаша болар еді. Және бұл әр<br />
азаматтың мемлекеттік тілге деген құрметіне, санасезіміне<br />
байланысты деп ойлаймын.<br />
- Әңгімеңізге рақмет!<br />
Сұхбаттасқан – Алпысбай ХОНЖ.<br />
Келісім көпірі<br />
СОТ<br />
Қазіргі уақытта тұрғындар арасында медиация жүйесі кеңінен танылуда. Оған<br />
тараптардың істі татуластыру шарасымен шешуі себеп болуда. Ағымдағы<br />
<strong>жыл</strong>дың алғашқы алты айында 800-ден астам іс келісіммен аяқталды.<br />
Медиаторды тарап өз еркімен таңдайды. Шыны<br />
керек, қазақ – сөз құдіретін ежелден бағалаған<br />
халық. Сондықтан, тұрғындардың істі сотқа дейін<br />
жеткізбей, бейбіт жолмен шешуге бет бұрғаны<br />
қуантады.<br />
Нұргүл ЖҰМАБЕКҚЫЗЫ,<br />
Павлодар қалалық сотының судьясы.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
СПОРТ<br />
Қуан, қазақ!<br />
Жуырда жергілікті балуан, мақтанышымыз еркін<br />
күрестен халықаралық дәрежедегі спорт шебері Дәулет<br />
Шабанбай ресми түрде Лондон олимпиадасының<br />
қола жүлдегері атанады!<br />
Алпысбай ХОНЖ<br />
Естеріңізде болса, былтыр халықаралық<br />
Олимпиада комитеті еркін<br />
күрестен Лондон олимпиадасының<br />
күміс жүлдегері грузиялық<br />
спортшы Давид Модзманашвилидің<br />
допинг-сынамасы дұрыс болмай<br />
шыққандығы туралы хабарлаған<br />
еді. Аталған балуан жүлдеден<br />
шеттетілсе, қола медаль иегері<br />
ресейлік Біләл Махов күміске,<br />
Дәулет Шабанбай қола медаль алуға<br />
құқылы екендігі айдай анық. Бұл<br />
жаңалықты естігенімізде бөркімізді<br />
аспанға атып қуанғанымыз да<br />
шын. Бірақ осы күнге дейін<br />
Дәулет ресми түрде жүлдегерлер<br />
қатарына енген жоқ. Міне, көп<br />
ұзамай ағайынның асыл арманы<br />
орындалмақшы. Бұл туралы өңірлік<br />
коммуникациялар қызметінде өткен<br />
баспасөз жиынында Павлодар<br />
облысының туризм және спортты<br />
дамыту басқарма басшысының<br />
орынбасары Нұрлан Есембаев<br />
мәлімдеді.<br />
Алдыңғы жүлдегер атанған<br />
спортшылар медальдарын кері<br />
қайтарды. Олимпиада комитетінің<br />
хабарлауынша, елордамызда күрес<br />
түрлерінен өтетін әлем чемпионатында<br />
балуанымызға қола<br />
медальді табыстау жоспарланып<br />
отыр, - деді Нұрлан Абайұлы.<br />
Күрес түрлері бойынша ұйымдастырылатын<br />
әлем чемпионаты<br />
алдағы қыркүйек айының 14-22-сі<br />
аралығында Нұр-Сұлтан қаласында<br />
өтеді.<br />
Тәжірибесі толысқан Дәулет<br />
Шабанбай бұл күнге дейін талай<br />
биік белестерді бағындырды.<br />
Ол 4 мәрте Азия чемпионатында<br />
қола медаль еншіледі.<br />
2014 <strong>жыл</strong>ы Оңтүстік Кореяда<br />
өткен Азия ойындарында күміс<br />
жүлдеге қол жеткізді. Қазақстан<br />
Республикасының, сондай-ақ<br />
Халықаралық дәрежедегі спорт<br />
шебері деген атақты иеленді.<br />
Ертіс-Баян өңірінен шығып, сан<br />
додада ел намысын абыроймен<br />
қорғаған балуанымыздың мойнында<br />
олимпиада ойындарының қола<br />
медалі жарқырап тұрса, жарасымды<br />
болар еді-ау.<br />
Жаңа нысандар<br />
салынады<br />
Биылғы <strong>жыл</strong>ы Павлодар облысында 60-тан астам<br />
жаңа спорт нысаны пайдалануға беріледі деп күтілуде.<br />
Жергілікті билік бұқаралық спорт түрлерін дамытуды<br />
қолға алып отыр.<br />
Павлодар облысының туризмді және спортты дамыту басқарма<br />
басшысының орынбасары Нұрлан Есембаевтың сөзінше, былтырғы<br />
<strong>жыл</strong>ы 50-ден астам спорттық нысан ел игілігіне берілген. Биылғы<br />
<strong>жыл</strong>ы бұл көрсеткіш жақсара түспек. Мәселен, осы <strong>жыл</strong>дың маусым<br />
айында Павлодар облыстық полиция департаментінің жүзу бассейні<br />
пайдалануға берілді. Сондай-ақ Павлодар ауданының Новочерноярка<br />
ауылында хоккей корты мен жасанды жабындысы бар шағын<br />
футбол алаңы ашылды. Павлодар ауданы Красноармейка мектебінің<br />
шағын футбол алаңы қайта жөндеуден өтті. Бұл бағыттағы жұмыс<br />
өңірдегі аудандар мен ауылдарда қарқынды түрде жүзеге асырылуда.<br />
Мәселен, Баянауыл ауданындағы колледжде де спорттық<br />
нысан жаңартылды. Бұл нысандар «Самұрық-Қазына» АҚ-ның<br />
демеушілгі нәтижесінде жүзеге асырылуда. Сонымен қатар BI Group<br />
компаниясының демеушілігімен Баянауылдағы №2 орта мектебінде<br />
хоккей корты және футбол алаңы бой көтеруде. Биыл демеушілік<br />
көмектің қолдауымен Павлодар қаласындағы жабық футбол манежі<br />
мен мұзда сырғанау аренасының құрылысын аяқтау жоспарлануда.<br />
Облыста жергілікті бюджет есебінен Павлодар қаласының<br />
Павлодар ауылында дене шынықтыру-сауықтыру кешені, Железин<br />
ауданының орталығында спорт кешенінің құрылысы жалғасуда.<br />
Құрылыс жұмыстары осы <strong>жыл</strong>ы аяқталады. Ал Ленин кентіндегі<br />
нысан құрылысы 2020 <strong>жыл</strong>ы аяқталмақ. Сонымен қатар <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дың<br />
маусымында 2020-2021 <strong>жыл</strong>дарға арналған жобалара тізімі бойынша<br />
дене шынықтыру сауықтыру кешендерінің құрылысын жергілікті<br />
бюджет есебінен жоба бағасының 70 пайызын қар<strong>жыл</strong>андыру<br />
бойынша бюджеттік өтінім жолданған.<br />
Сурет ғаламтордан алынды.<br />
А.ӘБДІЛҰЛЫ.<br />
ИГІЛІК <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 17<br />
Тұңғыш толымды еңбек<br />
Қазіргі кезде тәуелсіз Қазақ<br />
елі көптеген игі өзгерістер мен<br />
жетістіктерге қол жеткізіп отыр.<br />
Бүгінгі тәуелсіздік тұрғысынан ел<br />
тарихына, мәдениетіне тереңірек<br />
үңіліп қарар болсақ, көптеген<br />
тарихи оқиғалардың, мәдени<br />
мұралардың ақтандақ беттері<br />
сомдалып, ақиқаты толық ашылмай<br />
келген мәселелерге назар аударыла<br />
бастады.<br />
«Рухани жаңғыру» мемлекеттік<br />
бағдарламасының аясында<br />
М.О.Әуезов атындағы Әдебиет<br />
және өнер институтының ғалымдары<br />
«Дала фольклорының антологиясы»<br />
атты он томдығын әзірледі. Мұндағы<br />
әр томның кітаби, электронды және<br />
аудио нұсқаларының бірге берілуі<br />
ауқымды еңбектің қалың оқырманға<br />
қолжетімділігін қамтамасыз етері<br />
сөзсіз. Антологияның алғашқы томы<br />
«Батырлар жырына» арналған.<br />
