28 қыркүйек, 2019 жыл №111 (15431)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
8 Жас times<br />
<strong>28</strong> <strong>қыркүйек</strong>, сенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
Әліппе<br />
Әліппе екен – Өмір деген,<br />
(Парақтадым сенімменен!).<br />
Әр бетінен өзің өткен,<br />
Уақыттың жолын көрем.<br />
Жүрегің де жұлым-жұлым,<br />
Ұлы мұңды ұғынды кім?!<br />
А – алма,<br />
Ә – әткеншек,<br />
Б – бастық деп –<br />
Жаттатпадың бұның бірін.<br />
Тәрбиені түйдектедің,<br />
Таяздыққа билетпедің.<br />
А – адамдық,<br />
Ә – әділдік,<br />
Б – батырлық –<br />
Шәкіртіңе үйреткенің.<br />
Өмір бердің көкте Күнше,<br />
Мезгілдердің көктемінше...<br />
Фәниді өттің,<br />
Бақиды өттің –<br />
А-дан Я-ға жеткеніңше.<br />
Еламан ҚАБДІЛӘШІМ,<br />
Баянауыл ауылы.<br />
Мереке АМАНТАЙ<br />
Аталмыш байқаудың іріктеу кезеңіне<br />
өңірімізден 22 IT-жоба ұсынылған. Үздік<br />
деп танылған 12 жоба, яғни тең жартысы<br />
республикалық кезеңге жолдама алады.<br />
Облыстық ақпарат және қоғамдық даму<br />
басқармасы басшысының орынбасары<br />
Руслан Тілеулесовтің айтуынша, өңір<br />
жастарының мұндай салада белсенділігі<br />
жоғары.<br />
- Жастардың өз идеяларын жүзеге<br />
асырып, жетілдіруде мұндай жобалардың<br />
маңызы зор деп білемін. Бүгінде өсемін,<br />
өнемін деген әрбір жасқа қолдау бар.<br />
Жыл сайын жастардың рухани әлемін<br />
байытып, қоғамдағы келбетін аша түсуге<br />
барынша жағдай жасалып келеді. Бұл<br />
ретте біздің өңірдің жастары да барынша<br />
белсенділік танытуда. Олардың арасында<br />
еліміздің әр саласында жүйелі жұмыс<br />
істеп, нәтижеге жеткен табысты жастар<br />
да бар. Бұл жобаға да өңіріміздің жастары<br />
СІЗ БІЛЕСІЗ БЕ?<br />
Ұстаз туралы<br />
қызықты деректер<br />
* «Педагог» сөзі көне грек тілінен<br />
енген. Оның тікелей аудармасы «баланы<br />
жетектеуші» деген ұғымды береді. Көне<br />
Грекияда педагог деп ұстазды емес, баланы<br />
мектепке жетектеп барып, сосын кері<br />
алып қайтатын құлды атаған. Педагог<br />
қызметіне қолынан ауыр іс келмейтін<br />
құлдар таңдап алынған екен.<br />
* АҚШ-тың федералды жалауы ел<br />
құрамына әркез жаңа штат қосылған<br />
сайын өзгеріп отырған. Нақтырақ айтар<br />
болсақ, жалаудағы жұлдыздар саны сатылы<br />
түрде біреуге арта берген.<br />
Соңғы рет 1960 <strong>жыл</strong>ы Аляска мен Гавайя<br />
штат ретінде қосылған кезде өзгереді.<br />
АҚШ президенті Дуайт Эйзенхауэр<br />
17 жасар мектеп оқушысы Роберт Хафт<br />
жіберген нұсқаны ресми ел жалауының<br />
дизайны ретінде қабылдайды. Ал Роберттің<br />
ұстазы оның сызбасына «- 4» деген баға<br />
берген еді. Ол егер АҚШ президенті бұл<br />
дизайнды қабылдаса, өзі қойған бағаны<br />
да өзгертетінін айтып мысқылдаған<br />
екен. Сосын Роберттің әзілқой ұстазы<br />
үй жұмысына қойған бағасын өзгертуіне<br />
тура келіпті.<br />
* 2007 <strong>жыл</strong>ы Вьетнам мектептерінде,<br />
тіпті балабақшада йога ілімін үйрететін<br />
сабақ енгізілген. Арнайы йогамен машық-<br />
Тың идеялар таңдалды<br />
Елімізде алғаш рет жас ІТ-мамандарды қолдайтын Қазақстан<br />
халқы Ассамблеясының «Жастар Синергиясы» жобасы бастау<br />
алды. Қазақстан жастарының конгресі және Қазақстан<br />
халқы Ассамблеясы ұйымдастырып отырған республикалық<br />
жобаның аймақтық іріктеу кезеңі С.Торайғыров атындағы<br />
Павлодар мемлекеттік университетінде өтті.<br />
өздерінің идеяларынан туған тың жобаларын<br />
ұсынып отыр. Байқау нәтижелеріне<br />
