You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
8 <strong>31</strong> <strong>қазан</strong>, бейсенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />
АЛАҢ<br />
SARYARQA SAMALY<br />
«SARYARQA SAMALY»<br />
ГАЗЕТІНІҢ ЖҮЛДЕСІНЕ<br />
АРНАЛҒАН XII<br />
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ТУРНИР<br />
Жастардың<br />
жолын ашты<br />
Облыстық «Saryarqa<br />
samaly» газеті<br />
төл ойынымыз<br />
тоғызқұмалақтан <strong>жыл</strong><br />
сайын дәстүрлі турнир<br />
ұйымдастырып, талай<br />
жасқа жігер сыйлады.<br />
Тасадағы таланттардың<br />
жолын ашып, шеберлігін<br />
шыңдады.<br />
Алдағы уақытта балабақшаларда ағылшын тілі оқытылмауы<br />
мүмкін. Бұл жөнінде Парламент Мәжілісінің Үкімет сағатында<br />
ҚР Білім және ғылым министрі Асхат Аймағамбетов мәлім<br />
етті. Еліміздің бас ұстазы көп кешікпей мектепке дейінгі<br />
білім беру бағдарламасынан ағылшын тілін оқытуды алып<br />
тастау жоспарланып отырғанын ашық айтты. Бүгінде бұл<br />
бастама халық арасында қызу талқылануда. Қоғамда түрлі<br />
пікір тудырған мәселені «Алаңның» талқысына салып<br />
көрген едік.<br />
Ағылшын тілін алып<br />
тастау дұрыс па?<br />
Бәйкен СЕРІКЖАН,<br />
ағылшын тілі пәнінің мұғалімі:<br />
- Менің пікірімше, ағылшын тілін балабақша бағдарламасынан<br />
алып тастаған жөн. Жасыратыны жоқ, мектепке дейінгі мекемелерде<br />
тілі әлі жетік шықпаған балғындар бар. Міне, осындай<br />
балаларға ағылшын тілін үйрету ақылға қонбайды. Сондықтан<br />
әлі оңы мен солын танып білмеген бүлдіршіндеріміздің тілі<br />
алдымен ана тілінде шығып, ана тілінде оқуды, жазуды меңгергені<br />
дұрыс деп ойлаймын. Содан кейін ғана ағылшын тілін үйретуге<br />
болады. Тіпті, мектепте де ағылшын тілін 5-сыныптан бастап<br />
енгізу қажет дер едім. Себебі, бірде мен бастауыш сыныптың<br />
оқушыларына сабақ бердім. Сосын «А» әрпін «эй» деп үйретіп<br />
жатсам, оқушылар маған: «Бізге<br />
мұғалім бұл әріпті «А» деп үйреткен,<br />
сіз қателесіп тұрсыз» дейді. Мұндайда<br />
не айтуға болады? Осылай балаларды<br />
шатастырып қойғанымызға<br />
өзіміз кінәліміз. Жалпы, бұл мәселені,<br />
яғни, ағылшын тілін 5-сыныптан<br />
бастап оқытудың орынды екенін<br />
ҚР Президенті Қасым-Жомарт<br />
Тоқаев та мұғалімдердің тамыз<br />
кеңесінде көтерді. Өте орынды.<br />
Онсыз да мектеп бағдарламасы<br />
күрделі екенін ескерсек, балаларды<br />
орынсыз қинай бергеніміз<br />
жарамас.<br />
Алпысбай ХОНЖ<br />
Бүгінде басылым жүлдесі үшін өтетін<br />
доданы тек біздің өңірдегі тоғызқұмалақшылар<br />
ғана емес, еліміздің басқа да аймағының<br />
спортшылары асыға күтеді. Мәселен,<br />
Батыс Қазақстан облысы, Орал қаласының<br />
тоғызқұмалақшыларының аталған турнирге<br />
деген қызығушылығы басым.<br />
- Мен 2017 <strong>жыл</strong>ы Павлодарда өткен<br />
облыстық «Saryarqa samaly» газетінің<br />
жүлдесі үшін ұйымдастырылған турнирге<br />
қатысып, жүлделі III орынды жеңіп алдым.<br />
Ол кезде 9 жаста едім. Аталған жарысқа<br />
қатысқан соң өзіме деген сенімділік<br />
пайда болды. Осыдан кейін қалай да ел<br />
чемпионы боламын деген алдыма мақсат<br />
қойдым. Арманым орындалып, биыл<br />