Негізінен бұған Орталық ғылыми<br />
қолжазба қорында сақталған<br />
«Құламерген», «Дотан батыр»,<br />
«Алпамыс батыр», «Қобыланды<br />
батыр», «Қамбар батыр», «Ер<br />
Тарғын», «Ер Сайын», «Ер Едіге»,<br />
«Шора батыр» сияқты жырлардың<br />
таңдаулы нұсқалары жинақталып<br />
берілген.<br />
«Дала фольклорының антологиясы»<br />
он томдық сериясының<br />
кітаби нұсқасы еліміздің қолжазба<br />
қорлары мен бұрын жарияланған<br />
жинақтардың, сондай-ақ, алысжақын<br />
шетелдердегі қазақ<br />
диаспораларының материалдарын<br />
жете саралап, іріктеу негізінде<br />
дайындалғанын білеміз. Қазақ<br />
фольклорының ең таңдамалы<br />
туындыларын топтастырған он<br />
томдық антология, оның ішінде<br />
«Батырлар жыры» – көлемі жағынан<br />
да, мазмұн байлығы тұрғысынан<br />
да әлемдік рухани мәдениеттің<br />
қорынан ойып орын алатыны анық.<br />
Батырлар жыры — халық ауыз<br />
әдебиетіндегі ең бай да көне<br />
жанрлардың бірі. Батырлық жырлар<br />
халық өмірін тұтас қамти отырып,<br />
сол кезеңдегі батырлардың сыртқы<br />
жауларға қарсы ерлік күресін, ел<br />
МЕДИЦИНА<br />
Елбасының бастамасымен қолға алынған «Рухани<br />
жаңғыру» бағдарламасы аясында ел жадын жаңғыртатын<br />
еңбектердің жарыққа шығуы елімізге қуатты рухани<br />
серпіліс әкелді. Осындай толымды туындылардың бірі -<br />
«Дала фольклорының антологиясы». Қазақ тарихын,<br />
мол мұрасын түгендеудегі зор маңызға ие аталмыш<br />
он томдықтың кітаби нұсқасы жөнінде өз ойыммен<br />
қарашаңырақ, облыстық «Сарыарқа самалы» газетінің<br />
оқырмандарымен бөлісуді жөн санадым.<br />
ішіндегі әлеуметтік қайшылықтар<br />
мен тартыстарды бейнелеп береді.<br />
Бірақ онда тарихи оқиғалар тізбегі<br />
өмірде болған қалпында емес,<br />
жырдың көркемдік шешіміне<br />
лайықты өріледі. Бас кейіпкердің<br />
жүріс-тұрысына, өзге елге ерлік<br />
сапарға шығуына және өз елін<br />
жаудан азат етуіне байланысты<br />
оқиғалар бір қаһарманның маңына<br />
топталып, соның бейнесін ашуға<br />
қызмет ететіні белгілі.<br />
Сөз жоқ, халық шығармашылығы<br />
өзінің қалыптасу, даму жолында<br />
толассыз толығып, көркемдікмазмұндық<br />
сапасы үздіксіз жетіліп<br />
отырды. Фольклорлық туындылардың<br />
мазмұны мен көркемдік кестесі<br />
де заман үрдісіне қарай үздіксіз<br />
түрленумен келеді. Дәуір озған<br />
сайын оның эстетикалық, сейілдік,<br />
тәрбиелік мәні де ұштала түседі.<br />
Жинақтағы барлық мәтін<br />
текстологиялық тұрғыдан қайта<br />
салыстырылып, ғылыми сарапшылар<br />
арқылы іріктеліп, тілі көркем,<br />
сюжеттік құрылымы шымыр, мазмұны<br />
бай, жырлауға лайықты сарындарымен<br />
бірге таңдалып алынды.<br />
Әрбір том түрлі түсті сурет, нота,<br />
иллюстрация және фотолармен<br />
Тұтастай электронды<br />
рецептілер енгізілмек<br />
- Қыркүйекте «mgov» қосымшасының мобильді<br />
нұсқасы, яғни, «мобильді электрондық үкімет»<br />
енгізілмек. Бірреттік SMS-хабарламалар арқылы,<br />
электронды қол қоюды қолданбай-ақ іске асыру<br />
мүмкін болады. Бұл дегеніңіз «электронды үкімет»<br />
мобильді қосымшасы арқылы тұрғындарға «электронды<br />
денсаулық паспортына» қолжетімділік<br />
арта түседі. Сәйкесінше, азаматтарға әлі жете<br />
қоймаған кейбір қызмет түрлерін анықтауға<br />
көмектеседі, - деді О.Әбішев.<br />
Сондай-ақ, вице-министр азаматтарды дәрідәрмекпен<br />
қамту процесін цифрландыру барысы<br />
жайында да айтты. Егер 2017 <strong>жыл</strong>ы барлық<br />
рецептілер қағазға жазылса, 2018 <strong>жыл</strong>дан бастап<br />
бүкіл процесс цифрландырылды. Бұған дейін<br />
Амбулаторлық дәрі-дәрмекпен қамтудың жалпы<br />
бюджеті 116 млрд. теңге болса, 2018 <strong>жыл</strong>ы 38 млрд.<br />
теңгені оңтайландыру мүмкін болған. Бұл қаражат<br />
министрлік қамтитын дәрі-дәрмектер тізімін<br />
безендіріліп, түсініктемелер, сөздік,<br />
сөз-сурет, түйінсөз (орыс, ағылшын<br />
тілдерінде) берілген. Антологияның<br />
электронды нұсқасы заманға<br />
лайықты, әлемдік стандартқа<br />
сәйкес қолайлы форматта дайындалып,<br />
орналастырылған сайттың<br />
электронды адресі мен арнайы<br />
коды әр жинақ мұқабасында<br />
көрсетілген.<br />
Тұтастай алғанда, бұл томда<br />
қазақ батырлар жанрының таңдаулы<br />
үлгілері жинақталған, түрлі<br />
түсті суреттермен көмкеріліп,<br />
этнографиялық сөздікпен жарақталған,<br />
электронды, аудио нұсқасы<br />
қамтылған, он мың таралыммен<br />
жарияланатын еліміздегі тұңғыш<br />
толымды еңбек болмақ.<br />
Жинақ мектеп оқушыларына,<br />
арнаулы орта және жоғары оқу<br />
орындарының студенттеріне, магистранттарына,<br />
доктаранттарына,<br />
эпостық мұраға қызығатын қалың<br />
оқырманға арналған.<br />
Нартай ЖҮСІПОВ,<br />
С.Торайғыров атындағы<br />
ПМУ-дің профессоры,<br />
филология ғылымдарының<br />
докторы.<br />
Қазақстанда дәрі-дәрмектердің барлығына электронды рецептілер<br />
енгізілмек. Бұл жөнінде Конституция күніне арналған «Цифрлық өркениет<br />
дәуірінде мемлекет пен қоғамды өзгерту жағдайындағы Конституцияның<br />
рөлі» атты дөңгелек үстел барысында ҚР Денсаулық сақтау вице-министрі<br />
Олжас Әбішев мәлім етті.<br />
кеңейтуге жұмсалған. Мұндай нәтижеге дәрілерді<br />
жазу барысын және тұрғындарға дәрілерді<br />
беру деректерін есепке алудың арқасында қол<br />
жеткізілген. Электрондық рецептілерге көшу<br />
нәтижесінде нақты осы уақытта әрбір пациентке<br />
дәрілердің жеткен-жетпегенін қадағалауға<br />
мүмкіндік болады. Алдағы уақытта электронды<br />
рецептілерді тегін және ақылы дәрігерлердің<br />
барлығына енгізу жоспарланып отыр.<br />
О.Әбішев SMS-хабарламалар жіберу пилоттық<br />
жобасын енгізу нәтижесінде 2018 <strong>жыл</strong>ы тегін<br />
дәрілер берілгені туралы бір миллионнан астам<br />
хабарламаға 4 мыңнан астам азаматтың 4 мыңнан<br />
астамынан дәрі-дәрмекті алмағандары жайында<br />
жауап келген. Яғни, жүйеде дәрі берілген деп<br />
тұрғанымен, оның пациентке жетпегені белгілі<br />
болған. Бұл деректер құзырлы органдарға тексеру<br />
үшін жіберіліпті.<br />
Әзірлеген – Г.МАҒЖАН.