қарамастан, ұсынылған барлық жобаға<br />
ерекше назар аударып, ары қарай оның<br />
дамуына мүмкіндік жасайтын боламыз, -<br />
дейді Р.Тілеулесов.<br />
«Жастар Синергиясы ҚХА» жобасының<br />
менеджері Мәулен Молдабековтің айтуынша,<br />
іріктеу кезеңі алдағы үш ай<br />
б о й ы ө т к і з і л е д і . Е л і м і з д і ң ә р ө ң і р і н е н<br />
80 жоба таңдалып, республикалық кезеңге<br />
жіберіледі. Байқаудың қорытындысы<br />
Н ұ р - С ұ л т а н қ а л а с ы н д а ө т е т і н « Ж а с т а р<br />
Синергиясы» форумында шығарылады.<br />
1-орынға - 1 000 000, 2-орынға - 700 000<br />
және 3-орынға 500 000 теңге көлеміндегі<br />
грант беріледі.<br />
- Жобаға 16-29 жас аралығындағы<br />
жастар қатыса алады. Алдымен<br />
қатысушылар тіркеуден өтеді. Екінші<br />
кезеңде 6 бағыт бойынша онлайн жүйеде<br />
оқытылады. Бұл жерде қатысушылар<br />
теориялық білімдерімен қоса, инвесторларды<br />
тарту, прототиптендіру, онлайн<br />
«Адамның адамшылығы - жақсы ұстаздан»<br />
деп ұлы Абай айтқандай, мұғалім тәрбиесі<br />
мен өнегесі - оқушының болашақ азығы.<br />
Жақсы ұстазға кезігіп, тәлім-тәрбие алған<br />
шәкірт өмір майданында мойымай күресіп,<br />
болашақ жолдарда бағытынан таймасы анық.<br />
Назарларыңызға ұстаздар туралы қызықты<br />
деректерді ұсынамыз.<br />
танған ұстаздар балаларға әртүрлі дене<br />
қалпына енуді үйретеді. Сабақтар күніне<br />
бір сағат өткізіледі. Ал қосымша сабақ<br />
алуға ниет еткен оқушыларға дәрістен<br />
кейін қалып, йогамен айналысуына мүмкіндік<br />
жасалған. Содан бері Вьетнамда йога<br />
дәрісінің маманы сұранысқа ие болған.<br />
* «Мұғалімдер қолынан өзге жұмыс<br />
келмегені үшін ұстаздық етуге келген<br />
жоқ. Керісінше қолынан кез келген жұмыс<br />
келетін адамдарды тәрбиелеп шығаруды<br />
мақсат еткен». Джек Лондон, америкалық<br />
жазушы.<br />
* Пенсильвания университетінің<br />
ғалымдары 1972 <strong>жыл</strong>ы мектеп ұстаздарының<br />
еңбегін жоғары күйзеліске алып<br />
келетін өрт сөндіруші, ұшақты сынақтан<br />
өткізуші сынды мамандықтар қатарына<br />
қосу керек екенін мәлімдеген.<br />
* Жапонияның императоры Сёва өзінен<br />
кейінгі ең үлкен жалақыны ұстаздарға<br />
тағайындаған.<br />
* Белгілі өнертапқыш Томас Эдисон<br />
жалпы орта мектебінде небары 3 ай оқыған.<br />
Ол мектеп қабырғасында үлгілі оқушы<br />
болмаған. Сол үшін де оның ұстазы оны<br />
«надан» деп үнемі сөгеді екен. Томастың<br />
анасы мұны естіп, баланы өзі үйде оқытуға<br />
бел буған.<br />
қызмет көрсету, сайттың құрылымымен<br />
жұмыс істеу, сайтты безендіру, мобильдік<br />
қосымшаларды құрастыру, веб-дизайн<br />
ТЕМІРҚАЗЫҚ<br />
ж ә н е к и б е р қ а у і п с і з д і к т а қ ы р ы п т а р ы б о -<br />
й ы н ш аб і л і ма л а д ы,-д е й д іМ.М о л д а б е ко в.<br />
Жобаға қатысушылардың бірі –<br />
«Education Bot» жобасының құрастырушысы<br />
Зарина Жұматова. Ол ұсынған<br />
жоба аясында кез келген адам ұялы<br />
телефонның көмегімен білім беру<br />
үд е р і с і н е қ а т ы с т ы ө з і н е қ а же т а қ п а р а т қ а<br />
қол жеткізе алады.<br />
- Менің жобам арқылы кез келген<br />
оқытушы немесе студент өзіне<br />
қажетті ақпаратты сағаттап кезекке<br />
тұрмай-ақ, тек қолындағы телефон<br />
арқылы ала алады. Оған қоса,<br />
оқуға түсуге мүдделі талапкер менің<br />
жобам арқылы оқуға түсуге қажетті<br />
барлық ақпаратты жүктей алады. Ал<br />
студенттер оқу орнының құрылымдық<br />
бөлімдерін, сабақ кестесі мен оқудың<br />
төлемақылары туралы мәлімет ала алады,<br />
- дейді жоба авторы.<br />
