SPSS-handbook

O programu 11
O PROGRAMU
SPSS (Statistical Package for Social Sciences) – jedan je od danas najčešće korišćenih
programa za obradu podataka. I pored toga što nosi ime “statistički paket
za društvene nauka”, oslikavajući primarno i originalno tržište kojem je bio namijenjen,
danas se koristi i u drugim naukama i oblastima, poput medicine, marketinga i
ostalih. Program od 2009.godine proizvodi američka kompanija IBM (International
Business Machines Corporation) i danas predstavlja samo dio familije softverskih
proizvoda ove kompanije namijenjenih prikupljanju, čuvanju i obradi podataka.
SPSS je samo jedan od paketa koji se koristi u svrhe obrade podataka. Pored ovog,
koriste se jos i STATA, R, Epi info i mnogi drugi, ali smatarmo da je upravo SPSS
najlakši za korišćenje, iz prostog razloga što koristi tako-zvani point-and-click interfejs:
procedure su već u meniju programa, a na korisniku je da ih samo izabere.
U SPSS-u su podaci predstavljeni tabelarno u spreadsheet-u (slično kao i u
excel-u), a baze podataka su u .sav formatu. Svaka baza se sastoji od varijabli i
podataka. Varijable su zapravo pitanja koja su postavljena, dok pregledom podataka
možemo vidjeti konkretne vrijednosti po svakoj varijabli za svaku opservaciju.
U zavisnosti od tipa istraživanja, opservacije mogu biti pojedinci (ispitanici
u istraživanjima javnog mnjenja), opštine, države (pr. agregatna statistika),
firme (pr. istraživanja kompanija) i ostalo. U SPSS-u opservacije su predstavljene
u redovima, a varijable u kolonama.
Slika 1: SPSS spreadsheet