18 <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />
ЗЕЙІН<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ЕМ-ДӘМ<br />
Ағзада темір жетіспесе, онда...<br />
Қаназдық – қан құрамында гемоглобин, ағзада<br />
темір жетіспеушілігінен пайда болады. Оны қалай<br />
анықтауға болады?<br />
Латын графикасына негізделген қазақ<br />
тілі әліпбиі<br />
Ондайда адам тез шаршайды.<br />
Бұрын атқарған қарапайым шаруаға<br />
немқұрайдылық танытып, дел-сал<br />
болады. Ентігеді, бозарып, аяқ-қол<br />
салқын тартады. Тістің еті, қастың<br />
ішкі қабығы, тырнақ та бозара<br />
бастайды. Мысалы, қасыңызды<br />
жайлап жоғары көтеріп, ішкі<br />
қабықтың түсіне мән беріңіз.<br />
Егер ол әлсіз алқызыл немесе<br />
сарғыш болса, қаназдық болуы<br />
әбден мүмкін. Бас айналып, жүрек<br />
қатты әрі <strong>жыл</strong>дам соғып тұрғандай<br />
күйде боласыз. Сондай-ақ, темір<br />
жетіспеушілігі бар адамдар бір<br />
түрлі иістерді (лак, бояуларды)<br />
ұнатады, бор жегісі келеді. Жалпы,<br />
темірдің денсаулық үшін өте зор.<br />
Бұл элементтің ағзадағы тәуліктік<br />
мөлшері - 11-30 мг. Адам қанында<br />
3 грамға жуық темір бар. Оның<br />
мөлшері көрсетілген шамадан<br />
төмен болса, қанның қызыл<br />
жасушасының, яғни, гемоглобиннің<br />
түзілуі бұзылып, тыныс алу қызметі<br />
нашарлайды. Темірдің ағзаға<br />
дұрыс сіңбеуі асқазандағы тұз<br />
қышқылының жетіспеуінен немесе<br />
темірдің ақуызбен байланысының<br />
нашарлауынан болады. Ал тұз<br />
қышқылының жетіспеуінің өзі бауыр<br />
мен өт жолдарының дұрыс қызмет<br />
атқармауынан деуге болады, яғни,<br />
оларда әр түрлі тұздар тас түрінде<br />
жиналады. Тастардың пайда болуы<br />
топырақ пен судың және астың<br />
сапасына байланысты болмақ.<br />
Ағзада темір жеткілікті болуы<br />
үшін жұмыртқаның сарысын,<br />
қарақұмық (гречка), грек жаңғағын,<br />
фасоль, өрік пен мейізді жиі жеген<br />
дұрыс. Сондай-ақ ет, балық, шие,<br />
EM-DÁM<br />
Aǵzada temir jetispese, onda...<br />
Qanazdyq – qan quramynda gemoglоbın, aǵzada temir<br />
jetispeýshiliginen paıda bolady. Ony qalaı anyqtaýǵa<br />
bolady?<br />
Ondaıda adam tez sharshaıdy.<br />
Buryn atqarǵan qarapaıym sharýaǵa<br />
nemquraıdylyq tanytyp, del-sal bolady.<br />
Entigedi, bozaryp, aıaq-qol salqyn<br />
tartady. Tistiń eti, qastyń ishki qabyǵy,<br />
tyrnaq ta bozara bastaıdy. Mysaly,<br />
qasyńyzdy jaılap joǵary kóterip, ishki<br />
qabyqtyń túsine mán berińiz. Eger ol<br />
álsiz alqyzyl nemese sarǵysh bolsa,<br />
qanazdyq bolýy ábden múmkin. Bas<br />
aınalyp, júrek qatty ári jyldam soǵyp<br />
turǵandaı kúıde bolasyz. Sondaı-aq,<br />
temir jetispeýshiligi bar adamdar<br />
bir túrli ıisterdi (lak, boıaýlardy)<br />
unatady, bor jegisi keledi. Jalpy,<br />
temirdiń densaýlyq úshin óte zor.<br />
Bul elementtiń aǵzadaǵy táýliktik<br />
mólsheri - 11-30 mg. Adam qanynda 3<br />
gramǵa jýyq temir bar. Onyń mólsheri<br />
kórsetilgen shamadan tómen bolsa,<br />
qannyń qyzyl jasýshasynyń, áǵnı,<br />
gemoglobınniń túzilýi buzylyp, tynys<br />
alý qyzmeti nasharlaıdy. Temirdiń<br />
aǵzaǵa durys sińbeýi asqazandaǵy<br />
tuz qyshqylynyń jetispeýinen nemese<br />
temirdiń aqýyzben baılanysynyń<br />
nasharlaýynan bolady. Al tuz<br />
qyshqylynyń jetispeýiniń ózi baýyr<br />
men ót joldarynyń durys qyzmet<br />
atqarmaýynan deýge bolady, áǵnı,<br />
olarda ár túrli tuzdar tas túrinde<br />
jınalady. Tastardyń paıda bolýy<br />
topyraq pen sýdyń jáne astyń<br />
sapasyna baılanysty bolmaq.<br />
Aǵzada temir jetkilikti bolýy úshin<br />
jumyrtqanyń sarysyn, qaraqumyq<br />
көкөністер мен какаода бұл дәрумен<br />
баршылық.<br />
Ағзада дәрумендер жетіспесе,<br />
түрлі сырқатқа бой алдыруыңыз<br />
мүмкін. Сондықтан күнделікті тағам<br />
құрамында дәрумендер болуын жіті<br />
қадағалау керек. Атап айтқанда, А<br />
дәрумені сарғыш не қызыл түсті<br />
тағамдарда кездеседі. Олар -<br />
сәбіз, қауын, қызанақ, балық майы,<br />
сиыр бауыры, жұмыртқа, сары<br />
май, ірімшік, рауғаш, қаймақ, т.б.<br />
Ағзаға бір тәулікте бұл дәруменнен<br />
1,5 мг керек екен. В1 дәрумені<br />
бауыр, сәбіз, сүт құрамында көп<br />
кездеседі. В2 дәрумені ашытқы,<br />
бауыр, жұмыртқа, сүт, ірімшік,<br />
қара нан, ет, балық, көкөністерде<br />
кездеседі. Бұл дәрумен әр<br />
жасушаның өсіп-жетілуіне әсер<br />
етеді. Ол жетіспесе адам жүдеп,<br />
шаршап, ерні, өкшесі жарылып,<br />
көздің көруі нашарлап, жарыққа<br />
қарай алмай көзі жасаурайды.<br />
С дәрумені итмұрын, қарақат,<br />
пияз, қызанақ, картоп, капуста,<br />
алма, апельсин, бүлдірген, қарбыз,<br />
сәбіз, қияр, жүзім, алмұрт, асқабақ<br />
құрамында болады. Тағамда С<br />
дәрумені жеткіліксіз болса, адам<br />
қырқұлақ ауруына шалдығады.<br />
Қырқұлақ дегеніміз - тіс түбінің,<br />
қызыл иектің зақымдалуы. Сол<br />
сияқты қырқұлаққа шалдыққанда<br />