«Жас times»-тың<br />
жауапты<br />
шығарушысы -<br />
Қарлығаш<br />
ХАШЫМҚЫЗЫ<br />
Тел: 8(7182)-66-15-32<br />
Еріктілік -<br />
еріккеннің<br />
ісі емес<br />
Жуырда Мемлекет басшысы<br />
Қасым-Жомарт Тоқаев 2020<br />
<strong>жыл</strong>ды «Еріктілер <strong>жыл</strong>ы»<br />
деп жариялағаны мәлім.<br />
Соңғы <strong>жыл</strong>дары елімізде<br />
ерікті болуға ниеттілердің<br />
саны күрт өскен. Оны<br />
2017 <strong>жыл</strong>ы өткізілген<br />
халықаралық ЭКСПО-2017<br />
көрмесі мен Қысқы Универсиада<br />
ойындарында қызмет<br />
көрсеткен 8000-нан астам<br />
жастардың қамтылуынан-ақ<br />
көруге болады.<br />
Ерікті дегеніміз – адамның өз еркімен<br />
қоғам игілігіне ақысыз көмек көрсетуі. Көп<br />
елдерде еріктілік жұмыс ретінде саналады.<br />
Өйткені волонтер өзінің уақытын бөліп,<br />
білімін іске асыра отырып тегін жұмыс<br />
істейді. Еріктілікпен ұйымдар арқылы, ынталы<br />
топтар немесе жеке де айналысуға<br />
болады. Бұл қызметке әлеуметтік,<br />
спорттық, экологиялық, медициналық<br />
және т.б. салалар жатады. Елімізде соңғы<br />
уақытта жастар арасында қарқынды дамып<br />
келе жатқаны көптеп айтылады.<br />
Тіпті, елімізде алғашқы болып біздің<br />
өңірде «Еріктілер үйі» ашылғаны белгілі.<br />
Бүгінде белсенді жастар аймақтағы<br />
барлық қоғамдық істерге белсене атсалысып,<br />
әлеуметтік, қайырымдылық, спорттық<br />
бағыттарда тынбай еңбек етуде.<br />
Мұндағы әлеуметтік еріктілік -<br />
Қазақстан жастары арасындағы<br />
волонтерліктің өзекті бағытының бірі.<br />
Мысалы, Арыс қаласында орын алған<br />
қайғылы оқиға кезінде зардап шеккендерге<br />
және Нұр-Сұлтан қаласында өрт<br />
салдарынан жанып кеткен 5 бүлдіршіннің<br />
қазасы кезінде жас азаматтардың<br />
белсенді көмек көрсеткені мәлім. Алайда,<br />
көптеген жастардың ерікті болуына<br />
ұйымдар мен жобалар туралы ақпараттың<br />
аздығы кедергі келтіреді. Әлеуметтік волонтер<br />
болу үшін «Ұлттық еріктілер<br />
желісі», «Мейірімділер клубы», «Мейірімді<br />
жүректер қаласы», «<strong>28</strong> петель» және т.б.<br />
ұйымдармен байланысуға болады. Бұл<br />
бағытта адамның жасы, жынысы, білімі немесе<br />
қар<strong>жыл</strong>ық жағдайы маңызды емес.<br />
Ең бастысы, ниетпен, қолдан келетін іспен<br />
көмектесу.<br />
Қазақстан жастарының арасында кең<br />
таралған бағыттың тағы бірі – спорттық<br />
еріктілік. Соңғы <strong>жыл</strong>дары елімізде әр түрлі<br />
марафондар, триатлондар мен әлемдік<br />
чемпионаттар жиі өткізіліп, бұл бағыттың<br />
дамуына септігін тигізді. Халықаралық<br />
спорттық шараларда ерікті болу үшін<br />
шет тілдерін біліп, ашық, сыпайы болу<br />
қажет. Сонымен қатар, спорт түрлерінің<br />
ерекшеліктерін де білген дұрыс.<br />
Өкінішке қарай, ел арасында еріктілік<br />
туралы қате пікір қалыптасып та үлгергені<br />
жасырын емес. Яғни үлкен іс-шараларда<br />
«Жалаулар желбіретіп отыру», флешмоб<br />
билеуде массовкаға қатысу деген<br />
тәрізді. Ал шын мәнінде ауқымды<br />
істі ұйымдастыруда, үлкен жобаларды<br />
жүзеге асыруда еріктілердің қосары мол.<br />
О н ы б ұ л с а л а д а ж ү р г е н ж а с т а р<br />
әлдеқашан дәлелдеп қойған.<br />
Жалпы, ел ішінде екіұдай пікір тудырып<br />
жүрген еріктілік – жастардың өз<br />
белсенділігін көрсетіп қана қоймай,<br />
адамдарға көмек беріп, тәжірибе<br />
жинауға, өмірлік маңызды дағдыларды<br />
дамытып, әлемді жаңа қырынан көруге<br />
мүмкіндік беретін бірден-бір мектеп екенін<br />
ұмытпағанымыз абзал.
Change language