11 жастағы тоғызқұмалақшылар арасында ҚР<br />
чемпионы атандым, - дейді тоғызқұмалақтан<br />
спорт шеберіне үміткер, оралдық Айшабибі<br />
Нұрғазина.<br />
Орал қаласының тағы бір спортшысы<br />
Инабат Мәжитова 2017 <strong>жыл</strong>ы<br />
Айшабибімен бірге Павлодарға келіп,<br />
басылым атындағы турнирге қатысқан<br />
екен. Әлбетте, тоғызқұмалақты ойнауды<br />
Турнир туралы:<br />
Өтетін уақыты: 7-8 қараша,<br />
<strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>.<br />
Өтетін орны: Павлодар қаласындағы<br />
Шахмат үйі.<br />
Қатысушылардың жас ерекшелігі:<br />
8,10,12,15 жас және ересектер арасында.<br />
(жарыста ұлдар мен қыздар және<br />
ерлер мен әйелдер жеке-жеке сынға<br />
түседі)<br />
енді ғана бастаған Инабат жүлдегерлер<br />
қатарынан көріне алмапты. Есесіне, басылым<br />
додасына қатысып, жаңа достар тапқан.<br />
Жас тоғызқұмалақшы аз ғана уақыт ішінде<br />
жақсы ойын өрнегімен көзге түсіп, 2018<br />
<strong>жыл</strong>ы Ақтөбеде, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong>ы Павлодарда<br />
төл ойыннан өткен ел біріншілігінде топ<br />
жарды. Тоғызқұмалақтан Орал қаласының<br />
аға жаттықтырушысы Бауыржан Шуриннен<br />
тәлім алатын спортшылар биыл да басылым<br />
атындағы турнирге қатысуға дайындық<br />
үстінде.<br />
Қадірменді оқырман! Облыстық «Saryarqa<br />
samaly» газетінің жүлдесіне арналған XII<br />
республикалық турнирге қатысып, сіз де<br />
өз бағыңызды сынап көріңіз!<br />
- Бір <strong>жыл</strong>дары мектепке дейінгі<br />
мекемелердің бағдарламасына<br />
ағылшын тілін енгізуге көпшілік<br />
қарсылық танытқаны есімізде. Атааналарда<br />
қорқыныш болғаны рас.<br />
Кейін уақыт өте келе бұл реформа<br />
тиімділігін дәлелдегендей болды. Олай<br />
дейтінім, кейбір талапты балалар<br />
ағылшынша еркін сөйлей бастады.<br />
Мұндай деңгейге бір күнде жеткен<br />
жоқ. Сол балабақшадағы білімнің<br />
ықпал еткені сөзсіз. Кейін «Үш тілде<br />
оқытуға» басымдық берілді. Қазіргі<br />
таңда дарынды балаларға арналған<br />
білім ордаларында көптеген сабақтар<br />
ағылшын тілінде өтуде. Осы тұрғыдан<br />
Динара БАҚТЫБАЕВА,<br />
Павлодар қаласындағы №122 мектепке дейінгі<br />
гимназияның әдіскері, шет тілі маманы:<br />
- Өз басым мектепке дейінгі мекемелерде ағылшын тілін<br />
алып тастағанға қарсымын. Керісінше, балабақшадан бастап<br />
шет тілін үйрету арқылы балаларымыз үлкен жетістікке жетер<br />
еді деп ойлаймын. Шыны керек, қазіргі заманның балғындары<br />
өте зерек. Кез келген жаңалықты, ақпаратты тез қабылдап,<br />
меңгеріп алады. Сол сияқты ағылшын тілін де еш қиналмай,<br />
<strong>жыл</strong>дам үйренеді. Мұны өз тәжірибемде көріп те жүрмін. Бұл -<br />
бақшадағы балаға бірден ағылшын тілін тереңдетіп үйретіп<br />
шығарамыз деген сөз емес, әрқайсысының қабілет-қарымына<br />
сай жұмыс істеп, түрлі әдіс-тәсілдер арқылы шет тіліне деген<br />
қызығушылығын оятып, дамытуға басымдық береміз. Сонымен<br />
ДЕНСАУЛЫҚ<br />
2020 <strong>жыл</strong>дың 1 қаңтарынан бастап<br />
барлық азаматтар сақтандыру қорына<br />
ақша аударуға міндетті. Жұртшылық<br />
келесі <strong>жыл</strong>дың 1 сәуіріне дейін жаңа жүйе<br />