жүйке жүйесі нашарлайды. С<br />
дәрумені итмұрында аса көп.<br />
Соған орай күзде көп жинап<br />
алып қысқа сақтауға болады.<br />
Суға езіп, тұнбасын ішеді. Ал Д<br />
дәрумені екіқабат әйелдерге өте<br />
пайдалы. Ол жұмыртқа, сары май,<br />
қаймақ, сүт, саңырауқұлақ, балық<br />
(grechka), grek jańǵaǵyn, fasól,<br />
órik pen meıizdi jıi jegen durys.<br />
Sondaı-aq et, balyq, shıe, kókónister<br />
men kakaoda bul dárýmen barshylyq.<br />
Aǵzada dárýmender jetispese,<br />
túrli syrqatqa boı aldyrýyńyz<br />
múmkin. Sondyqtan kúndelikti<br />
taǵam quramynda dárýmender<br />
bolýyn jiti qadaǵalaý kerek. Atap<br />
aıtqanda, A dárýmeni sarǵysh ne<br />
qyzyl tústi taǵamdarda kezdesedi.<br />
Olar - sábiz, qaýyn, qyzanaq, balyq<br />
maıy, sıyr baýyry, jumyrtqa, sary<br />
maı, irimshik, raýǵash, qaımaq, t.b.<br />
Aǵzaǵa bir táýlikte bul dárýmennen<br />
1,5 mg kerek eken. V1 dárýmeni<br />
baýyr, sábiz, sút quramynda kóp<br />
kezdesedi. V2 dárýmeni ashytqy,<br />
baýyr, jumyrtqa, sút, irimshik, qara<br />
nan, et, balyq, kókónisterde kezdesedi.<br />
Bul dárýmen ár jasýshanyń ósipjetilýine<br />
áser etedi. Ol jetispese adam<br />
júdep, sharshap, erni, ókshesi jarylyp,<br />
kózdiń kórýi nasharlap, jaryqqa qaraı<br />
almaı kózi jasaýraıdy. S dárýmeni<br />
ıtmuryn, qaraqat, pıaz, qyzanaq,<br />
kartop, kapýsta, alma, apelsın,<br />
búldirgen, qarbyz, sábiz, qıar, júzim,<br />
almurt, asqabaq quramynda bolady.<br />
Taǵamda S dárýmeni jetkiliksiz bolsa,<br />
adam qyrqulaq aýrýyna shaldyǵady.<br />
Qyrqulaq degenimiz - tis túbiniń,<br />
qyzyl ıektiń zaqymdalýy. Sol sıaqty<br />
qyrqulaqqa shaldyqqanda júıke júıesi<br />
nasharlaıdy. S dárýmeni ıtmurynda<br />
asa kóp. Soǵan oraı kúzde kóp jınap<br />
майы құрамына енеді. Д дәрумені<br />
кальций мен фосфордың алмасуын<br />
реттеуге қажет. Р дәрумені (биофлавоноидтар)<br />
аскорбин қышқылына<br />
ұқсас. Сондықтан ол С дәрумені бар<br />
тағамдардың құрамында жиі кездеседі.<br />
Р дәрумені шайдың құрамында көп.<br />
Сондықтан қазақтардың арасында<br />
бұл дәруменнің жетіспеуі өте сирек<br />
кездеседі.<br />
Сіз тумысыңыздан тәттіге үйір<br />
емессіз делік. Бірақ аяқ астынан<br />
ащы тамақ немесе шоколад жегіңіз<br />
келсе, демек ағзаңызға магний<br />
жетіспейді деген сөз. Егер майлы<br />
тамақ немесе газдалған сусын<br />
іздесеңіз, демек кальций керек.<br />
Ағзаға қажетті дәрумендер мына<br />
тағамдарда кездеседі: магний –<br />
шоколад, жаңғақ пен жеміс-жидекте,<br />
фосфор – балық, сиыр еті, бауыр<br />
және жаңғақта, кальций – ірімшік пен<br />
орамжапырақта, күкірт – жұмыртқа<br />
сарыуызы, сарымсақ пен ақжелкекте,<br />
мырыш – ет пен теңіз өнімдерінде<br />
бар. Егер жүрек жұмысы нашарласа,<br />
жеміс-жидек пен көкөніс жеңіз,<br />
тері қышыса, йод жетіспейді. Теңіз<br />
өнімдерін, пияз бен сәбіз жеңіз.<br />
Тіс сарғайса, фасоль, балық пен<br />
банан жеңіз.<br />
Жеміс-жидек пен көкөніс піскен<br />
күз мезгілінде ағзаны дәрумендермен<br />
қамтып қалыңыз.<br />
Деніңіз сау болсын!<br />
Әзірлеген – С.ТАУҚЫЗЫ.<br />
alyp qysqa saqtaýǵa bolady. Sýǵa<br />
ezip, tunbasyn ishedi. Al D dárýmeni<br />
ekiqabat áıelderge óte paıdaly. Ol<br />
jumyrtqa, sary maı, qaımaq, sút,<br />
sańyraýqulaq, balyq maıy quramyna<br />
enedi. D dárýmeni kálsı men fosfordyń<br />
almasýyn retteýge qajet. R dárýmeni<br />
(bıoflavonoıdtar) askorbın qyshqylyna<br />
uqsas. Sondyqtan ol S dárýmeni bar<br />
taǵamdardyń quramynda jıi kezdesedi.<br />
R dárýmeni shaıdyń quramynda kóp.<br />
Sondyqtan qazaqtardyń arasynda<br />
bul dárýmenniń jetispeýi óte sırek<br />
kezdesedi.<br />
Siz týmysyńyzdan táttige úıir<br />
emessiz delik. Biraq aıaq astynan ashy<br />
tamaq nemese shokolad jegińiz kelse,<br />
demek aǵzańyzǵa magnı jetispeıdi<br />
degen sóz. Eger maıly tamaq nemese<br />
gazdalǵan sýsyn izdeseńiz, demek<br />
kálsı kerek.<br />
Aǵzaǵa qajetti dárýmender myna<br />
taǵamdarda kezdesedi: magnı –<br />
shokolad, jańǵaq pen jemis-jıdekte,<br />
fosfor – balyq, sıyr eti, baýyr jáne<br />
jańǵaqta, kálsı – irimshik pen<br />
oramjapyraqta, kúkirt – jumyrtqa<br />
saryýyzy, sarymsaq pen aqjelkekte,<br />
myrysh – et pen teńiz ónimderinde bar.<br />
Eger júrek jumysy nasharlasa jemisjıdek<br />
pen kókónis jeńiz, teri qyshysa,<br />
ıod jetispeıdi. Teńiz ónimderin, pıaz<br />
ben sábiz jeńiz. Tis sarǵaısa, fasól,<br />
balyq pen banan jeńiz.<br />
Jemis-jıdek pen kókónis pisken kúz<br />
mezgilinde aǵzany dárýmendermen<br />
qamtyp qalyńyz.<br />
Denińiz saý bolsyn!<br />
Ázirlegen – S.TAÝQYZY.<br />
Келіңіздер!<br />
Көріңіздер!<br />
Құрметті қала тұрғындары<br />
және қонақтары!<br />
<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дың 2-8 қыркүйек күндері<br />
аралығында өтетін мәдени<br />
іс-шаралар<br />
С.Торайғыров<br />
атындағы облыстық<br />
әмбебап ғылыми<br />
кітапханасы<br />
5 қыркүйек күні сағат<br />
11.00-де «Мастерица» клубының<br />
отырысы<br />
5 қыркүйек күні «Тіл – рухани<br />
жаңғыру тетігі» атты облыстық<br />
тілдер фестивалі.<br />
5 қыркүйек күні сағат<br />
11.00-де «Тіл - әр ұлттың байлығы»<br />
кітап көрмесі.<br />
Көзі көрмейтін<br />
және нашар көретін<br />
азаматтарға арналған<br />
облыстық арнайы<br />
кітапханасы<br />
5 қыркүйек күні сағат<br />
15.00-де «Күзгі отырыс», «Муза»<br />
клубының отырысы.<br />
Г.Н. Потанин атындағы<br />
Павлодар облыстық<br />
тарихи-өлкетану музейі<br />
4 қыркүйек күні сағат 15.00-де<br />
«Рухани жаңғыру» бағдарламасы<br />
аясында Май ауданының «Тамыры<br />
терең туған жер» көрмесінің салтанатты<br />
ашылуы.<br />
2-8 қыркүйек күндері Музей<br />
мен бөлімшелері бойынша шолу<br />
экскурсияларды өткізу.<br />
Бұқар жырау атындағы<br />
әдебиет және өнер музейі<br />
5 қыркүйек күні сағат<br />
15.00-де «Өзге тілдің бәрін біл,<br />
өз тіліңді құрметте» атты әдебимузыкалық<br />
кеш.<br />
Павлодар облыстық<br />
көркемсурет музейі<br />
2-8 қыркүйек күндері<br />
аралығында мына көрмелер<br />
көрермен назарына ұсынылады<br />
- Музей қорынан «Қазақстан<br />
өнері. Топтама маржандары»<br />
атты көрмесі (кескіндеме, сызба,<br />
мүсіндеме)<br />
- Павлодарлық фотосуретші<br />
А.Пархоменконың «Замандастар»<br />
атты көрмесі<br />
- Қордан көрме «Бейне<br />
ішіндегі тарих»<br />
- Қазақстан Республикасының<br />
Конституция күніне арналған<br />
«Тәуелсіздік кепілі» атты<br />
фотокөрме<br />
- «Қазақ халқының бейматериалдық<br />
мәдениеті» атты<br />
А.Пархоменконың фотокөрмесі<br />
4 қыркүйек күні сағат<br />
11.00-де Отбасы күні республикалық<br />
мерекесіне орай «Ең<br />
басты сөз – отбасы» атты павлодарлық<br />
авторлардың туындылары<br />
бойынша көрме.<br />
П. Васильевтің<br />
Музей-үйі<br />
5 қыркүйек күні сағат<br />
11.00-де педагогикалық колледж<br />
студенттерінің қатысуымен<br />
Анастасия Цветаеваны еске<br />
алуға арналған «Последний день»<br />
деректі фильмінің көрсетілімі<br />
5-8 қыркүйек күндері сағат<br />
11.00-де облыстық көркемсурет<br />
мұражайының 55 <strong>жыл</strong>дығына<br />
орай павлодарлық суретшілердің<br />
каталогтар көрмесі.
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
ОҚЫС ОҚИҒАЛАР<br />
13 адам зардап шекті<br />
Успен ауданының жолында «ГАЗель» маркалы көлік<br />
аударылып, 13 жолаушы түрлі жарақат алды.<br />
Көлік жүргізушісі рөлге ие бола алмай, Тобылжан мен Константиновка<br />
ауылдарының арасында «ГАЗель» бірнеше рет аударылған.<br />
Облыстық денсаулық сақтау басқармасының мәліметінше, 13 адамға<br />
медициналық көмек көрсетіліп, бесеуі ауруханаға жеткізілді. Бет пен<br />
дене жарақаттарын алған, ми шайқалып, аяқ-қолы сынған жолаушыларға<br />
тиісті ем-дом жасалуда.<br />
Аталмыш жол-көлік оқиғасы бойынша ҚР ҚК 345-бабы бойынша<br />
тергеу жұмыстары жүргізілуде.<br />
Тереңкөлде граната табылды<br />
Жергілікті тұрғын алқаптан граната тауып алды.<br />
Бұл туралы облыстық полиция департаментінің баспасөз қызметі<br />
хабарлады.<br />
- 27 <strong>тамыз</strong> күні сағат 15.15-те Тереңкөл ауданының кезекші<br />
бөліміне Трофимовка ауылының 1986 <strong>жыл</strong>ы туған, комбайн жүргізушісі<br />
болып жұмыс істейтін тұрғынынан қоңырау келіп түсті. Ол ауылдан<br />
200 метр қашықтықтағы алқаптан қол гранатасына ұқсас зат тауып<br />
алған. Жедел тергеу тобы және саперлер аталған жерге барып,<br />
жұмыс жүргізді, - делінген хабарламада.<br />
Тексеру жұмыстарының нәтижесінде табылған қол гранатасының<br />
оқу-жаттығу жұмыстарына арналғаны анықталды.<br />
ЖАРНАМА <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 19<br />
Құттықтаймыз!<br />
<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>дың 26 <strong>тамыз</strong> күні «Аlash press» ЖШС<br />
директоры Базарбеков Дәурен Бекділдәұлы<br />
50 жасқа толды.<br />
Осыған орай «Аlash press» ЖШС ұжымы<br />
директорын мерейтойымен құттықтайды.<br />
Құтты болсын қуанышты күніңіз,<br />
Бақытты боп шаттық өмір сүріңіз.<br />
Елудің де асқарына жеттіңіз,<br />
Енді жүзге сермеп шығыңыз.<br />
Ізгіліктің нұрын шашар маңайға,<br />
Адамсыз ғой үлгі болар талайға.<br />
Ізгі ниетпен:<br />
«Аlash press» ЖШС ұжымы.<br />
66-15-40<br />
ЖАРНАМА<br />
SARYARQA<br />
SAMALY<br />
МЕНШІК ИЕСІ:<br />
«Павлодар облысы әкімінің<br />
аппараты» мемлекеттік<br />
мекемесі (Павлодар қаласы)<br />
«Ертіс Медиа» ЖШС,<br />
«Saryarqa samaly»<br />
облыстық газеті<br />
Газетке Қазақстан Республикасы<br />
Ақпарат және коммуникациялар<br />
министрлігі Ақпарат<br />
комитетінің мерзімді басылымды,<br />
ақпарат агенттігін және<br />
желілік басылымды есепке<br />
қою, қайта есепке қою туралы<br />
19.06.<strong>2019</strong> ж. №17747-Г куәлігі<br />