бойынша тегін емделеді. Осы уақытқа<br />
дейін сақтандырылып үлгермегендер<br />
кепілдендірілген тегін медициналық көмек<br />
пакеті бойынша ғана қызмет алатын<br />
болады. Бағасы қымбат ем-дом шараларын<br />
қамтитын екінші пакетті қалтасынан<br />
Майра БАЙМҰРАТ,<br />
ата-ана:<br />
алғанда балабақша бағдарламасынан ағылшын тілін алып тастау<br />
дұрыс емес. Тек балаларға салмақ түспеуі үшін ағылшын тілін<br />
үйрету әдістемесін өзгерту керек деп ойлаймын. Әр ата-ана<br />
өз баласының шет тілін білгенін қалайды. Тіпті, кейбіреулер<br />
ағылшын тілін үйрететін репетитор жалдап жүр. Сол үшін<br />
балаға балабақшадан бастап тегін ағылшын тілін үйретіп,<br />
білімін дамыта беру еш артықтық етпейді деп есептеймін.<br />
Егер балабақшадан ағылшын тілі міндетті түрде алынып<br />
тасталуы қажет болса, тым болмаса шет тілін үйрететін<br />
үйірме ашқан жөн сияқты. Яғни, шет тілін білуге құштар<br />
балғындарға да қолдау көрсету керек.<br />
қатар, бүгінде балабақшаларда<br />
балғындарға шет тілін нәтижелі<br />
үйрету үшін барлық жағдай жасалған.<br />
Мәселен, біздің мекемеде мультимедиа<br />
кабинеті, интербелсенді тақта,<br />
басқа да заманауи құрылғылар бар.<br />
Яғни, балалардың сапалы білім алуы<br />
үшін мемлекет тарапынан жан-жақты<br />
мүмкіндік қарастырылған. Сондықтан<br />
біз осы жағдайды дұрыс пайдаланып,<br />
алға қарай ұмтыла беруіміз<br />
керек. Бала неғұрлым көп білсе, көп<br />
үйренсе, соғұрлым білімді, ақылды<br />
болып өседі. Демек, ағылшын тілін<br />
балабақшадан бастап үйретуден<br />
ұтпасақ, ұтылмаймыз.<br />
Жаңа сапаға көшеді<br />
Павлодар облысының дәрігерлері келесі <strong>жыл</strong>дан бастап енгізілетін<br />
міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесін кеңінен<br />
талқылады. Облыстық денсаулық сақтау басқармасында бас<br />
қосқан өңір дәрігерлері бұл жаңашылдық адамдардың өмір<br />
сүру сапасын арттырады деген пікірде.<br />
ақша төлеу арқылы ғана пайдаланады.<br />
Қазіргі уақытта қараша айының 15-іне<br />
дейін емханаға тіркеу науқаны жүргізілуде.<br />
Осы орайда, дәрігерлер халық арасында<br />
түсіндіру жұмыстарын күшейткен. Павлодар<br />
аудандық емханасының бас дәрігері<br />
Гүлнәз Қайырбаева тіркеуге тұрмағандар<br />
дәрігерлердің жұмысына ауыртпалық<br />
тигізетінін айтады.<br />
- Жаңа жүйе медицина саласына<br />
«Алаңды» үйлестірген – Нұржайна ШОДЫР.<br />
оң өзгеріс әкеледі деген ойдамыз.<br />
Емханаға тіркелмегендердің мәртебесін<br />
анықтау қиындық туғызуы мүмкін. Өйткені<br />
медициналық сақтандыруда 15 санатқа<br />
ғана жеңілдік қарастырылған. Елімізде<br />
міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру<br />
енгізілгеннен кейін Павлодар облысындағы<br />
денсаулық сақтау саласын қар<strong>жыл</strong>андыру<br />
көлемі 1,5 есеге өседі деп жоспарлануда.<br />
Сәйкесінше, дәрі-дәрмекпен қамтуға да<br />
қомақты қаражат бағытталмақ, - дейді<br />
Гүлнәз Кайырбаева.<br />
Мамандардың айтуынша, міндетті<br />
сақтандыру енгізілгеннен кейін ауруханалардың<br />
материалдық-техникалық базасы<br />
нығайып, емдеу мекемелеріне жаңа жабдық<br />
сатып алуға да мүмкіндік тумақ.<br />
А.АСҚАРҚЫЗЫ.