берілген.<br />
Газет 1979<br />
<strong>жыл</strong>ы<br />
«Құрмет<br />
белгісі»<br />
орденімен,<br />
2014 <strong>жыл</strong>ы<br />
«Алтын<br />
жұлдыз»<br />
жалпыұлттық<br />
сыйлығымен<br />
марапатталды.<br />
ЖШС директоры<br />
Асқар ШӨМШЕКОВ<br />
Бас редактор<br />
Нұрбол ЖАЙЫҚБАЕВ<br />
Айыппұл арқалайды<br />
Облыс аумағында кендір өсетін жеті бірдей учаске<br />
анықталды.<br />
Павлодарлық полицейлер жабайы өсетін және заңсыз жолмен<br />
егілген, құрамында есірткі бар өсімдіктерді анықтап, оларды жою<br />
жұмыстарымен айналысады. Тәртіп сақшылары «Көкнәр» деп аталатын<br />
жедел – алдын алу шараларының барысында дәл осындай жеті<br />
учаскенің барын анықтады.<br />
Алдымен полиция қызметкерлері жер иелеріне өсімдіктерді өздігінен<br />
жою туралы ескерту жасайды. Мұндай ескертулерді назарға алмағандар<br />
әкімшілік жауапкершілікке тартылатын болады. Жеке тұлғалар 10, заңды<br />
тұлғалар 40-100 айлық есептік көрсеткіш көлемінде айыппұл төлейді.<br />
6 мың теңге ұрлады<br />
Павлодар қаласының 33 жасар тұрғыны облыс<br />
орталығындағы мешіттердің бірінен 6 мың теңге<br />
ұрлап, қолға түсті.<br />
- 25 <strong>тамыз</strong> күні сағат 12.49-да қалалық мешіттердің бірінде<br />
қойылған қайырымдылыққа арналған жәшіктен 6 мың теңге ұрланды.<br />
Полиция қызметкерлері жедел-іздестіру шаралары нәтижесінде күдіктіні<br />
анықтап, 1 сағат аралығында ізін суытпай ұстады, - деп хабарлайды<br />
облыстық полиция департаментінің баспасөз қызметі.<br />
Қазіргі уақытта ҚР ҚК 188-бабы бойынша сотқа дейінгі тергеу<br />
амалдары жүргізілуде.<br />
Ұшақтан қалды<br />
Германия елінің азаматтары Павлодар-Мәскеу<br />
бағытындағы ұшақпен діттеген жеріне жете алмады.<br />
Себебі егде тартқан шетелдіктер еліміздің ішкі істер<br />
органдарында тіркелуді ұмытып кеткен.<br />
Бұл туралы жол полициясы департаментінің баспасөз қызметі хабарлады.<br />
Белгілі болғандай, Германияның 79 және 80 жастағы азаматтары<br />
елімізде тіркеусіз болған. Павлодар қаласының мамандандырылған<br />
әкімшілік соты құқықбұзушыларды жауапқа тартып, 15 айлық есептік<br />
көрсеткіш – 37 875 теңге айыппұл салды.<br />
Жол полициясы департаментінің әкімшілік полиция басқармасының<br />
бастығы Жасұлан Байкеновтің айтуынша, 26-28 <strong>тамыз</strong> аралығында<br />
жүргізілген жедел – алдын алу шараларының нәтижесінде бір тәулік<br />
ішінде жол полицейлері 100-ден астам адамды жауапкершілікке<br />
тартқан. Оған қоса, 13 жолаушы уақытша бейімдеу орталықтарына<br />
орналастырылды.<br />
Әзірлеген – Қ.ТІЛЕКТЕСҚЫЗЫ.<br />
Студенттік кездегі бір топ жолдастары ардақты достары Біржан<br />
мен Ғалия Боранбаевтарға тұңғышы<br />
Ержанның<br />
қайтыс болуына байланысты қайғысына ортақтасып, көңіл айтады.<br />
(898)<br />
Тиімді<br />
жарнама!<br />
«Халық радиосы» - 100.5 FM толқыны<br />
өз жарнамаңызды «Бизнес FM»<br />
бағдарламасында орналастырудың ерекше<br />
мүмкіндігін ұсынады. Дыбыс роликтерін<br />
әзірлеу және жалға беру бағасы 3000<br />
теңгеден бастап, ал хабарландырудың<br />
әрбір сөзі үшін 100 теңге, 10 сөзден асса,<br />
бағасы 80 теңге болады. Жарнамаңыз күніне<br />
24 рет шығып, тыңдаушылардың<br />
90%-дан астамын қамтиды.<br />
Бұл жарнама беруші үшін ең тиімді де<br />
нәтижелі болатыны сөзсіз!<br />
«Халық радиосы» толқынындағы «Бизнес<br />
FM» бағдарламасы Сізді міндетті түрде<br />
естиді!<br />
Телефондарымыз: 66-15-40, 65-12-75.<br />
Манасбаев Ербол Садығұлұлын<br />
еске аламыз<br />
Павлодар облысы Баянауыл ауданы<br />
С.Торайғыров ауылының тұрғыны, сыныптасымыз<br />
Манасбаев Ербол Садығұлұлы<br />
тірі болса 44 жасқа келер еді.<br />
Тек тәңірге белгілі тағдырымыз,<br />
Сенсіз өтіп жатыр ғой әр күніміз,<br />
Есіміңді ұмытпай, Ербол досым,<br />
Еске аламыз өзіңді барлығымыз.<br />
Пендеге сыйлағасын Құран үміт,<br />
Құлшылықта танытып қырағылық.<br />
Мекенің жұмақ болсын деп тілейміз,<br />
Мектептегі достарың дұға қылып.<br />
Көп қызықты көре алмай жалғанда, Ербол,<br />
Артыңнан бұлғап қалды армандар қол.<br />
Фәниде қысқа ғұмыр кешсең-дағы,<br />
Бақидағы бақытты жандардан бол!<br />
Сағынып еске алушылар - сыныптас достары.<br />
(890)<br />
Телефоны: 66-15-30<br />
ЖШС-нің мекенжайы:<br />
Павлодар қаласы,<br />
Қ.Сұрағанов көшесі, 21-үй.<br />
Редакцияның мекенжайы:<br />
140000, Павлодар қаласы,<br />
Астана көшесі, 143-үй.<br />
Теле/факс 66-15-30<br />
Газеттің электронды<br />
поштасы:<br />
ssamaly<strong>29</strong>@gmail.com.<br />
Бас редактордың<br />
орынбасары - 66-14-61.<br />
Жауапты хатшы - 65-12-74.<br />
Әлеуметтік бөлім - 66-14-63,<br />
66-15-31, 66-15-32.<br />
Экономика, саясат- 66-14-64,<br />
66-15-28, 66-14-65.<br />
«Айналайын» - 66-14-63.<br />
«Жас times» - 66-15-32.<br />
Жарнама бөлімі:<br />
s_samaIy_reklama@maiI.ru<br />
66-15-42, 66-15-40.<br />
Маркетинг және тарату<br />
бөлімі - 66-15-41.<br />
Фототілші, корректорлар -<br />
65-12-74.<br />
Газеттің нөмірі «Saryarqa<br />
samaly»-ның компьютер<br />
oрталығында теріліп, беттелді.<br />
Газет аптасына үш рет шығады,<br />
апталық таралымы 12531 дана,<br />
бүгінгі көлемі 5 б.т.<br />
«Дом печати» ЖШС баспаханасында<br />
басылды. ҚР Павлодар<br />
қаласы, Астана көшесі, 143-үй.<br />
Газеттің сапалы басылуына<br />
баспахана жауап береді.<br />
Телефоны. 8 (7182) 61-80-26.<br />
Басылуға қол қойылған<br />
уақыты 17.00.<br />
Тапсырыс - 1715<br />
Хаттар, қолжазбалар,<br />
фотографиялар мен суреттер<br />
рецензияланбайды және<br />
қайтарылмайды.<br />
Көлемі А4 (14 кегль)<br />
форматындағы<br />
2 беттен асатын материалдар<br />
қабылданбайды.<br />
Редакция оқырмандардан<br />
түскен барлық хаттарды тегіс<br />
жариялауды және оларға жауап<br />
беруді міндетіне алмайды.<br />
Жарнамалық<br />
материалдардың<br />
мазмұнына жарнама<br />
берушілер жауап береді.<br />
Нөмірді әзірлеу барысында<br />
интернет ресурстарынан<br />
алынған фотосуреттер де<br />
пайдаланылды.<br />
Авторлардың пікірлері редакция<br />
ұстанған көзқарасқа сәйкес<br />
келмеуі де мүмкін.<br />
«Saryarqa samaly»-нда<br />
жарияланған материалдарды<br />
көшіріп немесе өңдеп басу<br />
үшін редакцияның жазбаша<br />
рұқсаты алынып, газетке<br />
сілтеме жасалуы міндетті.<br />
Баспа индексі 65441.
20 <strong>29</strong> <strong>тамыз</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> МӘРТЕБЕ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
<strong>2019</strong> ЖЫЛҒЫ <strong>29</strong> ТАМЫЗ<br />
КӨРКЕМСУРЕТ МҰРАЖАЙЫ<br />
(Торайғыров к-сі, 44/1)<br />
«Гарант Конституции» фотокөрмесі <strong>29</strong>-31 <strong>тамыз</strong> 10.00-18.00<br />
А.Пархоменконың «Нематериальная культура 10.00-18.00<br />
казахов» фотокөрмесі <strong>29</strong>-31 <strong>тамыз</strong><br />
А.Пархоменконың «Лица Павлодара» фотокөрмесі 10.00-18.00<br />
Г. Н. ПОТАНИН АТЫНДАҒЫ ТАРИХИ-ӨЛКЕТАНУ<br />
МҰРАЖАЙЫ<br />
(Астанак-сі, 149)<br />
«Конституция Республики Казахстан – основной 11.00-12.00<br />
закон государства»құқықтық сағаты<br />
БҰҚАР ЖЫРАУ АТЫНДАҒЫ ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ӨНЕР<br />
МҰРАЖАЙЫ<br />
(Ак. Марғұлан к-сі, 97)<br />
Қазақстан Республикасының Конституциясы 10.00-18.00<br />
күніне арналған көрме <strong>29</strong>-31 <strong>тамыз</strong><br />
ПАВЕЛ ВАСИЛЬЕВ АТЫНДАҒЫ МҰРАЖАЙ-ҮЙІ<br />
(Чернышевский к-сі, 121)<br />
«Ата Заңым - алтын тұғыр айбарым» көрмесі 10.00-18.00<br />
<strong>29</strong>-31 <strong>тамыз</strong><br />
ДМИТРИЙ БАГАЕВ АТЫНДАҒЫ МҰРАЖАЙ-ҮЙІ<br />
(Астана көш, 200)<br />
«Ата заңым – алтын қазығым» фотокөрмесі 10.00-18.00<br />
<strong>29</strong>-31 <strong>тамыз</strong><br />
Қ. ӘБУСЕЙІТОВ АТЫНДАҒЫ МСО<br />
(Катаев көш, 44)<br />
«Жау жүрек мың бала» көркем фильмі 15.00-17.00<br />
<strong>2019</strong> ЖЫЛҒЫ 30 ТАМЫЗ<br />
ПАВЛОДАР ҚАЛАСЫНЫҢ ОРТАЛЫҚ СТАДИОНЫ<br />
(Луначарский к-сі, 50)<br />
Жеңіл атлетикадан мерекелік турнир 10.00-13.00<br />
Ауыр атлетикадан мерекелік турнир 10.00-13.00<br />
МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ ДЕМАЛЫС ОРТАЛЫҚ САЯБАҒЫ<br />
«Живем в семье единой» жазғы фестивалі аясында 12.00-12.30<br />
«Ватан» әзербайжан этно-мәдени орталығының<br />
мерекелік бағдарламасы.<br />
«Ата заңым - айбыным» ҚХА ЭМБ шығармашылық 13.30-15.00<br />
ұжымдарының концерттік бағдарламасы<br />
«Конституция - ел дамуының кепілі» - концерттік 15.00-17.00<br />
бағдарламасы<br />
«ЕРТІС PROMENADE»<br />
Бас сахнада өтетін мерекелік кешті асыға күтіп жүрген<br />
жерлестерімізге жағымды жаңалығымыз бар. Жұма<br />
күні облыс орталығының сәніне айналған «Ертіс<br />
Promenade» сахнасында қазақ эстрадасының жарық<br />
жұлдыздары өнер көрсетпек. Сонымен, Конституция<br />
күніне орай өткізілетін мерекелік шарада<br />
кімдер әннен шашу шашады?<br />
Қарлығаш ХАШЫМҚЫЗЫ<br />
Облыстық мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі басқармасы<br />
басшысының орынбасары Асылбек Мейірмановтың мәліметінше, дәл<br />
осы күні өңірге бірқатар қазақ эстрадасының жарық жұлдыздары келмек.<br />
- Айтулы мерекеге орай біз көпшіліктің сұрауы бойынша қазақ<br />
этрадасының примадоннасы – Роза Қуанышқызы Рымбаеваны, елдің<br />
сүйікті ұлы Қайрат Нұртасты, көптеген патриоттық әндердің орындаушысы<br />
Ескендір Ибрагимов, «Кешью» және «Бастау» тобын шақырдық. Осы<br />
мерекелік концерт «Ертіс Promenade»-тың осы маусымдағы қорытындысы<br />
болмақ, - дейді А.Мейірманов.<br />
Ендеше, тамаша кештің куәсі болып, жақыныңызға мерекелік көңіл-күй<br />
сыйлағыңыз келсе, жұма күні, яғни 30 <strong>тамыз</strong>, сағат 17.00-де Конституция<br />
күніне арналған концерттен кеш қалмаңыз!<br />
Қазақстан<br />
Республикасының<br />
Конституциясы күнін<br />
мерекелеу<br />
БАҒДАРЛАМАСЫ<br />
(Павлодар қаласы)<br />
«SHANYRAQ» ХАЛЫҚ ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ<br />
ОРТАЛЫҒЫ<br />
(Назарбаев даңғ., 1)<br />
Қазақстан Республикасының Конституциясы 12.00-13.00<br />
күніне арналған концерттік бағдарлама<br />
ОРТАЛЫҚ ЖАҒАЖАЙ<br />
Жағажай футболы мен волейболдан мерекелік 12.00-15.00<br />
турнир<br />
СТРИТБОЛ АЛАҢЫ<br />
(Қайырбаев к-сі, 32)<br />
STREETBALL 3х3 ашық турнирі 15.00-18.00<br />
ОРТАЛЫҚ ЖАҒАЛАУ<br />
Мерекелік спорттық турнирлер (штанганы 15.00-18.00<br />
жатып-сығып көтеру, қазақ күресі, гір спорты,<br />
армрестлинг)<br />
«Конституция – ұлттық қазына» кітап көрмесі 15.00-18.00<br />
«Дала үні, қала сыры» суретшілер пленэрі 16.00-18.00<br />
«Юридический портал» консультациялар аллеясы 16.00-18.00<br />
АСТАНА КӨШЕСІ<br />
«Қолөнер сәні» қолөнершілерінің сәндік-қолданбалы 15.00-18.00<br />
шығармашылық бұйымдарын сату-көрмесі<br />
«Мега-раскраска» алаңшасы 17.00-18.00<br />
«Өнерімді қабыл ал, Тәуелсіз ел!» мерекелік 16.00-18.00<br />
бағдарлама<br />
Мерекелік сауда 15.00-21.00<br />
ШАХМАТ ҮЙІ<br />
(Естай к-сі, 83/2)<br />
Тоғыз құмалақ пен шахматтан мерекелік турнир 12.00-14.00<br />
«EРТІС PROMENADE» САХНАСЫ<br />
«КОНСТИТУЦИЯ – АСЫЛ ЗАҢЫ ЕЛІМНІҢ!» 17.00-21.30<br />
МЕРЕКЕЛІК БАҒДАРЛАМАСЫ<br />
<strong>2019</strong> ЖЫЛҒЫ 31 ТАМЫЗ<br />
«КВАЗАР» СҮ АЛДЫНДАҒЫ АЛАҢ<br />
(Естай-Пахомов көшелерінің қиылысы)<br />
Ауылшаруашылықмерекелік жәрмеңкесі 8.00-13.00<br />
МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ ДЕМАЛЫС ОРТАЛЫҚ САЯБАҒЫ<br />
Үрмелі оркестрдің концерттік бағдарламасы 14.00-16.00<br />
«Туған тілім - қазынам, алтын кенім!» атты 14.00-16.00<br />
Қазақстан халқы тілдер күніне арналған викторинасы<br />
ЕСТАЙ АТЫНДАҒЫ МӘДЕНИЕТ САРАЙЫ<br />
(Конституция алаңы, 1)<br />
Қазақтың дәстүрлі музыка орындаушысы, домбырашы<br />
Татьяна Бурмистрованың шығармашылық<br />
17.00-19.00<br />
кеші<br />
Роза Рымбаева келеді...<br />
Менің<br />
қайғым<br />
КӨҢІЛДІҢ КӨЗІ<br />
Қали<br />
СӘРСЕНБАЙ,<br />
қаламгер<br />
АҚСАРАЙ<br />
Фариза<br />
ОҢҒАРСЫНОВА<br />
Дүниенің кіндігінде тұрғандай,<br />
өз болмысын, өз тірлігін сынға алмай,<br />
дүбірі мен дабыры мол ортаның<br />
қалт жібермей желісі мен жортағын,<br />
аттандаса алаөкпе боп жүгірген<br />
жанарында мұңы жоқтан қорқамын.<br />
Жамандықты өзі бірден бастамай,<br />
бастағанды көріп тұрып жасқамай;<br />
<strong>жыл</strong>ағанның күйін бастан кешпеген,<br />
байлаулыны бұрылып кеп шешпеген;<br />
құлағанды көрмеген боп түбінен<br />
өте берер жайлы, жайсаң түрімен<br />
<strong>жыл</strong>ы жүзден сескенем.<br />
Айналасы рақаттай көрініп,<br />
жалғыз өзі ләззатқа көміліп,<br />
ойлайтыны: «Тек жамандар кір маңдай<br />
жүре алмайды жабырқамай, мұңданбай».<br />
Тамырлары ашытқыдан тұрғандай,<br />
өз-өзінен ісінгеннен түршігем.<br />
Менің қайғым – солар үшін күрсінем.<br />
Домбыра...<br />
Құрманғазы, Дәулеткерей, Тәттімбет,<br />
Дина, Нұрғисалар бастаған күйшілік<br />
дәстүрді еліміздің дарынды жастары<br />
жалғастырып келеді. Бүгінде ұлттық<br />
аспабымыз күллі әлем мойындаған<br />
мәдени құндылыққа айналды. Бұл –<br />
қазақтың қара домбырасына берілген<br />
әділ баға. «Өнер – ұлт келбеті» дейді<br />
дана халқымыз. Баршамызға ортақ<br />
құндылық – домбыраны жан-жақты<br />
насихаттап, жас ұрпақтың санасына<br />
сіңіру өте маңызды. Домбыра аспабы –<br />
қайталанбас асыл дүние. Сондықтан<br />
мектепте домбыра үйрену сабақтарын<br />
енгізу – қажетті әрі дұрыс бастама.<br />
Себебі, қазіргі жаппай жаһандану<br />
уақытында халқымызға тән бірегей<br />
құндылықтарды жаңғырта беруіміз қажет.<br />
Төл мәдениетімізге деген қамқорлық<br />
әрқашан мемлекеттің қамқорлығында<br />
болады. Біз қазақтың дәстүрлі әнін, күйін<br />
елімізге ғана емес, әлем жұртшылығына<br />
танытып жүрген өнерпаздарымызға<br />
лайықты қолдау көрсете білуіміз керек.<br />
Домбыра – рух, алапат күш. Ұлы<br />
бабаларымыздың оқулығы дала мен<br />
домбыра болған. Дала Демосфендері, түз<br />
Толейрандары бар даналық ойларының<br />
мәйегін дала дәптеріне домбырамен<br />
жазған. Домбыраның мүмкіндігі шексіз.<br />
Оның шанағынан төгілген қосбасарлар,<br />
ақ желеңдер одан шешен, одан шебер<br />
бола бермейтініне дәлел.<br />
Қысқасы, домбыра болмаса, бұл<br />
елдің тағдыр-тәлейі ендігі қалай болары<br />
да беймәлім еді.<br />
Айтпағымыз не? Төрінде домбыра<br />
тұрған үйге жын-шайтан жоламайды.<br />
Ол – рух. Елді ұстайтын да - рушыл<br />
емес, рухшыл жігіттер.<br />
Балаңыз халықшыл, елшіл болсын<br />
десеңіз, өнерге беріңіз. Оның музыкант<br />
болуы мақсат емес (ол таланттың<br />
шаруасы), домбыра ұстап өскен бала<br />
балалықтан ерте алыстап, даналыққа<br />
бет бұра бастайды.<br />
Домбыра ұстай білген ұл ұлтты да<br />
ұстай біледі.
Change language